You are on page 1of 19

TÁÛP HUÁÚN GIAÍI TOAÏN TRÃN MAÏY TÊNH BOÍ TUÏI

CASIO fx570MS - HÇNH HOÜC 11

I. MÄÜT SÄÚ BAÌI TOAÏN VÃÖ HÇNH HOÜC KHÄNG GIAN


Baìi 1: Cho hçnh choïp tæï giaïc âãöu S.ABCD, biãút trung âoaûn d = 3,415 chæïng minh. Goïc giæîa
caûnh bãn vaì âaïy laì ϕ = 42017’. Tênh thãø têch vaì diãûn têch xung quanh.
Giaíi: Âàût AB = a; SI = d, ∠SAO = ϕ. Ta coï:
a 2
h = SO = AOtgϕ = tgϕ, vaì
2
a a2
h2 = d2 - ( )2 = d2 - .
2 4
2a 2 2 a2
Suy ra: tg ϕ = d2 - .
4 4
a2
⇔ (1 + 2tg2ϕ) = d2
4
4d 2
⇔ a2 =
1 + 2tg 2ϕ
2d
⇔ a=
1 + 2tg 2ϕ
d 2tgϕ
⇒ h=
1 + 2tg 2ϕ
1 2 4 2 d 3tgϕ
⇒ V= ah=
3 3 (1 + 2tg 2ϕ ) 3
1 4d 2
Vaì Sxq = (4a)d = .
2 1 + 2tg 2ϕ
Quy trçnh báúm maïy:
(Âãø maïy åí chãú âäü D)
a/Tênh V:
42 17 (Læu tg42 017’ vaìo ä nhåï )
ÁÚn tiãúp: 4 2 3 3,415 1 2
KQ: V = 15,79523144 (cm 3).
Tênh Sxq = ÁÚn tiãúp: 4 3,415 1 2
KQ: Sxq = 28,63452995(cm ). 2

Baìi 2: Cho tæï diãûn âãöu caûnh a


a) Tênh goïc α (âäü, phuït, giáy) giæîa caûnh vaì màût khäng chæïa noï.
b) Tênh goïc β (âäü, phuït, giáy) giæîa hai màût.
Giaíi: (Âãø maïy åí chãú âäü D)
a/ AI2 = AB2 + BI2 -2AB.BI.cosα.
AB 2 + IB 2 − AI 2
⇒ cosα =
2 AI .IB
Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 1
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
2 2
a 3 a 3
a + 
2
 − 
 2   2  a2 1
= = 2 = .
a 3 a 3 3
2a.
2
ÁÚn 1 3 .
KQ: α = 54 44’8’’.
0

ÁÚn tiãúp: (Læu α vaìo ä nhåï ).


b/ Do tam giaïc AIB cán
⇒ ∠ABI = ∠BAI = α nãn β = 1800 - 2α.
ÁÚn: 1800 - 2 .
KQ: β = 70 31’44’’.
0

Baìi 3: Hçnh tæï diãûn ABCD coï caïc caûnh AB = 7, BC = 6, CD = 5, DB = 4 vaì chán âæåìng
vuäng goïc haû tæì A xuäúng màût phàóng (BCD) laì troüng tám cuía tam giaïc BCD. Tênh gáö n âuïng
thãø têch cuía khäúi tæï diãûn âoï.( Âãö thi khu væûc låïp 12 THPT nàm 2003)
Caïch giaíi: Âàût a = AB = 7, b = CD = 5,
c = DB = 4, d = BC = 6.
Ta coï næía chu vi tam giaïc BCD:
b+c+d
p= .
2
1
Trung tuyãún BB’ = 2c 2 + 2d 2 − b 2
2
2 1
⇒ BG = BB’ = 2c 2 + 2d 2 − b 2
3 3
1
⇒ AG = AB 2 − BG 2 . Váûy V = S.AG.
3
Vaìo maïy áún: 0 (xoïa ä nhåï âäüc láûp M) (hoàûc áún : xoïa táút caí).
ÁÚn tiãúp: 5 ( gaïn 5 vaìo ä nhåï vaì ),
4 ( gaïn 4 vaìo ä nhåï vaì ),
6 ( gaïn 6 vaìo ä nhåï vaì ).
Tênh P: 2 (tênh P vaì gaïn vaìo ä nhåï )
Tênh S:
(âæåüc S) (gaïn vaìo ä nhåï ).
Tênh BG: ÁÚn 2 2 - 3
(âæåüc BG) (gaïn BG vaìo ä nhåï )
Tênh AG: ÁÚn 7 -
Tênh thãø têch V: ÁÚn tiãúp 3 Kãút quaí: V≈ 20,38688304.
Baìi 4: Tênh goïc ∠HCH trong phán tæí metal ( H: hidro; C: cacbon). Ghi kãút quaí âuí âäü, phuït,
giáy.
Giaíi: Phán tæí metal CH4 coï 4 liãn kãút σ C -H hæåïng vãö 4 âènh cuía tæï giaïc âãöu (C åí troüng
tám, H åí bäún âènh cuía tæï diãûn âãöu). Goüi G laì tám cuía tæï diãûn âãöu ABCD, I laì tám cuía tam
giaïc BCD, goïc ∠HCH trong phán tæí mãtal chênh laì goïc AGB cuía tæï diãûn âãöu ABCD.

