You are on page 1of 153

Tit 1

n tp u nm

Mc tiu bi hc
V kin thc H thng nhng kin thc v : Hirocacbon v cc dn xut
cha oxi ca hirocacbon
+ c im cu to
+ Tnh cht vt l
+ Tnh cht ho hc
+ ng dng v phn ng iu ch trong phng th nghim v trong
cng nghip
V k nng
+ Rn luyn k nng vit PTP minh ho cho tnh cht ho hc
+ Vn dng tnh cht ho hc lm cc bi tp c lin quan : nhn bit
cht , thc hin dy chuyn ho ...
+ Lm cc bi tp tnh theo PTP , tm cng thc hp cht hu c v
cc i lng c lin quan trong PTP
Chun b
GV hng dn HS h thng li nhng kin thc c bn hc . Lm li cc bi
tp trong SGK v SBT
Hot ng dy v hc
i. H thng kin thc cn nh
GV hng dn HS h thng kin thc cn nh vo bng trng m GV
chun b sn
Gm c nhng kin thc sau :
1. Cng thc phn t dng tng qut v c im cu to ca ankan ,
anken ,ankin , ankaien , aren , ancol , phenol . anehit , axit
cacboxilic , este v cht bo
2. Tnh cht vt l
3. Tnh cht ho hc ( c phn ng minh ho ) ng thi lu phn ng
c trng ca nhng cht nu trn
4. ng dng v phng php iu ch
GV kim tra kt qu ca HS nhn xt v b sung
ii. Bi tp
GV hng dn HS lm mt s bi tp
HS ln bng thc hin theo yu cu ca GV theo nhm bng nhng bi tp
trc nghim cc phiu hc tp in sn
Phiu hc tp s 1
Hy khoanh trn vo p n ng
1. Cht no l ancol trong s cc cht sau :
A. C6H5OH
C. CH3CHO
B. C2H5OH
D. C2H5COOH
2. Kh Axetilen c tnh cht ho hc no trong s cc tnh cht sau:
A . Tc dng vi NaOH
B. Tc dng vi dung dch AgNO3 trong NH3
C. Trng hp to thnh nha PE
D. Khng lm mt mu nc brom
3. Cho cc cu sau :
1

A. Anehit l hp cht hu c trong phn t c nhm CHO


B. Hp cht c cng thc phn t CnH2nO l anehit no, n
chc , mch h
C. Anehit l hp cht hu c c cng thc R COOH
D. Anehit ging axit hu c u tc dng c vi dung dch
NaOH
4. Nhm cht no s phn ng c vi kim loi natri :
A. C2H5OH ; CH3COOH ; C3H8 ; CH3OCH3
B. C3H5(OH)3 ; C6H5OH ; CH3CHO ; C2H5COOCH3
C. C6H5OH ; CH3COOH ; C3H5(OH)3 ;
C2H5OH
Phiu hc tp s 2
in vo ch trng nhng cm t , cng thc thch hp
Tnh axit / nhm cacboxyl COOH / axit no , mch h , n chc /
CnH2n+1COOH;
gc hirocacbon / axit khng no
Axit cacboxylic l hp cht hu c m phn t c ........................... lin
kt vi ......................... hoc vi nguyn t hiro. Nu nhm cacboxyl lin
kt trc tip vi nguyn t hiro hoc gc ankyl th chng thuc dy ng
ng .....
...................................... c cng thc chung l ............................Nu
gc hirocacbon trong phn t axit c cha lin kt i , lin kt ba th
c gi l..........
Phiu hc tp s 3
Vit CTCT thu gn ca cc cht v iu kin P tho mn s chuyn
ho sau :
C2H2
OOC CH3

C2H4Cl2

C2H4O2

CH2= CH

Phiu hc tp s 4
Bng phng php ho hc , hy nhn bit tng cht trong s cc cht sau,
vit phng trnh phn ng xy ra .
CH3COOH ; C2H5OH ; CH2= CH COOH
Vi phiu hc tp s 4 ,5 GV cho HS pht biu phng php lm bi , sau
gi i din nhm hc tp ln vit PTP xy ra
HS nhn xt v hon chnh
Bi tp : 1. Khi t chy hon ton mt este A n chc mch h , ngi
ta thu c s mol CO2 bng s mol H2O .
Mt khc ho hi 8,8 gam A th thu c 2,24 lit hi ( ktc )
a. Tm cng thc phn t este A
b. Hy vit CTCT ng ca A . Bit rng khi x phng ho 4,4 gam
este A th thu c 2,3 gam ru khan
2. t chy 1,60 gam mt este A n chc c 3,52 gam CO2 v 1,152
gam nc . Tm cng thc phn t ca A
GV gi HS lm bi :
a.V s mol CO2 = s mol H2O nn A l este no n chc c CTPT l :
CnH2nO2
2

MA = 88
14n + 32 = 88
Vy CTPT ca A l C4H8O2
b.
Phn ng x phng ho

n=4

RCOOR + NaOH
RCOONa + ROH
88 gam
M
8,8 gam
4,6gam
M = 46
CxH2x + 1OH
= 46
x=2
Vy CTCT ca este A l CH3COOC2H5
2. CTPT ca A l C5H8O2 ; M = 100 g
mC = 3,52/44 . 12 = 0,96 g ; mH = 1,152/ 18 . 2 = 0,128 g ; mO = 0,512
g
t CTPT A l CxHyO2 ; MA = 1,6 .32/ 0,512 =100
x=5 ; y=8

Cng c v dn d
HS v n li cc kin thc hc , lm li cc bi tp trong SGK v SBT lp
11 A

Chng i : este lipit


Mc tiu ca chng
1. V kin thc HS nm c cc kin thc sau
Cu to , gi tn , tnh cht ho hc ca este v cht bo
Mi lin h gia hirocacbon v cc dn xut cha oxi
Cu trc phn t cht git ra , c ch hot ng ca cht git ra
Khi nim v lipit
Tnh cht vt l , ng dng ca este , cht bo . S chuyn ho cht bo
trong c th , ng dng cht bo trong cng nghip
Khi nim v cht git ra . Sn xut x phng , cht git ra tng hp
2. V k nng
Gip HS rn luyn : nh hng ng , dng phng php ng , vit PTP
ng khi cn chuyn ho gia cc loi hirocacbon, chuyn ho gia
hirocacbon vi dn xut cha oxi
Gii bi tp v bi ton ho hc mang c im ring ca este , cht
bo
3. V gio dc tnh cm thi
Thng qua vic nghin cu este , lipit , cht git ra tng hp ... cc em
HS thy r mn ho hc lun gn lin vi i sng sn xut
Tit 2

ESTE
Mc tiu bi hc
V kin thc: HS nm c cc kin thc sau
3

Cng thc cu to ca este v mt s dn xut ca axit cacboxylic . Gi


tn , tnh cht ho hc v iu ch este
Tnh cht vt l v ng dng ca este
V k nng
GV gip HS rn luyn k nng : Gi tn este , lm tt cc bi tp vn dng
tnh cht ho hc ca este
Chun b
GV hng dn HS n tp v phn ng este ho , phn ng cng v phn
ng trng hp
GV chun b mt vi mu este lm th nghim este nh hn nc v
c mi thm tri cy
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c : GV gii thiu chng

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh
i. Khi nim v este v mt s

dn xut

GV vit CTCT ca CH3COOH v


CH3COOC2H5
cacboxyl ca
Hy so snh CTCT ca 2 cht trn ?
c este
GV gii thiu CTTQ ca este

Ca axit cacboxylic

1. Cu to phn t
HS n.xt : Khi thay nhm OH nhm
axit cacboxylic bng nhm OR th Este n gin : RCOOR
R, R l hirocacbon no, khng no

hoc thm
GV gii thiu mt vi dn xut (SGK)
Hot ng 2
2. Cch gi tn este
GV gi lm mu ri HS vn dng
HS thc hin theo hng dn ca
GV
Hot ng 3
3. Tnh cht vt l ca este
GV : Hy so snh nhit si ca este HS da vo nhit si ca :
ancol , axit c cng s nguyn t C
HCOOCH3 ;
C2H5OH ; CH3COOH
GV lm th nghim :+ Nh vi git
31,7
78,2
117,9
du n vo ng nghim ng nc
+ Nhn xt v tan ; khi lng
ring , mi ca
+ M np y ng nghim ng du
cc este
chui
GV hng dn HS c SGK
ii. Tnh cht ho hc ca este
Hot ng 4
1. Phn ng nhm chc
GV yu cu HS vit PTP este ho
a. Phn ng thu phn
V nu cc c im ca phn ng ny HS tng kt cc kin
GV yu cu HS vit P thu phn este HS vit P nh SGK
GV thuyt trnh theo SGK
b.Phn ng kh
lH 4

R-COO-R LiA
R-CH2OH

+ R - OH
4

Hot ng 5
hirocacbon
Khi gc hirocacbon khng no th gc
minh ho
ny s c nhng phn ng no ?
khng no

2. Phn ng gc
HS ly VD v vit phn ng
a. Phn ng cng vo gc
b. Phn ng trng hp

Hot ng 6
GV hng dn HS vit PTP iu ch
Este c hiu sut cao
CH3COOC6H5 + CH3COOH
Hot ng 7
GV hng dn HS c SGK
ca este

iii. iu ch v ng dng

1. iu ch
a. Este ca ancol
b. Este ca phenol
C6H5OH + (CH3CO)2O
2. ng dng
HS rt ra nhng ng dng quan trng

Hot ng 8

Cng c v dn d
Bi tp 1: C3H6O2 l cng thc tng qut ca axit no n chc v este no
n chc
CH3CH2COOH
Axit propionic
CH3COOCH3
Metyl axetat
HCOOC2H5
Etyl fomiat
Bi tp 2(sgk):
CH3COOH v HCOOCH3
CH3COOH: axit axetic c nhit si; nhit nng chy; tan trong
nc ln v to c
lin kt hiro lin phn t
HCOOCH3 : Metyl fomiat thc hin phn ng trng bc v c nhm chc
anehit
Dn d v nh: Lm bi tp :1; 3 ; 4 ; 5 ; 6 - trang 7, 8 - SGK

Tit 3

Bi 2. LIPIT
Mc tiu bi hc
V kin thc
Hc sinh bit
Phn loi , trng thi thin nhin v tm quan trng ca lipit
Tnh cht vt l ca cht bo . S chuyn ho cht bo trong c th ,
ng dng ca cht bo trong cng nghip
V k nng
GV gip HS rn luyn k nng :
Phn bit lipit , cht bo , cht bo rn , cht bo lng
Vit ng phn ng x phng ho cht bo
Gii thch c s chuyn ho cht bo trong c th
Chun b
GV cho HS n tp k cu tao phn t este , tnh cht ho hc este
Mu cht : du n ; m n ; sp ong
M hnh phn t cht bo nh hnh 11.1 b .
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy vit phng trnh phn ng xy ra gia C17H35COOH vi glixerol ? Cho
bit sn phm phn ng thuc loi hp cht g ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh
I. KHI NIM, Phn loi v trng

thi t nhin

GV gii thiu mu vt : u n , m n , Thnh phn chnh ca lipit l cht


bo
sp ong v cho bit chng u l lipit
Hot ng 2
1. Khi nim v phn loi
T este ca bi c GV gii thiu l
HS: N/cu sgk v rt ra KN, cc
loi lipit.
cht bo v GV gii thiu thm
Vit CTTQ ca cht bo ( nh
SGK )
GV gii thiu trng thi thin nhin
2. Trng thi t nhin ( SGK )
Hot ng 3
ii. Tnh cht ca cht bo
GV gii thiu nhit nng chy ca 2
1. Tnh cht vt l
cht bo
(C17H35COO)3 C3H5 : 71,5 0C
Hy d on trng thi ca chng ?
(C17H33COO)3 C3H5 : - 5,5 0C
Thnh phn no trong cht bo c nh
Gc axit bo khng no l cht
lng
hng n trng thi ca chng
Gc axit bo no l cht rn
HS c SGK tm hiu mt s tnh
( SGK )
cht vt l khc
Hot ng 4
2. Tnh cht ho hc
GV dn dt HS d on tnh cht ho
HS pht biu kin
6

hc ca cht bo
a. Phn ng thu phn
trong mi trng axit
Hy ly VD vit PTP minh ho ?
HS vit PTHH nh SGK
GV gii thiu
b. Phn ng x phng ho
Hy nu im khc nhau gia P thu
+ Phn ng xy ra nhanh hn
phn trong mi trng axit vi P x
+ Phn ng khng thun nghch
phng ho ?
HS vit phn ng minh ho
GV : Nhng cht bo c gc axit khng
c. Phn ng hiro ha
no cn c th c P no ?
HS ly VD minh ho
GV nu tc dng ca phn ng ny
trong thc t
GV trnh by nh SGK
d. Phn ng oxi ho
Hot ng 5
iii. vai tr ca cht bo
GV hng dn HS c SGK
Trong c th cht bo c chuyn ho
1. Vai tr ca cht bo
trong c th
nh th no ?
2. ng dng trong cng
nghip
Hot ng 6

Cng c v dn d
a. Hy phn bit khi nim : lipit, cht bo, du n, m n
b. V thnh phn ho hc du , m n khc du, m bi trn nh th
no ?
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5; 6 trang 12, 13
- SGK

Tit 4

Bi 3. Cht git ra
Mc tiu bi hc
V kin thc
*HS hiu th no l cht git ra , cht ty mu , cht a nc , cht k nc
Cu trc phn t cht git ra , c ch hot ng ca cht git ra
* HS bit Phng php sn xut , thnh phn , cch s dng ca x phng ,
ca cht git ra tng hp
V k nng
GC gip HS rn luyn k nng : Vn dng s hiu bit v cu trc phn t
cht git ra , vn dng c ch hot ng ca cht git ra suy lun
ra cch sn xut x phng i t du m , cch sn xut cht git ra tng
hp
Chun b
Mu vt : x phng , cht git ra tng hp
Th nghim : kh nng tan trong nc ca CH3COONa , du ho
7

M hnh phn t C17H35COONa hnh 11.2b


Phng to hnh 11.3 dy v c ch hot ng ca cht git ra
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
a. Hy phn bit khi nim : lipit , cht bo , du n , m n
b. V thnh phn ho hc du , m n khc du, m bi trn nh th
no ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh
i.k.nim v tnh cht ca Cht

git ra

Em dng bt git git qun o nh th no ?


1. Khi nim cht
git ra
Hy nu c im ca cht git ra ?
HS nu kin
( SGK )
Hot ng 2
2. Tnh cht git
ra
GV lm th nghim : Ly mt t CH3COONa
a. Mt s khi nim lin
quan
ho vo nc
HS hnh thnh khi nim :
+ Cht ty mu
GV: CH3COONa c tan trong nc khng?
+ Cht a nc
Du ho c tan trong nc khng ?
+ Cht k nc
Hot ng 3
b. c im cu
trc phn t mui
natri ca axit bo
GV da vo hnh v 11.2a v m hnh 11,2b - Gm mt u a nc
gn mt ui
trnh by nh SGK
di a du m
Hot ng 4
c. C ch hot ng
ca cht git ra
GV treo hnh 11.3a v trnh by nh SGK
HS phn bit cht git
ra v ty ra
Hot ng 5
ii. X phng
GV trnh by nh SGK
1. Sn xut x phng
+ Phng php
thng thng
+Phng php t
du m
2. Thnh phn ca
x phng v s dng xp
Gv: GIi thiu s lc.
Hs: xem sgk.
Hot ng 7
iii. Cht git ra tng
hp

1. Sn xut cht git ra tng hp


GV t vn : p ng nhu cu to ln v a dng v cht git ra,
ngi ta tng hp ra nhiu cht da theo hnh mu phn t x phng
8

. Chng u c tnh cht git ra tng t nh x phng gi l cht git ra


tng hp
Hy ch ra u phn cc gn vi ui di khng phn cc ca cc phn
t cht sau :
CH3(CH2)10CH2-O-SO3-Na+
CH3(CH2)10CH2-C6H4-SO3-Na+
Natri lauryl sunfat
Natri oecylbenzen
sunfomat
GV : Cht git ra tng hp c iu ch t cc sn phm ca du m
Hy gii thch qu trnh sn xut cht git ra tng hp sau :
H2, xt , p ,t0
H2SO4
OXH
Parafin
R- COOH
RCH2OH
R-CH2-O-SO3H
NaOH
R-CH2- O SO3-Na+
2. Thnh phn v s dng cc ch phm t cht git ra tng hp
GV cho HS c SGK v tr li cc cu hi :
Thnh phn ch yu ca cc ch phm nh bt git , kem git l g ?
Hy nu u im , nhc im ca cht git ra tng hp ?
Hs: + u: Dng c vi nc cng( v t b kt ta vi ion Ca2+)
+ Nhc: Gy nhim cho mi trng, v chng kh b VSV phn hu
Hot ng 8: Cng c v dn d
Em hy dng hnh 11.3a,b trnh by c ch hot ng ca cht git
ra ?
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 trang 266 SGK

Tit 5

Luyn tp
Mi lin h gia hirocacbon
V mt s dn xut ca hirocacbon
Mc tiu bi hc
V kin thc
HS bit phng php tng kt, h thng ho kin thc
HS hiu mi quan h c quy lut gia hirocacbon v mt s dn xut
cha oxi
V k nng
GV gip HS rn luyn k nng : Nh kin thc c chn lc , c h thng
nh hng ng dng , phng php ng , vit phng trnh phn ng dng
khi cn chuyn ho gia cc loi hirocacbon ; chuyn ho gia
hirocacbon v mt s dn xut cha oxi ; gia cc dn xut cha oxi vi
nhau
Gii bi tp v bi ton ho hc theo ch trn
Chun b
GV cho HS chun b trc theo ni dung bi 59 HS c th tham gia cc
hot ng tng kt v luyn tp ti lp
GV phng to s biu din mi quan h c trong SGK
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c : Kt hp trong qu trnh ging bi

Bi mi
Hot ng 1
Luyn tp vn 1 : Tng quan v mi lin h gia hirocacbon v
mt s dn xut cha oxi ca hirocacbon
GV treo s biu din mi lin h gia hirocacbon v mt s dn xut
cha oxi ca hirocacbon ln bng
GV t cu hi :
+Ta c th t mt cht ny iu ch mt cht khc trong s c
khng ? Em hy cho v d
+ V sao trong s trn hirocacbon li t v tr trung tm ?
HS pht biu nhn xt
GV tng kt li kin ca HS
Hot ng 2
Luyn tp vn 2: Tng kt cc quy lut lin h gia hirocacbon v
mt s dn xut cha oxi ca hirocacbon
GV hng dn HS nghin cu SGK v tr li cu hi :
1. C my phng php chuyn hirocacbon no thnh khng no v
thm ?
a/ Phng php hiro ho
b/ Phng php crckin
2. C my phng php chuyn HC khng no v thm thnh no ?
a/ Phng php hiro ho hon ton
b/ Phng php hiro ho khng hon ton
3. C my phng php trc tip chuyn HC thnh dn xut cha oxi ?
10

a. Oxi ho hirocacbon
+ Oxi ho ankan , anken nhit cao vi xc tc thch hp
+ Oxi ho anken bng dung dch KMnO4
+ Oxi ho mch nhnh aren bng dd KMnO4 khi un nng
b. Hirat ho ankin thnh anehit hoc xeton
4. C my phng php chuyn HC thnh dn xut cha oxi thng qua
dn xut
cha HLG
a. Thn nguyn t H bng nguyn t HLG ri thu phn
b. Cng HLG hoc HLGenua vo HC khng no ri thu phn
5. C my phng php chuyn ancol v dn xut HLG thnh hirocacbon
?
a. Tch nc t ancol thnh anken
b. Tch HX t dn xut HLGenua thnh anken
6. C my phng php chuyn ho gia dn xut cha oxi vi nhau ?
a. Phng php oxi ho
b. Phng php kh
c. Este ho v thu phn este
GV cho HS tr li v ly v d minh ho cho tng trng hp
Luyn tp vn 3: Vn dng cc quy lut trn gii bi tp c lin
quan
GV hng dn HS lm bi tp SGK
Bi tp 1 :
a. Ankan
anken
5000 C , xt
C2H6
C2H4 + H2
Ni , t0
CH2= CH2
+ H2
C2H6
b. Ankan
Aren
Cr2O3/Al2O3; p , t0
CH3(CH2)4CH3
C6H6 + 4 H2
c. Ankan
Ankin
15000C , LLN
2CH4
CH CH + 3H2
KOH, ancol , t0
NaNH2
C2H6
C2H4
C2H4Br2
C2H3Br
CH
CH
d. Ankin
Anken
GV hng dn HS tip tc hon thnh cc BT sgk.
Dn d v nh: Lm bi tp: 4; 5; 6; 7; 8; 9 - trang 23
- SGK

11

Chng II : cacbohidrat
Mc tiu ca chng :
V kin thc
HS bit : Cu trc phn t ca cc hp cht cacbohirat
HS hiu :
Cc nhm chc cha trong phn t cc hp cht monosaccarit, i
saccarit v polisaccaarit tiu biu
T cu to cc hp cht trn , d on tnh cht ho hc ca chng
T cc tnh cht ho hc khng nh cu to ca cc hp cht
cacbohirat
V k nng :
Vit CTCT ca cc hp cht ; Vit cc PTHH
K nng quan st , phn tch th nghm , chng minh , so snh ,
phn bit cc hp cht cacbohirat
Gii cc bi ton v cc hp cht cacbohirat
V thi
C thc tm ti , khm ph th gii vt cht tm ra bn cht ca
s vt , hin tng trong t nhin
Rn luyn HS tnh cn thn , trung thc , nghim tc trong khoa hc

Tit 6, 7

M u. Glucoz

Mc tiu bi hc
V kin thc
+ Nm c cc loi cacbohirat v vai tr ca n.
+ Bit cu trc phn t ca glucoz, fructoz
+ Bit s chuyn ho gia 2 ng phn : glucoz , fructoz
+ Hiu cc nhm chc c trong phn t glucoz v fructoz , vn dng
tnh cht ca cc nhm chc gii thch cc tnh cht ho hc ca
glucoz v fructoz
V k nng
+ Rn luyn phng php t duy tru tng khi nghin cu cu trc phn t
phc tp
+ Khai thc mi quan h gia cu trc phn t vi tnh cht ho hc v ngc
li
+ Rn luyn k nng quan st , phn tch cc kt qu th nghim
+ Gii cc bi tp c lin quan n hp cht glucoz v fructoz
Chun b
+ Dng c : - Kp g , ng nghim , a thu tinh , n cn , tha ng
nh git , ng nghim nh
- M hnh tranh v lin quan n bi hc
+ Ho cht : Glucoz , dd AgNO3 , dd NH3 ; dd CuSO4 ; dd NaOH
12

Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca thy

Hot ng ca tr

A. M u
Gv: Gii thiu v cacbohirat
b. glucoz
I. Tnh cht vt l v trng thi t.n
Hot ng 1

GV cho HS quan st mu glucoz v t nghin cu HS theo di v tr li


( SGK )
SGK yu cu HS cho bit nhng t/c vt l v trng
HS ghi nh v nm
vng kt lun
thi thin nhin ca glucoz ?
ca GV ( nh SGK )
II. Cu trc phn t
1 . Dng mch h
Hot ng 2
HS nghin cu SGK
v tr li cc
GV yu cu HS n/c k SGK v cho bit :
cu hi ca GV
+ xc nh CTCT ca glucoz phi tin hnh
cc th nghim no ?
+ HS nu kt qu th nghim thu c , phn tch
HS kt lun v cu
to ca glucoz
kt qu v nu kt lun v cu to ca glucoz ?
HS ghi nh kt
lun ( SGK )
2. Dng mch vng
Hot ng 3

GV yu cu HS nhc li khi nim ng phn


HS tr li
GV nu cc ng phn c tnh cht khc nhau nh
HS nghin cu SGK
cho bit hin
nhit nng chy v nhiu tnh cht khc
tng c bit v
nhit nng
chy ca glucoz
+ Nguyn nhn do u m glucoz c 2 nhit
HS : do nhm OH
lin kt vi
nng chy khc nhau nh vy ?
nguyn t C s 5 cng
vo nhm
> C= O to ra 2 dng
vng 6 cnh
GV yu cu HS vit c s chuyn ho gia
HS ghi nh v thc
hin c yu
dng mch h v 2 ng phn mch vng
cu ( nh SGK )
III. Tnh cht ho hc
1. Tnh cht ca ancol a chc
Hot ng 4
Gv: Poliancol c t.c hh c trng g?
13

HS: Nu li tnh cht


ho hc c

a.Tc dng vi Cu(OH)2


gia dd glucoz
b. Phn ng to este
thng
GV hng dn HS nghin cu SGK
Hy cho bit c im cu to ca este ?
li cu hi
Em c kt lun g v c im CT ca
lun v c im CT ca
glucoz ?
GV tm tt kt lun ca HS va nu
2. Tnh cht ca nhm anehit
Hot ng 5
Gv: Anhit c nhng t.c c trng g?
c trng ca
Oxi ho glucoz
GV bd TN:
+ phn ng trng gng
tng , gii
+ Phn ng vi Cu(OH)2 khi un nng
Kh glucoz bng hiro
GV yu cu HS vit PTHH kh glucoz bng H2
t glucoz

trng ca poliancol
HS vit PTHH ca P
v Cu(OH)2 nhit
HS nghin cu v tr
T ghi nh kt
glucoz ( SGK )

HS: Nu t/c ho hc
nhm chc anehit
HS: quan st : nu hin
thch v vit PTHH
( nh SGK )
Kt lun : Trong phn
cha nhm chc

andehit CH=O

Cng c v dn d:

HS tr li cc cu hi sau
1. Cacbohirat l g ? C my loi v nu nh ngha tng loi
cacbohirat, ly VD minh ho
2. Nhng th nghim no chng minh c cu to ca glucoz dng
mch h ;
Dng mch vng ? C my dng mch vng ?
HS v nh lm BT 6 ; 7 trang 33- SGK
Tit 7

Glucoz ( Tip )
I - Mc tiu bi hc
( Nh tit 6 )
II - Chun b
+ Dng c : - Kp g , ng nghim , a thu tinh , n cn , tha ng
nh git , ng nghim nh
- M hnh tranh v lin quan n bi hc
+ Ho cht : Glucoz , dd AgNO3 , dd NH3 ; dd CuSO4 ; dd NaOH
14

III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
1.Nhng th nghim no chng minh c cu to ca glucoz dng mch
h ?
2.Nhng nguyn nhn no chng t cu to ca glucoz dng mch
vng ? C my dng mch vng ?

Ni dung bi mi

Hot ng ca thy
3. Phn ng ln men
y l kin thc xt lp 9
ln men

Hot ng ca tr
HS t vit PTHH ca phn ng

( nh SGK )
4. Tnh cht ring ca dng mch vng
HS tr li
Hy cho bit im khc nhau gia cc
- Nhm OH nh vi nguyn
t C s 1
nhm OH trong vng glucoz ?
khc vi cc nhm OH khc
GV:Nhm OH C1 tc dng vi metanol
to ra este
HS vit PTHH minh ho cho t/c
c bit ny
GV hng dn HS nghin cu SGK
HS cho bit t/c ca metyl glucozit
GV nu kt lun v yu cu HS ghi nh
Kt lun : ( SGK )
IV . iu ch v ng dng
Hot ng 6

1. iu ch
HS t nghin cu SGK v tm
hiu thc
2. ng dng
t ca cuc sng
V.ng phn ca glucoz : Fructoz
Hot ng 7
HS tr li
GV hng dn HS nghin cu SGK
- Fructoz l polihiroxi xeton
Hy cho bit c im cu to ca fructoz - Dng vng 5 cnh hoc 6
cnh
Hy nu t/c vt l v trng thi thin nhin - C tnh cht tng t glucoz
( do trong
Hy cho bit tnh cht ho hc c trng
mi trng kim chuyn ho
thnh glucoz
ca fructoz v gii thch ti sao ?
Hot ng 8

Cng c v dn d
Hy so snh nhng im ging v khc nhau v cu to phn t v tnh
cht ho hc gia glucoz v fructoz
GV hng dn HS lm BT 8 SGK
Bi tp v nh : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 8 - trang 32,33 - SGK

Tit 8, 9:
15

Saccaroz
I - Mc tiu bi hc :
V kin thc
- Bit cu trc phn t ca saccaroz
- Hiu cc nhm chc cha trong phn t saccarozow v mantoz
- Hiu cc phn ng ho hc c trng ca chng
V k nng
- Rn luyn cho hc sinh phng php t duy khoa hc t cu to d on
tnh cht ho hc
- Quan st phn tch cc kt qu th nghim
- Thc hnh th nghim
- Gii cc bi tp v saccaroz v mantoz
II - Chun b
+ Dng c : cc thu tinh , a thu tinh , n cn , ng nh git
+ Ho cht : dd CuSO4 , dd NaOH , saccaroz , kh CO2
+ Hnh v phng to cu to dng vng saccaroz , mantoz
+ S sn xut ng saccaroz trong cng nghip
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c

Hy vit PTHH ca cc P sau gia fructoz vi : O2 ; Cu(OH)2 nhit thng hoc khi un nng trong mi trng kim

Ni dung bi mi
Hot ng ca thy
Hot ng ca tr
I .Tnh cht vt l v trng thi t nhin
Hot ng 1

GV gii thiu mu saccaroz


HS tm hiu SGK
Hy nu tnh cht vt l v trng thi thin nhin
HS theo di v tr li nh
SGK
ca saccaroz
II. Cu trc phn t
Hot ng 2

Nhng TN no xc nh CTCT ca saccaroz? HS nghin cu SGK


tr li
GV phn tch kt qu TN t rt ra kt lun v HS vit CTCT ca
saccaroz
cu to ca saccaroz
Kt lun : ( SGK )
GV lu cch nh s ca vng
III. Tnh cht ho hc
1. Phn ng vi Cu(OH)2
Hot ng 3

HS theo di cho bit


hin tng v
GV biu din TN ca dd saccaroz vi Cu(OH)2 gii thch
nhit thng
HS vit PTHH dng
phn t (SGK )

16

2. Phn ng thu phn


Hot ng 4
HS theo di SGK
tr li
GV: Saccaroz khng c phn ng trng gng
HS vit PTHH thu phn
saccaroz
nhng ti sao trong thc t cc XN trng gng
nh SGK
li dng saccaroz vi dd H2SO4 lm dd kh
Lu : dng saccaroz
trng
phc bc amoniac sn xut gng soi
gng v gi thnh
gim
GV: Em c kt lun g v tnh cht ca saccaroz
Kt lun : + l mt
poliancol c
nhiu nhm OH k
nhau
+ thu phn trong mi
trng axit
IV. ng dng v sn xut ng saccaroz
Hot ng 5

1. ng dng
Hy nu ng dng ca saccaroz ?
HS theo di v tr li (
SGK )
2. Sn xut ng saccarz
GV treo s sn xut ng saccaroz trong CN
HS theo di s v
tm tt , ng
Hy tm tt cc giai on chnh ?
thi phn tch giai
on 5
GV tm tt mc ch chnh ca giai on ny
V . ng phn ca saccaroz: mantoz
Hot ng 6
HS nghin cu SGK
cho bit CTCT
GV hng dn HS nghin cu SGK
+ Gm 2 gc glucoz lin
kt vi
Hy so snh cu to phn t saccaroz v mantoz
nhau qua nguyn t
oxi gc th
Hy d on tnh cht ho hc ca mantoz
nht C1 , gc th hai
C4
GV gi HS tr li
+ Mantoz c tnh
cht ca :
poliancol , tnh kh tng t
glucoz , thu phn vi
xc tc axit

Hot ng 7. Cng c v dn d
GV hng dn HS lm BT 3 ( SGK )
BT3 GV hng dn HS cch tin hnh lm bi tp nhn bit bng cch xc
nh thuc th c trng cho mi cht ( c th lp bng d dng xc
nh )
17

HS tin hnh vit PTHH cho cc P xy ra


a. + Phn ng trng gng nhn ra glucoz
+ Hai dd cn li un vi dd H2SO4 ch c saccaroz c P trng gng
+ Cn li l glixerol
Dn d : Lm BT 3 ,4 trang - 38 - SGK

18

Tit 10

Tinh bt
I - Mc tiu bi hc:
V kin thc
- Bit cu trc phn t v tnh cht ca tinh bt
- Bit s chuyn ho v s to thnh tinh bt
V k nng
- Vit c cu trc phn t tinh bt
- Nhn bit tinh bt
- Gii bi tp v tinh bt
II - Chun b
- Dng c : ng nghim , dao , ng nh git
- Ho cht : Tinh bt , dd I2
- Cc hnh v phng to v cu trc phn t tinh bt v cc tranh nh c
lin quan n bi ging
III - Hot ng dy v hc
Kim tra bi c : ( Kim tra 15 pht )
GV ra 4 chn , l dng trc nghim c Photo km theo

Ni dung bi mi
Hot ng ca thy

i. Tnh cht vt l v trng thi t n

Hot ng 1
vt l v trng thi
GV gii thiu mu tinh bt v hng dn
HS quan st , nhn xt
II. Cu trc phn t

Hot ng 2
tr li
GV hng dn HS n/c SGK
polisaccarit
Hy cho bit cu trc phn t tinh bt ?
xch c to bi C1
Lin kt gia cc mt xch trong
vi C4 ca - glucoz
phn t tinh bt c c im g ?
150000 - 600000

Hot ng ca tr
HS nhn xt tnh cht
thin nhin ca tinh bt
( Nh SGK )
HS nghin cu SGK v
* L hn hp 2 loi
Trong amiloz mt
ca -glucoz ny
kia qua O. M=
* Trong amilopectin mt

xch l cu

C 1 - O - C6. M =

300000 - 3 triu

III. Tnh cht ho hc

Hot ng 3

1. Phn ng thu phn


a. Thu phn nh xc tc axit

GV hng dn HS nghin cu SGK v lin


thch v

HS nu hin tng , gii

19

h thc t rt ra kt lun
SGK )

vit PTHH

( nh

b. Thu phn nh enzim

GV hng dn HS n/c SGK

Hy cho bit s tm tt qu trnh thu


nh SGK )
phn tinh bt xy ra nh enzim ?

