Trang 1

CULTURE OF VIET NAM

Tap ch xuat ban 02 ky/thang Giay phep hoat ong bao ch so 397/GP-BVHTT Va so 41/GP-SBS Giay phep quang cao so 1187/BC
TOA SOAN TR S

27 Hng Vien, Q. Hai Ba Trng ,Ha Noi T & Fax: (84.4).39764693

CHU NHIEM

GS Hoang Chng
TONG BIEN TAP

Nha van TS Pham Viet Long

PHO TONG BIEN TAP THNG TRC

NB Nguyen The Khoa TS Nguyen Minh San NB Tran c Trung

nOI DUng
So 9 (182) - 2011 CON NGI & S KIEN 4. Van hoa phai soi ng quoc dan i Thu Hoai 8. K niem cach mang thang Tam va Quoc khanh mung 2/9: Ngi chuyen th mat trc ngay khi ngha Pham Vu - Ha Phng 10. Tiep tuc oi mi va nang cao hieu qua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh mi Trng Tan Sang 14. Giao s Vu Khieu Mot nguon tr tue vo tan Le Kha Phieu 16. GS.AHL Vu Khieu Ngi danh nhieu tam huyet ca ngi anh hung liet s Thanh Thuan 20. 10 nam san khau hoc ng o Hoai HIEN TaI aT VIET 22. Thien tai Nguyen Hue qua chien lc bao ve bien ao va thuy chien TS Nguyen Minh San 25. Danh nhan Tam khoi Tham hoa Mai Anh Tuan Mai The Phu 27. Nguyen Tng Nhan vi ca kch Bai choi GS. Hoang Chng 30. Vu Giang Hng Mot n hoa sy tai nang mot nhan cach ln Chau Giang T TRONG DI SaN 34. Gn gi cau hat snh ca Viet Hoa I SONG QUaNH Ta 54. Nghe s nhan dan Manh Tng Ngi nang long vi cai lng at Bac Kim Chi muc tieu hang au Quang Hoa 50. Cong ty co phan Gach ngoi ong Nai: Chu trong yeu to tham my Bui Tho 52. Cong ty TNHH thng mai va dch vu Anh Lc: a ch tin cay cua chu xe Thanh Thuan NHN VaN HOa 46. Cong ty co phan ng Bnh nh Phat trien nguon nhan lc la yeu to quan trong Hien Thu 48. Cong ty TNHH Minh Hai:Ch tn la mot doanh nhan tam - tai Mong Hue 44. Trung tam ieu tr oxy cao ap: Bac s Nguyen Kim Phong Ngi au tien a oxy cao ap ve cha benh Viet Nam Hoai Thu THNG HIEU NHaN HIEU T GOC tren nhng cong trnh DOaNH NHaN TaM TaI 40. Cong ty CP T va PT Sao Phng Bac: Mot n doanh nhan nang ong Thu Thu 42. Cong ty co phan a oc An Huy: Ve V S PHaT TRIEN CONG ONG 36. Cong ty co phan Bagico: Luon gi ch tn vi khach hang ai Mieu 38. Cong ty CP ong Hng: The manh Thu Hoai

PHO TONG BIEN TAP

TRNG BAN TR S

NB Nguyen Hoang Mai

TH ky TOA SOAN

NB Tran Thu Hien NB T My Sn

GIAM OC IEU HANH

NB Vo Thanh Tan PG: NB Le Hai Chau Phan Ton Tnh Hai

GIAM OC vPPT vAN HIEN vIET NAM HOI ONG BIEN TAP

GS Vu Khieu - Thng tng Nguyen Nam Khanh - GS Tran Bang - GSTS Tran Van Khe - Nha th Nguyen Khoa iem - NS Vu Mao - GSVS Ho S Vnh - GS Trng Lu - GSTS Thai Kim Lan - TS.NSND Pham Th Thanh - NSND ang Nhat Minh - TS oan Th Tnh GSTS Nguyen Thuyet Phong - NB Pham c Lng - NB Trung ong
BAN CHUyEN E van phong Ban Bien tap

So 64 Trung Hoa (So 6 - Lo 12B cu) Khu TM Trung Yen - Ha Noi T: (84.4).37. 831 961 - 37. 831 962 E-mail: chuyendevanhien@yahoo.com.vn
vAN PHONG qUANG CAO vA PHAT HANH

So 404 ng Bi, Q. Ba nh - TP. Ha Noi T: 04. 3 7717665 * Fax: 04. 3 7718875; Mobile: 0989.186661
vAN PHONG AI dIEN TAI TP. HO CH MINH

288B An Dng Vng - Q.5 - TP. Ho Ch Minh T: 08. 3 8353878

vAN PHONG AI dIEN TAI A NANG

Tang 5 khach san Eiffel - 117 Le o - a Nang T: 0511.647 529 * Fax: 0511. 811 972
Trnh bay Hoa viet media

De. ang Phuc at

TAI TR PHAT HANH

Doanh nghiep sach Thanh Ngha TP. Ho Ch Minh

In tai

Nha may in Quan oi I

GIA: 22.000 VN

58. Tan man ve ngay le Vu Lan Trng Hoang 60. Ngi xem hom nay vi san khau cai lng Bac Nguyen Thu Hien VaN HOa GIaO THONG 62. Van hoa giao thong tren mien Tay Bac GS. Hoang Chng 66. Xay dng Van hoa giao thong tnh Hoa Bnh Trieu Van Tien TIN TC 69. Hop bao gii thieu chng trnh Bnh chon va trao tang Giai thng V s phat trien cong ong ASEAN, Cup vang Thng hieu Nhan hieu va Nha quan ly xuat sac thi ky oi mi, nam 2011 PV BNH CHON GIaI THNG 71. ieu le Bnh chon va trao tang Giai thng V s phat trien cong ong ASEAN, Cup vang Thng hieu Nhan hieu va Giai thng Nha quan ly xuat sac thi ky oi mi

20. 10 years of school stage Do Hoai VIETNaMEST TaLENT 22. King Nguyen Hue - a genius of sea islands and water battles strategy Nguyen Minh San 25. The famous person who is considered tham hoa Mai Anh Tuan Mai The Phu 27. Nguyen Tuong Nhan and bai choi singing Prof. Hoang Chuong 30. Vu Giang Huong a talented painter a great personality Chau Giang INSIDE HERITaGE 34. Preserving the sinh ca singing Viet Hoa FOR THE COMMUNITY DEVELOPMENT 36. Bagico JSC: always be loyal to customers Dai Mieu 38. Dong Hung JSC: Strong point on building projects Thu Hoai HEaRT - TaLENT BUSINESSMEN 40. NorthStarDevelopmentandInvestment JSC: a dynamic businesswoman Thu Thu 42. An Huy Real Estate JSC: a dedicated and talented businessman Mong Hue 44. High pressure oxygen treatment centre: Dr. Nguyen Kim Phong the first person who brought high pressure oxygen to Viet Nam Hoai Thu CULTURE FROM VIEWPOINT OF TRaDE MaRK aND BRaNDNaME 46. Duong binh dinh JSC: human resource development is a significant factor Hien Thu 48. Minh Hai Ltd.: Loyalty is a top goal Quang Hoa 50. Dong Nai brick JSC: focus on aesthetic Bui Tho 52. Anh Luc trade and service ltd.: a realiable address of driver Thanh Thuan

LIFE aROUND US 54. Peoples artist Manh Tuong: The man who deeply attached to Northern reformed theatre Kim Chi 58. Some thoughts over the Vu Lan (Hungry Ghost) Festival Trng Hoang 60. Modern audience with the Norths Reform Theatre Nguyen Thu Hien TRaFFIC CULTURE 62. The traffic culture in Northwest Prof. Hoang Chuong 66. Building the traffic awereness for students in the area of Hoa Binh province Trieu Van Tien NEW 69. Press conference on the programme entitled For the development of ASEAN community, Golden cup for trademark and the outstanding manager in the period of Renewal 2011 PV aWaRD SELECTION 71. Regulations of the programme For the development of ASEAN community, Golden Cup for Trademark and the outstanding manager in the period of Renewal

COnTEnTS
No.9 (182) - 2011 PEOPLE aND EVENTS 4. Culture must be a way guider to people Thu Hoai 8. The celebration of August Revolution and National Day: the secret mail transporter before the start of the rise up in arms Pham Vu - Ha Phuong 10. Continue renovating and enhancing the people foreign affair mission in the new condition Truong Tan Sang 14. Prf. Vu Khieu an endless intelligence Le Kha Phieu 16. Professor cum Labour Hero Vu Khieu a man who devoted his heart to praise heroic invalids Thanh Thuan

Anh ba 1: Ba Nguyen Th Anh - Giam oc Cong ty TNHH thng mai va dch vu Anh Lc

CON NGI & S KIEN Sau thi gian dai song di ach thc dan phong kien, di chnh sach ngu dan e tr, nhan dan ta song trong canh lam than, u toi. ang va Bac Ho a lanh ao nhan dan tap trung vao diet giac oi, giac dot. Muon xay dng at nc giau manh phai khong ngng nang cao dan tr, van hoa phai la ngon uoc soi ng cho quoc dan vt qua kho khan th thach e xay dng at nc hung cng.

l Thu hoai

PHAI SOI NG QUOC DAN I

VAN HOA

au noi cua Bac Ho cho en hom nay van con nguyen gia tr. ang a ch ro van hoa va la muc tieu va la ong lc phat trien, van hoa la nen tang tinh than cua xa hoi. Va muc tieu chung cua tat ca chung ta la xay dng mot nen van hoa Viet Nam tien tien, am a ban sac dan toc. Qua trnh cong nghiep hoa, hien ai hoa at nc va hoi nhap kinh te the gii phai rat coi trong van hoa, coi trong ban sac dan toc. o la yeu to song con cua s phat trien ben vng, gop phan rat quan trong trong cong cuoc xay dng va bao ve To quoc. 4

Thc hien Ngh quyet Trung ng V ve xay dng nen van hoa Viet Nam tien tien, am a ban sac dan toc, phong trao Toan dan oan ket xay dng i song van hoa c coi la mot trong nhng giai phap ln. No co y ngha to ln la e van hoa tham sau en tng khu dan c, en moi ngi dan. T giai phap ln ay a thuc ay cac phong trao quan chung phat trien rong khap trong ca nc nh: Phong trao xay dng nep song van minh, gia nh van hoa; phong trao xay dng lang, thon, ban, khu pho van hoa; phong trao van nghe quan chung...ac biet ben canh

CON NGI & S KIEN

o, chung ta a xay dng c mot he thong thiet che van hoa t trung ng en tan cac c s. He thong thiet che van hoa bao gom nha van hoa, bao tang, th vien, trung tam van hoa the thao...co vai tro rat quan trong v o la c s vat chat, a iem e tap hp to chc cac phong trao van hoa van nghe quan chung. Ngh quyet ai hoi ang lan th IX neu nh hng: Tiep tuc a van hoa thong tin ve c s, vung sau, vung xa, vung ong bao dan toc thieu so, phat ong phong trao toan dan oan ket tham gia thc hien nep song van minh, gia nh, lang, ban van hoa, tien ti hoan chnh he thong thiet che van hoa bang nguon lc Nha nc va m rong xa hoi hoa, lam cho van hoa tham sau vao tng khu vc dan c...Ngh quyet ai hoi ang lan th XI tiep tuc khang nh: Xay dng va tang cng hieu qua hoat ong cua he thong thiet che van hoa tat ca cac cap. Hien nay ca nc co 72 thiet che van hoa cap tnh, gom 60 Trung tam van hoa, 3 Nha van hoa, 4 Trung tam thong tin- trien lam va 5 thiet che van hoa co ten goi khac nhau nh Nha trien lam, Trung tam Trien lam - Hoi ch...Trong hai nam 2009-2010, cac trung tam nay a to chc nhieu hoat ong tuyen truyen co ong chao mng cac ngay le ln cua at nc, to chc c 1000 cuoc lien hoan tuyen truyen lu ong, 500 cuoc hoi thi, hoi dien, lien hoan phuc vu cac nhiem vu chnh tr, cac chu e khac nhau vi quy mo cap tnh, khu vc, toan quoc. Cac trung tam cung hng dan nghiep vu, m lp, cung cap tai lieu cho c s. Cac thiet che van hoa cap tnh, thanh pho thuoc TP Ho Ch Minh, cac tnh Tha Thien Hue, Long An, Khanh Hoa, ac Lac, Kien Giang, Lam ong, Ninh Thuan, Lang Sn, Quang Ninh, Nghe An, Nam nh, Thai Bnh hoat ong rat co hieu qua. en nay ca nc co 541/697 quan, huyen co Trung tam van hoa - Thong tin, Trung tam van hoa-the thao hoac Nha van hoa cap huyen at ty le 78%; 4703/11198 xa, phng, th tran co trung tam van hoa the thao at ty le 42% ; 45.459/116013 thon, lang, ap ban co Nha Van hoa at ty le khoang 43%. Theo thong ke tren, ro rang nc ta a co mot he thong thiet che van hoa t trung ng en tan cac n v c s. Tuy nhien van e 5

CON NGI & S KIEN

ang at ra la lam the nao e he thong thiet che van hoa phat huy tac dung v thc te van ang co nhieu thiet che van hoa hoat ong khong het cong suat, kem hieu qua, nhieu khi bo khong rat lang ph. e nang cao hieu qua hoat ong cua he thong thiet che van hoa, theo chung toi can giai quyet tot nhng van e sau: Trc het can co s quan tam en van hoa cua cac cap uy ang, Chnh quyen. Thc te cho thay khong t lanh ao a phng nhat la c s cha nhan thc u va sau sac vai tro cua van hoa trong xay dng va bao ve To quoc, cha thay s can thiet phat trien kinh te phai i oi vi phat trien van hoa. Chnh v vay thieu s quan tam au t vat chat cung nh con ngi cho van hoa, thieu ke hoach cu the e phat trien van hoa sau rong trong nhan dan. Can ao tao va boi dng oi ngu van hoa u manh ve nghiep vu chuyen mon, ve long say me nghe nghiep. Hien nay oi ngu nay con thieu va yeu, van hanh he thong thiet che van hoa, hng dan phong trao van hoa quan chung con nhieu han che. Thiet che van hoa co hoat ong hieu qua hay khong mot phan ln phu thuoc vao trnh o chuyen mon, kha nang sang tao cua oi ngu can bo. Phai chu y en viec tao ra nhieu nguon kinh ph cho hoat ong van hoa. Ben canh viec tang cng ngan sach cua Nha nc, phai ay manh xa hoi hoa cac hoat ong van hoa thu hut s ong gop cua nhan dan, cua cac oan the, n v, doanh nghiep, ca nhan va cac nha tai tr. Tiep tuc nghien cu, hoan thien cac van ban phap luat ve xay dng i song van hoa c s, chnh sach ai ngo vi nhng ngi hoat ong van hoa. Chien lc phat trien van hoa en nam 2020 neu muc tieu cu the: Xay dng ong bo va nang cao chat lng, hieu qua hoat ong cua cac thiet che van hoa cong ong. Phan au en nam 2015 va 2020, 90% - 100% so quan, huyen, th xa, co nha van hoa va th vien; 80 90% so xa va th tran co nha van hoa; 60% - 70% so lang, ban, ap co nha van hoa. Xay dng mot so cong trnh van hoa xng tam vi thi ai tai Thu o Ha Noi, TP Ho Ch Minh va mot so thanh pho ln cua ca nc. Thc hien muc tieu o moi hoat ong van hoa phai i vao thc chat, tham sau vao moi ngi dan, tranh hnh thc chu ngha./. n 6

CON NGI & S KIEN

KY NIEM CaCH MaNG THaNG TaM Va QUOC KHaNH 2-9:

Ngi chuyen th mat

trc ngay khi ngha

l PhaM Vu - ha hNG

Ba Nguyen Th Ky ben bc anh cu cua gia nh - Anh: H.H.

ai tng Van Tien Dung phu quan cua ba Nguyen Th Ky

tuoi gan 90, ba song bang ky c nhieu hn la thc tai, cau chuyen luc nao cung bat au bang hai ch ngay xa... Nhng dong hoi tng t oan ve nhng ngay khang chien va ngi chong than yeu bay gi la ca cuoc song cua ba.

CON NGI & S KIEN

gi ta biet en ba vi t cach la phu nhan cua co ai tng Van Tien Dung, nhng t ai biet 65 nam ve trc co gai xinh ep Nguyen Th Ky (ten that la Cai Th Tam) chnh la ngi c ong ch Trng Chinh, Tong b th cua ang, tin tng giao nhiem vu vao Nam bat lien lac vi X uy Nam ky chuan b cho ngay tong khi ngha. Nam ay Nguyen Th Ky 22 tuoi. Hanh trnh nghet th o la nam 1945, sau ngay Nhat ao chnh Phap..., ba ngoi than th vi dong ky c mien man. To chc quyet nh phai i gap khien co Ky xoay nh chong chong. Bo me mat sm, ngi ch qua i cha kp lo mai tang, ba em con nho, chong (sau nay la ai tng Van Tien Dung) ang chuan b len chien khu d Hoi ngh quan s cach mang Bac Ky. Boi roi, co Ky phai ban nha va tat ca nhng g co trong nha e lo ma chay, tra n tien thuoc cho ch va gi ba em nho ve Vinh vi ngi anh trai. Tam xong viec nha Ky chuan b len ng. Trc ngay i ong Trng Chinh nhan Ky en gap. Tin mng th nhat la co se c vao Nam vi mot ngi Sai Gon va c to chc ang trong Nam phai ra Bac bat lien lac, o la anh Ly Chnh Thang. Tin mng th hai la ong Van Tien Dung xuat hien e chia tay v. Cuoc gap dien ra ngan ngui nhng cung keo c nu ci tr lai tren moi co Ky sau may ngay nang ne. 8

Hom sau, vi mai toc chai bong, moi o, ma hong, ao dai lua mau, vong vang gia lap lanh, toi len ng..., ba Ky ci hien lanh. Tren tau, Ly Chnh Thang va Ky ong vai v chong, quan ao, o dung eu san ra e lan trong hai vali, rieng vali Ky xach con co tai lieu, th t cua to chc lot di lan ay th hai na. Cuoc hanh trnh chac se trot lot neu nh Ky... khong xinh qua. May ten lnh Nhat tren tau thay co gai ep, mac ao dai lua, dang ve con nha quyen quy th xan lai ngoi cung, treu choc, sam s. Luc au co gai Bac ch nhe nhang tranh ne nhng cang luc am lnh cang lan ti th co dt khoat gat tay ra. B phan ng, may ten lnh Nhat xong vao tat Ky. en Tourane (a Nang), chung bat Ky giao cho s hien binh Nhat ay. Trong luc nguy cap, Ky trao chiec vali hai ay co th cua to chc cho Ly Chnh Thang. Hai ngi ch kp hen tm lai nhau tai mot c s ben song Hng (Hue). Tai on Nhat, trc chiec vali co nhieu quan ao an ong, co gai ba ra mot cau chuyen kha bi thng: Chong toi Sai Gon c bac thua lo, toi phai mang quan ao vao e a anh ay ve giao lai cho bo me chong day do. en chieu toi van cha c tha, hot hoang ngh en nhiem vu phai hoan thanh, co Ky 22 tuoi anh chap nhan anh cc vi so phan. Toi noi vi ten thong ngon ngi Viet: toi la phan gai b lnh Nhat treu choc bat, ong tm cach xin tha

CON NGI & S KIEN

toi ra, toi thuan ve lam v le cua ong, ba ci hom hnh. The roi lnh Nhat tha toi that, ong thong dch vien a toi ve nha trao cho ba v ca roi nhanh chong quay lai on. Toi do hoi roi tranh thu luc ba v ang nau cm di bep th chay ra ng ln, on oto ngc tr lai Hue. en iem hen, anh Ly Chnh Thang a ngoi i t bao gi. Quan ta s gap... quan mnh! Hoi ngo Hue nhng ca hai eu a l tau anh phai di chuyen bang oto. Vao en Phan R (Bnh Thuan) th oto cung het chuyen. Chang con cach nao toi hoi Ly Chnh Thang co biet lai moto khong, toi mua e anh chay vao Sai Gon. Nhng anh ay lac au. The la anh that theu i bo. Sang hom sau, trong mot quan an chung toi gap mot ten lnh Nhat eo gm let xet. Thay toi xinh ep, han lai tan tnh. Anh Ly Chnh Thang lam thong dch vien. Ten lnh Nhat ang tren ng vao Sai Gon, han ch qua ay an sang roi se i tiep. Anh Thang thong bao cho toi kem theo mot nu ci y nh. Toi ngh ket ay ngay nao la nguy hiem ngay o. Ky anh gia la ngot ngao vi ten lnh Nhat, ke le hoan canh roi xin i nh vao Sai Gon. Ten lnh khong t choi c co gai ep, ca Ky va Ly Chnh Thang c cho i cung tren chiec moto ba banh. Ba ke tiep: Tren xe vao Sai Gon, toi va Ly Chnh Thang lo en rung tim. Suot chang ng

pha trc ch s ung Phap - Nhat, en luc nay ch s chet di tay quan ta. Nh luc o du kch ben ng xong ra tr gian, bat lnh Nhat lay sung th chung toi chang con ng ve. May qua, chuyen o a khong say ra. Toi hom o ca ba ngi vao en Sai Gon. Ten lnh Nhat luc nao cung ke ke ben canh ngi ep. e cam n s giup , hai ngi mi han an cm toi. Ly Chnh Thang lien tuc chuoc cho han say. Toi muon, e lai ten lnh say, chung toi tra tien va len xe, ba ke ranh rot nh cau chuyen va mi xay ra ngay hom qua. Chung toi ngu mot em nha mot c s la cong nhan Ba Son. Sau o toi c gap hai anh Ung Van Khiem, Ha Huy Giap e trao th t, tai lieu cua ang. Khong co g vui sng bang. Moi lien lac t oan hn bon nam a c noi. Sau may ngay toi lai ngc ra Bac, mang theo bao cao cua X uy Nam Ky..., giong ba Ky en hom nay van con nhe nhom khi ke ve ket qua cua chuyen cong tac ay. Sau o ba con vao Sai Gon them hai lan na e a th trieu tap ai bieu ang bo Nam Ky ra d hoi ngh toan quoc cua ang, va ch th khi ngha sau ngay Nhat au hang. Ngay 258-1945, co gai x Bac vui sng hoa vao dong ngi tham gia khi ngha gianh chnh quyen Sai Gon... n

CON NGI & S KIEN

(Phat bieu cua ong ch Trng Tan Sang, Uy vien Bo Chnh tr, Thng trc Ban B th tai Hoi ngh toan quoc quan triet va trien khai Ch th 44 cua Ban B th ve Tiep tuc oi mi va nang cao hieu qua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh mi")

Tiep tuc oi mi va nang cao hieu qua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh mi
l TrNG TaN saNG
am 1994, Ban B th khoa VII a ban hanh Ch th so 44-CT/TW ve M rong va oi mi hoat ong oi ngoai nhan dan nham tuyen truyen cho the gii hieu ro va ung ho s nghiep oi mi cua at nc ta. Ch th cua ang la yeu to quan trong thuc ay hoat ong oi ngoai nhan dan co nhieu chuyen bien va thu c nhng ket qua to ln. Gan 20 nam qua, tnh hnh the gii va trong nc a co nhieu thay oi, xuat hien nhng yeu to mi, yeu cau mi va nhiem vu mi. T thc tien qua trnh thc hien Ch th 44 cung cho chung ta thay nhng van e can phai khac phuc. e ap ng yeu cau o, ngay 04/7/2011, Ban B th a ban hanh Ch th 44 ve Tiep tuc oi mi va nang cao hieu qua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh mi thay the Ch th 44. ay la mot Ch th rat quan trong. Do vay, Ban B th quyet nh trieu tap ngay Hoi ngh toan quoc, nham: Tong ket anh gia viec thc hien Ch th 44-CT/TW ve cong tac oi ngoai nhan dan trong thi gian va qua; pho bien, quan triet, hng dan trien khai va quan triet viec thc hien Ch th en cac cap, cac nganh, cac a phng, cac oan the chnh tr-xa hoi va to chc nhan dan. Thay mat Ban B th, toi nhiet liet hoan nghenh va chao mng cac ong ch a ve d hoi ngh. Toi rat hoan nghenh nhng y kien cua cac a phng, n v a phat bieu tai hoi ngh, gop phan nang cao nhan thc ve v tr, vai tro cua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh

10

CON NGI & S KIEN

mi, lam phong phu them cac giai phap, bien phap trong viec quan triet va trien khai Ch th mot cach hieu qua. Trong lch s ngoai giao hien ai cua Viet Nam, cong tac oi ngoai nhan dan a co nhng ong gop to ln cho s nghiep cach mang cua ang va dan toc, cho cong cuoc xay dng va bao ve To quoc, gop phan quan trong vao viec hnh thanh mot mat tran oan ket rong rai cua nhan dan the gii ung ho hai cuoc khang chien v ai cua dan toc ta. Sau 17 nam thc hien Ch th 44 ve M rong va oi mi hoat ong oi ngoai nhan dan, cong tac oi ngoai nhan dan a co nhng ong gop tch cc vao viec gi vng moi trng hoa bnh, m rong quan he hu ngh, hp tac, tao ieu kien quoc te thuan li cho cong cuoc oi mi, cung vi oi ngoai ang va ngoai giao nha nc tao thanh sc manh tong hp tren mat tran oi ngoai nc nha. Lc lng tham gia hoat ong oi ngoai nhan dan cung ngay cang a dang va phong phu hn, hnh thanh va tng bc m rong mang li ban be, oi tac, thong qua o, viec tuyen truyen, quang ba ve at nc, con ngi Viet Nam vi ban be the gii khong ngng c ay manh, tranh thu c nhieu nguon lc vat chat va s ung ho ve tinh than to ln cho s phat trien kinh te - xa hoi, gop phan vao cuoc au tranh chung v hoa bnh, oc lap dan toc, dan chu va tien bo xa hoi. Thay mat Bo Chnh tr, Ban B th, toi xin nhiet liet bieu dng va anh gia cao s no lc cua cac cap, cac nganh, cac oan the chnh tr - xa hoi va cac to chc nhan dan trong viec trien khai thc hien co hieu qua Ch th 44 cua Ban B th khoa VII. Tuy nhien, cong tac oi ngoai nhan dan trong thi gian qua con mot so mat han che, bat cap neu trong bao cao Ban oi ngoai Trung ng a trnh bay, o la nhan thc cua mot so cap uy, mot so a phng, n v ve oi ngoai nhan dan cha ung, cha ay u; khong thay ro v tr, vai tro cua oi ngoai nhan dan trong mat tran ngoai giao noi chung va trong tnh hnh hien nay, v vay cha chu trong ung mc viec lanh ao, ch ao cong tac oi ngoai nhan dan a phng, n v mnh, thieu s quan tam can thiet ve kinh ph, ieu kien cho hoat ong oi ngoai nhan dan. Viec to chc hoat ong oi ngoai nhan dan co luc, co ni cung cha that tot, con thu ong, thieu bai ban, t linh hoat, thieu ong bo, thieu phoi hp, chong cheo, cha phat huy c sc manh tong hp, phan nh nhiem vu cha ro rang, phan cap cha manh. Lc lng lam cong tac oi ngoai nhan dan tuy co c tang cng, nhng nhn tong the van con rat mong, khong c ao tao, boi dng chu ao, bo may thieu ong bo. Theo tinh than Ch th 44, nhng han che c ban tren can sm khac phuc tat ca cac cap, cac nganh, cac a phng, n v. Ban oi ngoai Trung ng a co hng dan e cac cap, cac nganh, cac a phng, cac oan the va to chc nhan dan pho bien, quan triet va trien khai thc hien Ch th. Toi xin nhan manh them may iem: Mot la, ve nhan thc, chung ta can nhan thc that ung, that ay u va sau sac ve v tr va vai tro quan trong cua oi ngoai nhan dan trong mat tran oi ngoai chung cua nc nha. Cac ong ch eu a biet, ngay t luc sinh thi, Chu tch Ho Ch Minh a xac nh rat ro rang muc tieu hoat ong oi ngoai cua nc ta, trong o co oi ngoai nhan dan la: oan ket quoc te, them ban bt thu, xay dng Mat tran nhan dan the gii oan ket ung ho nhan dan Viet Nam, au tranh v muc tieu chung cua thi ai. Trong van kien cac ai hoi cua mnh, ang ta eu xac nh oi ngoai nhan dan la mot bo phan cau thanh quan trong cua mat tran oi ngoai chung cua nc nha. Toi ch xin nhac lai vi cac ong ch quan iem cua ang trong mot so van kien gan ay: Ngh quyet Hoi ngh Trung ng 3 (Khoa VII) e ra nhiem vu: M rong va oi mi hoat ong oi ngoai nhan dan nham gi vng hoa bnh, m rong quan he hu ngh va hp tac, tao ieu kien thuan li cho cong cuoc xay dng CNXH va bao ve To quoc, ong thi gop phan tch

