Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

PHN TCH CC BO CO TI CHNH CNG TY M c tiu Bi ny nh m gi i thi u v h ng d n s d ng cc k thu t phn tch cc bo co ti chnh cng ty gip gim c ti chnh nh gi c th c tr ng v tnh hnh ti chnh cng ty nh m ho ch nh ho c a ra cc quy t nh ti chnh. c xong bi ny b n s hi u c vai tr c a phn tch cc bo co ti chnh cng nh s d ng c cc k thu t phn tch ti chnh nh phn tch t s , phn tch xu h ng, phn tch c c u v phn tch ch s .

1. GI I THI U CHUNG Bi 1 ch ra r ng qu n tr ti chnh cng ty lin quan n vi c ra cc quy t nh u t, quy t nh ngu n v n v quy t nh phn chia c t c. Cc quy t nh ny c th c hi n hi n t i nhng s nh h ng n tng lai c a cng ty. Do v y, gim c ti chnh c n hi u c tnh hnh ti chnh hi n t i c a cng ty tr c khi ra quy t nh. Mu n v y, gim c ti chnh c th th c hi n phn tch bo co ti chnh c a cng ty. Phn tch cc bo co ti chnh cng ty l qu trnh s d ng cc bo co ti chnh c a cng ty phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh c a cng ty. M c ch c a phn tch bo co ti chnh l nh m nh gi tnh hnh ti chnh v ho t ng c a cng ty c c s ra nh ng quy t nh h p l. Phn tch bo co ti chnh cng ty c th do b n thn cng ty ho c cc t ch c bn ngoi cng ty bao g m cc nh cung c p v n nh ngn hng, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh v cc nh u t nh cng ty ch ng khon, cc qu u t, th c hi n. Ty theo l i ch khc nhau, cc bn c lin quan th ng ch tr ng n nh ng kha c nh phn tch khc nhau. Nh cung c p hng ho v d ch v th ng ch tr ng n tnh hnh thanh kho n v kh nng tr cc kho n n ng n h n c a cng ty trong khi cc nh u t th ch tr ng n kh nng tr n di h n v kh nng sinh l i c a cng ty. Cc nh u t v c b n ch tr ng n l i nhu n hi n t i v l i nhu n k v ng trong tng lai c a cng ty cng nh s n nh c a l i nhu n theo th i gian. V m t n i b , cng ty cng ti n hnh phn tch ti chnh c th ho ch nh v ki m sot hi u qu hn tnh hnh ti chnh cng ty. ho ch nh cho tng lai, gim c ti chnh c n phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh hi n t i v nh ng c h i v thch th c c lin quan n tnh hnh hi n t i c a cng ty. Cu i cng, phn tch ti chnh gip gim c ti chnh c bi n php h u hi u nh m duy tr v c i thi n tnh hnh ti chnh cng ty, nh , c th gia tng s c m nh c a cng ty trong vi c thng l ng v i ngn hng v cc nh cung c p v n, hng ho v d ch v bn ngoi. Trong ph m vi bi ny khi ni n phn tch cc bo co ti chnh l ni n phn tch d a trn gic c a cng ty, t c l phn tch n m tnh hnh ti chnh cng ty t o l ng v nh gi tnh hnh ti chnh cng ty nh m c nh ng quy t nh ph h p cho ho ch nh ti chnh trong tng lai. Ngoi ra, trong bi ny gip b n c th h c t p c l thuy t, kinh nghi m v ng d ng c cc k thu t phn tch bo co ti chnh, chng ti trnh by ring bi t hai ph n: Phn tch bo co ti chnh cng ty M v Phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam. Sau chng ti trnh by ph n so snh

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

gi a hai k thu t phn tch gip b n th y c cch th c ng d ng phn tch bo co ti chnh vo th c ti n Vi t Nam. 2. PHN TCH BO CO TI CHNH CNG TY M Ph n ny trnh by l thuy t v k thu t phn tch bo co ti chnh c a m t cng ty M . Trong bi 2, chng ta th y cc bo co ti chnh trnh by tnh hnh ti chnh c a cng ty m t th i i m (b ng cn i ti s n) ho c qua m t th i k (bo co thu nh p) ho c c hai (bo co l i nhu n gi l i v bo co lu chuy n ti n t ). Tuy nhin, cc bo co ti chnh ny t thn chng ch cung c p c d li u ti chnh (financial data) ch cha cung c p nhi u thng tin ti chnh (financial information). c c thng tin ti chnh, chng ta c n a cc bo co ti chnh ny vo phn tch. ng trn quan i m c a nh u t, phn tch bo co ti chnh nh m d bo tng lai v tri n v ng c a cng ty. ng trn quan i m qu n l, phn tch bo co ti chnh nh m c hai m c tiu: v a d bo tng lai v a a ra nh ng hnh ng c n thi t c i thi n tnh hnh ho t ng cng ty. 2.1 Ti li u phn tch minh h a m t cch lin t c, c th v chi ti t, cc b ng bo co ti chnh c a cng ty MicroDrive1 nh trnh by trong bi 2 s c s d ng lm ti li u phn tch trong bi ny. Cc bo co ti chnh c s d ng phn tch y bao g m: B ng cn i ti s n (b ng 6.1) v Bo co thu nh p (B ng 6.2) nh trnh by d i y. B ng 6.1: B ng cn i ti s n c a MicroDrive (tri u $) Nm Nm Ti s n nay tr c N v v n ch s h u Ti n m t v ti n g i 10 15 Ph i tr nh cung c p u t ng n h n 65 N ng n h n NH Kho n ph i thu 375 315 Ph i tr khc T n kho 615 415 T ng n ng n h n ph i tr T ng ti s n lu ng 1,000 810 N di h n Ti s n c nh rng 1,000 870 T C C L T T 1,680 h ng n ph i tr phi u u i phi u th ng i nhu n gi l i ng c ng v n ch s h u ng n v v n ch s u

Nm nay 60 110 140 310 754 1,064 40 130 766 936 2,000

Nm tr c 30 60 130 220 580 800 40 130 710 880 1,680

T ng ti s n

2,000

Trong bi 2 v bi ny u s d ng cc bo co ti chnh c a MicroDrive c trnh by trong Financial Management c a Birgham minh h a v lm c s h c t p cng nh ng d ng vo Vi t Nam.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

B ng 6.2: Bo co thu nh p c a MicroDrive Inc. (tri u $) Nm Nm nay tr c 3,000.00 2,850.00 2,616.20 2,497.00 383.80 100.00 100.00 283.80 88.00 195.80 78.32 117.48 4.00 113.48 56.74 56.74 353.00 90.00 90.00 263.00 60.00 203.00 81.20 121.80 4.00 117.80 53.01 64.79

Doanh thu rng Ch ph ho t ng cha k kh u hao Thu nh p tr c thu , li, kh u hao TSHH v kh u hao TSVH (EBITDA) Kh u hao ti s n h u hnh (TSHH) Kh u hao ti s n v hnh (TSVH) Kh u hao ti s n Thu nh p tr c thu v li (EBIT) Tr li Thu nh p tr c thu (EBT) Tr thu Thu nh p tr c khi chia c t c u i C t c u i Thu nh p rng C t c c ph n th ng L i nhu n gi l i Thng tin trn c ph n Gi c ph n Thu nh p trn c ph n (EPS) C t c trn c ph n Gi tr s sch trn c ph n Dng ti n trn c ph n 2.2 Phn tch t s

