lp 12

Ch Mc cn t Ghi ch
I. ng dng o hm
kho st v v
th ca hm s
1. ng dng o hm
cp mt xt tnh
n iu ca hm s.
V kin thc :
Bit mi lin h gia s ng bin,
nghch bin ca mt hm s v du
o hm cp mt ca n.
V k nng:
- Bit cch xt s ng bin, nghch
bin ca mt hm s trn mt khong
da vo du o hm cp mt ca n.

V d. Xt s ng bin, nghch
bin ca cc hm s : y = x
4
- 2x
2
+
3, y = 2x
3
- 6x + 2, y =
3x 1
1 x
+

.
2. Cc tr ca hm
s.
nh ngha. iu kin
c cc tr.
V kin thc :
- Bit cc khi nim im cc i,
im cc tiu, im cc tr ca hm
s.
- Bit cc iu kin c im
cc tr ca hm s.
V k nng:
- Bit cch tm im cc tr ca hm
s.

V d. Tm cc im cc tr
ca cc hm s y = x
3
(1 - x)
2
, y =
2x
3
+ 3x
2
- 36x - 10.
3. Gi tr ln nht, gi
tr nh nht ca hm
s.
V kin thc :
- Bit cc khi nim gi tr ln nht, gi
tr nh nht ca hm s trn mt tp hp
s.
V k nng:
V d. Tm gi tr ln nht v
gi tr nh nht ca hm s y = x
3
- 3x
2
- 9x + 35 trn on [- 4; 4].
V d. Tnh cc cnh ca hnh
ch nht c chu vi nh nht trong
tt c cc hnh ch nht c din
Ch Mc cn t Ghi ch
- Bit cch tm gi tr ln nht, gi tr
nh nht ca hm s trn mt on, mt
khong.
tch 48m
2
.
4. ng tim cn ca
th hm s. nh
ngha v cch tm cc
ng tim cn ng,
ng tim cn ngang.
V kin thc :
- Bit khi nim ng tim cn ng,
ng tim cn ngang ca th.
V k nng:
- Bit cch tm ng tim ng, tim
cn ngang ca th hm s.
V d. Tm ng tim cn ng
v ng tim cn ngang ca
th cc hm s y =
3x 2
2x 1

+
;
y =
2
x 3
x 4
+

.
5. Kho st hm s. S
tng giao ca hai
th. Cch vit phng
trnh tip tuyn ca
th hm s.
V kin thc :
- Bit cc bc kho st v v th hm
s (tm tp xc nh, xt chiu bin
thin, tm cc tr, tm tim cn, lp
bng bin thin, v th).
V k nng:
- Bit cch kho st v v th ca cc
hm s
y = ax
4
+ bx
2
+ c (a 0),
y = ax
3
+ bx
2
+ cx + d (a 0)
v y =
ax b
cx d
+
+
(ac 0), trong a, b, c, d
l cc s cho trc .
- Bit cch dng th hm s
bin lun s nghim ca mt phng
trnh.
- Bit cch vit phng trnh tip
tuyn ca th hm s ti mt im
thuc th hm s.
V d. Kho st v v th cc
hm s : y =
4
x
2
- x
2
-
3
2
; y = -
x
3
+ 3x +1 ;
y =
4x 1
2x 3
+

.
V d. Da vo th ca hm
s y = x
3
+ 3x
2
, bin
lun s nghim ca phng
trnh x
3
+ 3x
2
+ m = 0 theo
gi tr ca tham s m.
V d. Vit phng trnh tip
tuyn ca th hm s y = -
x
4
- 2x
2
+ 3 bit rng h s gc
ca tip tuyn l - 8.
V d. Vit phng trnh tip
tuyn ca th hm s y = 2x
3
-
Ch Mc cn t Ghi ch
3x
2
+ 1 Ti im c honh 2.
II. Hm s lu tha,
hm s m v hm s
lgarit
1. Lu tha.
nh ngha lu tha vi
s m nguyn, s m
hu t, s m thc. Cc
tnh cht.
V kin thc :
- Bit cc khi nim lu tha vi s m
nguyn ca s thc, lu tha vi s m
hu t v lu tha vi s m thc ca s
thc dng.
- Bit cc tnh cht ca lu tha vi s
m nguyn, lu tha vi s m hu t v
lu tha vi s m thc.
V k nng:
- Bit dng cc tnh cht ca lu tha
n gin biu thc, so snh nhng
biu thc c cha lu tha.
V d. Tnh
0,75
5
2
1
0, 25
16

| `
+

. ,
.
V d. Rt gn biu thc

4 1 2
3 3 3
1 3 1
4 4 4
a a a
a a a

| `
+

. ,
| `
+

. ,
.
(a > 0)
V d. Chng minh rng
2 5 3 2
1 1
3 3
| ` | `
<

. , . ,
.
2. Lgarit.
nh ngha lgarit c
s a (a > 0, a 1) ca
mt s dng. Cc tnh
cht c bn ca lgarit.
Lgarit thp phn. S e
v lgarit t nhin.
V kin thc :
- Bit khi nim lgarit c s a (a > 0,
a 1) ca mt s dng.
- Bit cc tnh cht ca lgarit (so snh
hai lgarit cng c s, quy tc tnh
lgarit, i c s ca lgarit).
- Bit cc khi nim lgarit thp phn
v lgarit t nhin.
V k nng:
- Bit vn dng nh ngha tnh

