HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN KẾ TOÁN THEO QUYẾT ĐỊNH 15

HNG DN HACH TOAN K TOAN THEO QUYT INH 15
HNG DN HACH TOAN TK 111

Quay v
TI KHON 111 TIN MT Ti khon ny dng phn nh tnh hnh thu, chi, tn qu ti qu doanh nghip bao gm: Tin Vit Nam, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Ch phn nh vo TK 111 Tin mt s tin mt, ngoi t thc t nhp, xut qu tin mt. i vi khon tin thu c chuyn np ngay vo Ngn hng (khng qua qu tin mt ca n v) th khng ghi vo bn N TK 111 Tin mt m ghi vo bn N TK 113 Tin ang chuyn.
2. Cc khon tin mt do doanh nghip khc v c nhn k cc, k qu ti doanh nghip c qun l v hch ton nh cc loi ti sn bng tin ca n v. 3. Khi tin hnh nhp, xut qu tin mt phi c phiu thu, phiu chi v c ch k ca ngi nhn, ngi giao, ngi cho php nhp, xut qu theo quy nh ca ch chng t k ton. Mt s trng hp c bit phi c lnh nhp qu, xut qu nh km.
4. K ton qu tin mt phi c trch nhim m s k ton qu tin mt, ghi chp hng ngy lin tc theo trnh t pht sinh cc khon thu, chi, xut, nhp qu tin mt, ngoi t v tnh ra s tn qu ti mi thi im. 5. Th qu chu trch nhim qun l v nhp, xut qu tin mt. Hng ngy th qu phi kim k s tn qu tin mt thc t, i chiu s liu s qu tin mt v s k ton tin mt. Nu c chnh lch, k ton v th qu phi kim tra li xc nh nguyn nhn v kin ngh bin php x l chnh lch. 6. nhng doanh nghip c ngoi t nhp qu tin mt phi quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t ca nghip v kinh t pht sinh, hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im pht sinh nghip v kinh t ghi s k ton. Trng hp mua ngoi t v nhp qu tin mt ngoi t bng ng Vit Nam th c quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo t gi mua hoc t gi thanh ton. Bn C TK 1112 c quy i ngoi t ra ng Vit Nam theo t gi trn s k ton TK 1112 theo mt trong cc phng php: Bnh qun gia quyn; Nhp trc, xut trc; Nhp sau, xut trc; Gi thc t ch danh (nh mt loi hng ho c bit).
Tin mt bng ngoi t c hch ton chi tit theo tng loi nguyn t trn TK 007 Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng Cn i k ton).
7. i vi vng, bc, kim kh qu, qu phn nh ti khon tin mt ch p dng cho cc doanh nghip khng ng k kinh doanh vng, bc, kim kh qu, qu. cc doanh nghip c vng, bc, kim kh qu, qu nhp qu tin mt th vic nhp, xut c hch ton nh cc loi hng tn kho, khi s dng thanh ton chi tr c hch ton nh ngoi t. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 111 TIN MT Bn N: - Cc khon tin mt, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu nhp qu; - S tin mt, ngoi t vng bc, kim kh qu, qu tha qu pht hin khi kim k; - Chnh lch tng t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t cui k (i vi tin mt ngoi t). Bn C: - Cc khon tin mt, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu xut qu; - S tin mt, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu thiu ht qu pht hin khi kim k; - Chnh lch gim t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t cui k (i vi tin mt ngoi t). S d bn N: Cc khon tin mt, ngoi t,vng bc, kim kh qu, qu cn tn qu tin mt. Ti khon 111 Tin mt, c 3 ti khon cp 2: - Ti khon 1111 Tin Vit Nam: Phn nh tnh hnh thu, chi, tn qu tin Vit Nam ti qu tin mt. - Ti khon 1112 Ngoi t: Phn nh tnh hnh thu, chi, tng, gim t gi v tn qu ngoi t ti qu tin mt theo gi tr quy i ra ng Vit Nam. - Ti khon 1113 Vng, bc, kim kh qu, qu: Phn nh gi tr vng, bc, kim kh, qu nhp, xut, tn qu. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Thu tin bn sn phm, hng ho, cung cp lao v, dch v nhp qu tin mt ca n v: - Trng hp bn sn phm, hng ho, cung cp dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu GTGT, ghi:
N TK 111 - Tin mt (Tng gi thanh ton) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi bn cha c thu GTGT); C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Gi cha c thu GTGT). - Khi bn sn phm, hng ho, cung cp dch v khng thuc i tng chu thu GTGT, hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v l tng gi thanh ton, ghi: N TK 111 - Tin mt C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tng gi thanh ton) C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Tng gi thanh ton). 2. Khi nhn c tin ca Ngn sch Nh nc thanh ton v khon tr cp, tr gi bng tin mt, ghi: N TK 111 - Tin mt C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3339). 3. Khi pht sinh cc khon doanh thu hot ng ti chnh, cc khon thu nhp khc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr (nh: Thu li u t ngn hn, di hn, thu v thanh l, nhng bn TSC,...) bng tin mt nhp qu, ghi: N TK 111- Tin mt (Tng gi thanh ton) C TK 3331- Thu GTGT phi np (33311) C TK 515- Doanh thu hot ng ti chnh (Gi cha c thu GTGT) C TK 711- Thu nhp khc (Gi cha c thu GTGT). 4. Khi pht sinh cc khon doanh thu hot ng ti chnh, cc khon thu nhp khc thuc i tng chu thu GTGT v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT bng tin mt, khi nhp qu, ghi: N TK 111 Tin mt C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh C TK 711 Thu nhp khc. 5. Rt tin gi Ngn hng v nhp qu tin mt; vay di hn, ngn hn, vay khc bng tin mt (Tin Vit Nam hoc ngoi t), ghi: N TK 111 Tin mt (1111, 1112) C TK 112 Tin gi Ngn hng (1121, 1122) C cc TK 311, 341,... 6. Thu hi cc khon n phi thu v nhp qu tin mt ca doanh nghip, ghi: N TK 111 - Tin mt (1111, 1112) C TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 136 - Phi thu ni b C TK 138 - Phi thu khc (1388) C TK 141 - Tm ng.
7. Thu hi cc khon u t ngn hn, cc khon k cc, k qu hoc thu hi cc khon cho vay nhp qu tin mt, ghi: N TK 111 - Tin mt (1111, 1112) C TK 121 - u t chng khon ngn hn; hoc C TK 128 - u t ngn hn khc C TK 138 - Phi thu khc C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn C TK 244 - K qu, k cc di hn C TK 228 - u t di hn khc. 8. Nhn khon k qu, k cc ca cc n v khc bng tin mt, ngoi t, ghi: N TK 111 Tin mt (1111, 1112) C TK 338 Phi tr, phi np khc (Khon k qu, k cc ngn hn) C TK 344 Nhn k qu, k cc di hn. 9. Cc khon tha qu tin mt pht hin khi kim k cha xc nh r nguyn nhn, ghi: N TK 111 Tin mt C TK 338 Phi tr, phi np khc (3381). 10. Khi nhn c vn do c giao, nhn vn gp bng tin mt, ghi: N TK 111 Tin mt C TK 411 Ngun vn kinh doanh. 11. Xut qu tin mt gi vo ti khon ti Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 111 Tin mt. 12. Xut qu tin mt mua chng khon ngn hn, di hn hoc u t vo cng ty con, u t vo cng ty lin kt, gp vn lin doanh, ghi: N TK 121 - u t chng khon ngn hn N TK 221 - u t vo cng ty con N TK 222 - Vn gp lin doanh N TK 223 - u t vo cng ty lin kt N TK 228 - u t di hn khc C TK 111 - Tin mt. 13. Xut qu tin mt em i k qu, k cc, ghi: N TK 144 Cm c, k qu, k cc ngn hn N TK 244 K qu, k cc di hn C TK 111 Tin mt. 14. Xut qu tin mt mua TSC a ngay vo s dng: - Trng hp mua TSC v s dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi:
N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 213 - TSC v hnh (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 111 - Tin mt. - Trng hp mua TSC v s dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT hoc s dng cho hot ng s nghip, d n c trang tri bng ngun kinh ph s nghip, d n hoc s dng cho hot ng vn ho, phc li c trang tri bng qu khen thng, phc li, ghi: N cc TK 211, 213,.... (Tng gi thanh ton) C TK 111 - Tin mt (Tng gi thanh ton). Nu TSC mua sm bng ngun vn u t XDCB hoc Qu u t pht trin v c dng vo sn xut, kinh doanh, k ton ghi tng ngun vn kinh doanh, khi quyt ton vn u t XDCB c duyt, ghi: N cc TK 441, 414,... C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 15. Xut qu tin mt chi cho hot ng u t XDCB, chi sa cha ln TSC hoc mua sm TSC phi qua lp t dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr, ghi: N TK 241 - XDCB d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 111 - Tin mt. 16. Xut qu tin mt mua nguyn liu, vt liu, cng c, dng c, hng ha v nhp kho dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr (Theo phng php k khai thng xuyn), ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu N TK 153 - Cng c, dng c N TK 156 - Hng ho (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 157 - Hng gi i bn N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 111 - Tin mt. 17. Xut qu tin mt mua vt t, hng ha dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, nhp kho (Theo phng php kim k nh k), ghi: N TK 611 - Mua hng (6111, 6112) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 111 - Tin mt. 18. Xut qu tin mt thanh ton cc khon n phi tr, ghi: N TK 311 - Vay ngn hn N TK 315 - N di hn n hn tr N TK 331 - Phi tr cho ngi bn N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
N TK 336 - Phi tr ni b N TK 338 - Phi tr, phi np khc C TK 111 - Tin mt. 19. Doanh nghip np thu GTGT theo phng php khu tr khi mua nguyn vt liu s dng ngay vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr bng tin mt pht sinh trong k, ghi: N cc TK 621, 623, 627, 641, 642,... N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 111 - Tin mt. 20. Xut qu tin mt s dng cho hot ng ti chnh, hot ng khc, ghi: N cc TK 635, 811, N TK 133 Thu GTGT c khu tr (nu c) C TK 111 Tin mt. 21. Cc khon thiu qu tin mt pht hin khi kim k cha xc nh r nguyn nhn, ghi: N TK 138 Phi thu khc (1381) C TK 111 Tin mt. 22. Cc nghip v kinh t lin quan n ngoi t: 22.1. K ton cc nghip v kinh t pht sinh lin quan n ngoi t l tin mt trong giai on sn xut, kinh doanh (K c ca hot ng u t xy dng c bn ca doanh nghip sn xut, kinh doanh va c hot ng u t XDCB). a) Khi mua hng ha, dch v thanh ton bng tin mt l ngoi t. - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch mua ngoi vt t, hng ha, TSC, dch v, ghi: N cc TK 151,152,153,156,157,211,213,241, 623, 627, 641,642,133, (Theo t gi hi oi ti ngy giao dch) N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi) C TK 111 (1112) (Theo t gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch mua ngoi vt t, hng ha, dch v, TSC, ghi: N cc TK 151,152,153,156,157,211,213,241,623, 627, 641, 642,133, (Theo t gi hi oi ti ngy giao dch) C TK 111 (1112) (Theo t gi ghi s k ton) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Khi nhn vt t, hng ha, TSC, dch v ca nh cung cp, hoc khi vay ngn hn, vay di hn, n di hn, hoc nhn n ni b, bng ngoi t, cn c t gi hi oi ti ngy giao dch, ghi: N cc TK c lin quan (Theo t gi hi oi ti ngy giao dch) C cc TK 331,311,341,342,336,(Theo t gi hi oi ti ngy giao dch).
b) Khi thanh ton n phi tr (N phi tr ngi bn, n vay ngn hn, vay di hn, n di hn, n ni b,): - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi ghi s k ton) N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi ghi s k ton) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). c) Khi pht sinh doanh thu, thu nhp khc bng ngoi t l tin mt, ghi: N TK 111 (1112) (T gi giao dch thc t hoc t gi giao dch BQLNH) C cc TK 511, 515, 711,... (T gi giao dch thc t hoc t gi giao dch BQLNH). ng thi ghi n bn N TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). d) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t (Phi thu ca khch hng, phi thu ni b,): - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi thu bng ngoi t, ghi: N TK 111 (1112) (T gi hi oi ti ngy giao dch) N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi) C cc TK 131, 136, 138,... (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn N TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi thu bng ngoi t, ghi: N TK 111 (1112) (T gi hi oi ti ngy giao dch) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi) C cc TK 131, 136, 138, (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn N TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). 22.2. K ton cc nghip v kinh t pht sinh trong k lin quan n ngoi t l tin mt ca hot ng u t XDCB (giai on trc hot ng). a) Khi mua ngoi vt t, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do ngi bn hoc bn nhn thu bn giao: - Nu pht sinh l chnh lch t gi trong giao dch bng ngoi t thanh ton mua vt t, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do ngi bn hoc bn nhn thu bn giao, ghi: N cc TK 151, 152, 211, 213, 241, (T gi hi oi ti ngy giao dch) N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (L t gi hi oi) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton).
ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li chnh lch t gi hi oi trong giao dch bng ngoi t thanh ton mua vt t, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do bn nhn thu bn giao, ghi: N cc TK 151, 152, 211, 213, 241, (T gi hi oi ngy giao dch) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton) C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (Li t gi). ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). b) Khi thanh ton n phi tr bng ngoi t (n phi tr ngi bn, n vay di hn, ngn hn, n ni b (nu c),): - Nu pht sinh l chnh lch t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342,(T gi ghi s k ton) N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (L t gi) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li chnh lch t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi ghi s k ton) C TK 111 (1112) (T gi ghi s k ton) C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (Li t gi hi oi). ng thi ghi n bn C TK 007 -Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). c) Hng nm, chnh lch t gi thc hin pht sinh trong giai on u t xy dng (giai on trc hot ng) c phn nh lu k trn TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) cho n khi hon thnh u t XDCB v c x l, hch ton theo quy nh (Xem hng dn TK 413 Chnh lch t gi hi oi). 22.3. K ton chnh lch t gi hi oi ca cc khon ngoi t l tin mt khi nh gi li cui nm thi im cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li s d TK 111 Tin mt c gc ngoi t theo t gi hi oi thi im cui nm ti chnh (T gi giao dch bnh qun lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im kho s lp bo co ti chnh), c th pht sinh chnh lch t gi hi oi (li hoc l). Doanh nghip phi chi tit khon chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li ca hot ng u t xy dng c bn (giai on trc hot ng) (TK 4132) v ca hot ng sn xut, kinh doanh (TK 4131): - Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi: N TK 111 (1112) C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132). - Nu pht sinh l t gi hi oi, ghi: N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132) C TK 111 (1112).
Quay v
TI KHON 112 TIN GI NGN HNG Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc khon tin gi ti Ngn hng ca doanh nghip. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Cn c hch ton trn Ti khon 112 Tin gi Ngn hng l cc giy bo C, bo N hoc bn sao k ca Ngn hng km theo cc chng t gc (U nhim chi, u nhim thu, sc chuyn khon, sc bo chi, ). 2. Khi nhn c chng t ca Ngn hng gi n, k ton phi kim tra, i chiu vi chng t gc km theo. Nu c s chnh lch gia s liu trn s k ton ca n v, s liu chng t gc vi s liu trn chng t ca Ngn hng th n v phi thng bo cho Ngn hng cng i chiu, xc minh v x l kp thi. Cui thng, cha xc nh c nguyn nhn chnh lch th k ton ghi s theo s liu ca Ngn hng trn giy bo N, bo C hoc bn sao k. S chnh lch (nu c) ghi vo bn N TK 138 Phi thu khc (1388) (Nu s liu ca k ton ln hn s liu ca Ngn hng) hoc ghi vo bn C TK 338 Phi tr, phi np khc (3388) (Nu s liu ca k ton nh hn s liu ca Ngn hng). Sang thng sau, tip tc kim tra, i chiu, xc nh nguyn nhn iu chnh s liu ghi s. 3. nhng n v c cc t chc, b phn ph thuc khng t chc k ton ring, c th m ti khon chuyn thu, chuyn chi hoc m ti khon thanh ton ph hp thun tin cho vic giao dch, thanh ton. K ton phi m s chi tit theo tng loi tin gi (ng Vit Nam, ngoi t cc loi). 4. Phi t chc hch ton chi tit s tin gi theo tng ti khon Ngn hng tin cho vic kim tra, i chiu. 5. Trng hp gi tin vo Ngn hng bng ngoi t th phi c quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im pht sinh (Sau y gi tt l t gi giao dch
BQLNH). Trng hp mua ngoi t gi vo Ngn hng c phn nh theo t gi mua thc t phi tr. Trng hp rt tin gi Ngn hng bng ngoi t th c quy i ra ng Vit Nam theo t gi ang phn nh trn s k ton TK 1122 theo mt trong cc phng php: Bnh qun gia quyn; Nhp trc, xut trc; Nhp sau, xut trc; Gi thc t ch danh. 6. Trong giai on sn xut, kinh doanh (K c hot ng u t xy dng c bn ca doanh nghip SXKD va c hot ng u t XDCB) cc nghip v kinh t pht sinh lin quan n tin gi ngoi t nu c pht sinh chnh lch t gi hi oi th cc khon chnh lch ny c hch ton vo bn C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi) hoc vo bn N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi). 7. Cc nghip v kinh t pht sinh trong giai on u t XDCB (giai on trc hot ng) nu c pht sinh chnh lch t gi hi oi th cc khon chnh lch t gi lin quan n tin gi ngoi t ny c hch ton vo TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132).
KT CU V NI DUNG PHN NH CA
TI KHON 112 TIN GI NGN HNG Bn N: - Cc khon tin Vit Nam, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu gi vo Ngn hng; - Chnh lch tng t gi hi oi do nh gi li s d tin gi ngoi t cui k. Bn C: - Cc khon tin Vit Nam, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu rt ra t Ngn hng; - Chnh lch gim t gi hi oi do nh gi li s d tin gi ngoi t cui k. S d bn N: S tin Vit Nam, ngoi t, vng bc, kim kh qu, qu hin cn gi ti Ngn hng. Ti khon 112 Tin gi Ngn hng, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1121 Tin Vit Nam: Phn nh s tin gi vo, rt ra v hin ang gi ti Ngn hng bng ng Vit Nam. - Ti khon 1122 Ngoi t: Phn nh s tin gi vo, rt ra v hin ang gi ti Ngn hng bng ngoi t cc loi quy i ra ng Vit Nam. - Ti khon 1123 Vng, bc, kim kh qu, qu: Phn nh gi tr vng, bc, kim kh qu, qu gi vo, rt ra, v hin ang gi ti Ngn hng. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Xut qu tin mt gi vo ti khon ti Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 111 Tin mt. 2. Nhn c giy bo C ca Ngn hng v s tin ang chuyn vo ti khon ca doanh nghip, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 113 Tin ang chuyn. 3. Nhn c tin ng trc hoc khi khch hng tr n bng chuyn khon, cn c giy bo C ca Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 131 Phi thu ca khch hng. 4. Thu hi cc khon tin k qu, k cc bng tin gi Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 144 Cm c, k qu, k cc ngn hn C TK 244 K qu, k cc di hn. 5. Nhn vn gp lin doanh, vn gp c phn do cc thnh vin gp vn chuyn n bng chuyn khon, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 411 Ngun vn kinh doanh. 6. Nhn k qu, k cc ngn hn, di hn bng tin gi Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 344 Nhn k qu, k cc di hn C TK 338 Phi tr, phi np khc (3388).
7. Thu hi cc khon u t ngn hn bng chuyn khon, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Gi vn) C TK 128 - u t ngn hn khc C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (li) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). 8. Thu tin bn sn phm, hng ha, cung cp dch v hoc thu t hot ng ti chnh, hot ng khc bng chuyn khon. 8.1. i vi doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, khi bn sn phm, hng ha, dch v v thu t cc hot ng khc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr bng tin gi Ngn hng, ghi: N TK 112 - Tin gi Ngn hng (Tng gi thanh ton)
C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi bn cha c thu GTGT) C TK 512- Doanh thu bn hng ni b (Gi bn cha c thu GTGT)
C TK 515- Doanh thu hot ng ti chnh (Khon thu cha c thu GTGT) C TK 711 - Thu nhp khc (Thu nhp cha c thu GTGT) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). 8.2. Thu tin bn sn phm, hng ha, cung cp dch v v cc khon thu t hot ng ti chnh, hot ng khc khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip bng tin gi Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 511 Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tng gi thanh ton) C TK 512 Doanh thu bn hng ni b (Tng gi thanh ton) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh C TK 711 Thu nhp khc. 9. Thu li tin gi Ngn hng, ghi: N TK 112 Tin gi Ngn hng C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh. 10. Rt tin gi Ngn hng v nhp qu tin mt, ghi: N TK 111 Tin mt C TK 112 Tin gi Ngn hng.
11. Chuyn tin gi Ngn hng i k qu, k cc (di hn, ngn hn). ghi: N TK 244 K qu, k cc di hn N TK 144 Cm c, k qu, k cc ngn hn C TK 112 Tin gi Ngn hng. 12. Chuyn tin gi ngn hng i u t ti chnh ngn hn, ghi: N TK 121 - u t chng khon ngn hn N TK 128 - u t ngn hn khc C TK 112 Tin gi Ngn hng. 13. Tr tin mua vt t, cng c, hng ha v dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr bng chuyn khon, y nhim chi hoc sc: + Trng hp k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, khi pht sinh, ghi: N TK 152 Nguyn liu, vt liu N TK 153 Cng c, dng c N TK 156 Hng ha N TK 157 Hng gi i bn N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 112 Tin gi Ngn hng. + Trng hp k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k, khi pht sinh, ghi: N TK 611 Mua hng N TK 133 Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 112 Tin gi Ngn hng. 14. Tr tin mua TSC, BS u t, u t di hn, chi ph u t XDCB phc v cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr bng chuyn khon, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh N TK 213 - TSC v hnh N TK 217 - Bt ng sn u t N TK 221 - u t vo cng ty con N TK 222 - Vn gp lin doanh N TK 223 - u t vo cng ty lin kt
N TK 228 - u t di hn khc N TK 241 - XDCB d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c),... C TK 112 - Tin gi Ngn hng. 15. Thanh ton cc khon n phi tr bng chuyn khon, ghi: N TK 311 - Vay ngn hn N TK 315 - N di hn n hn tr N TK 331 - Phi tr cho ngi bn N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc N TK 336 - Phi tr ni b N TK 338 - Phi tr, phi np khc N TK 341 - Vay di hn N TK 342 - N di hn,... C TK 112 - Tin gi Ngn hng. 16. Tr vn gp hoc tr c tc, li nhun cho cc bn gp vn, chi cc qu doanh nghip, bng tin gi Ngn hng, ghi: N TK 411 - Ngun vn kinh doanh N TK 421 - Li nhun cha phn phi N cc TK 414, 415, 418,... C TK 112 Tin gi Ngn hng. 17. Thanh ton cc khon chit khu thng mi, gim gi hng bn, hng bn b tr li thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr cho ngi mua bng chuyn khon, ghi: N TK 521 - Chit khu thng mi N TK 531 - Hng bn b tr li N TK 532 - Gim gi hng bn N TK 3331- Thu GTGT phi np (33311) C TK 112 Tin gi Ngn hng. 18. Chi bng tin gi Ngn hng lin quan n cc khon chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung, chi ph bn hng, chi ph qun l doanh nghip, chi ph hot ng ti chnh, chi ph khc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng N TK 627 - Chi ph sn xut chung N TK 641 - Chi ph bn hng
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip N TK 635 - Chi ph ti chnh N TK 811 - Chi ph khc N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 112 - Tin gi Ngn hng. 19. Cc nghip v kinh t lin quan n ngoi t
19.1. K ton cc nghip v kinh t pht sinh trong k lin quan n ngoi t ca hot ng kinh doanh, k c hot ng u t XDCB ca doanh nghip sn xut, kinh doanh.
a) Khi mua vt t, hng ha, TSC, dch v thanh ton bng tin gi ngoi t. - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch mua ngoi vt t, hng ha, TSC, dch v, ghi: N cc TK 151, 152, 153, 156, 211, 213, 241, 623, 627, 641, 642,133, (Theo t gi hi oi ti ngy giao dch). N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi) C TK 112 (1122) (Theo t gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch mua ngoi vt t, hng ha, dch v, TSC, ghi: N cc TK 151, 152, 153, 156, 211, 213, 241, 623, 627, 641, 642,133, (Theo t gi hi oi ti ngy giao dch). C TK 112 (1122) (Theo t gi ghi s k ton) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi) ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Khi thanh ton n phi tr (n phi tr ngi bn, n vay ngn hn, vay di hn, n di hn, n ni b) + Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr bng ngoi t, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi ghi s k ton). N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi)
C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). + Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr bng ngoi t, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342 (T gi ghi s k ton). N TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi) C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). b) Khi pht sinh doanh thu, thu nhp khc bng ngoi t, ghi: N TK 112 (1122) (T gi giao dch thc t hoc t gi giao dch BQLNH) C cc TK 511, 515, 711,... (T gi giao dch thc t hoc t gi giao dch BQLNH) ng thi ghi n bn N TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). c) Khi thu c tin n phi thu bng ngoi t (Phi thu ca khch hng, phi thu ni b) - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi thu bng ngoi t, ghi: N TK 112 (1122) (T gi hi oi ngy giao dch) N TK 635 Chi ph ti chnh (L t gi hi oi) C cc TK 131, 136, 138,... (T gi ghi s k ton) ng thi ghi n bn N TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi thu bng ngoi t, ghi: N TK 112 (1122) (T gi hi oi ti ngy giao dch) C TK 515 Doanh thu hot ng ti chnh (Li t gi hi oi) C cc TK 131, 136, 138, (T gi hi oi ghi s k ton) ng thi ghi n bn N TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT).
19.2. K ton cc nghip v kinh t pht sinh trong k lin quan n ngoi t ca hot ng u t xy dng c bn (giai on trc hot ng) a) Khi mua ngoi hng ha, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do ngi bn hoc bn nhn thu bn giao: - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch bng ngoi t thanh ton mua vt t, dch v, TSC, thit b, khi lng xy dng, lp t do bn nhn thu bn giao, ghi: N cc TK 151, 152, 211, 213, 241 (T gi hi oi ti ngy giao dch) N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (L t gi hi oi) C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch bng ngoi t thanh ton mua hng ha, dch v, TSC, thit b khi lng xy dng, lp t do bn nhn thu bn giao, ghi: N cc TK 151, 152, 211, 213, 241 (T gi hi oi ti ngy giao dch) C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton) C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (Li t gi) ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). b) Khi thanh ton n phi tr bng ngoi t (N phi tr ngi bn, n vay di hn, ngn hn, n ni b (nu c). - Nu pht sinh l t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr bng ngoi t, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi hi oi ghi s k ton). N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (L t gi) C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton). ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). - Nu pht sinh li t gi hi oi trong giao dch thanh ton n phi tr bng ngoi t, ghi: N cc TK 311, 315, 331, 336, 341, 342, (T gi ghi s k ton) C TK 112 (1122) (T gi ghi s k ton). C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) (Li t gi).
ng thi ghi n bn C TK 007 - Ngoi t cc loi (TK ngoi Bng CKT). c) Hng nm chnh lch t gi thc hin pht sinh trong giai on u t xy dng (giai on trc hot ng) c phn nh ly k trn TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4132) cho n khi hon thnh u t xy dng c bn v c x l theo quy nh (Xem ni dung TK 413 Chnh lch t gi hi oi). 19.3. K ton nh gi li cui nm cc khon tin gi ngoi t thi im cui nm ti chnh, doanh nghip phi nh gi li cc khon tin gi ngoi t theo t gi hi oi thi im cui nm ti chnh l t gi giao dch bnh qun lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im cui nm ti chnh. Doanh nghip phi hch ton chi tit khon chnh lch t gi hi oi pht sinh do nh gi li cc khon mc tin t ny ca hot ng u t xy dng c bn (giai on trc hot ng) vo TK 4132 v ca hot ng sn xut, kinh doanh vo TK 4131. - Nu pht sinh li t gi hi oi, ghi: N TK 112 (1122) C TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132). - Nu pht sinh l t gi hi oi ghi: N TK 413 Chnh lch t gi hi oi (4131, 4132) C TK 112 (1122).
Quay v
TI KHON 113
TIN ANG CHUYN Ti khon ny dng phn nh cc khon tin ca doanh nghip np vo Ngn hng, Kho bc Nh nc, gi bu in chuyn cho Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C, tr cho n v khc hay lm th tc chuyn tin t ti khon ti Ngn hng tr cho n v khc nhng cha nhn c giy bo N hay bn sao k ca Ngn hng. Tin ang chuyn gm tin Vit Nam v ngoi t ang chuyn trong cc trng hp sau: - Thu tin mt hoc sc np thng vo Ngn hng; - Chuyn tin qua bu in tr cho n v khc;
- Thu tin bn hng np thu vo Kho bc (Giao tin tay ba gia doanh nghip vi ngi mua hng v Kho bc Nh nc).
KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 113 - TIN ANG CHUYN
Bn N: - Cc khon tin mt hoc sc bng tin Vit Nam, ngoi t np vo Ngn hng hoc gi bu in chuyn vo Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C; - Chnh lch tng t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t tin ang chuyn cui k.
Bn C:
- S kt chuyn vo Ti khon 112 - Tin gi Ngn hng, hoc ti khon c lin quan; - Chnh lch gim t gi hi oi do nh gi li s d ngoi t tin ang chuyn cui k.
S d bn N: Cc khon tin cn ang chuyn cui k. Ti khon 113 - Tin ang chuyn, c 2 ti khon cp 2:
- Ti khon 1131 - Tin Vit Nam: Phn nh s tin Vit Nam ang chuyn. - Ti khon 1132 - Ngoi t: Phn nh s ngoi t ang chuyn. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Thu tin bn hng, tin n ca khch hng hoc cc khon thu nhp khc bng tin mt hoc sc np thng vo Ngn hng (khng qua qu) nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi: N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132) C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Thu n ca khch hng) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (Nu c) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v
C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh C TK 711 - Thu nhp khc. 2. Xut qu tin mt gi vo Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi: N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132) C TK 111 - Tin mt (1111, 1112). 3. Lm th tc chuyn tin t ti khon Ngn hng tr cho ch n nhng cha nhn c giy bo N ca Ngn hng, ghi: N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132) C TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122). 4. Khch hng tr trc tin mua hng bng sc, n v np sc vo Ngn hng nhng cha nhn c giy bo C ca Ngn hng, ghi: N TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 5. Ngn hng bo C cc khon tin ang chuyn vo ti khon tin gi ca n v, ghi: N TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122) C TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132). 6. Ngn hng bo N cc khon tin ang chuyn chuyn cho ngi bn, ngi cung cp dch v, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 113 - Tin ang chuyn (1131, 1132). 7. Cui nin k ton, cn c vo t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b, nh gi li s d ngoi t trn Ti khon 113 "Tin ang chuyn": - Nu chnh lch t gi tng, ghi: N TK 113 - Tin ang chuyn (1132) C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi. - Nu chnh lch t gi gim, ghi: N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi C TK 113 - Tin ang chuyn (1132).
Quay v
TI KHON 121
U T CHNG KHON NGN HN Ti khon ny dng phn nh tnh hnh mua, bn v thanh ton chng khon (C phiu, tri phiu, tn phiu) c thi hn thu hi khng qu mt nm hoc mua vo, bn ra chng khon kim li. Chng khon u t ngn hn bao gm: - C phiu c th giao dch trn th trng chng khon; - Tri phiu gm tri phiu cng ty, tri phiu chnh ph; - Cc loi chng khon khc theo qui nh ca php lut.
HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU
1. Chng khon u t ngn hn phi c ghi s k ton theo gi thc t mua chng khon (gi gc), bao gm: Gi mua cng (+) cc chi ph mua (nu c) nh chi ph mi gii, giao dch, cung cp thng tin, thu, l ph v ph ngn hng. 2. Chng khon u t ngn hn bao gm c nhng chng khon di hn c mua vo bn th trng chng khon m c th thu hi vn trong thi hn khng qu mt nm. 3. Cui nin k ton, nu gi tr th trng ca chng khon u t ngn hn b gim xung thp hn gi gc, k ton c lp d phng gim gi u t chng khon ngn hn. 4. K ton phi m s chi tit theo di tng loi chng khon u t ngn hn m n v ang nm gi (Theo tng loi c phiu, tri phiu, chng khon c gi tr khc; Theo tng loi i tc u t; Theo tng loi mnh gi v gi mua thc t).
KT CU V NI DUNG PHN NH CA
TI KHON 121 - U T CHNG KHON NGN HN
Bn N: Tr gi thc t chng khon u t ngn hn mua vo.

Bn C: Tr gi thc t chng khon u t ngn hn bn ra, o hn hoc c thanh ton. S d bn N: Tr gi thc t chng khon u t ngn hn do doanh nghip ang nm gi.
Ti khon 121 - u t chng khon ngn hn, c 2 ti khon cp 2: - Ti khon 1211 - C phiu: Phn nh tnh hnh mua, bn c phiu vi mc ch nm gi bn kim li. - Ti khon 1212 - Tri phiu, tn phiu, k phiu: Phn nh tnh hnh mua, bn v thanh ton cc loi tri phiu, tn phiu, k phiu ngn hn. PHNG PHP HCH TON K TON
MT S NGHIP V KINH T CH YU
1. Khi mua chng khon u t ngn hn, cn c vo chi ph thc t mua (Gi mua cng (+) Chi ph mi gii, giao dch, chi ph thng tin, l ph, ph ngn hng), ghi: N TK 121 - u t chng khon ngn hn C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 111 - Tin mt C TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 141 - Tm ng C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn. 2. nh k tnh li v thu li tn phiu, tri phiu, k phiu: a) Trng hp nhn tin li v s dng tin li tip tc mua b sung tri phiu, tn phiu (khng mang tin v doanh nghip m s dng tin li mua ngay tri phiu), ghi: N TK 121 - u t chng khon ngn hn C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh. b) Trng hp nhn li bng tin, ghi; N cc TK 111, 112,.... C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
c) Trng hp nhn li u t bao gm c khon li u t dn tch trc khi mua li khon u t th phi phn b s tin li ny. Ch ghi nhn l doanh thu hot ng ti chnh phn tin li ca cc k m doanh nghip mua khon u t ny; Khon tin li dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t c ghi gim gi tr ca chnh khon u t , ghi: N cc TK 111, 112,... (Tng tin li thu c) C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Phn tin li u t dn tch trc khi doanh nghip mua li khon u t) C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Phn tin li ca cc k m doanh nghip mua khon u t ny). 3. nh k nhn c tc (nu c), ghi: N cc TK 111, 112,.... N TK 138 - Phi thu khc (Cha thu c tin ngay) C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh. 4. Khi chuyn nhng chng khon u t ngn hn, cn c vo gi bn chng khon: a) Trng hp c li, ghi: N cc TK 111, 112,... (Tng gi thanh ton) N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton) C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Gi vn) C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Chnh lch gia gi bn ln hn gi vn). b) Trng hp b l, ghi: N cc TK 111, 112 hoc 131 (Tng gi thanh ton) N TK 635 - Chi ph ti chnh (Chnh lch gia gi bn nh hn gi vn) C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Gi vn). c) Cc chi ph v bn chng khon, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh C cc TK 111, 112,... 5. Thu hi hoc thanh ton chng khon u t ngn hn o hn, ghi: N cc TK 111, 112 hoc 131
C TK 121 - u t chng khon ngn hn (Gi vn) C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh.
Quay v
TI KHON 128 U T NGN HN KHC Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca cc khon u t ngn hn khc bao gm c cc khon cho vay m thi hn thu hi khng qu mt nm Trong cc trng hp u t bng tin hoc hin vt (nh: Ti sn c nh, nguyn liu, vt liu, hng ha) gi tr khon u t c tnh theo gi tha thun ca cc bn tham gia u t i vi cc ti sn a i u t. Phn chnh lch (nu c) gia gi tr ghi s k ton ca n v vi gi tr ti sn c nh gi li phn nh vo bn N Ti khon 811 hoc bn C Ti khon 711. K ton phi m s chi tit theo di tng khon u t, tng hp ng cho vay.
KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 128 - U T NGN HN KHC
Bn N: Gi tr cc khon u t ngn hn khc tng.

