Professional Documents
Culture Documents
MC LC
Trang
A. T VN
I. Thc trng ca vn ................................................................................2
II. Nhim v v phng php nghin cu.....................................................2
II.1.Nhim v..........................................................................................2
II.2.Phng php.....................................................................................3
III. Phm vi ca ti...................................................................................3
B. NI DUNG
I.Nhng kin thc ton hc b tr................................................................4
I.1.Tnh cht ca phn thc i s...........................................................4
I.2.Tnh cht ca cc hm s lng gic.................................................4
I.3.Bt ng thc C-si............................................................................4
I.4.Tnh cht o hm ca hm s...........................................................4
II.Nhng trng hp vn dng c th...........................................................4
II.1.Bi tp lin quan n iu kin cng hng in.............................4
II.2.Bi tp lin quan n gi tr cc i ca in p trn L,C khi gi tr
L,C thay i.....................................................................................................5
II.3.Bi tp lin quan v gi tr cng sut cc i khi R thay i ..........8
II.4.Bi ton cc tr lin quan n tn s dng in bin thin...............9
III. Mt s vn cn lu khi gii bi tp in xoay chiu.....................11
III.1.V tng tr...................................................................................11
III.2.V in p hai u on mch.....................................................11
III.3.V biu thc in p, cng dng in tc thi....................12
III.4.Ghp t in................................................................................12
III.5.Cc trng hp cc tr.................................................................12
IV.Bi tp ngh.......................................................................................13
C.KT LUN..............................................................................................16
2
Trng THPT Gio Linh
A. T VN
I. Thc trng ca vn
Vic thay i hnh thc thi mn vt l ca B GD&T t t lun sang trc
nghim khch quan bc l nhng u im m ti thy rt thit thc l: Ni
dung thi bao qut c chng trnh, trnh c tnh trng hc t nh trc y
v t c th nh gi trnh hc sinh mt cch ton din. Ngoi ra vic
chm bi thi trc nghim c thc hin nhanh chng, khch quan nh s h
tr ca my mc.
Tuy nhin lm tt bi thi trc nghim i hi ngi hc phi ghi nh
y kin thc trng tm, bit cch vn dng linh hot, sng to v nhanh
nhy trong phn on nhn dng cng nh trong tnh ton mi c th t c
kt qu cao.
in xoay chiu l mt phn quan trng trong chng trnh vt l lp 12
v chim t trng ln trong thi ca cc k thi Quc gia hin hnh, v y
cng l mt phn c lng kin thc ln v kh i vi nhiu hc sinh THPT.
Vi l do , ti chn nghin cu ti: BI TON CC TR V MT S
VN CN LU TRONG IN XOAY CHIU nhm trang b cho cc
3
Trng THPT Gio Linh
4
Trng THPT Gio Linh
B. NI DUNG
I.Nhng kin thc ton hc b tr
I.1.Tnh cht ca phn thc i s
Xt mt phn s P =
A
B
s P t gi tr ln nht nu mu s B nh nht.
I.2.Tnh cht ca cc hm s lng gic
i vi cc hm s lng gic :
+ y = sinx th
+ y = cosx th
max
max
= 1 khi x = /2 + k
= 1 khi x = k
(kZ)
(kZ)
ab
5
Trng THPT Gio Linh
= 100
2
U2
R
Z2
Z = R =>
Pmax =
U2
R
R 2 + Z L2
= 100
U
Z AM
R
100 2
100
100
U
Z
R 2 + Z L2
(F) v khi
= 200W.
1
10 4
=
Z C
10 4
(F) v khi Z = R
= 200V
6
Trng THPT Gio Linh
cos(100 t)(V).
