Bi 1: i cng v dao ng iu ha

YeuVatLy.Com

Bi 1: i cng v dao ng iu ha
1. Cc nh ngha v dao ng c Dao ng c hc. - Dao ng c hc l s chuyn ng ca mt vt quanh mt v tr xc nh gi l v tr cn bng. Dao ng tun hon - Dao ng tun hon l dao ng m trng thi ca vt c lp li nh c, theo hng c sau nhng khong thi gian bng nhau xc nh (Chu k dao ng) Dao ng iu ha - Dao ng iu ha l dao ng m li ca vt c biu th bng hm cos hay sin theo thi gian. 2. Phng trnh dao ng iu ha Phng trnh li : - Phng trnh dao ng : Cc i lng c trng cho dao ng iu ha : + x : li dao ng hay lch khi v tr cn bng. n v tnh (cm, m..) + A : Bin dao ng hay li cc i. n v tnh (cm, m..) + : tn s gc ca dao ng , i lng trung gian cho php xc nh chu k v tn s dao ng. n v tnh (rad/s). + : pha ban u ca dao ng (t = 0), gip xc nh trng thi dao ng ca vt thi im ban u. n v tnh (rad) + (t + ) : pha dao ng ti thi im t, gip xc nh trng thi dao ng ca vt thi im bt k t. n v tnh (rad) * Ch : Bin dao ng A lun l hng s dng. Phng trnh vn tc

Phng trnh vn tc :

Nhn xt : - Vn tc nhanh pha hn li gc:

lun cng chiu vi chiu chuyn ng (vt chuyn ng theo chiu dng th v > 0, theo chiu m th v < 0).

Phng trnh gia tc Phng trnh gia tc: Nhn xt : - Gia tc nhanh pha hn vn tc gc , nhanh pha hn li gc .

lun hng v v tr cn bng.

Phng trnh lin h gia x, A, v v c lp vi thi gian:

Ta c :

* Ch : Khi vt VTCB : x = 0; |v| max = A; |a| min = 0 Khi vt bin : x = A; |v| min = 0; |a| max = A
2

3. Cc i lng trong dao ng c Chu k dao ng T(s): L khong thi gian ngn nht vt thc hin c mt dao ng ton phn, hay l khong thi gian ngn nht trng thi dao ng c lp li nh c. Nu trong khong thi gian t vt thc hin c N dao ng th ta c: t = N.T Tn s dao ng f(Hz):

1 trong 5

6/21/2011 1:35 AM

Bi 1: i cng v dao ng iu ha

L s ln dao ng trong mt n v thi gian, n l i lng nghch o ca chu k dao ng.

Mi quan h gia chu k, tn s v tn s gc: Biu thc:

4. Nng lng trong dao ng c: C nng = ng nng + Th nng. ng nng:

Th nng :

nh lut bo ton c nng: W = W + Wt =

= Wmax = Wtmax = const

Trong qu trnh dao ng th ng nng v th nng c s bin i qua li, ng nng tng th th nng gim v ngc li nhng tng ca chng l c nng (nng lng ton phn) lun c bo ton. * Ch : - Dao ng iu ho c tn s gc l , tn s f, chu k T. Th ng nng v th nng bin thin vi tn s gc 2, tn s 2f, chu k T/2 - ng nng v th nng trung bnh trong thi gian nT/2 ( nN*) l:

5. Mt s dao ng c phng trnh c bit: x = a Acos(t + ) vi a = const. Cc tham s ca phng trnh : - Bin l A, tn s gc l , pha ban u - x l to , x0 = Acos(t + ) l li . - To v tr cn bng x = a, to v tr bin x = a A - Vn tc v = x = x0, gia tc a = v = x = x0

- H thc c lp: a = -2x0 ;

x = a Acos2(t + ) S dng cng thc h bc lng gic ta c:

x = a Acos2(t + ) =

Bin dao ng l A/2; tn s gc 2, pha ban u 2. 6. Cch lp phng trnh dao ng iu ha Gi phng trnh dao ng l x = Acos(t + ) (cm). vit phng trnh dao ng chng ta cn tm ba i lng A, , - Tm t cc cng thc:

- Tm A, t iu kin ban u. * Ch : - Vi th loi bi ton lp phng trnh th chng ta cn xc nh gc thi gian (t = 0), nu bi khng yu cu th cho n gin ha bi ton chng ta chn gc thi gian lc vt qua v tr cn bng theo chiu dng. - Khi th nh th ta hiu l vn tc ban u v 0 = 0, cn nu cho vn tc ban u v 0 0 th chng ta p dng h thc lin h tm cc thng s khc. 7. V d in hnh: V d 1:

Mt vt dao ng iu ha vi phng trnh :

a. Tnh bin dao ng, tn s gc, pha ban u, chu k, tn s dao ng. b. Lp phng trnh vn tc v phng trnh gia tc. c. Li , vn tc v gia tc ca vt ti thi im t = 4s; t = 4,2s. d. Gi tr cc i ca li , vn tc v gia tc.