23.00 2.27 1.13 17.92 4.27

26.00 2.36 1.06 16.80 4.16

Phn tch t s ti chnh l k thu t phn tch cn b n v quan tr ng nh t c a phn tch bo co ti chnh. Phn tch cc t s ti chnh lin quan n vi c xc nh v s d ng cc t s ti chnh o l ng v nh gi tnh hnh v ho t ng ti chnh c a cng ty. C nhi u lo i t s ti chnh khc nhau. D a vo cch th c s d ng s li u xc nh, t s ti chnh c th chia thnh ba lo i: t s ti chnh xc nh t b ng cn i ti s n, t s ti chnh xc nh t bo co thu nh p v t s ti chnh xc nh t c hai bo co v a nu. D a vo m c tiu phn tch, cc t s ti chnh c th chia thnh: cc t s thanh kho n, cc t s n , t s kh nng hon tr li vay, cc t s hi u qu ho t ng, cc t s kh nng sinh l i, v cc t s tng tr ng. Sau y s h ng d n cch xc nh v phn tch cc t s ny.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.1

T s thanh kho n

T s thanh kho n l t s o l ng kh nng thanh ton n ng n h n c a cng ty. Lo i t s ny g m c: t s thanh kho n hi n th i (current ratio) v t s thanh kho n nhanh (quick ratio). C hai lo i t s ny xc nh t d li u c a b ng cn i ti s n, do , chng th ng c xem l t s c xc nh t b ng cn i ti s n, t c l ch d a vo d li u c a b ng cn i ti s n l xc nh hai lo i t s ny. ng trn gc ngn hng, hai t s ny r t quan tr ng v n gip chng ta nh gi c kh nng thanh ton n c a cng ty. T s thanh kho n hi n th i (cn g i l t s thanh kho n ng n h n) c xc nh d a vo thng tin t b ng cn i ti s n b ng cch l y gi tr ti s n lu ng chia cho gi tr n ng n h n ph i tr . Cng th c xc nh t s ny p d ng trong tr ng h p cng ty MicroDrive nh sau:
Ty so thanh khoan hien thi = Bnh quan nganh = 4,2 lan Gia tr tai san lu ong 1000 = = 3,2 lan 310 Gia tr n ngan han

Gi tr ti s n lu ng bao g m ti n, ch ng khon ng n h n, kho n ph i thu v t n kho. Gi tr n ng n h n bao g m kho n ph i tr ng i bn, n ng n h n ngn hng, n di h n n h n tr , ph i tr thu , v cc kho n chi ph ph i tr ng n h n khc. Khi xc nh t s thanh kho n hi n th i chng ta tnh c hng t n kho trong gi tr ti s n lu ng m b o cho n ng n h n. Tuy nhin, trn th c t hng t n kho km thanh kho n hn v ph i m t th i gian v chi ph tiu th m i c th chuy n thnh ti n. trnh nh c i m ny, t s thanh kho n nhanh nn c s d ng. T s thanh kho n nhanh c xc nh cng d a vo thng tin t b ng cn i ti s n nhng khng k gi tr hng t n kho vo trong gi tr ti s n lu ng khi tnh ton. Cng th c xc nh t s thanh kho n nhanh nh sau:
Gia tr tai san lu ong - GT hang ton kho Gia tr n ngan han 1000 - 615 = = 1,2 lan 310

Ty so thanh khoan nhanh =

Bnh quan nganh = 2,1 lan

M c d t s thanh kho n nhanh c a MicroDrive th p hn bnh qun ngnh nhng t s ny v n l n hn 1, ngha l n u ch n i ti n MicroDrive v n c kh nng s d ng ti s n thanh kho n nhanh chi tr m khng c n thanh l t n kho.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.2

T s qu n l ti s n hay t s hi u qu ho t ng

Nhm t s ny o l ng hi u qu qu n l ti s n c a cng ty, chng c thi t k tr l i cu h i: Cc ti s n c bo co trn b ng i ti s n c h p l khng hay l qu cao ho c qu th p so v i doanh thu? N u cng ty u t vo ti s n qu nhi u d n n d th a ti s n v v n ho t ng s lm cho dng ti n t do v gi c phi u gi m. Ng c l i, n u cng ty u t qu t vo ti s n khi n cho khng ti s n ho t ng s lm t n h i n kh nng sinh l i v, do , lm gi m dng ti n t do v gi c phi u. Do v y, cng ty nn u t ti s n m c h p l. Th nhng, nh th no l h p l? Mu n bi t i u ny chng ta phn tch cc t s sau: a. T s ho t ng t n kho (Inventory activity) nh gi hi u qu n l t n kho c a cng ty chng ta c th s d ng t s ho t ng t n kho. T s ny c th o l ng b ng ch tiu s vng quay hng t n kho trong m t nm ho c s ngy t n kho.
Doanh thu 3000 = = 4,9 vong Gia tr hang ton kho 615 Bnh quan nganh = 9,0 vong Vong quay hang ton kho =

Vng quay t n kho c a MicroDrive l 4,9 trong khi c a bnh qun ngnh l 9,0. i u ny cho th y r ng cng ty u t qu nhi u vo t n kho. N u lin h t s ny v i t s thanh kho n hi n th i v t s thanh kho n nhanh chng ta c th nh n th y li u c cng ty gi kho nhi u d i d ng ti s n ng khng tiu th c khng. Vi c gi nhi u hng t n kho s d n n s ngy t n kho c a cng ty s cao. i u ny ph n nh qua ch tiu s ngy t n kho.
So ngay ton kho = So ngay trong nam 360 = = 73,47 ngay So vong quay hang ton kho 4,9

b. K thu ti n bnh qun (Average collection period ACP) T s ny dng o l ng hi u qu v ch t l ng qu n l kho n ph i thu. N cho bi t bnh qun m t kho n ph i thu m t bao nhiu ngy. Cng th c xc nh k thu ti n bnh qun nh sau:
Ky tien bnh quan = Gia tr khoan phai thu 375 = = 45 ngay Doanh thu hang nam/360 3000/360 Bnh quan nganh = 36 ngay

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

K thu ti n bnh qun c a MicroDrive hi cao hn so v i bnh qun ngnh. i u ny cho th y r ng th c t chnh sch qu n l kho n ph i thu c a cng ty cha c th c hi n m t cch h p l. Trong tng lai nn quan tm c i thi n hi u qu m t ny.

c. Vng quay ti s n c nh (Fixed assets turnover ratio)

T s ny o l ng hi u qu s d ng ti s n c nh nh my mc, thi t b v nh x ng. Cng th c xc nh t s ny nh sau:
Vong quay tai san co nh = Bnh quan nganh = 3,0 lan Doanh thu 3000 = = 3,0 lan Tai san co nh rong 1000

Cng nh bnh qun ngnh, vng quay ti s n c nh c a MicroDrive l 3 l n. i u ny cho th y cng ty hi n kh h p l trong vi c u t vo ti s n c nh. Tuy nhin, khi phn tch t s ny c n lu l m u s chng ta s d ng gi tr ti s n rng, ngha l gi tr ti s n sau khi tr kh u hao. Do , phng php tnh kh u hao c nh h ng quan tr ng n m c chnh xc c a vi c tnh ton t s ny.

