Professional Documents
Culture Documents
Phng php:
1. xc nh nguyn hm ca hm s f(x), Chng ta cn ch ra c hm s F(x) F(x) = f(x). sao cho: p dng bng cc nguyn hm c bn, cc hm s s cp . Neu gap dang can thc a ve dang so mu phan theo cong thc: m x n = x m , (m 0) P( x) Neu gap dang n thc hien phep chia theo cong thc: x m x xm 1 mn = x , (m > n); n = n m , (m < n) . n x x x Cong thc oi bien so (loai 2): Tch phan dang: f ( g ( x ) ) .g '( x ) dx at g(x) = u => g(x)dx = du
n
2.
2. Dang :
( ax
+ b ) x n 1dx, (a 0, 1) at
1 du an
3. Dang: a ).
cos
sin xdx( 1) ( at
1 sin +1 x + C +1
ax + b = a ln ax + b + C (a 0)
P( x) vi bac P ( x ) 1 : lam bai toan chia. ax + b
dx
cos
co s x(a + btgx) = b
2
dx
1 du 1 = ln a + btgx + C u b
2. Cong thc:
au +C ln a 3. Cong thc oi bien so (loai 1): Tch phan dang: f ( g ( x ) ) .g '( x ) dx at g(x) = u => g(x)dx = du
u( x) u a u '( x)dx = a du =
4. Cong thc :
a ). b).
u a
du
2
du
1 ua ln + C.(a 0) 2a u + a
u +k
= ln u + u 2 + k + C
5. Cong thc :
3.
x 2 + kdx =
x x2 + k k + ln x + x 2 + k + C 2 2
dx ax 2 + bx + c
4).
(mx+n)dx ax 2 + bx + c
Tuy vao moi dang ap dung cac cong thc tnh tch phan ch trong bang sau: T so bac nhat T so hang so du du 1 ua Mau so khong can u = ln u + C u 2 a 2 = 2a ln u + a + C
du du 2 = 2 u +C u 2 + k = ln u + u + k + C u a a x 2 + ax = ( x + ) 2 ( ) 2 2 2 S dung hang ang thc: 2 2 b b 2 ax + bx = a x + 2a 2a
Mau so co can
Giai dang nay ta co hai cach: Cach 1: ong nhat hai ve: Cho tat ca cac he so cha x cung bac bang nhau. Cach 2: Gan cho x nhng gia tr bat ky. Thng th ta chon gia tr o la nghiem cua mau so 5. Tch phn ca cc hm s lng gic: 1. Dang:
xdx
Phng phap:
1 + cos 2 x 2 cos x = 2 1 cos 2 x n = chan : ha bac sin 2 x = 2 1 sin x cos x = 2 sin 2 x n le: 2 p +1 xdx = cos 2 p x cos xdx = (1 sin 2 x) p cos dx Viet: cos at u = sin x du = cos xdx 2. Dang: sin mu cos n udu
a. m,n cung chan: ha bac. b. m,n le (mot trong hai so le hay ca hai cung le). Neu m le: Ta viet: sin m u = sin m 1 u sin u thay
m 1 2
sin u
