Professional Documents
Culture Documents
Ph n 1: WA v GA
Cho cc b n, hm nay ti s ni v tr t trong ti ng Nh t. Th lm b n th y kh hi u nh t c l l "wa" v "ga". Th c ra ti h c trong tr ng ngo i ng nh ng khng th y gio vin no gi i thch c r rng s khc nhau. H th ng ch gi i thch l "wa" l nh n m nh ch ng , cn "ga" l nh n m nh v ng . Ti th y khng h n nh v y, m "wa" v "ga" c ch c n ng ng php khc nhau. D i y, ti s gi i thch th t n gi n, r rng cho cc b n v "wa" v "ga".
B n th y c v nh l "wa" v "ga" c th dng thay th cho nhau m ngh a khng thay i v ng i nghe v n hi u c. Qu th t l ng i nghe s hi u, b i v th c ra n u b n l c b b t tr t th d a vo n i dung ng i nghe v n phn on c n i dung nh ng b n s SAI. V d , b n bi t hai cu sau khc nhau nh th no khng? (1) (2) Hai cu trn c v nh c cng ngh a, nh ng th c ra khng ph i. Cu (1) l cu ng, n l m t CU K . Cn cu (2) n u ng n c th l m t cu SAI, cu (2) CH C TH L CU TR L I cho m t cu h i v ch th .
ng m t mnh. N l CU TR L I
[Ch th ]
[tnh ch t]/[hnh
Co co chin ngon thi t.
ng]
"ga" t o nn v cu d ng:
[ch th ]
V d :
[tnh ch t]/[hnh
ng] {koto/mono}
B n hy xem cu sau:
Cu ny l m t cu ng, v l m t cu K S Th c ra, n u b n d ch l:
KI N, nh ng l i dng "ga"??
Anh y bi t vi c lm. th b n khng hi u ngh a cu trn. Cu ny th c ra ph i d ch l: Ti bi t vi c anh ta lm. B i v, trong cu ti ng Nh t, ch ng ("ti") c n i. Cu y c a cu trn l:
Do b n c th th y ch l m t v cu, n t o nn m t c m c tnh ch t danh t , lm i t ng cho hnh ng "bi t" c a ch th "ti" (m c n i). B n c th th y ng php c a cu nh sau: [ n) [v cu lm ] it ng c a hnh ng] [hnh ng]
(Ch th
T m v i ny hoa v n
p nh .
ng
t l n khng?
th t v l .
"WA" c th B
V d :
N theo ch ng ("ti")
Ti bi t c y l m t ng
i ph n
y.
Tr t ti ng Nh t, c g kh u?? Ph n 2: Dng WA v GA
" "(WA) c th dng thay " " (WO) WA = "th", "l" trong ti ng Vi t WA k t h p v i GA nh n m nh i t V d : nh n m nh it ng )
nh n m nh
it
ng
ng (= nh n m nh CH
A: V n B: V n
it
ng.
A: Th c n l ai n? B: D a h u l ti n. V d 3: Ci ti lm cho.
Trong tr ng h p a i t ng ln nh n m nh, th ch th s c theo sau b i "GA". Cc b n hy xem ng php d i y th y vi c k t h p "WA" v "GA" nh n m nh i t ng: Cu thng th ng: [Ch th ] [ i t ng] [hnh ng]
it
ng]
ng]
Chng ta c th th y ti ng Vi t c ng o i t ng ln tr c nh n m nh (th d : Th t th treo ln, cn g o th nh y l i nh. (So snh: Con treo th t ln v y g o l i nh.) Bnh k o l ai mua v y? (So snh: Ai mua bnh k o v y?)
ng dng tr t "th"), v
Chng ta c th th y, trong ti ng Vi t, o i t ng ln nh n m nh th ng l: 1) Trong cu h i 2) Khi ang n i ti p n i dung t tr c (v d ang d n d vi c c t th c n th ni "Th t th treo ln"). Cn GA ( )? Th ng dng cho qun ng (c m t Hy xem v d sau: c dng theo thi quen) .
Tr i ang m a r t to. ( = ng thin nhin nh (tr i m a), ( , tr i gi, gi th i), ( , tr i tuy t, tuy t r i), , s m r n, s m ku), ( , c tia st) th dng GA v chng c coi l m t c m t i v i nhau h n l m t cu k . Nh trong ti ng Vi t chng ta th ng ni "Tr i ang m a", "Tr i c gi", ... theo thi quen. Ch l tc ng ln Cc b n c th Hnh ng t V d : furu y l hnh ng t thn (= t ng t ) c a ame ch khng ph i l hnh i t ng (= tha ng t ) no . c ng l l do m GA c s d ng. nh theo quy t c (m c d phn bi t hai d ng khng ph i d ): thn: Dng GA ( ) ng Cc hi n t
it
ng: Dng WA (
) v WO ( )
Ti n u c m r i. (taku = th i c m, n u c m)
r t ti ng Nh t, c g kh u?? Ph n 3:
NO,
DE,
NI
i c th d ch sai do d ch u.
