Trang 1

CULTURE OF VIET NAM

Tap ch xuat ban 02 ky/thang Giay phep hoat ong bao ch so 397/GP-BVHTT Va so 41/GP-SBS Giay phep quang cao so 1187/BC
TOA SOAN TR S

27 Hng Vien, Q. Hai Ba Trng ,Ha Noi T & Fax: (84.4).39764693

CHU NHIEM

GS Hoang Chng
TONG BIEN TAP

Nha van TS Pham Viet Long

PHO TONG BIEN TAP THNG TRC

NB Nguyen The Khoa TS Nguyen Minh San NB Tran c Trung

nOI DUng
So 10 (184) - 2011 CON NGI & S KIEN 4. oan tau khong so - 50 nam huyen thoai Bien ong Trng Nguyen 8. 60 nam bao ton va phat huy nghe thuat Cai lng tren at Bac Hoai Thu 10. V tng nang long tri an Nguyen Sy Long 12. Ly Nha Ky - ngi sinh ra e va on nhan va tao nen nhng ieu bat ng va ky dieu Nguyen Minh Hoang 15. Trng THPT Cao Phong: Nguyen xng vi but danh cua GS Vu Khieu PV 16. Chng trnh Cha p ca n h c m, v t so n g ho tm ch a t ke t qua to t e p Hoai An HIEN TAI AT VIET 18. Mot li mang giac rung tri at Nguyen Thuy Linh 20. Nguyen Th Thap Ngi con u tu cua Nam bo thanh ong Vnh Sn 22. o Quang V quan thng dan Hoa Viet T TRONG DI SAN 24. Hnh tng rua vi ba trung tam van hoa ac sac nhat cua Thang Long - Ha Noi TS. Nguyen Minh San 28. Nep song thanh lch cua ngi Ha Noi Nguyen Thu Hien DIEN AN 30. Du lch van hoa Ha Noi o Hoai NHN VAN HOA 54. Cong ty CP May xuat khau Long An: Khang nh mot thng hieu Tran Thu 56. Tong cong ty Phan bon va hoa chat dau kh (PVFCCo): Doanh nghiep hang au ve san xuat va kinh doanh phan bon Thu Thanh DOANH NHAN TAM TAI 50. Giam oc chi nhanh AMKEY Nam Trung Bo Vo Th Thuyet: T hao mang sc khoe va tai phu en cho moi ngi Thanh Thuan 52. Cong ty CP Thong tin va Tham nh gia mien Nam:Tan tam phuc vu khach hang T an THNG HIEU NHAN HIEU T GOC 34. Bao ton nhng gia tr van hoa cua ngi La Ch Van Minh V S PHAT TRIEN CONG ONG 36. "Lc hut" t mot giam oc Nguyen Duy Tng 42. Cong ty CP au t du lch Sn Ha: Kinh doanh song hanh cung t thien Quang Hoa 44. Vien Ngoai khoa Laser: ng dung khoa hoc phuc vu cuoc song Mong Hue 46. Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh: ng vng va phat trien Tran Thu Hien 48. Cong ty TNHH Phuc Ha: Canh tranh bang san pham chat lng cao Thu Tran

PHO TONG BIEN TAP

TRNG BAN TR S

NB Nguyen Hoang Mai

TH ky TOA SOAN

NB Tran Thu Hien NB T My Sn

GIAM OC IEU HANH

NB Vo Thanh Tan PG: NB Le Hai Chau Phan Ton Tnh Hai

GIAM OC vPPT vAN HIEN vIET NAM HOI ONG BIEN TAP

GS Vu Khieu - Thng tng Nguyen Nam Khanh - GS Tran Bang - GSTS Tran Van Khe - Nha th Nguyen Khoa iem - NS Vu Mao - GSVS Ho S Vnh - GS Trng Lu - GSTS Thai Kim Lan - TS.NSND Pham Th Thanh - NSND ang Nhat Minh - TS oan Th Tnh GSTS Nguyen Thuyet Phong - NB Pham c Lng - NB Trung ong
BAN CHUyEN E van phong Ban Bien tap

So 64 Trung Hoa (So 6 - Lo 12B cu) Khu TM Trung Yen - Ha Noi T: (84.4).37. 831 961 - 37. 831 962 E-mail: chuyendevanhien@yahoo.com.vn
vAN PHONG qUANG CAO vA PHAT HANH

So 404 ng Bi, Q. Ba nh - TP. Ha Noi T: 04. 3 7717665 * Fax: 04. 3 7718875; Mobile: 0989.186661
vAN PHONG AI dIEN TAI TP. HO CH MINH

288B An Dng Vng - Q.5 - TP. Ho Ch Minh T: 08. 3 8353878

vAN PHONG AI dIEN TAI A NANG

Tang 5 khach san Eiffel - 117 Le o - a Nang T: 0511.647 529 * Fax: 0511. 811 972
Trnh bay Hoa viet media

