Professional Documents
Culture Documents
Trong phn ny v d v nhng bnh ph bin trn nhiu loi rau v mt cy mu c a ra nhm minh ha s a dng ca cc bnh trn cy trng Vit Nam. Cc bnh c lit k trong mi bng cng cung cp mt danh sch kim tra nhm gip vic quan st trn ng rung. Cc tc nhn gy ra nhiu bnh trong s ny ch c th c chn on chnh xc trong phng th nghim. Vic chn on chnh xc tc nhn gy bnh l v cng cn thit trc khi a ra bin php qun l bnh hi tng hp. Chng hn nh thi r do nm c th do nhiu tc nhn gy ra nh Pythium, Phytophthora, Rhizoctonia v Phoma. Vic phng tr cc loi nm ny i hi c cc chin lc qun l bnh hi tng hp khc nhau. S minh ha cho mi cy trng c a ra nhm gip ngi c nhn bit v tr tm cc triu chng ca tng bnh. Hiu bit ton din v nhng bnh ny s gip ngi c trong vic chn on bnh trn nhiu cy trng khc.
11.1
Bng 11.1 cung cp danh mc nhng bnh ph bin trn t Vit Nam (cc con s tng ng vi con s trn biu ). Tt c cc bnh c th cng xut hin trong mt v, v mt cy c th b mt hay nhiu bnh gy hi (Hnh 11.1). Thi r Phytophthora, thi gc thn, ho vi khun, sng r do tuyn trng v su c thn u gy ra triu chng ho tng t.
151
3 4 5 6
4 3
2 1 6
152
Hnh 11.1 Cc bnh trn t: (a) cy t khe (tri) v b ho (phi) c th do mt s bnh gy ra, (b) thn bin mu nu, triu chng in hnh ca bnh ho xanh do vi khun Ralstonia solanacearum gy ra, (c) thi gc mc trng do Sclerotium rolfsii gy ra, (d) thi r Phytophthora do nm Phytophthora capsici gy ra, (e) t b nhim vi rt ho m c chua, (f ) qu t b bnh thn th do nm Colletotrichum sp. gy ra.
153
11.2
C chua mn cm vi nhiu loi bnh khc nhau. (Bng 11.2). Cn c cc iu tra thm v bnh c chua Vit Nam nhm xc nh tt c cc loi bnh nghim trng hin c. c bit l cn c cc nghin cu chn on v virt v vi khun gy bnh trn c chua. Cc v trng c chua Vit Nam thng b nh hng bi mt s bnh. Mt cy c th b nhim nhiu bnh, lm cho vic chn on tr nn kh khn.
Bng 11.2 Cc bnh ph bin c chua
Bnh 1 2 Ho vi khun Thi gc Tc nhn Ralstonia solanacearum Sclerotium rolfsii Du hiu chn on chnh Ho, dch khun xut hin thn, thn bin mu nu. Hch nm nh mu nu, trn v si nm mu trng xut hin gc thn. Ho, u sng trn r Nm mu xm mc mt di l L vng, ho, thn bin mu nu, m trn qu m hoi trn l L non b bin mu nu cc b, c cc m hoc vng mu ti l gi Ho, mch dn bin mu nu Cc vng trn ng tm mu en trn l Nm mu xm/ta mc mt di l L qun, nh, bin mu vng
3 4 5 6 7
Sng r tuyn trng Mc sng Thi vi khuna m vi khuna Virt ho m c chuaa Ho Fusariuma m vng Mc l Virt vng ngn
8 9 10 11
Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici Alternaria solani Cladosporium fulvum (Fulvia fulva) Virt
154
4 7 11
9 10
6 5 1 8
2 3
Hnh 11.2 Cc bnh c chua: (a) triu chng l qun, vng do vi rt gy ra trn nhng chi mi mc. (b) vt lot do vi khun Pseudomonas syringae gy ra trn qu c chua, (c) Sng r tuyn trng do Meloidogyne sp. gy ra, (d) m mc l do Cladosporium fulvum, (e) m vng trn l do Alternaria solani
155
11.3
Lc d b nhim cc bnh trn r, qu, thn v l (Bng 11.3 v Hnh 11.3). Cn nghin cu chn on thm xc nh nguyn nhn chnh gy thi r v v.
