TRNG I HC KINH T THNH PH H CH MINH KHOA O TO SAU I HC

TIU LUN MN: TM L & NGH THUT LNH O

TI: PHONG CCH LNH O CA TNG THNG NELSON MANDELA TI NAM PHI GIAI ON 1994-1995

Nhm : 1 Lp : Cao hc K19 QTK m 5 GVHD: TS. Hunh Thanh T

TP. H Ch Minh, thng 09, nm 2011

NHM 1
1)

2) 3) 4) 5) 6)
7)

8) 9) 10)

Trn Th T Quyn (Nhm trng) Nguyn Th Phng Hiu Nguyn Vit Trng Hiu Nguyn nh Hong Nguyn Th Qunh Nh L Quang Hong Phong Trn Quc Phong Trn Th Hu Phc Nguyn Th Phng Trn Phc Quan

MC LC Trang LI M U L do chn ti Phm vi ti 1

CHNG 1: C S L LUN V PHONG CCH LNH O 1.1. Cc khi nim 1.1.1. Lnh o 1.1.2. Phong cch lnh o 1.1.2.1. Phn loi phong cch lnh o theo nghin cu ca Kurt Lewin: chia lm 3 loi a. Phong cch lnh o c on b. Phong cch lnh o dn ch c. Phong cch lnh o t do 1.1.2.2. M hnh ca trng i hc Ohio a. Phong cch lnh o ch trng n con ngi b. Phong cch lnh o ch trng n cng vic 1.1.2.3. Tnh hung v la chn phong cch lnh o a. Th no l phong cch lnh o theo tnh hung b. Qun l kiu hng dn c. Qun l kiu t vn hay kiu ng bu d. Qun l kiu h tr f. Cc yu cu i vi lnh o tnh hung: g. Cc yu t nh hng n phong cch lnh o: h. Cc tnh hung lnh o c th

CHNG 2: PHN TCH THC TRNG PHONG CCH LNH O CA TNG THNG NELSON MANDELA 2.1. Phn tch thc trng phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela 2.1.1. Phong cch lnh o dn ch 2.1.1.1. To ra bu khng kh ci m, thn thin, quan tm v khuyn khch nhn vin by t quan im 2.1.1.2. Th hin s tin tng, tn trng, nh gi cao nhng nng lc v n lc ca nhn vin 2.1.1.3. ng lun lng nghe kin ca cp di cho d l nhng kin tri chiu, v sn lng gii thch cn k: 2.1.1.4. Hch nh trc v a ra cc mong i r rng 2.1.1.5. Hng dn v truyn cm hng cp di c th lm tt hn, gip h vt ln trn nhng gii hn ca bn thn h. 2.1.1.6. Giao nhim v c th cho tng nhn vin nhng ng h t quyt nh cch thc thc hin nhim v 2.1.1.7. Lnh o cch lm gng cho nhn vin 2.1.2. Phong cch lnh o c on

11

11

2.2. nh gi phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela 16 2.2.1. Phong cch lnh o dn ch 2.2.1.1. u im 2.2.1.2. Nhc im 2.2.2. Phong cch lnh o c on. 2.2.2.1.u im 2.2.2.2. Nhc im

CHNG 3: GII PHP HON THIN PHONG CCH LNH O CA TNG THNG NELSON MANDELA 3.1. Mc tiu 3.2. Gii php hon thin phong cch dn ch. 3.2.1. Gii php pht huy u im ca phong cch dn ch. 3.2.1.1. to ra s t tin cho nhn vin, gip h vt qua nhng gii hn v hon thin bn thn 3.2.1.2. xy dng s tin tng, trung thnh, v s tn ty ca nhn vin 3.2.1.3. xy dng tinh thn on kt, pht huy s sng to v sc mnh tp th trong ni b 3.2.2. Gii php khc phc nhc im ca phong cch dn ch 3.3. Gii php nhm hon thin phong cch lnh o c on 3.3.1. Gii php pht huy u im ca phong cch lnh o c on 3.3.1.1. nhanh chng n nh tnh hnh, gii quyt mu thun 3.3.1.2. nm bt thi c thun li to dng hnh nh Nam Phi kiu mi 3.3.1.3. Tng s ng h ca ngi da trng, lm gim thnh kin ca ngi da trng i vi ngi da en 3.3.1.4. Gip ngi dn Nam Phi vt qua ni s hi v nhng hn ch ca bn thn, khm ph nhng tri nghim mi 3.3.1.5. Th hin sc mnh ca tinh thn i on kt dn tc, e da cc th lc chng i trong v ngoi nc 3.3.1.6. Tng uy tn v khng nh ti nng lnh o ca Tng thng Nelson Mandela 3.3.2. Gii php khc phc nhc im ca phong cch lnh o c on 3.3.2.1. Khc phc nhc im to c hi cc th lc chng i xuyn tc, chng ph thnh qu cch mng

18 18 18

19

3.3.2.2. Khc phc s hoi nghi, lo lng, phn i, bt mn ca cc quan chc v ngi dn da en trong chnh quyn mi 3.3.2.3. Khc phc vic xy dng hnh nh mt nh lnh o chuyn quyn 3.3.2.4. Gim ri ro tht bi ca quyt nh c on 3.4. Kin ngh Kin ngh i vi cng ng quc t KT LUN Kt qu v ngha ca ti Hn ch ca ti v hng nghin cu tip theo 23 22