( =yoru) Nhi u ng i d ch c hai l " m Si Gn", nh ng c m th hai khng ph i nh v y. C n ph i nh l c m t th 2, "Si Gn" l ch , ch khng ph i l " m", " m" ch l t b ngh a.. Ph i d ch l: = m Si Gn (Saigon's night) = Si Gn v m (Saigon by night) (D ch nguyn ngh a theo ch c a l "Si Gn c a bu i m".) V d : Tr l i ti n cho tao! l b n gi c a ti. Xin , ng ng vo.
ng ti n)
ng.)
i xe but t i tr
C u y ang sinh s ng b ng
c m tr thnh h a s .
ng bn trong m t n i
t nb
trong m t n i
Ti n V i m
V y th NI (= trong, ) c g khc DE (= trong, t i)? Khc bi t l DE l ch "hnh ng di n tra trong m t n i no ", cn NI l ch "m t th n m trong m t n i no ": Ti v a i d o b sng v .
dn s c
qu c gia c
qu c
ng t i
it
ng no
b ch ki m
r t ti ng Nh t, c g kh u?? Ph n 4:
HE (),
KARA,
WO (),
TO
HE
************** ************** HE (): (1) [h ng] t i, v pha; (2) [ ng/suy ngh /tnh yu...] v i
Vi t l "he" nh ng c l "". HE ch m t hnh ng h ng v pha no , hay m t ai . V d :
ng: ch ph
ng h
Ti ang i v pha h Con Ra. Chng ta hy i ln pha th quy l u HE (2): tr ph a cho ai: (=NI) Lu r i ti m i l i g i th cho b n thn. thn h u HE (3): Hnh ng, suy ngh h ng t i i t ng no : (Ch : Khng th dng "ni" trong tr ng h p ny m ph i dng "he" ng ng ngu n con su i. th ng
tuy n
di n t tr u t
ng.)
Tnh yu v i em yu d u c l s l mi mi. Tnh yu c a chng ta v i Si Gn l th b t di t. Em khng th no xa i nh ng ngh v anh. Anh y lun lun c s yu thch l i s ng c a dn du m c. qun vi n di t dn HE v NI khc g nhau khi ch ph ny. luy n i tnh du m c v nh b t
ng h
Si Gn l t 25 ng
t i 35
tri u vin n
KARA (2) = T ai (C th ho c Tr u t
c r t nhi u s
c hm nay chnh l nh s h b n h a
KARA v NI: NI c th thay th KARA khi dng theo ngh a nh n g t ai (tr u t ng); hnh ng s l: morau (nh n), itadaku (nh n, d ng l ch s ), ukeru (nh n). Cc cu tr u t ng trn u c th thay KARA b ng NI m ngh a khng h thay i. L do: NI c th dng theo ngh a tr u t ng ch hnh ng h ng t i ai . Tuy nhin, vi c a cho ai ci g th ch c th dng NI ch khng th dng KARA. V d c th ni: Ti a quy n sch cho anh y. Ch khng th ni: "Kare kara ...." v y l vi c a quy n sch i ch khng ph i nh n v .
************** ************** WO (): (1) i t ng cch; (2) [ i] ngang qua..., [bay] ngang qua...
c l "", cch vi t la tinh (roomaji): wo. WO (1): i t ng cch Dng WO di n t hnh ng ln m t i t V d : ng th ch c l ai h c ti ng Nh t c ng bi t.
Th ng ngy m say m ch i tr ch i qun i n t "Ch i l khng d ng" khng ti c th i gian. th i gian nh t d Tuy nhin, ti s gi i thi u v i cc b n cch dng WO m cc b n c th ch a bi t, v cch ny kh hay: WO (2): [ i, bay, ...] ngang qua ...
Mnh ch y qua r ng i! Chu ch u ang bay qua ru ng la. Cu (3) ngh a l chu ch u bay qua ru ng la, bay v t qua h n ch khng ph i l "bay trn ru ng la" hay l "bay t ru ng la" hay "bay n ru ng la" hay "bay v pha ru ng la". y chu ch u bay ra kh i ru ng la. kh lao ki u
c khng c g hay".
R sang ph i s c b u i n.
ng s d ng i n s t ng
tn v n x kh vn s d ng l n ng
u ch s t ng, s tr nn m t m c no , v d : Nhi t t ng ln 40 .
, cn TO th ch qu trnh
ch khng t ng thm.)
v s cn t ng ti p.)
CH PH NG H NG NHAU TH NO?
Ti i d o cng vin trung tm. (Ngh a l hnh ng i d o di n ra bn trong cng vin.) Ti i d o vo cng vin trung tm. (Ti i d o, v ch n l cng vin trung tm.) Ti i d o v pha cng vin trung tm. ( i v pha cng vin, khng nh t thi t l ph i t i , m c ng c th vo trong hay i v
t qua )
Ti i d o qua cng vin trung tm. ( i xuyn qua ra ngoi cng vin.) Cc b n c th xem hnh minh h a sau d hnh dung:
C l t (2) Phun n
h HE (" ph " h n c th l (1) C hng k o (kashi a) - ch a c (funsui) - t ong cng vi n, hay (3) Tr ch i - qua bn kia cng vin.
n cng vi n,