Hai iu then cht trong vic n luyn thi mn Vn Nguyn Th Hi A.

t vn : Mc ch ca vic n luyn thi l l m tt b i thi mt cch bnh tnh, ch ng, t tin. Mun vy i vi mn vn hc sinh phi nm vng kin thc vn hc v bit cch gii . Trn l ni dung, di l phng php v hai iu c quan h mt thit vi nhau trong qu trnh to dng b i l m. Nm vng kin thc vn hc m khng bit cch gii th cng khng l m th nh b i vn ng nh yu cu ca v ngc li, th nh tho cch gii m khng nh cht g v vn hc th l m sao c th vit th nh b i vn c. y l 2 iu then cht m ti mun cp trong b i vit n y nhm gip cc em mt cch thit thc trng vic n luyn thi mn vn tt nghip, cao ng v i hc. B.Gii quyt vn : I. Nm chc ni dung kin thc c bn mn vn trong chng trnh thi: Mun l m c b i vn u tin quyt l phi c kin thc vn hc v b i vn C bt mi gt nn h, kin thc vn hc l cht liu xy dng nn b i vn, l mu tht ca b i vn. cn nm chc nhng kin thc c bn ,n l nhng vn then cht gii cc vn ,b cc thng xoay quanhkin thc c bn . kha cnh n y hay kha cnh khc .t kin thc c bn ,ta c th suy ra nhng kin thc c th v tm ra nhng dn chng vn hc ph hp l mb i Theo quy nh ca b gio dc v o to ,b i thi mn vn v o i hc v cao ng trong mt s nm trc mt ch ra vn hc vit nam hai giai on 19301945 v 1945-1947 thuc phn ging dy chnh thc trong chng trnh v sch gio khoa bao gm phn ln chng trnh vn hc lp 11v lp 12 Theo tinh thn ,chng ta c th xc nh nhng kin thc c bn cn nm chc gii quyt cc b i nh sau ; A)Vn hc vit nam giai on 1930-1945 1)Th l ng mn 1930-1945 ; Ci ti ca cc nh th l ng mn ,th h thi nhn mt nc lc by gi -Ni bun trong th mi (qua cc b i th c hc ) -Thin nhin trong th mi (qua cc b i c hc ) -Gng mt ring ca tng thi s qua cc tc phm hc -Ch tc gi xun diu Mt hn th Thit tha ,ro rc ,bn khon (Ho i thanh ) 1

2)Truyn l ng mn 1930-1945; -Con ngi t i hoa kh phch (nhn vt l tng ca nguyn tun) vi s chin thng ca Thin lng v tnh ngi; vi quan nim thun m: Ci p phi gn vi ci thin, ci p khng th chung vi ci c, ci xu (ch ngi t t). -Cuc sng t n li, leo lt mt cch ti nghip trong ngho i, c m khao kht vn ti mt cuc sng ti p hn, c ngha hn ca Hai a tr (Thch Lam). 3) Truyn hin thc ph php 1930 1945: - Ngi c nng b tha ho (lu mnh ho) n mc mt c nhn hnh ln nhn tnh v ci b kch b c tuyt quyn l m ngi ca h trong x hi c trc cch mng thng tm (Ch Pho). -Bi kch tinh thn dai dng v quyt lit ca ngi tr thc ngho trong x hi c trc cch mng thng Tm (i tha). -Mt x hi bp bm ra mt tn i bp (S ). Mt nhn vt th hin mt sng to ngh thut c o c mt khng hai trong vn hc hin thc tr o phng trc cch mng thng Tm (Xun tc ). Mt bc tranh tr o phng v ngh thut khai thc mu thun bc thy ca V Trng Phng (Hnh phc ca mt tang gia). 4)Vn hc cch mng 1930-1945: -Vi h nh (Nguyn i Quc): kch tn vua b nhn Khi nh, vch trn b mtt gi nhn gi ngha ca Thc dn Php i vi cc dn tc thuc a, sng to ngh thut c o trong mt truyn ngn mang phong cch chu u hin i ca Bc. -Nht k trong t (H Ch Minh ) bc chn dung t ho con ngi tinh thn ca ch tch H Ch Minh vi nhng phm cht sng ngi ca ngi chin s, - ngh s trong nh t Tng Gii Thch; v p c in h i ho t nhin vi v p hin i, hnh tng th lun lun vn ng hng v s sng, nh sng v tng lai. Nhng nt ni bt c sc trong b i th c hc: +Chiu ti: Hnh tng th (t th) vn ng bt ng kho khon: T ti n sng, t n li n s sng, t bun n vui, t lnh lo c n n m nng. Tt c u bt ngun t mt tm lng nhn o bao la. +Gii i sm: V p hnh tng ngi chin s v ngi ngh s H Ch Minh trn ng i y gian kh. +Cnh chiu hm: Cht ngh s ca nh th cch mng H Ch Minh th hin phn ng tch cc trc s phn mng manh ca ci p.