Bn C:
Gi tr cc khon u t ngn hn khc gim.

S d bn N:
Gi tr cc khon u t ngn hn khc hin cn. Ti khon 128 - u t ngn hn khc, c 2 ti khon cp 2: - Ti khon 1281 - Tin gi c k hn: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c ca tin gi c k hn. - Ti khon 1288 - u t ngn hn khc: Phn nh tnh hnh tng, gim v s hin c ca cc khon u t ngn hn khc. PHNG PHP HCH TON K TON
MT S NGHIP V KINH T CH YU
1. Khi dng vn bng tin u t ngn hn, ghi: N TK 128 - u t ngn hn khc (1281, 1288) C cc TK 111, 112,.... 2. Doanh nghip a i u t bng vt t, sn phm, hng ha v thi gian nm gi cc khon u t di 1 nm: a) Nu gi tr vt t, sn phm, hng ha a i u t c nh gi li cao hn gi tr ghi s k ton, ghi: N TK 128 - u t ngn hn khc (1288) C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 155 - Thnh phm C TK 156 - Hng ha C TK 711- Thu nhp khc (s chnh lch gia gi tr vt t, hng ha c nh gi li ln hn gi tr ghi s). b) Nu gi tr vt t, sn phm, hng ha a i u t c nh gi li nh hn gi tr ghi trn s k ton, ghi: N TK 128 - u t ngn hn khc (1288) N TK 811 - Chi ph khc (s chnh lch gia gi tr vt t, hng ha c nh gi li nh hn gi tr ghi s) C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 155 - Thnh phm C TK 156 - Hng ha. 2. Khi thu hi cc khon u t ngn hn khc, ghi: N cc TK 111, 112, 152, 156, 211,.... N TK 635 - Chi ph ti chnh (Trng hp l) C TK 128 - u t ngn hn khc (1281, 1288) (Gi vn) C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Trng hp li).
Quay v
TI KHON 129 D PHNG GIM GI U T NGN HN Ti khon ny dng phn nh s hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc khon d phng gim gi u t ngn hn. D phng gim gi u t ngn hn c lp ghi nhn cc khon l c th pht sinh do s gim gi ca cc chng khon ngn hn doanh nghip ang nm gi c th xy ra.
HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Vic trch lp v hon nhp khon d phng gim gi u t ngn hn c thc hin thi im kho s k ton lp bo co ti chnh nm. i vi cc doanh nghip c lp bo co ti chnh gia nin nu c bin ng ln v lp d phng th c iu chnh trch thm hoc hon nhp. 2. Mc lp d phng gim gi u t ngn hn c xc nh bng chnh lch gia gi tr thun c th thc hin c (gi th trng) v gi gc ghi trn s k ton. Nu s d phng phi lp k ny cao hn s d d phng lp cui k k ton trc th s chnh lch c ghi nhn vo chi ph ti chnh trong k. Nu s d phng phi lp nm nay thp hn s d d phng lp ang ghi trn s k ton th s chnh lch c ghi gim chi ph ti chnh.
3. iu kin trch lp cc khon d phng gim gi u t ngn hn l: - Chng khon ca doanh nghip c doanh nghip u t theo ng quy nh ca php lut; - c t do mua, bn trn th trng m ti thi im kim k, lp bo co ti chnh c gi th trng gim xung so vi gi gc ghi trn s k ton. (Chng khon khng c mua bn t do th khng c lp d phng). 4. Doanh nghip phi lp d phng cho tng loi chng khon u t ngn hn khi c bin ng gim gi ti thi im cui k k ton nm theo cng thc: Mc d phng gim gi u t chng khon = ngn hn S lng chng khon b gim gi ti thi im cui k k ton nm x Gi gc chng khon ghi trn s k ton Gi th trng ca - chng khon u t ngn hn
Doanh nghip phi xc nh s d phng cn lp cho tng loi chng khon u t ngn hn b gim gi v c tng hp vo bng k chi tit d phng gim gi chng khon u t so snh vi s lp cui k k ton trc xc nh s phi lp thm hoc hon nhp ghi gim chi ph ti chnh.
KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 129 - D PHNG GIM GI U T NGN HN
Bn N:
Hon nhp s d phng gim gi chng khon u t ngn hn k ny phi lp nh hn s lp cui k trc.
Bn C:
Trch lp d phng gim gi chng khon u t ngn hn (S cn trch lp ln u v s chnh lch gia s d phng k ny phi lp ln hn s lp cui k trc).
S d bn C:
S d phng gim gi chng khon u t ngn hn hin c cui k.
PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Cui k k ton, cn c vo bin ng gim gi ca cc khon u t ngn hn hin c, tnh ton mc d phng cn lp ln u, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh C TK 129 - D phng gim gi u t ngn hn.
2. Cui k k ton sau: - Nu khon d phng gim gi khon u t ngn hn phi lp k k ton ny nh hn khon d phng gim gi khon u t ngn hn lp cui k k ton trc th s chnh lch nh hn phi c hon nhp, ghi:
N TK 129 - D phng gim gi u t ngn hn C TK 635 - Chi ph ti chnh. - Nu khon d phng gim gi khon u t ngn hn phi lp k k ton ny ln hn khon d phng gim gi khon u t ngn hn lp cui k k ton trc th phi trch lp thm theo s chnh lch ln hn, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh C TK 129 - D phng gim gi u t ngn hn.
Quay v
TI KHON 131 PHI THU CA KHCH HNG Ti khon ny dng phn nh cc khon n phi thu v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ca doanh nghip vi khch hng v tin bn sn phm, hng ha, BS u t, TSC, cung cp dch v. Ti khon ny cn dng phn nh cc khon
phi thu ca ngi nhn thu XDCB vi ngi giao thu v khi lng cng tc XDCB hon thnh. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU
1. N phi thu cn c hch ton chi tit cho tng i tng phi thu, theo tng ni dung phi thu, theo di chi tit phi thu ngn hn, phi thu di hn v ghi chp theo tng ln thanh ton.
i tng phi thu l cc khch hng c quan h kinh t vi doanh nghip v mua sn phm, hng ho, nhn cung cp dch v, k c TSC, bt ng sn u t. 2. Khng phn nh vo ti khon ny cc nghip v bn sn phm, hng ho, BS u t, TSC, cung cp dch v thu tin ngay (Tin mt, sc hoc thu qua Ngn hng). 3. Trong hch ton chi tit ti khon ny, k ton phi tin hnh phn loi cc khon n, loi n c th tr ng hn, khon n kh i hoc c kh nng khng thu hi c, c cn c xc nh s trch lp d phng phi thu kh i hoc c bin php x l i vi khon n phi thu khng i c. 4. Trong quan h bn sn phm, hng ho, cung cp dch v theo tho thun gia doanh nghip vi khch hng, nu sn phm, hng ho, BS u t giao, dch v cung cp khng ng theo tho thun trong hp ng kinh t th ngi mua c th yu cu doanh nghip gim gi hng bn hoc tr li s hng giao. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 131 - PHI THU CA KHCH HNG Bn N: - S tin phi thu ca khch hng v sn phm, hng ha, BS u t, TSC giao, dch v cung cp v c xc nh l bn trong k; - S tin tha tr li cho khch hng. Bn C: - S tin khch hng tr n; - S tin nhn ng trc, tr trc ca khch hng; - Khon gim gi hng bn cho khch hng sau khi giao hng v khch hng c khiu ni; - Doanh thu ca s hng bn b ngi mua tr li (C thu GTGT hoc khng c thu GTGT); - S tin chit khu thanh ton v chit khu thng mi cho ngi mua. S d bn N: S tin cn phi thu ca khch hng. Ti khon ny c th c s d bn C. S d bn C phn nh s tin nhn trc, hoc s thu nhiu hn s phi thu ca khch hng chi tit theo tng i tng c th.
Khi lp Bng Cn i k ton, phi ly s d chi tit theo tng i tng phi thu ca ti khon ny ghi c hai ch tiu bn "Ti sn" v bn "Ngun vn". PHNG PHP HCH TON K TON MT S HOT NG KINH T CH YU Doanh thu ca khi lng sn phm, hng ha, bt ng sn u t xut bn, dch v cung cp c xc nh l tiu th. K ton ghi s tin phi thu ca khch hng nhng cha thu:
1.
- i vi hng ha, dch v, bt ng sn u t thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo gi bn cha c thu GTGT, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi bn cha c thu GTGT) (5111, 5112, 5113, 5117) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). - i vi hng ho, dch v, bt ng sn u t khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, k ton phn nh doanh thu bn hng v cung cp dch v theo tng gi thanh ton, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tng gi thanh ton) (5111, 5112, 5113, 5117). 2. Trng hp hng bn b khch hng tr li: - i vi hng ho thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 531 - Hng bn b tr li (Gi bn cha c thu GTGT) N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (S thu GTGT ca hng bn b tr li) C TK 131 - Phi thu ca khch hng C cc TK 111, 112,... - i vi hng ha khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, doanh thu hng bn b tr li, ghi: N TK 531 - Hng bn b tr li C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 3. Cn c chng t xc nhn s tin c gim gi ca lng hng bn cho khch hng khng ph hp vi quy cch, cht lng hng ho ghi trong hp ng, nu khch hng cha thanh ton s tin mua hng, k ton ghi gim tr s tin phi thu ca khch hng v s tin gim gi hng bn: - i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 532 - Gim gi hng bn (Gi cha c thu GTGT) N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (Thu GTGT ca hng gim gi) C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng s tin gim gi).
- i vi hng ha khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc hng ho thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr nhng doanh nghip np thu GTGT theo phng php trc tip, k ton phn nh s tin gim gi hng bn, ghi: N TK 532 - Gim gi hng bn C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 4. Nhn c tin do khch hng tr (K c tin li ca s n - nu c) lin quan n sn phm, hng ha, BS u t bn, dch v cung cp, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Phn tin li). 5. S chit khu thanh ton phi tr cho ngi mua do ngi mua thanh ton tin mua hng trc thi hn quy nh, tr vo khon n phi thu ca khch hng, ghi: N TK 111 - Tin mt N TK 112 - Tin gi Ngn hng N TK 635 - Chi ph ti chnh (S tin chit khu thanh ton) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 6. S chit khu thng mi phi tr cho ngi mua tr vo khon n phi thu ca khch hng, ghi: N TK 521 - Chit khu thng mi N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 7. Nhn tin ng trc ca khch hng theo hp ng bn hng hoc cung cp dch v, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 8. Phng php k ton cc khon phi thu ca nh thu i vi khch hng lin quan n hp ng xy dng: 8.1. Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo tin k hoch, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c c tnh mt cch ng tin cy, k ton cn c vo chng t phn nh doanh thu tng ng vi phn cng vic hon thnh (khng phi ha n) do nh thu t xc nh, ghi: N TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v. - Cn c vo ha n c lp theo tin k hoch phn nh s tin khch hng phi tr theo tin k hoch ghi trong hp ng, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 337 - Thanh ton theo tin k hoch hp ng xy dng C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311).
8.2. Trng hp hp ng xy dng quy nh nh thu c thanh ton theo gi tr khi lng thc hin, khi kt qu thc hin hp ng xy dng c xc nh mt cch ng tin cy v c khch hng xc nhn, k ton phi lp ha n trn c s phn cng vic hon thnh c khch hng xc nhn, cn c vo ha n, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v. 8.3. Khon tin thng thu c t khch hng tr ph thm cho nh thu khi thc hin hp ng t hoc vt mt s ch tiu c th c ghi trong hp ng, ghi: N TK 131- Phi thu ca khch hng C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v. 8.4. Khon bi thng thu c t khch hng hay cc bn khc b p cho cc chi ph khng bao gm trong gi tr hp ng (v d: S chm tr do khch hng gy nn; sai st trong cc ch tiu k thut hoc thit k v cc tranh chp v cc thay i trong vic thc hin hp ng), ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v. 8.5. Khi nhn c tin thanh ton khi lng cng trnh hon thnh hoc khon ng trc t khch hng, ghi: N cc TK 111, 112,... C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 9. K ton cc khon phi thu ca khch hng ti n v nhn u thc nhp khu: 9.1. Khi nhn ca n v u thc nhp khu mt khon tin mua hng tr trc m LC..., cn c cc chng t lin quan, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Chi tit cho tng n v giao u thc nhp khu). 9.2. Khi chuyn tin hoc vay ngn hng k qu m LC (Nu thanh ton bng th tn dng), cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn C cc TK 111, 112, 311,..... 9.3. Khi nhp khu vt t, thit b, hng ha cn phn nh cc nghip v sau: - S tin hng y thc nhp khu phi thanh ton h vi ngi bn cho bn giao u thc, cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng (Nu hng mua ang i ng) N TK 156 - Hng ha (Nu hng v nhp kho) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit cho tng ngi bn).
- Trng hp nhn hng ca nc ngoi khng nhp kho chuyn giao thng cho n v u thc nhp khu, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit n v u thc nhp khu) C TK 331- Phi tr cho ngi bn (Chi tit ngi bn nc ngoi). - Thu nhp khu phi np h cho n v u thc nhp khu, cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng N TK 156 - Hng ha C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu). Trng hp nhn hng ca nc ngoi khng nhp kho chuyn giao thng cho n v u thc nhp khu, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit n v u thc nhp khu) C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu). - Thu gi tr gia tng hng nhp khu phi np h cho n v u thc nhp khu, cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng N TK 156 - Hng ha C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312). Trng hp nhn hng ca nc ngoi khng qua nhp kho chuyn giao thng cho n v u thc nhp khu, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit n v u thc nhp khu) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312). - Thu tiu th c bit phi np h cho n v u thc nhp khu, cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng N TK 156 - Hng ha C TK 3332 - Thu tiu th c bit. Trng hp nhn hng ca nc ngoi khng qua nhp kho chuyn giao thng cho n v u thc nhp khu, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit n v u thc nhp khu) C TK 3332 - Thu tiu th c bit. - Khi tr hng cho n v u thc nhp khu, cn c vo Ha n GTGT xut tr hng v cc chng t lin quan, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Chi tit cho tng n v u thc NK) C TK 156 - Hng ha (Gi tr hng nhp khu bao gm cc khon thu phi np) C TK 151 - Hng mua ang i ng. 9.4. i vi ph u thc nhp khu v thu GTGT tnh trn ph u thc nhp khu, cn c vo Ho n GTGT v cc chng t lin quan, k ton phn nh doanh thu ph u thc nhp khu, ghi: N cc TK 131, 111, 112,... (Tng gi thanh ton) C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113) C TK 3331 - Thu GTGT phi np.
9.5. i vi cc khon chi h cho n v u thc nhp khu lin quan n hot ng nhn u thc nhp khu (Ph ngn hng, ph gim nh hi quan, chi thu kho, thu bi chi bc xp, vn chuyn hng...), cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Chi tit cho tng n v u thc NK) C TK 111, 112,... 9.6. Khi n v u thc nhp khu chuyn tr nt s tin hng nhp khu, tin thu nhp khu, thu GTGT hng nhp khu, thu tiu th c bit (Nu n v u thc nh np h vo NSNN cc khon thu ny), v cc khon chi h cho hot ng u thc nhp khu, ph u thc nhp khu, cn c vo cc chng t lin quan, ghi: N cc TK 111, 112,... C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Chi tit cho tng n v u thc NK). 9.7. Khi thanh ton h tin hng nhp khu vi ngi bn cho n v u thc nhp khu, cn c cc chng t lin quan, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Chi tit cho tng ngi bn) C cc TK 112, 144,... 9.8. Khi np h thu nhp khu, thu GTGT hng nhp khu, thu tiu th c bit vo NSNN, cn c cc chng t lin quan, ghi: N cc TK 3331, 3332, 3333,... C cc TK 111, 112,... 9.9. Trng hp n v nhn u thc nhp khu lm th tc np cc loi thu lin quan n hng nhp khu, n v u thc nhp khu t np cc khon thu ny vo NSNN, cn c cc chng t lin quan, k ton phn nh s tin n v u thc nhp khu np vo NSNN, ghi: N cc TK 3331, 3332, 3333,... C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Chi tit cho tng n v u thc nhp khu). 10. Trng hp khch hng khng thanh ton bng tin m thanh ton bng hng (Theo phng thc hng i hng), cn c vo gi tr vt t, hng ho nhn trao i (Tnh theo gi tr hp l ghi trong Ho n GTGT hoc Ho n bn hng ca khch hng) tr vo s n phi thu ca khch hng, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu N TK 153 - Cng c, dng c N TK 156 - Hng ha N TK 611- Mua hng (Trng hp k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. 11. Trng hp pht sinh khon n phi thu kh i thc s khng th thu n c phi x l xo s:
- Cn c vo bin bn x l xa n, ghi: N TK 139 - D phng phi thu kh i (S lp d phng) N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (S cha lp d phng) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. ng thi, ghi n vo bn N TK 004 "N kh i x l" (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton) nhm tip tc theo di trong thi hn quy nh c th truy thu ngi mc n s tin . 12. Cui nin k ton, s d n phi thu ca khch hng c gc ngoi t c nh gi theo t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im lp bo co ti chnh: - Nu t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b ti thi im lp bo co ti chnh ln hn t gi ang phn nh trn s k ton Ti khon 131 c gc ngoi t th s chnh lch t gi hi oi, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131). - Nu t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc cng b ti thi im lp bo co ti chnh nh hn t gi ang phn nh trn s k ton Ti khon 131 c gc ngoi t th s chnh lch t gi hi oi, ghi: N TK 413 - Chnh lch t gi hi oi (4131) C TK 131 - Phi thu ca khch hng. - X l chnh lch t gi hi oi do nh gi li cui nin k ton cc khon phi thu ca khch hng c gc ngoi t theo t gi hi oi cui k (Xem hng dn Ti khon 413).
Quay v
TI KHON 133 THU GI TR GIA TNG C KHU TR Ti khon ny dng phn nh s thu GTGT u vo c khu tr, khu tr v cn c khu tr ca doanh nghip. Thu GTGT u vo c khu tr l thu GTGT ca hng ha, dch v dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT. Thu GTGT u vo bng (=) Tng s thu GTGT ghi trn Ho n GTGT mua hng ho, dch v (bao gm c ti sn c nh) dng cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v chu thu GTGT, s thu GTGT ghi trn chng t np thu ca hng ho nhp khu, hoc chng t np thu GTGT thay cho pha nc ngoi theo quy nh ca B Ti chnh p dng i vi cc t chc, c nhn nc ngoi c hot ng kinh doanh ti Vit Nam khng thuc cc hnh thc u t theo Lut u t nc ngoi ti Vit Nam. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU
1. Ti khon 133 ch p dng i vi doanh nghip thuc i tng np thu GTGT theo phng php khu tr thu, khng p dng i vi hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT theo phng php trc tip v hng ha dch v khng thuc i tng chu thu GTGT. 2. i vi hng ha, dch v mua vo dng ng thi cho sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT v khng thuc i tng chu thu GTGT th doanh nghip phi hch ton ring thu GTGT u vo c khu tr v thu GTGT u vo khng c khu tr. Trng hp khng th hch ton ring c th s thu GTGT u vo c hch ton vo Ti khon 133. Cui k, k ton phi xc nh s thu GTGT c khu tr theo t l (%) gia doanh thu bn hng, cung cp dch v thuc i tng chu thu GTGT so vi tng doanh thu bn hng, cung cp dch v pht sinh trong k. S thu GTGT u vo khng c khu tr c tnh vo gi vn ca hng bn ra hoc chi ph sn xut, kinh doanh tu theo tng trng hp c th. Trng hp s thu GTGT khng c khu tr c gi tr ln th tnh vo gi vn hng bn ra trong k tng ng vi doanh thu trong k, s cn li c tnh vo gi vn hng bn ra ca k k ton sau. 3. Trng hp doanh nghip mua hng ha, dch v dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT theo phng php trc tip, dng vo hot ng s nghip, d n c trang tri bng ngun kinh ph s nghip, d n, hoc dng vo hot ng phc li, khen thng c trang tri bng qu phc li, khen thng ca doanh nghip th s thu GTGT u vo khng c khu tr v khng hch ton vo Ti khon 133. S thu GTGT u vo khng c khu tr c tnh vo gi tr ca vt t, hng ha, ti sn c nh, dch v mua vo. 4. Trng hp hng ha, dch v mua vo c dng chng t c th (nh tem bu in, v cc vn ti...) ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT th doanh nghip c cn c vo gi hng ho, dch v mua vo c thu GTGT xc nh gi khng c thu v thu GTGT u vo c khu tr theo phng php tnh c quy nh ti im b, khon 1.2, Mc I, Phn III Thng t s 120/2003/TT-BTC ngy 12/12/2003 ca B Ti chnh. 5. i vi c s sn xut nng, lm, ng nghip xut khu sn phm do mnh trc tip nui, trng, nh bt khai thc, th ch c khu tr thu u vo ca hng ha, dch v s dng trc tip cho giai on khai thc. 6. Hng ho mua vo b tn tht do thin tai, ha hon, b mt, xc nh do trch nhim ca cc t chc, c nhn phi bi thng th thu GTGT u vo ca s hng ho ny c tnh vo gi tr hng ho tn tht phi bi thng, khng c tnh vo s thu GTGT u vo c khu tr khi k khai thu GTGT phi np. 7. Thu GTGT u vo pht sinh trong thng no th c k khai khu tr khi xc nh thu GTGT phi np ca thng . Nu s thu GTGT u vo c khu tr
ln hn s thu GTGT u ra th ch khu tr thu GTGT u vo bng (=) s thu GTGT u ra ca thng , s thu GTGT u vo cn li c khu tr tip vo k tnh thu sau hoc c xt hon thu theo quy nh ca Lut thu GTGT. Trng hp Ha n GTGT hoc chng t np thu GTGT u vo ca hng ho, dch v mua vo pht sinh trong thng nhng cha k khai kp trong thng th c k khai khu tr vo cc thng tip sau theo quy nh ca Lut thu GTGT. 8. Vn phng Tng cng ty khng trc tip hot ng kinh doanh khng thuc i tng np thu GTGT th khng c khu tr hay hon thu GTGT u vo ca hng ho, dch v mua vo phc v cho hot ng ca n v. Trng hp Vn phng Tng cng ty c hot ng kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT th phi ng k, k khai np thu GTGT ring cho cc hot ng ny. 9. i vi doanh nghip kinh doanh np thu GTGT theo phng php trc tip trn GTGT c chuyn sang np thu theo phng php khu tr thu, c khu tr thu GTGT ca hng ha, dch v mua vo pht sinh k t thng c p dng np thu theo phng php khu tr thu; i vi hng ha, dch v mua vo trc thng c p dng np thu theo phng php khu tr thu th khng c tnh khu tr thu GTGT u vo. 10. Theo Lut thu GTGT th cn c xc nh s thu u vo c khu tr l s thu GTGT ghi trn Ho n GTGT khi mua hng ho, dch v hoc chng t np thu GTGT i vi hng ha nhp khu hoc chng t np thu GTGT thay cho nh thu nc ngoi theo quy nh. Trng hp hng ha, dch v mua vo khng c Ho n GTGT hoc c Ha n GTGT nhng khng ng quy nh ca php lut th doanh nghip khng c khu tr thu GTGT u vo. Trng hp Ha n GTGT khng ghi thu GTGT (tr trng hp c th c dng Ho n GTGT ghi gi thanh ton l gi c thu GTGT); khng ghi hoc ghi khng ng tn, a ch, m s thu ca ngi bn nn khng xc nh c ngi bn; ha n, chng t np thu GTGT gi, ha n b ty xa, ha n khng (khng bn hng ha, dch v); ha n ghi gi tr cao hn gi tr thc t ca hng ha, dch v bn th doanh nghip khng c khu tr thu GTGT u vo. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 133 - THU GTGT C KHU TR Bn N: S thu GTGT u vo c khu tr. Bn C: - S thu GTGT u vo khu tr; - Kt chuyn s thu GTGT u vo khng c khu tr; - Thu GTGT u vo ca hng ha mua vo nhng tr li, c gim gi; - S thu GTGT u vo c hon li. S d bn N:
S thu GTGT u vo cn c khu tr, s thu GTGT u vo c hon li nhng NSNN cha hon tr. Ti khon 133 - Thu GTGT c khu tr, c 2 ti khon cp 2: - Ti khon 1331 - Thu GTGT c khu tr ca hng ha, dch v: Phn nh thu GTGT u vo c khu tr ca vt t, hng ho, dch v mua ngoi dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu. - Ti khon 1332 - Thu GTGT c khu tr ca ti sn c nh:Phn nh thu GTGT u vo ca qu trnh u t, mua sm ti sn c nh dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, ca qu trnh mua sm bt ng sn u t. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Khi mua vt t, hng ha, TSC dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, mua bt ng sn u t thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh gi tr vt t, hng ho nhp kho, chi ph thu mua, vn chuyn, bc xp, thu kho bi... t ni mua v n doanh nghip theo gi thc t bao gm gi mua cha c thu GTGT u vo v phn nh thu GTGT c khu tr, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu N TK 153 - Cng c, dng c N TK 156 - Hng ha N TK 211 - TSC hu hnh N TK 213 - TSC v hnh N TK 611 - Mua hng N TK 217 - Bt ng sn u t N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332) C cc TK 111, 112, 331,... (Tng gi thanh ton). 2. Khi mua vt t, hng ho, cng c, dch v dng ngay vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v, sa cha TSC, u t XDCB thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh gi tr vt t, hng ho, cng c, dch v tnh vo chi ph theo gi mua cha c thu GTGT, v phn nh thu GTGT u vo, ghi: N cc TK 621, 623, 627, 641, 642, 241, 142, 242,... (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C cc TK 111, 112, 331,... (Tng gi thanh ton). 3. Khi mua hng ho giao bn ngay (Thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu v doanh nghip np thu GTGT theo phng php khu tr) cho khch hng (Khng qua nhp kho), ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn (Gi mua cha c thu GTGT)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C cc TK 111, 112, 331,... (Tng gi thanh ton). 4. Khi nhp khu vt t, hng ho, TSC, k ton phn nh gi tr vt t, hng ho, TSC nhp khu bao gm tng s tin phi thanh ton cho ngi bn (Theo t gi giao dch thc t, hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im pht sinh nghip v kinh t), thu nhp khu v thu tiu th c bit phi np (nu c), chi ph vn chuyn, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Gi cha c thu GTGT hng nhp khu) N TK 156 - Hng ho (Gi cha c thu GTGT hng nhp khu) N TK 211 - TSC hu hnh (Gi cha c thu GTGT hng nhp khu) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3332, 3333) C cc TK 111, 112, 331,... Ring i vi thu GTGT hng nhp khu phn nh nh sau: - Nu hng nhp khu dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr th thu GTGT ca hng nhp khu s c khu tr, ghi: N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312). - Nu hng nhp khu dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT theo phng php trc tip, hoc dng vo hot ng s nghip, d n, hot ng vn ho, phc li... c trang tri bng ngun kinh ph s nghip, d n hoc qu khen thng, phc li th thu GTGT phi np ca hng nhp khu c tnh vo gi tr vt t, hng ha, TSC mua vo, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Gi c thu GTGT v thu nhp khu) N TK 156 - Hng ha (Gi c thu GTGT v thu nhp khu) N TK 211 - TSC hu hnh (Gi c thu GTGT v thu nhp khu) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312). 5. Trng hp hng mua v tr li hoc hng mua c gim gi do km, mt phm cht thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr thu, cn c vo chng t xut hng tr li cho bn bn v cc chng t lin quan, k ton phn nh gi tr hng mua v tr li ngi bn hoc hng mua c gim gi, thu GTGT u vo khng c khu tr, ghi: N cc TK 111, 112, 331 (Tng gi thanh ton) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Thu GTGT u ca vo hng mua tr li hoc c gim gi) C cc TK 152, 153, 156, 211,... (Gi mua cha c thu GTGT). 6. i vi vt t, hng ha, dch v, TSC mua v dng ng thi cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT v khng chu thu GTGT nhng doanh nghip khng hch ton ring c thu GTGT u vo c khu tr:
6.1. Khi mua vt t, hng ha, TSC, ghi: N cc TK 152, 153, 156, 211, 213 (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Thu GTGT u vo) C cc TK 111, 112, 331,... 6.2. Cui k, k ton tnh v xc nh thu GTGT u vo c khu tr, khng c khu tr trn c s phn b theo t l doanh thu. S thu GTGT u vo c tnh khu tr theo t l (%) gia doanh thu bn hng, cung cp dch v chu thu GTGT so vi tng doanh thu bn hng, cung cp dch v pht sinh trong k. i vi s thu GTGT u vo khng c khu tr trong k s phn nh nh sau: + S thu GTGT u vo khng c khu tr trong k, tnh vo gi vn hng bn trong k, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331). + Trng hp s thu GTGT khng c khu tr c tr gi ln c tnh vo gi vn hng bn ra ca cc k k ton sau, kt chuyn s thu GTGT u vo khng c khu tr trong k tnh vo gi vn hng bn ca cc k k ton sau, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn; hoc N TK 242 - Chi ph tr trc di hn C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331). nh k, khi tnh s thu GTGT u vo khng c khu tr vo gi vn hng bn ca k k ton sau, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C cc TK 142, 242,.... 7. Khi mua TSC c Ha n GTGT dng chung cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT v khng chu thu GTGT, k ton phn nh gi tr TSC theo gi mua cha c thu GTGT, thu GTGT u vo c phn nh vo bn N TK 133 cui k tnh v xc nh s thu GTGT u vo c khu tr trn c s t l doanh thu bn hng, cung ng dch v chu thu GTGT so vi tng doanh thu bn hng v cung ng dch v pht sinh trong k: - S thu GTGT u vo c khu tr trong k, ghi: N TK 333 - Thu v cc khon phi np nh nc (33311) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332). - S thu GTGT u vo khng c khu tr c hch ton vo cc ti khon tp hp chi ph c lin quan n vic s dng TSC: + Trng hp s thu GTGT u vo khng c khu tr ln phi phn b dn, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn; hoc N TK 242 - Chi ph tr trc di hn C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332). + nh k, khi phn b s thu GTGT u vo khng c khu tr tnh vo chi ph, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Nu phn b di hn). + Trng hp s thu GTGT u vo khng c khu tr, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,...
TK
133
Thu
GTGT
khu
tr
(1332).
8. Vt t, hng ha, TSC mua vo b tn tht do thin tai, ho hon, b mt, xc nh do trch nhim ca cc t chc, c nhn phi bi thng th thu GTGT u vo ca s hng ha ny khng c tnh vo s thu GTGT u vo c khu tr khi k khai thu GTGT phi np: - Trng hp thu GTGT ca vt t, hng ho, TSC mua vo b tn tht cha xc nh c nguyn nhn ch x l, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332) - Trng hp thu GTGT ca vt t, hng ho, TSC mua vo b tn tht khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn v s thu bi thng ca cc t chc, c nhn, ghi: N cc TK 111, 334,... (S thu bi thng) N TK 632 - Gi vn hng bn (Nu c tnh vo chi ph) C TK 138 - Phi thu khc (1381) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Nu xc nh c nguyn nhn v c quyt nh x l ngay). 9. i vi hng ha, dch v mua vo xut khu c khu tr, hon thu GTGT u vo khi m bo c iu kin, th tc v h s khu tr hon thu GTGT u vo theo quy nh hin hnh: - Thu GTGT u vo pht sinh khi mua vt t, hng ho, dch v, TSC lin quan n hot ng xut khu hng ha, dch v c khu tr, hon thu theo ch quy nh c k ton nh trng hp mua vt t, hng ha, dch v, TSC trong nc (Xem hng dn mc 1, 2, 3). - Khi c hon thu GTGT u vo ca hng ho, dch v xut khu (nu c), ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331). 10. Cui thng, k ton xc nh s thu GTGT u vo c khu tr vo s thu GTGT u ra khi xc nh s thu GTGT phi np trong k, ghi: N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr. 11. i vi doanh nghip thuc i tng np thu GTGT theo phng php khu tr thu m thng xuyn c s thu GTGT u vo ln hn s thu GTGT u ra c c quan c thm quyn cho php hon li thu GTGT theo quy nh ca lut thu. Khi nhn c tin NSNN thanh ton v s tin thu GTGT u vo c hon li, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331, 1332).
HNG DN HCH TON TK 136
Quay v
TI KHON 136 PHI THU NI B Ti khon ny dng phn nh cc khon n v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ca doanh nghip vi n v cp trn, gia cc n v trc thuc, hoc cc n v ph thuc trong mt doanh nghip c lp, cc doanh nghip c lp trong Tng cng ty v cc khon vay mn, chi h, tr h, thu h, hoc cc khon m doanh nghip cp di c ngha v np ln n v cp trn hoc cp trn phi cp cho cp di. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Phm vi v ni dung phn nh vo ti khon 136 thuc quan h thanh ton ni b v cc khon phi thu gia n v cp trn v n v cp di, gia cc n v cp di vi nhau. Trong , cp trn l tng cng ty, cng ty phi l doanh nghip sn xut, kinh doanh c lp khng phi l c quan qun l, cc n v cp di l cc doanh nghip thnh vin trc thuc hoc ph thuc Tng cng ty, cng ty nhng phi l n v c t chc cng tc k ton ring. 2. Ni dung cc khon phi thu ni b phn nh vo Ti khon 136 bao gm: a) doanh nghip cp trn (doanh nghip c lp, tng cng ty): Vn, qu hoc kinh ph giao, cp cho cp di; Vn kinh doanh cho cp di vay khng tnh li; Cc khon cp di phi np ln cp trn theo quy nh; Cc khon nh cp di thu h; Cc khon chi, tr h cp di; Cc khon giao cho n v trc thuc thc hin khi lng giao khon ni b v nhn li gi tr giao khon ni b; Cc khon phi thu vng lai khc.
b) doanh nghip cp di (Doanh nghip thnh vin trc thuc hoc n v hch ton ph thuc): Cc khon c n v cp trn cp nhng cha nhn c (Tr vn kinh doanh v kinh ph); Khon cho vay vn kinh doanh; Cc khon nh n v cp trn hoc n v ni b khc thu h; Cc khon chi, tr h n v cp trn v n v ni b khc; Cc khon phi thu vng lai khc.
3. Ti khon ny khng phn nh s vn u t m cng ty m u t vn vo cc cng ty con v cc khon thanh ton gia cng ty m v cng ty con. 4. Ti khon 136 phi hch ton chi tit theo tng n v c quan h thanh ton v theo di ring tng khon phi thu ni b. Tng doanh nghip cn c bin php n c gii quyt dt im cc khon n phi thu ni b trong nin k ton. 5. Cui k k ton, phi kim tra, i chiu v xc nhn s pht sinh, s d Ti khon 136 "Phi thu ni b", Ti khon 336 "Phi tr ni b" vi cc n v c quan h theo tng ni dung thanh ton. Tin hnh thanh ton b tr theo tng khon ca tng n v c quan h, ng thi hch ton b tr trn 2 Ti khon 136 Phi thu ni b" v Ti khon 336 "Phi tr ni b" (Theo chi tit tng i tng). Khi i chiu, nu c chnh lch, phi tm nguyn nhn v iu chnh kp thi. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 136 - PHI THU NI B Bn N: S vn kinh doanh giao cho n v cp di (bao gm vn cp trc tip v cp bng cc phng thc khc); Cc khon chi h, tr h n v cp trn, cp di; S tin n v cp trn phi thu v, cc khon n v cp di phi np; S tin n v cp di phi thu v, cc khon cp trn phi giao xung; S tin phi thu v bn sn phm, hng ho, dch v cho n v cp trn, cp di, gia cc n v ni b.
Bn C: Thu hi vn, qu n v thnh vin; Quyt ton vi n v thnh vin v kinh ph s nghip cp, s dng; S tin thu v cc khon phi thu trong ni b; B tr phi thu vi phi tr trong ni b ca cng mt i tng.
S d bn N: S n cn phi thu cc n v ni b. Ti khon 136 - Phi thu ni b, c 2 ti khon cp 2: - Ti khon 1361 - Vn kinh doanh n v trc thuc: Ti khon ny ch m n v cp trn (Tng cng ty, cng ty) phn nh s vn kinh doanh hin c cc n v trc thuc do n v cp trn giao trc tip hoc hnh thnh bng cc phng thc khc. Ti
khon ny khng phn nh s vn u t m cng ty m u t vo cc cng ty con, cc khon ny phn nh trn Ti khon 221 u t vo cng ty con. - Ti khon 1368 - Phi thu ni b khc: Phn nh tt c cc khon phi thu khc gia cc n v ni b. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Hch ton n v cp di 1. Khi n v cp di nhn c vn do Tng cng ty, cng ty giao xung, ghi: N cc TK 111, 112, 211,... C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 2. Khi chi h, tr h cho n v cp trn v cc n v ni b khc, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C cc TK 111, 112,... 3. Cn c vo thng bo hoc chng t xc nhn ca n v cp trn v s c chia cc qu doanh nghip, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C cc TK 414, 415, 431,... 4. S l v hot ng sn xut, kinh doanh c cp trn chp nhn cp b, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C TK 421 - Li nhun cha phn phi. 5. Phi thu n v cp trn v cc n v ni b khc v doanh thu bn hng ni b, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). 6. Khi nhn c tin hoc vt t, ti sn ca cp trn hoc n v ni b khc thanh ton v cc khon phi thu, ghi: N cc TK 111, 112, 152, 153,... C TK 136 - Phi thu ni b (1368). 7. B tr cc khon phi thu ni b vi cc khon phi tr ni b ca cng mt i tng, ghi: N TK 336 - Phi tr ni b C TK 136 - Phi thu ni b (1368). II. Hch ton n v cp trn 1. Khi n v cp trn (Tng cng ty, cng ty) giao vn kinh doanh cho n v trc thuc, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1361 - Vn kinh doanh cc n v trc thuc) C cc TK 111, 112,... 2. Trng hp n v cp trn giao vn kinh doanh cho n v trc thuc bng ti sn c nh, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (Gi tr cn li ca TSC) (1361) N TK 214 - Hao mn ti sn c nh (Gi tr hao mn ca TSC) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). 3. Trng hp cc n v trc thuc nhn vn kinh doanh trc tip t Ngn sch Nh nc theo s u quyn ca n v cp trn. Khi n v trc thuc thc nhn vn, n v cp trn ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1361) C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 4. Cn c vo bo co n v trc thuc np ln v s vn kinh doanh tng do mua sm TSC bng ngun vn u t XDCB hoc qu u t pht trin, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1361) C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 5. Cui k, cn c ph duyt ca n v cp trn v bo co ti chnh ca n v trc thuc, k ton n v cp trn ghi s vn kinh doanh c b sung t li nhun hot ng kinh doanh trong k ca n v trc thuc, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1361) C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 6. Khi n v cp trn cp kinh ph s nghip, d n cho n v cp di, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C cc TK 111, 112, 461,... Trng hp rt d ton chi s nghip, d n cp kinh ph cho n v cp di, ng thi ghi C TK 008 D ton chi s nghip, d n (Ti khon ngoi Bng cn i k ton). 7. Trng hp n v trc thuc phi hon li vn kinh doanh cho n v cp trn, khi nhn c tin do n v trc thuc np ln, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 136 - Phi thu ni b (1361). 8. Cn c vo bo co ca n v trc thuc v s vn kinh doanh n v trc thuc np Ngn sch Nh nc theo s u quyn ca cp trn, ghi: N TK 411 - Ngun vn kinh doanh C TK 136 - Phi thu ni b (1361). 9. Khon phi thu v li ca hot ng sn xut, kinh doanh, hot ng khc cc n v cp di, ghi:
N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C TK 421 - Li nhun cha phn phi. 10. Khon phi thu ca n v cp di phi np cho n v cp trn v qu u t pht trin, qu d phng ti chnh, qu khen thng, phc li, cc qu khc thuc vn ch s hu, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C TK 414 - Qu u t pht trin C TK 415 - Qu d phng ti chnh C TK 418 - Cc qu khc thuc vn ch s hu C TK 431 - Qu khen thng, phc li. 11. Khi nhn c tin do n v cp di np ln v np tin li kinh doanh, np v qu u t pht trin, qu d phng ti chnh, qu khen thng, phc li, cc qu khc thuc vn ch s hu, ghi: N cc TK 111, 112,... C TK 136 - Phi thu ni b (1368). 12. Khi chi h, tr h cc khon n ca n v cp di, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b (1368) C cc TK 111, 112,.... 13. Khi thc nhn c tin ca n v cp di chuyn tr v cc khon chi h, tr h, ghi: N cc TK 111, 112,... C TK 136 - Phi thu ni b (1368). 14. B tr cc khon phi thu ni b vi cc khon phi tr ni b ca cng mt i tng, ghi: N TK 336 - Phi tr ni b C TK 136 - Phi thu ni b (1368). 15. Phi thu n v cp di v kinh ph qun l phi np cp trn, ghi: N TK 136 - Phi thu ni b C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (chi tit loi doanh thu ln nht).
Quay v
TI KHON 138 PHI THU KHC Ti khon ny dng phn nh cc khon n phi thu ngoi phm vi phn nh cc Ti khon phi thu (TK 131, 133, 136) v tnh hnh thanh ton cc khon n phi thu ny. Ni dung v phm vi phn nh ca ti khon ny gm cc nghip v ch yu sau:
1. Gi tr ti sn thiu c pht hin nhng cha xc nh c nguyn nhn, phi ch x l; 2. Cc khon phi thu v bi thng vt cht do c nhn, tp th (trong v ngoi n v) gy ra nh mt mt, h hng vt t, hng ha, tin vn,... c x l bt bi thng; 3. Cc khon cho vay, cho mn vt t, tin vn c tnh cht tm thi khng ly li; 4. Cc khon chi cho hot ng s nghip, chi d n, chi u t XDCB, chi ph sn xut, kinh doanh nhng khng c cp c thm quyn ph duyt phi thu hi; 5. Cc khon n v nhn u thc xut khu chi h cho n v u thc xut khu v ph ngn hng, ph gim nh hi quan, ph vn chuyn, bc vc,... 6. Cc khon phi thu pht sinh khi c phn ha cng ty nh nc, nh: Chi ph c phn ho, tr cp cho lao ng thi vic, mt vic, h tr o to li lao ng trong doanh nghip c phn ho,... 7. Tin li, c tc, li nhun phi thu t cc hot ng u t ti chnh; 8. Cc khon phi thu khc ngoi cc khon trn. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 138 - PHI THU KHC Bn N: Gi tr ti sn thiu ch gii quyt; Phi thu ca c nhn, tp th (trong v ngoi n v) i vi ti sn thiu xc nh r nguyn nhn v c bin bn x l ngay; S tin phi thu v cc khon pht sinh khi c phn ha cng ty nh nc; Phi thu v tin li, c tc, li nhun c chia t cc hot ng u t ti chnh; Cc khon n phi thu khc. Bn C: Kt chuyn gi tr ti sn thiu vo cc ti khon lin quan theo quyt nh ghi trong bin bn x l; Kt chuyn cc khon phi thu v c phn ha cng ty nh nc; S tin thu c v cc khon n phi thu khc. S d bn N: Cc khon n phi thu khc cha thu c. Ti khon ny c th c s d bn C. S d bn C phn nh s thu nhiu hn s phi thu (Trng hp c bit v trong chi tit ca tng i tng c th). Ti khon 138 - Phi thu khc, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1381 - Ti sn thiu ch x l: Phn nh gi tr ti sn thiu cha xc nh r nguyn nhn, cn ch quyt nh x l. V nguyn tc trong mi trng hp pht hin thiu ti sn, phi truy tm nguyn nhn v ngi phm li c bin php x l c th. Ch hch ton vo Ti khon 1381 trng hp cha xc nh c nguyn nhn v thiu, mt mt, h hng ti sn ca doanh nghip phi ch x l. Trng hp ti sn thiu xc nh c nguyn nhn v c bin bn x l ngay trong k th ghi vo cc ti khon lin quan, khng hch ton qua Ti khon 1381. - Ti khon 1385- Phi thu v c phn ha: Phn nh s phi thu v c phn ha m doanh nghip chi ra, nh: Chi ph c phn ho, tr cp cho lao ng thi vic, mt vic, h tr o to li lao ng trong doanh nghip c phn ho,... - Ti khon 1388 - Phi thu khc: Phn nh cc khon phi thu ca n v ngoi phm vi cc khon phi thu phn nh cc TK 131, 133, 136 v TK 1381, 1385, nh: Phi thu cc khon c tc, li nhun, tin li; Phi thu cc khon phi bi thng do lm mt tin, ti sn;... PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Ti sn c nh hu hnh dng cho hot ng sn xut, kinh doanh pht hin thiu, cha xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381) (Gi tr cn li ca TSC) N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Nguyn gi). ng thi ghi gim TSC hu hnh trn s k ton chi tit TSC. 2. TSC hu hnh dng cho hot ng s nghip, d n hoc hot ng phc li pht hin thiu, cha xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi gim TSC: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (Gi tr cn li) (TSC dng cho hot ng s nghip, d n) N TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC (Gi tr cn li) (TSC dng cho hot ng phc li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). ng thi phn nh phn gi tr cn li ca ti sn thiu ch x l, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381) C TK 431 - Qu khen thng, phc li (TSC dng cho hot ng phc li) C TK 338- Phi tr, phi np khc (TSC dng cho hot ng s nghip, d n). 3. Trng hp tin mt tn qu, vt t, hng ha ,... pht hin thiu khi kim k, cha xc nh r nguyn nhn, ch x l, ghi:
N TK 138 - Phi thu khc (1381) C TK 111 - Tin mt C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 153 - Cng c, dng c C TK 155 - Thnh phm C TK 156 - Hng ha. 4. Khi c bin bn x l ca cp c thm quyn i vi ti sn thiu, cn c vo quyt nh x l, ghi: N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (S bi thng tr vo lng) N TK 138 - Phi thu khc (1388 - Phi thu khc) (Phn bt bi thng) N TK 632 - Gi vn hng bn (Gi tr hao ht mt mt ca hng tn kho sau khi tr s thu bi thng theo quyt nh x l) N cc TK lin quan (theo quyt nh x l) C TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l). 5. Trng hp ti sn pht hin thiu xc nh c nguyn nhn v ngi chu trch nhim th cn c nguyn nhn hoc ngi chu trch nhim bi thng, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1388 - Phi thu khc) (S phi bi thng) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (S bi thng tr vo lng) N TK 632 - Gi vn hng bn (Gi tr hao ht, mt mt ca hng tn kho sau khi tr s thu bi thng theo quyt nh x l) C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip C TK 627 - Chi ph sn xut chung C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 153 - Cng c, dng c C TK 155 - Thnh phm C TK 156 - Hng ha C TK 111 - Tin mt. 6. Cc khon cho vay, cho mn vt t, tin vn tm thi v cc khon phi thu khc, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1388) C TK 111 - Tin mt C TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 153 - Cng c, dng c. 7. Khi n v nhn u thc xut khu chi h cho bn u thc xut khu cc khon ph ngn hng, ph gim nh hi quan, ph vn chuyn, bc vc, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1388) (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 8. nh k khi xc nh tin li phi thu v s c tc, li nhun c chia, ghi:
N cc TK 111, 112,.... (S thu c tin) N TK 138- Phi thu khc (1388) C TK 515- Doanh thu hot ng ti chnh. 9. Khi c n v u thc xut khu thanh ton b tr vi cc khon chi h, k ton n v nhn u thc xut khu ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 138 - Phi thu khc (1388). 10. Khi thu c tin ca cc khon n phi thu khc, ghi: N TK 111 - Tin mt N TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 138 - Phi thu khc (1388). 11. i vi DNNN, khi c quyt nh x l n phi thu khc khng c kh nng thu hi, ghi: N TK 111 - Tin mt (S bi thng ca c nhn, tp th c lin quan) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (S bi thng tr vo lng) N TK 139 - D phng phi thu kh i (Nu c b p bng khon d phng phi thu kh i) N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Nu c hch ton vo chi ph kinh doanh) C TK 138 - Phi thu khc (1388 - Phi thu khc). ng thi ghi n vo Bn N TK 004 - N kh i x l - Ti khon ngoi Bng Cn i k ton. 12. Khi cc doanh nghip hon thnh th tc bn cc khon phi thu khc (ang c phn nh trn Bng Cn i k ton) cho cng ty mua bn n, ghi: N cc TK 111, 112,.... (S tin thu c t vic bn khon n phi thu) N TK 139 - D phng phi thu kh i (S chnh lch c b p bng khon d phng phi thu kh i) N cc TK lin quan (S chnh lch gia gi gc khon n phi thu kh i vi s tin thu c t bn khon n v s c b p bng khon d phng n phi thu kh i theo chnh sch ti chnh hin hnh) C TK 138 - Phi thu khc (1388). 13. Khi pht sinh chi ph c phn ha doanh nghip nh nc, ghi: N TK 1385 - Phi thu v c phn ha (Chi tit chi ph c phn ha) C cc TK 111, 112, 152, 331, 14. Khi thanh ton tr cp cho ngi lao ng thi vic, mt vic do chuyn doanh nghip nh nc thnh cng ty c phn, ghi:
N TK 1385 - Phi thu v c phn ha C cc TK 111, 112,... 15. Khi chi tr cc khon v h tr o to li ngi lao ng trong doanh nghip nh nc c phn ho b tr vic lm mi trong cng ty c phn, ghi: N TK 1385 - Phi thu v c phn ha C cc TK 111, 112, 331,... 16. Khi kt thc qu trnh c phn ha, doanh nghip phi bo co v thc hin quyt ton cc khon chi v c phn ha vi c quan quyt nh c phn ha. Tng s chi ph c phn ha, chi tr cp cho lao ng thi vic, mt vic, chi h tr o to li lao ng,... c tr (-) vo s tin thu bn c phn thuc vn Nh nc thu c t c phn ho doanh nghip nh nc, ghi: N TK 3385- Phi tr v c phn ha (Chi tit phn tin thu bn c phn thuc vn Nh nc) C TK 1385 - Phi thu v c phn ha. 17. Cc khon chi cho hot ng s nghip, d n, chi u t XDCB, chi ph SXKD nhng khng c cp c thm quyn ph duyt phi thu hi, ghi: N TK 138 - Phi thu khc C cc TK 161, 241, 641, 642,...
Quay v
TI KHON 139 D PHNG PHI THU KH I Ti khon ny dng phn nh tnh hnh trch lp, s dng v hon nhp khon d phng cc khon phi thu kh i hoc c kh nng khng i c vo cui nin k ton. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUI NH SAU 1. Cui nin k ton hoc cui k k ton gia nin (i vi n v c lp bo co ti chnh gia nin ) doanh nghip xc nh cc khon n phi thu kh i hoc c kh nng khng i c trch lp hoc hon nhp khon d phng phi thu kh i tnh vo hoc ghi gim chi ph qun l doanh nghip ca k bo co. 2. V nguyn tc, cn c lp d phng l phi c nhng bng chng ng tin cy v cc khon n phi thu kh i (Khch hng b ph sn hoc b tn tht, thit hi ln v ti sn,... nn khng hoc kh c kh nng thanh ton, n v lm th tc i n nhiu ln
