1

Bin son v xut bn bi:

D n Cp nc v V sinh tnh Bnh nh, Vit Nam http://duancapnuocvavesinh.wordpress.com Chi cc Bo v Mi trng tnh Bnh nh, Vit Nam

LI NI U

D n Cp nc v V sinh tnh Bnh nh vi mc tiu ci thin iu kin v cht lng cuc sng ca ngi dn trong khu vc d n thuc 6 huyn ca tnh Bnh nh (Hoi Nhn, Ph M, Ph Ct, Tuy Phc, An Nhn v Ty Sn) thng qua vic cung cp c s vt cht t hiu qu c v thy li v nc sch cng nh qun l cht thi rn. Hp phn nng cao nhn thc cng ng l mt trong nhng hp phn chnh ca d n. nng cao kin thc c bn v qun l cht thi rn, d n tin hnh bin son cun ti liu th hai Chng ta lm g vi rc thi?. Thng qua ti liu ny, ban bin tp mong mun s mang li nhng kin thc c bn cho cng ng v tm quan trng ca vic phn loi, thu gom, x l v ti ch rc thi. T , ngi dn a phng s nhn thc c trch nhim v th hin nhng hnh ng ng n trong cng tc x l rc thi. C th mt s kin thc v khi nim cn kh xa l i vi cng ng, v vy ban bin tp c gng a ra nhng li gii thch n gin, ngn gn thng qua nhng hnh nh sinh ng trc quan hp dn ngi c v gip cho mi ngi hiu v tm quan trng ca k hoch qun l rc thi. Ban bin tp xin chn thnh cm n nhng ngi ng gp kin hon chnh ni dung tp ti liu. Nhn dp ny, Ban bin tp cng xin by t lng bit n n chnh quyn v nhn dn a phng cng tc gip trong thi gian i thc a v nh mi ngi truyn t hiu qu ca k hoch qun l cht thi rn vi nhng ngi xung quanh. Xin chn thnh cm n!

NI DUNG

CHNG I: CNG TC QUN L CHT THI RN 2.1. 2.2. 2.3. 2.4. Phn loi rc ti ngun Chin lc 3T X l rc phn hy sinh hc X l rc khng phn hy sinh hc 2.4.1. Thu gom v vn chuyn rc khng phn hy sinh hc 2.4.2. Bi chn lp hp v sinh 2.4.3. Ti sao phi tr ph v sinh?

CHNG II: HON THNH CHU K RC THI

CHNG I: CNG TC QUN L CHT THI RN

2.1. PHN LOI RC TI NGUN Nhng cuc nghin cu ca d n v rc sinh hot tnh Bnh nh c th c chia thnh 3 loi chnh: 15 % rc ti ch 60% rc phn hy sinh hc 25% rc khng phn hy sinh hc Mi loi rc thi s c x l theo tng loi ring, c ngha l phn loi rc thi ca bn ti ngun rt cn thit!

2.2. CHIN LC 3T (TIT GIM, TI S DNG, TI CH) Chin lc 3T (tit gim, ti s dng v ti ch) l mt gii php lm gim khi lng rc thi cui cng v to ra mt mi trng trong sch.

Tit gim rc thi ca bn c ngha l mua t hn v s dng t hn (v d: hn ch s dng ti ni-lng hoc mua loi c t bao b) Ti s dng l khi cc vt liu thi ra c s dng li (v d: ti s dng chai nha, sa cha dng b v hoc bn qun o c). Ti ch l mt lot cc cng on trong vt liu s dng c sn xut li v bn li nh l mt sn phm mi (kim loi, giy loi, giy cc tng, g, cht do, thy tinh) Nh chng ta bit, Vit Nam nhng vt liu c th ti ch s c nhng ngi ve chai tin hnh thu gom. Bn s khng chi tr cho cng vic thu gom ny, nhng ngi nht ve chai c th kim c thu nhp t cng vic thu gom rc thi bng vic bn cc vt liu thu gom cho nhng im thu mua ph liu hoc cc cng ty ti ch.

2.3.

X L RC PHN HY SINH HC

Vit Nam thnh phn ca rc thi thng bao gm mt t l ln cht phn hy sinh hc (chim 60%), phn ln c ngi dn thu gom lm thc n cho ng vt. i vi gia sc, gia cm, v sinh an ton thc phm rt cn thit (v d: thc n cho gia cm, gia sc phi c nu chn khong 2 ting ng h). Phn rc phn hy sinh hc khc c th c x l ti a phng, thng qua sn xut phn vi sinh, sn xut u trng rui lnh en (RL) Phn vi sinh l phn hu c sinh hc c to thnh nh qu trnh ln men vi sinh vt cc hp cht hu c c ngun gc khc nhau. Di tc ng ca vi sinh vt hoc cc hot cht sinh hc, cc hp cht hu c s chuyn ha thnh mn hu ch cho nng nghip. Trong , ngun nguyn liu ch yu to thnh phn vi sinh chnh l rc thi sinh hot cc h gia nh.

u trng rui lnh en l u trng lm gim lng rc phn hy sinh hc trong thi gian rt ngn. u trng ny c t nhin trong thng vi sinh vt a nhit (thng ny c lm bng gch vi cc l thong kh xung quanh) mt thng sau khi s dng thng vi sinh vt a nhit.

