You are on page 1of 28

CNG TC PHN TCH BO CO TI CHNH.

V tr ca cng tc phn tch bo co ti chnh trong cng tc chun b thanh tra: Phn II quy trnh 1166 l cng tc chun b thanh tra, Ktra: l tp hp thng tin ca doanh nghip, bao gm: 1.Thng tin chung: - Loi hnh doanh nghip: Cng ty TNHH, C phn ho, hp danh - T chc SXKD, - T chc hch ton, - Ngnh ngh kinh doanh, - c th xc nh doanh thu, chi ph, - S dng ho n, - u i thu, u t, c lin doanh lin kt, 2. Thng tin v k khai np thu; - S liu k khai np thu: t cc t khai thu, tnh hnh np thu, tnh hnh chp hnh php lut thu... - Kt qu kinh doanh, bo co ti chnh; phn tch dc, ngang, - Bo co thanh tra, kim tra trc : C quan thu, ca kim ton, c quan ti chnh, - Thng tin t c quan hi quan, c quan cng an, c quan qun l th trng,
1

- Thng tin v ch chnh sch: nhng chnh sch chung, chnh sch ca cc vn bn ring cho mt loi hnh hoc mt doanh nghip, T nhng thng tin thu thp c rt ra cc bc: + La chn nm nghi vn, + C cch nhn tng quan v SXKD v thu np thu, + Cc ch tiu c nghi vn, nhng bin ng tht thng t xc nh ni dung cn thanh tra, yu cu n v gii trnh nhng nghi vn nu c s gii trnh c tin th khng phi kim tra ti doanh nghip + Xc nhhnh thc kim tra, thanh tra ti doanh nghip. Lu : + Phn tch kt ni thng tin vi d liu chiu dc, chiu ngang vi cc thng tin khc v doanh nghip nh SXKD, chun mc k ton vi cc lut thu, c ch ti chnh... V d: DN nm 2004 thchin c phn ho -> mi chi ph chuyn i c phn ho nh nc h tr 100%: Chi ph chuyn i c phn ho ht 100 triu, thu GTGT 10% l 10 triu -> chi ph c phn ho DN l 110 triu. Doanh nghip hch ton nh sau: n TK: 161/c TK 111,112: 110 triu v c NSNN cp trc tip hay tr vo vn giao cho DN;
2

Nu pht hin DN hach ton khon ny vo chi ph th phi loi b.

NI DUNG
I/ S dng phn tch chiu dc, chiu ngang trong phn tch cc Bo co ti chnh II/ S dng cc t sut trong phn tch Bo co ti chnh III/ S dng k nng phn tch theo chiu dc, chiu ngang v s dng cc t sut trong phn tch Bo co ti chnh phc v cho cng tc thanh tra thu thng qua phn tch Bo co ti chnh ca Cng ty B qua cc nm (giai on 1999-2003) xc nh nhng yu t bt thng, a ra nhng nghi ng v doanh thu, gi vn, chi ph... tin hnh thanh tra, kim tra thu Doanh nghip B. (S liu bo co ti chnh Cng ty B theo biu nh km) I. S DNG PHN TCH THEO CHIU DC, CHIU NGANG TRONG PHN TCH CC BO CO TI CHNH MC CH Phn tch bo co ti chnh l hng tip cn c t chc ly thng tin t bo co ti chnh ph hp
3

vi cc quyt nh c th. i vi c quan thu l nhm mc ch xc nh ri ro. Phn tch v gii thch bo co ti chnh bao gm cc bc lin tc nh sau: Kim tra bo co thanh tra bn ngoi Phn tch chnh sch s sch bo co ti chnh p dng k c thuyt minh bo co ti chnh. Kim tra bo co ti chnh p dng hng tip cn phn tch nh: Phn tch so snh Phn tch t l % theo chiu dc, chiu ngang Phn tch t sut Tm cc thng tin ph tr quan trng C rt nhiu k thut phn tch nh gi c cc thng tin trong bo co ti chnh nh: + So snh k hin ti vi 1 hoc nhiu k trc cho php so snh d dng gia s liu bo co cc k. + Phn tch t l % trong Bo co ti chnh: Chuyn cc s liu dng gi tr trong bo co ti chnh thnh dng t l % hay t sut. Thng thng s dng 2 cch thc phn tch: hng ngang v ct dc.