Bng 11.3 Cc bnh ph bin trn lc
Bnh 1 Thi r v qu Tc nhn Pythium/Rhizoctonia Du hiu chn on chnh Cht cy con/thi r Cy bin vng v ho Ci cc R bn b bin mu giai on gia v R ci thi vo cui v v thi qu Hch nm trn nh mu nu v si nm mu trng trn gc Cy ci cc v ho Si nm v bo t mu en gc thn v l mm Ho, thi t thn v l, hch nm ln mu en Mn g st mu trn l Vt bnh mu nu s-c-la m Khm, cn chn on trong phng th nghim
2 3
4 5 6 7
7 6
4 2 3 1
156
Hnh 11.3 Cc bnh lc: (a) g st lc do nm Puccinia arachidis gy ra, (b) m l Cercospora (Cercospora arachidicola) v g st, (c) lc b thi r gy triu chng bin vng v ci cc, (d) thi r con v thi qu do Pythium sp., (e) vt bnh trn l mm lc vi rt nhiu bo t ca nm Aspergillus niger, (f ) thi r Pythium cy con, (g) cy khe (tri) v cy b thi r gy ci cc (phi)
157
11.4
Hnh b nhim nhiu bnh nm trn l, thn c v r (Bng 11.4). Hu ht nm gy bnh c th c phn lp kh d dng trn mi trng nhn to. Lu tc nhn gy bnh sng mai l nm k sinh chuyn tnh v khng th nui cy c trn mi trng nhn to. Nhng bnh lit k trong Bng 11.4 c cc triu chng in hnh v thng c th d dng phn bit ngay trn ng rung v sau xc nhn trong phng th nghim. Nm gy thi c c th tip tc ly nhim trong qu trnh bo qun.
Bng 11.4 Cc bnh nm ph bin trn hnh
Bnh 1 2 3 4 5 6 7 8 Chy u l Sng mai m l Stemphylium Thi c r Thi gc mc trng Thi (t) cung l Thi Fusarium Mc en (thi c) Tc nhn Colletotrichum sp. Peronospora sp. Stemphylium sp. Botrytis byssoidea Sclerotium rolfsii Sclerotinia sclerotiorum Fusarium spp. Aspergillus niger Du hiu chn on chnh u l bin mu nu trng, c a cnh. Nm xm mc m l dng ging m vng Nm mu nu xm v cc khi bo t xut hin trn c Si nm mu trng v hch nm mu nu trn gc Si nm mu trng, hch nm to mu en. Si nm c mu trng n tm nht, khng c hch nm Cc m bo t nh bt mu en (cng l bnh gy thi trong qu trnh bo qun ) R mu hng v vy ngoi mu hng Nm mc dy trng nh bng gn vi cc ti bo t en r rt
9 10
Hnh cng b nhim bnh chy l do vi khun, thi thn c do vi khun, mt s virt thc vt, v mt vi bnh r do tuyn trng (Hnh 11.4). Cc bnh do tuyn trng ch yu gy ci cc v t khi lm cy cht, v vy thng khng c ch n.
158
2 3
6 7 9 8 10
Hnh 11.4 Cc bnh hnh: (a) m l Stemphylium, (b) sng mai do nm Peronospora sp., (c) Cc triu chng thi r mu hng do nm Phoma terrestris
159
11.5
Cc bnh nm ph bin ng
Ng c khuyn co trng lun canh vi cy rau phng tr nhiu tc nhn gy bnh tn ti trong t. Ng c kh nng khng bnh ho do vi khun (Ralstonia solanacearum), Sclerotinia sclerotiorum, hu ht cc loi Phytophthora v tuyn trng gy sng r. Tuy nhin, ng kh mn cm vi cc loi Pythium ph bin v tng i mn cm vi Sclerotium rolfsii v Rhizoctonia spp. (Bng 11.5 v Hnh 11.5). Ng cng d b nhim bnh thi thn v bp do mt s loi Fusarium nhng cc loi ny li thng khng nh hng n cy rau. Danh sch chi tit hn v cc bnh trn cy ng c th tm thy trn trang web http://www.cimmyt.org/english/docs/field_guides/maize/diseases.htm.
Bng 11.5 Cc bnh nm ph bin trn ng
Bnh 1 Ung th ng Tc nhn Ustilago maydis Cc du hiu chn on chnh Cc u sng ln mu trng trn ht, cc m bo t en; cng c th gy nhim hoa c v thn. Thi trong thn thng dn n hin tng li thn b ch vn. Thn v bp thi c th c mu hng ti , v c xut hin si nm. Thi trong thn thng dn n hin tng li thn b ch vn. Li thng c mu tm n ta. Si nm trng pht trin trn bp b bnh bn di lp v. Cc mn hoi t di trn l. Gy ra nhng vt bnh ln mu nu nht, loang l trn l v thn. Cc hch nm mu nu hnh dng bt nh xut hin cc v tr b bnh. Cc vt hoi t hnh thnh trn l.