Neu m, n le: lam nh tren cho so mu nao be 3. Dang: tg n xdx hay cot g n xdx
Chu y: d (tgx) =
dx dx = (1 + tg 2 x) dx = (1 + tg 2 x) dx = tgx + C 2 2 cos x co s x Tng t: dx dx = (1 + cotg 2 x )dx = cotgx + C d (cot gx) = 2 = (1 + cotg 2 x )dx sin 2 x sin x
Phng phap: Lam lng (tg 2 x + 1) xuat hien bang cach viet:
* tg 2 n x = tg 2 n 2 x(tg 2 x + 1) tg 2 n 4 (tg 2 x + 1) + ... + ... + (1) n 1 (tg 2 x + 1) + (1) n1 * tg 2 n 1 x = tg 2 n 3 x(tg 2 x + 1) tg 2 n 5 (tg 2 x + 1) + ... + ... + (1) n 2 tgx(tg 2 x + 1) + (1) n 1 tgx
4. Dang: (tg 2 x + 1) dx hay
2
cos
dx
2n
1 dx 2 n = 1 + tg 2 x, 2n 2 cos x co s m m tg x cotg x dx, or dx 5. Dang: n cos x sin n x Phng phap: Neu n chan : Thay n n n 2 1 tg m xdx 2 m m 2 2 = (1 + tg x) ; = tg x(1 + tgx) dx = tg x(1 + tgx) 2 (tgx + 1)dx cos n x cos n x n 2 tg m x at: u = tgx du=(1+tg 2 x)dx dx = u m (1 + u 2 ) 2 du n cos x m 1 tgx tg x tgx 1 tgx Neu m le va n le : = . at u = du= dx n 1 cos x cos x cos x cosx cos x Thay: m 1 m 1 1 tgmx 1 1 tgx tgx = dx = ( 2 1) 2 . . dx = (u 2 1) 2 u n 1du 1 cos 2 x cos x cos n 1 x cos x cos n x
(tg x+1) dx = (u = (1 + tg x) dx x
+ 1) n 1 du
Ap dung cac cong thc bien oi: 1 sinmxcosnx= [sin(m + n) x + sin(m n) x ] 2 1 sinmxsinnx= [ cos(m n) x co s(m + n) x ] 2 1 cosmxcosnx= [ cos(m n) x + cos(m + n) x ] 2
sinmxsinnxdx ; cosmxcosnxdx
I.
Tnh cc tch phn bt nh. Bi 1: Dng cc cng thc c bn tnh cc tch phn sau:
1/ 3/ 5/ 7/ 9/
2/ 4/ 6/ 8/ 10/
x 3 x 2 dx
(3
x
x 44 x +
2x 3x
1 )dx x
2 .3
4 dx
2 )dx cos 2 x
(4sin x
2
2cos
x dx 2
dx cos x sin 2 x
x(x 1)
10
dx
2/ 4/
( x + 1 (x + 1)
8x
4
)dx
e3.
x 2 + 9dx
x
(x 2 + 1) 2
dx
2
dx
5/ 7/ 9/
x sin 7x.cos3x.dx
sin x cos3 x dx
dx
6/ 8/ 10/
x ln
cos
xdx
f ( x)dx = F ( x)
a
a b
= F (b ) F ( a ) .
1.
2.
chng minh bt ng thc tch phn , ta thng s dng ch yu 4 tnh cht sau: vi cc hm s f(x), g(x) lin tc trn [a;b] ta c: 1. 2. Nu f ( x) 0, x [ a; b ] th
f ( x)dx 0
a
Nu f ( x) g ( x), x [ a; b] th
f ( x )dx g ( x) dx
a
3.
Nu m f ( x) M , x [ a; b ] th
m(b a ) f ( x)dx M (b a )
a b
4.
f ( x)dx
a a
f ( x) dx.
