You are on page 1of 228

KH CNG Y O VIT NAM

T hc day bm huyt cha bnh

BNH TIM MCH V HUYT

C NGC
1

BNH TIM MCH


PHN MT
PHN TCH BNH TIM MCH THEO TY Y 1-LON NHP TIM 2-MCH C TAY MT 3-MCH I MT 4-MCH QUAY KHNG U 5-MCH SO LE 6-TING THI TM THU 7-TING THI TM TRNG 8-TIM P CHM 9-TIM P NHANH 10-TIM TO, TIM THNG 11-TNH MCH CNH CNG MU 12-VIM TNH MCH DI CHUYN

1-LON NHP TIM A-Lon nhp tim hon ton (rung nh) : Nguyn nhn : Do hp l van hai l, cng tuyn gip, khng c sng P, nhp tm thu nh nhanh gia cung ng v rung nh, s dn n suy tim, nghn mch, bnh tim do thiu mu, do ng mch, do cao p huyt, do qu mp, do nhim sc t st. B-Nhp i hoc nhp ba : Nguyn nhn : Chng ny thng gp trong qa ti digital, do gim kali huyt sau khi dng thuc li tiu. Nhp i : C mi nhp km theo sau mt ngoi tm thu. Nhp ba : Hai nhp bnh thng ri n mt ngoi tm thu.

2-MCH C TAY MT Nguyn nhn : Ngoi l do ng mch quay b buc li trong phu thut hoc do d dng bm sinh lm tc ng mch chi trn, cn l do bnh l gy ra bi : Tim lon nhp hon ton, hp van hai l, nhi mu c tim, phnh thnh mch tim, phnh ng mch ch, phnh thn ng mch cnh tay u, mt mng va ng mch tch ra tri theo mu, vim ni tm mc nhim khun, 3

c huyt khi trong ng mch do ng git mnh vo ng mch cnh tay hay ng mch nch, sau phu thut, vim ng mch, nghn mch mu, phu tch ng mch ch, mch c th mt khi quay u sang mt bn hoc khi dang tay ra.

3-MCH I MT Nguyn nhn : Do hp l van hai l, rung tn nh, nhi mu c tim, vim ni tm mc nhim khun, mt mng va ng mch tch ra tri theo dng mu, phu tch ng mch ch, vim tnh mch ni mu xanh v au, chn ph xanh tm. Trong lc khm cng tm c du hiu hp ng mch ch, c ting thi tm thu ht c vng tim, vng gia vai tri v ct sng, phu tch ng mch ch, phnh ng mch ch bng, x va ng mch.

4-MCH QUAY KHNG U Nguyn nhn : Do tc ng mch quay bi vt so phu thut, nghn ng mch cnh tay, hoc ng mch quay do bnh tim, lon nhp tim, vim mng trong tim, b chn p ng mch nch, cnh tay hoc khuu tay, khe c nch, xng sn c, tai bin thn kin do thiu mu cc b kch pht khi c ng mu n khng , do huyt khi bnh x va ng mch. 4

5-MCH SO LE Nguyn nhn : l du hiu suy tht tri ca bnh ng mch tim, ng mch ch, bnh van tim, bnh tim thiu mu cc b, bnh c tim thng km theo ting nga phi v ri lon tun hon huyt trong bnh cao p huyt. Mch so le l mch u u ni tip mt ci p mnh v mt ci p yu.

Mch so le

6-TING THI TM THU A-Ting thi tm thu mm tim : Nguyn nhn : Do h l van tim hai l to nn ting thi ca dng mu tro ngc, ton tm thu, vi cng thay i m thanh nh ting x hi lan ra trong nch v sau lng. Do thp khp, vim mng trong tim do vi khun, nn ting thi tm thu run run, chim chip nh m nhc. Hoc do chn thng vim mng trong tim, nhi mu c tim th nghe nh ting dy thng b t. Sa van hai l nh, nghe ting clic gia tm thu. 5

H l van hai l chc nng, gin n tm tht tri, nghe ting thi ngn u tm thu lan ra t vi m sc nh, khng u, l du hiu suy tht tri, bnh cao p huyt, bnh tim thiu mu cc b. B-Ting thi tm thu ng mch ch : Nguyn nhn : Do va ng mch, bnh thp khp cp. Phnh ng mch ch, ting thi thay i ty theo ch phnh. Nu hp ng mch ch, ting thi tm thu xy ra mun nghe c sau lng. Do hp van ng mch ch, nghe ting thi u trong ca khong th hai gian sn phi, ting thi pht gia tm thu xy ra tr sau ting th nht lan v pha mch mu c, ting g gh run run cht cha. C-Ting thi tm thu van hai l (mi c ) : Nguyn nhn : H l van ba l thc th do bnh thp khp cp, vim mng trong tim nhim khun, do t cu, h l van ba l chc nng, gin tht phi km vi gan to, ph chi di, nghn mch phi, bnh huyt khi tc mch, khi u carcinoit rut non hoc ph qun, tng huyt p ng mch phi, nghe ting thi ca dng mu tro ngc, c ting thi mnh sau th ht vo su, lan to ngang v bn phi v tri. D-Ting thi tm thu phi, u trong gian sn s 2 tri : Nguyn nhn : 6

Thng gp ngi d cm xc, bnh tng nng tuyn gip, st, thiu mu, thi k mang thai. Nghe ting thi mnh km vi run run lan v pha mch mu c do hp phu l ng mch ch. Ting thi tm thu nghe pht khi ht vo t th ng. E-Ting thi tm thu gia vng tim, b tri xng c : Nguyn nhn : Do thng lin tht, ting thi ton tm thu to, run run, lan to mi hng trc tim. Do bnh nhi mu c tim km theo bnh cnh suy tht phi cp, nghe nh ting t dy. Do tm tht ph i, thng tim, ting thi pht gia tm thu ngn, g gh nghe c di b tri xng c, nu ting thi tm thu ca h l van hai kt hp nghe nh ting nga phi. F-Ting thi lin tc tm thu tm trng : Ting thi mnh, rung nh ting trong ng hm, ti a phi v vng di n tri. G-Ting thi tm thu bng : Nguyn nhn : Do hp kht l ng mch ch, lng mu to thot chy ra qua l van hai l, ba l, va ng mch nu c khi u bng, c th nghe c mt s ting thi tim trong bng : Nu vng thng v : Do ng mch ch bng b phnh, va, tc, vim, nghe c thn ng mch tng do gn c ca hai ct c hong chn p, do ung th ty, hoc do khI u sau mng 7

bng hoc do hch chn p, do ung th gan, do va ng mch. Nu vng quanh rn : C th do hp ng mch tiu ha, thng au tht bng, phnh ng mch lch, u mch t bo quanh mao mch treo rut hoc sau mng bng. Nu vng cnh gia ng mch thn : Do phnh ng mch, hp, va, vim, u thn, km vi bnh cao p huyt. Nu vng chu : Do hp hoc va ng mch chu, nghe c ting thi di theo ng mch ch trong trng hp tng nng tuyn gip, thiu mu, thi k mang thai.

7-TING THI TM TRNG A- y tim : Nguyn nhn : Do thp khp, vim mng trong tim nhim khun, vim ng mch ch do bnh giang mai, va ng mch ch do bnh giang mai, va ng mch km vi ting thi i, vim cng khp sng, bm mu t ngt, bnh au trc tim. Nu h l ng mch ch, u trong ca khoang gian sn phi th hai, c ting thi ca mu tro ngc nghe nh ting hp, ht vo, lan v mm tim di theo xng c v mi c, nghe r hn khi bnh nhn ng. Ting thi i ng mch ch, km vI mu tro ngc 8

t v c ting thi tm thu km theo, nh hn ting thi tm trng. B- mm tim : Rung tm trng tng cng , thnh ting thi cui tm trng l ting tc nghn khi u sau ting th hai mt cht. 8-TIM P CHM A-Nhp xoang chm : Nguyn nhn : Thng gp nhng ngi lm vic nng nh cc vn ng vin, nhng ngi b bnh nhim trng ang hi phc li sc. Nhp chm trong lc ng, trong bnh vng da, thiu nng tuyn gip, tng p lc ni s, nhi mu c tim vo nhng gi u, trong cn au bng do nhim c ch, do thuc nh digital, rserpin, morphin, btabloquant, amiodaron, clonidine. B-Bloc nh tht hon ton ( 3): Nguyn nhn : Nhp tim chm thng xuyn di 40 ln/1pht. Du hiu lm sng ca phn ly nh-tht nh tim p chm, tnh mch cnh 70-80 nhp/1pht, mch tim di 40/pht. Ting tim th nht p mnh, cch hi, ting vang tm thu nghe c th k tm trung, c ting thI pht tm thu. C-Tai bin Adam-Strokes : 9

Nguyn nhn : Ngt khng c triu chng bo trc. Cm gic chng mt mun xu, mn en trc mt, ng xung mt trn ngc, khng mch, thc phc hi nhanh, mt . Ngt ko di, th ngy to, tm ti, co git, khng cn li, nu ngt ko rt di th hn m li di chng s no, nu nng hn, thiu nng tun hon no, ri lon tm thn, cht t ngt. D-Bnh cn ca bloc nh tht : Nguyn nhn : Bloc c th do hp l ng mch ch vi ha, h l ng mch ch (bloc 1), chn thng lng ngc, phu thut tim h, bnh teo lon trng lc c, nhim sc t st, 20% do vim cng t sng. Trn 60 tui, t chc dn truyn b thoi ho, s b bloc nhnh phi, ri hmibloc nhnh tri trc. Nguyn nhn do thiu mu, thoi ha c tim, x va ng mch, l van ng mch ch. Hmibloc phi hp vi bloc nhnh phi l bo hiu bnh nng. E-Bloc nh tht cp tnh : Nguyn nhn : Thng thy trong cc bnh nhi mu c tim, cc bnh nhim trng trong thp khp cp, vim c tim do bch hu, vim c tim do thng hn, do nhim c digital, thuc chng lon nhp dng qu liu nh cardiorythmine

10

9-TIM P NHANH : Tim p nhanh, thng thng do cm xc l bnh thng, nhng p nhanh lin tc l du hiu bnh, do nhiu nguyn nhn khc nhau : A-Nhp tim nhanh xoang : Nguyn nhn : Tng nng tuyn gip, thiu mu, gim ng huyt, do ung tr, c ph hoc loi thuc chng trm cm (chng depression). Xt in tm th nhp tim nhanh lm hi tm trng, sng P v phc hp bt bnh thng. B-Tim p nhanh nh : Nguyn nhn : C th do hp l van hai l, tng nng tuyn gip, bnh c tim. Tim p nhanh nh lm lon nhp tim hon ton do rung nh c th ko di trong 24 gi khi kch pht, sau hnh thnh lon nhp tim lin tc, nhp khng u gia 100 v 140.

Tim p nhanh nh C-Cung ng nh : Nguyn nhn : C th do bnh ca l van hai l, bnh tim to ng mch, hp l van hai l, nghn mch phi, cao p huyt, 11

tng nng tuyn gip. C th l du hiu bo trc sang qua giai on lon nhp tim hon ton, tim s p nhanh u vI bloc nh tht chc nng, tnh mch cnh p nhanh hn tim, nghe c 150-160 ting p u/1 pht.

Cung ng tm nh D-Nhp tm thu nhanh nh : Nguyn nhn : Do hp l van hai l, ng c digital, gim kali huyt. Km vi bloc nh cung ng nh, m 100-120 ting p/1 pht, tnh mch cnh p nhanh hn. E-Nhp tim nhanh b ni : Nguyn nhn : Do dng digital qa liu, nhi mu sau honh, bnh tim bm sinh. Mch p 180-200/1pht thng xy ra t ngt ngi tr tui, t vi pht n vi ngy ri ht t ngt, nu ko di c kh nng suy tim. F-Tim p nhanh tht : Nguyn nhn : C th do nhi mu c tim, nhi mu vch thnh, phnh mch vch tim, suy ng mch vnh, bloc nh tht khng hon ton, do ng c thuc, do gy m, hoc do thng tim. 12

Tm tht sai v tr c nguy c rung tht, nhp tim 150250/1pht, mt ti xanh, v m hi, p huyt tut, mch p ca tnh mch cnh chm hn mch tim, sng P ngc, khong cch xa.