11

CON NGI & S KIEN

cc vao cuoc au tranh cua nhan dan the gii v hoa bnh, oc lap dan toc, dan chu va tien bo xa hoi, theo tinh than Viet Nam muon la ban vi tat ca cac nc trong cong ong the gii, phan au v hoa bnh oc lap va phat trien; ai hoi VIII cua ang khang nh M rong quan he oi ngoai nhan dan, quan he vi cac to chc phi chnh phu, tranh thu s ong tnh va ung ho rong rai cua nhan dan cac nc, gop phan thuc ay xu the hoa bnh, hp tac, phat trien; ai hoi IX phat trien them mot bc la M rong hn na cong tac oi ngoai nhan dan, tang cng quan he song phng va a phng vi cac to chc nhan dan cac nc, nang cao hieu qua hp tac vi cac to chc phi chnh phu quoc gia va quoc te, gop phan tang cng s hieu biet lan nhau, quan he hu ngh va hp tac gia nhan dan ta va nhan dan cac nc trong khu vc va tren the gii; ai hoi X xac nh Phat trien cong tac oi ngoai nhan dan theo phng cham chu ong, linh hoat, sang tao va hieu qua. Tch cc tham gia cac dien an va hoat ong cua nhan dan the gii. Tang cng van ong vien tr va nang cao hieu qua hp tac vi cac to chc phi chnh phu nc ngoai e phat trien kinh te-xa hoi; va en ai hoi XI, ang ta tiep tuc khang nh coi trong va nang cao hieu qua cua cong tac oi ngoai nhan dan...Phoi hp chat che hoat ong oi ngoai cua ang, ngoai giao Nha nc va ngoai giao nhan dan..... Nh vay, oi ngoai nhan dan luon c ang va Nha nc ta coi trong. Tnh hnh hien nay a xuat hien nhng yeu to mi, phong trao nhan dan the gii tiep tuc phat trien a dang, tieng noi cua nhan dan va cac to chc se anh hng ngay cang ln tai cac quoc gia va tren trng quoc te. V vay, cong tac oi ngoai nhan dan ngay cang co vai tro quan trong trong mat tran ngoai giao noi rieng va trong s nghiep xay dng, bao ve To quoc noi chung. Ve trach nhiem oi vi cong tac oi ngoai nhan dan yeu cau cac cap, cac nganh nam chac cac quan iem trong Ch th la: Cong tac oi ngoai nhan dan la nhiem vu cua ca he thong chnh tr va cua toan dan, ma nong cot la Mat tran To quoc Viet Nam, Lien hiep cac to chc hu ngh Viet Nam, cac oan the va cac to chc nhan dan va ca nhng ca nhan tieu bieu. Vi phng cham chu ong, linh hoat, sang tao va hieu qua, trien khai cong tac oi ngoai nhan dan, bao am ung ng loi oi ngoai va s lanh ao cua ang, gi vng nguyen tac oc lap, t chu, at li ch quoc gia, dan toc len tren het, gi vng an ninh chnh tr, oc lap, chu quyen, toan ven lanh tho, bao ve che o xa hoi chu ngha, ong thi thc hien ay u trach nhiem va ngha vu oi vi cong ong quoc te. Bao am s lanh ao thong nhat cua ang, s quan ly tap trung cua nha nc, vai tro nong cot cua Mat tran To quoc Viet Nam, cac oan the va to chc nhan dan trong viec trien khai cac hoat ong oi ngoai nhan dan. Phoi hp chat che gia oi ngoai nhan dan vi oi ngoai ang va ngoai giao nha nc, tao thanh sc manh tong hp cua mat tran oi ngoai. Hai la, nhiem vu bao trum cua oi ngoai nhan dan la va chu ong m rong quan he hu ngh, hp tac vi nhan dan cac nc, va chu trong i vao chieu sau vi cac oi tac quan trong, gom: cac nc lang gieng, cac oi tac ln, cac nc ban be truyen thong; m rong va lam phong phu hoa, a dang hoa lnh vc hoat ong, loai hnh hoat ong oi ngoai nhan dan; ay manh tuyen truyen oi ngoai, tang cng tnh hu ngh, thuc ay hp tac ve kinh te, van hoa, giao duc, khoa hoc cong nghe; nang cao hieu qua hoat ong oi ngoai cua cac oan the va to chc nhan dan trong cac lnh vc dan chu, nhan quyen, chong dien bien hoa bnh, bao ve oc lap, chu quyen, thong nhat va toan ven lanh tho, bao ve moi trng hoa bnh e xay dng at nc, ho tr va phoi hp vi oi ngoai ang, ngoai giao nha nc thuc ay mat tran oi ngoai nha nc vi phng cham chu ong va tch cc hoi nhap quoc te. Ba la, cac cap uy ang, chnh quyen, cac bo, ban, nganh can het sc quan tam lanh ao, ch ao hoat ong oi ngoai nhan dan ap ng vi yeu cau, nhiem vu trong giai oan mi. Trong o can lu y may iem sau:

12

CON NGI & S KIEN

Can anh gia ung cong tac lanh ao, ch ao hoat ong oi ngoai noi chung va oi ngoai nhan dan noi rieng trong thi gian qua, nhat la viec phan cong, phan nhiem, cac c che phoi hp, viec quan tam tao ieu kien e oi ngoai nhan dan hoat ong. Tang cng lanh ao, quan ly cong tac oi ngoai nhan dan, cu the hoa Ch th 44 ve Tiep tuc oi mi va nang cao hieu qua cong tac oi ngoai nhan dan, tien hanh phan cong mot ong ch lanh ao phu trach oi ngoai (trong o co nhiem vu oi ngoai nhan dan); cung co bo may lam cong tac oi ngoai noi chung va oi ngoai nhan dan noi rieng cac a phng, c quan, n v mnh; thc hien viec phan cap quan ly cac hoat ong oi ngoai theo Quy che 295 cua Bo Chnh tr (khoa X) va tinh than Ch th 44 cua Ban B th (khoa XI). Ra soat va hoan thien c che phoi hp cac hoat ong oi ngoai nhan dan, trong o co c che phoi hp gia oi ngoai ang, ngoai giao nha nc vi oi ngoai nhan dan; het sc coi trong cong tac hng dan, kiem tra, on oc cac hoat ong oi ngoai nhan dan theo hng va chat che, bao am nguyen tac, va tao ieu kien e hoat ong oi ngoai nhan dan phat huy tnh chu ong, linh hoat, sang tao, hieu qua cua mnh. Tien hanh ra soat, hoan thien c che kiem tra, giam sat hoat ong oi ngoai noi chung, oi ngoai nhan dan noi rieng va cac van ban ieu chnh hoat ong oi ngoai nhan dan phu hp vi noi dung Ch th. anh gia lai tnh hnh, ieu kien hoat ong oi ngoai nhan dan, tren c s o bo tr kinh ph, au t c s vat chat thoa ang cho hoat ong oi ngoai nhan dan. Ban oi ngoai Trung ng can lam tot vai tro ch ao, hng dan, theo doi, kiem tra cac hoat ong oi ngoai nhan dan. Bon la, Mat tran To quoc Viet Nam, cac oan the, to chc nhan dan trung ng, cac tnh, thanh uy can tien hanh anh gia thc trang bo may, can bo, lc lng lam cong tac oi ngoai nhan dan. Tren c s o, tien hanh kien toan, cung co va phat trien oi ngu, va chu trong bo tr sap xep, bo sung, va chu trong ao tao, boi dng nham tng bc nang cao ro ret chat lng oi ngu can bo chuyen trach, phat trien lc lng ban chuyen trach va lc lng cong tac vien gom nhng ngi co qua trnh, kinh nghiem va uy tn trong hoat ong oi ngoai, am bao trong thi gian ngan sap ti co c mot oi ngu lam cong tac oi ngoai nhan dan co ban lnh chnh tr va nang lc chuyen mon vng vang, ap ng c yeu cau nhiem vu trong giai oan mi. Ban oi ngoai Trung ng phoi hp vi Lien hiep cac to chc hu ngh viet Nam xay dng va trien khai chng trnh boi dng can bo oi ngoai nhan dan hang nam. Nam la, viec trien khai Ch th phai c tien hanh nghiem tuc gan vi viec anh gia khach quan cong tac oi ngoai nhan dan hien nay, khong ne tranh, can ch ro nhng han che, thieu sot e khac phuc, ong thi co ke hoach thc hien cu the vi cac e an, c che, chng trnh, co nh vay mi tao chuyen bien thc s ve cong tac oi ngoai nhan dan, ap ng yeu cau giai oan mi. Hang nam cac cap, cac nganh, cac a phng, oan the, to chc nhan dan co bao cao ket qua trien khai Ch th gi ve Ban oi ngoai Trung ng e tong hp bao cao Ban B th. Toi tin tng rang, qua Hoi ngh nay, cac cap, cac nganh, cac a phng, cac oan the va to chc nhan dan se nam vng cac quan iem ch ao, muc tieu va nhiem vu cua cong tac oi ngoai nhan dan trong tnh hnh mi; ong thi, can c vao Hng dan cua Ban oi ngoai Trung ng ve trien khai thc hien Ch th 44 cua Ban B th (khoa XI) e xay dng ke hoach, chng trnh cu the thc hien Ch th cua a phng, n v mnh, lam cho hoat ong oi ngoai nhan dan ngay cang i vao chieu sau va co hieu qua cao hn, gop phan quan trong bao am thc hien thang li ng loi, chnh sach oi ngoai cua ang va Nha nc trong tnh hnh mi./. n

13

Nguyen Tong B th BCH Trung ng ang CSVN Le Kha Phieu chup hnh lu niem cung GS.AHL Vu Khieu tai mot cuoc hoi thao

GIAO S VU KHIEU MOT NGUON TR TUE VO TAN

l Le Kha Phieu
Bac Vu Khieu la mot tr thc ln, cay ai thu cua khoa hoc xa hoi Viet Nam the ky XX va XXI. ieu ky la la cai tuoi 96 (cu luc nien), sinh lc tuy co giam nhng Giao s, Anh hung Lao ong Vu Khieu van rat minh man. ong la ca mot kho tang tr thc rat doi dao luon c bo sung va phat trien. Vi tr tue cua mnh, ong a tao nen nhng cong trnh khoa hoc, cac tac pham, bai viet, bai noi tren nhieu lnh vc: Triet hoc, van hoa, s hoc, ao c hoc, my hoc, t tng Ho Ch Minhla nhng cong trnh co gia tr lch s lau dai va vo gia oi vi kho tang tri thc cua dan toc. Giao s Vu Khieu am hieu coi nguon van hoa dan toc, nen nhng tac pham cua ong rat sat thc tien cuoc song, sat vi moi tang lp nhan dan, vi moi la tuoi. Bat c ai cung b loi cuon bi nhng bai viet cua ong, thch nghe ong giang giai, nhat la cac bai van bia, van te, cau oi la dau an i sau vao long ngi nghe, ngi oc. Ong la mot nha khoa hoc, nha tr thc toan tai, mot con ngi mau mc, khiem ton, song bnh d, trung thc, nhan hau, trong ngha trong tnh. Ong luon c moi ngi yeu men knh trong con bi ong luon tch cc au tranh vi thoi xa hoa, pho trng, tham nhung lang ph. Khi en tham ong tai nha rieng, ngay 15/8/2011 va qua (tc 16/7 nam Tan Mao), toi c ong cho biet ang hoan chnh cuon Van hien Thang Long gom 3 tap sach, tong cong 2.400 trang. Toi thc s kham phuc va knh ne ong, mot tr thc tuoi a cao ma ngh lc rat phi thng, tam huyet sau nang vi i, vi dan toc. Vi ca tam long knh trong chan thanh toi quang vai Giao s Vu Khieu, mot ngi 96, mot ngi 81 (toi kem ong 15 tuoi) cung mot lp gia, toi ngh ve ong: Tuoi cao th mac tuoi cao Mot nguon tr tue doi dao khong vi Nhan dp sinh nhat ong ngay 19.9 sap ti, toi chuc Giao s trng tho va tin rang nguon tr tue ay ap trong ong se luon toa sang va con cong hien nhieu hn na cho i, cho dan toc. n

14

Giao s - Anh hung lao ong Vu Khieu

Ngi dnh nhiu tm huyt ca ngi

anh hng lit s

l ThaNh ThuaN

Ngi ta biet en Giao s Vu Khieu la mot Nha Van hoa, mot anh hung Lao ong trong thi ky oi mi, mot triet gia trong cach mang, mot nghe sy gia anh hung. Mac du a bc qua tuoi thng thng tho (nam nay GS 96 tuoi), GS.aHL Vu Khieu van khong ngng lam viec. Nhn lai tat ca so lng tac pham, cong trnh ong viet, chu bien, bien tap, co van chung ta khong khoi khong knh ne. Trong so o co rat nhieu van te, van bia va nhng bai minh cua ong gay xuc ong long ngi nh nhng nen tam nhang gi en nhng ngi anh hung, nhng chien s a hi sinh i mnh cho at nc Viet Nam mai mai vng ben.
a nghe danh Giao s Vu Khieu t lau va cung gap ong nhieu hoi ngh, hoi thao khoa hoc nhng va qua toi mi co dp dien kien Giao s. Toi en can ho tap the N2, pho Van Bao cua Giao s Vu Khieu. Giao s ngoi ta lng vao chiec ghe massage boc da mau vang, tay vn a sn tiep toi trong can phong nho cua ong. Giao s cho biet, ong ang hoan thanh bo sach Ngan nam Van hien Thang Long vi 2400 trang, gom 3 tap, moi tap day 800 trang, khai quat nhng pham chat, truyen thong tot ep cua dan toc ta c ket tinh Thu o Thang Long 1000 nam tuoi. Khong ch la mot nha khoa hoc tai danh, Giao s Vu Khieu con la nha th, nha van vi tam hon nghe s ch thc. Ong con viet rat nhieu cau oi chia se niem vui, noi buon vi ong ch, ong bao, anh em, be ban. Giao s Vu Khieu cung la tac gia cua nhieu bai van te, van bia cung hoanh

phi, cau oi tai rat nhieu en th danh nhan va ai tng niem liet s Ha Noi va trong ca nc e ngi ca kh phach anh hung, tam hon cao ca cua hang van anh hung a hy sinh v oc lap t do cua dan toc. T bai van te anh hung liet s Cach mang thang Tam, van te gio to Hung Vng, Tran Hng ao... cho en cac anh hung liet s t Ngo Quyen, Ly Thng Kiet, Le Li, Nguyen Trai, Nguyen Bnh Khiem... eu lam xuc ong hang trieu trai tim ngi Viet ca trong va ngoai nc. Van te, phu, van bia, la mot mang ln trong qua trnh sang tao cua GS.AHL Vu Khieu. o la nhng the co van rat kho. Giao s Vu Khieu cho rang: Mot bai van te phai tiep thu cach viet cua tien nhan nhng co s oi mi trong cach hanh van cho phu hp vi thi ai hien nay, tc la bnh cu ru mi. Co le v the ma nhng bai van te cua ong va chnh ve niem luat ma van 15

CON NGI & S KIEN

Tng ai "nga ba ong Loc"

phong khoang, bien ao, ay d lieu lch s, van hoa, nhp ieu tram hung. Tai viet van te cua ong c khang nh t rat sm, 29 tuoi ong a viet Van te hng hon nhng ngi a chet v nan oi nam 1945. Ch sau o mot nam, nhan ky niem Cach mang thang Tam, giao s Vu Khieu viet Van te anh hung liet s Cach mang thang Tam the hien s kham phuc trc nhng tam gng anh dung hy sinh Quyet t cho To quoc quyet sinh! cua cac anh hung, liet s Cach mang thang Tam, a at van menh cua at nc len tren tnh sau ngha nang cua gia nh: V giang sn, a phai nh khong / Xong an ai, nao ai chang co / Xot buoi hoa tan, trang xe, ma hong heo hat phong khuya / Tham khi gio thoi, sng buong, mai tuyet b ph ca so. Cuoc khang chien chong e quoc My cua dan toc dau a ket thuc thang li nhng a co biet bao ngi con a hy sinh anh dung. ng trc tinh than chien au kien cng, kh phach xa than cu nc cua cac anh hung liet s, Giao s Vu Khieu a tng nam, tng thang, tng ngay ghi lai nhng cam xuc, s xuc ong cua mnh qua nhng bai van bia, cau oi tai cac en liet s, tai cac ngha trang. Nhieu bai minh tren chuong c dai suot doc ng Trng Sn t Bac vao Nam. Nhng nam thang anh My, Trng Sn la khuc ruot noi lien Nam Bac, quan quai au thng, soi suc cam thu, ngut ngan kh the. Trng Sn huyen thoai chnh la bieu hien rc r nhat cua truyen thong Viet Nam: tinh than trieu ngi nh mot, bau i thng lay b cung. Cac chien s Trng Sn a the hien cao nhat y ch ay cua dan toc. 16

Trong bai van bia Tng niem liet s Thanh nien xung phong toan quoc tren dai Trng Sn, Giao s Vu Khieu a nhan manh truyen thong ao ly muon i cua dan toc Viet Nam: Kien cng chang ke gai trai / Tuan kiet khong phan gia tre... / Vn theo ngha ca,at ong bao To quoc len tren / Xep lai tnh rieng, bi oc lap t do la quy Khi To quoc lam nguy, cac chien s TNXP a the hien cao nhat y ch ay: Thanh nien xung phong thanh lap: at tri ngang doc xong pha / Thanh nien xung phong ra quan: Nam Bac vay vung kh the Trc s tan cong cua quan xam lc va s tan bao cua e quoc My, TNXP a the hien s quyet liet trong anh My: Trung trung th thach, van kho cung bang qua / Mai miet xong pha, mot ngay khong kp ngh Lp lp chien s Trng Sn, bo oi, dan cong, TNXP a hy sinh ca cuoc i mnh vi phng cham chien trng i chang tiec i xanh, hy sinh ca tnh yeu cua mnh e bao ve tnh yeu cho bao ngi khac. Dan toc Viet Nam tren khap moi mien cua To quoc se mai nh n va tng niem ho, a xay ep nhng ngha trang, dng cao nhng tng ai liet s: Mot dai Trng Sn tng bng c x / Hoa ngan bong, tng niem anh hung / Hng van nen nh thng liet s Chung toi nay: Nang ngha que hng: Xot tnh ong ch / Het da men yeu: ay long trong quy / Xay ngoi en: linh kh rang mi phng / Dng bia a: hon thieng lu van the! Tiep theo tinh than tren la bia tng niem hon thieng Mi co gai Nga ba ong Loc. Mac du a co hang tram bai viet, hang tram ban nhac va bai th, nhieu tac pham ien anh ca ngi s hy sinh

CON NGI & S KIEN

cao ca cua 10 co gai nga ba ong Loc nhng bai van te cua Giao s Vu Khieu van khien ngi oc kho co the quen c. Ong a en nga ba ong Loc, en tng ngoi mo e thap hng va noi nh tro chuyen vi nhng ngi a mai mai tuoi 20 di lp mo sau. Sau khi i tham nga ba ong Loc ve, vi nhng cam xuc sau sac, Giao s a thc may em lien viet nen bai van bia ve mi co gai nga ba ong Loc ay. Toi co cam giac rang nhng em ay nh co hng hon cua mi co gai ong Loc ben canh toi va cung toi i vao tng cau, tng ch - Giao s Vu Khieu boi hoi nh lai. Khong the khong xuc ong c khi trc o cac co eu la nhng co gai phi phi thanh xuan: Dat dao sc tre, nang ban mai choi sang nu ci Phi phi tuoi xanh, gio ong noi tung bay mai toc Vay ma khi To quoc len tieng goi th: Nga ba lch s suot ngay em don dap an bom Nhi n kien cng trai nam thang vng vang tim oc ap ng m loi, e binh lng khong un lai ang sau Loi suoi bac cau e xe phao van ao len pha trc Long tri l at, cung quan thu quyet t a bao phen V nc quen than, ca ong oi hi sinh trong mot luc. Cac co a mai mai ra i, nhng tam gng hy sinh anh dung cua cac co a la nguon ong vien tinh than to ln e quan dan ta tien len chien thang ke thu: au thng thanh sc manh, c bay sam day khap non song / ai ngha thang hung tan, My cut Nguy nhao trong phut choc / at tri muon dam, chien thang vinh quang / Nam Bac mot nha, khai hoan ca khuc. au n, xot xa trc s hy sinh cua tap the 300 chien s tai can c Ka Nak (huyen KBang, tnh Gia Rai) va s tan ac cua ke thu khi chung dung xang ot xac cac anh va ui lap xuong cong s, ho sau, Giao s Vu Khieu a viet Bai van bia Tng niem nhng anh hung hy sinh tren oi Ka Nak khac tren bia a tai en tng niem liet sy Ka Nak. Bai van bia ham cha y ngha giao duc truyen thong Cach mang, ao ly Uong nc nh nguon, en n ap ngha het sc sau sac. ... Co ai ve chon cu KBang Hay tm en ni ay Ka Nak Nhn dan giau nc manh cua hom nay Nh mau o, xng ri t thu trc Ai hy sinh t tuoi tre tnh yeu Ai dang hien, ca gia nh hanh phc? Cha thng me nh, anh e trong long V yeu con th, cha ve gap mat Ch lo viec ln cho i Cam chu xng tan di at... Ngoai nhng bai van bia, Giao s Vu Khieu con co rat nhieu bai minh viet tren chuong. Bai minh tren chuong tuy ngan nhng van the hien c anh linh cua cac v v nc quen than ma hon thieng con vang vong ngay trong tng tieng chuong. Nhng bai minh eu viet theo the phu, v vay khi oc len nh co tieng am vang cua hon thieng liet s moi tieng chuong: Chuong rung len, long gio bnh minh / Chuong doi khap, goi hon qua kh (Chuong tng niem thanh nien xung phong thuoc ai oi 915) Hoi chuong v quoc rung Nam Bac Ngon la anh linh rc at tri Muon dam tng vang ng so chn Ngan thu con mai tuoi hai mi (Bai minh khac tren qua chuong ng so 9) Mot bai minh khac khac tren qua chuong tai Trng Sn ma moi khi oc len ngi ta nh cam thay hon thieng cua cac liet s nh van con bat ngat tren nh Trng Sn va kh anh linh cua cac v con dat dao tren song nc bien ong. Va long biet n tru nang an tnh cua nhng ngi ang song hom nay vi cac anh hung a quen mnh hy sinh v To quoc: Bat ngat Trng Sn hon liet s Dat dao ong Hai kh anh linh Ba hoi chieu mo rung tam tr Muon dam non song nang ngha tnh iem qua mot vai tac pham van te, van bia cung nh bai minh tren chuong cua GS.AHL Vu Khieu, chung ta nh thay c s cam kch, long t hao ve dan toc Viet Nam trong noi xuc ong thieng lieng toat ra t hi van hung trang, linh kh lan toa, vi nhng cau bien ngau uyen chuyen. Giao s a tap hp mot so nhng bai van te, nhng bai minh noi ve Trng Sn huyen thoai va mot so bai van bia mien Nam va mien Bac vao trong cuon sach mang ten Trng Sn mau la van ai anh hung. Ong a bo tien rieng ra in en 5000 cuon a en cac tnh, dang len nhng en th, ai tng niem va lam qua tang cac gia nh liet s. Tat ca a cho thay Giao s Vu Khieu a danh rat nhieu tam huyet e ngi ca cac anh hung liet s cach mang Viet Nam./. n

17

10 nM

SN KHU HC NG
l PV

D an San khau hoc ng m au t nam 2001 en nay a trien khai tai gan 100 trng THCS va THPT khap ca nc a thu c ket qua rat ang mng. Ngay 12/8/2011 Hoi ngh tong ket 10 nam san khau hoc ng dien ra tai Ha Noi a nhat tr e ngh Chnh phu c tiep tuc thc hien D an trong 10 nam ti (2011 2020).
18

San khau hoc ng: San chi bo ch cho thieu nhi

en d hoi ngh va chu tr Hoi ngh tong ket 10 nam san khau hoc ng co cac ong ch: Huynh Vnh Ai, Th trng Bo Van hoa, the thao va Du lch; GS Hoang Chng TG Trung tam NCBT & PHVHDTVN, NST Vng Duy Bien Cuc trng Cuc Nghe thuat bieu dien; Nguyen nh Manh, Pho vu trng Vu cong tac hoc sinh, sinh vien Bo Giao duc va ao tao; ai dien S Van hoa, The thao va Du lch cung trng oan cac oan Nghe thuat truyen thong mot so a phng. Phat bieu khai mac Hoi ngh, Th trng Huynh Vnh Ai a bieu dng nhng thanh tch cua D an san khau hoc ng, khang nh tac dung tch cc cua D an giup thay co giao va hoc sinh hieu va them yeu nghe thuat truyen thong. Trong Bao cao e dan, sau khi neu ro nhng ket qua cua D an thc hien tai cac a phng nh Ha Tay, Thai Bnh, Ha Nam, Hai Phong, Ha Noi, Thanh Hoa, TP Hue, TP a Nang, Quang Nam, Bnh nh, Khanh Hoa, ong Nai, TP Ho Ch Minh, ong Thap, Ca Mau..., GS Hoang Chng TG Trung tam BT & PH Van hoa dan toc, n v ong chu tr trien khai D an khang nh: ay la mot chu trng ung an hp vi nguyen vong cua the he tre, lp ngi ang muon kham pha, muon tm hieu nhng gia tr nghe thuat truyen

thong cua cha ong. Hau het cac em, cac chau eu tch cc tham gia luyen tap, du co vat va en chng nao cung khong nan long bo cuoc e roi tr thanh nhng hat nhan nong cot cho phong trao van nghe trong nha trng. Cac em hoc va dien c nghe thuat truyen thong se la mot lc lng dien vien nghiep d hung hau ong thi la lc lng khan gia nong cot ong ao biet xem nghe thuat truyen thong trong boi canh nhieu luong van hoa nc ngoai ang xam nhap vao cuoc song co sc loi cuon rat manh the he tre chung ta i vao mot i song vo bo, tham ch con nguy hai na. Mat khac san khau hoc ng con thc hien chien lc trong ngi, ao tao cho phong trao hoc sinh co them kien thc van hoa ve lch s, ve nghe thuat, ong thi tao ra mot oi ngu dien vien khong chuyen e phuc vu trong nha trng, trong cong ong, cha ke trong so o la nhng hat nhan se c tuyen chon, bo xung vao cac trng nghe thuat chuyen nghiep hien ang thieu hut nhng tai nang nghe thuat dan toc. ai dien cho nganh giao duc va ao tao, Pho Vu trng Nguyen nh Manh cho rang D an san khau hoc ng rat can thiet trong trng hoc, cac trng co the bo tr cho hoc sinh tham gia trong chng trnh giao duc a phng. Neu 19