De. ang Phuc at

TAI TR PHAT HANH

Doanh nghiep sach Thanh Ngha TP. Ho Ch Minh

In tai

Nha may in Quan oi I

GIA: 22.000 VN

58. Cong ty CP Khoang san va cong nghiep Chien Cong: Giai thng Sao vang at Viet Hien Tran I SONG QUANH TA 60. Gia t mot cuon thieu thuyet nong hoi chuyen i Nguyen Anh 62. Ca so nhn ra the gii hoang da Phng An VAN HOA GIAO THONG 64. Th cam n cua Trung Van tam phong

VIETNAMEST TALENT 18. A scold at the invaders shaking the earth Nguyen Thuy Linh 20. Nguyen Thi Thap a brilliant daughter of bronze fortification Southern part Vinh Son 22. Do Quang an official who loves his people deeply Hoa Viet INSIDE HERITAGE 24. The image of tortoise with the three most unique cultural centres of Thang Long Ha Noi Dr. Nguyen Minh San 28. The elegant lifestyle of Hanoian Nguyen Thu Hien FORUM 30. Ha Noi culture tourism Do Hoai 34. Preserving culture values of La Chi People Van Minh FOR THE COMMUNITY DEVELOPMENT 36. A gravity of a director Nguyen Duy Tuong 42. Son Ha tourism JSC: business goes along with charity Quang Hoa 44. Institute for Laser Surgery (ILAS): applying science to serve laser life Mong Hue 46. Dong Thanh handicraft Im-Export Ltd.: Sustainment and development Tran Thu Hien 48. Phuc Ha Ltd.: competing with high quality products Thu Tran HEART - TALENT BUSINESSMEN 50. Director of South Central Coast AMKEY branch Vo Thi Tuyet: proud to bring health and wealth to everybody Thanh Thuan 52. Southern Information and Valuation Corporation: devotedly serving customers Tu Dan CULTURE FROM VIEWPOINT OF TRADE MARK AND BRANDNAME 54. Long An Garment Textile Export SJC: affirming a trademark Tran Thu

56.

PetroVietnam

Fertilizer

and

Chemicals JSC (PVFCCo): A topranking enterprise on fertilizer trade and production Thu Thanh 58. Chien Cong Industry and Minarel JSC: Viet Nam golden star award Hien Tran LIFE AROUND US 60. Farewell a novel of hot life stories Nguyen Anh 62. Window to wild world Phuong An TRAFFIC CULTURE 64. Appreciation to Centre for Research, Conservation and Development of National Culture 65. Buiding traffic culture Cause and Solution Nguyen Huu Phuc 68. Meditation and traffic culture Dang Nhat Minh AWARD SELECTION 71. Regulations of the programme For the development of ASEAN community, Golden Cup for Trademark and The outstanding manager in the period of Renewal

NCBT&PHVHDT Quoc Hoi

65. Xay dng van hoa giao thong Nguyen nhan va giai phap Nguyen Hu Phuc 68. Thien va Van hoa Giao thong ang Nhat Minh BNH CHON GIAI THNG 71. ieu le Bnh chon va trao tang Giai thng V s phat trien cong ong ASEAN, Cup vang Thng hieu Nhan hieu va Giai thng Nha quan ly xuat sac thi ky oi mi

COnTEnTS
N .10 (184) - 2011
o

PEOPLE AND EVENTS 4. The unnumbered trains 50 years of East Sea legend Truong Nguyen 8. 60 years of the Norths Reform Theatre preservation and promotion Hoai Thu 10. A grateful general Nguyen Sy Long 12. Ly Nha Ky, a woman who was born to receive as well as create amazing and miraculous things Nguyen Minh Hoang 15. Cao Phong Secondary school: wishing to be worth with Pro. Vu Khieus pen name PV 16. The program Wing the dream, cross the river to look for literacy ended with good result Hoai An

Anh ba 1: Ba Vo Th Thuyet - Giam oc chi nhanh Amkey Nam Trung Bo.

Ky niem 50 nam oan tau Khong so va ng ho ch minh tren bien

oan tau khong so mai mai la Huyen thoai tren Bien ong cua lch s dng nc va gi nc cua dan toc Viet Nam

oan tau khong so

huyen thoai Bien ong

ach ay tron 50 nam, ngay 23-10-1961, Bo Quoc phong a ra quyet nh thanh lap oan van tai bien 759 - co nhiem vu van chuyen vu kh, an dc chi vien cho mien Nam bang ng bien - tien than cua oan tau khong so (L oan 125) - Lc lng van tai quan s chien lc tren bien cua Hai quan Viet Nam. S ra i cua oan 759 cung vi viec khai thong tuyen chi vien chien lc - ng Ho Ch Minh tren bien - con ng noi lien hau phng ln mien Bac vi tien tuyen ln mien Nam la s kien het sc co y ngha. T ay, cac a phng ven bien mien Nam, chien trng Nam Bo va cc Nam Trung Bo (B2) a nhan c s chi vien trc tiep cua mien Bac, tao nen sc manh va niem tin to ln cho cac lc lng vu trang tren chien trng mien Nam. Viec thanh lap oan 759 la s phat trien tat yeu cua Quan oi ta noi chung, Hai quan nhan dan 4