Nhi mu c tim, vim mng ngoi c tim

10-TIM TO, TIM THNG A-Tim to thng ton b : V tr mm tim x dch xung pha di v ra ngoi, ng knh ngang tim ln hn na chiu ngang hai l phi. C th chn on sai nhng ngi c lng ngc bin dng, hoc lc tim to khi th ra, hay tim to bin mt khi ht vo, hoc trong bnh vo ct sng. Phn bit tim to v trn dch ngoi mng bao tim : Khm lm sng : Nghe tim p nh ting nga phi nhng ngi b bnh tim to. Ngc li nghe nh hoc khng nghe nhng ngi c bnh tn dch mng ngoi tim, c thm du hiu tnh mch cnh cng mu, mch bt thng. 13

Chp X-quang : Tim to thy r ng vin tim, thy tim p. Bnh trn dch thy ng vin i, cc b tim khng thy p. in tm : Tim to th khoang tim phnh to. Trn dch th in th thp, ri lon ti phn cc. B-Tim to tng phn : a-Tim to bn nh tri : Nguyn nhn : Do hp hoc h van hai l, bnh tim bn tri. b-Tim to bn tht tri : Nguyn nhn : Do cao p huyt, hp hoc h l van ng mch ch, bnh c tim tc nghn, hp ng mch ch, tn thng c tim do thiu mu (cung di tri li v di, mm tim gn st thnh ngc tri). c-Tim to bn nh phi : Nguyn nhn : Do bnh tim phi cp, tim phi mn, bnh van ba l. d-Tim to bn tm tht phi : Nguyn nhn : Do hp van hai l, bnh tim phi, bnh tim tri giai on cui, thy hnh mm tim nng ln, ng mch phi v cc nhnh ng mch phi tng th tch. 14

11-TNH MCH CNH CNG MU A-Tnh mch cnh cng mu : Nguyn nhn : C th do suy tim ton b, suy tim phi, nghn mch phi, vim mng trong tim lm h l van ba l, trn dch mng ngoi tim, try tim km vi cng mu tnh mch cnh tng ng vi sc tim (suy tim cp), vim mng ngoi tim co tht, tng p huyt ng mch phi, bu trong ngc, u phi, u tuyn c, phnh mch, bnh sng hch, tc nghn tnh mch ch trn.

Tim phi cp 12- VIM TNH MCH DI CHUYN Nguyn nhn : Do qa trnh nhim khun huyt tnh mch rng hoc vim amygdal, do ung th ty tng, ung th phi, ung th bao t, do thot v honh, do thiu mu gim huyt sc t, do bnh bch cu ty, do bnh gt lm vim tnh mch km vi xung huyt khp, do vim nghn mch mu b ghin thuc l nng lm vim tnh mcg c cc chi di. Vim tnh mch nhiu ni ni tip nhau tng on nng hoc su, thng xy ra n ng trn 40 tui.

15

PHN HAI :
NHNG CHNG BNH CA TIM MCH PHN TCH THEO NG Y : Nhng du hiu Bnh v tim mch theo ng y cng c nhiu im trng hp vi ty y, nhng c sp xp v phn loi khc nhau theo chng c th p dng ng vo phng php i chng tr liu trong cha bnh cho ph hp vi mi chng, s thy c kt qa nhanh hn, hu hiu hn v trnh b sai lm gy ra phn ng ph. C 35 trng hp chnh ca bnh lin quan n tim mch c phn loi thnh Chng Bnh ty theo nhng du hiu lm sng khc nhau. Mi chng bnh phi ni ln c nguyn nhn gy bnh theo tiu chun bt cng nh : Ti kh hay huyt, h yu hay qa thc mnh, do lnh hay nng, tnh trng bnh l cp tnh hay mn tnh. 1-Chng Tm h 2-Chng tm h m khip 3-Chng tm m h 4-Chng tm kh bt ninh 5-Chng tm kh h 6-Chng tm kh thnh 7-Chng tm dng h 8-Chng tm huyt h 9-Chng tm huyt 10-Chng tm thc 11-Chng tm hn 12-Chng tm nhit 16

13-Chng tm thc nhit 14-Chng tm ha thng vim 15-Chng tm ha vng 16-Chng tm h cp 17-Chng tm h ch kt 18-Chng tm h nghch mn 19-Chng tm h n n dc th 20-Chng tm hn 21-Chng tm khi 22-Chng tm lao 23-Chng tm sn 24-Chng tm t 25-Chng tm ph kh h 26-Chng tm t h 27-Chng tm thn bt giao 28-Chng tm bo h 29-Chng tm bo thc 30-Chng tm bo nhit 31-Chng tm bo m ho 32-Chng m ha nhiu tm 33-Chng kh thng nghch xung tm 34-Chng huyt quyt

17

1-CHNG TM H : Du hiu lm sng : Hi hp, on hi, au di tim, c khi ln cn kch pht, mt ng, mt sc, m hi, suy nhc thn kinh, bt an, s st, ni xm, mng lung khng ch tm, hay qun, thiu mu, gai st, chn tay gi lnh, li nht, ru t. 2-CHNG TM H M KHIP : Du hiu lm sng : Hay s do tm huyt bt tc, tm kh suy nhc lin quan n tinh thn, thng gp bnh h nhc, bn huyt hoc c nng thn kinh. 3-CHNG TM M H : Du hiu lm sng : m h l tn thng ni tng thuc huyt, bun bc, mt ng, ra m hi trm, bn tay nng, hng kh, li , t ru, chc nng to huyt suy km. 4-CHNG TM KH BT NINH : Du hiu lm sng : L tm khng an do thiu mu, do m nhit quy nhiu, do thy kh hi tm, do can ha vng, do can m kh hlm ra hi hp, s st, tm phin, mt ng. 5-CHNG TM KH H : Du hiu lm sng : 18

Tim p nhanh, hi th ngn, ht hi, thiu sc, hI hp, hay ra m hi, mch v lc, thng gp trong bnh bn huyt, suy nhc, lon nhp tim. 6-CHNG TM KH THNH ; Du hiu lm sng : L tm dng vng khin thn kinh hng phn qa mc lm mt ng. 7-CHNG TM DNG H : Du hiu lm sng : C hai trng hp nng nh khc nhau ; Trng hp nh ging chng th 5 Tm kh h. Trng hp nng : C thm du hiu ngi lnh, chn tay lnh, mi xanh tm, m hi ra nhiu, hI hp, chong, try mch, nng hn na th hn m bt tnh, mch v lc, lI nht, ru trng trn, nguyn nhn do lo suy, mt nc, thiu nng ng mch vnh lm nh hng n kh huyt. 8-CHNG TM HUYT H : Du hiu lm sng : Huyt h, sc mt trng, tim p nhanh, vng u, mt ng, hay m, hay qun, hi hp, tm phin, li nht do mt mu hoc s cu to huyt suy gim, thng gp bnh h nhc, thn kinh chc nng, bn huyt. 9-CHNG TM HUYT : Du hiu lm sng : 19

au vng trc tim lan n vai, chn tay lnh, mt mi xanh tm, do ting ch kch ng, do m trc lm huyt tim, hoc do tm kh h, tm dng h li b gp kh lnh lm tc tun hon tim mch. 10-CHNG TM THC : Du hiu lm sng : Mnh nng, m sng, hong lon do vim nhim nng, mt , hng kh kht, chy mu mi ming, bao t cng cng lm au ngc, cch m cng y kh chu, tiu vng, chn tay nng n. li kh, u li , nu ang trong giai on thn kinh b nhim c th i tiu ra mu. 11-CHNG TM HN : Du hiu lm sng : M sng, li cng kh ni, huyt h thn mt, tm thn suy km, kh ut u lm mt ng, kh ut mt lm nhc mt, kh ut bng lm bng lu huyt. Nu do hn t thn trn ln th lm y tim n ln sinh au tim, u ma, l ming, lng bn tay nng d. 12-CHNG TM NHIT : Du hiu lm sng : Do tm ha cang thnh lm au tim, au cc t xng, au sn ngc do m ha tch t, sc mt phng, phin nhit, ng khng yn, cung di, ni nhm, chy mu cam, tm nhit hi ng rut sinh giun sn quy nhiu. 13-CHNG TM THC NHIT : 20

Du hiu lm sng : Trong ngc nng, phin kht, tiu rt, li cht, sm, hoc ni mn tm trn li, au, chy mu cam, do tnh ch, do n ung nhiu cht cay nng c nhit kh. 14-CHNG TM HA VNG (THNH) : Du hiu lm sng : Bun bc, mt ng, mi kh ming ng, chy mu cam, ming li l au, u li , do tnh ch, do n ung thc n cay nng, bo, ung nhiu loi nc c tnh nhit. 15-CHNG TM H B : Du hiu lm sng : Nhit ngn tr vng v qun, nhng n vo vng v qun khng au. Nu c cm gic chng li l t nhit vi thy dch ngn tr gi l b ngnh, thng gp bnh vim bao t mn tnh hay bnh ri lon tiu ho. 16-CHNG TM H CP : Du hiu lm sng : Vng v qun hi au trng tc kh chu do t nhit kt trong bao t y ln khin nn ma, tm phin, b i tin, thng gp bnh ri lon tiu ha do cm mo, vim bao t cp. 17-CHNG TM H CH KT : Du hiu lm sng : Vng v qun cm nh thy c vt g chng ngi m khng y hi, khng cng rn, khng au, nhng cm 21

thy kh chu, phin mun, do m v tam tiu lm bnh. 18-CHNG TM H NGHCH MN : Du hiu lm sng : Tm b tn thng, vn ha km, thy ng thng tiu nn v qun b tc, kh xung ngc ln tm lm v qun b tc trng y. 19-CHNG TM H N N DC TH : Du hiu lm sng : Trong v c hn m hoc m nghn tc ngc lm v qun c cm gic lm lm (n n) mun nn (dc th) m khng ra c. 20-CHNG TM HN : Du hiu lm sng : Gia vng tim ngc ra m hi, do tnh ch t l lm hi tm t. 21-CHNG TM KHI : Du hiu lm sng : Khi ho au ran c vng ngc tim, bng nh c cm gic vng mc, hu hng sng au. 22-CHNG TM LAO : Du hiu lm sng : Mt trong chng lao do tm huyt kh thiu lm tm phin, mt ng, hi hp, s hi. 22

23-CHNG TM SN : Du hiu lm sng : Bng di ni hn cc, kh xung ln tm ngc lm tim au d di, do hn t xm nhp tm kinh. 24-CHNG TM T : Du hiu lm sng : L mt trong 5 chng t (au) ca 5 tng. C du hiu s hi, hi hp, th suyn, th di, phin to, hng kh, do cm nhim ngoi t lu ngy cha cha khi, t kh xm nhp n nu vng tm, thm vo lo ngh qu , lm tm huyt h tn thnh chng tm t (au tim). 25-CHNG TM PH KH H : Du hiu lm sng : Ph kh h gy tm kh h lm ho lu ngy, hi hp, tim p mnh, mi tm xanh. 26-CHNG TM T H : Du hiu lm sng : Hi hp, t ng, hay qun, km n, phn nho lng do dinh dng km, thng gp bnh suy nhc c th, cao p huyt, thiu mu, x cng ng mch vnh. 27-CHNG TM THN BT GIAO : Du hiu lm sng : Hi hp, hoa mt, mt ng, tai, ming kh, mi lng gi, tiu nng, di tinh, ra m hi trm, do huyt m h v thn tinh h lm thm m v tm m h theo. 23

28-CHNG TM BO H : Du hiu lm sng : Lng bn tay nng, tim hi hp, bc rt nng ny . 29-CHNG TM BO THC : Du hiu lm sng : Mt , sng nch, au tim, sn ngc, co qup chi trn. 30-CHNG TM BO NHIT : Du hiu lm sng : Hn m, nng d, ni xm, phin to, li . 31-CHNG TM BO M HA : Du hiu lm sng : m ln vo tm bo gy ri lon thn kinh lm hn m bt tnh, si bt mp, li bn, ru dy. 32-CHNG M HA NHIU TM : Du hiu lm sng : Do thn kh ri lon, c 2 trng hp : a-m ha nhiu tm : C du hiu s hi, mt ng, ci ni nh cung. b-m m tm khiu : C du hiu m kh kh nhiu trong c hng, t nhin ng ln ra khin ngi ng ngn n n. 33-CHNG KH THNG NGHCH XUNG TM : Du hiu lm sng : 24

C th t cm thy c lung kh t bng di xng ln ngc, do hn t n nu h tiu v kh ca trng v hoc can v thng nghch ln trn. 34-CHNG HUYT QUYT : Du hiu lm sng : B hn m t ng bt tnh do huyt bnh gy nn, c h thc khc nhau : Do h : Thng gp ngi mt huyt nhiu hoc bnh thiu mu ko di, do no thiu mu t nhin ng ln, sc mt ti xanh, chn tay quyt lnh, ming h, th chm, t ra m hi lm mt tn dch. Do thc : Thng gp trong bnh huyt bt lp cc khiu, t nhin ng ln, hm rng nghin cht, mt , mi ti.

