Professional Documents
Culture Documents
Mt mch chnh lu l mt mch in bao gm cc linh kin in - in t, dng bin i dng in xoay chiu thnh dng in mt chiu. Mch chnh lu c th c s dng trong cc b ngun cung cp dng in mt chiu, hoc trong cc mch tch sng tn hiu v tuyn in trong cc thit b v tuyn. Phn t tch cc trong mch chnh lu c th l cc it bn dn, cc n chnh lu thy ngn hoc cc linh kin khc. Khi ch dng mt it n l chnh lu dng in xoay chiu, bng cch kha khng cho phn dng hoc phn m ca dng sng i qua mch in, th mch chnh lu c gi l chnh lu na chu k hay chnh lu na sng. Trong cc b ngun mt chiu ngi ta hay s dng cc mch chnh lu nhiu it (2 hoc 4 it) vi cc cch sp xp khc nhau c th bin i t xoay chiu thnh mt chiu bng phng hn trng hp s dng mt it ring l. Trc khi cc it bn dn pht trin, ngi ta cn dng cc mch chnh lu s dng n in t chn khng, n chnh lu thy ngn, cc dy bn dn a tinh th seleni. Cc my thu thanh v tuyn u tin, ngi ta gi l cc my tinh th, dng mt si "ru mo" hoc mt kim nhn tip xc nh vo mt im trn mt khi tinh th galena (sunpht ch) to ra mt it tip im, hoc mt b tch sng tinh th. Trong h thng sy t kh, cc b pht hin la c th dng. Hai in cc trong mt v bc kn c th sn sinh ra dng in v c th chnh lu c mt dng in xoay chiu, nhng ch khi chng nhn thy ngn la.
B chnh lu ton sng bin i c 2 na chu k thnh mt in p u ra c mt chiu duy nht: dng (hoc m) v n chuyn hng i ca dng in ca na chu k m (hoc dng)ca dng sng xoay chiu. Na cn li s kt hp vi na kia thnh mt in p chnh lu hon chnh. i vi ngun xoay chiu mt pha, nu dng bin p c im gia, ch cn 2 it ni u lng vi nhau (ngha l anode-vi-anode hoc cathode-vi-cathode)c th thnh mt mch chnh lu ton sng.
Mt mch chnh lu dng n chn khng thng dng s dng mt n c 1 cathode v 2 anode trong cng mt v bc; Trong trng hp ny, 2 it ch cn mt bng chn khng. Cc n 5U4 v 5Y3 l nhng th d thng dung nht cho kiu mch ny.
Chnh lu ton sng dng n chn khng 2 a - nt. Mch in ba pha cn n 6 it. Thng thng cn 3 cp, nhng khng phi cng loi vi it i s dng trong chnh lu mt pha ton sng. Thay vo ngi ta dng cp it ni tip vi nhau (cathode ni vi Anode. Thng th cc it i s c b tr ra 4 chn, c th ty { u ni cho mch chnh lu ton sng mt pha, hay mch cu mt pha v ba pha.
Chnh lu ba pha cu. Hu tht cc thit b pht sinh ra dng in xoay chiu (nh my pht in xoay chiu) u pht ra in ba pha. My pht in trn xe t c 6 it lp kiu chnh lu cu ba pha chnh lu thnh dng in mt chiu, np in cho bnh c quy.
