You are on page 1of 6

VNH3.TB6.

728

GII QUYT CC VN X HI TRONG THI K CNH, HHMT S QUAN IM V GII PHP


PGS.TS. on Minh Du i hc Vinh

Gii quyt tt cc vn x hi l mt trong nhng ch trng, gii php ln nhm pht trin kinh t - x hi ca ng ta trong thi k i mi. Nhng vn x hi ng ta quan tm bao gm cc lnh vc lin quan n s pht trin ca con ngi v x hi nh: dn s v ngun nhn lc, lao ng v vic lm, gio dc v y t, o c v vn ho, nhng m bo v an ninh v an ton x hi ca i sng c nhn v cng ng. Cc vn x hi c vai tr quan trng trong i sng x hi, do v tr ca con ngi trong x hi quy nh. Song, do a v ca con ngi mi ch x hi khc nhau l khng ging nhau, cho nn vai tr, bn cht ca cc vn x hi cng khc nhau. Trong ch ngha t bn, nhn dn lao ng l ngi lm thu, mc tiu ca ch ngha t bn l tng li nhun, duy tr s thng tr ca giai cp t sn. t ti mc tiu c xc nh, ch ngha t bn c nhiu ch trng, gii php v cc vn x hi, trong c nhng mt tin b nh coi trng gim nh s bt bnh ng trong x hi cng nh tm cch gim cng thng trong x hi. Tuy nhin, nhng mt tin b y khng bn vng v mu thun c bn ca ch ngha t bn l x hi ho ca sn xut v chim hu t nhn v t liu sn xut vn cn tn ti. Trong ch ngha x hi, nhn dn lao ng l ngi lm ch, con ngi c coi l vn qu nht, mc tiu phc v ca ch ngha x hi l nng cao cht lng cuc sng cho con ngi. Do vy, nh nc x hi ch ngha lun to ra nhng kh nng khch quan th tiu tnh trng ngi bc lt ngi, ci thin khng ngng cc iu kin sng, to ra cc tin cho s pht trin ca c nhn, ca ngi lao ng h t gic tham gia c hiu qu cc hot ng sng, cng nh xy dng mt x hi cng bng, dn ch, vn minh. X hi x hi ch ngha m nhn dn ta xy dng l x hi v con ngi, t con ngi vo v tr trung tm ca s pht trin kinh t, vn ho, x hi v ly vic nng cao cht lng cuc sng con ngi lm mc tiu phc v. ng ta lun nhn mnh pht trin kinh t phi i lin vi vic gii quyt tt cc vn x hi. Pht trin kinh t theo nh hng x hi ch ngha li cng i hi phi gii quyt tt nhng vn x hi, bi l pht trin kinh t phi l s pht trin bn vng da trn nhng yu t chnh tr, kinh t, vn ho,
1