50 NAM
l trng nguyen
Viet Nam noi rieng. Sau ong khi, nhu cau vu kh cho cac chien trng Nam Bo rat ln. Trong khi ch phng thc van chuyen vu kh t mien Bac vao, T ang ch th cho cac tnh Nam Bo chuan b ben bai, cho thuyen ra Bac tham do, m ng, nghien cu phng tien van chuyen, neu thuan li th ch vu kh ve. Trong mot thi gian ngan, cac tnh Ben Tre, Tra Vinh, Bac Lieu, Ba Ra a gap rut chon thuy thu, to chc oi tau, mua thuyen li, chuan b ra Bac. Sau mot thi gian chuan b, t ngay 1/6/1961 en 27/2/1962, nam con tau go au tien lan lt xuat phat t cac tnh mien ong Nam Bo, vt bien ra mien Bac. Ong Nguyen Van c (Ba c), sinh nam 1941, thuy thu tau Ben Tre, hien la Pho BLL CCB oan tau khong so TP Ho Ch Minh, nh lai: Thc hien ch th cua T, Ben Tre - ni khi au phong trao ong khi, gap rut to chc 2 oi tau. oi th nhat do ang Ba Tien lam thuyen trng va 5 thuy thu:

CON NGI & S KIEN

Nguyen Van Tien, Huynh Van Mai, Nguyen Van Be, Nguyen Nhung, Nguyen Van c. Nhng nam ay, trong ieu kien b phong toa ca ng thuy, ng bo, thieu thon vu kh, thuoc men, cac lc lng cach mang a c nhan dan het long ung ho. Viec chuan b cho 2 oi tau rat kho khan, thieu thon, da hoan toan vao s tr giup cua c s cach mang. May moc, thuyen, ng cu phai nh c s cot can mua t TP vao, moi ni mot t. Gia long ch, ngay nguy trang, em lam viec, 2 con tau c gap rut hoan thanh. Ong c t hao: "Nhng nam ay, thanh nien trai trang chung toi tran ay sc song, long phi phi niem tin phong trao cach mang ang len. Tuy a tng i bien, nhng 6 chung toi ch i cau ven b, cha ai tng ra ai dng. ieu kien thieu thon, cong tac chuan b s sai v khong u tien, khong co la ban, hai o, con thuyen nho be khi hanh ngay 1-6-1961 t Con Li (Thanh Phong, Thanh Phu, Ben Tre). ay la chuyen tau au tien t Nam ra Bac xin tiep vien. Va i va tranh ch, vt qua song gio ai dng menh mong, bang kinh nghiem cua nhng ngi i bien t nam hn 10 tuoi, 9 ngay sau, con thuyen nho nhoi a cap b Ha Tnh. Con thuyen nho nhoi a lap nen ky tch vt qua song to, gio ca va nhng bat trac gia ai dng, i en ch thang li. Sau oi tau cua Ben Tre, oi tau cua cac tnh Bac Lieu, Tra Vinh va Ba Ra vt bien ra Bac trong t au, ngay 27-2-1962, mot thuyen khac cua Ba Ra xuat phat t Ho Coc (Phc Hai, Long at), lai tiep tuc len ng. ong gop cho chuyen i nay co 10 cay vang cua ba ma Nguyen Th Mi (Mi Rieu). Ngoai viec ung ho vang mua thuyen, ma Mi Rieu con gi gam a con trai yeu thng Le Ha lam thuy thu tau. en Cam Ranh, thuyen b ch bat. Sau khi khai thac hn mot thang khong c g, thuyen c tha. Phai ban li e mua xang dau, ngay 19-41962, thuyen tiep tuc len ng. Sau khi dat vao ao Hai Nam, ngay 15-5-1962, oan ve en Ha Noi. T ket qua tot ep va nhng kinh nghiem hoat ong cua nhng con tau khong so au tien nay, oan van tai bien 759 a ra i e ap ng nhu cau cap bach ve vu kh, thuoc men phuc vu cuoc au tranh vu trang va chnh tr mien Nam ang ngay cang ln manh. em 11-10-1962, la em m au cho chang ng 50 nam hnh thanh va phat trien cua oan 759, vi s kien chiec tau go gan may au tien cua oan 759 ch 30 tan vu kh ri ben o Sn (Hai Phong) vao Ca Mau. Ngay 19-10, tau cap ben Vam Lung an toan, toan bo vu kh c c s tiep nhan ung ke hoach. Sau chuyen i thanh cong o, oan 759 a c Chu tch Ho Ch Minh gi ien ong vien, bieu dng can bo, chien s va can dan can rut kinh nghiem chuyen i, tiep tuc van chuyen nhieu vu kh cho ong bao mien Nam anh giac, cho Nam-Bac sm sum hop mot nha. Do v tr chien lc het sc quan trong cua ng Ho Ch Minh tren bien, e quoc My dung moi thu oan tinh vi, xao quyet, vi cac loai vu kh, thiet b toi tan hien ai nhat cua nen khoa hoc - cong nghe quan s My e anh pha, hong huy diet, ngan chan, cat t tuyen ng tiep vien cua ta tren bien. Nhng con ng, cac ben bai eu nam trong cac vung km kep, lung suc, truy quet, anh pha ac liet suot em ngay cua ch. Tren con ng van chuyen ay, can bo, chien s oan tau khong so vi tinh than V mien Nam ruot tht a xac nh quyet tam, am tham hy sinh tnh cam gia nh va ban than, biet rang ra i la cam t, van chap nhan gian nguy, ng au vi kho khan th thach. Moi chuyen i la mot cuoc au tr cang thang, quyet liet vi ke thu, vi thien nhien, song gio. Va vt len tat ca la chien thang chnh ban than mnh, oi hoi cao y ch kien nh, mu tr, dung cam, sang tao va y thc chap hanh ky luat nghiem minh. Vi phng cham hoat ong b mat, bat ng, s dung cac loai tau nho, nguy trang giong tau anh ca, tuyen ng Ho Ch Minh tren bien a m ra mot hng chi vien mi, het sc quan trong, a hang chi vien cua mien Bac en vi cac chien trng xa ma tuyen ng Ho Ch Minh tren dai Trng Sn cha co ieu kien vn ti c. Thang 8-1963, oan 759 c giao cho Quan chung Hai quan phu trach va quan chung trc tiep am ng nhiem vu van chuyen, chi vien ng bien cho cac chien trng mien Nam. Ngay 24-1-1964, oan 759 c ieu chnh to chc, phat trien thanh L oan 125 Hai quan. Trong hn 3 nam hoat ong (1962-1965), ng Ho Ch Minh tren bien a chi vien cho cac tnh ven bien thuoc chien trng Khu 5, Nam Bo va cc Nam Trung Bo 89 chuyen tau, vi gan 5000 tan vat chat, chu yeu la vu kh, an dc. Tuy nhien, t sau s kien tau C143 b ch phat hien tai Vung Ro (Phu Yen, thang 2-1965), ch tang 5

