You are on page 1of 21

QUYN DN TC T QUYT

TS. Nguyn Th Lan Anh

Lch s php in ha quyn dn tc t quyt


Quan im ca Lnin: tc phm Ch ngha quc (1915-1916) Quan im 14 im ca Wilson: vn lin quan n lnh th v thnh lp cc quc gia c lp da trn nguyn tc dn tc t quyt Hin chng Hi Quc Lin: khng ghi nhn

V Aland
y ban Lut quc t phn i quyn t quyt ca ngi dn o Alan da trn lp lun:
Vic tha nhn quyn ca mt nhm ngi thiu s, hnh thnh do ngn ng hay tn gio, tch ra khi mt cng ng m h tham gia theo nguyn vng ca h c th ph hoi s n nh v trt t ca cc quc gia i ngc li hc thuyt v s thng nht v lnh th v chnh tr ca quc gia.

Quy nh ca Hin chng LHQ


iu 1(2): mc tiu ca Lin Hp Quc pht trin quan h hu ngh gia cc dn tc trn c s tn trng cc nguyn tc bnh ng v ch quyn v quyn dn tc t quyt iu 55 gn vic thc hin mc tiu ny vi cc nhim v nng cao mc sng, gii quyt cc vn quc t trong cc lnh vc kinh t v x hi, bo v sc khe, gio dc, vn ha v tn trng cc quyn con ngi

Hin chng LHQ


Chng XI v iu 76:
Tuyn b i vi nhng vng lnh th phi t qun v Mc tiu ca h thng qun thc ca Lin Hp Quc trong vic gip cc vng lnh th t c t qun v c lp, thc y vic thc hin quyn con ngi v m bo nguyn tc bnh ng quc gia

Ngh quyt 1514 (XV) v Tuyn b trao tr c lp cho cc nc v dn tc thuc a nm 1960


Khng nh l mt quyn. on 2 ca Ngh quyt nu r Mi dn tc u c quyn t quyt v thc hin quyn ny h c quyn t do la chn ch chnh tr, t do pht trin kinh t, vn ha v x hi.

Ngh quyt 1541 (XV) 1960


Phng thc t quyt:
T do lin kt; T do sp nhp; Thnh lp quc gia c lp. Bt k cch thc no c la chn phi da trn nguyn vng t nguyn ca ngi dn vng lnh th phi t tr.

Ngh quyt 2625 (XXV) nm 1970 v quan h hu ngh thn thin gia cc quc gia
Vic thit lp mt nh nc c lp c ch quyn hay t do gia nhp vo nh nc c lp khc hoc lin kt vi quc gia , cng nh vic thit lp bt c ch chnh tr no do nhn dn t do quyt nh l cc hnh thc th hin quyn dn tc t quyt.

Hai Cng c nhn quyn 1966


Php in ha nhng tuyn b ca hai Ngh quyt 1514 v 1541 Khng nh dn tc t quyt l mt quyn php l. iu 1(1) ca c hai Cng c quy nh: Tt c mi dn tc c quyn dn tc t quyt. thc hin quyn ny h c quyn t do la chn ch chnh tr, t do theo ui s pht trin kinh t, vn ha v x hi.

To n khng nh rng [vi] s pht trin ca lut quc t v cc lnh th khng t qun, nh c ghi nhn trong Hin chng LHQ, nguyn tc quyn t quyt dn tc [tr thnh nguyn tc] c th c p dng cho tt c cc lnh th ny (ICJ Reports 1971, tr. 16, on 52).

kin t vn ca ICJ v Namibia

kin t vn ca ICJ v Ty Sahara


To n mt ln na li khng nh mi quan h gia quyn t quyt dn tc v quyn ca cc dn tc thuc a: nguyn tc quyn t quyt dn tc nh l mt quyn ca cc dn tc, v s p dng n nhm mc ch chm dt nhanh chng mi tnh trng thuc a (ICJ Reports 1975, tr.12, on 162).

Kt lun
quyn dn tc t quyt pht trin t mt nguyn tc mang tnh chnh tr, o c sang mt quyn php l y , c php in ha trong nhng vn kin php l quan trng v c s tha nhn rng ri ca cng ng quc t.

Kt lun
Kh nng tr thnh tr thnh tp qun quc t v l mt nguyn tc mang tnh bt buc chung ca lut quc t.

Ni dung ca nguyn tc
Quyn dn tc t quyt c hiu trn hai kha cnh:
quyn t quyt c lp quyn t quyt bn trong

Ni dung ca nguyn tc
Quyn t quyt bn ngoi ko theo h qu l thit lp mt nh nc c lp, c ch quyn, c quyn t do sp nhp vo mt quc gia c lp khc. Quyn t quyt bn trong hm quyn ca dn tc c t do theo ui cc chnh sch chnh tr, kinh t, x hi ca mnh trong phm vi ca mt quc gia ang tn ti.

Cc trng hp p dng quyn t quyt


Ti cc vng lnh th thuc a Ti cc vng lnh th phi thuc a

Tho lun ca UB c bit v phi thc dn ha 10/1999


U ban nu ra vn quyn t quyt dn tc ca cc Lnh th khng t qun (Non-self-Governing Territories). Trong cc cuc tho lun, quan im ca cc quc gia vn cha ng nht v vn ny.

Mi quan h gia nguyn tc quyn dn tc t quyt & cm s dng v lc


Hip c Briand-Kellogg) k ti Paris ngy 27/8/1928 gia c, M, B, Php, Anh, , Nht, Ba Lan v Tip khc Hin chng LHQ 2.4 Tuyn b 1970 ca i hi ng LHQ: Cm dng v lc ngn cn cc dn tc thc hin quyn dn tc t quyt ca h

Quyn dn tc t quyt v ly khai


Ly khai c c im: (i) S thot ly n phng ca mt b phn lnh th v dn c sinh sng trn lnh th ra khi mt quc gia c sn; (ii) s thot ly ny c th c thc hin bng nhiu cch thc hay bin php khc nhau; (iii) kt qu cui cng ca ly khai l c s ra i ca mt quc gia mi c cng ng quc t tha nhn.

Cc phong tro ly khai c xu hng vin dn quyn dn tc t quyt. Ly khai c phi l ni hm ca quyn dn tc t quyt? Mt b phn dn c c phi l dn tc?

Quyn dn tc t quyt c ngun gc v c p dng trong bi cnh thc dn, gn vi quyn ca dn tc thuc a, v khng th c p dng cho bi cnh phi thc dn. dn tc c hiu l mt cng ng dn c ca mt quc gia c lp hoc mt lnh th thuc a, khng phi l mt nhm ngi thiu s trong mt quc gia c ch quyn. Do , vic s dng nguyn tc tn trng quyn t quyt dn tc lm cn c php l cho cc phong tro ly khai l mt vic kh c c s.

You might also like