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 2


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Âàût AB = AC = AD = BC = BD = CD = a. Ta coï:
a 3 a2 2a 2 3 a 6
BI = . AI = AB 2 − BI 2 = a2 − = = .
3 3 3
3 3 a 6 a 6
⇒ AG = BG = AI = . = .
4 4 3 4
Goüi E laì trung âiãøm cuía AB ta coï:
a
AE 2
sin∠AGE = = =2 .
AG a 6 6
4
⇒ ∠AGB = 2∠AGE.
ÁÚn: 2 2 6 .
KQ: ∠HCH = 109 28’16’’.
0

Mäüt säú baìi táûp tham khaío:


1) Cho hçnh choïp S.ABCD coï 3 caûnh bãn âäi mäüt vuäng goïc våïi nhau vaì SA = 12,742 cm;
SB = 15,768 cm; SC = 20,579 cm. Tênh giaï trë gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) âæåìng cao
SH.
2) Cho hçnh choïp S.ABCD coï AB = 4; BC = 5; CA = 6; SA = SB = SC = 7. Tênh giaï trë gáön
âuïng (våïi 4 chæî säú tháûp phán) thãø têch vaì baïn kênh màût cáöu ngoaûi tiãúp.
3) Tênh gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) diãûn têch toaìn pháön cuía hçnh tæï diãûn ABCD coï
AB = AC = AD = CD = 8dm, goïc ∠CBD = 900 vaì goïc ∠BCD = 50028’36’’.
4) Tênh giaï trë gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) diãûn têch toaìn pháön cuía hçnh choïp
S.ABCD biãút ràòng âaïy ABCD laì hçnh vuäng coï caûnh AB = 7dm, caûnh bãn SA = 8dm vaì
vuäng goïc våïi âaïy.
5) Hçnh choïp S.ABCD coï âaïy ABCD laì hçnh chæî nháût våïi caïc caûnh AB = 9dm, AD =
4 3 dm, chán âæåìng cao laì giao âiãøm H cuía hai âæåìng cheïo âaïy, caûnh bãn SA = 7dm. Tênh
gáön âuïng (våïi 4 chæî säú tháûp phán) âæåìng cao SH vaì thãø têch cuía hçnh choïp.

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 3


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ .......

Cho hçnh choïp S.ABCD coï 3 caûnh bãn âäi mäüt vuäng goïc våïi nhau vaì SA = 12,742cm ;
SB = 15,768cm; SC = 20,579cm. Tênh giaï trë gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) âæåìng cao
SH.
Caïch giaíi Kãút quaí

SH =

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 4


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂAÏP AÏN ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ.......

Caïch giaíi Kãút quaí


Caïch 1:
BC = (15,768) 2 + (20,579) 2
AC = (12,742) 2 + (20,579) 2
AB = (12,742) 2 + (15,768) 2
Næía chu vi tam giaïc ABC:
BC + AC + AB
p1 = .
2
SH ≈ 8,92909cm.
SABC = p1 ( p1 − BC )( p1 − AC )( p1 − AB)
2 S ABC
AM = ; SM = AM 2 − SA 2 .
BC
Chu vi tam giaïc SAM: p 2 =(SA + AM + SM):2
S∆SAM = p2 ( p2 − SA)( p2 − AM )( p2 − SM ) .
2 S SAM
SH =
AM
Caïch áún maïy: Tênh BC: áún 15,768 2 + 20,579 2 (læu vaìo ä nhåï )
Tæång tæû: Tênh BC -> ; AB -> ; Tênh P1 áún (A +B +C): 2 . Tênh S ABC áún
D D-A D-B D-C ; Tênh AM áún 2 A . Tênh SM áún E2
- 12,7422 ; Tênh P2 áún: 12,742 + E + F 2 . Tênh SSAM áún X
X - 12,742 X-E . Tênh SH áún 2 Kãút quaí.
Caïch giaíi Kãút quaí
Caïch 2:
BC = SB 2 + SC 2 , AC = SA 2 + SC 2 ,
AB = SA 2 + SB 2 . Chu vi tam giaïc ABC:
BC + AC + AB
p= , SH ≈ 8,92909cm.
2
SABC = p( p − BC )( p − AC )( p − AB)
1 1 1 3V
V = . .SB.SC.SA = SA.SB.SC . SH =
3 2 6 S ABC
Caïch áún maïy: Haûn chãú âæa ra kãút quaí trung gian thç kãút quaí cuäúi cuìng måïi chênh xaïc.
SA: áún 12,742 (læu vaìo ä nhåï ).
SB: áún 15,768 (læu vaìo ä nhåï ).
SC: áún 20,579 (læu vaìo ä nhåï ).
Tênh AB áún: A +B
2 2
(læu vaìo ä nhåï ).
Tênh AB áún: A +C
2 2
(læu vaìo ä nhåï ).
Tênh AB áún: B +C
2 2
(læu vaìo ä nhåï ).
Tênh P áún: D + E + F 2 (kãút quaí læu åí phêm ).
Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 5
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Tênh SABC áún: (læu vaìo ä nhåï ).
1
Tênh V áún: (kãút quaí læu laûi åí phêm )
6
Tênh SH áún: 3 Kãút quaí.