HS theo di SGK v tr li
( S

2. Phn ng mu vi dung dch iot

GV biu din th nghim : dd I2 vi dd h


tung TN
tinh bt nhit thng v khi un nng
ny nhn ra
GV gii thch hin tung th nghim xy ra

HS quan st hin
Ghi nh : Phn ng
tinh bt v ngc li

IV. S chuyn ho tinh bt trong c th

Hot ng 4
SGK
GV hng dn HS nghin cu SGK
Hy cho bit qu trnh chuyn ho tinh bt
nh SGK
trong c th ngi ?
GV nhn xt v gii thch

HS nghin cu
HS tr li

V . S to thnh tinh bt trong cy xanh

Hot ng 5

HS nghin cu
SGK
GV hng dn HS n/c SGK
Hy nu qu trnh to thnh tinh bt v vit PTHH ?
HS vit PTHH
nh SGK
GV phn tch ngha ca P tng hp tinh bt
Hot ng 6. Cng c v dn d
GV yu cu HS lm BT 2 , 3, 4 SGK
BT4 : a. Khi nhai k , tinh bt b thu phn trong mi trng c mt enzim
( C6H10O5)n + n H2O
n C6H12O6 ( Glucoz c v ngt
)
b. Ming cm chy l hin tng extrin ho bng nhit sinh ra mantoz ,
glucoz do c v ngt
c. Chui xanh cha tinh bt , do nh dd I2 c mu xanh , chui chn
cha glucoz nn khng chuyn mu
GV hng dn HS lm BT5
BT5 : HS vit PTHH thu phn tinh bt
Da vo PTHH tnh c khi lng glucoz to thnh l 10 .103 . 0,8 . 180 n /
162 n ( g )
HS vit PTHH ln men ru t glucoz
Tnh c khi lng ru l 4543,2 gam
V hiu sut qu trnh l 80% nn :
Khi lng ru l 3634,56 gam
Th tch ru nguyn cht l 3634,56 / 0,789 = 4606,55 ( ml )
Bi tp v nh : 1; 2; 3; SGK trang 44
20

Tit 11

Xenluloz
I - Mctiu bi hc
V kin thc
- Bit cu trc phn t xenluloz
- Hiu tnh cht ho hc c trng v ng dng ca xenluloz
V k nng
- Phn tch v nhn dng cu trc phn t xenluloz
- Quan st, phn tch cc hin tng th nghim , vit PTHH
- Gii cc bi tp v xenluloz
II - Chun b
- Dng c : cc thu tinh , ng nghim , dim an ton ,ng nh git
- Ho cht : Xenluloz (bng nn ) , dd AgNO3 ; dd NH3 ; dd NaOH ; H2SO4
; HNO3
- Cc tranh nh c lin quan n bi hc
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c

: Gii thch cc hin tng sau :


a. Khi n cm nu nhai k s thy v ngt
b. Ming cm chy vng y ni hi ngt hn ming cm pha trn
c. Nh vi git dd I2 vo mt mi ct ca qu chui xanh th thy c
mu xanh lam , nhng vo mt mi ct ca qu chui chn th khng thy
chuyn mu

Ni d ung bi mi
Hot ng ca thy

Hot ng ca

tr

i. tnh cht vt l v t.t.t.n

Hot ng 1
GV gii thiu mu xenluloz
SGK
Hy cho bit tnh cht vt l v trng thi thin
SGK
nhin ca xenluloz ?

HS nghin cu
HS tr li nh

II. Cu trc phn t

Hot ng 2
HS nghin cu
SGK v tr li
GV hng dn HS nghin cu SGK
+ l mt polime hp thnh
t cc mt
Hy cho bit nhng c im chnh v cu to
xch glucozbi cc lin kt
phn t xenluloz . So snh vi tinh bt ?
-(1,4)- glicozit
+ Mi mt xch c 3
nhm OH
t do
[ C6H7O2(OH)3]n

III. Tnh cht ho hc

21

1. Phn ng ca polisaccarit
Hot ng 3
GV biu din phn ng thu phn theo cc
nghim , gii thch
bc sau :
* Cho bng nn vo dd H2SO4 70%
* Trung ho dd thu c bng dd NaOH 10%
b n c ri
* Cho dd thu c tc dng vi dd AgNO3/NH3
Hy cho bit hin tng thu c ?
2. Phn ng ca ancol a chc
Hot ng 4
Phn ng este ho
GV biu din TN , cho vo ng nghim :
mu sc ca
+ 4 ml dd HNO3 c
+ 8 ml dd H2SO4 c ngui
chy sn phm
+ 1 nhm bng v un cch thu
th nghim
+ Ly sn phm ra p v sy kh
GV hng dn HS nghin cu SGK
Cho bit sn phm P khi xenluloz tc
PTHH
dng vi anhirit axetic ? Vit PTHH ?

HS quan st th
vit PTHH nh SGK
HS lin h thc t : Khi tru
nhai li th c tc dng g ?
Kt lun ( SGK )

HS quan st v nhn xt
sn phm thu c
Nu hin tng khi t
HS nu nguyn nhn ca
HS vit PTHH ( nh SGK )
HS theo di SGK v vit

IV . ng dng

Hot ng 5
Hy nu ng dng ca xenluloz ?
xenluloz (SGK)

HS nu ng dng ca

Cng c v dn d
Hot ng 6 GV hng dn HS lm BT trong SGK
BT4 Gii thch:
a. Xenluloz c th ch bin thnh si t nhin hoc si nhn to v xen
luloz ho tan trong nc Svayde hoc este ca n nh xenluloz triaxetat
u c th ko thnh si c. Tri li tinh bt khng c tnh cht
b. Khi H2SO4 c ri vo qun o , xenluloz trong vi bng s b oxi
hoto ra nhiu sn phm , trong c cacbon . Cn khi HCl ri vo
qun o vi bng th qun o s b mn dn ri bc ra do xenluloz b
phn hu trong mi trng axit
BT5 GV hng dn HS ln bng vit PTHH xy ra
Dn d bi tp v nh : BT 1, 2 , 3 , 6 - trang 49, 50 - SGK
Tit 12,13
Luyn tp

22

Cu trc v tnh cht


mt s cacbohidrat tiu biu
I - Mc tiu bi hc
V kin thc
+ Bit c im cu trc phn t ca cc hp cht cacbohirattiu biu
+ Hiu mi lin quan gia cu trc phn t v tnh cht ho hc ca cc
hp cht cacbohirattiu biu
+ Hiu mi lin h gia cc hp cht cacbohirat trn
V k nng
+ Lp bng tng kt chng
+ Gii cc bi ton v hp cht cacbohirat
II - Chun b
+ HS lm bng tng kt chng theo mu thng nht
+ HS chun b cc bi tp trong SGK v SBT
+ GV hng dn HS thc hin theo k hoch luyn tp
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c:
Bi mi

( Kt hp trong qu trnh luyn tp )

Hot ng ca thy

Hot ng ca tr

I. Nhng kin thc cn nh


1. Cu trc phn t

Hot ng 1
monosaccarit
GV gi 3 HS ln bng
isaccarit
GV sa cha cho HS , ghi vo bng
polisaccarit
tng kt c sn v nu nhng im
cu to ca
cu trc phn t HS cn lu
2. Tnh cht ho hc

1 HS vit cu trc phn t ca


1 HS vit cu trc phn t ca
1 HS vit cu trc phn t ca
ng thi nu c im
hp cht ny
Kt lun : SGK
HS tr li vo cc phiu hc tp

Hat ng 2

cho sn
GV hng dn HS tng kt nhng tnh
+ Glucoz , fructoz, man
toz cn c
cht ho hc ca cc hp cht hc
nhm OH hemiaxetal , do
:
theo cc phiu hc tp
* C phn ng vi
[Ag(NH3)]OH
Hy cho bit nhng hp cht no c
* C phn ng vi H2
phn ng trng bc ? Ti sao ?
* Tc dng vi CH3OH/HCl to
ete
Nhng hp cht no P vi CH3OH /HCl
+ Chng u ho tan Cu(OH)2 (tr
tinh bt)
Ti sao ? Hp cht no c tnh cht ca
c nhiu nhm OH k nhau
ancol a chc ? Phn ng no l c
+ Cc isaccarit ,
polisaccarit u c P

23

trng nht ?
Hp cht no c P thu phn ?
dd I2
Hp cht no c P to mu vi dd I2

thu phn to ra glucoz


+ Ch c tinh bt c P mu vi
cho dd xanh lam

II. Bi tp

Hot ng 3

GV hng dn HS lm BT trong SGK v BT b sung


BT5 SGK :
Hy nu phng php gii cc bi ton 5a ; 5b
GV gi HS ln bng gii cc bi tp ny
a. m ( C6H10O5)n = 1. 65/ 100 = 0,65 tn = 650 kg
( C6H10O5)n
162n kg
650 kg

n H2O

n C6H12O6
180n kg
722,22 kg

C6H12O6
2 C2H5OH +
2CO2
180 kg
92 kg
722,22 kg
m C2H5OH = 722,22 . 92 / 180 =
369,13 (kg)
V qu trnh ln men t 80% nn :
M ru thc t = 369,13 . 80/100 = 295,3 ( kg )
b. HS lm tng t : Tnh c khi lng ru thc t l 139,13 ( kg )
BT b sung: i t cc hp cht tiu biu : glucoz , fructoz , saccaroz ,
mantoz, tinh bt , xenluloz hy nu s tng hp ra etanol
HS nu s , nh s phng trnh , ghi r iu kin phn ng

Cng c bi
Dn d bi tp nh: HS lm BT 1, 2 , 3 , 4 - SGK - trang - 52, 53.

Tit 15
Bi thc hnh s 1

Mt s tnh cht ca cacbohidrat


I - Mc tiu bi hc
+ Cng c kin thc v tnh cht ho hc ca glucoz , saccaroz , tinh
bt
+ Rn luyn k nng tin hnh th nghim lng nh ho cht trong ng
nghim
24

II - Chun b ( cho 4 nhm th nghim )


Dng c th nghim
Ho cht
+ ng nghim
Dung dch NaOH 10 %
+ Cc thu tinh 100 ml
Dung dch CuSO4 5 %
+ Cp ng nghim g
Dung dch glucoz 1 %
+ n cn
Dung dch H2SO4 10 %
+ ng ht nh git
Natri hirocacbonat
+ Tha xc ho cht
Tinh bt
+ Gi ng nghim
Dung dch iot 0,05 %
III - Hot ng dy v hc
GV hng dn HS tin hnh lm th nghim theo 4 nhm . Ni dung nh SGK
GV gim st kim tra kt qu , ghi im , b sung , gp
Th nghim 1: iu ch etyl axetat
Th nghim 2: Phn ng ca glucoz vi Cu(OH)2
Cho vo ng nghim 0,5 ml dd CuSO4 5% v 1 ml NaOH 10%. Lc nh , gn
b phn dd , gi li kt ta Cu(OH)2 . Cho thm vo ng nghim 2 ml dd
glucoz 1% . Lc nh nhn xt hin tng xy ra, gii thch . Sau un
nng hn hp, ngui . Nhn xt hin tng . Gii thch
Th nghim 3 : Phn nng thu phn saccaroz
a. Rt 1,5 ml dd saccaroz 1% vo ng nghim cha Cu(OH)2 , lc nh ,
quan st hin tng xy ra . un nng dd thu c . Quan st hin tng xy
ra v rt ra kt lun .
b. Rt 1,5 ml dd saccaroz 1% vo ng nghim v rt vo 0,5 ml
H2SO4 10% . un nng trong 2-3 pht , ngui cho t t NaHCO3 vo
v khuy u bng a thu tinh cho n khi ngng tch ra kh
CO2 . Rt dd vo ng nghim ng Cu(OH)2 , lc u cho Cu(OH)2 tan
ra . un nng . Nhn xt v gii thch hin tng xy ra .
Th nghim 4 : Phn ng ca tinh bt vi iot
Cho vo ng nghim 2 ml h tinh bt 2% ri thm vi git dd I2 0,05%lc
nh . un nng dd mu trn ri li eer ngui . Quan st hin tng . Gii
thch .
IV - Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:

25

Tit 16. Kim tra 1 tit


Mc tiu bi kim tra
Kim tra mc nm vng kin thc ca HS v nhng vn sau :
Cu trc phn t ca cc monosaccarit , i saccarit , polisaccarit
Cc d kin thc nghim tm ra cu trc phn t cc hp cht
cacbohirat
Mi lin quan gia c im cu to vi tnh cht ho hc ca cc hp
cht
Vit c cc PTHH minh ho cho tnh cht ho hc ca chng
Lm cc bi ton c lin quan n cc hp cht cacbohirat
Chun b
GV : ra thi trc nghim.
HS : n li kin thc lm bi kim tra .
Ni dung kim tra : C cc thi km theo cho tng lp.
p n :
C
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 11 12 13 14 15
u
p
n
C
16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
u
p
n

Chng II : Amin aminoaxit- protein


Mc tiu ca chng
V kin thc
HS bit :
Phn loi amin , danh php ca amin
ng dng v vai tr ca aminoaxit
Khi nim v peptit , protein , enzim , axit nucleic v vai tr trong
cuc sng
Cu trc phn t v tnh cht c bn ca protein
HS hiu :
Cu to phn t , tnh cht , ng dng v iu ch amin
Cu trc phn t v tnh cht ho hc c bn aminoaxit
V k nng
26

Gi tn danh php thng thng v danh php quc t cc hp cht amin,


aminoaxit
Vit chnh xc cc PTHH
Quan st phn tch cc th nghim chng minh , so snh phn bit
amin , aminoaxit ,peptit, v protein
Gii cc bi tp v hp cht amin , aminoaxit , peptit v protein
V gio dc tnh cm thi
Thy c tm quan trng ca cc hp cht cha nit ca chng . Nhng
khm ph v CTPT , tnh cht ca n s to cho HS lng ham mun v say
m tm hiu khoa hc
Tit 17,18: Amin
I - Mc tiu bi hc ( Chung cho c 2 tit 10 v 11 )
V kin thc
Bit cc loi amin , danh php amin
Hiu cu to phn t , tnh cht , ng dng v iu ch amin
V k nng
Nhn dng cc hp cht amin
Gi tn theo danh php ( IUPAC ) cc hp cht amin
Vit chnh xc cc PTHH ca amin
Quan st phn tch cc th nghim chng minh
II - Chun b
Dng c : ng nghim , a thu tinh , ng nh git
Ho cht : Cc dd CH3NH2 , HCl , anilin , nc brom
M hnh phn t anilin , cc tranh v , hnh nh lin quan n bi hc

III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c ( Gii thiu chng )


Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

I . nh ngha , phn loi , danh php v ng phn


Hot ng 1

nh ngha
GV vit CTCT ca NH3 v 4 amin khc
HS nghin cu k v tr li
Hy cho bit mi lin quan gia cu to
T HS cho bit nh
ngha tng qut
ca NH3 v cc amin ?
v amin ( SGK )
1. Phn loi
GV hng dn HS nghin cu SGK
HS tr li nh SGK v cc cch
phn
Hy cho bit cc cch phn loi amin ?
loi amin
Cho v d ?
HS ly v d
Hot ng 2

2. Danh php
HS tr li theo SGK
27

GV yu cu HS theo di bng 2.1 SGK


*
ank + v tr + yl +
amin
T cho bit : Quy lut gi tn theo danh
*
ankan + v tr +
amin
php gc chc , danh php thay th ?
HS p dng v gi tn
cc v d
GV ly VD ngoi SGK
m GV va ly
Hot ng 3

3. ng phn
GV hng dn HS vit cc ng phn amin
HS ln bng vit ng
phn :
ca hp cht hu c c CTPT C4H11N
* ng phn mch cacbon
Hy gi tn cc ng phn tng ng ?
* ng phn v tr
nhm chc
* ng phn v bc amin
Hot ng 4

II . Tnh cht vt l

GV hng dn HS nghin cu SGK


HS tr li nh SGK
Hy cho bit tnh cht vt l ca amin v
cht tiu biu l anilin ?

Cng c v dn d
Hy nu quy lut gi tn theo danh php gc chc , danh php
thay th ?
Hy gi tn cc ng phn tng ng ca amin c CTPT C5H13N ?
Bi tp v nh : lm BT 1 trang 34 SGK
Tit 18

Amin

( Tip theo )

I - Mc tiu bi hc
V kin thc
Bit cc loi amin , danh php amin
Hiu cu to phn t , tnh cht , ng dng v iu ch amin
V k nng
Nhn dng cc hp cht amin
Gi tn theo danh php ( IUPAC ) cc hp cht amin
Vit chnh xc cc PTHH ca amin
Quan st phn tch cc th nghim chng minh
II - Chun b dng dy hc
Dng c : ng nghim , a thu tinh , ng nh git
Ho cht : Cc dd CH3NH2 , HCl , anilin , nc brom
M hnh phn t anilin , cc tranh v , hnh nh lin quan n bi hc
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c

1. Amin l g ? Th no l bc amin ? Ly v d minh ho ?


2. Vit CTCT v gi tn cc ng phn amin bc 1 ca C5H13N ?
28

Bi mi
Hot ng ca gio vin

iii. cu to v tnh cht ho hc


Hot ng 5

Hot ng ca hc sinh
HS : + Nguyn t N cn cp e

cha tham
GV gi HS so snh c im cu to
gia lin kt
th
hin tnh baz ...
ca amoniac vi amin mch h bc 1
+ Nhm -NH2 lm cho vng
benzen d
+ So snh c im cu to ca anilin vi
tham gia phn ng th hn
cc v tr
vng benzen c nhm th loi I
2,4, 6
T HS rt ra kt lun v tnh cht ho hc
ca amin , anilin
1. Tnh cht ca nhm -NH2
a. Tnh baz
* HS nu hin tng xy ra . Vit
PTHH ?
GV lm TN : CH3NH2 + HCl
HS tr li nh SGK
GV hng dn HS nghin cu SGK
* Hy cho bit tc dng ca metyl
amin ,
GV t cu hi HS tr li
anilin vi qu tm hoc
phenonphtalein ?
* Hy so snh tnh baz ca
metylamin ,
amoniac , anilin ? Gii thch ?
GV b sung kin ca HS v KL nh SGK
Kt lun : ( SGK )
b. Phn ng vi axit nitr
GV hng dn HS nghin cu SGK
HS nu hin tng xy ra khi cho
etylamin tc dng vi axit
nitr ( SGK )
GV kt lun
HS vit PTHH ( SGK )
c.Phn ng ankyl ho thay th
nguyn r Hca nhm NH2
GV hng dn HS nghin cu SGK
1 tc

HS vit PTHH khi cho amin bc


dng vi akyl halogenua ?

( Nh SGK )
GV b sung kt lun ca HS v tnh baz
Hy rt ra kt lun v
tnh baz
ca nhm NH2
( nh SGK )
ca nhm
NH2 ?
2. Phn ng th nhn thm ca anilin
GV lm th nghim : anilin tc dng vi Brom
HS quan st hin tng , gii
thch v
vit PTHH ? ( SGK )
GV lu : y l phn ng nhn bit anilin
Hot ng 6

29

Iv ng dng v iu ch

1. ng dng
GV hng dn HS nghin cu SGK
ca cc

Hy cho bit nhng ng dng


hp cht amin ? ( SGK )

3. iu ch
C my phng php /c amin ?
SGK

HS nu cc phng php nh
HS vit PTHH nh SGK

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm BT SGK
BT2:So snh tnh baz ca cc hp cht sau :
a. imetylamin > metylamin > amoniac
b. etylamin > amoniac > anilin
c. imetylamin > phenyl amin > iphenyl amin
GV hng dn HS gii thch
BT3 : + Dn hn hp kh qua dd HCl th CH3NH2 b gi li , CH4 bay ra
+ Cho vo dd sau phn ng dd NaOH d th CH3NH2 bay ra
HS vit cc PTHH ca cc P xy ra
Bi tp v nh : BT 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 trang 34 SGK
Tit 19, 20

Amino axit

I -Mc tiu bi hc
V kin thc :
Bit ng dng v vai tr ca aminoaxit
Hiu cu trc phn t v tnh cht ho hc c bn ca aminoaxit
V k nng
* Nhn dng gi tn ca amino axit
* Vit chnh xc cc PTHH ca aminoaxit
* Quan st gii thch cc th nghim chng minh
II - Chun b dng dy hc
Dng c : ng nghim , ng nh git
Ho cht : dd glyxin 10% , dd NaOH 10% , CH3COOH tinh khit
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c

1. Hy nu tnh cht ho hc ca amin no mch h bc 1 v anilin .


Vit cc PTHH minh ho
3. Trnh by phng php ho hc nhn bit cc cht trong dy sau :
CH3NH2 ; C6H5 NH2 ; C6H12O6 ; C3H5(OH)3

Bi mi
Hot ng ca gio vin

i. nh ngha , cu trc v danh php


Hot ng 1

1. nh ngha
cu to ca
GV hng dn HS nghin cu SGK

Hot ng ca hc sinh

Hy cho bit c im
aminoaxit ?
30

GV ly VD v hp cht aminoaxit
HS nu nh ngha v hp
cht aminoaxit
2. Cu trc phn t

T c im cu to hy cho bit tnh cht


HS d on cc tng tc
ho hc c th
ca nhm chc trong amino axit ?
xy ra trong phn t amino
axit ?
GV hng dn HS nghin cu SGK
HS vit cn bng gia ion lng
cc v
GV gi HS thc hin
dng phn t ca amino axit
c cha mt
nhm COOH v mt nhm
NH2 ( SGK)
GV nu nhng ng dng ca im ng in HS nh ngha im
ng in ( SGK )
3. Danh php

GV hng dn HS nghin cu SGK


GV gi tn mt s cht lm v d
HS theo di
Hy cho bit quy lut gi tn i vi cc
Tn thay th : axit + v tr
+ amino +
amino axit (Tn thay th ; tn bn h thng )?
+ tn axit
cacboxylic tng ng
GV c vi tn amino axit , HS gi tn
Tn bn h thng : axit +
v tr ch ci
Hi Lp ( , , ) +
amino axit + tn
thng thng ca
axit tng ng
Hot ng 2

ii. tnh cht vt l

GV hng dn HS nghin cu SGK


Hy cho bit nhng tnh cht vt l ca amino axit ?
SGK

HS tr li nh

Hot ng 3

Cng c v dn d
1. Vit ng phn ca cc hp cht amino axit c CTPT l C4H9NO2 . Gi
tn cc hp cht
HS ln bng thc hin
Bi tp v nh : HS nm vng kin thc hc tit 1 chun
b cho tit 2

31

Tit 21

Amino axit ( tip theo )

I - Mc tiu bi hc
V kin thc :
Bit ng dng v vai tr ca aminoaxit
Hiu cu trc phn t v tnh cht ho hc c bn ca aminoaxit
V k nng
* Nhn dng gi tn ca amino axit
* Vit chnh xc cc PTHH ca aminoaxit
* Quan st gii thch cc th nghim chng minh
II - Chun b dng dy hc
Dng c : ng nghim , ng nh git
Ho cht : dd glyxin 10% , dd NaOH 10% , CH3COOH tinh khit
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Vit ng phn ca cc hp cht amino axit c CTPT l C4H9NO2
Gi tn cc hp cht

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

iii. tnh cht ho hc

32

Hy d on tnh cht ho hc ca amino axit


Hot ng 4

1. Tnh cht lng tnh

GV lm th nghim : nh mt git dd glyxin


HS quan st , gii thch hin
tng
trn giy qu
* Giy qu khng i mu
Hy vit PTHH ca glyxin vi HCl ; NaOH
HS vit PTHH nh SGK
2. Phn ng este ho ca nhm COOH
HS vit PTHH ca glyxin vi etanol
( SGK )
3. Phn ng ca nhm NH2 vi HNO2
GV lm th nghim ( nh SGK )
HS quan st hin tng ; gii
thch v
vit PTHH ( SGK )
Phn ng ny tng t nh amin
4. Phn ng trng ngng

GV hng dn HS nghin cu SGK


HS cho bit v c im cu
to
Phn ng trng ngng c c im g ?
amino axit c phn ng
trng ngng
HS vit phn ng trng ngng
nh SGK
Iv . ng dng
Hot ng 5

HS c v nghin cu SGK cho bit nhng


ng dng ca amino axit

HS tr li nh SGK

Hot ng 6

Cng c v dn d
HS ln bng lm bi tp 2 ; 3 trang 40 - SGK
GV hng dn HS lm bi tp SGK
BT5 : Vit CTCT ca cc amino axit
a. Axit 2 amino 3 phenylpropanoic C6H5 CH2 CH (NH2)- COOH
a. Axit 2 amino 3 metylbutanoic
CH3 CH (CH3) CH (NH2)COOH
b. Axit 2 amino 4 metylpentanoic CH3CH (CH3)- CH2 CH (NH2)COOH
c. Axit 2 amino 3 metylpentanoic CH3CH2 CH (CH3) CH (NH2)COOH
BT8 : 0,1 mol A tc dng vi 0,1 mol HCl cho 18,75 gam mui
1 mol A tc dng vi 1 mol HCl cho 187,5 gam mui
M aminoaxit = 151 ( g )
C 1 nhm NH2
M ( C8H7O2NBr2 ) = 309 (g)
M ( C8H9O2N ) = 151 ( g )
0,1 mol A tc dng vi 0,1 mol NaOH cho 17,3 gam mui
1 mol A tc dng vi
1 mol NaOH cho 173 gam mui
Mamino axit = 173 22 = 151 ( g )
V A l - amino axit . A c kh nng cho sn phm th brom cho
C8H7O2NBr2
Vy CTCT ca A l C6H5 CH ( NH2 ) COOH
33

Bi tp v nh : BT 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 ; 7 ; 8 trang 40 SGK
Tit 21,22, 23
Peptit v Protein
I - Mc tiu bi hc
V kin thc :
Bit khi nim v peptit , protein , enzim , axit nucleic v vai tr ca
chng trong cuc sng
Bit cu trc phn t v tnh cht c bn ca protein
V k nng
Gi tn peptit
Phn bit cu trc bc mt v cu trc bc 2ca protein
Vit cc PTHH ca protein
Quan st th nghim chng minh
II - Chun b dng dy hc
Dng c : ng nghim , ng ht ho cht
Ho cht : dd CuSO4 2% , dd NaOH 30% , lng trng trng
Cc tranh nh , hnh v phng to lin quan n bi hc
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Vit PTHH thc hin dy bin ho sau :
+ CH3OH
NH3
CH3CH(NH2)COOH
X
Y
0
HCl /t

HNO2
Z

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

i. khi nim v peptit v protein

1. Peptit
HS cho bit : + nh ngha
peptit
GV hng dn HS nghin cu SGK
+ Ch ra lin kt peptit v nguyn
nhn
V dn dt HS tr li cc cu hi sau :
hnh thnh mch peptit
+ Cch phn loi peptit
+ Quy lut to ra cc ng
phn peptit
nh th no ? Nguyn nhn ca
quy lut
GV ly VD v gi tn lm mu
HS cho bit quy lut gi tn mch
peptit
2. Protein

GV hng dn HS nghin cu SGK


HS cho bit nh ngha v protein
v phn loi
GV kt lun v b sung kin ca HS
Kt lun : (SGK)
ii. cu trc phn t protein

Hot ng 2

34

GV treo hnh v phng to cu trc phn


bc cu trc
t proteincho HS quan st

HS nghin cu SGK cho bit c 4


v c im ca cu trc bc 1

iii. tnh cht ca protein

1. Tnh cht vt l ca protein


Hot ng 3
HS nghin cu SGK cho bit nhng tnh cht vt l c trng ca protein
GV tng kt v b sung kin ca HS
Hot ng 4

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm BT trong SGK
BT1 : CTCT v tn cc peptit c th hnh thnh t glyxin , alanin , v
phenylalanin
H2N CH2 CO NH CH- CO NH- CH COOH
CH3
CH2- C6H5

Gly- Ala - Phe

CH3 CH CO NH CH2- CO NH- CH COOH


NH2
CH2- C6H5

Ala- Gly - Phe

CH3 CH CO NH CH- CO NH- CH2 COOH


NH2
CH2- C6H5

Ala Phe - Gly

H2N CH2 CO NH CH- CO NH- CH COOH


CH2- C6H5
CH3

Gly - Phe- Ala

H2N CH CO NH CH2- CO NH- CH COOH


CH2- C6H5
CH3

Phe- Gly - Ala

H2N CH CO NH CH- CO NH- CH2 COOH


CH2- C6H5
CH3

Phe- Ala- Gly

Bi tp v nh : BT 1 ; 2 ; 3 trang 48 SGK
Tit 20
Peptit v Protein
I - Mc tiu bi hc
V kin thc :
Bit khi nim v peptit , protein , enzim , axit nucleic v vai tr ca
chng trong cuc sng
Bit cu trc phn t v tnh cht c bn ca protein
V k nng
Gi tn peptit
Phn bit cu trc bc mt v cu trc bc 2ca protein
Vit cc PTHH ca protein
Quan st th nghim chng minh
35

II - cHun b
Dng c : ng nghim , ng ht ho cht
Ho cht : dd CuSO4 2% , dd NaOH 30% , lng trng trng
Cc tranh nh , hnh v phng to lin quan n bi hc
III - Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Vit CTCT v tn cc peptit c th hnh thnh t glyxin , alanin , v
phenylalanin

Bi mi

Hot ng ca gio vin


2. Tnh cht ho hc ca protein
Hot ng 5
a. Phn ng thu phn
GV hng dn HS c SGK
ng thu

Hot ng ca hc sinh

HS cho bit quy lut ca phn


phn protein trong mi tr-

ng axit ,
baz hoc nh xc tc
enzim
Hy vit PTHH minh ho
mch peptit

HS vit PTHH thu phn


trong phn t protein c

cha 3
aminoaxit khc nhau
b. Phn ng mu
GV biu din th nghim : nh vi git HNO3
HS nu hin tng v cho bit
nguyn
c vo dd lng trng trng g
nhn ( nh SGK )
GV biu din th nghim : Cho vo ng nghim HS vit PTHH xy ra
4 ml dd lng trng trng
HS quan st hin tng th
nghim
1 ml dd NaOH 30%
v cho bit nguyn nhn
( SGK )
1git dd CuSO4 2%
GV rt ra kt lun nh SGK
Iv . Khi nim v enzim v axit nucleic

Hot ng 6

1. Enzim
GV yu cu HS nghin cu SGK cho bit :
HS tr li nh SGK
+ nh ngha v enzim
+ Cc c im ca enzim
2. Axitnucleic ( AN )
GV hng dn HS nghin cu SGK :
+ Hy cho bit c im chnh ca axit nucleic
HS nghin cu SGK v
pht biu
+ S khc nhau gia phn t AND v ARN
Hot ng 7