LI M U L do chn ti. Trong iu kin mi trng thay i lin tc nh hin nay, lnh o tr thnh vn thu ht s quan tm rng ri khng ch ca cc nh lnh o doanh nghip m cn ca c nhng ngi lnh o t nc. i mt vi s thay i v lnh o i ng nhn vin khc nhau v nhiu mt nh nng lc, kinh nghim, c im tm l,th i hi nh lnh o phi bit vn dng linh hot cc phong cch lnh o c th hon thnh mc tiu ca t chc. Nghin cu v phong cch lnh o ca Tng Thng Nelson Mandela s cung cp nn tng l thuyt cng nh bi hc thc tin quan trng gip cc nh lnh o c th hiu v vn dng cc phong cch lnh o ph hp cho t chc ca mnh. Phm vi ti. Cu tng thng Nam Phi Nelson Mandela l mt trong nhng nh lnh o kit xut ca nhn loi. ng lnh o Nam Phi vt qua nhng giai on kh khn nht trong lch s ca n. C cuc i, ng u tranh chng ch ngha Aparthied, lnh o t nc hng n xy dng mt nc Nam Phi kiu mi v mt nn dn ch v ha gii dn tc. Phong cch lnh o ca ng lun l bi hc sng ng v qu gi cho cc th h lnh o trn th gii. Phm vi ca ti da trn bi cnh Nam Phi giai on 1994-1995, trong tp trung lm r cc phong cch lnh o m Tng thng s dng lnh o Nam Phi trong nhng hot ng hng ti Gii v ch th gii mn Bng bu dc 1995.

CHNG 1: C S L LUN V PHONG CCH LNH O 1.1. Cc khi nim: 1.1.1. Lnh o: - La lam cho cng vic c hoan thanh bi ngi khac. - La chi dn, iu khin, ra lnh va i trc. - La tim cach anh hng ngi khac at c muc tiu cua t chc. - La khi dy n lc cua nhn vin ho thc hin cng vic tt hn. - La giup t chc at c muc tiu mong mun. 1.1.2. Phong cch lnh o. Phong cch lnh o l nhng phng php hoc cch thc nh lnh o thng dng gy nh hng n i tng b lnh o. 1.1.2.1. Phn loi phong cch lnh o theo nghin cu ca Kurt Lewin: chia lm 3 loi: a. Phong cch lnh o c on. Kiu qun l mnh lnh c on c c trng bng vic tp trung mi quyn lc vo tay mt mnh ngi qun l, ngi lnh o - qun l bng ch ca mnh, trn p ch v sng kin ca mi thnh vin trong tp th. Phong cch lnh o ny xut hin khi cc nh lnh o ni vi cc nhn vin chnh xc nhng g h mun cc nhn vin lm v lm ra sao m khng km theo bt k li khuyn hay hng dn no c. Giao tip: t trn xung di. i tng s dng: nhng ngi c thi chng i, nhng ngi khng t ch. u im: - Gii quyt vn mt cch nhanh chng. - N cn thit khi tp th mi thnh lp. - Khi tp th nhiu mu thun khng thng nht.
2

- Nhn mnh vo kt qu d bo trc, chnh xc, trt t. Nhc im: - Trit tiu tnh sng to ca qun chng. - Bp nght tnh ch ng sng to ca cp di. - Hiu qu cng vic thp khi khng c lnh o. - Khng kh lm vic cng thng, d gy hn. b. Phong cch lnh o dn ch. Kiu qun l dn ch c c trng bng vic ngi qun l bit phn chia quyn lc qun l ca mnh, tranh th kin cp di, a h tham gia vo vic khi tho cc quyt nh. Kiu qun l ny to ra nhng iu kin thun li cho nhng ngi cp di c pht huy sng kin, tham gia vo vic lp k hoch v thc hin k hoch, ng thi to ra bu khng kh tm l tch cc trong qu trnh qun l. i tng s dng: nhng ngi c tinh thn hp tc, nhng ngi thch sng tp th. u im: - Cp di phn khi h hi lm vic. - Khai thc sng kin ca mi ngi. - Nhn c s cam kt ca cp di thng qua s tham gia ca h. Nhc im: - Tn km thi gian. - Ngi lnh o nhu nhc s theo ui cp di. c. Phong cch lnh o t do Vi phong cch lnh o ny, nh lnh o s cho php cc nhn vin c quyn ra quyt nh, nhng nh lnh o vn chu trch nhim i vi nhng quyt nh c a ra.

- Cc thnh vin ca nhm t thc hin cng vic theo cch tt nht m h c th. - Giao tip theo chiu ngang. - i tng s dng: nhng ngi c u c c nhn, nhng ngi ni hng. u im: - Pht huy cao sng kin ca mi ngi. - Cho php cp di thc hin cng vic khi thy ph hp m khng cn s can thip ca lnh o. Nhc im: - D sinh ra hin tng hn lon, v t chc. - Nng sut lao ng thp, lnh o vng mt thng xuyn. 1.1.2.2. M hnh ca trng i hc Ohio. Theo m hnh ny, cc nh qun l c th tp trung s khuyn khch, ng vin ca mnh theo hai hng: ch trng n con ngi v ch trng n cng vic. a. Phong cch lnh o ch trng n con ngi. Phong cch lnh o ch trng n con ngi c c trng ni bt l s quan tm n i sng, li ch v gn gi, lng nghe kin nhn vin. Cc nh lnh o theo phong cch ny c gng to ra bu khng kh thn thin v d chu ni lm vic. Do em li cho nhn vin ham mun hon thnh cng vic ca h mt cch hon ho v iu khin cho cng vic ca h c thc hin d dng hn. Nh lnh o tm kim s nht tr ca cp di bng cch i x vi h da trn s tn trng c nhn v phm gi, gim n mc ti thiu vic s dng quyn hn. Nhng hnh vi ca nh lnh o n cn l: - Biu l s nh gi cao khi nhn vin hon thnh tt mt cng vic.
4