Mch chnh lu bn sng cho 1 in p nh trn mi chu k, v th thng ch s dng cho cc ng dng c dng in nh. Mch chnh lu ton sng mt pha cho 2 nh trn mi chu k, v y l cch tt nht cho mch chnh lu mt pha. i vi chnh lu ba pha, c n 6 nh trn mi chu k v c th cao hn nu ta s dng cc bin p thch hp trc b chnh lu nhm tng s pha ln. lm gim gn sng hn na, ngi ta dng mt b lc c u vo t in v mt cun cm lc. i khi cng c th kt hp t lc vi cun cm v t lc pha sau, sao cho in p ra tng i u n. Cun dy ny s cp in khng ln i vi thnh phn gn sng. Nu dng in ti ph thuc nhiu vo mc gn sng ca ngun, c th dng mt b n p thay cho cc t lc c ln. C hai u gim gn sng v ngn chn s thay i ca in p ra theo in p ngun v theo dng ti. ==B chnh lu tng i in p====d Mt mch chnh lu na sng on gin c th lp rp theo 2 kiu vi cc tnh ca 2 it i khng nhau mt kiu ni cho ra in p dng, v mt kiu ni cho ra in p m. Nu kt hp c 2 kiu ny cng vi hai b lc san bng c lp, c th t c in p ra xp x bng 2 ln in p nh ca mch xoay chiu. iu ny cng c th c c bng cch ni bin p c im gia cho php mi mch in l mt mch cp ngun ring. Mt bin th khc ca mch ny l dng cc t in ni tip nhau lm mch san bng dng ng ra ca cu chnh lu. Sau t mt kha chuyn mch t im gia ca hai t in n mt trong cc u AC ng vo. Khi kha ny m, mch hot ng nh mt mch chnh lu cu bnh thng. Nhng khi ng kha, n s hot ng nh mt mch nhn i in p. Ni cch khc, c th to ra in p mt chiu khong 320V mt cch d dng t bt k ngun no cp cho cc mch n p kiu ng ct.
ng dng
ng dng c bn nht ca mch chnh lu l trch xut thnh phn in mt chiu hu dng t ngun xoay chiu. Thc tra hu ht cc ng dng in t s dng ngun in mt chiu, nhng ngun cung cp li l dng in xoay chiu. V th cc mch chnh lu c s dng bn trong mch cp ngun ca hu ht cc thit b in t. Mch bin i in mt chiu t in p ny sang in p khc s phc tp hn. Mt trong nhng phng php i t in mt chiu sang in mt chiu l: u tin chuyn t mt chiu thnh xoay chiu, (dng mt mch nghch lu)sau a qua my bin p thay i in p, v cui cng l chnh lu li thnh in mt chiu. Cc mch chnh lu cng c ng dng trong mch tch sng cc tn hiu v tuyn iu bin bin . Tn hiu c th cn hoc khng cn khuch i trc khi tch sng. Nu tn hiu nh qu, phi s dng cc it c in p ri rt thp. Trong trng hp ny cc t v in tr ti phi la chn cn thn cho ph hp. Tr s t in thp qu s lm cho sng cao tn lt sang u ra. Chn cao qu, n c th np y v gi nguyn in p c np.
in p ra ca mt mch chnh lu ton sng vi cc thyristor c iu khin. Cc mch chnh lu cng c s dng cp in c cc tnh cho my hn in. Cc mch nh th ny i khi thay th cc it trong cu chnh lu bng cc Thyristor. Cc mch ny s c in p ra ph thuc vo gc kch mi.
Cc n cng sut ln ni ting c lp t cc d n truyn dn in p cao mt chiu Manitoba Hydro Nelson River Bipole vi nh mc n hng triu kilowatt v 450.000 vn. Mt dng chnh lu th ba, mt b ng c - mt pht in hoc mt b bin i quay, khng phi l mt b b chnh lu theo ng ngha. y mt ng c xoay chiu c kt ni c hc vi mt my pht in mt chiu. My pht in mt chiu s to ra trong cun dy ca n dng in xoay chiu nhiu pha. Mt b c gp chuyn mch v bin i dng in xoay chiu ny thnh mt chiu u ra, hoc mt my pht on cc, cho ra trc tip dng in oay chiu m khng cn n c gp. Cc b ny c th cho ra n hng nghn am- pe vi in p t hng chc n hng trm vn.