Fusarium graminearum
Fusarium verticillioides Fusarium subglutinans Fusarium proliferatum 3 4 G st Kh vn trn r, thn v l Puccinia sorghi Rhizoctonia spp.
Chy l
Vt bnh c kch thc nh hnh bu dc v mng nc trn l sau hnh thnh cc vt hoi t ln hn. Thi t m thn v cc vt bnh mu nu r. Nm mu xm (cnh mang bc bo t) mc mt di l.
7 8
160
Hnh 11.5 Cc bnh ng: (a) ung th ng do Ustilago maydis, (b) kh vn do Rhizoctonia solani, (c) si nm trng mc trn bp ng b nhim bnh do Fusarium verticillioides
161
162
Nhiu c t chu c iu kin nng, v vy c th tn ti trong thc phm ch bin nh cc sn phm ht ng cc. Mt s c t trong thc n gia sc c th ly sang tht, sa v trng. Con ngi tiu th c t trong thc n t ng cc, cc loi ht, v cc thc phm ch bin khc.
Si nm
c t nm thm vo m ht ng Ht ng b bnh
Hnh 12.2 Aspergillus flavus hnh thnh bo t trn ht lc b nhim bnh trn mi trng phn lp
163
Bng 12.1 a ra danh sch cc nm ch yu c c tnh Vit Nam, cng vi c t do chng sn sinh v i tng cy trng cng nh ng vt b hi.
Bng 12.1 Cc nm c c tnh ch yu Vit Nam
Loi Aspergillus flavus Fusarium verticillioides Fusarium graminearum c t Aflatoxins Fumonisins Deoxynivalenol Nivalenol Zearalenone Penicillium Cyclopiazonic acid Patulin Ochratoxin A Cy trng Lc, ng Ng La m, la mch, ng La m, la mch, ng Ng Ng cc Tri cy Tri cy ng vt Nhiu loi Nga, ln Ln, gia cm Ln, gia cm Ln Xem ti liu Xem ti liu Xem ti liu
164
Hnh 12.3 Aspergillus flavus, ba tn nm trn mi trng Czapek yeast autolysate agar (tri), bo t v tnh mc y trn u cnh bo t phn sinh (gia), bo t v tnh (phi)
165
M t Aspergillus flavus to cc tn nm mu xanh-vng, pht trin nhanh, nht l 3037C. Mt s mu phn lp sn sinh cc hch nm c mu nu m n mu en. Cc u (head) Aspergillus mu xanh-vng v c hnh thi ging nh chi lau sn khi quan st di knh lp soi ni. Nhng u ny thng c cu to t 2 lp cung, cung cp 1 v cung cp 2 (t bo sinh bo t), nhng mt s ch c lp cc t bo sinh bo t.
Hnh 12.4 Aspergillus niger, ba tn nm trn mi trng Czapek yeast autolysate agar (tri), bo t v tnh mc y trn u cnh bo t phn sinh di (gia), bo t v tnh (phi)
166
Phng nga Aspergillus niger v cc Aspergilli en pht trin nhanh trong iu kin 37C v c kh nng gy bnh cho ngi. Chng thng c phn lp t tai ngi b nhim bnh. Cn phi cn thn khi lm vic vi mu nui cy ca loi ny. Trnh ht phi bo t (bo t v tnh). M t Cc tn nm A. niger c mu nu s-c-la n mu en v mc nhanh, nht l 30-37C. Phc hp A. niger bao gm tp hp ca mt s loi khc nhau. u cc loi ny thng c mu nu m n mu en sinh ra trn cc cung di v trng ging nh chi lau sn khi nhn di knh lp soi ni. Hu ht cc loi sn sinh cc u c cu to 2 lp cung vi cung cp 1 (metulae) ln.
167
Hnh 12.5 Aspergillus ochraceus, ba tn nm trn mi trng Czapek yeast autolysate agar (tri), bo t v tnh mc y trn u cnh bo t phn sinh (gia), bo t v tnh (phi)
Fusarium verticillioides v F. graminearum l hai loi Fusarium c c tnh ph bin nht trn ng Vit Nam. Nhng loi ny c th xut hin trong cng mt vng. Cc loi Fusarium khc xut hin trn ng, nhng thng t ph bin hn hai loi c bn n y.