vn khng thu c n). Theo qui nh hin hnh th cc khon phi thu c coi l khon phi thu kh i phi c cc bng chng ch yu di y: - S tin phi thu phi theo di c cho tng i tng, theo tng ni dung, tng khon n, trong ghi r s n phi thu kh i; - Phi c chng t gc hoc giy xc nhn ca khch n v s tin cn n cha tr bao gm: Hp ng kinh t, kh c vay n, bn thanh l hp ng, cam kt n, i chiu cng n... 3. Cn c c ghi nhn l mt khon n phi thu kh i l: - N phi thu qu hn thanh ton ghi trong hp ng kinh t, cc kh c vay n, bn cam kt hp ng hoc cam kt n, doanh nghip i nhiu ln nhng vn cha thu c; - N phi thu cha n thi hn thanh ton nhng khch n lm vo tnh trng ph sn hoc ang lm th tc gii th, mt tch, b trn. 4. Mc lp d phng cc khon n phi thu kh i theo quy nh ca ch ti chnh doanh nghip hin hnh. 5. i vi nhng khon phi thu kh i ko di trong nhiu nm, doanh nghip c gng dng mi bin php thu n nhng vn khng thu c n v xc nh khch n thc s khng c kh nng thanh ton th doanh nghip c th phi lm cc th tc bn n cho Cng ty mua, bn n v ti sn tn ng hoc xo nhng khon n phi thu kh i trn s k ton. Nu lm th tc xo n th ng thi phi theo di chi tit TK 004 "N kh i x l" (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton). Vic xo cc khon n phi thu kh i phi c s ng ca Hi ng qun tr doanh nghip v c quan qun l ti chnh (Nu l doanh nghip Nh nc) hoc cp c thm quyn theo quy nh trong iu l doanh nghip. S n ny c theo di trong thi hn quy nh ca chnh sch ti chnh, ch kh nng c iu kin thanh ton s tin thu c v n kh i x l. Nu sau khi xo n, khch hng c kh nng thanh ton v doanh nghip i c n x l (c theo di trn TK 004 "N kh i x l") th s n thu c s hch ton vo Ti khon 711 "Thu nhp khc". KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 139 - D PHNG PHI THU KH I Bn N: Hon nhp d phng n phi thu kh i. Xo cc khon n phi thu kh i. Bn C: S d phng n phi thu kh i c lp tnh vo chi ph qun l doanh nghip. S d bn C: S d phng cc khon n phi thu kh i hin c cui k. PHNG PHP HCH TON K TON
MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Cui k k ton nm hoc cui k k ton gia nin (i vi doanh nghip c lp bo co ti chnh gia nin ), doanh nghip cn c cc khon n phi thu c xc nh l khng chc chn thu c (N phi thu kh i), k ton tnh, xc nh s d phng n phi thu kh i cn trch lp hoc hon nhp. Nu s d phng n phi thu kh i cn trch lp k k ton ny ln hn s d phng n phi thu kh i trch lp k k ton trc cha s dng ht, th s chnh lch ln hn c hch ton vo chi ph, ghi: N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip C TK 139 - D phng phi thu kh i . 2. Nu s d phng n phi thu kh i cn trch lp k k ton ny nh hn s d phng n phi thu kh i trch lp k k ton trc cha s dng ht, th s chnh lch c hon nhp ghi gim chi ph, ghi: N TK 139 - D phng phi thu kh i C TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Chi tit hon nhp d phng phi thu kh i). 3. Cc khon n phi thu kh i khi xc nh thc s l khng i c c php xo n. Vic xo n cc khon n phi thu kh i phi theo chnh sch ti chnh hin hnh. Cn c vo quyt nh xo n v cc khon n phi thu kh i, ghi: N TK 139 - D phng phi thu kh i (Nu lp d phng) N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (Nu cha lp d phng) C TK 131- Phi thu ca khch hng C TK 138 - Phi thu khc. ng thi ghi vo bn N TK 004 "N kh i x l" (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton). 4. i vi nhng khon n phi thu kh i c x l xo n, nu sau li thu hi c n, k ton cn c vo gi tr thc t ca khon n thu hi c, ghi: N cc TK 111, 112,.... C TK 711 - Thu nhp khc. ng thi ghi n vo bn C TK 004 "N kh i x l" (Ti khon ngoi Bng cn i k ton). 5. Cc khon n phi thu kh i c th c bn cho Cng ty mua, bn n. Khi doanh nghip hon thnh th tc bn cc khon n phi thu (ang phn nh trn Bng Cn i k ton) cho Cng ty mua, bn n v thu c tin, ghi: N cc TK 111, 112,.... (S tin thu c t vic bn khon n phi thu) N TK 139 - D phng phi thu kh i (S chnh lch c b p bng khon d phng phi thu kh i) N cc TK lin quan (S chnh lch gia gi gc khon n phi thu kh i vi s tin thu c t bn khon n v s c b p bng khon
d phng phi thu kh i theo qui nh ca chnh sch ti chnh hin hnh) C cc TK 131, 138,...
Quay v
TI KHON 141 TM NG Ti khon ny dng phn nh cc khon tm ng ca doanh nghip cho ngi lao ng trong n v v tnh hnh thanh ton cc khon tm ng . HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1- Khon tm ng l mt khon tin hoc vt t do doanh nghip giao cho ngi nhn tm ng thc hin nhim v sn xut, kinh doanh hoc gii quyt mt cng vic no c ph duyt. Ngi nhn tm ng phi l ngi lao ng lm vic ti doanh nghip. i vi ngi nhn tm ng thng xuyn (Thuc cc b phn cung ng vt t, qun tr, hnh chnh) phi c Gim c ch nh bng vn bn. 2- Ngi nhn tm ng (C t cch c nhn hay tp th) phi chu trch nhim vi doanh nghip v s nhn tm ng v ch c s dng tm ng theo ng mc ch v ni dung cng vic c ph duyt. Nu s tin nhn tm ng khng s dng hoc khng s dng ht phi np li qu. Ngi nhn tm ng khng c chuyn s tin tm ng cho ngi khc s dng. Khi hon thnh, kt thc cng vic c giao, ngi nhn tm ng phi lp bng thanh ton tm ng (Km theo chng t gc) thanh ton ton b, dt im (Theo tng ln, tng khon) s tm ng nhn, s tm ng s dng v khon chnh lch gia s nhn tm ng vi s s dng (nu c). Khon tm ng s dng khng ht nu khng np li qu th phi tnh tr vo lng ca ngi nhn tm ng. Trng hp chi qu s nhn tm ng th doanh nghip s chi b sung s cn thiu. 3- Phi thanh ton dt im khon tm ng k trc mi c nhn tm ng k sau. 4- K ton phi m s k ton chi tit theo di cho tng ngi nhn tm ng v ghi chp y tnh hnh nhn, thanh ton tm ng theo tng ln tm ng. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 141- TM NG Bn N: Cc khon tin, vt t tm ng cho ngi lao ng ca doanh nghip.
Bn C: Cc khon tm ng c thanh ton; S tin tm ng dng khng ht nhp li qu hoc tnh tr vo lng; Cc khon vt t s dng khng ht nhp li kho.
S d bn N: S tm ng cha thanh ton. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1- Khi tm ng tin hoc vt t cho ngi lao ng trong n v, ghi: N TK 141 - Tm ng C cc TK 111, 112, 152,... 2- Khi thc hin xong cng vic c giao, ngi nhn tm ng lp Bng thanh ton tm ng km theo cc chng t gc c k duyt quyt ton khon tm ng, ghi: N cc TK 152,153, 156, 241, 331, 621,623, 627, 642, ... C TK 141 - Tm ng. 3- Cc khon tm ng chi (hoc s dng) khng ht, phi nhp li qu, nhp li kho hoc tr vo lng ca ngi nhn tm ng, ghi: N TK 111 - Tin mt N TK 152- Nguyn liu, vt liu N TK 334 - Phi tr ngi lao ng C TK 141 - Tm ng. 4- Trng hp s thc chi c duyt ln hn s nhn tm ng, k ton lp phiu chi thanh ton thm cho ngi nhn tm ng, ghi: N cc TK 152, 153,156, 241, 621, 622, 627,... C TK 111- Tin mt.
Quay v
TI KHON 142 CHI PH TR TRC NGN HN Ti khon ny dng phn nh cc khon chi ph thc t pht sinh, nhng cha c tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh ca k pht sinh v vic kt chuyn cc khon chi ph ny vo chi ph sn xut, kinh doanh ca cc k k ton sau trong mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. Chi ph tr trc ngn hn l nhng khon chi ph thc t pht sinh, nhng c lin quan ti hot ng sn xut, kinh doanh ca nhiu k hch tontrong mt nm ti
chnh hoc mt chu k kinh doanh, nn cha th tnh ht vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k pht sinh m c tnh vo hai hay nhiu k k ton tip theo. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Thuc loi chi ph tr trc ngn hn, gm: - Chi ph tr trc v thu ca hng, nh xng, nh kho, vn phng cho mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. - Chi ph tr trc v thu dch v cung cp cho hot ng kinh doanh ca mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. - Chi ph mua cc loi bo him (Bo him chy, n, bo him trch nhim dn s ch phng tin vn ti, bo him thn xe...) v cc loi l ph mua v tr mt ln trong nm. - Cng c, dng c thuc ti sn lu ng xut dng mt ln vi gi tr ln v cng c, dng c c thi gian s dng di mt nm. - Gi tr bao b lun chuyn, dng cho thu vi k hn ti a l mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. - Chi ph mua cc ti liu k thut v cc khon chi ph tr trc ngn hn khc c tnh phn b dn vo chi ph kinh doanh trong mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. - Chi ph trong thi gian ngng vic (Khng lng trc c). - Chi ph sa cha TSC pht sinh mt ln qu ln cn phi phn b cho nhiu k k ton (thng, qu) trong mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh. - Chi ph tr trc ngn hn khc (nh li tin vay tr trc, li mua hng tr chm, tr gp,...). 2. Ch hch ton vo Ti khon 142 nhng khon chi ph tr trc ngn hn pht sinh c gi tr ln lin quan n kt qu hot ng ca nhiu k trong mt nm ti chnh hoc mt chu k kinh doanh khng th tnh ht cho k pht sinh chi ph.Tng doanh nghip phi xc nh v quy nh cht ch ni dung cc khon chi ph hch ton vo Ti khon 142 "Chi ph tr trc ngn hn". 3. Vic tnh v phn b chi ph tr trc ngn hn vo chi ph sn xut, kinh doanh tng k hch ton phi cn c vo tnh cht, mc tng loi chi ph m la chn phng php v tiu thc ph hp, k hoch ho cht ch. K ton phi theo di chi tit tng khon chi ph tr trc ngn hn pht sinh, phn b vo chi ph sn xut, kinh doanh vo cc i tng chu chi ph ca tng k hch ton v s cn li cha tnh vo chi ph.
4. i vi chi ph sa cha TSC nu pht sinh mt ln qu ln th c phn b dn vo cc k k ton tip theo trong vng mt nm ti chnh. i vi nhng TSC c th, vic sa cha ln c tnh chu k, doanh nghip c th trch trc chi ph sa cha ln vo chi ph sn xut, kinh doanh. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 142 - CHI PH TR TRC NGN HN Bn N: Cc khon chi ph tr trc ngn hn thc t pht sinh. Bn C: Cc khon chi ph tr trc ngn hn tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k. S d bn N: Cc khon chi ph tr trc ngn hn cha tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Khi pht sinh cc khon chi ph tr trc ngn hn c lin quan n nhiu k k ton trong mt nm ti chnh th c phn b dn: a) i vi chi ph tr trc ngn hn dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Nu c) C TK 111 - Tin mt C TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 153 - Cng c, dng c C TK 241 - Xy dng c bn d dang (2413) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 334 - Phi tr ngi lao ng C TK 338 - Phi tr, phi np khc. b) i vi chi ph tr trc ngn hn dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Tng gi thanh ton) C TK 111 - Tin mt C TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 141 - Tm ng C TK 331 - Phi tr cho ngi bn.
2. Trng hp thu TSC l thu hot ng (Vn phng lm vic, nh xng, ca hng,...), khi doanh nghip tr trc tin thu cho nhiu k k ton trong mt nm ti chnh: - Nu TSC thu s dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Gi thu cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (Nu c) C cc TK 111,112,..... - Nu TSC thu s dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112,.... 3. nh k, tin hnh tnh phn b chi ph tr trc ngn hn vo chi ph sn xut, kinh doanh, ghi: N TK 241 - Xy dng c bn d dang N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng N TK 627 - Chi ph sn xut chung N TK 641 - Chi ph bn hng N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn. 4. i vi cng c, dng c xut dng mt ln c gi tr ln, thi gian s dng di mt nm phi phn b nhiu k (thng, qu) trong mt nm: - Khi xut cng c, dng c, cn c vo phiu xut kho, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C TK 153 - Cng c, dng c. - nh k (thng, qu) tin hnh phn b cng c, dng c theo tiu thc hp l. Cn c xc nh mc chi ph phi phn b mi k trong nm c th l thi gian s dng hoc khi lng sn phm, dch v m cng c, dng c tham gia kinh doanh trong tng k hch ton. Khi phn b, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn. 5. Trng hp chi ph tr trc ngn hn l chi ph sa cha TSC thc t pht sinh mt ln qu ln, phi phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca nhiu k k ton trong mt nm ti chnh, khi cng vic sa cha TSC hon thnh, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C TK 241 - XDCB d dang (2413) 6. Tnh v phn b chi ph sa cha TSC vo chi ph sn xut, kinh doanh trong cc k k ton, ghi: N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng
N TK 627 - Chi ph sn xut chung N TK 641 - Chi ph bn hng N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn. 7. Khi pht sinh cc chi ph trc tip ban u lin quan n ti sn thu ti chnh trc khi nhn ti sn thu nh m phn, k kt hp ng..., ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C cc TK 111, 112,.... 8. Chi ph trc tip ban u lin quan n hot ng thu ti chnh c ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti chnh, ghi: N TK 212 - TSC thu ti chnh C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Kt chuyn chi ph trc tip ban u lin quan n TSC thu ti chnh pht sinh trc khi nhn TSC thu) C cc TK 111, 112,.... (S chi ph trc tip lin quan n hot ng thu pht sinh khi nhn ti sn thu ti chnh). 9. Trng hp doanh nghip tr trc li tin vay cho bn cho vay c tnh vo chi ph tr trc ngn hn, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C cc TK 111, 112... - nh k, khi phn b li tin vay theo s phi tr tng k, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Nu chi ph i vay ghi vo chi ph SXKD) N TK 241 - Xy dng c bn d dang (Nu chi ph i vay c vn ho tnh vo gi tr ti sn u t xy dng d dang) N TK 627 - Chi ph sn xut chung (Nu chi ph i vay c vn ho tnh vo gi tr ti sn sn xut d dang) C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn.
Quay v
TI KHON 144 CM C, K QU, K CC NGN HN Ti khon ny phn nh cc khon ti sn, tin vn ca doanh nghip mang i cm c, k qu, k cc ngn hn (Thi gian di mt nm hoc di mt chu k sn xut, kinh doanh bnh thng) ti Ngn hng, Cng ty Ti chnh, Kho bc Nh nc, cc t chc tn dng trong cc quan h kinh t. Cm c l vic doanh nghip mang ti sn ca mnh giao cho ngi nhn cm c cm gi vay vn hoc nhn cc loi bo lnh. Ti sn cm c c th l vng, bc,
kim kh qu, qu, t, xe my... v cng c th l nhng giy t chng nhn quyn s hu v nh, t hoc ti sn. Nhng ti sn mang cm c, doanh nghip c th khng cn quyn s dng trong thi gian ang cm c. Sau khi thanh ton tin vay, doanh nghip nhn li nhng ti sn cm c. Nu doanh nghip khng tr n c tin vay hoc b ph sn th ngi cho vay c th pht mi cc ti sn cm c ly tin b p li s tin cho vay b mt. K qu l vic doanh nghip gi mt khon tin hoc kim loi qu, qu hay cc giy t c gi tr vo ti khon phong to ti Ngn hng m bo vic thc hin bo lnh cho doanh nghip. K cc l vic doanh nghip i thu ti sn giao cho bn cho thu mt khon tin hoc kim kh qu, qu hoc cc vt c gi tr cao khc nhm mc ch rng buc v nng cao trch nhim ca ngi i thu ti sn phi qun l, s dng tt ti sn i thu v hon tr ti sn ng thi gian quy nh. Tin t cc do bn c ti sn cho thu quy nh c th bng hoc cao hn gi tr ca ti sn cho thu. i vi ti sn a i cm c, k qu, k cc, c phn nh vo Ti khon 144 Cm c, k qu, k cc ngn hn theo gi ghi s k ton ca doanh nghip. Khi xut ti sn mang i cm c, k qu, k cc ghi theo gi no th khi thu v ghi theo gi . KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 144 - CM C, K QU, K CC NGN HN Bn N: Gi tr ti sn mang i cm c v gi tr ti sn hoc s tin k qu, k cc ngn hn. Bn C: Gi tr ti sn cm c v gi tr ti sn hoc s tin k qu, k cc ngn hn nhn li hoc thanh ton. S d bn N: Gi tr ti sn cn ang cm c v gi tr ti sn hoc s tin cn ang k qu, k cc ngn hn. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Dng tin mt, vng, bc, kim kh qu, qu hoc tin gi Ngn hng k cc, k qu ngn hn, ghi: N TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn C TK 111 - Tin mt (1111, 1112, 1113)
C TK 112 - Tin gi Ngn hng (1121, 1122, 1123). 2. Trng hp dng ti sn c nh cm c ngn hn, ghi: N TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn (Gi tr cn li) N TK 214 - Hao mn ti sn c nh (Gi tr hao mn) C TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Nguyn gi). Trng hp th chp bng giy t (Giy chng nhn s hu nh t, ti sn) th khng phn nh trn ti khon ny m ch theo di trn s chi tit. 3. Khi nhn li ti sn cm c hoc tin k qu, k cc ngn hn: 3.1. Nhn li ti sn c nh cm c, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi khi a i cm c) C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn (Gi tr cn li khi a i cm c) C TK 214 - Hao mn ti sn c nh (Gi tr hao mn). 3.2. Nhn li s tin hoc vng, bc, kim kh qu, qu k qu, k cc ngn hn, ghi: N TK 111 - Tin mt (1111, 1112, 1113) N TK 112 - Tin gi ngn hng (1121, 1122, 1123) C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn. 4. Trng hp doanh nghip khng thc hin ng nhng cam kt, b pht vi phm hp ng tr vo tin k qu ngn hn, ghi: N TK 811 - Chi ph khc (S tin b tr) C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn. 5. Trng hp n v khng thanh ton tin bn hng cho ngi c hng gi bn, ngi bn hng ngh tr vo tin k qu. Khi nhn c thng bo ca ngi c hng gi bn hoc ca ngi bn hng, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 144 - Cm c, k qu, k cc ngn hn.
Quay v
TI KHON 151 HNG MUA ANG I NG Ti khon ny dng phn nh tr gi ca cc loi hng ha, vt t (Nguyn liu, vt liu; cng c, dng c; hng ha) mua ngoi thuc quyn s hu ca doanh nghip cn ang trn ng vn chuyn, bn cng, bn bi hoc v n doanh nghip nhng ang ch kim nhn nhp kho. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU
1. Hng ha, vt t c coi l thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng cha nhp kho, bao gm: - Hng ha, vt t mua ngoi thanh ton tin hoc chp nhn thanh ton nhng cn kho ngi bn, bn cng, bn bi hoc ang trn ng vn chuyn; - Hng ha, vt t mua ngoi v n doanh nghip nhng ang ch kim nghim, kim nhn nhp kho. 2. K ton hng mua ang i ng c ghi nhn trn Ti khon 151 theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton s 02 Hng tn kho. 3. Hng ngy, khi nhn c ha n mua hng, nhng hng cha v nhp kho, k ton cha ghi s m tin hnh i chiu vi hp ng kinh t v lu ha n vo tp h s ring: Hng mua ang i ng. Trong thng, nu hng v nhp kho, k ton cn c vo phiu nhp kho v ha n mua hng ghi s trc tip vo cc Ti khon 152 Nguyn liu, vt liu, Ti khon 153 Cng c, dng c, Ti khon 156 Hng ha, Ti khon 158 Hng ho kho bo thu. Nu cui thng hng vn cha v th cn c ha n mua hng ghi vo Ti khon 151 Hng mua ang i ng. 4. K ton phi m chi tit theo di hng mua ang i ng theo tng chng loi hng ha, vt t, tng l hng, tng hp ng kinh t. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 151 - HNG MUA ANG I NG Bn N: - Tr gi hng ha, vt t mua ang i ng; - Kt chuyn tr gi thc t ca hng vt t mua ang i ng cui k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Tr gi hng ha, vt t mua ang i ng v nhp kho hoc chuyn giao thng cho khch hng; - Kt chuyn tr gi thc t ca hng ha, vt t mua ang i ng u k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi hng ha, vt t mua nhng cn ang i ng (Cha v nhp kho n v). PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU
I. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Cui k k ton, cn c vo ha n mua hng ca cc loi hng mua cha v nhp kho dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng (Gi cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr C TK 331 - Phi tr cho ngi bn; hoc C cc TK 111, 112, 141,... Nu hng cha v nhp kho dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 331,... 2. Sang thng sau, khi hng v nhp kho, cn c ha n v phiu nhp kho, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu N TK 153 - Cng c, dng c N TK 156 - Hng ha C TK 151 - Hng mua ang i ng. 3. Trng hp sang thng sau hng ha, vt t mua ang i ng khng nhp kho m giao thng cho khch hng theo hp ng kinh t ti phng tin, ti kho ngi bn, ti bn cng, bn bi, hoc gi thng cho khch hng, gi bn i l, k gi, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn; hoc N TK 157- Hng gi i bn. C TK 151 - Hng mua ang i ng. 4. Trng hp hng mua ang i ng b hao ht, mt mt pht hin ngay khi pht sinh hoc khi kim k cui k, cn c vo bin bn v mt mt, hao ht, k ton phn nh gi tr hng tn kho b mt mt, hao ht, ghi: N TK 1381- Ti sn thiu ch x l C TK 151- Hng mua ang i ng. II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. 1. u k, k ton cn c tr gi thc t hng ho, vt t ang i ng kt chuyn cui k trc kt chuyn tr gi thc t ca hng ha, vt t ang i ng u k, ghi: N TK 611 - Mua hng C TK 151 - Hng mua ang i ng.
2. Cui k, k ton cn c vo kt qu kim k xc nh tr gi thc t ca hng ha, vt t mua nhng cha v nhp kho (Cn ang i ng cui k), ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng C TK 611 - Mua hng.
Quay v
TI KHON 152 NGUYN LIU, VT LIU Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca cc loi nguyn liu, vt liu trong kho ca doanh nghip. Nguyn liu, vt liu ca doanh nghip l nhng i tng lao ng mua ngoi hoc t ch bin dng cho mc ch sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. Nguyn liu, vt liu phn nh vo Ti khon ny c phn loi nh sau: - Nguyn liu, vt liu chnh; - Vt liu ph; - Nhin liu; - Ph tng thay th; - Vt liu v thit b xy dng c bn. 1. Nguyn liu, vt liu chnh: L nhng loi nguyn liu v vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut th cu thnh thc th vt cht, thc th chnh ca sn phm. V vy khi nim nguyn liu, vt liu chnh gn lin vi tng doanh nghip sn xut c th. Trong cc doanh nghip kinh doanh thng mi, dch v... khng t ra khi nim vt liu chnh, vt liu ph. Nguyn liu, vt liu chnh cng bao gm c na thnh phm mua ngoi vi mc ch tip tc qu trnh sn xut, ch to ra thnh phm. 2. Vt liu ph: L nhng loi vt liu khi tham gia vo qu trnh sn xut, khng cu thnh thc th chnh ca sn phm nhng c th kt hp vi vt liu chnh lm thay i mu sc, mi v, hnh dng b ngoi, tng thm cht lng ca sn phm hoc to iu kin cho qu trnh ch to sn phm c thc hin bnh thng, hoc phc v cho nhu cu cng ngh, k thut, bo qun ng gi; phc v cho qu trnh lao ng. 3. Nhin liu: L nhng th c tc dng cung cp nhit lng trong qu trnh sn xut, kinh doanh to iu kin cho qu trnh ch to sn phm din ra bnh thng. Nhin liu c th tn ti th lng, th rn v th kh. 4. Ph tng thay th: L nhng vt t dng thay th, sa cha my mc thit b, phng tin vn ti, cng c, dng c sn xut... 5. Vt liu v thit b xy dng c bn: L nhng loi vt liu v thit b c s dng cho cng vic xy dng c bn. i vi thit b xy dng c bn bao gm c thit
b cn lp, khng cn lp, cng c, kh c v vt kt cu dng lp t vo cng trnh xy dng c bn. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. K ton nhp, xut, tn kho nguyn liu, vt liu trn ti khon 152 phi c thc hin theo nguyn tc gi gc quy nh trong chun mc s 02 Hng tn kho. Ni dung gi gc ca nguyn liu, vt liu c xc nh tu theo tng ngun nhp. 1.1. Gi gc ca nguyn liu, vt liu mua ngoi, bao gm: Gi mua ghi trn ha n, thu nhp khu phi np, thu tiu th c bit hng nhp khu phi np (nu c), chi ph vn chuyn, bc xp, bo qun, phn loi, bo him,... nguyn liu, vt liu t ni mua v n kho ca doanh nghip, cng tc ph ca cn b thu mua, chi ph ca b phn thu mua c lp, cc chi ph khc c lin quan trc tip n vic thu mua nguyn vt liu v s hao ht t nhin trong nh mc (nu c): - Trng hp doanh nghip mua nguyn liu, vt liu dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr th gi tr ca nguyn liu, vt liu mua vo c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT. Thu GTGT u vo khi mua nguyn liu, vt liu v thu GTGT u vo ca dch v vn chuyn, bc xp, bo qun, chi ph gia cng,... c khu tr v hch ton vo Ti khon 133 Thu GTGT c khu tr (1331). - Trng hp doanh nghip mua nguyn liu, vt liu dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, hoc dng cho hot ng s nghip, phc li, d n th gi tr ca nguyn liu, vt liu mua vo c phn nh theo tng gi thanh ton bao gm c thu GTGT u vo khng c khu tr (nu c). - i vi nguyn liu, vt liu mua bng ngoi t th phi c quy i ra ng Vit Nam theo t gi giao dch thc t hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im pht sinh nghip v ghi tng gi tr nguyn liu, vt liu nhp kho. 1.2. Gi gc ca nguyn liu, vt liu t ch bin, bao gm: Gi thc t ca nguyn liu xut ch bin v chi ph ch bin. 1.3. Gi gc ca nguyn liu, vt liu thu ngoi gia cng ch bin, bao gm: Gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng ch bin, chi ph vn chuyn vt liu n ni ch bin v t ni ch bin v n v, tin thu ngoi gia cng ch bin. 1.4. Gi gc ca nguyn liu nhn gp vn lin doanh, c phn l gi tr c cc bn tham gia gp vn lin doanh thng nht nh gi chp thun.
2. Vic tnh tr gi ca nguyn liu, vt liu tn kho, c thc hin theo mt trong bn phng php quy nh trong Chun mc k ton s 02 Hng tn kho: - Phng php gi ch danh; - Phng php bnh qun gia quyn sau mi ln nhp hoc cui k; - Phng php nhp trc, xut trc; - Phng php nhp sau, xut trc. Doanh nghip la chn phng php tnh gi no th phi m bo tnh nht qun trong c nin k ton. 3. K ton chi tit nguyn liu, vt liu phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm, th nguyn liu, vt liu. 4. Trng hp doanh nghip s dng gi hch ton trong k ton chi tit nhp, xut nguyn liu, vt liu, th cui k k ton phi tnh H s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton ca nguyn liu, vt liu tnh gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut dng trong k theo cng thc: H s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton = ca nguyn liu, vt liu (1) Gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho u k + Gi hch ton ca nguyn liu, vt liu tn kho u k + Gi thc t ca nguyn liu, vt liu nhp kho trong k Gi hch ton ca nguyn liu, vt liu nhp kho trong k H s chnh lch gia gi thc t v gi hch ton ca nguyn liu, vt liu (1)
Gi thc t ca nguyn liu, vt liu = xut dng trong k
Gi hch ton ca nguyn liu, vt liu xut dng x trong k
KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 152 - NGUYN LIU, VT LIU Bn N: - Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu nhp kho do mua ngoi, t ch, thu ngoi gia cng, ch bin, nhn gp vn hoc t cc ngun khc; - Tr gi nguyn liu, vt liu tha pht hin khi kim k; - Kt chuyn tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho cui k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu xut kho dng vo sn xut, kinh doanh, bn, thu ngoi gia cng ch bin, hoc a i gp vn; - Tr gi nguyn liu, vt liu tr li ngi bn hoc c gim gi hng mua;
- Chit khu thng mi nguyn liu, vt liu khi mua c hng; - Tr gi nguyn liu, vt liu hao ht, mt mt pht hin khi kim k; - Kt chuyn tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi thc t ca nguyn liu, vt liu tn kho cui k. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Khi mua nguyn liu, vt liu v nhp kho n v, cn c ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan phn nh gi tr nguyn liu, vt liu nhp kho: - i vi nguyn liu, vt liu mua vo dng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C cc TK 111, 112, 141, 331,... (Tng gi thanh ton). - i vi nguyn liu, vt liu mua vo dng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc dng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc phc v cho hot ng s nghip, phc li, d n, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 141, 311, 331,... (Tng gi thanh ton). 2. Trng hp mua nguyn, vt liu c hng chit khu thng mi th phi ghi gim gi gc nguyn liu, vt liu mua i vi khon chit khu thng mi thc t c hng, ghi: N cc TK 111, 112, 331,.... C TK 152- Nguyn liu, vt liu C TK 133- Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c). 3. Trng hp nguyn liu, vt liu mua v nhp kho nhng n v pht hin khng ng quy cch, phm cht theo hp ng k kt phi tr li ngi bn hoc c gim gi, k ton phn nh gi tr hng mua xut kho tr li hoc c gim gi, ghi: N cc TK 111, 112, 331,.... C TK 152- Nguyn liu, vt liu (Gi mua cha c thu GTGT) C TK 133- Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
4. Trng hp doanh nghip nhn c ha n mua hng nhng nguyn liu, vt liu cha v nhp kho n v th k ton lu ha n vo mt tp h s ring Hng mua ang i ng. 4.1. Nu trong thng hng v th cn c vo ha n, phiu nhp kho ghi vo Ti khon 152 Nguyn liu, vt liu. 4.2. Nu n cui thng nguyn liu, vt liu vn cha v th cn c vo ha n (Trng hp nguyn liu, vt liu dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr), k ton ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn; hoc C cc TK 111, 112, 141,... Sang thng sau, khi nguyn liu, vt liu v nhp kho, cn c vo ha n v phiu nhp kho, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 151 - Hng mua ang i ng. 5. Khi tr tin cho ngi bn, nu c hng chit khu thanh ton, th khon chit khu thanh ton thc t c hng c ghi nhn vo doanh thu hot ng ti chnh, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (Chit khu thanh ton). 6. i vi nguyn liu, vt liu nhp khu: - Nu nguyn liu, vt liu nhp khu v dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh vo gi gc nguyn liu, vt liu nhp khu theo gi c thu nhp khu, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Gi c thu nhp khu) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu). ng thi phn nh thu GTGT hng nhp khu phi np c khu tr, ghi: N TK 133 - Thu GTGT c khu tr C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312 - Thu GTGT hng nhp khu). - i vi nguyn liu, vt liu nhp khu v dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc dng cho sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc dng cho hot ng s nghip, d n (k ton phn nh gi gc nguyn liu, vt liu nhp khu theo gi c thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu), ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Gi c thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu)
C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312). - Nu nguyn liu, vt liu nhp khu phi chu thu tiu th c bit th s thu tiu th c bit phi np c phn nh vo gi gc nguyn liu, vt liu nhp khu, ghi: N TK 152- Nguyn liu, vt liu (gi c thu tiu th c bit hng nhp khu) C TK 331- Phi tr cho ngi bn C TK 3332- Thu tiu th c bit. 7. Cc chi ph v thu mua, bc xp, vn chuyn nguyn liu, vt liu t ni mua v kho doanh nghip, trng hp nguyn liu, vt liu mua v dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C cc TK 111, 112, 141, 331,... 8. i vi nguyn liu, vt liu nhp kho do thu ngoi gia cng, ch bin: - Khi xut nguyn liu, vt liu a i gia cng, ch bin, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. - Khi pht sinh chi ph thu ngoi gia cng, ch bin, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c) C cc TK 111, 112, 131, 141,... - Khi nhp li kho s nguyn liu, vt liu thu ngoi gia cng, ch bin xong, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. 9. i vi nguyn liu, vt liu nhp kho do t ch: - Khi xut kho nguyn liu, vt liu t ch bin, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. - Khi nhp kho nguyn liu, vt liu t ch, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
10. i vi nguyn liu, vt liu tha pht hin khi kim k xc nh c nguyn nhn th cn c nguyn nhn tha ghi s, nu cha xc nh c nguyn nhn th cn c vo gi tr nguyn liu, vt liu tha, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381 - Ti sn tha ch gii quyt). - Khi c quyt nh x l nguyn liu, vt liu tha pht hin trong kim k, cn c vo quyt nh x l, ghi: N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381) C cc ti khon c lin quan. - Nu xc nh ngay khi kim k s nguyn liu, vt liu tha l ca cc n v khc khi nhp kho cha ghi tng TK 152 th khng ghi vo bn C Ti khon 338(3381) m ghi vo bn N Ti khon 002 Vt t, hng ha nhn gi h, nhn gia cng. Khi tr li nguyn liu, vt liu cho n v khc ghi vo bn C Ti khon 002 (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton). 11. Khi xut kho nguyn liu, vt liu s dng vo sn xut, kinh doanh, ghi: N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. 12. Xut nguyn liu, vt liu s dng cho hot ng u t xy dng c bn hoc sa cha ln TSC, ghi: N TK 241 - Xy dng c bn d dang C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. 13. i vi nguyn liu, vt liu a i gp vn vo c s kinh doanh ng kim sot: a- Khi xut nguyn liu, vt liu a i gp vn lin doanh, ghi: N TK 222- Vn gp lin doanh ( Theo gi nh gi li) N TK 811- Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s) C TK 152- Nguyn liu, vt liu (Theo gi tr ghi s) C TK 711 - Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca nguyn liu, vt liu tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh) C TK 3387- Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca nguyn liu, vt liu tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh). b- Khi c s kinh doanh ng kim sot bn thnh phm sn xut bng nguyn liu, vt liu nhn gp vn, hoc bn s nguyn liu, vt liu cho bn th ba c lp, bn gp vn lin doanh kt chuyn phn doanh thu cha thc hin vo thu nhp khc trong k, ghi:
N TK 3387- Doanh thu cha thc hin C TK 711- Thu nhp khc. 14. Khi xut nguyn liu, vt liu a i gp vn vo cng ty lin kt, ghi: N TK 223- u t vo cng ty lin kt (Theo gi nh gi li) N TK 811- Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s) C TK 152- Nguyn liu, vt liu C TK 711- Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s). 15. i vi nguyn liu, vt liu thiu ht pht hin khi kim k: Mi trng hp thiu ht nguyn liu, vt liu trong kho hoc ti ni qun l, bo qun pht hin khi kim k phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn, xc nh ngi phm li. Cn c vo bin bn kim k v quyt nh x l ca cp c thm quyn ghi s k ton: - Nu do nhm ln hoc cha ghi s phi tin hnh ghi b sung hoc iu chnh li s liu trn s k ton; - Nu gi tr nguyn liu, vt liu hao ht nm trong phm vi hao ht cho php (Hao ht vt liu trong nh mc), ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. - Nu s hao ht, mt mt cha xc nh r nguyn nhn phi ch x l, cn c vo gi tr hao ht, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l) C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. Khi c quyt nh x l, cn c vo quyt nh, ghi: N TK 111 - Tin mt (Ngi phm li np tin bi thng) N TK 138 - Phi thu khc (1388) (Phi thu tin bi thng ca ngi phm li) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (Nu tr vo tin lng ca ngi phm li) N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn gi tr hao ht, mt mt nguyn liu, vt liu cn li phi tnh vo gi vn hng bn) C TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l). II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. 1. u k, kt chuyn tr gi nguyn liu, vt liu tn kho u k, ghi:
N TK 611 - Mua hng C TK 152 - Nguyn liu, vt liu. 2. Cui k, cn c vo kt qu kim k xc nh gi tr nguyn liu, vt liu tn kho cui k, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 611 - Mua hng.
Quay v
TI KHON 153 CNG C, DNG C Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi cng c, dng c ca doanh nghip. Cng c, dng c l nhng t liu lao ng khng c cc tiu chun v gi tr v thi gian s dng quy nh i vi TSC. V vy cng c, dng c c qun l v hch ton nh nguyn liu, vt liu. Theo quy nh hin hnh, nhng t liu lao ng sau y nu khng tiu chun ghi nhn TSC th c ghi nhn l cng c, dng c: - Cc gio, vn khun, cng c, dng c g lp chuyn dng cho sn xut xy lp; - Cc loi bao b bn km theo hng ha c tnh tin ring, nhng trong qu trnh bo qun hng ha vn chuyn trn ng v d tr trong kho c tnh gi tr hao mn tr dn gi tr ca bao b; - Nhng dng c, ngh bng thu tinh, snh, s; - Phng tin qun l, dng vn phng; - Qun o, giy dp chuyn dng lm vic,... HCH TON K TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. K ton nhp, xut, tn kho cng c, dng c trn ti khon 153 c thc hin theo gi gc. Nguyn tc xc nh gi gc nhp kho cng c, dng c c thc hin nh quy nh i vi nguyn liu, vt liu (Xem gii thch TK 152). 2. Vic tnh gi tr cng c, dng c tn kho cng c thc hin theo mt trong bn phng php quy nh trong Chun mc k ton s 02 Hng tn kho. 3. K ton chi tit cng c, dng c phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm, tng th cng c, dng c.
4. Cng c, dng c xut dng cho sn xut, kinh doanh, cho thu phi c theo di v hin vt v gi tr trn s k ton chi tit theo ni s dng, theo i tng thu v ngi chu trch nhim vt cht. i vi cng c, dng c c gi tr ln, qu him phi c th thc bo qun c bit. 5. i vi cc cng c, dng c c gi tr nh khi xut dng cho sn xut, kinh doanh phi ghi nhn ton b mt ln vo chi ph sn xut, kinh doanh. 6. Trng hp xut dng cng c, dng c mt ln c gi tr ln v c thi gian s dng vo sn xut, kinh doanh di mt nm th gi tr cng c, dng c xut dng c ghi vo Ti khon 142 Chi ph tr trc ngn hn v phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh cho cc k k ton thng hoc qu trong nm. 7. Trng hp cng c, dng c xut dng vo sn xut, kinh doanh c gi tr ln v c thi gian s dng cho sn xut, kinh doanh trn mt nm th gi tr cng c, dng c xut dng c ghi vo Ti khon 242 Chi ph tr trc di hn v phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 153 - CNG C, DNG C Bn N: - Tr gi thc t ca cng c, dng c nhp kho do mua ngoi, t ch, thu ngoi gia cng ch bin, nhn gp vn; - Tr gi cng c, dng c cho thu nhp li kho; - Tr gi thc t ca cng c, dng c tha pht hin khi kim k; - Kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho cui k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Tr gi thc t ca cng c, dng c xut kho s dng cho sn xut, kinh doanh, cho thu hoc gp vn; - Chit khu thng mi khi mua cng c, dng c c hng; - Tr gi cng c, dng c tr li cho ngi bn hoc c ngi bn gim gi; - Tr gi cng c, dng c thiu pht hin trong kim k; - Kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho. Ti khon 153 - Cng c, dng c, c 3 ti khon cp 2: - Ti khon 1531 - Cng c, dng c: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng cc loi cng c, dng c. - Ti khon 1532 - Bao b lun chuyn: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng cc loi bao b lun chuyn s dng cho sn xut, kinh doanh ca doanh nghip.
Bao b lun chuyn l cc loi bao b s dng nhiu ln, cho nhiu chu k sn xut, kinh doanh. Tr gi ca bao b lun chuyn khi xut dng c phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh ca nhiu k hch ton. - Ti khon 1533 - dng cho thu : Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng cc loi cng c, dng c doanh nghip chuyn dng cho thu. Ch hch ton vo ti khon ny nhng cng c, dng c doanh nghip mua vo vi mc ch cho thu, trng hp khng phn bit c th hch ton vo Ti khon 1531. Trng hp cho thu cng c, dng c dng trong sn xut, kinh doanh ca doanh nghip th ngoi vic hch ton trn ti khon cp 1 cn phi hch ton chuyn cng c, dng c trn ti khon cp 2. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Mua cng c, dng c nhp kho dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr th gi tr ca cng c, dng c c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT, cn c vo ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan, ghi: N TK 153 - Cng c, dng c (Gi cha c thu GTGT ) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (S thu GTGT u vo) (1331) C cc TK 111, 112, 141, 331,... (Tng gi thanh ton). - i vi cng c, dng c mua vo dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc din chu thu GTGT hoc phc v cho hot ng s nghip, phc li, d n, ghi: N TK 153 - Cng c, dng c (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 331,... (Tng gi thanh ton). 2. Trng hp cng c, dng c mua v nhp kho c hng chit khu thng mi, ghi: N cc TK 111, 112, 331,... C TK 153- Cng c, dng c (S chit khu thng mi c hng) C TK 133- Thu GTGT c khu tr (1331). 3. Cng c, dng c mua v c ngi bn gim gi do khng ng quy cch, phm cht theo hp ng, khon c gim gi, ghi: N TK 111, 112; hoc N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 153 - Cng c, dng c (S c gim gi) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c).
4. Tr li cng c, dng c mua cho ngi bn, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 153 - Cng c, dng c (Gi tr cng c, dng c tr li) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) (Thu GTGT u vo ca cng c, dng c tr li cho ngi bn). 5. Phn nh chit khu thanh ton c hng (nu c), ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 515 - Doanh thu hot ng ti chnh (S chit khu thanh ton c hng). 6. Xut cng c, dng c s dng cho sn xut, kinh doanh: 6.1. Nu gi tr cng c, dng c khng ln, tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh mt ln, ghi: N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng N TK 627 - Chi ph sn xut chung (6273) N TK 641 - Chi ph bn hng (6412, 6413) N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip (6423) C TK 153 - Cng c, dng c (1531, 1532). 6.2. Nu gi tr cng c, dng c ln, s dng cho nhiu k sn xut, kinh doanh hoc xut dng bao b lun chuyn, phi phn b dn vo chi ph sn xut, kinh doanh, khi xut kho cng c, dng c, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Cng c, dng c c gi tr ln v c thi gian s dng di mt nm) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Cng c, dng c c thi gian s dng trn mt nm v c gi tr ln) C TK 153 - Cng c, dng c (1531, 1532). - Khi phn b gi tr cng c, dng c xut dng cho tng k k ton, ghi: N cc TK 623, 627, 641,642,... C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C TK 242 - Chi ph tr trc di hn. 7. i vi cng c, dng c cho thu: - Khi xut kho cng c, dng c cho thu, ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn N TK 242 - Chi ph tr trc di hn C TK 153 - Cng c, dng c (1533). - Phn b gi tr cng c, dng c cho thu vo chi ph, ghi: N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C TK 242 - Chi ph tr trc di hn. - i vi doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu v cho thu cng c, dng c, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5113) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). - Nhn li cng c, dng c cho thu, ghi: N TK 153 - Cng c, dng c (1533) C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn (Gi tr cn li cha tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh) C TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Gi tr cn li cha tnh vo chi ph sn xut, kinh doanh). 8. Khi kim k pht hin cng c, dng c tha, thiu, mt, h hng, k ton phi cn c vo nguyn nhn hoc quyt nh x l ca cp c thm quyn x l nh sau: 8.1. Nu tha, thiu do nhm ln hoc cha ghi s phi tin hnh ghi b sung hoc iu chnh li s liu trn s k ton. 8.2. Trng hp pht hin thiu khi kim k cha xc nh c nguyn nhn v ngi phm li, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l) C TK 153 - Cng c, dng c. Khi c quyt nh x l: Nu ngi lm mt, hng phi bi thng, ghi: N TK 111 - Tin mt N TK 334 - Phi tr ngi lao ng N TK 138 - Phi thu khc (1388) (Phi thu tin bi thng ca ngi phm li) N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn thiu ht, mt, h hng cng c, dng c cn li phi tnh vo gi vn hng bn) C TK 138 - Phi thu khc (1381). 8.3. Trng hp pht hin tha cha xc nh c nguyn nhn phi ch x l, ghi: N TK 153- Cng c, dng c C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381) Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi: N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381) C cc TK lin quan.
II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. 1. u k k ton, kt chuyn tr gi thc t ca cng c, dng c tn kho u k, ghi: N TK 611 - Mua hng C TK 153 - Cng c, dng c. 2. Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k xc nh tr gi cng c, dng c tn kho cui k, ghi: N TK 153 - Cng c, dng c C TK 611 - Mua hng.
Quay v
TI KHON 154 CHI PH SN XUT, KINH DOANH D DANG Ti khon ny dng phn nh tng hp chi ph sn xut, kinh doanh phc v cho vic tnh gi thnh sn phm cng nghip, xy lp, nui, trng, ch bin sn phm nng, lm, ng nghip, dch v doanh nghip p dng phng php k khai thng xuyn trong hch ton hng tn kho. nhng doanh nghip p dng phng php kim k nh k trong hch ton hng tn kho, Ti khon 154 ch phn nh gi tr thc t ca sn phm, dch v d dang cui k. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" phn nh chi ph sn xut, kinh doanh pht sinh trong k; chi ph sn xut, kinh doanh ca khi lng sn phm, dch v hon thnh trong k; chi ph sn xut, kinh doanh d dang u k, cui k ca cc hot ng sn xut, kinh doanh chnh, ph v thu ngoi gia cng ch bin cc n v sn xut (Cng nghip, xy lp, nng nghip, lm nghip, ng nghip,...), hoc cc n v kinh doanh dch v (Vn ti, bu in, du lch, khch sn,...). Ti khon 154 cng phn nh chi ph sn xut, kinh doanh ca cc hot ng sn xut, gia cng ch bin, hoc cung cp dch v ca cc doanh nghip thng mi, nu c t chc cc loi hnh hot ng ny. 2. Chi ph sn xut, kinh doanh hch ton trn Ti khon 154 phi c chi tit theo a im pht sinh chi ph (Phn xng, b phn sn xut, i sn xut, cng trng,...); theo loi, nhm sn phm, hoc chi tit, b phn sn phm; theo tng loi dch v hoc theo tng cng on dch v.
3. Chi ph sn xut, kinh doanh phn nh trn Ti khon 154 gm nhng chi ph sau: - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip; - Chi ph nhn cng trc tip; - Chi ph s dng my thi cng (i vi hot ng xy lp); - Chi ph sn xut chung. 4. Chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi tr hng tn kho m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton. 5. Cui k, phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung c nh vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng (C TK 627, N TK 154). Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k (C TK 627, N TK 632). Chi ph sn xut chung bin i c phn b ht vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh. 6. i vi hot ng sn xut xy lp, Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" l ti khon tp hp chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm xy lp, vi cc khon mc tnh gi thnh: Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip; Chi ph nhn cng trc tip; Chi ph s dng my thi cng; Chi ph sn xut chung. i vi hot ng sn xut sn phm khc, Ti khon 154 dng phn nh, tng hp chi ph sn xut v tnh gi thnh ca cc phn xng hoc b phn sn xut, ch to sn phm. 7. i vi doanh nghip sn xut cng nghip c hot ng thu ngoi gia cng ch bin, cung cp lao v, dch v ra bn ngoi hoc phc v cho vic sn xut sn phm th nhng chi ph ca hot ng ny cng c tp hp vo Ti khon 154. 8. Khng hch ton vo Ti khon 154 nhng chi ph sau: - Chi ph bn hng; - Chi ph qun l doanh nghip; - Chi ph ti chnh; - Chi ph khc; - Chi ph thu thu nhp doanh nghip; - Chi s nghip, chi d n; - Chi u t xy dng c bn; - Cc khon chi c trang tri bng ngun khc. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 154 - CHI PH SN XUT, KINH DOANH D DANG
Bn N: - Cc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung pht sinh trong k lin quan n sn xut sn phm v chi ph thc hin dch v; - Cc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung pht sinh trong k lin quan n gi thnh sn phm xy lp cng trnh hoc gi thnh xy lp theo gi khon ni b; - Kt chuyn chi ph sn xut, kinh doanh d dang cui k (trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Gi thnh sn xut thc t ca sn phm ch to xong nhp kho hoc chuyn i bn; - Gi thnh sn xut sn phm xy lp hon thnh bn giao tng phn, hoc ton b tiu th trong k; hoc bn giao cho n v nhn thu chnh xy lp (Cp trn hoc ni b); hoc gi thnh sn phm xy lp hon thnh ch tiu th; - Chi ph thc t ca khi lng dch v hon thnh cung cp cho khch hng; - Tr gi ph liu thu hi, gi tr sn phm hng khng sa cha c; - Tr gi nguyn liu, vt liu, hng ho gia cng xong nhp li kho;
- Phn nh chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton. i vi n v sn xut theo n t hng, hoc n v c chu k sn xut sn phm di m hng k k ton kt chuyn chi ph sn xut chung c nh vo TK 154 n khi sn phm hon thnh mi xc nh c chi ph sn xut chung c nh khng c tnh vo tr gi hng tn kho m phi hch ton vo gi vn hng bn (C TK 154, N TK 632);
- Kt chuyn chi ph sn xut, kinh doanh d dang u k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Chi ph sn xut, kinh doanh cn d dang cui k.
PHNG PHP VN DNG TI KHON 154 TRONG MT S NGNH CH YU Cng nghip Ti khon 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong ngnh cng nghip dng tp hp, tng hp chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm ca cc phn xng, hoc b phn sn xut, ch to sn phm. i vi cc doanh nghip sn xut c thu ngoi gia cng, ch bin, cung cp lao v, dch v cho bn ngoi hoc phc v cho vic sn xut sn phm th chi ph ca nhng hot ng ny cng c tp hp vo Ti khon 154. HCH TON TI KHON 154 TRONG NGNH CNG NGHIP CN CH 1. Ch c phn nh vo Ti khon 154 nhng ni dung chi ph sau: - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm, cung cp dch v; - Chi ph nhn cng trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm, cung cp dch v; - Chi ph sn xut chung phc v trc tip cho vic sn xut, ch to sn phm v cung cp dch v. 2. Ti khon 154 cc doanh nghip sn xut cng nghip c hch ton chi tit theo a im pht sinh chi ph (Phn xng, b phn sn xut), theo loi, nhm sn phm, sn phm, hoc chi tit b phn sn phm. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU TRONG NGNH CNG NGHIP I. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn 1. Cui k, k ton kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph nguyn liu, vt liu trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.