Ngoi 34 chng chnh ca bnh tim, theo l thuyt bin chng truyn kinh ca ng y, tim thuc hnh ha. Khi hnh ha bnh c 3 nguyn nhn : A-Chnh kinh b bnh, l ch c mt kinh tm, bnh mi pht, cn nh, cha truyn kinh, nhng theo chng phi bit do h hay thc bit cch cha. a-Nu tm h : Phi dng huyt b trn ng du huyt ca kinh Tm iu chnh li chc nng kh ho ng hnh ca ng kinh. Kinh Tm l kinh ha, m ca ha l mc, nn 25

phi dng huyt mc trn ng du huyt ca ng kinh tm l huyt Thiu xung day b. b-Nu tm thc : Phi dng huyt t trn ng du huyt ca kinh Tm iu chnh li chc nng kh ha ng hnh ca ng kinh Tm, con ca ha l th l huyt Thn mn phi day t. Nhng mt nh lut khc ca ng y, tr khi qu tim c thc bnh nh tim nh, tim to, tim thng, h van tim, hp van tim, dy vch thnh tim.., mi cha thng vo kinh Tm, cn nu tim b bnh u do nh hng ca tm bo l mng bao tim, ng mch tnh mch thuc Kinh Tm bo, th cha trn kinh Tm bo m khng cn cha trn kinh Tm. B-Bin chng truyn kinh : Bin chng truyn kinh l hnh ha b bnh do nh hung bi hnh m thuc mc l gan, mt hoc bi hnh con thuc l th thuc t v v. a-Nhng trng hp nh hng truyn kinh bi hnh m : Hnh m l Can mc sinh ha c th lm hi n tim nh cc chng sau : 1-Chng can thc 2-Chng can dng ha ha 3-Chng can dng vng 4-Chng can dng thng cang 5-Chng can kh thng nghch 6-Chng can phong 7-Chng can phong 26

8-Chng can phong ni ng 9-Chng can kh ut nhit 10-Chng can m ut ha ha 11-Chng can quyt 12-Chng quyt u thng 13-Chng can ha 14-Chng can nhit 15-Chng can nhit thnh 16-Chng can ha vng 17-Chng can huyt nhit 18-Chng cqn thp nhit 19-Chng can m thp nhit 20-Chng can tt bt ha 21-Chng can v bt ha 22-Chng m thc 23-Chng m nhit. b-Nhng trng hp nh hng truyn kinh bi hnh con : Hnh con l t v thuc th, c cc trng hp c th lm hi tim nh cc chng sau : 1-Chng v kh khng ging 2-Chng v kh nghch 3-Chng v thc nhit 4-Chng v nhit ch nghch 5-Chng v nhit ng thnh 6-Chng v thng (tm h thng) 7-Chng t thc 8-Chng t nhit 9-Chng t thp nhit 10-Chng t khng nhip huyt 27

PHN BA
CCH CHA BNG KH CNG VUT HUYT Cch cha ca ng y l da vo chng p dng i chng tr liu, lp li qun bnh s kh ha v c s (tn thng tng ph) hay v chc nng ca tng ph theo tiu chun bt cng (8 yu t cn bn khm v cha bnh) nh : m (huyt), dng (kh), h (thiu), thc (d), hn (lnh), nhit (nng), biu (bnh nh), l (bnh nng). Da vo bt cng, nu bnh thuc m (huyt) ly dng (kh) cha, v ngc li. Nu bnh h th b, bnh thc th t, bnh hn th lm m (n), bnh nhit th lm mt (thanh), kh nghch th cho ging h, tc nghn th khai thng, ut kt th gii, xut th cm lim gi li, b hm th cho tit xut ra Do cch cha ca kh cng ch vut trn nhng on kinh mch c ng hnh trn Mch Nhm-c, Bi du huyt trn lng, trn Du-M huyt, v trn tit on ng du huyt ca 12 chnh kinh nh dng b on cho bnh h, t on cho bnh thc, thng on cho bnh tc nghn, nhit on cho bnh hn, khc-du on cho bnh au nhc. Phng php vut huyt ch trong n vic iu chnh h, thc, hn, nhit, kh, huyt, c s, chc nng nh tm h, tm thc, tm hn, tm nhit, tm huyt h, tm huyt thc, tm kh h, tm kh thc, tm t thc, tm t h, tm can thc, tm can h, tm thn bt giao C nhiu cch cha, hc vin cn l lun v sng to, chn mt trong nhng cch cha cho thch hp v hiu qa an ton nht, va cha c ngn, va nga c bin chng truyn kinh va cha c gc bnh.

28

Cc phng php hng dn di y ch c tnh cch l thuyt, khi cha cn phi l lun v phi hp theo cch l lun bnh chng. 1-PHNG PHP TH NHT : Tm nguyn nhn : Mt tng bnh, c 4 nguyn nhn : Th d Tm bnh, gi l Bn Bnh (k hiu BB) c 4 nguyn nhn xy ra :

a-Do m truyn bnh, l Can mc thc sinh Tm ha vng, Kinh Can gi l kinh Sinh Bnh (k hiu SB) b-Tm ha bnh truyn sang T th gi l Bnh Sinh (k hiu BS). c-Tm ha bnh truyn khc cho Ph kim, gi l Bnh Khc (k hiu BK). d-Do b Thn thy suy, khng khc ch c tm ha, gi l Khc bnh (k hiu KB). Cch cha : C 3 cch cha khc nhau : 29

a-Trng hp bnh cp tnh : Vut nghch vng trn tng sinh : Nguyn nhn do Bn Bnh l Tm : T tng Bn Bnh (BB) vo tng Sinh Bnh (SB), ri x thng kh ra huyt Tnh c s ca kinh Sinh Bnh (SB). Cng thc : BB-SB-x tnh huyt SB

Tm thc nhit Vut t Tm du xung Can du 6/9 ln

X tnh huyt Can Day bm au huyt i n cho t kh thot ra

Nguyn nhn do m truyn bnh l Can, i li gi Can l Bn bnh, cng theo cng thc trn :

Can thc X huyt Dng tuyn hai Vut t Can du xung bn Thn du Nguyn nhn do T thc (lm Tm ha d), nn gi T l BB, cng theo cng thc trn : 30

T thc Vut t T du ln Tm du

X huyt Thiu xung bn tri

b-Trng hp bnh mn tnh : Vut theo ngi sao tng khc : T chga ngn m khng cha gc, khng nga bin chng, khng bi b kh huyt. Nguyn nhn do Bn bnh l Tm : Vut t tng Khc bnh (KB) sang tng Bn bnh (BB), ri x t kh ra huyt tnh c s ca kinh Bn bnh. Cng thc : KB-BB- x tnh huyt BB

Tm thc nhit huyt x t nhit Thiu Vut t Thn du ln Tm xung bn tri. du. Trn nguyn tc vut t Thn du ln tm du iu ha tm thn, nhng tm qa nhit phi x nhit tm. 31

c-Trng hp bnh lo suy : p dng trong trng hp bnh mn tnh c du hiu cp tnh, va h va thc, h thc thc tp. Vut theo quy lut phi hp hai trng hp trn, mn tnh trc, cp tnh sau (ging nh hnh mc cu). Vut t tng Khc bnh (KB) sang tng Bn bnh (BB), ri t BB n Sinh bnh (SB), ri x t kh ra huyt tnh c s ca kinh SB. Cng thc KBBBSB--x tnh huyt SB

Th d nguyn nhn do Tm lo suy :

Tm lo suy Vut t Thn du ln Tm du 6/9 ln, ri t Tm du xung Can du 6/9 ln

X huyt tnh i n

Th d nguyn nhn do Can thc h (lo suy): Gi Can l BB, vut theo cng thc trn :

32

Can lo suy Vut t Ph du xung Can du 6/9 ln, ri t Can du xung Thn du 6/9 ln.

x tnh huyt Dng tuyn hai bn

Th d nguyn nhn do T lo suy : Gi T l BB, p dng cng thc trn :

T lo suy Vut t Can du xung T du 6/9 ln, ri vut t T du ln Tm du 6/9 ln. Quy lut vut 6/9 :

X tnh huyt Thiu xung bn tri.

Vut 6 ln : L lo m hay cc m, huyt s chuyn ha thnh kh. Vut 9 ln : L lo dng hay cc dng, kh s chuyn ha dng trp thnh huyt, dch cht, thy cht. 33

2-PHNG PHP TH HAI : Quy lut sinh ha, chuyn ha t ng trong b t. a-B h : Vut t kinh m SB n kinh bnh BB l kinh con 6/9 ln l cha ngn gip kinh bnh mnh tm thi, nhng kinh m h li mt thm nng lng, cn phi b sung nng lng t kinh KB cho kinh m na mi l cha gc, ngoi ra, khng cho kinh khc bnh d tha nng lng hi kinh bn bnh l cch ngn nga bin chng. Th d kinh tm can u h :

Kinh tm can u h Cha ngn : Vut t Can du ln Tm du 6/9 ln. Cha gc : Vut t Thn du ln Can du 6/9 ln. Nga bin chng : Vut t Ph du xung Thn du 6/9 ln. 34

b-T thc : Vut t BB sang BS lm mt thc ca BB l cha gc. Va lm mt thc ca BB phi t con BB l BS lm mt i nng lng, di chuyn nng lng sang BK, dng BK chuyn nng lng b KB l nga bin chng. Bn bnh thc nhit, phi b KB ri mi dng KB t BB.l cha ngn. Th d Tm thc nhit :

Vut t Tm du xung T du 6/9 ln (cha gc). Vut t T du ln Ph du 6/9 ln, t Ph du xung Thn du 6/9 ln (nga bin chng). Vut t Thn du ln Tm du 6/9 ln thanh tm ha (cha ngn).

3-PHNG PHP TH BA : Quy lut vut chuyn ho ch ng trc 6/9 ln, ri vut sinh ha 18 ln trong nhng bnh h . 35

Tm h hn Sinh ha : Vut t Can du ln Tm du 6/9 ln . Chuyn ha : Vut t Thn du ln Can du 18 ln, can mc s d tha nng lng chuyn ha sang con l Tm lm cho tm ha mnh hn. 4-PHNG PHP TH T : Theo vng lin hp m-con, dng kh cha huyt, hoc dng huyt cha kh (t dng vo m hay t m ra dng). Th d 1: Bnh thuc Tm-t :

Nhit nhp th, nh n t v 36

Chn ha sinh thc nhit : Vut t Mch dng trn Bi du huyt trc, ri mi vut trn mch m l Nhn mch sau : Chn ha l Tm kh, nhit l Tm bo kh. Vut t Tm Bo du n T du, nhng vut nghch t T du ln Tm du thuc m trong dng, iu ha t v nhit. T Tam tiu du ln V du thuc dng trong dng, cha v hn.