x hi, mi trng vng chc. Bn vng v mt x hi l bo m va t c tng trng kinh t, va gi c n nh x hi, khng c nhng xo trn xung t, ni lon lm nh hng n vic huy ng cc ngun lc cho s pht trin. Trong pht trin bn vng, yu t kinh t v yu t x hi quyn vo nhau, ho nhp vo nhau. Mc tiu pht trin kinh t phi bao gm c mc tiu gii quyt nhng vn x hi nh vn vic lm, xo i gim ngho.. tho mn nhu cu c bn ca nhn dn, cng bng x hi. Ngc li, mc tiu pht trin x hi cng nhm to ng lc pht trin kinh t. chnh l s khc nhau cn bn v mc tiu pht trin gia con ng ch ngha t bn v ch ngha x hi m ng v nhn dn ta la chn. Trn c s nhn thc mi v vai tr ca cc vn x hi, m u cng cuc i mi ton din t nc, ng ta ch r Trnh pht trin kinh t l iu kin vt cht thc hin chnh sch x hi, nhng mc tiu x hi li l mc ch ca cc hot ng kinh t 1. n i hi VII (1991), sau khi xc nh c nhng c trng c bn ca x hi x hi ch ngha m nhn dn ta xy dng, ng ta nu ln nh hng ln Chnh sch x hi ng n v hnh phc con ngi l ng lc to ln pht trin mi tim nng sng to ca nhn dn trong xy dng x hi ch ngha 2. Trn c s nh hng y, ng ta chnh thc khng nh mt s quan im ch o vic kt hp hi ho gia tng trng kinh t v gii quyt cc vn x hi. C th l: Mc tiu ca chnh sch x hi thng nht vi mc tiu pht trin kinh t, u nhm pht huy sc mnh ca yu t con ngi v v con ngi. Kt hp hi ho gia kinh t vi pht trin vn ho, x hi, gia tng trng kinh t vi tin b x hi, gia i sng vt cht vi i sng tinh thn ca nhn dn. Coi pht trin kinh t l c s v tin thc hin chnh sch x hi, thc hin tt chnh sch x hi l ng lc thc y pht trin kinh t. n i hi VIII (1996) ng ta b sung mt quan im quan trng l Tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v trong sut qu trnh pht trin3. ng thi, ng ra nhng quan im ch o vic hoch nh h thng chnh sch x hi, l: Th nht, tng trng kinh t phi gn lin vi tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v sut qu trnh pht trin. Cng bng x hi phi th hin c khu phn phi hp l t liu sn xut ln khu phn phi kt qu sn xut, vic to iu kin cho mi ngi u c c hi pht trin v s dng tt nng lc ca mnh. Th hai, thc hin nhiu hnh thc phn phi, ly phn phi theo lao ng v hiu qu kinh t l ch yu, ng thi phn phi da trn mc ng gp cc ngun lc khc vo kt qu sn xut kinh doanh v phn phi thng qua phc li x hi, i i vi chnh sch iu tit hp l, bo v quyn li ca ngi lao ng. Th ba, khuyn khch lm giu hp php i i vi tch cc xo i, gim ngho, thu hp dn khong cch v trnh pht trin, v mc sng gia cc vng, cc dn tc, cc tng lp dn c. Th t, pht huy truyn thng tt p ca dn tc ung nc nh ngun, n n p ngha, nhn hu, thy chung... Th nm, cc vn chnh sch x hi u c gii quyt theo tinh thn x hi. Nh nc gi vai tr nng ct, ng thi ng vin mi ngi dn, cc
1 2

ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VI. NXB S tht, H. 1987, tr 86 ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VII. NXB S tht, H. 1991, tr 13 3 ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VIII. Nxb CTQG, H. 1996, tr 113