2. Cui k, k ton kt chuyn chi ph nhn cng trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph nhn cng trn mc bnh thng)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.
3. Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn hoc bng cng sut bnh thng th cui k, k ton thc hin vic tnh ton, phn b v kt chuyn ton b chi ph sn xut chung (chi ph sn xut chung bin i v chi ph sn xut chung c nh) cho tng i tng tp hp chi ph, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 627 - Chi ph sn xut chung. 4. Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn cng sut bnh thng th k ton phi tnh v xc nh chi ph sn xut chung c nh phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng tnh vo gi thnh sn phm s chnh lch gia tng s chi ph sn xut chung c nh thc t pht sinh ln hn chi ph sn xut chung c nh tnh vo gi thnh sn phm) c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b vo gi thnh sn phm)
C TK 627- Chi ph sn xut chung. 5. Tr gi nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng nhp li kho, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

6. Tr gi sn phm hng khng sa cha c, ngi gy ra thit hi sn phm hng phi bi thng, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1388) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. 7. i vi n v c chu k sn xut, kinh doanh di m trong k k ton kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip v chi ph sn xut chung sang TK 154, khi xc nh c chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng tnh vo gi thnh sn phm, k ton phn nh chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng vt trn mc bnh thng v chi ph sn xut chung c nh khng phn b (khng c tnh vo tr gi hng tn kho) m phi tnh vo gi vn hng bn ca k k ton, ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Trng hp kt chuyn chi ph t TK 621, 622, 627 sang TK 154). 8. Gi thnh sn phm thc t nhp kho trong k, ghi: N TK 155 - Thnh phm
9. Trng hp sn phm sn xut xong, khng tin hnh nhp kho m chuyn giao thng cho ngi mua hng (Sn phm in, nc...), ghi:
N TK 632 - Gi vn hng bn

II. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k: 1. Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thc t, xc nh tr gi thc t chi ph sn xut, kinh doanh d dang v thc hin vic kt chuyn, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 631 - Gi thnh sn xut.