36

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm bi tp SGK
BT4 : a. Phn t khi gn ng ca hemoglobin : 56 . 100 / 0,4 = 14 000
( v C )
b. nalanin = 170 / 89 = 1,91 ( mol )
n mt xch alanin = nalanin = 50 000 . 170 / 89 . 500 = 191 ( mt xch )
BT5 : Phn bit cc dung dch sau bng phng php ho hc
+ Dng dd I2 nhn bit h tinh bt cho mu xanh lam
+ Dng dd HNO3 nhn ra lng trng trng cho kt ta mu vng
HS vit PTHH ( nu c )
BT6 : Chn C v :
Cho Cu(OH)2 vo cc dd trn ri lc nh :
+ Cht khng c hin tng g l etanol
+ Nu cht no cho sn phm mu tm l lng trng trng
+ Nu cht no cho dd mu xanh lam th l glucoz v glixerol .
Ta tip tc un
nng , cht no cho kt ta mu gch th l
glucoz cn glixerol khng thay i
Dn d bi tp v nh : Lm BT 4 ; 5 ; 6 SGK trang 48

Tit 24
Luyn tp

Cu to v tnh cht ca
Amin , aminoaxit , protein
I -Mc tiu bi hc
V kin thc
Nm c tng qut v cu to v tnh cht ho hc c bn ca amin ,
aminoaxit , protein
V k nng
*Lm bng tng kt v hp cht trong chng
* Vit cc PTHH di dng tng qut cho cc loi hp cht amin , aminoaxit ,
protein
* Gii cc bi tp v phn amin , aminoaxit , protein
II - Chun b
GV yu cu HS n tp ton b chng v lm tng kt theo mu quy nh
ca GV
III - Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( Kt hp trong qu trnh luyn tp )

Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

i. Nhng kin thc cn nh

1. Cu to cc nhm c trng
Hot ng 1

37

Hy cho bit CTCT chung ca amin , aminoaxit , HS tr li v ln lt in


vo bng
Protein
trng chun b trc
Hy cho bit c im cu to ca cc hp cht
amin , aminoaxit , protein
GV kt lun
Kt lun ( SGK )
Hot ng 2

2. Tnh cht
HS tr li
Hy cho bit tnh cht ho hc ca amin ,
+ Amin c tnh baz
aminoaxit , protein
+ Amino axit c tnh cht
ca nhm
Hy cho bit nguyn nhn gy ra PHH amin , chc NH2 v nhm COOH
aminoaxit , protein
tham gia phn ng trng
ngng
Hy so snh tnh cht ho hc ca amin v
+ Protein c tnh cht
ca nhm chc
aminoaxit
peptit CO-NH- : tham gia
phn ng
Hy cho bit tnh cht ho hc ging nhau gia thu phn , ngoi ra cn
c P mu
anilin v protein . Nguyn nhn ca s ging
vi HNO3 c v Cu(OH)2
nhau v tnh cht ho hc
Hot ng 3

ii. Bi tp

GV hng dn HS lm bi tp trong SGK


BT3 : l phn ng th ca anilin v protein , khi cho anilin tc dng vi nc
brom cho kt ta mu trng . Cho protein tc dng vi dd HNO3 to thnh
kt ta mu vng .
Nguyn nhn : C chung mt bn cht l c hai loi hp cht u cha
nhn benzen
V u c thc hin phn ng th vo vng benzen
Br
NH2
+ 3Br2 ( dd )
Br
NH2
+
3HBr
Br
trng
OH

2HNO3

NO 2
OH

2H2O
NO 2
vng
BT4 : a. Nhn bit cc dung dch : metyl amin ; anbumin ; glyxin ; amoni
axetat
Qu tm nhn ra CH3NH2 : lm qu tm ho xanh
Dung dch HNO3 c nhn ra anbumin cho kt ta mu vng
Dung dch NaOH nhn ra CH3COONH4 c kh mi khai bay ln
Cn li l Glyxin khng c hin tng g
PTHH ca cc phn ng xy ra :
38

OH

2HNO3

NO 2
OH

2H2O
NO 2
CH3COONH4

+ NaOH

vng

CH3COONa + NH3 +

H2O
BT6 : a/ Gc glyxin : NH2 CH2 CO
Khi lng cc gc glyxin trong 1 kg t l : 1. 50 / 100 = 0,5 ( kg )
Mgc glyxin = 58 ( g )
Mglyxin = 75 ( g ) .Vy khi lng glyxin to ra 1 kg t l : 500. 75 / 58 =
646,55 ( g )
b/ Phn t khi gn ng ca protein l : 100 . 32 / 0,16 = 20 000 ( v
C)

Cng c v dn d
Dn d bi tp v nh : Lm BT : 4 ; 5 ; 6 trang 50 SGK
Tit sau lm bi thc hnh s 2 HS chun b trc ni dung ca bi
thc hnh
Tit 25
Bi thc hnh s 2

Mt s tnh cht ca amin , aminoaxit ,


protein

I - Mc tiu bi hc:
* Cng c kin thc v mt s tnh cht ca amin ,aminoaxit v protein
* Tip tc rn luyn k nng tin hnh th nghim lng nh trong ng
nghim , quan st v gii thch cc hin tng
II - Chun b : ( Cho 4 nhm th nghim )
1. Dng c th nghim
- ng nghim : 5
- ng ht nh git : 4
- Cc thu tinh : 2
- Gi ng nghim : 1
- B gi thc hnh th nghim : 1
2. Ho cht
- Dung dch anilin bo ho
- Dung dch qu tm
- Dung dch CuSO4 5% v 2%
- Dung dch protein
- Nc brom bo ho
- Dung dich NaOH 30%
- Dung dch glyxin 2%
III - Hot ng thc hnh ca HS
GV hng dn HS tin hnh th nghim theo ni dung trong SGK
Th nghim 1: Tnh cht ca anilin
1. Phn ng ca dung dch anilin vi CuSO4
a. Tin hnh th nghim nh SGK
b. Quan st hin tng , gii thch v vit PTHH
Nh dd CuSO4 5% vo dd anilin bo ho , nhanh chng thy xut hin kt
ta mu xanh
PTHH :
2C6H5NH2 + CuSO4 + 2H2O
(C6H5NH3)2SO4 + Cu(OH)2
39

2. Phn ng brom ho anilin


a. Tin hnh th nghim nh SGK
b. Quan st hin tng v gii thch
- Khi nh dd anilin bo ho vo nc brom bo ho , xut hin kt ta mu
trng 2,4,6 tribromanilin
- Do nh hng ca nhm NH2 dn n 3 nguyn t H cc v tr 2,4,6
b thay th bi 3 nguyn t Br
PTHH :
NH2

3Br2 ( dd )

Br

Br
NH2

3HBr
Br

trng

Th nghim 2 . Tnh cht lng tnh ca aminoaxit


a. Chun b tin hnh th nghim : Thc hin nh SGK
b. Quan st hin tng v gii thch
- Nh 2 git dd cht ch th mu cha chng 5 git dd glyxin 2% , dd
khng i mu
- V trong phn t glyxin c c nhm NH2 v nhm COOH nn glyxin
c tnh cht lng tnh ,tn ti dng mui ni ion lng cc , cho mi trng
gn nh trung tnh , khng i mu cht ch th
Th nghim 3: Phn ng mu ca protein vi Cu(OH)2
a/ Chun b tin hnh th nghim nh SGK
b.Quan st hin tng v gii thch
- Khi cho vo ng nghim chng 5 git dd lng trng trng , 5 git dd
NaOH 30% , 1 git dd CuSO4 2% , xut hin sn phm mu tm c
trng
- Cu(OH)2 to ra phn ng vi nhm peptit CO-NH- cho sn phm mu
tm
IV - Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau

Chng III : polime v vt liu polime


Mc tiu ca chng
V kin thc
HS bit:
40

Cc khi nim chung v polime


Khi nim v cc vt liu : cht do , cao su , t , si v keo dn
Thnh phn , tnh cht v ng dng ca chng
HS hiu : Phn ng trng hp , trng ngng v nhn dng c monome
tng hp c polime
V k nng
Phn bit khi nim cht do , t tng hp v t nhn to , cao su thin
nhin , cao su tng hp , keo dn tng hp
Vit PTHH ca phn ng trng hp v phn ng trng ngng to ra cc
polime
V gio dc tnh cm thi
Thy c tm quan trng ca cc hp cht polime trong i sng v sn
xut , phng php tng hp ra chng , hng th tm hiu nhng ni dung
ca chng ny
Tit 26

i cng v polime ( tit 1 )

Mc tiu bi hc
V kin thc
Bit khi nim chung v polime : nh ngha , phn loi , cu trc ,
tnh cht
Hiu phn ng trng hp , trng ngng v nhn dng c monome tng
hp polime
V k nng
Phn loi , gi tn cc polime
So snh phn ng trng hp vi phn ng trng ngng
Vit cc PTHH tng hp polime
Chun b
- Nhng bng tng kt , s , hnh v lin quan n tit hc
- H thng cu hi ca bi
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( GV gii thiu chng )

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

i. nh ngha , phn loi v danh php

Hot ng 1
1. nh ngha
Hy cho bit nh ngha polime ?
li

HS nghin cu SGK v tr
HS nu v d polime

GV yu cu HS cho bit mt s thut ng


nh monome , polime , h s polime ho ...
2. Phn loi
GV yu cu HS nghin cu SGK v cho bit
tr li

HS tr li nh SGK
HS nghin cu SGK v
41

- Cc cch phn loi polime ?


minh ho
- Bn cht ca s phn loi ?
3. Danh php
Hy cho bit danh php ca polime ?
li nh SGK

ng thi ly v d

HS c SGK v tr

ii. cu trc

Hot ng 2

1. Cu to iu ho v khng iu ho
Hy cho bit :
+ c im CT iu ho ca phn t polime
HS nghin cu
SGK v tr li
+ c im CT khng iu ho ca phn t polime
ng thi ly v
d minh ho
2. Cc dng cu trc mch polime
Hy cho bit cc dng cu trc mch polime
HS c SGK v tr li ,
cho v d

Hot ng 3

Cng c v dn d
*GV hng dn HS lm bi tp SGK
BT2 : Tnh cc h s polime ho : PE = 420 000 / 28 = 15 000
PVC = 250 000 / 62,5 = 4000
Xenluloz = 1620 000 / 162 = 10 000
* HS nghin cu trc tnh cht v iu ch cc polime
* So snh phn ng trng hp v phn ng trng ngng theo cc sau:
+ nh ngha
+ iu kin monome
+ Phn loi

Tit 27

i cng v polime ( Tit 2)

Mc tiu bi hc
Chun b
Hot ng dy v hc

Nh nu tit 18

Kim tra bi c

1. Hy nh ngha v minh ho :
a. Polime , monome
b. Polime tng hp v Polime bn tng hp
c. Polime c cu trc iu ho v khng iu ho

Bi mi
Hot ng ca gio vin

iii. tnh cht

Hot ng4

Hot ng ca hc sinh

42

1. Tnh cht vt l
Hy cho bit nhng tnh cht vt l ca polime
HS nghin cu SGK
v tr li
2. Tnh cht ho hc
a. Phn ng gi nguyn mch polime
Hy cho bit c im ca phn ng gi
HS nghin cu
SGK v tr li
nguyn mch C
HS ly vi v d minh
ho ( SGK )
b. Phn ng phn ct mch polime
Hy cho bit c im ca phn ng phn ct
HS nghin cu
SGK v tr li
mch polime
HS vit PTHH ca
phn ng phn
GV lu HS /k ca phn ng
ct mch nilon-6 ,
polistiren
c. Phn ng tng mch polime
Hy ly v d v P tng mch C ca polime ?
HS ly v d v tr li
Cho bit c im ca loi phn ng ny ?
GV rt ra kt lun v tnh cht ho hc ca polime
IV. iu ch polime

Hot ng 5
1. Phn ng trng hp
GV yu cu HS cho bit :
phn ng
Mt s th d v phn ng trng hp
trng ngng
- nh ngha phn ng trng hp
- /k ca monome tham gia P trng hp
- Phn loi phn ng trng hp . Cho v d
2. Phn ng trng ngng
GV yu cu HS cho bit :
- Mt s v d v phn ng trng ngng
- nh ngha phn ng trng ngng
- /k ca monome tham gia P trng ngng
- HS phn bit cht P vi nhau v monome
GV rt ra kt lun
Hot ng 6

HS tr li cc cu hi v
trng hp v phn ng

Cng c v dn d
Hy cho bit c im ca phn ng gi nguyn mch , phn ct mch
polime ? Ly v d minh ho ?
BT7: Buta 1,3- ien c th trng hp to ra polime v copolime . Hy vit
PTHH minh ho cho cc phn ng
HS ln bng vit P :
n CH2=CH-CH=CH2

- CH2-CH=CH-CH2-

CH=CH 2
2n CH2=CH-CH=CH2

- CH2-CH=CH-CH2- CH2 CH -

43

Dn d v nh: Lm bi tp : 4 ; 5 ; 6 ;7 ; 8 ; 9 trang 59
SGK

Tit 28

Cc vt liu polime ( tit 1 )


Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit khi nim v cc vt liu : cht do , cao su , t , si v keo dn
- Bit thnh phn , tnh cht , ng dng ca chng
V k nng
- So snh cc vt liu
- Vit cc PTHH tng hp cc vt liu trn
- Gii cc bi tp v vt liu polime
Chun b
- Chun b cc mu vt liu polime : cht do , cao su , t , si v keo
dn
- Cc tranh nh , hnh v , t liu c lin quan
- H thng cu hi ca bi
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
44

Hy vit PTHH ca P iu ch polime sau t monome tng ng :


- CH2-CH=CH-CH2- n
; Nilon-6

Bi mi
Hot ng ca gio vin
Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

i. cht do

1. nh ngha
* Hy nu nh ngha cht do ?
HS nghin cu SGK v tr
li nh SGK
* Tnh do l g ?
* Thnh phn c bn ca cht do ? v cc
thnh phn ph thm ?
2. Mt s hp cht polime dng lm cht do
a. Polietilen(PE)
* Hy vit PTHH tng hp cht do PE
HS vit PTHH v tr li nh
SGK
V cho bit nhng tnh cht ca cht do PE
b. Polivinylclorua ( PVC )
* Hy vit PTHH tng hp cht do PVC
HS vit PTHH v tr li nh
SGK
V cho bit nhng tnh cht vt l ca PVC
c. Poli(metyl metacrilat)
* Hy vit PTHH tng hp Poli(metylmetacrilat)
d. Poli (phenolfomanehit)
* Hy cho bit:
HS tm hiu SGK v ln lt
tr li
+ Phng php tng hp nha novolac
Lu cht phn ng to
thnh
+ Phng php tng hp nha rezol
monome
+ Phng php tng hp nha rezit
HS vit PTHH to thnh
nha
+ Nu nhng tnh cht vt l v ng dng ca
novolac , rezol , rezit
cc loi nha trn
3. Khi nim v vt liu compozit
* Hy cho bit vt liu compozit l g ?
HS c SGK v tr li
Thnh phn ca vt liu compozit v u im ?
Hot ng 2

ii. t tng hp v t nhn to

1. nh ngha
* Hy nu nh ngha v t v cho bit c im
HS tr li nh SGK
cu to v yu cu k thut ca t ?
2. Phn loi
* Hy nu cch phn loi t v c im ca cc
HS tr li nh SGK
loi t
3. Vi loi t tng hp thng gp
a. T nilon- 6,6
* Hy cho bit phng php tng hp t nilon-6,6
HS tm hiu SGK v
tr li
45

* Nu c im cu to ca loi t ny v nhng
HS vit PTHH minh
ho
tnh cht vt l ?
b. T lapsan
* Hy cho bit phng php tng hp t lapsan
HS tr li nh SGK v
vit PTHH
Nu nhng tnh cht vt l v ng dng ca n ?
minh ho
c. T nitron
* Hy cho bit phng php tng hp t nitron
HS tr li nh SGK v
vit PTHH
Nu nhng tnh cht vt l v ng dng ca n ?
minh ho
Hot ng3

Cng c kin thc


GV hng dn HS lm bi tp 3 SGK
-HS hnh thnh s chuyn ho :
Metan

axetilen

vinyl clorua
Benzen

PVC

Brom benzen

phenol

PPF
anehit axetic

axit axetic

Canxi axetat
COOH

Anehit fomic
PVA

vinyl axetat

imetyl xeton

(CH3 )2 C CN

(CH3 )2 C

OH
OH
CH2= C COOH

CH2= C COOCH3

PMMA
CH3
CH3
HS ln lt vit cc PTHH thc hin s chuyn ho
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 SGK trang 66
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................
Ngy31 thng10 nm 2005
Tit 29

Cc vt liu polime

( Tit 2 )

Mc tiu bi hc
Nh tit 20
Chun b
46

Hot ng dy v hc

Kim tra bi c :
Bi mi

T metan hy vit cc PTHH iu ch nha PVC ; PVA

Hot ng ca gio vin


Hot ng 4

Hot ng ca hc sinh

iii. cao su thin nhin v cao su tng hp

1. nh ngha
Hy nu nh ngha v cao su ? Cho v d ?
HS c SGK v
tr li
2. Cao su thin nhin
a. Cu trc
* Hy cho bit monome no l mt xch c s
HS tm hiu SGK
v tr li
ca cao su thin nhin
* Cho bit c im cu to ca cao su thin nhin
b. Tnh cht v ng dng
* Hy cho bit tnh cht vt l , tnh cht ho hc ca
HS c SGK v
pht biu kin
cao su thin nhin
* Gii thch tnh cht n hi ca cao su ?
3. Cao su tng hp
a. Cao su buna
* Hy vit PT tng hp cao su buna t monome
HS ln bng vit
PTHH
tng ng l buta-1,3- ien ( xt: Na )
* Vit PTHH ca P tng hp cao su buna-S v
( nh SGK )
cao su buna- N
* Nu nhng tnh cht vt l ni bt ca chng
b. Cao su isopren
* Hy vit PTHH ca P trng hp cao su isopren
HS vit PTHH nh SGK
,poli cloropren , poli floropren
Hot ng 5

iv. keo dn

1. nh ngha
*Hy cho bit nh ngha chung v keo dn v bn
SGK
cht ca keo dn
2. Phn loi
a. Theo bn cht ho hc
*Hy cho bit cch phn loi keo dn theo bn
SGK
cht ho hc ?
b. Theo dng keo
3. Mt vi loi keo dn tng hp thng dng
a. Keo dn epoxit

HS nghin cu

HS nghin cu

47

*Hy cho bit c im cu to , cng dng ca loi


SGK
keo dn ny ?
b. Keo dn urefomanehit
*Hy cho bit phng php iu ch keo dn
poliurefomanehit n gin nht . Vit PTHH
nh SGK
Cng dng ca loi keo dn ny ?
4. Vi loi keo dn t nhin
* Hy cho bit nha v sm v h tinh bt l g ?
Hot ng 6

HS tr li nh

HS vit PTHH

Cng c v dn d
Bi tp 5
M

poli (hexametylen aipamit)

= 226 (g)

nmt xch = 30 000 / 226 = 133 ( mt xch )


M ( 1 mt xch cao su t nhin ) = 68 ( g )
nmt xch = 105 000 / 68 = 1544 ( mt xch )
Dn d v nh: 4 ; 5 ; 6 trang 67 SGK

Tit 30
Luyn tp

Cu trc v tnh cht ca polime


Mc tiu bi hc
*Cng c khi nim cu trc v tnh cht ca pilime
* So snh cc loi vt liu cht do , cao su , t v keo dn
* Vit cc phng trnh ho hc tng hp ra cc loi vt liu
* Gii cc bi tp v cc hp cht polime
Chun b
Chun b cc cu hi l thuyt
Chn bi tp thch hp cho tit luyn tp
Ni dung luyn tp
Hot ng 1
I. Nhng kin thc cn nh

1. Khi nim
GV yu cu HS :
Hy nu nh ngha polime . H s polime ho
48

Cch phn bit cc loi polime


Hy cho bit cc loi phn ng tng hp polime . So snh cc loi phn ng

2. Cu trc phn t
Hy cho bit cc dng cu trc phn t polime . Nhng c im ca
cc dng cu trc
3. Tnh cht
a. Tnh cht vt l
Hy cho bit nhng tnh cht vt l c trng ca polime
b. Tnh cht ho hc
Hy cho bit cc loi phn ng ca polime . c im ca cc loi phn
ng ny
II. Bi tp

BT 3.27 SBT
*Cho bit bn cht ho hc ca si bng , t visco , t tm , len lng cu ,
t nilon
* Nu cch phn bit da tht v da nhn to , phn bit t nhn to v t
thin nhin
HS tr li , sau GV b sung thm
Tr li :
* Bn cht ca cc loi t l :
- Si bng l xenluloz : (C6H10O5)n
- T visco c thnh phn tng t xenluloz , nhng mch ngn hn , ho
nc hn ng mt hn
- T tm , len lng cu l protein
- T nilon l poliamit
* D nhn bit da th vi da gi , t nhn to vi t thin nhin ta ch cn
ly mu th v em t ln nu:
- Da tht v t t nhin th chy tro khng vn cc v c mi kht c
trng ca protein chy
- Da gi v t nhn to khi chy tro ca chng vn cc li v khng c
mi kht c trng
BT 3.28 : T cht chnh trong kh thin nhin v cc cht v c cn
thit , hy vit PTHH iu ch 2 loi cao su tng hp : Cao su buna , cao su
cloropren
GV hng dn HS phng php v ln bng vit PTHH thc hin s chuyn
ho sau :
CH4
su buna

C2H2

CH2= CH C CH

CH2= CH CH= CH2

CH2= CH CCl= CH2

Cao
Cao su

cloropren
BT 3.32 : t chy hon ton 8,7 g aminoaxit A ( axit n chc )th thu c 0,3 mol CO2 v 0,25 mol H2O v 1,12 lit ca mt kh tr ( ktc )
a. Xc nh CTCT ca A
b. Vit PTHH ca phn ng to polime ca A
Gii : a. t CTPT ca aminoaxit A l CxHyO2Nt
49

CxHyO2Nt
1/2 N2

(x + y/4 - 1) O2

x CO2
0,3 mol

y/2 H2O

0,25 mol

0,05 mol (S mol N2 = 1,12 / 22,4 = 0,05 mol )


Khi lng O = 8,7 ( 0,3 . 12 + 0,5 .1 + 0,05 . 28 ) = 3,2 g
nO = 0,2
mol
Ta c t l x : y : 2 : t = 0,3 : 0,5 : 0,2 : 0,1 = 3 : 5 : 2 : 1
Vy CTPT ca A : C3H5O2N
CTCT ca A l : H2N CH = CH COOH v CH2= C COOH
NH 2
GV hng dn HS : c 2 monome trn u c th tham gia phn ng trng hp
v phn ng trng ngng to thnh polime tng ng
HS ln bng vit PTHH ca phn ng trng hp v trng ngng

Cng c v dn d
Dn d v nh n luyn li chng 2 v 3 . Lm cc bi tp
trong chng tit sau lm bi kim tra 1 tit

Tit

Kim tra 1 tit


Mc tiu bi kim tra
Nhm kim tra HS v vic nm cc kin thc v vn dng kin thc :
- Kin thc c bn v cu to , tnh cht ho hc ca amin , aminoaxit ,
protein , polime
- Vit cc PTHH minh ho cho tnh cht ca cc cht : amin , aminoaxit ,
protein , polime
- Gii cc bi tp v : amin , aminoaxit , protein , polime
Chun b
- Mi lp c 2 chn , l v photo cho mi em 1
- Chun b p n c th cho tng lp
Cu
Cu
Cu
Cu
Cu

p n
1: ( 1,5 im ) 6 ng , mi 0,25 im
2: Mi cng thc ghp ng 0,25 im ( 1,25 im )
3 : Mi PTHH 0,5 im
( 2 im )
4: Nhn bit c 4 cht c PTHH minh ho ( nu c ) 2 im
5 : Bi ton ( 3,25 im )
50

Kt qu kim tra
Lp / loi
km
12A4
.............
12A5
.............
12A6
.............
12A7
.............
Tng
hp :
...

Gii

Kh

T.bnh

Yu ,

...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................

.............................................................................................................

H v tn HS : ................................................................Lp 12A
im : ................
Kim tra 1 tit
Cu 1: Khoanh trn vo cu ng trong cc trng hp sau :
a. Anilin tc dng vi brom tng t nh phenol tc dng vi brom u l
phn ng th vo nhn benzen cho sn phm l kt ta mu trng
b. Dung dch ankyl amin lm hng phenonphtalein
c. Amin tc dng vi axit to mui
d. Aminoaxit l cht lng tnh v c c nhm NH2 v nhm COOH trong
phn t
e. Ankyl amin bc 1 tc dng vi axit nitr to mui iazoni v nc
f. Anilin tc dng vi axit nitr to ru bc 1 , kh nit v nc
g. Phn ng to mu ca protein vi Cu(OH)2 cng ging nh phn ng to
mu ca tinh bt vi dung dch iot
h. Monome tham gia phn ng trng ngng l nhng monome c cha t
nht 2 nhm chc c kh nng phn ng
51

Cu 2 : Hy ghp tn v cng thc cu to ca cc cht sau sao


cho hp l
A. N- Metylbenzenamin
1. CH3-CH2-CH2-CH2NH2
B. Butylamin

2. C6H5-NH CH3

C. Polivinyl ancol

3. NH2- CH2- CH2- COOH

D. Polistiren

4. CH3-CH(NH2)COOH

E. Axit 2-aminopropanoic

5. CH2- CH(OH) - n
6. - CH2- CH ( C6H5) -

7. - CH2- CH ( CH3) -

Cu3 : Vit cc PTHH thc hin s chuyn ho sau


CH4
CH(OH) -

C2H2

CH2= CHCl

- CH2-

Cu 4: Bng phng php ho hc ( vit PTHH minh ho nu c ) nhn


ra dung dch cc cht sau : metylamin , anilin , anbumin , glucoz
Cu 5: t chy hon ton mt amin thm X thu c 1,54 g CO2 , 0,495 g
H2O v 168 ml N2 ( ktc ) . trung ho 0,05 mol X cn 300 ml dung dch
HCl 0,5 M . Bit X l amin bc 1 . Hy tm cng thc cu to ca X
..........................................................................................................................
.............................................................................................................

...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
..........................................
H v tn HS : ................................................................Lp 12A
im : ................
Kim tra 1 tit
Cu 1: Khoanh trn vo cu ng trong cc trng hp sau :
a. Amino axit va c tnh cht ho hc tng t axit cacboxylic va c
tnh cht ho hc tng t amin
b. Anilin lm dung dch phenonphtalein ho hng v trong phn t c
nhm NH2
c. Amino axit c phn ng trng ngng to polime tng ng
d. Protein khi thu phn cho sn phm cui cng l cc - amino axit tng ng
52

e. Metyl amin thu phn trong nc cho ion H+


f. Monome tham gia phn ng trng hp l nhng monome cn cha lin
kt bi hoc vng km bn
g. Anilin phn ng vi brom v anbumin phn ng vi HNO3 u l phn
ng th vo nhn benzen
h. Nu mt xch polime cn cha lin kt i C=C th polime s c phn
ng cng H2 , HCl ... vo lin kt i v mch polime khng thay
i
Cu 2 : Hy ghp tn v cng thc cu to ca cc cht sau sao
cho hp l
A. Axit - aminopropionic
1. CH3-CH2-CH2-CH2NH2
B. N- Metylanilin

2. - CH2- CH ( C6H5) -

C. Policaproamit

3. C6H5-NH CH3

D. Poli propilen

4. CH3-CH(NH2)COOH

E. Butan 1- amin

5. - CH2- CH ( CH3) -

6. NH2- CH2- CH2- COOH


7. - CO (CH2)5 NH -

Cu3 : Vit cc PTHH thc hin s chuyn ho sau


C2H6O
CH(OH) -

CH3COOH

CH3COO CH=CH2

- CH2-

Cu 4: Ch c dng thm mt ho cht thch hp ( vit PTHH minh ho


nu c ) nhn ra cc cht sau : Glixyn , axit axetic , anbumin v glixerol
Cu5: t chy hon ton 0,1 mol mt amin bc 1 ( X ) vi lng oxi va ,
thu ton b sn phm qua bnh cha nc vi trong d thy khi lng bnh
tng 16 gam v cn li 2,24 lit ( ktc ) mt kh khng b hp th , khi lc
dung dch thu c 20 gam kt ta . Hy tm cng thc cu to ca X

...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........................................................................................................
...........
..........................................................................................................................
..

53

Chng IV : i cng v kim loi


Mc tiu chng
V kin thc HS nm c
V tr ca nguyn t s , p , d , f ( kim loi ) trong bng tun hon
Tnh cht v ng dng ca hp kim
Mt s khi nim trong chng : Cp oxi ho - kh , pin in ho , sut
in ng ca pin in ho , th in cc chun ca kim loi , s
in phn ( cc phn ng xy ra cc in cc )
Gii thch c tnh cht vt l , tnh cht ho hc chung ca kim loi .
Dn ra c cc phn ng minh ho v vit c PTHH
ngha ca dy in ho chun ca kim loi
+ Chiu ca phn ng gia cp oxi ho - kh
+ Xc nh sut in ng chun ca pin in ho
Cc phn ng ho hc xy ra trn cc in cc ca qu trnh in
phn cht in li
iu kin , c ch v bn cht ca n mn in ho v cc bin php
phng chng n mn kim loi
Hiu c cc phng php iu ch nhng kim loi c th ( kim loi c
tnh kh mnh , trung bnh , yu
V k nng
Bit vn dng Dy in ho chun ca kim loi :
+ Xt chiu ca phn ng ho hc gia cc cp oxi ho - kh ca kim
loi
+ So snh tnh kh , tnh oxi ho ca cc cp oxi ho - kh
+ Tnh sut in ng ca pin in ho
Bit tnh ton khi lng , lng cht lin quan ti qa trnh in phn
Thc hin nhng th nghim chng minh tnh cht ca kim loi , th
nghim v pin in ho v s in phn , nhng th nghim v n
mn kim loi v chng n mn kim loi
V gio dc tnh cm
C thc vn dng cc bin php bo v kim loi trong i sng v trong
lao ng ca c nhn v cng ng x hi
Ngy12 thng11 nm 2006
Tit 24

Kim loi Hp kim


Mc tiu bi hc
1. Kin thc
Bit v tr ca kim loi trong bng tun hon
Hiu c nhng tnh cht vt l , nhng tnh cht ho hc ca kim loi
2. K nng
Bit vn dng l thuyt ch o gii thch nhng tnh cht ca kim
loi
54

Dn ra c nhng phn ng ho hc v th nghim ho hc chng


minh cho nhng tnh cht ca kim loi
Bit cch gii nhng bi tp trong SGK
Chun b
Chun b mt s th nghim chng minh cho tnh kh ca kim loi :
+ Dng c : ng nghim c nh , ng nh git , n cn
+ Ho cht : Cc kim loi : Al , Cu , Fe , Na , Mg , cc phi kim : O2 , Cl2 ; cc
axit : H2SO4 dc , long ; dd HNO3 ; dd CuSO4
* Chun b tranh v mng tinh th kim loi : mng tinh th lp phng tm
khi , mng lp phng tm din ; v mng lc phng
Hot ng dy v hc
Hot ng ca gio vin
Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1 ( 3 pht )
( GV gii thiu chng )

a. Kim loi
Hot ng 2 ( 5 pht )
I. v tr ca kim loi
trong bng tun

hon

Hy nu c im e lp ngoi cng ca
hon v tr ca
nguyn t kim loi ?
T cho bit kim loi bao gm nhng
cc nguyn t
nhm nguyn t no ?
phn nguyn
GV treo bng v yu cu HS ch ra v tr ca KL
Hot ng 3 ( 12 pht )

HS ch trn bng tun


kim loi :
+ Kim loi bao gm
s( tr H) d , f v mt
t P

ii. tnh cht vt l ca

kim loi

Kim loi c nhng tnh cht vt l chung l g ?


vt l chung
Gii thch cho mi tnh cht ca kim loi ?
thch :
a. Tnh do
b. Tnh dn in
c. Tnh dn nhit
d. nh kim
tnh cht do
GV kt lun
nhit , c nh kim

1. Tnh cht chung


HS nu tnh cht
ca kim loi v gii
( nh SGK )
Kt lun : KL c
dn in , dn
L do cc e t

do trong kim loi


gy ra
2. Tnh cht ring
*Nhng tnh cht vt l ring ca kim loi l g ?