2/ 4/ 6/
(3x e )dx
x2 x 5 1 x 3 dx
0 0
x 4
1 2
( x
+ 3x) 2 dx
x 2 2x x 3 dx 1
2 2
dx x 1 + x 2
7/
e 2x 4 e x + 2 dx 0
1
8/
4sin 3 x 1 + cos x dx 0
2tg 2 x + 5 sin 2 x dx
6 4
9/
sin x.cos3xdx
0
10/
11/
sin x cos x dx
0
2
cos 2x
12/
sin
0
( x)dx 4
x 1 dx
2
2/
x 2 6x + 9dx
x
3/
3x + 2 dx
4/
1 dx
(3 + x )dx
6/
x + 1 dx
7/
cos x dx
0
3 4
8/
cos 2x + 1dx
9/
cos x
0
sin xdx
10/
2
0
4 3
4 dx
x + 1dx 6
2/
1
0 2
x2 + 4 5 dx 2 2
3/ 1
dx x2 + 1 2 0
3 4 4 2
4/
5 3 + sin 2 xdx 2 4
4
5/
3 2sin
dx
6/
3 tg 2 x + 3dx 4 2 0
sin 2 x e dx e 2 7/ 2 0
8/
e
1 2
x +1
dx e 2x dx
1
9/
sin
0
10/
B: Phng php i bin: Phng php: 1. Dang: R( x n , x m )dx at t = x mn x=t mn dx=mnt mn-1 dt 2. Dang: R ( ax + b ) n , ( ax + b ) m dx
mn mn-1 t dt a dx dx dx 3. Dang : R(lnx) at u = ln x du = R(lnx) = R(u )du x x x
1 1
1
at t=(ax+b)
1 mn
ax+b=t mn dx=
at
du u
R(e
)dx = R (u )
du u
5. Dang : R( x, ax 2 + bx + c )dx
a tam thc ax 2 + bx + c ve dang: u 2 +m2 ,u 2 -m2 hay. m 2 -u 2 oi tch phan thanh 1 trong cac dang sau:
1). R(u, m2 -u 2 )du. 2). R(u, m2 +u 2 )du. 3). R(u, m2 -u 2 )du.
u 2 -m 2 =mtgt
6. Dang :
dx (mx + n) ax 2 + bx + c
1 mx+n
Bi 1: Tnh cc tch phn sau bng phng php i bin loi I 1 4 2x 2 1/ 2/ dx x x + 9dx 2 1+ x 0 0
10
3/ 5/
2 5
0
dx 5x 1
x + 4dx
4/ 6/
1 xdx x dx x +1
x.
5 0
0 7
7/
3 2 x . x + 4dx
8/
3x 2
3
1+ x
dx x.e
x
dx
9/
1 e
1 4
dx
x
10/
1 e
11/
e tgx + 2 cos2 x dx 0
12/
1 + 3ln x dx x
13/
1 + ln x x dx 1
e 2
14/
0 2
15/
cot gx(1 +
6
/6
1 )dx sin 2 x
16/
cos
0
/2
x.sin 2xdx
17/
18/
0
0
19/
x
3
1 x +1
2
/3
dx
20/
1/
1 x 2 dx
2
2/
0
1
3 2
1 (1 x 2 )3
2
dx
3/
x
1
2
4 x 2 dx
dx
4/
dx + 4x + 7
5/ 7/
4/ 3
x2 + 4
6/ 8/
x2 4 dx x3
x
6
dx x 1
2
2 3
dx x x2 9
9 + 3x 2 dx x2
9/
1 1/ 2
dx x2 + x +1 1+ x dx 1 x
10/
11/ 13/
dx 2 (x + 1)(x 2 + 2) 0
1 1
12/ 14/
x2 + 2 dx x2 1
2
dx x +3 0
dx x(2x + 1) 1 6x + 7 x dx 1
2
2/
x
1 1
dx 6x + 9
3/
4/
x x 4 + x 2 + 1 dx 0
x +1 2 x 3x + 2 dx 3
4
6/
xdx (x + 1)2 0
7/
8/
9/
0 1/ 2
dx (x + 1)(x + 2) dx 4x 2 4x 3 dx (x + 1)(x + 2) dx 4 x 2x 2 + 1
10/
9 + 3x 2 dx x2
11/
13/
0 1/ 2
0 2
12/
(x 3 + x 2 x + 1)dx x4 1 2
4
14/
x 2001dx (x 2 + 1)2001
15/
16/
1+ x
0
3dx
3
Cong thc cho phep thay mot tch phan tch phan
Cong thc dung khi ham so di dau tch phan co dang: Dang tch so: Ham so logaric. Ham so lng giac. * Dang x n f(x) vi f(x) la ham e x , ln x,sin x, cos x. Khi tnh chon: Ham so phc tap at bang u. Ham so cos tch phan c cho trong bang tch phan thng dung lam dv Bi 1: Dng phng php tch phn tng phn hy tnh:
vdu
n gian hn.