168
M t Sn sinh ra cc si nm mu trng trn mi trng PDA v sc t tm trn thch (Hnh 12.6). Trn mi trng thch nc ct c cha l cm chng hoc cc mu thn la xanh tit trng, F. verticillioides sn sinh cc bo t ln di, thon v kh thng tp trung thnh khi trn cc mu thn/l v sn sinh ra cc chui di bo t nh hnh bu dc t cc t bo sinh bo t n. Chng khng to bo t hu.
Hnh 12.6 Thi Fusarium ng do Fusarium verticillioides (tri), v mu nui cy thun trn mi trng PDA (phi)
169
c t Sn sinh ra trichothecenes, nht l deoxynivalenol v nivalenol. C th tm thy chng trong thc phm cho ngi v ng vt lm t ht ng b nhim bnh. Deoxynivalenol (i khi vit ngn DON) cng c bit n l 'c t gy i ma', bi v n khin ln bing n hoc i ma ty theo nng trong thc n. F. graminearum cng to zearalenone, mt c t nm gy ng dc. c t ny gy v sinh, nht l ln, nhng cng c th nh hng n tru b v cc ng vt khc. M t To ra si nm t mu hng n mu ta trn PDA v sc t ta trn thch (Hnh 12.7). Mt s trng hp si nm c mu vng nht. Bo t ln hnh hi cong vi chiu di trung bnh tp trung thnh khi nh trn mi trng CLA hoc trn cc mu thn la xanh trong mi trng thch nc ct. Khng to bo t nh hay bo t hu. To rt nhiu qu th mu en ng tn trn CLA hoc mi trng thch nc ct c cha gi th thc vt thch hp 20-23C trong iu kin chiu sng. Qu th thng khng hnh thnh iu kin trn 25C trn mi trng nhn to. Qu th cng c th hnh thnh trn thn ng v v bp c trong iu kin m v mt.
Hnh 12.7 Thi Fusarium ng do F. graminearum (tri), v mu nui cy thun trn mi trng PDA (phi)
170
Nhng gi sau da trn nhng phng th nghim chn on c xy dng ti Chi cc Bo v thc vt Qung Nam, Tha Thin Hu, Ngh An v Trng i hc Nng lm Hu thng qua ti tr ca d n ACIAR Chn on, khuyn nng v phng tr bnh hi cy trng ti cc tnh min Trung Vit Nam, CP/2002/115. Nhng phng th nghim ny c xy dng vi mc ch ch yu l h tr cng tc chn on bnh do nm. Tuy nhin, cc phng tin trong phng th nghim cng thch hp cho vic phn lp cc vi khun gy bnh cy ph bin. Khi lm vic ti bt c mt phng th nghim no, cc vn an ton v ri ro nh hng n sc khe u phi c ch . Ph lc 2, sc khe v an ton, phc ha cc ri ro thng gp phi trong mt phng th nghim nghin cu chn on bnh cy. Tuy nhin, cn tham kho kin ph trch phng th nghim trc khi vo mt phng th nghim khng quen thuc.
171
Hnh 13.1 Sp xp thit b trong mt phng th nghim chn on (phng th nghim ti Chi cc BVTV Ngh An): (a) v (b) hai v tr trong phng sch, (c) v (d) hai v tr trong phng chun b.
Khng kim tra cc cy ln trong phng sch. Phn lp t cc mu cy nh c ra sch bi v t bn ngoi trc khi a vo phng th nghim.
172
Nu iu kin cho php, phng ny cn c trang b my iu ha khng kh bo v thit b v cc mu nui cy. Phng cng cn c gi cho khi bi v cn trng. Tuy nhin, ng phng qu kn hi, nu khng m s qu cao v nm mc s pht trin trn tng cng nh trn thit b. Nn dng mt my ht m trong phng ny. Khng c mang t vo phng sch bi v t l ngun ca nhn n nm c th lm ln tp cc mu nui cy.
Khi thit k mt phng th nghim, c nhiu kha cnh cn xem xt. iu quan trng l cng vic c tin hnh theo mt th t hp l v nhng bc chnh ca qu trnh chn on nn c tch ring khi nhau. Sau y l s b tr ca mt phng th nghim chn on (Hnh 13.2), ch yu l chn on cc tc nhn nm gy bnh thc vt.
