II.

PHN TCH MI TRNG KINH DOANH

1. Phn tch cc yu t bn ngoi 1.1. Phn tch mi trng v m

a) Chnh tr, php lut, chnh sch: Hin nay, Vit Nam thit lp quan h ngoi giao vi 171 quc gia. Cc quy nh v th trng lao ng v quan h lao ng nhm khuyn khch pht trin cc hot ng sn xut kinh doanh trong phm vi x hi kim sot cThng qua cc ngun phc li m bo p ng y cc nhu cu sng ti thiu cho cc thnh vin trong x hi v h khng phi chi tr cho nhng phc li . Nc ta hin nay p dng cc chnh sch m ca pht trin kinh t. Nh nc ta cng thc hin ci cch h thng php lut m bo an ninh, trt t v bnh n chnh tr, x hi. Chnh sch thu: K t ngy 28/9/2009, thu nhp khu mt s mt hng sa c s iu chnh tng kh mnh. Trong , mt s loi sa thuc nhm 04.02 (sa hoc cha pha thm ng, cht to ngt khc) c mc thu ln ti 20%. Theo Thng t 162 do Th trng B Ti chnh Hong Anh Tun k ban hnh, k t ngy 28/9, cc loi sa v kem, c c /cha pha thm ng hoc cht ngt khc thuc nhm 04.20 s chu mc thu 3%; cn cc loi sa cng

nhm ny nhng ng hp vi tng trng lng t 20 kg tr ln c p mc thu 5%. Chnh sch u i i vi ngi chn nui b sa: u tin 3 nm u k t khi bt u chn nui b sa, Nh nc h tr thu s dng t nng nghip v min thu thy li ph trn din tch trng c cho cc t chc, h gia nh, c nhn chn nui b sa. Cc chnh sch u i thu khc thc hin nh quy nh ca Lut khuyn khch u t trong nc v cc lut thu hin hnh. Vi cc ch s kinh t nh trn, nm 2010 s l c hi pht trin cho ngnh.Tuy nhin, ngnh cng gp khng t kh khn do thu nhp khu tng. b) Nn kinh t: Trn c s kt qu sn xut, kinh doanh ca nc ta 2 thng u nm 2010, cng nh nhng yu t thun li v kh khn trong thi gian ti. Tng cc Thng k d kin s b mt s ch tiu ch yu qu I/2010 nh sau: Hai gi kch cu kinh t nm 2009 pht huy c tc dng. Mc nhp siu vn cn cao th hin vic pht trin cc ngnh cng nghip ph tr v chuyn dch c cu hng xut khu vn cn chm. Lm pht vn cha b y li v c nguy c bng pht tr li vo nm 2010. ( thch thc tip theo l p lc lm pht cao. Lm pht khng phi l vn ca nm 2009, nhng nm 2010 hon ton c th l mt nm lm pht bng ln tr li do cc nguyn nhn gy ra lm pht b tch ly ngy cng nhiu trong nm 2009. C th, nh cc chnh sch h tr li sut lm tng trng tn dng, ni lng kim sot gi mt s mt hng nh in, nc, xng du, iu chnh tng lng v c th l c nhng n lc pht hnh tin m khng c cng b chnh thc. Nguy c lm pht cng r rng hn nu tip tc thc hin gi kch thch kinh t trong iu kin m cha c gii php di hn hn m bo chc chn ngun vn t c hiu qu sinh li cao v c kh nng ti to ngun thu trong nc). Tng sn phm trong nc (GDP) qu I/2010 theo gi so snh d kin tng khong 5,7-5,9% so vi cng k nm trc. Tng mc bn l hng ho v doanh thu dch v theo gi thc t qu I/2010 d kin tng khong 24% so vi qu I/2009.