CON NGI & S KIEN

Bia di tch oan tau khong so tai Vung Ro.

cng hoat ong tuan tieu ngan chan, chong xam nhap, oan 125 phai chuyen hng hoat ong, s dung cac oi tau i theo ng hang hai quoc te va b mat bat ng ot nhap, a hang vao cac ben tiep nhan. en thang 2-1968, do s ngan chan, chong xam nhap cua ch ngay cang gay gat, ng Ho Ch Minh tren bien phai tam dng hoat ong. Trong 4 nam (1965-1968), oan 125 a to chc 27 chuyen tau, trong o ch co 7 chuyen tau ti ch, giao c hn 400 tan hang quan s cho cac chien trng. Sau cuoc Tong tien cong va noi day Mau Than 1968, tan dung thi iem khong quan My tam ngng nem bom mien Bac, oan 125 a van chuyen c mot khoi lng hang ln ti cac a iem vung gii tuyen, sau o oan 559 van chuyen bang ng bo vao chien trng mien Nam. Ngoai ra, e ap ng nhu cau vu kh, an dc ngay cang tang cho chien trng mien Nam, ta con to chc van chuyen hang vien tr quan s cua cac nc anh em bang tau bien quoc te, qua canh qua cang Xi-ha-nuc Vin(Campu-chia). Bang cach nay, oan 125 a a vao chien trng mien Nam hn 90.000 tan hang hoa, trong o co hn 20.000 tan vu kh, an dc. T cuoi nam 1970, sau khi tuyen ng van chuyen qua cang Xi-ha-nuc Vin (Cam-puchia) b cat t, theo s ch ao cua ang uyBo t lenh Quan chung Hai quan, oan 125 a chu ong tm ng van chuyen mi bang cach men theo pha ong cac quan ao Hoang Sa, Trng Sa en vung bien ong Bac Ma-lai-xi-a, 6