CON NGI & S KIEN

D an c phep tiep tuc, can co s phoi hp chat che hn na gia cac c quan cua nganh giao duc va ao tao, nganh van hoa, the thao va du lch. Tang cng to chc cho cac hoc sinh , cac trng a thu hng D an thng xuyen co nhng sinh hoat, giao lu nghe thuat va c tham d nhng chng trnh ao tao nghe thuat bac cao hn. Nen co s ket anh gia tng giai oan. ai dien cho nganh van hoa, n v nghe thuat cac a phng nh Hai Phong, a Nang, TP Ho Ch Minh, Bnh nh, ong Thap, Thanh Hoa... a phat bieu y kien neu nhng viec lam cu the, nhng ket qua ang khch le, ong thi cung neu nhng kho khan trong qua trnh thc hien d an nh c s vat chat cho bieu dien con ngheo nan, kinh ph thc hien eo hep... Nhng tat ca eu the hien nguyen vong D an can c tiep tuc thc hien. Mot so bai phat bieu cua cac nha nghien cu, nhac s, nghe s cung eu tap trung neu ro y ngha cua D an san khau hoc ng trong viec boi dng vun ap tam hon dan toc, kha nang tiep thu nghe thuat truyen thong cho hoc sinh va cung the hien s mong muon D an tiep tuc c thc hien. Phat bieu tong ket hoi ngh, Cuc trng Vng Duy Bien the hien s ong tnh, ung ho D an, cho ay la hoat ong hng ve tng lai con em chung ta, giao duc co hieu qua cho hoc sinh ve nghe thuat truyen thong. ong thi cung rut ra nhng bai hoc kinh nghiem va hng i thc hien D an Hai Bo Van hoa, The thao va Du lch, Giao duc ao tao va Trung tam NCBT & PHVHDTVN can co s phoi hp chat che hn, 20

va thong nhat cao trong cong tac to chc, ieu hanh. D an mi tien hanh 32 tnh chiem mot na so tnh, thanh trong ca nc nhng moi tnh mi ch co t 6 en 10 trng c thc hien d an do o, can tiep tuc m rong D an en nhng tnh con lai, nhng trng con lai can lu y en cac tnh co nhieu kho khan. Trong qua trnh tien hanh D an can nghien cu, rut kinh nghiem e d an ngay cang co hieu qua, ac biet chu y en ac iem vung, mien va quan tam ca nghe thuat mua roi. ay la dp phat hien tai nang ong gop cho lc lng nghe s. Lam tot cong tac thi ua khen thng ong vien kp thi cac n v ca nhan ien hnh. Ket thuc hoi ngh, Th trng Huynh Vnh Ai a giao nhiem vu cho hai c quan trc tiep thc hien d an la Cuc Nghe thuat bieu dien va Trung tam nghien cu bao ton va phat huy van hoa dan toc Viet Nam tien hanh xay dng D an 10 nam tiep theo (2011-2020) e sm e trnh Chnh phu xet duyet. Nhan Hoi ngh tong ket 10 nam D an san khau hoc ng, mot buoi bieu dien bao cao cua hoc sinh cac tnh, Thanh pho: Hai Phong, Nghe An, a Nang, Quang Nam, ong Thap a dien ra tai Nha hat ln Ha Noi vao toi nay 11-8. Mac du tri ma nhng ngi xem en rat ong. Buoi bieu dien cua cac em rat soi noi, hon nhien, ay sc hap dan. Cac em the hien kha thanh cong nhng trch oan tuong, cai lng. Xuat hien nhieu dien vien nho tuoi xuat sac, ac biet giong ca cai lng cua cac em ong Thap ieu luyen, mt ma, mui mam khong kem g cac giong ca cai lng chuyen nghiep. n

Mt S HNH NH Hot NG SN KHU HC NG

21

HIEN TAI AT VIET

THIEN TAI NGUYEN HUE

Qua chien lc bao ve bien ao va thuy chien
l Ts. NGuyeN MiNh saN

i nay, ngi Viet Nam co quyen t hao ma khang nh rang, Quang Trung Nguyen Hue la mot trong nhng nha quan s thien tai cua moi thi ai. Cha ay 40 nam hng dng, ngi anh hung ao vai at Tay Sn (Bnh nh) a ch huy cac cuoc chien quet sach thu trong, giac ngoai; trong o noi tieng nhat la hai cuoc chien tranh chong xam lc cua quan Xiem pha Nam (nam 1785) va quan Thanh pha Bac (nam 1789). Thien tai quan s cua Quang Trung Nguyen Hue the hien ca tren bnh dien t duy chien lc va ca phng dien chien thuat trc tiep ch huy tng tran anh, trong o co chien lc bao ve bien ao va cac tran thuy chien. Chien lc va chien thuat o cua Quang Trung Nguyen Hue la bai hoc qu cho chung ta va cac the he mai sau trong cong cuoc bao ve To quoc, ac biet la trong tnh hnh bien ao nc ta ang ng trc nhng am mu xam chiem cua cac the lc phan ong tren the gii hien nay. 22

Trong bau tri toi tam cua xa hoi Viet Nam the ky XVIII, Nguyen Hue xuat hien nh mot v sao sang choi vi tai thao lc quan s va nhng cai cach xay dng at nc tien bo. T cho ch la nhng nong dan khi ngha, anh em nha Tay Sn a nhanh chong xay dng c quan oi hung manh, vi u cac binh chung luc quan, hai quan, k binh, tng binh, phao binh. Trc boi canh b o ep va da tam xam lc cua phong kien phng Bac va giac Xiem pha Nam, e san sang c ong Nam chinh, Bac chien, Nguyen Hue a vach ra chien lc bao ve bien ao, tang cng xay dng lc lng hai quan hung manh, thien chien. Mac du khong phai la ngi xuat than lam nghe chai li, gioi song nc, thao nghe i bien nh dong doi nha Tran Sn Nam Ha, lai ln len va trng thanh vung nui Tay Sn - Bnh nh giap vi dai at Tay Nguyen hung v, nhng Nguyen Hue a hieu biet rat sau ve ac iem bien ao nc nha, nhan thc rat ro

HIEN TAI AT VIET

ve vai tro va v tr cua thuy binh trong chien tranh tren manh at co nhieu song ngoi va co b bien dai hn 3000km. V vay, ong a rat quan tam xay dng thuy quan, ca ve ong tau thuyen, trang b vu kh hien ai va huan luyen ky nang chien au cua thuy binh. Di thi Tay Sn, rat nhieu cong xng ong thuyen chien a c dng len ben b am Th Nai (Qui Nhn), doc theo song Hng (Hue), song Gianh (Quang Bnh)... Nhng th ong thuyen gioi t cac ni c tap hp ve cac xng ong thuyen cho quan oi. So van go dung cho viec ong thuyen chien rat ln, eu la loai go tot va phai ap ng nhng tieu chuan nghiem ngat ve o dai, rong, day. Moi tam go ong thuyen chien luc o co gia 15 quan tien. Ngoai van go, con can ti nhieu dung cu, nguyen vat lieu kem theo khac rat ton kem. Nhng cong xng ong thuyen chien nay a cung cap cho quan oi Tay Sn so thuyen chien len ti hang nghn chiec, vi nhieu chung loai, trong o co nhng chien thuyen ln. Nhieu tai lieu cua phng Tay con en ngay nay cho biet, chien thuyen cua quan oi Tay Sn co nhieu loai, trong o chien ham i bien loai ln c trang b vai chuc khau ai bac, hang tan an dc, ch c voi chien hoac 6, 7 tram lnh. So sanh vi nhng chien ham ma phng Tay trang b cho Nguyen Anh luc o vi sc ch ch c chng 30 khau ai bac va so thuy thu ch khoang 200 lnh th chien ham cua quan oi Tay Sn hn han. Nhng ca bien quan trong t Bac ti Nam eu c Nguyen Hue cho bo phong can mat, vi nhng chien ham ln va nhng u phao at b mat tren cac c iem ven b. n c, ca bien Th Nai (Qui Nhn), quan oi Tay Sn bo tr mot oi thuy quan vi 9 chien ham ln, moi cai c trang b 60 ai bac va 500 lnh, va khoang 40 chien thuyen nho moi chiec mang 16 khau ai bac cung 200 lnh. Ngoai sung ai bac, thuy quan Tay Sn con c trang b mot loai vu kh t che ac biet, goi la Hoa ho. Thc chat, ay la mot loai sung phun la, ma nhan dan thi o goi la rong co. Vu kh nay dung anh hoa cong khi bao vay quan ch trong thanh tr hoac ot cac oi binh thuyen cua ch. Luc bay gi bon can thiep Phap - mot cng quoc co truyen thong ai dng lau i, ky thuat ong thuyen vt ai dng a trnh o cao, co oi tau ln nhieu the ky ngang doc tren khap cac ai dng, thng khuyech trng ve vu kh va ky thuat phng Tay nh sung ai bac, tau boc ong, khinh kh cau e e doa nhan dan ta. Song, di con mat Nguyen Hue, tau chien boc ong va ai bac cua Phap khong ang s va eu co the b anh bai. Bang chng la, nam 1782, ch than Nguyen Hue a ch huy thuy quan dung rong co li hai ot chay va anh am mot tau chien boc ong do mot s quan Phap la Manuel ch huy chien trng Gia nh khi chung giup Nguyen Anh chong lai nha Tay Sn. Trong bai Hch keu goi nhan dan hang hai tham gia cuoc tien cong tieu diet bon phan quoc Nguyen Anh thang 8 nam 1792, Quang Trung a len an s can thiep cua bon t ban phng Tay va keu goi nhan dan khong s nhng vu kh va phng tien chien tranh hien ai cua bon chung: Cac ngi khong c qua nhe da tin vao nhng li on ai cua bon ngi Tay dng. Hang ngi o nao co tai can g ? Bon chung tat ca eu mat xanh nh mat ran va cac ngi ch c xem bon chung nh nhng xac chet b song bien Bac anh giat vao. Co g ang la e noi vi ta ve nhng chiec tau ong va khinh kh cau cua bon chung. Ben canh viec tang cng tiem lc hai quan va canh phong bien ao, lan au tien trong lch s chien tranh bao ve To quoc cua quan va dan ta, Quang Trung a e ra t tng tien cong va phng cach anh cho lc lng hai quan rat ung an va phu hp vi ac iem bien ao nc ta. Theo ong, phong song khong bang phong be, ma phep hai chien th phai biet thi, chieu gio, sc gio, nc trieu, thong nhat nghiem lenh, buong thuyen ln theo dong nc thoc len anh ngay, at phai thang (theo Minh o s, Quyen 29). T tng quan s va cach anh tren cho thay Nguyen Hue la v tng a quan triet va van dung rat tot yeu to a li trong tac chien ma trong lch s bao ve To quoc cha ong ta a tng van dung thanh cong trong nhng tran Bach ang, Chng Dng, Ham T, Van Kiep,Chnh Nguyen Hue a da vao nhng yeu to thuy li nay cung t tng quan s Binh cot lay nhanh lam than, c la khong the bo mat a lam nen nhng chien cong vang doi trong cac tran thuy chien cung nh trong cac tran anh co s phoi hp cua quan, binh chung hp thanh bo binh - thuy binh - tng binh va phao binh. Mot trong nhng tran chien a tr thanh sach giao khoa ve nghe thuat thuy chien ay la tran Rach Gam - Xoai Mut pha tan oi quan Xiem xam lc 23

HIEN TAI AT VIET

nc ta vao au nam 1785. Vao au nhng nam tam mi cua the ky XVIII, trong bc ng cung, bon phong kien phan ong ang Trong ng au la Nguyen Anh a i vao con ng phan boi To quoc, cong ran can ga nha, rc voi day ma to. Bon chung cau cu ngi Xiem a quan vao nc ta chong lai nha Tay Sn. San co da tam xam lc nc ta, nay c li cau vien cua Nguyen Anh, vua Xiem a khong bo qua c hoi khong the thuan li hn nay e thc hien am mu chiem at Gia nh va thon tnh nc Chan Lap. Thang 7/1784, Vua Xiem a ieu 5 van quan do hai chau la Chieu Tang va Chieu Sng ch huy, theo hai ng thuy, bo tien anh Gia nh. Nguyen Anh va bon tan quan cung bam got quan xam lc tr ve nc. Thuy quan Xiem gom 2 van quan va 300 chien thuyen vt bien o bo len Kien Giang (Rach Gia), 3 van bo binh cua chung qua at Chan Lap, t pha Bac anh xuong. i ti au chung cung ra sc cp cua, giet ngi, ham hiep phu n. Vang bac, chau bau, cua cai va phu n bat c, chung dung chien thuyen ch ve nc. Toi ac cua bon cp nc va ban nc cang khi sau ch cam thu cua moi tang lp nhan dan. Tin tc ve quan Xiem xam chiem Gia nh en vi Nguyen Hue khi ong ang ong quan Qui Nhn. Vo cung cam gian quan cp nc va be lu ban nc, nhng Nguyen Hue cha voi tien quan anh Xiem ngay. en thang 1 nam 1785, nhan thay thi c a chn muoi, Nguyen Hue mi ch huy 2 van thuy binh vt bien tien vao Gia nh. Quan Xiem luc nay ang chiem ong mien Tay Tien Giang. Nguyen Hue cho ong quan My Tho, cach ban doanh Tra Tan cua ch chng 40km. Hang ngay, theo nc trieu len xuong, Nguyen Hue cho nhng oi chien thuyen nho, trang b gon nhe, theo dong song My Tho tap kch doanh trai ch. Sau khi nghien cu ky a hnh, che o thuy trieu, gio, Nguyen Hue a quyet nh chon oan song t Rach Gam en Xoai Mut lam ni quyet chien vi quan ch. oan song nay dai gan 6km, rong chng vai km, gia song co cu lao Thi Sn, hai ben b song cay co ram rap, pha Bac la ong Thap Mi rong menh mong. Tran a mai phuc ln cua quan Tay Sn ay, vi thuy binh em quan trong cac nhanh song nh Rach Gam, Xoai Mut va nhng dong song nho gia cac cu lao; bo binh va phao binh mai phuc 24 ben b va tren cu lao gia song. Qua nghien cu, nhan thay mot thang ch co 1 ngay ma thuy trieu, con nc, sc gio thuan li cho hng tan cong va ke hoach s dung rong co, Nguyen Hue a chon gi G e tien cong ch la luc tang sang 18 rang ngay 19 thang 1 nam 1785. Bang nhieu chien thuat nghi binh, ung gi G tren, sau khi toan bo thuy binh ch b dat mui vao tran a mai phuc Rach Gam - Xoai Mut, lenh tong phan cong phat ra. Tat ca cac ao quan Tay Sn t v tr mai phuc xong ra anh tr mang. Ch cha ay hai tieng ong ho, toan bo 300 chien thuyen quan Xiem b anh an, gan 4 van quan Xiem a b ngha quan Tay Sn giet tai tran, mau o ngau mot khuc song, so quan may man song sot phai tron sang at Chan Lap, tm ng ve nc. Nguyen Anh b ngha quan Tay Sn bat tai tran, nhng do s h trong viec canh gi nen y a tron mat. Sau tran ai bai tren song Rach Gam - Xoai Mut, quan Xiem S Tay Sn nh s cop va ton Nguyen Hue la Tng nha tri. Nam o, ong Tng nha Tri nay mi chuan b bc vao tuoi 32. Sau chien thang Rach Gam Xoai Mut, thang 7 nam 1786, Quang Trung Nguyen Hue tiep tuc ch huy hang ngan chien thuyen, a quan vt bien t pha Nam anh thoc chiem lay V Hoang (Nam nh) lam ban ap, t o tien cong tieu diet quan Trnh giai phong Thang Long. Tiep o, di tai thao lc cua Quang Trung Nguyen Hue, lc lng thuy quan hung manh cua nha Tay Sn a gop phan to ln trong chien dch ai pha 20 van quan Thanh xam lc lam nen chien thang ve vang mua Xuan nam 1789. Chien lc bao ve bien ao va nhng tran thuy chien oanh liet cua Quang Trung Nguyen Hue la bai hoc qu cho chung ta va cac the he mai sau trong cong cuoc bao ve To quoc, ac biet la trong tnh hnh bien ao nc ta ang ng trc nhng am mu xam chiem cua cac the lc phan ong tren the gii hien nay. S t tin va y ch quyet chien xem thng vu kh trang b hien ai cua ke thu cua Nguyen Hue cach ay gan 230 nam cang them khch le nhan dan ta vng tam trong cong cuoc bao ve chu quyen bien ao To quoc trc s dng oai, dieu vo, khoe hang tau san bay, may bay tang hnh, ten la diet tau san bay nay no cua cac the lc phan ong am mu xam chiem bien ao nc ta./. n

HIEN TAI AT VIET

Danh nhn tam khi Thm hoa Mai Anh Tun

l Mai The Phu
noi sinh quan cua Tham hoa Mai Anh Tuan la Ha Noi, con nguyen quan mi Nga Sn, Thanh Hoa. Cu to bon i cua Tham hoa Mai Anh Tuan la Tien s Mai The Chuan, cung la mot van than xuat than khoa bang ma tr thanh vo tng bao ve To quoc. Trc o, tai lang Hau Trach, xa Nga Thach, que hng Tham hoa Mai Anh Tuan, ch tnh rieng thi Le Trung Hng (1533 - 1789), dong ho Mai ay co ti 31 ngi o at cao va lam quan ln trong trieu nh, co nhieu cong trang c ghi danh vao s sach. Trc o, vao thi Le s va thi Ly, Mai The Hung (940), sinh ra va ln len vung at Nga Thach chuyen nghe anh bat tom ca, cay lua, trong khoai. Nam 980, ong au quan theo Le Hoan, lap c nhieu cong trang, c phong o oc thuy binh. en thi Ly Cong Uan c phong Y Quan cong. Chau noi cua ong la Mai The Nam cung c vua Ly phong tc Quan cong, phieu k ao Tng quan. en thi Tran, Mai The Phu a c Tran Thanh Tong phong chc Hng ao tien phong theo ng bien vao mien Trung anh quan Chiem Thanh. Thi ky hau Le, Mai The Chau la v tng ch huy cua ngha quan Lam Sn trong cuoc khang chien chong quan xam lc nha Minh (14181427). Ong a anh dung hy sinh trong tran thuy chien Boc Giang, thuoc song Gam, tnh Tuyen Quang va c vua Le sac phong Thai bao e oc toan quan cong va tc Quoc cong, ghi ten bang vang. Do tai thao lc cua cu ma co lan vua Le phai thot len rang: T tru co 4 ong, th ho Mai lang Thach Tuyen (Hau Trach) a chiem mat 3, con mot ong sao khong chiem not. Ba chua Mai Th Ngoc Tien, v Trnh Coi a c chua Trnh phong sac Chieu nghi Tien Dung cong chua, thng ang than, a cung chau ngoai Mai The Xng giup vua pha tan c am mu cp ngoi 25

Cong vao en th Tham hoa Mai Anh Tuan

Theo sach Quoc trieu khoa bang luc cua cu Cao Xuan Duc, mot vien quan ai than cua trieu nh nha Nguyen, ghi lai ten ho, que quan cua tat ca nhng th sinh thi o cac khoa thi nh t khoa nam Nham Ngo i vua Minh Mang th ba, nam 1822 en khoa cuoi cung nam Ky Mui i vua Khai nh th bon, nam 1919 th Mai anh Tuan la ngi o au Tham hoa nam 1843. Nh the la ke t khi nha Nguyen m thi nh, nam Quy Mao - 1822, ong la ngi au tien o nh nguyen Tham hoa, ke cung la ngi khai khoa Tam khoi cua trieu Nguyen.
ai Anh Tuan ten that la Mai The Tuan, sinh nam At Hi (1815- 1851), nguyen quan Thanh Gian, Nga Sn, Thanh Hoa, nhng ong lai sinh tai thon Hoang Cau, giap ong Cac, huyen Vnh Thuan- Ha Noi (nay la O Ch Da- ong a). Cu than sinh ra ong la Mai The Trinh, tri huyen Thanh Tr va ba Dng Th Lan, ngi lang Thnh Hao. Nh vay co the

HIEN TAI AT VIET

vua, nen a c vua phong chc ien tien o sat va ga cong chua ho Trnh cho Mai The Xng. Hien nay gia pha ho Mai lang Hau Trach con lu gi chep lai, t thi vua Hung Vng th 6, co mot ngi ten la Mai Yen, hieu An Tiem nguyen la mot vien quan ta trong trieu, do co nhieu cong trang nen c nha vua rat yeu men va ga con gai cho. C moi lan co le trong, vua eu ban qua cho pho ma. Thay v cam n vua cha th Mai Yen lai noi: Cua bieu la cua lo, cua cho la cua n. B bon nnh than xui bay, nha vua bc tc ben ra lenh bat Mai Yen cung v con ay ra ao hoang. Thu nho, Mai The Tuan a to ra thong minh, lau lnh hn ngi. Ong rat ham hoc, miet mai kinh s, nhieu hom v mai oc sach ma quen ca ba an. Nam 16 tuoi, ong i thi hng. V bai lam xuat sac, khien quan trng phe la vt ngoai song nui, nen b loai. Ong lien lam n khieu nai, nha vua cho cham lai, bai thi at cao nhat khoa thi. Ong tiep tuc dui mai kinh s, quyet ch o au trong cac ky thi ti. Khoa sau, ong khong thi trng Nam nh ma vao thi Nghe An. Lan nay, bai lam xuat sac, nen ong o thu khoa tu tai. en ky thi hoi, ong lai o au khoa c nhan. Nam Quy Mao (1843), trong ky nh ong lai o thu khoa, c chon vao bac Tham hoa. Theo sach ai Nam nhat thong ch: Mai The Tuan la ngi o e nhat giap au tien cua ban trieu. Ong c vua Thieu Tr khen: Tram biet bai van cua Mai The Tuan hn han cac bai cua Tien s khoa nay va nhieu khoa trc va phong cho ong danh hieu Tam khoi (ba lan o thu khoa). Sau o nha vua con cho ong oi ten The Tuan thanh Anh Tuan e ghi nhan tai nang, c o cua ong. Mai The Tuan c bo lam quan trong trieu, trai qua cac chc Han lam vien trc tac, Th oc hoc s, An sat tnh Lang Sn. Du cng v nao, ong eu to ro c tnh khang khai, thanh liem, co kh tiet, giau long nhan ao, thng nhng ngi ngheo kho. Nhieu lan ong a dang s e ngh trieu nh lam nhng ieu phuc thien cho dan lanh. Nam 1851, quan nha Thanh tran sang cp pha vung Tien Yen, tien sau vao tan Lang Sn, khi ay Mai Anh Tuan ang gi chc An sat tnh Lang Sn. Ong cung Chng ve Nguyen ac 26 em quan uoi anh, bc au thang ln. Roi khong may, ong ac b thng, tien quan the bat li. Mai Anh Tuan em quan tiep cu nhng gap a hnh hiem tr, ca ong va Nguyen ac eu hy sinh. Nghe tin ong mat, vua T c thng tiec, lenh cho em thi hai ve an tang tai Hoang Cau. Trieu nh, tr thc, nhan dan Thnh Hao vo cung xuc ong. Bai van te do Kham sai ai than Nguyen ang Giai oc trong le an tang co oan: Khoi giap o au khoa, noi danh rang r ngi than, o la Hieu. Noi cac, lam khang s, xuc pham k huy, o la Trung. Lam chanh tng la kho, vao at chet ma chang tranh, o la Ngha. i trc quan s trong hoan nan, anh ke ch manh ma khong s, o la Dung. Oi! Vung bien co bien ong, giac cng bao kieu cang, mot mnh cam quan anh giac e giup ban, em cai chet e bao en To quoc. That la Hieu, Trung, Ngha, Dung muon thu neu cao. Theo lenh cua nha vua, hai tnh Lang Sn va Thanh Hoa eu lap en th ong. Dan vung Hoang Cau xay mieu th ngay ni co phan mo quan Tham. Ong c vua nha Nguyen phong tang Han lam vien trc hoc s, liet th en Trung Ngha (Hue). Phan mo cua ong va mieu th toa lac tai lang Hoang Cau, c dan lang, con chau hng khoi t hn 150 nam nay. ay la di tch ve mot nhan vat lch s ang tran trong, la ni ghi nh mot v quan cng trc dam au tranh v le phai, quen mnh v To quoc. Nay phan mo cua ong can co s quan tam cua cac cap chnh quyen e the hien long biet n mot nhan vat a gop phan lam nen be day truyen thong nghn nam Thang Long. Cuoi nam 2006, Hoi Khoa hoc Lch s Viet Nam va Hoi S hoc Ha Noi a to chc hoi thao khoa hoc ve Tham hoa Mai Anh Tuan- mot anh hung liet s, danh nhan van hoa ang knh von sinh trng tai quan ong a- Ha Noi. Tham hoa Mai Anh Tuan va dong ho Mai a gop phan lam rang r non song at Viet va thu o Thang Long - Ha Noi tron 1000 nam tuoi. Hien ten Tham hoa Mai Anh Tuan con c khac tren bia at tai Van Mieu Quoc T Giam. Cuoc i, s nghiep cua ong la tam gng sang cho muon i sau noi theo. en th ong xa Nga Thach, huyen Nga Sn a c xep hang la Di tch lch s van hoa cap quoc gia t nam 1991. n