Mch Nhm Vut t Trung qun xung Thch mn, thuc m trong m, iu trung l kh, n nh ni tng.

Ha nhp th Vut t T du ln Tm du, m trong dng. 37

T Tiu trng du ln V du, dng trong dng, iu tm t.

Mch Nhm Vut t C khuyt xung Trung qun. Th d 2 : Bnh thuc Tm-can :

Mc sinh ha : Vut t Can du ln Tm du (m trong dng). Vut t m du xung Tiu trng du cho ha nhp mc, iu tm can. Mc sinh nhit : Vut t Can du ln Tm bo du. Ch can, dn nhit ha nhp can : 38

Vut t Can du ln Tm bo du, mc nhp nhit, iu ha tm can, ch ha kch can. Hoc t Tam tiu du ln m du, iu tm can dng,

Mch Nhm Vut t Trung qun xung Thch mn thuc m trong m, iu ha hn nhit cho ni tng.

Vut t Cu V xung Quan nguyn

Mch Dng Kiu : Bm C Liu ri Nhu du. 39

Trn Mch Nhm : Vut nghch t Thch mn.ln Cu v , nghch ng kinh iu tm can.

Vut nghch t C Khuyt ln Cu v ch bt mc. Th d 3 : Bnh thuc Tm-Ph :

Thanh kim, ch ha kin kim (cho ha nhp kim) : 40

Vut t Tm du ln Ph du thuc m trong dng lm mt phi. Vut t Tiu trng du ln i trng du thuc dng trong dng, cho nhit i trng v Tiu trng iu tm ph.

Nhit nhp kim thanh ph tn hn : Vut t Tm bo du ln Ph du, m trong dng, cn bng hn nhit cho ph. Vut t i trng du ln Tam tiu du, dng trong dng, cn bng nhit i trng.

Mch Nhm

41

Vut t Thin t xung C khuyt, thuc m trong m, trong trng hp tn thng ph do nhit, iu tm ph gip cho chn ha hot ng tt.

Mch Nhm Vut nghch t Thch mn ln Thng qun l kim nhp nhit, iu ha hn nhit cho ni tng. Th d 4 : Bnh thuc Tm-Thn

Thy nhp ha ch ha : giao ha tm-thn Vut t Thn du ln Tm du thuc m trong dng ch ha. Thy nhp nhit thanh nhit : 42

Vut t Bng quang du ln Tm bo du, thuc dng vo m trong dng, thanh nhit. Vut t Bng quang du ln Tiu trng du, thuc dng trong dng, iu tm-thn. Ha ha ch thy : Vut t Thn du ln Tm du thuc m trong dng, hay t Bng quang du ln Tam tiu du, thuc dng trong dng, cho thy nhp nhit, iu tm thn v chnh hn nhit c th.

Mch Nhm Vut t C khuyt xung Trung cc cho ha nhp thy, m trong m, giao ha tm thn, em ha xung h tiu.

Mch Dng Kiu : Day bm Thn mch ri Nhu du, cha ngoi nhit, hn m, co git, nga bin chng. 43

T Thn tng xung Kh huyt

Mch Nhm T m Giao xung Trung Cc

12 HUYT TNH (Dng x t kh) 44

45

5-PHNG PHP TH NM : Theo vng ng hnh sinh trn Bi du huyt : 1-Cha Tm hn : Vut t T du ln Tm du : Tr nhit ca T v Tm, cha T thc nhit, Tm hn. 2-Cha chc nng tm t : Vut t T du ln Tm bo du (Quyt m du) : iu ha chc nng ca tm t. 3-Cha tm hn sinh v hn : Vut t Tam tiu du ln V du : Dng tng ha lm m v dng tm ha, cha tm hn sinh v hn. 4-B Tm dng : Vut t Tiu trng du ln V du : tng nhit tng chc nng T dng b tm dng. 5-Cha tm ha suy : Vut t Thn du ln Can du : Gip mc sinh ha thn thy khng d tha lm hi tm ha, v ngc li mc mnh gip cho tm thm ha. Mc ch iu can thn. 6-Cha tm dng h : 46

Vut t Bng quang du ln m du : iu can dng gip tm dng vng. 7-Cha tm huyt h : Vut t Can du ln Tm du : sinh ha cho tm, cha tm hn, tng chc nng to huyt. 8-Cha tm ha suy : Vut t Can du ln Tm bo du (Quyt m du) : Gip ha sinh nhit. 9-Cha tm can dng h : Vut t Tiu trng du ln m du : iu tm can dng. 6-PHNG PHP TH SU : Theo vng ng hnh khc trn Bidu huyt. 1-iu ha hn nhit ni tng : Vut t Thn du ln Tm du : Giao ha thy ha iu ha hn nhit ni tng. 2-Cha tm thn dng : Vut t Bng Quang du ln Tiu trng du : iu tm thn dng. 3-Cha Tm thc nhit : Vut t Bng quang du ln Tm bo du (Quyt m du) Dng thanh nhit cho tm. 4-Cha tm ha vng : Vut t Thn du ln Tm bo du : 47

Dng h ha (p dng trong bnh cao p huyt, tiu ng). 5-Cha tm nhit : Vut t Bng quang du ln Tm bo du : chnh hn nhit c th. 6-Cha tim mch xo trn : Vut t T du ln Can du : iu can t thc l nguyn nhn hi tm gy xo trn tim mch. 7-Cha tm dng thc : Vut t V du ln m du : iu Can v thc lm cho tm dng thc. 8-Cha tm m nhit : Vut t Thn du ln T du : bt t nhit, gin tip cha tm m nhit. 9-Cha tm kh thc : Vut t Bng quang du ln V du : iu V nhit, gin tip cha tm kh thc.

48

7-PHNG PHP TH BY : 49

Cha theo tit on ng hnh trn Mch Nhm. 1-Cha tm kh suy : Vut t Thin t xung C Khuyt : Cho kim nhp ha, iu tm ph, gip chn ha mnh. 2-Cha tm huyt : Vut t Cu v xung C Khuyt : Cho mc nhp ha iu tm can. 3-Cha tm m, tm dng : Vut t Cu v xung Trung qun : Cho mc nhp th iu can t, can v, gin tip cha tm m, tm dng. 4-Cha tm can hn : Vut t Cu v xung Thch mn : Cho mc nhp nhit (dng ha), iu tm can hn. 5-Cha tm ha suy : Vut t Cu v xung Quang nguyn : Cho mc nhp dng ha sinh ha cho tm. 6-Cha tm hn : Vut t Cu v xung Trung Cc : Cho mc nhp thy dng, iu Can thn hn, gin tip cha tm hn. 7-T tm ha : Vut t C khuyt xung Trung qun : Cho ha nhp th, bt tm ha sang t iu tm t. 8-Ging tm ha : Vut t C khuyt xung Trung cc : Cho ha nhp thy giao ha tm thn (ging ha). 50

9-Chnh chc nng tm dng : Vut t Thng qun xung Trung qun : Cho mc nhp th iu can v bt ha, gin tip chnh chc nng cho tm dng. 10-iu kh hn nhit : Vut t Thng qun xung Thch mn: Cho mc nhp nhit, iu hn nhit ni tng. 11-Cha tm t nhit : Vut t Trung qun xung Trung cc : Cho th nhp thy lm h nhit cho t cha t nhit, iu t thn, gin tip cha tm nhit do t nhit. 12-Cha tc tim ngc : Vut t Trung qun xung Thch mn : Cho th nhp nhit l trung ch kh, iu trung tiu, gii ut thng tiu. 13-Chnh hn nhit c th : Vut t m giao xung Trung cc : Cho ha tam tiu nhp thy, chnh hn nhit c th.

51

Mch Nhm 8-PHNG PHP TH TM : Theo hai cch : 52

a-Vut 6/9 huyt Khch-Du, thng, b, kh hay huyt. b-Vut 6/9 huyt Khch-Du, t, thng, kh hay huyt. Trn kinh m, khng c huyt du, thay bng huyt nguyn. a-Vut on huyt t Khch huyt n Du huyt khai thng b tc trn ng kinh trc. Sau , nu thuc bnh h th phi dng thng on cng hnh vi ng kinh thng ng kinh, ri mi dng b on l hnh m ca ng kinh b cho ng kinh mnh ln. 1-Thng b Tm bo : Dng cha au do tc nghn ng mch v tnh mch cc loi :

2-Thng b Tam tiu : 53

Thng cc h thng ng mch, cha au nhc, kh th, nght tim do cholesterol

3-Thng b kinh Tm : Thng c s qu tim, tm nh, tm tht, xoang.

54

4-Thng b Tiu trng : gip mnh tm ha.

5-Thng b Can gip tm ha : 55

6-Thng b m gip tm dng :

56

7-Thng b T dng tm m .

8-Thng b V dng tm dng : 57

9-Thng b thn khc ch tm m ha vng.

58

10-Thng b Bng quang khc ch Tm dng :

b-Vut on huyt t Khch huyt n Du huyt khai thng b tc trn ng kinh trc. Sau , nu 59

thuc bnh thc th phi dng t on hnh con ca ng kinh t bt thc cho ng kinh, ri mi dng thng on l on cng hnh vi ng kinh khai thng ng kinh hot ng bnh thng. 1-T thng Tm bo: Thng tc nghn ng mch lm sng au, ph mch.

2-T thng Tam tiu : Cha phnh tc ng mch, tnh mch.

60

3-T thng Can thc lm tm thc :

4-T thng m bt tm kh dng qa vng : 61

5-T thng T cha tm m thc :

62

6-T thng V cha tm dng thc :

7-T thng thn thc lm mt tm ha : 63

64

PHN BA
DAY BM HUYT THEO CHNG BNH A-Quy lut b t theo th t cng thc huyt : B : Vut trn huyt thun chiu i ca ng kinh l b. Trong trng hp hp huyt nhng khe li lm khng th vut c, hoc trong trng hp khng nh chiu i ca ng kinh th dng u ngn tay ci day vo huyt theo chiu thun kim ng h, lc va phi. Day hay vut 6 ln chuyn m ra dng b kh. Day hay vut 9 ln chuyn dng ra m b huyt. Day 18 ln va b kh, b huyt. T : Vut trn huyt nghch chiu i ca ng kinh l t. Trong trng hp v tr huyt kh vut th dng ngn tay day vo huyt nghch chiu kim ng h, lc va phi. Day hay vut huyt cng theo quy tc 6 hay 9 cha kh hay huyt. Bnh b bnh t : Dng ngn tay vut hay day trn huyt nghch chiu ng kinh hay nghch chiu kim ng h t trc ri vut thun sau b, gi l bnh b bnh t. Cng theo quy lut 6/9. Bm huyt : Ch dng ngn tay ci bm n vo huyt, khng day b hay t, mc ch kch thch huyt. 65

Cu : Dng u cy ngi cu hoc u thuc l hay u cy nhang to, hoc chm 5 cy nhanh nh cch huyt 35cm to nhit m nng 45-55 C, thi gian h 40-60 giy li ly ra di tn, ri h tip ln th hai...mi ln h 40-60 giy l mt mi. Trc khi cu vo huyt phi thoa trn huyt mt lp kem vaseline nga chy phng da. , lc u lu ti a 60 giy bnh nhn mi cm thy nng, nhng ln sau 50, 40, 30 giy cm thy nng l liu, nhng nu 60 giy nhiu ln vn cha cm thy nng th cha liu, vn h tip, nhng ch tng s ln h ch khng tng mt mi nhiu hn 60 giy, bi v nhng bnh nhn c bnh tiu ng, thn kinh da mt cm gic nhng nhit h s gy ra phng l da kh lnh. Cho nn ngi c bnh tiu ng cm cu. Chch l : Theo chm cu c truyn, cc thy chm cu dng kim tam lng, nhng hin nay nn dng loi kim th tiu ng, mi ln dng xong vt i, chm vo m au gi l A-th-huyt, ri nn ra mt t mu bm tc th ch au c khai thng ht au. Chm : Dng u bt bi chm vo huyt, nh chm vo cc tnh huyt hay vo cc huyt trn mt. Vut huyt trn lng bi du huyt : Vut t huyt ny sang huyt khc trn lng, thay v vut trn ng kinh Bng quang th nht cch Mch c gia ct sng 1,5 thn, cha nhng bnh nh, nhng nhng bnh nng phi dng n ng kinh bng quang th hai, cch Mch c gia ct sng 3 thn, v ng hnh ging nh ng kinh th nht. Ngoi ra, 66

ng st ct sng, cch Mch c 0,5-1 thn l ng Hoa Gip Tch cng dng cha nhng bnh nan y. Cho nn kh cng vut huyt trn lng nn dng nguyn nm tay cho khp ngn tr trn ng Hoa gip tch, khp ngn gia trn ng kinh Bng quang th nht, khp ngn p t trn ng kinh Bng quang th hai, mi ln vutt c th vut c c 3 ng mi c nhiu hiu qu. B-Cng thc huyt : 1-p huyt cao : xPhong tr (.20) xKhc tr (T.11)

xHp cc (T.4)