; t in
2
C
2
C
U
ZC
Z
U2
Z C2
2
2
R + (Z L Z C )
U2 2
ZC
Z2
U2
1
1
( R 2 + Z L2 ) 2 2 Z L
+1
ZC
ZC
t: x =
1
ZC
; U = 100V
U2
Z C2
2
2
2
R + Z L 2Z L Z C + Z C
; a = R 2 + Z L2 ; b = -2 Z L ; y = ax2 + bx + 1
=>
U C2 =
U2
y
(1)
Ta c: y = 2ax + b
Bi ton cc tr v mt s vn cn lu trong in xoay chiu
Trn Trung Tuyn
7
Trng THPT Gio Linh
y = 0 x = xo =
=> xo l im cc tr.
b
Ta thy rng
UC
T iu kin (1) ta c:
b
2a
Do
=>ZC =
R 2 + Z L2 = Z L Z C
R 2 + Z L2
10 4
(F )
= 100 => Z C =
ZL
U C max =
U
y min
2
2
vi y = ( R + Z L ) Z 2 2 Z L Z + 1 =
C
C
1
2
UCmax = U 2 = 200V.
2
U2
R
Z2
U2
R
R 2 + (Z L Z C ) 2
2.10 4
(F)
5 3.10 6
7500 + (50 Z C ) 2
P(W)
Pmax
Po
O
50
ZC( )
*Nhn xt:
1.Vi bi tp ny c th gii cu a da vo iu kin cc i ca hm
s lng gic nh sau:
Hiu in th hai u mch c biu din bng
Bi ton cc tr v mt s vn cn lu trong in xoay chiu
Trn Trung Tuyn
8
Trng THPT Gio Linh
U nh hnh v.
vc t quay
U = U R +U L +U C
U
sin(
' )
=>
UC =
I .
sin( ')
.U
cos '
Z L Z L ZC
= 1 => R 2 + Z L2 = Z L Z C
R
R
2.10 4
cos(100 t)(V).
Ta c ZL = L = 200 ; ZC = C = 50 ; U = 200V
2
U2
R
Z2
U2
R
R 2 + (Z L Z C ) 2
9
Trng THPT Gio Linh
U2
U2
(Z Z C ) 2
R+ L
(Z L Z C ) 2 =
C th vit: P =
vi
y
=
y
R+
R
R
2Z
Z C
= const
Z L Z C
Z L Z C
V Pmax =
(Z L Z C ) 2
R
(Z L Z C ) 2
<=> R =
R
= 150
U2
U2
=
y min
2 Z L ZC
= 48W
U
R,
Z
d d thy U, R
1
LC
U
ZC
Z
10
Trng THPT Gio Linh
U2
U2
U2 2
2
2
2
Z
U
Z
=> C = 2 C = R 2 + ( Z Z ) 2 C = R 2 + Z 2 2Z Z + Z 2 Z C
Z
L
C
L
L C
C
U2
U C2
= 2 C 2 ( R 2 + 2 L2 2 L + 1 ) =
2
2
C
U2
L2 C 24 + ( R 2 C 2 2 LC )2 +1)
U2
y
Ta c: y = 2ax + b
y = 0 x = xo =
b
2a
=> xo l im cc tr.
b
Do
Ta thy rng
UC
T iu kin (2) ta c: =
1
R2
2
LC 2 L
vi R2 <
2L
C
U2 2
ZL
Z2
U2
Z L2
R 2 + (Z L Z C ) 2
U
ZL
Z
U2
Z L2
R 2 + Z L2 2 Z L Z C + Z C2
U2
= 1 ( R 2 + 2 L2 2 L + 1 ) = 1 1
R2
2 1
+( 2
)
+1
2
2
4
C 2C 2
2 L2
LC 2
LC
L
U2
U L2
t: x =
> 0; a =
1
R2
2
;
b
=
; y = ax2 + bx + 1
2
2
2
LC
LC
L
=> U L2
U2
y
Ta c: y = 2ax + b
Bi ton cc tr v mt s vn cn lu trong in xoay chiu
Trn Trung Tuyn
11
Trng THPT Gio Linh
y = 0 x = xo =
Do
Ta thy rng
b
2a
=> xo l im cc tr.
b
T iu kin (3) ta c: =
2
2 LC R 2 C 2
vi R2 <
2L
C
R 2 + (Z L Z C ) 2
( R + r ) 2 + (Z L Z C ) 2
U R2 + (U L U C ) 2
12
Trng THPT Gio Linh
ZC Z L
R
Z L ZC
R
III.4. Ghp t in
Hai t in C1, C2
C1C 2
-Ghp ni tip: Cb = C + C
1
2
-Ghp song song: Cb = C1 + C2
III.5. Cc trng hp cc tr
III.5.1. Khi gi tr L,C bin thin, iu kin in p hiu dng trn L,C
t cc i.