1. PHN TCH CHIU DC


4

Th hin t l % ca tng ch tiu trong bo co ti chnh trn 1 ch tiu khc, cho bit mi quan h gia cc ch tiu vi nhau trong mt bo co. Phn tch theo chiu dc tp trung vo mi quan h gia cc khon tin hn l tp trung vo s tin tuyt i trong cc bo co ti chnh Mu s bng cn i ti sn thng l tng ti sn, v mi gi tr ti sn n l l t s c coi l t l % trn tng ti sn. i vi bo co l li, mu s thng l tng doanh thu. Minh ho phn tch theo chiu dc. Gi s chng ta c bo co ti chnh n gin nh sau: Cng ty A BO CO KT QU HOT NG SN XUT KINH DOANH Nm 2002 Triu ng 350 300 50 175 175
5

Tng Doanh thu Doanh thu bn hng Doanh thu khc Gi vn hng bn Li nhun gp v bn

T l 100% 86% 14% 50% 50%

hng Tng chi ph hot ng kinh doanh Chi ph bn hng v qun l chung Khu hao Chi ph khc Li nhun trc thu t hot ng kinh doanh Thu thu nhp Li nhun sau thu

120 75 25 20 55 15

34% 21% 7% 6% 16% 4%

40 11,4%

Cng ty A BNG CN I K TON Ti 31/12/2002 Triu ng T l Ti sn: Ti sn lu ng Tin mt 200 9% Cc khon phi thu 400 17% Tng ti sn lu ng 600 26% Ti sn c nh: Nh xng, Ti sn v Thit 2,000 85%
6

b (tr) gi tr hao mn lu k Gi tr cn li ca Nh xng, Ti sn v Thit b Ti sn v hnh Tng Ti sn c nh Tng Ti sn Ngun vn N ngn hn Cc ti khon phi tr Phi tr cng nhn vin Thu phi np Tng n ngn hn N di hn Tri phiu phi tr Tng N di hn Tng N phi tr Ngun vn ch s hu Gi danh ngha ca c phiu Tng gi tr vn gp Tng vn gp Li nhun gi li Tng ngun vn ch s hu Tng cng ngun vn

750 1,250 500 1,750 2,350

32% 53% 21% 74% 100%

300 50 100 450 1,000 1,000 1,450 100 150 250 650 900 2,350

13% 2% 4% 19% 43% 43% 62% 4% 6% 11% 28% 38% 100%

Phng php ny ch hiu qu khi tnh v so snh cc t l phn trm ca mt giai on nhiu nm v s thay i l t l phn trm ca mi ch tiu l quan trng ch khng phi l bn thn t l phn trm thc t. 2. PHN TCH CHIU NGANG Thng s dng t l % hoc t sut xc nh mc thay i ca tng ch tiu trong 1 nm so vi 1 hay nhiu nm sau. Mc thay i c tnh bng cch chia cho cc s liu k bo co trc . Minh ho phn tch theo chiu ngang. Gi s chng ta c bng bo co ti chnh n gin nh sau:

Cng ty A BO CO KT QU HOT NG SN XUT KINH DOANH 2002 Tng doanh thu Doanh thu bn hng Thu nhp khc
8

2003

T l

350 300 50

387 111% 330 110% 57 114%

Gi vn hng bn Li nhun gp v bn hng Chi ph hot ng Chi ph chi ph bn hng v qun l chung Khu hao Chi ph khc Tng chi ph hot ng Li nhun trc thu t hot ng kinh doanh Thu thu nhp Thu nhp sau thu Cng ty A

175 175 75 25 20 120 55 15 40

193 110% 194 111% 82 109% 31 124% 17 85% 130 108% 64 116% 18 120% 46 115%

BNG CN I K TON Ti sn: Ti sn lu ng Tin Cc khon phi thu Tng ti sn lu ng Ti sn c nh Nh xng, Ti sn v Thit b
9

2002 2003 T l 200 400 600 170 85% 433 108% 603 101%

2,00 2,25 0 0 113%

(tr) gi tr hao mn lu k Gi tr cn li Nh xng, Ti sn v Thit b Ti sn v hnh Tng ti sn c nh Tng ti sn Ngun vn N ngn hn Cc khon phi tr Phi tr cng nhn vin Thu phi np Tng n ngn hn N di hn Tri phiu phi tr Tng n di hn Tng n phi tr Vn ch s hu Mnh gi c phiu Tng gi tr vn gp Tng vn gp
10