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 6


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
TÁÛP HUÁÚN GIAÍI TOAÏN TRÃN MAÏY TÊNH BOÍ TUÏI
CASIO fx570MS - GIAÍI TÊCH 12

I. TÊNH GIAÏ TRË CUÍA HAÌM SÄÚ TAÛI MÄÜT ÂIÃØM


Våïi lãûnh ta dãù daìng tênh giaï trë cuía haìm säú y = f(x) taûi mäüt âiãøm.
Vê duû: Cho f(x) = ln(e 2x - 4ex + 3)
a) Tçm miãön xaïc âënh cuía haìm sä.ú
b) Tênh f(-0,54); f(-0,53); f(1,22); f(1,23).
Giaíi: a) f(x) xaïc âënh ⇔ e2x - 4ex + 3 > 0 ⇒ f(x) xaïc âënh trãn (-∝,0) ∪ (ln3,+∝) våïi ln3 ≈
1,0986.
b) ghi vaìo maìn hçnh biãøu thæïc ln(e 2x - 4ex + 3) bàòng caïch áún:
2 4 3.
Tênh f(-0,54): ÁÚn tiãúp maïy hiãûn X?, áún -0,54 (nháûp giaï trë x = -0,54)
KQ: f(-0,54) ≈ 8,6x10 -3

Tênh f(-0,53): Laûi áún maïy hiãûn X?, áún -0,53 (nháûp giaï trë x = -0,53)
KQ: f(-0,54) ≈ 8x10 -3

Tæång tæû f(1,22) ≈ -0,0787


f(1,23)≈ 0,0197
II. TÊNH GIAÏ TRË ÂAÛO HAÌM TAÛI MÄÜT ÂIÃØM
Cuï phaïp: d/dx(<haìm säú>, x0)
Vê duû: Cho haìm säú: f(x) = 2 + tg 2 x . Tênh f(π/7), f’(π/7).
Giaíi: ÁÚn 4 láön, áún âãø maïy hiãûn ra .
Tênh f(π/7): ghi vaìo maìn hçnh biãøu thæïc 2 + tg 2 x bàòng caïch áún 2 . Áún
tiãúp π 7 (nháûp giaï trë x = π/7).
KQ: f(π/7) ≈ 1,4940.
(Læu yï nãúu ghi vaìo maìn hçnh 2 + tg 2 x räöi áún maïy seî baïo läùi Syntax ERROR (läùi cuï
phaïp)
π
Tênh f’(π/7): Ghi vaìo maìn hçnh d/dx( 2 + tg 2 x , ) bàòng caïch áún:
7
2 π 7
KQ: f’(π/7) ≈ 0,3971.
III. TÊNH TÊCH PHÁN TRÃN MÄÜT ÂOAÛN
Âãø tênh têch phán trãn mäüt haìm säú coï 4 yãúu täú ta cáön nháûp: haìm säú biãún x, a vaì b laì hai cáûn
têch phán, n laì säú pháön chia.
Cuï phaïp: haìm säú a b n
Ghi chuï: - Ta áún âënh giaï trë cuía n laì säú nguyãn tæì 1 âãún 9 hay boí qua giaï trë naì y cuîng âæåüc.
Khi áúy chè ghi vaìo maìn hçnh: haìm säú a b .
- Nãúu biãøu thæïc têch phán laì haìm säú læåüng giaïc, ta âãø åí maìn hçnh âån vë radian
træåïc khi ghi biãøu thæïc têch phán.

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 7


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
π
6
sin 2 xdx
Vê duû 1: Tênh têch phán I = ∫0 sin x + 3 cos x .
Giaíi: Ghi vaìo maìn hçnh åí radian
∫ ((sin x)
2
: (sin x + 3 cos x),0, π : 6) vaì áún . KQ: I = 0,022977.
Vê duû 2: Cho haìm säú y = f(x) = -x 3 + 3x2 - 1.
1/ Tçm hoaình âäü giao âiãøm x 1, x2, x3 cuía âäö thë haìm säú våïi truûc hoaình (láúy 4 chæî säú åí
pháön tháûp phán).
2/ Sàõp x1 < x2 < x3. Tênh diãûn têch hçnh phàóng giåïi haûn båíi âäö thë haìm säú våïi truûc
hoaình tæì x2 âãún x3.
Giaíi: 1/ Tçm x1, x2, x3 bàòng caïch giaíi phæång trçnh -x 3 + 3x2 - 1 = 0.
ÁÚn 5 láön, áún vaì áún 3 láön, áún (EQN) räöi nháûp a = -1; b = 3; c = 0; d = -1
1 3 0 . x1 = 0,5321; x2 = 0,6527; x3 = 2,8794 (sàõp xãúp x1 < x2 < x3 theo âáöu
baìi).
x3

2/ Tênh S = ∫ (− x + 3 x 2 − 1 dx .)
3

x1

ÁÚn 3 -1 0,6527 2,8794


KQ: S = 4,2286 dvdt
IV. GIAI THÆÌA, GIAÍI TÊCH TÄØ HÅÜP
1. Giai thæìa: Duìng phêm .
n!
2. Täø håüp: Cnr = maïy âaî caìi sàôn cäng thæïc trong phêm .
r!(n − r )!
n!
3. Chènh håüp: Anr = maïy âaî caìi sàôn cäng thæïc trong phêm .
(n − r )!
Vê duû: a) Tênh 8!
ÁÚn 8 KQ: 40320.
b) Tênh C73.
ÁÚn 7 3 KQ: 35.
c) Tênh A8 .
3

ÁÚn 8 3 KQ: 336.