V d. Tnh
a)
1
27
l g 2
3
o
; b)
3 8 6
log 6.log 9.log 2 .
V d. Biu din
30
log 8 qua
30
log 5 v
30
log 3.

Ch Mc cn t Ghi ch
mt s biu thc cha lgarit n gin.
- Bit vn dng cc tnh cht ca
lgarit vo cc bi tp bin i, tnh
ton cc biu thc cha lgarit.
V d. So snh cc s:
a) 3
log 5
v 7
log 4
;
b) 0,3
log 2
v 5
log 3
.
3. Hm s lu tha.
Hm s m. Hm s
lgarit.
nh ngha, tnh cht,
o hm v th.
V kin thc :
- Bit khi nim v tnh cht ca hm
s lu tha, hm s m, hm s lgarit.
- Bit cng thc tnh o hm ca cc
hm s lu tha, hm s m, hm s
lgarit.
- Bit dng th ca cc hm s lu
tha, hm s m, hm s lgarit.
V k nng:
- Bit vn dng tnh cht ca cc hm
s m, hm s lgarit vo vic so snh
hai s, hai biu thc cha m v lgarit.
- Bit v th cc hm s lu tha,
hm s m, hm s lgarit.
- Tnh c o hm cc hm s y = e
x
,
y = lnx.
V d. V th ca cc hm s :
a) y = 3.2
x
b) y =
4
2
x

V d. V th cc hm s:
a) y = 2
1
2
log x
; b) y =
2
1
2
log x
.
V d. Tnh o hm ca cc hm
s:
a) y = 2xe
x
+ 3sin 2x ;
b) y = 5x
2
- ln x + 8cos x.

4. Phng trnh, bt ph-
ng trnh m v
lgarit.
V k nng:
- Gii c phng trnh, bt phng
trnh m: phng php a v lu tha
cng c s, phng php lgarit ho, ph-
ng php dng n s ph, phng php s
dng tnh cht ca hm s.
- Gii c phng trnh, bt phng
trnh lgarit: phng php a v lgarit
cng c s, phng php m ho, phng

V d. Gii phng trnh
2 3 3 7
7 11
11 7
x x
| ` | `

. , . ,
.
V d. Gii phng trnh
2.16
x
- 17.4
x
+ 8 = 0.
V d. Gii phng trnh
log4 (x + 2) = log2 x.
V d. Gii bt phng trnh
9
x
- 5. 3
x
+ 6 < 0.
V d. Gii bt phng trnh
Ch Mc cn t Ghi ch
php dng n s ph. log3 (x + 2) > log9 (x + 2).
III. Nguyn hm, tch phn v ng dng
1. Nguyn hm.
nh ngha v cc
tnh cht ca nguyn
hm. K hiu h cc
nguyn hm ca mt
hm s. Bng nguyn
hm ca mt s hm s
s cp. Phng php
i bin s. Tnh
nguyn hm tng phn.
V kin thc :
- Hiu khi nim nguyn hm ca mt
hm s.
- Bit cc tnh cht c bn ca nguyn
hm.
V k nng:
- Tm c nguyn hm ca mt s hm
s tng i n gin da vo bng
nguyn hm v cch tnh nguyn hm
tng phn.
- S dng c phng php i bin s
(khi ch r cch i bin s v
khng i bin s qu mt ln)
tnh nguyn hm.
Dng k hiu

dx x f ) (
ch h
cc nguyn hm ca f(x).
V d. Tnh
3
2
x
dx
x +

.
V d. Tnh
2 3 2
( 5)
x x
e e dx +

.
V d. Tnh sin 2 x x dx

.
V d. Tnh
dx
1 x 3
1

+

(Hng dn: t u = 3x + 1).
2. Tch phn.
Din tch hnh thang
cong. nh ngha v
cc tnh cht ca tch
phn. Phng php i
bin s. Phng php
tnh tch phn tng
phn.
V kin thc :
- Bit khi nim v din tch hnh
thang cong.
- Bit nh ngha tch phn ca hm
s lin tc bng cng thc Niu-tn Lai-
b-nit.
- Bit cc tnh cht ca tch phn.
V k nng:
- Tnh c tch phn ca mt s hm
s tng i n gin bng nh
ngha hoc phng php tnh tch
phn tng phn.

