Phn tch k thut-P.

1
Th trng chng khon ang tr thnh mt im nng thu ht s quan tm rt ln ca mt i tng trong x hi. Cng vi s quan tm , gii tham gia th trng chng khon cng bt u quan tm n nhng k thut ng dng trong phn tch v nh gi a ra quyt nh u t ph hp. Hai h thng k thut phn tch c ni n nhiu nht l phn tch c bn v phn tch k thut. Trong khi a s chng ta u t nhiu c nhng kin thc nht nh v phn tch c bn th s lng ngi hiu v nm v phn tch k thut cn hn ch, hn th na kh nng ng dng v tnh chnh xc ca n cn l mt vn ang bn ci hng trm nm nay. thnh vin Saga cng c kin thc nht nh v kha cnh phn tch k thut, chng ti quyt nh cung cp lot bi nghin cu v phn tch c bn. y l lot bi ly t bi nghin cu ca hai thnh vin ca Saga. Hy vng c th gip cc bn mt cht v kin thc v nhn c gp ca cc Saganors. Lch s hnh thnh Lch s ca Phn tch k thut bt ngun t cch y hn 100 nm, t mt ngi tn l Charles H. Dow. ng l ngi sng lp ln tp ch ph Wall (The Wall Street Journal). Sau nhiu nm nghin cu, nm 1884 ng a ra ch s bnh qun ca gi ng ca ca 11 c phiu quan trng nht th trng M thi gian . William Peter Hamilton l ngi thc s mang li sc sng cho nhng nghin cu ca Dow bng vic tip tc nghin cu v xut bn cun sch The Stock Market Barometer (Phong v biu th trng chng khon) vo nm 1922. Sut nhng nm 1920 v 1930, Richard W. Schabacker l ngi i su vo nhng nghin cu ca Dow v Hamilton, Schabacker l ngi a ra khi nim u tin v Phn tch k thut. Schabacker tng l ch bin ca tp ch Forbes ni ting. ng ch ra rng nhng du hiu m l thuyt Dow a ra c vi ch s bnh qun th trng vn gi nguyn gi tr v tm quan trng khi p dng vo th ca tng c phiu ring l. iu ny c ng th hin v chng minh trong cun sch ca mnh: Stock Market Theory and Practice, Technical Market Analysis and Stock Market Profit. Nh vy nhng c s u tin ca Phn tch k thut xut hin t trong l thuyt Dow, nhng phi n Schabacker ngi cha ca Phn tch k thut hin i tip l Edward v Magee vi Technical Analysis of Stock Trend (cun sch c ti bn 8 ln) v ngy nay l John Murphy, Jack Schwager, Martin Pring, th mi thc s ra i ci tn Phn tch k thut v c nng cao, tng kt thnh mt h thng l lun quan trng trong phn tch u t trn th trng chng khon ni ring v th trng ti chnh ni chung. Cc quan im v Phn tch k thut Nguyn l ca thnh cng trong u t chng khon l da trn gi nh rng trong tng lai ngi ta s tip tc lp li nhng sai lm m h mc phi trong qu kh. (Edwin Lefevre, Reminiscenses of a Stock Operator) Th trng chng khon hay bt k th trng no u khng bao gi phn nh ng gi tr thc ca mt hng ha c trao i bn trong m n phn nh gi tr m nh u t nhn thc c v cho rng n ng gi nh th. Gi ca bt k mt chng khon cho no u khng chi ra mi quan h thc t gia cung v cu m l phn nh k vng tng lai ca cung v cu. Vy Phn tch k thut l g? Nhiu nh quan st coi Phn tch k thut l mt tp hp nhng mnh khe v cn n s tp luyn nghim tc thc s. Nhng ngi vn dng kt qu sau qu trnh tp luyn y cn c gi l php s. Nhiu ngi hiu v tnh ng n ca cng vic ny nhng h vn t ra cu hi v tnh chnh xc trong d bo cc xu th chnh trn th trng chng khon v th trng cc loi hng ha khc. Bn thn trong nhng ngi s dng Phn tch k thut cng khng c mt s thng

nht v quan im v bn cht ca Phn tch k thut v Phn tch k thut c th dc hiu thun ty l mt khoa hc m cng c th c hiu l mt ngh thut. Hiu mt cch rng nht th Phn tch k thut lun c gng nghin cu tnh trng sc khe hin ti ca ton th trng hay ca mi chng khon vi mc ch l nhm d bo bin ng tng lai ca gi bng cch da trn nhng kinh nghim c c vi cc hnh mu k thut (hay m hnh k thut) th trng xut hin trong qu kh v p dng li khi c m hnh tng t xut hin. Gi thuyt cn bn trong Phn tch k thut l nhng kin thc c v gi v hnh mu th trong qu kh s c s dng tham kho nhm xc nh gi c xu th nh th no trong tng lai i vi mi th trng c th. Ta s xem xt mt s nh ngha c a ra v Phn tch k thut : Nick v Barbara Apostolous nh ngha Phn tch k thut l qu trnh d bo bin ng gi chng khon trong tng lai da trn c s phn tch nhng bin ng trong qu kh ca gi v cc p lc cung cu c nh hng n gi. Tuy nhin nh ngha ny lm cho Phn tch k thut dng nh tr ln gn tng ng vi phn tch c bn - l qu trnh c lng gi tr chng khon hay hng ha bng cch phn tch cc iu kin kinh t ti chnh c bn mi cng ty, mi ngnh," Norman Fosback, trong cun Stock Market Logic: Nu nh bn cht ca phn tch c bn l vic xc nh gi tr v xc nh mua hay bn c phiu khi gi trn th trng sai lch khi gi tr thc, th Phn tch k thut li da trn 2 gi thuyt c bn khc hon ton. Th nht, nhng c lng mang tnh ch quan l qu m h v khng thch hp v th hai l dao ng gi trong tng lai c th d on c qua vic phn tch bin ng gi trong qu kh, phn tch mi quan h cung - cu v mt s yu t khc c nh hng trc tip n gi c th trng Clifford Pistolese a ra nh ngha kh y nh sau: Phn tch k thut l vic s dng biu gi v khi lng giao dch lm c s cho cc quyt nh u t. C s cn bn cho hng tip cn ny l ch cc thng tin v gi v khi lng trn biu phn nh tt c nhng g din ra v vic mua hay bn mt loi c phiu. V biu c phiu tm tt v phn nh kt qu thc ca cc giao dch thc hin nn Phn tch k thut l c s duy nht cho vic ra cc quyt nh u t R. W. Schabacker, ngi cha ca Phn tch k thut hin i m t Phn tch k thut nh mt mn khoa hc mi. Schabacker gii thch rng tt c nhng yu t phn tch c bn hp l u mang n tnh trng th trng di xung v chng c nh gi, t ng a vo v lu li trong cc mc cn bng thc trn biu chng khon. ng cn m t su hn c tnh ca biu c phiu hay biu cc loi hng ha khc nh l mt b nh hon ho ca th trng v khng nh chc chn rng gi tr ch yu ca mt biu gi vt ra ngoi ngha thc t l mt bc tranh ghi li nhng giao dch trong qu kh. nh ngha c th ca Schabacker nh sau: Vic Phn tch k thut cc bin ng th trng l mt kha cnh ca phn tch, da trn c s nhng hin tng pht sinh t chnh th trng, b qua nhng tc ng ca cc yu t trong phn tch c bn v cc yu t khc. Trn thc t Phn tch k thut c th c gii thch n gin ch l pht biu mt cch i lp li vi vic xem xt theo trng phi phn tch c bn. Kha cnh c bn ca phn tch th trng nhm mi quan tm c bit vo nhng yu t nh doanh nghip pht hnh c phiu, vic kinh doanh ca doanh nghip, tim nng, hat ng trong qu kh, thu nhp hin ti v tng lai, bng cn i k ton, sc mnh ti chnh, cht lng ca i ng lnh o doanh nghip, Cc yu t k thut l nhng g c th c coi l tng th cc yu t nh hng n kh nng bin ng v gi c phiu sau khi b qua cc yu t thuc phn tch c bn v nhng yu t khng thc s c nh hng.

Cn theo Edward v Magee th: Phn tch k thut l mn khoa hc ca s ghi nhn li, thng l di dng th, nhng hot ng giao dch din ra trong qu kh gy ln nhng thay i v gi, khi lng giao dch, ca mt chng khon bt k hay vi chung ton b th trng v sau s da trn bc tranh v qu kh suy lun ra xu th c th xy ra trong tng lai Khng phi ngu nhin m cun sch Technical Analysis of Stock Trend ca Edward v Magee li c ti bn ti 8 ln, y l quyn sch mang tnh y nht v c bn nht khi tm hiu v Phn tch k thut , v vy c th hiu r th rt cn nghin cu k cun sch ny. y s trch dn thm mt s on nhm gip ngi c hiu k hn nhng nh Phn tch k thut lun pht biu vi l lun y cn lng thng tin, d liu m phn tch c bn nghin cu l qu c v khng con gi tr s dng. Bi v tm l th trng khng quan tm n qu kh v thm ch l c hin ti, th trng lun hng v pha trc, c gng phn nh nhng tng trng trong tng lai, xem xt o lng v lm cn bng tt c nhng c lng, d on ca hng trm nh u t - nhng ngi cng nhn vo tng lai nhng di nhng gc hon ton khc nhau v vi nhng cp knh nhiu mu sc. Tm li, gi th trng c to ln bi bn thn th trng, bao gm tt c nhng thng tin thuc v c bn m nhng ngui phn tch thng k mun tm hiu cng vi nhiu nhng ngun thng tin khc c tm quan trng ngang hoc ln hn nhiu Edward v Magee cn a ra 4 im cn bn sau v Phn tch k thut: Gi tr th trng ca mt chng khon c xc nh duy nht thng qua tc ng qua li gia cung v cu. Cung v cu chu nh hng, bt k thi im no, bi hng trm nhng yu t, mt s l nh hng hp l, mt s hu nh phi l. Thng tin, kin, tm l, d on,(c th ng, c th sai,) v tng lai kt hp v trn ln vi nhau v vi nhng yu t cn thit khc to thnh s cn bng chung ca ton th trng. Khng mt c nhn no c th nm ly v nh lng nhng iu ny m th trng s t thc hin. B qua nhng dao ng nh th gi nhn chung s vn ng theo nhng xu th gi chung ca th trng, nhng xu th ny l n nh trong mt khong thi gian tng i di. Nhng thay i trong xu th th trng th hin qua s dch chuyn ca im cn bng cung cu d l v bt k nguyn nhn no u c th xc nh sm hn hoc mun hn thi im th trng bin ng. Cui cng ta s xem xt nh ngha ca Steven B. Achelis, tc gi ca cun sch Technical Analysis from A to Z: Phn tch k thut l vic nghin cu gi, vi cng c c bn l biu , nhm nng cao hiu qu ca hot ng u t Xt cho cng nh ngha v Phn tch k thut cng ch cn n gin nh vy cn c th bn cht, cch thc hin s c nghin cu cc phn tip theo c bit l phn l thuyt Dow. ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.2

Nhng gi nh c s v nhng bn lun xung quanh vic p dng Phn tch k thut vo th trng chng khon. 1. Nhng gi nh c s

Phn tch k thut l s nghin cu bin ng ca th trng, ch yu thng qua vic s dng cc th nhm mc ch d on cc xu th bin ng ca gi trong tng lai. Thut ng bin ng ca th trng m ch ba yu t bin ng chnh cung cp thng tin cho qu trnh Phn tch k thut l gi, khi lng giao dch v s lng hp ng cha tt ton (open interest). C 3 gi nh lm c s cho vic tip cn Phn tch k thut: Bin ng th trng phn nh tt c Gi dch chuyn theo xu th chung - Lch s s t lp li Bin ng th trng phn nh tt c. y c th coi l nn tng ca Phn tch k thut. Mi l thuyt, phn tch khc mun c chp nhn th trc tin phi hiu v chp nhn gi nh ny. Cc nh Phn tch k thut cho rng bt c yu t no c kh nng nh hng n gi nh tm l, chnh tr hay cc yu t ti chnh ca doanh nghip, t chc. . . u c phn nh r trong gi th trng. Do c ngi cho rng vic nghin cu bin ng ca gi l tt c nhng g ta cn v thc s khng th phn i li kin ny. Trn c s nhn thc chung v vic gi phn nh nhng bin ng trong cung, cu. Cc nh Phn tch k thut ch ra rng khi gi tng d v bt k l do g th cu phi vt cung v th trng tng gi. Chng ta cng u bit v ng rng ng lc chnh ca cung v cu l nhng yu t kinh t cn bn, chng lm hnh thnh ln Bull Market hay Bear Market, cn th th khng t n lm cho th trng dch chuyn ln hay xung. th ch c th phn nh tnh hnh th trng m thi. Gi vn ng theo xu th Khi nim v xu th l khi nim v cng quan trng trong Phn tch k thut do cn hiu k v gi nh ny trc khi mun tm hiu su thm v n. Mc ch ca vic xc lp th m t nhng bin ng gi trn th trng l nhm xc nh c sm nhng xu th gi, t s tham gia giao dch trn c s nhng xu th ny. Trn thc t nhng k thut y u mang tnh lp li nhng xu th gi c t trc tc l mc ch ca Phn tch k thut l nhm xc nh s lp li ca nhng dng bin ng ca gi xut hin trong qu kh c th tn dng kinh nghim v a ra nhng quyt nh ph hp. T gi nh ny chng ta cn c mt h qu l mt xu th gi ang vn ng s tip tc theo xu th ca n v t khi c o chiu. H qu ny rt ra t nh lut 1 v s vn ng ca Newton, do n cch pht biu khc nh sau: "mt xu th ang vn ng s tip tc theo xu th ca n cho n khi n o chiu. Nhn chung tt c nhng nghin cu nhm tip cn theo cc xu th u nhm i theo nhng xu th gi hin ti cho n khi c du hiu o chiu. Lch s s t lp li. Phn ln ni dung ca Phn tch k thut v vic nghin cu bin ng th trng u phi nhm vo nghin cu tm l con ngi. Chng hn nh nhng m hnh gi, nhng m hnh ny c xc nh v chng minh t hn 100 nm nay, chng ging nh nhng bc tranh v th bin ng gi. Nhng bc tranh ny ch ra tm l ca th trng ang l ln gi hay xung gi. Vic p dng nhng m hnh ny pht huy hiu qu trong qu kh v c gi nh rng s vn tip tc c hiu qu trong tng lai bi chng da trn phn tch nghin cu tm l con ngi m tm l con ngi th thng khng thay i. Nh th gi nh ny c th c pht biu l : Cha kha nm bt tng lai nm trong vic nghin cu qu kh hay tng lai ch l s lp li ca qu kh