V. HAÌM SÄÚ
Baìi 1: Cho haìm säú f(x) = 2 x +3 sin x −4 cos x+7
2

a) Tênh gáön âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán giaï trë cuía haìm säú taûi âiãøm x = π/7.
b) Tênh gáön âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán giaï trë cuía caïc hãû säú a vaì b nãúu âæåìng thàóng
y = ax+b laì tiãúp tuyãún cuía âäö thë haìm säú taûi tiãúp âiãøm coï hoaình âäü x = π/7.
(Âãö thi giaíi toaïn trãn MRDT nàm 2002 PTTH cuía Bäü GD&ÂT)
Giaíi: a) ÁÚn 5 láön (áún âënh säú chæî säú åí pháön tháûp phán)
Ghi vaìo maìn hçnh 2 x +3 sin x −4 cos x+7 . ÁÚn (xuáút hiãûn X?) áún tiãúp π 7 .
2

KQ: f(π/7) ≈ 29,84043. (læu kãút quaí f(π/7) vaìo ä nhåï ).

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 8


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
b) Âæåìng thàóng y = ax+b laì tiãúp tuyãún cuía âäö thë haìm säú taûi tiãúp âiãøm coï hoaình âäü x
= π/7 thç a = f’(π/7).
Tênh a: Di chuyãøn con troí lãn maìn hçnh sæía thaình d/dx(2 (x2 + 3sinx - 4cosx + 7,π/7)
(læu giaï trë a vaìo ä nhåï ). KQ: a ≈ 110,36958.
ÁÚn âãø xoïa biãøu thæïc trãn maìn hçnh (caïc giaï trë læu åí ä nhåï vaì ä váùn coìn giæî
nguyãn).
Tênh b: Ghi vaìo maìn hçnh: - π/7 KQ: b = -19,69333.
Baìi 2: Cho f(x) = 11x - 101x + 1001x - 10001. Haîy cho biãút phæång trçnh f(x) = 0 coï
3 2

nghiãûm nguyãn trong khoaíng [-1000,1000] hay khäng ? (Âãö thi giaíi toaïn trãn MTÂT nàm
2002 PTTH cuía Bäü GD&ÂT).
Giaíi: Vç f’(x) = 33x 2 - 202x + 1001 > 0 ∀x vaì f(x) laì mäüt haìm báûc 3 nãn phæång trçnh f(x) =
11x3 - 101x2 + 1001x - 10001 = 0 coï duy nháút nghiãûm. Màût khaïc, f(9) = -1154 vaì f(10) =
909 (duìng maïy ta dãù daìng tênh âæåüc) nãn phæång trçnh coï duy nháút nghiãûm trong khoaíng
(9,10). Váûy phæång trçnh khäng coï nghiãûm nguyãn.
Baìi 3: Tênh gáön âuïng (våïi âäü chênh xaïc khäng dæåïi hai chæî säú tháûp phán) caïc giaï trë låïn
sin x
nháút vaì nhoí nháút cuía haìm säú f(x) = trãn âoaûn [-2,2].
x − x +1
2

sin x f ( x) 1 3
Giaíi: Xeït f(x) = = 1 våïi f1(x) = sinx vaì f2(x) = x2 - x + 1= (x - )2 + > 0;
x − x +1
2
f 2 ( x) 2 4
π π
∀x. Do -π < -2 < − < 0 < < 2 < π nãn sinx < 0 khi -2 < x < 0 vaì sinx > 0 khi 0 < x < 2
2 2
chæïng toí f(x) < 0 våïi moüi -2 < x < 0 vaì f(x) > 0 våïi moüi 0 < x < 2. Do âoï giaï trë låïn nháút âaût
âæåüc trong khoaíng (0,2) vaì giaï trë nhoí nháút âaût trong khoaíng (-2,0). Ta âaî biãút âiãöu kiãûn cáön
âãø haìm säú coï cæûc trë (âënh lyï Fermat): Nãúu haìm säú y = f(x) coï âaûo haìm taûi x 0 vaì âaût cæûc trë
taûi âiãøm âoï thç f’(x 0) = 0. Ta phaíi giaíi phæång trçnh f’(x) = 0 âãø tçm âiãøm tåïi haûn. Vç f(x) =
sin x ( x 2 − x + 1) cos x − sin x(2 x − 1) ( x 2 − x + 1) cos x − sin x(2 x − 1)
nãn f’(x) = , f’(x) = 0 ⇔
x2 − x +1 ( x 2 − x + 1) 2 ( x 2 − x + 1) 2
= 0. Âãø maïy åí chãú âäü , ghi vaìo maìn hçnh:
((x2 - x + 1)cosx - sinx(2x-1)) (x2 - x + 1)2 0.
1> ÁÚn , maìn hçnh hiãûn ra X?. Tiãún haình khai baïo xáúp xè ban âáöu x 0 = -2, áún -2 .
ÁÚn tiãúp , (maïy tæû giaíi) KQ: x = -0,745881166.
2> > ÁÚn , maìn hçnh hiãûn ra X?. Tiãún haình khai baïo xáúp xè ban âáöu x 0 = 2, áún 2 .
ÁÚn tiãúp , (maïy tæû giaíi) KQ: x = 4,24301547.
 x = −0,745881166
⇒ f’(x) = 0 ⇔  .
 x = 4,24301547
Âãø tçm giaï trë låïn nháút (nhoí nháút) cuía haìm säú trãn âoaûn [-2,2] ta phaíi so saïnh caïc giaï trë
cuía haìm säú taûi caïc âiãøm tåïi haûn våïi caïc giaï trë ngoaìi biãn f(-2), f(0), f(2).
Ghi vaìo maìn hçnh: sinx (x2 - x + 1).
ÁÚn vaì nháûp x = -0,745881166. KQ: f(-0,745881166) = -0,294767362.
ÁÚn tiãúp vaì nháûp 4,24301547 . KQ: f(4,24301547) = -0,060422891.
Tæång tæû f(0) = 0; f(-2) = -0,129899632; f(2) = 0,303099142.
Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 9
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
Váûy giaï trë låïn nháút cuía haìm säú bàòng: 0,303099142 taûi x = 2, giaï trë nhoí nháút cuía haìm säú
bàòng -0,294767362 taûi x = -0,745881166.
Baìi 4: Tçm toüa âäü gáön âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán cuía âiãøm cæûc âaûi cuía âäö thë haìm säú:
y = 0,71x3 + 0,88x 2 - 4,72x + 5.
Giaíi: Ta coï: y’ = 3x0,71x 2 + 2x0,88x - 4,72. y’ = 0 ⇔ 2,13x2 + 1,76x - 4,72 = 0.
Âãø maïy åí chãú âäü , áún 5 láön (áún âënh 5 chæî säú åí pháön tháûp phán). ÁÚn 3 láön
(EQN) (Degree) (giaíi phæång trçnh báûc hai). ÁÚn 2,13 1,76 -1,472 .
Ta âæåüc: x1 ≈ 1,13173; x2 ≈ -1,95802.
Haìm säú y coï hãû säú a = 0,71 > 0 vaì y’ = 0 coï hai nghiãûm phán biãût x 1 ≈ 1,13173; x 2 ≈ -
1,95802 nãn âaût cæûc âaûi taûi x2 ≈ -1,95802 ( vç y’’(x 2) = 4,26x 2 + 1,76 ≈6,58117 < 0). Giaï trë
cæûc âaûi laì yCÂ = y(x2) = 0,71 x23 + 0,88x22 - 4,72x2 + 5.
ÁÚn tiãúp ( COMP) ghi vaìo maìn hçnh:
0,71x + 0,88x 2 - 4,72x + 5.
3