Kim ngch xut khu qu I/2010 d kin t 14,2 t USD; kim ngch nhp khu qu I d kin 16,8 t USD. Nhp siu qu I/2010 khong 2,6 t USD, bng 18,3% kim ngch xut khu. Ch s gi tiu dng thng 02/2010 tng 1,96% so vi thng trc. Ch s gi tiu dng thng 02/2010 so vi cng k nm trc tng 8,46%; so vi thng 12/2009 tng 3,35%. Ch s gi tiu dng bnh qun 2 thng u nm 2010 tng 8,04% so vi bnh qun cng k nm 2009. c) Vn ha x hi: D l mt t nc cn ngho v kinh t, nhng , n c hi cc c im phm cht cng nh phong thi vn ho, vn minh tin tin th gii, to thnh mt li sng va c tnh nhn loi, va m bn sc Vit Nam. Nhng phng thc sn xut trn tin v hin i ca th gii m mang v nng cao tm hiu bit cng nh phng thc hot ng trong cc lnh vc kinh t - x hi, khc phc tm t duy v thao tc ca nn sn xut nng nghip, th cng; nng chng ln tm t duy v thao tc ca nn sn xut cng nghip. Thng qua hi nhp kinh t, giao lu vn ho, khoa hc, cng ngh, v.v. vi cc phng tin thng tin v giao thng hin i, cc m hnh kinh t, cc cch thc t chc, qun l x hi, cc in hnh cng nghip tin tin v.v. ca cc nc pht trin n vi Vit Nam. Khi li sn xut c hin i ho vi cch thc nng ng v hiu qu th mt th gii sn phm phong ph vi cht lng cao c to ra. iu p ng ngy cng tt nhu cu tiu th ca x hi. Ton cu ho l iu kin cho vic trao i xut nhp sn phm ca cc nn sn xut x hi trn th gii. Do , Vit Nam d l ni sn xut cn yu c v s lng mt hng ln cht lng sn phm, nhng nh qu trnh trao i sn phm trong giao lu kinh t m chng ta c c mt th trng sn phm phong ph, a dng, cht lng cao. iu , mt mt, do c hi cho s pht trin i sng vt cht v tinh thn; mt khc, nng cao kh nng la chn tiu dng theo kh nng kinh t v s thich c nhn. Li tiu dng ca ngi Vit Nam vt rt xa nhu cu v s thch trc y; n c nng ln tm cao mi ht sc a dng theo tm nhn v th hiu ca x hi cng nghip. Ch trong mt thi gian rt ngn, li sng tiu dng ngi Vit Nam chuyn mnh t tm tiu dng ca mt nc nng nghip ngho sang li sng tiu dng ca x hi cng nghip. iu th hin r t nh vi tin nghi sinh hot hu ht bng in t cho n phng tin i li bng xe my, t. Ch trong khong mt vi thp nin cui th k XX. sn phm ca nn cng nghip cao hu nh u c mt trong tng gia inh ngi dn thnh ph: t ti vi, t lnh cho n video, my vi tnh, dn vi sng.Li sng tiu dng ca ngi Vit Nam cc thnh ph ln ang tng bc c nng ln t tiu dng ca cc nc pht trin. Li sn xut - tiu dng c nng ln cch thc v

trnh mi ko theo li sinh hot tng ng. Li sinh hot kiu nng nhn gi y c thay th bi li sinh hot c nhp iu gp gp. Tm l tiu dng ca ngi Vit ch yu trng s bn chc, cht lng bn trong. Tm l tiu dng ca ngi dn khng h bo th. Qua vic iu tra th hiu tiu dng ca h thng cc siu th v mng li bn l nhng nm gn y, chng ta c th thy l ngi tiu dng, nht l lp tr nh gi cao nhng tiu ch nh sau khi la chn mua hng ha: Mt l kt cu (cu to) ca hng ha hoc vt dng phi hp l v cng gn nh cng tt; Hai l kiu dng phi thanh nh v tinh t; ba l cng nng hot ng phi tin dng v tnh nng s dng phi lu bn. d) Cng ngh: Nn cng ngh trn th gii hin nay ngy cng pht trin vt bc c bit l cc cng ngh ch bin t khu sn xut, ch bin n ng gi v bo qun. Vinamilk u t pht trin nn cng ngh ca mnh ti trnh tin tin, hin i ca th gii: - u t i mi cng ngh sn xut sa bt sy phun t cng ngh g sang cng ngh thi kh; - Cng ngh v thit b thu mua sa ti ca nng dn, m bo thu mua ht lng sa b, thc y ngnh chn nui b sa trong nc; - Cng ngh tit trng nhanh nhit cao sn xut sa ti tit trng; - u t v i mi cng ngh sn xut v lon 2 mnh; - i mi cng ngh chit lon sa bt, nhm n nh cht lng sn phm, nng cao thi gian bo quan v m bo v sinh an ton thc phm; - u t i mi dy chuyn ng b sn xut sa u nnh; - u t thit b mi hin i trong lnh vc a dng ho bao b sn phm; - u t cng ngh thng tin v iu khin t ng chng trnh trong dy chuyn cng ngh, nhm kim sot cht ch cc thng s cng ngh to ra sn phm lun t cc ch tiu cht lng theo mong mun v n nh... - Thay i cng ngh qun l cht lng sn phm theo i tng sn phm sang qun l cht lng theo h thng mang tnh khoa hc nh: ISO-9000-2000, HACCP (phn tch mi nguy hi v kim sot im ti hn). Hin ti, tt c cc n v thnh vin ca Vinamilk p dng ISO 9000-2000, HACCP v ang u t xy dng h thng x l nc thi hin i, ng b, t cc ch tiu mi trng ca Vit Nam v BOD, COD, TSS... ( Ngun: "Cng nghip Vit Nam") e) Nhn khu hc: Tng dn s: 85.789.573 ngi (0 gi ngy 01 thng 4 nm 2009) S n gii: 43.307.024 ngi. T s gii tnh: 98,1 nam trn 100 n