2. Nhng bn lun xung quanh vic p dng Phn tch k thut vo th trng chng khon D on trong phn tch c bn i lp vi trong Phn tch k thut Trong khi Phn tch k thut tp trung vo vic nghin cu bin ng th trng th Phn tch c bn li tp trung vo cc ng lc kinh t ca cung v cu - nhng nguyn nhn gy ra s vn ng ca gi. Phn tch c bn tip cn theo hng phn tch cc thnh t c lin quan nh hng n gi th trng nhm xc nh gi tr thc ca mt loi chng khon - gi tr c xc nh thng qua cung cu v cui cng l xc nh cc im th trng bn trn gi tr thc t (overprice) v cc im th trng bn di gi tr thc (underprice). C hai hng tip cn theo Phn tch c bn v Phn tch k thut u nhm xc nh xu th m gi c th vn ng tuy nhin cch tip cn l khc nhau: nhng nh phn tch c bn th nghin cu nguyn nhn ca nhng bin ng th trng trong khi nhng nh Phn tch k thut li nghin cu tc ng ca cc bin ng y. Mt s nh u t t coi mnh l ngi theo Phn tch c bn hay Phn tch k thut nhng thc t c rt nhiu s trng lp: nhiu nh Phn tch c bn c p dng nhng nguyn l ca Phn tch k thut trong cng vic ca mnh trong khi hu ht cc nh Phn tch k thut li t nhiu u c thi k i theo Phn tch c bn. Thng th vo nhng giai on bt u ca mt s bin ng quan trng ca th trng nhng nh Phn tch c bn khng gii thch v khng ng h nhng g m th trng chun b din ra. Chnh ti nhng thi im nhy cm ny m hai trng phi phn tch t ra khc nhau nht. Hai trng phi ny ri s li ging nhau mt s im nhng nu nh u t no mun da vo nhng im lm c s chc chn cho cc quyt nh ca mnh th n s l qu mun. Mt cch gii thch cho mu thun ny l gi th trng c vai tr ch dn cho nhng ngi nghin cu Phn tch c bn hoc c th ni gi th trng l ch s dn o cho nhng nh phn tch c bn. Nhng ngi c nghin cu v Phn tch k thut u c th nhn thy nhng thay i v gi c tc ng n th trng, hay l h theo nhp ca th trng, cn nhng ngi theo phn tch c bn li chu nh hng t nhng bin ng y. Nhng thi im th trng ln gi mnh v gim gi trm trng c ghi nhn trong lch s thng do s khng nhn thc c hoc nhn thc c qu t nhng thay i th trng v cho n khi nhng bin ng y c nhn thc rng ri th bn thn n chuyn hng v vn ng theo hng khc ri. Phn tch v chn thi im c i lp vi nhau khng? Quay li vi Phn tch k thut, qu trnh ra quyt nh c th c chia thnh 2 giai on l phn tch v chn thi im. Vi nhng th trng c tc ng n by ln chng hn nh th trng tng lai (th trng c cc cng c phi sinh nh: hp ng tng lai - futures v hp ng quyn chn - Options) th vic xc nh thi im tham gia vo c vai tr rt quan trng bi hon ton c trng hp bn phn tch v theo ng tnh hnh th trng nhng bn vn c th mt tin ca mnh. Cho d mc tin t cc i vi th trng tng lai l nh (ch khong 10%) th d ch mt lng rt nh gi vn ng sai hng c th tc ng y nh u t ra khi th trng v mt ton b mc tin t cc y. Tri li trong giao dch trn th trng chng khon, khi mt nh u t nhn thy mnh ang lch khi th trng i vi mt loi c phiu no th anh ta ch vic n gin l gi li c phiu v i cho n khi c phiu quay li xu th th trng. Nhng ngi u t vo th trng tng lai s khng c c quyn y. Chin lc mua v nm gi khng th p dng u t kim li trn th trng tng lai. Khi phn tch ta c th p dng theo c bn hay k thut, nhng tr li cu hi v xc nh thi im tham gia vo hay thot ra khi th trng th cu tr li nm hon ton trong Phn tch k thut. Vic xc nh thi im c ngha rt quan trng vi

quyt nh mua hay bn. Do khi xem xt cc bc tin hhnh ca nh u t trc khi a ra quyt nh cui cng ta c th thy vic p dng cc nguyn l ca Phn tch k thut l khng th b qua ti mt s thi im ca qu trnh ra quyt nh cho d phn u ca qu trnh ny khi tin hnh phn tch nh u t c th p dung theo phn tch c bn. Tnh linh hot v tnh thch dng ca Phn tch k thut. Mt trong nhng th mnh ln ca Phn tch k thut l s thch dng ca n trong bt k phng thc giao dch no v vo vi bt k khon thi gian giao dch no. Khng c mt phn no trong giao dch chng khon hay cc chng khon phi sinh m Phn tch k thut khng th ng dng c. Mt nh phn tch th c th s dng th trong bt k v bao nhiu th trng ty thch, nhng iu ny l khng th vi mt ngi s dng Phn tch c bn. iu ny l do vi mi th trng mt ngi p dng Phn tch c bn s phi x l mt khi lng d liu khng l, n cng ni ln ti sao mt ngi Phn tch c bn ch c th chuyn vo mt hay mt nhm nh chng khon nht nh - nhng u th ny ca Phn tch k thut l khng th b qua. Mi th trng u phi tri qua nhng thi k th trng bin ng mnh v nhng thi k trm lng, nhng giai on m gi bin ng theo nhng xu th r rng v nhng giai on m xu th ca gi rt m nht thm ch l khng c mt xu th c th no. Khi nhng nh Phn tch k thut c th tp trung s quan tm cng nh nhng ngun lc ca mnh vo nhng th trng c cu th vn ng r rng hn v b qua nhng th trng loi kia. iu ny c ngha l h c th chuyn hng u t tn dng tnh lun phin t nhin ca cc th trng. Vo nhng thi im khc nhau c nhng th trng tri ln nng, c xu th r rng. Thng thng, tip theo nhng thi k c xu th gi c th y l nhng thi k gi bin ng kh trm v hu nh khng c xu th no r rt, trong khi mt hay mt nhm th trng khc li c nhng du hiu bin ng nng. Tm li, mt nh Phn tch k thut c th tm v tham gia nhng th trng m h thy c kh nng kim li nhanh chng, cn nhng nh Phn tch c bn th khng c tnh linh hat y do tnh chuyn su vo mt loi th trng nh ni trn. Mc d h hon ton c quyn chuyn hng quan tm ca mnh vo mt th trng khc, nhng iu y cng c ngha l h phi i mt vi vic x l mt khi lng ln cc d liu ca th trng mi ny v r rng l h s mt rt nhiu thi gian. Mt li th khc ca cc chuyn gia Phn tch k thut l h c bc tranh tng th v th trng. Bi v h theo di v nghin cu nhiu loi th trng khc nhau nn h lun c c cm nhn rt tt v nhng bin ng chung nht ca ton th trng, trnh c ri vo tnh trng c nhng ci nhn b hp v th trng - iu rt d xy ra nu ch ch trng vo mt hay mt nhm nh th trng nht nh. ng thi bi v mi th trng u xy dng trn c s nhng mi quan h kinh t v cng phn ng li nhng nhn t kinh t theo cch tng t nhau cho nn bin ng gi mt hay mt nhm th trng ny c th l nhng gi cho vic d on gi mt hay mt s th trng khc. ng dng Phn tch k thut vo cc hnh thc giao dch khc nhau. Cc nguyn l ca phn tch l thut c th p dng trn th trng chng khon cng nh trn th trng tng lai. Cc hp ng ti chnh, bao gm c cc hp ng v li sut v ngoi t tr nn v cng ph bin trong nhng thp k gn y v chng minh chng l nhng i tng cn quan tm mi cho phn tch biu . Trong giao dch Options cc nguyn l ca Phn tch k thut ng vai tr rt ln, ri trong cc giao dch mang tnh phng v u t (hedging) vic p dng Phn tch k thut cng mang li nhng li th rt ln. Phn tch k thut p dng vo nhng khong thi gian c di khc nhau.

y l mt trong nhng sc mnh ca Phn tch k thut. Cho d nh u t tham gia vo nhng giao dch ngn ch trong mt ngy trong quan tm n tng bin ng nh hay u t theo phn tch xu th gi th nhng nguyn l chung cha bao gi t ra v gi tr. tng cho rng biu ch hu ch cho phn tch trong ngn hn l sai bi ngi ta lun ni n nhng khong thi gian di trong d bo ca Phn tch k thut. Cho d ngi ta lun ni rng phn tch trong di hn th nn p dng phn tch c bn nhng thc t cho thy nhng d bo s dng Phn tch k thut trong cc biu tun, thng, nm c gi tr khng km cht no. Mt ngi khi nm vng Phn tch k thut th hon ton c th p dng rt a dng v linh hot trn bt c th trng hay lnh vc u t no. Phn tch k thut c th dng khng ch d bo gi chng khon m c th p dng d on bin ng ca cc loi hng ha, cc bin ng ca nn kinh t, ca lm pht, li sut. Qu kh c th c dng d on tng lai hay khng? Hu ht nhng nhng ngi phn i Phn tch k thut u a ra cu hi v vn ny. Nhng hy th nhn li hu ht nhng hnh thc d bo m chng ta bit u hon ton da trn nhng nghin cu i vi nhng d liu trong qu kh chng hn nh d bo thi tit hay k c Phn tch c bn. Liu cn loi d liu no khc s dng trong phn tch? Trong thng k c hai loi l thng k m t v thng k quy np. Thng k m t nhm a ra d liu di cc dng biu khc nhau. Cn thng k quy np li mang tnh tng qut ho, d on, ngoi suy, c lng tc l nhng thng tin c suy ra t vic phn tch d liu. Nh vy cc biu gi mang tnh cht v dng dp ca phn tch m t, cn nhng nh Phn tch k thut li thc hin cng vic x l nhng d liu v gi cn n thng k quy np. Trong mt cun sch v thng k c vit bc u tin ca d on hot ng kinh doanh hay d on mt hin tng kinh t trong tng lai l tp hp cc quan st ghi nhn c trong qu kh. Phn tch th cng ch l cng ch l mt dng ca phn tch chui thi gian, u da trn c s phn tch qu kh - l tt c nhng g ta cn khi phn tch mt chui thi gian. Dng thng tin duy nht m chng ta c th s dng l nhng thng tin trong qu kh. Chng ta ch c th d tnh tng lai bng cch p dng vo tng lai nhng kinh nghim c c trong qu kh. Bt k mt ai nu c da vo y phn i li Phn tch k thut th ngi cng nn t cu hi vi tnh chnh xc ca mi d bo trong phn tch c bn bi chng cng u da trn d liu trong qu kh. L thuyt Bc i ngu nhin - random walk L thuyt bc i ngu nhin cho rng nhng bin ng ca gi l mt chui hon ton c lp v nhng bin ng trong qu kh ca gi hon ton khng phi l mt ch s ng tin cy cho vic d on xu th tng lai. Tm li bin ng ca gi l ngu nhin v hon ton khng th d on c. L thuyt ny da trn c s l thuyt Th trng hiu qu, trong cho rng gi th trng s dao ng xung quanh gi tr thc ca n. Thuyt ny cng cho rng chin lc u t tt nht vo th trng ch n gin l mua v nm gi, cng c ngha l n chng li tt c nhng c gng mun chin thng th trng. L d nhin trong bt k th trng no cng c nhng yu t ngu nhin hay cn gi l nhiu, nhng r rng nu ni tt c cc bin ng ca gi u l ngu nhin th kh c th ng tnh. y c l l mt trong nhng phn m nhng quan st thc nghim, nhng kinh nghim thc hnh c gi tr hn nhng k thut thng k cng phu, kinh nghim l ci gip cho mi ngi t chng minh cho suy ngh ca ring mnh. y khi nim ngu nhin cn c hiu n gin l vic khng th xc nh c cc hnh mu k thut c trong h thng, tc l nhng hnh mu th gi m ngi ta dng d on xu th tng lai ca gi l hon ton khng th nhn ra c. Tuy nhin cho d k c nhng chuyn gia ging dy trong lnh vc trong

lnh vc ny cng i khi khng th xc nh c s xut hin ca cc hnh mu k thut th iu ny cng khng c ngha l nhng hnh mu gi khng tn ti. iu ny dn ra mt cu hi l liu xu th th trng c thc s c ch li vi nhng ngi ang hng ngy phn tch hay tham gia vo th trng ni nhng xu th (nu c) ang hin din thc t. Nhng nu nhn bt c mt th no ta u c th thy mt xu th ca gi. Lm sao nhng ngi ng h cho thuyt bc ngu nhin gii thch cho nhng xu th gi ny nu gi l ngu nhin lin tc - ngha l nhng g xy ra vo ngy hm qua, vo tun trc, u khng c nh hng vo nhng g c th xy hm nay v ngy mai? Lm sao h gii thch c kh nng sinh li thc t ca rt nhiu nhng chin lc kinh doanh theo xu th th trng? V nhiu cu hi khc: Lm sao chin lc mua v nm gi c phiu c th s dng trong th trng giao dch cc hp ng tng lai, ni m vic xc nh thi im tham gia v rt lui khi th trng l yu t sng cn? Liu nhng hp ng di hn c th c nm gi sut thi k th trng i xung? Lm sao nh u t c th bit c s khc bit gia mt Bull Market v mt Bear Market nu nh gi bin ng hon ton khng theo qui lut v khng theo xu th no? Thm ch l c tn ti Bull Market hay Bear Market hay khng nu khng tn ti cc xu th gi trn th trng? Kh c th xc nh liu mi kt qu thng k c th hon ton chng minh hay bc b l thuyt bc ngu nhin. Du sao th tng th trng mang tnh ngu nhin l hon ton b bc b trong cng ng Phn tch k thut.Trong khi khng th bc b tnh hp l ca vic tip cn th trng theo khuynh hng k thut th bn thn thuyt Th trng hiu qu li c ni dung rt gn vi gi thuyt c bn ca Phn tch k thut l th trng phn nh tt c. Nhng nh nghin cu cho rng bi v th trng phn nh qu nhanh (gn nh ngay lp tc) tt c cc thng tin nn khng c cch no tn dng u th ca thng tin trn th trng. C s ca Phn tch k thut nh ni trn cho rng nhng thng tin quan trng v th trng u c phn nh t lu trong cc bin ng gi trc khi n c mi ngi bit n. Mi chuyn gia u cho rng cn phi nghin cu v theo di k bin ng ca gi ch khng th da vo nhng thng tin ti chnh cn bn hi vng kim li. Nhn chung vic quan st th v nhn thy s ngu nhin hay tnh nhiu ca th trng ch xy ra vi nhng ngi khng hiu su sc qui trnh hot ng ca th trng. N cng ging nh mt in tm , vi mt ngi khng c o to th anh ta s hon ton khng bit ngha ca n l g, nhng vi mt bc s th li khc, nhng m sng ti trn chc chn s cung cp c rt nhiu thng tin. Nh th s cm nhn v tnh ngu nhin hay tnh nhiu ca th trng s dn mt i khi trnh phn tch biu ca mt ngi ngy cng tng. ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.3

Cc khi nim v cng c c bn s dng trong qu trnh Phn tch k thut. Cc loi biu . Hin nay trn Th trng chng khon cc chuyn vin phn tch dng rt nhiu cc loi biu khc nhau phn tch, trong c 3 loi biu c dng mt cch ph bin nht l: biu dng ng (Line chart), biu dng then chn (Bar chart), biu dng ng (Candlestick chart). Biu dng ng (Line chart).