T ng mu nui cy
Bung cy v trng
Gi mu cy Phng sch
Bn lm vic T lnh/t
Khu vc c mi che
Bn ra mu vt Bn
173
174
Mt gi sch gm mt lot cc n bn thng tin v bnh: sch gio khoa cm nang trch lc bnh cc bi bo khoa hc t nht mt my vi tnh ni mng internet v mt my in cho: cng vic lu tr c s d liu tm kim thng tin tip cn cc th vin hnh nh lin lc qua th in t. Cc dng c nh cho cng vic phn lp v cy, bao gm: kp nh que cy cn dao m que cy khun li dao m bt nh du dao nh cn tyl que cy truyn nm (u dp) giy lau tht lam knh v lamen giy lc.
Sn phng sch cn c lau chi thng xuyn loi b bi bn. Cn phi tt qut v ng ca s trong khi nui cy lm gim s di chuyn ca khng kh trong phng. Cng vic quan trng cn c thc hin trong bung cy c lau sch bng cn 70%.
175
Hnh 13.3 Dng c cn thit cho vic phn lp, cy truyn, lm thun v gim nh cc tc nhn nm v vi khun gy bnh
176
Mt ni p sut kh trng lng nh mi trng v nc. C th mua thit b ny hu ht cc ch ln. Mt cn ( chnh xc n 0,1 g) cn ha cht, khoai ty, c rt v nhng nguyn vt liu tng t cho vic chun b mi trng. Mt bp in nu khoai ty v c rt dng cho mi trng. Mt bn chun b mi trng. Mt bn ra a Petri v cc thy tinh khc. Mt t ng.
Nh li l mt phn quan trng ca phng th nghim chn on bi v nh li cn cho vic thc hin qu trnh ly bnh nhn to, nh gi thuc tr nm v cc phng php phng tr bnh khc. Vic thit k cn m bo iu kin gip cho cy mc tt v ngn nga ln tp gia cc th nghim ly bnh nhn to v cc th nghim khc (Hnh 13.4). Mt nh li c bn cn c: mi che trong sut sn xi mng dc thot nc tt thong kh tt trong iu kin tri nng (qut cu thng gi rt hiu qu) (Hnh 13.5) thit k chng chut ngun cung cp nc tt cc bn di (Hnh 13.5) mt khu vc chun b bn trong hoc gn nh li. Mi trong sut cho php t nht 75% nh nng xuyn qua. Dng vt liu polycarbonate lm mi rt tt v chng c tia t ngoi, rt bn v d gn vo khung mi st hay g. Tm nha cng c th dng lm mi nhng ch bn 1-2 nm. Mi thy tinh khng thch hp cho nhng vng c bo t hoc ma . Tt nht l mi c gn sao cho hin c kn (trnh bo t). Li che nng c th c dng trong ma h gim nhit trong nh li (Hnh 13.5). Mt sn xi mng dc thot nc tt v c th c gi sch bng vi xt nc.
177
Qut thng gi
NHN T CUI
Thng kh trng chu cy Gi chu cy (ct gi) Bn chun b Bn Thng cha Bn ra chn
NHN T BN
Bn tre
Bn tre
Bn tre
Bn tre
NHN T TRN
Hnh 13.4 S minh ha thit k mt nh li thch hp cho vic ly bnh nhn to v cc cng vic th nghim vi tc nhn gy bnh thc vt.
Hnh 13.5 Nh li dng cho nghin cu bnh cy ti Chi cc BVTV Qung Nam: (a) hnh nh tng qut ca nh li vi li chng cn trng, (b) li che nng v mi tn nha polycarbonate phng vi cc b qut cu thng gi
178
Bn bn nh li c th l tng gch (cao khong 1m). Li st (nh li B40) hoc li st m km (l khong 1 cm ng knh) c th gn gia cc ct, tng gch thp v ko ct mi. Li st gip thng hi tt ng thi ngn chut v chim chc vo nh li. Li chng cn trng tuy tn km, nhng quan trng v c th ngn cn trng xm nhp vo nh li. Cn mt ngun nc tt gi cho sn sch v cung cp nc sch bnh cho cy. ng dn nc phi c mc trn tng sao cho u vi ti khng bao gi chm sn. C in thp sng v vn hnh thit b th rt tin li. Cc bn thp chng g t cc chu cy nn cao khong 1 m v di khong 2-3 m. cao ny gim ti thiu kh nng b ln tp t sn. Nn c bn di loi d di chuyn, c th di di d dng khi cn cho cc cy cao, cy c thn leo ln gin hoc cy n qu cn nh trng trong chu ln. C th dng bn lm bng tre nhng phi c x l vi thuc tr nm ngn mc. Mt cn a 10 kg nn trong nh li cn cc chu trng cy nhm theo di lng nc trong gi th trng.