HIEN TAI AT VIET

ngUYn tng nhn

l Gs. hoaNG ChNG

VI CA KCH BI CHI
e minh chng ay la mot bo mon nghe thuat a c khang nh. Trc ngay tap ket Bai choi ch dien nhng chuyen dan gian n gian nh Thoai Khanh Chau Tuan, Lam Sanh Xuan Nng va mo phong theo mot so kch ban tuong truyen thong. Trong lch s san khau Viet Nam, khong phai ai cung c may man nh Nguyen Tng Nhan, la kch ban cua mnh, v dien cua mnh a c Bac Ho xem va khen. Toi a chng kien nhng buoi dien v Thoai Khanh Chau Tuan phuc vu Bac Ho va cac ong ch lanh ao cao nhat cua ang va Chnh phu. Tai phong khach Chu tch phu, Bac va xem va dch cho cac v khach nc ngoai mot v dien ma Bo Van hoa cung nh Van phong Trung ng ang a chon trong so nhng tac pham ac sac cua kho tang san khau dan toc. Thoai Khanh Chau Tuan a tr thanh tac pham hang au cua bo mon ca kch Bai choi va tr thanh v dien truyen thong mau mc cho cac the he dien vien tre hoc tap va bieu dien trong vong na the ky qua. a hn 50 nam troi qua, ma v Thoai Khanh Chau Tuan van song tren moi san khau khap dai at mien Trung va mien Bac. Ten tuoi nha viet kch Nguyen Tng Nhan gan lien vi v Thoai Khanh Chau Tuan, gan lien vi bo mon ca kch Bai choi. No cam mot cai moc vang son tren con ng phat trien cua bo mon nghe thuat dan toc non tre nay. Trong lch s van hoc nghe thuat, co nhng nha th ch co mot bai th, co nhng nhac s ch co mot ban nhac, co nhng nha van, 27

oi co the noi Nguyen Tng Nhan la ngi xay nen cho bo mon nghe thuat ca kch Bai choi e no co the phat trien. Anh sinh ra tren at Quang Nam, chu anh hng nghe thuat tuong rat sm va t nhieu cung mang cai gen cua dong ho Nguyen Tng Tam-tc nha van Nhat Linh. Toi biet anh Nguyen Tng Nhan t khi toi c tuyen ve oan van cong LK5 (1957) va cung la luc oan van cong LK5 (gom 3 bo phan: Tuong, Bai choi va ca mua Tay Nguyen) bat au tach thanh ba oan oc lap. Anh Nhan phu trach oan dan ca LK5 trong o co bo phan Bai choi va bo phan ca mua nhac dan toc. Toi la thanh vien cua n v nay nen hieu kha ky ve nha viet kch Nguyen Tng Nhan, la mot ngi thong minh, nang ong, co sc thuyet phuc ngi khac lam theo mnh. Anh Tng Nhan trc khi i vao san khau Bai choi a la dien vien tuong va tap sang tac tuong. Cai von c ban can thiet ay a giup anh thanh cong trong sang tac ca kch Bai choi ma v Thoai Khanh Chau Tuan la nh cao cua bo mon ca kch Bai choi t trc ti nay. Lan au tien lam trng mot oan nghe thuat tong hp, gom nhieu bo mon: Bai choi, ca mua nhac dan toc vi mot lc lng dien vien tre ma trnh o chuyen mon khong eu va thieu c ban, ngi phu trach phai quan xuyen nhieu loai hnh nghe thuat khac nhau, nhat la bo mon Bai choi cha that nh hnh va oi vi mien Bac con mi me qua. Va lai no cung cha co cai g e an noi

HIEN TAI AT VIET

nha viet kch ch lam mot tac pham nhng van c lch s ghi nhan va c cac the he nhac ti nh mot nghe s tai nang. Nguyen Tng Nhan ch mot v Thoai Khanh Chau Tuan cung u t cach ng trong hang ngu nhng nha viet kch Viet Nam hien ai. Cho en nay, a co nhieu dien vien trng thanh va noi tieng t nhng nhan vat trong v Thoai Khanh Chau Tuan. Kch ban nay cung a thu ai, thu a, quay thanh phim va xuat ban Trung Quoc. Tuy vay, tac gia Nguyen Tng Nhan cha that bang long, cha thoa man, Ong khong dng lai e ngam nhn, chiem ngng nhng a con au long xinh ep cua mnh, ma van tiep tuc ky khu sang tao, khi th anh cong tac viet chung, khi th sang tac, luc chuyen the, e lien tuc cung cap cho phong trao dien Bai choi nhng v mi, nh Kieu T Hai, Con ng doc, Vt Ch lay, Bong trang, Bac ai,... va anh viet ca kch ban tuong. Kch cua Nguyen Tng Nhan bao gi cung mang tnh t tng cua ang, cua nhan dan, bao gi cung phuc vu cac nhiem vu chnh tr ang at ra trong cuoc song. Toi a quan sat rat ky phan ng cua cac v lanh ao nh Trng Chinh, Pham Hung,To Hu, Le Quang ao va hang tram ai bieu khac Hoi trng Ba nh khi xem v dien Bac ai cua oan ca kch Thuan Hai. Hau nh tat ca eu b san khau cuon hut. Cuoi buoi dien, Chu tch Hoi ong Bo trng Pham Hung a len san khau bat tay, tang hoa cho cac nghe s va phat bieu mot bai kha dai ma toi co the tom lc nh sau: T Thoai Khanh Chau Tuan en Bac ai la mot bc phat trien cua ca kch Bai choi. Neu Thoai Khanh Chau Tuan phan ca hat con n ieu, con ngheo th Bac ai lan ieu a phong phu hn nhieu. ong ch Pham Hung con khen tac gia Nguyen Tng Nhan a manh dan khai thac e tai hien ai va a co nhng thanh cong v tac pham a phan anh c cuoc song cua nhan dan Nam Trung Bo. Cc Nam tc la cc kho nhat, nhng cung dung cam hy sinh nhieu nhat. Cung vi cai nhn ay thien cam oi vi con ngi cc Nam Trung Bo cua nha viet kch Nguyen Tng Nhan con the hien ro trong v Vt Ch lay... Khong co tam long yeu cuoc song, yeu con ngi tren manh at xa xoi va gian kho nay th kho co c nhng tac pham nghe thuat du xuat sac hay bnh thng. Bi noi nh van hao M.Goocki: Kch la hnh thc van hoc kho nhat ma i nay ai lai chang thch cai de va tranh ne cai kho khan. Cha 28 the ma nhn lai lch s san khau co may tac pham noi ve a phng nh Bac ai, Vt Ch lay, Bong trang...(1) cua Nguyen Tng Nhan. Tuy khong phai ni sinh trng, nhng nha viet kch Nguyen Tng Nhan a gianh mot phan ln cuoc i mnh cho manh at Phan Thiet Bnh Thuan anh hung ni Bac Ho a dng chan va day hoc trng Duc Thanh. Anh luon luon the hien tnh cam an cay nao rao cay ay, vun quen, ngi ca, khang nh nhng iem manh cua Bnh Thuan, ong thi cung lo toan day dt, cam thong ve nhng iem yeu cua que hng th hai cua mnh. Anh ca ngi, khang nh nhng ngi lanh ao ay nh Hoang Bch Sn, Tam Hien, Sau Hau, Nguyen Van Trung... Anh cung ngi ban i tam huyet cua mnh la NSND Le Thi co cheo chong, bao ve cho oan ca kch Bai choi LK5 (sau oi ten la oan kch Bnh Thuan) ton tai va phat trien. Co the noi, khong co Nguyen Tng Nhan Le Thi th oan ca kch truyen thong LK5 khong the ton tai cho ti ngay no b giai the do mot chu trng sai lam. Du lam Chu tch Hoi van nghe cua tnh, nhng anh van gianh tat ca trai tim va sc lc cua mnh cho nghe thuat Bai choi, mon nghe thuat ma anh a co cong a no t nho en ln, t t en nhieu, t dan gian en hien ai. Toi biet, cung co nhng luc anh a met moi gan nh mac cho so phan cua oan ca kch Bai choi i ve au, ke ca con gai anh co Tng Van ngoi sao cua oan bo i ni khac, anh cung khong them can ngan. Va ngay ca anh na cung co luc nh ri manh at kho can nhng ay tnh cam nay, khong phai anh gian hn, hoac b hat hui ma chnh cuoc song cay nghiet c nh muon hat anh ra khoi manh at nay. Cai kho bo cai khon chnh cuoc i, chnh lan song cuoc i a cuon i biet bao tai nang nhieu a phng khac! Anh van bam tru c tren manh at cc Nam nay cho en tuoi co lai hy mi theo con chuyen ve TP Ho Ch Minh ni khong co at cho anh dng v! Cung co ngi khong thong cam cuoc song i thng cua mot nghe s ngheo ang quay quat trong con loc c che th trng nen co y trach, v sao gan ay khong thay kch ban cua Nguyen Tng Nhan xuat hien? ung la a lau anh t viet hoac khong viet kch ban na nhng khong phai anh hoan toan ngng hoat ong van nghe. Hn chuc nam phu trach Hoi van nghe Thuan Hai, nha viet kch Nguyen Tng Nhan a lam c kha nhieu viec nh to chc sang tac, ao tao oi ngu.

HIEN TAI AT VIET

That ra khong phai bay gi, khi a ve gia, anh mi ngh ti viec ao tao the he tre, ma t tuoi trang nien anh a ngh ti van e cc ky quan trong o. Ngay t nhng nam 60 the ky trc, anh a e ngh Bo Van hoa c i ao tao nc ngoai kha nhieu can bo ma sau o ho a gi v tr quan trong moi mien cua at nc: Vo Bai, ao dien opera (a mat), nhac s Van Can (a hy sinh), Thanh Tr, Bch Ngoc, Ha Sam, ang Hung, Kim Anh, Han Vy... va ca toi na cung ra i t oan ca kch LK5 do cac anh Nguyen Tng Nhan, Nguyen Khanh (tc Khanh Cao), va anh Van Phung phu trach. ieu ang trach va cung ang buon la ban than anh khong c nha nc c i ao tao bat ky mot trng chnh quy nao. Nhng e lap mot phan lo hong kien thc cho mnh, anh phai t hoc. Hoc mot cach say me tham lang. Va hoc va lam, hoc trong thc te, hoc trong sach v. o la phng cham cua nha viet kch Nguyen Tng Nhan va cua nhieu can bo khac the he cua anh. Nh the ma du cng v nao: trng oan van cong, chanh van phong Hoi nghe s san khau Viet Nam, chu tch Hoi van nghe Thuan Hai anh van lam tron, va lam tot. B quyet thanh cong cua anh la chieu hien ai sy, thu phuc nhan tam, tap hp lc lng, khai thac chat xam cua ca nc. ac biet la quy trong nhan tai v the ma khong bao gi anh b co n, co lap. Anh khong ngan ngai sam hoi nhng khuyet iem, nhng au tr cua mnh trong cong tac quan ly, cai ma khong t ban be, ong nghiep co luc a kho s v anh! V du khi toi viet bai gii thieu nghe thuat Bai choi tren tap ch van nghe Viet Nam th b anh phe bnh la Khong thong qua lanh ao khi toi cho ang but ky Gii tuyen thanh tran tuyen van nghe tren bao Thong nhat, th b anh phe bnh la Lo b mat hoac ang bai Nhng ngay tren hai ao Coto th anh cung phe bnh la Noi xau CNHH v..v. Dng nh cang ve cuoi i, anh cang gat bo dan chat con e tang them chat ngi, mot con ngi trung thc, nhiet tnh giau long nhan ai. Anh khong bao gi chu ha thap nhan cach cua nha van, nha viet kch khi cuoc song cay nghiet c bao vay lay gia nh anh. Trong thi iem ma khong t ngii a dung ngoi but cua mnh boi en hien thc, xuyen tac lch s v nhieu ong c, ong lc khac nhau, nhng Nguyen Tng Nhan van gi vng lap trng, nhan cach cua mot nghe s cong dan, mot ang vien cong san. Anh khong nhan nhng phe phan nhng quan iem sai lam trai ngc vi ng loi cua ang ta. Trc sau nh mot, anh van la ngi chien s tren mat tran van nghe cach mang, kien tr au tranh bao ve chan ly, bao ve thanh qua cach mang, bao ve ang ta. Bay gi, ngoi oc lai toan bo sang tac cua Nguyen Tng Nhan mi thay mot t tng quan xuyen, mot si ch o xuyen suot t kch ban en nhng bai th, khuc hat Bai choi. Toi nh hom mung 6 thang 5 nam 1991 tai cuoc hop cua cac nghe s san khau phong khach Chu tch phu, co van Pham Van ong a xuc ong a nc mat khi nghe n dien vien iep N hat bai Trai bi trai da cua Nguyen Tng Nhan. Bai th luc bat nay the hien rat ro t tng tnh cam cua ngi viet oi vi Bac Ho knh yeu, oi vi mien Nam ruot tht. oi vi anh, xuc ong nhat la khi noi ti ang, ti Bac Ho, ti mien Nam than yeu. ieu o the hien ro trong tac pham cua anh Trong nhng nam gan ay nha viet kch Nguyen Tng Nhan song benh vien nhieu hn nha. Ong nh nghe, nh ban neu khi nao co to chc toa am, hoi thao ve van hoa dan toc, chung toi eu mi ong ti d. Ong rat vui khi biet chung toi phuc hoi nghe thuat bai choi tren mien Bac va v Thoai Khanh Chau Tuan cua ong c phuc dng va bieu dien thanh cong Ha Noi, ong rat mng va luon ien thoai cho toi bay to niem vui sng cua mnh. Toi gi bieu ong may trieu ong e boi dng. Ong cam ong noi qua ien thoai vi toi: Mnh c s ong vien nh the nay, chac se song them c vai nam na... Roi ong lai chuyen sang giong buon: Mnh cong hien cho s nghiep van nghe dan toc rat nhieu nhng cha c mot phan thng nao cua nha nc! Thiet thoi qua! Nh H.C, ngi hieu toi, va cung la ngi nhiet tnh a giup cho nhieu ngi hay giup toi may ra c hng loc tri trc luc i xa... Toi a nc mat khi nghe nha viet kch lao thanh Nguyen Tng Nhan giong run run noi hang gi qua ien thoai. Toi biet viec giup ong theo nguyen vong cua ong la rat kho, nhng toi ha vi ong la se co gang het sc mnh. Ng au ong a lang le ra i ma khi biet tin, toi ch kp gi ti vong hoa tien ong mot con ngi ang knh ve ni an ngh cuoi cung./.n Ha Noi thang 8 - 2011
(1)

V Bong Trang da theo kch ban kch noi cua Nguyen Khac Phuc ca kch Bai choi

29

MOT HOA S TAI NANG MOT NHAN CACH LN

l Chau GiaNG
uoc khang chien chong Phap va chong My cua dan toc ta co the v nh La th Vang e tm ra, e nhan chan gia tr thc cua mot con ngi, ac biet la nhng ngi yeu nghe thuat, lam nghe thuat. a co nhieu nghe s sinh ra trong nhung lua, nh tnh yeu nghe thuat, tnh yeu con ngi, yeu que hng at nc va c tam mnh trong hai cuoc khang chien than thanh vi bao hy sinh, mat mat ay a trng thanh ca ve i, ve nghe, c nhan dan yeu thng, yeu men, knh trong. 30

Mot trong nhng nghe s ay la n hoa s Vu Giang Hng. Hoa s Vu Giang Hng sinh ra trong mot gia nh co truyen thong van chng va mang trong mnh hai dong van hoa Kinh Bac va X Quang. Von thch ve ngay t khi con nho, lai c cha la nha van Vu Ngoc Phan, me la n s Hang Phng ong vien, khuyen khch va tao ieu kien, niem am me hoi hoa trong Vu Giang Hng a tng bc tr thanh hien thc. Nam 1950, Vu Giang Hng theo hoc Phan trng My thuat khu IV vi hoa s Nguyen Sy Ngoc va

HIEN TAI AT VIET

Tac pham: Ch que- hoa sy Vu Giang Hng

Nguyen Van T la nhng ngi thay v long cua ba ve my thuat. Nam 1952, ba theo gia nh len Viet Bac. Tai ay, ba theo hoc my thuat Khoa To Ngoc Van (nam 1955), Trng Cao ang My thuat Viet Nam (nay la ai hoc My thuat Ha Noi). Ba c nhng ngi thay noi tieng nh Nguyen T Nghiem, Tran Van Can, rat tan tnh day bao. Thay To Ngoc Van, ngi thay tai nang a luon luon ong vien, tao ieu kien cho ba va cac hoc sinh hoc tap. Trong nhng nam Viet Bac, mac du song va hoc tap rat kho khan, thieu thon, song cung nh cac hoc sinh khac, ba a vt len kho khan, gian kho e hoc tap va sang tao trong moi trng nghe thuat rong ln cua cuoc khang chien. Trong nhng nam thang o, ba c cung vi nhng ngi thay tai ba cua mnh a cung an, cung ci nhan dan va bo oi e tham gia khang chien, e ve. Nam 1953, ba tnh nguyen i cong tac giam to va cai cach ruong at nong thon. Nhng nam ve nong thon, song trong gia nh nong dan ba cang cam thong vi cuoc song cc nhoc va ban cung cua ho. Ba thng cac ba me, nhng ngi phu n va bon tre nho. Chnh tam long

on hau, iem am va tnh cam chan thanh cua Ba a nhan c phan thng vo gia la tnh thng cua ba con nong thon oi vi mot co con gai thanh th a chu ng cung nhng ngi nong dan trong cuoc song khang chien luc o. Sau nay, trong nhng ngay i thc tap vi Trng, ba a ve tham lai mot so gia nh hoi o va c on tiep nhiet tnh. Ba a at chan en nhieu lang que, ghi chep va sang tac tranh. Vao hoc Khoa I, nhng t thc tap van thng xuyen trong cac nam hoc, chuyen i nao cung co cac thay cung i. Chnh nhng chuyen i ay, nhieu thay a cho ra i nhng tac pham e i, nh bc tranh ng que cua thay Lu Van Sn, Nam- Bac mot nha cua Nguyen Van T ve tai Vnh Linh, Lao dan quan Hoang Trng va N dan quan mien bien cua Tran Van Can ve tai Thanh Hoa va Quang Bnh, Nhng nam khang chien chong My, nhng chuyen i ve Khu IV va ng Trng Sn a e lai trong ba nhieu ky niem sau sac. Nhng ong nghiep, nhng ngi ban cung thi cua ba nh hoa s Nguyen Thu, Huy Oanh, inh Trong Khang va nhieu lp hoc sinh a cung

31

HIEN TAI AT VIET

Tac pham: Tren ng hanh quan "Trng Sn" - hoa sy Vu Giang Hng

nhau i thc tap, ghi chep va nghien cu nhieu ve bo oi, dan quan, thanh nien xung phong, cac ba me hien hau, nhng lao dan quan la nhngc ong ga anh ca. Hau nh nam nao ba cung xa nha vai thang, mang theo gao va mot cai xe ap len ng vao Cau Cam, Nghe An, ni tieu oan TNXP 333 c Bac Ho tuyen dng, nhan oc mot bai bao chnh me ba viet ve thanh tch cua n v nay. Trong nhng nam e quoc My tien hanh chien tranh pha hoai mien Bac, ba a ca con nho i ve Lang Sn va cung mot lp hoc sinh song nhng ngay vat va trong i song mien nui. Nhng chang ng trai qua trong khang chien a cho hoa s Vu Giang Hng gat hai nhng trai ngot trong cuoc i nghe thuat cua mnh. Hang nghn bc tranh ky hoa ch, mau nc, mc nho ghi lai nhng hnh anh sinh ong ve cuoc song lao ong va chien au cua quan va dan ta tren nhng neo ng ba a 32

i, a en a ra mat cong chung (Nam 2007, hn 150 bc trong gia tai nghe thuat o c NXB My thuat in Tuyen tap Tranh ky hoa cua Vu Giang Hng). o la ky hoa Phien ch que thon oai (Ha Tay cu) nam 1960, vi nhng phu n nong thon vay soi, ao nau oi non qua ba, mot goc ch leu quan s sai nhng ong vui tap nap; ky hoa Lang chai Ca Tung ay nang gio vi nhng ng dan chat phac gian d, thuyen, li ve ben trong anh hoang hon,Trong tranh ba, ta bat gap khong t nhng dang ngi ang lao ong: ren may, lap rap, ap lua, thai khoai, bam beo,; nhng sinh hoat cua con ngi trong i thng nh ba ru chau ngu, ba lao thon oai on a i le chua, co gai Thai en eo gio, nhng oi mat tre th trong sang,ac biet la nhng ky hoa ve Trng Sn, ve nhng neo ng chien dch Thanh Hoa, Nghe An, Ha Tnh, ve tinh than dung cam cua n TNXP ao ng, lap ho bom, nhng binh tram thong tin cua ai

HIEN TAI AT VIET

ngan Trng Sn. Nhng bc tranh ay nh mot minh chng cho nhng chang ng hanh quan cua cac chien s, va cung la cua ba trong nhng nam thang chien tranh ac liet. Sung, xeng, cuoc, ba lo nang vai chien s, con ng gap genh cheo leo, nhng chiec thang tre va chiec cau vat veo qua con suoi, thien nhien hoang vu vi nhng hang cay chet kho va bau tri van vu trc thang, nhng lan trai gia rng gia, bo oi chuyen quan, loi suoi hoi ha khan trng, la nhng g ba chng kien, ba trai qua khi a khong con tre trong nhng nam 1970 - 1971. Qua tac pham cua ba ngi xem thay mot Vu Giang Hng c ao tao bai ban qua s chac chan, vng vang trong hnh hoa, va mot Vu Giang Hng - phu n Ha Noi goc lang man trong mau sac, iem am ma vo cung phong phu, a chieu trong y tng nhan van. Trai ngot ay la s chng cat t niem vui va trach nhiem cua ngi nghe s trc cuoc song cua nhan dan, cua thi ai. Va, nh chnh con ngi va cai nhn cuoc song, cai cach ba a song, net u t khong co tren tranh ky hoa cua ba. n Ngo Nguyen, Ha Noi, 26/7 nam Tan Mao

Tac pham: Hoa chuoi rng - hoa sy Vu Giang Hng

VU GIANG HNG - NIEN BIEU NGHE THUAT

* Cac trien lam: - Trien lam tranh ca nhan, 1993 (66 tranh). - Trien lam Nhom tranh thi ky khang chien cung vi hoa s inh Trong Khang va Nguyen Lng Tieu Bach. - Trien lam ca nhan Ky c chien tranh, 2002. - Trien lam Hoa bnh cho tuoi th * Cac giai thng nghe thuat: - Nam 1960: Giai thng Trien lam My thuat Toan quoc - Tranh lua Hp tac xa anh ca. - Nam 1985: Giai thng chnh thc Trien lam My thuat Thu o Ha Noi. - Nam 1968: Giai thng Bo Van hoa ve tranh khang chien chong My. - Nam 1974: Giai thng Trien lam N tac gia. - Nam 1995: Giai thng Trien lam My thuat Toan quoc. - Nam 2001: Giai thng Nha nc ve VHNT.

33

T TRONG DI SAN

Gn gi
l VieT hoa
Giai ieu cua Snh ca ngan nga luc bong luc tram, va khi ngan, am thanh chu yeu c phat ra t long ngc len co hong va vom hong. Ngay xa, con co chuyen neu ai khong biet hat Snh ca th khong co ban. Snh ca tr thanh tieu chuan ve van hoa ng x ma cac nam thanh, n tu cung hng en, mot s the hien tnh cam yeu ng y nh va ay s am me cua ngi Cao Lan.

cau hat snh ca

hon Minh Cam, xa oi Bnh (Yen Sn) cach trung tam thanh pho Tuyen Quang gan 20 km ve pha nam. Khong ch la manh at tru phu, ni ay con lam me am long ngi vi nhng cau hat Snh ca. Trai qua thi gian, cai ten Lang Cam va ieu hat xa van con hien hu trong tiem thc va cuoc song hien tai cua ong bao dan toc Cao Lan ni ay Minh Cam hom nay van gi c bong dang co xa. Ca thon nam trong vung at thap, thuan tien cho viec trong lua nc. Nhng nep nha san lup xup nep mnh di chan oi, tng un khoi lam chieu toa tren noc nha. Nhng cu gia mac quan ao nau, au cuon khan mo qua... Mac cho cai nang, cai gio luon tren oi vai, ngi dan thon Minh Cam van can cu, chu kho v tng tac ruong, phat tng manh nng e sinh nhai va hat nhng giai ieu Snh ca tr tnh, sau lang cua dan toc mnh. Trong cac truyen thuyet ma ngi gia thon thng hay ke cho con chau nghe, co chuyen ve tac gia cua ieu hat Snh ca - nang Lu Ba xinh ep. Mo coi cha t nho nen hang ngay nang song vi cay co, chim muong tren rng. Nang Lu Ba luon chu y lang nghe tieng chim va hoc thuoc giong hot veo von cua cac loai chim. Nang a i khap

34

T TRONG DI SAN

cac ban lang e hoc cac ieu hat. Tieng hat cua nang rat ky dieu, no lam cho ngi chet co the song lai, lam cho con suoi ngng chay, con chim ngng hot. i ti ni au, nang Lu Ba e lai o nhng lan ieu du dng sau lang va ngot ngao nh nc suoi nguon. Moi tnh trac tr vi ngi mnh yeu a khien nang sang tac thanh nhieu tap hat v. So bai hat ma nang at li nhieu hn ca la cay rng. Trong noi co n, nang Lu Ba a hat suot 13 ngay em khong an khong ngu roi chet. Nang c dan lang ton len thanh ba chua th, co the sanh ngang vi cac than nui, than song, than tren tri. Hang nam, t mong 4 Tet Nguyen an cho en het thang Gieng, thanh nien nam n ru nhau i chi hoi, chi lang va hat vi nhau. Ba Au Th Su, thon Minh Cam, xa oi Bnh nam nay a ngoai 60 tuoi. Ngay con tre, ba a mang tieng hat cua mnh e gop trong nhng buoi hat oi ap. Giong hat cua ba a lam khong t chang trai phai xao xuyen. Trong ky c cua ba Su, nhng em i hat hoi nh van con nguyen ven. Ba Su bao: Ngay xa, con co chuyen neu ai khong biet hat Snh ca th khong co ban. Snh ca tr thanh tieu chuan ve van hoa ng x ma cac nam thanh, n tu cung hng en, mot s the hien tnh cam yeu ng y nh va ay s am me cua ngi Cao Lan. Trong thon co ong Vng Hung Ta c moi ngi ne phuc v co tai chuyen nhng li hat co cua ngi Cao Lan sang tieng pho thong bang nhng cau th co van ieu. Nhng li dch ngha cua ong luon i vao long ngi: Nc dang au en tan nguon/ Nc rut au can kiet cung ay song/Buong nay nh chon

trieu cung/a vao, ra lai vo cung kho khan Ong Vng Hung Ta cho biet: Giai ieu cua Snh ca ngan nga luc bong luc tram, va khi ngan, am thanh chu yeu c phat ra t long ngc len co hong va vom hong. Ngi hat phai s hu mot chat giong khoe, phai biet lay hi va x ly hi phat ra sao cho vang, cho eu. e hat c Snh ca, tat ca nhng ngi hat eu phai co s am me. S tai hoa, long say me cua ong a gop phan thoi them hi th mi vao nhng ieu Snh ca ma van gi c cai oc ao, cai chat rieng von co cua ngi Cao Lan. thon Minh Cam, hau het cac cu gia eu biet hat Snh ca va c ho lu gi nh mot bau vat cua mnh. Khong the e mai mot ban sac quy gia cua dan toc, t nam 2004, ong Tieu Sn Hoc va ong Vng Hung Ta van ong thanh nien trong lang cung con chau thanh lap nhom hat. Khi co thi gian ranh roi, hai ong lai truyen day nhng cau hat ay cho lp tre. Khong phu long ngi gia, nhieu thanh nien trong thon a can man luyen tap, roi s hu nhng giong hat ieu luyen khong kem. Trong nhng ngay hoi lang, ngay le, tet thon, xa, nam thanh, n tu thng bieu dien cac tiet muc hat Snh ca. Ngi lang Minh Cam luon y thc c phai tran trong net van hoa truyen thong va c the he trc truyen lai cho the he sau. Ho ang thap len ngon la cua tnh yeu dan toc cho lp tre bang tat ca tam huyet, y thc trach nhiem va niem am me. Nhng cau hat Snh ca van luon ngan len trong ngoi lang yen bnh, th mong ay.n