750 817 109% 1,25 1,43 0 3 115% 500 500 100% 1,75 1,93 0 3 110% 2,35 2,53 0 6 108%

300 50 100 450

340 57 120 517

113% 114% 120% 115%

1,00 1,00 0 0 100% 1,00 1,00 0 0 100% 1,45 1,51 0 7 105% 100 150 250 120 120% 190 127% 310 124%

Li nhun gi li Tng vn ch s hu Tng cng ngun vn

650

709 109% 1,01 900 9 113% 2,35 2,53 0 6 108%

Phng php ny ch hiu qu khi tnh v so snh cc t l phn trm ca mt giai on nhiu nm v s thay i t l phn trm ca mi ch tiu l quan trng ch khng phi l bn thn t l phn trm thc t. II/ S DNG CC T SUT TRONG PHN TCH BO CO TI CHNH Phn tch bo co ti chnh l mt qu trnh nh gi. Mt trong nhng mc tiu chnh l xc nh c cc thay i c bn trong xu th v mi quan h v vic iu tra cc l do c lin quan n cc thay i . Qu trnh nh gi c th c cng c qua nhng kinh nghim v vic s dng cc cng c phn tch. C th ni k thut phn tch ti chnh c s dng rng ri l phn tch cc t sut, phn tch mi quan h gia hai hoc nhiu mc trong bo co ti chnh. T sut ti chnh thng c phn nh bng t l phn trm hoc s ln. T sut thng c dng rt hiu qu khi so snh chnh TNT ny trong cc thi k khc nhau
11

hoc so snh cng thi k vi cc TNT khc hoc s liu chun ca ngnh. Nhn chung, t sut ti chnh c tnh ton cho mc ch kha cnh nh gi hot ng ca cng ty v thuc cc phm tr sau:

* Cc h s thanh khon o lng kh nng p ng cc ngha v ngn hn ca cng ty * Cc t sut sinh li o lng kh nng qun l trong kim sot chi ph v thu li nhun i vi cc ngun lc dnh cho kinh doanh * Cc t sut n by o lng mc bo h ca vic cung cp ngun ti chnh di hn v cng l cng c tr gip cho vic nh gi kh nng ca cng ty trong vic huy ng cc khon vay n b sung v nng lc tr n kp thi ca cng ty. * Cc t sut hiu qu, hot ng hay quay vng cung cp thng tin v kh nng qun l trong kim sot chi ph v thu li nhun t cc ngun lc dnh cho kinh doanh.
12

T sut c th c tnh ton t cc cp s liu. D c s bin ng ln tn ti trong bo co ti chnh th vn c c rt nhiu cc t sut c ngha. Thc t khng tn ti mt danh sch cc t sut chun hay cc php tnh chun trong vic tnh t sut. Di y l cc t sut thng c s dng nhiu nht khi tnh ton mc tn nhim ca mt khch hng. Phn tch t sut ang tr thnh mt quy chun rt nng ng mi cng ty hoc c nhn. Cc nh phn tch thng ch trng v s dng nhng t sut m h hiu v thun tin khi s dng. CC H S THANH KHON 1. Vn lu ng Vn lu ng so snh ti sn lu ng vi n ngn hn v phn nh kh nng d phng tr n ca doanh nghip p ng cc khon phi tr t xut v bt thng. S d vn lu ng cao l bt buc nu c s khng th vay mn bng mt yu cu ngn. T sut vn lu ng cho php ch ra kh nng thanh ton ngn hn trong kinh doanh v xc nh liu doanh nghip c kh nng tr n ngn hn khi n hn tr hay khng. Cng thc: Ti sn lu ng - N ngn hn 2. T sut nhanh/th axt L bin php nh gi vic thanh ton ca doanh nghip. T sut nhanh so snh tin mt cng vi cc
13