d. Vng quay t ng ti s n (Total assets turnover ratio)

T s ny o l ng hi u qu s d ng ti s n ni chung m khng c phn bi t l ti s n lu ng hay ti s n c nh. Cng th c xc nh vng quay t ng ti s n nh sau:
Vong quay tong tai san = Doanh thu 3000 = = 1,5 lan Gia tr tong tai san 2000

Bnh quan nganh = 1,8 lan

T s ny c a MicroDrive hi th p hn so v i bnh qun ngnh, cho th y r ng bnh qun m t ng ti s n c a cng ty t o ra c t doanh thu hn so v i bnh qun ngnh ni chung. Trong tng lai cng ty nn ch c i thi n sao cho hi u qu s d ng ti s n c t t hn b ng cch n l c gia tng doanh thu ho c bn b t i nh ng ti s n ng khng c n thi t. C n lu r ng nhm cc t s qu n l ti s n c thi t k trn c s so snh gi tr ti s n, s d ng s li u th i i m t b ng cn i ti s n, v i doanh thu, s d ng s li u th i k t bo co thu nh p nn s h p l hn n u chng ta s d ng s bnh qun gi tr ti s n thay cho gi tr ti s n trong cc cng th c tnh. Tuy nhin, i u ny c th khng tr thnh v n n u nh bi n ng ti s n gi a u k v cu i k khng l n l m. Trong bi ny chng ta b qua vi c s d ng s li u bnh qun ti t ki m th i gian v i gi nh s u k v cu i k chnh l ch nhau khng ng k . Nhng trn th c t , khi phn tch bo co ti chnh b n c n lu thm i u ny.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.3

T s qu n l n

Trong ti chnh cng ty, m c s d ng n ti tr cho ho t ng c a cng ty g i l n b y ti chnh. n b y ti chnh c tnh hai m t. M t m t n gip gia tng l i nhu n cho c ng, m t khc, n lm gia tng r i ro. Do , qu n l n cng quan tr ng nh qu n l ti s n. Cc t s qu n l n bao g m:

a. T s n trn t ng ti s n
T s n trn t ng ti s n, th ng g i l t s n , o l ng m c s d ng n c a cng ty so v i ti s n. Cng th c xc nh t s ny nh sau:
Ty so n = Tong n 310 + 754 = = 53,2% Gia tr tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 40,0%

T ng n trn t s c a cng th c tnh bao g m n ng n h n v n di h n ph i tr . Ch n th ng thch cng ty c t s n th p v nh th cng ty c kh nng tr n cao hn. Ng c l i, c ng thch mu n c t s n cao v s d ng n b y ti chnh ni chung gia tng kh nng sinh l i cho c ng. Tuy nhin, mu n bi t t s ny cao hay th p c n ph i so snh v i t s n c a bnh qun ngnh. Trong v d ang xt, t s n c a MicroDrive hi cao hn bnh qun ngnh.

b. T s kh nng tr li (Ability to pay interest) hay t s trang tr i li vay

S d ng n ni chung t o ra c l i nhu n cho cng ty, nhng c ng ch c l i khi no l i nhu n t o ra l n hn li ph i tr cho vi c s d ng n . N u khng, cng ty s khng c kh nng tr li v gnh n ng li gy thi t hai cho c ng. nh gi kh nng tr li c a cng ty chng ta s d ng t s kh nng tr li. Cng th c xc nh t s ny nh sau:
Ty so kha nang tra lai = EBIT 283,8 = = 3,2 lan Chi ph lai vay 88

Bnh quan nganh = 6,0 lan

T s ny o l ng kh nng tr li c a cng ty. Kh nng tr li c a cng ty cao hay th p ni chung ph thu c vo kh nng sinh l i v m c s d ng n c a cng ty. N u kh nng sinh l i c a cng ty ch c gi i h n trong khi cng ty s d ng qu nhi u n th t s kh nng tr li s gi m. Trong v d ang xt, t s kh nng tr li c a MicroDrive l 3,2 l n trong khi c a trung bnh ngnh l 6,0 l n. MicroDrive c t s kh nng tr li th p hn trung bnh c l do cng ty c t s n hi cao hn trung bnh ngnh.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

c. T s kh nng tr n
T s kh nng tr li cha th t s ph n nh h t trch nhi m n c a cng ty, v ngoi li ra cng ty cn ph i tr n g c v cc kho n khc ch ng h n nh ti n thu ti s n. Do , chng ta khng ch c quan tm n kh nng tr li m cn quan tm n kh nng thanh ton n ni chung. o l ng kh nng tr n chng ta s d ng t s sau:
Ty so kha nang tra n = EBITDA + Thanh toan tien thue Chi ph lai vay + N goc + Thanh toan tien thue 283,8 + 100 + 28 411,8 = = 3,0 lan 88 + 20 + 28 136 Bnh quan nganh = 4,3 lan

Khi tnh t s ny c n lu khi ph c l i ti n thu, do ti n thu c kh u tr nh l chi ph ho t ng ra kh i EBITDA. Trong v d ang xt, gi s trong chi ph ho t ng c a cng ty c 28 tri u $ l ti n thu. 2.2.4 T s kh nng sinh l i

Trong cc ph n tr c, chng ta bi t cch phn tch cc t s o l ng kh nng thanh kho n, t s qu n l ti s n v t s qu n l n . K t qu c a cc chnh sch v quy t nh lin quan n thanh kho n, qu n l ti s n v qu n l n cu i cng s c tc ng v c ph n nh kh nng sinh l i c a cng ty. o l ng kh nng sinh l i chng ta c th s d ng cc t s sau:

a. T s l i nhu n trn doanh thu (profit margin on sales)

T s ny ph n nh quan h gi a l i nhu n rng v doanh thu nh m cho bi t m t ng doanh thu t o ra c bao nhiu ng l i nhu n dnh cho c ng. Cng th c tnh t s ny nh sau:
Li nhuan rong TS li nhuan tren doanh thu = Bnh quan nganh = 5,0% danh cho co ong 113,5 = = 3,8% Doanh thu 3000

Trong v d ang xt, MicroDrive c t s l i nhu n trn doanh thu l 3,8% trong khi bnh qun ngnh l 5%. C ngha l c m i 100 ng doanh thu t o ra c 3,8 ng l i nhu n dnh cho c ng, t s ny hi th p hn cht t so v i bnh qun ngnh.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

b. T s s c sinh l i cn b n (Basic earning power ratio)

T s ny ph n nh kh nng sinh l i cn b n c a cng ty, ngha l cha k n nh h ng c a thu v n b y ti chnh. Cng th c xc nh t s ny nh sau:
TS sc sinh li can ban = EBIT 283,8 = = 14,2% Tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 17,2%

T s ny ph n nh kh nng sinh l i tr c thu v li c a cng ty, cho nn th ng c s d ng so snh kh nng sinh l i trong tr ng h p cc cng ty c thu su t thu thu nh p v m c s d ng n r t khc nhau.

c. T s l i nhu n rng trn ti s n (return on total assets)