udv
10
x sin xdx
2 x sin 2xdx 6
4
2/
0 4
(x + 1) e
2 0
e 2
2x
dx
3/
4/
(x ln x) dx
1
5/
x(2cos
0
e
x 1)dx
6/
sin
4 4
xdx 2 x
x
7/
1/ e
(x + 1)
0
ln x
dx
8/
e
1 3
dx
2 4
9/
x cos
2
xdx
10/
ln(x +
0
x 2 + 1)dx
11/
(x + 1) .e
0
2x
dx
12/
(x
0
+ 1).sin x.dx
13/
ln(1 + x) dx x2 1
2
14/
ln x x 2 dx 1
e2
2/
1 e 1 2
x ln xdx
2
3/
e 1
ln x dx x 1
e
4/
ln
xdx
5/
(x ln x) dx
2
6/
e
0
(x + sin x)dx
x sin dx 2 1+ x2 dx x2
7/
e
0
sin 2 (x)dx
8/
e
0 2 2
9/
10/
11
Bi 1: Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng (P): y = x2 - 2x + 2 ;tip tuyn (d) ca n ti im M(3;5) v Oy. Bi 2: Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng (P): y = x2 + 2x v ng thng (d): y = x + 2. Bi 3: Cho hm s y =
cn ca n v x = 2 ; x= 3. Bi 4: Cho hm s y = ( x + 1)( x 2 ) ng thng : x - y + 1 = 0. (C) . Tnh din tch hnh phng gii hn bi (C) v
x4 3 x 2 (C) . Tnh din tch hnh phng gii hn bi (C) v trc Bi 5: Cho hm s y = 2 2
honh. Bi 6: Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng (P): y2 = 4x v ng thng d : 4x - 3y - 4 = 0 . Bi 7: Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng (P): y2 + x - 5 = 0 v ng thng d :x+y-3=0. Bi 8:
(0 x ) .
Bi 9: Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng (C): x2 + y2 = 8 v ng (P): y2 = 2x . Bi 10: Tnh th tch hnh trn xoay do hnh phng gii hn bi cc ng : y=
4 v y = -x + 5 quay quanh Ox. x x 2 + 3x + 3 Bi 11: Cho hm s y = (C) . Gi (H) l phn hnh phng gii hn bi (C) x+2
trc Ox v hai ng thng x = -1 , x = 0. Tnh th tch khi trn xoay to thnh khi (H) quay mt vng xung quanh Ox.
x2 + x + 1 (C) . Gi (H) l phn hnh phng gii hn bi (C) trc Bi 12: Cho hm s y = x+1
Ox v hai ng thng x = 0, x = 1. Tnh th tch khi trn xoay to thnh khi (H) quay mt vng xung quanh Ox. Bi 13: Tnh th tch vt th trn xoay c to thnh do hnh phng (D) gii hn bi : y = x , y = 2 - x v y = 0 khi ta quay quanh (D) quanh Oy. Bi 14: Tnh th tch vt th trn xoay c to thnh do hnh phng (D) gii hn bi : GV: Nguyn Thanh Sn
12
y = xe x , x = 1 v y = 0 ( 0 x 1 ) khi ta quay quanh (D) quanh Ox. Bi 15: Tnh th tch vt th trn xoay c to thnh do hnh phng (D) gii hn bi : y = sinx , y = cosx , x = Bi 16: 1/ 2/ 3/ 4/ 5/
v (0 x ) khi ta quay quanh (D) quanh Ox. 2 2 Tnh din tch hnh phng gii hn bi cc ng sau: y = 0; y = x 2 2x v x = -1; x = 2.