Dng biu ny t trc ti nay thng c s dng trn Th trng chng khon, v cng l loi biu c dng mt cch ph bin nht trong cc ngnh khoa hc khc dng m phng cc hin tng kinh t v x hiv n cng l loi biu c con ngi dng trong thi gian lu di nht. Nhng hin nay trn Th trng chng khon do khoa hock k thut pht trin, din bin ca Th trng chng khon ngy cng phc tp cho nn loi biu ny ngy cng t c s dng nht la trn cc Th trng chng khon hin i. Hin nay n ch yu c s dng trn cc Th trng chng khon mi i vo hot ng trong thi gian ngn, khp lnh theo phng php khp lnh nh k theo tng phin hoc nhiu ln trong mt phin nhng mc giao dch cha th t c nh Th trng chng khon dng phng php khp lnh lin tc.u im ca loi biu ny l d s dng, l do chnh l v n c s dng trn tt c cc Th trng chng khon trn khp th gii t trc ti nay. Hin nay loi biu ny t c s dng phn tch trn cc Th trng chng khon hin i v cc Th trng chng khon hin i ngy nay thng din bin kh phc tp, mc dao ng trong thi gian ngn vi lch kh cao, nu dng loi biu ny phn tch th thng mang li hiu qu thp trong phn tch. V d v dng biu dng ng (line

chart): th bin ng VNIndex (tnh n ngy 18/01/2007 - bsc.com.vn) Hin nay trn cc Th trng chng khon hin i ang dng mt s loi biu trong Phn tch k thut mang li hiu qu cao l Bar chart v Candlestick chart. Biu dng then chn (Bar chart) V d v dng biu dng then chn (Bar chart):

C phiu General Electric Trn cc Th trng chng khon hin i trn th gii hin nay cc chuyn vin phn tch thng dng loi biu ny trong phn tch l ch yu l do chnh v tnh u vit ca n l s phn nh r nt s bin ng ca gi chng khon. Hai k t m dng biu ny s dng l:

loi biu ny thng c p dng phn tch trn cc Th trng chng khon hin i khp lnh theo hnh thc khp lnh lin tc, dao ng ca gi chng khon trong mt phin giao dch l tng i ln. Biu dng ng (Candlestick chart) V d v dng biu dng ng (Candlestick chart):

 th bin ng gi ca YAHOO, 18/1/2007 (ngun: http://www.stockcharts.com) y l dng biu ci tin ca biu dng then chn (Bar chart), n c ngi Nht Bn khm ph v p dng trn Th trng chng khon ca h u tin. Gi y n ang dn c ph bin hu ht trn cc Th trng chng khon hin i trn ton th gii. Dng biu ny phn nh r nt nht v s bin ng ca gi chng khon trn th trng chng khon khp lnh theo hnh thc khp lnh nh k. Hai k t m loi biu ny s dng l:

Hi, trong lc tc gi cn cha kp tr li, mnh xin gp cht kin thc v biu dng nn, hy vng h tr c PhucTran. Biu nn c th c coi l dng biu ph bin nht, lu i nht ca ngnh phn tch k thut ti Nht Bn. Ghi nhn lch s cho thy biu nn c t trc khi biu im v biu dng thanh chn ra i. Ngi Nht Bn nhn thc v tm quan trng ca phng php phn tch k thut t rt lu. Nhiu ti liu cn cho rng ngi Nht mi l nhng ngi u tin tin hnh giao dch hp ng tng lai vi hng ha. Vo nhng nm 1600, ngi Nht thc hin cc giao dch vi hp ng go rng m ch nhng hp ng giao dch go nhng li khng h c go thc hay chnh l khi nim hp ng tng lai vi go m chng ta p dng ngy nay. Th trng giao dch chnh hp ng tng lai khi l Osaka. Hot ng thng mi thnh ph ny vo giai on c vai tr n mc ngi ta hay c cu cho nhau mokariamakka c ngha l Anh c kim c khon li no mi khng? [ting Anh l Are you making a profit?] - cu ni ny vn cn thng dng cho n ngy nay. Quay tr li vi biu hnh nn Candlestick

Phn rng nht ca mt cy nn gi l thn ca nn. Phn ny m t th hin khong cch gia gi m ca v gi ng ca ca phin. Nu gi ng ca cao hn gi m ca, phn thn c mu xanh, ngc li s c mu . Phn ng thng mng pha trn v pha di gi l bng th hin cc mc gi cc im ca phin: cao nht v thp nht. R rng nhng mc gi ny c th nhng khng nht thit phi l gi ng ca hay gi m ca ca phin. Ngi ta t tn n l biu nn bi phn thn vi phn ng thng gi cc im cho ta hnh nh cy nn v phn bc t chy ca n. Mt trong nhng hiu qu c bn ca dng biu ny khin cho ngi s dng a thch l kh nng biu t nhiu thng s bng chnh hnh v. Chng hn, thng qua

mu ta c th bit tnh hnh chung th trng, thng qua di thn, di cc bc, ta c th bit tnh hnh gi giao dch. Ngoi ra dng biu ny cng c th p dng cho mi loi biu : lin tc v nh k, theo pht, hng ngy hoc hng thng. Nhng bin dng khc nhau ca mi cy nn phn nh nhng c trng khc nhau ca tnh hnh th trng. Chng hn biu dng Doji (phin m t do-gee) c dng nh trn mnh khoanh thm. Vi dng biu ny, gi ng ca trng vi gi m ca, do m ta s hu nh khng thy thn nn m ch thy bc nn. y cng s c trng hp gi m ca bng gi ng ca v bng gi thp nht hoc cao nht trong ngy. Vi biu m phuctran hi, u tin cn nm c ngi v a quy c v mu sc nh th no. Hnh 1 l dng in hnh ca biu dng thc hnh ba, c ngha l gi ng ca bng gi cao nht ( y mnh gi nh mu xanh l tng gi), gi m ca cao hn gi thp nht trong phin. Cc hnh 2 v 3 th khng thy nhc n trong khi nim biu nn chun, c th y l dng bin th, hoc cng c th s liu nhp u vo ca Metastock khng chun. Mt biu chun l biu m admin a ra vi c phiu Yahoo. Bn s khng thy c hnh v no ging vi hnh bn khoanh trn 2 v 3. Nhng ci tn m ngi Nht t cho cc dng thn nn cng rt sng to v giu tnh biu tng nh: Biu hnh ba: phn thn nn trn cng, trng vo gi cao nht, bn di l ng bc kh di th hin gi thp nht, dng biu ny xut hin sau t gi xung; Biu hnh ngi n ng treo c. Hnh mu ny ging ht hnh mu ci ba, im khc bit c bn v duy nht l biu hnh ngi treo c ch xut hin sau mt t th trng tng trng di; Hnh mu sao bng; Hnh mu sao mai; Hnh mu sao hm; Tm c vi dng trao i vi bn v lch s loi biu bn ang quan tam. V cu hi ca bn, mnh ngh n y l hiu c. ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut - P.4

Xu th, ng xu th, Knh Xu th Khi nim xu th s c gii thiu k hn trong phn L thuyt Dow. Xu th gm c c xu th gi tng v xu th gi gim. Xu th gi tng gm lin tip nhng nh gi cao dn v y gi cao dn (nh trc cao hn nh sau v y trc cao hn y sau). Mt xu th gi tng s c coi l vn duy tr cho n khi xut hin mt y mi thp hn y trc n. Ngc li xu th gi gim cng s c coi l vn ang tip din cho n khi xut hin mt nh mi cao hn nh trc n. ng xu th Xu th gi tng v xu th gi gim cng c nghin cu di dng cc ng xu th. Vi xu th gi tng ta c ng xu th gi tng, y l ng ni cc im y cao dn ln v ng xu th gim l ng ni cc nh thp dn. ng xu th c th ko di thm ch nhiu nm. Qui trnh v mt ng xu th kh n gin nhng cng rt d nhm. iu cn bn l phi c nhng du hiu chc chn v s xut hin mt xu

th gi. Khi mun v mt xu th gi tng ta phi c t nht hai im y m y sau cao hn y trc. Tt nhin iu kin cn v c th v c mt ng thng l phi c hai im, tuy nhin ngi ta thng i cho n khi xut hin mt y th ba cao hn hai y trc v ng xu th i qua c 3 y (mt cch tng i). iu ny c ngha l ng xu th c th khng i qua y th ba m ch i st, nhn chung nh th l t yu cu. Nhng mt ng xu th i qua c y bao gi cng c coi l mt ng xu th chnh xc v c tin cy cao.

Khi mt ng xu th c xc nhn v chnh xc th n s tr nn rt hu ch bi tnh chnh xc y m bo chc chn hng chuyn ng n nh ca gi. Vi xu th gi tng, sau mi t tng bin ng iu chnh xut hin s ko gi xung st hoc n ng ng xu th nhng s khng xung thp hn nu xu th th trng vn ang n nh. ng xu th lc ny l bin thp nht ca dao ng gi. Tng t, vi th trng ang c xu th gi gim th ng xu th s l bin cao nht cho mi dao ng gi. Nh th, cc ng xu th chnh xc ca th trng s l cc bin dao ng c s xc nh mc gi mua v bn ti a v ti thiu hp l. Nu chuyn ng ca th vt ln ng xu th gim hoc xung di ng xu th gi tng th y l du hiu, c th ni l sm nht, cho s thay i trong xu th th trng. Knh Knh l khong giao ng ca gi, nu gi s dao ng trong mt di th di gi l knh. Di dao ng c xc nh bi hai ng bin l ng xu th v ng knh (channel line), hai ng ny song song vi nhau. Vn l lm sao c th xc nh c hai ng ny.

Sau khi xc nh c ng xu th nh trn, gi s vi xu th gi tng, ta v ng knh l mt ng song song vi ng xu th v i qua nh gi r nht u tin. Nu ln tng gi tip theo gi tng n gn hoc chm vo ng knh ri li gim xung n gn ng xu th th kh nng c th tn ti mt knh dao ng ca gi. Vi xu th gi gim vic v v xc nh knh l hon ton tng t, tt nhin l theo hng ngc li.

Mi ln gi chm vo hoc n gn ng knh ri quay tr li xung n ng xu th l mt ln knh c kim tra thnh cng. Knh tn ti cng lu vi cng nhiu ln th thnh cng th vai tr cng nh tin cy ca n cng ln. Knh c th s dng cho kim li trong ngn hn v thm ch mt s nh u t to bo cn s dng ng knh tin hnh nhng giao dch ngc hng vi xu th th trng nhm tm kim nhng khon li ln hn cho d giao dch ngc hng th trng c th l mt chin thut nguy him v phi tr gi t. Khi chuyn ng ca gi trn th trng ph v ng xu th th c th gy ra s o chiu ca xu th th trng, nhng nu ng knh b chuyn ng ca gi ph v (khi gi vt ra ngoi ng knh) th tc ng li hon ton ngc li: y l du hiu cho s gia tng sc mnh ca xu th hin ti, thm ch mt s nh u t tin tng rng vic gi chuyn ng lm mt i ng knh s xc nhn cho mt xu th n nh trong thi gian di v l c hi cho nhng nh u t thc hin nhng hp ng di hn. Ngc li, khi gi khng ln c n ng knh m quay ngc tr li qu sm th y li l du hiu d bo sm s suy gim ca xu th hin ti v l du hiu cho thy c th chuyn ng ca gi s ph v ng xu th.

Ni chung vic chuyn ng ca gi khng th t n st mt trong hai ng bin ca knh c th l mt du hiu sm cho thy xu th gi c th thay i v kh nng chuyn ng ca gi c kh nng s ph v ng bin cn li ca knh. Vi xu th gi tng, c th c hai trng hp (trong cc hnh v hai trng hp ny ta gi nh ban u knh ang c xu th hng ln- xu th tng gi, hon ton tng t nu mun xem xt i vi xu th gi gim). Nu chuyn ng ca gi vt qua ng knh mt khong ln th y l du hiu cho thy xu th ln gi ang mnh ln, thng ta s phi v mt ng xu th mi dc hn t im y cui cng song song vi ng knh mi. Thc t cho thy ng xu th mi ny hot ng tt hn ng c.

Nu gi khng t c n ng knh v chuyn ng ph v ng xu th th iu ny ch ra rng xu th th trng i ch iu thnh xu th gi gim. Hai nh mi xut hin (nh 5 v 7) s l c s v ng xu th gi gim, tng t ta s v ng knh song song ng xu th v i qua y 4. Ch l y c s i vai tr ng xu th ban u tr thnh ng knh v ngc li.

Ngoi ra knh v cc ng knh cn mang mt ngha khc: Khi gi chuyn ng ph v xu th hin ti - xut hin breakout t knh hin ti, gi thng s chuyn ng mt khong bng vi rng ca knh . Nh th, xc nh im dng ca chuyn ng ny ta c th tnh tng i chnh xc bng cch o rng ca knh va b ph v v d kin im dng t im gi vt ra ngoi knh (Tuy nhin cn lun lun lu rng trong hai ng bin ca knh th ng xu th lun c vai tr quan trng v ng tin cy hn, ng knh ch l mt cng c k thut xut pht t ng xu th). ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.5

Mc hon li - Khung giao dch - H tr v Khng c Mc hon li. Trong bt k mt th no ta u thy sau mt giai on gi chuyn ng theo xu th ca th trng th gi s hon li mt cht trc khi quay tr li chuyn ng theo xu th c. Nhng chuyn ng ngc xu th ny thng c ln vo nhng khon c th d on c v c gi l mc hon li. Mc hon li trung bnh thng gp nht l 50%. Bn cnh cn c cc mc hon li thng thy khc l cc mc 1/3 v 2/3. Ni cch khc, nu chia mt xu th gi thnh ba phn th ni mc hon li thp nht l 33% v cao nht l 66% c ngha l giai on iu chnh ca xu th gi s hon li t nht 1/3 mc tng (hay gim) m n t c trong xu th trc v mc hon li khng vt qu 2/3 mc tng (hay gim) trc t c. Nu mc hon li cao hn th kh nng s xy ra s o chiu th trng tc l gi s chuyn ng theo xu th o ngc xu th trc m khng quay li chuyn ng theo xu th .

Khung Giao Dch. Th trng c th mt trong 3 xu th l xu th tng, xu th gim v xu th dao ng ngang. Nhiu ngi cho rng th trng ch c th tng hoc gim, nhng thc t c n 1/3 thi gian gi chuyn ng theo mt hnh mu dng phng nm ngang gi l khung giao dch. Khung giao dch l mt di nm ngang trn th trong bao gm cc dao ng ca gi trong mt giai on di. Ni chung hu ht cc bin ng ca th trng s din ra bn trong khung giao dch. Tuy nhin khi th trng c bin ng dng khung giao dch th li rt kh kim c li nhun. Khung giao dch phn nh thi k m p lc cung cu l tng i cn bng v gi duy tr mc cn bng th trng. i khi ngi ta cn gi thi k m gi bin ng theo khung giao dch l thi k khng c xu th th trng. Hu ht cc cng c kinh t u c to ra c th p dng vo cc th trng c xu th tng hoc gim r rt cn khi th trng dang khng c xu th r rt th cc cng c ny nhn chung hot ng km hiu qu, thm ch l khng th p dng. y cng chnh l thi k gy kh chu nht cho nhng ngi i theo Phn tch k thut v gy ra nhiu l nht. Trong nhng tnh hung y nh u t lun phi i mt vi mt trong ba quyt nh l mua, bn hay ng ngoi khng tham gia vo th trng v thng thng th quyt nh khng tham gia vo th trng lun l quyt nh sng sut nht. Thc t cng c mt s phng php c th p dng kim li khi th trng xut hin dng khung giao dch, chng hn nh s dng cc ch s dao ng th trng (Oscillators) m ta s nghin cu phn sau. Nhn chung rt kh c th d on s xut hin trong tng lai ca m hnh khung giao dch. M hnh ny cng c th ko di trong nhiu thng, mt nm hay nhiu nm. Cng ging nh knh, khung giao dch cng c cc ng bin bn trn v bn di, y chnh l cc ng khng c v h tr ca khung (ta s nghin cu v khng c v h tr phn sau). Nhng s ph v (break out) ra ngoi khung c th l cc du hiu quan trng tin hnh cc giao dch. Tuy nhin cng cn lu bi gi cng thng dao ng vt ra ngoi khung nhng ch vi mt lng nh, sau quay tr li bn trong khung. i khi nguyn nhn ca hin tng ny l do nhng lnh dng m nh u t t v nhng lnh ny tc ng n nhng vng gi nm ngoi khung. Khi nhng lnh ny kt thc th gi s tr li dao ng bn trong khung giao dch nu khng c nhng l do lin quan n nhng yu t ti chnh c bn hay c s xut hin khi lng giao dch ln duy tr s vt ra y. Nhn chung nh u t khng nn i theo ngay nhng breakout mi xut hin m nn ch thm mt dao ng tip theo xc nhn breakout ny cho d iu ny c th lm chm li mt cht nhng s trnh c rt nhiu du hiu sai v trnh c nhng khon l. H tr v khng c Vic nghin cu v mc h tr v khng c l mt trong nhng vn kh quan trng i vi Phn tch k thut. N cho php ngi nghin cu c thm nhng c s mi trong vic chn cc loi c phiu mua hay bn, trong d on cc bin ng tim nng, trong vic ch ra nhng thi im m th trng c th gy ra rc ri cho nh u t. Trn thc t, nhiu nh u t c kinh nghim xy dng cho h mt h thng u t ring da hu ht vo nhng nguyn l v mc khng c v h tr. Vic nghin cu v mc khng c v h tr mt cch y cn rt nhiu thi gian v cn thm nhiu yu t khc, ngi vit ch xin a ra mt s kha cnh c bn nht vi mc ch a ra c s l thuyt c bn nht v khi nim quan trng ny ca Phn tch k thut.