T s l i nhu n rng trn ti s n (ROA) o l ng kh nng sinh l i trn m i ng ti s n c a cng ty. Cng th c xc nh t s ny b ng cch l y l i nhu n rng sau thu chia cho t ng gi tr ti s n.
ROA = Li nhuan rong danh cho co ong thng 113,5 = = 5,7% Tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 9,0%

Trong v d ang xt, t s ROA c a MicroDrive l 5,7% kh th p so v i bnh qun ngnh. Nguyn nhn l do kh nng sinh l i cn b n c a cng ty th p c ng v i chi ph li cao do s d ng nhi u n lm cho ROA c a cng ty th p.

d. T s l i nhu n rng trn v n ch s h u (return on common equity) ng trn gc c ng, t s quan tr ng nh t l t s l i nhu n rng trn v n ch s h u (ROE). T s ny o l ng kh nng sinh l i trn m i ng v n c a c ng th ng. Cng th c xc nh t s ny nh sau:
Li nhuan rong danh cho co ong thng 113,5 = = 12,7% Von co phan thng 896 Bnh quan nganh = 15,0% ROE =

Trong v d ang xt, t s ROE c a MicroDrive l 12,7% hi th p so v i bnh qun ngnh, nhng khng qu th p nh t s ROA. i u ny l do n b y ti chnh c tc d ng lm gia tng l i nhu n rng dnh cho c ng.

Nguy n Minh Ki u

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.5

T s tng tr ng

Cc t s tng tr ng cho th y tri n v ng pht tri n c a cng ty trong di h n. Do v y, n u u t hay cho vay di h n ng i ta th ng quan tm nhi u hn n cc t s ny. Phn tch tri n v ng tng tr ng c a cng ty c th s d ng hai t s sau: a. T s l i nhu n tch ly - T s ny nh gi m c s d ng l i nhu n sau thu tch ly cho m c ch ti u t. Do v y n cho th y c tri n v ng pht tri n c a cng ty trong tng lai. T s ny xc nh theo cng th c sau:

Ty so li nhuan tch luy =

Li nhuan tch luy 56,74 = = 0,50 Li nhuan sau thue 113,48

Trong tr ng h p c a MicroDrive, chng ta th y r ng cng ty dnh kho n 50% l i nhu n sau thu tch ly cho m c nh ti u t sau ny. y l m t t l tch ly kh t t. Tuy nhin mu n nh gi chnh xc hn c n so snh v i t s tch ly c a ngnh, ti c r ng trong v d ang xt chng ta khng c bnh qun ngnh c a t s ny.
b.

T s tng tr ng b n v ng - T s ny nh gi kh nng tng tr ng c a v n ch s h u thng qua tch ly l i nhu n. Do v y c th xem t s ny ph n nh tri n v ng tng tr ng b n v ng -- tng tr ng t l i nhu n gi l i.

Ty so tang trng ben vng =

Li nhuan tch luy Von chu s hu TS LN tch luy x LN sau thue = Von chu s hu = TS LN tch luy x Li nhuan tren von chu s hu = 0,50 x 12,7 = 6,35%

2.2.6

T s gi tr th tr ng

Cc nhm t s kh nng thanh kho n, t s qu n l ti s n, t s qu n l n v t s kh nng sinh l i nh trnh by cc ph n tr c ch ph n nh tnh hnh qu kh v hi n t i c a cng ty. Gi tr tng lai c a cng ty nh th no cn ty thu c vo k v ng c a th tr ng. Cc t s th tr ng c thi t k o l ng k v ng c a nh u t dnh cho c ng. Cc t s th tr ng g m c:

a. T s P/E (Price/Earning Ratio)

T s ny cho th y nh u t s n sng tr bao nhiu c c m t ng l i nhu n c a cng ty. Cng th c tnh t s ny nh sau:

Nguy n Minh Ki u

10

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Ty so P/E =

Gia co phan 23,00 = = 10,1 lan Li nhuan tren co phan 2,27

Bnh quan nganh = 12,5 lan Trong v d ang xt, t s P/E c a MicroDrive l 10,1, i u ny c ngha l nh u t s n sng b ra 10,1 dollar ki m c 1 dollar l i nhu n.

b. T s P/C
T s ny t ph bi n hn t s P/E n ch s d ng trong m t s ngnh m gi c c phi u c quan h ch t ch v i ngn lu hn l v i l i nhu n rng. Cng th c tnh t s ny nh sau:

Ty so P/C =

Gia co phan 23,00 = = 5,4 lan Ngan lu tren co phan 4,27

Bnh quan nganh = 6,8 lan

Trong v d ang xt, MicroDrive c t s P/C th p hn bnh qun ngnh cho th y r ng tri n v ng c a cng ty km hn bnh quan ngnh ho c r i ro c a cng ty cao hn bnh qun ngnh.

c. T s M/B
T s M/B so snh gi tr th tr ng c a c phi u v i gi tr s sch hay m nh gi c phi u. Cng th c xc nh t s ny nh sau:

Ty so M/B =

Gia tr th trng cua co phieu 23,00 = = 1,3 lan 17,92 Menh gia co phieu

Bnh quan nganh = 1,7 lan

Trong t s ny, m u s c xc nh b ng cch l y v n ch s h u chia cho s c ph n ang lu hnh. Trong v d ang xt, chng ta c m nh gi c phi u c a cng ty MicroDrive b ng $896/50 = 17,92$. S d ng k t qu ny chng ta tnh c t s M/B c a MicroDrive l 1,3 l n. i u ny c ngha l nh u t s n sng mua c phi u c a MicroDrive cao hn m nh gi cht t.

2.3 Tm t t cc t s ti chnh
Cc t s ti chnh v a ch ra v phn tch m c 2.2 gip cc nh phn tch trong n i b cng nh bn ngoi cng ty c th n m c tnh hnh ti chnh c a cng ty trong qu kh cho n hi n t i, t , c quy t nh ng trong tng lai. Cc t s ny c n c phn lo i cho ti n s d ng v so snh v i bnh qun ngnh c c s nh gi tnh hnh ti chnh cng ty. Nh m gip cc b n ti n s d ng cc t s ti chnh, m c ny tm t t cc t s ti chnh trnh by. B ng 6.2 trnh by cng th c v cch tnh t ng nhm t
Nguy n Minh Ki u 11

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

s bao g m t s thanh kho n, t s qu n l ti s n, t s qu n l n , t s kh nng sinh l i v t s gi tr th tr ng.