ÁÚn -1,95802 KQ: 12,28585.


Âaïp säú: Toüa âäü âiãøm cæûc âaûi laì: M(-1,95802; 12,28585).
*Mäüt säú baìi táûp tham khaío:
x 2 − 3x + 3
1> Cho haìm säú y = f(x) = coï âäö thë (C)
x −1
a) Viãút phæång trçnh tiãúp tuyãún (D 1) taûi âiãøm M ∈ (C) coï hoaình âäü laì x = 5/2.
b) Viãút phæång trçnh tiãúp tuyãún (D 2) taûi âiãøm N ∈ (C) coï tung âäü laì y = 2 vaì x > 2.
5 2
KQ: a) y = x- .
9 9
b) y - 0,8541x - 1,09102.
2 x 2 + ( 6 − m) x + 4
2> Cho haìm säú y = f(x) = coï âäö thë laì (Cm).
mx + 2
a) Våïi giaï trë naìo cuía m thç âäö thë qua (-1,1).
b) Tçm hãû säú goïc cuía caïc tiãúp tuyãún taûi caïc âiãøm M trãn âäö thë coï tung âäü y = 5 vaì
phæång trçnh tiãúp tuyãún taûi M(x,5) våïi x < 0.
KQ: a) m = 1.
b) y = -25,8564x - 39,7864.
3> Cho biãút haìm säú sau coï cæûc trë gç ?
y = f(x) = 2 x − x 2 .
KQ: f(1) = 1 laì cæûc âaûi.
4> Tênh gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) giaï trë cuía a vaì b nãúu âæåìng thàóng y = ax + b laì
x +1
tiãúp tuyãún cuía âäö thë haìm säú y = taûi tiãúp âiãøm coï hoaình âäü x = 1 + 2.
4x 2 + 2x + 1
KQ: a ≈ -0,04604; b ≈ 0,74360.
a sin x + b cos x
5> Âäö thë haìm säú y = âi qua caïc âiãøm A(1;3/2); B(-1,0); C(-2,2). Tênh gáön
c cos x + 1
âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) caïc giaï trë a, b, c.
KQ: a ≈ 1,07752; b ≈ 1,67814; c ≈ 0,38671.

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 10


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ .......

Baìi 1: Goüi A vaì B laì âiãøm cæûc âaûi vaì âiãøm cæûc tiãøu cuía âäö thë haìm säú y = x 3 - 5x2 + 2x + 1.
a) Tênh gáön âuïng khoaíng caïch AB (våïi 4 chæî säú tháûp phán).
b) Âæåìng thàóng y = ax + b âi qua hai âiãøm A vaì B. Tênh giaï trë cuía a vaì b.
Caïch giaíi Kãút quaí
a)
AB ≈

b) a=

b=
Baìi 2: Tênh gáön âuïng (våïi 5 chæî säú tháûp phán) giaï trë cuía a vaì b nãúu âæåìng thàóng y = ax + b
x +1
laì tiãúp tuyãún cuía âäö thë haìm säú y = taûi tiãúp âiãøm coï hoaình âäü x = 1 + 2.
4x + 2x + 1
2

Caïch giaíi Kãút quaí

a≈

b≈

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 11


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂAÏP AÏN ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ .......