2 trong 5

6/21/2011 1:35 AM

Bi 1: i cng v dao ng iu ha

Hng dn gii: y l mt bi ton rt c bn v dao ng iu ha. lm tt chng ta ch cn nh cc c trng c bn nht ca dao ng iu ha. a. i chiu vi phng trnh dao ng iu ha tng qut - Bin dao ng A = 4cm - Tn s gc: ta tm c cc i lng :

- pha ban u:

- Chu k dao ng:

- Tn s dao ng:

b. Phng trnh vn tc:

Phng trnh gia tc:

c. Ti thi im t = 4s:

Ti thi im t = 4,2s:

d. Li cc i: xmax = A = 4cm Vn tc cc i: Gia tc cc i: V d 2: Mt vt dao ng iu ha vi chu k T = 2s v bin dao ng l 2cm. Vit phng trnh dao ng trong cc trng hp sau: a. khi t = 0 th vt qua v tr cn bng theo chiu dng. b. khi t = 0 th vt qua v tr c li x = - 1cm theo chiu dng. Hng dn gii: Gi phng trnh dao ng iu ha ca vt l:

Tn s gc dao ng:

a. Khi t = 0 ta c:

Tn s gc dao ng:

Vy phng trnh dao ng ca vt l:

3 trong 5

6/21/2011 1:35 AM

Bi 1: i cng v dao ng iu ha

b. Khi t = 0 ta c:

Vy phng trnh dao ng ca vt l:

V d 3:

Mt vt dao ng iu ha c phng trnh: 3cm l bao nhiu? Hng dn gii :

. Vn tc ca vt khi vt qua v tr c li x =

y l dng bi ton m cho bit 3 trong 4 i lng x, v, A v . gii quyt n gin chng ta s dng h thc lin h. p dng h thc lin h gia x, v, A v ta c:

V d 4:

Mt vt dao ng iu ha vi phng trnh: bng theo chiu m. Hng dn gii :

. Tm nhng thi im m vt qua v tr cn

i vi nhng dng bi tp tm thi im (thi gian t) th chng ta ch cn quan tm n li v chiu chuyn ng thi im ri gii phng trnh lng gic tm t. C th vi bi ton ny th thi gian t m vt qua v tr cn bng theo chiu m tha mn h phng trnh:

8. Bi tp tng t luyn tp: Bi 1: Mt vt dao ng iu ha c phng trnh: x = 2cos(10t + /4 ) (cm) a) Hy cho bit bin , tn s, chu k v pha ban u ca dao ng. b) Tnh li , vn tc, gia tc ca vt cc thi im t = 0 v t = 0,5s. Bi 2: H dao ng u ho gm qu cu v l xo. Gia tc cc i v vn tc cc i ca qu cu ln lt l : amax = 18m/s v vmax = 3m/s . Xc nh tn s v bin dao ng ca h. Bi 3: Mt vt dao ng vi bin 3cm, chu k 0,5s. Ti thi im t = 0, hn bi i qua v tr cn bng. a) Vit phng trnh dao ng ca vt. b) Hn bi c li x = 1,5cm; x = 3cm vo nhng thi im no? Bi 4: Mt cht im dao ng iu ha dc theo trc x vi bin 10 cm v chu k 2s. Ly gc ta l v tr cn bng. Vit phng trnh dao ng trong cc trng hp: a) Chn gc thi gian lc cht im qua v tr cn bng theo chiu dng. b) Chn gc thi gian lc cht im c li cc i theo chiu m. c) Chn gc thi gian lc cht im c li x = +5 cm v i theo chiu dng. Bi 5: Vit phng trnh dao ng ca mt cht im dao ng iu ha trong cc trng hp sau: a) Tn s f = 0,5 Hz, lc t = 0 cht im c li x = cm, i theo chiu dng v c tc cm/s.
2

b) Lc t = 0, cht im c li x = 4 cm v v = 0. Vn tc ca cht im c gi tr cc i l 8 cm/s. Bin son Thy ng Vit Hng - BK H Ni

Bnh lun (60)

4 trong 5

6/21/2011 1:35 AM

Bi 1: i cng v dao ng iu ha

5 trong 5

6/21/2011 1:35 AM