35

v S PHAT TRIEN CONG ONG

Lun gi ch tn vi khch hng

l ai Mieu
Nhn lai chang ng hnh thanh va phat trien, Cong ty co phan Bagico xng ang t hao ve nhng thanh tch a at c. Trong suot chang ng ay, Bagico a khong ngng phan au vn len va ngay cang tr nen vng manh, khang nh th trng va uy tn tren moi san pham.

ong ty co phan Bagico nam toa lac ngay trung tam th tran Bch ong huyen Viet Yen, tnh Bac Giang. Cong ty s hu mot nguon nc ngam quy gia gia nhng tang a ong cua vung trung du Bac Bo. ay la nguon tai nguyen vo cung quan trong e san xuat cac san pham o uong chat lng cao. Vi nen tang la mot doanh nghiep nha nc chuyen oi co phan hoa, Bagico khong ngng au t oi mi cong nghe va m rong nganh nghe.... Bc chuyen mnh manh me Ra i trong boi canh nen kinh te Viet Nam con rat nhieu kho khan, Bagico cung khong tranh khoi nhng kho khan chung cua at nc. T tram may keo Tan Viet Hoa thanh lap nam 1965 vi nhiem vu chu yeu la san lap mat bang, cai tao ong ruong cho ba con en Cong ty co phan Bagico la ca mot chang ng gian nan vat va. Nam1989, thc hien chu trng cua Nha nc chia nho ruong at cho nong dan thc hien khoan dan en khong co viec lam cho ngi lao ong, i song cua cong nhan gap muon van kho khan. e am bao i song cho ngi lao ong, tap the lanh ao cong ty sau nhieu ngay thang tran tr suy ngh a chuyen sang san xuat

bia hi, bia chai Viet Yen. 5 nam lien thng hieu bia Viet Yen c nhieu ngi biet en, vi cong suat 1 trieu lt/ nam. Vao thi iem chnh vu, cong suat bia cua nha may khong ap ng u nhu cau tieu dung cua ngi dan. Tng chng Cong ty se on nh va phat trien vi san pham bia, tuy nhien, sau 5 nam phat trien, san pham bia lai ri vao tnh canh kho khan va be tac. Mot lan na tap the lanh ao cong ty lai tran tr suy t. Nam 2005, thc hien Ngh nh 64 cua Chnh phu ve viec chuyen oi hnh thc s hu t cong ty nha nc chuyen sang co phan hoa nham thao g kho khan cho cac doanh nghiep, tao c hoi mi cho cac doanh nghiep phat trien, Ban lanh ao Cong ty cung tap the nhan vien nh c tiep them sc manh cua luong gio mi a phat huy nhng thuan li va khac phuc nhng kho khan, a ra nhng giai phap san xuat kinh doanh phu hp e tng bc on nh va phat trien. Ben canh viec duy tr san xuat mat hang bia truyen thong, Cong ty a cho ra i san pham mi o la nc uong tinh khiet AcaciA, em goi nc mat va tui si a nang Mimosa. Sau hn 5 nam co mat tren th trng, en nay san pham cua cong ty Bagico a co mat tren toan quoc va rat c ngi tieu dung tn nhiem. Doanh thu hang nam

36

v S PHAT TRIEN CONG ONG

Mot so san pham cua Cong ty Co phan BAGICO.

gan 20 ty ong, nop ngan sach 100 trieu ong. Gi ch tn vi khach hang Bat ky mot doanh nghiep nao khi mi thanh lap neu muon ton tai va i len eu phai bat au t xay dng ch tn trong long khach hang. Cong ty co phan Bagico cung khong nam ngoai quy luat o. Ba Nguyen Th Thanh Thc - Giam oc Cong ty co phan Bagico - cho biet: e tao uy tn oi vi khach hang Cong ty luon bao am ung thi han hp ong, san pham at chat lng cao va on nh.Hien nay, Cong ty co phan Bagico chu yeu gia cong theo n at hang cho cac oi tac trong nc e xuat khau. V vay, Cong ty co Bagico luon chu trong am bao chat lng tot nhat khi xuat xng theo ung phng cham: S hai long cua quy khach hang ve chat lng va giao hang ung han la muc tieu cua chung toi. Song hanh vi tap trung nang cao chat lng, viec nghien cu thay oi phng phap quan ly cung la yeu to khang nh uy tn cua doanh nghiep. Ba Nguyen Th Thanh Thc - Giam oc Cong ty co phan Bagico - cho biet Tap the can bo, cong nhan Cong ty co phan Bagico luon co gang tao ra nhng nhng san pham chat lng tot. T o, chat lng san pham va nang suat lao ong cua Cong ty co phan Bagico ngay

cang tang, ap ng tot yeu cau ve chat lng va tien o giao hang, tao c niem tin vi khach hang. Nh chu trong en chat lng san pham va khong ngng oi mi phng thc quan ly, nen Bagico ngay cang khang nh c uy tn vi khach hang va san pham cua Bagico a nhan c giai thng Thng hieu noi tieng Asean cung nhieu bang khen va giay khen khac. Cham lo quyen li cho ngi lao ong. Gop phan tao nen nhng thanh qua o la do Cong ty co phan Bagico luon quan tam en cong tac bao ve quyen li ngi lao ong. Cong ty ac biet chu trong au t cho nguon nhan lc va coi o la ieu kien yeu to e tao nen thanh cong. Hn ai het, Ban lanh ao cong ty thau hieu rang yeu to con ngi chnh la nguon noi lc lam tien e cho s phat trien. Do o, cong ty a tng bc xay dng oi ngu CBCNV cac phong, ban co trnh o vng vang, chuyen nghiep va nhiet tnh trong cong viec. Vi tinh than oan ket, sang tao cua tap the lanh ao va nhan vien cong ty, cung vi s quan tam cua ang va Nha nc, mot tng lai rong m e Bagio tr thanh mot doanh nghiep ng vng va ln manh tren thng trng.n

37

v S PHAT TRIEN CONG ONG

CoNG Ty Co PhaN oNG hNG

The manh

tren nhng cong trnh

l Thu hoai
Ong o Manh Luyn Giam oc Cong ty Co phan ong Hng Gia Lai

Mac du mi chuyen sang hnh thc cong ty co phan t cuoi nam 2008, nhng nh nhng bc i ung hng va cach lam hieu qua cua Giam oc o Manh Luyn ma ong Hng a co nhng bc phat trien vt bac va tng bc khang nh v the cua mnh tren thng trng e tr thanh mot trong nhng thng hieu hang au ve xay dng c s ha tang trong va ngoai tnh Gia Lai.

Cong ty Co phan ong Hng Gia Lai

oi en ong Hng la phai noi en the manh xay dng cong trnh giao thong, d an, cong trnh dan dung, cac tuyen ng trong iem cua tnh Gia Lai. Vi 4 tram san xuat be tong nha nong cong suat 70-90 tan/gi, 50 may moc, thiet b chuyen dung, 30 phng tien van tai... Rat nhieu d an ln a c cong ty thi cong nh goi thau ng

38

v S PHAT TRIEN CONG ONG

ong Trng Sn qua a ban 3 tnh Gia Lai, Kon Tum, ak Lak tr gia 250 ty ong; 3 goi thau quoc lo 25 oan qua Gia Lai tr gia 130 ty ong; ha tang ky thuat khu kinh te Ca khau 19, ca khau B Y tr gia tren 68 ty ong Cong ty co phan ong Hng thanh lap thang 10-2008. Tien than la X nghiep ong Hng thanh lap t thang 9-2000. Trong nganh xay dng Gia Lai luc bay gi, cai ten ong Hng hay con kha xa la va mi me. The nhng ch 5 nam sau ngay thanh lap, vi s ieu hanh quyet oan va nang ong cua Giam oc o Manh Luyn, ong Hng a vn len manh me, tng bc khang nh the ng cua mnh tren thng trng. Mac du, chuyen sang Cong ty co phan mi c khoang gan 4 nam, lai la khoang thi gian co nhieu tiep bien chong mat cua th trng song doanh nghiep van ng vng va tng bc ln manh trc s canh tranh khac nghiet tren lnh vc xay dng Co c ieu o la nh nhng kinh nghiem day dan cua ban than trong suot 8 nam th thach tren thng trng ong thi Cong ty a manh dan ot pha cai tien ky thuat, au t mua sam cac trang- thiet b hien ai: May thi cong chuyen dung, xe tai, may o ac va nh v toan cau the he mi; cac thiet b van phong tien tien... ac biet Cong ty a chu trong xay dng mot oi ngu can bo quan ly, ky thuat lanh nghe. Cac ky s, cong nhan ky thuat gioi c s dung ung nang lc, c tra lng xng ang vi cac phng tien may moc hien ai, vi mot oi ngu gan 350 can bo, cong nhan vien chc phan ln con tre-trong o so can bo co trnh o ai hoc va tng ng chiem hn 12%; cao ang va trung cap 55%, Cong ty a tng bc vn len chiem lnh th trng, m rong san xuat. en nay, Cong ty a co 9 n v cong ty thanh vien, 5 phong nghiep vu, 9 oi thi cong kinh doanh tren 15 lnh vc nganh nghe Ch so tang trng bnh quan nam sau luon cao hn nam trc. Nam 2009, doanh thu cua Cty hn 200 ty ong va nop ngan sach 5 ty ong, th nam 2010 con so nay a la gan 300 ty doanh thu va gan 10 ty ong nop ngan sach. Vi tieu ch Tat ca cho mot thng hieu, ong Hng luon at chat lng len hang au. e lam c viec nay Cty a luon tuan thu va ap dung ung moi quy trnh quy pham ma nha nc va nganh xay dng e ra. Tat ca nguyen, nhien, vat lieu phuc vu cho qua trnh thi cong eu co xuat x ro rang vi tieu chuan am bao va chat lng tot nhat. Ong o Manh Luyn - TG Cty CP ong Hng Gia Lai khang nh: Nhng nam qua, vi bat c cong trnh nao du ln hay nho, du n gian hay phc tap th Cty cung luon at van e chat lng len hang au, coi ay la ieu kien tien quyet e xay dng Cty vng manh khong ch tren a ban tnh con vn xa hn na tren khap cac tnh thanh trong ca nc. e ghi nhan s ln manh cua DN, nhng nam qua Cty a nhan c nhieu phan thng cao quy nh: Giai thng doanh nghiep Asean, Cup Vang Doanh nhan, Doanh nghiep VN, Doanh nhan van hoa, Doanh nhan tam tai, V s phat trien cong ong, Nha quan ly xuat sac trong thi k oi mi, Cup vang thng hieu, nhan hieu cho san pham betong nha nong. Cong ty con c Ban Thng vu ang uy Khoi Doanh nghiep tnh Gia Lai tang giay khen ve thanh tch xay dng ang va oan the trong doanh nghiep t nhan cung nhieu bang khen cua Bo Xay dng, UBND tnh Gia Lai ve thanh tch cong tac, am bao chat lng va tien o cong trnhVa ca nhan ong o Manh Luyn - Chu tch HQT kiem TG Cty vinh d la mot trong 10 Doanh nhan tieu bieu cua tnh Gia Lai, 2 nam lien c Bo Xay dng tang bang khen. Sinh ra va ln len tai vung que lua Thai Bnh ngheo kho nen khi tr thanh mot doanh nhan thanh at Gia Lai anh van luon co s ong cam sau sac vi nhng hoan canh eo le, bat hanh trong cuoc song. Chnh v vay, ben canh cac hoat ong SXKD, hoat ong an sinh xa hoi c Cty CP ong Hng Gia Lai ac biet chu trong. Theo c tnh, trong vong khoang hn 3 nam qua, doanh nghiep a ong gop hn 3 ty ong vao cac phong trao ung ho ngi ngheo, ong bao bao lut va ung ho rat nhieu vao cac quy nh Quy chat oc mau da cam, Quy khuyen hoc, Quy v ngi ngheo, Hoi Ch thap o... TG o Manh Luyn tam s: Cong tac t thien, an sinh xa hoi se la viec lam thng xuyen cua cong ty, nham ong gop mot phan cong sc nho be vao cong cuoc xay dng at nc, gop phan giup nhng hoan canh kho khan e ho vn len thoat ngheo. n

39

dOANH NHAN TAM - TAI

Cong ty CP au t va Phat trien Sao Phng baC:

Mot n doanh nhan

nang ong
l Thu Thu
Von ieu le 200 ty ong, doanh thu nam 2009 at 38 ty ong, nam 2010 at 75 ty ong la nhng con so an tng ma n doanh nhan To Th Hoa Bnh trong vai tro Chu tch HQT Cong ty CP au t va phat trien Sao Phng Bac (tang 1 nha N6B - khu o th Trung Hoa - Nhan Chnh Thanh Xuan - Ha Noi) a lam c trong thi gian qua.

ai dien Cong ty CP au t va Phat trien Sao Phng Bac (gia) nhan giai thng Doanh nghiep tieu bieu Asean t ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (trai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (Phai)

a i nam 2003, Cong ty Sao Phng Bac la mot doanh nghiep chuyen au t kinh doanh bat ong san. Trai qua gan 10 nam hoat ong tren thng trng, t nhng b ng, kho khan ban au, bang noi lc cua chnh mnh, doanh nghiep a no lc thc hien nhieu d an au t, xay dng ln trung tam thanh pho Ha Noi, Sn Tay va Quang Ninh. Hien tai, e ap ng nhu cau thc te, ong thi thc hien chien lc m rong 40

dOANH NHAN TAM - TAI

kinh doanh nham gia tang gia tr thang d, n v ang tien hanh m rong au t sang lnh vc xay dng ha tang ky thuat (nh: ng giao thong, cap thoat nc, ien chieu sang, cay xanh,), lam nha xa hoi, trong rau sach, T cac d an au t mi nay, Cong ty a va ang gat hai c nhng thanh cong nhat nh, the hien s nang ong, nhay ben cua Ban lanh ao trong viec anh gia, nam bat kp thi nhu cau i song e trien khai ke hoach kinh doanh ung thi iem. Va ai dien tieu bieu cho Ban lanh ao cua Cong ty Sao Phng Bac chnh la ba To Th Hoa Bnh. La mot ngi phu n chan yeu tay mem nh bao ngi phu n khac, nhng ba lai khac ho cho a no lc vn len khang nh nang lc ban than trong cng v la ngi lanh ao cao nhat cua mot doanh nghiep chuyen kinh doanh bat ong san. La mot Chu tch HQT, ap lc cong viec kha nang ne, ba phai ieu hanh, quan ly hoat ong kinh doanh cua Cong ty sao cho thuan buom xuoi gio; va am bao tao u cong an viec lam cho can bo cong nhan vien, va at c nguon li nhat nh, mang lai s phat trien ben vng. Vay ma thi gian qua ba a lam c va lam tot vi nhng thanh qua ang ne a neu tren. Nhieu cong trnh, d an a c trien khai thanh cong, khong ch gop phan khang nh nang lc cua mot n doanh nhan nang ong, dam ngh dam lam, dam chu trach nhiem; ma con tao nen mot thng hieu uy tn, tin cay trong gii bat ong san, xay dng Thu o. Thi gian nay, ba Hoa Bnh cho biet Cong ty ang au t xay dng cong trnh khach san cao cap, gara cao tang va khu can ho cho thue tai khu o th Nam Trung Yen, cung d an khu o th sinh thai tai thanh pho Sn Tay. Cong viec ban ron suot ngay, nhng vi trach nhiem cua mot ngi quan ly, ba van chu ong xap xep thi gian e thc hien cac cong tac khac nh ao tao, boi dng nang lc quan ly cho ban than va cho cac can bo cong nhan vien trong doanh nghiep. Theo ba, khong g co the thay the c con ngi, con ngi la chu the cua moi hoat ong. Cho nen, phai luon luon trau doi, nang cao trnh o mi co the ap ng c yeu cau phat trien cua xa hoi, cua cong viec. Cong ty Sao Phng Bac co c ngay hom nay la bi co c oi ngu nhan vien c tuyen dung bai ban, co trnh o cao, ao tao chuyen nganh, san sang hoan thanh tot moi nhiem vu c giao. Ben canh o, khong the khong ke ti s quan tam cua Ban Giam oc oi vi i song cua ngi lao ong. Vi hn 800 lao ong ang tham gia tai cac d an, ngoai mc thu nhap bnh quan 6,5 trieu ong/ngi/thang, n v con tham gia ay u cac che o: bao hiem y te, bao hiem xa hoi, bao hiem that nghiep, va duy tr thng xuyen cac hoat ong phuc li khac nh: tr cap kho khan, tang qua viec h, hoi tham viec hieu, khen thng thi ua, Nh lam tot trach nhiem vi ngi lao ong nen Cong ty a nhan lai s gan bo, nhiet tnh lao ong, hang say thi ua cua cac can bo cong nhan vien, em lai hieu qua kinh te cao trong san xuat kinh doanh, giup Sao Phng Bac ngay mot phat trien, ng vng tren th trng au t kinh doanh bat ong san. La mot ngi phu n nen ba Hoa Bnh rat ong cam vi nhng hoan canh bat hanh trong xa hoi. S ong cam nay a c ba the hien qua nhng hanh ong cu the. o la van ong va hng can bo cong nhan vien cua mnh cung tham gia vao cac hoat ong xa hoi t thien. o la moi nam quyen gop hang tram trieu ong cho cac quy t thien hoac cac hoat ong t thien. Ba va Cong ty trong nam 2009 a ung ho 500 trieu ong, nam 2010 la 850 trieu ong cho chng trnh Trai tim cho em, quy ngi tan tat, ong bao b thien tai, cac oi tng chnh sach, N doanh nhan To Th Hoa Bnh khang nh, trong tng lai Cong ty Sao Phng Bac se tiep tuc tch cc ong gop cho cac quy t thien nham giup nhieu hn na nhng oi tng kem may man, giam ganh nang cho at nc. Lanh ao Cong ty thanh cong trong lnh vc kinh doanh, ba Hoa Bnh con gop phan tch cc vao s phat trien cua cong ong doanh nhan n. Vi nhng thanh tu a at c, mi ay, Cong ty Sao Phng Bac va ba a vinh d c trao giai thng Doanh nghiep tieu bieu Asean va Cup vang Doanh nhan Tam - Tai. Vinh d nay se tr thanh ong lc, thuc ay can bo cong nhan vien trong doanh nghiep tiep tuc lao ong sang tao, nang cao v the cua Sao Phng Bac tren thng trng; ong thi, tiep tuc tin tng vao s lanh ao quyet oan, sang suot cua n doanh nhan To Th Hoa Bnh.n 41

dOANH NHAN TAM - TAI

Cng ty C Phn a C

An Huy

V MT DOANH NHN

TM - TI

l MoNG hue

Nang ong, dam ngh dam lam, kinh doanh gioi, tch cc tham gia cong tac t thien la net phac thao chung nhat ve chan dung mot doanh nhan mi vinh d at Cup vang Doanh nhan Tam - Tai vao cuoi thang 6/2011 va qua. anh la Nguyen The Bach - Chu tch HQT kiem Tong Giam oc Cong ty CP a oc an Huy.

rong thi gian gan 10 nam bc chan vao lnh vc kinh doanh a oc, doanh nhan Nguyen The Bach a lanh ao Cong ty phat trien khong ngng vi nhieu d an ln, the hien kha nang kinh doanh nhay ben, sac sao nham va xay dng thng hieu, khang nh v the; va tm kiem gia tr thang d e ln manh. au tien phai ke en D an Khu o th Bac ng Kinh Dng Vng, thanh pho Bac Ninh, tnh Bac Ninh la d an au tien Cong ty An Huy trien khai sau mot nam thanh lap di s quan ly, giam sat cua Chi nhanh An Huy Bac Ninh. Va trong hai nam 2009-2010, chi nhanh nay a thi cong hoan chnh va ban giao cho chu au t a vao s dung hai cong trnh la: trng THCS Nguyen Van C tai que hng cua co Tong B th Nguyen Van C - cong trnh ang ky Chat lng vang Viet Nam va tru s Ban quan ly d an cac cong trnh cong cong tnh Bac Ninh. en nam 2006, anh Bach ch ao thanh lap chi nhanh An Huy Ha Noi. Tiep theo, nam 2009, chi nhanh 42

An Huy Bac Giang ra i. Hien tai, chi nhanh ang chuan b cac thu tuc e au t d an o th mi tai th tran Cao Thng, huyen Tan Yen tren dien tch hn 60 ha. Sang nam 2010, doanh nghiep thanh lap San giao dch bat ong san An Huy va Xng gia cong o moc Hoc Mon. Ngoai ra, n v con tien hanh lien doanh vi Cong ty Minh Khang xay dng benh vien Thanh An Sai Gon tai thanh pho Vinh, Nghe An; lien doanh vi Cong ty Hao Quang thanh lap Cong ty co phan thep Quang Huy; va lien doanh vi Tap oan Than - Khoang san Viet Nam thanh lap Cong ty CP a oc khoang san - TKV. La Cong ty chuyen kinh doanh bat ong san va xay dng, hoat ong tren ca th trng trong Nam va ngoai Bac nen van e ieu hanh, quan ly hoan toan oi vi doanh nhan Nguyen The Bach khong n gian du ngay nay khoang cach khong con la van e. Tuy vay, la ngi lanh ao chu trach nhiem cao nhat, anh van phai no lc het mnh vi nhng anh gia, nhan nh sang suot; bi, vi moi d an

dOANH NHAN TAM - TAI

ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho ong Nguyen The Bach - CTHQT, TG Cong ty CP a oc An Huy

au t, ch can s say mot ly la i ca tien ty. o la cha ke thi gian nam 2004-2006 n v gap khong t kho khan khi th trng bat ong san ong bang, tap the lanh ao, can bo, nhan vien cua An Huy a phai co gang no lc rat nhieu e vt qua, ton tai va phat trien len quy mo nh ngay nay. Yeu to quyet nh, xay dng nen thng hieu An Huy vng vang, be the, khac biet vi cac thng hieu khac trong gii kinh doanh bat ong san la trong qua trnh trng thanh cua mnh, Cong ty luon quan tam en cac yeu to xa hoi, v cong ong thong qua viec quy hoach, xay dng nen nhng khong gian o th va hien ai, va gan gui vi thien nhien, am bao cac yeu to moi trng xanh - sach - ep. ong thi, ngay t nhng ngay au thanh lap, doanh nghiep noi chung va doanh nhan Nguyen The Bach noi rieng con luon quan tam en cong tac en n ap ngha, ho tr ngi ngheo bang nhng hanh ong thiet thc va cu the nh: xay 05 nha tnh ngha cho ngi ngheo tai xa Phu Chan (th xa T Sn), quyen gop 01 ty ong cho chng trnh Noi vong tay ln tnh Bac Ninh, tai tr 03 nam lien cho chng trnh am a khuc hat dan ca tren ai truyen hnh Bac Ninh, ong gop cho quy v ngi ngheo, khuyen hoc, bao ton di san van hoa, T nhng thanh tch kinh doanh ang ne noi tren, t ngi co the biet c doanh nhan Nguyen The Bach - Chu tch HQT kiem Tong Giam oc cua Cong ty An Huy a tng la sinh vien cua trng ai hoc Bach khoa Ha Noi, tot nghiep vao nam 1981. Sau o, anh co 10 nam cong tac tai Cong ty Thep Mien Nam va nam 2002, anh quyet nh khi nghiep kinh doanh, cung hai co ong khac thanh

lap ra Cong ty An Huy. Ban au tru s c at tai so nha C14, c xa Tan Sn Nh, phng 14, quan Tan Bnh, nay van phong a c chuyen ve toa nha An Huy tai so 232/5 Cong Hoa, phng 12, quan Tan Bnh, TP HCM. Anh Bach cho biet, sau Hoi ngh xuc tien au t cua Viet Nam - Campuchia lan th hai, trong thi gian qua anh a co nhng chuyen cong tac sang Phnom penh nghien cu kha nang au t e thi gian ti, An Huy se trien khai nhng d an ve lnh vc a oc va xay dng tai nc ban Campuchia. ay la hoat ong thc hien nhng thoa thuan cua Thu tng Chnh phu Nguyen Tan Dung trong chuyen tham Campuchia trong dp thang 4/2011 va qua. Vi nhng thanh tch kinh doanh a at c trong thi gian qua, Cong ty CP a oc An Huy di s lanh ao cua doanh nhan Nguyen The Bach a at c nhieu giai thng, danh hieu cao quy nh: Cup vang Vinh quang v s nghiep xanh phat trien ben vng quoc te - Viet Nam 2007, Chng nhan thng hieu hang au VtopBuild 2007, Cup Doanh nhan Viet Nam vi Thang Long - Ha Noi, giai thng Nhan ai viet Nam 2009, Cup vang Hoi nhap kinh te quoc te 2010, giai thng Thng hieu noi tieng quoc gia 2010, Cup vang Doanh nhan Tam Tai, cung nhieu Bang khen cua cac c quan chc nang. Hng ti tng lai, An Huy ang no lc khong ngng tren con ng chinh phuc th trng, m rong th phan, khang nh thng hieu va tr thanh doanh nghiep van hoa, mot tap oan kinh te ln manh, ong gop ngay mot nhieu hn vao cong cuoc xay dng at nc phon vinh, giau ep. n

43

dOANH NHAN TAM - TAI

TruNG TaM ieu Tr oxy Cao aP

BaC S NGUYEN KIM PHONG

ngi U tin a oxY cao p vo cha bnh vit naM

l hoai Thu
Nhan thay tam quan trong cua phng phap dung oxy cao ap trong ieu tr, ieu dng mot so benh nguy hiem va pho bien Viet Nam nh benh phong, ngo oc, tai bien, thieu mau bac s Nguyen Kim Phong a khong quan ngai gian nan, vat va, khac phuc moi kho khan th thach e a phng phap nay vao cha tr tai Viet Nam.