Baìi 1:

Caïch giaíi Kãút quaí


a) Tênh âaûo haìm y’ = 3x2 - 10x + 2, giaíi phæång trçnh y’ =
 x1
0⇒  . Tênh caïc giaï trë y 1 = y(x1); y2 = y(x2). AB ≈ 12,6089
 x2
AB = ( x1 − x 2 ) 2 + ( y1 − y 2 ) 2
 x1a + b = y1 a = -38/9
b) Giaíi hãû phæång trçnh:  ⇒ a, b
 x2 a + b = y 2
b = 19/9

Baìi 2:
Caïch giaíi Kãút quaí
a = f’(1 + 2 ) a ≈ -0,04604
b = f(1 + 2 ) - (1 + 2 )f’(1 + 2)
b ≈ 0,74360

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 12


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
VI. HÇNH HOÜC GIAÍI TÊCH
Baìi 1: Cho hai âæåìng troìn coï caïc phæång trçnh tæång æïng laì:
x2 + y2 +5x - 6y + 1 = 0 vaì.
a) Tênh gáön âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán toüa âäü caïc giao âiãøm cuía hai âæåìng troìn âoï.
b) Tçm a vaì b âãø âæåìng troìn coï phæång trçnh x 2 + y2 + ax + by + 5 = 0 cuîng âi qua
hai giao âiãøm trãn. (Âãö thi giaíi toaïn trãn MT casio nàm 2002 PTTH).
Giaíi: a) Toüa âäü giao âiãøm cuía hai âæåìng troìn laì nghiãûm cuía hãû phæång trçnh:
x 2 + y 2 + 5x - 6y + 1 = 0 (1)
 2 .
 x + y - 2x + 3y - 2 = 0 (2)
2

7x + 3
Træì (1) våïi (2) ta âæåüc: 7x - 9y + 3 = 0. Suy ra y = (3).
9
7x + 3 2 7x + 3
Thay (3) vaìo (1) ta âæåüc: x 2 + ( ) + 5x - 6( ) + 1 = 0, hay:
9 9
130x2 + 69x -72 = 0.
Vaìo 3
(EQN) (Degree) (giaíi phæång trçnh báûc hai). ÁÚn tiãúp: 130 69 -72
âæåüc x1 = 0,52473; x2 = -1,05550.
ÁÚn 1
. Tênh y: Ghi vaìo maìn hçnh: (7x + 3) 9.
ÁÚn 0,52473 âæåüc f(x1) ≈ 0,74146.
ÁÚn -1,0555 âæåüc f(x2) ≈ 0,48761.
Kãút quaí: Hai âæåìng troìn càõt nhau taûo hai âiãøm coï toüa âäü laì:
M(0,52473; 0,74146) vaì N(-1,0555; 0,48761).
b) Âæåìng troìn x2 + y2 + ax + by + 5 = 0 (C) âi qua hai giao âiãøm M vaì N cuía hai
âæåìng troìn âaî cho thç toüa âäü cuí M vaì N phaíi thoîa maîn phæång trçnh âæåìng troìn (C) tæïc laì:
0,52473a + 0,74146b = −5,82510

1,0555a + 0,48761b = 6,35184
Vaìo 3
(giaíi hãû phæång trçnh báûc nháút hai áøn). Nháûp caïc hãû säú (a 1, b1, c1, a2, b2, c2) ta
âæåüc a ≈ 14,33327; b ≈ -17,99989.
x2 y2
Baìi 2: Goüi M laì giao âiãøm coï caí hai toüa âäü dæång cuía hyperbol - = 1 vaì parabol y2 =
4 9
5x.
a) Tênh gáön âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán toüa âäü cuía âiãøm M.
b) Tiãúp tuyãún cuía hyperbol taûi M coìn càõt parabol taûi âiãøm N khaïc våïi M. Tênh gáön
âuïng våïi 5 chæî säú tháûp phán toüa âäü cuía âiãøm N.
 x2 y2

Giaíi: a) Toüa âäü giao âiãøm cuía (H) vaì (P) chênh laì nghiãûm cuía hãû:  4 − 9 = 1 (1) .
 y 2 = 5 x (2)
2
 y2 
 
. Thay vaìo phæång trçnh (1) ta âæåüc:   -
y2 5 y2
Tæì (2) ⇒ x = = 1 hay:
5 4 9
9y4 - 100y2 - 900 = 0. Giaíi phæång trçnh naìy trãn maïy. Vaìo 3
(EQN) (giaíi phæång
trçnh báûc hai) räöi áún tiãúp: 9 -100 -900 âæåüc y ≈ 16,99514; y = -5,88403 (loaûi).
2 2

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 13


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
y2
ÁÚn laûi 1
(COMP) tênh âæåüc y ≈ ± 4,12252. Luïc âoï x = ≈ 3,39903.
5
KQ: M(3,39903;4,12252).
xxM yy M
b) Tiãúp tuyãún cuía hyperbol taûi M coï daûng: - = 1. Giao âiãøm cuía âæåìng
4 9
thàóng naìy våïi parabol laì nghiãûm cuía hãû:
 xx M yy M
 − =1 x y 2 yM
 4 9 . Suy ra M − y = 1 hay 9xMy2 - 20yMy - 180 = 0 hay:
 y = 5 x
2 4 5 9

30,59127y2 - 82,4504y - 180 = 0.


Vaìo 3
(EQN) nháûp: 30,59127 -82,4504 -180 âæåüc y1 ≈ 4,12252 = yM;
y2 ≈ -1,42729 = yN.
y12 y2
x1 = ≈ 3,39903 = xM; x2 = 2 ≈ 0,40743 = xN.
5 5
KQ: N(0,40743;-1,42729).
Baìi 3: Tênh gáön âuïng toüa âäü giao âiãøm cuía âæåìng thàóng 2x - y - 3 = 0 (d) vaì âæåìng troìn x 2 +
y2 = 4 (C) (Âãö thi låïp 12 THBT nàm 2003).
Giaíi: Toüa âäü giao âiãøm cuía (d) vaì (C) laì nghiãûm cuía hãû phæång trçnh:
2 x − y − 3 = 0 (1)
 2 . Tæì (1) ⇒ y = 2x - 3 (3). Thay (3) vaìo (2) ta âæåüc:
 x + y = 4 (2)
2

x2 + (2x - 3) 2 = 4 hay 5x2 - 12x + 5 = 0.