Khi i bin s cn cho trc php
i bin s.
V d. Tnh
2 2
3
1
2 x x
dx
x

.
V d. Tnh
2
2
sin 2 sin 7 x x dx

.
V d. Tnh
1
1
2
( 2)( 3)
dx
x x

.
Ch Mc cn t Ghi ch
- S dng c phng php i bin s
(khi ch r cch i bin s v
khng i bin s qu mt ln)
tnh tch phn.
V d. Tnh

+
2
1
dx 2 x
(Hng dn: t u = x + 2).
3. ng dng hnh hc
ca tch phn.
V kin thc :
- Bit cc cng thc tnh din tch, th
tch nh tch phn.
V k nng:
- Tnh c din tch mt s hnh
phng, th tch mt s khi nh tch
phn.
V d. Tnh din tch hnh
phng gii hn bi parabol y = 2 - x
2
v ng thng y = - x.
V d. Tnh th tch vt th trn
xoay do hnh phng gii hn bi
trc honh v parabol y = x(4 - x)
quay quanh trc honh.
IV. S phc
1. Dng i s ca s
phc. Biu din hnh
hc ca s phc. Cc
php tnh cng, tr,
nhn, chia s phc.
V kin thc :
- Bit dng i s ca s phc.
- Bit cch biu din hnh hc ca s
phc, mun ca s phc, s phc lin
hp.
V k nng:
- Thc hin c cc php tnh cng,
tr, nhn, chia s phc.
V d. Tnh:
a) 5 + 2i - 3(-7 + 6i)
b) (2 - 3 i)(
1
2
+ 3 i)
c) (1 + 2 i)
2
d)
2 15
3 2
i
i

+
2. Gii phng trnh
bc hai vi h s thc.
V k nng:
Bit tm nghim phc ca phng
trnh bc hai vi h s thc (nu <
0).
V d. Gii phng trnh:
x
2
+ x + 1 = 0
V. Khi a din
1. Khi nim v khi
a din. Khi lng tr,
khi chp. Phn chia
V kin thc :
Bit khi nim khi lng tr, khi chp,
khi chp ct, khi a din.
Ch Mc cn t Ghi ch
v lp ghp cc khi
a din.
2. Gii thiu khi a
din u.

V kin thc :
- Bit khi nim khi a din u.
- Bit 3 loi khi a din u : t din
u, lp phng, bt din u.

3. Khi nim v th
tch khi a din. Th
tch khi hp ch nht.
Cng thc th tch khi
lng tr v khi chp.
V kin thc :
- Bit khi nim v th tch khi a
din.
- Bit cc cng thc tnh th tch cc
khi lng tr v khi chp.
V k nng :
Tnh c th tch khi lng tr v khi
chp.
V d. Cho hnh chp u S.ABCD
c cnh y bng a, gc SAC bng
45. Tnh th tch hnh chp
S.ABCD.
V d : Cho khi hp MNPQM'N'P c
th tch V. Tnh th tch ca khi
t din P'MNP theo V.
V d. Trn cnh PQ ca t din
MNPQ ly im I sao cho PQ PI
3
1
.
T s th tch ca hai t din MNIQ
v MNIP.
VI. Mt cu, mt tr, mt nn.
1. Mt cu.
Giao ca mt cu v
mt phng. Mt
phng knh, ng trn
ln. Mt phng tip
xc vi mt cu.
Giao ca mt cu vi
ng thng.
Tip tuyn ca mt
cu.
V kin thc :
- Hiu cc khi nim mt cu, mt
phng knh, ng trn ln, mt phng
tip xc vi mt cu, tip tuyn ca
mt cu.
- Bit cng thc tnh din tch mt
cu.
V k nng:
Tnh c din tch mt cu, th tch

V d. Mt mt cu bn knh R i
qua 8 nh ca mt hnh lp ph-
ng. Tnh cnh ca hnh lp phng
theo R.
V d. Cho hnh chp u S.ABCD
c cnh y bng a, gc SAC bng
60
0
. Xc nh tm v bn knh
mt cu i qua cc nh ca
hnh chp S.ABCD.
Ch Mc cn t Ghi ch
Cng thc tnh din
tch mt cu.
khi cu.
2. Khi nim v mt
trn xoay.
V kin thc :
Bit khi nim mt trn xoay.
3. Mt nn. Giao ca
mt nn vi mt
phng. Din tch xung
quanh ca hnh nn.
V kin thc :
Bit khi nim mt nn v cng thc
tnh din tch xung quanh ca hnh
nn.
V k nng:
Tnh c din tch xung quanh ca
hnh nn.