khon tng ng bng tin v s d ti khon phi thu vi ngha v n ngn hn. S khc nhau c bn gia t sut (n) ngn hn v t sut nhanh l t sut nhanh khng bao gm s d hng tn kho v chi ph tr trc trong php tnh. Do , t sut nhanh ca doanh nghip s thp hn t sut (n) ngn hn. y l php kim tra s yu km v kh nng thanh ton. Cng thc: Tin mt + Chng khon c th lu thng trn th trng + Ti khon phi thu N ngn hn 3. T sut (n) ngn hn L ch s v kh nng thanh ton ca doanh nghip khi so snh tng s ti sn lu ng vi n ngn hn. Ti sn lu ng ca doanh nghip thng gm tin mt, chng khon c th lu thng trn th trng, cc ti khon phi thu v hng tn kho. N ngn hn bao gm cc ti khon phi tr, n di hn n hn tr, thu thu nhp dn tch (cha np) v cc khon chi ph dn tch n hn tr trong vng 1 nm. Tuy nhin, t sut n ngn hn dao ng tu theo tng ngnh. T sut n ngn hn cao hn nhiu so vi mc bnh qun ngnh c th cho thy s di tha ca ti sn. Ngc li, t sut n thp hn nhiu so vi mc bnh qun ngnh cho thy du hiu thiu kh nng thanh ton.
14

Cng thc: Ti sn lu ng N ngn hn 4. T sut tin mt Cho bit kh nng d tr tin mt cho thanh ton nh khi mt cng ty cm c cc khon phi thu v hng tn kho hoc ngi phn tch c nghi ng v kh khn nghim trng trong thanh ton khi xem xt cc khon phi thu v tn kho. Cng thc: Cc khon tng ng bng tin + Chng khon c th lu thng trn th trng N ngn hn

CC T SUT SINH LI
1.

Li nhun thun trn doanh thu

o lng phn gi tr thu nhp thun c to ra t tng la doanh thu. Cng thc:
15

Thu nhp thun Doanh thu thun Vic chn s liu thu nhp thun c th lm cho s liu ny chnh xc khi tnh ton. iu ny bao gm vic khng tnh s liu v li nhun c chia t vic gp vn u t, thu nhp khc v chi ph khc nh c phn ti thiu ca cc khon li nhun v cc mc thu nhp bt thng.
2.

Li nhun trn ti sn

nh gi kh nng ca cng ty trong vic s dng ti sn to ra li tc Cng thc: Thu nhp thun (Tng ti sn u k + cui k) / 2

3.

Thu nhp hot ng trn doanh thu

o lng thu nhp t hot ng kinh doanh c to ra t mi ng doanh thu Cng thc: Li nhun t hot ng kinh doanh Doanh thu thun 4. Li nhun trn vn u t o lng thu nhp c to ra t vn u t
16

Cng thc:

Thu nhp thun N di hn + Vn ch s hu

5. Li nhun trn vn ch s hu o lng thu nhp thu c t vn u t ca c ng trong doanh nghip. Cng thc Thu nhp thun Vn ch s hu 6. Li nhun gp trn doanh thu Cho bit mi quan h gia doanh thu thun v gi vn hng bn. T sut ny cn c so snh vi d liu ngnh v n c th ch ra khi lng hng mua vo d tha v s d qu mc i vi hng mua vo hoc chi ph lao ng qu cao. Cng thc: Li gp Doanh thu thun T SUT N BY TI CHNH 1. Tng n trn ti sn Cho bit thng tin v kh nng ca cng ty trong vic thc suy gim ti sn pht sinh t cc khon l m khng lm nh hng n quyn li ca cc ch n.
17

Cng thc: Tng n phi tr Tng ti sn 2. T sut vn ha Cho bit vic s dng cc khon n di hn. Cng thc: N di hn N di hn + Ngun vn ch s hu 3. N trn vn ch s hu Cho bit cc ch n c m bo nh th no trong trng hp cng ty ngng hot ng Cng thc:

Tng n Tng vn gp c phn 4. T sut bao qut li vay Cho bit kh nng ca cng ty p ng tr n li vay. S dng EBIT (li nhun trc thu v li vay) Cng thc: Li nhun trc thu v li tin vay Chi ph li vay