2. u k k ton, kt chuyn chi ph thc t sn xut, kinh doanh d dang, ghi: N TK 631 - Gi thnh sn xut

NNG NGHIP Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong ngnh nng nghip dng tp hp tng chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm ca cc hot ng nui trng, ch bin sn phm hoc dch v nng nghip. HCH TON TI KHON 154 TRONG NGNH NNG NGHIP CN CH 1. Ti khon ny phi c hch ton chi tit theo ngnh kinh doanh nng nghip (Trng trt, chn nui, ch bin,...), theo a im pht sinh chi ph (Phn xng, i sn xut,...), chi tit theo tng loi cy con v tng loi sn phm, tng sn phm hoc dch v. 2. Gi thnh sn xut thc t ca sn phm nng nghip c xc nh vo cui v thu hoch, hoc cui nm. Sn phm thu hoch nm no th tnh gi thnh trong nm ngha l chi ph chi ra trong nm nay nhng nm sau mi thu hoch sn phm th nm sau mi tnh gi thnh.
3. i vi ngnh trng trt, chi ph phi c hch ton chi tit theo 3 loi cy: - Cy ngn ngy (La, khoai, sn,...); - Cy trng mt ln thu hoch nhiu ln (Da, chui,...); - Cy lu nm (Ch, c ph, cao su, h tiu, cy n qu,...). i vi cc loi cy trng 2, 3 v trong mt nm, hoc trng nm nay, nm sau mi thu hoch, hoc loi cy va c din tch trng mi, va c din tch chm sc thu hoch trong cng mt nm,... th phi cn c vo tnh hnh thc t ghi chp, phn nh r rng chi ph ca v ny vi v khc, ca din tch ny vi din tch khc, ca nm trc vi nm nay v nm sau,... 4. Khng phn nh vo ti khon ny chi ph khai hoang, trng mi v chm sc cy lu nm ang trong thi k XDCB, chi ph bn hng, chi ph qun l doanh nghip, chi ph hot ng ti chnh, chi ph khc. 5. V nguyn tc, chi ph sn xut ngnh trng trt c hch ton chi tit vo bn N Ti khon 154 "Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" theo tng i tng tp hp chi ph. i vi mt s loi chi ph c lin quan n nhiu i tng hch ton, hoc lin quan n nhiu v, nhiu thi k th phi phn nh trn cc ti khon ring, sau phn b vo gi thnh ca cc loi sn phm lin quan nh: Chi ph ti tiu nc, chi ph chun b t v trng mi nm u ca nhng cy trng mt ln, thu hoch nhiu ln (Chi ph ny khng thuc vn u t XDCB),... 6. Trn cng mt din tch canh tc, nu trng xen t hai loi cy nng nghip ngn ngy tr ln th nhng chi ph pht sinh c lin quan trc tip n loi cy no th tp hp ring cho loi cy (nh: Ht ging, chi ph gieo trng, thu hoch,...), chi ph pht sinh chung cho nhiu loi cy (Chi ph cy ba, ti tiu nc,...) th c tp hp ring v phn b cho tng loi cy theo din tch gieo trng, hoc theo mt tiu thc ph hp. 7. i vi cy lu nm, qu trnh t khi lm t, gieo trng, chm sc n khi bt u c sn phm (thu, bi) th c hch ton nh qu trnh u t XDCB hnh thnh nn TSC c tp hp chi ph TK 241 XDCB d dang". Chi ph cho vn cy lu nm trong qu trnh sn xut, kinh doanh bao gm cc chi ph cho khu chm sc, khu thu hoch. 8. Khi hch ton chi ph ngnh chn nui trn Ti khon 154 cn ch mt s im sau: - Hch ton chi ph chn nui phi chi tit cho tng loi hot ng chn nui (nh chn nui tru b, chn nui ln,...), theo tng nhm hoc tng loi gia sc, gia cm; - Sc vt con ca n sc vt c bn hay nui bo ra sau khi tch m c m s chi tit theo di ring theo gi thnh thc t;
- i vi sc vt c bn khi o thi chuyn thnh sc vt nui ln, nui bo c hch ton vo Ti khon 154 theo gi tr cn li ca sc vt c bn; - i tng tnh gi thnh trong ngnh chn nui l: 1 kg sa ti, 1 con b con tiu chun, gi thnh 1 kg tht tng, gi thnh 1 kg tht hi, gi thnh 1 ngy/con chn nui,... 9. Phn chi ph nguyn vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng, chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh sn phm m c hch ton vo gi vn hng bn ca k k ton. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU TRONG NGNH NNG NGHIP I. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn 1. Cui k, k ton tnh v kt chuyn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip theo i tng tp hp chi ph sn xut, kinh doanh, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph nguyn liu, vt liu trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.

2. Cui k, k ton tnh v kt chuyn chi ph nhn cng trc tip theo tng i tng tp hp chi ph, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph nhn cng trn mc bnh thng)
C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.

3. Cui k, k ton thc hin vic tnh ton, phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung cho tng i tng tp hp chi ph, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b vo gi thnh sn phm)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.

4. Tr gi sn phm ph thu hi (Nh: Phn sc vt, rm, r,...), ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu

5. Tr gi ph liu thu hi, nguyn liu, vt liu xut thu ngoi gia cng xong nhp li kho, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu

6. Tr gi sc vt con v sc vt nui bo chuyn sang sc vt lm vic, hoc sc vt sinh sn, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (2116 )

7. Gi thnh sn xut thc t sn phm sn xut xong nhp kho hoc tiu th ngay, ghi: N TK 155 - Thnh phm N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. II. Trng hp hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k Phng php hch ton mt s hot ng kinh t ch yu Ti khon 154 trong ngnh Nng nghip tng t nh i vi ngnh Cng nghip.
KINH DOANH DCH V
Ti khon 154 Chi ph sn xut, kinh doanh d dang" p dng trong cc n v kinh doanh dch v nh: Giao thng vn ti, bu in, du lch, dch v,...Ti khon ny dng tp hp tng chi ph (Nguyn liu, vt liu trc tip, nhn cng trc tip, chi ph sn xut chung) v tnh gi thnh ca khi lng dch v thc hin.
HCH TON TI KHON 154
TRONG NGNH KINH DOANH DCH V CN CH
1. i vi ngnh giao thng vn ti, ti khon ny dng tp hp chi ph v tnh gi thnh v vn ti ng b ( t, tu in, vn ti bng phng tin th s khc...) vn ti ng st, ng thu, ng hng khng, vn ti ng ng,... Ti khon 154 p dng cho ngnh giao thng vn ti phi c m chi tit cho tng loi hot ng (Vn ti hnh khch, vn ti hng ho,...) theo tng n v hoc b phn kinh doanh dch v. Trong qu trnh vn ti, sm lp b hao mn vi mc nhanh hn mc khu hao u xe nn thng phi thay th nhiu ln nhng gi tr sm lp thay th khng tnh vo gi thnh vn ti ngay mt lc khi xut dng
thay th, m phi chuyn dn tng thng. V vy, hng thng cc n v vn ti t c trch trc chi ph sm lp vo gi thnh vn ti (Chi ph phi tr) theo quy nh ca ch ti chnh hin hnh. 2. Phn chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh sn phm m c hch ton vo gi vn hng bn ca k k ton. 3. i vi hot ng kinh doanh du lch, ti khon ny c m chi tit theo tng loi hot ng nh: Hng dn du lch, kinh doanh khch sn, kinh doanh vn ti du lch,... 4. Trong hot ng kinh doanh khch sn, Ti khon 154 phi m chi tit theo tng loi dch v nh: Hot ng n, ung, dch v bung ngh, dch v vui chi gii tr, phc v khc (Git, l, ct tc, in tn, th thao,...).
Phng php k ton mt s hot ng kinh t ch yu Ti khon 154 cc n v thuc ngnh kinh doanh dch v tng t nh i vi ngnh cng nghip. Ngoi ra cn ch : Nghip v kt chuyn gi thnh thc t ca khi lng dch v hon thnh v chuyn giao cho ngi mua v c xc nh l bn trong k, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn

XY LP
i vi hot ng kinh doanh xy lp quy nh ch p dng phng php hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, khng p dng phng php hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k nn Ti khon 154 dng tp hp chi ph sn xut, kinh doanh, phc v cho vic tnh gi thnh sn xut sn phm xy lp cng nghip, dch v ca doanh nghip xy lp. Phn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip vt trn mc bnh thng v phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng c tnh vo gi thnh cng trnh xy lp m c hch ton vo gi vn hng bn ca k k ton.
Ti khon ny trong ngnh Xy lp c 4 ti khon cp 2: - Ti khon 1541 - Xy lp: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh sn xut sn phm xy lp v phn nh gi tr sn phm xy lp d dang cui k;
- Ti khon 1542 - Sn phm khc: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh sn xut sn phm khc v phn nh gi tr sn phm khc d dang cui k (Thnh phm, cu kin xy lp,...); - Ti khon 1543 - Dch v: Dng tp hp chi ph, tnh gi thnh dch v v phn nh chi ph dch v d dang cui k;
- Ti khon 1544 - Chi ph bo hnh xy lp: Dng tp hp chi ph bo hnh cng trnh xy dng, lp t thc t pht sinh trong k v gi tr cng trnh bo hnh xy lp cn d dang cui k.
PHNG PHP HCH TON K TON MT S
NGHIP V KINH T CH YU TRONG NGNH XY LP
I. Phng php hch ton chi ph sn xut v tnh gi thnh sn phm xy lp (k c n v nhn khon ni b v sn phm xy lp c t chc k ton ring)
Vic tp hp chi ph sn xut, tnh gi thnh sn phm xy lp phi theo tng cng trnh, hng mc cng trnh v theo khon mc gi thnh quy nh trong gi tr d ton xy lp, gm: - Chi ph vt liu; - Chi ph nhn cng; - Chi ph s dng my thi cng;
- Ch ph chung. Ring chi ph chung c tp hp bn N Ti khon 1541 "Xy lp": Ch bao gm chi ph chung pht sinh i nhn thu hoc cng trng xy lp. Cn chi ph qun l doanh nghip xy lp (l mt b phn ca chi ph chung) c tp hp bn N Ti khon 642 "Chi ph qun l doanh nghip". Chi ph ny s c kt chuyn vo bn N Ti khon 911 "Xc nh kt qu kinh doanh" tham gia vo gi thnh ton b sn phm xy lp hon thnh v bn ra trong k.
1. Phng php hch ton tp hp chi ph xy lp (bn N Ti khon 1541 "Xy lp"): 1.1. Hch ton khon mc nguyn liu, vt liu trc tip:
Khon mc chi ph nguyn liu, vt liu trc tip bao gm: Gi tr thc t ca vt liu chnh, vt liu ph, cc cu kin hoc cc b phn ri, vt liu lun chuyn tham gia cu thnh thc th sn phm xy, lp hoc gip cho vic thc hin v hon thnh khi lng xy, lp (Khng k vt
liu ph cho my mc, phng tin thi cng v nhng vt liu tnh trong chi ph chung). Nguyn tc hch ton khon mc nguyn liu, vt liu trc tip: Nguyn liu, vt liu s dng cho xy dng hng mc cng trnh no phi tnh trc tip cho sn phm hng mc cng trnh trn c s chng t gc theo s lng thc t s dng v theo gi thc t xut kho (Gi bnh qun gia quyn; Gi nhp trc, xut trc,...). Cui k hch ton hoc khi cng trnh hon thnh, tin hnh kim k s vt liu cn li ti ni sn xut (nu c) ghi gim tr chi ph nguyn liu, vt liu trc tip xut s dng cho cng trnh. Trong iu kin thc t sn xut xy lp khng cho php tnh chi ph nguyn liu, vt liu trc tip cho tng cng trnh, hng mc cng trnh th n v c th p dng phng php phn b vt liu cho i tng s dng theo tiu thc hp l (T l vi nh mc tiu hao nguyn liu, vt liu,...). - Cn c vo Bng phn b vt liu cho tng cng trnh, hng mc cng trnh, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Khon mc: Chi ph vt liu) (1541) N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph nguyn liu, vt liu trc tip vt trn mc bnh thng)
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip. 1.2. Hch ton khon mc chi ph nhn cng trc tip: Hch ton tng t nh ngnh cng nghip
1.3. Hch ton khon mc chi ph s dng my thi cng:
Khon mc chi ph s dng my thi cng bao gm: Chi ph cho cc my thi cng nhm thc hin khi lng cng tc xy lp bng my. My mc thi cng l loi my trc tip phc v xy lp cng trnh. l nhng my mc chuyn ng bng ng c hi nc, diezen, xng, in,... (K c loi my phc v xy, lp).
Chi ph s dng my thi cng bao gm: Chi ph thng xuyn v chi ph tm thi.
Chi ph thng xuyn cho hot ng ca my thi cng, gm: Chi ph nhn cng iu khin my, phc v my,...; Chi ph vt liu; Chi ph cng
c, dng c; Chi ph khu hao TSC; Chi ph dch v mua ngoi (Chi ph sa cha nh, in, nc, bo him xe, my,...); Chi ph khc bng tin. Chi ph tm thi cho hot ng ca my thi cng, gm: Chi ph sa cha ln my thi cng (i tu, trung tu,...) khng iu kin ghi tng nguyn gi my thi cng; Chi ph cng trnh tm thi cho my thi cng (lu, ln, b, ng ray chy my,...). Chi ph tm thi ca my c th pht sinh trc (c hch ton vo bn N Ti khon 142, hoc TK 242) sau s phn b dn vo N Ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng"; Hoc pht sinh sau, nhng phi tnh trc vo chi ph sn xut xy lp trong k (Do lin quan ti vic s dng thc t my mc thi cng trong k). Trng hp ny phi tin hnh trch trc chi ph, ghi C Ti khon 335 "Chi ph phi tr", N Ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng". Vic tp hp chi ph v tnh gi thnh v chi ph s dng my thi cng phi c hch ton ring bit theo tng my thi cng (Xem hng dn phn Ti khon 623 "Chi ph s dng my thi cng"). - Cn c vo Bng phn b chi ph s dng my thi cng (Chi ph thc t ca my) tnh cho tng cng trnh, hng mc cng trnh, ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Khon mc chi ph s dng my thi cng) N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph s dng my thi cng vt trn mc bnh thng)
C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng.

1.4. Hch ton khon mc chi ph sn xut chung:
- Chi ph sn xut chung phn nh chi ph sn xut ca i, cng trng xy dng gm: Lng nhn vin qun l phn xng, t, i xy dng; Khon trch bo him x hi, bo him y t, kinh ph cng on c tnh theo t l quy nh trn tin lng phi tr cng nhn trc tip xy lp, nhn vin s dng my thi cng v nhn vin qun l phn xng, t, i; Khu hao ti sn c nh dng chung cho hot ng ca i v nhng chi ph khc lin quan n hot ng ca i,... Khi cc chi ph ny pht sinh trong k, ghi:
N TK 627 - Chi ph sn xut chung N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 334, 338, 152, 153, 142, 214, 335, 111, 112,...
- Khi xc nh s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp, ghi: N TK 627 - Chi ph sn xut chung
C TK 352 - D phng phi tr.

- Khi pht sinh chi ph sa cha v bo hnh cng trnh, nh chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung, k ton phn nh vo cc Ti khon chi ph c lin quan, ghi: N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip N TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip N TK 623 - Chi ph s dng my thi cng N TK 627 - Chi ph sn xut chung N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338,...

- Cui k, kt chuyn chi ph thc t pht sinh trong k v nguyn liu, vt liu trc tip, nhn cng trc tip, chi ph s dng my thi cng, chi ph sn xut chung lin quan n hot ng sa cha v bo hnh cng trnh xy lp tng hp chi ph sa cha v bo hnh v tnh gi thnh bo hnh, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang
C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
- Khi cng vic sa cha bo hnh cng trnh xy lp hon thnh bn giao cho khch hng, ghi: N TK 352 - D phng phi tr

- Ht thi hn bo hnh cng trnh xy lp, nu cng trnh khng phi bo hnh hoc s d phng phi tr v bo hnh cng trnh xy lp ln hn chi ph thc t pht sinh th s chnh lch phi hon nhp, ghi: N TK 352 - D phng phi tr
C TK 711 - Thu nhp khc.

- Cui k hch ton, cn c vo Bng phn b chi ph sn xut chung phn b v kt chuyn chi ph sn xut chung cho cc cng trnh, hng mc cng trnh c lin quan (T l vi chi ph nhn cng), ghi:
N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang

N TK 632 - Gi vn hng bn (Phn chi ph sn xut chung c nh khng phn b khng tnh vo gi thnh cng trnh xy lp)
C TK 627 - Chi ph sn xut chung.
2. Phng php hch ton v kt chuyn chi ph xy lp (bn C TK 1541 "Xy lp"): 2.1. Cc chi ph ca hp ng khng th thu hi (V d: Khng tnh thc thi v mt php l nh c s nghi ng v hiu lc ca n, hoc hp ng m khch hng khng th thc thi ngha v ca mnh...) phi c ghi nhn ngay l chi ph trong k, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn

2.2. Chi ph lin quan trc tip n tng hp ng c th c gim nu c cc khon thu khc khng bao gm trong doanh thu ca hp ng. V d: Cc khon thu t vic bn nguyn liu, vt liu tha v thanh l my mc, thit b thi cng khi kt thc hp ng xy dng: a) Nhp kho nguyn liu, vt liu tha khi kt thc hp ng xy dng, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Theo gi gc)

b) Ph liu thu hi nhp kho, ghi: N TK 152 - Nguyn liu, vt liu (Theo gi c th thu hi)

c) Trng hp vt liu tha v ph liu thu hi khng qua nhp kho m bn ngay, k ton phn nh cc khon thu bn vt liu tha v ph liu, ghi gim chi ph: N cc TK 111, 112, 131,... (Tng gi thanh ton)
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Gi bn cha c thu GTGT). d) K ton thanh l my mc, thit b thi cng chuyn dng cho mt hp ng xy dng v TSC ny trch khu hao theo nguyn gi khi kt thc hp ng xy dng:
+ Phn nh s thu v thanh l my mc, thit b thi cng, ghi: N cc TK 111, 112, 131,...
C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (Gi bn cha c thu GTGT).
+ Phn nh chi ph thanh l my mc, thit b (nu c), ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 133 Thu GTGT c khu tr (33311)
C cc TK 111, 112,
+ Ghi gim TSC khu hao ht l my mc, thit b thi cng chuyn dng thanh l, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC
C TK 211 - TSC hu hnh. 2.3. Cui k hch ton, cn c vo gi thnh sn xut sn phm xy lp thc t hon thnh c xc nh l bn (Bn giao tng phn hoc ton b cho Ban qun l cng trnh - bn A); hoc bn giao cho n v nhn thu chnh ni b:
a) Trng hp bn giao cho Bn A (K c bn giao khi lng xy lp hon thnh theo hp ng khon ni b, cho n v nhn khon c t chc k ton ring), ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 154 - Ch ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).

b) Trng hp sn phm xy lp hon thnh ch bn (Xy dng nh bn,...) hoc sn phm xy lp hon thnh nhng cha bn giao, cn c vo gi thnh sn phm xy lp hon thnh ch bn, ghi: N TK 155 - Thnh phm
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).

c) Trng hp bn giao sn phm xy lp hon thnh cho n v nhn thu chnh xy lp (Cp trn, n v ni b - do thc hin hp ng khon xy lp ni b, n v nhn khon c t chc k ton ring nhng ch hch ton n gi thnh sn xut xy lp), ghi: N TK 336 - Phi tr ni b (3362)
C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (1541). II. Phng php hch ton chi ph sn xut v tnh gi thnh i vi hot ng sn xut sn phm cng nghip v dch v trong doanh nghip xy lp thc hin nh quy nh cho ngnh cng nghip.
HNG DN HACH TOAN NHM TK 15