HS tr li : ( nh SGK )
55

* yu t no nh hng n nhng tnh cht ny ?


a. T khi
mt s tnh cht
b. Nhit nng chy
nh hng ca
c. Tnh cng
kiu mng tinh
GV rt ra kt lun :
gy ra
Hot ng 3 ( 20 pht )

Kt lun : KL c
vt l ring l do
lin kt kim loi ,
th kim loi...

III. Tnh cht ho hc


chung
ca kim loi

T c im cu to ca nguyn t KL ,
Tnh kh :
hy d on tnh cht ho hc c bn ca KL?
M
Mn+
+ ne
Hy nu nhng tnh cht ho hc chung ca KL ? HS nu tnh cht
chung ca KL
1. Tc dng vi phi kim
HS dn ra cc phn
ng ho hc
2. Tc dng vi axit
v ch ra s thay
i s oxi ho
a. i vi dd H2SO4 long , HCl
ca kim loi
b. i vi H2SO4 c , HNO3
HS quan st mt s th
nghim
3. Tc dng vi dung dch mui
Cu vi H2SO4 c,
nng ; Fe vi
4. Tc dng vi nc
H2SO4 long , Fe vi dd
CuSO4
GV nh gi nhng vic lm ca HS
ng thi lu HS mt s im v tnh cht ho
hc ca kim loi
Hot ng 4 ( 5 pht ) Cng c bi
GV cng c kin thc trng tm bng cu hi sau :
*Tnh cht ho hc c trng ca kim loi l g ? Ly v d , vit cc PTHH
minh ho ?
* Kim loi c nhng tnh cht vt l chung no ? Nguyn nhn dn n
tnh chung ?
Tit 25

Kim loi Hp kim


Mc tiu bi hc
Nh nu tit 24
Chun b
56

Hot ng dy v hc
Kim tra bi c : ( 8 pht )
Hy nu tnh cht ho hc c trng ca kim loi ? Ly v d vit PTHH minh
ho ?

Bi mi

b. Hp kim
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

Hot ng 5 ( 5 pht )
i. nh ngha

* Hp kim l g ? Dn ra mt s hp kim lm v d ?
Hot ng 6 ( 5 pht )

HS tr li cu hi

ii. Tnh cht ca hp kim

Em c nhn xt g v tnh cht ho hc ,


tnh cht vt l , tnh cht c hc ca hp kim so
vi cc cht thnh phn to nn hp kim ?
Hot ng 7 ( 5 pht )

HS tr li nh SGK

iii. ng dng ca hp kim

GV hng dn HS tm hiu SGK


Hot ng 8 ( 22 pht )

HS tr li nh SGK

Cng c v dn d

GV hng dn HS lm bi tp SGK
Bi tp 4 :
a. Trng hp xy ra phn ng : Fe + CuSO4 ; Fe + Pb(NO3)2
Vai tr cc cht tham gia phn ng :
+ Cht kh : Fe
+ Cht oxi ho : Cu2+ ; Pb2+
b. Phng trnh ho hc dng ion thu gn :
Fe + Cu2+
Fe2+ +
Cu
Fe

Pb2+

Fe2+

Pb

Bi tp 5 :
a. Cu

Fe2(SO4)3

Cu
Fe +

+ 2Fe3+
CuSO4

Fe +

Cu2+

CuSO4
Cu2+
FeSO4

2FeSO4

+ 2Fe3+
+
Cu

Fe2+

Cu

c. So snh : Fe c tnh kh mnh hn Cu ; Fe3+ c tnh oxi ho mnh hn


Cu2+ ; Cu2+ c tnh oxi ho mnh hn Fe2+
Bi tp 6

57

a. Cho dung dch 2 mui tc dng vi bt st d . Phn ng xong lc b bt


st d , nc lc l dung dch FeSO4
HS vit PTHH xy ra
b. Ngm hn hp bt Cu , Zn , Pb trong dd Cu(NO3)2 d . Phn ng xong lc
c cht rn Cu
HS vit PTHH xy ra
Bi tp 7
a.

Zn +

CuSO4

ZnSO4

Theo PTHH c
65 g Zn
b ho tan th c
bm vo
Vy khi lng l km gim sau phn ng
Cng suy lun nh vy , ta c kt qu :
b v c : khi lng l km tng sau phn ng
d : khi lng l km gim sau phn ng

Cu
64 g Cu

Dn d v nh: Lm bi tp :1 , 2 , 3 , 4 , 5 , 6 , 7 , 8 , 9 trang 77
- SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

Ngy13 thng11 nm 2005


Tit 26

A. Dy in ho ca kim loi

Mc tiu bi hc
V kin thc : HS nm c
Cc khi nim : cp oxi ho - kh ca kim loi ; sut in ng ca pin
in ho , th in cc chun ca kim loi , dy in ho .
58

S cu to ca pin in ho , s chuyn ng ca cc ion trong pin


in ho khi phng in
S sp xp cc cp oxi ho - kh trong dy in ho chun ca KL
ngha ca dy in ho chun ca kim loi :
+ D on c chiu ca phn ng ho hc gia cc cp oxi ho - kh
ca kim loi
+ Xc nh c sut in ng chun ca pin in ho
V k nng
D on chiu ca phn ng ho hc gia cc cp oxi ho - kh ca kim
loi
So snh tnh oxi ho ca cc ion kim loi , tnh kh ca cc kim loi trong
cc cp oxi ho - kh
Tnh sut in ng chun ca pin in ho
Chun b
Lp rp mt s pin in ho Zn Cu , Pb Cu , Zn Pb theo hnh 4.4
( SGK )
Mt s tranh nh c v trc :
+ S chuyn dch cc e , cc ion trong pin in ho Zn Cu ( hnh
4.5 )
+ S cu to ca in cc hiro chun ( hnh 4.6 )
+ S cu to ca pin in ho Zn H ( hnh 4.7)
+ S cu to ca pin in ho H Ag ( hnh 4.8 )
+ Bng dy in ho chun ca kim loi
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( 5 pht )
Cho Cu tc dng vi dd Fe2(SO4)3 thu c dd hn hp FeSO4 v CuSO4 . Thm
mt t bt st vo dd hn hp , nhn thy bt st b ho tan
a. Vit PTHH di dng ion thu gn
b. So snh tnh kh ca cc n cht kim loi , tnh oxi ho ca cc ion
kim loi

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1 ( 3 pht )
i. khi nim v cp oxi ho - kh

Hot ng ca hc sinh

GV hng dn HS nghin cu SGK


T cc VD c th , yu cu HS khi qut
Cht kh
v vit cp oxi ho - kh ca kim loi M
Mn+/ M
Hot ng 2 ( 8 pht )

ii. pin in ho

1. HS quan st th nghim
in qua vn k ,
GV chun b pin in ho Zn Cu
)
( hnh 4.4 SGK )

Mn+ + ne
Cht OXH

Cp oxi ho - kh :

HS nhn xt : + C dng
l Cu l cc ( + ) , l km l cc ( + in cc km b n mn dn
59

+ C mt lp ng bm vo cc
Cu
+ Mu xanh ca dd CuSO4 nht
dn
2. HS gii thch hin tng ca TN
GV yu cu HS gii thch cc hin tng
quan st c
2e

+ in cc Zn b oxi ho :
Zn
Zn 2++
+ in cc Cu , Cu2+ b

kh
Cu
GV gii thch tc dng ca cu mui
in ( SGK)
GV hng dn HS vit PTHH ca P xy
ra trong pin in ho
Zn2+ + Cu
3. Nhn xt
GV thng bo nhn xt nh SGK
Hot ng 3 ( 8 pht )

Cu 2+ + 2e
+ Cu mui nhm duy tr dng
+ PTHH :

Cu2+

Zn

iii. th in cc chun ca kim loi

GV t vn : V sao phi xc nh th
in cc chun cho mi cp oxi ho - kh ?
1. Th in cc hiro chun
GV dng tranh v hnh 4.6 SGK gii thiu :
HS theo di SGK v ghi nh
+ Cu to ca in cc hiro chun
+ Quy c v th in cc hiro
chun E0(H+/ H2) = 0,00V
2. Th in cc chun ca kim loi
GV gii thiu th nghim xc nh th in
HS nm c :
2+
+
cc chun ca cp Zn / Zn ; Ag /Ag
+ Cch lp thit b
+ Nhng phn ng ho hc
xy ra ( SGK )
* Trng hp no th th in cc chun
+Th in cc chun cp
2+
+
Zn /Zn ; Ag /Ag
ca cp Mn+/M c gi tr dng , gi tr m ?
Hot ng 4 ( 18 pht )

iv. dy in ho chun ca kim loi


v ngha

1. Dy in ho chun ca kim loi ( 8ph )


Th no l dy in ho chun ca KL ? HS tr li nh SGK
Nguyn tc sp xp cc cp
oxi ho - kh ca kim loi trong dy ?
GV gii thiu dy in ho chun ca KL
HS theo di dy in ho chun
ca KL
Khi E0 tng tnh OXH ca Mn+ , tnh
+ Khi E0 tng tnh OXH ca Mn+
tng
kh ca M bin thin nh th no ?
tnh kh ca M gim
60

2. ngha ca dy in ho chun (10ph)


a. Chiu ca phn ng gia 2 cp
HS phn tch P gia 2 cp
oxi ho - kh
oxi ho -kh ca kim loi
Cu2+/ Cu v Ag+/Ag
So snh tnh oxi ha ca ion v tnh kh HS tr li v t rt ra kt
lun v chiu
ca kim loi tng ng ?
ca phn ng ho hc :
Cp oxi ho - kh no c th in cc
Cht oxi ho mnh nht s
oxi ho cht
chun nh hn , ln hn ?
kh mnh nht sinh ra cht
oxi ho yu
hn v cht kh yu
hn ( qui tc )
b. Chiu ca phn ng gia cp
HS tm hiu cp oxi ho 2+
kh Mg /Mg
oxi ho - kh ca kim loi vi cp
v H+/H2
oxi ho - kh ca hiro
HS rt ra chiu ca P: ( SGK
)
c. Xc nh sut in ng chun ca
pin in ho
Cch xc nh du ca cc in cc
HS theo di v tr li
nh SGK
nh th no ?
*S ca pin in ho xc nh nh th no ?
Hot ng 5: ( 3 pht )

Cng c v dn d
GV h thng li kin thc hc gip HS nm c nhng kin thc trng
tm ca bi :
- Khi nim v cp oxi ho - kh
- Th in cc chun ca kim loi
- ngha ca dy in ho chun ca kim loi
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 SGK trang 85

Tit 27

B. S in phn
Mc tiu bi hc
V kin thc
Bit s in phn l g ?
Bit nhng ng dng ca s in phn trong cng nghip
Hiu s chuyn dch ca cc ion trong qu trnh in phn : mui
NaCl nng chy , dd CuSO4 vi in cc tr
61

Hiu nhng phn ng ho hc xy ra trn cc in cc trong qu trnh


in phn v vit c PT in phn
V k nng
Thc hin c mt s th nghim in phn n gin
Bit xc nh tn ca cc in cc trong bnh in phn
Vit c cc phn ng xy ra trn b mt in cc v vit c PT in
phn
Gii c cc bi ton c lin quan n s in phn
Chun b
1. Th nghim : in phn dung dch CuSO4vi cc in cc graphit
Dung dch CuSO4 ; ng hnh ch U ; nt cc in cc ; ngun in 1
chiu cng vi bin tr ; dy ni cc in cc
2. Mt s tranh v v s in phn
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( 7 pht )
Bit phn ng oxi ho - kh xy ra trong mt pin in ho l Fe + Ni2+
Ni + Fe2+
a. Hy xc nh cc in cc m v dng ca pin in ho
b. Vit cc phn ng oxi ho v P kh xy ra trn mi in cc
c. Tnh S ca pin in ho

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 6
( 4 pht )
i. mt s khi nim v s in phn

Hot ng ca hc sinh

GV thng bo cho HS khi nim v s in phn


GV lu HS tn cc in cc , du ca cc in
cc v phn ng xy ra cc in cc

HS ghi nh

ii. s in phn cc cht in li

Hot ng 7 (7 pht )

1. S in phn NaCl nng chy


HS nm c :
GV dng tranh v v in phn NaCl nng chy + Chiu di chuyn ca
cc ion
dn dt HS gii thch s hnh thnh cc sn phm
+ Phn ng xy ra
trn b mt in
cc . Vit cc PTHH
+Vit PT in phn
NaCl nng chy
Hot ng 8 (9 pht )

2. S in phn dung dch CuSO4


GV tin hnh th nghim in phn dd CuSO4
HS quan st cc hin
tng xy ra
catot v anot
Hy gii thch cc hin tng quan st c ?
HS tr li nh SGK
Vit cc PTHH ca P xy ra cc in cc
v vit PT in phn ?
Hot ng 9 ( 5 pht )

iii. ng dng ca s in phn

62

1. iu ch kim loi
bit c
2. iu ch mt s phi kim
s in phn
3. iu ch mt s hp cht
4. Tinh ch mt s kim loi
5. M in
Hot ng 10
( 13 pht )

HS theo di SGK
nhng ng dng ca
trong cng nghip

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm bi tp trong SGK
Bi tp 2
a. Tnh kh
Zn > Co > Pb
b. Tnh oxi ho
Pb2+ > Co2+ > Zn2+
c. Sp xp Zn2+/ Zn ; Co2+/ Co ; Pb2+/ Pb
d. Cc phn ng ho hc:
Co2+ + Zn

Zn2+

Co

Pb2+ + Co

Co2+

Pb

Pb2+ +

Zn2+

Zn

Pb

Bi tp 3
a. Chiu ca phn ng : ion Cu2+ oxi ho Al thnh ion Al3+ , ion Cu2+ b kh
thnh Cu
Do Cu2+ c tnh oxi ho mnh hn ion Al3+ , Al c tnh kh mnh hn Cu
2Al

3Cu2+

2Al3+

3Cu

c. M t hin tng :
+ L nhm b n mn
+ Kim loi mu ( Cu ) bm trn l nhm
+ Mu xanh ca dd CuSO4 nht dn
Dn d v nh: Lm bi tp : 7 ; 8 ; 9 trang 85 SGK

Tit 28

S n mn kim loi
Mc tiu bi hc ( Chung cho c 2 tit 28 v 29 )
V kin thc
+ Hiu cc khi nim : th no l n mn kim loi , n mn ho hc v n
mn in ho
+ Hiu cc iu kin , c ch v bn cht ca n mn ho hc v n mn
in ho hc
+ Hiu nguyn tc v cc bin php chng n mn kim loi
K nng
63

+ Phn bit c hin tng n mn ho hc v n mn in ho kim loi


trong t nhin , trong i sng gia nh , trong sn xut
+ Bit s dng cc bin php bo v dng , cc cng c lao ng bng
kim loi , chng s n mn kim loi
+ Bit cch gi gn nhng vt bng kim loi c trng , m bng km ,
thic
Chun b
- Chun b th nghim v n mn in ho :
Dng cu : + Cc thu tinh loi 200ml
+ Cc l km v l ng
+ Bng n pin 1,5 V hoc vn k
+ Dy dn
Ho cht : 150 ml dung dch H2SO4 1M
- Chun b th nghim chng n mn kim loi bng phng php in
ho :
Dng c : + Cc thu tinh loi nh , hoc ng nghim
+ Mt s inh st , dy km hoc dy nhm
Ho cht : Dung dch H2SO4 long , dd kali feroxianua ( thuc nhn bit
ion Fe2+ )
- Mt s tranh v v s n mn in ho , bo v v tu bin bng phng php in ho
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( 7 pht )
Hy gii thch : Khi in phn KCl nng chy v khi in phn dung dch
KCl th sn phm thu c l khc nhau ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1 ( 5 pht )

Hot ng ca hc sinh

i. S n mn kim loi

Th no l s n mn kim loi ?
HS tm hiu SGK v tr li :
Bn cht ca s n mn kim loi l g ?
M
Mn+ + ne
Hot ng 2 ( 10 pht )

1. S n mn ho hc
Bn cht ca s n mn ho hc l g ?
HS tm hiu SGK
S n mn ho hc thng xy ra u ?
Dn ra cc P ho hc minh ho ?
Hot ng 3 (25 pht )

2. S n mn in ho
a. Th nghim v n mn in ho ( 9 pht )
GV thc hin th nghim ( theo hnh 4.10 )
HS quan st cc hin
tng
GV chnh xc ho nhng kin ca HS
HS gii thch cc hin tng xy ra
Hy nu khi nim v s n mn in ho ?
HS pht biu khi nim
nh SGK
b. iu kin xy ra s n mn in ho ( 9 pht )
64

GV dng th nghim trn , ri ln lt lm


HS theo di TN v rt ra
nhn xt
cc TN sau:
+ Ngt dy dn ni 2 in cc
+ Thay l ng bng l km
+ Khng c cc in cc tip xc vi cht in li
HS ghi nh iu kin
xy ra s n
T nhn xt ca HS , GV chnh xc ho iu
mn in ho
kin cn v xy ra s n mn in ho
Cng c kin thc
HS hiu c bn cht ca s n mn kim loi ; S n mn ho hc ; S n
mn in ho
HS s tip tc nghin cu vn ny tit hc sau
Tit 29

S n mn kim loi

( Tip theo )

Mc tiu bi hc
nu tit 28
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca gio vin
Hot ng ca hc sinh
Hoat ng 3

c. C ch ca n mn in ho ( 7 pht )
GV dng tranh v sn ( hnh 4.11) nhng ch c
HS xc nh :
mt s ch thch sau :
+ dd in li : khng
kh m ho tan
+ Lp dung dch cht in li
kh CO2 , O2 ...
+ Vt bng gang thp , cc tinh th Fe v C
+ C l cc dng: xy ra
cc P kh
Hy xc nh cc in cc dng v m ?
2H+ + 2e
H2
Nhng phn ng xy ra cc in cc ?
O2 + 2H2O + 4e
4OH
PTHH ca s n mn in ho ?
+ Fe l cc m : xy ra
P oxi ho
Fe
Fe 2+
+ 2e
+ PTHH : Fe + 2H +
Fe2+ + H2
Hot ng 4 ( 18 pht )

ii. chng n mn kim loi

65

GV thng bo cho HS mt s thng tin v


Khi lng kim, loi b n
mn chim
tn tht do n mn kim loi gy ra
khong 20- 25 % lng
KLsn xut ra
1. Bo v b mt
Mc ch ca bo v b mt l g ?
HS tr li nh SGK
Hy nu nhng cht bo v b mt ?
Nhng cht ny cn c nhng c tnh no ?
2. Bo v in ho
* Khi nim v bo v in ho
HS tm hiu SGK
GV lm th nghim v bo v in ho :
+ C 2 cc nh dng dd H2SO4 long
+ Cc th nht th vo chic inh st sch
HS quan st hin tng
v gii thch
+ Cc th 2 : inh st sch c qun si dy
Zn hoc Al
GV dng hnh v 4.13 yu cu HS xc nh :
+ du ca cc in cc , P xy ra cc . Cc HS tr li yu cu ca GV
+ PTHH ca phn ng n mn in ho
Kim loi no c dng lm vt hi sinh ?
Hot ng 5 ( 20 pht )

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm BT trong SGK
1. B . Phn ng oxi ha kh
2. E . S oxi ho xy ra cc m v s kh xy ra cc dng
3. Ch ni ca 2 kim loi Al v Cu trong t nhin c iu kin hnh
thnh hin tng n mn in ho . Al l cc m b n mn nhanh .
Dy b t . kt lun : khng nn ni bng nhng kim loi khc
nhau , nn ni bng si dy ng
4. Bn cht ging nhau : cng l phn ng oxi ho kh
Khc nhau : trong n mn in ho , nng lng do P oxi ho - kh sinh
ra c chuyn ho thnh in nng . Trong n mn ho hc , nng lng
c chuyn ho thnh nhit nng ( khng pht sinh dng in )
5. a) Km v thic l nhng kim loi hot ng , nhng trong t nhin
chng u c bao ph bng lp mng mng oxit c kht m cc
cht kh v nc khng thm qua c . Do vy m c th dng bo
v st
b) Hin tng v c ch n mn :
Hin tng :
+ nhng ch xy xt ca c 2 vt u xy ra hin tng n mn in
ho kim loi
+ vt xy xt trn vt trng thic xut hin cht rn mu nu ( g
st ) . Trn vt trng km xut hin cht rn di dng bt mu trng ( hp
cht ca km )
C ch xy ra n mn
+ St trng thic :
66

Cc ( - ) :

Fe2+

Fe

+ 2e

St b n mn

nhanh
Cc ( + ) :

2H+

+ 2e

H2

+ St trng km :
Cc ( - ) :

Zn

Cc ( + ) :

2H+

Zn2+ +
+ 2e

2e

H2

St c bo v ,
km b n mn

chm
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5- trang 90 - SGK
4.50 ; 4. 51 trang 44 - SBT
Tit 30
Bi thc hnh s 3

n mn kim loi Chng n mn kim loi


Mc tiu bi hc
- Cng c kin thc v s n mn v cc bin php chng n mn kim
loi
- Rn luyn k nng thao tc th nghim , quan st , gii thch v n
mn v chng n mn kim loi
Chun b : ( cho 4 nhm th nghim )
1. Dng c th nghim
- L st
- Dy in c kp c su 2
u
- L ng
- Cc thu tinh 100 ml
- inh st di 3 cm
- Gi ng nghim
- Dy km
- Tm ba cng cm 2 in
cc st v ng
2. Ho cht
- Dung dch NaCl m c
- Dung dch K3[Fe(CN)6]
Hot ng thc hnh ca HS
Th nghim 1 : n mn in ho
a. Tin hnh th nghim .Thc hin nh SGK vit
b. Quan st hin tng xy ra sau 4-5 pht
- cc (1) dung dch khng i mu , mt l st vn sng , khng c
hin tng n mn kim loi
- cc (2) dung dch gn l st chuyn mu xanh m , chng t c
ion Fe2+, st b n mn . Trn mt l ng cc (2) c bt kh ni ln
c. Gii thch
Trong cc 2 cc dng ( l ng ) xy ra cc phn ng kh :
2H+
+
2e
H2
O2 +
2H2O + 4e
4OH67

cc m l st b n mn do st b oxi ho thnh Fe2+ , tan vo dung


dch
Fe
Fe2+ +
2e
Cc electron ca nguyn t st di chuyn t l st sang l ng qua dy
dn
Th nghim 2 : Bo v st bng phng php in ho
a. Tin hnh th nghim nh SGK vit
b. Quan st hin tng xy ra . Gii thch v kt lun
- Trong cc (1) dung dch ngay st chic inh st chuyn sang mu
xanh m chng t c ion Fe2+ : st b n mn in ho
- Trong cc (2) dung dch khng i mu , dy km b n mn dn .
Nh vy st c bo v bng phng php in ho
Gii thch :
- Chic inh st l cc dng , dy km qun quanh inh st l cc
m
- cc m Zn b oxi ho : Zn
Zn2+ + 2e
Nhng ion km tan vo dung dch in li
- cc dng : O2 b kh : 2H2O
+
O2
+ 4e
4 OHKt qu dy km b n mn , chic inh st c bo v
Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:

Tit 31

iu ch kim loi

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit nguyn tc chung v iu ch kim loi
- Hiu cc phng php c vn dng iu ch kim loi . Mi phng
php thch hp vi s iu ch nhng kim loi no . Dn ra c nhng
phn ng ha hc v iu kin ca phn ng iu ch nhng kim
loi c th
V k nng

68

Bit gii cc bi ton iu ch kim loi , trong c bi ton iu


ch kim loi bng phng php in phn hoc c s dng ng lut
Faray
Chun b
- Bng dy in ho chun ca kim loi
- Bng tun hon cc nguyn t ho hc
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( 7 pht )
GV gi 3 HS ln bng tr li BT 3, 4 - SGK

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1: ( 3 pht )
I . Nguyn tc iu ch kim loi

GV thng bo cho HS bit :Trong t nhin ch


c mt s t kim loi tn ti trng thi t do
nh Au , Pt , Hg ... Hu ht cc kim loi khc
c trong t nhin tn ti dng hp cht ho
hc ( oxit , mui ). Trong nhng hp cht ny
kim loi tn ti dng ion dng
Vy nguyn tc iu ch kim loi l g ?
Bng cch no c th chuyn nhng ion kim
loi thnh kim loi t do?

Hot ng ca hc sinh

HS theo di

HS tr li ( SGK )

ii. phng php iu ch kim loi

Hot ng 2: ( 8 pht )

1. Phng php thu luyn


GV hng dn HS nghin cu SGK
HS nghin cu SGK
C s ca vic iu ch bng phng php
HS tr li nh SGK
thu luyn l g ?
Ly v d v vit phng trnh ho hc ?
Phng php thu luyn dc dng iu
ch nhng kim loi no ?
Hot ng 3 : (6 pht )

2. Phng php nhit luyn


GV dn dt HS qua cc cu hi :
HS tm hiu SGK
C s khoa hc ca phng php nhit luyn
iu ch kim loi l g ?
HS tr li nh SGK
Dn ra mt s kim loi c iu ch bng
phng php nhit luyn . Vit cc PTHH ca P ,
nu iu kin ca nhng P ny ?
Nhng kim loi no thng c iu ch bng
phng php nhit luyn ?
Hot ng 4: ( 11 pht )

3. Phng php in phn


GV dn dt HS qua cc cu hi :
HS tm hiu
SGK
C s ca phng php in phn iu ch kim
loi l g ?
69

Nhng kim loi no thng c iu ch bng


HS pht biu nh
SGK
phng php in phn ?
Dn ra mt s kim loi ( KL mnh , KL trung bnh)
c iu ch bng phng php php in phn .
Vit cc PT in phn ?
Hot ng 5 : ( 5 pht )

iii. nh lut faraday

GV gii thiu cng thc biu din nh lut Faraday ?


SGK )
GV nu v d HS vn dng nh lut , tnh ton
SGK )
Hot ng 6: ( 5 pht )

HS theo di ( nh
V d : ( nh

Cng c v dn d
GV cng c bi bng cch cho HS lm cc bi tp trong SGK
Bi tp 1
- T NaCl iu ch kim loi Na bng phng php in phn NaCl nng
chy
- T FeS2 iu ch kim loi st bng cch nung trong oxi
4FeS2

11O2

2Fe2O3

8SO2

Sau dng phng php nhit luyn


- T Cu(OH)2 iu ch kim loi c th dng nhiu phng php , thch hp
l phng php in phn s iu ch c ng tinh khit
Dn d v nh: Lm bi tp : 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 trang 93 SGK
Tit 32

Luyn tp chng

IV

Mc tiu bi hc
V kin thc
Cng c nhng kin thc c bn ca chng :
- Tnh cht chung ca kim loi
- Dy in ho chun ca kim loi
- Pin in ho v s in phn
- S n mn in ha kim loi
- iu ch kim loi
V k nng
Vn dng l thuyt gii thch nhng hin tng thc t v gii bi
tp ho hc
lin quan
Chun b
Cho HS chun b trc nh nhng ni dung cn luyn tp nh SGK
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c
( Kt hp trong qu trnh luyn tp )

Bi mi

i. Nhng kin thc cn nh

70

GV t chc cho cc nhm HS trnh by v nhng ch im luyn tp


bng nhng cu hi tho lun
1. Tnh cht chung ca kim loi
Hy nu tnh cht vt l chung ca kim loi ? Gii thch ti sao kim loi li
c nhng tnh cht vt l chung ?
Tnh cht ho hc c trng ca kim loi l g ? Mi tnh cht ho hc
vit mt phn ng minh ho ?
2. Phn ng ho hc trong pin in ho
Hy nu cc qu trnh xy ra trn in cc khi pin in ho hot ng ?
Nguyn nhn pht sinh dng in trong pin in ho
Cch tnh s ca pin in ho
3. Th in cc chun ca kim loi
Th no l th in cc chun ca kim loi ?
4. Dy in ho chun ca kim loi
Hy nu nguyn tc sp xp dy in ho chun ca kim loi ?
Cho bit ngha ca dy in ho chun ca kim loi ?
5. Phn ng ho hc trong thit b in phn
Hy nu cc qu trnh xy ra trn in cc ca thit b in phn ?
( GV lu mt s im khc bit gia pin in ho v thit b in
phn )
6. Cc phng php iu ch kim loi
C my phng php iu ch kim loi ? Mi phng php ly mt v d
minh ho
ii. Bi tp

GV hng dn HS ln bng lm cc bi tp trong SGK


1/ - Hy vit phn ng xy ra trn cc cc v trong pin in ho
- Tnh E0 ca cc pin in ho c cu to bi hai cp oxi ho - kh
sau :
a/ Cu2+/ Cu v Cr3+/ Cr ( E0 Cr3+/Cr = - 0,74 V )
b/ Au3+ / Au v Ni2+ / Ni
2/ Mt pin in ho c cu to bi 2 cp oxi ho - kh Zn2+/Zn v Ag+/Ag.
Hy xc nh cu ng ( ) v cu sai ( S )
A. Phn ng Ag+ oxi ho Zn
B. S gia tng khi lng Zn
C. Phn ng Zn2+ oxi ho Ag
D. S gia tng khi lng Ag
E. Nng ca Zn2+ gia tng
F. Nng Ag+ gia tng
3/ Hy gii thch hin tng th nghim : Ngm mt la km nh tinh khit
trong dung dch HCl thy bt kh H2 thot ra chm v t . Nu nh thm vi
git dd CuSO4 thy bt kh H2 thot ra rt nhiu v nhanh
HS ln bng tr li , GV b sung kin
Khi nh thm vi git dd CuSO4 vo th hin tng n mn in ho xy ra ,
Zn b n mn nhanh hn
Zn + CuSO4
ZnSO4 +
Cu
71

Pin in ho Zn- Cu
Cc m :
Cc dng :
PTHH :

Zn+ + 2e

Zn
Zn +

2H+ + 2e
2H+

H2
Zn2+

H2

4/ GV hng dn HS lm bi tp 9 SGK trang 96


a/ HS ln bng vit s in phn cc cht trong dung dch theo th
t : dd CuCl2 ; dd KCl ; dd KOH
b/ HS p dng nh lut Faraday tnh thi gian cn in phn
ht dd CuCl2
t1 = 3784 s
- Thi gian cn li in phn dd KCl l 7200 3784 = 3416 ( s )
Vy lng Cl2 sinh ra l : 35,5 . 5,1 . 3416 / 96500 . 1 = 6,4 ( g )
n Cl2 =
0,09 (mol)
Nu in phn 0,2 mol KCl th thu c 0,1 mol Cl2 . Nh th l KCl
vn cn d trong dd cha in phn ht
Dung dch sau khi in phn cn KCl v KOH
C/ Nng mol cc cht trong dung dch sau khi in phn :
S mol KCl tham gia in phn = S mol KOH sinh ra = 2 x s mol Cl2 =
= 2 . 0,09 = 0,18 ( mol )
S mol KCl cn li = 0,2 0,18 = 0,02 ( mol )
CM ( KCl ) = 0,1 M ;
CM ( KOH ) =
0,9 M
Dn d v nh: Lm bi tp :
Tit 33
Bi thc hnh s 4

Dy in ho kim loi - iu ch kim loi

Mc tiu bi hc
- Cng c kin thc v pin in ho v in phn
- Tip tc rn luyn k nng tin hnh th ngim , quan st v gii
thch hin tng xy ra , kt lun
Chun b ( Chun b cho 4 nhm th nghim )
1. Dng c th nghim
- Cc thu tinh
- Dy dn km cht cm v kp c su
- L km
- in cc graphit
- L ng
- Tm ba y ming cc thu tinh c 2 l trn cm
in cc graphit
- L ch
- Tm ba y ming cc thu tinh c 2 l dt cm
in cc Cu ; Pb
- Cu mui
cm in cc Cu ; Pb ; Zn ...
- Vn k in t
- Bin th kim chnh lu
2. Ho cht
- Dung dch ZnSO4 1M
- Dung dch CuSO4 1M
- Dung dch Pb(NO3)2 1M
72