qua Vnh Thai Lan, khu vc quan ao Nam Du e a tau cap cac ben bai mien Tay Nam Bo. Tuy phai i vong rat xa va phai d tr u lng xang dau, lng thc can thiet cho mot chuyen i dai ngay; phai oi mat vi bao thach thc, cam go, nhng oan 125 a giao c hn 300 tan vu kh, an dc cho Nam Bo va cc Nam Trung Bo. ay la mot co gang ln cua oan 125 trong ieu kien ch tang cng bao vay, ngan chan va anh pha ac liet. Hiep nh Pa-ri c ky ket (nam 1973), thc hien s ch ao cua Quan uy Trung ng, Bo Quoc phong, oan 125 tam dng nhiem vu van chuyen, chi vien trc tiep cho cac chien trng mien Nam bang ng Ho Ch Minh tren bien. en cuoc Tong tien cong va noi day Mua xuan nam 1975, cac oi tau cua oan 125 lai tiep tuc van chuyen vat chat, c ong lc lng phuc vu cho viec giai phong cac tnh va cac ao ven bien mien Nam, ac biet a kp thi chi vien cho cac lc lng lam nhiem vu giai phong quan ao Trng Sa. Trong suot cuoc khang chien chong My, cu nc, vi nhng chiec tau khong so, ng Ho Ch Minh tren bien a tao nen mot phng thc chi vien mi het sc quan trong, trc tiep bao am chi vien cho cac chien trng mien Nam. Mac du so lng vu kh va hang hoa oan 125 van chuyen bang ng Ho Ch Minh tren bien con khiem ton so vi lng hang hoa, vu kh van chuyen qua ng Ho Ch Minh tren bo, nhng co y ngha rat ln. ng Ho Ch Minh tren bien

CON NGI & S KIEN

Tng ai oan tau khong so tai ben Vam Lung

thc s tr thanh mui thoc sau, vu hoi li hai e van chuyen, chi vien vao nhng a ban ven bien trong yeu, ni ma s chi vien bang tuyen van tai chien lc 559 tren bo cha the vn ti c. Van tai bien rat gian nan, nguy hiem, nhng lai co u the ve toc o, thi gian va hieu qua. Cung vi nhiem vu van tai hang quan s, ng Ho Ch Minh tren bien con am ng s menh rat quan trong, o la a on hang tram can bo cao cap cua ang, quan oi va chuyen gia quan s vao mien Nam va t mien Nam ra mien Bac bao cao Trung ng va nhan ch th mi, kp thi bo sung cho cong tac lanh ao, ch ao, ch huy chien au tren chien trng mien Nam. oan 125 con van chuyen nhieu loai vu kh, trang b ac biet, co tam quan trong song con oi vi cuoc khang chien cua quan va dan ta. Nhng chien cong cua oan tau khong so la minh chng cu the cua s ch ao sat sao va tai thao lc cua ang. e tng bc hnh thanh, phat trien tuyen ng van tai chien lc tren bien, chi vien ngay cang nhieu sc ngi, sc cua cho cac chien trng anh thang quan xam lc, ang ta a phat huy cao nhat sc manh cua toan dan toc, ket hp vi sc manh thi ai, tao nen sc manh tong hp vo cung to ln. Nhan dan cac a phng luon san sang ong gop cua cai va cong sc cho tuyen van tai chien lc tren bien c thong suot. Cac nc anh em, be ban tren the gii, ac biet la Lien Xo cu va Trung Quoc a danh cho Viet Nam s giup vat chat

va ung ho tinh than het sc ln lao va hieu qua. ng Ho Ch Minh tren bien - con ng noi lien hau phng ln mien Bac vi tien tuyen ln mien Nam; con ng the hien cua y ch, khat vong oc lap t do va thong nhat To quoc cua toan dan toc ta. Tuyen ng vi nhng con tau khong so a gan lien vi ten tuoi, a danh va biet bao chien cong hien hach cua cac anh hung, liet s, cua quan va dan cac a phng, ac biet la Bo oi Hai quan nhan dan Viet Nam anh hung, gop phan quan trong vao s nghiep au tranh giai phong dan toc, thong nhat To quoc, a ca nc i len CNXH. oan tau khong so va ng Ho Ch Minh tren bien - mot sang tao oc ao ve tai thao lc va nghe thuat ch ao chien tranh nhan dan cua ang va Chu tch Ho Ch Minh, cua Quan uy Trung ng trong cuoc au tr, au lc vi cac am mu va thu oan nham hiem cua ke thu, a va se mai mai tr thanh bieu tng cua y ch sat a, long dung cam, sc sang tao phi thng cua toan ang, toan dan va toan quan ta trong cuoc khang chien bao ve To quoc; mai mai la niem t hao, nguon co vu, ong vien ln lao oi vi Bo oi Hai quan Viet Nam va nhan dan cac tnh duyen hai, ni nhng chuyen tau khong so a i qua. oan tau khong so mai mai la Huyen thoai cua lch s dng nc va gi nc cua dan toc Viet Nam./.n