13.4.2 Hn hp gi th
Gi th sch bnh rt cn thit cho qu trnh ly bnh nhn to v nhiu th nghim khc. Gi th sch bnh cng cn cho vic sn xut cy con v gim hom sch bnh trc khi a ra trng rung th nghim. C nhiu loi gi th. Cc c tnh chnh ca hn hp gi th tt l kh nng gi nc tt v d thot nc. C vi loi hn hp gi th c s dng Vit Nam. Vt liu ph bin bao gm mn ca mc, x da, ct, than bn v phn g vin. Mt s thnh phn ny c th cha tc nhn gy bnh; ct c th cha cc tc nhn gy bnh nh Pythium v Phytophthora. X da v mn ca thng sch bnh.
179
t rung thng mang nhiu tc nhn gy bnh thc vt. Nhng tc nhn ny cn c dit tr bng xng hi hoc x l nhit (kh trng bng hn hp hi nc/khng kh 60oC trong 30 pht) trc khi t c th c dng cho qu trnh ly bnh nhn to. t t ng rung cha c x l khng c mang vo nh li bi v cc tc nhn trong t c th lm ln tp nh li. Hn hp gi th mn ca c th c lm vi mn ca, ct v phn g vin (70:28:2 theo th tch) v trong 4-6 thng. u tin, gi th trn ny phi nng ti khong 50oC trong thi gian di loi tr bt c tc nhn gy bnh no tn ti trong . Hn hp gi th cn c mc trong cc thng ln. iu quan trng l trnh gi th tip xc trc tip vi t rung hoc cy bnh. X da c th l mt thnh phn l tng cho gi th. Hn hp gi th cng c th c tit trng bng hn hp hi nc/khng kh nu cha c mc. C th trn hn hp gi th trong my trn xi mng sch. Ht phn bn c th c thm vo trong khi trn.
13.4.3 V sinh nh li
Cn c cc quy nh cht ch i vi cn b s dng nh li trnh lm nhim tp cc th nghim ly bnh nhn to hoc cc nghin cu khc vi tc nhn gy bnh trong t rung. Thit b v quy trnh cn tun th bao gm: t mt bn ra chn ni ca ra vo c dp hoc ng cao su ch dng trong nh li khng mang t t ng rung hoc cy bnh vo nh li loi b cy v t dng trong th nghim ngay sau khi th nghim hon tt v t hy cc cy bnh dng nc sch bnh lun gi cho u vi nc khng chm sn nh phun xt ra sn u n cn b khng c vo nh li ngay sau khi thm rung m phi tm ra v thay qun o sch trc khi s dng nh li kh trng tt c cc chu vi thuc kh trng mnh sau khi dng trong th nghim, nh dung dch nc Javen 1% trong 24 gi cc chu kh trng trn gi cao cch xa mt sn x l bn tre vi thuc tr nm cha ng.
180
181
C th dng dung dch Hoaglands thay th (xem cng thc trong Khung 13.1). Vic ny c bit c li nu tnh trng dinh dng cn c gim st, hoc cc cht dinh dng no c cn c loi b trong th nghim nghin cu v dinh dng.
10 mL dung dch st-EDDHA pha sn Dung dch m: 1 M 1 M 1 M 1 M KNO3 Ca(NO3)2.4H2O KH2PO4 MgSO4.7H2O nitrate kali nitrate canxi Photphat axit kali sunphate magie (khong 101 g trong 1 L) (khong 236 g trong 1 L) (khong 136 g trong 1 L) (khong 246.5 g trong 1 L).
Dinh dng vi lng lm sn: 0.046 M 0.009 M 0.765mM 0.320mM 0.111mM H3BO3 MnCl2.4H20 ZnSO4.7H2O CuSO4.5H2O H2MoO4.H2O axit boric clorua mangan sunphat km sunphat ng molybdic acid (85%) (khong 2.86 g trong 1 L) (khong 1.81 g trong 1 L) (khong 0.22 g trong 1 L) (khong 0.08 g trong 1 L) (khong 0.02 g trong 1 L)
Dung dch st-EDDHA pha sn 10mM Fe(NO3)3 st-EDDHA (khong 2.45 g trong 1 L)
182