Bi 1 Trong 8 gi sn xut c 16 sn phm c tng gi tr l 80 -la.

Hi gi tr tng sn phm lm ra trong ngy v gi tr ca mt sn phm l bao nhiu, nu: a) Nng sut tng ln 2 ln. b) Cng lao ng tng ln 1,5 ln. Tr li: a) Gi tr tng sn phm trong ngy khng thay i; gi tr sn phm s h t 5 xung 2,5 -la. b) Gi tr tng sn phm trong ngy l 120 -la; gi tr 1 sn phm khng thay i. Bi 2 Tng gi c hng ho trong lu thng l 120 t ng. Trong , tng s gi c hng ho bn chu l 10 t, tng s tin thanh ton n k hn l 70 t, tng s tin khu tr cho nhau l 20 t, s ln lun chuyn trung bnh trong nm ca n v tin t l 20 vng. S tin trong lu thng l 16 ngn t. C th xo b hon ton qu trnh lm pht hay khng? nu nh nc pht hnh tin giy mi v i tin giy mi thay tin giy c theo t l 1 : 1000. Tr li: Khng, khng th hon ton. Bi 3 Trong qu trnh sn xut sn phm, hao mn thit b v my mc l 100.000 phrng. Chi ph nguyn liu, vt liu v nhin liu l 300.000 phrng. Hy xc nh chi ph t bn kh bin nu bit rng gi tr sn phm l 1 triu phrng v trnh bc lt l 200%. Tr li:200.000 phrng. Bi 4 100 cng nhn lm thu sn xut 1 thng c 12.500 n v sn phm vi chi ph t bn bt bin l 250.000 -la. Gi tr sc lao ng 1 thng ca mi cng nhn l 250 -la, m=300%. Hy xc nh gi tr ca mt n v sn phm v kt cu ca n. 74

Tr li: 28 -la; (20c + 2v + 6m). Bi 5 T bn u t 900 ngn -la, trong b vo t bn sn xut 780 ngn -la. S cng nhn lm thu thu ht vo sn xut l 400 ngi. Hy xc nh khi lng gi tr mi do mt cng nhn to ra, bit rng t xut gi tr thng d l 200%. Tr li: 900 -la. Bi 6 T bn ng ra 100.000stc-linh, trong 70.000 b vo my mc thit b, 20.000 b vo nguyn vt liu, m=200%. Hy xc nh s lng ngi lao ng sn xut ra khi lng gi tr thng d nh c, s gim xung bao nhiu%, nu tin lng cng nhn khng i, cn m tng ln 250%. Tr li: gim xung 20%. Bi 7 Ngy lm vic 8 gi th m=300%. Sau , nh t bn ko di ngy lm vic n 10 gi. Trnh bc lt trong x nghip thay i nh th no nu gi tr sc lao ng khng thay i. Nh t bn tng thm gi tr thng d bng phng php no? Tr li: - m tng n 400%. - Phng php sn xut gi tr thng d tuyt i. Bi 8 C 400 cng nhn lm thu. Thot u ngy lm vic l 10 gi. Trong thi gian mi cng nhn to ra gi tr mi l 30 -la, m=200%. Khi lng v t sut gi tr thng d ngy thay i nh th no nu ngy lao ng gim 1 gi, cng lao ng tng 50%, tin lng vn d nguyn? Dng phng php bc lt gi tr thng d nh th no t c nh vy? Tr li: -M tng t 8.000 n 12.200 -la, m=305% - Phng php bc lt gi tr thng d tuyt i. Bi 9 Ngy lm vic 8 gi, thi gian lao ng thng d l 4 gi. Sau tng nng sut lao ng trong cc ngnh sn xut vt phm tiu dng nn hng ho nhng ngnh ny r hn trc 2 ln. 75