V d. Cho mt hnh nn c ng
cao bng 12cm, bn knh y bng
16cm. Tnh din tch xung quanh
ca hnh nn .
V d. Cho hnh chp u
S.ABCD c cnh y bng a, gc
SAB bng 30
0
. Tnh din tch xung
quanh ca hnh nn nh O, y
l hnh trn ngoi tip t gic
ABCD.
4. Mt tr. Giao ca
mt tr vi mt
phng. Din tch xung
quanh ca hnh tr.
V kin thc :
Bit khi nim mt tr v cng thc
tnh din tch xung quanh ca hnh
tr.
V k nng :
Tnh c din tch xung quanh ca
hnh tr.
V d. Ct khi tr bng mt mt
phng qua trc ca khi tr c
mt hnh vung cnh a. Tnh din
tch xung quanh ca khi tr .
VII. Phng php to trong khng gian
1. H to trong
khng gian.
To ca mt V kin thc :

V d. Xc nh to tm v
Ch Mc cn t Ghi ch
vect. Biu thc to
ca cc php ton
vect. To ca
im. Khong cch
gia hai im. Phng
trnh mt cu. Tch
v hng ca hai vect.
- Bit cc khi nim h to trong
khng gian, to ca mt vect, to
ca im, khong cch gia hai
im.
- Bit phng trnh mt cu.
V k nng:
- Tnh c to ca tng, hiu, tch
vect vi mt s; tnh c tch v hng
ca hai vect.
- Tnh c khong cch gia hai im
c to cho trc.
- Xc nh c to tm v bn knh
ca mt cu c phng trnh cho trc.
- Vit c phng trnh mt cu.
bn knh ca cc mt cu c phng
trnh sau y:
a) x
2
+ y
2
+ z
2
- 8x + 2y + 1 = 0
b) x
2
+ y
2
+ z
2
+ 4x + 8y - 2z - 4
= 0
V d. Vit phng trnh mt
cu:
a) C ng knh l on thng
AB vi A(1; 2; -3) v B(- 2; 3; 5).
b) i qua bn im O(0; 0; 0),
A(2; 2; 3), B(1; 2; - 4), C(1; - 3; - 1).
2. Phng trnh mt
phng.
Vct php tuyn ca
mt phng. Phng
trnh tng qut ca
mt phng. iu kin
hai mt phng
song song, vung gc.
Khong cch t mt
im n mt mt
phng.
V kin thc :
- Hiu c khi nim vct php tuyn
ca mt phng
- Bit phng trnh tng qut ca mt
phng, iu kin vung gc hoc song
song ca hai mt phng, cng thc
tnh khong cch t mt im n
mt mt phng.
V k nng:
- Xc nh c vct php tuyn ca
mt phng
C th gii thiu tch c hng ca
hai vect khi ni v vect php
tuyn ca mt phng.
V d. Cho
) 3 ; 2 ; 1 ( a

v
) 0 ; 1 ; 5 ( b

. Xc nh vect c

sao cho a c

v b c

V d. Vit phng trnh mt

phng i qua ba im A(- 1; 2; 3),
B(2; - 4; 3), C(4; 5; 6).
V d. Vit phng trnh mt
phng i qua hai im A(3; 1; - 1),
Ch Mc cn t Ghi ch
- Bit cch vit phng trnh mt
phng v tnh c khong cch t mt
im n mt mt phng.
B(2; - 1; 4) v vung gc vi mt
phng 2x - y + 3z - 1 = 0.
V d. Tnh khong cch t im
A(3; - 4; 5) n mt phng x + 5y
- z + 7 = 0.
3. Phng trnh ng
thng.
Phng trnh tham s
ca ng thng. iu
kin hai ng
thng cho nhau, ct
nhau, song song hoc
vung gc vi nhau.
V kin thc :
Bit phng trnh tham s ca ng
thng, iu kin hai ng thng
cho nhau, ct nhau, song song hoc
vung gc vi nhau.
V k nng:
- Bit cch vit phng trnh tham s
ca ng thng.
- Bit cch s dng phng trnh ca
hai ng thng xc nh v tr t-
ng i ca hai ng thng .
V d. Vit phng trnh tham s
ca ng thng i qua hai im
A(4; 1; - 2), B(2; - 1; 9).
V d. Vit phng trnh tham s
ca ng thng i qua im A(3;
2; - 1) v song song vi ng thng

'

+
t z
t y
t x
4
3 1
2 1
V d. Xt v tr tng i ca
hai ng thng:
d1:

'

+
+
+
t z
t y
t x
5 2
3 1
2 4
d2:
7
6 4
3 5
x t
y t
z t

'