- Dung dch ZnSO4 1M


- Dung dch KCl hoc NH4NO3 bo ho
- Dung dch CuSO4 long
Hot ng th nghim ca HS
Th nghin 1 :Sut in ng ca pin in ho : Zn - Cu v Zn
Pb
a. Tin hnh th nghim nh SGK
- HS lp t pin in ho Zn Cu ; Zn Pb
- GV lu HS ch v hp cht ca ch rt c nn phi cn thn
b. Quan st v ghi s o ca sut in ng
- HS theo di v ghi li hin tng quan st c
- HS rt ra nhn xt
Th nghim 2 : in phn dung dch CuSO4 bng in cc graphit
a. Chun b v tin hnh th nghim nh SGK
b. Quan st hin tng xy ra
- Trn anot xut hin cc bt kh
- Lp vy ng bm ngy cng dy trn catot
c. Gii thch
- HS vit cc phn ng xy ra trn b mt in cc v PT in phn
Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:

Cng c v dn

Chng V
Kim loi kim kim loi kim th nhm
Mc tiu ca chng
1. Kin thc
HS nm c cc vn sau :
- V tr , cu hnh electron nguyn t , ng dng ca KLK , kim th ,
nhm v mt s hp cht quan trng ca chng
- Tc hi ca nc cng v bin php lm mm nc
- Tnh cht ca KLK , kim th , nhm
- Tnh cht ho hc ca mt s hp cht ca natri , canxi v nhm
- Phng php iu ch kim loi kim , kim th , nhm
- Khi nim nc cng , nc c tnh cng tm thi , nc c tnh cng vnh
cu
73

2. K nng
- Bit tm hiu tnh cht chung ca nhm nguyn t theo quy trnh :
D on tnh cht
Kim tra d on
Rt ra kt
lun
- Vit cc PTHH biu din tnh cht ho hc ca cht
- Suy on v vit c cc PTHH biu din tnh cht ho hc ca mt
s hp cht quan trng ca natri , can xxi , nhm trn c s tnh cht
chung ca cc loi hp cht v c hc
- Thit lp mi quan h gia tnh cht ca cc cht v ng dng ca
chng
3. Thi
Tch cc vn dng nhng kin thc v kim loi kim , kim th , nhm
gii thch hin tng v gii quyt mt s vn thc tin sn xut
Tit 34

Kim loi kim

Mc tiu bi hc
V kin thc
HS nm c :
- V tr cu to nguyn t , cu to n cht , s oxi ho , nng lng ion
ho ... , mt s ng dng ca kim loi kim trong sn xut
- Tnh cht vt l : nhit nng chy v nhit si thp , khi lng
ring nh , cng thp
- Tnh cht ho hc c trng ca kim loi kim l tnh kh rt mnh
- Phng php iu ch kim loi kim l in phn mui khan hoc
hiroxit nng chy
V k nng
Bit thc hin cc thao tc t duy logic theo trnh t :
- D on tnh cht chung v nguyn tc iu ch kim loi kim , cn
c vo v tr , cu to , th in cc chun ... ca kim loi kim .
- Kim tra d on bng cch nh li kin thc bit , khai thc cc
thng tin qua nhiu thng tin
- Rt ra kt lun v tnh cht chung v nguyn tc iu ch kim loi
kim . Vit cc PTHH dng tng qut vi kim loi kim
Chun b
1. Dng c
- Bng tun hon
- Bng tm tt cu to v tnh cht vt l ca kim loi kim
- S in phn NaCl nn chy , s phn ng xy ra trn cc
in cc v phn ng in phn
- Cc thu tinh , n cn , ng nghim , dng c iu ch kh clo ,
bnh thu kh clo , phu thu tinh , tm knh , mui st
2. Ho cht
HCl c v MnO2 , nc ct , dung dch phenonphtalein , dung dch AgNO3
, cn
Hot ng dy v hc
74

Kim tra bi c ( GV gii thiu chng )


Bi mi
Hot ng ca gio vin
Hoat ng 1
i. v tr v cu to

GV yu cu HS :
Hy nu v tr nhm kim loi kim , c
ngoi cng
tn cc nguyn t trong nhm ?
nh nht
Vit cu hnh e ca Li , Na , K , Rb , Cs
cho bit c im ca e lp ngoi cng .nh
tm khi
gi kh nng cho, nhn e ca nguyn t ?
Cho bit nng lng ion ho , th in cc
ng c in
chun , mng tinh th ion ca kim loi kim ,
rt ra nhn xt ?
Hot ng 2

Hot ng ca hc sinh

HS c SGK v tr li
+ Nguyn t ch c 1 e lp
+ Nng lng ion ha ( I1)
v gim dn t Li n Cs
+ Tinh th lp phng
khng bn
+ D tch 1e thnh ion dtch 1+

ii. tnh cht vt l

GV yu cu HS c SGK v rt ra nhn xt
Hot ng 3

HS c SGK

iii. Tnh cht ho hc

T c im cu to nguyn t kim loi


HS tho lun v pht biu
kim hy d on tnh cht ho hc c trng ?
Hy nu tnh cht ho hc ca KLK ,
HS nu tnh cht ho
hc ca
vit PTHH minh ho ?
KLK , mi tnh cht
vit PTHH
minh ho
GV lm th nghim :
HS theo di v quan
st
+ Na tc dng vi H2O
Lu : Phn ng ca KLK
vi dd
+ Na Phn ng vi kh clo
axit xy ra mnh lit
gy n
GV kt lun v tnh cht ca KLK
Hot ng4

Iv . ng dng v iu ch

1. ng dng
GV hng dn HS c SGK
nhn xt
GV hon chnh kt lun nh SGK
2. iu ch
Nu phng php iu ch kim loi kim ?
iu ch KLK

HS c SGK v rt ra

HS nu nguyn tc

75

Vit cc phn ng xy ra trn in cc v phn


phn NaCl , NaOH
ng in phn NaCl v NaOH nng chy ?
Hot ng 5

Vit s in
nng chy

Cng c v dn d
1/ Tnh cht ho hc c trng ca KLK l g ? Hy gii thch v vit PTHH
minh ho vi kim loi Kali
2/ Vit PTHH biu din s bin i sau ( M l kim loi kim )
M

M2O

MOH

M2CO3

MHCO3

MCl
MOH
3/ C th iu ch kim loi Na bng cch no sau y ?
A. in phn dung dch NaCl bo ho
B. in phn dung dch NaOH
C. in phn NaOH nng chy
D. in phn NaCl rn
Hy gii thch ?
* GV hng dn HS lm bi tp trong SGK
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 105 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ...................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
............................................................................

76

Ngy5 thng12 nm 2005


Tit 35
n tp hc k i
Mc tiu bi hc
Hng dn HS h thng li nhng kin thc c bn ca cc loi hp cht
hc : + Glucoz , saccaroz , tinh bt , xenluloz , amin , aminoaxit ,
peptit , protein , polime
Cng thc phn t , CTCT , c im cu to
Tnh cht vt l , tnh cht ho hc , vit c cc PHH minh ho cho
tnh cht ho hc
Nu c ng dng v phng php iu ch
+ Tnh cht chung ca kim loi , dy in ho ca kim loi , s in phn ,
s n mn kim loi , iu ch kim loi
+ HS lm li cc bi tp c lin quan trong SGK v SBT lp 12 ban KHTN
Chun b
GV chun b h thng cu hi v cc bi tp trng tm cho tit n
tp
Hot ng n tp
i. h thng kin thc cn nh

GV hng dn HS n tp nhng kin thc c bn nh ni dung ca cc tit


luyn tp hc ( bi 5 , 10 ,14 ,19 - SGK )
HS nm c cc kin thc nh :
Cng thc phn t , CTCT , c im cu to , tnh cht vt l , tnh
cht ho hc , vit c cc PTHH minh ho cho tnh cht ho hc ,
nu c ng dng v phng php iu ch ca : Glucoz , saccaroz ,
tinh bt , xenluloz , amin , aminoaxit , peptit , protein , polime
Tnh cht chung ca kim loi , dy in ho ca kim loi , s in phn ,
s n mn kim loi , iu ch kim loi
II. bi tp

GV hng dn HS lm cc bi tp sau :
1/ Vit cc PTHHtheo s chuyn ho sau :
+H2O
+E
+AgNO3
KMnO4
A
D
(CHO)2
CO2
OHt0
ddNH3
H2SO4

+H2SO4
F

+
G

HS ln bng vit cc PTHH ca phn ng xy ra :


+ CH2Cl CH2Cl
2NaCl

2 NaOH

+
CH2OH CH2OH + 2CuO
2H2O

CH2OH CH2OH +
CHO CHO + 2Cu +

77

+ (CHO)2 + 4 [Ag(NH3)2] OH
+ 2H2O
+ (COONH4)2 +

( COONH4)2 + 4Ag + 6 NH3

2H2SO4

(COOH)2

+ 5(COOH)2 + 2KMnO4 + 3H2SO4


+ 8H2O

2 NH4HSO4

10CO2 + K2SO4 + 2MnSO4

2/ Cho gi tr th in cc chun ca cc cp oxi ho kh Cu2+/Cu ; Fe2+/Fe


; Fe3+/Fe2+ ln lt l : + 0,34 ; - 0,44 ; + 0,77 ( V )
a. Fe c th b oxi ho trong dung dch FeCl3 ; CuCl2 c khng ? Gii thch
v vit PTHH ca phn ng dng ion thu gn
b. Cu c th b oxi ho trong dung dch FeCl3 ; FeCl2 c khng ? Gii
thch v vit PTHH ca phn ng dng ion thu gn
HS tr li :
+ Fe b oxi ho trong dung dch FeCl3 , CuCl2
+ Cu b oxi ho trong dung dch FeCL3 ,khng b oxi ho trong dd FeCl2
V E0 (Fe3+/Fe2+ ) > E0(Cu2+/Cu) > E0(Fe2+/Fe)
Cc phng trnh phn ng :
2Fe3+ + Fe
3Fe2+
Cu2+ + Fe

Fe2+ +

2Fe3+ + Cu

2Fe2+ +

Cu
Cu2+

2/ 0,01 mol aminoaxit A phn ng va vi 40 ml dung dch HCl 0,25M


to ra 1,815 gam mui. Mt khc cng lng A trn tc dng va vi 80 ml
dung dch NaOH 0,125M. Tm cng thc phn t ca A
Bi gii
S mol HCl phn ng l : 0,08 . 0,25 = 0,01 ( mol )
S mol NaOH phn ng l : 0,08 . 0,125 = 0,01 ( mol )
Ta c t l S mol A / S mol HCl = 1 / 1
A c 1 nhm
NH2
S mol A / S mol NaOH = 1 / 1
A c 1 nhm
COOH
Vy gi A l : H2N - R COOH
PTHH :
HOOC R NH2 + HCl
HOOC R NH3Cl
Theo PTP s mol A = S mol mui = 0,01 ( mol )
Mmui =
1,815 / 0,01 = 181,5 ( g )
MA = 181,5 - 36,5 = 145 ( g )
MR = 145 16 45 = 84 ( g )
Vy R l - C6H12 - Hay A c CTPT l H2N- C6H12-COOH
HS vit cc ng phn mch khng phn nhnh ca A ( 6 ng phn )

Cng c v dn d
Dn d v nh HS n tp kim tra hc k I
78

Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:


....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy5 thng 1 nm 2006


Tit 36
s gd t qung bnh
kim tra hc k i
( chnh thc)
lp 12 ban KHTN, Nm hc 2005-2006
Mn : Ho hc
Thi gian lm bi : 45 pht
Cu 1: (2 im) Hy ghi ch ci ch phng n ng ng vi mi cu
vo bi lm (v d 1:A; 2:C...)
1/. Mt thuc th c th dng nhn bit c cc cht glucoz, glixerol,
etanol, anehit axetic (ng trong cc l ring bit) l:
A. Na kim loi

B. Nc brom

D. [ Ag(NH3)2]OH

C. Cu(OH)2 mi trng OH-

E. CH3COOH

2/. T nilon- 6,6 l :


A. Hexacloxiclohexan

B. Poliamit ca axit aipic v

hexametyleniamin
C. Poliamit ca axit - aminocaproic

D.Polieste ca axit aipic v etylen

glicol
3/. Bit E0ca cc cp oxi ho kh Cr3+/Cr = - 0,74 V v Cu2+/Cu = + 0,34
V ; phn ng in ho ca pin Cr - Cu xy ra: 2Cr
+ 3Cu2+ 2Cr3+ +
3Cu
Sut in ng chun (E0) ca pin l :
A. 1,40 V ; B. 1,08 V ; C. 1,25 V ; D. 2,5 V
4/ Trong pin in ha Zn- Cu phn ng ca na pin sau y l s kh :
A. Cu

Cu2+ + 2e

C. Zn2+ + 2e

Zn

B. Cu2+ +

2e Cu

D. Zn Zn2+ + 2e

Cu 2: (2 im)
Hon chnh chui bin ho sau:
79

Tinh bt Glucoz Etanol Buta- 1,3 - ien Cao su buna


Cu 3: (2 im)
a. Nhng thanh Zn vo dung dch cha 2 mui Cu(NO3)2 v AgNO3
b. Nhng 2 thanh Cu , Ag vo dung dch FeCl3
Th in cc cc cp oxh- k : Zn2+/Zn < H+/H2 < Cu2+/Cu < Fe3+/Fe2+ <
Ag+/Ag
Vit cc phng trnh phn ng xy ra, gii thch hin tng khi thc hin
nhng th nghim trn.
Cu 4. (4 im)
in phn dung dch CuSO4 bng dng in mt chiu, vi in cc tr
a.Vit cc phng trnh phn ng khi xy ra in phn .
b.Thi gian 1 gi, cng dng in khng i l 0,16 A. Tnh khi lng Cu sinh ra.
c.Dung dch CuSO4 trc khi in phn c th tch 100 ml, nng 0,5M.
Tnh CM ca cc ion c trong dung dch sau khi in phn (Coi th tch
dung dch sau khi in phn khng thay i) .

s gd t qung bnh

Cu 1: (2im)
Cu
Phng n ng
im

hng dn chm kim tra hc k i


lp 12 ban KHTN, nm hc 2005 - 2006
Mn : Ho hc

1
C
0,5

2
B
0,5

3
B
0,5

4
B
0,5

Cu 2: (2 im)
Hon chnh chui bin ho :
Tinh bt Glucoz Etanol Buta- 1,3 - ien Cao su buna
Vit ng, cn bng v iu kin, mi phng trnh phn ng 0,5
Cu 3: (2 im)
a. Vit 2 phng trnh
Zn + 2AgNO3 Zn(NO3)2 + 2Ag
(0,25)
Zn + Cu(NO3)2 Zn(NO3)2 + Cu
(0,25)
2+
Mu xanh nht dn do nng Cu gim dn.
(0,5)
b. Vit phng trnh
Cu + 2FeCl3 CuCl2 + 2FeCl2
(0,5)
Mu nu nht dn, mu xanh m dn do nng Fe3+ gim, nng
Cu2+ tng.
(0,5)
Cu 4. (4 im)
a. Vit ng phng trnh in li, phn ng cc in cc, phng
trnh in phn tng hp
(1)
b. Vit ng cng thc nh lut Faray (0,5). Tnh c lng Cu =
0,19g
(0,5 )
80

c. Trong dung dch :


S mol CuSO4 phn ng = S mol H2SO4 = S mol Cu = 0,19 / 64 =
0,003

(0,75)
S mol Cu2+

= S mol CuSO4 d = 0,047

(0,5)
T nhng kt qu trn ta tnh c nng cc ion : H+ ;
ln lt l :

0,06 M ;

SO42- ;

0,5 M ;

Cu2+

0,47 M

(0,75)
Lu :
- Th sinh c th gii nhiu cch, nu ng vn c im ti a.
- im phng trnh: Nu sai cn bng, iu kin, hoc c cn
bng v iu kin th tr 1/2 s im ca phng trnh; Nu sai
cng thc ho hc th phng trnh khng c im.
- Nu tng gii khng hon chnh , c th cho mt phn ca tng
im ti a dnh cho , im chit phi c t thng nht;
im ton bi lm trn s n 0,5.
Hc k II
Ngy15 thng 1nm 2006
Tit 37

Mt s hp cht quan
trng ca kim loi kim

Mc tiu bi hc
V kin thc
+ Bit mt s ng dng quan trng ca hp cht kim loi kim
+ Hiu c tnh cht ho hc ca NaOH , NaHCO3 , Na2CO3 v phng php
iu ch NaOH
V k nng
+ Bit tm hiu tnh cht ca mt s hp cht c th ca kim loi kim
+ Bit tin hnh mt s th nghim v tnh cht ho hc ca NaOH ,
NaHCO3 , Na2CO3
+ Vit c phng trnh phn ng dng phn t v ion thu gn
Vn dng kin thc bit v s thu phn , quan nim axit , baz , tnh
cht ho hc ca baz , axit , mui ... tm hiu tnh cht ho hc ca
cc hp cht
+ Bit cch nhn bit NaOH , NaHCO3 , Na2CO3 da vo cc phn ng c
trng
Chun b
1. Dng c :
+ ng nghim thng v ng nghim chu nhit
+ ng nh git v a thu tinh , n cn
81

2. Ho cht :
Cc dung dch : NaOH , HCl , CuSO4 , NaHCO3 , Ca(OH)2 , phenolphtalein
Nc ct v giy qu tm
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( n nh t chc )

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

I. Natri hiroxit

1. Tnh cht
HS nu d on tnh
cht ho hc ca
GV yu cu HS :
NaOH
+Hy d on tnh cht ho hc ca NaOH ?
(trn c s kin thc v tnh cht ca baz tan)
GV thc hin mt s th nghim kim tra tnh
HS theo di TN , vit PTP
xy ra
cht ho hc ca NaOH
Yu cu HS vit PTHH minh ho
+ Em c kt lun g v tnh cht ca NaOH ?
HS nu kt lun : ( nh SGK
)
2. ng dng
GV yu cu HS theo di SGK
HS pht biu nh SGK
+ Hy nu ng dng ca NaOH ?
3. iu ch
GV yu cu HS theo di SGK
+ Hy cho bit tn phng php , nguyn liu ?
HS nu nh SGK
+ Vit s in phn , gii thch phn ng
oxi ho- kh xy ra mi in cc v vit phng
trnh in phn ?
ii. Natri hiro cacbonat v natri cacbonat

Hot ng 2
1. Natri hirocacbonat
a/ Tnh cht
GV yu cu HS tm hiu tnh cht ho hc ca NaHCO3
theo s sau :
Suy on tnh cht Kim tra Kt lun
HS suy on tnh cht ca NaHCO3 theo hng sau :
HS nu tnh cht
ho hc
+ Hy nu mt s tnh cht ho hc bit ca NaHCO3 ca NaHCO3 nh
SGK
+ HS kim tra d on bng cch :
Quan st th nghim : Th tnh tan ca NaHCO3 ;
HS quan st th
nghim
dng giy qu tm th mi trng , tc dng vi HCl
nhn xt hin tng
, vi NaOH
c v tm tt thng tin v NaHCO3 trong bi hc
+ HS rt ra kt lun v tnh cht ho hc ca NaHCO3
82

+ HS khi qut v tnh cht chung ca MHCO3


nh SGK )
b/ng dng
GV yu cu HS c SGK v lin h thc tin
Hot ng 3
2. Natri cacbonat
a/ Tnh cht
GV hng dn HS nghin cu tng t nh i
ng t
vi NaHCO3
b/ng dng
HS c SGK , tm tt mt s ng dng ca Na2CO3
Hot ng 4

HS rt ra kt lun(

HS cng tin hnh tnh trn

Cng c v dn d
GV yu cu HS nhc li tnh cht c bn ca 3 cht va hc
HS lm mt s bi tp sau :
1. Hy nu cch nhn bit 3 cht rn : NaOH ; NaHCO3 ; Na2CO3 bng phng php ho hc . Vit cc phn ng minh ho .
2. Thc hin dy chuyn ho sau ( M l kim loi kim )
M MOH MHCO3 M2CO3 CO2
MCl M
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 ; 6 SGK trang
108
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
.............................................................................................................
Ngy 16thng 1nm 2006
Tit 38

Kim loi kim th

Mc tiu bi hc
V kin thc
Bit : V tr , cu hnh electron , nng lng ion ho , s oxi ho ca kim loi
kim th , mt s ng dng ca kim loi kim th
Hiu :
- Tnh cht vt l : nhit nng chy v nhit si tng i
thp , khi lng ring tng i nh , cng nh .
- Tnh cht ho hc c trng ca kim loi kim th l tnh kh mnh
, tuy nhin yu hn kim loi kim , tnh kh tng dn t Be n Ba
- Phng php iu ch kim loi kim th l in phn mui clorua
hoc florua nng chy
83

V k nng
- Bit thao tc t duy logic theo trnh t :
V tr cu to nguyn t Tnh cht chung Phng php iu
ch
- Bit s dng thng tin kim tra d on v rt ra kt lun v
kim loi kim th cn c vo kin thc bit , thng tin bi hc ,
quan st mt s th nghim
Chun b
1. Dng c :
- Bng tun hon cc nguyn t ho hc
- Bng tm tt cu to v tnh cht vt l ca kim loi kim th
- a hnh v mt s phn ng ca canxi
- n cn , cc , kp g
- S in phn nng chy MgCl2 , CaCl2
2. Ho cht
- Dy magie
- Nc ct , dd CuSO4
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy so snh tnh cht ca NaHCO3 v Na2CO3 . Vit phn ng minh ho

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1
I. V tr v cu to
HS quan st bng HTTH tr
li cc yu
GV yu cu HS :
ng thi rt ra nhn xt v
kt lun v
- Quan st bng tun hon , nu v tr nhm tnh cht ho hc c trng
ca KLKT
KLKT, c tn cc nguyn t trong nhm
Kt lun : KLKT c tnh kh
mnh
- Vit cu hnh e thu gn ca Ca , Mg , Ba
nhng yu hn KLK
- Cho bit c im e lp ngoi cng , d
M
M2+ + 2e
on kh nng cho e ca nguyn t
+ Tnh kh tng dn t
Be n Ba
- D on tnh cht ho hc c trng ca
KLKT , gi thch v rt ra kt lun
Hot ng 2
II. Tnh cht vt l
GV hng dn HS c SGK
Hy nu tm tt tnh cht vt l ca KLKT ?
HS nu nh SGK
GV b sung v hon thin kin ca HS
Hot ng 3
III. Tnh cht ho hc
GV yu cu HS nghin cu tnh cht ho hc
HS lm vic theo s
hng dn
ca KLKT theo quy trnh sau :
ca GV
84

D on t/c ho hc Kim tra d onKt lun


1. Tc dng vi phi kim
GV lm th nghim t chy dy Mg trong kh/ kh
HS quan st TN
Vit PTP minh ho vi O2 , Cl2
HS vit PTP nh SGK
2. Tc dng vi axit
+ Vi dd HCl , H2SO4 long
HS theo di th
nghim v vit
+ Vi H2SO4 c , HNO3
PTP :
GV lm th nghim Mg tc dng vi H2SO4 long ,
Mg + H2SO4 MgSO4
+ H2
hoc c nng
Mg +2H2SO4
MgSO4 + 2H2O
HS quan st , vit PTHH xy ra
+ SO2
HS rt ra kt lun
Kt lun : + Vi dd
axit long gii
phng H 2
+ Vi HNO3 , H2SO4
c khng
gii phng H2
3. Tc dng vi H2O
GV gii thiu , HS vit phn ng minh ho
HS vit PTP nh SGK
GV lu iu kin xy ra phn ng
Hot ng 4
IV. ng dng v iu ch
1. ng dng
* Hy nu mt s ng dng ca KLKT ?
HS tr li theo SGK ?
2. iu ch
* Hy la chn phng php thch hp iu
HS vit PTP nh SGK
ch KLKT ?
* Hy vit s in phn MgCl2 ?

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm bi tp sau :
Thc hin s bin ho sau :
M MO M(OH)2 MCO3 M(HCO3)2
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 , 2 , 3 , 4 , 5 trang 112 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
85

..........................................................................................................................
.......
Ngy5 thng2 nm 2006
Tit 39

Mt s hp cht quan trng


ca kim loi kim th

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Hiu : Tnh cht ho hc ca hiroxit , cacbonat , sunfat ca kim
loi kim th
- Bit : Mt s ng dng quan trng ca hp cht kim loi kim th
V k nng
+ Bit tm hiu tnh cht ca mt s hp cht c th ca kim loi kim th
theo quy trnh chung :
Suy on tnh cht Kim tra d on
Kt lun
+ Bit tin hnh mt s TN kim tra tnh cht ho hc ca Ca(OH)2 ,
CaCO3 , CaSO4
+ Vit cc phng trnh ho hc dng phn t , dng ion thu gn minh ho
cho t/c ca cc hp cht trn
+ Bit cch nhn bit tng cht Ca(OH)2 , CaCO3 , CaSO4 da vo cc P
c trng
Chun b
1. Dng c
- Bng tnh tan ca mt s hp cht KLKT phng to
- ng nghim v ng ht bng nha
- n cn
2. Ho cht
- Dung dch Ca(OH)2 , vi ti , CaCO3 , CaSO4
- Dung dch HCl , CH3COOH , nc ct , ddCuCl2
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy nu tnh cht ho hc ca kim loi kim th , vit cc phng
trnh phn ng minh ho ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

I. mt s tnh cht chung ca hp


cht kim loi kim th

1. Tnh bn i vi nhit
GV yu cu HS da vo kin thc hc :
HS vit cc phn ng nh
SGK
* Hy vit PTHH khi nung nng Mg(OH)2 ;
V rt ra kt lun
Mg(NO3)2 ; CaCO3
* Rt ra nhn xt v tnh bn nhit ca cc hp
cht KLKT
GV theo di v hon thin kin thc cho HS
86

2. Tnh tan trong nc


GV yu cu HS :
kin
- Quan st bng trong phn t liu , so snh s
khc nhau v tan ca cc hp cht KLKT
T rt ra nhn xt v tnh tan ca chng

HS theo di SGK v nu

ii. mt s hp cht

Hot ng 2
1. Canxi hiroxit Ca(OH)2
a) Tnh cht
GV yu cu HS da vo kin thc hc :
* Hy d on tnh cht ho hc ca Ca(OH)2 ?
HS nu d on t/c ca
Ca(OH)2
GV lm mt s th nghim kim tra :
HS quan st hin tng ,
vit PTP
+ Ca(OH)2 tc dng vi CO2 vi CuCl2
xy ra ( nh SGK )
GV hon thin kin thc cho HS
b) ng dng
GV yu cu HS c thng tin trong bi hc
HS c SGK
Hy nu ng dng c th ca Ca(OH)2
HS vn dng hiu bit
vit PTP
C th vit P minh ho nu c
minh ho cho nhng ng
dng nu
Hot ng 3
2. Canxi cacbonat CaCO3
a) Tnh cht
Hy d on tnh cht ca CaCO3
HS nu d on
GV kim tra d on bng th nghim :
HS quan st th nghim ,
gii thch hin
+ Tc dng ca CaCO3 vi HCl
tng v vit PTP
+ Thi CO2 vo nc vi trong cho n khi c
kt ta , sau tip tc thi dn khi kt ta tan
HS kt lun v tnh
cht ho hc ca
ra v un nng th vn c tr li
CaCO3
b) ng dng
GV yu cu HS ly vi d minh ho theo SGK
HS nu kin
v kt hp vi thc tin
Hot ng 4
3. Canxi sunfat CaSO4
a) Tnh cht
+ Tn thng thng ca caxi sunfat l g ?
HS rt ra kt lun nh bi
hc
+ Trng thi , mu , sc , tnh tan ca CaSO4
+ C my loi thch cao , thnh phn ho hc ,
cch iu ch ?
b) ng dng
* Hy k mt s ng dng ca Canxi sunfat
HS nu kin
trong i sng ?
87

Hot ng 5

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm mt s bi tp sau :
1) Hy nu cch nhn bit 3 mu cht rn , trng : vi ti , thch cao
khan v vi bng phng php ho hc . Vit cc PTHH minh
ho
2) Hy vit cc PTHH biu din dy bin ho sau :( M l kim loi : Ca ,
Ba )
M M(OH)2 MCO3 M(HCO3)2 MCO3 MCl2 MSO4
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 trang 116
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
.........................................................
..........................................................................................................................
...............
Ngy6 thng 2 nm 2006
Tit 40

Nc cng

Mc tiu bi hc
V kin thc
HS nm c nhng kin thc sau :
+ Nc cng c cha nhiu cation : Ca2+ , Mg2+
+ Nc c tnh cng tm thi c cha cc ion : Ca2+ , Mg2+ v HCO3+ Nc c tnh cng vnh cu c cha cc ion : Ca2+ , Mg2+ v Cl- , SO42+ Phng php kt ta lm mm nc
+ Tc ha ca nc cng trong i sng , sn xut
+ Phng php trao i ion lm mm nc
V k nng
+ Phn bit c nc c tnh cng tm thi v tnh cng vnh cu
+ Bit cch x l nc c tnh cng tm thi v vnh cu bng phng php
kt ta
Chun b
1. Dng c
- ng nghim chu nhit , ng nghim thng , n cn
2. Ho cht
- Dung dch Ca(HCO3)2
- Nc vi trong , dung dch x phng
- Dung dch Na2CO3 , CaCL2
- Nc ct
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c

Hy nu tnh cht ho hc v ng dng ca CaCO3 , vit PTP minh ho


nu c

Bi mi
88

Hot ng ca gio vin


Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1
I. Nc cng
II. Phn loi nc cng
GV yu cu HS c SGK :
* Th no l nc cng ?
HS tr li nh SGK
* C my loi nc cng ? Thnh phn ho
hc ca chng nh th no ?
Hot ng 2
III. Tc hi ca nc cng
GV lm th nghim HS quan st , nhn xt :
+ ng nghim 1 ng dd Ca(HCO3)2
+ ng nghim 1 t bt
+ ng nghim 2 ng nc ct
+ ng nghim 2 nhiu
bt hn
Cho dung dch nc x phng vo v lc nh
T hi HS :
+ Tc hi ca nc cng i vi i sng nh
th no ? Nu v d ?
Tc hi ca nc cng i vi sn xut nh th
HS tr li nh SGK
no ? Nu v d ?
IV. Cc bin php lm mm nc cng
Hot ng 3
1. Phng php kt ta
+ Hy nu nguyn tc lm mm nc cng ?
+ Hy nu phng php ho hc lm mm nc cng
HS nu d on
tm thi , vnh cu ?
HS tin hnh mt s th nghim nh bi hc kim tra
a) Lm mm nc c tnh cng tm thi
Th nghim 1:
+ un si ng nghim 1 ng Ca(HCO3)2 gn ly nc
HS quan st th
nghim v
lc cho vo ng nghim 3
gii thch
bng PTHH
+ ng nghim 2 ng Ca(HCO3)2
+ Cho x phng vo ng 2 v 3 lc mnh v quan st
Th nghim 2:
Dng Ca(OH)2 hoc Na2CO3 cho vo 1 trong 2 ng
HS theo di v
nhn xt
nghim ng Ca(HCO3)2 v cng tin hnh tng t TN1
b) Lm mm nc c tnh cng vnh cu
Th nghim 3
Dng Na2CO3 hoc Na3PO4 cho vo 1 trong 2 ng n
HS theo di v
nhn xt
ng CaCl2 v cng tin hnh tng t nh TN 1
Hot ng 4
2. Phng php trao i ion
GV yu cu HS c SGK nm c bin php c th ny
Hot ng 5
89

Cng c v dn d
GV yu cu HS tr li cc cu hi sau :
+ Nc cng l g ?
+ C my loi nc cng , thnh phn ho hc ca tng loi ?
+ Tc hi ca nc cng n i sng , sn xut ?
+ Nguyn tc lm mm nc cng ?
+ Nu cc bin php c th lm mm nc cng tm thi , nc cng vnh
cu ?
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; - trang 119 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

Ngy7 thng 2 nm 2006


Tit 41

Nhm

Mc tiu bi hc
V kin thc
+ Hiu : Nhm l kim loi c tnh kh mnh , nhng yu hn kim loi kim ,
kim th
c bit nhm tan c trong dung dch kim mnh
+ Bit :V tr , cu to , tnh cht ng dng v sn xut nhm
V k nng
+ Bit tm hiu n cht nhm theo trnh t
V tr , cu to D on tnh cht Kim tra d on Kt
lun
+ Vit cc phng trnh ho hc biu hin tnh kh mnh ca nhm
+ Bit thit lp mi lin h gia tnh cht v ng dng ca nhm
+ Vit c PTP iu ch nhm bng phng php in phn oxit nng
chy
Chun b
1. Dng c
- S thng in phn nhm oxit phng to
- n cn , ba cng , cc s
- ng nghim
90

2. Ho cht
Bt nhm , dy magi , bt st(III) oxit , dy nhm , dung dch NaOH
c
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy nu cc bin php lm mm nc cng ? Vit cc phng trnh
phn ng minh ho nu c ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng ca hc sinh
Hot ng 1
I. V tr v cu to
GV yu cu HS :
HS c v tm tt
thng tin tr
Hy nu v tr , vit cu hnh e ca nguyn
li cc cu hi c
lin quan
t nhm , nhn xt v s e lp ngoi cng ?
( nh SGK )
Mng tinh th nhm thuc loi no ?
Gi tr I1 , I2 , I3 ca nhm nh th no ?
Gi tr ny c nh hng g n in tch ion
nhm v s oxi ho ca nhm ?
Hot ng 2
II. Tnh cht vt l
GV yu cu HS c SGK
* Hy nu tm tt tnh cht vt l ca nhm ?
HS tr li nh
SGK
Hot ng 3
III. Tnh cht ho hc
Trn c s nhng kin thc hc , GV yu cu HS :
Hy d on tnh cht ho hc ca nhm ?
HS tr li d
on ca mnh
So snh vi KLK , KLKT ( Na , Mg ) hc
*Tnh kh ca nhm
mnh ,
Vit cc PTP minh ho cho tnh cht ca nhm ?
nhng yu hn KLK
, KLKT
GV kim tra d on bng cc th nghim ho hc :
+ t chy dy nhm trong khng kh
HS quan st th
nghim , nu
+ Tc dng vi HCl , H2SO4 c nng
hin tng v vit
PTP
+ Tc dng vi NaOH
GV han thin v kt lun ( nh SGK )
Hot ng 4
VI . ng dng v sn xut nhm
1. ng dng
* Hy nu mt s ng dng ca nhm ?
2. Sn xut
GV yu cu HS tr li cc cu hi :
91

Nhm c th iu ch bng phng php no ? Hy gii thch ?