- Khng i hi qu mc m ngi nhn vin c th thc hin. - Gip nhn vin gii quyt nhng vn ring t ca h. - i x mt cch thn thin v gn gi vi nhn vin. - Khen thng kp thi nhng nhn vin hon thnh tt cng vic. b. Phong cch lnh o ch trng n cng vic. c trng ni bt ca phong cch ny l nhng hot ng hoch nh, t chc, kim sot v phi hp cc hot ng ca cp di. Phong cch ny da trn c s nhng gi thit ca thuyt X. Nhng hnh vi in hnh ca nh lnh o ch trng vo cng vic bao gm: - Phn cng nhn vin m nhim vo cng vic c th. - Thit lp cc tiu chun nh gi thnh tch. - Cung cp nhng thng tin, ti liu cn thit cho nhn vin theo yu cu ca cng vic. - Lp biu tin hnh cng vic cho cc thnh vin ca nhm m nhn. - Khuyn khch p dng nhng quy trnh thng nht. Do hai nhm hnh vi quan tm ti cng vic v quan tm ti con ngi l tng i c lp vi nhau nn c th c 4 phong cch lnh o: (1) Quan tm ti cng vic cao v con ngi thp; (2) Quan tm ti cng vic cao v con ngi cao; (3) Quan tm ti cng vic thp v con ngi cao; (4) Quan tm ti cng vic thp v con ngi thp. Bn dng phong cch ny c th hin qua s :

Quan tm n con ngi

Cng vic: t Con ngi: Nhiu S3 Cng vic: t Con ngi: t S4

Cng vic: Nhiu Con ngi: Nhiu S2 Cng vic: Nhiu Con ngi: t S1

Nhiu

- S1: Ngi lnh o ch yu hng ti vic lm cho cng vic c

t thc hin, s quan tm ti con ngi l th yu.

- S2: Ngi lnh o theo ui Quant ti nng sut cao trong s Nhiu vic tm ti cng vic cn i t gia vic lm cho cng vic c thc hin v duy tr s on kt, gn b ca nhm v t chc. - S3: Ngi lnh o theo ui vic ng vin s hi ha ca nhm v tha mn cc nhu cu x hi ca ngi di quyn. - S4: Ngi lnh o gi vai tr th ng v mc tnh th din ra. 1.1.2.3. Tnh hung v la chn phong cch lnh o. a. Th no l phong cch lnh o theo tnh hung. Khng c phong cch lnh o no tt nht. Thc t, vic qun l hiu qu i hi nhiu phong cch qun l khc nhau. Lnh o theo tnh hung bao gm vic s dng bn phong cch qun l khc nhau: - Qun l theo kiu hng dn. - Qun l theo kiu t vn hay kiu ng bu. - Qun l theo kiu h tr. - Phong cch phn cp hay y quyn. b. Qun l kiu hng dn:

- Nh qun l s hng dn nhn vin lm th no hon thnh cng vic, kim tra cht ch hot ng ca nhn vin v t mnh a ra hu ht quyt nh. - y l phong cch thch hp nht qun l nhn vin mi vo ngh hoc i vi nhng ngi thc hin cng vic khng tt. - Tuy nhin, nu nh qun l ch s dng mt phong cch ny th s tr thnh tiu tit, c on. c. Qun l kiu t vn hay kiu ng bu: - Nh qun l lin tc a ra cc nh hng v buc nhn vin cng tham gia gii quyt vn v tham gia vo qu trnh ra quyt nh. - thc hin c iu ny, cn li ko kin ca nhn vin, tr li cc cu hi c nu ra v th hin s hng th bn bc cng vic vi tng c nhn. - Phong cch ny thch hp khi nhn vin khng cn l ngi mi i vi cng vic nhng cng cha kh nng hoc s t tin v kh nng thc hin cng vic ca mnh. d. Qun l kiu h tr: - Nh qun l s dng phong cch ny khi nhn vin ca anh ta c kh nng thc hin mt cng vic c giao nhng cn thiu t tin. - Theo phong cch ny, nh qun l l ni nhn vin nu ra nhng lo ngi v bn bc v nhng kh khn. - Tuy nhin, thay v gii quyt h, nh qun l ch h tr h. Lm nh vy s tng cng tnh c lp v s t tin ca nhn vin. e. Phong cch phn cp hay y quyn: - S dng i vi nhn vin c c k nng v s t tin trong vic x l cng vic. - Tuy nhin, nu bn s dng phong cch ny trc khi nhn vin ca bn sn sng cho nhng cng vic th h c th s cm thy rng bn b ri h. f. Cc yu cu i vi lnh o tnh hung:

- Lin tc thay i phong cch qun l ph hp vi s pht trin v k nng, kinh nghim v s t tin ca nhn vin. Nu khng s khin nhn vin khng th pht trin c. - Sn sng s dng cc phong cch khc nhau vi cng mt ngi bi trong khi anh ta c th t tin v c kh nng thc hin mt vic ny th mt vic mi giao cho anh ta s li i hi mt phong cch qun l khc. - Lun lun thc hin qun l vi mc tiu lm cho nhn vin ca mnh pht trin k nng v tng tnh c lp hn. - Lnh o theo tnh hung tr thnh mt cch tip cn ph bin trong qun l con ngi bi n tnh n s khc bit gia cc nhn vin. Hc cch tip cn ny, cng vic ca bn s tri chy hn v nhn vin ca bn s hc c cch t qun l mnh. g. Cc yu t nh hng n phong cch lnh o: - Thi gian l bao nhiu. - Cc mi quan h c da trn s tn trng v tin tng hay da trn s thiu tn trng. - Ai l ngi nm gi thng tin: bn, cc nhn vin hay c hai? - Cc nhn vin c hun luyn ra sao v bn hiu r cc nhim v nh th no? - Cc mu thun ni b. - Mc sc p. - Kiu nhim v. l kiu cu trc, phi cu trc, phc tp hay n gin. - Lut l hay cc quy trnh th tc c thit lp. h. Cc tnh hung lnh o c th: h1. Theo thm nin cng tc: - S dng phong cch lnh o c on i vi cc nhn vin mi, nhng ngi cn ang trong giai on th vic. - Nh lnh o s l mt hun luyn vin tt vi y nng lc v trnh . - Nh , nhn vin s c ng vin hc hi nhng k nng mi. y s l mt mi trng hon ton mi dnh cho cc nhn vin.

h2. Theo cc giai on pht trin ca tp th: - Giai on bt u hnh thnh l giai on tp th cha n nh. Mi thnh vin thng ch thc hin cng vic c giao theo nhim v, nh lnh o nn s dng phong cch c on. - Giai on tng i n nh. Khi cc thnh vin cha c s thng nht, t gic trong hot ng, tnh tch cc, s on kt cha cao nn dng kiu lnh o mm do, linh hot. - Giai on tp th pht trin cao: Tp th c bu khng kh tt p, c tinh thn on kt, c kh nng t qun, t gic cao nn dng kiu dn ch hoc t do. h3. Da vo tnh kh ca nhn vin: - i vi tnh kh si ni-nng ny. - i vi tnh kh trm t-nht nht. h4. Da vo gii tnh: Ph n thng hay lm vic tt hn di s ch huy c on. h5. Theo trnh ca nhn vin: - S dng phong cch lnh o y thc i vi cc nhn vin hiu r v cng vic hn chnh bn thn nh lnh o. - Nh lnh o khng th m m tt c mi th. Cc nhn vin cn lm ch cng vic ca h. - Cng nh vy, trng hp ny s gip nh lnh o c iu kin lm nhng cng vic khc cn thit hn. h6. Da theo tui: - Nn dng kiu lnh o t do i vi ngi hn tui. - Tri li i vi ngi nh tui th dng kiu c on. h7. Cn c on vi: - Nhng ngi a chng i. - Khng c tnh t ch. - Thiu ngh lc. - Km tnh sng to. h8. Cn dn ch vi:

- Nhng ngi c tinh thn hp tc. - C li sng tp th. h9. Nn t do vi: - Nhng ngi khng thch giao thip. - Hay c u c c nhn ch ngha. h10. Vi tnh hung bt trc: - Vi mt s tnh hung i hi ta phi hnh ng khn trng v kp thi, chng hn nh ha hon. - Mi n lc phi dc ht vo x l tnh hung. - Doanh nghip cn mt s lnh o cng rn v uy quyn. h11. Bt ng trong tp th. Khi c s bt ng trong tp th, trc s th ch, chia r ni b, nh qun tr cn p dng kiu lnh o c on, s dng ti a quyn lc ca mnh. h12. Nhng tnh hung gy hoang mang: - Thnh thong do s xo trn trong tp th nh thay i, ci tkhng ai bit nn phi lm g, mi ngi u hoang mang. - Nh qun tr phi t ra gn gi, gp g trao i, thng bo, to mi quan h thn mt trn an nhn vin. Trong phm vi nghin cu, chng ti la chn phong cch lnh o dn ch v c on lm c s l lun cho ti.

10

CHNG 2: PHN TCH THC TRNG PHONG CCH LNH O CA TNG THNG NELSON MANDELA (TI NAM PHI GIAI ON 1994-1995) 2.1. Phn tch thc trng phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela. Cu tng thng Nam Phi Nelson Mandela, xut thn trong mt gia nh hong tc, sinh ra v ln ln trong bi cnh t nc chm m trong cc cuc bo ng. V tham gia vo cc hot ng chng ch ngha Aparthied, ng tng b bt gi 27 nm. Phn ln thi gian ng b giam gi ti o Robben. Lc trong t, ng hc bng C nhn lut ca chng trnh o to t xa ca i hc Lun n. Sau khi ra t, ng tr thnh Tng thng u tin c bu theo c bu theo hnh thc dn ch. ng tip tc kin tr u tranh cho mt nn dn ch. ng lnh o quc gia Cu Vng xy dng mt Nam Phi kiu mi. Trong sut cuc i, ng nhn hn 250 gii thng trong v ngoi nc, trong c gii Nobel Ha Bnh nm 1993. Theo mt bi vit trn tp ch Newsweek, "Mandela c c mt v tr bt kh xm phm khi nhc n Nam Phi. ng l nh gii phng dn tc, v cu tinh, l Washington v Lincoln ha li lm mt". Khi ln lm tng thng, trch nhim ca ng l phi a t nc thot khi nguy c ca mt cuc ni chin, chm dt cc cnh bo ng, hn th dn tc, phn ha giu ngho, ng thi phi vc dy nn kinh t tr tr, ngho i, bnh tt, tht nghip, v.v. Trong sut qu trnh lnh o, ng ch chng theo ui phong cch dn ch, dnh u tin hng u cho vn ha gii dn tc. Tuy nhin, trong mt vi hon cnh c bit ng p dng phong cch c on. Nhn thy World Cup bng bu dc l thi c thun li xoa du hn th, hn gn vt thng dn tc, ng c mt quyt nh chin lc l s dng th thao, c th l i bng bu dc quc gia Pringboks lm phng tin t c mc ch chnh tr ca mnh.