2-p huyt cao do m dng u suy : oThn du (BQ.23) oQuan nguyn (MN.4) oTam m giao (T 6)

67

3-p huyt cao do m dng lng h: iu b m dng oThn du (BQ.23) oQuan nguyn (MN.4) oTc tam l (V.36) oTam m giao (T 6)

68

4-p huyt cao do m h dng thnh 1 : Dng m tim dng xPhong tr (.20) xTam m giao (T 6) x Thi kh (Th.3)

5-p huyt cao do m h dng thnh 2 : oTam m giao (T 6) oThi xung (C.3) oThi kh (Th.3)

69

6-p huyt cao do Can dng thng khng : xThi xung (C.3) xHnh gian (C.2) xThi dng (KH)

Bin chng : a-Km Bnh m nghch xPhong long(V.40) b-Km bnh chn ph xm lng tuyn (.34)

c-Km bnh hi hp mt d-Km bnh i ma xNi quan (TB.6) ng 70

oThn mn (T.5)

7-p huyt cao do co tht bao t, vo c : xLc linh ng (TH)

8-p huyt cao do gan, cholesterol : xThi xung (C.3) xKhc tr (T.11) xTc tam l (V.36) xPhong tr (.20) xNhn nghnh (V.9)

71

9-p huyt cao do can ha vng : Bnh can t ha xPhong tr (.20) xThi xung (C.3) xKhc tr (T.11) xDng lng (.34) xHnh gian (C.2)

72

10-p huyt cao do phong rt b vai lm lit tay : Tc ng mch ngoi vi xKin liu (Tat.14) xKin ngoi du (Ttr.14)

11-p huyt cao do phong m : xn ng (KH) xKhc tr (T.11) xPhong long(V.40)

73

12-p huyt cao do tm bo : T 4 huyt tay tri xNi quan (TB.6) xThn mn(T.7) xi lng (TB.8) xLao cung (TB.7)

13-p huyt cao do thn nhit : Triu chng u nng chn nng, cao p huyt thng xuyn, km theo bnh tiu ng, glucoza huyt tng. xThn nhit huyt (KH) xThi kh (Th.3) oThn du (BQ.23) 74

14-p huyt cao do trng v nhit : xKhc tr (T.11) xTc tam l (V.36) xNhn nghnh (V.9)

15-p huyt cao do T v, n ung khng tiu : xTc tam l (V.36) xn bch (T 1) 75

16-p huyt cao do vim xoang mi : xDng tuyn (Th.1)

17-p huyt cao u nng chn lnh : Tm thn bt giao lm m h ha vng xHp cc (T.4) oTam m giao (T 6)

76

18-p huyt n nh t ng : Day Ni quan tri (TB.6)

19-p huyt thp do m h phong ng : B m tim dng, bnh can tc phong oThi kh (Th.3) oTam m giao (T 6) xThi xung (C.3) xPhong tr (.20)

20-p huyt thp do can thn h tn : B ch can thn, kin t oThn du (BQ.23) oCan du (BQ.18) oThi kh (Th.3) oT du (BQ.20) oThi xung (C.3) 77

oTam m giao (T 6 )

xPhong tr (.20)

Bin chng : a-Sp m mt : Day thm Dng bch (.14) v Ng yu (KH) 78

b-Tay chn gi lnh : Cu Bch hi (M .20) , Kh hi (MN.6)

21- p huyt thp do dng nguyn kh suy : oKh hi (MN.6) oQuan nguyn (MN.4)

22-p huyt thp do thn h suy : B thn ch ty oThi kh (Th.3) oChiu hi (Th.6) 79

oThn du (BQ.23)

oTam m giao (T 6)

Bin chng : tai xThnh cung (Ttr.19)

23-p huyt thp do trung kh suy km : B trung ch kh, thng thanh dng oBch hi (M.20) oCch du (BQ.17) oV du (BQ.21) xPhong tr (.20) oT du (BQ.20) oTc tam l (V.36) 80

Bin chng : Lm ging mun i ma Day Ni quan (TB.6)

81

24-p huyt thp lm chng mt : oBch hi (M.20) Day Ni quan (TB.6) day Nhn trung (M.26) Day T liu (M.25) day Thi xung (C.3)

25-p huyt thp tim p chm : Day T liu (M.25) 82

26-p huyt thp thot dng : Hi dng c thot oTc tam l (V.36) Cu Kh hi (MN.6) o Phc lu (Th.7)

27-Bi lit hai chn : Day 10 huyt Hoa Gip Tch hai bn ct sng, cnh 5 huyt Tam tiu du, Thn du, Kh hi du, i trng du, Quan nguyn du (Cha trn thn kinh vn ng ) 83

Day thm cc huyt sau lin quan n bi lit chn . Thm d tm phn ng cc huyt sau, huyt no khng c phn x cn kch thch nhiu, nhng huyt c phn x tt, kh huyt c khai thng, chn m, c ng t nhin th khng cn kch thch n huyt na.: Th liu (BQ.32) Tha Ph (BQ.36) Phc th (V.31) Tc tam l (V.36) Phong th (.31) Huyn chung (.39) Tha sn (BQ.57) Huyt hi (T 10) Trt bin (BQ.54) n mn (BQ.37) B quan (V.32) Gii kh (V.41) Dng lng tuyn (.34) y trung (BQ.40) Cn ln (BQ.60) Thi kh (Th.3)

84

85

28-Bch cu gim : oTc tam l (V.36) oi chy (M.14) oHuyt hi (T 10)

oTam m giao (T 6) oT du (BQ.20) oCch du (BQ.17)

86

29-Bch t bo gim : Lm tng bch cu oT du (BQ.20) oi chy (M.14) oTam m giao (T 6)

oTc tam l (V.36) oKhc tr (T.11)

87

30-Bnh thuc tm ph : oTrung qun (MN.12) oBt dung (V.19) oLng mn (V.21)

31-Cm mu (do xut huyt ni ngoi): on bch (T 1) oThi kh (Th.3) Day i lng (TB.7) day Thn mn (T.7)

88

32-Chy mu cam : Chch l Thng tinh (M .23) v i chy (M .14) Bm gi Nghnh hng (T.20) Day Hp cc (T.4)

Nguyn nhn gc : a-Do nng trong ngc : Chch l Thiu thng (P.11)

89

b-Do nng bao t : xNi nh ( V. 44)

c-Do can nhit thnh : xThi xung (C.3)

33-Chy mu cam khng ngng : Day gi trn huyt Ha liu (T.19) Bm oi oan (M.27) xLao cung (TB.8)

90

34-Chng mt : oNi quan (TB.6) Day Phong tr (.20) Day u duy (V.8) Day n ng (KH)

35-Chng mt do gi : xKhc tr (T.11)

xPhong long (V.40) 91

36-Chng mt hoa mt do gan yu : xThi xung (C.3) Day Bch hi (M.20)

37-Chng mt hoa mt do thiu mu : oTrung qun (MN.12) oThi dng(KH)

92

38-Chc nng tim xo trn do m h ha vng : B m thanh ha, dng tm an thn oThn du (BQ.23) xNi quan (TB.6) xi lng (TB.7) oTm du (BQ.15) oThi kh (Th.3)

93

39-Chc nng tim xo trn do can ut kh kt : L kh ha m, s can gii ut xTm du (BQ.15) xCan du (BQ.18) xThi xung (C.3) xThn mn (T.7) xPhong long (V.40)

94

40-Chc nng tim xo trn do Tm m kh h : ch kh dng tm an thn oTm du (BQ.15) Day Thn mn (T.7) om du (BQ.19) oNi quan (TB.6)

41-Chc nng tim xo trn do Tm t lng h : Kin t ch kh, dng tm b huyt oTm du (BQ.15) oT du (BQ.20) xNi quan (TB.6) x Thn mn (T.7) oTc tam l (V.36)

95

42-Chc nng tim xo trn do Tm t lng h sinh co git : Day Ni quan (TB.6) Bm Trung qun (MN.12) v Thin t (MN.22) cng mt lc.

Nguyn nhn : 96

a-Bao t hn : Cu Thng qun (MN,13) cu Lng Mn (MN.21)

b-Co rt au chn : Bm C khuyt (MN.14) xNi nh (V.44)

c-Gan ut : xChin trung (MN.17)

xThi xung (C.3)

d-Thiu kh : Cu Kh hi (MN.6)

oTc tam l (V.36) 97

43-Co git c ngi : Bm T quan : Hp cc (T.4) v Thi xung (C.3)

44-Co git mt ( cha ngn ) : Dng u ngn tay day vo cc huyt : oT Bch (V.2) oH quan (V.7) oa thng (V.4) oHp cc (T.4) oGip xa (V.6) oThi dng (KH) oThi xung (C.3)

98

Nguyn nhn : a-Do can m, thn m suy : oThi kh (Th.3) oPhong tr (.20)

b-Do m nhit : xTrung qun (MN.12) 99

xDng lng tuyn (.34)

xPhong long (V.40)

c-Do phong hn : Day bm Ngoi quan (Tat.5)

d-Do thiu kh huyt : Cu Tc tam l (V.36) Cu Tam m giao (T 6)

cu Kh hi (MN.6) 100

45-Cng ng mch : Day y trung (BQ.40) v Thn mch (BQ.62)

46-au u chng mt : Bm day b Khc tuyn (C.8) Day b Phi dng (BQ.58) Bm Tin cc(Ttr.2) 101

Day Thiu trch (Ttr.1)

oThng l (T.5)

47-au lng ngc thu tim : xHn mn (BQ.47) xTm du (BQ.15) Day Ni quan (TB.6)

102

48-au na u : a-Do can dng thc : xHip kh (.43) xPhong tr (.20)

b-Do can m : xPhong tr (.20)

xThi xung (C.3)

103

c-Do m tam tiu : xHuyn l (.5) xNgoi quan (Tat.5)

xPhong tr (.20) xThi dng (KH)

d-Do phong : Day oChnh dinh (.17) xPhong tr (.20)

xNgoi quan (Tat.5) xu duy (V.8) 104

e-Do tc mu no : xCh m (BQ.67) xThi dng (KH)

oLit khuyt(P.7)

105

49-au sau u : Day xNo khng (.19) xPhong tr (.20)

xNo h (M.17) xCn Ln (BQ.60)

50-au thn kinh sinh ba : a-au nhnh th nht : Day Ton trc (BQ.2) Day Thi dng (KH) xDng bch (.14) xPhong tr (.20) x phong (Tat.17) xCh m (BQ 67)

106

b-au nhnh th hai : Day T Bch (V.2) Day Nghnh hng (T.20 ) trn rnh ci ngang chn mi Day C liu (V.3) giao im thng con ngi mt ng ngang chn mi. Day H quan (V.7) xNi nh (V.44) Day phong (Tat.17) 107

c-au nhnh th ba : Day Gip xa (V.6) Day Tha tng (MN.24) Day H a thng (KH) Day Hp cc (T.4) Day phong (Tat.17)

108

51-au thn kinh tam thoa : (Thn kinh s no s 5) Day Ng yu (KH) Day T bch (V.2)

109

52-au tht vng tim pha trc : xTm du (BQ.15) xNi quan (TB.6)

53- da u ngn tay chn : Chm nn mu y trung(BQ.40) xi chy (M.14) Day Khc tr (T.11) day Huyt hi (T 10)

110

54-in cung : Vut t C khuyt (CK)xung Thng qun (ThQ) 6ln Vut t Thng qun (ThQ) xung H qun (HQ) 6 ln

111

55-ng kinh cc loi : Chch nn mu 3 huyt : Thiu thng (P.11) Thng dng (T.1) Trung xung (TB.9) c hai bn tay

56-ng kinh co git : Day Cu v (MN.13) xHu kh (Ttr.3) xThn mn(T.7)

112

Bin chng : Mt trn ngc : oCn ln (BQ.60) Ty trc khng (Tat.23)

57- t qy (Stroke) : Day bm Nhn trung (M .26) v Ni quan (TB.6) Day Bch hi (M .20) v Dng tuyn (Th.1) Day Thi xung (C.3) v Lao cung (TB.8) Chm hay day mnh lm cho au Thp nh tnh huyt tay v chn .