T l tng dn s: 1,2% (2009) S dn sng khu vc thnh th: 25.374.262 ngi (chim 29,6% dn s c nc). C cu tui: 0-14 tui: 29,4% (nam 12.524.098; n 11.807.763) 15-64 tui: 65% (nam 26.475.156; n 27.239.543) trn 65 tui: 5,6% (nam 1.928.568; n 2.714.390) T l sinh: 19,58 sinh/1.000 dn T l h ngho chung ca c nc nm 2009 c tnh 12,3%, thp hn mc 14,8% ca nm 2007 v mc 13,4% ca nm 2008. Tng trng GDP 5,2%, Vit Nam t mc tng trng cao nht khu vc. GDP bnh qun u ngi nm 2009 dt khong 1109/ nm. Vi kt cu dn s nh vy ta c d bo quy m tiu th sa :

f) iu kin t nhin: Kh hu Vit Nam mang c im ca kh hu gi ma, nng m. Tuy nhin, c ni c kh hu n i nh ti Sa Pa, tnh Lo Cai; Lt, tnh Lm ng; c ni thuc kh hu lc a nh Lai Chu, Sn La thch hp trng c cho cht lng cao. Mc d kh hu nng m nhng nhn chung cc iu kin t nhin kh thch hp cho vic pht trin ngnh chn nui b ly sa c bit l cc tnh Tuyn Quang, Lm ng, Ba V, Ngh An, Sn La 1.2. Phn tch mi trng vi m

a) Cnh tranh ni b ngnh: Cuc chin ginh th phn st sao v duy tr tng trng theo kp tc tng trng ngnh. Tc tng trng ca VINAMILK hay Dutch Lady trong nhng nm qua tng ng vi mc tng trng ca ngnh, vi mc trung bnh khong 20%/nm (trong giai on 2005-2009). Th phn cc hng sa c thay i nhng khng ng k. V d nh mng sa bt, th phn Abbott trong giai on 20042008 dao ng xung quanh mc 23%, Mead Johnson khong 15%. mng sn phm ny, c s vn ln v th phn ca VINAMILK vi th phn tng dn t 11, 2% nm 2004 ln 17% vo nm 2008. Ngnh sa ti Vit Nam hin c tc tng trng nhanh v n nh. Tuy nhin, cc cng ty trong ngnh phi a ra cc chin lc cnh tranh a dng xc nh v th ca mnh trong ngnh. Abbott nh v sn phm sa nhn hiu GAIN ca mnh l tng cng IQ cho tr, tuy nhin gn y chuyn sang nh v sa bt s 1 Vit Nam, do thut ng tng cng IQ c nhiu hng sa s dng. VINAMILK trc kia nh v l cht lng quc t, cho thy VINAMILK l cng ty duy nht ca Vit Nam xut khu sn phm sa sang hn 10 nc trn th gii; tuy nhin thi gian gn y VINAMILK cng dn chuyn sang nh v l sn phm sa dnh ring cho nhu cu tr em Vit Nam. Cc cng ty tin hnh nng cp mt lot cc sn phm ca mnh. Hin nay,