B ng 6.2: Tm t t cc t s ti chnh c a MicroDive Inc. (tri u $) Lo i t s Cng th c tnh Cch tnh K t TB qu ngnh Thanh kho n Hi n th i = 3,2 4,2 1000 Tai san lu ong N ngan han phai tra 310 Nhanh = 1,2 2.1 385 Tai san lu ong - Ton kho 310 N ngan han phai tra Qu n l ti s n = 4,9 9,0 Vng quay Doanh thu 3000 t n kho GT ton kho 615 K thu ti n = 45 36 Khoan phai thu 375 bq ngy Doanh thu/360 3000/360 ngy = 3,0 3,0 Vng quay 3000 Doanh thu ti s n c GT tai san co nh rong 1000 nh =1,5 1,8 Vng quay 3000 Doanh thu t ng ti s n GT tong tai san 2000 Qu n l n = T s n 40% 1064 Tong n 53,2% 2000 GT tong tai san = 3,2 6,0 Kh nng 283,8 EBIT tr li Lai phai tra 88 Kh nng = 3,0 4,3 411,8 EBITDA + Tien thue tr n 136 Lai phai tra + N goc + Tien thue Sinh l i L i nhu n = 5,0% 113,5 Li nhuan cho co ong thng trn doanh 3,8% 3000 Doanh thu thu Kh nng = 17,2% 283,8 EBIT sinh l i cn 14,2% Tong tai san 2000 b n ROA = 9,0% 113,5 Li nhuan cho co ong thng 5,7% 2000 Tong tai san ROE = 15% 113,5 Li nhuan cho co ong thng 12,7% 896 Von co phan thng Gi tr th

nh gi

Km Km

Km Km

H i th p Cao Th p Th p

Km

Km

Km

Nguy n Minh Ki u

12

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

tr ng P/E

Gia th trng co phieu EPS P/C Gia th trng co phieu Ngan lu tren co phieu M/B Gia th trng co phieu Menh gia co phieu 2.4 Phn tch xu h ng

23,00 2,27 23,00 4,27 23,00 17,92

= 10,1 = 5,4 = 1,3

12,5 6,8 1,7

Th p Th p Th p

Phn tch xu h ng l k thu t phn tch b ng cch so snh cc t s ti chnh c a cng ty qua nhi u nm th y c xu h ng t t ln hay x u i c a cc t s ti chnh. Th c ra, y ch l b c ti p theo c a phn tch t s . Sau khi tnh ton cc t s nh trnh by trong ph n tr c, thay v so snh cc t s ny v i bnh qun ngnh chng ta cn c th so snh cc t s c a cc nm v i nhau v so snh qua nhi u nm b ng cch v th th y xu h ng chung. K thu t phn tch ny s c minh h a trong ph n 3.

2.5 Phn tch c c u (common size analysis)

Phn tch c c u l k thu t phn tch dng xc nh khuynh h ng thay i c a t ng kho n m c trong cc bo co ti chnh. i v i bo co k t qu kinh doanh, phn tch c c u c th c hi n b ng cch tnh v so snh t tr ng c a t ng kho n m c so v i doanh thu qua cc nm th y c khuynh h ng thay i c a t ng kho n m c. Tng t , trong phn tch c c u b ng cn i k ton chng ta cng tnh ton v so snh t tr ng c a t ng kho n m c ti s n v i t ng ti s n v t ng kho n m c c a ngu n v n so v i t ng ngu n v n. u i m c a phn tch c c u l cung c p c s so snh t ng kho n m c c a t ng bo co ho c so snh gi a cc cng ty v i nhau, c bi t l khi so snh gi a cc cng ty c qui m khc nhau. Trong bi ny, chng ta s d ng cc bo co ti chnh c a MicroDire qua hai nm v th c hi n phn tch c c u cho t ng nm, sau so snh v i nhau v so snh v i bnh qun ngnh. K t qu phn tch c c u bo co k t qu kinh doanh c trnh by b ng 6.3 v k t qu phn tch c c u b ng cn i k ton c trnh by b ng 6.4.

B ng 6.3: Phn tch c c u b ng bo co k t qu kinh doanh cng ty MicroDirve S tuy t i T tr ng Nm Nm Nm nay Nm tr c nay tr c Doanh thu rng 3,000.00 2,850.00 100.0% 100.0% Ch ph ho t ng cha k kh u hao 2,616.20 2,497.00 87.2% 87.6% Kh u hao 100.00 90.00 3.3% 3.2% T ng chi ph 2,716.20 2,587.00 90.5% 90.8% Thu nh p tr c thu v li (EBIT) 283.80 263.00 9.5% 9.2% Tr li 88.00 60.00 2.9% 2.1% Thu nh p tr c thu (EBT) 195.80 203.00 6.5% 7.1% Tr thu 78.32 81.20 2.6% 2.8%
Nguy n Minh Ki u 13

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Thu nh p tr c khi chia c t c u i C t c u i Thu nh p rng Co t c c ph n th ng L i nhu n gi l i

117.48 4.00 113.48 56.74 56.74

121.80 4.00 117.80 53.01 64.79

3.9% 0.1% 3.8% 1.9% 1.9%

4.3% 0.1% 4.1% 1.9% 2.3%

B ng 6.4: Phn tch c c u b ng cn i k ton cng ty MicroDrive

S tuy t i Ti s n Ti n m t v ti n g i Nm nay 10 375 615 1,000 1,000 2,000 60 110 140 310 754 1,064 40 130 766 936 2,000 T tr ng Nm tr c 0.9% 3.9% 18.8% 24.7% 48.2% 51.8% 100.0% 1.8% 3.6% 7.7% 13.1% 34.5% 47.6% 2.4% 7.7% 42.3% 52.4% 100.0% Nm tr c Nm nay 15 65 315 415 810 870 1,680 30 60 130 220 580 800 40 130 710 880 1,680 0.5% 0.0% 18.8% 30.8% 50.0% 50.0% 100.0% 3.0% 5.5% 7.0% 15.5% 37.7% 53.2% 2.0% 6.5% 38.3% 46.8% 100.0%

u t ng n h n
Kho n ph i thu T n kho T ng ti s n lu ng Ti s n c nh rng T ng ti s n N v v n ch s h u Ph i tr nh cung c p N ng n h n NH Ph i tr khc T ng n ng n h n ph i tr N di h n T ng n ph i tr C phi u u i C phi u th ng L i nhu n gi l i T ng c ng v n ch s h u T ng n v v n ch s h u

2.6 Phn tch Du Point

Phn tch Du Point l k thu t phn tch b ng cch chia t s ROA v ROE thnh nh ng b ph n c lin h v i nhau nh gi tc ng c a t ng b ph n ln k t qu sau cng. K thu t ny th ng c s d ng b i cc nh qu n l trong n i b cng ty c ci nhn c th v ra quy t nh xem nn c i thi n tnh hnh ti chnh cng ty b ng cch no. K thu t phn tch Du Point d a vo hai phng trnh cn b n d i y, g i chung l phng trnh Du Point.

Nguy n Minh Ki u

14

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

ROA = Lai gop x Vong quay tong tai san Li nhuan rong Doanh thu x Doanh thu Tong tai san = 3,8 x 1,5 = 5,7% =

ROA = Lai gop x Vong quay tong tai san x He so s dung von co phan Li nhuan rong Doanh thu Tong tai san x x Doanh thu Tong tai san Von co phan thng = 3,8 x 1,5 x 2,23 = 12,7% =
Cc phng trnh Du Point trn y c th minh h a b ng hnh v 6.1

Hnh 6.1: Minh h a phn tch Du Point

ROE = 12,7%

ROA = 5,7%

Nhn v i

Ti s n/V n c ph n th ng = 2000/896 =2,23

T l li g p = 3,8%

Nhn v i

Vng quay t ng ti s n

L i nhu n rng = 113,5$

Chia cho

Doanh thu = 3000$

Doanh thu = 3000$

Chia cho

T ng ti s n = 2000$

2.7 S d ng v h n ch c a phn tch bo co ti chnh

Nh c p u bi, phn tch bo co ti chnh th ng c s d ng b i ba nhm chnh. Cc nh qu n l cng ty s d ng phn tch, ki m sot, v qua c i thi n ho t ng c a cng ty. Cc nh phn tch tn d ng bao g m nhn vin tn d ng ngn hng; chuyn vin phn tch v x p h ng tri phi u, nh ng ng i ny s d ng phn tch bo co ti chnh nh gi kh nng tr n c a cng ty. Cc nh phn tch c phi u s d ng phn tch bo co ti chnh nh gi hi u qu , l i nhu n, r i ro v tri n v ng pht tri n c a cng ty. Qua bi ny b n th y phn tch bo co ti chnh cung c p c nhi u thng tin b ch lin quan n ho t ng v tnh hnh ti chnh c a cng ty. Tuy nhin, phn tch bo co ti chnh cng c nhi u h n ch c n xem xt.