CON NGI & S KIEN

60 NAM

BAO TON VA PHAT HUY NGHE THUAT CAI LNG TREN AT BAC
l hoai thu
xuat sac cua Nha hat Cai lng trnh bay mot so bai ca cai lng, trong o co bai Da co hoai lang noi tieng cua Cao Van Lau, bai vong co Len mien Tay cua Bo trng Hoang Tuan Anh. oc bao cao e dan, GS Hoang Chng a gii thieu mot cach khai quat s hnh thanh va phat trien nghe thuat cai lng tren at Bac: Nghe thuat cai lng a co gan mot tram nam t cai noi Nam Bo tren c s nhac tai t va phong trao dan ca tai t rong khap xom lang phng Nam va bai Da co hoai lang cua Cao Van Lau la cai hon cho cai c the vam v tre trung cai lng phat trien rc r nh hom nay. Ngay t thi ky au, san khau cai lng a xuat hien nhng nghe sy rat noi tieng nh: Nam Ph, Bay Nam, Sau Ngoc Sng, Nam Sa ec, Kim Cuc, Bay Nho, Nam Nho, Phung Ha, T Sang, Bay Nhieu, Nam Chau, Ba Van, Tam Danh, Ba Du, Tam Meo, T Anh, Hai Tien, Ut Tra On... Nghe thuat cai lng co sc lan toa rat manh, nhieu ganh hat noi tieng t mien Nam a ra Ha Noi va nhieu a phng khac bieu dien, c ong ao ngi xem ham thch va nhiet liet chao on. T o tren at Bac cung xuat hien hang loat ganh hat cai lng t cuoi nhng nam 20 au nhng nam 30 cua the ky XX. Nam 1950, trong cuoc khang chien chong thc dan Phap ang quyet liet, cac ganh hat cai lng chay tan c vao at Thanh Hoa c tap hp lai thanh mot n v nghe thuat thong nhat a san khau cai lng i theo hng phuc vu cach mang,

o la chu e cuoc hoi thao ve cai lng do Trung tam Nghien cu bao ton va phat huy van hoa dan toc Viet Nam phoi hp vi Nha hat Cai lng Viet Nam to chc nhan dp Nha hat Cai lng Viet Nam tron 60 tuoi. Hoi thao nham tong ket hoc thuat ve chang ng 60 nam phat trien Cai lng Bac ong thi neu thc trang kho khan cua san khau Cai lng hien nay cung nhng bien phap thao g. en d Hoi thao co cac v khach quy: Giao s Anh hung Lao ong Vu Khieu, NSND Le Tien Tho, Nguyen Th trng Bo Van hoa, The thao va Du lch, Chu tch Hoi nghe s san khau Viet Nam; NST Vng Duy Bien, Cuc trng Cuc Nghe thuat bieu dien thay mat Bo Van hoa, The thao va Du lch; Tien s Nguyen Hu Thc, Vu trng Vu Van nghe Ban Tuyen giao Trung ng; ao dien, NST Le Chc, Nguyen Giam oc Nha hat Cai lng Viet Nam, Pho Chu tch Hoi nghe s san khau Viet Nam. Ban ch ao va chu tr Hoi thao gom: GS Hoang Chng, Tong giam oc Trung tam Nghien cu bao ton va phat huy Van hoa dan toc Viet Nam; ong ch Bui Xuan Tien, Giam oc Nha hat Cai lng Viet Nam. en d Hoi thao co lanh ao mot so n v nghe thuat cai lng Ha Noi va cac a phng. ong ao cac GS, TS, Nha nghien cu, cac van nghe s, cac nha bao trung ng va Ha Noi, cac dien vien, nhac cong cua Nha hat Cai lng Viet Nam. Trc khi bc vao Hoi thao, nhng dien vien 8