Quay v
NHM TI KHON 15 HNG TN KHO
Nhm Ti khon hng tn kho c dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng hng tn kho ca doanh nghip (Nu doanh nghip thc hin k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn) hoc c dng phn nh gi tr hng tn kho u k v cui k k ton ca doanh nghip (Nu doanh nghip thc hin k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Hng tn kho ca doanh nghip l nhng ti sn: c gi bn trong k sn xut, kinh doanh bnh thng; ang trong qu trnh sn xut, kinh doanh d dang; Nguyn liu; Vt liu; Cng c, dng c (gi chung l vt t) s dng trong qu trnh sn xut, kinh doanh hoc cung cp dch v. Hng tn kho ca mi doanh nghip c th bao gm: Hng ho mua v bn (hng ho tn kho, hng ho bt ng sn, hng mua ang i ng, hng gi i bn, hng gi i gia cng ch bin); Thnh phm tn kho v thnh phm gi i bn; sn phm d dang (sn phm cha hon thnh v sn phm hon thnh cha lm th tc nhp kho); Nguyn liu, vt liu; Cng c, dng c tn kho, gi i gia cng ch bin v mua ang i ng; Chi ph sn xut, kinh doanh dch v d dang; Nguyn liu, vt liu nhp khu sn xut, gia cng hng xut khu v thnh phm, hng ho c lu gi ti kho bo thu ca doanh nghip. HCH TON HNG TN KHO CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. K ton hng tn kho phn nh trn cc ti khon thuc nhm hng tn kho phi c thc hin theo quy nh ca Chun mc k ton s 02 Hng tn kho v vic xc nh gi gc hng tn kho, phng php tnh gi tr hng tn kho, xc nh gi tr thun c th thc hin c, lp d phng gim gi hng tn kho v ghi nhn chi ph. 2. Nguyn tc xc nh gi gc hng tn kho c quy nh c th cho tng loi vt t, hng ho, theo ngun hnh thnh v thi im tnh gi. 3. i vi doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, gi tr vt t, hng ha mua vo dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT u vo. 4. i vi doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php trc tip, hoc hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT, hoc dng cho hot ng s nghip, phc li, d n, gi tr vt t, hng ha mua vo c phn nh theo tng gi thanh ton (Bao gm c thu GTGT u vo). 5. Khi xc nh gi tr hng tn kho cui k, doanh nghip p dng theo mt trong cc phng php sau: a. Phng php tnh theo gi ch danh:
Phng php tnh theo gi ch danh c p dng da trn gi tr thc t ca tng th hng ho mua vo, tng th sn phm sn xut ra nn ch p dng cho cc doanh nghip c t mt hng hoc mt hng n nh v nhn din c. b. Phng php bnh qun gia quyn: Theo phng php bnh qun gia quyn, gi tr ca tng loi hng tn kho c tnh theo gi tr trung bnh ca tng loi hng tn kho u k v gi tr tng loi hng tn kho c mua hoc sn xut trong k. Gi tr trung bnh c th c tnh theo tng k hoc sau tng l hng nhp v, ph thuc vo iu kin c th ca mi doanh nghip. c. Phng php nhp trc, xut trc (FIFO): Phng php nhp trc, xut trc p dng da trn gi nh l gi tr hng tn kho c mua hoc c sn xut trc th c xut trc, v gi tr hng tn kho cn li cui k l gi tr hng tn kho c mua hoc sn xut gn thi im cui k. Theo phng php ny th gi tr hng xut kho c tnh theo gi ca l hng nhp kho thi im u k hoc gn u k, gi tr ca hng tn kho cui k c tnh theo gi ca hng nhp kho thi im cui k hoc gn cui k cn tn kho. d. Phng php nhp sau, xut trc (LIFO): Phng php nhp sau, xut trc p dng da trn gi nh l gi tr hng tn kho c mua hoc c sn xut sau th c xut trc v gi tr hng tn kho cn li cui k l gi tr hng tn kho c mua hoc sn xut trc . Theo phng php ny th gi tr hng xut kho c tnh theo gi ca l hng nhp sau hoc gn sau cng, gi tr hng tn kho c tnh theo gi ca hng nhp kho u k hoc gn u k cn tn kho. Mi phng php tnh gi tr hng tn kho u c nhng u, nhc im nht nh. Mc chnh xc v tin cy ca mi phng php tu thuc vo yu cu qun l, trnh , nng lc nghip v v trnh trang b cng c tnh ton, phng tin x l thng tin ca doanh nghip. ng thi cng tu thuc vo yu cu bo qun, tnh phc tp v chng loi, quy cch v s bin ng ca vt t, hng ha doanh nghip. 6. i vi vt t, hng ha mua vo bng ngoi t phi cn c vo t gi giao dch thc t hoc t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin Ngn hng do Ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im pht sinh nghip v kinh t quy i ngoi t ra ng Vit Nam ghi gi tr hng tn kho nhp kho. 7. n cui nin k ton, nu xt thy gi tr hng tn kho khng thu hi do b h hng, li thi, gi bn b gim hoc chi ph hon thin, chi ph bn hng tng ln th phi ghi gim gi gc hng tn kho cho bng gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho. Gi tr thun c th thc hin c l gi bn c tnh ca hng tn kho trong k sn xut, kinh doanh bnh thng tr (-) chi ph c tnh hon thin sn phm v chi ph c tnh cn thit cho vic tiu th chng. Vic ghi gim gi gc hng tn kho cho bng gi tr thun c th thc hin c c thc hin bng cch lp d phng gim gi hng tn kho. S d phng gim gi hng tn kho c lp l s chnh lch gia gi gc ca hng tn kho ln hn gi tr thun c th thc hin c ca chng.
8. Khi bn hng tn kho, gi gc ca hng tn kho bn c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi doanh thu lin quan n chng c ghi nhn. Tt c cc khon chnh lch gia khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton ny ln hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton trc, cc khon hao ht, mt mt ca hng tn kho, sau khi tr (-) phn bi thng do trch nhim c nhn gy ra, v chi ph sn xut chung khng phn b, c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k. Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho c lp cui k k ton ny nh hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton trc, th s chnh lch nh hn phi c hon nhp ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh. 9. K ton hng tn kho phi ng thi k ton chi tit c v gi tr v hin vt theo tng th, tng loi, quy cch vt t, hng ha theo tng a im qun l v s dng, lun phi m bo s khp, ng c v gi tr v hin vt gia thc t v vt t, hng ha vi s k ton tng hp v s k ton chi tit. Doanh nghip c th la chn mt trong 3 phng php k ton chi tit sau: - Phng php th song song ; - Phng php s i chiu lun chuyn; - Phng php s s d. 10. Trong mt doanh nghip (mt n v k ton) ch c p dng mt trong hai phng php k ton hng tn kho: Phng php k khai thng xuyn, hoc phng php kim k nh k. Vic la chn phng php k ton hng tn kho p dng ti doanh nghip phi cn c vo c im, tnh cht, s lng, chng loi vt t, hng ha v yu cu qun l c s vn dng thch hp v phi c thc hin nht qun trong nin k ton. Cc phng php k ton hng tn kho. a/ Phng php k khai thng xuyn: Phng php k khai thng xuyn l phng php theo di v phn nh thng xuyn, lin tc, c h thng tnh hnh nhp, xut, tn vt t, hng ha trn s k ton. Trong trng hp p dng phng php k khai thng xuyn, cc ti khon k ton hng tn kho c dng phn nh s hin c, tnh hnh bin ng tng, gim ca vt t, hng ha. V vy, gi tr hng tn kho trn s k ton c th c xc nh bt k thi im no trong k k ton. Cui k k ton, cn c vo s liu kim k thc t hng tn kho, so snh, i chiu vi s liu hng tn kho trn s k ton. V nguyn tc s tn kho thc t phi lun ph hp vi s tn kho trn s k ton. Nu c chnh lch phi truy tm nguyn nhn v c gii php x l kp thi. Phng php k khai thng xuyn thng p dng cho cc n v sn xut (cng nghip, xy lp...) v cc n v thng nghip kinh doanh cc mt hng c gi tr ln nh my mc, thit b, hng c k thut, cht lng cao... b/ Phng php kim k nh k:
Phng php kim k nh k l phng php hch ton cn c vo kt qu kim k thc t phn nh gi tr tn kho cui k vt t, hng ha trn s k ton tng hp v t tnh gi tr ca hng ha, vt t xut trong k theo cng thc: Tr gi hng xut kho trong k = Tr gi hng tn kho u k + Tng tr gi hng nhp kho trong k Tr gi hng tn kho cui k
Theo phng php kim k nh k, mi bin ng ca vt t, hng ha (Nhp kho, xut kho) khng theo di, phn nh trn cc ti khon k ton hng tn kho. Gi tr ca vt t, hng ha mua v nhp kho trong k c theo di, phn nh trn mt ti khon k ton ring (Ti khon 611 Mua hng). Cng tc kim k vt t, hng ha c tin hnh cui mi k k ton xc nh tr gi vt t, hng ha tn kho thc t, tr gi vt t, hng ha xut kho trong k (Tiu dng cho sn xut hoc xut bn) lm cn c ghi s k ton ca Ti khon 611 Mua hng. Nh vy, khi p dng phng php kim k nh k, cc ti khon k ton hng tn kho ch s dng u k k ton ( kt chuyn s d u k) v cui k k ton ( phn nh gi tr thc t hng tn kho cui k). Phng php kim k nh k thng p dng cc n v c nhiu chng loi hng ha, vt t vi quy cch, mu m rt khc nhau, gi tr thp, hng ha, vt t xut dng hoc xut bn thng xuyn (ca hng bn l...). Phng php kim k nh k hng tn kho c u im l n gin, gim nh khi lng cng vic hch ton. Nhng chnh xc v gi tr vt t, hng ha xut dng, xut bn b nh hng ca cht lng cng tc qun l ti kho, quy, bn bi. Nhm Ti khon Hng tn kho c 9 ti khon: - Ti khon 151 - Hng mua ang i ng; - Ti khon 152 - Nguyn liu, vt liu; - Ti khon 153 - Cng c, dng c; - Ti khon 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang; - Ti khon 155 - Thnh phm; - Ti khon 156 - Hng ha; - Ti khon 157 - Hng gi i bn; - Ti khon 158 - Hng ho kho bo thu; - Ti khon 159 - D phng gim gi hng tn kho.
Quay v
TI KHON 155 THNH PHM
Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi thnh phm ca doanh nghip. Thnh phm l nhng sn phm kt thc qu trnh ch bin do cc b phn sn xut ca doanh nghip sn xut hoc thu ngoi gia cng xong c kim nghim ph hp vi tiu chun k thut v nhp kho. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. K ton nhp, xut, tn kho thnh phm trn Ti khon 155 c thc hin theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton s 02 Hng tn kho. 2. Thnh phm do cc b phn sn xut chnh v sn xut ph ca n v sn xut ra phi c nh gi theo gi thnh sn xut (gi gc), bao gm: Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph nhn cng trc tip, chi ph sn xut chung v nhng chi ph c lin quan trc tip khc n vic sn xut sn phm. + i vi chi ph sn xut chung bin i c phn b ht vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh trong k. + i vi chi ph sn xut chung c nh c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm da trn cng sut bnh thng ca my mc thit b sn xut. Cng sut bnh thng l s lng sn phm t c mc trung bnh trong cc iu kin sn xut bnh thng. + Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra cao hn cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh c phn b cho mi n v sn phm theo chi ph thc t pht sinh. + Trng hp mc sn phm thc t sn xut ra thp hn mc cng sut bnh thng th chi ph sn xut chung c nh ch c phn b vo chi ph ch bin cho mi n v sn phm theo mc cng sut bnh thng. Khon chi ph sn xut chung khng phn b c ghi nhn l chi ph xc nh kt qu hot ng kinh doanh (Ghi nhn vo gi vn hng bn) trong k. 3. Khng c tnh vo gi gc thnh phm cc chi ph sau: a- Chi ph nguyn liu, vt liu, chi ph nhn cng v cc chi ph sn xut, kinh doanh khc pht sinh trn mc bnh thng; b- Chi ph bo qun hng tn kho tr cc khon chi ph bo qun hng tn kho cn thit cho qu trnh sn xut tip theo v chi ph bo qun quy nh on 06 ca Chun mc k ton s 02- Hng tn kho; c- Chi ph bn hng; d- Chi ph qun l doanh nghip. 4. Thnh phm thu ngoi gia cng ch bin c nh gi theo gi thnh thc t gia cng ch bin bao gm: Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip, chi ph thu gia cng v cc chi ph khc c lin quan trc tip n qu trnh gia cng. 5. Vic tnh gi tr thnh phm tn kho c thc hin theo mt trong bn phng php quy nh trong chun mc k ton s 02 Hng tn kho.
6. Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn, nu k ton chi tit nhp, xut kho thnh phm hng ngy c ghi s theo gi hch ton (C th l gi thnh k hoch hoc gi nhp kho thng nht quy nh). Cui thng, k ton phi tnh gi thnh thc t ca thnh phm nhp kho v xc nh h s chnh lch gia gi thnh thc t v gi hch ton ca thnh phm (Tnh c s chnh lch ca thnh phm u k) lm c s xc nh gi thnh thc t ca thnh phm nhp, xut kho trong k (S dng cng thc tnh nu phn gii thch Ti khon 152 Nguyn liu, vt liu). 7. K ton chi tit thnh phm phi thc hin theo tng kho, tng loi, nhm, th thnh phm. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 155 - THNH PHM Bn N: - Tr gi ca thnh phm nhp kho; - Tr gi ca thnh phm tha khi kim k; - Kt chuyn gi tr ca thnh phm tn kho cui k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Tr gi thc t ca thnh phm xut kho; - Tr gi ca thnh phm thiu ht khi kim k; - Kt chuyn tr gi thc t ca thnh phm tn kho u k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi thc t ca thnh phm tn kho cui k. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Nhp kho thnh phm do n v sn xut ra hoc thu ngoi gia cng, ghi: N TK 155 - Thnh phm C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. 2. Xut kho thnh phm bn cho khch hng, k ton phn nh gi vn ca thnh phm xut bn, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 155 - Thnh phm.
3. Xut kho thnh phm gi i bn, xut kho cho cc c s nhn bn hng i l, k gi hoc xut kho cho cc n v trc thuc hch ton ph thuc (Trng hp s dng phiu xut kho kim vn chuyn ni b), ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 155 - Thnh phm. 4. Khi ngi mua tr li s thnh phm bn: Trng hp thnh phm bn b tr li thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu hng bn b tr li theo gi bn cha c thu GTGT, ghi: N TK 531 - Hng bn b tr li (Gi bn cha c thu GTGT) N TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C cc TK 111, 112, 131,... (Tng gi thanh ton ca hng bn b tr li). ng thi phn nh gi vn ca thnh phm bn nhp li kho, ghi: N TK 155 - Thnh phm C TK 632 - Gi vn hng bn. 5. Xut thnh phm tiu dng ni b cho hot ng sn xut, kinh doanh: Trng hp xut kho thnh phm thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr: + Khi xut kho thnh phm, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 155- Thnh phm. + Phn nh doanh thu bn hng ni b ca thnh phm xut kho tiu dng ni b v thu GTGT u ra, ghi: N TK 621- Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip N TK 627- Chi ph sn xut chung N TK 641- Chi ph bn hng N TK 642- Chi ph qun l doanh nghip N TK 241- Xy dng c bn d dang C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Theo chi ph sn xut sn phm). 6. Xut kho thnh phm a i gp vn lin doanh vo c s kinh doanh ng kim sot: a) Khi xut kho thnh phm a i gp vn lin doanh, ghi: N TK 222- Vn gp lin doanh (Theo gi nh gi li) N TK 811- Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca thnh phm) C TK 155 - Thnh phm C TK 711 - Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca thnh phm tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh)
C TK 3387- Doanh thu cha thc hin( Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca thnh phm tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh). b) Khi c s kinh doanh ng kim sot bn s thnh phm nhn gp vn cho bn th ba c lp, bn gp vn lin doanh kt chuyn phn doanh thu cha thc hin cn li vo thu nhp khc trong k , ghi: N TK 3387- Doanh thu cha thc hin C TK 711- Thu nhp khc. 7. Xut thnh phm a i gp vn vo cng ty lin kt, ghi: N TK 223- u t vo cng ty lin kt (Theo gi nh gi li) N TK 811- Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca thnh phm) C TK 155- Thnh phm C TK 711- Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca thnh phm). 8. Mi trng hp pht hin tha, thiu thnh phm khi kim k u phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn xc nh ngi phm li. Cn c vo bin bn kim k v quyt nh x l ca cp c thm quyn ghi s k ton: - Nu tha, thiu thnh phm do nhm ln hoc cha ghi s k ton phi tin hnh ghi b sung hoc iu chnh li s liu trn s k ton; - Trng hp cha xc nh c nguyn nhn tha, thiu phi ch x l: + Nu tha, ghi: N TK 155 - Thnh phm C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381). Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi: N TK 338 - Phi tr, phi np khc. C cc Ti khon lin quan. - Nu thiu, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1381 - Ti sn thiu ch x l) C TK 155 - Thnh phm. Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, k ton ghi s theo quyt nh x l, ghi: N cc TK 111, 112,.... (Nu c nhn phm li bi thng bng tin) N TK 334- Phi tr ngi lao ng (Nu tr vo lng ca c nhn phm li ) N TK 138- Phi thu khc (1388) (Phi thu tin bi thng ca ngi phm li) N TK 632- Gi vn hng bn (Phn gi tr hao ht, mt mt cn li sau khi tr s thu bi thng) C TK 138- Phi thu khc (1381).
II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. 1. u k, k ton cn c kt qu kim k thnh phm kt chuyn cui k trc kt chuyn gi tr thnh phm tn kho u k vo Ti khon 632 Gi vn hng bn, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 155 - Thnh phm. 2. Cui k k ton, cn c vo kt qu kim k thnh phm tn kho, kt chuyn gi tr thnh phm tn kho cui k, ghi: N TK 155 - Thnh phm C TK 632 - Gi vn hng bn.
Quay v
TI KHON 156 HNG HA Ti khon ny dng phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng tng, gim cc loi hng ha ca doanh nghip bao gm hng ha ti cc kho hng, quy hng, hng ho bt ng sn. Hng ha l cc loi vt t, sn phm do doanh nghip mua v vi mc ch bn (Bn bun v bn l). Gi gc hng ha mua vo, bao gm: Gi mua theo ha n v chi ph thu mua hng ha. Trng hp doanh nghip mua hng ha v bn li nhng v l do no cn phi gia cng, s ch, tn trang, phn loi chn lc lm tng thm gi tr hoc kh nng bn ca hng ha th tr gi hng mua gm gi mua theo ha n cng (+) chi ph gia cng, s ch. i vi hng ha nhp khu, ngoi cc chi ph trn cn bao gm c thu nhp khu, thu tiu th c bit hng nhp khu (nu c), thu GTGT hng nhp khu (nu khng c khu tr), chi ph bo him,... Trng hp hng ha mua v va dng bn, va dng sn xut, kinh doanh khng phn bit r rng gia hai mc ch bn li hay s dng th vn phn nh vo Ti khon 156 Hng ha. Nhng trng hp sau y khng phn nh vo Ti khon 156 Hng ha:
1. Hng ha nhn bn h, nhn gi h cho cc doanh nghip khc (Ghi vo Ti khon 002 Vt t, hng ha nhn gi h, nhn gia cng, hoc Ti khon 003 Hng ha nhn bn h, nhn k gi, k cc (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton)). 2. Hng ha mua v dng cho hot ng sn xut, kinh doanh (Ghi vo cc Ti khon 152 Nguyn liu, vt liu, hoc Ti khon 153 Cng c, dng c,...). HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. K ton nhp, xut, tn kho hng ha trn Ti khon 156 c phn nh theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton s 02Hng tn kho: - Gi gc hng ha mua vo bao gm gi mua theo ha n, thu nhp khu, thu tiu th c bit (nu c), thu GTGT hng nhp khu (Nu khng c khu tr) v cc chi ph pht sinh trong qu trnh thu mua, vn chuyn, bc xp, bo qun hng t ni mua v kho doanh nghip. - Hng ha mua v s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr th gi gc ca hng ha mua vo c phn nh theo gi mua cha c thu GTGT. - Hng ha mua vo dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT, th gi gc hng ha mua vo c phn nh theo tng gi thanh ton (Bao gm c thu GTGT u vo). 2. Gi gc ca hng ha mua vo c tnh theo tng ngun nhp v phi theo di, phn nh ring bit tr gi mua v chi ph thu mua hng ha. 3. tnh gi tr hng ha tn kho, k ton c th p dng mt trong bn phng php tnh gi tr hng tn kho theo quy nh trong Chun mc k ton s 02 - Hng tn kho. 4. Chi ph thu mua hng ha trong k c tnh cho hng ha tiu th trong k v hng ha tn kho cui k. Vic la chn tiu thc phn b chi
ph thu mua hng ha tu thuc tnh hnh c th ca tng doanh nghip nhng phi thc hin theo nguyn tc nht qun. 5. K ton chi tit hng ha phi thc hin theo tng kho, tng loi, tng nhm, th hng ha. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 156 - HNG HA Bn N: - Tr gi mua vo ca hng ha theo ha n mua hng (Bao gm cc loi thu khng c hon li); - Chi ph thu mua hng ha; - Tr gi ca hng ha thu ngoi gia cng (Gm gi mua vo v chi ph gia cng); - Tr gi hng ha bn b ngi mua tr li; - Tr gi hng ha pht hin tha khi kim k; - Kt chuyn gi tr hng ha tn kho cui k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k); - Tr gi hng ho bt ng sn mua vo hoc chuyn t bt ng sn u t. Bn C: - Tr gi ca hng ha xut kho bn, giao i l, giao cho n v ph thuc; thu ngoi gia cng, hoc s dng cho sn xut, kinh doanh; - Chi ph thu mua phn b cho hng ha bn trong k; - Chit khu thng mi hng mua c hng; - Cc khon gim gi hng mua c hng; - Tr gi hng ha tr li cho ngi bn; - Tr gi hng ha pht hin thiu khi kim k; - Kt chuyn gi tr hng ha tn kho u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k); - Tr gi hng ho bt ng sn bn hoc chuyn thnh bt ng sn u t, bt ng sn ch s hu s dng hoc ti sn c nh. S d bn N: - Tr gi mua vo ca hng ha tn kho; - Chi ph thu mua ca hng ha tn kho. Ti khon 156 - Hng ha, c 3 ti khon cp 2:
- Ti khon 1561 - Gi mua hng ha: Phn nh tr gi hin c v tnh hnh bin ng ca hng ha mua vo v nhp kho (Tnh theo tr gi mua vo); - Ti khon 1562 - Chi ph thu mua hng ha: Phn nh chi ph thu mua hng ha pht sinh lin quan n s hng ha nhp kho trong k v tnh hnh phn b chi ph thu mua hng ha hin c trong k cho khi lng hng ha bn trong k v tn kho thc t cui k (K c tn trong kho v hng gi i bn, hng gi i l, k gi cha bn c). Chi ph thu mua hng ha hch ton vo ti khon ny ch bao gm cc chi ph lin quan trc tip n qu trnh thu mua hng ha nh: Chi ph bo him hng ha, tin thu kho, thu bn bi,... chi ph vn chuyn, bc xp, bo qun a hng ha t ni mua v n kho doanh nghip; cc khon hao ht t nhin trong nh mc pht sinh trong qu trnh thu mua hng ha. - Ti khon 1567 - Hng ha bt ng sn: Phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng ca cc loi hng ho bt ng sn ca doanh nghip. Hng ho bt ng sn gm: Quyn s dng t; nh; hoc nh v quyn s dng t; c s h tng mua bn trong k hot ng kinh doanh bnh thng; Bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu bt u trin khai cho mc ch bn. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 1561- GI MUA HNG HA Bn N: - Tr gi hng ha mua vo nhp kho theo ha n mua hng; - Thu nhp khu hoc thu tiu th c bit ca hng nhp khu hoc thu GTGT hng nhp khu, thu GTGT u vo - nu khng c khu tr, tnh cho s hng ha mua ngoi nhp kho; - Tr gi ca hng ha giao gia cng, ch bin xong nhp kho, gm: Gi mua vo v chi ph gia cng ch bin; - Tr gi hng ha nhn vn gp; - Tr gi hng ha bn b tr li nhp kho; - Tr gi hng ha pht hin tha khi kim k; - Kt chuyn tr gi hng ha tn kho cui k (Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C:
- Tr gi thc t ca hng ha xut kho trong k (Xut bn, trao i, biu tng, xut giao i l, n v trc thuc, xut s dng ni b, xut gp vn lin doanh, lin kt); - Chit khu thng mi hng mua c hng; - Cc khon gim gi hng mua c hng; - Tr gi hng ha tr li cho ngi bn; - Tr gi hng ha hao ht, mt mt; - Kt chuyn tr gi hng ha tn kho u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi hng ha thc t tn kho cui k. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 1562 - CHI PH THU MUA HNG HA Bn N: Chi ph thu mua hng ha thc t pht sinh lin quan ti khi lng hng ha mua vo, nhp kho trong k. Bn C: Chi ph thu mua hng ha tnh cho khi lng hng ha tiu th trong k. S d bn N: Chi ph thu mua hng ha cn li cui k. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 1567 HNG HO BT NG SN Bn N: - Tr gi thc t hng ho bt ng sn mua v bn; - Gi tr cn li ca bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho; - Chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn ghi tng gi gc hng ho bt ng sn ch bn. Bn C: - Tr gi thc t hng ho bt ng sn bn trong k;
- Tr gi thc t hng ho bt ng sn chuyn thnh bt ng sn u t hoc chuyn thnh ti sn c nh. S d bn N: Tr gi thc t hng ho bt ng sn cn li cui k. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Trng hp doanh nghip hch ton hng ha tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Hng ha mua ngoi nhp kho doanh nghip, cn c ha n, phiu nhp kho v cc chng t c lin quan: 1.1. i vi hng ha mua vo dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr: - Nu mua hng trong nc, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (Thu GTGT u vo) C cc TK 111, 112, 141, 331,... (Tng gi thanh ton). - Nu mua hng trc tip nhp khu, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) (Gi mua cng (+) Thu nhp khu) C cc TK 111, 112, 331,... C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu). ng thi phn nh thu GTGT ca hng nhp khu phi np Ngn sch Nh nc, ghi: N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312 - Thu GTGT hng nhp khu). - Trng hp hng mua nhp khu phi np thu tiu th c bit hng nhp khu, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) (Gi mua cng (+) Thu nhp khu v thu tiu th c bit hng nhp khu) C cc TK 111, 112, 331,... C TK 3333 - Thu xut, nhp khu C TK 3332 - Thu tiu th c bit.
- Nu mua hng u thc nhp khu xem quy nh Ti khon 331 - Phi tr cho ngi bn. 1.2. i vi hng ha mua vo dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, hoc dng cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT: - Nu mua hng trong nc, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 141, 331,... (Tng gi thanh ton). + Nu mua hng nhp khu, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) (Gi mua cng (+) Thu nhp khu cng (+) Thu GTGT hng nhp khu cng (+) Thu tiu th c bit hng nhp khu (nu c)) C cc TK 111, 112, 331,... C TK 3333 - Thu xut, nhp khu (Chi tit thu nhp khu) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33312). C TK 3332 - Thu tiu th c bit (nu c). 2. Trng hp nhn c ha n ca ngi bn nhng n cui k k ton, hng ha cha v nhp kho th cn c vo ha n, ghi: N TK 151 - Hng mua ang i ng N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) C cc TK 111, 112, 331,... - Sang k k ton sau, khi hng mua ang i ng v nhp kho, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) C TK 151 - Hng mua ang i ng. 3. Chit khu thng mi hng mua c hng, ghi: N cc TK 111, 112, 331,.... C TK 156 - Hng ha (1561) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c). 4. Gi tr ca hng ha mua ngoi khng ng quy cch, phm cht theo hp ng kinh t phi tr li cho ngi bn, hoc s tin c gim gi, ghi: N cc TK 111, 112,... N TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 156 - Hng ha (1561) C TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1331) (nu c).
5. Phn nh chi ph thu mua hng ho dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ha dch v chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 156 - Hng ha (1562) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) C cc TK 111, 112, 141, 331,... 6. Hng ho bt ng sn mua v bn, ghi: N TK 156 - Hng ho (TK 1567- Hng ho bt ng sn- Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C cc TK 111, 112, 331,... 7. Cc chi ph lin quan trc tip n vic mua hng ho bt ng sn, ghi: N TK 156 - Hng ho (TK 1567- Hng ho bt ng sn) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C cc TK 111, 112, 331,... 8. Trng hp bt ng sn u t chuyn thnh hng tn kho khi ch s hu c quyt nh sa cha, ci to, nng cp bn: - Khi c quyt nh sa cha, ci to, nng cp bt ng sn u t bn, ghi: N TK 156 - Hng ha (TK 1567- Hng ha BS - Gi tr cn li ca BS u t) N TK 214 - Hao mn TSC ((2147) - S hao mn ly k) C TK 217 - Bt ng sn u t (Nguyn gi) - Khi pht sinh cc chi ph sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr C cc TK 111, 112, 152, 334, 331,... - Khi kt thc giai on sa cha, ci to, nng cp trin khai cho mc ch bn, kt chuyn ton b chi ph ghi tng gi tr hng ha bt ng sn, ghi: N TK 156 - Hng ha (1567) C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.
9. Tr gi hng ha xut bn c xc nh l tiu th, cn c Ha n GTGT hoc Ha n bn hng, phiu xut kho, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 156 - Hng ha (1561). ng thi k ton phn nh doanh thu bn hng: - Nu doanh nghip np thu GTGT theo phng php khu tr v hng ha xut bn thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... (Tng gi thanh ton) C cc TK 511, 512 (Gi bn cha c thu GTGT) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). - Nu hng ha thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip v hng ha khng thuc i tng chu thu GTGT, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... (Tng gi thanh ton) C cc TK 511, 512,... (Tng gi thanh ton). 10. Trng hp thu ngoi gia cng, ch bin hng ha: a/ Khi xut kho hng ha a i gia cng, ch bin, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang C TK 156 - Hng ha (1561). b/ Chi ph gia cng, ch bin hng ha, ghi: N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c) C cc TK 111, 112, 331,... c/ Khi gia cng xong nhp li kho hng ha, ghi: N TK 156 - Hng ha (1561) C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. 11. Khi xut kho hng ha gi cho khch hng hoc xut kho cho cc i l, n v nhn hng k gi,..., ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 156 - Hng ha (1561). 12. Khi xut kho hng ha cho cc n v hch ton ph thuc bn: - Nu s dng phiu xut kho kim vn chuyn ni b, ghi: N TK 157 - Hng gi i bn
C TK 156 - Hng ha. - Nu s dng Ha n GTGT hoc Ha n bn hng, khi xut kho hng ha, cn c vo ha n, k ton xc nh gi vn ca hng xut bn, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 156 - Hng ha. 13. i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT khi xut kho s dng ni b: a/ Nu hng ho xut kho s dng ni b phc v cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, k ton phn nh doanh thu bn hng ni b theo gi vn hng xut kho, ghi: N cc TK 623, 627,641,642,.... (Gi vn hng xut kho) C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Gi vn hng xut kho). ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 156- Hng ho (1561) b/ Nu xut kho hng ha s dng ni b, phc v cho hot ng sn xut, kinh doanh hng ha dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, k ton phn nh doanh thu bn hng ni b theo gi vn hng xut kho. Thu GTGT u ra phi np khng c khu tr phi tnh vo chi ph, ghi: N cc TK 623,627,641,642,... (Gi vn hng xut kho cng (+) thu GTGT u ra) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Gi vn hng xut kho). ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 156- Hng ho (1561). 14. i vi hng ho thuc i tng chu thu GTGT khi xut kho biu tng hoc tr thay lng: a/ Nu xut kho hng ho biu, tng (Chi t qu phc li, khen thng) hoc tr thay lng phc v hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu, k ton phn nh doanh thu bn hng ho theo gi bn cha c thu, ghi:
N TK 431- Qu khen thng, phc li (Nu xut kho biu tng) N TK 334- Phi tr ngi lao ng (Nu xut kho tr thay lng) C TK 512- Doanh thu bn hng ni b C TK 3331- Thu GTGT phi np (33311). ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 156- Hng ho (1561). b/ Nu xut kho hng ho biu, tng (Chi t qu phc li, khen thng), tr thay lng hoc phc v hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, k ton phn nh doanh thu bn hng ni b theo tng gi thanh ton, ghi: N TK 431- Qu khen thng, phc li (Nu xut kho biu, tng) N TK 334- Phi tr ngi lao ng (Nu xut kho tr thay lng) C TK 512- Doanh thu bn hng ni b. 15. i vi hng ha thuc i tng chu thu GTGT theo phng php trc tip, hoc khng thuc i tng chu thu GTGT, khi xut biu tng, s dng ni b, k ton phn nh doanh thu bn hng l tng gi thanh ton, ghi: N cc TK 641, 642, 431 C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b. ng thi phn nh gi vn hng xut kho, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 156 - Hng ha (1561). 16. Xut hng ho a i gp vn lin doanh vo c s kinh doanh ng kim sot: a. Khi xut hng ho a i gp vn lin doanh, ghi: N TK 222 - Vn gp lin doanh (Theo gi nh gi li) N TK 811 - Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca hng ho) C TK 156 - Hng ho C TK 711 - Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca hng ho tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh)
C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca hng ho tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh). b. Khi c s kinh doanh ng kim sot bn s hng ho cho bn th ba c lp, bn gp vn lin doanh kt chuyn s doanh thu cha thc hin vo thu nhp khc trong k, ghi: N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin C TK 711 - Thu nhp khc. 17. Xut hng ho a i gp vn vo cng ty lin kt, ghi: N TK 223 - u t vo cng ty lin kt (Theo gi nh gi li) N TK 811 - Chi ph khc (Chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr ghi s ca hng ho) C TK 156 - Hng ho C TK 711 - Thu nhp khc (Chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr ghi s ca hng ho) 18. Cui k, khi phn b chi ph thu mua cho hng ha c xc nh l bn trong k, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 156 - Hng ha (1562). 19. Mi trng hp pht hin tha hng ha bt k khu no trong kinh doanh phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo nguyn nhn c xc nh x l v hch ton: a. Nu do nhm ln, cn, o, ong, m, do qun ghi s,... th iu chnh li s k ton. b. Nu hng ho tha l thuc quyn s hu ca n v khc, th gi tr hng ho tha ghi N TK 002 - Vt t, hng ho nhn gi h, nhn gia cng (ti khon ngoi bng Cn i k ton). Sau khi tr li hng ho cho n v khc ghi C TK 002. c. Nu cha xc nh c nguyn nhn phi ch x l, ghi: N TK 156 - Hng ha C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381). d. Khi c quyt nh ca cp c thm quyn v x l hng ho tha, ghi: N TK 338 - Phi tr, phi np khc (3381) C cc Ti khon lin quan.
20. Mi trng hp pht hin thiu ht, mt mt hng ho bt k khu no trong kinh doanh phi lp bin bn v truy tm nguyn nhn. K ton cn c vo quyt nh x l ca cp c thm quyn theo tng nguyn nhn gy ra x l v ghi s k ton: a- Phn nh gi tr hng ha thiu cha xc nh c nguyn nhn, ch x l, ghi: N TK 138- Phi thu khc (TK 1381- Ti sn thiu ch x l) C TK 156- Hng ho. b- Khi c quyt nh x l ca cp c thm quyn, ghi: N cc TK 111, 112,... (Nu do c nhn gy ra phi bi thng bng tin) N TK 334- Phi tr ngi lao ng (Nu do c nhn gy ra phi tr vo lng) N TK 138- Phi thu khc (1388) (Phi thu tin bi thng ca ngi phm li) N TK 632- Gi vn hng bn (Phn gi tr hao ht, mt mt cn li) C TK 138- Phi thu khc (1381). 21- Tr gi hng ha bt ng sn c xc nh l bn trong k, cn c Ha n GTGT hoc Ha n bn hng, bin bn bn giao hng ha BS, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 156 - Hng ha (1567 - Hng ha BS). ng thi k ton phn nh doanh thu bn hng ha BS: + Nu n v np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N cc TK 111, 112, 331,... C TK 511- Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117) (Gi cha c thu GTGT) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). + Nu n v np thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N cc TK 111, 112, 331,... C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (5117) (Tng gi thanh ton) II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k.
1. u k, k ton cn c gi tr hng ho kt chuyn cui k trc kt chuyn tr gi hng ha tn kho u k, ghi: N TK 611 - Mua hng C TK 156 - Hng ha. 2. Cui k k ton: a/ Tin hnh kim k xc nh s lng v gi tr hng ha tn kho cui k. Cn c vo tng tr gi hng ha tn kho cui k, ghi: N TK 156 - Hng ha C TK 611 - Mua hng. b/ Cn c vo kt qu xc nh tng tr gi hng ha xut bn, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 611 - Mua hng.
Quay v
TI KHON 157 HNG GI I BN Ti khon ny dng phn nh tr gi hng ha, thnh phm gi hoc chuyn n cho khch hng; Hng ha, thnh phm gi bn i l, k gi; Hng ho, sn phm chuyn cho cc n v cp di hch ton ph thuc bn; Tr gi dch v hon thnh, bn giao cho ngi t hng nhng cha c chp nhn thanh ton. Ti khon ny s dng cho tt c cc n v sn xut, kinh doanh thuc mi lnh vc. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Hng gi i bn phn nh trn Ti khon 157 c thc hin theo nguyn tc gi gc quy nh trong Chun mc k ton s 02- Hng tn kho. 2. Ch phn nh vo Ti khon 157 Hng gi i bn tr gi ca hng ha, thnh phm gi i cho khch hng, gi bn i l, k gi, gi cho cc n v cp di hch ton ph thuc bn, dch v hon thnh bn giao cho khch hng theo hp ng kinh t hoc n t hng, nhng cha c xc nh l bn (Cha c tnh l doanh thu bn hng trong k i vi s hng ha, thnh phm gi i, dch v cung cp cho khch hng).
3. Hng ha, thnh phm phn nh trn ti khon ny vn thuc quyn s hu ca n v, k ton phi m s chi tit theo di tng loi hng ho, thnh phm, tng ln gi hng t khi gi i cho n khi c xc nh l bn. 4. Khng phn nh vo ti khon ny chi ph vn chuyn, bc xp,... chi h khch hng. 5- Ti khon 157 c th m chi tit theo di tng loi hng ho, thnh phm gi i bn, dch v cung cp cho tng khch hng, cho tng c s nhn i l. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 157 - HNG GI I BN Bn N: - Tr gi hng ha, thnh phm gi cho khch hng, hoc gi bn i l, k gi; gi cho cc n v cp di hch ton ph thuc; - Tr gi dch v cung cp cho khch hng, nhng cha c xc nh l bn; - Cui k kt chuyn tr gi hng ha, thnh phm gi i bn cha c xc nh l bn cui k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). Bn C: - Tr gi hng ha, thnh phm gi i bn, dich v cung cp c xc nh l bn; - Tr gi hng ha, thnh phm, dch v gi i b khch hng tr li; - u k kt chuyn tr gi hng ha, thnh phm gi i bn, dch v cung cp cha c xc nh l bn u k (Trng hp doanh nghip k ton hng tn kho theo phng php kim k nh k). S d bn N: Tr gi hng ha, thnh phm gi i, dch v cung cp cha c xc nh l bn trong k. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php k khai thng xuyn. 1. Khi gi hng ha, thnh phm cho khch hng, xut hng ha, thnh phm cho n v nhn bn i l, k gi theo hp ng kinh t, cn c phiu xut kho, phiu xut kho hng gi bn i l, ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 156 - Hng ha C TK 155 - Thnh phm.
2. Dch v hon thnh bn giao cho khch hng nhng cha xc nh l bn trong k, ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang. 3. Khi hng gi i bn v dch v hon thnh bn giao cho khch hng c xc nh l bn trong k: - Nu hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT v doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, k ton phn nh doanh thu bn hng ha, thnh phm, cung cp dch v theo gi bn cha c thu GTGT, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Gi bn cha c thu GTGT) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311). - Nu hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v (Tng gi thanh ton). ng thi phn nh tr gi vn ca s hng ha, thnh phm, dch v bn trong k, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 157 - Hng gi i bn. 4. Khi xut hng ha, sn phm (Thuc i tng chu thu GTGT theo phng php khu tr v n v np thu GTGT theo phng php khu tr) cho cc n v cp di hch ton ph thuc, trng hp s dng Phiu xut kho kim vn chuyn ni b, k ton n v cp trn ghi: N TK 157 - Hng gi i bn (Gi vn) C TK 155 - Thnh phm; hoc C TK 156 - Hng ha. nh k, n v cp trn cn c vo Bng k ha n hng ha bn ra do n v cp di lp chuyn n lp Ha n GTGT phn nh thnh phm, hng ha tiu th ni b gi cho n v cp di, cn c Ha n GTGT, k ton n v cp trn ghi: N cc TK 111, 112, 136,... (Gi bn ni b c thu GTGT) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Gi bn ni b cha c thu GTGT). ng thi phn nh gi vn ca hng bn ra, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 157 - Hng gi i bn. 5. Trng hp hng ha, thnh phm gi i bn nhng b khch hng tr li: a/ Nu hng ha, thnh phm vn c th bn c hoc c th sa cha c, ghi: N TK 156 - Hng ha; hoc
N TK 155 - Thnh phm C TK 157 - Hng gi i bn. b/ Nu hng ha, thnh phm b h hng khng th bn c v khng th sa cha c, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 157 - Hng gi i bn. II. Trng hp doanh nghip hch ton hng tn kho theo phng php kim k nh k. 1. u k k ton, kt chuyn gi tr hng ha, thnh phm gi cho khch hng nhng cha c xc nh l bn trong k, hng ha gi bn i l, k gi (Cha c coi l bn trong k), gi tr dch v bn giao cho ngi t hng nhng cha c xc nh l bn trong k, ghi: N TK 611 - Mua hng (i vi hng ha) N TK 632 - Gi vn hng bn (i vi thnh phm, dch v) C TK 157 - Hng gi i bn. 2. Cui k k ton, cn c kt qu kim k hng tn kho, xc nh tr gi hng ha, sn phm (Thnh phm, bn thnh phm), dch v cung cp cho khch hng; nh bn i l, k gi cha c coi l bn cui k: - Gi tr hng ha gi khch hng nhng cha c chp nhn thanh ton; hng ha gi bn i l, k gi; gi cho n v cp di hch ton ph thuc cha c coi l bn cui k, ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 611 - Mua hng. - Cui k, k ton kt chuyn gi tr thnh phm cung cp cho khch hng hoc nh bn i l, k gi; gi tr dch v cung cp cho ngi t hng nhng cha c xc nh l bn cui k, ghi: N TK 157 - Hng gi i bn C TK 632 - Gi vn hng bn.
Quay v
TI KHON 158 HNG HO KHO BO THU Ti khon ny dng phn nh s bin ng tng, gim v s hin c ca hng ho a vo Kho bo thu. Kho bo thu ch p dng cho doanh nghip c vn u t nc ngoi phc v cho sn xut hng xut khu, c p dng ch qun l hi quan c bit, theo nguyn liu, vt t nhp khu phc v cho sn xut ca doanh nghip c a vo lu gi ti Kho bo thu cha phi tnh v np thu nhp khu v cc loi thu lin quan khc.
Nguyn liu, vt t nhp khu v sn phm lu gi ti Kho bo thu ch bao gm nguyn liu, vt t dng cung ng cho sn xut v sn phm sn xut ra ca chnh doanh nghip . HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Kho bo thu ch c thnh lp ti cc doanh nghip c thnh lp theo Lut u t nc ngoi ti Vit Nam (nay l Lut u t) ch yu sn xut hng xut khu (xut khu t nht 50% sn phm). Doanh nghip phi t chc k ton phn nh y kp thi tnh hnh nhp kho, xut kho nguyn liu, vt t nhp khu, sn phm xut khu, nhp khu v vt t, sn phm lu gi ti kho theo quy nh hin hnh ca php lut Vit Nam. Kho bo thu phi c t khu vc thun li cho vic qun l, gim st ca Hi quan. 2. Hng ho nhp khu a vo Kho bo thu khng c bn vo th trng Vit Nam. Trng hp c bit c B Thng mi chp thun cho php bn ti th trng Vit Nam, doanh nghip phi np thu nhp khu v cc loi thu khc theo quy nh. 3. Hng ho a vo Kho bo thu nu b h hng, km phm cht khng p ng yu cu sn xut th c c quan Hi quan lm th tc ti xut hoc tiu hu theo quy nh ca Tng cc Hi quan v chu s gim st ca c quan Hi quan, c quan thu v c quan mi trng. 4. Doanh nghip phi m s chi tit phn nh s lng v gi tr ca tng th nguyn liu, vt t v hng ho theo tng ln nhp, xut kho. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 158 - HNG HO KHO BO THU Bn N: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho nhp Kho bo thu trong k. Bn C: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho xut Kho bo thu trong k. S d bn N: Tr gi nguyn liu, vt liu, thnh phm, hng ho cn li cui k ti Kho bo thu. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU
1. Khi nhp nguyn liu, vt liu nhp khu sn xut sn phm xut khu, hoc gia cng hng xut khu nu c a vo Kho bo thu th doanh nghip cha phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu, ghi: N TK 158 - Hng ho Kho bo thu C TK 331 - Phi tr cho ngi bn. 2. Khi xut nguyn liu, vt liu nhp khu Kho bo thu ra sn xut sn phm, hoc gia cng hng xut khu, ghi: N TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip C TK 158 - Hng ho kho bo thu. 3. Khi xut kho thnh phm hoc hng ho xut khu, hng gia cng xut khu a vo Kho bo thu (nu c), ghi: N TK 158 - Hng ho kho bo thu C cc TK 156, 155,... 4. Khi xut khu hng ho ca Kho bo thu (nu c): - Phn nh gi vn ca hng ho xut khu thuc Kho bo thu, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 158 - Hng ho Kho bo thu. - Phn nh doanh thu ca hng ho xut khu thuc Kho bo thu, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v. 5. Nu t l xut khu thp hn t l c bo thu ti doanh nghip phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c) cho phn chnh lch gia s lng sn phm phi xut khu v s lng sn phm thc t xut khu doanh nghip phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c): - Khi xc nh thu nhp khu phi np (nu c), ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 3333 - Thu xut, nhp khu). - Khi xc nh thu GTGT hng nhp khu phi np (nu c), ghi: N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (TK 1331 - Thu GTGT c khu tr ca hng ho, dch v) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 33312 - Thu GTGT hng nhp khu). - Khi thc np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu (nu c), ghi: N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 3333 - Thu xut, nhp khu) N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 33312 - Thu GTGT hng nhp khu) C cc TK 111, 112,....
6. Trng hp doanh nghip c B Thng mi cho php bn hng ho thuc Kho bo thu ti th trng Vit Nam, doanh nghip phi np thu nhp khu v cc loi thu khc theo quy nh. - Khi c php s dng hng ho thuc Kho bo thu, doanh nghip phi lm th tc xut hng ho ra khi Kho bo thu, nhp li kho sn phm, hng ho ca doanh nghip v np thu i vi s hng ho ny, ghi: N cc TK 155, 156 C TK 158 - Hng ho Kho bo thu. ng thi, phn nh s thu nhp khu v s thu GTGT hng nhp khu phi np: - Khi xc nh thu nhp khu phi np (nu c), ghi: N cc TK 155, 156 C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 3333 - Thu xut, nhp khu) - Khi xc nh thu GTGT hng nhp khu phi np (nu c), ghi: N cc TK 155, 156 (nu khng c khu tr) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (TK 1331 - Thu GTGT c khu tr ca hng ho dch v) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 33312 Thu GTGT hng nhp khu). - Khi thc np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu, ghi: N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312, 3333) C cc TK 111, 112,.... 7. Trng hp xut bn hng ho lu gi ti kho bo thu ti th trng ni a: - Phn nh tr gi vn ca hng ho Kho bo thu xut bn, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn C TK 158 - Hng ho Kho bo thu. ng thi, phi xc nh s thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu ca s sn phm, hng ho, nguyn liu, vt liu ny v hch ton nh bt ton (5). - Phn nh doanh thu ca s hng ho kho bo thu xut bn ti th trng ni a, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... C TK 511 - Doanh thu bn hng v cung cp dch v C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (TK 33311- Thu GTGT u ra). 8. Trng hp vt liu, hng ha a vo Kho bo thu, nu b h hng, km mt phm cht khng p ng yu cu xut khu th phi ti nhp khu, hoc tiu hu: - Trng hp ti nhp khu, ghi: N cc TK 155, 156,.... C TK 158 - Hng ho Kho bo thu
ng thi, phi np thu nhp khu v thu GTGT hng nhp khu phi np ca s hng ho, nguyn liu, vt liu ny, xc nh s thu phi np ghi nh bt ton (6); Khi thc np thu, ghi: N TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (33312, 3333) C cc TK 111, 112,.... - Trng hp ti xut khu (tr li cho ngi bn), ghi: N TK 331- Phi tr cho ngi bn C TK 158 - Hng ho Kho bo thu. - Trng hp tiu hu hng ho, nguyn liu, vt liu lu gi ti Kho bo thu, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn (Hng ho, nguyn vt liu b tiu hu) C TK 158 - Hng ho Kho bo thu.
Quay v
TI KHON 159 D PHNG GIM GI HNG TN KHO Ti khon ny dng phn nh cc khon d phng gim gi hng tn kho phi lp khi c nhng bng chng tin cy v s gim gi ca gi tr thun c th thc hin c so vi gi gc ca hng tn kho. D phng l khon d tnh trc a vo chi ph sn xut, kinh doanh phn gi tr b gim xung thp hn gi tr ghi s k ton ca hng tn kho. Vic lp d phng gim gi hng tn kho nhm b p cc khon thit hi thc t xy ra do vt t, sn phm, hng ha tn kho b gim gi; ng thi cng phn nh ng gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho ca doanh nghip khi lp bo co ti chnh vo cui k hch ton. Gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho l gi bn c tnh ca hng tn kho trong k sn xut, kinh doanh bnh thng tr (-) chi ph c tnh hon thnh sn phm v chi ph c tnh cn thit cho vic bn chng. Khon d phng gim gi hng tn kho phn nh trn Ti khon 159 D phng gim gi hng tn kho s dng iu chnh gi gc hng tn kho ca cc ti khon hng tn kho. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. D phng gim gi hng tn kho c lp khi gi tr thun c th thc hin c ca hng tn kho nh hn gi gc v c ghi nhn vo gi vn hng bn trong k. 2. D phng gim gi hng tn kho c lp vo cui k k ton nm khi lp bo co ti chnh. Khi lp d phng gim gi hng tn kho phi c thc hin theo ng cc
quy nh ca Chun mc k ton Hng tn kho v quy nh ca ch ti chnh hin hnh. i vi cc doanh nghip phi lp v cng khai bo co ti chnh gia nin nh cng ty nim yt th khi lp bo co ti chnh gia nin (bo co qu) c th xem xt v iu chnh s d phng gim gi hng tn kho lp cho ph hp vi tnh hnh thc t theo nguyn tc gi tr hng tn kho phn nh trn Bng Cn i k ton theo gi tr thun c th thc hin c (Nu gi tr thun c th thc hin c thp hn gi gc) ca hng tn kho. 3. Vic lp d phng gim gi hng tn kho phi tnh theo tng th vt t, hng ha, sn phm tn kho. i vi dch v cung cp d dang, vic lp d phng gim gi hng tn kho phi c tnh theo tng loi dch v c mc gi ring bit. 4. Cui nin k ton cn c vo s lng, gi gc, gi tr thun c th thc hin c ca tng th vt t, hng ho, tng loi dch v cung cp d dang, xc nh khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cho nin k ton tip theo: - Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton ny ln hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch ln hn c ghi tng d phng v ghi tng gi vn hng bn. - Trng hp khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton nm nay nh hn khon d phng gim gi hng tn kho ang ghi trn s k ton th s chnh lch nh hn c hon nhp ghi gim d phng v ghi gim gi vn hng bn. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 159 - D PHNG GIM GI HNG TN KHO Bn N: Gi tr d phng gim gi hng tn kho c hon nhp ghi gim gi vn hng bn trong k. Bn C: Gi tr d phng gim gi hng tn kho lp tnh vo gi vn hng bn trong k. S d bn C: Gi tr d phng gim gi hng tn kho hin c cui k. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1. Cui k k ton nm (hoc qu), khi lp d phng gim gi hng tn kho ln u tin, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho. 2. Cui k k ton nm (hoc qu) tip theo:
- Nu khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton nm nay ln hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch ln hn, ghi: N TK 632- Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi hng tn kho) C TK 159 - D phng gim gi hng tn kho. - Nu khon d phng gim gi hng tn kho phi lp cui k k ton nm nay nh hn khon d phng gim gi hng tn kho lp cui k k ton trc cha s dng ht th s chnh lch nh hn, ghi: N TK 159 - D phng gim gi hng tn kho C TK 632- Gi vn hng bn (Chi tit d phng gim gi hng tn kho).
Quay v
TI KHON 161 CHI S NGHIP Ti khon ny phn nh cc khon chi s nghip, chi d n thc hin cc nhim v kinh t, chnh tr, x hi do Nh nc hoc cp trn giao cho doanh nghip ngoi nhim v sn xut, kinh doanh v khng v mc ch li nhun ca n v. Cc khon chi s nghip, d n c trang tri bng ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n do Ngn sch Nh nc cp hoc n v cp trn cp, hoc c vin tr, ti tr khng hon li. Ti khon ny ch s dng nhng n v c cc hot ng s nghip, hot ng d n c Ngn sch Nh nc hoc cp trn cp kinh ph hoc c vin tr, ti tr khng hon li, hoc c thu cc khon thu s nghip trang tri cc khon chi. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1- Phi m s k ton chi tit chi s nghip, chi d n theo tng ngun kinh ph, theo nin k ton, nin kha Ngn sch v theo phn loi ca mc lc Ngn sch Nh nc. 2- Hch ton chi s nghip, chi d n phi m bo thng nht vi cng tc lp d ton v phi m bo s khp ng, thng nht gia s k ton vi chng t v bo co ti chnh. 3- Hch ton vo ti khon ny nhng khon chi thuc kinh ph s nghip, kinh ph d n hng nm ca n v, bao gm c nhng khon chi thng xuyn v nhng khon chi khng thng xuyn theo ch ti chnh hin hnh.
4- Cui nin k ton, nu quyt ton cha c duyt th ton b s chi s nghip, chi d n trong nm c chuyn t bn C Ti khon 1612 "Chi s nghip nm nay" sang bn N Ti khon 1611 "Chi s nghip nm trc" theo di cho n khi bo co quyt ton c duyt. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 161- CHI S NGHIP Bn N: Cc khon chi s nghip, chi d n thc t pht sinh. Bn C: - Cc khon chi s nghip, chi d n sai quy nh khng c ph duyt, phi xut ton thu hi;
- S chi s nghip, chi d n c duyt quyt ton vi ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n. S d bn N: Cc khon chi s nghip, chi d n cha c quyt ton hoc quyt ton cha c duyt y. Ti khon 161 - Chi s nghip, c 2 ti khon cp 2: - Ti khon 1611 - Chi s nghip nm trc: Phn nh cc khon chi s nghip, chi d n thuc kinh ph s nghip, kinh ph d n nm trc cha c quyt ton. - Ti khon 1612 - Chi s nghip nm nay: Phn nh cc khon chi s nghip, chi d n nm nay. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU 1- Khi xut tin chi cho hot ng s nghip, chng trnh, d n thuc ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C cc TK 111,112,... 2- Tin lng v cc khon khc phi tr cho ngi lao ng ca n v, ngi bn hng ha, cung cp dch v tnh vo chi s nghip, chi d n, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612)
C TK 334- Phi tr ngi lao ng C TK 331 - Phi tr cho ngi bn. 3- Khi xut kho vt t, cng c, dng c s dng cho hot ng s nghip, d n, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 152 - Nguyn liu, vt liu C TK 153 - Cng c, dng c. 4- Khi nhn c cc khon kinh ph ca cp trn hoc khi rt d ton chi s nghip, d n chi trc tip cho hot ng s nghip, hot ng d n, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 461- Ngun kinh ph s nghip. Nu rt d ton chi s nghip, d n ra s dng ng thi ghi C TK 008 D ton chi s nghip, d n (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton). 5- Khi kt chuyn chi ph sa cha ln TSC hon thnh s dng cho hot ng s nghip, hot ng d n, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 241- XDCB d dang (2413- Sa cha ln TSC) 6- Trng hp mua sm TSC hoc u t xy dng c bn cho cc hot ng s nghip, d n bng ngun kinh ph s nghip, kinh ph d n: - Khi mua sm TSC, xy dng cng trnh hon thnh bn giao a vo s dng, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C cc TK 111, 112, 331, 241, 461,... - ng thi ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC. Nu rt d ton chi s nghip, d n mua sm TSC, ng thi ghi n bn C TK 008 D ton chi s nghip, d n (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton). 7- Khi trch BHXH, BHYT, kinh ph cng on ca ngi lao ng tham gia hot ng s nghip, d n ca doanh nghip, ghi: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 338 - Phi tr, phi np khc (3382, 3383, 3384). 8- Cui nm ti chnh, nu quyt ton cha c duyt, k ton tin hnh chuyn s d N TK 1612 "Chi s nghip nm nay" sang TK 1611 "Chi s nghip nm trc", ghi: N TK 1611- Chi s nghip nm trc C TK 1612- Chi s nghip nm nay. 9- Khi bo co quyt ton c duyt, s chi s nghip, chi d n c quyt ton vi ngun kinh ph s nghip, ngun kinh ph d n, ghi:
N TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4611- Ngun kinh ph s nghip nm trc) C TK 161 - Chi s nghip (1611- Chi s nghip nm trc). 10- Cc khon chi sai quy nh khng c cp c thm quyn ph duyt phi xut ton thu hi, ghi: N TK 138 - Phi thu khc (1388) C TK 161 - Chi s nghip (1611- Chi s nghip nm trc).
HNG DN HCH TON TK LOI 2
Quay v
LOI TI KHON 2 TI SN DI HN Ti sn di hn ca doanh nghip gm: Ti sn c nh (TSC) hu hnh, TSC v hnh, TSC thu ti chnh, bt ng sn u t, u t vo cng ty con, u t vo cng ty lin kt, u t gp vn lin doanh, u t di hn khc v u t XDCB doanh nghip, chi ph tr trc di hn, ti sn thu thu nhp hon li. Nguyn tc k ton Ti sn di hn: 1. Trong mi trng hp, k ton TSC phi tn trng nguyn tc nh gi theo nguyn gi (Gi thc t hnh thnh TSC) v gi tr cn li ca TSC. 2. K ton TSC phi phn nh c 3 ch tiu gi tr ca TSC: Nguyn gi, gi tr hao mn v gi tr cn li ca TSC. Gi tr cn li = Nguyn gi - Gi tr hao mn ca TSC. 3. K ton phi phn loi TSC theo ng phng php phn loi c quy nh trong cc bo co k ton, thng k v phc v cho cng tc qun l, tng hp ch tiu ca Nh nc. 4. i vi cc khon u t ti chnh di hn nh: u t chng khon di hn, u t gp vn lin doanh, u t kinh doanh bt ng sn,... k ton phi phn nh s hin c v tnh hnh tng, gim theo gi thc t (i vi cc loi chng khon, bt ng sn,... cc khon vn gp lin doanh). ng thi phi m s k ton chi tit theo di tng khon u t ti chnh di hn v cc khon chi ph (nu c), li pht sinh t hot ng u t ti chnh di hn. Loi Ti khon Ti sn di hn c 14 ti khon, chia thnh 3 nhm: Nhm Ti khon 21 - Ti sn c nh, c 5 ti khon: - Ti khon 211 - Ti sn c nh hu hnh; - Ti khon 212 - Ti sn c nh thu ti chnh; - Ti khon 213 - Ti sn c nh v hnh;
- Ti khon 214 - Hao mn ti sn c nh; - Ti khon 217 - Bt ng sn u t. Nhm Ti khon 22 - u t di hn, c 5 ti khon: - Ti khon 221 - u t vo cng ty con; - Ti khon 222 - Vn gp lin doanh; - Ti khon 223 - u t vo cng ty lin kt; - Ti khon 228 - u t di hn khc; - Ti khon 229 - D phng gim gi u t di hn. Nhm Ti khon 24 Cc ti sn di hn khc , c 4 ti khon: - Ti khon 241 - Xy dng c bn d dang; - Ti khon 242 - Chi ph tr trc di hn; - Ti khon 243 Ti sn thu thu nhp hon li;
- Ti khon 244 - K qu, k cc di hn.