113

Bin chng : a-B tiu : xTrung cc (MN.3) xTam m giao (T 6)

114

b-Ngi mm nhn : Cu Quan nguyn (MN.4) v Thn khuyt (MN.8) cho n khi c mch.

c-Rng hm nghin cht : Day Gip xa (V.6) v Hp cc (T.4)

d-St : 115

xKhc tr (T.11)

e-Xut m hi : Day m khch (TB.6) v Hu kh (Ttr.3)

58-Gn mch mu b tm do gim tiu cu : o Khc tr (T.11) oi chy (M.14) oThi xung (C.3) oHp cc (T.4) oTc tam l (V.36)

116

59-Gim bch cu : oTc tam l (V.36) oTam m giao (T 6) i chy (M.14) oT du (BQ.20) Huyt hi (T 10) oCch du (BQ.17)

117

Nguyn nhn : Can thn m h oCan du (BQ.18) oThn du (BQ.23)

Bin chng : St nh, ra m hi trm oThi kh (Th.3) xm khch (T.6)

118

60-Gim tiu cu, bm da : oCch du (BQ.17) o Huyt hi (T 10) oTam m giao (T 6) oT du (BQ.20)

Bin chng : a-D ha lm m kit : oThn du (BQ.23) oThi kh (Th.3)

119

b-i cu ra mu : xTha sn (BQ.57)

oQuan nguyn (MN.4)

c-Tiu ra mu : Cu n bch (T 1)

d-Xut huyt ni tng do huyt nhit : xKhc tr (T.11) xy trung (BQ.40)

120

61-Hnh kh tn ut ngc lm au gia tim : Day Ni quan (TB.6) lm thng kh tm vo Tam tiu i xung Bng quang.

62-Hi hp : oTm du (BQ.15) oThn mn (T.7) oC khuyt (MN.14)

oNi quan (TB.6) oTam m giao(T 6)

121

Bin chng : a-Cm gic cng cng lng ngc : xChin trung (MN.17) xCh dng (M .9) xHuyt hi (T 10)

b-Ni m quy nhiu : xPhong long (V.40) xXch trch (P.5) xThi xung (C.3)

122

c-Tim p chm : Day b T liu (M .25) v Thng l (T.5)

d-Tim p nhanh : Day Gian s (TB.5) 123

e-Tim thn suy : oCch du (BQ.17) oThn du (BQ.23)

oQuyt m du (BQ.14) oThi kh (Th.3)

63-Hn m b chng : Chm nn mu Nhn trung (M.26),Thp tuyn hai tay xHp cc (T.4) xThi xung (C.3) 124

64-Hn m thot chng : oNhn trung (M.26), oNi quan (TB.6) Cu Bch hi (M.20) oTc tam l (V.36) oKh hi (MN.6)

125

65-Hng ngc au chi : xChi cu (Tat.6) Day Chng mn (C.13) day Ngoi quan (Tat.5)

126

66-Hng sn au : xNgoi quan (Tat.5)

xDng lng tuyn (.34)

67-Huyt hp trng, gan t sng ln : xChng mn (C.13) x K mn (C.14) xV du (BQ.21) xB cn (KH)

127

68-Huyt nhim c : xXch trch (P.5) xy trung (BQ.40)

69-Huyt cch mc : xThn du (BQ.23) xC liu (.29)

70-Kh huyt tch t di tim kh tun hon : xCch du (BQ.17) day Thng cc (Th.20) 128

day Thng qun (MN.13)

xTc tam l(V.36)

71-Kch ngt : Day bm oNhn trung (M.26) v oNi quan (TB.6) cng lc. Day T liu (M.25) xTrung xung (TB.9) v xTc tam l (V.36) cho n khi tnh la v p huyt n nh.

129

72-Kch ngt do m h can vng : B thn t can oThi kh (Th.3) oChiu hi (Th.6) xHnh gian (C.2) xK mn (C.14) oQuan nguyn (MN.4)

130

73-Kch ngt do m trc : Hnh kh kh m xChi cu (Tat.6) xPhong long (V.40) xLit khuyt (P.7) xTrung qun (MN.12) Day Nhn trung (M.26)

131

74-Kch ngt do kh huyt thng nghch : S can ging nghch, thng huyt . xThi xung (C.3) oHuyt hi (T 10) xi lng (TB.7) xLi cu (C.5) Day Nhn trung (M.26)

132

75-Lc huyt : Day Lng mn (V.21) Day U mn (Th.21) xHu kh (Ttr.3)

133

76-Lnh di tim lm xo trn p huyt, lm mt : oT du (BQ.20) Day Thnh cung (Ttr.19) oTrung qun (MN.12)

Bin chng : C khi do nguyn nhn dng sm lm hi tim. nu p huyt thp b Bch hi (M.20) 134

77-Lit mt do kinh i trng : Day ng t liu (.1) Day Quyn liu (Ttr.18) day Hp cc (T.4)

78-Lit mt do kinh v : Day T bch (V.2) Day Khin chnh (KH) Day a thng (V.4) Day Nghnh hng (T.20) 135

Bin chng :

a-Mt ming mo, tai : Day Nh mn (Tat.21) day Phong tr (.20)

136

79-Lit mt Day oa thng (V.4) day oNhn trung (M .26) Day oHp cc (T.4) day oGip xa (V.6) Day oThng quan (.3)

80-Lit mt ngoi bin : Day Tnh minh (BQ.1) Day C liu (V.3) day Quyn liu (Ttr.18) Day Hp cc (T.4) day a thng (V.4) 137

81-Lit nhc chi di :

Day Hon khiu (.30) Day y trung (BQ.40)

day Phong th (.31) day Huyn chung (.39)

138

82-Lit xi gin chi di : Bnh thuc m ph v m kinh : Day oKhu kh (.40) day om du (BQ.19)

83-Mt xch : Day o u duy(V.8) Day oNhn trung (M.26) Day oTha khp (V.1)

139

84-Sp m mt : Day oThi dng (KH) Day oPhong tr (.20) Day oC liu (V.3) Day oNhn trung (M.26) Day o phong (Tat.17) Day oQuyn liu (Ttr.18)

day ou duy (V.8) day oi nghnh (V.5) day oGip xa (V.6) day oTha khp (V.1) day oDng bch (.14) day oHp cc (T.4)

140

141

85-Mt mch : Day oHp cc (T.4) Day oPhc lu (Th.7) day oTrung cc (MN.3)

86-Mt mch ng mch ch : oTm du (BQ.15) oNi quan (TB.6) oThi uyn (P.9)

142

a-Km theo p huyt cao : xPhong tr (.20) xKhc tr (T.11)

b-Mt mch chn : Day hay cu Thi xung (C.3) day oThi kh (Th.3) Day oKh xung (V.40) day oC mn (T.11)

143

c-Mt mch tay : Day Xch trch (P.5)

oThn mn (T.7)

87-Mt mch, try mch lc : oBch Hi (M.20) oNhn trung (M.26)

88-Mt ng :

144

Day Bch Hi (M.20) Day n ng (KH) Day Thi kh (Th.3) Day Thn mn (T.7) Day Ni quan (TB.6)

89-Mt ng do tm thn bt giao : Km theo chng mt, tai, st cn, m hi trm, nng lng bn tay, bn chn, tm phin, mng m, hay qun, mt mi. B thy ch ha, giao ha tm-thn Day Tm du (BQ.15) Day Thn du (BQ.23) 145

Day Thn mn (T.7)

Day Tam m giao (T 6)

90-Nhit c cng tm : Thanh nhit gii c, tnh thn khai khiu xTc tam l (V.36) xThn mn (T.7) Chch nn mu Thp tuyn hai tay xBch hi (M.20) xn ng (KH)

146

91-Nhit c trong mu lm sng au : Lm mt huyt, gii phong sng au tiu c xKhc tr (T.11) xTam m giao (T 6)

92-Nhit thnh ng phong : 147

Thanh nhit tc phong, tnh thn khai khiu xThp tuyn xPhong tr (.20) x Lao cung (TB.8) xHnh gian (C.2) x i chy (M.14)

93-Nhp tim p chm :

oThng l (T.5) Day oT liu (M.25)

oHng phn (KH) 148

94-Nhp tim khng u do kh huyt khng : B ch tm kh, dng huyt an thn oNi quan (TB.6) oThn mn (T.7) oChin trung (MN.17) oTc tam l (V.36)

149

95-Nhp tim khng u do tm m suy :

B tm m, thanh ha, dng tm an thn oTm du (BQ.15) xQuyt m du (BQ.14) oTam m giao (T 6) oThi xung (C.3) oThi kh (Th.3)

150

96-Nhp tim khng u do tm dng h tn : B tm dng, nh tm an thn cha hi hp xNi quan (TB.6) oTm du (BQ.15) oi chy (M.14) oQuan nguyn (MN. 4) oTc tam l (V.36)

151

97-Nhp tim khng u do tm mch co tht au : (B tc do mu c bi nhiu calcium hay cholesterol) Hot huyt ha thng lc Day Hoa gip tch 4-5 xChin trung (MN.17) xCch du (BQ.17) xThng l (T.5)

152

98-Nhp tim nhanh, hi hp do tm thc : xLinh kh (Th.24) xThn mn(T.7) xNi quan (TB.6) xTm du (BQ.15)

153

99-Nhp tim nhanh do bao t y (kh th, n khng tiu ) : xKinh ct (BQ.64) xChin trung (MN.17) xNi quan (TB.6) xTc tam l (V.36) xTam m giao (T 6)

154

100-Nhp tim nhanh, hi hp,au ngc : xB lang (Th.22) xTm du (BQ.15) xNi quan (TB.6)

101-Nhp tim nhanh hong ht : xNi quan (TB.6) xTm du (BQ.15)

155

102-Nhi mu c tim : Day Chng mn tri (C.3) day Dng giao tri(.35)

103-Nhi mu c tim do co bp mnh, nhi au : n dng thng tc nght lm au Day bm Tm du (BQ.15) xKhch mn (TB.4) xC khuyt (MN.4)

104-Nhi mu c tim do kh tr, huyt , cholesterol lm tc nght ng mch : 156

Hnh kh, thng hot huyt, gii tc xNi quan (TB.6) oChin trung (MN.17) xTc tam l (V.36)

105-Ni b ngoi thot : Qut m khai khiu, bi dng c thot xPhong long (V.40) x Lit khuyt (P.7) Cu Phc lu (Th.7) xTrung qun (MN.12) Cu Bch hi (M.20) Cu Kh hi (MN.6) Cu Quan nguyn (MN.4)

157

106-Parkinson 158

xBch hi (M.20) xPhong tr (.20) xThi xung (C.3)

xi chy (M.14) Day Hp cc (T.4)