CON NGI & S KIEN

phuc vu nhan dan, phuc vu cuoc khang chien kien quoc. Ngay 17-4-1951, Lien oan ca kch khang chien Lien khu 4 Tien than cua Nha hat Cai lng Viet Nam ra i. ay co the coi la moc son quan trong anh dau nghe thuat cai lng i theo con ng cach mang phung s cho viec au tranh gianh oc lap t do cho dan toc. en nay con co nhieu n v nghe thuat cai lng cac a phng nh: Ha Noi, Quang Ninh, Hai Phong, Nam nh, Thanh Hoa, Thai Bnh va oan cai lng Hoa Mai Ha Tay cu. Do khuon kho va thi gian co han cua cuoc hoi thao chung ta ch tap chung nghien cu vao oi tng chnh la Nha hat Cai lng Viet Nam, nham tong ket anh gia nhng thanh tu cua n v nghe thuat cai lng hang au tren at Bac e tiep tuc phat trien. Giao s Hoang Chng phan tch va anh ga ve noi dung va nghe thuat cac v dien tieu bieu cua Nha hat Cai lng Viet Nam suot chang ng 60 nam qua: Trong qua trnh sang tao nghe thuat, cac nghe s cai lng Bac a co y thc i vao nhng e tai cu the bam sat chu trng, chnh sach cua ang, thc te cua cuoc khang chien va hien thc i song cua nhan dan ma sang tac va bieu dien. Suot chang ng 60 nam qua, Nha hat a thc hien phng hng o, the hien rat ro trong dan kch muc cua Nha hat luon bam sat hien thc cuoc song cua tng thi ky khang chien va xay dng CNXH. Hn 50 v dien trong o co rat nhieu v e tai hien ai mang tnh thi s rat ro net, giai quyet nhng nhu cau bc xuc cua cong chung. Cac v e tai lch s, da s, dan gian hay huyen thoai eu mang hi th cua thi ai, giau chat nhan van gop phan boi dng t tng tnh cam cho ngi xem. Ve mat nghe thuat, ngay t nhng ngay au thanh lap, Nha hat a chu trng xoa bo dan loi dien tuong cng, mot loi dien tuy tien khong co kch ban ma ng dien tren san khau khong bao am noi dung va chat lng nghe thuat. Nghe thuat cai lng tren ca nc dan dan i theo con ng chuyen nghiep mang tnh tong hp, ngha la moi v dien eu co tac gia, ao dien, hoa s, nhac s... Dien vien tap luyen theo phng phap khoa hoc bam sat hnh tng nhan vat theo loi dien, loi hat chuan mc, khong ngng sang tao co chieu sau trong tng vai dien. Tren at Bac a xuat hien nhng v dien be the, nghiem tuc, rc r lam rung ong hang trieu trai tim ngi xem xng ang la bo mon nghe thuat dan toc co tam voc ben canh nhng bo mon nghe thuat khac nh Tuong, Cheo. Sau khi neu moi quan he gia Cai lng Bac vi coi nguon cua no la Cai lng Nam Bo, GS Hoang Chng khang nh: Bat ky bo mon nghe thuat dan toc nao muon bao ton va phat huy tot eu phai ng vng tren nen nghe thuat truyen thong. Phat bieu y kien tai Hoi thao, Giao s, Anh hung Lao ong Vu Khieu a to tnh cam yeu men ac biet vi bo mon nghe thuat Cai lng, nh lai nhng k niem cam ong vi cac nghe s cai lng ten tuoi. Giao s cung kien ngh vi Nha nc, cac c quan chc nang can quan tam nhieu hn na, tao ieu kien thuan li e bo mon nghe thuat dan toc nay tiep tuc phat trien. Cuc trng Cuc Bieu dien nghe thuat neu ro v tr cua Cai lng Bac vi s menh xay dng con ngi va nen van hoa tien tien, am a ban sac dan toc va neu van e Nha hat Cai lng Viet Nam cung nh cac oan Cai lng pha Bac la lam the nao e ton tai, gi gn va phat huy nhng gia tr cua san khau cai lng. Hau het hn 20 tham luan cua Hoi thao eu tap trung vao viec tong ket ve nghe thuat Cai lng Bac tren tat ca cac lnh vc: Kch ban, ao dien, am nhac, trang tr, dien vien, cong tac ao tao khang nh nhng thanh cong va ch ra nhng han che. Tm hieu nhng net mi, net rieng cua Cai lng Bac so vi nguon goc cua no la Cai lng Nam Bo. Thc trang hoat ong cua nghe thuat cai lng hien nay ac biet tm hieu s sa sut cua nghe thuat cai lng, s thieu vang ngi xem, s quan tam cua Nha nc. Cac y kien cua TS Nguyen Hu Thc, NSND Le Tien Tho... va anh gia cao thanh tu cua Nha hat cai lng Viet Nam va ch ra nhng iem yeu can khac phuc. Nhn chung tai hoi thao co mot y kien cua nhac s Mai Tuyet Hoa cho rang: Cai lng goc Nam bo, cheo goc Mien Bac va Tuong goc mien Trung gay ra s khong ong tnh, nhng thc ra ay la nhan nh ung ve lch s Hoi thao a thanh cong va co y ngha quan trong trong viec nh hng nghe thuat, to chc bieu dien trong thi ky mi e nghe thuat Cai lng tren at Bac tiep tuc nang cao chat lng va khong ngng phat trien.n

CON NGI & S KIEN

V TNG

l nguyen sy Long

Niem vui cua Thieu tng Tran Tien Cung khi nhan giay khen cua ang bo phng Hoa Thuan Tay trao tang nhan dp s ket 4 nam thc hien Cuoc van ong Hoc tap va lam theo tam gng ao c Ho Ch Minh, thang 11-2010.

Ong nguyen la mot can bo cua nganh Tnh bao Quoc phong, tng trai qua nhieu cng v cong tac khac nhau nh: Th ky rieng cua Vien trng Vien Kiem sat nhan dan toi cao Hoang Quoc Viet, ch huy Cum tnh bao mien Trung, Pho Tong cuc trng Tong cuc 2.v.v. Khi ve hu, ong c nhan dan khu pho tru men goi la v tng nang long tri an. Con ngi det nen nhng cau chuyen ve tam long nhan ai o la Thieu tng Tran Tien Cung, hien tru tai phng Hoa Thuan Tay (quan Hai Chau, thanh pho a Nang).