Bin p ngun : H th t 220V xung cc in p thp hn nh 6V, 9V, 12V, 24V v v Mch chnh lu : i in AC thnh DC. Mch lc Lc gn xoay chiu sau chnh lu cho ngun DC phng hn. Mch n p : Gi mt in p c nh cung cp cho ti tiu th
S tng qut ca mch cp ngun. 1.2 Mch chnh lu bn chu k . Mch chnh lu bn chu k s dng mt Diode mc ni tip vi ti tiu th, chu k dng => Diode c phn cc thun do c dng in i qua diode v i qua ti, chu k m , Diode b phn cc ngc do khng c dng qua ti.
Dng in p u ra ca mch chnh lu bn chu k. 1.3 Mch chnh lu c chu k Mch chnh lu c chu k thng dng 4 Diode mc theo hnh cu (cn gi l mch chnh lu cu) nh hnh di.
chu k dng ( u dy pha trn dng, pha di m) dng in i qua diode D1 => qua Rti => qua diode D4 v u dy m chu k m, in p trn cun th cp o chiu ( u dy trn m, di dng) dng in i qua D2 => qua Rti => qua D3 v u dy m. Nh vy c hai chu k u c dng in chy qua ti.
S trn minh ho cc trng hp mch ngun c t lc v khng c t lc. Khi cng tc K m, mch chnh lu khng c t lc tham gia , v vy in p thu c c dng nhp nh. Khi cng tc K ng, mch chnh lu c t C1 tham gia lc ngun , kt qu l in p u ra c lc tng i phng, nu t C1 c in dung cng ln th in p u ra cng bng phng, t C1 trong cc b ngun thng c tr s khong vi ngn F .
Trong cc mch chnh lu, nu c t lc m khng c ti hoc ti tiu th mt cng xut khng ng k so vi cng xut ca bin p th in p DC thu c l DC = 1,4.AC
tr thnh mch chnh lu nhn 2 ta phi dng hai t ho cng tr s mc ni tip, sau u 1 u ca in p xoau chiu vo im gia hai t => ta s thu c in p tng gp 2 ln. mch trn, khi cng tc K m, mch tr v dng chnh lu thng thng . Khi cng tc K ng, mch tr thnh mch chnh lu nhn 2, v kt qu l ta thu c in p ra tng gp 2 ln.
3 Mch n p c nh
3.1 Mch n p c nh dng Diode Zener.
T ngun 110V khng c nh thng qua in tr hn dng R1 v gim trn Dz 33V ly ra mt in p c nh cung cp cho mch d knh Khi thit k mt mch n p nh trn ta cn tnh ton in tr hn dng sao cho dng in ngc cc i qua Dz phi nh hn dng m Dz chu c, dng cc i qua Dz l khi dng qua R2 = 0
Nh s trn th dng cc i qua Dz bng st p trn R1 chia cho gi tr R1 , gi dng in ny l I1 ta c I1 = (110 33 ) / 7500 = 77 / 7500 ~ 10mA Thng thng ta nn dng ngc qua Dz 25 mA
3.2 Mch n p c nh dng Transistor, IC n p . Mch n p dng Diode Zener nh trn c u im l n gin nhng nhc im l cho dng in nh ( 20mA). c th to ra mt in p c nh nhng cho dng in mnh hn nhiu ln ngi ta mc thm Transistor khuych i v dng nh s di y.
mch trn in p ti im A c th thay i v cn gn xoay chiu nhng in p ti im B khng thay i v tng i phng. Nguyn l n p : Thng qua in tr R1 v Dz gim c nh in p chn B ca Transistor Q1, gi s khi in p chn E n Q1 gim => khi in p UBE tng => dng qua n Q1 tng => lm in p chn E ca n tng , v ngc li Mch n p trn n gin v hiu qu nn c s dng rt rng di v ngi ta sn xut cc loi IC h LA78.. thay th cho mch n p trn, IC LA78.. c s mch nh phn mch c mu xanh ca s trn.
IC n p h LA78..