Nguyn liu sn xut nhm l g ?
Cho bit cc cng on sn xut nhm ?
Bin php k thut khi in phn nhm oxit nng chy l g ?
Vit s in phn , cc phn ng xy ra mi in cc v phng trnh in phn nhm oxit nng chy
Hot ng 5
-

Cng c v dn d
GV yu cu HS :
- Nu tnh cht ho hc ca nhm , vit cc PTP minh ho ?
GV hng dn HS lm bi tp SGK
3) Ngoi cc sn phm chnh ring : N2 , NO2 , NO , NH4NO3 , cn c
sn phm chung l Al(NO3)3 v H2O
HS t lp phng trnh phn ng
4) C th phn bit cc kim loi nh sau :
a) Dng nc phn thnh 2 nhm
b) Dng dd Na2CO3 phn bit 2 dd NaOH v Ca(OH)2
c) Dng dd NaOH phn bit Al vi Fe
HS nu hin tng v vit PTP xy ra
Dn d v nh: Lm bi tp :1 ; 2 ; 3 ; 4 trang 124 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy10 thng 2 nm 2006


Tit 42

Mt s hp cht quan trng ca nhm

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Hiu tnh cht ho hc ca oxit , hiroxit , mui sunfat ca nhm ;
nhm oxit v nhm hiroxit c tnh lng tnh
- Bit mt s ng dng quan trng ca hp cht nhm
V k nng
- Bit tin hnh mt s th nghim tm hiu tnh cht ho hc ca
Al2O3 , Al(OH)3
92

- Vit cc phng trnh ho hc minh ho cho tnh cht v cch nhn


bit : Al2O3 ; Al(OH)3 ; mui nhm
Chun b
+ ng nghim , n cn
+ Dung dch HCl ; NaOH ; AlCl3 Al2O3
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy nu tnh cht ho hc c trng ca nhm ? Vit cc phn ng minh ho
?

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

I. Nhm oxit Al2O3

Hot ng 1
1. Tnh cht vt l v trng thi t nhin
GV yu cu HS c SGK
HS tr li nh SGK
* Hy cho bit tnh cht vt l v trng thi t
nhin ca Al2O3 ?
Hot ng 2
2. Tnh cht ho hc
GV lm th nghim :
HS theo di SGK v quan
st TN
+ Tc dng ca Al2O3 vi HCl
gii thch v vit PTP
+ Tc dng ca Al2O3 vi NaOH
T rt ra nhn xt v
tnh bn vng
v tnh lng tnh ca
Al2O3
GV lu v tnh lng tnh ca Al2O3
3. ng dng
HS c SGK v rt ra nhn xt
Hot ng 3
ii. nhm hiroxit Al(OH)3

GV yu cu HS :
* Hy d on tnh cht ca Al(OH)3 ?
HS da vo kin thc hc
d on
1. Tnh khng bn nhit
HS vit PTP nhit phn Al(OH)3
HS vit phn ng nh SGK
2. Tnh lng tnh
GV lm th nghim :
+ Tc dng ca Al(OH)3 vi HCl
HS quan st ,gii thch v
vit PTP
+ Tc dng ca Al(OH)3 vi NaOH
( nh SGK )
* Hy nu kt lun v t/c ho hc ca Al(OH)3
* Ti sao dng bng nhm b ho tan trong
HS gii thch nh SGK v
vit PTP
mi trng kim mnh ?
xy ra
Hot ng 4
iii. nhm sunfat

GV yu cu HS c SGK
93

* Hy vit cng thc ca phn chua ?


Nu ng dng ca n trong i sng v trong
sn xut ?
Hot ng 5

HS tr l nh SGK

Cng c v dn d
HS lm bi tp sau :
5) Th mt dy nhm vo dung dch NaOH . D on hin tng xy
ra , gii thch v vit PTP ?
6) D on hin tng v vit cc PTP xy ra khi :
a) Nh t t dung dch NaOH vo dd AlCl3 cho n d c
dung dch A
b) Nh t t dd HCl vo dung dch A cho n d
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 Tang 127
SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

Ngy14 thng 2 nm 2006


Tit 43
Luyn tp
94

Tnh cht ca kim loi kim ,


Kim loi kim th , nhm

Mc tiu bi hc
V kin thc
Hiu c mi quan h gia KLK , KLKT , nhm v cu to nguyn t , tnh
cht ho hc ca n cht v hp cht
V k nng
- So snh cu hnh e , nng lng ion ho , in tch ion , s oxi ho ca mt
s nguyn t tiu biu : Na , Mg v Al , th in cc chun ca cc KL
thy c s ging nhau v khc nhau gia chng
- So snh tnh kh ca cc kim loi v vit c PTP minh ho
- So snh tnh baz ca cc hp cht hiroxit ca cc kim loi trn v vit
c cc P minh ho
Chun b
HS xem li kin thc SGK v lm cc bi tp trong SGK
GV chun b mt s cu hi v bi tp nhm h thng kin thc hc
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( Kt hp trong qu trnh luyn tp )

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

i. Nhng kin thc cn nh

Hot ng 1
1. Cu hnh electron nguyn t
2. in tch ion v s oxi ho
GV yu cu hc sinh lp bng so snh tr li cu hi :
+ So snh s e ngoi cng ca nguyn t cc nguyn t : Na , Mg , Al
+ So snh nng lng ion ho , in tch ion v s oxi ho
Hot ng 2
3. Tnh cht ho hc
a) n cht
GV yu cu HS :
+ So snh s bin i v th in cc chun v mc tnh kh ca
Na , Mg , Al
b) Hp cht
GV yu cu HS so snh tnh baz ca 3 hiroxit NaOH , Mg(OH)2 , Al(OH)3
* Hy vit cc PTP minh ho ?
Hot ng 3
ii. bi tp

GV yu cu HS lm cc bi tp
1) Hy nu phng php ho hc nhn bit :
- 3 kim loi : Al , Mg , Na
- 3 oxit : Al2O3 , MgO , Na2O
- 3 hiroxit : Al(OH)3 , Mg(OH)2 , NaOH
- 3 cht rn l mui : AlCl3 , MgCl2 , NaCl
GV gi HS ln lt ln bng tr li
2) Hy nu im chung v phng php iu ch KLK , KLKT , nhm . Ly
v d minh ho v vit PTP
95

Nguyn tc chung : Kh ion kim loi trong hp cht nng chy bng dng
in mt chiu vi in cc than ch
V d minh ho :
2NaCl

2Na + Cl2

MgCl2

Mg

Cl2

2Al2O3
4Al + 3O2
3) Ho tan hon ton hp kim Al-Mg trong dung dch HCl , thu c 8,96 lit
kh hiro ( ktc). Nu cng cho khi lng hp kim trn tc dng vi dung
dch NaOH , thu c 6,72 lt kh H2 ( ktc )
a. Vit cc phn ng ho hc xy ra ?
b. Xc nh thnh phn phn trm theo khi lng mi kim loi trong
hp kim ?
Bi gii
GV yu cu hc sinh vit cc phn ng xy ra:
2Al

6H+

2Al3+

3H2

Mg

2H+

Mg2+

H2

2Al

+ 2OH

+ 6H2O

2[Al(OH)4]

3H2

S mol H2 ln lt l 8,96 / 22,4 = 0,4 ( mol ) ; 6,72 / 22,4 = 0,3


( mol )
Gi s mol Al , Mg trong hp kim ln lt l x , y . Theo phng trnh phn ng
ta c :
3/2 x + y = 0,4
m 3/2 x = 0,3 y = 0,1 ( mol ) x = 0,2 ( mol )
Vy phn trm khi lng Mg l :
( 0,1 . 24) / ( 0,1 . 24 + 0,2 . 27 ) = 30,8 %
% Al = 100 30,8 = 69,2 %

Cng c v dn d
Dn d v nh: *Lm bi tp :1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 130
SGK
*Tit sau lm bi thc hnh s 5
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

96

Ngy18thng 2 nm 2006
Tit 44
Bi thc hnh s 5

Tnh cht ca kim loi kim


Kim loi kim th , nhm v hp cht

Mc tiu bi hc
- Cng c kin thc v mt s tnh cht ca Na , Mg , Al v hp cht
ca nhm
- Tip tc rn luyn k nng thao tc , quan st v gii thch hin tng
trong TN
Chun b ( Chun b dng c v ho cht cho mt nhm th nghim )
1. Dng c
2. Ho cht
- Cc thu tinh 500 ml
3
- Na
- ng hnh tr c
1
- Mg si hoc bng di
- ng nghim
5
- Al l
- ng ht nh git
3
- Dung dch CuSO4 c
- Phu thu tinh c nh 1
- Dung dch Al2(SO4)3 c
- Gi ng nghim
1
- Dung dch NaOH
- a thu tinh
1
- Dung dch H2SO4 hoc HCl
- Kp kim loi
1
Hot ng thc hnh ca HS
GV chia HS thnh 4 nhm tin hnh th nghim
Th nghim 1: Phn ng ca Na , Mg , Al vi nc
Chun b v tin hnh th nghim a) v b) nh SGK vit
1. Na tc dng vi nc nhit thng
GV lu ch ly Na bng 1/2 ht ng v cn thn khi t chy kh H2
2. Mg , Al tc dng vi nc nhit thng
HS lm th nghim nh SGK
GV hng dn HS quan st hin tng , gii thch bng PTP
Th nghim 2: Phn ng ca Al vi dd CuSO4
HS tin hnh lm th nghim a) v b) nh SGK
GV hng dn HS quan st hin tng v gii thch bng PTP
Th nghim 3: Tnh cht ca Al(OH)3
HS tin hnh th nghim nh SGK
Quan st hin tng xy ra v vit PTP
Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:
Lp
12A4 :-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------........
97

..........................................................................................................................
......
Lp
12A5 .................................................................................................................
........... ..............................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................
Lp
12A6 .................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................
Lp 12A7
..........................................................................................................................
...................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
......................................

Cng c v dn d
Dn d v nh: Tit sau lm bi kim tra 1 tit
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

98

Ngy 20 thng 2 nm 2006


Tit 45
Kim tra 1 tit
Mc tiu bi kim tra
Kim tra HS nhng kin thc sau :
* Mi quan h gia KLK , KLKT , nhm v cu to nguyn t , tnh cht ho
hc ca n cht v hp cht
* So snh cu hnh e , nng lng ion ho , in tch ion , s oxi ho ca mt
s nguyn t tiu biu : Na , Mg v Al , th in cc chun ca cc KL
thy c s ging nhau v khc nhau gia chng
* So snh tnh kh ca cc kim loi v vit c PTP minh ho
* So snh tnh baz ca cc hp cht hiroxit ca cc kim loi trn v vit
c cc P minh ho
* Lm cc bi ton c lin quan n cc kim loi kim , kim th v nhm
Chun b
GV ra mi lp 2 v photo cho mi HS mt trn t giy A4
p n
Cu1 :
Cu 2:
Cu 3:
Cu 4:

Mi ng 0,5
( 2 im )
Ghp ng 1 0,25
( 1 im )
Nhn bit c 1 cht c phn ng minh ho 0,5
( 2 im )
Trnh by nguyn tc chung 0,5
Mi kim loi ly v d minh ho , vit PTHH 0,5
( 2 im )
Cu 5: Vit c 2 phn ng ho hc
( 1 im )
Tnh c khi lng mi cht trong hn hp
( 1 im )
Tnh c th tch NaOH 4M
( 1 im )
Kt qu kim tra
Lp / loi
km

Gii

Kh

T.bnh

Yu ,

99

12A4
.............
12A5
.............
12A6
.............
12A7
.............
Tng
hp :
...

...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................

.............................................................................................................

H v tn HS : ................................................................Lp 12A
im : ................
Kim tra 1 tit

Phn I : trc nghim khch quan

Cu1 Hy khoanh trn vo p n ng ( 2 im )


1. Cc kim loi u phn ng d dng vi nc nhit thng
A . Na , Al , Cu
B. Ca , Na , Ba
C. Mg , Na , Ca
D. Na
, Ca , Fe
2. Dy kim loi u c phn ng vi dung dch CuCl2
A.
Na , Al , Cu , Ba
B.
Al , Mg , Ca , Ag
C.
Na , Ca , Mg , Al
D.
Ba , Na , Al , Hg
3. Dy cc kim loi u phn ng c vi H2SO4 long
A.
Na , Ca , Mg , Al
B.
Na , Ba , Ag , Al
C.
Fe , Ca , Ba , Cu
D.
Al , Mg , K , Hg
4. Cc hiroxit u tan trong nc
A. NaOH , Ba(OH)2 , Mg(OH)2
B. Ca(OH)2 , KOH , Al(OH)3
C. NaOH , Ba(OH)2 , Ca(OH)2
D. Cu(OH)2 , NaOH , KOH
Cu 2 Hy ghp 1ch ci : A , B ... ct bn tri vi mt s : 1, 2...
ct bn phi sao cho ph hp ( 1 im )
Th nghim
A. Cho dy nhm vo cc ng
ra , kim loi tan
dd NaOH c

Hin tng
1. C bt kh mu nu thot
dn v dung dch

khng mu
B. Cho l nhm vo dung dch H2SO4
tan dn v
c ngui
C. Cho l Mg
dn

2. Kh mi hc thot ra , kim loi


dung dch khng mu
3. Bt kh xut hin , kim loi tan
100

vo dung dch HNO3 c , nng

to thnh dung dch khng

mu
D. Cho kim loi Na vo dung dch
CuSO4

4. Khng c hin tng g xy ra


5. Bt kh thot ra , kim loi tan

dn v c
kt ta mu xanh xut
hin
p
n :....................................................................................................................
..........
..........................................................................................................................
...................
Phn I : T lun ( 7 im )
Cu 3 : C 4 kim loi mu trng : Ag , Al , Mg , Na . Hy nu phng php
ho hc nhn bit cc kim loi trn . Vit phng trnh ho hc minh ho nu
c
Cu 4 : Hy nu nguyn tc chung iu ch kim loi : Na , Mg , Al .
Ly v d vit PTHH minh ho
Cu 5: Cho 15,6 gam hn hp bt Al v Al2O3 tc dng vi dung dch NaOH
d , thu c 6,72 lt kh H2 (ktc ) . Hy cho bit :
a) Cc phn ng ho hc xy ra ?
b) Khi lng mi cht trong hn hp ?
c) Tnh th tch dung dch NaOH 4M tham gia cc phn ng trn ?
( Al = 27 , O = 16 )
H v tn HS : ................................................................Lp 12A
im : ................
Kim tra 1 tit

Phn I : trc nghim khch quan

Cu1 Hy khoanh trn vo p n ng ( 2 im )


1. Cc kim loi u phn ng d dng vi nc nhit thng
A . Mg , Na , Ca
B. Na , Ca , Fe
C. Na , Al , Cu
D.
Ca , K , Ba
2. Dy kim loi u c phn ng vi dung dch Cu(NO3)2
A.
Na , Ba , Mg , Al
B.
Ca , Na , Al , Hg
C.
Na , Al , Cu , Ba
D.
Al , Mg , Ba , Ag
3. Dy cc kim loi u phn ng c vi HCl
A.
Fe , Ca , Ba , Cu
B.
Al , Mg , K , Hg
C.
K , Ba , Mg , Al
D.
Na , Ba , Ag , Al
4. Cc hiroxit u tan trong nc
A. NaOH , Ba(OH)2 , Mg(OH)2
B. KOH , Ba(OH)2 , Ca(OH)2
C. Ca(OH)2 , KOH , Al(OH)3
D. Cu(OH)2 , NaOH , KOH
Cu 2 Hy ghp 1ch ci : A , B ... ct bn tri vi mt s : 1, 2...
ct bn phi sao cho ph hp ( 1 im )
101

Th nghim

Hin tng

A. Cho kim loi Na vo dung dch


CuSO4

1. Khng c hin tng g xy ra

B. Cho l Mg
dn
vo dung dch HNO3 c , nng

2. Bt kh xut hin , kim loi tan


to thnh dung dch khng

mu
C. Cho l nhm vo dung dch H2SO4
tan dn v
c ngui
D. Cho dy nhm vo cc ng
ra , kim loi tan
dd NaOH c

3. Kh mi hc thot ra , kim loi


dung dch khng mu
4. C bt kh mu nu thot
dn v dung dch

khng mu
5. Bt kh thot ra , kim loi tan
dn v c
kt ta mu xanh xut
hin
p
n :....................................................................................................................
..........
..........................................................................................................................
...................
Phn I : T lun( 7 im )
Cu 3 : C 4 oxit kim loi : Na2O , Al2O3 , MgO , CaO . Hy nu phng php
ho hc nhn bit cc oxit kim loi trn. Vit phng trnh ho hc minh ho
nu c
Cu 4 : Hy nu nguyn tc chung iu ch kim loi : K , Mg , Al . Ly
v d vit PTHH minh ho
Cu 5: Cho 18,6 gam hn hp Al v Al(OH)3 tc dng vi dung dch NaOH d ,
thu c 13,44 lt kh H2 (ktc ) . Hy cho bit :
a. Cc phn ng ho hc xy ra ?
b. Khi lng mi cht trong hn hp ?
c. Tnh th tch dung dch NaOH 4M tham gia cc phn ng trn ?
( Al = 27 , O = 16 )
Chng VI : crom st - ng
Mc tiu ca chng
1. Kin thc
HS bit v hiu :
- Cu to nguyn t v v tr ca mt s KL chuyn tip trong bng
tun hon
- Cu tao n cht ca mt s kim loi chuyn tip
102

- S xut hin cc trng thi oxi ho


- Tnh cht l ho hc ca mt s n cht v hp cht
- Sn xut v ng dng ca mt s kim loi chuyn tip quan trng
2. K nng
- Rn luyn k nng vn dng kin thc gii thch tnh cht ca
cc cht
- Bit phn on v so snh tm hiu tnh cht
3. Thi
- Bit yu qu thin nhin v bo v ti nguyn
- C thc vn dng nhng kin thc ha hc khai thc , gi gn
v bo v mi trng
Ngy26 thng2 nm 2006
Tit 46

Crm

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit cu hnh e nguyn t v v tr ca nguyn t crom trong bng
tun hon
- Hiu c tnh cht l , ho hc ca n cht crom
- Hiu c s hnh thnh trng thi oxi ho ca crom
- Hiu c phng php s dng sn xut crom
V k nng
- Vn dng c im cu to nguyn t v cu to n cht
gii thch tnh cht l , ho hc c bit ca crom
- Rn luyn k nng hc tp theo phng php nghin cu , t duy logic
Chun b
1. Gio vin
- Bng tun hon cc nguyn t ho hc
- M hnh hoc tranh v mng tinh th lc phng
- Mt s vt dng m crom
2. Hc sinh
- n li kin thc vit cu hnh e nguyn t
- Tm hiu s hnh thnh dy cc kim loi chuyn tip
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( GV dnh thi gian gii thiu chng )

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1
I . V tr v cu to

Hot ng ca hc sinh

GV cho HS tm v tr crom trong bng tun hon


trong bng TH
* Hy vit cu hnh e nguyn t ca crm ?
yu cu
* S phn b e vo cc lng t ?
* Nhn xt v s lp e , s e c thn ?

HS tm v tr crom
HS ln lt thc hin
ca GV
103

* Hy d on nhng s oxi ho c th c ca Cr ?
GV lu nhng s oxi ho ph bin : +2 , +3 , +6
Mi h/c ng vi mt trng thi oxi ho c mu sc
c trng , nn crom ngha l mu sc
GV cho HS quan st m hnh mng tinh th Crom
Hot ng 2
ii. tnh cht vt l

GV yu cu HS tm hiu SGK
* Hy nu nhng tnh cht vt l c bit ca Cr ?
Gii thch nhng tnh cht vt l c bit ?
Hot ng 3

HS tr li nh SGK

HS d on tnh cht :
*Hy d on kh nng hot ng ho hc ca crom ? 1. Tc dng vi phi
kim
*Minh ho bng phn ng ho hc ?
2. Tc dng vi nc
*Ti sao crom c mt s tnh cht bt thng ?
3. Tc dng vi axit
*Hy so snh vi nhm hc ?
HS pht biu nh
SGK
Hot ng 4
iii. tnh cht ho hc

iv. ng dng

GV yu cu HS c SGK
*Hy nu ng dng ca crom ?
Hot ng 5
v. Sn xut

*Crom c sn xut nh th no ?
PTP minh
* Nguyn liu , phng php ?

HS tr li nh SGK
HS tr li v vit
ho ( nh SGK )

Hot ng 6

Cng c v dn d
Hy so snh tnh cht ho hc ca nhm v crom ? Vit PTHH minh ho ?
a) Ging nhau :
- Phn ng vi phi kim
- Phn ng vi axit long HCl , H2SO4
- Bn trong khng kh v khng phn ng vi nc
- B th ng ho trong axit c ngui : HNO3 , H2SO4
b) Khc nhau :
- Nhm ch c 1 trng thi oxi ho +3 cn crom c nhiu trng thi oxi
ho . Khi phn ng vi axit nhm cho hp cht nhm (III) cn crom cho
hp cht crom(II)
- Nhm c tnh kh mnh hn crom nn kh c crom(III) oxit
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 136
SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
104

..........................................................................................................................
...................................................
Ngy27 thng2 nm 2006
Tit 47

Mt s hp cht ca Crom

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit tnh cht ho hc c trng ca cc hp cht crom (II) , crom(III)
, crom(IV)
- Bit c ng dng ca mt s hp cht ca crom
V k nng
Tip tc rn luyn k nng vit PTHH , c bit l phn ng oxi ho kh
Chun b
1. Gio vin
Ho cht : bt Cr2O3 ; dd CrCl3 ; Cr2(SO4)3 ; K2Cr2O7 ; KOH ; NaOH ; HCl ;
H2SO4 long ; KI
Dng c : Gi ng nghim , ng nghim , kp g
2. Hc sinh
- c k bi crom
- Xem li dy th in cc chun ca kim loi , c bit cc cp ln
cn vi crom
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy nu tnh cht ho hc ca crom ? Vit cc phn ng minh ho ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

i. hp cht crom(II)

GV yu cu HS nghin cu SGK
* Hy cho bit c nhng loi h/ cht crom(II) no?
HS pht biu nh SGK
* T/c ho hc ch yu ca cc hp cht ny l g?
* Tnh cht ho hc
ch yu l
* Vit cc PTHH minh ho t/c ho hc nu?
tnh kh mnh
1. Crom (II) oxit CrO
*Tc dng vi axit to
thnh mui
2. Crom(II) hiroxit Cr(OH)2
HS vit P minh ho nh
SGK
3. Mui crom(II)
ii. hp cht crom(III)

Hot ng 2
1. Crom(III) oxit Cr2O3
GV lm th nghim :
+ ng 1 : Cr2O3 vi H2O
+ ng 2 : Cr2O3 vi HCl
+ ng 3 : Cr2O3 vi NaOH
HS quan st , nhn xt v vit PTHH minh ho ?
SGK

HS nu nhn xt nh SGK
HS vit phn ng nh
105

GV lu : Cr2O3 khng tan trong dung dch


axit , kim long
Hot ng 3
2.Crom (III) hiroxit
GV lm th nghim :
ng , nhn xt
+ iu ch Cr(OH)3
( nh SGK )
+ Cho tc dng vi HCl , NaOH
Hot ng 4
3.Mui crom(III)
GV gii thiu : a s mui crom(III) u tan ,
kt tinh di dng tinh th ngm nc
GV :Da vo s oxi ho v th in cc chun
ca cc cp oxi ho - kh ca crom , yu cu HS :
* Hy d on t/c ho hc ca mui crom (III)
GV rt ra kt lun ( SGK )

HS quan st hin tVit PTHH minh ho

HS theo di ( SGK )
+ Tnh oxi ha
+ Tnh kh
HS vit P nh SGK

Iii. Hp cht Crom(VI)

Hot ng 5
1. Crom(VI) oxit CrO3
GV yu cu HS nghin cu SGK
*Hy cho bit tnh cht ho hc ca CrO3 ?
T s gi ca GV , HS
pht biu
*So snh vi h/c SO3 ( im ging v khc nhau)
v rt ra nhn xt
( SGK )
GV gi HS so snh
Hot ng 6
2. Mui cromat v icromat
GV cho HS quan st mu vt v nhn xt
- Mui icromat bn ,
kt tinh thnh
HS quan st dung dch K2Cr2O7
tinh th
GV lm th nghim :( nh SGK )
- HS quan st nhn xt s
i mu
GV lm th nghim th tnh oxi ho ca mui
- HS quan st , nhn xt
v vit
icromat ( nh SGK )
PTHH xy ra
GV lu : hp cht crom rt c
- HS nhn xt s oxi ho
ca crom
Hot ng 7

Cng c v dn d
Hy vit cc PTHH thc hin s chuyn ho sau :
Cr CrCl2 Cr(OH)2 Cr(OH)3 CrCl3 CrCl2
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 136 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
106

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
............................................................................

Ngy 5 thng 3 nm 2006


Tit 48

St

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit v tr nguyn t st trong bng tun hon
- Bit cu hnh electron nguyn t , ion Fe2+ ; Fe3+.
- Hiu c tnh cht ho hc c bn ca n cht st
V k nng
- Tip tc rn luyn k nng vit cu hnh electron nguyn t v cu
hnh electron ion
- Rn luyn kh nng hc tp theo phng php so snh , i chiu v
suy lun logic
Chun b
1. Gio vin :
- Bng tun hon cc nguyn t ho hc
- Tranh v mng tinh th st : mng lp phng tm khi v mng lp phng tm din
- Mt s mu qung st thng gp
- Dng c ho cht : dd HNO3 , dd H2SO4 ( c v long ) ; kim loi st ;
ng nghim ; n cn .
2. Hc sinh :
- c SGK trc tm hiu s hnh thnh cc ion Fe2+ v Fe3+
- Tm v tr th in cc ca cc cp oxi ho - kh ca st v cc
cp ln cn trong dy th in cc
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( 5 pht )
Hy lp PTHH ca phn ng sau :
CrCl3 +

Cl2

+ NaOH

Na2CrO4 +

NaCl

H2O

V cho bit vai tr cc cht tham gia phn ng


107

Bi mi
Hot ng ca gio vin
Hot ng 1 ( 7 pht )

Hot ng ca hc sinh

I . v tr v cu to

1. V tr ca st trong Bng tun hon


HS theo di bng
tun hon v tr li
GV treo Bng tun hon cc nguyn t
+ St chu k 4 ,
nhm VIII B
ho hc v yu cu HS :
Z = 26 ; M = 56
Hy tm v tr ca st trong Bng tun hon
+ Cc nguyn t :
Co ; Ni c tnh
Cho bit s hiu nguyn t v nguyn t khi
cht gn ging vi st
h st
ca st
Nu mt s nguyn t ln cn vi st ?
2. Cu to ca st

a. Cu hnh electron
HS ln bng thc
hin yu cu bn
GV yu cu HS ln bng vit cu hnh electron
( nh SGK )
ca Fe .
Fe : 1s22s22p63s23p6
3d64s2
+ Vit di dng lng t
T c im cu hnh electron ca nguyn t Fe
HS pht biu nh
SGK :
GV hng dn HS :
Em c nhn xt g v kh nng nhng e ca
Fe - 2e
Fe2+
nguyn t Fe

Fe - 3e

Fe3+
Hy vit cu hnh e ca ion Fe2+ ; Fe3+
GVnhn xt v kt lun :
b. Cu to n cht
GV treo hnh v mng tinh th st
xt s ging v
GV gii thch s khc nhau
mng tinh th
3. Mt s tnh cht khc ca st
GV gii thiu nh SGK
Hot ng 2 ( 4 pht )

Kt lun : ( SGK )
HS quan st v nhn
khc nhau ca 2 kiu

HS theo di SGK

ii. tnh cht vt l

Hy cho bit st c nhng tnh cht vt l g ?


Khi ch to la bn ngi ta s dng tnh cht
vt l no ca st ?
GV b sung kin ca HS
Hot ng 3 (18 pht )

HS tr li nh SGK

108

Fe+2

iii. tnh cht ho hc

Hy d on kh nng hot ng ca st ?

Tnh kh : Fe

Fe+3
T d on ca HS , GV t vn :
Vy trong nhng trng hp no Fe s b oxi ho
thnh Fe+2 ; Fe+3
1. Tc dng vi phi kim

GV yu cu HS ly v d : st tc dng vi PK
Fe + S
FeS
Vit PTHH minh ho
2Fe + 3Cl2
2FeCl3
Nhn xt s oxi ho ca st trong cc P ? 3Fe + 2O2
Fe3O4
Em c nhn xt g v kh nng PK oxi ho st
T nhn xt ca HS GV lu :
Lu : - PK mnh : F2 , Cl2
, Br2 ,
O2 OXH st v
+3
Fe
- PK yu hn : S,I2
+2
OXH st v Fe
2. Tc dng vi axit

* Vi dung dch HCl , H2SO4 long


GVlm th nghim : st tc dng vi
HS quan st TN , nhn
xt v vit
dd HCl , H2SO4 long
PTHH ca P xy ra (nh
SGK )
Hy xc nh cht OXH , cht Kh
Fe + 2H+
Fe+2
+ H2
* Vi dung dch HNO3 , H2SO4 c

GV lm TN : - Th inh st vo
HS quan st nhn xt
dd HNO3c ngui v H2SO4 c , ngui
* St khng phn ng
vi dung dch
( HNO 3 , H2SO4 )
c , ngui
- Sau tip tc un nng
HS quan st nhn
xt mu ca kh
bay ln
Hy vit PTHH ca P xy ra ?
HS vit PTHH ca P ( nh
SGK )
Xc nh cht oxi ho , cht kh ?
Nhn xt : Fe
+3
Fe
Nhn xt v mc OXH ca cc cht
S+6 , N+5 v s OXH
thp hn
3. Tc dng vi mui

Hy vit PTHH ca P gia st vi dd


HS vit PTHH nh SGK
mui CuSO4 v AgNO3
109

Ti sao trong P vi mui ng ,st b OXH


in cc
ti +2,trong P vi mui bc st b OXH ti +3
Kh

HS da vo gi tr th
chun ca cc cp OXH
gii thch

4.Tc dng vi nc

St tc dng vi nc /k no ?
GV gii thiu , HS vit v cn bng PTHH
HS vit PTHH ( nh SGK )
nhit thng mt mu st trong
- St s b OXH chm
trong nc c
khng kh m s c hin tung g ?
oxi to g st
Gii thch v vit PTHH ca P xy ra ?
3Fe + 4H2O + 3O2
4Fe(OH)3
Vy bo v dng bng st phi lm g ?
HS lin h thc tin
cuc sng
Tm li t nhng tnh cht ho hc trn , em
c kt lun g v tnh cht ho hc ca st ?
Kt lun chung :
+ St l KL c tnh kh trung bnh
+ Tu thuc vo tc nhn OXH v /k phn ng m st c th b
OXH n Fe+2 hoc Fe+3
+ St b th ng ho trong axit HNO3 v H2SO4 c, ngui
Hot ng 4 ( 5 pht )
Iv . trng thi t nhin

GV cho HS nghin cu mu khong vt ca st


Trong t nhin st c u ?
St c th tn ti trng thi no ?
Loi khong vt no c gi tr trong cng nghip luyn kim ?
HS nghin cu SGK v tr li
Hot ng 5 ( 6 pht )

Cng c kin thc trng tm

1. Da vo cu hnh electron nguyn t ca st , hy gii thch ti sao


trong cc phn ng ho hc st li b OXH n Fe+2 ; Fe+3 . Ly 2 v
d , vit PTHH minh ho
2. Hy vit PTHH c th xy ra gia st vi cc cht sau : O2 , I2 , nc
trong khng kh , H2SO4 long , HNO3 c nng , dd AgNO3
GV hng dn HS ln bng vit PTHH ca cc phn ng xy ra
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 144
SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:...................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
.........................................................
110

..........................................................................................................................
............
Ngy7 thng 3 nm 2006
Tit 49

Hp cht ca st

Mc tiu bi hc
V kin thc
+ Hiu c nhng tnh cht ho hc ca hp cht Fe(II)v Fe (III)
+ Bit phng php iu ch mt s hp cht Fe (II) v hp cht Fe(III)
+ Bit ng dng ca hp cht Fe (II) v hp cht Fe(III)
V k nng
+ Tip tc rn luyn k nng vit PTHH , c bit l phn ng oxi ho - kh
.
+ Rn luyn k nng thc hin v quan st th nghim
Chun b
1. Gio vin
Dung dch : mui Fe(II) , Fe(III) , KMnO4 , KI , h tinh bt , H2SO4 long , NaOH
ng mnh . ng nghim , n cn
2. Hc sinh
+ n li cch lp phng trnh ho hc ca phn ng oxi ho - kh
+ c trc bi 35 - SGK
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Tnh cht ho hc c trng ca st l g ? Vit cc phn ng minh
ho ?