Quay v
TI KHON 211 TI SN C NH HU HNH Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ton b ti sn c nh hu hnh ca doanh nghip theo nguyn gi. HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Ti sn c nh hu hnh l nhng ti sn c hnh thi vt cht do doanh nghip nm gi s dng cho hot ng sn xut, kinh doanh ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC hu hnh.
2. Nhng ti sn hu hnh c kt cu c lp, hoc nhiu b phn ti sn ring l lin kt vi nhau thnh mt h thng cng thc hin mt hay mt s chc nng nht nh, nu thiu bt k mt b phn no trong th c h thng khng th hot ng c, nu tho mn ng thi c bn tiu chun di y th c coi l ti sn c nh: a. Chc chn thu c li ch kinh t trong tng lai t vic s dng ti sn ; b. Nguyn gi ti sn phi c xc nh mt cch tin cy; c. C thi gian s dng t 1 nm tr ln;
d. C gi tr theo quy nh hin hnh (t 10.000.000 ng tr ln). Trng hp mt h thng gm nhiu b phn ti sn ring l lin kt vi nhau, trong mi b phn cu thnh c thi gian s dng khc nhau v nu thiu mt b phn no m c h thng vn thc hin c chc nng hot ng chnh ca n nhng do yu cu qun l, s dng ti sn c nh i hi phi qun l ring tng b phn ti sn v mi b phn ti sn nu cng tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c nh th c coi l mt ti sn c nh hu hnh c lp. i vi sc vt lm vic hoc cho sn phm, nu tng con sc vt tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c nh u c coi l mt ti sn c nh hu hnh. i vi vn cy lu nm, nu tng mnh vn cy, hoc cy tho mn ng thi bn tiu chun ca ti sn c nh th cng c coi l mt ti sn c nh hu hnh.
3. Gi tr TSC hu hnh c phn nh trn TK 211 theo nguyn gi. K ton phi theo di chi tit nguyn gi ca tng TSC. Tu thuc vo ngun hnh thnh, nguyn gi TSC hu hnh c xc nh nh sau:
a) TSC hu hnh do mua sm: Nguyn gi TSC hu hnh do mua sm bao gm gi mua (tr cc khon c chit khu thng mi, gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo trng thi sn sng s dng nh chi ph chun b mt bng, chi ph vn chuyn v bc xp ban u, chi ph lp t, chy th (tr (-) cc khon thu hi v sn phm, ph liu do chy th), chi ph chuyn gia v cc chi ph lin quan trc tip khc.
i vi TSC mua sm dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr th k ton phn nh gi tr TSC theo gi mua cha c thu GTGT. i vi TSC mua sm dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT, hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, hoc dng vo hot ng s nghip, chng trnh, d n hoc dng cho hot ng phc li, k ton phn nh gi tr TSC theo tng gi thanh ton c thu GTGT. b) Ti sn c nh hu hnh do u t xy dng c bn theo phng thc giao thu: Nguyn gi TSC hu hnh hnh thnh do u t xy dng c bn hon thnh theo phng thc giao thu l gi quyt ton cng trnh xy dng theo quy nh ti Quy ch qun l u t v xy dng hin hnh, cc chi ph khc c lin quan trc tip v l ph trc b (nu c). i vi ti sn c nh l con sc vt lm vic hoc cho sn phm, vn cy lu nm th nguyn gi l ton b cc chi ph thc t chi ra cho con sc vt,
vn cy t lc hnh thnh cho ti khi a vo khai thc, s dng theo quy nh ti Quy ch qun l u t v xy dng hin hnh, cc chi ph khc c lin quan. c) Ti sn c nh hu hnh mua tr chm: Nguyn gi TSC hu hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm c phn nh theo gi mua tr tin ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh theo k hn thanh ton.
d) TSC hu hnh t xy dng hoc t ch: Nguyn gi TSC hu hnh t xy dng hoc t ch l gi thnh thc t ca TSC t xy dng hoc t ch cng (+) Chi ph lp t, chy th. Trng hp doanh nghip dng sn phm do mnh sn xut ra chuyn thnh TSC th nguyn gi l chi ph sn xut sn phm cng (+) Cc chi ph trc tip lin quan n vic a TSC vo trng thi sn sng s dng. Trong cc trng hp trn, khng c tnh li ni b vo nguyn gi ca ti sn . Cc chi ph khng hp l nh nguyn liu, vt liu lng ph, lao ng hoc cc khon chi ph khc s dng vt qu mc bnh thng trong qu trnh t xy dng hoc t ch khng c tnh vo nguyn gi TSC hu hnh.
) TSC hu hnh mua di hnh thc trao i: Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh khng tng t hoc ti sn khc, c xc nh theo gi tr hp l ca TSC hu hnh nhn v, hoc gi tr hp l ca ti sn em trao i, sau khi iu chnh cc khon tin hoc tng ng tin tr thm hoc thu v. Nguyn gi TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi mt TSC hu hnh tng t, hoc c th hnh thnh do c bn i ly quyn s hu mt ti sn tng t (Ti sn tng t l ti sn c cng dng tng t, trong cng lnh vc kinh doanh v c gi tr tng ng). Trong c hai trng hp khng c bt k khon li hay l no c ghi nhn trong qu trnh trao i. Nguyn gi TSC nhn v c tnh bng gi tr cn li ca TSC em trao i.
e) Ti sn c nh hu hnh c cp, c iu chuyn n: Nguyn gi TSC hu hnh c cp, c iu chuyn n... bao gm: Gi tr cn li trn s k ton ca ti sn c nh n v cp, n v iu chuyn... hoc gi tr theo nh gi thc t ca Hi ng giao nhn v cc chi ph vn chuyn, bc d, chi ph nng cp, lp t, chy th, l ph trc b (nu c)... m bn nhn ti sn phi chi ra tnh n thi im a TSC vo trng thi sn sng s dng. Ring nguyn gi TSC hu hnh iu chuyn gia cc n v thnh vin hch ton ph thuc trong doanh nghip l nguyn gi phn nh n v b iu chuyn ph hp vi b h s ca ti sn c nh . n v nhn ti sn c nh cn c vo nguyn gi, s khu hao lu k, gi tr cn li trn s k ton v b h s ca ti sn c nh phn nh vo s k ton. Cc chi ph c lin
quan ti vic iu chuyn ti sn c nh gia cc n v thnh vin hch ton ph thuc khng hch ton tng nguyn gi ti sn c nh m hch ton vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k. g) Ti sn c nh hu hnh nhn gp vn lin doanh, nhn li vn gp, do pht hin tha, c ti tr, biu, tng...: Nguyn gi TSC nhn vn gp lin doanh, nhn li vn gp, do pht hin tha, c ti tr, biu, tng... l gi tr theo nh gi thc t ca Hi ng giao nhn; Cc chi ph m bn nhn phi chi ra tnh n thi im a TSC vo trng thi sn sng s dng nh: Chi ph vn chuyn, bc d, lp t, chy th, l ph trc b (nu c)...
4. Ch c thay i nguyn gi TSC hu hnh trong cc trng hp: - nh gi li TSC theo quyt nh ca Nh nc; - Xy lp, trang b thm cho TSC; - Thay i b phn ca TSC hu hnh lm tng thi gian s dng hu ch, hoc lm tng cng sut s dng ca chng; - Ci tin b phn ca TSC hu hnh lm tng ng k cht lng sn phm sn xut ra; - p dng quy trnh cng ngh sn xut mi lm gim chi ph hot ng ca ti sn so vi trc; - Tho d mt hoc mt s b phn ca TSC. 5. Mi trng hp tng, gim TSC hu hnh u phi lp bin bn giao nhn, bin bn thanh l TSC v phi thc hin cc th tc quy nh. K ton c nhim v lp v hon chnh h s TSC v mt k ton. 6. TSC hu hnh cho thu hot ng vn phi trch khu hao theo quy nh ca chun mc k ton v chnh sch ti chnh hin hnh. 7. TSC hu hnh phi c theo di chi tit cho tng i tng ghi TSC, theo tng loi TSC v a im bo qun, s dng, qun l TSC. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 211 - TI SN C NH HU HNH Bn N: - Nguyn gi ca TSC hu hnh tng do XDCB hon thnh bn giao a vo s dng, do mua sm, do nhn vn gp lin doanh, do c cp, do c tng biu, ti tr... - iu chnh tng nguyn gi ca TSC do xy lp, trang b thm hoc do ci to nng cp...; - iu chnh tng nguyn gi TSC do nh gi li. Bn C: - Nguyn gi ca TSC hu hnh gim do iu chuyn cho n v khc, do nhng bn, thanh l hoc em i gp vn lin doanh,... - Nguyn gi ca TSC gim do tho bt mt hoc mt s b phn;
- iu chnh gim nguyn gi TSC do nh gi li. S d bn N: Nguyn gi TSC hu hnh hin c doanh nghip. Ti khon 211 - Ti sn c nh hu hnh c 6 ti khon cp 2: - Ti khon 2111 - Nh ca, vt kin trc: Phn nh gi tr cc cng trnh XDCB nh nh ca, vt kin trc, hng ro, b, thp nc, sn bi, cc cng trnh trang tr thit k cho nh ca, cc cng trnh c s h tng nh ng s, cu cng, ng st, cu tu, cu cng... - Ti khon 2112 - My mc thit b: Phn nh gi tr cc loi my mc, thit b dng trong sn xut, kinh doanh ca doanh nghip bao gm nhng my mc chuyn dng, my mc, thit b cng tc, dy chuyn cng ngh v nhng my mc n l. - Ti khon 2113 - Phng tin vn ti, truyn dn: Phn nh gi tr cc loi phng tin vn ti, gm phng tin vn ti ng b, st, thu, sng, hng khng, ng ng v cc thit b truyn dn (Thng tin, in nc, bng chuyn ti vt t, hng ho). - Ti khon 2114 - Thit b, dng c qun l: Phn nh gi tr cc loi thit b, dng c s dng trong qun l, kinh doanh, qun l hnh chnh (My vi tnh, qut trn, qut bn, bn gh, thit b, dng c o lng, kim tra cht lng ht m, ht bi, chng mi mt...). - Ti khon 2115 - Cy lu nm, sc vt lm vic v cho sn phm: Phn nh gi tr cc loi TSC l cc loi cy lu nm (C ph, ch, cao su, vn cy n qu...) sc vt lm vic (Voi, b, nga cy ko...) v sc vt nui ly sn phm (B sa, sc vt sinh sn...). - Ti khon 2118 - TSC khc: Phn nh gi tr cc loi TSC khc cha phn nh cc ti khon nu trn (Nh tc phm ngh thut, sch chuyn mn k thut...). PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU I. K ton tng TSC hu hnh Ti sn c nh ca n v tng do c giao vn (i vi DNNN), nhn gp vn bng TSC, do mua sm, do cng tc XDCB hon thnh a vo s dng, do c vin tr hoc tng, biu. 1. Trng hp nhn vn gp hoc nhn vn cp bng TSC hu hnh, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 2. Trng hp TSC c mua sm: 2.1. Trng hp mua sm TSC hu hnh (K c mua mi hoc mua li TSC s dng) dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, cn c cc chng t c lin quan n vic mua TSC, k ton xc nh nguyn gi ca TSC, lp h s k ton, lp Bin bn giao nhn TSC, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C cc TK 111, 112,... C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 341 - Vay di hn.
2.2. Trng hp mua TSC dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112,... C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 341 - Vay di hn. 2.3. Nu TSC c mua sm bng ngun vn u t XDCB hoc qu u t pht trin ca doanh nghip dng vo SXKD, k ton phi ghi tng ngun vn kinh doanh, gim ngun vn XDCB hoc gim qu u t pht trin khi quyt ton c duyt, ghi: N TK 414 - Qu u t pht trin N TK 441 - Ngun vn u t XDCB C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 3. Trng hp mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm, tr gp:
- Khi mua TSC hu hnh theo phng thc tr chm, tr gp v a v s dng ngay cho SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi - ghi theo gi mua tr tin ngay) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn [(Phn li tr chm l s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay tr (-) Thu GTGT (nu c)] C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Tng gi thanh ton).
- nh k, thanh ton tin cho ngi bn, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112 (S phi tr nh k bao gm c gi gc v li tr chm, tr gp phi tr nh k).
- nh k, tnh vo chi ph theo s li tr chm, tr gp phi tr ca tng k, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh
C TK 242 - Chi ph tr trc di hn.
4. Trng hp doanh nghip c ti tr, biu, tng TSC hu hnh a vo s dng ngay cho SXKD, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 711 - Thu nhp khc.
Cc chi ph khc lin quan trc tip n TSC hu hnh c ti tr, biu, tng tnh vo nguyn gi, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh
C cc TK 111, 112, 331,...
5. Trng hp TSC hu hnh t ch:
- Khi s dng sn phm do doanh nghip t ch to chuyn thnh TSC hu hnh s dng cho SXKD, ghi: N TK 632 - Gi vn hng bn
C TK 155 - Thnh phm (Nu xut kho ra s dng) C TK 154 - Chi ph SXKD d dang (Nu sn xut xong a vo s dng ngay, khng qua kho).
ng thi ghi tng TSC hu hnh: N TK 211 - TSC hu hnh

C TK 512 - Doanh thu bn hng ni b (Doanh thu l chi ph sn xut thc t sn phm). - Chi ph lp t, chy th,... lin quan n TSC hu hnh, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh

C cc TK 111, 112, 331,...
6. Trng hp TSC hu hnh mua di hnh thc trao i: 6.1. TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC hu hnh tng t: Khi nhn TSC hu hnh tng t do trao i v a vo s dng ngay cho SXKD, ghi:
N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi TSC hu hnh nhn v ghi theo gi tr cn li ca TSC a i trao i) N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao ca TSC a i trao i) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi ca TSC hu hnh a i trao i).
6.2. TSC hu hnh mua di hnh thc trao i vi TSC hu hnh khng tng t: - Khi giao TSC hu hnh cho bn trao i, ghi:
N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC hu hnh a i trao i)
N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao)

C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi).
ng thi ghi tng thu nhp do trao i TSC: N TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton)
C TK 711 - Thu nhp khc (Gi tr hp l ca TSC a i trao i) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (TK 33311) (Nu c).
- Khi nhn c TSC hu hnh do trao i, ghi:

N TK 211 - TSC hu hnh (Gi tr hp l ca TSC nhn c do trao i)
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c)

C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton).
- Trng hp phi thu thm tin do gi tr ca TSC a i trao i ln hn gi tr ca TSC nhn c do trao i, khi nhn c tin ca bn c TSC trao i, ghi:
N cc TK 111, 112 (S tin thu thm)

C TK 131 - Phi thu ca khch hng.
- Trng hp phi tr thm tin do gi tr hp l ca TSC a i trao i nh hn gi tr hp l ca TSC nhn c do trao i, khi tr tin cho bn c TSC trao i, ghi: N TK 131 - Phi thu ca khch hng
C cc TK 111, 112,...
7. Trng hp mua TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc gn lin vi quyn s dng t, a vo s dng ngay cho hot ng SXKD, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi - chi tit nh ca, vt kin trc) N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi - chi tit quyn s dng t) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (nu c)
C cc TK 111, 112, 331,... 8. Trng hp TSC hu hnh tng do u t XDCB hon thnh: 8.1. Trng hp qu trnh u t XDCB c hch ton trn cng h thng s k ton ca n v: - Khi cng tc XDCB hon thnh nghim thu, bn giao a ti sn vo s dng cho sn xut, kinh doanh, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi) C TK 241 - Xy dng c bn d dang. - Nu ti sn hnh thnh qua u t khng tho mn cc tiu chun ghi nhn TSC hu hnh theo quy nh ca chun mc k ton TSC hu hnh, ghi: N cc TK 152, 153 (Nu l vt liu, cng c, dng c nhp kho) C TK 241 - XDCB d dang - Nu doanh nghip s dng ngun vn u t xy dng c bn hoc cc qu doanh nghip u t XDCB, k ton ghi tng ngun vn kinh doanh, gim ngun vn u t XDCB v cc qu doanh nghip khi quyt ton c duyt. 8.2. Trng hp qu trnh u t XDCB khng hch ton trn cng h thng s k ton ca n v (n v ch u t c t chc k ton ring theo di qu trnh u t XDCB): - Khi doanh nghip nhn bn giao TSC l sn phm u t XDCB hon thnh v ngun vn hnh thnh TSC (K c bn giao khon vay u t XDCB), ghi: N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Nguyn gi) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c khu tr) C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Phn vn ch s hu) C TK 341 - Vay di hn (Phn vn vay cc t chc tn dng); hoc C TK 343 - Tri phiu pht hnh (Phn vn vay trc tip do pht hnh tri phiu) C TK 136 - Phi thu ni b (Phn vn n v cp trn giao).
- i vi doanh nghip Nh nc, nu TSC (u t qua nhiu nm) c nghim thu, bn giao theo gi tr thi im bn giao cng trnh (Theo gi tr ph duyt ca cp c thm quyn), ghi: N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Nguyn gi c duyt) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c). C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Phn vn ch s hu) C TK 341 - Vay di hn C TK 136 - Phi thu ni b. Bn giao TSC hon thnh qua u t, ng thi vi vic bn giao cc khon vay di hn, hoc n di hn hnh thnh TSC . 9. Trng hp cng trnh hoc hng mc cng trnh XDCB hon thnh bn giao a vo s dng, nhng cha c duyt quyt ton vn u t, th doanh nghip cn c vo chi ph u t XDCB thc t, tm tnh nguyn gi hch ton tng TSC ( c c s tnh v trch khu hao TSC a vo s dng). Sau khi quyt ton vn u t XDCB c duyt, nu c chnh lch so vi gi tr TSC tm tnh th k ton thc hin iu chnh tng, gim s chnh lch. 10. Trng hp nhn vn gp lin doanh ca cc n v khc bng TSC hu hnh, cn c gi tr TSC c cc bn lin doanh chp thun, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C TK 411 - Ngun vn kinh doanh. 11. TSC nhn c do iu ng ni b Tng cng ty (Khng phi thanh ton tin), ghi: N TK 211 - TSC hu hnh ( Nguyn gi) C TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Gi tr cn li). 12. Trng hp dng kinh ph s nghip, kinh ph d n u t, mua sm TSC, khi TSC mua sm, u t hon thnh a vo s dng cho hot ng s nghip, d n, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C cc TK 111, 112 C TK 241 - XDCB d dang C TK 331 - Phi tr cho ngi bn C TK 461 - Ngun kinh ph s nghip (4612). ng thi ghi tng ngun kinh ph hnh thnh TSC: N TK 161 - Chi s nghip (1612) C TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC.
Nu rt d ton mua TSC, ng thi ghi n bn C TK 008 D ton chi s nghip, d n.

