i cng v sng c - Phng trnh sng c

YeuVatLy.Com

i cng v sng c - Phng trnh sng c

1. Khi nim: - Sng c l s lan truyn nhng dao ng c trong mi trng. - Khi sng c truyn i ch c pha dao ng ca cc phn t vt cht lan truyn cn cc phn t vt cht th dao ng xung quanh v tr cn bng c nh. 2. Phn loi sng c Sng dc : l sng trong cc phn t ca mi trng dao ng theo phng trng vi phng truyn sng. V d: sng m, sng trn mt l xo. Sng ngang: l sng trong cc phn t ca mi trng dao ng theo phng vung gc vi phng truyn sng. V d: sng trn mt nc, sng trn si dy cao su. 3. Gii thch s to thnh sng c: - Sng c c to thnh do gia cc phn t vt cht mi trng c lc lin kt n hi. - Khi lc lin kt n hi xut hin bin dng lch th mi trng truyn sng ngang, khi lc lin kt n hi xut hin bin dng dn, nn th mi trng truyn sng dc. - Sng ngang ch truyn trong mi trng rn v lng. - Sng dc truyn c trong c ba mi trng vt cht rn, lng v kh. * Ch : Cc mi trng rn, lng, kh c gi l mi trng vt cht. Sng c khng truyn c trong chn khng. 4. Cc i lng c trng cho sng c a. Bin sng: - l bin dao ng ca cc phn t vt cht mi trng c sng truyn qua. - Cng xa tm dao ng th bin sng cng gim. b. Tn s sng (f): - l tn s dao ng ca cc phn t vt cht mi trng c sng truyn qua. c. Chu k sng (T) : - l chu k dao ng ca cc phn t vt cht mi trng c sng truyn qua. Mi quan h: d. Bc sng (): - L khong cch gn nht gia hai im trn phng truyn sng m dao ng cng pha vi nhau. - L qung ng m sng lan truyn c trong mt chu k dao ng.

Biu thc tnh ton:

e. Tc truyn sng (v) : - L tc truyn pha ca dao ng. - Tc truyn sng ph thuc vo bn cht ca mi trng truyn (tnh n hi v mt mi trng). - Tc truyn sng trong cc mi trng gim theo th t : Rn lng kh * Ch : Qu trnh truyn sng l mt qu trnh truyn pha dao ng, khi sng lan truyn th cc nh sng di chuyn cn cc phn t vt cht mi trng m sng truyn qua th vn dao ng xung quanh v tr cn bng ca chng. Khi quan st c n nh sng th khi sng lan truyn c qung ng bng (n 1 ), tng ng ht qung thi gian l t = (n - 1)T. V d 1 : Mt ngi ngi b bin quan st thy khong cch gia hai ngn sng lin tip bng 10m. Ngoi ra ngi m c 20 ngn sng i qua trc mt trong 76s.

1 trong 5

6/21/2011 1:32 AM

i cng v sng c - Phng trnh sng c

a. Tnh chu k dao ng ca nc bin. b. Tnh vn tc truyn ca nc bin. * Hng dn gii: a. Khi ngi quan st c 20 ngn sng i qua th sng thc hin c qung ng l 19. Thi gian tng ng sng lan truyn c qung ng trn l 19T, theo bi ta c 19T = 76 T = 4(s) b. Khong cch gia hai ngn sng lin tip chnh l bc sng, = 10(m) Tc truyn sng c tnh theo cng thc: V d 2 : Mt sng c lan truyn vi tn s f = 500Hz, bin A = 0,25mm. Sng lan truyn vi bc sng = 70cm. Tm: a. Tc truyn sng. b. Tc dao ng cc i ca cc phn t vt cht mi trng. * Hng dn gii : a. = 0,7.500 = 350m/s

b. vmax = .A = 2f.A = 2.500.0,25.10-3 = 0,25 = 0,785m/s. 5. Phng trnh sng t mt ngun truyn n mt im Gi s c mt ngun sng dao ng ti O vi phng trnh u0 = Acos(t) = .