11

 lm c iu ny, ng cn phi tranh th s ng h ca ngi dn, cng s v cc lnh o da en ln da trng. Vy ng lm iu nh th no? Chng ta s i vo phn tch cc phong cch lnh o ca ng lm r vn ny. 2.1.1. Phong cch lnh o dn ch. Phong cch ny pht huy hiu qu trong hon cnh Nam Phi mi ginh c c lp, ngi dn da en ca ng nhiu xng mu xy dng chnh quyn mi cng bng hn, dn ch hn. H nhy cm, d tn thng, lo lng v s hi v ni au qu kh vn cn m nh. V th h mong ginh li c quyn, c li m ngi da trng lu nay tc ca h, h cng mong mun nhng quyn c bn, quyn c quyt nh cc vn ca quc gia. t nc ang b chia r bi mu da, nhng khng phi tt c ngi da trng u theo ch ngha Apartheid, nhiu ngi trong s h ng h mt nn dn ch. Ngi da trng li chim gi phn ln ti sn quc gia, v c trnh hc thc cao trong x hi. Nhiu ngi trong s h ang nm gi v tr quan trng trong qun i, v nn kinh t. H cng lo s b tr th. Trong tnh th Nam Phi nh trng mng, ng phi tn dng tng vin gch d vin gch c mu xanh v vng xy dng mt nc Nam Phi kiu mi. World Cup Bng bu dc s t chc ti Nam Phi, s c thi u ti cc a im trn khp t nc, s tp trung s ch ca bo ch v cng ng th gii. Trn chung kt s c truyn hnh trc tip cho hn 1 t ngi xem. y l c hi thun li xy dng hnh nh Nam Phi kiu mi trong lng cng chng v gii chc quc t, ng thi l c hi ngi dn xa i hn th, v ni s hi, on kt vi nhau; L c hi ngi Nam Phi thot khi mc cm l ni bn thu ca th gii; L c hi h tin tng vo nhng k tch m h c th to ra. Phong cch dn ch ca tng thng Nelson Mandela c nhng c im sau: 2.1.1.1. To ra bu khng kh ci m, thn thin, quan tm v khuyn khch nhn vin by t quan im.

12

iu ny c th hin qua cc tnh tit: -ng lun n n ci, nim n v quan tm cp di. V d: quan tm n sc khe ca b Linga (m ca mt v s da en). ng khng tit kim nhng li khen ca mnh. V d: sn lng khen cho mt kiu tc mi, mt trang phc mi ca nhn vin. -Theo li mt ngi v s da trng ca ng: khi ti lm vic vi tng thng tin nhim, cng vic ca ti l tr nn v hnh. Vi Nelson, ng ta tm ra ti thch n ko Toffe ca Anh v ng y mua mt t cho ti trong chuyn thm Anh. Vi ng y khng ai v hnh c. 2.1.1.2. Th hin s tin tng, tn trng, nh gi cao nhng nng lc v n lc ca nhn vin: Ngi da trng khng c tin tng v trng dng trong chnh ng ca ng nhng ng vn trng dng h: ng gi li i ng nhn vin da trng, v s da trng, i bng da trng. 2.1.1.3. ng lun lng nghe kin ca cp di cho d l nhng kin tri chiu, v sn lng gii thch cn k. iu ny c th hin qua cc tnh tit: - ng lng nghe kin nhn vin, chuyn vin, quan chc, dn chng nh gi v nhng hn ch v kh nng chin thng ca i bng Pringboks (Pringboks l biu tng ca ch phn bit chng tc, hn na kh nng thi u ca i bng c nh gi l rt t). V ng ni vi h: Ngi da trng qu trng bng du dc, h yu mn i bng Pringboks, mu c sc o i tuyn. Nu tc ot nhng iu h a thch l chng ta s nh mt h. Chng ta phi tt p hn h, lm h ngc nhin bng lng trc n, s v tha, v ho hip ca chng ta.. - ng lng nghe nhng lo ngi v an ninh ca Jason Tshabalala- i trng i v s khi ng tip nhn nhng ngi da trng trong i v s ca mnh; V ng c gng xoa du v gii thch cho Jackson Tshabalala- i trng i v s, ngi da en: khi cng chng nhn thy ti, h cng nhn thy v s ca ti,cc anh trc tip i din cho ti,Quc gia Cu Vng bt u t y, s ha gii bt u t y, s tha th cng bt u t y. ng