Bin chng : a-Cm xc chn nn : 159

Day Nhn trung (M.20) Day Ni quan (TB.6)

oTm du (BQ.15)

b-Chy di : Day a thng (V.4)

day Lim tuyn (MN.23)

c-Mt n, cng mt : Day Thi dng (KH) Day xGip xa (V.6)

day Nhn trung (M.26) o i thng (V.5) 160

d-Mt ng hay m : Day Thn mn (T.7) oTam m giao (T.6)

oNi quan (TB.6)

161

e-Run git chn : Day Dng lng tuyn (.34)

oThin xung(.9)

f-Run git tay : Day Khc tr (T.11)

o Ngoi quan (Tat.5)

g-Xut m hi : Day m khch (TB.6)

oTc tam l (V.36)

162

107-Phong m ni b : Bnh can tc phong, iu m, khai khiu xHnh gian (C.2) xPhong tr (.20) xPhong long (V.40) day Nhn trung(M .26) xNi quan (TB.6)

163

108-Phong thp vo tim 1 : Chm Tiu thin tm (KH)

109-Phong thp vo tim 2 : xNi quan (TB.6) xGian s (TB.5) xThiu ph (T.5) day Thn tn (KH) xC khuyt (MN.14) xThng qun (MN.13) xTrung qun (MN.12)

164

110-Phong thp vo tim do kh huyt lng h : ch kh dng huyt Day Gian s (TB.5) xThiu ph (T.8) oTm du (BQ.15) o Kh hi (MN.6) oT du (BQ.20)

165

111-Phong thp vo tim do tim mch tc : Ha thng lc xNi quan (TB.6) oThn mn (T.7) oKhch mn (TB.4) xC khuyt (MN.14) oCch du (BQ.17)

166

112-Phong thp vo tim do tm thn dng h : n dng li thy oTm du (BQ.15) oThn mn (T.7) oThn du (BQ.23) oNi quan (TB.6) oThy phn (MN.9) om lng tuyn (.39)

167

113-Sn ngc au do can dng vng :

xi bao (T 21) xTam dng lc (Tat.8) xKhch mn (TB.4) xDng lng tuyn (.34) xTc lm khp (.41)

168

114-Sn ngc au do thn kinh :

xChi cu (Tat.6)

xDng lng tuyn(.34)

169

115-Tay run mt kh nng vit ,cp tnh : Day T c (Tat.9) xThng dng(T.1) xPhong tr (.20) xTh tam l (T.10) xNgoi quan (Tat.5) day oHp cc (T.4)

116-Tay run mt kh nng vit ,mn tnh : 170

Day Phong tr (.20)

o Dng lng tuyn(.34)

117-T lit mt Day oa thng (V.4) oDng bch (.14) oNghnh hng (T.20) oHp cc (T.4)

day oGip xa (V.6) oTon trc (BQ.2) oH quan (V.7) xNi nh (V.44)

171

Bin chng : a-Cng li : xThng l (T.5) xPhong ph (N.16)

b-Chy nc di : xTha tng (MN.24) 172

c-Chng cm mt ting : Day Lim tuyn (MN.23) xHp cc (T.4)

oPh t (T.18)

d-Chng mt ngn ng : Day Lim tuyn (MN.23) xThng l (T.5)

x mn (M.15) 173

118--T lit mt 2 : Day Dng bch (.14) oa thng (V.4) oHp cc (T.4) oQuyn liu (Ttr.18)

oT bch (V.2) oGip xa (V.6) oH quan (V.7)

174

Bin chng : a-au vng u chm : Day Phong tr (.20)

b- au vng xng chm sau tai : 175

Day phong (Tat.17)

c-Hm trn lch : Day Tha tng(MN.24)

d-Li t cng mt v gic : Day Lim tuyn (MN.23)

e-Mt khng khp kn : Day Ton trc (BQ.2)

oHa liu (Tat.22) 176

f-Nhn trung co rt git : Day Nghnh hng (T.20)

g-Nhn trung lch : Day Nhn trung (M.26)

h-Nhng my kh : Day Ton trc (BQ.2) 177

i-Tai ic : Bm Thnh hi (.2)

119--T lit tay chn : a-Co git khuu tay : Day Khc trch (TB.3)

b-Co git c tay : Day i lng (TB.7)

178

c-Co git u gi : Day Khc tuyn (C.8)

d-Co git mt c chn : Day Thi kh (Th.3)

e-T lit chn : Day Bch hon du (BQ.30) oThng liu (BQ.31) oH liu (BQ.34) oHon khiu (BQ.30) xPhong th (.31) oDng lng tuyn (.34) 179

oTc tam l (V.36) Day y trung (BQ.40) om lng tuyn (.34)

oGii kh (V.41) oTam m giao (T 6) oCn ln (BQ.60)

180

f-T lit chn yu gn : 181

oHon khiu (.30) oPhong th (.31)

oThi xung (C.3)

g-T lit tay : Day Kin ngung (T.15) oKhc tr (T.11) oNgoi quan (Tat.5)

oDng tr (Tat.4) oTh tam l (T.10) oHp cc (T.4)

182

120-T lit tun hon : Day Bch hi )M.20) oKhc tr (T.11) oTc tam l (V.36)

oi chy (MN.14) oDng lng tuyn (.34) oTam m giao (T 6)

183

121-T lnh u ngn tay chn do co tht ng mch n kinh tn hn thng lc Day Khc tr (T.11), oBt t hai tay (KH) oTc tam l (V.36) oBt phong (KH) oPhong mn (BQ.12) oNgoi quan (Tat.5)

184

122-T lnh u ngn tay chn do kh tr huyt : Hnh kh, hot huyt, ha : Day Cch du (BQ.17) oHuyt hi (T 10) o Kh hi (MN.6)

185

a-Chn t : xTc tam l (V.36) oGii kh (V.41)

xHnh gian (C.3)

b-Tay t : 186

Day Th Tam l (T.10) oTrung ch (Tat.3)

oHp cc (T.4)

123-T lnh u ngn tay chn do hn ut ha nhit Thanh nhit hot huyt thng lc xKhc tr (T.11) oNgoi quan (Tat.5) xLao cung (TB.8) Day oHuyt hi (T 10) oTam m giao (T 6) xDng tuyn (Th.1)

187

124-Thp kh tim 1 : xQuyt m du (BQ.14) xTm du(BQ.15) oTam m giao (T 6)

188

125-Thp kh tim 2 : xThiu ph (T.8) Day Khch mn (TB.4) oNi quan (TB.6)

x Khc trch (TB.3) xGian s (TB.5)

189

126-Thp kh tim hay bun s : oThn mn (T.7) xNg t (P.10) o i lng (TB.7)

190

127-Thp kh tim hay hi hp : x i lng (TB.7) day Ni quan (TB.6) xKhch mn (TB.4) xThiu ph (TB.8) oH Hip bch (KH)

191

128-Thiu mu do chuyn ha : oi chy (M.14) oTrung qun (MN.12) oTc tam l (V.36) oTam m giao (T 6) oKhc tr (T.11)

192

129-Thiu mu do t khng lim huyt : oi chy (M.14) oV du (BQ.21) oHuyt hi (T 10) o Tc tam l (V.36)

193

130-Thiu mu do thiu cht st : oMnh mn (M.4) o i chy (M.14) oCch du (BQ.17) oKhc tr (T.11) oTc tam l (V.36) oV du (BQ.21) oHuyt hi (T 10)

194

131-Thiu tiu cu : (Da ni vt tm) oi chy (M14) oThi xung (C.3) oTc tam l (V.36) oHp cc (T.4)

195

132-Thng dng li thy : xThy phn (MN.9) xTrung cc (MN.3) xKhc ct (MN.2) xThy o (V.28) xPhc lu (Th.7) xThy tuyn (Th.5) xPhi dng (BQ.58) xm lng tuyn (.34)

196

133-Thng huyt kinh Tm : Day Thy tuyn (Th.5)

134-Tim au : Day Quyt m du (BQ.14) oThn mn (T.7) xTc lm khp (.41)

197

135-Tim au qun tht :

day Cc tuyn (T.1) Day m giao (MN.7)

xLu cc (T 7)

198

136-Tim au tht : Day Tm du (BQ.15)

day Ni quan (TB.6)

137-Tim hi hp : Day Thn mn (T.7) Day Ni quan (TB.6) xThin tnh (Tat.10)

day C khuyt (MN.14) oTm du (BQ.15)

199

138-Tim hi hp mt ng : Day Thn mn (T.7) day Thi kh (Th.3)

139-Tim ngc au : xNi quan (TB.6) xTm du (BQ.15)

xKhc trch (TB.3) xChin trung (MN.17)

200

140-Tim au, tm thng : Day Lit khuyt (P.7) xThiu ph (T.8)

141-Tim au do trung kh thc : Day xHung hng (T 19) xNi quan (TB.6) day Nghnh hng(T.20)

201

142-Tim au tc ngc ho : Day Khc trch (TB.3) xNi quan (TB.6) xi lng (TB.7)

202

143-Tim au t ngc : Day xHip bch (P.4) Day Quyt m du (BQ.14)

xKinh ct (BQ.64)

144-Tim au t ngc kh th : xChin trung (MN.14) xThin tnh (Tat.10)

203

145-Tim au vng tuyn v, hi hp : xKhch thng (KH)

146-Tim ln cn au : Bm xi (T 2) Day xThi bch (T.3)

147-Tim ln cn au kch pht : Day Quyt m du (BQ.14) xThiu ph (T.9) xThng l (T.5)

204

148-Tim ngc y tc : Day xTam m giao (T 6) xTha sn (BQ.57) Day xT trung (KH) xTrung nh (MN.16) xDng tuyn (Th.1)

205

149-Tim qun au : Day Ni quan (TB.6) xTc tam l (V.36)

xGian s (TB.5) xThin tr (TB.1)

206

150-Tim suy do chn kh h : B ch chn nguyn oQuan nguyn (MN.4) oKh hi (MN.6) oQuy lai (V.29)

151-Tim suy do gan sng ln : Hnh : xThi xung (C.3) Day Chng mn (C.13) xCan du (BQ.18)

207

152-Tim suy do m suyn thng nghch : Bnh suyn, ging nghch, kh m, trn ho : xPh du (BQ.13) xThin t (MN.22) xDu ph (Th.27) xChin trung(MN.17) xThiu ph (T.8) xHp cc (T.4)

208

153-Tim suy do trung kh suy : B trung ch kh oTrung qun (MN.12) oThin xu (V.25) oKh hi (MN.6) oTc tam l (V.36)

209

154--Tim huyt : Kh m khai khiu xCch du (BQ.17) Day Ni quan (TB.6)

oT du (BQ.20) oHuyt hi(T 10)

155-Trng phong bt tnh : oNhn trung (M.26) oNi quan (TB.6) oBch hi (M.20) Chch mn mu Thp tuyn

210

156-Trng phong mo ming mt xch : oa thng bn lit (V.4) oGip xa bn lit(V.6) oNhn trung (M .26) oHp cc (T.4)

157-Tc ngc : Day xThiu trch (Ttr.1)

xXch trch (P.5)

211

158-Vim c tim : xKinh ct (BQ.64) Day Ni quan (TB.6) xThiu ph (T.8)

xKhch thng (KH) xThng l (T.5) xKhch mn (TB.4)

212

159-Vim mch bch huyt : Chch l mu Can du (BQ.18) v Cch du (BQ.17) v cc A th huyt ni ni nt sng, phi st trng cn thn.