Mc khng c v h tr c ngha rt quan trng trong vic nghin cu phn tch cc hnh mu k thut. Nhng kin thc c bn v mc khng c v h tr s gip ngi nghin cu d dng hiu bn cht v cc ng dng ca cc hnh mu . Mc h tr thng c dng kh thng dng. Trn th trng ph Wall, bn c th nghe thy vic mt nhm nh u t lun sn sng h tr th trng bng cch mua tt c cc chng khon cho bn nu gi gim 5 im. Vy mc h tr l g? Ta c th nh ngha mc h tr l vic mua thc t hay kh nng mua vi khi lng lm ngng li xu th gim ca gi trong mt thi k ng k (tng i di). Mc khng c li ngc li vi mc h tr: l vic bn, trong thc t hay tim nng, mt khi lng tho mn tt c cc mc cho mua, do , lm gi ngng khng tng na trong mt khong thi gian nht nh. Nh th mc khng c v h tr l gn ging theo th t vi khi lng cu v khi lng cung. Mc h tr l mc gi mc cu cho mt c phiu l , t nht l, lm dng xu th gim gi ca th trng v cng c th i chiu xu th , tc l lm xu th gi i xung quay ngc i ln. T ta c nh ngha v mc khng c, l mc gi m lng cung gi s ngng khng tng na v c th chuyn ng ngc li i xung. Theo l thuyt th mi mc gi c mt lng cung v cu nht nh. Nhng khon h tr th hin s tp trung ca cu cn khong khng c th hin s tp trung ca cung. Nh vy vi mt hnh mu gi nht nh, chng hn ta xt vi hnh mu dng hnh ch nht (m hnh ny phn nh giai on th trng gm rt nhiu nhng dao ng nh ca gi theo hng ngang th ch khng hng ln hay hng xung r rt, hai ng ni cc nh v cc y ca th trng trong giai on ny gn nh song song, khng cn thit phi song song 100% nhng lch phi rt nh, hay c th ni l mt dng ca khung giao dch), ng ni cc nh c th coi l mc khng c, cn ng ni cc y c coi l mc h tr. Nhn chung trong giai on hai mc ny cn pht huy hiu lc th gi s khng vt qu mc khng c v khng xung di mc h tr. Nhng vi t cch mt nh u t ta s quan tm hn n vic xc nh ti sao v yu t no lm xut hin cc mc khng c v h tr mt mc gi nht nh. Cc chuyn gia cn tp trung nghin cu thi im gi ln t n mc khng c v khi no gi xung n mc h tr. C s ca nhng d on ny cng l nhng d liu c bn hnh thnh nn l thuyt v h tr v khng c, l khi gi tr giao dch c xu hng b tp trung ti mt s mc gi c khi lng cc c phiu c giao dch ln. iu ng ch l ti bt k mc gi no xut hin mc khi lng giao dch ln thng u tr thnh im o chiu i vi xu th hin ti ca th trng v mi im o chiu u c xu hng lp i lp li thng xuyn v hon ton mang tnh t nhin. C mt thc t quan trng m nhiu khi mt s ngi quan st v phn tch biu mt cch ngu nhin khng nhn ra l: nhng mc gi ang dn dn chuyn vai tr t h tr thnh khng c v ngc li t khng c thnh h tr. Nu nh bin ng ca gi vt qua mt nh gi c hnh thnh trc th nh ny s ng vai tr l khong y ca xu th

gim gi (iu chnh) s xut hin sau xu th tng hin ti v mt y sau khi b gi vt xung di s tr thnh khong nh ca xu th tng s xut hin ngay sau . Qu trnh hnh thnh mt xu th thng thng. Ta s xem xt cc v d: Gi s mt c phiu ang trong xu th tng mnh v tng t mc gi 12 ln n 24, ng thi trn th trng cng ang c mt khi lng c phiu ln ang c cho bn. Kt qu ca vic ny l th trng c th phn ng v hnh thnh mt xu th iu chnh trung gian (tm thi), lm gi gim xung cn 18, hoc cng c th phn ng ca th trng lm xut hin hng lot nhng dao ng nh quanh mc, chng hn, t 24 xung n 21 to thnh mt dng hnh mu mang tnh cng c xu th hin ti. Sau thi gian iu chnh hoc cng c ny s xut hin mt t tng gi mi v a gi ln n 30, ti cung li y v d, lm ngng li t tng gi ny. Lc li c th xut hin mt trong hai dng m hnh iu chnh hay cng c. Nu xy ra iu chnh, cu hi t ra l xu th gim tm thi ny s xut hin mc no? Cu tr li l mc gi 24, y l nh u tin ca xu th tng gi chnh (cp 1) trn th trng - mc gi ny thp hn mc gi hin ti v ti li xut hin tng gi tr giao dch rt ln. Khi n ng vai tr v hot ng nh mt mc khng c, to ra s ngng tng hay o chiu ca t tng gi u tin. Sau khi b vt qua th vai tr ca n li l mc h tr, lm ngng hay c th o chiu, d rt t xu th gim gi ang din ra trn th trng. Mt v d tng t a ra vi mt c phiu ang trong xu th gi gim. Gi s c phiu ang mt nh ln ca ton th trng mc gi 70, gi gim xung cn 50. ti mc 50 xut hin mt nh im din ra cc giao dch nhng ch mang tnh tm thi. Th trng c tng khi lng giao dch ln, gi tng ln, c th li trt xung mt cht nh mt dng kim tra mc gi 50 c thc s l mt im dng quan trng ca th trng hay khng. Sau xut hin giai on hi phc a gi ln 60. Ti mc 60 sc mua yu dn, xu th gi o li v i xung, gi s gim mnh hn t gim mi ny v lm xut hin mt mc y thp hn l 42. n y, lp li thi k trc, nhu cu mua li tng ln v li xut hin qu trnh hi phc ln hai. Chng ta c th t tin ch t hi phc t mc gi 42 ny ln s tng ln n mc khng c ( c kim tra l mnh) l mc gi 50. t gim ln u mc gi ny ng vai tr mc h tr, by gi n ng vai tr mc khng c, mc y lc trc tr thnh mc nh ca th trng. Vy ta t ra cu hi ti sao c s chuyn vai tr hai v d trn? Ta bt vi v d th 2 trc. Gi u tin gim xung n 50 v xut hin khi lng giao dch tng i ln, ri li o chiu tng ln 60 nhng lc tng yu dn. mc gi 50, rt nhiu c phiu c giao dch, vi mi ngi bn u c t nht mt ngi mua tng ng. Mt s ngi mua nhng vi ch nh nm gi trong ngn hn v bn i, by gi h khng cn quan tm n loi c phiu ny. Mt s khc l nhng nh u t ngn hn v thm ch c mt s chuyn gia c th mua mc gi 50 bi n gin l h thy th trng ang mt mc y tm thi v mua vi mong mun kim li khi gi tng ln theo d kin ca h, hon ton c th gi s h thc hin c mc ch ca mnh v thot ra khi th trng trc khi gi tt xung di mc 50. Vi a s nhng nh u t cn li, quyt nh mua ca h l do h thy mc gi 50 l mc gi thp tho mn h bi ch vi thng trc gi c phiu c bn trn mc 70, r rng 50 l mt mc gi hi, ng thi h cng cho rng gi s li ln v ln na trong thi gian di. Nhng hy t mnh vo v tr ca nhng ngi va mua c phiu . H nhn thy gi tng hng ngy, ln 55 ri ln 58 ri n 60, nhng nhn nh ca h lc trc c v ng v h vn tip tc nm gi c phiu. Ri xu th tng ny yu i, gi li gim xung cn 57, 55 ri 52 ri li v 50. H c lo lng mt cht nhng ri li vn cho rng

50 l mc rt r, vn hi, c bit khi th trng dng li mc gi 50 trong mt thi gian ngn. Ri gi li gim tip ph v mc gi 50. Lc u c th h vn hi vng y ch l mc gim tm thi, l mt cht bin ng ca gi v th trng s hi phc nhanh chng. Th nhng hi vng y mt i khi xu th gim gi vn tip tc v khng h t ra l s c iu chnh. Nhng nh u t bt u t ra lo lng, c iu g khng n xy ra. Cho n khi gi gim cn 45, mc gi hi lc trc khng cn l mt qu cam ngt na m l mt qu chanh. Vi v d th nht v xu th tng gi ca th trng. Khi gi tng t 12 n 24 cc nh u t u cho rng 24 l mc gi tng i cao so vi 12 (mc gi m h mua vo) do h bn, khi m sau gi gim xung mt cht n 20, h u t chc mng cho s sng sut ca mnh. Nhng ri xu th gi li o chiu, gi tng vt ln 30, h s khng cn cm thy nh vy na. H c g mnh vn nm gi c phiu v c th mun mua li c phiu ny, tt nhin l khng mua cao hn 24, r rng nu gi gim xung cn 24 s c rt nhiu nh u t li mua vo vi hi vng kim li nhiu hn. Nhng v d trn y phn nh mt cch chung nht tm l ca nhng nh u t trn th trng v tc ng ca h ti vic hnh thnh cng nh s chuyn vai tr ca mc khng c v h tr. Qua ta cng nhn thy rng ti mt mc gi khng c hay h tr, nu gi dao ng quanh n cng lu th vai tr v sc mnh ca n cng ln v mt xu th gi phi thc s mnh mi c th ph v hay vt qua c n. Mt mc khng c hay h tr c duy tr cng lu th nhng bin ng c kh nng vt qua n cng c ngha v c th c coi l nhng du hiu cho nhng bin ng ln ca th trng. Thm mt nhn xt na l khi lng giao dch cng c ngha rt quan trng trong xc nh cc mc khng c v h tr. Nu mc khng c hay h tr hnh thnh m khng c du hiu g v s thay i trong khi lng giao dch th mc tin cy cng nh bn vng ca chng l khng cao. Tri li nu mt mc h tr chng hn c hnh thnh vi khi lng giao dch rt ln, iu ny c ngha l ti nhu cu giao dch l rt ln, r rng mc phn nh cng nh ngha ca n l cao v quan trng hn nhiu ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.6

Cc hnh mu k thut (Chart Patterns) Hnh mu k thut hay cn gi l cc m hnh gi hoc hnh mu gi l cc bc tranh hay cc m hnh bin ng nht nh ca gi xut hin trn biu gi th trng. Trong Phn tch k thut, cc hnh mu k thut c vai tr v cng quan trng bi mc tiu sau cng ca cc nh phn tch l tm ra c s lp li ca mt dng bin ng nht nh ca gi xut hin trong qu kh hin ti v tn dng nhng kinh nghim c c trong qu kh v m hnh ny cng nh nhng kt qu thng k c c mt phng n tt nht cho quyt nh u t trong hin ti. Hnh mu k thut d c p dng kh rng ri vi nhiu i tng ch khng ch ring chng khon chng hn nh p dng trong cc giao dch ngoi hi, trong phn tch cc th trng Futures ca cc hng ho thng thng, v cn p dng trong c di hn ln ngn hn, tuy nhin ta c th phn chia mt cch tng th nht thnh hai loi l m hnh mang tnh cung c hay duy tr xu th hin ti ca th trng v m hnh lm o chiu xu th hin.

Di y ta cng ch nghin cu c nhng m hnh ch yu v quan trng nht trong phn tch k thut cn rt nhiu dng khc u l bin th ca cc dng c bn ny. Ascending triangle - Tam gic hng ln M hnh tam gic hng ln nhn chung c coi l mt dng m hnh trung gian mang tnh cng c hay bo hiu s tip tc xu th hin ti ca th trng. Tuy nhin i khi n cng mang tnh o ngc. Thng th m hnh ny cn t hn ba thng hon thin v khi xut hin thng km theo s gia tng ca khi lng giao dch. Vi m hnh ny ta c th nhn thy s hi t ca hai ng khng c v h tr th hin bng s thu hp khong cch gia cc nh v cc y ca th trng, ko di hai ng khng c v h tr chng s ct nhau nh tam gic pha phi th. ng khng c nm ngang v ng h tr hng ln cho thy cc mc gi cao c xu th gi nguyn cn cc mc gi thp nht li c xu th tng dn ln, iu ny cng c ngha l ngi mua c ng c mnh hn ngi bn.

Breakout (break-out c ngha l im xut hin s o chiu ca xu th th trng, y s dng nguyn vn ting Anh) s xut hin khong gia im 2/3 v 3/4 chiu ngang ca m hnh (tnh t im bt u m hnh n im ct nhau ca hai ng khng c v h tr)."Breakout" ph v ng khng c s chng t m hnh mang tnh cng c cn nu ph v ng h tr s ch ra rng m hnh mang tnh o chiu. C mt cch c lng mc gi mc tiu thp nht m s t ph ra ngoi m hnh ny c th t ti l xc nh mc gi ca im giao nhau d kin ca hai ng khng c v h tr ko di. Tip ta o chiu cao ca m hnh tam gic tc l khong cch (o theo chiu thng ng) gia im cao nht ca ng khng c v im thp nht ca ng h tr, ri cng khong ny vo mc gi ca giao im va o trn nu l "breakout" hng ln v s ly mc gi ca giao im tr i khong ny nu l "breakout" hng xung. Cup and Handle (m hnh cc v chui): M hnh cc v chui xut hin khi th trng ang trong xu th ln gi v n cng c xu th ca th trng. M hnh ny gm hai phn: phn cc v phn ci chui, m hnh cc ko di trong 1 n 6 thng cn m hnh chui ko di trong 1 n 4 tun. Phn cc hnh thnh sau mt t tng gi ca th trng v c dng y vng xung. Khi m hnh cc hon thnh mt m hnh khung giao dch s tip tc hnh thnh pha bn phi v to nn ci chui (nh hnh v).

Thng th tnh cng c ca m hnh s c m bo hn nu xu th tng gi ban u ko di trong vi thng tc l m bo n khng qu yu. Cng cn lu vi dng ca m hnh cc: y ca n cng vng cng tt v nu nh n qu nhn v gn ging vi ch V th rt d chuyn tnh cht thnh m hnh o chiu. Mt m hnh cc hon ho s c hai thnh cc cao ngang nhau, su ca n hon li khong 1/3 hoc t hn mc tng gi trc , tt nhin iu ny t khi xy ra. Vi th trng c bt n ln (volatile) th mc hon li c th trong khong 1/3 n , them ch c th t n 2/3. M hnh chui lm cho t gia tng gi bn phi cc ngng li v bin ng nh trong mt khung giao dch v c th ko li gi li mt cht so vi thnh cc.Ton b chiu cao ca khung thng t mc 1/3 chiu cao cc. "Breakout" xut hin s ph v mc khng c v tip tc xu th tng gi ca th trng. Descending Triangles - tam gic hng xung

M hnh tam gic thng xut hin trong th trng xung gi v cng mang tnh cng c (hay duy tr) xu th hin ti. Thi gian tn ti ca m hnh ny l khong 1 n 3 thng. Hai ng khng c v h tr c xu hng hi t, ng khng c hng xung cn ng h tr nm ngang.

V im xut hin "breakout", im gi mc tiu sau "breakout" cng nh mi quan h gia im hi t hai ng khng c, h tr v di ca m hnh ta c th xem phn m hnh tam gic hng ln. M hnh ny phn nh tm l ngi mua cho rng c phiu ang vt qu gi tr thc ca n v mc gi hp l phi thp hn do m ng khng c i xung trong khi ng h tr nm ngang.R rng nu xut hin "breakout" th gi s tip tc gim.im khc bit vi m hnh tam gic hng ln l ch khi lng giao dch s t dn i v cng t khi tin gn n im hi t. Symmetrical triangle - hnh mu k thut tam gic cn

Ni chung mt hnh mu tam gic c xem xt nh l mt hnh mu dng tip tc xu th ca th trng hoc l mt hnh mu cng c ca xu th. Tuy nhin, i khi n nh du mt s o ngc ca khuynh hng. Ni chung hnh mu k thut tam gic cn c xem xt nh l nhng mu trung gian chuyn tip ca xu th bin ng gi chng khon. Thng thng n cn khong mt thng hnh thnh, t khi n cn n ba thng hnh thnh. S hi t ca hai ng khng c v h tr mang li cho chng ta hnh dng ca hnh mu k thut tam gic cn. Trn th trng chng khon dng hnh mu k thut ny kh d dng nhn bit n, ngoi ra hnh mu k thut ny cng c cc chuyn vin Phn tch dng nh mt cng c ng tin cy giao dch, nhng cc chuyn vin cng cnh bo rng tn hiu ng tin cy giao dch l s xuyn cho mt trong hai ng trendline bi ng biu din s bin ng gi chng khon mt cch r rng. Flags and Pennants - M hnh c ch nht v c ui nheo Hnh mu k thut Flags & Pennants l nhng m hnh continuation - tip tc xu th ca th trng trong ngn hn, n nh du mt bc cng c tip tc ly li xu th ca th trng. Thng thng trc khi xy ra nhng hnh mu k thut ny th c xc nhn bng s tng hoc gim gi mnh kt hp vi khi lng giao dch ln, n nh du im chnh gia ca xu th bin ng gi (thc cht n l nhng hnh mu k thut mang tnh cht cng c ca xu hng bin ng gi chng khon). c xem xt l mt hnh mu k thut mang tnh continuation - tip tc xu th ca th trng - n cn c xc nhn bng mt khuynh hng din ra trc .