hng phap ieu tr oxy cao ap (OXCA) a c ap dung rong rai hau het cac nc co nen kinh te va y hoc phat trien t nhng nam 50 cua the ky 20. Oxy cao ap c van dung cha tr cac benh ac tr nh ngo oc oxy cacbon, 44

nhiem trung sinh kh, giam ap Tuy nhien mai en nam 1997 phng phap nay mi c du nhap ve Viet Nam va en nay van ang trien khai dien hep. Do phng phap ieu tr oxy cao ap con kha mi me va la lam oi vi ngi dan Viet Nam nen

dOANH NHAN TAM - TAI

nhng ngay au thanh lap, Trung tam ieu tr oxy cao ap gap phai muon van kho khan. Benh nhan tm en cha tr con tha tht, bac sy chuyen nganh cung cha nhieu, mot mnh bac sy Nguyen Kim Phong phai am trach tat ca cac khau. Kho khan la vay nhng cha bao gi, bac sy Nguyen Kim Phong ngh rang mnh se bo cuoc va nan ch. Ong tam s: Phng phap ieu tr bang oxy cao ap rat hu hieu oi vi nhieu benh nguy hiem. cac nc tien tien, phng phap nay a c ap dung vao cha tr t rat lau roi, tuy nhien Viet Nam van con kha xa la. Chnh v the du kho khan en may, toi van phai co gang phat trien va a phng phap ieu tr nay pho bien rong rai en ngi dan. V ay la phng phap mi, nhieu ngi con cha biet en nen Trung tam luon at cho mnh hai nhiem vu song song: Xay dng phat trien Trung tam tai cho ve be rong, chieu sau va tuyen truyen pho bien phng phap nay trong nganh cung nh trong nhan dan; san sang ho tr giup cac c s y te khac trien khai phng phap nay. Trung tam cung luon chu y xay dng oi ngu can bo nhan vien co chuyen mon tot va phuc vu benh nhan vi ao c lng tam nganh y nh Bac Ho a day. Chnh v vay, sau gan 5 nam a phng phap cha benh oxy cao ap ve Viet Nam, Trung tam a cha c rat nhieu ca benh nguy hiem va ao tao c 50 bac s, k thuat vien chuyen nganh oxy cao ap, ngoai ra con ho tr giup 6 benh vien trien khai c s ieu tr oxy cao ap nham gop phan xay dng oi ngu bac s ky thuat vien va a oxy cao ap vao ieu tr pho bien Viet Nam. Bac s Nguyen Kim Phong cho biet: Oxy cao ap co tac dung nh la mot loai thuoc v no kch thch he mien dch cua c the, tac ong diet vi khuan nhat la vi khuan yem kh. Phng phap dung oxy cao ap c xem la lieu phap ho tr ac biet ieu tr hieu qua cac benh nh: ngo oc cac loai kh, ton thng nhiem trung k kh, loet lau do cac nguyen nhan, benh giam ap cac th lan, benh bong Trong chan thng chnh hnh, oxy cao ap co tac dung hoi phuc nhanh cac mo b dap nat, b nuoi dng kem, hoi phuc nhanh cac c quan ac biet, oxy cao ap to ra rat hu hieu vi chng hoai chi cua tieu ng va rat nhieu cac loai benh nguy hiem khac. Theo thong ke cua Nga, nhom ngi mac benh tai bien mach mau nao co ieu tr ket hp oxy cao ap ty le t vong giam 24% so vi nhom khong ieu tr oxy cao ap. Tai trung tam oxy cao ap cua bac s Nguyen Kim Phong phan ln benh nhan en trung tam thi k muon, mot so t en kp thi sau 10 ngay b benh. Tuy vay, ket qua ieu tr bien chng, di chng cua benh at tot 29%, kha 32%, trung bnh 25%, so con lai do en ieu tr qua muon (sau 1 nam) nen benh t co chuyen bien hn. Con trong so hn 1000 ca benh en trung tam cha tr, co hn 100 ca benh thieu mau c tim. Sau khi ieu tr bang oxy cao ap 10 -15 ngay, ai a so benh nhan thay het hoac giam cn au, cam giac nang ne ngc, an ngu c, sc khoe chung c tang cng. Nhieu benh nhan tren ien tam o cho thay het hoac giam thieu mau c tim. ac biet, trung tam a ieu tr thanh cong mot ca ngo oc kh oxy carbon nang. o la trng hp em Phng tai Gia Lai, Bac Lieu. Khi nhap vien em ang trong tnh trang hon me, mat co m nhng khong nh hng, khong nhan biet s viec xung quanh, chan tay khong c ong c, sc khoe suy kiet Tuy nhien, sau 10 ngay ieu tr tai trung tam cao ap, sc khoe em a dan hoi phuc. Ngay th 13 a noi c, tr nh tang dan, chan tay co duoi c va ngay th 16 em a hoi phuc hoan toan va xuat vien. Bac s Nguyen Kim Phong tam s: Cha benh cho moi ngi la trach nhiem va lng tam cua ngi thay thuoc. Moi khi cha thanh cong mot ca benh, ban than toi cung nh cac ong nghiep trong trung tam eu cam thay thc s hanh phuc. Niem vui, hanh phuc cua gia nh benh nhan la niem t hao cua trung tam chung toi. Hien nay, ieu tr oxy cao ap c xem la mot trong nhng phng phap ieu tr mi rat hu hieu. Hien nay, ngoai viec ieu tr cho benh nhan t tm en, trung tam con phoi hp vi benh vien thanh pho va cac tnh e ieu tr cac benh: loet ngoai da lau lien, ngo oc kh oxy carbon, tai bien mach mau nao, bai nao, giam ap, bong . Khong ch ket hp vi cac benh vien tuyen tnh ma Trung tam con lien ket, chuyen giao cho cac benh vien tuyen huyen, vung sau, vung xa e phng phap ieu tr oxy cao ap co the en vi ong ao nhan dan. Vi nhng sang kien, hp ly hoa trong s dung may oxy cao ap phu hp vi ieu kien Viet Nam, nang cao hieu qua trong ieu tr, ieu dng bang oxy cao ap, bac s Nguyen Kim Phong cung tap the can bo Trung tam ieu tr Cao ap oxy a c Bo Khoa hoc va cong nghe tang cup vang Thng hieu uy tn chat lng, cup vang V sc khoe ngi Viet, cup vang Doanh nhan Tam Tai va rat nhieu bang khen cua c quan chu quan.n

45

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

ong Bun-pon But-ta-navong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho ong Pham Ngoc Lien TG Cong ty CP ng Bnh nh

CONG TY CO PHaN NG BNH NH

Phat trien nguon nhan lc la

Xoa sach bc tranh am am cua nhieu nam thua lo, Cong ty CP ng Bnh nh (BISUCO) a lot xac e phat trien. Tuy gap nhieu kho khan do th trng co luc bien ong va s canh tranh gay gat t cac doanh nghiep ng trong nc, nhng trong thi gian qua cong ty a khong ngng phat trien, ngay cang khang nh c tam voc cua mnh. ng Bnh nh luon la doanh nghiep co toc o tang trng san xuat - kinh doanh kha, on nh, co th trng ngay cang m rong, gop phan mang ngoai te ve cho tnh. Cong ty a c bang khen cua UBND tnh ve thanh tch phat trien nganh ma ng 5 nam lien.
46

yeu to quan trong

hi gian khung khoang cua nganh ma ng cach ay khoang 5 nam. Gia nguyen lieu ma tang cao nhng gia ng lai sut giam nghiem trong khien cho cac cong ty san xuat ng luc o ri vao tnh trang lao ao. Cong ty CP ng Bnh nh cung khong tranh khoi quy luat chung cua th trng luc bay gi. a co nhng luc cong ty tng chng nh sap pha san, tuy nhien cung vi s ong long, quyet tam cua toan bo tap the lanh ao va nhan vien Cong ty CP ng Bnh nh a tru vng. ng trc nhng thach thc cua nganh ma ng, cong ty xac nh phai ng vng tren thng trng, on nh c cau mat hang cho tng xng thanh vien, cai tao va au t may moc thiet b hien ai, nang cao tay nghe va trnh o nghiep vu cho

l hieN Thu

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

ngi lao ong. Cac giai phap tren chnh la tien e giup Cong ty CP ng Bnh nh oi pho c vi nhng thach thc ma nganh ma ng gap phai va khang nh c uy tn cua mnh. Doanh nghiep t thua lo thanh co lai, tr thanh mot n v ong gop ln cho ngan sach va cho an sinh xa hoi tren a ban Bnh nh. i theo mot co may ang van ong la hang ngan ngi lao ong on nh thu nhap, tham gia tang nang suat tren giong ma mi, m rong dien tch vung nguyen lieu. Doanh thu cua cong ty tang trng eu qua cac nam, cu the nam 2009 tang so vi nam 2008 la 18% va 2010 so vi 2009 la 23%. Ty le gia von tren doanh thu cua nhom san pham ng bien ong t 81% en 90% tuy thuoc vao chat lng ma thu mua au vao. Hien nay, Cong ty ang tng bc nang cao chat lng nguyen lieu au vao, giam chi ph san xuat e tang kha nang canh tranh tren th trng. ac biet, ket thuc vu ep ma nam 2010-2011, Cong ty CP ng Bnh nh a thu mua c 492 ngan tan ma nguyen lieu, vt ke hoach 92.000 tan, trong o thu mua trong tnh hn 120.930 tan, tang 178% so vi vu ep nam trc; san xuat 47.000 tan ng; doanh thu tren 1.000 t ong, nop ngan sach 33,6 t ong. Theo BISUCO, co c ket qua tren la nh Cong ty a thc hien co hieu qua chnh sach au t phat trien vung nguyen lieu va to chc tot viec thu mua nguyen lieu ma cho nong dan. Trong xu hng hoi nhap hoa toan cau va hoi nhap kinh te the gii va nhat la trong tnh hnh kho khan hien nay cua nganh ma ng oi hoi khong nhng phai tap trung khai thac hieu qua ma phat trien nguon nhan lc la yeu to quan trong, la tai nguyen cua to chc, la yeu to canh tranh mang tnh quyet nh oi vi s phat trien ben vng cua Cong ty. Chnh v vay, Cong ty a khong ngng tang cng va cai thien ca ve so lng va chat lng nguon nhan lc e ap ng nhng yeu cau ve nhan s trong qua trnh hoat ong va phat trien. Hang nam, Cong ty co ke hoach ao tao va ao tao lai can bo, thng xuyen to chc cac t hoc

tap, thc tap, khao sat, hoi thao trong va ngoai nc va ac biet chu trong nang cao trnh o ly luan, pham chat va nang lc can bo cho s nghiep phat trien cua Cong ty, quan tam ti chnh sach ho tr kinh ph ao tao, u ai tien lng, thu hut tuyen dung nhan tai, anh gia s dung can bo ung ngi ung viec e phat huy hieu qua cong tac quan tr nham at c hieu suat cao cung nh viec tac ong tch cc ti tam ly hang hai, tch cc lam viec cua ngi lao ong. Vi muc tieu phat trien ben vng, Bisuco luon e ra ke hoach doanh thu nam sau cao hn nam trc t 10% tr len, ong thi nang cao hieu suat li nhuan tren doanh thu. e at c ieu nay Bisuco se am bao thu mua nguon nguyen vat lieu au vao ca ve chat lng va so lng. D kien khoi lng thu mua ma nguyen lieu la 450.000 tan ma/ nam va khoi lng san pham la 43.000 tan ng trang trong nam ti. Ben canh nhng muc tieu e ra trong kinh doanh, Cong ty con chu trong en cong tac t thien va cac hoat ong v cong ong. Cong ty luon ong gop, ung ho quy v ngi ngheo, to chc tham va tang qua cho cac gia nh thng binh, liet sy, gia nh co cong vi cach mang a phng vi tong kinh ph hn 100 trieu ong. e ghi nhan nhng thanh tch ma Cong ty CP ng Bnh nh a at c trong thi gian qua Chu tch nc a tang thng Huan chng Lao ong hang III cho doanh nghiep. La doanh nghiep lam an co uy tn va hieu qua, san pham cua Cong ty c tieu thu rong rai tren th trng ca nc. Rieng san pham ng cat trang a at c nhieu danh hieu nh Huy chng Vang hang Viet Nam chat lng cao, Huy chng Vang va danh hieu thc pham chat lng an toan v sc khoe cong ong, Nhan hieu co uy tn tai Viet Nam; Huy chng Vang tai cac hoi ch Expo; Giai cau vang va hang Viet Nam chat lng cao. Cup vang san pham chat lng-hoi nhap thng hieu Viet va mi ay la Doanh nghiep tieu bieu Aseann

47

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

CONG TY TNHH MINH HAI:

ch tn

l MC tiU HNG U
l QuaNG hoa
Sau gan 10 nam ra i, Cong ty TNHH Minh Hai ang nh hng xay dng, phat trien thng hieu Ricco tr thanh thng hieu noi tieng ca trong va ngoai nc vi mot so nganh hang chu lc la kinh doanh hang vat lieu xay dng va noi that hoan thien. oi vi Minh Hai, uy tn trong kinh doanh la yeu to gi vai tro cc ky quan trong. Do o, ch tn luon la muc tieu hang au vi phng cham: chat lng bao am, gia ca hp ly, giao hang ung hen, than thien vi khach hang.

Ong Nguyen Cong Hai Tong Giam oc Cong ty TNHH Minh Hai

hanh lap nam 2002 vi tru s chnh at tai so 6 Ngo Quyen, phng Cam Thng, thanh pho Hai Dng, tnh Hai Dng, Cong ty c UBND tnh cho thue at va chap nhan d an au t kinh doanh trung tam thng mai. T o en au nam 2007, n v tien hanh au t xay dng va hoan thien he thong sieu th vat lieu xay dng va noi that quy mo ln vi tong dien tch san 10.000m2 mang ten Minh Hai Plaza. Theo ong Nguyen Cong Hai - Tong Giam oc Cong ty: au nam 2007, Minh Hai Plaza bat au i vao hoat ong, tr thanh a iem gii thieu a dang cac mat hang chuyen nganh va la ni quy tu cac nha san xuat chnh hang, cac hang thng mai noi tieng trong va ngoai nc; ong thi cung cap a dang va ay u vat t, vat lieu xay dng, noi that hoan thien phuc vu moi cap o cong trnh, san sang ap ng nhu cau xay dng cua tnh Hai Dng va cac a phng lan can. Sau o mot nam, nh lam tot cong tac ban hang, uy tn cua doanh nghiep khong ngng tang len, khach hang tm en vi Minh Hai Plaza ngay 48

mot ong. Trc c hoi ngan nam co mot nay, lanh ao doanh nghiep a chp thi c, don tong lc tai chnh, au t hoan thien toan bo cac gian trng bay hang hoa cho sieu th, tang cng ay manh xuat nhap hang hoa, hien ai hoa nang lc kinh doanh, cung co thng hieu. Va nam 2008 a tr thanh dau moc anh dau s phat trien cua Minh Hai. T o en nay, n v a nhanh chong vn len, tr thanh mot trong nhng mo hnh kinh doanh tien tien, i au trong ca nc vi doanh thu at khoang 160 ty ong/ nam. Thng hieu Ricco - trung tam thng mai chuyen kinh doanh vat lieu xay dng va noi that hien ai, hoan thien a c ong ao ngi tieu dung khu vc pha Bac biet ti. Hien tai, Cong ty ang la nha phan phoi va bao tieu san pham gach ceramic, granite, thanh nhom nh hnh, cac san pham trang tr noi that khac cho cac hang san xuat ln trong nc va quoc te cua th trng tnh Hai Dng, Hng Yen va nhieu tnh trong ca nc vi tren 1.000 ai ly, chi nhanh. Tuy nhien, trong qua

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

Mot so hnh anh ve noi that a c Cong ty TNHH Minh Hai hoan thien

trnh phat trien cua mnh, cong tac xay dng, quang ba thng hieu van luon c doanh nghiep quan tam mot cach ac biet. Ngoai viec tien hanh ang ky bao ho vi Cuc S hu tr tue Viet Nam cho hai nhan hieu Minh Hai va Ricco, n v thng xuyen ay manh quang ba thng hieu tren moi phng dien, nhat la tren cac phng tien truyen thong. Ben canh o, doanh nghiep luon quan tam, tm hieu nhu cau va th hieu cua khach hang nham ap ng nhanh nhat, hieu qua nhat cac nhu cau o. ng nhien, e cac bien phap tren phat huy toi a cong dung, doanh nghiep a tien hanh ap dung hnh thc quan ly chuyen nghiep. Mot trong cac hnh thc o la luon tm kiem cac nhan vien co nang lc cao, co kha nang ap ng moi yeu cau cua cong viec. Mat khac, thng xuyen cham lo nang cao i song vat chat, van hoa tinh than cho can bo cong nhan vien. Tong so 150 lao ong cua Cong ty c am bao thu nhap bnh quan 2,8 trieu ong/ngi/thang. Cac phuc li khac nh: bao hiem y te, bao hiem xa hoi, luon c thc hien ung theo quy nh cua Nha nc. Tat ca ngi lao ong khi c tuyen dung vao lam viec tai doanh nghiep eu c ky ket hp ong lao ong va c hng ay u cac che o: thai san, om au, ngh dng phuc hoi sc khoe, kham sc khoe nh ky, Hang nam, Cong ty eu trch lap quy phuc li e ho tr them cho ngi lao ong khi om au, tang qua nhan dp sinh nhat, to chc i tham quan ngh mat trong va ngoai nc, Vi nhng hoat ong thiet thc nay, Cong ty c anh gia la mot trong nhng n v i au khoi doanh nghiep ngoai quoc doanh tai thanh pho va tnh Hai Dng trong viec lo i song cho ngi lao ong. Va, e ap lai, tat ca can bo cong nhan vien a lam viec, lao ong het mnh, cung vi Ban lanh ao,

a doanh nghiep gat hai nhieu thanh tu noi bat ch trong mot thi gian ngan nh ong Hai a khang nh: Qua 9 nam phat trien, Minh Hai Plaza a at c nhng thanh tu ang t hao. Trong o, co s ong gop khong nho cua tap the can bo nhan vien. o la nh iem noi bat trong hoat ong quan tr va ieu hanh cua Cong ty la a biet chu trong en viec phat trien nguon nhan lc, xem ay la tai san vo gia, quyet nh en s thanh cong cua Cong ty. Thc te a chng minh, au t vao nguon nhan lc mang lai hieu qua cao hn han so vi nhng au t khac trong kinh doanh. o la ly do e chung toi quan tam ac biet en cong tac tuyen dung, ao tao va phat trien nguon nhan lc. Coi trong nhan lc e phat trien kinh doanh, Cong ty cung rat coi trong viec tham gia cac hoat ong t thien, giup ngi ngheo. Minh Hai Plaza, Ban Giam oc va ngi lao ong luon coi tham gia cac hoat ong t thien la trach nhiem cua doanh nghiep va cua tng ca nhan oi vi s phat trien chung cua cong ong. Cung nh lnh vc kinh te, n v luon c anh gia la mot trong nhng doanh nghiep tieu bieu cua a phng trong cong tac t thien khi ung ho nhieu trieu ong moi nam cho: quy V ngi ngheo, tre em ngheo vt kho, ngi tan tat, ong bao bao lut, va cac hoat ong phong trao, hoi thi, cac chng trnh xa hoi khac cua tnh va thanh pho Hai Dng. Thiet ngh, cung vi cac thanh tch ang ne ve kinh te, viec tch cc tham gia cac hoat ong t thien cua Minh Hai Plaza a em lai nhieu phan thng xng ang cho doanh nghiep noi chung va ngi lanh ao cao nhat noi rieng. o la rat nhieu Bang khen, Giay khen cua cac c quan chc nang. Mi ay nhat, Minh Hai Plaza vinh d la mot trong so cac doanh nghiep c trao giai thng Thng hieu noi tieng Asean tai Lao. n 49

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

CoNG Ty Co PhaN GaCh NGoi oNG Nai:

Ch trng yu t

THM M
C

l Bui Tho

ai dien cong ty CP Gach ngoi ong Nai (trai) nhan giai thng Thng hieu noi tieng Asean t ong Nam V Nha Ket - Bo trng Bo Cong thng Lao (ben Phai)

Chuyen san xuat, kinh doanh vat lieu xay dng at set nung chat lng cao, vi hn 60 nam hnh thanh va phat trien, Cong ty co phan Gach ngoi ong Nai a at c khong t thanh tch: danh hieu Hang Viet Nam chat lng cao ( lien tuc 1997-2011), chng nhan Sao Vang quoc te ve chat lng International cua to chc Bid - Thuy Sy, chng nhan Doanh nghiep Viet Nam ng dung khoa hoc cong nghe thanh cong, HCV san pham - Cup vang san pham cua Bo Xay dng, Cup vang hoi ch nganh xay dng Viet Nam, Cup vang thng hieu nganh xay dng, giai thng Thng hieu noi tieng asean 2011,

ung la cac san pham phuc vu nhu cau xay dng thuan tuy nh: gach xay, gach lat nen, gach trang tr, ngoi lp, ngoi trang tr,, nhng e ap ng yeu cau chat lng va sc canh tranh cua th trng xay dng ngay mot a dang va phong phu, doanh nghiep a va ang danh nhng au t ac biet e phat trien nhng san pham the hien yeu to tham my trong cong trnh xay dng. Nh o, cung vi thng hieu a c khang nh qua thi gian, san pham gach ngoi ong Nai hien khong ch lam hai long khach hang trong va ngoai a ban tnh; ma con chinh phuc thanh cong th trng cac quoc gia: My, Uc, Isxaren, Iran, Nhat, Han Quoc, Malaixia, Campuchia, c biet, san lng hang hoa nam 2009 cua n v la tren 132.680.000 vien, trong o xuat khau at tren 3.400.000 vien vi doanh thu 182,46 ty ong; nam 2011 san lng la 148.625.000 vien va xuat khau 4.600.000 vien, doanh thu at 194,46 ty ong. Ong Nguyen c Hoang - Chu tch HQT kiem Tong Giam oc Cong ty cho biet, e co c thanh cong nay, trong thi gian

50

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

qua, ngoai viec chu trong au t cai tien cong nghe bang cach trang b he thong san xuat t ong hoan toan va cong nghe tao hnh san pham bang at set deo co kha nang han che sinh bui trong san xuat, lanh ao Cong ty luon danh s quan tam ang ke cho cong tac xay dng va phat trien thng hieu. Ong Hoang khang nh: co mat tren th trng t kha lau, nen, neu khong nh uy tn cua thng hieu th gach ngoi ong Nai kho co the ton tai en ngay nay. Chnh v vay, cac the he lanh ao cua n v luon nhan thc c tam quan trong cua thng hieu oi vi s thanh bai tren thng trng. Mot mat, thong qua cac san pham chat lng cao, mau ma ep, doanh nghiep khong ngng khang nh thng hieu vi ngi tieu dung. Mat khac, Cong ty tien hanh cac thu tuc phap ly can thiet nh: ang ky s hu tr tue, nhan hieu hang hoa tai S KHCN&MT TPHCM; ong thi tien hanh xay dng he thong quan ly chat lng theo tieu chuan ISO 9001:2008 do Bureau Veritas Certification chng nhan. Ben canh o, n v con ap dung cac phng an bao hanh, bao tr, khuyen mai co li cho khach hang e xay dng thng hieu. oi vi phng an bao hanh, bao tr, san pham xuat xng khi giao en ngi s dung phai at tieu chuan Viet Nam va tieu chuan a cong bo. Sau khi s dung san pham, neu khach hang co khieu nai se c giai quyet trong vong 24 gi (khu vc TPHCM) va khong qua 03 ngay tai cac khu vc khac. oi vi chnh sach hau mai, khuyen mai, Cong ty to chc thng xuyen cac t trong nam cho cac kenh ban le va ban s; cung vi o la cac chng trnh triet khau tren doanh thu cho cac nha phan phoi va ai ly; to chc cac chuyen ngh mat trong va ngoai nc cho cac ai ly co doanh so ban trong quy hoac trong nam cao. Vi khach hang, to chc tang qua cho khach hang s dung san pham hoac tham quan gian hang cua n v tai cac hoi ch. nh ky moi nam to chc ai hoi khach hang va thu thap y kien khach hang e rut ra nhng kinh nghiem quy bau, giup qua trnh san xuat kinh doanh cua Cong ty hieu qua hn. Nh o, thng hieu gach ngoi ong Nai ngay cang chiem c niem tin cua nhieu khach hang trong va ngoai nc. Nh Campuchia, doanh nghiep a at ai ly phan phoi tai Phnom penh

t nam 2003 vi doanh thu hang nam hang trieu USD. Lao, at ai ly bat au t nam 2009 vi nhieu tn hieu kha quan. Trong so cac san pham chat lng cao cua Cong ty, san pham ngoi lp 22 vien/m2 c san xuat tren day chuyen hien ai bac nhat ong Nam A - thiet b va cong nghe t CHLB c vi cong suat tren 1 trieu m2 ngoi/nam - cong suat ln nhat Viet Nam hien nay. Hn na, c san xuat tren day chuyen tren nen san pham co o ket khoi tot nhat, khoi lng va chat lng ong nhat. ac biet, ch can 20-30 lao ong cho mot ca san xuat vi san lng, chat lng cao thay cho 100-200 lao ong nh trc kia, bi, day chuyen s dung he thong t ong hoan toan. Hien tai, san pham a co mat tren toan quoc. Day truyen san xuat hien ai, san pham chat lng cao, chnh sach cham soc ai ly va khach hang tot cua Cong ty gach ngoi ong Nai trong thi gian qua a gop phan khang nh v the cua mot thng hieu manh. ieu nay khong ch mang lai doanh thu cao, ma con la c s e doanh nghiep quan tam hn ti viec nang cao chat lng song cho ngi lao ong. Cung vi viec am bao thu nhap bnh quan at xap x 45.500.000 ong/ngi/nam cho 825 can bo cong nhan vien, n v con thc hien nghiem tuc cac che o phuc li theo quy nh cua Nha nc nh: mua 100% bao hiem y te, bao hiem xa hoi, bao hiem that nghiep, Trach nhiem cua doanh nghiep vi cong ong va xa hoi cung c Cong ty thc hien tot bang cach hang nam tham gia xay dng nha tnh thng, tnh ngha cho cac gia nh chnh sach, ong gop cho cac quy t thien cua Thanh pho va tai a phng ng chan, ung ho cho ong bao cac tnh gap thien tai, tai tr cac cuoc thi the duc the thao trong nganh va a phng, T cac hoat ong thiet thc va y ngha nay, cang hieu v sao trai qua hn 60 nam phat trien, Cong ty CP Gach ngoi ong Nai van ng vng tren th trng. o la bi ho a biet can bang li ch gia doanh nghiep vi cong ong, v nhu cau cua cong ong ma khong ngng cai tien, nang cao chat lng san pham, ap ng yeu cau xa hoi e phat trien; va v cong ong ma san se vat chat, tao c hoi cho ngi bat hanh co c cuoc song tot ep hn.n

51

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

Ba Nguyen Th Anh - Giam oc Cong ty TNHH thng mai va dch vu Anh Lc (gia) nhan giai thng "Doanh nghiep tieu bieu Asean" t ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (trai) va ong Ong Nguyen c Kien - Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (phai)