Nguy n Minh Ki u

15

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Nh ng h n ch ti m n trong phn tch bo co ti chnh t p trung quan tm nh c li t k d i y:

nh ng i m c n

C nhi u cng ty qui m r t l n v ho t ng a ngnh, th m ch ho t ng trong nh ng ngnh r t khc nhau, nn r t kh xy d ng v ng d ng h th ng cc t s bnh qun ngnh c ngha i v i nh ng cng ty ny. Do , phn tch bo co ti chnh th ng ch c ngha trong nh ng cng ty nh v khng c ho t ng a ngnh. L m pht c th nh h ng x u v lm sai l ch thng tin ti chnh c ghi nh n trn cc bo co ti chnh khi n cho vi c tnh ton cc t s phn tch ti chnh tr nn sai l ch. Cc y u t th i v cng lm nh h ng n tnh hnh ho t ng c a cng ty v khi n cho cc t s ti chnh c khuynh h ng thay i b t th ng. Ch ng h n vo ma v t n kho tng ln cao hn bnh th ng, n u s d ng t s vng quay hng t n kho s th y cng ty c v ho t ng km hi u qu . Cc t s ti chnh c xy d ng v tnh ton t cc bo co ti chnh nn m c chnh xc c a n ph thu c r t l n vo ch t l ng v nguyn t c th c hnh k ton. Th nhng, nguyn t c v th c hnh k ton l i c th khc nhau gi a cc cng ty, cc ngnh v cc qu c gia, do , th c hnh k ton c th lm sai l ch i cc t s ti chnh. Cc nh qu n l cn c th l i d ng nguyn t c th c hnh k ton ch ng t o ra cc bo co ti chnh v qua t o ra cc t s ti chnh nh mu n c a mnh khi n cho phn tch bo co ti chnh khng cn l cng c nh gi v ki m sot khch quan. i khi cng ty c vi t s r t t t nhng vi t s khc r t x u lm cho vi c nh gi chung tnh hnh ti chnh c a cng ty tr nn kh khn v km ngha.

3. PHN TCH BO CO TI CHNH CNG TY VI T NAM

Phn tch bo co ti chnh Vi t Nam ch m i th t s b t u k t khi chuy n sang kinh t th tr ng v c s xu t hi n ngy cng nhi u cc cng ty c ph n. Doanh nghi p nh n c h u nh khng quan tm l m n phn tch bo co ti chnh, cc lo i hnh doanh nghi p khc nh cng ty trch nhi m h u h n, doanh nghi p t nhn hay cng ty h p danh h u nh qu nh b khi n khng ngu n l c v cng khng c nhu c u phn tch bo co ti chnh. Cc ngn hng thng m i c ph n g n y khi xem xt cho vay i v i doanh nghi p u c yu c u nhn vin tn d ng phn tch tnh hnh ti chnh c a khch hng tr c khi quy t nh cho vay. Tuy nhin, vi c phn tch ny v nhi u nguyn nhn khc nhau v n cn mang tnh ch t i ph hn l tm ki m thng tin chnh xc v khch hng. G n y ch c cng ty ch ng khon l c ti n hnh phn tch bo co ti chnh c a cc cng ty nim y t m t cch th ng xuyn v cng b cc t s ti chnh cho cc nh u t tham kh o. Trong ph n ny chng ta ch y u xem xt th c hnh phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam do cc cng ty ch ng khon th c hi n. Ch ng h n y s l y phn tch bo co ti chnh c a Cng ty C ph n ch bi n hng xu t kh u Long An (LAF) lm v d minh ho . Bo co k t qu kinh doanh v b ng cn i k ton c a LAF l n l t c trnh by l i b ng 6.5 v 6.6.

Nguy n Minh Ki u

16

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

B ng 6.5: Bo co k t qu kinh doanh c a LAF (tri u ng) Kho n m c 2006* 2005 2004 Doanh thu t ng 699.982 521.319 521.319 Export revenue 508.311 Cc kho n gi m tr 78 Hng bn b tr l i Doanh thu thu n 699.904 521.319 521.319 Gi v n bn hng 690.670 460.890 460.890 L i nhu n t ng 9.234 60.430 60.430 Chi ph bn hng 14.566 9.739 9.739 Chi ph qu n l doanh nghi p 8.807 11.650 11.650 L i nhu n t ho t ng SXKD -14.139 39.040 39.040 Thu nh p ho t ng ti chnh 8.976 1.575 1.575 Chi ph ho t ng ti chnh 10.831 10.068 10.068 Interest payable 8.447 L i nhu n t ho t ng ti chnh -1.856 -8.493 -8.493 Thu nh p b t th ng 2.777 546 546 Chi ph b t th ng 27 304 304 L i nhu n b t th ng 2.750 242 242 L i nhu n tr c thu -13.245 30.789 30.789 Thu thu nh p doanh nghi p 7.675 7.675 L i nhu n thu n -13.245 23.114 23.114
(*) Unaudited report(s).

2003 328.044
47 327.997 304.430 23.567 7.961 4.377 11.230 1.357 7.285 -5.928

2002 259.216

259.216 233.260 25.956 6.193 4.358 15.404 846 5.502 -4.656 289 187 102 10.850 2.687 8.164

1.581 6.883 1.682 5.201

B ng 6.6: B ng cn i k ton cng ty LAF Ph n ti s n (tri Ti s n 2005 2004 2003 2002 Ti s n lu ng v u 210.764 120.055 92.642 66.353 t ng n h n Ti n m t 9.986 2.070 4.607 3.349 Ti n m t t i qu 340 188 130 174 Ti n g i ngn hng 9.646 1.882 4.477 3.175 Cc kho n u t ti 3.980 6.455 1.725 4.650 chnh ng n h n u t ch ng kh n 3.980 6.880 1.725 5.020 ng n h n D ph ng gi m gi u -425 -370 t ng n h n Cc kho n ph i thu 39.720 35.237 22.717 16.195 Ph i thu c a khch hng 35.192 30.134 19.270 12.485 Tr tr c ng i bn 1.311 768 492 2.156 Thu V.A.T c h n 2.725 4.312 3.138 1.424 l i Cc kho n ph i thu 493 23 18 130 khc

u ng) 2001 2000 1999 88.758 54.876 61.520 461 101 360 4.680 5.050 -370 19.107 25.329 14.095 14.436 20.539 10.476 803 212 67 3.693 1.999 3.451 176 2.579 101 794 287 507 1.461 1.461 96 19 77 1.000 1.000