doanh nghip, cc t chc x hi, cc c nhn v t chc nc ngoi cng tham gia gii quyt nhng vn x hi. i hi IX ca ng khng nhc li cc quan im ch o ca i hi VIII, nhng nhn mnh Thc hin cc chnh sch x hi, hng vo pht trin v lnh mnh ho x hi, thc hin cng bng trong phn phi, to ng lc mnh m pht trin sn xut, tng nng sut lao ng x hi, thc hin bnh ng trong cc quan h x hi, khuyn khch nhn dn lm giu hp php v Cc chnh sch x hi c tin hnh theo tinh thn x hi ho, cao tinh thn trch nhim ca chnh quyn cc cp, huy ng cc ngun lc trong nhn dn, cc t chc x hi 4. ng thi i hi IX cng ch ra nhng nhim v, mc tiu ca tng lnh vc c th cn tp trung gii quyt trong nhng nm ti l: gii quyt vic lm l nhim v quan trng hng u ca chnh sch x hi; Tin lng v thu nhp; xo i, gim ngho; n n p ngha; ung nc nh ngun; xy dng c s h tng x hi; chnh sch dn s; chnh sch bo v v chm sc sc kho nhn dn; chnh sch chm sc v bo v tr em; phong tro ton dn tp luyn th dc, th thao; phong tro ton dn u tranh phng chng ti phm... Trn c s khi qut nhng thnh tu v hn ch ca 20 nm i mi, trong c thnh tu v hn ch ca vic xy dng v pht trin cc vn x hi, i hi X ca ng khng nh quan im: Kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi trong phm vi c nc, tng lnh vc, a phng; thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v tng chnh sch pht trin, thc hin tt cc chnh sch x hi trn c s pht trin kinh t, gn quyn li v ngha v, cng hin v hng th, to ng lc mnh m v bn vng hn cho pht trin kinh t x hi. Tp trung gii quyt nhng vn x hi bc xc 5. Ni dung ch yu ca quan im i hi X l: Th nht, kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi, trn bnh din c nc cng nh tng lnh vc, a phng. S kt hp cc mc tiu kinh t vi cc mc tiu x hi c xc nh tt c cc cp, cc ngnh khng ch Trung ng m tng ngnh, tng a phng, to thnh s thng nht trong chnh sch kinh t v chnh sch x hi ca a phng, ngnh v c s. S kt hp ny bo m tnh ng b, cng bng v bnh ng cho mi ngi dn, mi vng min, khc phc tnh trng phn ho, bt bnh ng do cc khuyt tt ca c ch th trng v nhng pht sinh do nn kinh t trong qu trnh chuyn i gy ra. Th hai, thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng bc v tng chnh sch pht trin. Tip tc k tha v pht trin nhng quan im c xc nh t i hi XIII, i hi X khng nh, cn phi thc hin tin b v cng bng x hi ngay trong tng chnh sch pht trin. iu c th hin qua cc ni dung sau: - Thc hin tt cc chnh sch x hi trn c s pht trin kinh t, gn b hu c gia quyn li v ngha v, cng hin v hng th. Mt vn c tnh quy lut l ch c trn c
4 5

ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th IX. Nxb CTQG, H. 2001, tr 104 v 108

ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th X. Nxb CTQG, H. 2006, tr 101

s pht trin kinh t mi c iu kin lm tt chnh sch x hi. Nh vy, yu cu ny nhm nhn mnh phi tp trung pht trin kinh t, mt nhim v trng tm. ng thi, thc hin tt chnh sch x hi, khng ch m bo cho s pht trin bn vng ca nn kinh t m cn thc y kinh t pht trin. S gn b gia quyn li v ngha v, cng hin v hng th l vn c tnh nguyn tc trong x hi. Ch ngha x hi m ta ang xy dng l do nhn dn thc hin. Nh nc ch to iu kin v mi trng nhn dn bng lao ng ca mnh khng ngng nng cao i sng cho mnh v tham gia vo s pht trin ca x hi. Gn ngha v vi quyn li cng hin vi hng th l bo m s cng bng trong i sng x hi, chng li, trng ch, th ng. - Coi trng ch tiu GDP bnh qun u ngi gn vi ch tiu pht trin con ngi (HDI). T im xut pht thp, trong qu trnh y mnh cng nghip ho, hin i ho t nc, chng ta phi rt quan tm y nhanh tc tng trng kinh t, rt ngn khong cch gia nc ta vi cc nc trong khu vc v trn th gii. V vy, coi trng ch tiu tng trng GDP l rt cn thit. Mt khc, mc tiu pht trin kinh t l phc v con ngi, con ngi pht trin ton din. Ch tiu HDI lin quan trc tip n cc mc p ng cc nhu cu x hi ca con ngi n cht lng cuc sng. Tng trng GDP l c s thc hin chin lc con ngi v cc chnh sch x hi. V vy, i hi X xc nh yu cu coi trng ch tiu GDP phi gn lin vi ch tiu con ngi HDI trong sut qu trnh pht trin v trong tng chnh sch kinh t- x hi. T thc tin xy dng t nc trong nhng nm qua, nhm tng bc thc hin quan im ca ng xy dng v pht trin cc vn x hi trong thi k cng nghip ha, hin i ha t nc, chng ta cn ng thi trin khai thc hin cc ch trng v gii php ln nh sau: Trc ht l khuyn khch mi ngi dn lm giu theo php lut, thc hin c hiu qu cc chnh sch xo i gim ngho. Vi ni dung ny, trong nhng nm ti cn thc hin cc yu cu l to iu kin v c hi tip cn bnh ng ngun lc pht trin, hng th cc dch v x hi c bn, vn ln xo i gim ngho bn vng cc vng, khc phc tnh trng bao cp dn u, t tng li, phn u khng cn h i, gim mnh h ngho, tng nhanh h giu, tng bc xy dng gia nh cng ng v x hi phn vinh. To c ng lc lm giu trong ng o cc tng lp dn c, khuyn khch nhng ngi thot ngho mnh dn vn ln lm giu v gip nhng ngi khc sm thot khi h ngho. Xy dng chng trnh xo i gim ngho st vi iu kin c th ca tng a phng, dnh ngun u tin h tr cc vng xa, kh khn, c nhiu ng bo dn tc thiu s. Gim dn chnh lch v pht trin kinh t v i sng ca nhn dn gia cc vng, min v cc tng lp dn c. Phn u n nm 2010 gim 1/2 t l ngho theo Chun quc t so vi nm 2000. Gim 3/4 t l ngho v lng thc, thc phm so vi nm 2000. Gim 3/5 t l h ngho so vi nm 2000 theo chun ca Chng trnh mc tiu quc gia. Th hai, xy dng hon chnh h thng chnh sch bo m cung ng dch v cng cng thit yu, bnh ng cho mi ngi dn v gio dc v o to, to vic lm, chm sc sc kho, vn ho - thng tin, th dc th thao. Xy dng h thng an sinh x hi a dng; pht trin mnh h thng bo him x hi, bo him y t, tin ti bo him y t ton dn. a
4