ngi tiu dng cc sn phm sa Vit Nam c xu hng nh ng gi c cao vi cht lng tt hn v nhiu thnh phn dinh dng hn. V th, cc cng ty nng cp cc sn phm ca mnh nh Friso ln Friso Gold ca Dutch Lady, Dumex nng cp thnh Dumex Gold ca Dumex, Dielac ln Dielac Alpha c sa non colostrum ca VINAMILK. Khng nhng bn sn phm, cc cng ty sa u tp trung pht trin dch v hu mi. Ph bin nht l lp cc cu lc b, cng nh trung tm t vn sc kho min ph nh Enfa A+ ca Mead Johnson, Anlene ca Fonterra, Calcimex ca Dutch Lady, Gain Advance IQ ca Abbott, t vn dinh dng thng xuyn cho khch hng ca mnh, kt hp vi t vn v tiu dng sn phm. b) p lc t nh cung cp: Sc mnh mc c ca nh cung cp nguyn liu sa trong nc hn ch. Xt v quy m ngnh chn nui b sa, 95% s b sa c nui ti cc h gia nh, ch 5% c nui ti cc tri chuyn bit vi qui m t 100-200 con tr ln (VEN, 2009). iu ny cho thy ngi dn nui b t pht, dn n vic khng m bo s lng v cht lng v lm gim kh nng thng lng ca cc nh cung cp trong nc. Vic thiu kinh nghim qun l, quy m trang tri nh, t l ri lon sinh sn v mc bnh ca b sa cn mc cao khin ngi nng dn nui b sa rt bt li. Do , cc cng ty sa trong nc nm th ch ng trong vic thng lng gi thu mua sa trong nc. Ph thuc nhiu vo din bin gi c ngun nguyn liu nc ngoi. Do hn 70% u vo l nhp khu, gi sa bt th gii s gy p lc ln ngnh sn xut sa Vit Nam. Trong thi gian ti, gi sa bt c xu hng tng. ng thi, ngun cung t cc nc xut khu ch yu sang Vit Nam nh New Zealand, c tng nh trong khi cu nhp khu t cc nc chu tng ln, c bit l Trung Quc. Do , vic kim sot c cc hp ng mua sa bt, c v s lng v cht lng l rt quan trng n nng lc cnh tranh ca cc cng ty. Tuy nhin, vi din bin gi sa kh nm bt nh nhng nm gn y, cc nh sn xut trong nc vn trong th b ng khi phn ng vi din bin gi c ngun nguyn liu nhp khu. c) p lc t ngi mua: Cc khch hng cui cng, c kh nng gy p lc ln cho cc cng ty v cht lng ca sn phm. Hin ti cc sn phm sa rt a dng v c th thay th cho nhau, v yu t gi c khng phi l quan trng nht i vi ngi tiu dng khi la chn cc sn phm sa. Cc cng ty phi cnh tranh vi nhau bng cht lng, s a dng ca sn phm, sc mnh thng hiu ri mi n cnh tranh bng gi c; Cc khch hng trc tip l cc i l phn phi nh l, cc trung tm dinh dngc kh nng tc ng n quyt nh mua hng ca ngi tiu dng. Cc cng ty sa trong nc v cc i l c quyn ca cc hng sa nc ngoi phi cnh tranh c c nhng im phn phi chin lc, ch yu thng qua

chit khu v hoa hng cho i l bn l. Cc im phn phi nh trung tm dinh dng, bnh vin, nh thucc th ginh c sc mnh ng k trc cc hng sa, v h c th tc ng n quyt nh mua sn phm sa no ca cc khch hng mua l/ cui cng thng qua t vn, gii thiu sn phm. d) p lc t sn phm thay th: p lc v sn phm mi trong ngnh ny l khng nhiu, do c th ca sa l sn phm b sung dinh dng thit yu. Tuy nhin, s c s cnh tranh gia cc sn phm trong ngnh v th phn, v d nh sa u nnh hay cc sn phm ung ng cc, ca cao c th lm gim th phn ca cc sn phm sa nc. e) p lc t nhng i th mi: c im ngnh sa l tng trng n nh, li nhun cao, th phn tng i n nh; gia nhp ngnh i hi cc cng ty mi phi c tim lc vn ln vt qua cc hng ro gia nhp nh: c trng ha sn phm: Hin nay, th trng sa Vit Nam hin nay c mt ca hu ht cc hng sa ln trn th gii, v cc hng sa ln c mt th phn nht nh v t thay i trong thi gian qua. Do , cc i th mi mun gia nhp phi u t mnh m thay i s trung thnh ca cc khch hng hin ti. Yu cu v vn: phi ln cho nhu cu qung co, nghin cu/ pht trin. Knh phn phi: cc knh phn phi sn phm hin ti ca ngnh sa c cc doanh nghip hin c s dng. Do , cc i th khi gia nhp phi thuyt phc cc knh phn phi ny bng cch chp nhn chia s nhiu hoa hng cho cc nh phn phi, dn n chi ph tng cao hn. Do , c th kt lun rng p lc t nhng i th mi l khng ng k, m cnh tranh ch yu s din ra trong ni b ngnh hin ti.