-Khi L bin thin, iu kin in p trn L cc i l:
R 2 + Z L2 = Z L Z C
13
Trng THPT Gio Linh
R=
v khi Pmax =
Z L Z C
U2
2 Z L ZC
1
R2
2
LC 2 L
vi R2 <
2L
C
2
2 LC R 2 C 2
vi R2 <
2L
C
max
pha vi u
- t cm L bin thin in p hiu dng UC, UR cc i; in dung
C bin thin in p hiu dng UL, UR cc i
Ta p dng iu kin cng hng:
Z L =Z C
IV.Bi tp ngh
Bi tp 1.Cho on mch nh hnh v:
r = 10 ; L =
u = 100
1
(H ) ;
10
r, L
C
B
cos100 t(V).
14
Trng THPT Gio Linh
p s:
R = 80 ; L =
(H ) ;
C bin thin.
V1
V2
V3
tnh gi tr cc i mi vn k v gi tr in dung C ng vi cc s ch cc
i ny.
p s:
U1max = 240V; C = C1 =
53 F
U2max = 180V; C = C2 = 53 F
U3max = 300V; C = C3 19 F
Bi tp 3. Cho on mch xoay chiu:
10 4
in tr thun R = 100 ; C =
cos100 t(V).
15
Trng THPT Gio Linh
Bi tp 5.
Mt mch in xoay chiu nh hnh v:
r, L
10 4
; T in
cos100 t(V).
a.P = 62W
b.Co = C; ghp Co //C.
c.R = 10( 5
) , ghp ni tip.
cos100 t(V).
in tr thun R = 100
t in c C =
10 3
(F ) ;
15
so vi in p uAB
hai u on mch.
b. Mc song song in tr R vi in tr R0 thay i L thy s ch ca
vn k thay i v c gi tr cc i l 240(V). Tm R0 , L khi .
p s:
a. L = 1,5/ (H)
b.L = 2/ (H); Ro = 75
( )
16
Trng THPT Gio Linh
C. KT LUN
Xut pht t kinh nghim ca bn thn, t thc t nhiu nm ging dy, bn
thn ti c rt thnh kinh nghim mong em li cho cc em hc sinh mt ci
nhn tng qut hn v bi ton cc tr trong in xoay chiu v mt s lu
khi lm tp phn ny. Vic gii bi tp loi ny i hi hc sinh khng nhng
c kin thc vng vng v nm c bn cht vt l m cn phi c kin thc
c bn v ton hc ti thiu nh ti cp: Tnh cht ca phn thc i s;
Tnh cht ca cc hm s lng gic ; Bt ng thc C-si v c bit l cng
c o hm ca hm s
Chng ti phn loi cc trng hp thng gp v iu kin vn
dng hc sinh c th tham kho v qua c th nhanh chng kim tra, i
chiu khi lm cc bi tp trc nghim.
Cc bi tp p dng trong ti ny c th c nhiu cch gii tuy
nhin vi mi bi tp, hc sinh phi phn tch k bi t chn phng
php gii ph hp nht.
Bn cnh , chng ti a ra nhng bi tp ngh nhm gip cc em
hc sinh la chn cch gii ph hp rn luyn k nng v phng php lm
bi.
Do thi gian c hn nn ti ny cha c p dng rng ri v chc
chn khng trnh ht nhng thiu st. V vy rt mong c s gp ca qu
thy c gio v cc bn ng nghip ti c hon thin hn v c p
dng thc hin trong nhng nm hc ti.
Xin chn thnh cm n!
17
Trng THPT Gio Linh