Rectangle - hnh mu k thut hnh ch nht

Hnh mu k thut hnh ch nht Rectangle l mt dng m hnh tip tc xu th ca th trng, n trng ging nh trong mt knh giao dch cho n cui ca xu th bin ng gi chng khon. Hnh mu k thut ny c th c nhn bit mt cch r rng thng qua hai ng ni cc nh v cc y trong xu th bin ng gi chng khon. ng ni cc nh v cc y ca xu th bin ng gi chng khon to thnh nh v y ca hnh ch nht. Nhng hnh ch nht i khi c xem nh nhng khung giao dch, nhng khu vc cng c hoc b tc trong s bin ng ca gi chng khon. c nhiu s tng ng gia m hnh hnh ch nht Rectangle v m hnh tam gic cn - Symmetrical triangle, trong khi c hai u l nhng hnh mu k thut tip tc khuynh hng ca th trng, chng u mang li nhng thng tin kh quan trng l d bo nhng nh v y ca xu th. Khng nh vi hnh mu k thut tam gic cn, hnh mu k thut hnh ch nht ch hon thin cho ti khi "breakout" xut hin. thnh thong nhng tn hiu sm c th c nhn bit, nhng thng th du hiu "breakout" kh c th xc nh trc mt cch sm v chnh xc. Rectangle c th din ra trong mt vi tun hoc trong vi thng, thng thng th hnh mu ny din ra trong khong ba tun, trong trng hp l tng Rectangle c th din ra trong khong ba thng, ni chung nhng du hiu "breakout" do nhng Rectangle din ra trong thi gian di thng tin cy hn nhng du hiu "breakout" c mang li bi nhng Rectangle din ra trong khong thi gian ngn hn.

---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.7

Double bottom (M hnh hai y) M hnh hai y hnh thnh khi gi to thnh hai im y lin tip trn cng mt th. M hnh ny ch hon thin khi gi tng vt qua im bt u hnh thnh y th hai (tc l vt qua ng Neckline sau khi chm n y th hai). M hnh hai y l thi k chuyn i xu th gim gi thnh xu th tng gi, n mang tnh o chiu. C iu l m hnh ny tng i d nhn ra nn cng rt d nhm do nh u t nn cn thn khi quyt nh tham gia trong thi k ny. Thc t thng k cho thy nu nh u t nng vi tham gia ngay t u th xc xut tht bi l 64% cn nu h c gng i n khi xut hin "breakout" (o chiu) tht s th xc xut tht bi ch cn 3%.

c th nhn din chnh xc m hnh, nh u t nn ch n mt s vn : y th hai khng nn xung vt qu y th nht; khong thi gian gia hai y cng l mt du hiu quan trng-thi gian cng di th chnh xc cng cao-t nht phi l mt thng v c th ko di nhiu thng. Double top (M hnh hai nh)

M hnh hai nh hnh thnh khi ng biu din s bin ng ca gi chng khon hnh thnh hai nh trn biu . M hnh ny ch hon thin khi gi chng khon ri xung di mc sn y (im di cng ca y) ca ton m hnh. M hnh hai dnh l m hnh th hin s o ngc ca xu hng tng gi chng khon n nh du qu trnh chun b cho xu hng i xung ca xu hng tng gi trong hin ti (n bo hiu cho mt th trng gim gi). V y l m hnh rt hay thng gp v rt d nhn ra nn khi nhn nh v th trng chng ta nn xem xt mt cch cn then. Bolkowski c tnh mc tht bi ca m hnh ny l 65% nu nh u t i n mc t bin gi (Breakout) mi tin hnh giao dch th mc ri ro gim xung cn 17%. Falling wedge (M hnh ci nm hng xung):

M hnh Falling wedge l mt hnh mu k thut dng bullish (ch bo th trng tng gi), m hnh bt u th bin khong cch gia hai ng xu th rng sau rng gim dn khi gi chng khon gim. S bin ng ca gi hnh thnh mt hnh chp nn hng xung di do cc nh v y dn hi t. Hnh mu k thut Falling wedge trt hng xung pha di v c du hiu bullish (ch bo th trng tng gi), tuy nhin du hiu bullish (ch bo th trng tng gi) ny s khng th c nhn ra cho n khi c "breakout" (o chiu xu th ) khi ng khng c. Khi m hnh mang tnh continuation (tip tc xu th ca th trng), th Falling wedge vn s hng xung di v xu hng ny ngc vi xu th ca th trng hin ti. Khi n mang tnh reversal (o ngc vi xu th ca th trng), th Falling wedge hng trt xung di cng vi xu th ca th trng. Nhng cho d Falling wedge thuc loi no th n vn l hnh mu k thut bo hiu s tng gi! Head and shoulders top (hnh mu k thut nh u vai)

nh u vai l mt hnh mu k thut ht sc ph bin i vi nhng nh u t v n l mt hnh mu k thut ng tin cy nht trong tt c nhng hnh mu k thut c trnh by trong ti nghin cu ny, ng thi n cng thng c nhn ra mt cch d dng. Nhng nh phn tch k thut t kinh nghim thng mc li i vi hnh mu k thut ny v h nhn thy n xut hin kh ph bin trn biu . Nhng nh phn tch k thut chuyn nghip thng nhn bit hnh mu k thut ny thng qua nhng bin c thc s. nh u vai l loi hnh mu k thut o ngc xu th ca th trng. N l du hiu quan trng nh du s o chiu ca xu th bin ng gi chng khon t xu th tng gi chuyn thnh xu th gim gi. Hnh mu k thut nh u vai thc ra l s m phng theo hnh dng u v hai vai ca con ngi, hnh mu gm ba nh cao nhn c to bi ba im khi phc - tng gi tr li sau khi gi gim trong s bin ng ca gi chng khon. nh u tin vai tri xun hin khi gi chng khon tng t ti nh ca n v sau gim xung. nh th hai ci u- xy ra khi gi chng khon tng ln n mt nh cao mi cao hn nh ca vai tri ri sau li gim xung. nh th ba vai phi xut hin khi gi chng khon tng mt ln na nhng khng cao bng nh th hai, ri li gim xung sau khi t c nh ca n. nh ca hai vai chc chn s thp hn nh ca u. Trong m hnh phn tch c in th hai nh ca hai vai phi cn bng vi nhau nhng iu quan trng nht quyt nh ca m hnh ny chnh l ng ni hai y ca hai vai gi l ng vng c neckline m hnh s b ph v khi ng vng c b xuyn cho bi gi chng khon v gi chng khon tip tc gim xung di ng vng c neckline cc chuyn vin Phn tch k thut cho rng m hnh khng c khng nh l ng cho ti khi gi chng khon gim xung di ng vng c neckline. Rounding bottom (hnh mu k thut y vng cung)

Rounding bottom l mt hnh mu k thut o ngc xu hng bin ng th trng reversal di hn, n thng c dng phn tch vi biu hng tun. N i din cho mt thi k cng c di hn trong xu th bin ng ca gi chng khon, n l m hnh chuyn tip t mt khuynh hng gim gi lin tc Bearish sang mt khuynh hng tng gi mnh bullish. S xc nhn ca khuynh hng tng gi mi bullish khi khuynh hng bin ng gi chng khon vt qua ng ming ca vng cung, n nh du mt khuynh hng mi trong qu trnh bin ng ca gi chng khon, nh mt mc h tr ca s t bin gi chng khon, ng ny cng c coi l mc khng c ca xu th mi. Tuy nhin, Rounding bottom i din cho s o chiu ca s bin ng gi chng khon trong di hn v mc h tr mi cng tr thnh khng my quan trng na. Triple bottom (hnh mu k thut ba y)

M hnh ba y c hnh thnh bi ba y ph ring bit vi mc xp x bng nhau. M hnh ba y c xem nh l m hnh ci tin ca m hnh nh u vai ngc, m hnh ba y l hnh mu dng o ngc xu th bin ng ca th trng. Th duy nht phn bit gia m hnh ba y v m hnh nh u vai ngc chnh l nh - u nm gia hai vai. M hnh ba y biu din xu th gim xt trong qu trnh n tr thnh mt xu th tng gi. nh vy n ch cn hp l khi n vn trong qu trnh gim xt so vi hai nh gia hay l n cha i xuyn cho qua ng vng c neckline vt qua mc khng c ca m hnh. Bi v hnh mu k thut ny rt d nhm ln vi nhiu hnh mu k thut khc cho nn cach chuyn vin phn tch khuyn rng ng dng m hnh ny mt cch c hiu qu cao nht trong qu trnh u t, chng ta nn ch i mt du hiu "breakout" mt cch r rng thng qua s xuyn cho ca ng biu din gi chng khon vi ng khng c ca m hnh neckline trc khi nhn nh y c phi thc s l hnh mu k thut dng ba y hay khng

Triple top (hnh mu k thut ba nh)

M hnh ba nh c xem l m hnh ci tin ca m hnh nh u vai. Tng t nh m hnh ba y th duy nht phn bit mt cch r rng gia m hnh ny vi m hnh nh u vai chnh l nh u nm gia hai vai, trong m hnh ba nh th ba nh xp x cao bng nhau, nhng trong m hnh nh u vai th hon ton khc, nh u cao hn hn so vi hai vai hai bn. Nh hnh minh ho bn di th m hnh ba nh c hnh thnh t ba nh sc nhn, c ba nh c cao gn bng nhau. Mt nh trong b ba xut hi khi gi chng khon ang trong giai on tng gi, s tng gi ln ti mc khng c ca m hnh sau gi chng khon gim xung mc h tr ca m hnh, sau xut hin s tng gi tr li nhng ch t n mc khng c ngang bng vi mc khng c ca m hnh v li gim xung, s tng gi tr li mc khng c th ba trc khi gi chng khon b gim mt cch nhanh chng xung di mc h tr ca m hnh. Hnh mu k thut ba nh l mt hnh mu dng o chiu ca th trng n nh du mt thi k chuyn tip gia mt xu th tng gi v mt xu th gim gi. iu kin u tin ca m hnh l phi c bt u bng mt xu th tng gi. Cc chuyn vin phn tch khuyn rng nh u t nn i s xut hin ca s xuyn cho gia ng biu din gi chng khon vi ng h tr ca m hnh neckline mt cch r rng. nu gi chng khon khng gim mnh sau s xut hin nh th ba th khng phi l m hnh ba nh. i khi trong thc t m hnh ba nh khng thc s xy ra mt cch hon ho v d nh t khi ba nh c cao xp x bng nhau, m s bng nhau ch mang tnh cht c s sai lch c th chp nhn c. ---------------------------------------------------------------------

Phn tch k thut P.8 - S dng ng h tr v ng khng c trong phn tch

ng h tr v khng c l mt trong nhng cng c bn c cc tay bun chng khon s dng phn tch v xc nh vng bin ng ca gi c phiu trn th trng. C th Vit Nam, khi nim ng h tr, ng khng c cn rt l lm i vi nhiu nh u t song khi nim ny c nhc ti v s dng rt ph bin trong phn tch k thut, thm ch cn c coi l kim ch nam, l sch gi u ging ca nhiu tay chi c phiu. Bi vit ny nhm cung cp cc kin thc c bn nht v mc h tr, mc khng c cng nh cch xc nh cc mc gi c kh nng xy ra trong tng lai. 9 Mt trong nhng tin ni ting, c tnh kinh in trong phn tch k thut l "gi c ca c phiu chu s tc ng mnh m ca mc h tr v mc khng c". H tr l thut ng dng ch cc tc ng gi cho gi c phiu lun cao hn mt mc no , cn khng c ngc li, l thut ng c s dng ch cc tc ng khin cho gi c phiu lun thp hn mt mc nht nh no . Ngi ta nghim ra rng lch s lun lp li, nu trong qu kh cc mc gi tng ng vai tr l gi khng c,th chng c xu hng s lp li vai tr trong tng lai. Vic biu din c cc ng h tr hay khng c trn th c phiu s gip nh u t xc nh c tm quan trng ca chng trong qu kh cng nh tin liu c cc bin ng trong tng lai. Khi nhn thy th trng ang giao dch vi mc gi gn vi v hng v cc mc trn, ta c th a ra mt s d bo hp l v gi c c phiu trong thi gian ti, t c c cc quyt nh u t cho ring mnh. Vy th no l h tr, th no l khng c v hnh th ca chng trn cc th c phiu ra sao? gii quyt c cu hi ny, hy cng quan st mt th c biu din cc ng khng c v ng h tr ti cc mc gi ht sc r rng v d nhn bit. S dng cc thng tin rt ra t bng ny ta c th bit c liu cc mc khng c hay h tr ny c lp li khng khi gi c phiu c xu hng chm ti cc mc gi . Tuy nhin, trc khi i su khm ph nhng b n ng sau cc biu , hy cng tm hiu mt s thut ng v cc nguyn nhn dn ti s hnh thnh ca cc ng ny. Bt k ai thng xuyn theo di cc knh thng tin ti chnh, c cc tp ch u t nh Financial Times, vo cc website chuyn ngnh u t chng khon ca cc th trng ln u c th nghe c v c c cc li nhn xt ca cc chuyn gia ti chnh nh, i loi nh l "Ti cho rng mc h tr ca Dow l 7300" hay "Dow chc chn s c mc khng c l 8100" Vy th bn cht ti chnh ca khng c hay h tr l g, v ti sao ngi ta li nhc n n nhiu nh vy. Robert Edwards v John Magee trong tc phm kinh in ca h c ta "phn tch k thut xu th bin ng c phiu" (Technical analysis of stock trend) nh ngha nh sau: H tr l vic mua, c th trn thc t hoc tim nng, mt khi lng ln c phiu trong mt giai on nht nh nhm ngn chn khng cho gi ca chng gim thm na. Khng c, ngc vi h tr, l vic bn mt lng ln c phiu nhm p ng cc lnh mua, khin cho mc gi khng tng thm na. Xt v quan h cung cu th h tr l mc gi m ti cu ln hn cung, cn khng c l mc gi ti cu nh hn cung.

Hy cng quan st bng 1 thy r hn. y l biu chng khon ca cng ty Rubbermaid t thng 6 nm 1997 n thng 9 nm 1998. th th hin ba ln gi c phiu ln cao hn mc 27.5 im ( ti A ,B ,C), sau li o chiu v gim gi. K , sau khi vt qua mc 27.5 im vo thng 1 nm 1998 gi c phiu li tt xung (im D ,E ,F) trc khi tng ln ti mc 35 im. Mt ng thng c k sao cho cng gn vi c su im ny cng tt. Trong bng ny, ta thy mc gi ng vai tr khng c ti im A-C, sau o chiu v ng vai tr h tr ti im D-E. gii thch c hnh vi ca th trng, chng ta cn phn tch r th ny hn cht na. Sau khi st gim mnh t mc 30 im vo gia thng 7 nm 1997, gi c phiu sau tng ln mc 27.5 (im A) vo thng 8, li st gim, ri tng ln mc 27.25 im vo thng 8, sau li st gim. Chu k ny li tip din mt ln na vo thng 1 nm 1998, sau li c y t mc 27.5 im ln mc 29.5 im vo thng 2. Gi nh rng trc khi din ra s st gi vo gia thng 7 nm 1997, cc nh u t mua c phiu mc gi di 30 im kim c mt khon li nhun sau khi bn li cc c phiu ny cho cc nh u t mi mc gi 30 im. Nhng ngay sau , nhiu ngi trong s cc c ng mi ny au kh khi phi chng kin tin u t ca mnh bng nhin gim i mt 15% ch sau mt m ngn ngi (gi gim xung mc 25.5 im) v ng nhin ai cng mong ngng ngy gi tng gim bt khon l. Mt khc, cc nh u t l c hi kim li t vic tng gi ngay trc (t thp hn 30 ln 30 im) th li coi y l mt c hi tt mua vo, n gin v mi ch hai ngy trc , mc gi cn ngt ngng 30 im. Chnh v tm l ny nn gi c phiu tng ln mc 27.5 (im A), v cc c ng mua c phiu mc gi 30 cng nh nhm hn mt cht v mc l ca h ch cn 2.5 im thay v 4.5 im nh trc y. Nhiu ngi chp nhn mc l ny, v khng mun ko di tnh trng lo lng cho ti tin ca mnh, h quyt nh bn c phiu ra, khin cho gi st xung. Chu trnh ny lp li (im B v C) cho n khi mt b phn ln cc nh u t khng chp nhn mc l 2.5 im v vn quyt nh nm gi c phiu, khin cho mc gi tip tc tng

v vt qua mc 27.5 vo thng 2 nm 1998, tip tc tng ln mc 29.5 im. Ti mc gi ny, nhiu nh u t cm thy hi lng vi quyt nh nm gi c phiu ca mnh, chp nhn mc l 0.5 im, lo s v mc gi duy tr yu trong thi gian di, h quyt nh lin lc vi ngi mi gii ca mnh bn c phiu, khin cho gi li gim xung mc 27.5 (im D). Hin tng ny tip tc xy ra thm hai ln na (im E, F) cho n khi nhng nh u t chp nhn chu mc l nh ra khi th trng, lc ny gi c li c y ln mc 30 im vo thng 5 nm 1998. Qu trnh trn khng ch xy ra ti mc gi ny m n xy ra ngay ti mi mc gi c phiu c giao dch. Mc d iu ny c v qu n gin, nhng l mt trong nhng kiu ra quyt nh ca cc nh u t gip hnh thnh nn mc h tr v mc khng c. Mt vi nhn t quan trng hn c s c nh hng ln n biu hin ca gi c, tuy nhin nu khng tnh ti cc nhn t ny, cc mc h tr v khng c ny c th c nhng tc ng r rt n hnh dng ca bng biu chng khon thng ngy. Nhng quan trng hn c, bng cch kt hp kin thc v mc h tr, mc khng c cng vi cc cng c phn tch c bn v phn tch k thut khc, chng ta c th c nhng s so snh, d on xu hng bin ng ca gi c, chp thi c lm giu, hn l b ng gnh chu v sng st trc nhng bin i bt ng ca n.