dng ho cc loi hnh cu tr x hi, to vic lm, y mnh xut khu lao ng, hng ti xut khu lao ng trnh cao; Tip tc i mi chnh sch tin lng; Phn phi thu nhp x hi cng bng, hp l to c ng lc pht trin mnh, gp phn phng chng tiu cc, t nn x hi; Tng ngun lc u t ca nh nc pht trin cc lnh vc x hi v thc hin cc mc tiu x hi, ng thi y mnh x hi ho, coi y l mt chnh sch c tnh chin lc, nhm huy ng mi ngun lc, tr tu ca cc thnh phn kinh t, ca cc t chc x hi, ca mi ngi. Th ba, pht trin h thng y t cng bng v hiu qu, bo m mi ngi dn c chm sc v nng cao sc kho. Cng c v hon thin mng li y t c s, h thng cc chnh sch bo v, chm sc v nng cao sc kho nhn dn. i mi c ch khm, cha bnh. Nh nc tng u t, nng cao mc v cht lng chm sc sc kho c bn cho ton dn, quan tm nhiu hn na cho cc i tng chnh sch, ng bo dn tc thiu s v vng su, vng xa, h ngho. Ch trng pht trin cc dch v y t cng ngh cao, khuyn khch pht trin a dng, cc dch v y t ngoi cng lp. Tng cng hiu lc, hiu qu qun l nh nc trong lnh vc y t. C chin lc, quy hoch pht trin v c ch chnh sch hp l pht trin h thng sn xut, lu thng, phn phi thuc cha bnh, tng bc xy dng ngnh cng nghip dc, ngnh cng nghip thit b y t tr thnh ngnh kinh t- k thut p ng nhu cu trong nc v xut khu. Th t, xy dng chin lc quc gia v nng cao sc kho, tm vc con ngi Vit Nam, tng tui th v ci thin cht lng ging ni. C th, pht trin mnh th dc th thao vi phng chm kt hp tt th thao phong tro v th thao thnh tch cao, dn tc v hin i, ch trng pht trin th dc th thao trng hc, nng cao cht lng phong tro th dc th thao qun chng. C chnh sch v c ch cn thit pht hin, bi dng v pht trin ti nng th thao ph hp vi iu kin v t cht ngi Vit Nam, a nn th thao nc ta ti v tr cao ca khu vc, tng bc tip cn vi chu lc v quc t nhng b mn th thao m Vit Nam c u th. Nghin cu xy dng v tuyn truyn hng dn ch dinh dng trong c cu ba n ph hp vi la tui. Quan tm chm sc sc kho sinh sn. y mnh phong tro x hi chm sc, gio dc, bo v tr em, to iu kin cho tr em c sng trong mi trng an ton, lnh mnh, pht trin hi ho v tr tu, o c, gim nhanh t l tr em suy dinh dng. y mnh cng tc bo v ging ni, bo v sc kho nhn dn, thc hin cc gii php mnh m, kin tr v c hiu qu phng chng HIV/AIDS v cc t nn x hi. Th nm, thc hin tt cc chnh sch dn s v k hoch ho gia nh. C th l gim tc dn s. Tip tc duy tr k hoch gim sinh, phn u sm t mc tiu mc sinh quy nh, m bo quy m v c cu dn s hp l. Nng cao cht lng dn s. Pht huy nhng gi tr truyn thng tt p ca gia nh Vit Nam, thch ng vi nhng i hi ca qu trnh cng nghip ho, hin i ho. Xy dng gia nh m no, bnh ng, tin b, hnh phc, tht s l t m ca mi ngi, l t bo lnh mnh ca x hi, l mi trng quan trng hnh thnh, nui dng v gio dc nhn cch ca con ngi, bo tn nui dng v gio dc nhn
5