Nguy n Minh Ki u

17

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

D ph ng n x u Hng t n kho Nguyn li u, v t li u t n kho Cng c , d ng c trong kho Chi ph s n xu t kinh doanh d dang Thnh ph m t n kho Hng h t n kho D ph ng gi m gi hng t n kho Ti s n lu ng khc T m ng Chi ph tr tr c Chi ph ch k t chuy n Ti s n ch x l Cc kho n th ch p, k c c, k qu ng n h n Chi s nghi p Ti s n c nh v u t di h n Ti s n c nh Ti s n c nh h u hnh Nguyn gi ti s n c nh h u hnh Hao m n lu k ti s n c nh h u hnh Ti s n c nh v hnh Nguyn gi ti s n c nh v hnh Hoa m n lu k ti s n c nh v hnh Cc kho n u t ti chnh di h n Gp v n lin doanh Chi ph xy d ng c b n d dang T ng c ng ti s n Ngu n v n N ph i tr N ng n h n Vay ng n h n

151.179 74.269 229 12.874 37.263 26.545

70.071 34.236 106 5.494 25.219 5.015

-201 60.013 39.462 63.108 20.625 43.868 28.011 14.205 20.049 8.661 13.472 26 5.463 32 3.484 372 3.553 12 4.232 17 1.898

13.963 16.510 10.665 12.551 5.232 28.729 -260 3.356 180 2.473 210 1.191 137 689

5.629 11.067 3.133 17.413 -1.042 6.495 255 197 2.307 191 775

5.899 247 277 224 154 4.997

5.998 532 33

5.433

3.177

2.263

364

6.044

1.340

21.516 17.658 12.306 22.536 -10.230 5.352 6.377 -1.025

224 20.563 17.513 11.525 19.607 -8.082 5.988 6.377 -389

224 224 16.919 14.366 14.169 13.431 8.436 7.663

211 8.723 5.108 4.902

172 5.258 4.980 4.878 9.733 -4.855 102 137 -35 211 211 68

154 5.514 5.269 5.154 9.111 -3.957 115 137 -22 211 211 34

15.358 13.244 10.332 -6.922 5.733 5.861 -128 211 211 2.539 -5.581 5.769 5.861 -92 211 211 723 -5.430 206 262 -56 211 211 3.404

3.858

3.050

232.281 140.618 109.561 80.719 97.481 60.134 67.034 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 175.549 87.907 76.498 45.955 65.539 27.626 38.131 174.768 86.912 75.623 42.668 64.188 26.346 36.631 125.338 55.335 51.942 27.062 32.507 10.755 7.947

Nguy n Minh Ki u

18

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Ph i tr cho ng i bn Ng i mua tr ti n tr c Thu v cc kho n ph i n p nh n c Ph i tr cng nhn vin N khc N di h n Vay di h n N khc Chi ph ph i tr Ngu n v n ch s h u V n v qu Ngu n v n kinh doanh Chnh l ch t gi Qu u t pht tri n Qu d tr L i nhu n cha phn ph i C phi u qu Ngu n kinh ph, qu khc Qu d ph ng v tr c p vi c lm Qu khen th ng v phc l i Ngu n kinh ph s nghi p Ngu n kinh ph s nghi p nm nay T ng c ng ngu n v n

18.584

13.553 2 9.731 4.662 3.630

5.538 1.494 11.867 1.614 3.168

3.825 98

2.353

5.436

431 216

26.313 3.408 1.126

6.802 27.748

5.184 25.832

781 781 56.732 55.838 38.992 7 11.321 412 5.106

995 995 52.711 52.265 31.162 2 4.704 966 19.817 -4.385 446

2.370 1.135 1.698 683 2.512 445 3.272 1.522 2.792 1.236 1.125 1.500 2.792 1.236 1.125 1.500 874 495 115 156 874 495 115 156 33.064 34.764 31.942 32.508 28.903 32.653 33.965 31.208 31.767 27.796 30.162 26.680 26.193 25.554 25.471 -9 3.611 966 2.307 -4.385 411 5 2.387 966 5.018 -1.090 799 504 9 1.932 966 2.108 5 1.544 772 3.893 -3 1.544 772 12

894

734 504 1 229

741 504 8 229 229

1.107 512 366 229 229

665 229

217 229

182 229 229

66 229 229

232.281 140.618 109.561 80.719 97.481 60.134 67.034

Bo co ti chnh c a LAF qua cc nm t 1999 n 2005 do Cng ty Ch ng khon Si Gn cng b trn website: www.ssi.com.vn . D a vo cc bo co ti chnh ny cng ty ch ng khon Si Gn ti n hnh phn tch v cng b cc t s ti chnh nh d i y (b ng 6.7) cho cc nh u t tham kh o.

Nguy n Minh Ki u

19

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

B ng 6.7: Cc ch s ti chnh c a LAF2 Kho n m c Ch s n

N ng n h n/V n c ph n N ph i tr /V n c ph n N ph i tr /T ng ti s n 122,74% 200,95% 132,19% 205,18% 56,93% 67,23% 81,04% 126,74% 84,98% 131,93% 45,94% 56,88%

2002

2001

2000

1999

1998

T l tng tr ng
Tng tr ng doanh thu Tng tr ng l i nhu n thu n 22,13% -7,93% 122,44% 10,30% 31,52%

169,11% -21,82%

78,21% -69,60% -3,56%

Ch s kh nng thanh ton

Kh nng thanh ton n ng n h n Kh nng thanh ton nhanh 1,56 0,63 1,38 0,40 2,08 1,30 1,68 0,48

Cc ch s hi u qu kinh doanh
L i nhu n g p/Doanh thu L i nhu n thu n/Doanh thu L i nhu n thu n/V n c ph n (ROE) L i nhu n thu n/T ng ti s n (ROA) V ng chu chuy n ti s n lu ng V ng chu chuy n t ng ti s n V ng chu chuy n hng t n kho Doanh thu trn 1 CP L i nhu n thu n trn 1 CP(EPS) 10,01% 3,15% 23,48% 10,11% 3,91 3,21 6,57 6,00% 1,43% 9,50% 3,11% 2,39 2,18 3,36 6,77% 1,68% 11,94% 6,45% 4,20 3,83 11,18 7,89% 17,65% 2,10% 7,53% 3,25% 1,68 1,55 2,36 54.268 49.199 1.140 7,62%

135.727 111.137 120.714 4.275 1.588 2.032

4. SO SNH V NH N XT
Th t ch t phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam l qu trnh v n d ng v a l thuy t phn tch bo co ti chnh h c t p c t l thuy t v th c hnh phn tch bo co ti chnh cng ty M vo Vi t Nam. Tuy nhin, do nguyn t c th c hnh k ton v i u ki n mi tr ng kinh doanh c a Vi t Nam c m s khc bi t nn th c hnh phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam c m t s i m khc bi t so v i cng ty M .