Bng th hai li l mt v d khc, th hin bin ng theo tng ngy ca c phiu OSSi (Outback Steakhouse). K t u nm 1998 ti gia thng 2, gi c phiu tng t 28.5 ln 34.5 im (ti A). Hy ch ti phn ng biu din nm st nhau ngay trn ng h tr c k ti mc 34.5, v nhng bin ng ca gi c trong vi thng tip khi n tng gim chm mc h tr 4 ln ti B, C, D, E. T im E cho n cui thng 7, gi tng ln ti tn mc nh im l 41(ti F), ngay sau li tt dc rt nhanh xuyn qua ng h tr, xung mc 32.5 vo u thng 8.

V F l im cao nht trong c thi k phn tch, ta s k mt ng thng t im G n im E, ko thng ng ny sang pha phi (gi l ng xu th). Hy ch rng im dng H trc ngy gi gim t 36 xung 32.5 in (I) nm ngay trn ng ny. S st gim tng i ln ngay ngy sau cho thy ng xu th ny ng vai tr nh mt ng h tr, mt khi vt qua c "ro cn" ny, gi s rt t do. ng thi iu ny cng c ngha l ng h tr v khng c khng nht thit phi l ng ngang, n c th l mt ng xin. Trn thc t, cng c th coi chnh cc ng xu th ny nh ng h tr hay khng c.

Quay li vi cc im nm trn ng h tr (A, B, C, D, E). V mc gi gim xung di 34.5 nn gi ph v ng h tr v ng xu th. Trong thng 8 mc gi ch yu giao ng nh quanh mc 34.5, lc ny ng xu th khng cn ng vai tr nh mt ng h tr na, n o chiu v ng vai tr nh mt ng khng c

cho n khi gi gim xung mc thp hn, n thng 9, c phiu ny c giao dch mc 26. Mc quan trng v ng tin cy trong vic d on tng lai ca ng h tr hay khng c trong phn tch k thut lin quan trc tip n s ln gi chm ti cc ng ny v chuyn ng ngc tr li. Trong th s 4, c t nht l 7 ln gi t ti mc khng c/h tr v sau o chiu. Con s ny chng t rng cc ng ny rt c ngha v ng tin cy, c th dng d on cc bin ng ca gi trong tng lai. N c ng tin 100% khng? Tt nhin l khng, chng c phng php phn tch no li ng tin 100% bi th trng cn chu s tc ng ca rt nhiu yu t, tuy nhin theo nh th ny th kh nng gi s o chiu l rt ln.

Theo th trn, khi mc gi khng gi xu th tng na, chng ta s k mt ng xu th mi th hin hng bin ng mi ca gi c. Mt ng thng ni t F, ko di qua J l ng xu th mi. Mt ng thng khc ni t H, song song vi ng xu th trn c v "bao trn" c bin giao ng ca gi trong thi gian t thng 7 n thng 9, y chnh l mt hnh h tr-khng c ng xin in hnh. Nhn chung, h tr v khng c khng phi l cng c d on chnh xc 100% s bin ng ca gi c trong tng lai, thay vo chng l cng c dng cnh bo cc nh u t v mt s im cn xem xt thm tra k cng. Bng cch s dng ng h tr v khng c km vi cc ch s khc, chng ta c th bit c cc tc ng ca chng (nu c) i vi gi c phiu, vi chnh xc tu theo s ln gi c chm mc khng c hay h tr.

L thuyt Dow - nn tng ca phn tch k thut

( Bnh chn: 2 -- Tho lun: 0 -- S ln c: 1207) L thuyt Dow l c s u tin cho mi nghin cu k thut trn th trng. Mc d n thng b coi l tr so vi th trng v b nhng ngi chng i da vo ch trch nhng n vn c ng o nhng ngi c quan tm n v tn trng. Rt nhiu ngi, d t hay nhiu c s dng l thuyt ny cho vic ra cho ring

mnh mt quan im u t u khng nhn ra mt iu l bn cht ca L thuyt Dow l hon ton mang tnh k thut. C s xy dng cng nh i tng nghin cu ca l thuyt chnh l nhng bin ng ca bn thn th trng (th hin trong ch s trung bnh ca th trng) v khng h da trn cng c s ca Phn tch c bn l cc thng k hot ng kinh doanh ca doanh nghip. Trong nhng ghi chp ca ngi u tin ra l thuyt ny, ng Charles. H. Dow, c rt nhiu iu chng t rng tc gi khng h ngh l thuyt ca mnh s tr thnh mt cng c dng cho d bo th trng chng khon hay thm ch n tr thnh mt hng dn chung cho cc nh u t. Nhng ghi chp y ch ni ln rng ng mun l thuyt ca mnh thnh mt thc o bin ng chung ca th trng. Dow thnh lp cng ty Dch v thng tin ti chnh Dow-Jones v c mi ngi bit n vi vic tm ra ch s bnh qun th trng chng khon. Nhng nguyn l cn bn ca hc thuyt (ngy nay c t theo tn ng) c ng phc tho ra trong mt bi nghin cu m ng vit cho Tp Ch Ph Wall. Sau khi Dow cht, nm 1902, ngi k tc ng lm bin tp cho t nht bo, William. P. Hamilton, tip tc vic nghin cu l thuyt ny, sau 27 nm nghin cu v vit cc bi bo, ng t chc v cu trc li thnh L thuyt Dow nh ngy nay. Tm hiu v l thuyt ca Dow, trc tin ta phi nghin cu n ch s trung bnh ca th trng. Nhn chung gi chng khon ca tt c cc cng ty u cng ln v xung, tuy nhin mt s c phiu li chuyn ng theo hng ngc li xu th chung ca cc c phiu khc cho d l ch trong vi ngy hoc vi tun. Thc t cho thy khi th trng ln gi th gi ca mt s chng khon tng nhanh hn nhng chng khon khc, cn khi th trng xung gi th mt s chng khon gim gi nhanh chng trong khi c mt s khc li tng ln, nhng thc t vn chng minh rng hu nh tt c cc chng khon u dao ng theo cng mt xu th chung. Cng vi nhng c gng nghin cu ca mnh, Charles Dow l ngi a ra khi nim v ch s gi bnh qun nhm phn nh xu th chung ca mt s c phiu i din cho th trng. Hai loi ch s bnh qun Dow-Jones c hnh thnh vo nm 1897 v vn cn cho n cho n ngy nay c Dow tm ra v p dng trong cc nghin cu ca ng v xu th chung ca th trng. Mt trong hai loi ch s y l ch s ca 20 cng ty ha xa, loi cn li gi l ch s cng nghip thuc cc ngnh khc bao gm 12 cng ty mnh nht vo thi k . Con s ny tng ln 20 cng ty vo nm 1916 v n 1928 l 30 cng ty. Khi nghin cu l thuyt Dow c 12 nguyn l quan trng sau:

1. Ch s bnh qun th trng phn nh tt c (tr hnh ng ca Cha). Bi v n phn nh nhng hot ng c lin kt vi nhau ca hng nghn nh u t, gm c nhng ngi c kinh nghim d on th trng gii nht, c nhng thng tin tt nht v xu hng v cc s kin, nhng g c th nhn thy trc v tt c nhng g c th nh hng n cung v cu ca cc loi chng khon. Thm ch c nhng thin tai hay thm ha khng d tnh c th ngay khi xy ra chng c th trng phn nh ngay vo gi ca cc loi chng khon. 2. Ba xu th ca th trng Thut ng th trng nhm ch gi chng khon ni chung, dao ng ca th trng to thnh cc xu th gi, trong quan trng nht l cc xu th cp 1 (xu th chnh

hay xu th c bn). y l nhng bin ng tng hoc gim vi qui m ln, thng ko di trong mt hoc nhiu nm v gy ra s tng hay gim n 20% gi ca cc c phiu. Chuyn ng theo xu th cp 1 s b ngt qung bi cc bi s xen vo ca cc dao ng cp 2 theo hng i nghch - gi l nhng phn ng hay iu chnh ca th trng. Nhng bin ng ny xut hin khi xu hng cp 1 tm thi vt qu mc hin ti ca bn thn n (gi chung cc bin ng ny l cc bin ng trung gian - bin ng cp 2). Nhng bin ng cp 2 bao gm nhng bin ng gi nh hay gi l nhng bin ng hng ngy v khng c ngha quan trng trong L thuyt Dow. 3. Xu th cp 1 Nh ni n phn trc, xu th cp 1 l nhng chuyn ng ln ca gi, bao hm c th trng, thng ko di hn 1 nm v c th l trong vi nm. Nu nh mi t tng gi lin tip u t n mc cao hn mc trc v mi iu chnh cp 2 u dng li mc y cao hn mc y ca ln iu chnh trc th xu th cp 1 lc ny l tng gi - th trng lc ny l th trng con b tt - Bull Market ( m bo tnh chnh xc, trong phn cn li ca ca n s d nguyn thut ng ting Anh : Bull Market). Cn ngc li nu mi bin ng gim u lm cho gi xung nhng mc thp hn cn mi iu chnh u khng mnh lm cho gi tng ln n mc nh ca nhng t tng gi trc th xu th cp 1 ca th trng lc ny l gim gi, th trng c gi l th trng con gu-Bear Market (trong 9phn cn li s gi nguyn t ting Anh). Thng thng, v l thuyt th xu th cp 1 ch l mt trong 3 loi xu th m mt nh u t di hn quan tm. Mc ch ca nh u t l mua chng khon cng sm cng tt trong mt th trng ln gi, sm n mc anh ta c th chc chn rng mi c duy nht mnh anh ta bt u mua v sau nm gi n khi v ch khi Bull Market thc s kt thc v bt u Bear Market. Nh u t hiu rng h c th b qua mt cch an ton tt c nhng s xen vo ca cc iu chnh cp 2 v cc dao ng nh v h u t di hn theo xu th chnh ca th trng. Tuy nhin vi mt kinh doanh chng khon ngn hn th nhng bin ng ca xu th cp 2 li c vai tr quan trng bi h kim li nhun da trn nhng bin ng ngn hn ca th trng. 4. Xu th cp 2 Xu th cp 2 l nhng iu chnh c tc ng lm gin on qu trnh vn ng ca gi theo xu th cp 1. Chng l nhng t suy gim tm thi (trung gian) hay cn gi l nhng iu chnh xut hin cc Bull Market; hoc nhng t tng gi hay cn gi l hi phc xut hin cc Bear Market. Thng th nhng bin ng trung gian ny ko di t 3 tun n nhiu thng. Chng s ko ngc li khon 1/3 n 2/3 mc tng (hay gim ty loi th trng) ca gi theo xu th cp 1. Do , chng hn trong Bull Market, nu ch s gi bnh qun cng nghip tng lin tc n nh hoc c gin on rt nh v mc tng t n 30 im, khi xut hin xu th iu chnh cp 2, th ngi ta c th trng i xu th iu chnh ny c th lm gim t 10 n 20 im cho n khi th trng lp li xu th tng cp 1 ban u ca n. Du sao cng cn lu l qui tc gim 1/3 n 2/3 khng phi l mt lut l khng th ph v m n n gin ch l mt nhn xt v kh nng c th xy ra m hu ht

cc bin ng cp 2 u b gii hn trong mc ny. Rt nhiu trong s ngng tc ng im gn vi mc 50% m rt him khi t n mc 1/3. Nh vy c 2 tiu ch nhn nh mt xu th cp 2: Tt c nhng chuyn ng ca gi ngc hng vi xu th cp 1 ko di t nht 3 tun v ko hon li t nht 1/3 mc bin ng thc ca xu th cp 1 (tnh t im kt thc bin ng cp 2 trc n bin ng cp 2 ny, b qua nhng dao ng nh) th c coi l thuc loi trung gian hay cn gi l bin ng cp 2. Mc d c nhng tiu ch xc nh mt xu th cp 2 nhng vn c nhng kh khn trong vic xc nh thi im hnh thnh v thi gian tn ti ca xu th. 5.Xu th nh (Minor) y l nhng dao ng trong thi gian ngn (di ti a 3 tun, hng ch di 6 ngy) m theo nh thuyt Dow ni n, bn thn chng khng thc s c ngha nhng chng gp phn to nn cc xu th trung gian. Thng thng th mt bin ng trung gian d l mt xu th cp 2 hay l mt phn ca xu th cp 1 xen gia hai xu th cp 2 lin tip, u c to thnh t mt dy gm 3 hoc nhiu hn nhng dao ng nh khc nhau. Xu th nh l dng duy nht trong 3 loi xu th c th b li ko (b tc ng). tc ng vo xu th cp 1 v 2 th cn nhng giao dch vi khi lng rt ln v iu ny hu nh l khng th. lm r khi nim v 3 xu th ca th trng, ta c th so snh vi bin ng ca sng bin vi mt s im ging nhau nh sau: Xu th cp 1 trong gi chng khon ging nh nhng t thy triu ln hoc xung. C th so snh th trng ln gi (Bull Market) vi thy triu ln. Thy triu dng nc ln b bin ngy cng xa vo su trong b v n nh ca thy triu th li quay ngc tr v bin. Khi thy triu rt li c so snh vi th trng xung gi (Bear Market). V cho d trong lc thy triu ln hay xung th lun c nhng con sng p vo b ri li li li v bin. Khi thy triu ln mi con sng lin tip nhau vo b, sng sau vo su hn sng trc li gp phn lm thu triu vo xa hn trong b, nhng khi thy triu xung mi con sng khng mang nc ra xa b m nc gim xung l do sng sau vo n b mc thp hn (tt li hn) so vi nh ca sng trc, mi con sng do s tr li dn dn b bin nh trc khi thy triu ln. Nhng con sng ny l cc xu th trung gian, c th cp1 hoc cp 2 ty thuc hng chuyn ng ca n so vi hng ca thy triu vo thi im xy ra xu th . Mt bin cng lun lun bin ng vi nhng gn sng nhp nh chuyn ng cng chiu, ngc chiu hoc chuyn ng ngang so vi hng ca nhng con sng ln nhng gn sng ny biu hin cho cc xu th nh (nhng dao ng hng ngy c vai tr khng quan trng nh ni phn trn). Nhng t thy triu, nhng con sng v nhng gn sng nh chnh l nhng hnh nh so snh ging nht i vi nhng bin gi ca mt th trng. Trong nhng phn sau ta s cn xem xt n mt l thuyt khc v th trng gi l L thuyt Sng Elliott, trong mi bin ng ca th trng u gn trc tip vi cc con sng.