Trnh bc lt thay i nh th no nu di ngy lao ng khng thay it? Dng phng php bc lt gi tr thng d no? Tr li: -m tng 100 n 300%. - Dng phng php bc lt gi tr thng d tng i. Bi 10 Chi ph trung bnh v t bn bt bin (C) cho mt n v hng ho trong mt ngnh l 90 phrng; chi ph t bn kh bin l 10 phrng, m=200%. Mt nh t bn sn xut trong mt nm c 1.000 n v hng ho. Sau khi p dng k thut mi, nng sut lao ng sng trong x nghip ca nh t bn tng ln 2 ln. S lng hng ho sn xut cng tng ln tng ng. T sut gi tr thng d thay i nh th no trong x nghip ca nh t bn so vi t sut gi tr thng d trung bnh ca ngnh. Nh t bn trong nm thu c bao nhiu gi tr thng d siu ngch. Tr li: m tng ln 500%, tng m siu ngch l 30.000 phrng. Bi 11 Trong iu kin tr ng sc lao ng, tin cng ngy ca cng nhn l 12 -la, m =100%. sau mt thi gian, nng sut lao ng x hi tng ln, nn gi tr vt phm tiu dng gim xung 2 ln. Trong thi gian nng sut lao ng trong ngnh cng nghip khai thc vng tng ln 3 ln v do gy ra s tng tng ng ca gi c hng ho. Cn ngi cng nhn do cuc u tranh bi cng tin cng lao ng ngy tng ln 16 -la. Hy tnh s thay i v t sut gi tr thng d th hin ra sao? Tr li: 350%. Bi 12 Khi t chc sn xut, nh t bn kinh doanh ng trc 50 triu lia, trong iu kin cu to hu c t bn l 9:1. Hy tnh t sut tch lu, nu bit rng mi nm 2,25 triu lia gi tr thng d bin thnh t bn v trnh bc lt l 300% Tr li: 15% Bi 13

76

T bn ng trc l 1.000.000 stc-linh theo c/v = 4/1. s cng nhn lm thu l 2.000 ngi. Sau t bn tng ln 1.800.000 stc-linh, cu to hu c t bn tng ln 9:1. Hi nhu cu sc lao ng tng ln nh th no, nu tin lng ca mi cng nhn khng thay i. Tr li: gim 200 ngi. Bi 14 T bn ng trc 500.000 cua- ron. Trong b vo nh xng 200.000 cua-ron, my mc thit b 100.000 cua-ron. Nguyn liu, nhin liu v vt liu ph gp 3 ln sc lao ng. Hy xc nh tng s t bn c nh, t bn lu ng, t bn bt bin, t bn kh bin. Vic phn chia t bn c nh, t bn lu ng, t bn bt bin, t bn kh bin theo nhng nguyn tc no? Tr li: - T bn c nh 300.000 cua-ron. - T bn lu ng 200.000 cua-ron. - T bn bt bin 450.000 cua-ron. T bn kh bin 50.000 cua-ron. Bi 5 Ton b t bn ng trc l 6 triu phrng, trong gi tr nguyn vt liu 1,2 triu, nhin liu, in 200.000, tin lng 600.000 phrng. Gi tr, my mc thit b sn xut gp 3 ln gi tr nh xng v cng trnh. Thi gian hao mn hon ton ca chng l 10 v 25 nm. Hy tnh tng s tin hao mn trong 8 nm. Tr li: 2,72 triu phrng.