Th nh t, phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam t khi c ti n hnh v m c ch nh gi v ki m sot b i cc nh qu n l trong n i b cng ty m ch y u do ngn hng hay cng ty ch ng khon l nh ng ng i bn ngoi cng ty th c hi n.
Cng ty ch ng khon Si Gn s d ng t Ch s thay v T s i v i thu t ng Ratio

Nguy n Minh Ki u

20

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Th hai, phn tch bo co ti chnh cng ty Vi t Nam g p m t tr ng i l n l khng c d li u bnh qun ngnh so snh. i u ny lm gi m i ph n no ngha trong vi c nh gi tnh hnh ti chnh cng ty. Th ba, do bo co k t qu kinh doanh c a Vi t Nam khng tch b ch r rng cc kho n chi ph ti n thu v li vay nn t khi cc nh phn tch s d ng t s o l ng kh nng thanh ton li vay v kh nng tr n , tr khi ngn hng v ch n v qu quan tr ng t s ny nn ph i tm cch tch ph n chi ph ny t chi ph ho t ng ti chnh. Th t, ng trn gc nh u t v c ng, ch tiu ROE hay l i nhu n rng thu c v c ng l r t ng quan tm. Tuy nhin, do bo co k t qu kinh doanh ch d ng l i ch bo co l i nhu n rng l bao nhiu, trong khi th c t khng ph i t t c l i nhu n rng u thu c v c ng, do cng ty ph i trch l p m t s qu khc, nn ch tiu l i nhu n rng d gy ra s sai l ch k v ng cho c ng. Th nm, m c tin c y c a s li u trn bo co ti chnh khng cao, k c cc bo co ti chnh qua ki m ton, nn k t qu phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh cng ty thng qua phn tch bo co ti chnh th ng ch c gi tr tham kh o hn l ph n nh ng th c tr ng.

5. H NG D N TH C HI N PHN TCH BO CO TI CHNH

C nhi u cch ti p c n khc nhau trong vi c phn tch tnh hnh ti chnh cng ty. Trong hnh ph m vi bi ny chng ta ti p c n phn tch ti chnh t cc khun kh nh m t v 6.2 v 6.3, trong hnh 6.2 m t khun kh phn tch ti chnh d a vo m c ch cn hnh 6.3 m t phn tch ti chnh d a theo lo i phn tch. S tch bi t ny gip b n d dng theo di ch th c ra khi phn tch ti chnh bao gi nh phn tch cng k t h p c hai.

Hnh 6.2: Khun kh phn tch ti chnh d a vo m c ch

Phn tch nhu c u ngu n v n c a cng ty Phn tch tnh hnh ti chnh v kh nng sinh l i c a cng ty Phn tch r i ro kinh doanh c a cng ty

Quy t nh nhu c u ngu n v n c a cng ty

Thng l ng v i nh cung c pv n

Nguy n Minh Ki u

21

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Hnh 6.3: Khun kh phn tch ti chnh d a vo lo i phn tch

Phn tch t s : T s thanh kho n T s n T s chi ph ti chnh T s ho t ng T s kh nng sinh l i T s tng tr ng Phn tch so snh: So snh xu h ng So snh trong ngnh Phn tch c c u

o l ng v nh gi: Tnh hnh ti chnh Tnh hnh ho t ng c a cng ty

Phn tch ch s

ng trn gic ngn hng, th ng phn tch ti chnh theo khun kh trnh by trn hnh 6.3, m c ch c a phn tch l nh m nh gi c tnh hnh ti chnh v tnh hnh ho t ng t c nh n nh ng n v kh nng hon tr n vay c a cng ty. Trong cc k thu t phn tch bo co ti chnh, Vi t Nam hi n t i k thu t phn tch t s ti chnh c s d ng nhi u nh t. Phn tch cc t s ti chnh lin quan n vi c xc nh v s d ng cc t s ti chnh o l ng v nh gi tnh hnh v ho t ng ti chnh c a cng ty. C nhi u lo i t s ti chnh khc nhau. d dng ti p c n v ng d ng, b n nn phn lo i cc t s ti chnh. D a vo cch th c s d ng s li u xc nh, t s ti chnh c th chia thnh ba lo i: t s ti chnh xc nh t b ng cn i ti s n, t s ti chnh t bo co thu nh p v t s ti chnh t c hai bo co v a nu. D a vo m c tiu phn tch, cc t s ti chnh c th chia thnh: cc t s thanh kho n, cc t s n , t s kh nng hon tr n v li vay, cc t s hi u qu ho t ng, cc t s kh nng sinh l i, v cc t s tng tr ng. M t khi n m c t t c cc lo i t s ti chnh c th s d ng trong phn tch, k n b n c n n m v ng cc b c ti n hnh phn tch t s . Nhi u sinh vin sau khi hon t t chng trnh h c nh tr ng i vo th c ti n v n g p khng t kh khn khi i di n v i vi c phn tch t s ti chnh c a m t cng ty. a s sinh vin khng bi t b t u t u v k t thc ch no. gip cc b n c th d dng hn trong th c hnh, chng ti, sau nhi u nm nghin c u v tham kh o ki n c a nhi u ng i th c hnh, ngh cc b c ti n hnh phn tch t s ti chnh nh sau:
B B B B B B B B c 1: Xc nh ng cng th c o l ng ch tiu c n phn tch c 2: Xc nh ng s li u t cc bo co ti chnh l p vo cng th c tnh c 3: Gi i thch ngha c a t s v a tnh ton c 4: nh gi t s v a tnh ton (cao, th p, hay ph h p) c 5: Rt ra k t lu n v tnh hnh ti chnh c a cng ty c 6: Phn tch cc y u t nh h ng n t s ti chnh c 7: a ra cc khuy n ngh kh c ph c ho c c ng c cc t s ti chnh c 8: Vi t bo co phn tch

Nguy n Minh Ki u

22

Chng trnh Gi ng d y Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Bm ch t vo cc b c ny b n khng ch d dng trong vi c phn tch cc t s ti chnh nh c trnh by trong ti li u h ng d n v h c t p, m b n cn c th v n d ng sng t o t c th b sung thm m t s lo i t s khc ph c v cho nhu c u phn tch c a ring b n. C i u c n lu l cc b c phn tch nu trn c th thay i ty theo m c tiu v gc phn tch c a b n. n y l lc b n th phn tch t ng t s ti chnh.

Tm t t
Phn tch bo co ti chnh l qu trnh s d ng cc bo co ti chnh c a m t cng ty c th ti n hnh cc k thu t phn tch nh phn tch t s , phn tch khuynh h ng, phn tch c c u v phn tch Du Point nh m nh gi tnh hnh ti chnh c a cng ty c nh ng quy t nh ph h p. Quan tm n phn tch bo co ti chnh cng ty th ng g m c ba nhm chnh: cc nh qu n l cng ty, cc ch n v cc nh u t. M i ng i u c m i quan tm n nh ng kha c nh khc nhau i v i tnh hnh ti chnh cng ty. Tuy nhin, h u h t u r t ch tr ng n phn tch t s v th ng s d ng phn tch t s nh gi cc m t sau: kh nng thanh ton, kh nng qu n l ti s n, kh nng qu n l n , kh nng sinh l i v k v ng c a th tr ng vo gi tr cng ty. M c d phn tch bo co ti chnh cung c p c nhi u thng tin h u ch v quan tr ng nhng n v n c nh ng m t h n ch c n n m v ng v t qua ho c trnh nh ng tc ng lm sai l ch k t qu phn tch. Phn tch bo co ti chnh Vi t Nam cn nhi u h n ch c n v t qua b ng cch c i thi n hn mi tr ng kinh doanh, c bi t l s li u bnh qun ngnh.

Nguy n Minh Ki u

23