6. Bull Market (th trng con b tt - th trng tng gi) Mt xu th tng gi c bn thng bao gm 3 thi k. Thi k u tin l qu trnh tch t, trong qu trnh ny, nhng nh u t c tm nhn xa s tin hnh xem xt cc doanh nghip, c th vo thi k ny doanh nghip ang suy thoi nhng nh u t nhn thy kh nng doanh ngip c th chuyn bin tnh hnh thnh tng trng nhanh chng, c th gi c phiu ca n s tng trong thi gian ti. y cng l thi im m c phiu ny ang c cho bn rt nhiu bi nhng nh u t ang c tm l rt chn nn v lo lng v tnh trng ca nhng c phiu ca h v nhm tng dn gi cho bn ca h khi th trng xut hin s suy gim trong khi lng giao dch. Cc bn bo co ti chnh ca doanh nghip c th khng tt thm ch rt ti. Cng chng hon ton cm thy tht vng khi tham gia vo th trng chng khon bi h thy lng tin u t ca h ang gim gi tr nhanh chng v c nguy c cn gim na, v vy m h mun thot ra khi th trng. Tuy nhin c th nhn thy mt iu vo cui giai on th nht ny l trong hot ng ca cng ty v trong nhng bin ng trn th trng c nhng bin chuyn tuy mi ch mc hn ch, bt u xut hin nhng t tng gi nh. Thi k th 2 l thi k ca s tng trng kh vng chc. Hat ng ca doanh ngip ang theo di gia tng mnh cng vi nhng khi sc trong ni b doanh nghip v doanh thu ca n cng tng dn v bt u thu ht cc mi quan tm trn th trng. y chnh l thi k mang li nhiu li nhun cho cc nh kinh doanh chng khon theo trng phi Phn tch k thut. Cui cng l thi k th 3, trong thi k ny th trng si sc vi nhng bin ng ca n. Cng chng rt ho hc vi tng bin ng ca th trng. Tt c cc thng tin ti chnh ca doanh nghip a ra u rt tt, gi chng khon tng cao ngoi sc tng tng v ang l nhng vn nng hi c a ln trang u ca cc t bo ra hng ngy. n thi im sau khong hai nm tnh t lc th trng bt u i ln, nhng ngi t kinh nghim c th mi cho rng th trng lc ny mi chc chn cho li nhun ca h v mun tham gia vo th trng. Nhng thc s th sau hai nm, gi tng kh cao, cu hi nn t ra vo lc ny l nn bn c phiu no? ch khng cn l nn mua c phiu no ? na. Vo cui thi k th 3, ngi ta c th thy nn u c trn lan, khi lng giao dch vn tip tc tng nhng airpocket-stock xut hin ngy cng nhiu, s lng c phiu c gi thp nhng khng c gi tr u t cng gia tng v c nhng t pht hnh tri phiu cng t dn i. Air-pocket-stock l nhng c phiu t ngt gim gi mnh mt cch bt thng - c th l do nh u t bn t do mt tin n xu. L do dng khi nim ny l v n c so snh vi vic my bay t ngt mt cao, ngoi kh nng kim sot khi gp air-poket l nhng dng kh hng xung, tc ng lm mt chiu cao my bay.

L thuyt Dow - Nn tng ca Phn tch K thut P.2

( Bnh chn: 1 Tip tc su -- Tho lun: 2 -- S ln c: 813) nguyn l cn li trong
L thuyt Dow:

7. Bear Market (Th trng con gu - th trng gim gi) Xu th gim gi ca th trng cng c chia thnh ba thi k. Thi k u tin l thi k phn b (thi k ny thc s bt u giai on cui ca Bull Market trc ). Trong thi k ny nhng nh u t c tm nhn xa u nhn thy rng doanh thu (v cc ch s kinh doanh ni chung) ca nhng cng ty m h ang nm gi c

phiu u ang t mc cao khng bnh thng v h mun nhanh chng thot khi v th s hu c phiu ca nhng cng ty ny. Khi lng giao dch vn rt cao mc d c nhng du hiu ca xu hng gim, cng chng vn rt nng ng nhng cng bt u c du hiu lo lng v cng khng cn nhiu k vng kim li nhun. Thi k th hai c gi l thi k "hn lon". S lng ngi mua bt u gim dn v nhng ngi bn bt u tr ln vi v bn i nhng c phiu mnh ang nm gi. Xu th gim gi bt u tng mnh lm th gi gn nh dc thng xung v khi lng giao dch t n mc nh im. Giai on ny c gi l hn lon v s st gim thng xy ra rt trm trng thm ch l thi qu vi mc vt qu c thc trng ca cc doanh nghip. Sau giai on hn lon c th c giai on hi phc (mt dng xu th cp hai) hoc mt giai on dao ng ngang ca th th trng (cc dao ng khng c hng i ln hay i xung m l dao ng trong mt khong c nh theo chiu ngang ca th trng) trong mt thi gian tng i di. Giai on ny th hin tm l chn nn ca mt b phn nh u t, h cng chnh l nhng ngi c gng nm gi c phiu qua thi k hn lon trc hoc cng c th l nhng ngi mua c phiu trong thi k bi v lc gi ca c phiu r rng l r hn rt nhiu so vi trc vi thng. Thng tin v cc doanh nghip ngy cng xu i. Kt thc giai on ny mi bc vo thi k th ba. Vo thi k th ba, xu th i xung trn th trng yu dn, nhng li c duy tr bi nhng lnh bn nhiu v lin tc th hin ni bun v s lo lng ca nhng nh u t ang rt cn tin cho nhng nhu cu ring ca h. Cc c phiu u gim n mc thp nht, thm ch gn nh mt hon ton gi tr. Nhng c phiu c cht lng cao hu nh khng c giao dch v nhng ngi s hu chng u mun nm gi n cng. giai on cui ca Bear Market, nh mt kt qu ca ton b thi k gim gi trc, c th trng ch tp trung vo giao dch mt s loi c phiu. Bear Market kt thc tt c vi nhng tin xu v cc doanh nghip, v th trng mc c th coi l ti t nht th hin ra v c th n. 8. Hai ng ch s bnh qun ca th trng phi cng xc nhn xu th ca th trng. y l cu hi thng xuyn t ra nht v cng kh gii thch nht i vi h thng cc nguyn l ca l thuyt Dow. Tuy nhin t khi c a ra cho n nay n c thi gian chng minh tnh ng n v n vn c vn dng cho n ngy nay v bt k mt ai xem xt nhng s liu ghi li th u khng th c kin phn i vi nguyn l ny. Cn vi nhng ngi t quan tm hay b qua nguyn l ny th trong thc t kinh doanh v s phi nhiu ln cm thy tic nui. iu nguyn l ny mun ni n l khng th c mt du hiu chnh xc no v s thay i xu th th trng c th c khng nh ch thng qua xem xt bin ng ca duy nht mt loi ch s bnh qun ( y mun ni n nhng th trng bao gm nhiu ch s bnh qun, chng hn nh M, nh ni phn u, c hai loi ch s bnh qun).

Ch s bnh qun bn di ch ra th trng i xung Ch s bnh qun pha trn ch ra th trng i ln Nh vy th trng s vn i xung do c hai khng cng xc nhn mt s o chiu trong xu th hin ti ca th trng.

Ch khi no c ch s bnh qun cng ch ra l th trng ang c xu th i ln th ta mi c c s xc nhn mt du hiu v s i chiu ca xu th chnh. Trong hnh v trn, tr khi c mt bin ng no khc nu khng ch duy nht ch s bnh qun bn di s khng chuyn hng chung ca th trng m thm ch cn b ko xung. Xu th cp 1 ca th trng r rng vn cha r rng. y l mt v d p dng nguyn l v s xc nhn. Khng cn thit c hai ch s

bnh qun phi cng xc nhn vo 1 ngy. Thng th c hai ch s ny s cng chuyn ng n cng mt khong nh hoc y mi, nhng c nhiu trng hp m mt trong hai ch s s tr hn ch s kia vi ngy, vi tun, thm ch l mt n hai thng. Trong nhng tnh hung nh vy th nh u t phi gi kin nhn v i cho n khi th trng tht s th hin ra bn cht xu hng ca n. dch p dng km vi xu th th trng. iu ny th hin mt thc t l khi gi bin ng theo ng xu th cp 1 th cc hat ng kinh doanh trn c xu hng m rng hn. Do vy, vi Bull Market, khi lng giao dch s tng nu gi tng, v s thu li nu gi gim; vi Bear Market gi tr giao dch s tng nu gi gim v t khi gi c du hiu phc hi. iu ny vn ng mc thp hn tc l vi nhng xu th cp 2, c bit l trong giai on u ca mt xu th hi phc cp 2 trong mt Bear Market, khi m cc din bin ca th trng ch ra rng gi s tng ln theo mt s t tng gi nh, cn cc bin ng ko gi xung gim i. Cc kt lun y thng khng c gi tr nu ch da trn din bin trong vi ngy v cng khng c gi tr vi nhng kt lun da trn mt phin giao dch n l. Nguyn l ny ch pht huy hiu qu nu da trn nhng din bin ca khi lng giao dch chung trong thi gian giao dch tng i di. Hn na, theo L thuyt Dow th ch da trn nhng phn tch v gi mi c th a ra c nhng du hiu mang tnh quyt nh v xu th th trng, cn khi lng giao dch ch c th cung cp thm nhng chng c ph gii thch r hn bin ng ca th trng v s dng vo nhng tnh hung khi du hiu chnh t ra cn nhiu nghi ng. 10. ng ngang c th thay th cho cc xu th cp 2. ng ngang theo nh ngha ca L thuyt Dow l nhng chuyn ng ngang c tnh cht trung gian ca th trng phn nh thi k m gi bin ng rt t (vi th trng M l nh hn hoc bng 5%). ng ngang thng ko di t 2 n 3 tun hoc i khi l lu hn (trong vi thng). Khi th trng xut hin m hnh dng ng ngang, iu ny ch ra rng p lc ca cung v cu trn th trng l tng i cn bng. Thc t trong giai on ny cc lnh t mua hoc bn u th hin mt s kit sc. Nhng ngi mun mua c phiu th phi tng mc gi cho mua khuyn khch ngi c c phiu m h mun bn cho h, cn nhng ngi mun bn th vi th trng c bin ng dng ng ngang h thy rng s lng ngi mua ang t dn v kt qu l h phi gim gi c th bn c nhng c phiu ca mnh. Do vy mt mc gi dao ng vt ra ngoi mc dao ng ca m hnh ng ngang ang xut hin trn th trng s l mt du hiu r rng cho mt th trng ln hoc xung gi ty thuc vo hng ca dao ng vt ra ngoi. Nhn chung m hnh ng ngang cng ko di lu v bin dao ng cng nh th ngha ca dao ng vt ra ngoi m hnh ng ngang cng ln. M hnh ng ngang thng din ra di va khong thi gian tn ti ca n mang mt ngha quan trng i vi nhng ngi phn tch th trng theo trng phi Dow. Nhng bin ng vt ra ngoi m hnh ng ngang c th l du hiu cho thy m hnh ny chnh l nhng mc nh hoc y rt quan trng ca th trng bi nu l 9. Khi lng giao

nh th chnh l giai on phn b - giai on ban u ca mt Bear Market; cn nu du hiu cho thy n c th l mc y ca th trng th y l giai on tch t - giai on u ca mt Bull Market. Thng thng nht, n ng vai tr nh mt thi k yn tnh thuc giai on cui cng trong qu trnh hnh thnh hoc thuc giai on cng c xu th cp 1 ca th trng. Trong nhng trng hp m hnh ny ng vai tr nh nhng sng cp 2. Mc bin ng 5% cng hon ton ch l mt mc bin c xc nh theo kinh nghim bi trn thc t rng m hnh ng ngang c rt nhiu im tng ng vi m hnh cng c nhiu bin ng ngang vi bin ln hn nhng hai bin ca n vn c xc nh kh r rng v tng i chun nn cng c tnh l mt loi m hnh ng ngang. 11. Ch s dng mc gi ng ca nghin cu. L thuyt Dow khng quan tm v t cao n cc mc bin ng gi (thm ch l c mc gi cao nht v thp nht) trong ngy m ch quan tm n nhng s liu cui ngy giao dch, chng hn nh mc bnh qun gi bn cui cung trong ngy. Xem xt mt th trng vi xu th c bn l tng gi v ang thi im gi tng v t mc nh ca ngy hm vo 11 gi sng, gi s lc ch s bnh qun ang l 152.45 sau li gim xung mc gi ng ca l 150.70. c th xc nhn th trng vn ang trong xu th c bn l tng gi th t tng gi tip theo mc gi ng ca phi cao hn 150.70. Trong trng hp ny mc nh 152.45 khng c quan tm n. Tri li nu t th 2, d gi c t n mc nh 152.60 nhng gi ng ca li nh hn 150.70 th hon ton c c s nghi ng liu xu th tng gi hin ti c cn tip tc hay khng. Trong nhng nm gn y, nhiu kin c a ra xung quanh vn liu ch s gi bnh qun phi tng thm hay gim i bao nhiu so vi gii hn t c ca t dao ng gi trc (nh hoc y) c th bo hiu (xc nhn mt xu th mi hoc xc nhn li xu th hin ti) xu th th trng. Dow v Hamilton lun rt cn thn trong vic xem xt bt c mt dao ng nh no xen vo xu th hin ti lm gi thay i thm ch n 0. 01 v hai ng u cho rng du hiu hon ton c th l mt du hit ng. Nhng ngy nay nhiu nh phn tch cho rng mc thay i phi t t nht 1.00 mi c th c coi l mt du hiu ca th trng. 12. Mt xu th cn c gi nh rng vn ang tip tc cho n khi c mt du hiu thc s v s o chiu ca xu th c xc nh. Nguyn l ny l mt trong nhng nguyn l c nhiu kin tranh ci nht. Nhng khi c hiu chnh xc n vn c gi tr rt ln trong phn tch th trng. Nguyn l th mi hai gip phng vi nhng thay i (phn ng) qu sm trong quan im v th trng, theo nh chng ta hay ni l cm n chy trc t, ca bt k nh u t no. iu ny khng nhm lm nh u t tr hon hnh ng ca mnh li mt cch khng cn thit, cho d l ch mt pht, khi nhng du hiu v s thay i ca xu th th trng l r rng, nhng n nhc nh mt iu rng li th s nghing v pha nhng ngi bit ch i cho n khi h chc chn v tnh hnh th trng v r rng s khng nghing v nhng ngi qu nn nng vi hnh ng ca h. Kh nng xy khng th c pht hin mt cch r rng bi bn cht ca n l nhng bin ng thc t ca th trng v chng thay i thng xuyn. Bull Market khng th ln gi mi v Bear Market th sm mun cng t n y ca n. Khi mt xu th cp 1 ca th trng va mi c hnh thnh th cho d c nhng dao ng trong ngn hn ta vn c th chc chn rng n khng thay i, nhng nu n ko di cng lu th mc chc chn cng t dn i, cc im ti xc nhn xu th th trng cng c gi tr t dn i.

ng lc ca ngi mua v kh nng bn c nhng c phiu vi gi cao hn gi mua kim li s ngy cng thp nu nh Bull Market tn ti trong nhiu thng v r rng l thp hn khi n mi hnh thnh. Nguyn l th mi hai ca Dow ni rng Making your position pending contrary orders. Mt h qu tt yu t nguyn l ny l khi c nhng du hiu v s thay i ca xu th th trng th s thay i c th xy ra bt c lc no. V vy bt c nh u t no cng cn phi theo di th trng mt cch thng xuyn. Hay Tht! Lu lm em mi nghe c bi tham lun thc t v phn tch k thut nh th ny. Xt v pha ptkt em cng nhn nh rng th trng tng t nh anh TT s khng tt p nh trc kia na nhng du hiu trong phn tch di hn (Weekly) cho thy th trng c xu hng gim tr li. V phn tch tnh hnh chung, Nu chng ta suy xt cn nhc hn th thy iu ny li s cng ng hn. Lp lun: Xt v t chc - Khi mt th trng c s can thip v dm ng ca nhng nh u t chuyn nghip hn, h s cn trng hn nu quyt nh lao vo mt th trng m trong ton l nhng qu trng d v.