Bi mi
Hot ng ca gio vin

i. Hp cht st ( II )

Hot ng ca hc sinh

St c nhng mc oxi ho c bn no ? T
0 ; +2 ; +3
d on hp cht st ( II ) th hin tnh cht
trng l tnh kh
g trong cc phn ng ho hc ?
Fe3+ + 1e
Hot ng 1 ( 12 pht )
1. St ( II ) oxit : FeO
* Hy vit PTHH ca phn ng gia FeO vi
ng v
dd HCl ; dd HNO3 ; dd H2SO4 c , nng
* S OXH ca st thay i nh th no trong
khng i
cc phn ng trn ?
nng
Fe+3
T kin ca HS , GV nhn mnh thm: khi

S oxi ho ca Fe :
Tnh cht ha hc c
Fe2+

HS vit PTHH ca cc phn


nhn xt :
+ Vi axit HCl s OXH +2
+ Vi HNO3 ; H2SO4c
Fe +2

111

tc dng vi cht c tnh oxi ho mnh, hp


cht st (II) th hin tnh kh v l tnh cht c
bn ca n
HS ghi nh
GV gii thiu phn ng iu ch FeO
PTHH nh SGK
2. St (II) hiroxit , Fe(OH)2
GV gii thiu v Fe(OH)2
HS theo di t/c vt l ca
Fe(OH)2
GV lm th nghim : iu ch Fe(OH)2
HS quan st s thay i
mu t trng *V sao kt ta t mu trng xanh chuyn
xanh sang
nu ca sn phm
sang mu nu ?
HS vit PTHH gii
thch ( nh SGK )
GV lu HS cch iu ch Fe(OH)2
HS ghi nh ( nh SGK )
GV cht li : Fe(OH)2cng c tnh kh tng
HS v nh vit cc phn
ng ca
t nh FeO
Fe(OH)2 vi HNO3 ; H2SO4
, nng
GV kt lun : Ngoi tnh kh l tnh cht c
trng , FeO , Fe(OH)2 c t/c nh mt baz ,
HS t ly VD minh ho
oxit baz khng tan khc ( hc lp 9 )
Hot ng 2 ( 6 pht )
3. Mui st ( II )
GV gii thiu mui st ( II )
* Hy ly VD minh ho cho tnh kh ca
mui st ( II )
GV yu cu HS vit PTHH ca phn ng gia
FeSO4 + KMnO4 + H2SO4
GV : Vy khi td vi cht oxi ho mnh mui
st ( II ) th hin tnh kh
* Lm cch no /c mui st ( II )
ho ( SGK )
GV t vn : t nhng tnh cht ca hp
st(II) th hin
cht st ( II ) , hy rt ra kt lun chung
vi cht OXH
ii. hp cht st ( III )

* Trong cc phn ng ho hc Fe3+ th hin


tnh cht g ?

HS theo di nh SGK
HS vit PTHH nh SGK
HS vit P nh hng dn

HS vit PTHH minh


Kt lun : Hp cht
tnh kh khi tc dng
Fe3+ + 1e
Fe2+
Fe3+ + 3e
Fe
Vy st (III) th hin

tnh OXH
Hot ng 3 ( 8 pht )
1. St (III) oxit : Fe2O3
* Hy vit PTHH dng phn t , v ion rt gn
( nu c ) ca : Fe2O3 vi HCl , CO ?
GV thng bo phn ng nhit phn Fe(OH)3

HS vit PTHH nh SGK


HS ghi nh P /c Fe2O3
112

Trong thin nhin tn ti dng qung hematit


2. St (III) hiroxit : Fe(OH)3
* Hy vit cc phn ng chng t Fe(OH)3 l
( SGK )
baz khng tan v P /c n ?
GV yu cu HS nhn xt v tnh
vi axit to
cht ca Fe2O3 v Fe(OH)3
kh t0 cao

HS vit PTHH minh ho


*Fe2O3 ; Fe(OH)3 tc dng
mui v nc ngoi ra Fe2O3 b
bi cc cht kh : C , CO , H2

, ...
Hot ng 4 ( 5 pht )
3. Mui st ( III )
GV gii thiu mui st (III)
GV lm th nghim : Fe + FeCl3
Cu + FeCl3
T nhng tnh cht nu GV yu cu HS
* Hy rt ra kt lun chung v tnh cht ca
ng ca hp
hp cht st ( III ) ?
tnh OXH
Hot ng 5 ( 7 pht )

HS quan st hin tng


Vit PTHH ca P xy ra
Kt lun : t/c c trcht st ( III ) l

Cng c
GV thit k phiu hc tp pht cho tng nhm HS vi ni dung nh sau :
Phiu hc tp s 1: Vit PTHH ca phn ng gia cc cht sau :
FeO
+
HNO3

.............................................................................

FeO

HCl

.............................................................................
Fe(OH)2

H2SO4

.............................................................................

Fe(OH)2

HNO3

..............................................................................

Hp cht st ( II ) th hin tnh cht g trong cc phn ng trn ?


Phiu hc tp s 2 : Vit PTHH ca phn ng gia cc cht sau:
Fe2O3

H2
FeCl3
Fe

...............................................................................
+
..............................................................................

.
113

FeCl3

Cu

..............................................................................

Hp cht st ( III ) th hin tnh cht g trong cc phn ng trn ?


Cho i din mi nhm pht biu kin ca nhm mnh ( Nu c n
chiu th chiu kt qu ln s tit kim thi gian hn )
GV tng kt li tnh cht c bn ca hp cht st ( II ) , hp cht
st ( III )

Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 162 SGK


Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy11 thng3 nm 2006


Tit 50

Hp kim ca st

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit thnh phn nguyn t trong gang v thp
- Bit phn loi , tnh cht , ng dng ca gang v thp
- Bit nguyn liu v nguyn tc sn xut gang v thp
- Bit mt s phng php luyn gang v thp
V k nng
Vn dng kin thc v tnh cht ho hc ca st v cc hp cht ca st
gii thch cc qu trnh ho hc xy ra trong qu trnh luyn gang v
thp
Gio dc tnh cm
- Bit gi tr v kinh t v gi tr s dng ca cc loi gang , thp
- C thc v bit cch s dng , bo v cc vt bng gang , thp
Chun b
1. Gio vin
- Tranh v s l cao v cc phn ng ho hc xy ra trong l cao
- Tranh v s l thi oxi
114

- Mt s mu vt bng gang , thp


- Su tp cc thng tin v ng dng ca gang , thp trong i sng v
trong k thut
2. Hc sinh
- Hc k tnh cht ho hc ca n cht st v cc oxit st
- Xem li kin thc v hp kim
- Su tm tranh nh , mu vt c lin quan n gang , thp
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy nu tnh cht ho hc ca hp cht st ( II ) . Vit cc phn ng minh
ho ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

i. gang

Hot ng 1
1. Phn loi , tnh cht v ng dng ca gang
GV gii thiu mu vt bng gang ,
HS quan st mu vt
gang trng , gang xm
* Gang l g ?
HS tr li nh SGK
* Gang c my loi ? Chng khc nhau ch no ?
* Tnh cht v ng dng ca cc loi gang l g ?
* Ti sao vt li lm bng gang ch khng phi
l st nguyn cht ?
Hot ng 2
2. Sn xut gang
GV hng dn HS nghin cu SGK
HS c SGK
* luyn gang cn nhng nguyn liu g ?
HS tr li nh
SGK
* Nguyn tc ca vic luyn gang l g ?
* Cho bit nhng phn ng ho hc xy ra trong l cao ?
GV dng tranh v s l cao v cc phn
ng xy ra trong l cao gii thiu
GV tip tc m thoi vi HS :
HS tham gia m
thoi
* Kh l cao l g ? Thnh phn ca kh l cao ?
v tr li nh
SGK
* Kh l cao c gy nhim mi trng khng ?
Lm th no gim thiu s nhim ?
ii. thp

Hot ng 3
1. Phn loi , tnh cht v ng dng ca thp
GV hng dn HS nghin cu SGK
* Thnh phn nguyn t trong thp ? So vi gang
SGK
c g khc ?
* Thp c chia thnh my loi ? Da trn c s no ?
* Cho bit ng dng ca thp ?
Hot ng 4

HS c SGK
HS tr li nh

115

2. Sn xut thp
GV m thoi vi HS
HS tr li nh SGK
* Nguyn tc sn xut thp
* Nguyn liu sn xut thp
* Cc phn ng ho hc xy ra trong qu trnh luyn thp
* Cc phng php luyn thp , u nhc im
ca mi phng php ?
GV dng s l thi oxi ch dn cho HS thy c
s vn chuyn ca nguyn liu trong l
So snh cc phng php luyn thp c g ging
v khc nhau
Hot ng 5

Cng c v dn d
Hy vit cc phn ng ho hc xy ra trong l cao ?
O2 CO2

C +
CO2 +
3Fe2O3
Fe3O4
FeO

CO

2 Fe3O4 + CO2

3 FeO

CO

Fe

CaO

+ CO2

+ CO
+

CaCO3

2CO

CaO + SiO2

+
+

CO2
CO2

CaSiO3

Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 trang 153 SGK


Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...................................................
Ngy12 thng3 nm 2006
Tit 51

ng Mt s hp cht ca ng

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit v tr ca nguyn t ng trong bng tun hon
- Bit cu hnh e nguyn t ca ng
- Hiu c tnh cht ho hc c bn ca ng
- Bit tnh cht , ng dng mt s hp cht v hp kim ca ng
- Bit cc cng on ca qu trnh sn xut ng
V k nng
- Rn luyn k nng s dng dy th in cc chun ca kim loi xt
on chiu hng ca phn ng oxi ho - kh
- Tip tc rn luyn k nng vit PTHH , c bit l phn ng oxi ho kh
116

- Rn luyn k nng thc hin v quan st th nghim


Chun b
1. Gio vin
- Mng tinh th lp phng tm din
- Cc mu vt ng , qung ng v hp kim ng
- Ho cht dng c : Dung dch : H2SO4 c , long ; HNO3 ; HCl ; mnh
ng kim loi ; ng nghim .
2. Hc sinh :
- n li cch vit cu hnh e nguyn t ca ng
- Su tm tranh nh , t liu v cc ng dng ca ng v hp kim ng
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Hy vit cc phn ng ho hc xy ra trong l cao ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc

sinh
a. ng

Hot ng 1

i. v tr v cu to

1. V tr ca ng trong bng tun hon


* Tm v tr ca nguyn t ng trong bng tun hon ?
* Xung quanh nguyn t ng c nhng nguyn t no ? HS ln bng tr
li nh SGK
GV lu ng l nguyn t cng nhm vi cc nguyn
t kim loi qu
2. Cu to ca ng
*Vit cu hnh e nguyn t ng , ion Cu2+ , Cu+
HS ln bng vit
cu hnh e
* Cu hnh e nguyn t ng c g c bit . Hy d
nguyn t
ca Cu
on kh nng nhng e ca nguyn t ng ?
GV gii thiu mng tinh th ng
3. Mt s tnh cht khc ca ng
GV gii thiu
HS theo di
Hot ng 2
ii. tnh cht vt l

* ng c nhng tnh cht vt l c bit no ?


nh SGK
Hot ng 3
iii. Tnh cht ho hc

* Hy d on kh nng hot ng ho hc ca ng ?
A , th in
* Kh nng th hin nhng tnh cht ho hc no ?
, cu hnh e
1. Tc dng vi phi kim
2. Tc dng vi axit
3. Tc dng vi dung dch mui

HS tr li

HS da vo
cc ca ng
d on

117

GV lm th nghim chng minh


hin tung v
* Phn ng ca ng vi H2SO4 long hoc c nng
ng xy ra
* Phn ng ca ng vi HNO3 long hoc c
* Phn ng ca ng vi HCl c mt oxi khng kh
* Phn ng ca ng vi dung dch mui : AgNO3 ; FeCl3
GV tip tc m thoi :
* ng c bn trong khng kh khng ? Ti sao trong
HS tr li v
khng kh ng li b ph mt lp mng c mu xanh ?
SGK
* ng c th cho my mc oxi ho ? Khi no th thu
c Cu+ , Cu+2 . Ly v d minh ho ?
Hot ng 4

HS quan st
vit cc phn

Da vo thc t
gii thch nh

Cng c v dn d
Hy cho bit tnh cht ho hc ca ng ? Vit cc phn ng minh
ho ?
Dn d v nh: Lm bi tp : 4 ; 5 - trang 159 SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy19 thng3 nm 2006


Tit 52
118

ng Mt s hp cht ca ng ( Tip theo )

Mc tiu bi hc
Chun b
Hot ng dy v hc

Nh nu tit 51

Kim tra bi c
Hy nu y tnh cht ho hc ca ng . Vit cc phn ng
minh ho ?

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 5
iv. ng dng ca ng

Hot ng ca hc sinh

Hy nu nhng ng dng ca ng trong i sng ?


GV nhn xt v b sung nhng kin ca HS
Hot ng 6
V. Sn xut ng

GV nu cu hi :
+ Trong t nhin ng tn ti nhng dng no ?
+ Loi khong no c gi tr trong cng nhip
sn xut ng ?
+ Nu nhng cng on ch yu trong qu
PTP nh SGK
trnh sn xut ng ?
GV b sung v nhn mnh mt s
( nh SGK )
Hot ng 7
B. Mt s hp cht ca ng

GV hng dn HS tr li cc cu hi sau :
hi
* Hy k tn mt s hp cht ca ng ?
* Trnh by tnh cht ho hc ch yu ca cc hp
nh SGK )
cht ?
* Cho bit phng php iu ch cc hp cht ?
1. ng (II) oxit: CuO
2. ng (II) hiroxit: Cu(OH)2
3. ng (II) sunfat: CuSO4
4. ng cacbonat baz : CuCO3.Cu(OH)2
GV lu tt c cc mui ng u rt c
Hot ng 8

HS tr li nh SGK

HS tr li nh SGK

HS tr li v vit

HS tr li theo cu
HS vit cc PTHH (

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm bi tp sau :
1. Vit cc phng trnh ho hc thc hin dy bin ho sau :
Cu CuO CuCl2 Cu(OH)2 CuO Cu
HS ln bng vit cc PTHH ca cc phn ng xy ra trong dy bin ho
trn
2. Bng cch no c th tinh ch c dung dch st (II) sufat khi tp
cht ng (II) sunfat
119

GV hng dn HS lm bi tp v nh :
BT4- trang 159 SGK
a) Phng php iu ch CuCl2
Cu + Cl2 CuCl2
2Cu + 4HCl + O2 2CuCl2 + 2H2O
b) Tch ring Ag , Cu
Cch 1: t nng hn hp trong khng kh
2Cu + O2 2CuO
Ag khng phn ng
Ho tan hn hp vo axit HCl : Ag khng phn ng tch ring
CuO CuCl2 Cu
Cch 2 : - Ho tan hn hp vo dung dch HNO3
- Thu c dung dch em c cn ,phn hu cho Ag v CuO
- Ri li tip tc lm nh trn
Cch 3: Cho hn hp vo dung dch FeCl3 , ch c Cu phn ng cn li
Cu + 2FeCl3 CuCl2 + 2FeCl2
Ag khng phn ng
- Cho dung dch NH3 d vo dung dch sau phn ng lc kt ta Fe(OH)2
- Cho HCl n d vo , sau un nng thu c dung dch CuCl2
- in phn dung dch CuCl2 thu c Cu
Dn d v nh: Lm bi tp : 5 ; 6 ; 7 ; 8 Trang 159 - SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

120

Ngy20 thng3 nm 2006


Tit 53 - 54

S lc v mt s kim loi khc

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Bit v tr ca mt s kim loi quan trng trong bng tun hon
- Bit cu to nguyn t v tnh cht ho hc ca chng
- Bit ng dng v phng php iu ch cc kim loi
V k nng
- Rn luyn k nng hc tp theo phng php i chiu , so snh
- Rn luyn kh nng suy lun logic , kh nng khi qut , h thng vn

Chun b
1. Gio vin
- Bng tun hon cc nguyn t ho hc
2. Hc sinh
Su tm ti liu , tranh nh , mu vt v iu ch v ng dng ca mt
s kim loi c hc
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Gi HS lm bi tp 6a ; 6b trang 159 - SGK

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng ca hc sinh
GV hng dn HS nghin cu theo phng
php m thoi , gi m . C th l :
Tm v tr ca nguyn t trong bng tun hon
HS tham gia tho
lun , trao i
Cho bit c im cu to nguyn t
Nu tnh cht ho hc c bn
Nu ng dng ca kim loi chuyn tip
Phng php iu ch , khai thc .
Hot ng 1
i. Bc

- chu k 5 , nhm IB , Z = 47
trong bng TH
- S OXH ph bin l +1
bin ca bc
1. Tnh cht
* Tnh cht vt l ( SGK )
l (SGK)
Bc c tnh kh yu , nhng ion Ag+ c
hc ca Ag
tnh OXH mnh

HS nu v tr ca bc
v d on s OXH ph
HS nu tnh cht vt
HS d on tnh cht ho

121

Khng phn ng vi oxi d nhit cao


ho nu c
Khng phn ng vi HCl , H2SO4 long
Phn ng vi HNO3 , H2SO4 c nng
Hin tng bc b ho en trong khng
bng PTP
kh c H2S
2. ng dng
( SGK )
ca bc

Vit cc phn ng minh

PTP ( nh SGK )
HS gii thch hin tng
HS nu nhng ng dng
trong i sng

3. Trng thi t nhin , iu ch

( SGK )

ii. Vng

- Chu k 6 , nhm IB , Z= 79
HS nu v tr ca Au
trong bng TH
- S OXH ph bin l : +3
v d on s OXH ph
bin ca Au
1. Tnh cht
* Tnh cht vt l ( SGK )
HS nu tnh cht vt l
(SGK)
* Tnh cht ha hc
HS d on tnh cht
ho hc ca Au
Vng c tnh kh rt yu
- Khng b oxi ho , khng tc dng vi axit
Nhng vng b ho tan trong :
- Nc cng toan ( 1V HNO3 : 3V HCl )
HS vit PTP nh SGK
- Dung dch xianua KLK ( NaCN )
- To hn hng vi Hg
2. ng dng ( SGK )
3. Trng thi t nhin , iu ch
( SGK ) HS nm c 2 phng
php khai
thc
vng
iii. Niken

- Chu k 4 , nhm VIIIB , Z = 28


)
- S OXH ph bin l : + 2
1. Tnh cht
* Ni ken c tnh kh yu hn st
PTHH minh ho
- C nhng tnh cht ho hc tng t st
* Ni ken bn trong khng kh v c lp oxit bn
2. ng dng ( SGK )
3. Trng thi t nhin , iu ch ( SGK )

HS nu v tr ca Ni ( SGK

HS ly v d , vit

IV. km

- Chu k 4 , nhm IIB , Z = 30


- S OXH l +2
1. Tnh cht
122

Km l kim loi hot ng , c tnh kh mnh


Da vo th in cc
chun ca
Tc dng vi nhiu phi kim , dung dch axit,
Zn2+/Zn , hy d on
tnh cht ho dung dch baz , dung dch mui
hc ca
Zn
HS vit cc phn ng
minh ho
Km bn trong khng kh
HS gii thch ti sao km
bn trong v c mt lp oxit bn
khng kh
2. ng dng ( SGK )
3. Trng thi t nhin , iu ch
t qung
HS nu r cc cng on
sn xut Zn
Kh ZnO thnh Zn
HS vit cc P xy ra nh
SGK
+ in phn
+ Nhit luyn
V. Thic

- Chu k 5 , nhm IVA , Z = 50


HS nu v tr ca km
( SGK )
- S OXH : +2 , +4
1. Tnh cht
* Thic c tnh kh yu hn km , niken
HS d on t/c ho hc
ca Sn
- Trong khng kh nhit cao Sn mi b oxi ho
- Sn tc dng chm vi HCl , H2SO4l to thnh
mui Sn(II)
HS vit cc P
minh ho
- Sn tc dng vi HNO3 l to thnh mui Sn(II) , vi
HNO3 c , H2SO4 c to hp cht Sn(IV)
- Sn tan c trong dung dch kim c
2. ng dng ( SGK )
3. Trng thi t nhin , iu ch ( SGK )
VI. Ch

1. V tr . Cu to nguyn t
- Nhm IVA , chu k 6, Z = 82
- Cu hnh e ( Xe ) 4f145d106s26p2
- S OXH ph bin l +2
2. Tnh cht
Ch c tnh kh yu
- Ch khng tc dng tip tc vi HCl , H2SO4 long
do to thnh lp mui PbCl2 , PbSO4 khng tan
- Ch tan nhanh trong dd H2SO4 c nng do to thnh mui
Pb(HSO4)2tan
- Ch tan d dng trong HNO3 long , tan chm trong HNO3 c
- Ch tan chm trong dung dch baz nng( KOH , NaOH )
- Trong khng kh ch c lp mng oxit bo v
- Trong khng kh nc s n mn ch to ra Pb(OH)2
123

3. ng dng ( SGK )
4. Trng thi t nhin , iu ch ( SGK )

Cng c v dn d
Hy so snh tnh cht ho hc ca cc nguyn t Ag , Au , Zn , Ni ,
Sn ,Pb ?
GV hng dn HS
- So snh tnh cht cc nguyn t Ag , Au , Cu cng thuc nhm IB
- Hoc so snh tnh cht cc nguyn t Ni , Cu , Zn u thuc chu k 4
- Vn dng quy lut bin i tnh cht ca cc nguyn t trong mt
nhm hoc trong mt chu k so snh
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 ; 4 ; 5 trang 167
SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ...................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy28 thng 3 nm 2006


Tit 55
Luyn tp

Tnh cht ho hc ca crom , st , ng


V nhng hp cht ca chng
Mc tiu bi hc
V kin thc
- Cng c v h thng ho tnh cht ho hc ca cc kim loi Cr , Fe , Cu
v mt s hp cht quan trng ca chng
- Thit lp c mi quan h gia n cht v hp cht , gia cc hp
cht vi nhau ca mi nguyn t da vo tnh cht ho hc ca chng
V k nng
- Rn luyn k nng vit PTHH , c bit l phn ng oxi ho kh .
- Vn dng kin thc gii cc bi tp c lin quan n tnh cht ho
hc ca cc n cht v hp cht ca crom , st , ng
Chun b
*Gio vin : Hng dn HS n tp v chun b trc cc bi tp trong SGK v
SBT
124

* HS n tp k nhng vn c lin quan n ni dung luyn tp


Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( Kt hp trong qu trnh luyn tp )

Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

i. Kin thc Cn nh

+ GV chun b phiu hc tp v s v mi quan h v tnh cht ho


hc ca cc n cht v hp cht nh trong SGK
+ GV c th yu cu HS c th ho s bng cc phng trnh ho hc
ca cc phn ng xy ra
+ HS t kim tra kt qu v nh gi kt qu ca nhau di s hng dn ca
GV
+ GV tng kt v nhn mnh nhng kin thc cn nh sau :
- Crom ,st , ng l nhng kim loi chuyn tip in hnh
- Chng c kh nng cho nhiu s oxi ho :
Cr ( +2 , +3 , +6 ) ; Fe( +2 , +3 ) ; Cu ( +1 , +2
- L kim loi c tnh kh trung bnh hoc yu
- Hp cht trong kim loi c s oxi ho thp c tnh kh nh Fe+2 , Cr+2 ;
kim loi c s oxi ha cao c tnh oxi ho nh Cr+6
- Kim loi v hp kim ca chng c nhiu ng dng trong i sng v sn
xut
1) a.
-

ii. Bi tp

St thp b n mn trong khng kh m . l s n mn in ho


St thp c cha tp cht l cacbon v mt s kim loi khc
Mng nc c ho tan kh CO2 l mi trng in li
Trong mi trng in li Fe- C to thnh nhng cp pin in ho
Ti cc m st b oxi ha : Fe Fe+2 + 2e
Ti cc dng oxi ca khng kh b kh : 2H2O + O2 + 4e 4OHNhng ion trong mng nc tc dng vi nhau to thnh kt ta
Fe2+ + 2OH- Fe(OH)2
Kt ta b oxi khng kh oxi ho thnh g st
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3
G st c vit di dng : Fe2O3 . nH2O
b. Km c tc dng bo v st tt hn thic l do :
Khi dng mt thi gian , lp kim loi bo v b thng , gia st v kim
loi bo v to thnh nhng cp pin in ho
Nu l st trng thic th pin in ho Fe Sn trong Fe l cc
m b n mn
Ngc li nu l st trng km th pin in ho Zn Fe trong Zn l
cc m b n mn , st c bo v
c. Thic c dng bo v hp ng thc phm v thic r
v bn trong khng kh , trong nc , trong cht hu c c tnh
axit nh
Km thng c dng bo v ng dn nc , x , chu v km bo
v tt hn thic . c bit i vi nhng vt hay b va p nh ng
dn nc , x , chu ... lp kim loi bo v d b xy xc . Lc ny km
b n mn v st c bo v
125

2) Cho cn bng :

H2O + Cr2O72-

( mu da cam)

2H+ + 2CrO42- ( mu

vng )

Nu hin tng , gii thch v vit PTHH ca cc phn ng xy ra trong cc


th nghim sau
1. Nh dung dch NaOH vo dung dch K2Cr2O7
2. Nh dung dch Ba(NO3)2 vo dung dch K2Cr2O7
Gii : Trong dung dch K2Cr2O7 c cn bng :
H2O + Cr2O72- ( mu da cam)
2H+ + 2CrO42- ( mu vng )
(1)
1. Dung dch chuyn t mu da cam sang mu vng
V : Dung dch NaOH trung ho H+ lm cn bng (1) c chuyn
dch hon ton theo chiu thun
H+ + OH- H2O
Cr2O72- + 2OH- 2CrO42- + H2O
2. Dung dch mt mu v thu c kt ta mu vng
V : Ba2+ phn ng vi CrO42- to kt ta mu vng lm cn bng (1)
chuyn dch hon ton theo chiu thun , dung dch mt mu
Ba2+ + CrO42 BaCrO4 mu vng
Cr2O72- ( mu da cam ) + 2Ba2+ + H2O 2BaCrO4 mu vng + 2H+

Cng c v dn d

Dn d v nh: Lm bi tp :2 , 3 , 4 SGK
Tit sau lm bi thc hnh s 6
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy 3 thng 4 nm 2006


Tit 56
Bi thc hnh s 6

Tnh cht ho hc ca crom , st , ng


V nhng hp cht ca chng
Mc tiu bi hc
V kin thc
Cng c kin thc v mt s tnh cht ho hc ca cc kim loi Cr , Fe ,
Cu , v nhng hp cht ca chng .
V k nng
Tip tc rn luyn k nng thc hnh th nghim vi lng nh ho cht .
Chun b
126

1. Dng c
Gi ng nghim , ng nghim , ng ht nh git , n cn , a thu
tinh
2. Ho cht
+ Dung dch : NaOH , HCl , K2Cr2O7 , FeSO4 , Fe2(SO4)3 , H2SO4 c ,
long ,
KMnO4 , HNO3 long , FeCl3 , KI
+ ng ( mnh vn )
Hot ng thc hnh ca hc sinh
Chia HS ra tng nhm thc hnh
Th nghim 1 : Tnh cht ho hc ca K2Cr2O7
a) Chun b v tin hnh th nghim
Nh vo ng nghim 10 gi dung dch K2Cr2O7 . Nh tip vo vi git
dung dch H2SO4 long , lc nh . Sau nh tip dn dn vo ng
nghim tng git dung dch FeSO4 , lc nh
b) Quan st hin tng xy ra v nhn xt
+ Dung dch lc u c mu da cam ca ion Cr2O72- sau chuyn dn
sang mu xanh ca ion Cr3+ . Phn ng oxi ho - kh xy ra
+ Phng trnh ho hc : ( HS vit nh SGK )
+ Kt lun : K2Cr2O7 c tnh oxi ho mnh , c bit trong mi trng axit
, mui Cr(VI) b kh thnh mui Cr(III)
Th nghim 2 : iu ch v tnh cht ca hiroxit st
a) Tin hnh th nghim v quan st hin tng xy ra
- Nh vo 2 ng nghim , mi ng 10 git nc ct un si ,
ngui . Ho tan mt t FeSO4 vo ng nghim 1 , mt t Fe2(SO4)3 vo
ng nghim 2 . Nh tip vo mi ng nghim vi git dung dch NaOH
long .
Trong ng nghim 1 xut hin kt ta mu trng xanh Fe(OH)2
Trong ng nghim 2 xut hin kt ta mu nu Fe(OH)3
- Phng trnh ho hc ( HS vit nh SGK )
- Dng a thu tinh ly nhanh mi loi kt ta vo 2 ng nghim v
tip tc nh vo vi git HCl
Trong ng nghim 1 Fe(OH)2 tan dn v c dung dch FeCl2 mu lc
nht
Trong ng nghim 2 Fe(OH)3 tan dn v cho dung dch FeCl3 mu vng
nu
- Phng trnh ho hc ( HS vit nh SGK )
b) Nhn xt v kt lun
Th nghim 3 : Tnh cht ho hc ca mui st
a) Tin hnh th nghim v quan st hin tng xy ra
- Tin hnh th nghim nh SGK
- Dung dch trong ng nghim chuyn dn t mu vng nu sang mu
nu sm v cui cng xut hin kt ta tm en
- PTHH ( nh SGK )
b) Kt lun : FeCl3 c tnh oxi ho
Th nghim 4 : Tnh cht ho hc ca ng
HS tin hnh th nghim nh hng dn ca SGK
GV lu HS y l phn ng c to ra kh c hi nn phi cn thn
127

HS vit PTHH nh SGK


Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:
Lp
12A4 :-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------........
..........................................................................................................................
......
Lp
12A5 .................................................................................................................
........... ..............................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................
Lp
12A6 .................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................
Lp 12A7
..........................................................................................................................
...................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
.......................