Xt ti mt im M trn phng truyn sng, M cch O mt khong d nh hnh v. Do sng truyn t O n M ht mt khong thi gian , vi v l tc truyn sng nn dao

ng ti M chm pha hn dao ng ti O. Khi li dao ng ti O thi im t - t bng li dao ng ti M thi im t. Ta c:

Do: Vy phng trnh dao ng ti im M l * Nhn xt : - Nu sng truyn t im M n O m bit phng trnh ti O l u0 = Acos(t) = th khi phng trnh sng ti M l (2) (1)

- Trong cc cng thc (1) v (2) th d v c cng n v vi nhau. n v ca v cng phi tng thch vi d v . - Sng c c tnh tun hon theo thi gian vi chu k T v tun hon theo khng gian vi chu k . 6. lch pha gia hai im trn phng truyn sng Gi M v N l hai im trn phng truyn sng, tng ng cch ngun cc khong dM v dN Khi phng trnh sng truyn t ngun O n M v N ln lt l: v Pha dao ng ti M v N tng ng l: t: c gi l lch pha ca hai

im M v N. Nu = k2 th hai im dao ng cng pha. Khi khong cch gn nht gia hai im dao ng cng pha tha mn: Nu = (2k + 1) th hai im dao ng ngc pha. Khi khong cch gn nht gia hai im dao ng ngc pha tha mn:

2 trong 5

6/21/2011 1:32 AM

i cng v sng c - Phng trnh sng c

Nu

th hai im dao ng vung pha. Khi khong cch gn nht gia

hai im dao ng vung pha tha mn: 7. V d in hnh : V d 1 : Ti t = 0 u A ca mt si dy dao ng iu ha vi phng trnh . Dao ng truyn trn dy vi bin khng i v tc truyn sng l v = 80 cm/s a. Tnh bc sng b. Vit phng trnh dao ng ti im M cch A mt khong 24 cm. * Hng dn gii : a. Tn s: b. Sng truyn t A n M nn dao ng ti M chm pha hn dao ng ti A khi :

Thi gian sng truyn t A n M l: Vy phng trnh dao ng ti M l: vi t 0,3 (s)

V d 2 : Mt sng c hc c tn s 45(Hz) lan truyn vi tc 360 (cm/s). Tnh: a. Khong cch gn nht gia hai im trn phng truyn sng dao ng cng pha b. Khong cch gn nht gia hai im trn phng truyn sng dao ng ngc pha c. Khong cch gn nht gia hai im trn phng truyn sng dao ng vung pha. * Hng dn gii: T gi thit ta tnh c bc sng: a. Khong cch gn nht gia hai im dao ng cng pha l: b. Khong cch gn nht gia hai im dao ng ngc pha l: c. Khong cch gn nht gia hai im dao ng vung pha l: V d 3 :Cho mt mi nhn S chm nh vo mt nc v dao ng iu ho vi tn s f = 20Hz. Ngi ta thy rng hai im A v B trn mt nc cng nm trn phng truyn sng cch nhau mt khong d = 10cm lun dao ng ngc pha vi nhau. Tnh vn tc truyn sng, bit rng vn tc ch vo khong t 0,8m/s n 1m/s. * Hng dn gii : Hai im A v B dao ng ngc pha nn ta c:

Thay gi tr ca d = 10 cm, f = 20Hz vo ta c: Do Vy gi tr cn tm ca v l v = 80 (cm/s). * Nhn xt : Trong nhng bi ton lin quan n lch pha (cng pha, ngc pha, vung pha) nh trn thng cho khong gi tr ca v hay f. lm tt chng ta bin i biu thc lch pha ri rt ra . Nu cho khong gi tr ca v th chng ta bin i biu thc theo v nh v d trn Nu cho khong gi tr ca f th chng ta rt biu thc theo f ri gii bt phng trnh tm k nguyn. BI TP LUYN TP Bi 1: Trn mt mt cht lng, ti O c mt ngun sng c dao ng c tn s f = 30Hz. Vn tc truyn sng l mt gi tr no trong khong t 1,6m/s n 2,9m/s. Bit ti im