Vaìo 3
(EQN) nháûp: 5 -12 5 ta âæåüc x1 ≈ 1,863324958; x 2 ≈
0,556675041. Vaìo 1
. Tênh y: ÁÚn 2 - 3.
ÁÚn tiãúp nháûp x1 áún: 1,863324958 âæåüc y1 = 0,726649916.
ÁÚn tiãúp nháûp x2 áún: 0,556675041 âæåüc y2 = -1,926649918.
KQ: Toüa âäü caïc giao âiãøm cuía âæåìng thàóng vaì âæåìng troìn:
 x1 ≈ 1,863324958  x ≈ 0,536675041
 vaì  2 .
 y1 ≈ 0,726649916  y 2 ≈ −1,926649918
*Mäüt säú baìi táûp tham khaío:
Baìi 1: Tênh gáön âuïng (våïi 4 chæî säú tháûp phán) toüa âäü caïc giao âiãøm cuía parabol y 2 = 4x vaì
âæåìng troìn x 2 + y2 + 2x -3 = 0.
 x1 ≈ 0,4641  x ≈ 0,4641
KQ:  vaì  2 .
 y1 ≈ 1,3625  y 2 ≈ −1,3625
x2 y2
Baìi 2: Tênh toüa âäü giao âiãøm cuía âæåìng thàóng 3x - y - 1 = 0 vaì elip + = 1.
16 9
 x1 ≈ 1,28069  x ≈ −0,65324
KQ:  vaì  2 .
 y1 ≈ 2,84208  y 2 ≈ −2,95972
Baìi 3: Cho hai âæåìng troìn coï phæång trçnh x 2 + y2 - 2x - 6y - 6 = 0 vaì x2 + y2 = 4.
a) Tênh gáön âuïng toüa âäü giao âiãøm cuía chuïng.
b) Viãút phæång trçnh âæåìng thàóng âi qua hai giao âiãøm âoï.
(Âãö thi MTBT nàm 2003 cuía Bäü GD&ÂT)
Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 14
PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
 x1 ≈ −1,9734994  x ≈ 1,9734994
KQ: a)  vaì  2 .
 y1 ≈ 0,3244998  y 2 ≈ −0,3244998
b) y ≈ -0,333333332x + 0,3244998.
Baìi 4: Cho hai âæåìng troìn coï phæång trçnh tæång æïng:
x2 + y2 - 10x + 6y + 1 = 0 (C 1) vaì x2 + y2 - 6x + 8y - 12 = 0 (C 2).
a) Viãút phæång trçnh âæåìng thàóng âi qua tám cuía hai âæåìng troìn âoï.
b) Tênh toüa âäü caïc giao âiãøm cuía âæåìng thàóng noïi trãn våïi âæåìng troìn (C 1).
(Âãö thi MTBT nàm 2004 cuía Bäü GD&ÂT)
KQ: a) x - 2y - 11 = 0.
 x1 ≈ 10,13809  x 2 ≈ −10,13809
b)  ;  .
 y1 ≈ −0,43095  y 2 ≈ −5,56905
x2 y2
Baìi 5: Tênh giaï trë gáön âuïng toüa âäü caïc giao âiãøm cuía hyperbol - = 1 vaì âæåìng thàóng
9 4
x - 8y + 4 = 0.
 x1 ≈ 3,29728  x ≈ 3,00579
KQ:  vaì  2 .
 y1 ≈ 0,91216  y 2 ≈ 0,12428

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 15


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ .......

Baìi 1: Tênh gáön âuïng giaï trë cuía a vaì b nãúu âæåìng thàóng y = ax + b âi qua âiãø m M(5,-4) vaì
x2 y2
laì tiãúp tuyãún cuía e lip + = 1.
16 9

Caïch giaíi Kãút quaí

Baìi 2: Âæåìng troìn x2 + y2 + px + qy + r = 0 âi qua 3 âiãøm A(5,4); b(-2,8); C(4,7). Tênh giaï
trë cuía p, q, r.

Caïch giaíi Kãút quaí

Baìi 3: Tênh gáön âuïng toüa âäü caïc giao âiãøm M vaì N cuía âæåìng troìn x 2 + y2 - 8x + 6y = 21 vaì
âæåìng thàóng âi qua hai âiãøm A(4,-5); B(-5,2).

Caïch giaíi Kãút quaí

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 16


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
ÂAÏP AÏN ÂÃÖ KIÃØM TRA SÄÚ .......

Baìi 1:

Caïch giaíi Kãút quaí


Âæåìng thàóng y = ax + b âi qua M(5,-4) nãn: -4 = 5a + b.
a1 ≈ -0,1825
Suy ra b = - 5a - 4. Âæåìng thàóng ax - y - 5a - 4 (daûng Ax +
b1 ≈ -3,0875
x2 y2
By + C = 0) laì tiãúp tuyãún cuía e lip + = 1 khi vaì chè
16 9
a2 ≈ -4,2620
khi 16a + 9 = (5a + 4) (daûng C = a A + b2B2)
2 2 2 2 2
b2 ≈ 17,3098
⇔ 9a2 + 40a + 7 = 0. Tçm nghiãûm a 1, a2 räöi tênh b1, b2.