+Mi ra t tp leo ni: s kt hp h i ho t nhin gn v p c in v v p hin i ca b i th - t bc l r tinh thn thep v tm hm trong sng ca nh th. +Tm t trong t (T Hu): Tm trng ca ngi thanh nin cng sn ln u tin b bt giam trong t: Tm hn nhy cm, lng yu tha thit qu hng, nim khao kht t do v ch kin nh cch mng. Mi quan h gia cm xc v nhn thc ch ca nh th. B/Vn hc Vit Nam giai on 1945 1975: 1)Th ca 1945 1975: -Cng vit v ngi lnh trong nhng nm u ca cuc khng chin chng Php, Quang Dng qua Ty Tin khc ho hnh tng ngi lnh tiu t sn hc sinh H Ni phi thng h o hoa, cnh v ngi c th hin trng cm hng l ng mn (t m ci c bit ci phi thng); cn Chnh Hu c b i ng ch khc ho hnh tng ngi lnh nng dn mc mc, gin d, cnh v ngi c th hin trong cm hng hin thc (t m ci bnh thng, ci thng thy, ci c tht). -Mang cm hng chung v qu hng t nc, mt b i th li c nt ring l m nt v p ca n. Bn kia sng ung (Ho n Cm), t nc l qu hng Kinh Bc c knh, ng yu: Vit Bc (T Hu) t nc l qu hng cch mng, n tnh thu chung, t nc (Nguyn nh Thi) l mt tng i t nc bng th mang sc m u hin i; t nc (Nguyn Khoa im) li m nt dn gian ni ln mt t tng ln t nc ca nhn dn. -Ting ht con t u (Ch Lan Vin): Con t u l mt hnh nh c ngha biu tng. Con t u ra i nh mt kht vng ln ng, thc gic, ro gi tm hn nh th thot khi ci ti cht hp, t tng ca mnh. Hnh nh con t u m hng ting ht, cht tr thu kt hp vi nhau l m nn v p ring ca b i th. -Cc v La Hn cha Ty Phng (Huy Cn): Mt tc phm iu khc bng th, bng ngh thut ngn t, cc khun mt tng cng l ni au tt v s b tc ho n to n ca bao lp ngi chng sinh trong x hi c. B i th mang tm hn trm t, khuynh lng i v o ni u nhn th, ni bun nhn gian ca Huy Cn. - Knh gi c Nguyn Du (T Hu): Nhng cm xc suy ngm nung nu trong lng nh th v Nguyn Du v Truyn Kiu trong nhng ng y nh M qua b i th Cm tc m tnh dn tc. -Sng (Xun Qunh): Tnh yu ca ngi ph n c ni n qua nhng tm ti pht hin ca nh th ,xung quanh hnh tng sngd di ,du m ,si ni nh nhung ,chung thu .c nhng b n v ci bao la v tn ca tnh yu .ni kht vng chy bng v nim tin m nh lit trong tnh yu 3