160-Vim mch qun do tc huyt : Day oTam m giao (T 6) oTrung qun (MN.12) Day Ni quan (TB.6) xTc tam l (V.36) Day Khc tuyn (C.8) )

213

161-Vim tc mch qun do hn thp : n kinh tn hn xTc tam l (V.36) oGii kh V.34) oTam m giao (T 6) x Hnh gian (C.3)

214

Bin chng : T tay : Day Khc tr (T.11) xNgoi quan (Tat.5) oHp cc (T.4) xTrung ch (Tat.3)

162-Vim tc mch qun do kh tr huyt : Hot huyt ha , hnh kh thng lc : 215

Day oCan du (BQ.18) oHuyt hi (T 10) oTam m giao (T 6) Day Bt t (KH) Day y trung (BQ.40) xCn ln (BQ.60) xThi kh (Th.3)

216

217

Mc lc PHN MT
PHN TCH BNH TIM MCH THEO TY Y Trang
1-LON NHP TIM 2-MCH C TAY MT 3-MCH I MT 4-MCH QUAY KHNG U 5-MCH SO LE 6-TING THI TM THU 7-TING THI TM TRNG 8-TIM P CHM 9-TIM P NHANH 10-TIM TO, TIM THNG 11-TNH MCH CNH CNG MU 12-VIM TNH MCH DI CHUYN 4 5 6 9 10 12 14 16 17

PHN HAI :
NHNG CHNG BNH CA TIM MCH PHN TCH THEO NG Y : 1-Chng Tm h 2-Chng tm h m khip 3-Chng tm m h 4-Chng tm kh bt ninh 5-Chng tm kh h 6-Chng tm kh thnh 7-Chng tm dng h 8-Chng tm huyt h 9-Chng tm huyt 10-Chng tm thc 11-Chng tm hn 12-Chng tm nhit 13-Chng tm thc nhit 18 20

21

22

218

14-Chng tm ha thng vim 15-Chng tm ha vng 16-Chng tm h cp 17-Chng tm h ch kt 18-Chng tm h nghch mn 19-Chng tm h n n dc th 20-Chng tm hn 21-Chng tm khi 22-Chng tm lao 23-Chng tm sn 24-Chng tm t 25-Chng tm ph kh h 26-Chng tm t h 27-Chng tm thn bt giao 28-Chng tm bo h 29-Chng tm bo thc 30-Chng tm bo nhit 31-Chng tm bo m ho 32-Chng m ha nhiu tm 33-Chng kh thng nghch xung tm 34-Chng huyt quyt

23

24

25

26

27

30 CCH CHA BNG KH CNG VUT HUYT


1-PHNG PHP TH NHT :

PHN BA

31 32 33 34 36 219

Tm nguyn nhn : Cch cha : a-Trng hp bnh cp tnh : b-Trng hp bnh mn tnh : c-Trng hp bnh lo suy :
2-PHNG PHP TH HAI :

Quy lut sinh ha, chuyn ha t ng trong b t.

3-PHNG PHP TH BA : 37 Quy lut vut chuyn ho ch ng trc 6/9 ln, ri vut sinh ha 18 ln trong nhng bnh h .

38 Theo vng lin hp m-con, dng kh cha huyt, hoc dng huyt cha kh (t dng vo m hay t m ra dng).
4-PHNG PHP TH T :

1-Tm t 2-Tm can 3-Tm ph 4-Tm thn


5-PHNG PHP TH NM :

40 42 44 48

Theo vng ng hnh sinh trn Bi du huyt : 1-Cha Tm hn : 2-Cha chc nng tm t : 3-Cha tm hn sinh v hn : 4-B Tm dng : 5-Cha tm ha suy : 6-Cha tm dng h : 7-Cha tm huyt h : 8-Cha tm ha suy : 9-Cha tm can dng h :
6-PHNG PHP TH SU :

49

Theo vng ng hnh khc trn Bi du huyt. 1-iu ha hn nhit ni tng : 2-Cha tm thn dng : 3-Cha Tm thc nhit : 4-Cha tm ha vng : 5-Cha tm nhit : 6-Cha tim mch xo trn : 7-Cha tm dng thc : 220

8-Cha tm m nhit : 9-Cha tm kh thc :


7-PHNG PHP TH BY :

52

Cha theo tit on ng hnh trn Mch Nhm. 1-Cha tm kh suy : 2-Cha tm huyt : 3-Cha tm m, tm dng : 4-Cha tm can hn : 5-Cha tm ha suy : 6-Cha tm hn : 7-T tm ha : 8-Ging tm ha : 9-Chnh chc nng tm dng : 10-iu kh hn nhit : 11-Cha tm t nhit : 12-Cha tc tim ngc : 13-Chnh hn nhit c th :
8-PHNG PHP TH TM :

55

Theo hai cch : a-Vut 6/9 huyt Khch-Du, thng, b, kh hay huyt. 1-Thng b Tm bo : 2-Thng b Tam tiu : 3-Thng b kinh Tm : 4-Thng b Tiu trng : 5-Thng b Can gip tm ha : 6-Thng b m gip tm dng : 7-Thng b T dng tm m . 8-Thng b V dng tm dng : 9-Thng b thn khc ch tm m ha vng. 10-Thng b Bng quang khc ch Tm dng : 221

b-Vut 6/9 huyt Khch-Du, t, thng, kh hay huyt. 1-T thng Tm bo: 2-T thng Tam tiu 3-T thng Can thc lm tm thc : 4-T thng m bt tm kh dng qa vng : 5-T thng T cha tm m thc : 6-T thng V cha tm dng thc : 7-T thng thn thc lm mt tm ha :

PHN BA
DAY BM HUYT THEO CHNG BNH A-Quy lut b t theo th t cng thc huyt : B-Cng thc huyt 1-p huyt cao : 2-p huyt cao do m dng u suy : 3-p huyt cao do m dng lng h: 4-p huyt cao do m h dng thnh 1 : 5-p huyt cao do m h dng thnh 2 : 6-p huyt cao do Can dng thng khng : 7-p huyt cao do co tht bao t, vo c : 8-p huyt cao do gan, cholesterol : 9-p huyt cao do can ha vng : 10-p huyt cao do phong rt b vai lm lit tay : 11-p huyt cao do phong m : 12-p huyt cao do tm bo : 13-p huyt cao do thn nhit : 14-p huyt cao do trng v nhit : 15-p huyt cao do T v, n ung khng tiu :

67

70 71 72 74 75 76 77 78

222

16-p huyt cao do vim xoang mi : 17-p huyt cao u nng chn lnh : 18-p huyt n nh t ng : 19-p huyt thp do m h phong ng : 20-p huyt thp do can thn h tn : 21- p huyt thp do dng nguyn kh suy : 22-p huyt thp do thn h suy : 23-p huyt thp do trung kh suy km : 24-p huyt thp lm chng mt : 25-p huyt thp tim p chm : 26-p huyt thp thot dng : 27-Bi lit hai chn : 28-Bch cu gim : 29-Bch t bo gim : 30-Bnh thuc tm ph : 31-Cm mu (do xut huyt ni ngoi): 32-Chy mu cam : 33-Chy mu cam khng ngng : 34-Chng mt : 35-Chng mt do gi : 36-Chng mt hoa mt do gan yu : 37-Chng mt hoa mt do thiu mu : 38-Chc nng tim xo trn do m h ha vng : 39-Chc nng tim xo trn do can ut kh kt : 40-Chc nng tim xo trn do Tm m kh h : 41-Chc nng tim xo trn do Tm t lng h : 42-Chc nng tim xo trn do Tm t lng h sinh co git : 43-Co git c ngi : 44-Co git mt ( cha ngn ) : 45-Cng ng mch : 46-au u chng mt : 47-au lng ngc thu tim : 48-au na u : 49-au sau u :

79 80 82 83 84 85 86 89 90
91

92 93 94 95 96 97 98 99 101 102 105 106 109 223

50-au thn kinh sinh ba : 110 51-au thn kinh tam thoa : (Thn kinh s no s 5) 113 52-au tht vng tim pha trc : 53- da u ngn tay chn : 54-in cung : 114 55-ng kinh cc loi : 115 56-ng kinh co git : 57- t qy (Stroke) : 116 58-Gn mch mu b tm do gim tiu cu : 119 59-Gim bch cu : 60-Gim tiu cu, bm da : 122 61-Hnh kh tn ut ngc lm au gia tim : 124 62-Hi hp : 63-Hn m b chng : 128 64-Hn m thot chng : 65-Hng ngc au chi : 129 66-Hng sn au : 130 67-Huyt hp trng, gan t sng ln : 68-Huyt nhim c : 131 69-Huyt cch mc : 70-Kh huyt tch t di tim kh tun hon : 132 71-Kch ngt : 72-Kch ngt do m h can vng : 133 73-Kch ngt do m trc : 134 74-Kch ngt do kh huyt thng nghch : 135 75-Lc huyt : 136 76-Lnh di tim lm xo trn p huyt, lm mt : 137 77-Lit mt do kinh i trng : 138 78-Lit mt do kinh v : 79-Lit mt 140 80-Lit mt ngoi bin : 81-Lit nhc chi di : 141 82-Lit xi gin chi di : 142 83-Mt xch : 84-Sp m mt : 143 224

85-Mt mch : 145 86-Mt mch ng mch ch : 87-Mt mch, try mch lc : 147 88-Mt ng : 148 89-Mt ng do tm thn bt giao : 90-Nhit c cng tm : 149 91-Nhit c trong mu lm sng au : 150 92-Nhit thnh ng phong : 151 93-Nhp tim p chm : 152 94-Nhp tim khng u do kh huyt khng : 95-Nhp tim khng u do tm m suy : 153 96-Nhp tim khng u do tm dng h tn : 154 97-Nhp tim khng u do tm mch co tht au : 155 98-Nhp tim nhanh, hi hp do tm thc : 156 99-Nhp tim nhanh do bao t y (kh th, n khng tiu ) : 157 100-Nhp tim nhanh, hi hp,au ngc : 158 101-Nhp tim nhanh hong ht : 102-Nhi mu c tim : 159 103-Nhi mu c tim do co bp mnh, nhi au : 104-Nhi mu c tim do kh tr, huyt , cholesterol160 105-Ni b ngoi thot : 106-Parkinson 162 107-Phong m ni b : 166 108-Phong thp vo tim 1 : 167 109-Phong thp vo tim 2 : 110-Phong thp vo tim do kh huyt lng h : 168 111-Phong thp vo tim do tim mch tc : 169 112-Phong thp vo tim do tm thn dng h : 170 113-Sn ngc au do can dng vng : 171 114-Sn ngc au do thn kinh : 172 115-Tay run mt kh nng vit ,cp tnh : 173 116-Tay run mt kh nng vit ,mn tnh : 174 117-T lit mt 118--T lit mt 2 : 177 225

119--T lit tay chn : 120-T lit tun hon : 121-T lnh u ngn tay chn do co tht ng mch 122-T lnh u ngn tay chn do kh tr huyt : 123-T lnh u ngn tay chn do hn ut ha nhit 124-Thp kh tim 1 : 125-Thp kh tim 2 : 126-Thp kh tim hay bun s : 127-Thp kh tim hay hi hp : 128-Thiu mu do chuyn ha : 129-Thiu mu do t khng lim huyt : 130-Thiu mu do thiu cht st : 131-Thiu tiu cu : (Da ni vt tm) 132-Thng dng li thy : 133-Thng huyt kinh Tm : 134-Tim au : 135-Tim au qun tht : 136-Tim au tht : 137-Tim hi hp : 138-Tim hi hp mt ng : 139-Tim ngc au : 140-Tim au, tm thng : 141-Tim au do trung kh thc : 142-Tim au tc ngc ho : 143-Tim au t ngc : 144-Tim au t ngc kh th : 145-Tim au vng tuyn v, hi hp : 146-Tim ln cn au : 147-Tim ln cn au kch pht : 148-Tim ngc y tc : 149-Tim qun au :

181 186 187 188 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 226

150-Tim suy do chn kh h : 151-Tim suy do gan sng ln : 152-Tim suy do m suyn thng nghch : 153-Tim suy do trung kh suy : 154--Tim huyt : 155-Trng phong bt tnh : 156-Trng phong mo ming mt xch : 157-Tc ngc : 158-Vim c tim : 159-Vim mch bch huyt : 160-Vim mch qun do tc huyt : 161-Vim tc mch qun do hn thp : 162-Vim tc mch qun do kh tr huyt :

210 211 212 213 214 215 216 217 219

227

Hi KCY VN..Tl.: 514-276-5090 Email: kcydvn@yahoo.com www.qigongrememo.com www.doducngoc.com

228

You might also like