18

5. N di hn trn vn lu ng thun Cho bit c th hn v kh nng tr n di hn t ti sn lu ng sau khi tr n ngn hn Cng thc: N di hn Ti sn lu ng N ngn hn CC T SUT HIU QU 1. Quay vng tin mt o lng hiu qu ca cng ty trong vic s dng tin Cng thc: Doanh thu thun Tin mt 2. Doanh thu trn vn lu ng (quay vng vn lu ng thun) Cho bit vng quay ca vn lu ng trong mt nm. T sut thp cho bit vn lu ng ca cng ty c s dng km hiu qu trong khi t sut cao cho bit vn lu ng ca cng ty c s dng qu nng. Cng thc: Doanh thu thun Vn lu ng bnh qun
19

3. Quay vng tng ti sn nh gi hot ng ca ti sn v kh nng doanh nghip to doanh thu thng qua vic s dng ti sn. Cng thc: Doanh thu thun Tng ti sn bnh qun 4. Quay vng ti sn c nh Cho bit kh nng s dng v cht lng ti sn c nh Cng thc: Doanh thu thun Ti sn c nh thun 5. Ngy thu hi doanh thu bn hng Cho bit s ln bnh qun tnh theo ngy thu c cc khon phi thu cn treo n (DSO). T sut ny gip cho vic xc nh liu s thay i trong cc ti khon phi thu n hn c lm thay i n doanh thu hoc n cc yu t khc nh thay i v iu kin bn hng. Nh phn tch c th so snh s ngy thu hi cc khon phi thu vi iu kin tn dng ca cng ty nh l mt ch s cho bit hiu qu ca cng ty trong vic qun l cc khon phi thu. Cng thc:
20

Tng cc khon phi thu Doanh thu thun hng nm/ 365 6. Quay vng ti khon phi thu Cho bit kh nng chuyn i thnh tin cc ti khon phi thu ca cng ty Cng thc: Doanh thu thun Bnh qun tng cc khon phi thu 7. Quay vng ti khon phi thu tnh theo ngy Cho bit kh nng chuyn i thnh tin cc ti khon phi thu ca cng ty tnh theo ngy Cng thc: Bnh qun tng cc khon phi thu Doanh thu thun hng nm / 365 8. Ngy chuyn i t hng lu/tn kho thnh doanh thu bn hng Cho bit di thi gian cn thit chuyn hng tn kho thnh doanh thu Cng thc: Tn kho cui k Gi vn hng bn/ 365

21

9. Quay vng hng tn kho Cho bit kh nng chuyn i thnh tin ca hng tn kho Cng thc: Gi vn hng bn Tn kho bnh qun 10. Quay vng tn kho tnh theo ngy Cho bit kh nng chuyn i thnh tin ca hng tn kho tnh theo ngy Cng thc: Tn kho bnh qun Gi vn hng bn / 365 11. Cc khon phi tr cn treo Xc nh cch thc cng ty gii quyt cc ngha v ca cc nh cung cp ca mnh Cng thc: Cc khon phi tr cui k Chi ph mua vo / 365 12. Quay vng cc khon phi tr Xc nh kh nng thanh khon ca cc khon phi tr ca cng ty Cng thc:
22

Chi ph mua u vo Trung bnh cc khon phi tr 13. Quay vng cc khon phi tr tnh theo ngy Xc nh kh nng thanh khon ca cc khon phi tr ca cng ty trong mt giai on Cng thc: Trung bnh cc khon phi tr Chi ph mua u vo / 365 CC T SUT KHC 1. T sut n kh i trn cc khon phi thu T sut n kh i trn cc khon phi thu nh gi kh nng khng th thu c theo mong mun i vi cc khon doanh thu tr chm. N kh i tng ln l mt du hiu tiu cc do iu cho thy ri ro ln hn i vi cc khon phi thu v c kh nng phi xo n trong tng lai. Cng thc: Cc khon n kh i Cc khon phi thu 2. T sut n kh i trn doanh thu Cc t sut n kh i nh gi khn nng khng th thu c theo mong mun i vi cc khon doanh thu tr chm. N kh i tng ln l mt du hiu tiu
23