3 trong 5

6/21/2011 1:32 AM

i cng v sng c - Phng trnh sng c

M cch O mt khong 10cm sng ti lun dao ng ngc pha vi dao ng ti O. Gi tr ca vn tc l bao nhiu? p s : v = 2 (m/s). Bi 2: Mt si dy n hi rt di c u A dao ng vi tn s f v theo phng vung gc vi si dy. Bin dao ng l 4cm, vn tc truyn sng trn y l 4m/s. Xt mt im M trn dy v cch A mt on 28cm, ngi ta thy M lun lun dao ng lch pha vi A mt gc = (2k + 1)/2 vi k = 0, 1, 2,..Tnh bc sng . Bit tn s f c gi tr trong khong t 22Hz n 26Hz. p s : = 16 (cm) Bi 3: Mt mi nhn S chm nh vo mt nc dao ng iu ha vi tn s f = 40Hz. Ngi ta thy rng hai im A v B trn mt nc cng nm trn phng truyn sng cch nhau mt khong d = 20cm lun dao ng ngc pha nhau. Bit tc truyn sng nm trong khong t 3 (m/s) n 5 (m/s). Tnh gi tr ca tc v. p s : v = 3,2 (m/s) Bi 4: Sng truyn vi tc 5 (m/s) gia hai im O v M nm trn cng mt phng truyn sng. Bit phng trnh sng ti O l u = 5cos(5t - /6)(cm) v phng trnh sng ti im M l uM = 5cos(5t + /3) (cm). Xc nh khong cch OM v cho bit chiu truyn sng. p s : OM = 0,5 (m). Sng truyn t M n O. Bi 5: Mt sng truyn trong mt mi trng lm cho cc im ca mi trng dao ng. Bit phng trnh dao ng ca cc im trong mi trng c dng:

a. Tnh tc truyn sng. Bit bc sng = 240cm. b. Tnh lch pha ng vi cng mt im sau khong thi gian 1s. c. Tm lch pha dao ng ca hai im cch nhau 210cm theo phng truyn vo cng mt thi im. d. Li ca mt im thi im t l 3cm. Tm li ca n sau 12s. p n : a. v = 40 (cm/s); (cm)
Bin son Thy ng Vit Hng - BK H Ni

b.

c.

d. u = 3

Bnh lun (45)

boysexsii1 - (20/04/2011 08:19:24) thay oi up nguyen tu !!!giup chung em voi 2011 Sap het roi` huhu cuu chung em di thay khai1105 - (06/01/2011 05:55:33) ko hay khanhdungman - (13/11/2010 09:30:54) thang ngu nguyen minh alone93 - (09/10/2010 12:0:44) hic. bi 2 e lm ra r. hihi! bi ging ca thy hay!^^ thank thy nhu nhu!^^ alone93 - (08/10/2010 11:30:36) bi t luyn t hn bi 2 e lm k ra c n. mong thy ch li gi suonglamj - (16/09/2010 05:16:27) bi ging ca thy hay, nhng vn cn c ch sai kimdung12a2 - (23/08/2010 04:2:28) em cm n nhiu. thy gii hay qu fill_24 - (12/08/2010 10:11:47) @nguyenminh: sng ngang hnh nh c truyn c trong cht rn y : JoJoKenSin - (09/08/2010 03:24:20) Cm n thy rt nhiu !!! missyou4ever_MT - (08/07/2010 09:46:26)

Vit bnh lun

4 trong 5

6/21/2011 1:32 AM

i cng v sng c - Phng trnh sng c

5 trong 5

6/21/2011 1:32 AM