CONG TY TNHH THNG MAI VA DCH VU ANH LC

A CH TIN CAy CuA CAC CHu xe

l ThaNh ThuaN
Hien nay cung vi s xuat hien ngay cang nhieu cua nhng chiec xe o to sang trong va at tien th viec bao dng va sa cha nhng chiec xe o oi hoi ngay cang phai chuyen nghiep va yeu cau ky thuat cao hn.Vi suy ngh nh vay Cong ty TNHH thng mai va dch vu anh Lc a ra i. Vi kinh nghiem hn 4 nam trong nghe sa cha va bao dng xe o to, Garage anh Lc la a ch tin cay cua khach hang ve: Chat lng tot nhat - Tien o nhanh nhat - Gia thanh hp ly nhat.
hoc. Anh hoc t chnh cong viec mnh ang lam, hoc hoi t nhng ngi cung lam viec vi mnh. Mc lng c s sa cha o to ay tra cho anh ch ngot ghet mot trieu ong. Trong khi o, que, tai xng sa cha cua anh, cung phai thue th ve lam vi mc lng 2 trieu/ ngi. Hang ngay, anh len Ha Noi i lam. Toi ve, anh ghi chep cong viec cu the cua ngay hom sau ra giay roi dan ch Anh truyen lai cho may ngi th vao sang hom sau. Thi gian tham thoat troi vi nhng chuoi ngay dai nh the theo s phan cong cong viec cua oi v chong tre. Sau o, vi mong muon co tay nghe vng chac, anh Lc con lan loi vao tan mien Nam xa xoi e tm toi, hoc hoi mot nam. T nhng kho khan o anh ch a no lc lao ong, tch luy von cung nh kien thc, tang thu nhap cho gia nh. The roi c duyen a en vi anh ch Anh Lc, khi Thu tng Chnh phu co quy nh cam lu hanh xe cong nong. ng trc hien thc nhng chiec cong nong se thanh chuyen cua thi xa vang, t y tng m rong, phat trien xng cua anh Lc

ung nh nhieu doanh nhan khac nc ta, khi khi nghiep xay dng Garage Anh Lc v chong anh ch Nguyen Th Anh va Tran Van Lc cung phai vt qua bao kho khan. Nam 1999, vi nghe sa may trong tay, anh Tran Van Lc a i lam thue, sa cac loai may no cho ngi co nhu cau. Nam 2001, v chong ch Nguyen Th Anh m xng che tao, lap rap cac loai xe cong nong au ngang, au doc. Thi gian o, cac loai xe cong nong a co nhieu ong gop cho s phat trien kinh te - xa hoi, nhat la cac a phng nong thon va phuc vu san xuat nong - lam nghiep, va s dung lam phng tien van tai. Cho nen cong viec lap rap, sa cha xe cong nong cung lien tuc gia tang theo nhu cau cua ba con nong dan. Ch Nguyen Th Anh luc o cung mi sinh chau trai au long, nha lam may mac va phu chong cham lo cho gia nh. Nhan thay ban than can phai hoc hoi them e nang cao tay nghe, sau nhieu em tran tr suy ngh, anh Lc quyet nh len Ha Noi va lam va

52

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

a chuyen han sang nghe sa cha xe o to. Cung t ay, xng cua anh ch c nang cap thanh garage o to. Ban au, khi xay dng garage o to, v chong ch Anh ch co ven ven 150 trieu ong trong tay. So tien thieu con lai phai i vay mn them t ngan hang va ban be, ngi than. Vi so von ay, c s vat chat cua garage con khiem ton. Trong thi gian kho khan o, vi s nhanh nhay cua ngi lam kinh doanh, ch Anh cung a au t vao bat ong san. So tien thu c t viec kinh doanh bat ong san a giup ch thc hien c m ve mot garage hoan thien hn, vi ay u may moc hien ai. Hien nay, v chong ch Nguyen Th Anh a co trong tay c ngi kha hoanh trang vi mat bang garage rongtren 1000m2 va so von kinh doanh len ti vai chuc t ong. Vi mat bang xng rongtren 1000m2 Garage Anh Lc co u the vt troi ve c s vat chat. C s vat chat gop phan khong nho trong nhng thanh cong cua Garage Anh Lc. Vi nhng trang thiet b hien ai, nhap khau t nc ngoai, Garage Anh Lc co the ap ng ay u cac nhu cau ve cham soc xe hi cho khach hang bao gom ca cac dong xe hien ai nhat nh Mercedes, BMV, Porche, Benley Garage o to Anh Lc cung cap dch vu sn o to cong nghe cao vi viec s dung vat t va sn cao cap. Sn s dung la loai sn R-M nhap t Cong hoa LB c. Gian pha sn hien ai ,cung vi phong sn say cong nghe Chau Au. Ngoai trang thiet b hien ai, Garage Anh Lc cung s hu gan 20 nhan vien chuyen nghiep, lanh nghe; trong o co nhng ky s c ao tao tai cac trng day nghe uy tn.luon tao ra s khac biet ve chat lng sa cha, bao dng va thi gian phuc vu, em lai s hai long cao nhat cho khach hang va nang cao uy tn cua doanh nghiep. Garage Anh Lc tao ra cach lam tot hn thong qua viec chuyen mon hoa ti tng khau cong viec, ti tng con ngi va luon at tnh hieu qua cua cong viec len tren hang au. Viec chuyen mon hoa a tao ra quy trnh chuyen nghiep. Tap the nhan vien Garage Anh Lc luon la mot khoi tri thc vng chac va than thien trong moi hanh ong e sao cho khach hang luon cam nhan nhng gia tr that ve s chuyen nghiep va than thien cua to chc. ieu o cho thay Garage Anh Lc a va ang xay dng nhng bc vng chac tren con ng tr thanh mot n v tieu bieu ve chat lng va dch vu cham soc xe hi. Bang viec ket hp tat ca cac nguon lc ve nhan s chuyen nghiep, trang thiet b hien ai va quy trnh quan ly chat che, Gara o to Anh Lc cung cap cho khach hang dch vu tot vi chat lng toi u. en vi Garage o to Anh Lc, khach hang khong ch c phuc vu mot cach chu ao, nhiet tnh, chuyen nghiep ma con nhan c s cam ket ben vng ve chat lng. Hien nay Garage Anh Lc chuyen sa cha va bao dng cac loai xe o to t trung cap en cao cap: Sa cha khung than vo, sa cha may gam, sa cha ien - ien lanh; Dch vu bao dng o to; Noi that - o chi xe hi; T van s dung - bao dng mien ph. Sau hn bon nam hoat ong, Garage Anh Lc a at c nhng thanh tu ang ke va dan khang nh c thng hieu tren a ban huyen Thng Tn (Ha Noi). Garage Anh Lc hien ang la mot trong nhng doanh nghiep co uy tn cung cap dch vu sa cha, bao dng bao tr xe hi. Vi nh hng lay dch vu cham soc xe hi lam cot loi, Garage Anh Lc a at c nhng bc tien vt bac trong lnh vc dch vu o to. Khong ch co sa cha va bao dng xe, Garage Anh Lc con nhiet tnh t van va ho tr thu tuc bao hiem cho khach hang. Hien nay, Cong ty TNHH thng mai va dch vu Anh Lc ang hp tac vi cac cong ty bao hiem ln nh: Bao Viet, Bao Minh ong o.. Khach hang se c cung cap tat ca cac loai hnh bao hiem bao gom: Bao hiem bat buoc (TNDS), bao hiem vat chat, bao hiem than vo. Khi chiec xe cua khach hang xay ra va cham, tai nan hoac cac van e khac lien quan en thu tuc lam bao hiem cua xe, khach hang se c ho tr va t van tot nhat. Vi phng cham: "S hai long cua quy khach hang la niem t hao cua chung toi" tap the Garage Anh Lc ong long hng ti s thoa man cua khach hang lam thc o cho cac hoat ong cua mnh. Gap ch Anh, t ai co the oan ch a la ba me cua ba a con. Chau ln cung a 10 tuoi. La mot phu n tre trung, nang ong, nhay ben vi thi cuoc, lai co long yeu nghe lam ep cho nhng chiec xe hi, giup cho cuoc song ngay cang tien nghi hn, chung toi tin rang con ng kinh doanh cua Cong ty TNHH thng mai va dch vu Anh Lc se ngay mot phat trien thanh mot n v au nganh ve cong nghe dch vu thoa man toi a nhu cau cua khach hang. n

53

I SONG QUANH TA

NSND Manh Tng

Ngi NaNg loNg Vi cai lNg at bac

l KiM Chi
Phong o, ay chat nghe s va tre hn nhieu so vi tuoi 74 cua mnh, NSND Nguyen Manh Tng va tr ve Ha Noi sau khi tham gia Hoi ong giam khao Lien hoan san khau hai lan au tien dien ra tai TP Ha Long, Quang Ninh (t 25/8 1/9/2011). Ong cung cac thanh vien khac trong ban giam khao eu la nhng cay a cay e, co tieng trong cac lnh vc san khau nh NST Tran Minh Ngoc, NSND Tam Chnh, ao dien- NST Tran Ngoc Giau, NST Thanh Tram them mot lan chng kien sc song cua san khau nc nha.

Cuoc hanh ngo cua so phan Con ng en va thanh danh vi nghe thuat cai lng cua NSND Manh Tng co the xem nh mot cuoc hanh ngo cua so phan, vi s gan bo hu c, khong the tach ri cua truyen thong que hng va gia nh, cua cheo va cai lng, cua nghiep dien vien va nghe ao dien san khau NSND Manh Tng sinh ra va ln len tai Lang Xuoi, Thu Loi, Tien L (Hng Yen) trong mot gia nh 4-5 i lam nghe thuat. Cu cua ong la soan gia Nguyen nh Ngh c xem la mot trong nhng ong to cua cheo, cai lng, mot

tac gia tieu bieu cua phong trao cheo cai lng Viet Nam au the ky 20, ngi m ra mot khuynh hng nghe thuat lam thay oi dien mao nghe thuat cheo trong suot nhng nam 1920-1930, a viet hn 30 v cheo cai lng trong o co nhng v cho en nay van con nguyen gia tr, la di san quy bau cua nen nghe thuat cheo Viet Nam. La nhng ngi con cua Lang Xuoi thuoc tong Thuy Loi mot thi lang nao cung ron ra tieng cheo, noi tieng vi cau ca Cheo Tau, cheo Gieu, cheo Rong / Ca ba cheo ay khong bang cheo Xuoi, tiep noi gien va truyen thong nghe thuat cua cu Nguyen nh Ngh, t ong ba, bo me en

54

I SONG QUANH TA

Bac Ho len San khau chuc mng cac nghe sy sau khi xem xong v "Lng Sn Ba - Chuc Anh ai" do oan cai lng Hoa Mai dan dng va bieu dien

NSND Manh Tng eu lam nghe sy cheo va cai lng. Lang Xuoi von la vung que thuoc chau tho song Hong giau truyen thong van hoa (xa kia phan ln lang nam pha trong e song Luoc, vung trung cua huyen Tien L vi nhieu am ho va nhieu loai thuy san, nam gia mot ben la cheo Khuoc - Thai Bnh va cheo Ben Trai - Hai Dng cua chieng cheo ong; gia vung giao thoa cua hai chieng cheo ong va Nam), ngi dan khong ch quen vi cheo moi khi co hoi ma con tham am khong kh dan ca, thng xuyen sinh hoat ca dien vi ganh cheo lang. La con em cua lang cheo Xuoi noi tieng nhat tren at Hng Yen ay nen vao au nhng nam 1940, mi 4 tuoi Manh Tng a len san khau hat, dien cheo roi theo gia nh i dien lu ong khap ni, cho en nam 1951 th bat au hat cai lng. Do san khau cheo, cai lng von d nhieu thang tram ma gia nh va ong khong la ngoai le nen ong a tng phai i hat xam kiem song. Ong nh khi o vao nha dan hat thng c ho tra cat-xe bang hien vat, co khi th bang b gao khi la cay ma, ro khoaiCo thi ky v mu sinh, ca nha ong toan nghe sy cheo, cai lng ma ngi bo ban ngay i anh dam, me th ban bun rieu con ong i ban nc che va thuoc lao ga ong Van (Duy Tien, Ha Nam), e ch toi en ca nha lai i hat xam. Vi tnh yeu va am me cheo, cai lng nh nh menh, ong a trai qua nhng thang nam khong quen vi ganh cai lng Viet Hung cua gia

nh, roi oan cheo Hiep Thanh, Bnh Minhsau o gan bo tron i vi oan Cai lng Hoa Mai. T nghe sy cua nhom hat ong au, roi kep chnh en ao dien san khau, NSND Manh Tng a kinh qua nhieu v tr cong tac t dien vien, pho oan, trng oan, c phong tang NST roi NSNDTrong cuoc i v nghe thuat cheo va cai lng ay, ong va cai lng nh nhng ngi ban tri am tri ky, cung ton vinh nhau len... Nhng vai dien va nhng v dien Sau hoa bnh lap lai nam 1954, ang va Nha nc co chu trng cai tao cac oan cai lng t nhan theo hng hoat ong nghe thuat xa hoi chu ngha. oan Cai lng Hoa Mai ra i t o tren c s mot bo phan cua oan Cai lng Trung ng, (nay la Nha hat Cai lng Viet Nam) Ban hat t nhan Kim Sn va mot nhom nghe s dien t do. NSND Manh Tng nh lai, vao nhng nam 1967-1968, khi at nc bc vao cuoc chien tranh ac liet, cac nghe s, dien vien cua oan Cai lng Hoa Mai khong quan ngai kho khan a xong pha bieu dien ngay tai tran a phao, tren tuyen la du an bom khoc liet. Nhieu v dien nh Ly Thng Kiet, Ngo Quyen, Thanh gm co o oc, Lam Sn tu ngha a c i bieu dien phuc vu nhiem vu chnh tr trong ai Trung ng. Nam 1970, oan Hoa Mai tham d Hoi dien san khau chuyen nghiep mien Bac vi v Dau chan ngi trc. V dien thanh cong bi kch ban co cot truyen hay, van phong cai lng

55

I SONG QUANH TA

Mot canh trong v dien "Lng Sn Ba - Chuc Anh ai" do NSND Manh Tng lam ao dien

giau hnh anh, oi ngu dien vien khang nh bc phat trien vt bac ve ca dien. oan Hoa Mai mang ve 3 Huy chng Vang cho cac nghe s Manh Tng, Tuyet Sn, Kim Oanh va 4 Huy chng Bac khac. Sau Dau chan ngi trc, v Ngo Quyen (hay Tieng goi non song) cung la mot thanh cong trong thi chien khi ay. NSND Manh Tng rat vui khi nh lai v Thanh gm co o oc a c Bo Van hoa-Thong tin tng chon lam v cai lng tieu bieu, e oan Cai lng Nam Bo dan dng mang sang Paris bieu dien. Trong thi vang son 20 nam ay, Cai lng Hoa Mai a dng hn 30 v dien theo hai hng nhng v e tai co va nhng v phan anh hien thc cuoc song mi, tao cho Hoa Mai mot phong cach dien mang tnh thi ai, gan cung ten tuoi cac nghe s nh Manh Tng, Tuyet Sn, Huynh Kim, Thanh Lam, Minh c, Kim Oanh T chng trnh ba o to n nghe thua t truye n tho n g Bc vao thi ky oi mi (1986), Manh Tng ao dien, dng v mi Tnh yeu va toi pham e Hoa Mai i lu dien. That bat ng khi v at doanh thu cao. Trong t lu dien Hai Phong, cac rap nh Thang Tam, Song Cam, Nha hat nhan dan eu thieu ghe ngoi cho khan gia en 56

xem. oan dien lien tuc 31 ngay em, at 83 buoi dien, con so ky luc cua Cai lng Hoa Mai. Nam 1990, Hoa Mai huy ong 4 the he dien vien chung sc chung tai dng v Ong thanh sinh oi tham gia Hoi dien san khau toan quoc, em ve 5 Huy chng Vang cho cac dien vien nh Manh Tng, Kim Oanh, Minh c, Le Tuan, oan Ty va 3 Huy chng Bac. La nghe s vi nhieu trai nghiem va thanh cong, NSND Manh Tng tiep tuc ong hanh cung Hoa Mai vao mot giai oan mi khi t nam 2004 oan a thc hien chng trnh bao ton nghe thuat truyen thong. NSND Manh Tng cung cac nghe s phuc dng nhieu v cai lng co vi e tai lch s dan gian nham bao ton gia tr v dien, nh v Ngo Quyen, trch oan Ly Thng Kiet; cac v Tong Tran Cuc Hoa, V ngha quen mnh (nam 2005); trch oan Hoi Xuan dc, Kieu Nguyet Nga, M Chau Trong Thuy (nam 2006) Nhng v phuc co cua Hoa Mai luon hng en cac gia tr chan-thien-my, gop phan giao duc nhan cach, le song lam ngi, la bai hoc cho the he sau. en hoai bao va tran tr La ngi dng v tai nang, luon am me a cai lng en vi khan gia, NSND Manh Tng tng co hoai bao cach tan, cai bien cho cai lng

I SONG QUANH TA
gan vi i song hien ai du cha thc hien c nhieu. Ong nh trc ay oan Hoa Mai, khi con la tnh Ha ong, mnh tng dng v ve Nguyen Trai (danh nhan ngi Thng Tn). Va khi Ha ong hp nhat vi Sn Tay, ong cung tng dng v ve Ngo Quyen (ngi ng Lam). Nhng cach lam ay ong xem nh trach nhiem cong dan cua nghe sy vi xa hoi. Nam 1976, khi Ha Tay hp nhat vi Hoa Bnh thanh Ha Sn Bnh, ong lai dng v A Nang cua tac gia Long Chng (v Hoa Bnh la at Mng). Ong tam s rang ngay t thi ay a khao khat c ket hp cac bo mon nghe thuat khac vi san khau cai lng. Va t ai biet gan 30 nam trc mot ngi luon nay ra y tng mi tao bao nh ong a ngh en va tng mong muon c dng mot cuon phim quay mot so canh a len san khau e long ien anh vao cai lng Va mi ay, khi dng Lng Sn Ba - Chuc Anh ai cho oan Cai lng Hoa Mai (trong v co mot bai hat Hoang Chieu Quan), do sang kien phai a net mi vao v dien nen NSND Manh Tng a yeu cau nhac sy phai phoi kh e ngi nghe van xem Hoang Chieu Quan nhng thay c khong kh mi la. Giai thch ve chieu o, ong tran tr: Lam sao e ngi xem cam thay rang cai lng ang i ti tng lai ch khong phai dam chan tai cho. Vi tam huyet nghe nghiep NSND Manh Tng luon tam s ve nghe, ve tng lai cua cai lng Bacvi s am me, tran tr khong dt. La ngi au au vi hien tai va tng lai cua cai lng, NSND Manh Tng tam s: Toi cung a oi lan noi vi anh em lam cai lng nen bt i nhng v co e tai hien ai, bi a ung en hien ai the nao cung chi ong, noi xo noi xien, bi mocHay tm ve coi nguon, tm ve e tai truyen thong, cai ay phu hp vi cai lng hn. Cai lng Bac van co mot phong cach rieng, c the hien rat ro trong cac hoi dien cai lng hien ai bay gi. Ban than cai lng van ang gong mnh len e bang chung bang ban. Va ong bay cach tm au ra cho cai lng: Neu ch thanh pho th lau dan cai lng se bao hoa va mat khan gia, nen cac oan cai lng phai chu kho i cac tnh bieu dien. i tnh bieu dien e lay doanh thu lo cho cuoc song anh em dien vien, song van phai dien thanh pho tren nhng san khau quy mo e nhn lai mnh va gi vng ban lnh nghe nghiep. T goc o mot chuyen gia san khau, NSND Manh Tng nhan nh: Nguy c ln nhat hien nay cua nghe thuat nay la tac gia cai lng v rat t ngi viet kch ban. Lo nhat la lc lng viet kch ban gioi gi vang qua. Gan ay, ngi ta hay lay kch ban cua kch noi, tuong, cheo e chuyen the thanh cai lng, nen trong o van con hi hng cua the loai cu, hi th cua cai lng co pha vao cung chang c bao nhieu. Va ong chia se lo toan ve the he ke can: Cac dien vien cac n v nghe thuat bay gi tre va co nang lc, nhng cac n v o lai thieu nhng ngi tinh xao ve nghe e truyen la cho ho. Neu ho khong c tap huan quy mo, bo sung kinh nghiem nghe nghiep en ni en chon th nguy c anh mat cai lng cung se dien ra. Gi mai niem cam hng c truyen nghe Va khong ch lo lang suong, noi suong, NSND Manh Tng the hien tam huyet cua mnh bang viec lam. V the, ngi ta hay gap ngi nghe sy 74 tuoi (ong sinh nam 1937) van eu an tuan vai lan loc coc, rong ruoi cung chiec Suzuki t Ha ong ngc sang Trng ai hoc SK-A Ha Noi e truyen nghe cho the he noi nghiep. Ly do cua s vat va o c ong giai thch gian d: Thu lao cho mot tiet day khong nhieu, nhng du t the nao toi cung van day. Co bao nhieu von lieng nghe thuat th phai truyen lai cho the he sau ch nh mai mnh chet i lai lang le mang xuong suoi vang th con g la cai lng na?. Va tam huyet o cua lao nghe s giup nhieu nghe s tre vng vang, kien nh hn vi nghe trong cn bao nghe thuat truyen thong ang mat dan khan gia. Tr ve t Lien hoan san khau hai tai TP Ha Long, NSND Manh Tng vui hn; phan v co dp gap g, giao lu vi ong nghiep trong t cach ao dien; phan v c song lai cam giac kho ta, niem am me cua nghe dien vien khi chng kien the he con chau thi tai. Nhng tren het, ong vui v thay rang cai lng cung nh cac loai hnh san khau khac van co sc song, van c khan gia tre tuoi on nhan. Ra i t lang cheo noi tieng, luon nang long vi cai lng at Bac va sau nhng hanh ngo ay, ong lai phi phi c muon, cam hng c truyen nghe khi van thay mnh co ch cho i, cho san khau n 57

I SONG QUANH TA

Tan man ve ngay Le Vu Lan

l TrNG hoaNG
luc con rat nho toi a c nghe cau thang bay ngay ram xoa toi vong nhan va cung c nghe noi ti ngay le Vu lan, nhng cha hieu het y ngha sau xa cua no. Mai sau nay cang ln len cang hoc, cang oc va cang quan sat nhieu mi hieu ay u y ngha cua ngay ram thang 7, ngay le vu lan ngay bao hieu va cung la ngay xa toi vong nhan - mot ngay vo cung co y ngha oi vi moi con ngi ang song, ang ton tai tren the gian nay. Cai ngay nhac nh moi ngi hay nh ti cong cha, ngha me sinh thanh nh ca dao xa a uc ket: Cong cha nh nui Thai Sn Ngha me nh nc trong nguon chay ra Mot long th me knh cha Cho tron ch hieu mi la ao con 58

Vi y ngha ay ma nhan dan ta t Bac ch Nam eu coi ngay ram thang 7 am lch la ngay le ve ao hieu va tam linh. Tuy phong tuc va cach to chc le vu lan moi mien Bac, Trung, Nam co nhng iem khac nhau. V du nh TP Ho Ch Minh th ngay Vu lan la ngay nhieu gia nh an cm chay va i chua nhng van co mot net c ban giong nhau la bao hieu me cha, tng nh en ong ba tien to va en chua xin phuc loc. Toi a co dp en Han Quoc c xem ngi x Han on ngay le Vu lan the nao. T thanh pho ln Seol, nhng oan ngi c un un keo ve que e lam le bao hieu, chang khac g ngay tet am lch t ngi ln en a tre con eu an mac le phuc truyen thong, eu cui lay ong, ba, cha, me vi nhng li chuc tung, tri an vo cung tham

I SONG QUANH TA
thiet. Le bao hieu con c phuc dng bang nhng hnh tng my thuat song ong, c bay trang trong trong bao tang quoc gia e cho bat ky ai cung c xem, c biet phong tuc van hoa het sc co y ngha nay, ac biet cho the he tre noi theo. Toi cung a en thu o Tokyo va c chng kien canh ngi Nhat bao an, bao hieu gan giong nh ngi Viet Nam. Net tng ong van hoa ay the hien ca trong khi ho ngoi thng thc ieu hat Xam Ngha me sinh thanh ang bai xam Ngha me sinh thanh cua nghe s Mai Tuyet Hoa trnh bay tai Festival quoc te nghe thuat dan gian Tokyo vao thang 2 / 2009. Bai hat noi ve ngi me ke lai noi cc kho 9 thang mang nang e au, en luc sinh con ra va c me nuoi dng thanh ngi vi biet bao noi cc nhoc ...Cong cha ngha me sinh thanh Mang con chn thang thai sinh mot gi Trong long chang ngai tanh d Nuoi con t thua ngay th nh la Ch quen ngai me cong cha Cong me cung lam cong cha thi nhieu Nao khi bong be nang niu Sinh con au quan cong lao nhoc nhan Nao khi con bu con an em nam quan ao chieu chan t am t thi me chu anh tam Rao xe con lai con nam cho em ot en suot ca thau em Ch cho con ngu am em me nam Mong ngay mong thang mong nam Mong bao gi c ln khon bang ngi Day con phai gi ao tri Knh th cha me la ngi hieu trung Thai sn phu mau ngan trung Khuyen con gi ao hieu trung thao hien .... Tren san khau nghe s Mai Tuyet Hoa va an va hat bang li Viet, hai ben san khau bang ch bang tieng Nhat c chay eu lam cho ngi xem hieu het noi dung bai hat ma mnh tam ac. Tiet muc hat Xam Ngha me sinh thanh ket thuc, tieng vo tay vang len va keo dai trong mot nha hat co sc cha gan 2 ngan ngi, chng to ngi Nhat a gap nhau ngi Viet trong noi dung va ngha c bao hieu, bao an. Trong qua trnh nghien cu e tai Nghe thuat Phat giao, trong o co tro dien Moc Lien Thanh e ke chuyen ve ngi con vt muon trung i cu me, toi cang hieu y ngha cua ngay le Vu lan ngay bao hieu nen ngh rang ay la mot trong nhng di san van hoa quy can phai c bao ton va phat huy, nhat la trong thi ai ao c con ngi b xoi mon bi tac ong cua nhng luong van hoa phi van hoa va tac ong cua ong tien, cung vi t tng me tn d oan tram trong cung do ong tien chi phoi. ieu o ang boc lo rat ro trong mua Vu lan nam Tan Mao nay. a khong t ngi en chua e cau xin van may trong buon gian ban lan, hoac cau cho c thang quan tien chc hay la c ngoi yen tren cai ghe qua sc mnh Cung co ngi on Vu lan bang nhng cuoc ot vang ma hang ghanh, trong o u th o gia nh quan ao, nga xe (ca xe o to, xe may), vang, bac Nhng ngon la ot vang ma o rc khap cac neo ng ngo pho va trong chung c, e doa hoa hoan, o nhiem moi trng. Khoi bay ngut tri, mui khet nong nac cung cong hng cho cai nong mua he cang nh nong them. Vi sc ot nay trong mua Vu lan se co hang tram tan giay bien thanh tro bui mot cach cc ky vo ngha, vo bo ch v qua me muoi bi nhng ngi li dung tam linh ma bay at ra tro tai hai nay, trong khi o ang co hang van em hoc sinh ngheo, khong co tien mua giay e hoc va ang co hang tram nha van, nha bao ngheo khong co giay e viet tac pham phuc vu cho i. Va tham te hn na la co nhng ngi on le vu Lan bao hieu me cha bang nhng cuoc ua xe may tung tri, Ha Noi vao luc 2gi sang chu nhat (14 thang 8/ 2011) tc ngay 15/7 am lch. Nhng tieng gam ru cua nhng chiec xe phan khoi ln, nho thanh hp am hon loan nh xe toang bau tri yen tnh cua thu o trong gi phut ma nhng ngi lng thien ang chm trong giac ngu say, hoac m ve mot coi xa xam chon thien ang hay coi am, bong giat mnh kinh ngac ngo ra ng ch thay nhng tia sang cua en pha va hang tram chiec xe thieu than lao ve pha trc, ma khong thay bong dang canh sat giao thong. Vu lan la ngay le cua dan toc mang tnh tam linh va mang tnh van hoa rat cao, neu biet phat huy ung mc th tac dung cua no se giup cho con ngi song tot hn va cho xa hoi ep hn. V vay ng bien le Vu Lan ngay bao hieu thanh ngay thieu van hoa! n