13

cng ni: S tha th gii phng tm hn. N xa i ni s hi. l l do khin n tr thnh mt th v kh mnh m. - ng lng nghe kin ca c th k Granda cho rng ng nn dnh s quan tm ca mnh cho tnh trng kh khn ca nn kinh t, s chng i, v tng lai chnh tr ca ng. V ng gii thch cho c th k: Mc d ngi da trng, nhng ngi Afrikaner ch chim thiu s nhng thiu s li ang chi phi lc lng cnh st, qun i v nn kinh t. Nn mc d ang phi i mt vi nn kinh t tr tr, bo ng. ng vn phi quan tm n ci thiu s . ng mun dng Bng bu dc nh l mt tnh ton mang tnh chnh tr, hn th n cn l quyt nh v mt nhn s. 2.1.1.4. Hch nh trc v a ra cc mong i r rng: - ng lun nhn mnh tm quan trng ca vic ha gii dn tc. - ng ni cng s da trng: Qu kh qua, chng ta ang hng n tng lai, ti cn cc ng ch gip , t nc cn cc ng ch. Ti yu cu l cc ng ch hy lm vic vi tt c nhng kh nng ca mnh v mang theo mt tri tim tt p. - ng ni vi Francois Pienaar- i trng i Pringboks: ti mun i tuyn quc gia Pringboks v ch World Cup. - Trong chin dch 1 i bng, 1 t nc nhm qung co cho World Cup s din ra ti Nam Phi, ng yu cu i tuyn Pringboks ngoi gi luyn tp ra, h s khp t nc, n nhng a im ngi da en sinh sng, n cc bnh vin tr em da en dy cch chi bng. 2.1.1.5. Hng dn v truyn cm hng cp di c th lm tt hn, gip h vt ln trn nhng gii hn ca bn thn h: - ng gi cho i trng Francois Pienaar v cch lnh o i bng. - ng gip cho i bng c nhng tri nghim qu gi v hnh phc ca s chia s nim am m vi tr em da en, v tnh yu thng, s k vng m c t nc dnh cho h, v tinh thn dn tc mnh m ang tun chy trong huyt mch ca h h cm nhn h khng thi u v chnh h, h khng ch

14

l i bng m h cn hn th, h i din cho kht vng chin thng ca dn tc, ca quc gia Cu Vng, ca mt Nam Phi kiu mi! - ng gip ngi dn xa i ni nhc b coi l ni bn thu ca th gii. Gi y h tin tng rng h c th to ra nhng k tch. 2.1.1.6. Giao nhim v c th cho tng nhn vin nhng ng h t quyt nh cch thc thc hin nhim v: - ng ni: Nh lnh o khn ngoan l ngi bit thuyt phc mi ngi lm mi vic v lm cho h tin rng l tng ca chnh h. - ng i bng bu dc Pringboks ch ng trong vic iu hnh i bng, t chc luyn tp, v thi u, giao lu. 2.1.1.7. Lnh o bng cch lm gng cho nhn vin: - ng ni: Nu ti khng th thay i khi hon cnh yu cu th sao ti c th mong ch iu nhng ngi khc. - ng cng tng nh nhng ngi dn da en, ng chng i ch Apartheid v nhng g l biu trng cho n, trong c i Pringboks. Nhng by gi th ng ng h Pringboks v by gi l lc xa b hn th dn tc, l lc xy dng mt Nam Phi kiu mi dn ch v on kt. 2.1.2. Phong cch lnh o c on. Tnh hung quyt nh trng dng nhn s ngi da trng trong c vic gi li i tuyn Pringboks- Biu tng ca ch Apartheid ca ng gp phi nhiu s chng i t i ng nhn s v ngi dn da en (chim 80% dn s). S phn i ca h c nguyn nhn t vic h phi chu ng nhng lut l kht khe, tn bo ca ch Apartheid. H k vng vo tng thng da en m h bu ln phi bo v quyn li v li ch ca h, phi xoa du s mt mt, au thng v phn ut m h phi chu ng u tranh cho nn dn ch. ng vn quyt nh i ngc li kin s ng. ng buc phi s dng quyn lc ra quyt nh bt chp s phn i, v nhng ri ro m ng s gp phi do ng nhn thy: - Nguyn nhn ca s mu thun xut pht t mu da, ch khng phi t s nh gi su sc v khch quan v nng lc con ngi.

15

- Tnh hung cp bch t nc ang trn b vc ca cuc ni chin, ng cn phi nhanh chng c bin php n nh chnh quyn. - World Cup ch cn mt nm na s din ra, v i Pringboks cn phi gp rt ci thin kh nng thi u. - Chnh quyn mi, nhng ngi cm quyn mi ngi da en vn ch quen vi u tranh v cn xa l vi vic lnh o, iu hnh t nc, cha c tm nhn xa trng rng. - Ngi dn da en vn sng trong cnh ngho kh, trnh v nhn thc cn nhiu hn ch. T , ng tuyn b: Cc ng ch bu ti lm lnh o. Gi hy ti lnh o cc ng ch. Thc cht phng php ny pht huy hiu qu. 2.2. nh gi phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela: 2.2.1. Phong cch lnh o dn ch. 2.2.1.1. u im: - To ra s t tin cho nhn vin, gip h vt qua nhng gii hn v hon thin bn thn. - Xy dng s tin tng , trung thnh, v s tn ty ca nhn vin i vi lnh o - Xy dng tinh thn on kt, pht huy s sng to, sc mnh tp th trong ni b 2.2.1.2. Nhc im: i hi ng phi dnh nhiu thi gian v ngun lc cho thng thuyt, lng nghe, hng dn, gii thch, ng vin, khen thng cp di. 2.2.2. Phong cch lnh o c on. 2.2.2.1. u im: - Gip nhanh chng n nh tnh hnh, gii quyt mu thun. - Nm bt thi c thun li to dng hnh nh Nam Phi kiu mi. - Tranh th s ng h ca ngi dn v lnh o da trng, lm gim thnh kin ca ngi da trng i vi ngi da en. - To c hi gip ngi dn Nam Phi vt qua ni s hi v nhng hn ch ca bn thn, khm ph nhng tri nghim mi.