y = x 2 4x + 3 v y = x + 3
x2 x2 y = 4 v y = 4 4 2 ln x y= ; y = 0; x = 1 v x = e . 2 x y = x x 2 + 1;Ox v x = 1 .
ln 3
2/
e x dx (e x + 1)3
3/ 5/
4/ 6/ 8/ 10/
a + bx.e x ( x + 1)3
0 1 0
2 3
dx x x +4
2
x
ln 5
1 x 2 dx
1 2sin 2 x 7/ dx 1 + 2sin 2 x 0
4 ln 5
ln 2
2
e2 x dx ex 1
2
9/
ln 2
(e x + 1).e x e 1
x
dx
(3x
0
1) x 2 + 3x 4 dx
Bi 2: Cho hm s: f(x) =
Tm a, b bit f(0)=-22 v
f ( x)dx = 5
0
13
1/
0 e
x 2 x dx
2/ 4/ 6/ 8/ 10/
x .e
3 0
x2
dx
x2 + 1 3/ ln x.dx x 1
(cos
2 0
x+
1 )dx x +1 x
5/ 7/ 9/
x ( x + 1) x + 1 dx 0
cos
0
x.dx
x 5 + 2x3 x +1
2
dx
(1 x 2 )3 dx
1/ 3/
2/ 4/ 6/ 8/
x
1
0 e
x7 1 + x8 2 x4 dx 2
ln xdx
9 1 1
ln x dx x3 1
3
x
0
1 xdx
+ 2 x)e x dx
7/
0
6
x +1 dx 3x + 2
(x
1 + tg 4 x dx 9/ 0 cos2x
Bi 4: Tnh cc tch phn sau:
10/
3
2
x3 dx x +1 + x + 3
1/ 3/ 5
0 1
xdx 2+ x + 2 x
2/ 4/ 6/
x
1
dx 2x +1
sin x
ln(1 + x) 1 + x 2 dx 0
sin x + cos x dx
0
x.sin xdx
0
sin
0
x.cos3 x.dx
14
7/
1
2
1 + 3ln x .ln x dx x
4
8/ 10/
x
0
3
1 + x 2 dx
x x +1 dx 9/ 2 x +4 0
Bi 5: Tnh cc tch phn sau:
x7 1 + x8 2x 4 dx 2
1/ 3/ 5/
0 1
x5 + 2 x3 x2 + 1
dx
2/ 4/ 6 8/
4
x 2 ( x + 1)e dx
cos x
4
dx
1
1
x+2
x 1
dx
1 + cos
0
x sin x
2
dx 7/ 1 + ex 0
x.tg
0
4
xdx
9/
cos2x(sin
0
x + cos4 x)dx
10/
1/ 3/ 5/ 7/
3 4
( x + 2 x 2 ) dx
2 dx x+5 +4
2
2/ 4/ 6/ 8/
x 2 .e x ( x + 2)2 dx 0
1 2
(4 x 2x
0 1 0 0 1
2 x 1).e 2 x dx
x
0
4 x 2 dx
dx + 5x + 2 dx
sin 2 x cos x + 1 dx 0
( x + 1)
9/
(tgx + e
0
sin x
cosx)dx
10/
sin x
2 2
x 0 sin x + 2 cosx.cos 2
dx
15
2/ 4/ 6/
3/ 5/
sin
6
cos x dx x 5sin x + 6
7/
x+
0 1
2 xdx x 1
2
2x
8/
0
3
cos x dx 7 + cos 2x
9/
x(e
+ x + 1 dx
3
10/
1/ 3/ 5/
2/ 4/ 6/
0
x.sin x.cos
0
x.dx
x.cos
0
x.dx
x + sin x cos2 x dx 0
3
x.tg
0
xdx
8/
CM: <
2 4
9/
e
0
3x
sin 5xdx
10/
x cos x dx
Chc cc em lm bi tt !
16