IC n p LA7805
Lu : H IC78.. ch cho dng tiu th khong 1A tr xung, khi rp IC trong mch th U in > Uout t 3 n 5V khi IC mi pht huy tc dng. 3.3 ng dng ca IC n p h 78.. IC n p h 78.. c dng rng ri trong cc b ngun , nh B ngun ca u VCD, trong Ti vi mu, trong my tnh
Cung cp in p mt chiu u ra khng i trong hai trng hp in p u vo thay i hoc dng tiu th ca ti thay i, tuy nhin s thay i ny phi c gii hn. Cho in p mt chiu u ra c cht lng cao, gim thiu c hin tng gn xoay chiu.
Mch ly mu s theo di in p u ra thng qua mt cu phn p to ra ( Ulm : p ly mu) Mch to p chun => gim ly mt mc in p c nh (Uc : p chun ) Mch so snh s so snh hai in p ly mu Ulm v p chun Uc to thnh in p iu khin. Mch khuch i sa sai s khuch i p iu khin, sau a v iu chnh s hot ng ca n cng xut theo hng ngc li, nu in p ra tng => thng qua mch hi tip iu chnh => n cng xut dn gim =>in p ra gim xung. Ngc li nu in p ra gim => thng qua mch hi tip iu chnh => n cng xut li dn tng => v in p ra tng ln =>> kt qu in p u ra khng thay i.
4.2 Phn tch hot ng ca mch ngun c hi tip trong Ti vi en trng Samsung in p u vo cn gn xoay chiu in p u ra bng phng
Mch n p tuyn tnh trong Ti vi Samsung en trng . * ngha cc linh kin trn s .
T 2200F l t lc ngun chnh, lc in p sau chnh lu 18V , y cng l in p u vo ca mch n p, in p ny c th tng gim khong 15%. Q1 l n cng xut ngun cung cp dng in chnh cho ti , in p u ra ca mc n p ly t chn C n Q1 v c gi tr 12V c nh . R1 l tr phn dng c cng xut ln ghnh bt mt phn dng in i qua n cng xut. Cu phn p R5, VR1 v R6 to ra p ly mu a vo chn B n Q2 . Diode zener Dz v R4 to mt in p chun c nh so vi in p ra. Q2 l n so snh v khuych i in p sai lch => a v iu khin s hot ng ca n cng xut Q1. R3 lin lc gia Q1 v Q2, R2 phn p cho Q1
* Nguyn l hot ng .
in p u ra s c xu hng thay i khi in p u vo thay i, hoc dng tiu th thay i. Gi s : Khi in p vo tng => in p ra tng => in p chn E n Q2 tng nhiu hn chn B ( do c Dz gim t chn E n Q2 ln Ura, cn Ulm ch ly mt phn Ura ) do UBE gim => n Q2 dn gim => n Q1 dn gim => in p ra gim xung. Tng t khi Uvo gim, thng qua mch iu chnh => ta li thu c Ura tng. Thi gian iu chnh ca vng hi tip rt nhanh khong vi giy v c cc t lc u ra loi b, khng lm nh hng n cht lng ca in p mt chiu => kt qu l in p u ra tng i phng. Khi iu chnh bin tr VR1 , in p ly mu thay i, dn n Q2 thay i , dn n Q1 thay i => kt qu l in p ra thay i, VR1 dng iu chnh in p ra theo mun .
C1 l t lc ngun chnh sau cu Diode chnh lu. C2 l t lc u ra ca mch ngun tuyn tnh. Cu phn p R4, VR1, R5 to ra in p ly mu ULM R2 v Dz to ra p chun Uc R3 lin lc gia Q3 v Q2, R1 nh thin cho n cng xut Q1 R6 l in tr phn dng, l in tr cng xut ln . Q3 l n so snh v khuch i p d sai Khuch i in p d sai Q1 n cng xut ngun => Ngun lm vic trong di in p vo c th thay i 10%, in p ra lun lun c nh .