cch con ngi, bo tn v pht huy vn ho truyn thng tt p, to ngun nhn lc phc v s nghip xy dng v bo v T quc. Th su, ch trng cc chnh sch u i x hi. C th l thc hin tt chnh sch x hi i vi ngi c cng, gia nh thng binh lit s nh vn nh , khm cha bnh v iu dng phc v sc kho, cc chnh sch u tin trong gio dc, vn tr cp cho nhng ngi c cng vi cch mng. Vn ng ton dn tham gia cc hot ng n n p ngha, ung nc nh ngun i vi cc lo thnh cch mng, ngi c cng vi nc, ngi c hng chnh sch x hi. Chm sc i sng vt cht v tinh thn ca ngi gi. Gip nn nhn cht c da cam, ngi tn tt, tr m ci. Th by, i mi c ch qun l v phng thc cung ng cc dch v cng cng c th l pht trin v quy m gn vi cht lng v hiu qu cc dch v cng cng, nng cao cht lng qun l nh nc, i mi c ch hot ng ca cc n v cng lp v huy ng mnh mi ngun lc ca x hi. Nh nc tip tc tng ngun lc, u t tp trung c s vt cht- k thut nng cao phc li chung cho ton x hi... Quan tm vng su, vng xa, vng ngho, vng ng bo dn tc thiu s. Tng bc chuyn cc c s cng lp dch v cng cng ang hot ng theo c ch s nghip mang nng tnh hnh chnh bao cp sang c ch t ch, khng bao cp trn lan v khng v mc tiu li nhun. Cng khai mc ph ti cc c s dch v cng lp v ngoi cng lp. Thc y cc c s cng lp v ngoi cng lp v dch v cng cng c v quy m v cht lng. Cc vn x hi c v tr v vai tr rt quan trng trong i sng x hi. Qua hn 20 nm i mi, nhn thc mi ca ng ta v nhng vn x hi th hin h thng quan im, gii php v xy dng v pht trin cc vn x hi, trong thi k cng nghip ho, hin i ho t nc. Qun trit vn dng quan im, gii php trn vo thc tin l yu cu quan trng hin nay ng li, chnh sch ca ng v Nh nc ta tr thnh hin thc. TI LIU THAM KHO 1. ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VI. Nxb S tht, H. 1987. 2. ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VII. Nxb S tht, H. 1991. 3. ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th VIII. Nxb CTQG, H. 1996. 4. ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th IX. Nxb CTQG, H. 2001. 5. ng Cng sn Vit Nam. Vn kin i hi i biu ton quc ln th X. Nxb CTQG, H. 2006

You might also like