cc do iu cho thy ri ro ln hn i vi cc khon phi thu v c kh nng phi xo n trong tng lai. Cng thc: Cc khon n kh i Doanh thu 3. Gi tr ghi s ca c phiu thng thng Gi tr ghi s ca mi c phiu thng thng bng ti sn rng ca cc c ng thng thng chia cho s c phiu, trong , ti sn rng bng vn gp c phn ca cc c ng tr (-) c phiu u i. Gi tr ghi s ca mi c phiu cho bit mi c phiu c gi tr bao nhiu trn s sch da trn chi ph gc. Cng thc: (Tng vn gp c phn ca c ng Gi tr thanh khon ca cc c phiu u i C tc u i cn n) S c phiu thng thng 4. Chi ph bn hng tr chm Chi ph bn hng tr chm l chi ch do khng thc hin cc tho thun bn hng tr chm trong mt giao dch kinh doanh. Cc tho thun bn hng tr chm thng th hin s tin mt chit khu, ngy ht hn chit khu, v ngy thanh ton. Chi ph khng thc hin chit khu tin mt c th l mt khon ng k
24

Cng thc: % Chit 360 khu X Thi gian bn hng tr chm 100 - % Thi gian chit khu Chit khu 5. Cc t sut n ngn hn Cc t sut n ngn hn cho bit mc cc khon n ngn hn phi c thanh ton trong nm: Hiu c ngha v ca mt cng ty rt quan trng v nu khng c kh nng thanh ton cc khon n ngn hn th cng ty s c vn v kh nng thanh khon. Cc t sut sau y c so snh vi mc chun ca ngnh Cng thc: N ngn N ngn hn trn hn = n di hn N di hn N ngn N ngn hn trn hn = tng n Tng n phi tr

25

III/ S DNG K NNG PHN TCH THEO CHIU DC, CHIU NGANG V S DNG CC T SUT TRONG PHN TCH BO CO TI CHNH PHC V CHO CNG TC THANH TRA THU Thng qua phn tch Bo co ti chnh ca Cng ty B qua cc nm (giai on 2001-2004) xc nh nhng yu t bt thng, a ra nhng nghi ng v doanh thu, gi vn, chi ph, cng n phi thu phi tr... tin hnh thanh tra, kim tra Doanh nghip Trnh t tin hnh: + Th hin t l % ca tng ch tiu trn Bo co ti chnh ca Cng ty B theo phn tch t l % theo chiu dc v chiu ngang + Xem xt s thay i ca cc ch tiu trn bo co qua cc nm xc nh : - Nm cn tp trung thanh tra, kim tra - a ra cc nghi ng chnh cn lm r khi tin hnh thanh tra, kim tra ti Doanh nghip

26

K NNG PHN TCH BO CO TI CHNH Chn cng ty B- l doanh nghip nh nc Bo co ti chnh gm: - Bo co cn i k ton - Bo co kt qu kinh doanh - Bo co lu chuyn tin t - Thuyt minh bo co i vi doanh nghip va v nh cn thm: bng cn i TK 1. Phn tch cc ch tiu bt hp l trong bo co Ti chnh: 1.1. Doanh thu tng khng ng nht vi gi vn DT tng 44% Trong khi gi vn tng 48%. i su KT: - DT chu thu GTGT v doanh thu khng chu thu GTGT - i vi XDCB: DT ng trc

THC HNH

27

- i vi DNNN th khi hon thnh KH giao th hach ton phn thu v vo cng n - Mt s khon DT hc ton vo 3388, 336 1.2. Hng bn b tr li: Nm 2003 tng 3 ln so vi 2002 - Chn mu - Chnh sch thu i vi hng b tr li - th tc hng bn b tr li i su KT cc TK: 131, 531,3331,632,155,156. 1.3. Gi vn nm 2003 tng c v t l, c so vi cng k - Kim tra hng tn kho: 155,156,154,152 u tng - Phng thc kinh doanh: va SX va KD; - Va SX va nhp khu; Thc hin KT chn mu: + Trng hp SX: KT u vo ca cc TK 621, 622,627,623, 154,155, 632.. + Trng hp kinh doanh hng nhp khu. Gi nhp khu = Gi mua + thu NK KT li tnh hnh phn b thu NK, VD: nhp 1000 tn phi thp + Gi nhp = 10 t Thu Nhp khu 20% = 2 t Bn ra : 500 tn gi vn = 6 t = 5 t + 1 t Nhng n v li phn b gi vn = 5 t + 2 t hoc 6 t + 2 t. Hng tm nhp th phi np thu NK, nhng khi ti xut th n v c hon

28

You might also like