13. Trng hp u t, mua sm TSC bng qu phc li, khi hon thnh a vo s dng cho hot ng vn ha, phc li, ghi: N TK 211 - Ti sn c nh hu hnh (Tng gi thanh ton) C cc TK 111, 112, 331, 341,... - ng thi kt chuyn gim qu phc li, ghi:
N TK 4312 - Qu phc li C TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC.
14. Chi ph pht sinh sau ghi nhn ban u lin quan n TSC hu hnh nh sa cha, ci to, nng cp: - Khi pht sinh chi ph sa cha, ci to, nng cp TSC hu hnh sau khi ghi nhn ban u, ghi: N TK 241 - XDCB d dang
N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C cc TK 112, 152, 331, 334,...
- Khi cng vic sa cha, ci to, nng cp TSC hon thnh a vo s dng: + Nu tho mn cc iu kin c ghi tng nguyn gi TSC hu hnh, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh
C TK 241 - Xy dng c bn d dang.
+ Nu khng tho mn cc iu kin c ghi tng nguyn gi TSC hu hnh, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642 (Nu gi tr nh) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Nu gi tr ln phi phn b dn)
C TK 241 - Xy dng c bn d dang. II. K ton gim TSC hu hnh Ti sn c nh hu hnh ca n v gim, do nhng bn, thanh l, mt mt, pht hin thiu khi kim k, em gp vn lin doanh, iu chuyn cho n v khc, tho d mt hoc mt s b phn... Trong mi trng hp gim TSC hu hnh, k ton phi lm y th tc, xc nh ng nhng khon thit hi v thu nhp (nu c). Cn c cc chng t lin quan, k ton ghi s theo tng trng hp c th nh sau: 1. Trng hp nhng bn TSC dng vo sn xut, kinh doanh, dng cho hot ng s nghip, d n: TSC nhng bn thng l nhng TSC khng cn dng hoc xt thy s dng khng c hiu qu. Khi nhng bn TSC hu hnh phi lm y cc th tc cn thit (Lp Hi ng xc nh gi, thng bo cng khai v t chc u gi, c hp ng mua bn, bin bn giao nhn TSC...). Cn c vo bin bn giao nhn TSC v cc chng t lin quan n nhng bn TSC: 1.1. Trng hp nhng bn TSC dng vo sn xut, kinh doanh: - Nu doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php khu tr, s thu v nhng bn TSC, ghi: N cc TK 111, 112, 131,... C TK 3331 - Thu gi tr gia tng phi np (33311) C TK 711 - Thu nhp khc (Gi bn cha c thu GTGT). - Nu doanh nghip np thu GTGT tnh theo phng php trc tip, s tin thu v nhng bn TSC, ghi:
N cc TK 111, 112, 131,... C TK 711 - Thu nhp khc (Tng gi thanh ton). - Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn: N TK 214 - Hao mn TSC (2141) (Gi tr hao mn) N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). - Cc chi ph pht sinh lin quan n nhng bn TSC c phn nh vo bn N TK 811 "Chi ph khc". 1.2. Trng hp nhng bn TSC hu hnh dng vo hot ng s nghip, d n: - Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn: N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (Gi tr cn li) N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). - S tin thu, chi lin quan n nhng bn TSC hu hnh ghi vo cc ti khon lin quan theo quy nh ca c quan c thm quyn. 1.3. Trng hp nhng bn TSC hu hnh dng vo hot ng vn ha, phc li: - Cn c Bin bn giao nhn TSC ghi gim TSC nhng bn, ghi: N TK 431 - Qu khen thng, phc li (4313) (Gi tr cn li) N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). - ng thi phn nh s thu v nhng bn TSC, ghi: N cc TK 111, 112, C TK 431 - Qu khen thng, phc li (4312) C TK 333 - Thu v cc khon phi np Nh nc (3331) (Nu c) - Phn nh s chi v nhng bn TSC, ghi: N TK 431 - Qu khen thng, phc li (4312) C cc TK 111, 112, 2. Trng hp thanh l TSC: TSC thanh l l nhng TSC h hng khng th tip tc s dng c, nhng TSC lc hu v k thut hoc khng ph hp vi yu cu sn xut, kinh doanh.Khi c TSC thanh l, n v phi ra quyt nh thanh l, thnh lp Hi ng thanh l TSC. Hi ng thanh l TSC c nhim v t chc thc hin vic thanh l TSC theo ng trnh t, th tc quy nh trong ch qun l ti chnh v lp Bin bn thanh l TSC" theo mu quy nh. Bin bn c lp thnh 2 bn, 1 bn chuyn cho phng k ton theo di ghi s, 1 bn giao cho n v qun l, s dng TSC. Cn c vo Bin bn thanh l v cc chng t c lin quan n cc khon thu, chi thanh l TSC,... k ton ghi s nh trng hp nhng bn TSC. 3. Gp vn vo c s kinh doanh ng kim sot bng TSC hu hnh:
3.1. Khi gp vn vo c s kinh doanh ng kim sot bng ti sn c nh, ghi: N TK 222 - Vn gp lin doanh (Theo gi tr do cc bn lin doanh nh gi) N TK 214 - Hao mn TSC (S khu hao trch)
N TK 811 - Chi ph khc (S chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr cn li ca TSC) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi) C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (S chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC s c hon li phn chnh lch tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh) C TK 711 - Thu nhp khc (S chnh lch gia gi nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh). 3.2. nh k, cn c vo thi gian s dng hu ch ca ti sn c nh m c s kinh doanh ng kim sot s dng, k ton phn b doanh thu cha thc hin vo thu nhp khc trong k, ghi:
N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Chi tit chnh lch do nh gi li TSC em i gp vn vo c s kinh doanh ng kim sot); C TK 711 - Thu nhp khc (Phn doanh thu cha thc hin c phn b trong k).
4. K ton TSC hu hnh pht hin tha, thiu: Mi trng hp pht hin tha hoc thiu TSC u phi truy tm nguyn nhn. Cn c vo "Bin bn kim k TSC" v kt lun ca Hi ng kim k hch ton chnh xc, kp thi, theo tng nguyn nhn c th: 4.1. TSC pht hin tha: - Nu TSC pht hin tha do ngoi s sch (cha ghi s), k ton phi cn c vo h s TSC ghi tng TSC theo tng trng hp c th, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C cc TK 241, 331, 338, 411, - Nu TSC tha ang s dng th ngoi nghip v ghi tng TSC hu hnh, phi cn c vo nguyn gi v t l khu hao xc nh gi tr hao mn lm cn c tnh, trch b sung khu hao TSC hoc trch b sung hao mn i vi TSC dng cho hot ng phc li, s nghip, d n, ghi: N cc TK Chi ph sn xut, kinh doanh (TSC dng cho SXKD) N TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC (TSC dng cho mc ch phc li) N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (TSC dng cho hot ng s nghip, d n) C TK 214 - Hao mn TSC (2141). - Nu TSC pht hin tha c xc nh l TSC ca n v khc th phi bo ngay cho n v ch ti sn bit. Nu khng xc nh c n v ch ti sn th phi bo ngay cho c quan cp trn v c quan ti chnh cng cp (nu l DNNN) bit x l. Trong thi gian ch x l, k ton phi cn c vo ti liu kim k, tm thi phn nh vo Ti khon 002 Vt t, hng ho nhn gi h, nhn gia cng" (Ti khon ngoi Bng Cn i k ton) theo di gi h.
4.2. TSC pht hin thiu phi c truy cu nguyn nhn, xc nh ngi chu trch nhim v x l theo ch ti chnh hin hnh. - Trng hp c quyt nh x l ngay: Cn c "Bin bn x l TSC thiu" c duyt v h s TSC, k ton phi xc nh chnh xc nguyn gi, gi tr hao mn ca TSC lm cn c ghi gim TSC v x l vt cht phn gi tr cn li ca TSC. Tu thuc vo quyt nh x l, ghi: + i vi TSC thiu dng vo sn xut, kinh doanh, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N cc TK 111, 334, 138 (1388) (Nu ngi c li phi bi thng) N TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Nu c php ghi gim vn ) N TK 811 - Chi ph khc (Nu doanh nghip chu tn tht) C TK 211 - TSC hu hnh. + i vi TSC thiu dng vo hot ng s nghip, d n: (1) Phn nh gim TSC, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). (2) i vi phn gi tr cn li ca TSC thiu phi thu hi theo quyt nh x l, ghi: N TK 111 - Tin mt (Nu thu tin) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (Nu tr vo lng ca ngi lao ng) C cc TK lin quan (Tu theo quyt nh x l). + i vi TSC thiu dng vo hot ng vn ha, phc li: (1) Phn nh gim TSC, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). (2) i vi phn gi tr cn li ca TSC thiu phi thu hi theo quyt nh x l, ghi: N TK 111 - Tin mt (Nu thu tin) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (Nu tr vo lng ca ngi lao ng) C TK 4312 - Qu phc li. - Trng hp TSC thiu cha xc nh c nguyn nhn ch x l: + i vi TSC thiu dng vo hot ng sn xut, kinh doanh: (1) Phn nh gim TSC. Phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (2141) (Gi tr hao mn) N TK 138 - Phi thu khc (1381) (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). (2) Khi c quyt nh x l gi tr cn li ca TSC thiu, ghi: N TK 111 - Tin mt (Tin bi thng) N TK 138 - Phi thu khc (1388) (Nu ngi c li phi bi thng) N TK 334 - Phi tr ngi lao ng (Nu tr vo lng ca ngi lao ng)
N TK 411 - Ngun vn kinh doanh (Nu c php ghi gim vn) N TK 811 - Chi ph khc (Nu doanh nghip chu tn tht) C TK 138 - Phi thu khc (1381). + i vi TSC thiu dng vo hot ng s nghip, d n: (1) Phn nh gim TSC, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N TK 466 - Ngun kinh ph hnh thnh TSC (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). ng thi phn nh phn gi tr cn li ca TSC thiu vo TK 1381 "Ti sn thiu ch x l", ghi: N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l C TK 338 - Phi tr, phi np khc. (2) Khi c quyt nh x l thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi: N cc TK 111, 334,... C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l. ng thi phn nh s thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu vo cc ti khon lin quan theo quyt nh ca c quan c thm quyn: N TK 338 - Phi tr, phi np khc C cc TK lin quan (TK 333, 461,...). + i vi TSC thiu dng vo hot ng vn ha, phc li: (1) Phn nh gim TSC, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) N TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC (Gi tr cn li) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi). ng thi phn nh phn gi tr cn li ca TSC thiu vo TK 1381 "Ti sn thiu ch x l", ghi: N TK 1381 - Ti sn thiu ch x l C TK 4312 - Qu phc li. (2) Khi c quyt nh x l thu bi thng phn gi tr cn li ca TSC thiu, ghi: N cc TK 111, 334,... C TK 1381 - Ti sn thiu ch x l. 5. i vi TSC hu hnh dng cho sn xut, kinh doanh, nu khng tiu chun ghi nhn theo quy nh phi chuyn thnh cng c, dng c ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642 (Nu gi tr cn li nh) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Nu gi tr cn li ln phi phn b dn) N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr hao mn) C TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi TSC).
6. K ton giao dch bn v thu li TSC hu hnh l thu hot ng (Xem quy nh TK 811 hoc 711). HNG DN HCH TON TK 212
Quay v TI KHON 212 TI SN C NH THU TI CHNH Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim ca ton b TSC thu ti chnh ca doanh nghip. - Thu ti chnh: L thu ti sn m bn cho thu c s chuyn giao phn ln ri ro v li ch gn lin vi quyn s hu ti sn cho bn thu. Quyn s hu ti sn c th chuyn giao vo cui thi hn thu. - iu kin phn loi thu ti sn l thu ti chnh: Mt hp ng thu ti chnh phi tho mn 1 trong nm (5) iu kin sau: + Bn cho thu chuyn giao quyn s hu ti sn cho bn thu khi ht thi hn thu; + Ti thi im khi u thu ti sn, bn thu c quyn la chn mua li ti sn thu vi mc gi c tnh thp hn gi tr hp l vo cui thi hn thu; + Thi hn thu ti sn ti thiu phi chim phn ln thi gian s dng kinh t ca ti sn cho d khng c s chuyn giao quyn s hu; + Ti thi im khi u thu ti sn, gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu chim phn ln (tng ng) gi tr hp l ca ti sn thu; + Ti sn thu thuc loi chuyn dng m ch c bn thu c kh nng s dng khng cn c s thay i, sa cha ln no. - Hp ng thu ti sn c coi l hp ng thu ti chnh nu tho mn t nht mt trong ba (3) iu kin sau: + Nu bn thu hu hp ng v n b tn tht pht sinh lin quan n vic hu hp ng cho bn cho thu; + Thu nhp hoc tn tht do s thay i gi tr hp l ca gi tr cn li ca ti sn thu gn vi bn thu; + Bn thu c kh nng tip tc thu li ti sn sau khi ht hn hp ng thu vi tin thu thp hn gi thu th trng. Ring trng hp thu ti sn l quyn s dng t th thng c phn loi l thu hot ng.
HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU 1. Ti khon ny dng cho doanh nghip thu hch ton nguyn gi ca TSC thu ti chnh. y l nhng TSC cha thuc quyn s hu ca doanh nghip nhng doanh nghip c ngha v v trch nhim php l qun l v s dng nh ti sn ca doanh nghip. Nguyn gi ca TSC thu ti chnh c ghi nhn bng gi tr hp l ca ti sn thu hoc l gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu (trng hp gi tr hp l cao hn gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu) cng vi cc chi ph trc tip pht sinh ban u lin quan n hot ng thu ti chnh. Khi tnh gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu cho vic thu ti sn, doanh nghip c th s dng t l li sut ngm nh, t l li sut c ghi trong hp ng thu hoc t l li sut bin i vay ca bn thu. Nguyn gi ca TSC thu ti chnh khng bao gm s thu GTGT bn cho thu tr khi mua TSC cho thu (S thu ny bn thu s phi hon li cho bn cho thu, k c trng hp TSC thu ti chnh dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu v trng hp TSC thu ti chnh dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip). 2. Khng phn nh vo Ti khon ny gi tr ca TSC thu hot ng. 3. Bn thu c trch nhim tnh, trch khu hao ti sn c nh vo chi ph sn xut, kinh doanh theo nh k trn c s p dng chnh sch khu hao nht qun vi chnh sch khu hao ca ti sn cng loi thuc s hu ca mnh.
Nu khng chc chn l bn thu s c quyn s hu ti sn thu khi ht hn hp ng thu th ti sn thu s c khu hao theo thi hn thu nu thi hn thu ngn hn thi gian s dng hu ch ca ti sn thu. 4. S thu GTGT bn thu phi tr cho bn cho thu theo nh k nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh v c hch ton nh sau: - Trng hp thu ti chnh dng vo SXKD hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu th s thu GTGT phi tr tng k c ghi vo bn N TK 133 "Thu GTGT c khu tr" (1332); - Trng hp thu ti chnh dng vo SXKD hng ho, dch v thuc i tng khng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip th s thu GTGT phi tr tng k c ghi vo chi ph SXKD trong k. 5. Ti khon 212 c m chi tit theo di tng loi, tng TSC i thu. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 212 - TSC THU TI CHNH Bn N: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh tng. Bn C: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh gim do chuyn tr li cho bn cho thu khi ht hn hp ng hoc mua li thnh TSC ca doanh nghip. S d bn N: Nguyn gi ca TSC thu ti chnh hin c. PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU
1. Khi pht sinh chi ph trc tip ban u lin quan n ti sn thu ti chnh trc khi nhn ti sn thu nh: Chi ph m phn, k kt hp ng..., ghi: N TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C cc TK 111, 112,... 2. Khi chi tin ng trc khon tin thu ti chnh hoc k qu m bo vic thu ti sn, ghi: N TK 342 - N di hn (S tin thu tr trc - nu c) N TK 244 - K qu, k cc di hn C cc TK 111, 112,... 3. Trng hp n gc phi tr v thu ti chnh xc nh theo gi mua cha c thu GTGT m bn cho thu tr khi mua TSC cho thu. 3.1. Khi nhn TSC thu ti chnh, k ton cn c vo hp ng thu ti sn v cc chng t c lin quan phn nh gi tr TSC thu ti chnh theo gi cha c thu GTGT u vo, ghi: N TK 212 - TSC thu ti chnh (Gi cha c thu GTGT) C TK 342 - N di hn (Gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu tr (-) S n gc phi tr k ny) C TK 315 - N di hn n hn tr (S n gc phi tr k ny). 3.2. Chi ph trc tip ban u lin quan n hot ng thu ti chnh c ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti chnh, ghi: N TK 212 - TSC thu ti chnh C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn, hoc C cc TK 111, 112,... (S chi ph trc tip lin quan n hot ng thu pht sinh khi nhn ti sn thu ti chnh). 3.3. Cui nin k ton, cn c vo hp ng thu ti sn xc nh s n gc thu ti chnh n hn tr trong nin k ton tip theo, ghi: N TK 342 - N di hn C TK 315 - N di hn n hn tr.
3.4. nh k, nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh: 3.4.1- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo hot ng sn xut, kinh doanh hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr thu: - Khi xut tin tr n gc, tin li thu v thu GTGT cho n v cho thu, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny) N TK 315 - N di hn n hn tr (N gc tr k ny) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C cc TK 111, 112,... - Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti sn nhng doanh nghip cha tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s n phi tr li thu ti chnh v s thu GTGT vo TK 315 N di hn n hn tr, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 315 - N di hn n hn tr. 3.4.2- Trng hp TSC thu ti chnh dng vo sn xut, kinh doanh hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip: - Khi xut tin tr n gc, tin li thu v thu GTGT cho n v cho thu, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny) N TK 315 - N di hn n hn tr (N gc tr k ny) N cc TK 623, 627, 641, 642 (S thu GTGT tr k ny) C cc TK 111, 112,... - Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh nhng doanh nghip cha tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s n phi tr li thu ti chnh v s thu GTGT phi tr vo TK 315 "N di hn n hn tr", ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu phi tr k ny) N cc TK 623, 627, 641, 642 (S thu GTGT phi tr k ny) C TK 315 - N di hn n hn tr.
4. Trng hp n gc phi tr v thu ti chnh xc nh theo gi mua c thu GTGT m bn cho thu tr khi mua TSC cho thu: 4.1. Khi nhn TSC thu ti chnh bn i thu nhn n c s thu GTGT do bn cho thu tr khi mua TSC cho thu m bn thu phi hon li cho bn cho thu, k ton cn c vo hp ng thu ti chnh v cc chng t lin quan phn nh gi tr TSC thu ti chnh theo gi cha c thu GTGT phi hon li cho bn cho thu, ghi: N TK 212 - TSC thu ti chnh (Gi cha c thu GTGT) N TK 138 - Phi thu khc (S thu GTGT u vo ca TSC thu ti chnh) C TK 315 - N di hn n hn tr (S n phi tr k ny c c thu GTGT) C TK 342 - N di hn (Gi tr hin ti ca khon thanh ton tin thu ti thiu hoc gi tr hp l ca ti sn thu tr (-) S n phi tr k ny cng (+) S thu GTGT bn thu cn phi tr dn trong sut thi hn thu). 4.2- Chi ph trc tip ban u c ghi nhn vo nguyn gi TSC thu ti chnh, ghi: N TK 212 - TSC thu ti chnh C TK 142 - Chi ph tr trc ngn hn C cc TK 111, 112,... (Chi ph trc tip pht sinh lin quan n hot ng thu ti chnh khi nhn ti sn thu ti chnh). 4.3- Cui nin k ton, cn c vo hp ng thu ti chnh xc nh s n gc thu ti chnh n hn tr trong nin k ton tip theo, ghi: N TK 342 - N di hn C TK 315 - N di hn n hn tr. 4.4- nh k, phn nh vic thanh ton tin thu ti sn: - Khi xut tin tr n gc v tin li thu ti sn cho n v cho thu, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh (Tin li thu tr k ny)
N TK 315 - N di hn n hn tr (N gc tr k ny c c thu GTGT) C cc TK 111, 112,... - Cn c vo ho n thanh ton tin thu phn nh s thu GTGT phi thanh ton cho bn cho thu trong k: + Trng hp TSC thu ti chnh dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 138 - Phi thu khc. + Trng hp TSC thu ti chnh dng vo sn xut, kinh doanh hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 138 - Phi thu khc. - Khi nhn c ho n thanh ton tin thu ti chnh nhng doanh nghip cha tr tin ngay, cn c vo ho n phn nh s li thu ti chnh phi tr k ny vo TK 315 "N di hn n hn tr", ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh C TK 315 - N di hn n hn tr (Tin li thu phi tr k ny). - ng thi, cn c ho n thanh ton tin thu phn nh s thu GTGT phi hon li cho bn cho thu trong k ging nh trng hp xut tin tr n khi nhn c ho n. 5. Khi tr ph cam kt s dng vn phi tr cho bn cho thu ti sn, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh. C cc TK 111, 112,... 6. Khi tr li TSC thu ti chnh theo quy nh ca hp ng thu cho bn cho thu, k ton ghi gim gi tr TSC thu ti chnh, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (2142) C TK 212 - TSC thu ti chnh. 7. Trng hp trong hp ng thu ti sn quy nh bn i thu ch thu ht mt phn gi tr ti sn, sau mua li th
khi nhn chuyn giao quyn s hu ti sn, k ton ghi gim TSC thu ti chnh v ghi tng TSC hu hnh thuc s hu ca doanh nghip. Khi chuyn t ti sn thu ti chnh sang ti sn thuc s hu ca doanh nghip, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh C TK 212 - TSC thu ti chnh (Gi tr cn li ca TSC thu ti chnh) C cc TK 111, 112,... (S tin phi tr thm). ng thi chuyn gi tr hao mn, ghi: N TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh C TK 2141 - Hao mn TSC hu hnh. 8. K ton giao dch bn v thu li ti sn l thu ti chnh: 8.1. Trng hp giao dch bn v thu li vi gi bn ti sn cao hn gi tr cn li ca TSC: - K ton giao dch bn (Xem nghip v 7.3 - Ti khon 711) - Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu tng k thc hin theo nghip v 3 v nghip v 4 ca TK 212). - nh k, k ton tnh, trch khu hao TSC thu ti chnh vo chi ph sn xut, kinh doanh, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 2142 - Hao mn TSC thu ti chnh. - nh k, kt chuyn chnh lch gia gi bn ln hn gi tr cn li ca TSC bn v thu li ghi gim chi ph sn xut, kinh doanh trong k ph hp vi thi gian thu ti sn, ghi: N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin C cc TK 623, 627, 641, 642,... 8.2. Trng hp giao dch bn v thu li vi gi thp hn gi tr cn li ca TSC: - K ton giao dch bn (Xem nghip v 7.2 - Ti khon 711) - Cc bt ton ghi nhn ti sn thu v n phi tr v thu ti chnh, tr tin thu tng k thc hin theo nghip v 3 v nghip v 4 ca TK 212).
- nh k, kt chuyn s chnh lch nh hn (l) gia gi bn v gi tr cn li ca TSC bn v thu li ghi tng chi ph sn xut, kinh doanh trong k, ghi: N cc TK 623, 627, 641, 642,... C TK 242 - Chi ph tr trc di hn.
Quay v
TI KHON 213 TI SN C NH V HNH Ti khon ny dng phn nh gi tr hin c v tnh hnh bin ng tng, gim TSC v hnh ca doanh nghip.
TSC v hnh l ti sn khng c hnh thi vt cht, nhng xc nh c gi tr v do doanh nghip nm gi, s dng trong SXKD, cung cp dch v hoc cho cc i tng khc thu, ph hp vi tiu chun ghi nhn TSC v hnh.
HCH TON TI KHON NY CN TN TRNG MT S QUY NH SAU
1. Nguyn gi ca TSC v hnh l ton b cc chi ph m doanh nghip phi b ra c c TSC v hnh tnh n thi im a ti sn vo s dng theo d kin. - Nguyn gi TSC v hnh mua ring bit, bao gm gi mua (tr (-) cc khon c chit khu thng mi hoc gim gi), cc khon thu (khng bao gm cc khon thu c hon li) v cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh;
- Trng hp TSC v hnh mua sm c thanh ton theo phng thc tr chm, tr gp, nguyn gi ca TSC v hnh c phn nh theo gi mua tr tin ngay ti thi im mua. Khon chnh lch gia gi mua tr chm v gi mua tr tin ngay c hch ton vo chi ph SXKD theo k hn thanh ton, tr khi s chnh lch c tnh vo nguyn gi TSC v hnh (vn ha) theo quy nh ca chun mc k ton Chi ph i vay; - TSC v hnh hnh thnh t vic trao i, thanh ton bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca n v, th nguyn gi ca n l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin quan n quyn s hu vn ca n v; - Nguyn gi TSC v hnh l quyn s dng t c thi hn: L gi tr quyn s dng t khi doanh nghip i thu t tr tin thu 1 ln cho nhiu nm v c cp giy
chng nhn quyn s dng t hoc s tin tr khi nhn chuyn nhng quyn s dng t hp php, hoc gi tr quyn s dng t nhn vn gp; - Nguyn gi TSC v hnh l quyn s dng t khng c thi hn l s tin tr khi chuyn nhng quyn s dng t hp php (gm chi ph tr cho t chc, c nhn chuyn nhng hoc chi ph n b, gii phng mt bng, san lp mt bng, l ph trc b...). - Nguyn gi TSC v hnh c Nh nc cp hoc c tng, biu, c xc nh theo gi tr hp l ban u cng (+) Cc chi ph lin quan trc tip n vic a ti sn vo s dng theo d tnh.
2. Ton b chi ph thc t pht sinh lin quan n giai on trin khai c tp hp vo chi ph SXKD trong k. T thi im xt thy kt qu trin khai tho mn c nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh quy nh Chun mc k ton s 04 TSC v hnh th cc chi ph giai on trin khai c tp hp vo TK 241 "Xy dng c bn d dang" (2412). Khi kt thc giai on trin khai cc chi ph hnh thnh nguyn gi TSC v hnh trong giai on trin khai phi c kt chuyn vo bn N Ti khon 213 TSC v hnh". 3. Trong qu trnh s dng phi tin hnh trch khu hao TSC v hnh vo chi ph SXKD theo quy nh ca Chun mc k ton TSC v hnh. Ring i vi TSC l quyn s dng t th ch tnh khu hao i vi nhng TSC v hnh l quyn s dng c thi hn. 4. Chi ph lin quan n TSC v hnh pht sinh sau khi ghi nhn ban u phi c ghi nhn l chi ph sn xut, kinh doanh trong k, tr khi tho mn ng thi 2 iu kin sau th c ghi tng nguyn gi TSC v hnh: - Chi ph pht sinh c kh nng lm cho TSC v hnh to ra li ch kinh t trong tng lai nhiu hn mc hot ng c nh gi ban u; - Chi ph c xc nh mt cch chc chn v gn lin vi TSC v hnh c th. 5. Chi ph pht sinh em li li ch kinh t trong tng lai cho doanh nghip gm: chi ph thnh lp doanh nghip, chi ph o to nhn vin, chi ph qung co pht sinh trong giai on trc hot ng ca doanh nghip mi thnh lp, chi ph cho giai on nghin cu, chi ph chuyn dch a
im c ghi nhn l chi ph SXKD trong k hoc c phn b dn vo chi ph SXKD trong thi gian ti a khng qu 3 nm. 6. Chi nghip ghi kinh doanh nguyn gi ph lin quan n ti sn v hnh c doanh nhn l chi ph xc nh kt qu hot ng trong k trc th khng c ti ghi nhn vo TSC v hnh.
7. Cc nhn hiu hng ha, quyn pht hnh, danh sch khch hng v cc khon mc tng t c hnh thnh trong ni b doanh nghip khng c ghi nhn l TSC v hnh.
8. TSC v hnh c theo di chi tit theo tng i tng ghi TSC trong S ti sn c nh. KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 213 - TSC V HNH
Bn N: Nguyn gi TSC v hnh tng. Bn C: Nguyn gi TSC v hnh gim. S d bn N: Nguyn gi TSC v hnh hin c doanh nghip. Ti khon 213 - TSC v hnh, c 7 ti khon cp 2: - Ti khon 2131 - Quyn s dng t: Phn nh gi tr TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t chi ra c lin quan trc tip ti t s dng, bao gm: Tin chi ra c quyn s dng t, chi ph cho n b, gii phng mt bng, san lp mt bng (trng hp quyn s dng t ring bit i vi giai on u t nh ca, vt kin trc trn t), l ph trc b (nu c)... Ti khon ny khng bao gm cc chi ph chi ra xy dng cc cng trnh trn t.
Trng hp doanh nghip c Nh nc giao t m khng phi tr tin hoc phi tr tin thu t hng nm th tin thu t hng nm c tnh vo chi ph, khng c ghi nhn quyn s dng t l TSC v hnh vo TK 2131. - Ti khon 2132 - Quyn pht hnh: Phn nh gi tr TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghip chi ra c quyn pht hnh. - Ti khon 2133- Bn quyn, bng sng ch: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc chi ph thc t chi ra c bn quyn tc gi, bng sng ch. - Ti khon 2134 - Nhn hiu hng ho: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc chi ph thc t lin quan trc tip ti vic mua nhn hiu hng ho. - Ti khon 2135 - Phn mm my vi tnh: Phn nh gi tr TSC v hnh l ton b cc chi ph thc t doanh nghip chi ra c phn mm my vi tnh. - Ti khon 2136 - Giy php v giy php nhng quyn: Phn nh gi tr TSC v hnh l cc khon chi ra doanh nghip c c giy php hoc giy php nhng quyn thc hin cng vic , nh: Giy php khai thc, giy php sn xut loi sn phm mi,... - Ti khon 2138 - TSC v hnh khc: Phn nh gi tr cc loi TSC v hnh khc cha quy nh phn nh cc ti khon trn.
PHNG PHP HCH TON K TON MT S NGHIP V KINH T CH YU
1. Hch ton cc nghip v mua TSC v hnh: - Trng hp mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ha, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Gi mua cha c thu GTGT) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 112 - Tin gi Ngn hng C TK 141 - Tm ng C TK 331 - Phi tr cho ngi bn. - Trng hp mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ha, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Tng gi thanh ton)
C TK 112, 331,...(Tng gi thanh ton) 2. Trng hp mua TSC v hnh theo phng thc tr chm, tr gp: - Khi mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ho, dch v thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php khu tr, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi - Theo gi mua tr tin ngay cha c thu GTGT) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn li tr chm, tr gp tnh bng s chnh lch gia Tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay v thu GTGT u vo (Nu c)) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Tng gi thanh ton).
- Khi mua TSC v hnh dng vo SXKD hng ho, dch v khng thuc i tng chu thu GTGT hoc thuc i tng chu thu GTGT tnh theo phng php trc tip, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi - Theo gi mua tr tin ngay c thu GTGT) N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (Phn li tr chm, tr gp tnh bng s chnh lch gia tng s tin phi thanh ton tr (-) Gi mua tr tin ngay) C TK 331 - Phi tr cho ngi bn (Tng gi thanh ton). - Hng k tnh s li phi tr v mua TSC v hnh theo phng thc tr chm, tr gp, ghi: N TK 635 - Chi ph ti chnh C TK 242 - Chi ph tr trc di hn. - Khi thanh ton tin cho ngi bn, ghi: N TK 331 - Phi tr cho ngi bn
C cc TK 111, 112,... 3. TSC v hnh mua di hnh thc trao i. 3.1. Trng hp trao i hai TSC v hnh tng t: Khi nhn TSC v hnh tng t do trao i vi mt TSC v hnh tng t v a vo s dng ngay cho SXKD, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi TSC v hnh nhn v ghi theo gi tr cn li ca TSC a i trao i) N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (Gi tr khu hao ca TSC a i trao i) C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi ca TSC v hnh a i trao i). 3.2. Trng hp trao i hai TSC v hnh khng tng t: - Ghi gim TSC v hnh a i trao i, ghi: N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao) N TK 811 - Chi ph khc (Gi tr cn li ca TSC a i trao i) C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi). - ng thi phn nh s thu nhp do trao i TSC, ghi: N TK 131- Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton) C TK 711 - Thu nhp khc (Gi tr hp l ca TSC a i trao i) C TK 3331 - Thu GTGT phi np (33311) (nu c). - Ghi tng TSC v hnh nhn trao i v, ghi: N TK 213 - TSC v hnh (Gi tr hp l ca TSC nhn v) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c) C TK 131 - Phi thu ca khch hng (Tng gi thanh ton).
4. Gi tr TSC v hnh c hnh thnh t ni b doanh nghip trong giai on trin khai: 4.1. Khi pht sinh chi ph trong giai on trin khai xt thy kt qu trin khai khng tho mn nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh th tp hp vo chi ph sn xut, kinh doanh trong k hoc tp hp vo chi ph tr trc di hn, ghi: N TK 242 - Chi ph tr trc di hn (trng hp gi tr ln) hoc
N TK 642 - Chi ph qun l doanh nghip
C cc TK 111, 112, 152, 153, 331,...
4.2. Khi xt thy kt qu trin khai tho mn nh ngha v tiu chun ghi nhn TSC v hnh th: a/ Tp hp chi ph thc t pht sinh giai on trin khai hnh thnh nguyn gi TSC v hnh, ghi: N TK 241 - Xy dng c bn d dang N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c) C cc TK 111, 112, 152, 153, 331,... b/ Khi kt thc giai on trin khai, k ton phi xc nh tng chi ph thc t pht sinh hnh thnh nguyn gi TSC v hnh, ghi: N TK 213 - TSC v hnh C TK 241 - Xy dng c bn d dang. 5. Khi mua TSC v hnh l quyn s dng t cng vi mua nh ca, vt kin trc trn t th phi xc nh ring bit gi tr TSC v hnh l quyn s dng t, TSC hu hnh l nh ca, vt kin trc, ghi: N TK 211 - TSC hu hnh (Nguyn gi nh ca, vt kin trc) N TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi quyn s dng t) N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332 - nu c)
C cc TK 111, 112, 331,... 6. Khi TSC v hnh hnh thnh t vic trao i thanh ton bng chng t lin quan n quyn s hu vn ca cc cng ty c phn, nguyn gi TSC v hnh l gi tr hp l ca cc chng t c pht hnh lin quan n quyn s hu vn, ghi: N TK 213 - TSC v hnh C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (4111, 4112).
7. Khi doanh nghip c ti tr, biu, tng TSC v hnh a vo s dng ngay cho hot ng SXKD: - Khi nhn TSC v hnh c ti tr, biu, tng, ghi: N TK 213- TSC v hnh
C TK 711 - Thu nhp khc. - Cc chi ph pht sinh lin quan n TSC v hnh nhn ti tr, biu, tng, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh C TK 111, 112,... 8. Khi doanh nghip nhn vn gp lin doanh bng quyn s dng t, cn c vo h s giao quyn s dng t, ghi: N TK 213 - TSC v hnh C TK 411 - Ngun vn kinh doanh (4111). 9. Khi c quyt nh chuyn mc ch s dng ca BS u t l quyn s dng t sang TSC v hnh, ghi:
N TK 213 - TSC v hnh (2131) C TK 217 - BS u t. ng thi kt chuyn s hao mn lu k ca BS u t sang s hao mn lu k ca TSC v hnh, ghi: N TK 2147 - Hao mn BS u t C TK 2143 - Hao mn TSC v hnh. 10. Khi u t vo cng ty lin kt di hnh thc gp vn bng TSC v hnh, cn c vo gi nh gi li ca TSC v hnh gia doanh nghip v cng ty lin kt. 10.1. Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh a i gp vn, ghi: N TK 223 - u t vo cng ty lin kt N TK 214 - Hao mn TSC (2143) N TK 811 - Chi ph khc (S chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh) C TK 213 - TSC v hnh. 10.2. Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp ln hn gi tr cn li ca TSC v hnh a i gp vn, ghi: N TK 223 - u t vo cng ty lin kt N TK 214 - Hao mn TSC (2143) C TK 213 - TSC v hnh C TK 711 - Thu nhp khc (S chnh lch gia gi nh gi li v gi tr cn li ca TSC v hnh). 11. Khi gp vn bng TSC v hnh vo c s lin doanh ng kim sot 11.1. Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh em i gp vn, ghi: N TK 222 - Vn gp lin doanh (Theo gi tr do cc bn lin doanh nh gi) N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (S khu hao trch) N TK 811 - Chi ph khc (S chnh lch gia gi nh gi li nh hn gi tr cn li ca TSC v hnh) C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi).
11.2. Trng hp gi nh gi li xc nh l vn gp ln hn gi tr cn li ca TSC v hnh em i gp vn th s chnh lch gia gi nh gi li v gi tr cn li ca TSC em i gp vn c ghi nhn vo TK 711 Thu nhp khc l phn chnh lch tnh tng ng cho phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh, phn cn li tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh c ghi nhn vo TK 3387 Doanh thu cha thc hin, ghi: N TK 222 - Vn gp lin doanh (Theo gi tr do cc bn lin doanh nh gi) N TK 214 - Hao mn TSC (2143) (S khu hao trch) C TK 213 - TSC v hnh (Nguyn gi) C TK 711 - Thu nhp khc (S chnh lch gia gi tr do cc bn lin doanh nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC tng ng vi phn li ch ca cc bn khc trong lin doanh) C TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (S chnh lch gia gi tr do cc bn lin doanh nh gi li ln hn gi tr cn li ca TSC s c hon li phn chnh lch tng ng vi phn li ch ca mnh trong lin doanh). - nh k, cn c vo thi gian s dng hu ch ca TSC m c s kinh doanh ng kim sot s dng, k ton phn b s doanh thu cha thc hin vo thu nhp khc trong k, ghi: N TK 3387 - Doanh thu cha thc hin (Chi tit chnh lch do nh gi li TSC em i gp vn vo c s kinh doanh ng kim sot) C TK 711 - Thu nhp khc. 12. Hch ton vic nhng bn, thanh l TSC v hnh c quy nh nh hch ton nhng bn, thanh l TSC hu hnh (Xem hng dn TK 211).

HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN KẾ TOÁN THEO QUYẾT ĐỊNH 15

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

HƯỚNG DẪN HẠCH TOÁN KẾ TOÁN THEO QUYẾT ĐỊNH 15

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HNG DN HACH TOAN K TOAN THEO QUYT INH 15

HNG DN HACH TOAN TK 111

HNG DN HACH TOAN TK 112

TI KHON 121 - U T CHNG KHON NGN HN

Bn N: Tr gi thc t chng khon u t ngn hn mua vo.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 128 - U T NGN HN KHC

Bn N: Gi tr cc khon u t ngn hn khc tng.

Gi tr cc khon u t ngn hn khc gim.

KT CU V NI DUNG PHN NH CA TI KHON 129 - D PHNG GIM GI U T NGN HN

Gi thc t ca nguyn liu, vt liu = xut dng trong k

Gi hch ton ca nguyn liu, vt liu xut dng x trong k

C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.

C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 631 - Gi thnh sn xut.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 621 - Chi ph nguyn liu, vt liu trc tip.

C TK 622 - Chi ph nhn cng trc tip.

C TK 627 - Chi ph sn xut chung.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 623 - Chi ph s dng my thi cng.

C cc TK 334, 338, 152, 153, 142, 214, 335, 111, 112,...

C TK 352 - D phng phi tr.

C cc TK 112, 152, 153, 214, 331, 334, 338,...

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 711 - Thu nhp khc.

N TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang

C TK 627 - Chi ph sn xut chung.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang.

C TK 154 - Ch ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).

C TK 154 - Chi ph sn xut, kinh doanh d dang (1541).

HNG DN HACH TOAN NHM TK 15

NHM TI KHON 15 HNG TN KHO

TI KHON 155 THNH PHM

HNG DN HCH TON TK 211

5. Trng hp TSC hu hnh t ch:

ng thi ghi tng TSC hu hnh: N TK 211 - TSC hu hnh

N TK 211 - TSC hu hnh

N TK 214 - Hao mn TSC (Gi tr khu hao)

- Khi nhn c TSC hu hnh do trao i, ghi:

N TK 133 - Thu GTGT c khu tr (1332) (Nu c)

N cc TK 111, 112 (S tin thu thm)

Nu rt d ton mua TSC, ng thi ghi n bn C TK 008 D ton chi s nghip, d n.

N TK 4312 - Qu phc li C TK 4313 - Qu phc li hnh thnh TSC.

C cc TK 111, 112, 152, 153, 331,...

You might also like