Professional Documents
Culture Documents
QUAN H QUC T Bi 9
(1945-2000)
* Nh v y :s ra i c a NATO , Vc xa-va, k ho ch Mac san, kh i SEV nh d u s xc l p c c di n hai c c, hai phe. Chi n tranh l nh bao trm ton th gi i. II. S LI T. I U NG TY V NH NG CU C CHI N TRANH C C B C
Trong th i k chi n tranh l nh, h u nh m i cu c chi n tranh ho c xung t qun s cc khu v c trn th gi i u lin quan t i s i u gi a hai c c X M .
Sau CTTG II, th c dn Php quay tr l i ng Dng, nhn dn ng Dng kin c ng ch ng Php. c s gip c a Trung Qu c, Lin x v cc n c X h i ch ngha. T 1950, khi M can thi p vo chi n tranh ng Dng, cu c chi n ny ngy cng ch u s tc ng c a hai phe. Sau chi n th ng i n Bin Ph , Hi p nh Genve c k k t (7/1954) cng nh n c l p, ch quy n, th ng nh t v ton v n lnh th c a ba n c ng Dng, nhng Vi t Nam t m th i b chia c t lm hai mi n v tuy n 17. Hi p nh Genve l th ng l i c a nhn dn ng Dng nhng cng ph n nh cu c u tranh gay g t gi a hai phe. Sau CTTG, Tri u Tin t m th i chia lm hai mi n: B c v tuy n 38 do Lin X cai qu n v pha Nam l M . Nm 1948, trong b i c nh chi n tranh l nh, hai mi n Tri u Tin thnh l p hai qu c gia ring hai bn v tuy n 38, i Hn dn qu c (pha Nam) v C ng ha DCNH Tri u Tin (pha B c). T 1950 1953, chi n tranh Tri u Tin bng n c s chi vi n c a Trung Qu c (mi n B c) v M (mi n Nam). Hi p nh nh chi n 1953 cng nh n v tuy n 38 l ranh gi i qun s gi a hai mi n. Chi n tranh Tri u Tin l s n ph m c a chi n tranh l nh v l
ng
u tr c ti p
3. Cu c chi n tranh xm l c Vi t Nam c a qu c M (1954 1975). - Sau 1954, M h t c ng Php, d ng ln chnh quy n Ng nh Di m, m mu chia c t lu di Vi t Nam, bi n mi n Nam Vi t Nam thnh thu c a ki u m i v cn c qun s c a M . - Vi t Nam tr thnh i m nng trong chi n l c ton c u c a M nh m y li phong tro GPDT v lm suy y u phe XHCN. - Chi n tranh Vi t Nam tr thnh cu c chi n tranh c c b l n nh t, ph n nh mu thu n gi a hai phe. - Cu i cng, m i chi n l c chi n tranh c a M b ph s n, M ph i k Hi p nh Paris (1973), cam k t tn tr ng c l p, th ng nh t, ch quy n v ton v n lnh th c a Vi t Nam; ph i rt qun v cam k t khng dnh lu v qun s ho c can thi p v chnh tr i v i Vi t Nam.
32
Nm 1975, nhn dn M .
Sang th k XXI, xu th ha bnh, h p tc v pht tri n ang di n ra th v kh ng b 11.09.2001 n c M t cc qu c gia, dn t c ng tr c nh ng thch th c c a ch ngha kh ng b v i nh ng nguy c kh l ng, gy ra nh ng tc ng to l n, ph c t p v i tnh hnh chnh tr th gi i v trong quan h qu c t . Ngy nay, cc qu c gia dn t c v a c nh ng th i c pht tri n thu n l i, ng th i v a ph i i m t v i nh ng thch th c v cng gay g t.
34