16

- Th hin sc mnh ca tinh thn i on kt dn tc, e da cc th lc chng i trong v ngoi nc. - Gia tng uy tn v khng nh ti nng lnh o ca Tng thng Nelson Mandela. 2.2.2.2. Nhc im: - To c hi cc th lc chng i xuyn tc, chng ph thnh qu cch mng. - Gia tng s hoi nghi, lo lng, phn i, bt mn ca cc quan chc v ngi dn da en trong chnh quyn mi. - Xy dng hnh nh mt nh lnh o chuyn quyn. - Quyt nh c on d gp ri ro tht bi.

17

CHNG 3: GII PHP HON THIN PHONG CCH LNH O CA TNG THNG NELSON MANDELA (TI NAM PHI GIAI ON 1994-1995). 3.1. Mc tiu. Vic a ra cc gii php nhm hon thin tng phong cch lnh o m Tng thng Nelson Mandela p dng, mc ch cui cng l t c chnh tr ha gii dn tc, dn ch v xy dng mt Nam Phi kiu mi. 3.2. Gii php hon thin phong cch dn ch. 3.2.1. Gii php pht huy u im ca phong cch dn ch. 3.2.1.1. to ra s t tin cho nhn vin, gip h vt qua nhng gii hn v hon thin bn thn: - Cam kt khng truy cu nhng sai lm trong qu kh, trit xa i nhng m nh ca s s hi v hoi nghi trong lng nhn vin. - Cam kt xa b t tng phn bit chng tc, khch quan v bnh ng trong ng x, khng c nhng khc bit v mu da, xut thn, a v gy ra s mc cm. - Giao vic va sc, ph hp vi kh nng. - Ghi nhn v nh gi ng n nhng n lc ca nhn vin trong qu trnh thc hin cng vic. 3.2.1.2. xy dng s tin tng, trung thnh, v s tn ty ca nhn vin: - to s tin tng: + Trong ng x phi: Ni thng thn, chng minh s tn trng, to s minh bch, sa nhng li sai, th hin s trung thnh, by t kt qu, lm tt hn, ng u vi s thc, lm r nhng mong mun, c trch nhim gii trnh, lng nghe u tin, gi li ha. + Mi ba cch ng x trn lun lun phi cn bng nhau (chng hn, ni thng cn cn bng qua cch th hin s tn trng) v bt k hnh vi ng x no qu ng cng c th tr thnh im yu. - xy dng lng trung thnh v s tn ty ca nhn vin cn phi: + Cam kt bo v quyn li v li ch hp php ca nhn vin

18

+ C c ch phn chia li ch, tr lng, khen thng cng bng da trn kt qu s cng hin ca nhn vin. + Cam kt theo ui nhng l tng, mc ch cng b nh: Trung thnh vi nc Cng Ha Nam Phi.Khng bao gi, khng bao gi v s khng bao gi c chuyn vng t ny li mt ln na din ra cnh ngi ny p bc bc lt ngi khc, ha gii dn tc, dn ch, v.v. 3.2.1.3. xy dng tinh thn on kt, pht huy s sng to v sc mnh tp th trong ni b: - Trit ngn chn v xa b t tng b phi trong ni b. Khuyn khch tinh thn tp th, t chc cc nhm lm vic trong c c ngi da en v da trng. - Thc hin cc chng trnh an sinh x hi, cu tr nhn o to s chia s kh khn, mt mt ca ngi dn da en. - Li ko s tham gia ca ton dn vo cc hot ng th thao, vn ha, ngh thut. S dng cc hot ng ny gim s cch bit v vn ha, ngn ng, mu da,.to c hi h hiu nhau, xch li gn nhau, to c hi cng hng v mt mc ch. - Khi dy tinh thn dn tc, v kht vng chin thng, kht vng vn ln ca c dn tc, khng nh gi tr quc gia trong lng cng ng th gii. - Rt ngn khong cch giu ngho, v khong cch quyn lc bng cch pht trin gio dc, to c hi nng cao hiu bit, v nng lc lm chnh tr ca ngi da en. 3.2.2. Gii php khc phc nhc im ca phong cch dn ch: - Ch trng o to cn b lnh o k tha, m bo k tha c cc t tng ct li ca nh cm quyn. Phn quyn nhiu hn cho cc lnh o cp di chia s cng vic. 3.3. Gii php nhm hon thin phong cch lnh o c on: 3.3.1. Gii php pht huy u im ca phong cch lnh o c on: 3.3.1.1. nhanh chng n nh tnh hnh, gii quyt mu thun:

19

- Phn tch, xc nh tch cp bch ca vn . - Th hin s quyt on, nht qun trong hnh ng. - Thng bo trc bin php x l cc hnh vi chng i quyt nh c on, v trit tun th trong x l m bo tnh rn e. - Khng ngng cng c sc mnh quyn lc (quyn lc v tr, quyn lc c nhn, quyn lc chnh tr). 3.3.1.2. nm bt thi c thun li to dng hnh nh Nam Phi kiu mi: - Phn tch mi trng, xy dng ma trn SWOT cho quc gia; La chn cc thi c thun li mang tnh cp bch p dng phong cch c on; t chc chun b k cng n u thi c. 3.3.1.3. Tng s ng h ca ngi da trng, lm gim thnh kin ca ngi da trng i vi ngi da en: - Khng nh quyt nh ny xut pht t vic tn dng v phi hp c nhng li th vt tri ca ngi da trng v ngi da en trong gii quyt vn , khc phc nhc im ca hai bn a n kt qu cui cng l li ch chung cho c t nc. m bo trn p cc hnh vi li dng tuyn truyn ch ngha Apartheid. - C bin php khuyn khch, ng vin tinh thn tp th. 3.3.1.4. Gip ngi dn Nam Phi vt qua ni s hi v nhng hn ch ca bn thn, khm ph nhng tri nghim mi: - Cam kt hnh ng v li ch cng bng cho ngi dn da en ln da trng. - Cam kt bo v quyn li v li ch chnh ng ca ngi dn. 3.3.1.5. Th hin sc mnh ca tinh thn i on kt dn tc, e da cc th lc chng i trong v ngoi nc: - Xy dng khu hiu, biu ng, t chc meeting, diu hnh, v cc chin dch qung co cho World Cup trong v ngoi nc ph trng thanh th. 3.3.1.6. Tng uy tn v khng nh ti nng lnh o ca Tng thng Nelson Mandela: - Th hin s tham gia trc tip, xuyn sut, nht qun trong vic ra v thc thi quyt nh c on.