59

I SONG QUANH TA

Ngi xem hm nay vi

sn khu ci lng Bc
l NGuyeN Thu hieN

Mot canh trong v dien cua cai lng at Bac

gay mi hnh thanh va phat trien san khau cai lng Bac a co sc hut rat manh. Nh lai san khau cai lng Bac nhng nam thap ky 60, 70, 80 cua the ky trc co the coi la thi hoang kim khi thng xuyen co nhng em dien cai lng Ha Noi va nhieu a phng khac, ngi xem en chat rap, nhng iem bieu dien ngoai tri co ti hang nghn, hang van ngi xem. Trong cac buoi bieu dien, tieng vo tay vang len khong ngt. Ngi ta luon nhac en ten cac nghe s tai danh vi s ham mo ac biet, co nhieu ngi xem v dien nhieu lan v me tieng hat cua ngi nghe s nao o. The ma nhng nam gan ay, mot s that nghiet nga a xay ra la san khau cai lng cung nh san khau tuong, cheo va cac bo mon nghe thuat dan toc khac rat tha vang ngi xem. Hau nh cai lng khong the ng vng cac thanh pho ma phai phieu bat en nong thon va cac vung xa. Nguyen nhan nao dan en tnh trang o? Ve mat khach quan co the thay, thi buoi bung no thong tin m rong giao lu van hoa quoc te, cong nghe 60

I SONG QUANH TA
giai tr hien ai phat trien a tao ra cho xa hoi co rat nhieu mon an nghe thuat e ngi xem co the chon loc. Trong s canh tranh quyet liet cua c che th trng, cac bo mon nghe thuat nh roc, pop, hip hop, cac san pham giai tr hien ai a chiem u the va gianh giat ngi xem. Cac phng tien nghe nhn nh truyen hnh, vi-i-o, internet cung gi chan ngi xem nha, ho ngay cang ngai ra ng v s tai nan giao thong, trat t an toan xa hoi kem, en rap xem cung khong hn nha San khau phai co ngi xem mi ton tai, ay khong phai ch giai quyet van e tai chnh ma la mot bo phan cau thanh, khong the thieu c cua san khau. Nghe s bieu dien th phai co ngi xem cam nhan, s truyen cam o thoi thuc s sang tao cua nghe s hng ti nh cao nghe thuat. Noi mot cach n gian la dien khong co ngi xem th dien lam g. Trc tnh trang thieu vang ngi xem, san khau cai lng ang to ra lung tung, cha tm c loi thoat. Co mot ieu tng nh la nghch ly ang dien ra. Muon chiem c s ham mo cua ngi xem, nghe thuat cai lng phai khong ngng nang cao chat lng ve moi mat e at ti nh cao, pho dien c tat ca cai tinh tuy nhat cua mnh. Muon nh vay phai co kch ban hay, ao dien gioi, nhieu nghe s tai danh noi tieng, san khau phai hoanh trang vi thiet b hien ai (e lam c nhng ieu o phai co nguon kinh ph ln, vay ma kinh ph au t cua Nha nc ch co han, nguon thu t ngi xem th ngi xem lai tha vang, muon xa hoi hoa th ngi tai tr phai xem gio, bo thoc) The la kinh ph au t cho tac gia, ao dien, nghe s ngay cang han hep. Muon bung ra ma c ri vao cai vong luan quan cai kho bo cai khon. Chat lng khong cao th lam sao bat day c trong thi buoi canh tranh va cung v the ma ngi xem ngay cang xa lanh. Noi nh the, chung ta khong he phu nhan ban lnh va s no lc rat ln cua cac n v san khau cai lng, s yeu nghe sinh nghe t nghiep cua cac nghe s. Xong se la duy y ch neu chung ta khong co tien, kinh ph ma ch ho hao tien lien th cung ch la lc bat tong tam thoi. Vay giai phap nao e khac phuc tnh trang be tac nay? Trc het can phai co s quan tam cua Nha nc va cac cap lanh ao. Sau khau dan toc vi nhng bo mon tru cot tuong, cheo va cai lng la di san van hoa phi vat the do ong cha e lai can bao ton va phat huy. Trong tnh hnh kinh te at nc con kho khan. Nha nc a au t cho di san van hoa hu the nh cac di tch vi khoan kinh ph khong nho, nhng oi vi loai van hoa phi vat the nay dng nh con qua eo hep cha tng xng. Co nhng che o chnh sach co t may chuc nam nay van cha thay oi. Do thieu kinh ph, cac n v cai lng hoat ong cam chng co duy tr s ton tai con noi g en viec bao ton va phat trien nh cao. Rieng Nha hat cai lng Viet Nam cho en nay van cha co nha hat, khong co ni e bieu dien e xay dng thng hieu cho rieng mnh. Trong luc kho khan rat can en s quan tam cua lanh ao, tuy cha co the ap ng nhu cau tai chnh, nhng s co mat cua lanh ao trong cac em dien, trong hoat ong cua n v co mot y ngha ln ong vien can bo va nghe s vt qua th thach. Nh tren a noi, muon lay lai ngi xem en vi mnh th ban than san khau cai lng phai t lam ep cho mnh. Cac nghe s phai yeu nghe, co y thc ve truyen thong cua n v mnh, moi ngi mot tay thao g kho khan. Cuoc song bay gi co nhieu th tac ong, loi keo con ngi, neu c chay theo cai li trc mat coi i hat cho cac nha hang, khach san, cac cuoc lien hoan hn la tham gia cac v dien th lam sao trau doi c nghe nghiep, lam sao tr thanh nhng nghe s tai danh. Vat lon vi cuoc mu sinh, vi nhng cam do i thng oi hoi nghe s phai co ban lnh nghe nghiep vng vang. Cac cu thng noi "Tien trach ky hau trach nhan, cac n v cai lng, cac nghe s can anh gia, nhn nhan chnh mnh e xoc ti. Phai chang ngi xem quay lng vi mnh la do chnh mnh a kem i nhan sac, kem i sc hap dan. Tnh hnh mi oi hoi cac n v cai lng phai nang ong, sang tao trong c che th trng. Phai m rong c iem dien lay ngan nuoi dai ma van gi c muc tieu nh hng nghe thuat. Th du gia nh Nha hat cai lng c xay dng th cung phai lam cho nha hat hoat ong thng xuyen, xay dng c thng hieu tr thanh mot a iem quen thuoc cua ngi xem. Tang cng quang ba gii thieu cho nghe thuat cai lng, tham gia D an san khau hoc ngTat ca eu nham chinh phuc ngi xem hom nay. n

61

vAN HOA GIAO THONG

Van hoa Giao thong Tren MIen TAY BAC

(BaO CaO E DaN TaI HOI THaO VaN HOa GIaO THONG CaC TNH KHU VC TaY BaC, NGaY 30/8/2011)
l Gs hoaNG ChNG
oi thao quoc gia ve Van hoa giao thong cac tnh Tay Bac c tien hanh ngay gia thanh pho Hoa Bnh, mot a danh noi tieng vi chien thang Hoa Bnh lng lay trong nhng nam 50 cua the ky 20, ong thi la trung tam van hoa dan toc Mng. ieu o cung noi len y ngha va tam quan trong cua Hoi thao nay Hoi thao ve Van hoa giao thong mot van e

62

vAN HOA GIAO THONG

nong ma ang va Chnh phu ang ac biet quan tam, nhan dan ta ang bc xuc, bi tai nan giao thong van ang tiem an rnh rap va ang dien ra hang ngay (moi ngay co hang chuc ngi chet, hang chuc ngi b thng) cha co cuoc chien tranh nao ma so ngi chet va b thng lai cao nh tai nan giao thong Viet Nam, moi lan nghe cong bo con so ngi chet, ngi b thng ai ai cung giat mnh kinh s, nhng lam g e ngan chan tham hoa th khong t ngi th . Van hoa giao thong la mot van e ln c Uy ban An toan giao thong quoc gia phat ong trong vai nam qua. ay la mot sang kien rat hay, mot chu trng rat ung, nhng viec trien khai cha c sau rong, cha thanh phong trao, cha huy ong het sc manh cua van hoa van nghe va bao ch, mot vu kh vo cung li hai trong moi cuoc cach mang tien khang chien, trong khang chien va xay dng CNXH hom nay. V vay ma khi Trung tam Nghien cu bao ton va phat huy Van hoa dan toc VN c Bo trng Bo GTVT, Chu tch UBATGTQG Ho Ngha Dung chon mat gi vang uy nhiem th viec trien khai d an Van hoa Giao thong tr nen ram ro hn, lan toa hn, sau rong hn trong gii van nghe s tr thc va bao ch. Cu the la nhng cuoc hop bao co ca nhng ai s quan va tuy vien van hoa nhieu nc tham gia a thu hut hang tram nha bao, nha nghien cu, van nghe s va nha quan ly vao cuoc. Tiep theo la nhng cuoc hop cac nha sang tac va bieu dien nghe thuat a soi noi ban bac e cung sang tao ra nhng tac pham hay, hap dan ve ATGT va ket qua bc au a cho thay, hang tram tin va bai bao ve ATGT a ang hang chuc chng trnh ve VHGT a phat tren cac ai phat thanh va ai truyen hnh ca nc. Bao Tien Phong con to chc nhieu chng trnh giao lu trc tuyen vi thanh vien ca nc. ai THVN (kenh 1) a to chc nhieu buoi truyen hnh trc tiep ve Van hoa giao thong va nhieu chng trnh nghe thuat ve ATGT a c thc hien co hieu ng cao nh nhng em kch mang ten giao thong van nan. Nhng cuoc hoi thao ve VHGT a c to chc quy mo Thu o Ha Noi, cac TP. a Nang, Quy Nhn, TP. Ho Ch Minh va mi ay TP. Hue, TP. Hoa Bnh. ac biet quyen sach Van hoa giao thong cua Trung tam Nghien cu Bao ton va Phat huy Van hoa dan toc VN a c phuc vu cho Ky hop Quoc hoi Lan th nhat khoa XIII va pho bien rong rai khap at nc a c tiep nhan nh mot cam nang van hoa giao thong. Trong ngh quyet cua ang lan nay muc Van hoa xa hoi co ghi mot cau: "au tranh phong chong co hieu qua cac te nan xa hoi va tai nan giao thong. Ch co mot cau ngan ngui thoi, nhng y ngha cua no lai qua ln va trach nhiem rat cao khong ch oi vi cac nganh nh GTVT, Cong an, Phap luat, ma con oi vi toan bo xa hoi. V tai nan giao thong ang la quoc nan, la moi hiem hoa oi vi toan cong ong xa hoi, ma muon han che tai nan giao thong ngoai cac bien phap cng cua Nha nc con la trach nhiem chung cua chung ta, cua ca he thong chnh tr cua nhng can bo ng chc hoac a ngh hu, nhng tr thc, nhng van nghe s, nha bao cung nh toan bo he thong thong tin ai chung. Hoi thao cua chung ta la tiep tuc thc hien Q 32 cua Chnh phu ve viec kiem che tai nan giao thong va thang An toan giao thong nam 2011, ong thi thc hien Ngh quyet cua Lien Hiep Quoc ve thap ky an toan giao thong ng bo. Vi chu e Van hoa giao thong hng ve thanh thieu nien, hoc sinh, sinh vien va cong ong c UBATGTQG phat ong t nam 2010 cho en nay, khap at nc t Thu o Ha Noi en TP. Ho Ch Minh, t Can Th en a Nang; T Quy Nhn en co o Hue, t ong bang en mien Duyen hai, t Viet Bac en Tay Nguyen, au au cung tng bng tuyen truyen van ong thc hien VHGT bang u moi hnh thc (oan xe taxi cua Viet Nam Ailines eu dan khau hieu tren knh: Van hoa giao thong la an toan giao thong. Hang van ngi a tham gia cuoc van ong ay y ngha nay bang nhng cuoc mt ting, dieu hanh, bieu dien nghe thuat ve VHGT. Tuy nhien hieu ng cua cuoc van ong VHGT cho en nay van cha that cao, tai nan giao thong con e doa cong ong. V the tai hoi thao nay chung ta can tiep tuc ban bac tm ra nhng nguyen nhan va tm ra nhng giai phap hay, gop phan thc hien co hieu qua van e Van hoa giao thong tren a ban Tay Bac mot mien at anh hung co truyen thong van hoa ngan nam. Van hoa la mot khai niem mang noi ham rong ln, no c the hien trong moi mat i song va con ngi, trong o co Van hoa giao thong. Noi ti Van hoa giao thong la noi ti cai ep tren nhieu bnh dien, trong cuoc song va con ngi, con co Van hoa giao thong la noi ti cai ep cua 63

vAN HOA GIAO THONG

ngi tham gia giao thong co hanh vi ep c the hien ra t viec ieu khien cac phng tien giao thong, en viec i bo, noi ti c ch giao tiep va ton trong phap luat, nh oi mu bao hiem, ua xe gan may, uong bia ru qua gii han cho phep, Chu tch UBATGTQG Ho Ngha Dung a xac nh: "Tao ra Van hoa giao thong khong the ngay mot ngay hai ma can ca mot thi gian", tham ch ca mot the he nhng can phai tch cc xay dng chien lc giao duc Van hoa giao thong cho cong ong mot cach thiet thc va co hieu qua ngay t bay gi nham han che toi a tai nan giao thong co chieu hng gia tang, trung bnh moi ngay ca nc co hang chuc ngi chet va b thng. Xay dng Van hoa giao thong e giam tai nan giao thong, ong thi cung gop phan tao nen bo mat van hoa cho at nc. D an Van hoa giao thong c thc hien vi hai noi dung c ban la: - Tuyen truyen pho bien ve ATGT qua cac phng tien thong tin ai chung, va cac phng tien van hoc nghe thuat, nham giao duc cac quy nh cua phap luat ve am bao trat t an toan giao thong, tao ieu kien cho cong ong co hieu biet ay u, ung an va t nguyen, t giac chap hanh phap luat ve trat t an toan giao thong. Xay dng y thc cong ong, tinh than trach nhiem, long nhan ai, thai o ng x van hoa cua con ngi khi tham gia giao thong, mot trong nhng boc lo ro trnh o van hoa, van minh cua xa hoi mot at nc. Tai cuoc hop bao ve Van hoa giao thong to chc tai Ha Noi vao gia thang 6 nam 2010, ong Dumitru Olaru, ai s ac menh toan quyen nc Rumani cho rang Giao thong cac thanh pho ln, Viet Nam giong nh cai san khau ang dien u tro va ngi nc ngoai muon qua ng phai nham mat lai!.... Va ai s Lao Sunrthon Xaynha Chac cho rang: Co nhieu nguyen nhan xay ra tai nan giao thong, nhng chu yeu la ngi tham gia giao thong con thieu van hoa. Theo quan sat cua toi th giao thong Lao thc s la van hoa khong kem g cac nc phat trien Nhat, My. Theo thong tin hang ngay tren THVN th cac tnh Bac mien Trung va Nam Bo thng xay ra tai nan giao thong. Ngay thanh pho Hoa Bnh ay ma cung chang c yen bnh v nhng 64 ngi vo van hoa gay ra TNGT. Nhng hanh vi vo van hoa cua ngi tham gia giao thong, ma cu the ay la lai xe vo van hoa a gay ra tai nan tham khoc. Khi phap luat khong con u sc manh lam lay chuyen sc ngi th phai dung vu kh nghe thuat. Thong qua cac hnh thc van hoc nghe thuat va bao ch nham tuyen truyen giao duc Van hoa giao thong trong cong ong vi trong tam c cu the hoa bang tieu ch c ban nh: Ngi tham gia giao thong phai hieu biet ay u, ung an cac quy nh phap luat ve am bao trat t ATGT, khi tham gia giao thong phai co trach nhiem vi ban than va cong ong, luon ton trong va nhng nhn, giup ngi khac, phai co ng x van minh lch s khi xay ra va cham giao thong, chap hanh x phat vi pham hanh chnh ve ATGT a c neu ra nh mot giai phap c ban va lau dai. Ban ve Van hoa giao thong vi chu e cua UBATGTQG phat ong trong nam 2010, la Van hoa giao thong hng ve thanh thieu nien, hoc sinh, sinh vien va cong ong. V s an toan cua thanh thieu nien va cong ong cung can gan ket xay dng Van hoa giao thong vi xay dng nep song van minh bi cai ch cuoi cung cua Van hoa giao thong la xay dng con ngi van minh lnh vc nay, t viec thc hien luat phap en y thc trach nhiem vi cong ong. Thai o ng x van hoa nh khong chen lan, nhng nhn giup ngi gia, phu n tre em, ngi tan tat, giup nhng ngi b tai nan the hien ao ly cua mot dan toc co truyen thong van hoa lau i, dan dan xoa bo thoi quen tuy tien, ch ky song ngoai vong phap luat, ong thi xay dng thoi quen mi, co tnh van hoa cao, biet ho then vi nhng hanh vi lam sai quy nh cua phap luat va c ch, hanh ong vo van hoa, tao thanh d luan phe phan nhng hanh vi vo van hoa trong tham gia giao thong, nhat la oi tng thanh thieu nien. Mi ay tra li phong van bao SGGP ve tai nan giao thong, tan Bo trng GTVT inh La Thang noi: Ca he thong chnh tr, cac cap cac nganh va toan dan phai tham gia van e nay. Ngi tham gia giao thong la ngi quyet nh co TNGT hay khong. TNGT khong phai la viec tren tri ri xuong, cung khong phai viec rieng cua Bo trng GTVT hay lanh ao cua cac a phng, ma o la viec gan vi chnh ngi tham gia giao

vAN HOA GIAO THONG

thong. Neu y thc ATGT cao se khong co tai nan khi ngi dan thc s la chu the trong van e nay th chac chan TNGT se c km che. Ro rang phai giao duc y thc van hoa giao thong ngay t cac gia nh, khu dan c, trng hoc, ngay t nhng a tre mi chap chng tren ng pho, ong thi cung rat can co s tham gia cua chnh quyen a phng, cac oan the, to chc xa hoi trong cuoc van ong ln nay. Van hoa giao thong cung rat can thc hien thng xuyen trong cac doanh nghiep co lien quan en giao thong. Th du: Doanh nghiep van tai hanh khach phai at van e tnh mang con ngi len tren het. T o phai am bao phng tien chuyen ch u tieu chuan ky thuat, khong vt khoan qua quy nh, va phai giao duc ngi ieu khien phng tien co y thc van hoa, biet quy trong con ngi khong v li ch cuc bo ca nhan ma ap at nang suat cho lai xe e xay ra tnh trang nh hien nay, nh xe ch qua tai, phong nhanh vt au, chen lan ng vt en o, xem nhe tnh mang cua con ngi ang tham gia giao thong hoac cac doanh nghiep lam cau ng khong am bao ky thuat, keo dai thi gian, vat lieu ngon ngang, e trong ho ga, gay tai nan hang ngay nh chung ta thay cac thanh pho ln. Va chung ta cung can quan tam xay dng Van hoa giao thong nong thon va mien nui e giup ngi dan vung sau vung xa hieu c luat le giao thong va ng x co van hoa trong khi ho tham gia giao thong, nhat la khi i qua cac vung o th e ho dan dan co thoi quen van hoa giao thong trong cuoc song hien ai. Cuoi cung, muon xay dng i song van hoa, nep song van hoa giao thong nc ta hien nay cung rat can tham khao nhng kinh nghiem cua cac nc phat trien trong viec xay dng. Van hoa giao thong nh Nhat Ban, c, My, va ngay ca nc Lao mot nc lang gieng con ngheo cua chung ta nhng van hoa giao thong khong khac g cac nc phat trien./. n

65

vAN HOA GIAO THONG

Xay dng
vAN HOA GIAO THONG tnh HOA BNH
l Trieu VaN TieN
an hoa giao thong (VHGT) la mot bo phan cua Van hoa, la cach ng x cua ngi tham gia giao thong chap hanh tot Luat giao thong hien hanh va phu hp vi chuan mc ao c cua xa hoi, ma the hien cao nhat la y thc t giac chap hanh tot Luat giao thong va nhng hanh vi ng x van hoa khi tham gia giao thong. Tieu ch e anh gia mot hanh vi the nao la co van hoa khi tham gia giao thong: Th nhat, hieu biet ay u cac qui nh cua phap luat va t 66

giac chap hanh nghiem chnh cac qui nh cua phap luat ve TTATGT; khong vi pham cac qui nh ve am bao TTATGT. Th hai la khi tham gia giao thong co trach nhiem vi ban than va vi cong ong; ton trong nhng nhn va giup ngi khac. Th ba la co thai o ng x van minh, lch s khi xay ra va cham giao thong, chap hanh quy nh x phat khi vi pham hanh chnh ve giao thong. e hnh thanh nen VHGT bao gom cac bo phan: C s vat chat ha tang bao gom: ng xa,

vAN HOA GIAO THONG

cau cong, phng tien (ca phng tien phu tr); ngi tham gia giao thong; bo qui tac ng x ve giao thong; nhng c quan gop phan xay dng nen VHGT (c quan xay dng, thc thi phap luat ve giao thong, cac c quan tuyen truyen giao duc phap luat ve giao thong). Nhn t goc o o, chung ta thay thc trang van e giao thong cua chung ta hien nay ang co nhng mat tch cc a at c nh: c quan xay dng phap luat a xay dng c Bo luat ve giao thong; c quan thc thi phap luat giao thong a co mot

oi ngu canh sat giao thong hung hau cac tnh thanh pho; c s ha tang ang tng bc c nang cap hien ai; phng tien giao thong ngay mot tang nhanh; tng ng ngi tham gia giao thong ngay cang ong uc; he thong cac c quan va cong cu tuyen truyen ngay cang nhieu va hien ai Tuy nhien, nhng ton tai, yeu kem cua van e giao thong hien nay cung khong nho, o la: ket cau ha tang giao thong, nhat la cac thanh pho ln con nhieu bat cap, yeu kem, trong khi o 67

vAN HOA GIAO THONG

phng tien giao thong th ngay mot tang nhanh; am hieu ve luat giao thong cua ngi tham gia giao thong noi chung con han che; tnh trang a- nhan hoi lo gia ngi vi pham va ngi x phat vi pham ve giao thong con kha pho bien; tnh trang uong ru, bia nhng van ieu khien phng tien tham gia giao thong con dien ra nhieu; cong tac tuyen truyen pho bien giao duc ve phap luat, ve giao thong con mc o Nam trong boi canh chung cua at nc, van e giao thong tnh Hoa Bnh cung ton tai nhng yeu kem, bat cap tren, ong thi mang sac thai rieng. Sac thai rieng o la do hoan canh v tr a l va phong tuc tap quan mang lai. Cung nh mot so tnh mien nui Tay Bac, Hoa Bnh co he thong ng giao thong cha phat trien. He thong ng giao thong lien huyen, lien xa nho hep, quanh co khuc khuyu, cac tuyen ng noi th may nam gan ay a co s tu sa nang cap nhng cha ap ng c yeu cau cung nh toc o phat trien cua cac loai phng tien giao thong. Tap quan sinh song cua ngi dan cac tnh mien nui song tap trung thanh lang, xa cac thung lung hoac khu vc ven cac chan oi. Hoat ong lao ong san xuat va giao lu gia cac lang xa chu yeu la con ng lang nho hep, phu hp vi cac phng tien phuc vu cho san xuat tho s. Tuy nhien, trong may nam tr lai ay, cung vi qua trnh CNH-HH nong nghiep, nong thon, cac loai phng tien c gii phuc vu viec i lai va lao ong san xuat cua nhan dan xuat hien ngay cang nhieu cac thon, ban lam cho he thong ng giao thong nhanh chong tr nen qua tai; ong thi, xuat hien tnh trang ngi khong am hieu luat giao thong, cha co giay phep lai xe van ieu khien phng tien tham gia giao thong ngay cang nhieu- ay la qui trnh ngc. Do o, khi tham gia giao thong cac tuyen ng giao thong ln, cac o th ln, nhieu qui nh bat buoc ngi tham gia giao thong phai thc hien nhng do ngi tham gia giao thong khong nam c cac qui nh o nen a vi pham. Mat khac, xuat phat t tap quan chen ru la au cau chuyen cua ngi dan mien nui, dan en tnh trang ngi uong ru bia van ieu khien phng tien tham gia giao thong kha pho bien ay la nhng nguyen nhan dan en cac hanh vi vi pham giao thong cua ngi tham gia giao thong tnh Hoa Bnh thi gian qua. Nh vay, t thc te van e giao thong tnh Hoa Bnh noi rieng va cua ca nc noi chung, trong thi gian ti e giam thieu toi a cac hanh vi vi pham luat giao thong, hnh thanh y thc t giac chap hanh luat giao thong cua ngi dan, thiet ngh can tap trung thc hien ong bo cac giai phap sau: - ay manh cong tac tuyen truyen pho bien giao duc phap luat noi chung, luat giao thong noi rieng en ngi dan e ngi dan biet va nghiem chnh thc hien. Cong tac tuyen truyen phai co s vao cuoc cua cac c quan thong tin ai chung, cua cac cap, cac nganh, cac oan the quan chung; phai tuyen truyen thng xuyen lau dai, phng phap phai n gian de hieu. Can tao c d luan len an oi vi nhng hanh vi ng x thieu van hoa, hoac nhng hanh vi xau nhng phap luat cha qui nh khi tham gia giao thong. oi mi va tang cng cong tac day va hoc cac qui nh cua phap luat ve giao thong trong he thong giao duc cac cap. - Bo sung, hoan thien bo qui tac ng x ve giao thong lam c s e c quan thc thi phap luat ve giao thong de thc hien. - Can co qui hoach chien lc 20 nam, 50 nam ve he thong ng giao thong, am bao theo kp vi s gia tang chong mat cua cac phng tien giao thong, nhat la phng tien o to. Trc mat can nang cap he thong ng giao thong noi th, lien tnh va lien huyen, am bao giao thong thuan tien. - Can thay ro moi quan he hai chieu a Nhan (co a mi co nhan, co nhan mi co a) cua cac van e tieu cc trong x ly cac vi pham giao thong. Do vay, mot mat can nang cao y thc cua ngi tham gia giao thong, mat khac can x ly nghiem khac cac hanh vi a va nhan hoi lo khi vi pham giao thong. Nh vay, chung ta can nhan thc ro: e hnh thanh y thc t giac chap hanh luat giao thong, cao hn na la hnh thc VHGT la mot qua trnh lau dai. V thay oi mot thoi quen a kho, hnh thanh len mot thoi quen mi cang kho hn. Do o, viec hnh thanh y thc t giac, hnh thanh VHGT la thay oi nhan thc va thay oi thoi quen cu; hnh thanh len mot nhan thc va mot thoi quen mi cho ngi tham gia giao thong./. n

68