2)Truyn k 1945-1975; i mt (nam cao )c coi l truyn ngn ngh thut ca nh vn cch mng trong thi k mi (1948)i mt l cch nhn hin thc cuc sng ca nh vn -Thc cht y l vn lp trng (lp trng cch mng v khng chin )l vn i tng thm m ch yu ca nn vn ngh mi ;nhn dn lao ng -Ch thn phn ngi dn lao ng trong x hi c v s hi sinh hay cuc i i ca h .nh cch mng c nhng tm ti khm ph ring qua tng tc phm +V chng A ph (t ho i );s vng ln i i ca nhng con ngi di y x hi ; +V nht (Kim Ln)nhng s phn bi thm n vi nhau trong tnh hung (v nht ). +Ma lc (Nguyn Khi): con ngi bt hnh tm c mt cuc sng hnh phc trong mt mi trng tt p, c tnh nhn o. - Ch ch ngha anh hng cch mng cng c th hin bng nhng sng to ngh thut c sc: +Rng x nu (Nguyn Trung Th nh): Hnh tng cy x nu biu tng ca cc th h ngi dn Ty Nguyn ng ln chng M: c Mt, Tn, Mai, Dt, Heng. +Nhng a con trong gia nh (Nguyn Thi): T nhng a con trong gia nh mang nng th nh n nc ln ng i nh M nh i try hi ma xun, thy r c min Nam nh M. +Mnh trng cui rng (Nguyn Minh Chu): V p l ng mn ca con ngi nh M c nng ln mc l tng qua nhn vt Nguyt. Trong chin tranh c lit tnh yu vn m tri ny lc, ra hoa kt tri. -Hu Chi trc l ci (Nguyn Hng): Mt tm hn trng trong tinh khit trc mt s phn nhiu bt hnh ang c y ln n cng thng nht ca tm trng, ni ln ch ngha nhn o thng thit cng nh mt c im ca phong cch Nguyn Hng. -Nguyn Tun v Ngi li sng : Phong cch ngh thut nhng ch yu l mt cy bt t i hoa v uyn bc m nt ni bt l khm ph thin nhin, con ngi phng din vn ho, m thut. Con sng c miu t nh mt sinh th c tnh cch va hung bo va tr tnh. Ngi li c miu t nh mt ngh s trn sng nc m tay li hoa. V trn thu chin gia 4

ngi v sng trn ci thch trn gh gm y gy cm gic mnh m, d di nhng cng li k, thch th trong ngi c. 3)Tuyn ngn c lp ca Ch tch H Ch Minh: Ang vn m nc ca k nguyn c lp dn tc v Ch ngha x hi, ng thin c hng vn ca thi i mi tng th k XX. Nu cao ngn c chnh ngha ca dn tc Vit Nam; t co ti c ca thc dn Php v pht xt Nht; khng nh quyn c hng t do v c lp ca dn tc Vit Nam: Nc Vit Nam th nh mt nc t do c lp v quyt tm gi vng quyn t do v c lp y. T tng ln, lp lun cht cht, l l sc bn, ging vn anh thp, mang tnh hng bin v sc thuyt phc ln. y l mt tc phm vn chnh lun c gi tr ngh thut cao v mang cht vn r rt: tm lng yu nc nng n n, yu t do tha thit, ch kin cng bt khut v lng t h o dn tc mnh m ca tc gi lun si sc sau nhng dng ch ca tc phm truyn cm su sc n ngi c v ngi nghe. V nhng l , Tuyn ngn c lp va l vn kin lch s v gi va l tc phm ngh thut ln. II.Phn tch, tm hiu b i nh ra d n thch hp. Nm chc kin thc c bn l iu cn thit, nhng li phi bit cch gii th mi to ra b i vn hay. Mun vy, phi phn tch, tm hiu b i nh ra d n thch hp. y l cng vic then cht, c tnh cht quyt nh ca hc sinh khi l m b i vn lp v nht l ca th sinh trong gi thi vn. Khi nh ra c mt d n thch hp i vi b i l ta c mt ci khung chc chn b i vn c th ng vng c. Nhng mun c mt d n thch hp, cn phi phn tch, tm hiu b i k lng, cn thn, trnh nng vi, hp tp dn n nhng sai lm ng tic. Vic phn tch, tm hiu b i s cho ta phng hng ng, t m nh ra d n b i thch hp. Thng thng c th c 3 bc sau y: -Bc 1: Tm hiu b i trn cu ch ca vn bn nhn dng b i, xc nh ng yu cu ca b i l m. -Bc 2:nh hng gii b i. -Bc 3:T hng gii b i nh ra d n thch hp. c th ho cc bc ni trn, chng ta s phn tch bng 1 b i c th: : Phn tch cnh Hun Cao cho ch vin qun ngc trong truyn ngn Ch ngi t t ca Nguyn Tun nu r y l s chin thng ca nh sng i vi bng ti; ca ci p, ci cao thng i vi s ph m tc, s nh bn; ca tinh thn bt khut trc thi cam chu n l. ( thi tuyn sinh CSP nhc ho TW 1997) Bc 1: Tm hiu trn cu ch ca vn bn. 5