Baìi 2:

Caïch giaíi Kãút quaí


Thay toüa âäü cuía A, B, C vaìo phæång trçnh âæåìng troìn seî
p = -15/17
âæåüc hãû 3 phæång trçnh báûc nháút âäúi våïi p, q, r. Giaíi hãû âoï
âæåüc p, q, r.
q = -141/17

r = -58/17

Baìi 3:

Caïch giaíi Kãút quaí


Ta coï AB = (-9,7) ⇒ VTPT n AB = (7,9) nãn âæåìng thàóng M(x1,y1)
AB coï phæång trçnh: x1 ≈ -2,1758
7(x - 4) + 9(y + 5) = 0 ⇔ 7x + 9y + 17 = 0. Ruït y theo x y1 ≈ -0,1966
räöi thay vaìo phæång trçnh âæåìng troìn seî âæåüc phæång N(x2,y2)
trçnh 65x2 - 394x - 1165 = 0. Tæì âoï tênh âæåüc x 1, x2 räöi suy x2 ≈ 8,2374
ra y1, y2. y2 ≈-8,2957

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 17


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
VII. PHÆÅNG PHAÏP TOÜA ÂÄÜ TRONG KHÄNG GIAN
1. TOAÏN VECTÅ
Vaìo Mode vectå áún 3
(VCT) (maìn hçnh hiãûn VCT).
ÁÚn tiãúp maìn hçnh hiãûn:
Dim Edit Vct →
1 2 3
Áún
←Dot

(Dim): Choün phàóng 2, khäng gian 3 âãø nháûp toüa âäü vectå.
(Edit): Chènh sæía toüa âäü .
(Vct) Goüi tãn caïc vectå âãø tênh toaïn.
(Dot): Têch vä hæåïng.
r r r r r r r r r r
Baìi 1: Cho A (1, 2, 3) ; B (2, 5, 8); C (1, 5, 9). Tênh A + B ; 3 A ; A . B , A ^ B .
Giaíi: ÁÚn 3
(VCT). ÁÚn tiãúp (Dim) (A)
Vct A(m) m?
ÁÚn 3 (VCT A1); 1
(VCT A2); 2 (VCT A3); 3 (VCT A1)
r r
Tæång tæû cuîng nháûp B = (2, 5, 8); C (1, 5, 9) nhæ thãú.
r r
Tênh A + B (ghi VctA + VctB ).
ÁÚn (Vct) (A)
r r
(Vct) (B) âæåüc KQ: A + B = (3, 7 11).
r
Tênh 3 A : Ghi lãn maìn hçnh 3 Vct A bàòng caïch áún:
3 (Vct) (A)
r
KQ: 3 A = (3, 6 , 9).
r r
Tênh A . B : Ghi lãn maìn hçnh VctA. VctB bàòng caïch:
ÁÚn (Vct) (A)
ÁÚn (Dot) (dáúu têch vä hæåïng)
ÁÚn (Vct) (B)
r r
Räöi áún . KQ: A . B = 36.
r r r r
Tênh A ^ B (tæïc laì A x B : têch hæîu hæåïng, dáúu láúy åí pheïp nhán thæåìng)
Di chuyãøn cho troí âãún dáúu • (têch vä hæåïng) sæía thaình dáúu vaì áún .
r r
KQ: A ^ B = (1, -2, 1).
r r r
Tênh ( A ^ B )• C (têch häùn taûp)
r r r
Ghi vaìo maìn hçnh: (VctAxVctB).VctC vaì áún . KQ: ( A ^ B )• C = 0.
r
Læu yï: - Muäún tênh A 2 phaíi ghi VctA.VctA.
r
- Muäún tênh | A | thç ghi AbsVctA vaì áún .
Baìi 2: Trong khäng gian cho:
A(-1, -2, 3); B(0, 3, 1); C(4, 2, 2).

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 18


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com
a) Tênh AB . AC .
b) Tênh goïc A cuía tam giaïc ABC.
Giaíi: a) Ta coï AB = (1, 5, -2); AC = (5, 4, -1); AB . AC = 27.
Caïch vaìo maïy: ÁÚn 3
(VCT). ÁÚn (Dim).
ÁÚn (Âàût (A) = AB ; (B) = AC ). ÁÚn tiãúp 3 (khäng gian 3).
Nháûp toüa âäü AB áún 1 5 -2 .
ÁÚn (khäng gian 3).
Nháûp toüa âäü AC áún: 5 4 -1
Ghi vaìo maìn hçnh VctA. VctB räöi áún . KQ: 27.
AB. AC
b) cosA = . ÁÚn tiãúp (Abs VctA Abs VctB) .
AB . AC

ÁÚn . KQ: 400 28’ 46’’


Baìi 3: Trong khäng gian Oxyz cho M(1, 3, 2); N(4, 0 2); P(0, 4, -3), Q(1, 0, -3).
a) Viãút phæång trçnh màût phàóng (MNP).
b) Tênh diãûn têch tam giaïc MNP.
c) Tênh thãø têch hçnh choïp QMNP.
KQ: a) x + y - 4 = 0.
b) S = 10, 6066 (âvdt).
c) V = 15/2 (âvtt).

Hcl30784.blogspot.com - Táûp huáún maïy tênh boí tuïi 2005 19


PDF created with FinePrint pdfFactory Pro trial version http://www.fineprint.com

You might also like