20

3.3.2. Gii php khc phc nhc im ca phong cch lnh o c on: 3.3.2.1. Khc phc vic to c hi cc th lc chng i xuyn tc, chng ph thnh qu cch mng: - Ch ra quyt nh c on trong trng hp nhng n lc thng thuyt bt thnh. Sau khi ra quyt nh phi tip tc kin tr gii thch, lm r l tng, mc tiu trong qu trnh thc hin quyt nh c on. - Ch thc hin pht ngn qua cc phng tin truyn thng chnh thng, c uy tn. m bo ngi dn tip cn c thng tin trung thc v khch quan v quan im v hnh ng ca lnh o. - Thng bo trc v thc hin trit cc bin php trn p i vi cc hnh ng xuyn tc cch mng, l tng v mc tiu ca dn tc, t chc, v nh lnh o. 3.3.2.2. Khc phc s hoi nghi, lo lng, phn i, bt mn ca cc quan chc v ngi dn da en trong chnh quyn mi: - Cam kt m bo quyn li v li ch chnh ng ca ngi dn v lnh o - Cam kt tun th nhng l tng, mc ch m chnh quyn, nh lnh o cng b. 3.3.2.3. Khc phc vic xy dng hnh nh mt nh lnh o chuyn quyn. - S dng cc bin php truyn thng nng cao hiu bit ca ngi dn v cc vn c bn trong iu hnh t nc, kin tr gii thch ngi dn v lnh o thu hiu nhau. - Khng lm dng phong cch c on. Ch trng s dng bin php dn ch trong gii quyt vn . 3.3.2.4. Gim ri ro tht bi ca quyt nh c on - Th hin vai tr lnh o xuyn sut trong qu trnh thc thi quyt nh, hoch nh trc, chun b k lng, hng dn r rng, m t chi tit, d hiu nhng mong i v kt qu cng nh nhng bin php thc hin. - Giao vic ph hp cho nhn vin, thng xuyn gim st, ghi nhn phn hi m bo sn sng h tr khi nhn vin gp kh khn.

21

3.4. Kin ngh. Kin ngh i vi cng ng quc t: - Cam kt tun th hin chng Lin Hp Quc: khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, khng ti tr v ng h cho s phn bit chng tc, khuyn khch v v c bin php h tr cho vic ha gii dn tc. - Tuyn truyn ng n, phn nh khch quan tnh hnh t nc Nam Phi, khng thc hin cc hnh vi xuyn tc n lc ha gii dn tc ca lnh o v ngi dn Nam Phi. - Thc hin cc chng trnh tr gip nhn o. - Gy dng cc ngun qu h tr lnh o v ngi dn Nam Phi trong vic ti thit t nc.

22

KT LUN
Kt qu nghin cu v ngha ca ti. ti a ra mt s phong cch lnh o khc nhau v phn tch phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela ti Nam Phi giai on 19941995. Kt qu cho thy trong sut qu trnh lnh o ng lun th hin mnh l mt nh lnh o dn ch, tuy nhin vo nhng thi im t bit ng c nhng quyt nh mang tnh c on.Vic p dng linh hot cc phong cch lnh o trong giai on ny mang li cho ng nhng thnh cng rc r. c bit l vic i tuyn quc gia Nam Phi v ch World Cup bng bu dc vo nm 1995 khng ch gip ng t c chnh tr ca mnh l ha gii dn tc m cn gip ngi dn Nam Phi t tin vo vic h c th to ra nhng k tch. Mi nh lnh o thng p dng cc phong cch lnh o khc nhau v kt qu em li cho h cng khc nhau. Qua vic phn tch phong cch lnh o dn ch v c on ca Nelson Mandela cho thy cc u im v nhc im ca hai phong cch ny, ng thi nu ln cc gii php pht huy nhng u im v hn ch nhng nhc im . Kt qu ca ti l tin cho vic nh hng phong cch lnh o ca cc nh lnh o trong mt tnh hung c th mang li s thnh cng. Khng th ni phong cch lnh o no l tt nht v trn thc t vic qun l i hi nhiu phong cch lnh o khc nhau, ty vo tnh hung m nhng nh lnh o s dng phong cch no cho ph hp th mi l nh lnh o thnh cng. Hn ch ca ti v hng nghin cu tip theo. ti phn tch phong cch lnh o ca tng thng Nelson Mandela ch gi gn trong giai on rt ngn 1994-1995. V vy cha nh gi ton din v cc phong cch lnh o m Tng thng p dng cng nh cc tc ng ca cc phong cch lnh o ny n tnh hnh kinh t, chnh tr, v s hi lng ca ngi dn. Do hng nghin cu tip theo l m rng phm vi nghin cu trong nhiu giai on khc nhau c ci nhn y hn v nhng phng php hoc cch thc nh lnh o dng gy nh hng n ngi khc.

23