Thng vi sinh vt a nhit

u trng rui lnh en l mt trong nhng loi phm n nht trong th gii t nhin, chng c th lm gim 20 ln trng lng v khi lng ca thc n tha trong vng 24 ting. Chng c th n bt k loi thc n ang phn hy no, thm ch tht v cc sn phm t b sa. Cc cuc th nghim c thc hin tnh Bnh nh chng minh rng s lng u trng c mt khu vc ny rt nhiu.

u trng rui lnh en tnh Bnh nh

10

Trang tri trng hoc trng l mt qu trnh sn xut phn vi sinh bi trng. Trng n cc cht phn hy sinh hc v sn xut ra mn bn vng v sn phm cui cng l lm cho t mu m. 2.4. X L RC KHNG PHN HY SINH HC

2.4.1. Thu gom v vn chuyn rc thi Sau khi phn loi rc ti ngun, rc khng phn hy sinh hc thng ch l loi rc khng th ti s dng, khng th ti ch hoc khng phn hy sinh hc v nhng loi rc thi ny c li v s c thu gom sau vn chuyn n ni x l (ch chim 25%) Thu gom rc thi l hp phn ca qun l cht thi rn m kt qu l chuyn vt liu tha n ngun sn xut hoc n ni x l hoc ni tiu hy cui cng (nh bi chn lp). Cn c y dng c mang rc t im thu gom u tin n im k tip hoc im cui cng nh xe y tay, xe y, xe ti v xe chuyn dng tt c u cn thit m bo rng rc thi c thu gom mt cch thch hp, nhng dng c ng rc (nh b nha, thng rc, b cha rc, kho cha rc) th khng th thiu c.

11

2.4.2. Bi chn lp hp v sinh Sau khi tin hnh cng tc thu gom, rc s c vn chuyn n bi chn lp hp v sinh, bi chn lp ny nm ngoi trung tm.

Bi chn lp hp v sinh l mt ni loi b rc thi c kim sot v c xy dng theo cc quy nh hp v sinh (xy knh nc thi, h thng thu gom tho nc thi; ranh gii, y v bc tng khng thm nc). 12

 nhng bi cha rc hoc bi chn lp khng hp v sinh th thng tim n cc nguy c gy nhim mi trng, chng khng c h thng x l nc thi v rc c vt b mt cch t nhin. Khi rc c chn lp v t s gy nhim mi trng nghim trng v rt c hi n tt c cc sinh vt sng. Tuy nhin, bi chn lp hp v sinh th thch hp hn bi chn lp khng hp v sinh, nu vic x l rc thi hin i c thc hin th s tng cng ti ch, ti s dng, tit gim rc thi, sn xut phn vi sinh v gim n mc ti thiu vic s dng bi chn lp. 2.4.3. Ti sao phi tr ph v sinh? Ph v sinh l chi ph m cc c nhn, h gia nh, n v hnh chnh, doanh nghip hoc nh my s phi tr b sung vo chi ph u t cho vic thu gom, vn chuyn v x l rc khng phn hy sinh hc khu vc a phng. Ph v sinh ny c th duy tr thp nu bn phn loi rc ca bn ti ngun tt, c ngha l phn ln rc ca bn c x l ti ngun v khng cn mang n bi chn lp.

13

CHNG III: HON THNH CHU K RC THI

Bt u cho k hoch x l cht thi rn thch hp l vic phn loi rc ti ngun ca bn. Rc phn hy sinh hc (chim 60%) c th c s l ti ngun (sn xut phn vi sinh, trng , u trng RL). Rc ti ch (chim 15%) s c nhng ngi ve chai thu gom v bn cho cc im thu mua ph liu hoc cc cng ty ti ch. Rc khng phn hy sinh hc (chim 25%) s c nh nc hoc cc cng ty t nhn thu gom v chuyn n bi chn lp hp v sinh x l. Ngi dn s phi tr ph v sinh cho cng tc thu gom v x l rc khng phn hy sinh hc. Hin nay, chng ta cha phn loi rc ti ngun nn rt tn km v lng ph trong vic x l rc. Do , gim chi ph ny (bn v nh nc) cn phn loi rc c th ti, rc phn hy sinh hc v x l chng thch hp trong nhng trng hp khc nhau (ti s dng, tit gim, ti ch, sn xut phn vi sinh hoc c nhng cch x l ph hp). Tm tt ngn gn cc cng on khc nhau s lm r ton b quy trnh rc thi: 1. Phn chia rc ca bn ti ngun (rc phn hy sinh hc, rc khng phn hy sinh hc v rc ti ch) 2. Ti ch hoc ti s dng rc ca bn 3. X l rc phn hy sinh hc ti a phng 14

4. Thu gom rc khng phn hy sinh hc ti mt im (v d: trong thng cha rc hoc ti cc im tp kt). Cng ty t nhn hoc nh nc s thu gom rc ti cc im v vn chuyn rc n bi chn lp hp v sinh.

15

Rc ca ti, Trch nhim ca ti

16