-Nhn dng : phn tch mt cnh ca tc phm v l ni. -Xc nh yu cu ca b i l m: ch gm mt cu d i, gia c 3 ch nu r va chia th nh 2 , va ni lin hai . mt l phn tch ci g; Cnh cho ch. hai l nu nn iu g? iu chnh l ngha ca cnh cho ch v c ghi r v c th trong on gia hai ngoc kp. Nh vy c th xc nh yu cu ca b i l m l : Phn tch cnh Hun Cao cho ch nu r ngha ca n. Phn tch cnh Hun Cao cho ch l cng vic ca hc sinh t ti kt qu trong b i l m l ngha ca n. Yu cu ca b i l m rt li l : ngha ca cnh Hun Cao cho ch. Bc 2: nh hng gii b i. Hng gii b i l : Phn tch ngha ca cnh Hun Cao cho ch c ghi r trong on gia hai ngoc kp. y li l ni, cc c ni n theo mt th t hp l trong . V vy c theo th t cc y m nh ra d n cho b i l m. Bc 3: nh ra d n thch hp (ch ni phn thn b i) Nh vy d n khng th sp xp theo hai ln: 1.Phn tch cnh Hun Cao ch; 2. ngha ca cnh Hun Cao cho ch, m ch c mt ln l ngha ca cnh Hun Co cho ch. n y c ba nh c phn cch bi cc du chm phy (;) trong on cu gia hai ngoc kp. Ta s c d n i cng ca phn thn b i nh sau: ngha ca cnh Hun Cao cho ch: I.S chin thng ca nh sng i vi bng ti. II.S chin thng ca ci p, ci cao thng i vi s ph m tc, s nh bn. III.S chin thng ca tinh thn bt khut trc thi cam chu n l. Vn cn li l t d n i cng n y pht trin th nh d n chi tit, m y l chn cc chi tit, hnh nh c ngha trong cnh Hun Cao cho ch phn tch nhm bc l r ba ngha trn y. Cn ch l cnh trong truynnht l cc cnh quan trng nh cnh Hun Cao cho ch-cc chi tit hnh nh thung mang nhiu tng ngha: ngha en v ngha bng (ngha bng chnh l ngha ca n). Ta ch cn tm cc chi tit hnh nh mang ngha en tng ng vi ba ngha trn y trong cnh Hun Cao cho ch xy dng th nh d n ca b i l m: I.S chin thng ca nh sng vi bng ti: 1.Bng ti nh giam trong m khuya khot i lp vi nh sng rc ca mt ngon uc tm du (y l bng ti v nh sng trong nh ngc theo ngha en) 6

2.Bng ti v nh sng y cn c hiu theo ngha bng: Bng ti ca s t n bo phi ngha, nh sng ca nhn t, chnh ngha. nh sng ca b uc rc xua tan v y li bng ti trong phng giam c ngha l nh sng ca chnh ngha chin thng bng ti phi ngha trong cuc sng ca con ngi. II.S chin thng ca ci p, ci cao thng i vi s ph m tc, s nh bn. 1.Cnh nh giam bn thu, ti tm, hi hm (mt bung ti cht hp, m t, tng y mng nhn, t rp, t ba b i phn chut, phn gin) i lp vi mu trng tinh ca phin la ng v mi thm ca thoi mc v ca chu mc bc ln (theo ngha en). 2.Ngha bng: Cnh nh giam bn thu, hi hm tng trng cho s ph m tc, s nh bn; cn m u trng tinh khit ca phiu la v mi thm ca thoi mc v chu mc l biu trng ca ci p, ci cao thng. Trong cnh cho ch, gi y ch cn li m u trng tinh khit v mi thm nng n n y, c ngha l ci p, ci cao thng chin thng s ph m tc, s nh bn trong cuc i. III.S chin thng ca tinh thn bt khut trc thi cam chu n l. S chin thng n y khng th hin cnh vt, vt m th hin con ngi trong cnh cho ch: 1.Thi cam chu n l y l vin qun ngc v thy th li; cn tinh thn bt khut c miu t rt p trong nhn vt Hun Cao (c ch ng ho ng, li ni nh c, v nht l ci tm trong sng). 2.S chin thng c th hin r r ng, su sc trong s thay bc i ngi gia ngi cho ch v ngi xin ch: ngi t li nh ngi l m ch, cn bn qun l nh ngc li khm nm, s h i v xc ng trc nhng li khuyn dy ca t nhn (dn chng). l s chin thng ca thin lng, ca tnh ngi v n cm ho c mt con ngi lm ng quay v vi cuc sng lng thin. C. Kt lun: Trn y l mt s nhng suy ngh bc u ca ti v 2 vn then cht hc sinh cn phi c bit quan tm ch khi hc sinh l m b i nhm gip cho hc sinh n tp v rn luyn cc k nng cn thit, gip cc em l m b i thi tt trong k thi tt nghip v i hc. Rt mong c s ng gp kin ca cc bn ng nghip. Xin chn th nh cm n !