77

Bi 16 Mt c my c gi tr l 600.000 cua-ron, d tnh hao mn hu hnh trong 15 nm. Nhng qua 4 nm hot ng gi tr ca cc my mi tng t gim i 25%. Hy xc nh tn tht do hao mn v hnh ca c my . Tr li: 110.000 cua-ron. Bi 17 T bn ng trc 3,5 triu yn, trong t bn c mh 2,5 triu yn, t bn kh bin 200.000 yn. T bn c nh hao mn trung bnh trong 12,5 nm, nguyn nhin vt liu 2 thng mua 1 ln, t bn kh bin quay 1 nm 10 ln. Hy xc nh tc chu chuyn ca t bn. Tr li: 0,5 nm. Bi 18 Gi s gi tr ca nh xng, cng trnh sn xut l 300.000 -la. Cng c my mc thit b l 800.000 -la. Thi hn s dng trung bnh l 15 nm v 10 nm. Chi ph 1 ln nguyn, nhin vt liu l 100.000 -la, cn v sc lao ng l 50.000 -la. Mi thng mua nguyn vt liu 1 ln v tr tin thu cng nhn 2 ln. Hy tnh: a) Thi gian chu chuyn ca t bn c nh. b) - Thi gian chu chuyn ca t bn lu ng. c) - Thi gian chu chuyn trung bnh ca ton b t bn ng trc. Tr li:11 nm; 2,5 ngy; 6 thng. Bi 19 T bn 500.000 -la. Cu to hu c c:v = 9:1. T bn bt bin hao mn dn trong mt chu k sn xut l 1 nm. T bn kh bin quay 1 nm 12 vng, mi vng to ra 100.000 -la gi tr thng d. Hy xc nh khi lng gi tr thng d v t sut gi tr thng d hng nm?. Tr li: 1,2 triu -la v2.400%. Bi 20 Trnh bc lt l 200% v cu to hu c C:V= 7:1. Trong gi tr hng ho c 8.000 lia gi tr thng d. Vi iu 78

kin t bn bt bin hao mn hon ton trong mt chu k sn xut. Hy xc nh chi ph sn xut t bn ch ngha v gi tr hng ho ? S khc nhau gia chi ph sn xut t bn ch ngha vi chi ph sn xut x hi thc t ca hng ho? Tr li: 32.000 lia; 40.000 lia. Bi 21 C s t bn 100.000 stc-linh vi cu to hu c c:v = 4:1. Qua mt thi gian, t bn tng ln 300.000 stc-linh v cu to hu c tng ln 9:1. Tnh s thay i ca t sut li nhun nu trnh bc lt cng nhn trong thi k ny tng t 100% ln 150%. V sao t sut li nhun b gim xung mc d trnh bc lt tng? Tr li: Gim t 20% xung 15%, do nh hng ca cu to hu c t bn tng. Bi 22 T bn c ca cng-xoc-xi-om luyn thp Ty c Chisen trong nhng nm 1960 1976 tng t 0.8 t mc ln 3,6 t mc, s cng nhn lm thu t 87,5 n139,6 ngn ngi. S li nhun rng bc lt ca mi cng nhn tronh thi gian mt nm tng t 845,71 ln 1.969,61 mc. Tng li nhun v t sut li nhun ca cng-xoc-xi-om bin i nh th no trong thi gian trn? Gii thch s hot ng ca quy lut t sut li nhun c xu hng gim xung y nh th no? Nhng yu t no l nhng yu t chng li s gim xung ca t sut li nhun qua cc s liu trn? Nu khng b nh hng ca nhn t th t sut li nhun trong nm 1976 s h xung n mc no? Tr li: - Tng s li nhun tng ln 201 mc - T sut li nhun gim t 9,25 xung 7,64%. - Khng tng trnh bc lt th t sut li nhun s gim xung n 3,28%. Bi 23 Gi s ton b nn sn xut x hi gm c 3 ngnh. Trong t bn ng trc ca ngnh I: 900c + 100v; II: 3.100c + 900v; III: 900c + 100v; m trong x hi l 100%. Khi lng li nhun bnh qun m cc nh t bn ca ngnh ba thu c s ln hn bao nhiu ln li nhun ca cc nh