Cng c v dn d
Dn d v nh n li bi tit hc sau kim tra 45 pht
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

Ngy5 thng 4nm 2006


128

Tit 57
Kim tra 1 tit
Mc tiu bi kim tra
V kin thc
- Kim tra vic nm vng tnh cht ho hc ca cc kim loi Cr , Fe , Cu
v mt s hp cht quan trng ca chng
- Tm c mi quan h gia n cht v hp cht , gia cc hp cht
vi nhau ca mi nguyn t da vo tnh cht ho hc ca chng
vit s dy bin ho
V k nng
- Kim tra k nng vit PTHH , c bit l phn ng oxi ho kh .
- Vn dng kin thc gii cc bi tp c lin quan n tnh cht ho
hc ca cc n cht v hp cht ca crom , st , ng
Chun b
GV ra mi lp 2 v photo cho mi HS mt trn t giy A4
p n
Cu1 : Mt ng 0,5
Cu 2: Mt ng 0,5
Cu 3: Tm c 1 cht 1,0
Cu 4: Tm c 3 cht 1,0
Cu 5: Mi ng 0,25 ( 1,0 )
Cu 6 : Ghi 5 CTHH ng 0,5 , Vit ng mi PTP 0,5 ( 3 im )
Cu 7: Vit ng cc PTHH ( 1,0 )
Da vo PTHH tnh c gi tr m ( 2 )
Kt qu kim tra
Lp / loi
km
12A4
.............
12A5
.............
12A6
.............
12A7
.............
Tng
hp :
...

Gii

Kh

T.bnh

Yu ,

...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................
...................................................................................................

.............................................................................................................

129

H v tn HS : ..................................................................Lp 12A.....im :
................
Kim tra 1 tit
I. Phn trc nghim khch quan
Hy khoanh trn vo p n ng
Cu 1: Phn ng
Fe + 2FeCl3
3FeCl2 cho thy :
A. St kim loi c th tc dng vi mt mui st
A. Mt kim loi c th tc dng c vi mui clorua ca n
B. Fe3+ b st kim loi kh thnh Fe2+
C. Fe2+ b st kim loi oxi ho thnh Fe3+
D. Tt c u sai
Cu 2 : Phn ng Cu + 2FeCl3

2FeCl2

CuCl2 cho thy :

E. ng kim loi c tnh kh mnh hn st kim loi


F. ng c th kh Fe3+ thnh Fe2+
G. ng kim loi c tnh oxi ho km st kim loi
H. St kim loi b ng y ra khi dung dch mui
I. Tt c u ng
Cu 3: C 6 dung dch ng trong 6 l : NH4Cl ; ( NH4)2SO4 ; MgCl2 ; AlCl3 ;
FeCl2 ; FeCl3
Ch dng mt ho cht no sau y c th gip nhn bit 6 cht trn :
A. Na ( d )

C. dd Ba(OH)2 ( d )

B. dd NaOH ( d )

E. dd BaCl2

D. dd AgNO3

Cu 4: Hp cht no ca st phn ng c vi HNO3 theo s


...........
A. FeO

HNO3

B. Fe(OH)2

M(NO3)3
C.

Fe(OH)3

+ H2O + NO
D.

FexOy ( vi x/y

2/3 )
Cu5: Nhng thanh st ( nh sch g ) vo cc dung dch , sau mt
thi gian rt thanh st ra sy kh . Gi s cc kim loi sinh ra ( nu c )
u bm vo thanh st
Hy vit ( ng ) hoc S ( sai ) vo cc nhn xt sau :
a. Dung dch CuSO4: khi lng thanh st tng so vi ban u
b. Dung dch NaOH : khi lng thanh st khng thay i
130

c. Dung dch HCl : khi lng thanh st gim


d. Dung dch FeCl3: khi lng thanh st khng thay i
II. Phn t lun
Cu 6: a. Hy ghi cng thc thch hp vo du chm v vit PTHH ca cc
phn ng biu din dy bin ho sau:
.....................
....................
......................
Fe

(1)

(2)

(3)

Fe2O3
..................
(4)

.....................
(5)

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...........
Cu 7: Ho tan 10 gam hn hp bt st v st (III) oxit bng mt lng dung
dch HCl va , thu c 1,12 lit hiro ( ktc ) v dung dch A . Cho
NaOH d vo dung dch A thu c kt ta ,nung kt ta trong khng kh
n khi lng khng i , c m gam cht rn . Tm gi tr ca m
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
131

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
.........................................
H v tn HS : ..................................................................Lp 12A.....im :
................
Kim tra 1 tit
I. Phn trc nghim khch quan
Hy khoanh trn vo p n ng
Cu 1: C 6 dung dch ng trong 6 l : MgCl2 ; AlCl3 ; NH4Cl ; ( NH4)2SO4 ;
FeCl2 ; FeCl3
Ch dng mt ho cht no sau y c th gip nhn bit 6 cht trn :
A. dd NaOH ( d )

B.

dd AgNO3

C. Na ( d )

D. dd Ba(OH)2 ( d )

E. dd BaCl2

Cu 2: Mt tm kim loi bng vng b bm mt lp st b mt . Ta c


th ra lp st lm sch b mt tm vng bng dung dch no sau
y :
A. Dung dch FeCl3 d
C. Dung dch CuSO4 d
B. Dung dch FeSO4 d

D. Dung dch ZnSO4 d

E. Tt c cc dung dch trn


Cu 3: Mt mnh kim loi X c chia thnh 2 phn bng nhau . Phn mt
tc dng vi Cl2ta c mui B. Phn 2 tc dng vi HCl ta c mui C. Cho kim
loi X tc dng vi dung dch mui B ta li c mui C . Vy X l :
A.
Al
B.
Zn
C.
Cu
D.

Fe

E.

Mg

G. Tt c u sai

Cu 4: B tc PTHH ca P sau : FeCl3 +


H2S

......................................

A. HCl + FeS
B.
HCl + FeCl2 + S
C.
HCl + Fe2S3
D . Khng Phn ng
Cu 5: Hy vit ( ng ) ; S ( sai ) vo cc phng n sau :
t0 cao
a.
2Al + Fe2O3
Al2O3 +
2Fe
132

b.

FeO

c.

Fe3O4

d.

CuO

H2
+

HNO3
CO

Fe

Fe(NO3)2
Cu

H 2O
+

Fe(NO3)3

H2 O

CO2

Cu 6: a. Hy ghi cng thc thch hp vo du chm v vit cc PTHH thc


hin dy bin ho sau :
.....................
....................
......................
Cr

(1)

(2)

(3)

Cr2O3
........................(4)
.......................(5)
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........
Cu 10: Ho tan 12,8 gam hn hp bt st v st (II) oxit bng mt lng
dung dch HCl d , thu c 2,24 lit hiro ( ktc ) v dung dch A . Cho NaOH
d vo dung dch A thu c kt ta ,nung kt ta trong khng kh n khi
lng khng i , c m gam cht rn . Tm gi tr ca m
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
133

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
....................................................
Chng VII : Phn tch ho hc
Mc tiu ca chng
1. Kin thc
- Bit nguyn tc ca phn tch nh tnh v nh lng
- Cch s dng cc loi thuc th xc nh nh tnh mt s cc
cation , anion v mt s hp cht hu c .
- Cch s dng phng php phn tch nh lng
2. K nng
- Rn luyn k nng vn dng kin thc v tnh cht ho hc ca cc
cht trong qu trnh phn tch nh tnh v nh lng
- Rn luyn k nng quan st , nhn bit cc hin tng
- Rn luyn k nng s dng cc ho cht , dng c th nghim c trng ca ho phn tch nh cc loi thuc th , buret , pipet , ng ong ,
cn ...
3. Thi
- Gio dc c tnh t m , chnh xc , trung thc
- Bit s dng ho cht hp l , tit kim
- C thc bo v mi trng
Ngy9 thng 4 nm 2006
Tit 58
Phn tch nh tnh
mt s ion v c trong dung dch
Mc tiu bi hc
134

V kin thc
- Hiu c cch s dng mt s thuc th phn tch
- Hiu c cch nhn bit mt s cation , anion v c n gin trong
dung dch
V k nng
- Rn luyn k nng vit phng trnh ho hc dng ion rt gn
- Rn luyn k nng quan st , nhn xt cc hin tng ho hc
Chun b
1. Gio vin
- Cc dung dch : NaCl , KCl , BaCl2 , NH4Cl , CrCl3 , FeSO4 , Fe2(SO4)3 ,
MgSO4 CuSO4 , NaOH , K2Cr2O7 , KSCN , NH3 , Na2HPO4 , H2SO4 long .
- Mnh ng kim loi , s phn tch mt s nhm ion
- Gi ng nghim , ng nghim , kp g
2. Hc sinh
- n li kin thc c lin quan n bi hc
- Cch vit v ngha ca phng trnh ho hc dng ion rt gn
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( Kt hp trong qu trnh hc bi )

Bi mi

Hot ng ca gio vin


Hot ng 1

Hot ng ca hc sinh

i. nhn bit cc cation


kim loi kim : na+ , K+ , NH4+

GV t cu hi :
HS tr li nh
SGK
+ Da vo tnh cht no nhn bit cc cation
+ Na+ ngn la c
mu vng ti
kim loi kim v amoni ?
+ K+ ngn la c mu
tm
+ Dng c v thuc th dng nhn bit cc
+ Dng dd kim
+
nhn ra NH4
ion ny l g ?
GV c th cung cp thm thng tin hoc gi
HS nh li cc c im v tnh cht ca cc ion ny
Hot ng 2
ii. nhn bit cc cation Ca2+ v Ba2+
- HS da vo SGK tr li cu hi:
* C th dng thuc th g nhn bit ion Ca2+ ; Ba2+
* Nu trong dung dch ion Ba2+ c ln ion Ca2+th nhn bit ion Ba2+ bng
cch no ?
*Ti sao cn phi tch ion Ba2+ , Pb2+ trc khi nhn bit ion Ca2+
Hot ng3
iii. Nhn bit cc cation Al3+ , Cr3+
- GV nu vn :
* Hai ion Al3+, Cr3+ c tnh cht ho hc g ging v khc nhau ?
* Thuc th ca cc ion ny l g ?
* Bng phng php ho hc phn bit 2 ion ny bng cch no ?
* Vit cc PTHH di dng ion rt gn ?
135

GV cn ni r cho HS thy rng :


+ Dung dch mui nhm khng c mu , dung dch mui com c mu
+ Nu dung dch nhn bit cha ng thi 2 ion Al3+ , Cr3+ c ln Fe3+ ,
Mn2+ th phi oxi ho ion Cr(OH)4- thnh ion CrO42- trnh kh nng mt
ion Cr(OH)4- do kt ta vi cc ion Fe3+ , Mn2+
Hot ng 4
iv. Nhn bit cc cation Fe2+ , Fe3+ , Cu2+ , Mg2+
* Cc ion Fe2+ , Fe3+ , Cu2+ , Mg2+ c tnh cht ho hc g ging v khc nhau
?
* Thuc th ca cc ion ny l g ?
* Bng phng php ho hc phn bit 2 ion ny bng cch no ?
* Vit cc PTHH di dng ion rt gn ?
Hot ng 5
V. Nhn bit mt s anion NO3- , Cl- , SO42- , CO32HS tr li cu hi :
* Tnh cht ho hc c trng ca cc ion NO3- , Cl- , SO42- , CO32- l g ?
* Thuc th ca cc ion ny l g ?
* Thuc th nhm cc halogenua l g ?
* Vit cc PTHH di dng ion rt gn ?
Hot ng 6

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
1. GV hng dn HS cch vit s tch cc cation : Ba2+ , Mg2+ , Fe3+ , Ca2+
ra khi hn hp
CrO42( mu vng )
Ba2+
CaC2O4
Ca2+
OHMg2+
MgNH4PO4
Fe3+

Kt ta BaCrO4

dd gm Ca2+ , Ba2+

dd Ca2+
NH4+

Mg2+

C 2O42-

kt ta Mg(OH)2 , Fe(OH)3

- HS vit cc PTHH ca cc phn ng nhn bit cc ion trn

Fe(OH) 3

Nhng vn cn b sung sau mi tit


dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

136

Ngy 12 thng 4 nm 2006


Tit 59
Tip theo
Hot ng 7
GV thc hin mt s th nghim th mu ca ngn la nhn bit ion
Na+ , K+
HS quan st v nhn xt
Hot ng 8
GV chun b cc mu cn phn tch , giao ni dung th nghim v dng c
, ho cht cho tng nhm HS . Cho cc nhm HS tin hnh phn tch
C th chun b cc mu phn tch nh sau :
Mu 1 : Nhn bit cc ion NH4+ , Ca2+ , Ba2+ ng trong cc ng nghim
ring bit
Mu 2 : Nhn bit cc ion Al3+ , Cr3+ , Mg2+ ng trong cc ng nghim
ring bit
Mu 3 : Nhn bit cc ion Fe3+ , Fe2+ , Cu2+ ng trong cc ng nghim
ring bit
137

Mu 4 : Nhn bit cc ion NO3- , Cl- , SO42- , CO32- ng trong cc ng ring


bit
Hot ng 9
- Mi mu cho 2 nhm cng lm , so snh v ly kt qu thi ua
- HS da vo kin thc hc ln k hoch lm th nghim
- GV kim tra k hoch ca tng nhm
- HS bt u lm th nghim
Hot ng 10
- HS bo co kt qu
- GV ghi nhn xt v kt lun
Hot ng 11

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 , 2 , 3 SGK
Gi sau lm bi thc hnh 7 , v nh chun b trc ni dung thc hnh
nh SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy: ....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

Ngy 16 thng 4 nm 2006


Tit 60
Bi thc hnh s 7

Nhn bit mt s ion v c


Mc tiu bi hc
- Da trn kin thc ho hc v c hc gip HS nhn bit cc ion
NH4+ , Fe2+ , Fe3+ , Cu2+ , CO32- , NO3- Tip tc rn luyn k nng tin hnh th nghim lng nh ho cht
Chun b
1. Dng c :
138

- Cp ng nghim , ng nghim , gi ng nghim , ng ht nh git ,


n cn , b gi th nghim ci tin
2. Ho cht :
- Cc dung dch : (NH4)2CO3 , Na2CO3 , HCl , NaOH , KSCN , CuSO4 , NH3 ,
KNO3 , H2SO4 , FeCl2 , FeCl3
- Giy qu tm , mnh ng
Hot ng thc hnh ca HS
GV chia HS thnh 4 nhm tin hnh th nghim
Th nghim 1: Nhn bit NH4+ v CO32a) Chun b v tin hnh th nghim : nh SGK
b) Quan st hin tng xy ra
- Trong ng nghim (1) c cc bt kh CO2 thot ra
- Khi un nng nh cc ng nghim (2) v (3) , ming giy qu tm m
trn ming ng nghim (2) ho xanh do c kh NH3 bay ln
- Trong ng nghim (3) phn ng ho hc khng xy ra
HS vit cc PTP v rt ra kt lun
Th nghim2: Nhn bit cc ion Fe3+ Fe2+
a) Tin hnh th nghim : nh SGK
b) Quan st cc hin tng xy ra
- Trong ng nghim (1) xut hin Fe(SCN)3 mu mu
- Trong ng nghim (2) xut hin kt ta mu nu
- Trong ng nghim (3) lc u xut hin kt ta trng hi xanh
Fe(OH)2 , sau trong khng kh chuyn mu nu Fe(OH)3
Th nghim3: Nhn bit cation Cu2+
a) Tin hnh th nghim : nh SGK
b) Quan st hin tng xy ra
- Lc u xut hin kt ta Cu(OH)2 mu xanh lc
- Cho NH3 d vo kt ta tan ra cho dung dch mu xanh c trng ca
ion phc [Cu(NH3)4]2+
- Hc sinh vit cc phn ng ho hc xy ra
Th nghim 4 : Nhn bit anion NO3a) Tin hnh th nghim : nh SGK
b) Quan st hin tng xy ra v gii thch
- Khi cho Cu vo dung dch KNO3 phn ng khng xy ra
- Cho tip dung dch H2SO4 long vo v un nng nh , xut hin dung
dch mu xanh , kh NO khng mu bay ln , gp oxi khng kh ho
nu l kh NO2
- HS vit cc phn ng xy ra
Hng dn vit tng trnh
1 . Tn HS ------------------------------------------------ Lp :----------- T ............
2. Tn bi thc hnh :----------------------------------------------------------------------3.Ni dung tng trnh: Trnh by cch tin hnh th nghim , m t
hin tng quan st c , gii thch , vit phng trnh ( nu c ) cc th
nghim tin hnh
GV nhn xt bui thc hnh v rt kinh nghim cho tit thc hnh sau:
Lp
12A4 :-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------........
139

..........................................................................................................................
......
Lp
12A5 .................................................................................................................
........... ..............................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................
Lp
12A6 .................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................
Lp 12A7
..........................................................................................................................
...................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
......................................
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..................................................................................................................

Ngy17 thng 4 nm 2006


140

Tit 61

Cch nhn bit mt s hp cht hu c

Mc tiu bi hc
V kin thc
- Hiu c cch s dng mt s thuc th c trng nhn bit mt
s hp cht hu c
- Hiu c cch nhn bit mt s hp cht hu c quan trng
V k nng
- Rn luyn k nng vit PTHH ca phn ng hu c
- Rn luyn k nng quan st , nhn xt cc hin tng ho hc
Chun b
1. Gio vin :
- Dng c : ng nghim , gi ng nghim , kp g , n cn
- Ho cht : Ru etylic , glixerol , anehit fomic , axit axetic , dd glucoz ,
tinh bt , natri kim loi , , Cu(OH)2 , dd AgNO3 , NH3 , NaOH , ddI2 , ddBr2
.
2. Hc sinh :
Xem li tnh cht ho hc ca cc hp cht : Ru etylic , glixerol , anehit
fomic , axit axetic , glucoz , tinh bt .
Hot ng dy v hc
Kim tra bi c ( Kt hp trong khi hc bi mi )

Bi mi

1. Nhn bit mt s ancol , anehit , axit cacboxylic , glucoz ,


tinh bt .
Hot ng 1
a) Nhn bit ancol v glixerol
+ Hc sinh :
Nhc li nhng tnh cht ho hc c trng ca ancol n chc
Glixerol v ancol n chc c nhng tnh cht ho hc g ging v
khc nhau ?
C th dng thuc th no phn bit ancol n chc v ancol a
chc ?
Hin tng quan st c khi lm th nghim ? Vit cc phn ng xy ra ?
+ Gio vin :
Nhn xt kin ca HS
Hng dn HS lm th nghim
+ HS bo co kt qu th nghim
Th nghim 1 :
- Mi ng nghim 2ml : ru etylic (1) ; glixerol (2)
- Cho vo mi ng mt mu Na ( bng ht u xanh )
- Quan st hin tng v gii thch
Th nghim 2 :
- Mi ng nghim 2ml : ru etylic (1) ; glixerol (2)
- Cho Cu(OH)2 vo c hai ng trn
- Lc k quan st hin tng v gii thch
Hot ng 2
b) Nhn bit anehit
141

- Hc sinh :
Cho bit tnh cht ho hc ca anehit
Thuc th ca anehit l g ?
C th phn bit anehit fomic vi anehit axetic bng cch no ?
Nu hin tng v vit PTHH ca phn ng
- Gio vin
Nhn xt kin ca HS
Hng dn HS lm th nghim
- Hc sinh lm cc th nghim sau :
Ly 2ml dung dch CuSO4 cho vo ng nghim , nh tip dung dch
NaOH c d
Nh tip dung dch anehit fomic vo kt ta Cu(OH)2 va iu ch ,
un nng nh
Quan st hin tng v gii thch
Hot ng3
c) Nhn bit axit cacboxylic
- Hc sinh :
Cho bit tnh cht ho hc ca axit cacboxylic
Thuc th ca axit cacboxylic l g ?
Nu hin tng v vit PTHH ca phn ng
- GV lu : Phn bit axit cacboxylic vi nhau phi da vo c im
cu to ring ca tng axit
Hot ng4
d) Nhn bit glucoz
+ Hc sinh :
Nhc li nhng tnh cht ho hc c trng ca glucoz v fructoz
Glucoz v fructoz c nhng tnh cht ho hc g ging v khc nhau
?
C th dng thuc th no phn bit glucoz v fructoz ?
+ HS lm th nghim :
ng (1) cha 2ml glucoz , ng (2) cha 2ml fructoz
Nh vo mi ng 5 git nc brom
Quan st hin tng v gii thch
+ Gio vin : Nhn xt kt qu ca HS
Hot ng 5
d) Nhn bit h tinh bt
+ Hc sinh lm th nghim cho h tinh bt tc dng vi iot
+ GV nhn xt kt qu ca HS
Hot ng 6
2. Nhn bit mt s l ho cht khng nhn
- GV t vn : Nu c mt s l hp cht hu c mt nhn , lm th
no nhn bit chng
- Hc sinh :
Dng thuc th nhm nhn bit cc cht ca cng mt nhm
Dng thuc th c trng nhn bit tng cht trong nhm
Hot ng 7
142

Cng c v dn d
GV hng dn HS lm bi tp trong SGK
1. Dung qu tm nhn bit CH3COOH
- Dng phn ng vi Cu(OH)2 trong mi trng kim phn bit 2 nhm
:
+ Nhm Cu(OH)2 khng tan l : CH3CHO , C2H5OH
+ Nhm Cu(OH)2 tan cho dung dch mu xanh c trng l C6H12O6 ,
C3H5(OH)3
- Tip tc un nng ho cht trong 4 ng nghim trn :
+ Nu ng nghim no trong 2 nhm c kt ta mu gch th l
: C6H12O6 v CH3CHO , cht cn li l C3H5(OH)3 v C2H5OH
- HS vit cc phn ng xy ra
Dn d v nh: Lm bi tp : 1 ; 2 ; 3 trang 181 - SGK
Nhng vn cn b sung sau mi tit
dy:.....................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
...............................................................................................

143

Ngy thng nm 2004


Tit 62
Bi thc hnh s 8

Nhn bit mt s hp cht hu c

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2004
Tit 63

Phn tch nh lng ho hc

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi

Hot ng ca gio vin

Cng c v dn d

Hot ng ca hc sinh

Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2004
Tit 64

Phn tch nh lng ho hc

Mc tiu bi hc
V kin thc

144

V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:

Ngy thng nm 2006


Tit 65
Bi thc hnh s 9

Chun axit- baz


Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi

Hot ng ca gio vin

Cng c v dn d

Hot ng ca hc sinh

Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Chng VIII
Ho hc v vn kinh t , x hi , mi trng
Mc tiu ca chng
Ngy thng nm 2006
Tit 66

Ho hc v vn pht trin kinh t

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh
145

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2006
Tit 67

Ho hc v vn x hi

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi

Hot ng ca gio vin

Cng c v dn d

Hot ng ca hc sinh

Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2006
Tit 68

Ho hc v vn mi trng

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi
Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2006
Tit 69

n tp cui nm

Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi

Hot ng ca gio vin

Hot ng ca hc sinh
146

Cng c v dn d
Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:
Ngy thng nm 2006
Tit 70
Kim tra cui nm
Mc tiu bi hc
V kin thc
V k nng
Gio dc tnh cm
Chun b
Hot ng dy v hc

Kim tra bi c
Bi mi

Hot ng ca gio vin

Cng c v dn d

Hot ng ca hc sinh

Dn d v nh: Lm bi tp :
Nhng vn cn b sung sau mi tit dy:

kim tra trc nghim


Mn ho hc lp 12- Ban khoa hc t nhin
Thi gian 45 pht
Cu1. Hy ghi d kin thc nghim chng minh cu to dng mch
h ca glucoz vo du chm

a/...................................................................................... .................
...........Vy
trong phn t c 6 nguyn t C to thnh mch di
b/...................................................................................... .................

...........Vy
trong phn t c nhm chc anehit -CHO

147

c/........................................................................................................
...........Vy
trong phn t c nhiu nhm OH v tr k nhau
d/ ......................................................................................................................
............Vy
trong phn t c 5 nhm - OH
Cu 2. Hy khoanh trn vo p n ng
1. Hy chn cu ng trong mi trng hp sau :
A. Cc dung dch : Glucoz , saccaroz u phn ng vi Cu(OH)2 cho
dung dch
mu xanh lam
B. Cc dung dch : Glucoz , saccaroz u c phn ng trng bc
C. Glucoz , fructoz , mantoz u tc dng vi Cu(OH)2 khi un nng
to ra Cu2O
D. Saccaroz khi thu phn trong mi trng axit cho sn phm c phn
ng trng bc
G. Glucoz , saccaroz u phn ng vi H2/ Ni,t0 cho poliancol
H. Glucoz , fructoz , mantoz u tc dng vi CH3OH/ HCl
2. Hy tm mt thuc th dng nhn bit c tt c cc cht ring bit
sau :
Glucoz glixerol ; etanol ; anehit axetic
a.
Na kim loi
b.
Nc brom
c.
Cu(OH)2 trong mi trng kim
d.
[ Ag(NH3)2]OH
e.
CH3COOH
3. Saccaroz c th tc dng c vi cht no sau y ?
(1) Cu(OH)2 ;

(2) [Ag(NH3)2]OH ;

(3) H2/ Ni,t0 ;

(4) CH3COOH ( H2SO4

c )
A: (1) , (2) ;

B: (3) , (4) ;

C : (2) , (3) ;

D:

(1) , (4)
4: Tnh baz gim dn theo dy sau :
a. imetylamin ; metylamin ; amoniac ; p- metyl anilin ; anilin ; p-nitro
anilin
b. imetylamin ; metylamin ; anilin ; p-nitro anilin ; amoniac ; p- metyl
anilin
c. p-nitro anilin ; anilin ; p- metyl anilin ; amoniac ; metylamin ;
imetylamin
148

d. anilin ; p- metyl anilin ; amoniac ; metylamin ; imetylamin ; p-nitro


anilin
5. T nilon- 6,6 l :
A. Hexacloxiclohexan
B. Poliamit ca axit aipicv hexametyleniamin
C. Poliamit ca axit - aminocaproic
D. Polieste ca axit aipic v etylen glicol
6. Poli (vinylancol) l :
G. Sn phm ca phn ng trng hp CH2=CH(OH)
H. Sn phm ca phn ng thu phn poli(vinyl axetat ) trong
mi trng kim
I. Sn phm ca phn ng cng nc vo axetilen
J. Sn phm ca phn ng gia axit axetic vi axetilen
Cu 3: Ghi cng thc cc cht thch hp vo du chm trong dy chuyn
ho sau :
(Tinh bt)....................

...........................

............................

.........
...........................

(Cao su

buna) ..........................
Cu 4: Hy ghp tn v cng thc cu to ca cc cht sau sao cho
hp l
A. Axit - aminopropionic
1. CH3-CH2-CH2-CH2NH2
B. Poli propilen

2. CH3-CH(NH2)COOH

C. N- Metylanilin

3. - CH2- CH ( C6H5) -

D. Butan 1- amin

4. - CH2- CH ( CH3) -

5. C6H5-NH CH3
6. NH2- CH2- CH2- COOH
Cu 5: t chy hon ton mt amin thm X thu c 3,08 g CO2 , 0,99 g
H2O v 336 ml N2 ( ktc ) . trung ho 0,1 mol X cn 600 ml dung dch
HCl 0,5 M . Bit X l amin bc 1 . X c cng thc no sau y :
A.
CH3-C6H2(NH2)3 ;
B.
CH3 NH - C6H3(NH2)2
C.

C6H3(NH2)3

D.

H2N- CH2C6H3(NH2)2

p n
Cu 1 : 4 , mi in ng 0,25 im ( 1 im )
Cu2 :
1/
4 cu ng : A , C , D , H
( 1 im )
2/
p n c
( 1 im )
3/
p n D
( 1 im )
4/
p n a
( 0,5 im )
149

5/
p n D
( 0,5 im )
6/
p n B
( 0,5 im )
Cu 3: Theo th t (C6H10O5)n ; C6H12O6 ; C2H5OH ; CH2= CH CH = CH2
;
(- CH2 CH = CH CH2 - )n
(1 im )
Cu 4: 2.A ;
4B ;
5C ;
1D
( 1 im )
Cu 5: p n ng :A ; D
( 2,5 im )
Kim tra chng Vi Ban KHTN
Hnh thc : Trc nghim khch quan
Thi gian : 45 pht
I. Hy khoanh trn vo p n ng
Cu 1: Phn ng

Fe + 2FeCl3

3FeCl2 cho thy :

A. St kim loi c th tc dng vi mt mui st


E. Mt kim loi c th tc dng c vi mui clorua ca n
F. Fe3+ b st kim loi kh thnh Fe2+
G. Fe2+ b st kim loi oxi ho thnh Fe3+
H. Tt c u sai
Cu 2 : Phn ng Cu + 2FeCl3

2FeCl2

CuCl2 cho thy :

A. ng kim loi c tnh kh mnh hn st kim loi


B. ng c th kh Fe3+ thnh Fe2+
C. ng kim loi c tnh oxi ho km st kim loi
D. St kim loi b ng y ra khi dung dch mui
E. Tt c u ng
Cu 3: C 6 dung dch ng trong 6 l : NH4Cl ; ( NH4)2SO4 ; MgCl2 ; AlCl3 ;
FeCl2 ; FeCl3
Ch dng mt ho cht no sau y c th gip nhn bit 6 cht trn :
D. Na ( d )
E. dd NaOH ( d )

C. dd Ba(OH)2 ( d )

E. dd BaCl2

D. dd AgNO3

Cu 4: Mt tm kim loi bng vng b bm mt lp st b mt . Ta c


th ra lp st lm sch b mt tm vng bng dung dch no sau
y :
C. Dung dch FeCl3 d

C. Dung dch CuSO4 d

D. Dung dch FeSO4 d

D. Dung dch ZnSO4 d

E. Tt c cc dung dch trn


150

Cu 5: Mt mnh kim loi X c chia thnh 2 phn bng nhau . Phn mt


tc dng vi Cl2ta c mui B. Phn 2 tc dng vi HCl ta c mui C. Cho kim
loi X tc dng vi dung dch mui B ta li c mui C . Vy X l :
A.

Al

B.

Zn

C.

Cu

D.

Fe

E.

Mg

G. Tt c u sai

Cu 6: Hp cht no ca st phn ng c vi HNO3 theo s


...........

A. FeO

HNO3

M(NO3)3

B. Fe(OH)2

C.

+ H2O + NO

Fe(OH)3

D.

FexOy ( vi x/y

2/3 )
II. in vo du chm
Cu 7: a. Hy ghi cng thc thch hp vo du chm :
.....................
Fe

....................

(1)

......................

(2)

(3)

Fe2O3
..................

.....................

(4)

(5)

b. B tc PTHH ca P sau : FeCl3 +


H2S

................................................

A.
B.
C.
D.
Cu 8 : Hy vit ( ng ) ;
t0 cao
a.
2Al + Fe2O3
b.

FeO

c.

Fe3O4

d.

CuO

H2
+

HNO3
CO

HCl + FeS
HCl + FeCl2 + S
HCl + Fe2S3
Khng Phn ng
S ( sai ) vo cc phng n sau :
Al2O3

Fe

Fe(NO3)2
Cu

2Fe
H 2O
+

Fe(NO3)3

H2 O

CO2

Cu9: Nhng thanh st ( nh sch g ) vo cc dung dch , sau mt


thi gian rt thanh st ra sy kh . Gi s cc kim loi sinh ra ( nu c )
u bm vo thanh st
Hy vit ( ng ) hoc S ( sai ) vo cc nhn xt sau :
a. Dung dch CuSO4: khi lng thanh st tng so vi ban u
151

b. Dung dch NaOH : khi lng thanh st khng thay i


e. Dung dch HCl : khi lng thanh st gim
f. Dung dch FeCl3: khi lng thanh st khng thay i
Cu 11: Ho tan 10 gam hn hp bt st v st (III) oxit bng mt lng
dung dch HCl va , thu c 1,12 lit hiro ( ktc ) v dung dch A . Cho
NaOH d vo thu c kt ta nung kt ta trong khng kh n khi lng
khng i , c m gam cht rn . Gi tr ca m l ( gam ):
A

12

C.

12,2

11,2

D.

16

E.

Tt c u

sai
B

p n
Cu 1 :

p n ng l C

( 0,5 im )

Cu2 :

p n ng l B

( 0,5 im )

Cu3:

p n ng l C

( 1 im )

Cu4:

p n ng l A

( 0,5 im )

Cu5:

p n ng l D

( 0,5 im )

Cu 6:

p n ng l A ; B ; C

Cu 7:

p n ng theo th t l :

a/ 1: FeCl2 ;
b/

2 : FeCl3 ;

3: Fe(OH)3 ;

( 0,5 im )
( 1,5 im )
4: FeCl3 ;

5: Fe(OH)3

Cu8 :

ng : a , b , d ;

Sai : c

( 1 im )

Cu 9 :

ng : a , b , c ;

Sai : d

( 1 im )

Cu 10:

Cu B ng

( 3 im )

152

153

You might also like