MA CK PVD FPT STB BBT HBC SGH VTA CII DHG SJS

GIA TT 270 610 154 29.2 94.5 94.5 31.1 86.5 270 380

EPS 1.831 8.065 2.482 0.493 1.597 1.63 0.539 1.59 5.02 7.14

P/E 147 76 62 59 59 58 58 54 54 53

V pha NT nh l v khng chuyn nghip: H s phi tm cch t trang b cho mnh nhng cng c tht vng chc kim c nhiu tin hn, m khi ngi ta nhn bit c nhng iu khng tht t mt th gii tht m y tm gi l th trng bong bng -->d nhin NT s thn trng hn trong quyt nh ca mnh. M nu ni l th trng gi o, gi bong bng. Vy th hi c bao nhiu ngi dm bc vo th trng ny v nu nh cc NT v pha c nhn cng nh t chc u thn trng nh vy th th trng liu c cn lin tc D Mua na khng? Ring phuctran cho rng th trng chng khon Vit Nam tm thi s gim v Vnindex c th hot ng tt mc VNIndex 900 n 1000. Tt nhin th trng s tng trng tt hn khi Vit Nam tip tc pht huy th mnh ca mnh t nhng doanh nghip ni ti, nhng c l chng ta phi ch mt thi gian na mi hy vng thc hin c iu ny. Phuctran

Vn th 8 trong l thuyt ca Dow c ni v vic hai ch s phi xc nhn ln nhau trc khi ta c th xc nhn v mt xu th chung cho ton th trng. im ny m ch ti hai ch s Dow Jones Industry v Dow Jones Transport. Tuy l hai ch s tch bit nhng c lin quan mt thit v ni chung cng th hin tnh trng ca th trng. Vit Nam hin nay, s tng trng v bin ng ca hai ch s HASTC- ndex v HSTC Index cng c ng iu rt cao. Qua biu mt nm ca hai ch s ny c th thy c tnh ng iu .

Quay li vi nhng du hiu v th trng Bear Market trong l thuyt Dow. "Xu th gim gi ca th trng cng c chia thnh ba thi k. Thi k u tin l thi k phn b (thi k ny thc s bt u giai on cui ca Bull Market trc )." Theo c nhn ti, thi k ny qua sau khi kt thc tun u tin giao dch sau Tt hoc c th t trc . Phn tch k thut nghing rt nhiu trn kha cnh phn tch tm l nh u t, bi trong ngn hn, tm l con ngi l kh on, nhng trong di hn, qua nhiu th h, nhng chuyn gia PTKT tin rng nhng m hnh bin ng tm l chung ca loi ngi l khng i v ging nhau, chng hn nh nhiu tin th vui v mt tin th bun. Tuy nhin kt qu phn tch tm l trnh cc "nhiu", gi nh ca PTKT l nh u t c trnh u t ti thiu, tc l nhng ngi khng bit g v chng khon, u t (ang khng t VN) s khng c xt n. Nu nh p dng gi nh ny, c nhn ti tin nhng ngi c kin thc nht nh v CK v u t u ng v thc t qu nng v vt xa gi tr thc ca ton th trng. Ni theo l thuyt Dow, h l

nhng ngi c kh nng nhn xa hn v nhn thc c s khng bnh thng, mt s bt u ngh n vic thot ra. vo thi im c mt vi t tng nh vy, th trng vn si ng, khi lng giao dch vn rt ln. Tuy nhin r rng c ngy cng nhiu ngi cm thy lo lng. Trong nhng tun gn y, th trng c du hiu khc so vi thi gian trc , hnh dng tng thng ng, tc tng v bo c thay i bng mt vi c git ngc kh mnh sau hi phc, xen k bi nhng phin tng v gim gi nh.

Biu ngn t u thng hai cho thy VNIndex khng bin ng qu mnh trong vi tun gn y, nhng on tng/gim to cho chng ta cm gic v mt giai on dao ng ngang nhiu hn. HASTC c tng vt trong na u thng 2, sau cng dao ng ngang t thi im cui thng hai n nay. Khng th khng nh nh tin tri rng th trng s th no, tuy nhin c nhn ti ngh sau mt vi c gim kh mnh ri li hi phc v bin ng ln tn chiu ngang nu ko di lu hn, ( M l 2-3 tun, VN c th lu hn chng?) th c vt sau giai on ny c th mang tnh quyt nh. V hng no th s l "khng lng thin" nu i khuyn, hay th th vo tai ai ^_^, nhng quan im c nhn ti l c l s khng hng ln

L thuyt Dow- nhng hn ch

( Bnh chn: 0 -- Tho lun: 0 -- S ln c: 512) Tri li vi vic nhiu ngi vn coi l thuyt Dow l mt dng kim ch nam, mt dng b kp tuyt hc cho lnh vc phn tch u t ti chnh, th nhiu nghin cu s dng cc cng c thng k hin i li cho thy L thuyt Dow cng c nhiu hn ch. Di y l mt s hn ch c bn. L thuyt Dow qu tr.

y l ph bnh ng. i khi ngi ta cn thm ch cho rng nu mi bin ng ln ca th trng c chia thnh ba phn th L thuyt Dow s lm ngi tun theo n mt i c hi kim li phn u v cui ca bin ng ny, c khi l mt i ton b c hi. Nhc li rng y l mt im ng v L thuyt Dow, nhng trn thc t nhng hnh ng theo ng L thuyt Dow cng mang li li nhun rt ln v c rt t ngi t c mc li nhun ny. Nhng ghi nhn v tnh ton cho thy li nhun s rt cao nu u t theo ng L thuyt Dow. L thuyt Dow khng phi l lun ng. iu ny hon ton r rng. Vic p dng L thuyt Dow hon ton da vo kh nng gii thch tnh hnh th trng v chu s ri ro i vi tnh chnh xc ca nhng gii thch ny. Du sao cng cn nhc li rng lch s chng minh nu tun th ng theo l thuyt Dow th li nhun s rt cao. L thuyt Dow thng lm cho nh u t phi bn khon. Bt c lc no L thuyt Dow cng c th a ra nhng cu tr li da trn c s hp l v tnh hnh thc t ca th trng. Cu tr li c th sai nhng ch l trong mt thi gian ngn tng i giai on u ca xu th cp 1 mi hnh thnh. S cng c lc mt nh phn tch theo trng phi Dow ni vi mt nh u t rng: Xu th c bn ca th trng c l s vn l ln gi nhng th trng bc vo thi k nguy him v ti khng th khuyn bn chnh xc nn mua g vo lc ny. C l qu mun. Thng th kin phn i ny ch phn nh nhng phn ng i vi quan im ca L thuyt Dow nguyn l ch s bnh qun phn nh mi thng tin v thng s ca th trng chng khon. C th kin phn i ny l ca nhng ngi c quan im bn thn v nhng bin ng c phiu khng thng nht vi quan im ca L thuyt Dow. Trong nhng trng hp khc, nhng li ch trch nhm vo L thuyt Dow ch phn nh duy nht mt iu l s thiu kin nhn ca ngi a ra li ch trch y. S c th trong nhiu tun hay nhiu thng (in hnh l vi th trng ang xut hin m hnh ng ngang) L thuyt Dow khng th a ra mt nhn nh c th no. Khi nu mt nh u t a hat ng phn ng li th iu l hon ton d hiu. Nhng tnh kin nhn l mt phm cht khng th thiu trn bt k th trng chng khon no bi n s gip nh u t trnh c nhng sai lm nghim trng. L thuyt Dow khng gip g c cho nhng nh u t theo cc bin ng trung gian. H l nhng ngi u t trong ngn hn. L thuyt Dow hu nh khng a ra (nu c th ch rt t) nhng du hiu v s thay i trong cc xu th trung gian. Tuy nhin nu c th c c nhng du hiu ny th r rng li nhun s cao hn nhiu so vi ch u t theo nhng bin ng ca xu th cp mt. Mt s nh kinh doanh chng khon da trn L thuyt Dow a ra nhng nguyn l ph p dng cho cc bin ng trung gian. Nhng nhn chung cha c mt nguyn l no loi ny hat ng thc s c hiu qu. L thuyt Dow ch l mt cng c - mt chic my khi ta a d liu vo th n a ra nhng kt qu v xu th cp 1 - xu th chnh ca th trng. iu ny c ngha rt quan trng bi hu ht cc c phiu trn th trng u vn ng theo xu th . L thuyt Dow khng th ch ra, khng th gip bn xc nh nn mua hay bn loi c phiu no.

Qui nh T+3 v nhng ngy lin quan n chia c tc

Vi cc nh u t, c bit l cc nh u t di hn, c tc l mt thu nhp rt quan trng t vic s hu c phiu ca mt cng ty. Quyt nh chia c tc l do ban gim ca cng ty a ra. Chng c g bt buc mt cng ty phi tr c tc cho c ng, cho d nu trong qu kh n tng lm vy. Tuy nhin, nhiu nh u t li coi mt mc c tc n nh l thc o quan trng cho mt c phiu tt, v vy hu ht cc cng ty u phi phn vn nu h c nh gim hoc khng chia c tc.
Ngi ta c th chia c tc di nhiu dng khc nhau, nhng ph bin nht l chia c tc bng tin mt hoc bng c phiu. Nhng iu hay gy rc ri y khng phi l c tc c chia th no, chia bao nhiu m vn l c tc c chia khi no?

C bao nhiu ngy lin quan n vic chia c tc?

L mt ngi tham gia vo th trng chng khon, chc hn bn tng lng tng khi gp phi rt nhiu khi nim lin quan n ngy tr c tc ca mt cng ty: ngy cng b c tc, ngy giao dch khng hng c tc, ngy kha s, ngy thanh ton c tc. Tht may mn, v nu l nh u t, bn ch cn quan tm n 2 ngy: ngy ngy giao dch khng hng c tc v ngy thanh ton. Nm vng c im ca hai ngy ny l vi mt nh u t. Cn t gc ca cng ty, ngy kha s v ngy thanh ton l nhng mc quan trng.

Qui nh T+3 v ngy thanh ton v ngy kha s

Theo qui nh T +3: nh u t ch c th nhn c chng khon (nu l ngi mua) hoc tin (nu l ngi bn) trn ti khon ca mnh ti CTCK sau 3 ngy lm vic (T+3) k t ngy mua bn. y l mt qui nh mang tnh quc t m hu ht cc th trng chng khon trn th gii u p dng, trong c c Vit Nam. Khi mt cng ty cng b vic chia c tc, th ngoi s c tc c chia trn mi c phiu, n cn cng b ngy kha s (books closing date) hay cn gi l ngy ghi nhn (record date). Tt c cc c ng c tn trong s ng k c phn ca cng ty vo ngy s c chia c tc. Nhng c tn trong s ng k c phn vo ngy , cc nh u t phi mua c phiu t t nht l 3 ngy lm vic trc . chnh l ngha ca qui nh T+3 trong trng hp ny. Khi cc nh u t mua c phiu thng qua mt ngi mi gii, ngay khi giao dch y c thc thi th nh u t tr thnh ngi s hu v mt kinh t i vi c phiu , v phi chu mi ri ro, li l c th xy ra i vi cc bin ng gi ca n. Tuy nhin, ngy m giao dch y thc s c thc hin, v mt vt l, khi tin c chuyn t ti khon ca ngi mua sang ti khon ngi bn, v ngi mua thc s nhn c c phiu l 3 ngy lm vic sau ngy khp lnh ni trn. Khong thi gian ny cho php nhng ngi c nhim v thc thi cc lnh giao dch loi b mi trc trc v tranh chp trc ngy giao dch thc s. V vy, c th tr thnh ngi nm gi c phiu vo ngy kha s, v nh , c quyn c nhn c tc, nh u t cn phi mua n t nht 3 ngy trc . trnh cho nh u t phi t mnh lm nhng php tnh ton phc tp ng thi c th mc sai st, c bit khi m khong thi gian 3 ngy ny c dnh dng n nhng ngy ngh l th thng thng, chnh sn giao dch s lm tt c nhng vic . Sau khi cng ty cng

b ngy kha s, sn giao dch s thng bo cho ton b th trng v ngy m cc nh u t cn phi mua c phiu trc c hng c tc.

Ngy giao dch khng hng c tc

Ngy giao dch khng hng c tc l ngy m nu bn mua c phiu vo hoc sau ngy th bn s khng c hng c tc ca ln chia (d nhin iu ny chng nh hng g n quyn nhn c tc ca bn 1 nm sau , nu bn cn gi c phiu !) V vy, mt iu quan trng i vi nh u t l phi nm c ngy c bit ny. Theo qui nh T+3 ni trn th ngy giao dch khng hng c tc c hiu l 2 ngy trc ngy kha s. Vo ngy giao dch khng hng c tc, gi c phiu s st xung mt khong xp x vi gi tr phn c tc c chia. Nhng mi th u cng bng bi v bn s c b p bng chnh s c tc y trong 1,2 tun sau . V vy, ng c bi ly ch v c phiu ca bn b st mt vi % ch sau c 1 m. Tt nhin, khng c g l tuyt i c, gi c phiu s st xung c th nhiu hn hoc t hn s c tc c chia mt cht, ty thuc hon ton vo cc yu t hng ngy hng gi vn nh hng n gi ca n.

V d: ngy 15/3/2007 cng ty C phn hp H Long (CAN) cng b s chia c tc 2000 /cp, ngy cng ty chnh thc kha s l 31/3/2007, nh vy vo ngy 31/3, tt c cc c ng c tn trong s ng k c ng ca cng ty s c quyn nhn c tc. V Vit Nam cng p dng qui nh T+3, nn ngy giao dch khng hng c tc l 29/3/2007. Nhng nh u t no mua c phiu CAN t ngy 29/3 tr i s ch tr thnh c ng chnh thc ca CAN t 1/4/07 tr i, cho nn khng c quyn hng c tc ln ny. Gi s y l thng tin duy nht nh hng n c phiu ca CAN th gi ca n vo 29/3 s gim tng ng t 30.000 /cp xung cn 28.000/cp.
Ngy cui cng c lin quan n vic chia c tc l ngy thanh ton, ngy m cng ty tin hnh vic thanh ton (tin, hoc c phiu) cho c ng ca mnh. Thng thng th vic thanh ton thc t ny din ra mt vi tun sau ngy kha s.

Mt c hi kim li tuyt vi?

Khi m khng t cc nh u t vn hay lng tng trc nhng thi im c bit nh th ny th chng c g l ngc nhin khi ngi ta c hn mt chin lc ring khai thc im yu y. Chin thut y c gi l "nh cp c tc" - (stripping dividend) thng qua vic mua mt c phiu ngay trc ngy giao dch khng hng c tc, thu c tc v cc khon hon thu u i lin quan, ri bn i ngay sau . Nu c phiu gim gi t hn khon c tc c chia, nh u t s d dng kim c li nhun. Nhng tht khng may l th trng chng khon li khng c thi quen cho khng ai ci g, chng c g m bo cho nh u t l iu ngc li khng xy ra. Cn v khon hon thu u i th sao? Theo h thng thu ca mt s nc (Australia, New Zealand), trnh vic nh thu hai ln ln s c tc ca nh u t (trc phi chu thu thu nhp doanh nghip), c quan thu thng cho php hon thu vi phn m cng ty np.

V d: 1 cng ty c li nhun $20/cp. Cng ty ny phi np thu thu nhp doanh nghip 30% ~ $6/cp. Cng ty chia c tc 50% s li nhun. Nh vy nh u t nhn c tc ($7/cp) v anh ta s c c quan thu hon li s

thu tng ng $3 c thu nhp $10/cp, s tin ny sau mi c tnh vo thu nhp chu thu ca c nhn. Nh u t c th li dng qui nh ny chim ly phn hon thu ny ri bn
ngay c phiu i. Tuy nhin, vn khng n gin nh vy. C quan thu cc nc ny cn t ra mt qui nh c tn l "qui nh 45 ngy", theo qui nh ny, nh u t mun hng khon hon thu trn phi nm gi c phiu ti thiu l 45 ngy trc v sau ngy giao dch khng hng c tc. Trong sut thi gian y khng phi c phiu no cng gi c gi n nh v s tin m nh u t thu c theo cch ny cng khng cn hp dn na, ngoi ra cn cha tnh n cc khon thu ph tri khc. Rt cuc, nhng nh u t kiu ny ch t lm giu cho cc tay mi gii. www.saga.