79

t bn ngnh th nht? Gii thch do u v ti sao mu thun vi quy lut hnh thnh t sut li nhun bnh qun? Tr li: V t bn u t vo ngnh th ba nhiu hn 10 ln so vi ngnh th nht. Bi 24 Nn sn xut x hi c ba ngnh sn xut, trong t bn ng trc ca ngnh I: 800c + 200v II: 900c + 100v III: 670c + 330v (m chung ca cc ngnh 100%) Trong iu kin ny nu bn hng ho theo gi tr th cc nh t bn ngnh th hai s khng c li nhun v h rt bt t bn i, chuyn t bn vo ngnh th III l ngnh c thu nhp cao nht. Kt qu l sn xut hng ho trong ngnh th hai thu hp li, nhu cu ca x hi v hng ho khng c tho mn, gi c ca nhng hng ho ny ln cao hn gi tr. Hy xc nh gi c hng ho trong ngnh th hai phi vt gi tr bao nhiu % chm dt vic di chuyn t bn? Tr li: 10%. Bi 25 Gi s t bn x hi cu to t 3 ngnh sn xut; ngnh I: 1.800c + 200v; II: 6.300c + 700v; III: 600c + 400v. T sut gi tr thng d ca ba ngnh u l 100%. Sau ngnh th nht s bc lt lao ng tng ln hai ln, iu c nh hng g n khi li nhun ca nh t bn ngnh II v III khng? Nu c hy xc nh cc i lng ? Nhng kt lun giai cp rt rt s phn phi li gi tr thng d gia cc nh t bn? Tr li: Tng ln ngnh II: 140 n v; ngnh III: 20 n v. Bi 26 T bn ng trc 100 triu yn vi cu to hu c 7:3 v chu chuyn 1 vng trong 1 nm, cc nh t bn hng nm thu c gi tr thng d 30 triu yn. Sau mt thi gian s t bn tng ln 4 ln, tc chu chuyn ca n tng ln 1,2 vng trong nm, cu to hu c c:v (trong iu kin lng tr ng gi tr sc lao ng) tng ln 9:1 v m tng 30%. Ngoi ra cc nh t bn thu c li nhun siu ngch nh cc ngun ph thm khc: cp lng cng nhn 5 triu, trao i khng ngang gi vi cc nc chm pht trin 20 triu, p dng gi c c quyn trong nc 15 triu yn. 80

Hy xc nh s thay i ca t sut li nhun hng nm? Hy tnh t sut li nhun nu khng c cc yu t hot ng chng li xu hng h thp n. Tr li: a) Mc t sut li nhun thc t h t 30% xung 25,6%. b) 10%. Bi 27 Tng s t bn cng nghip v t bn thng nghip l 800 n v, vi t sut li nhun bnh qun 15%, li nhun cng nghip l 108 n v. Cc nh t bn thng nghip cn phi mua v bn sn phm theo gi bao nhiu h v cc nh t bn cng nghip thu c li nhun bnh qun? Tr li: 15%. Bi 28 Gi s t bn cng nghip trong x hi l 270 t -la, t bn thng nghip l 30 t d-la. Tng gi tr thng d c to ra l 50 t, chi ph lu thng thun tu l 5 t -la. Hi t sut li nhun bnh qun trong nhng iu kin l bao nhiu? Tr li: 15%. Bi 29 Tng t bn hot ng sn xut l 500 t -la, trong 200 t l vn i vay. Hy xc nh tng s thu nhp ca cc nh t bn cng nghip v li tc ca cc nh t bn cho vay, nu t sut li nhun bnh qun l 12% v t sut li nhun tin vay l 3% c nm. Tr li: 54 t -la v 6 t -la.

81

Bi 30 T bn ng trc ca khu vc I l 100 t -la, ca khu vc II l 42,5 t -la, c/v v m c hai khu vc ging nhau l 4/1 v 200%. khu vc I, 70% gi tr thng d c t bn ho. Hy xc nh i lng gi tr thng d m khu vc II afn phi b vo tch lu cui chu k sn xut. Bit rng cu to hu c trong x hi khng thay i. Tr li: 4,5 t -la. Bi 31 T bn ng trc trong khu vc II 25 t bng Anh, theo cu to hu c c/v = 4/1, cui nm s gi tr thng d t bn ho l 2,4 t bng Anh vi c/v =5/1. khu vc I chi ph cho t bn kh bin l 10 t bng Anh. Gi tr tng sn phm x hi l 115 t, trong sn phm ca khu vc II l 35 t bng Anh. T sut gi tr thng d hai khu vc nh nhau l 200%. Xc nh t sut lu tin khu vc I, bit rng vic bin gi t thng d thnh t bn y xy ra vi c/v = 8/1. Tr li: 45%.

82