i man ma lat phat cua nhng ngay au ong, chung toi men theo con ng Tran Tan Mi tm en can nha cap 4 ang an mnh di tan cay e tham ngi ang vien tuoi ngoai bat tuan. Ong va c ang bo phng Hoa Thuan Tay khen thng trong dp s ket 4 nam thc hien Cuoc van ong Hoc tap va lam theo tam gng ao c Ho Ch Minh. Tiep chung toi, Thieu tng Tran Tien Cung khong giau noi niem vui: Tron i i theo cach mang, toi ch mong lam c nhieu hn na e en n nhng con ngi a cu mang ban than cung nh n v trong hai cuoc khang chien ve quoc v ai. Au cung la thc hien cuoc van ong ln do ang ta phat ong. 10

Trong phut trai long, v tng tnh bao tram ngam ke ve nhng thang tram cua cuoc i mnh. Tran Tien Cung c sinh ra trong mot gia nh co nguon goc tieu t san Quang Ngai. Ba theo cach mang b thc dan Phap tu ay va tch thu het gia san. Me mat khi ong cha tron 3 tuoi. V vay, tuoi th cua Tran Tien Cung la mot chuoi ngay phieu dat het Quang Ngai en Hoi An. Cach mang thang Tam nam 1945 a a nhng con ngi ngheo kho t v tr thap hen trong xa hoi len lam chu at nc. oi vi Tran Tien Cung, o cung la bc ngoat cuoc i. Ong nh lai: Toi c chu Tran Cam Phieu, la B th ang bo xa Ngha Hoa (T Ngha, Quang Ngai) giao nhiem vu tap hp, ch huy lc lng thanh thieu nien i cp chnh quyen. Sau o, ong tnh nguyen len ng nhap ngu. Hn na the ky gan bo vi quan oi, co khong t k niem sau sac trong long v tng tnh bao, nhng vi Thieu tng Tran Tien Cung: Toi khong the nao quen cong n cua nhan dan vung Go Noi a nuoi dng, cu mang, um boc Cum tnh bao mien Trung trong nhng nam thang ac liet nhat cua chien tranh. Mac cho ch can quet lung suc, ho van than nhien i vao chon sinh t vi cau noi ca mieng De om! Chi cai o yeu. Chnh nhng con ngi ay a nhen nhom trong toi y ngh neu con song en ngay chien thang th phai doc long bao an nhan dan ni ay. Nam 2000, Pho Tong cuc trng Tong cuc 2 Tran Tien Cung ri moi trng quan ngu tr

CON NGI & S KIEN

ve i thng vi quan ham thieu tng. Nhng tng gac viec quan se co thi gian lo viec tri an, nhng khong ng to chc tn nhiem bau ong lam Chu tch Hoi Cu chien binh thanh pho a Nang. Cong viec mi tuy vat va, song cung la dp e ngi can bo tnh bao nhieu duyen n vi X Quang tm hieu them ve cuoc song hien tai cua nhan dan. Ong quan niem: Neu thi trai tre cong hien cho cach mang la niem t hao th khi ve hu tham gia cac hoat ong t thien, tri an mi thay cuoc i mnh co y ngha. Trong hanh trnh lam nen y Thieu tng Tran Tien Cung d le trao hoc bong cho hoc sinh gioi xa ien Trung (ien ngha cuoc i cua Thieu tng Ban, Quang Nam). Tran Tien Cung luon co hnh anh cua ngi v yeu quy cua ong, tc ba Nguyen Th Phan, nguyen Pho Chu tch phai mang ten toi, ngha la Quy khuyen hoc Tran thanh pho a Nang, mot trong nhng ngi Tien Cung. Toi xin cha lai la Quy khuyen hoc sang lap Trung tam nuoi day tre em lang thang ien Trung do toi lam chu tch danh d. Ch sau c nh. Nhieu nam lien, ong ba a lan loi en hn mot nam hoat ong, Quy a c cac tam vung sau, vung xa, vung b thien tai hoanh hanh long hao tam ong gop tren 150 trieu ong. Ben canh viec bao ap cong n cua nhan dan gay nhieu thiet hai cho nhan dan e ghi chep, thong ke danh sach can giup va keu goi s vung Go Noi, Thieu tng Tran Tien Cung con ung ho cua con chau, ong ch, ong oi, cac tham gia xay dng Nha tnh ngha cho cac gia nh nha hao tam. So tien, hang hoa do Thieu tng chnh sach xa Ngha Hoa (T Ngha, Quang Tran Tien Cung trc tiep ong gop va van ong Ngai) nh gia nh ba Vo Th Khanh, ba Pham giup c chuyen en ong bao ln en mc Th Tra. Cam ong biet bao khi nghe moi ngi ong khong the nao nh het. Nhng con so nh: thuat chuyen v tng gia moi lan vao Thanh 4 tan gao, 100 thung m tom, 100 bo ao quan, pho Ho Ch Minh tham con chau eu chu ong 15 trieu ong.v.v.ch la mot vai v du ien hnh. en cac doanh nghiep, c quan xin vien tr, giup Tiep xuc vi ngi dan phng Hoa Thuan Tay, cac a phng vung sau, vung xa a Nang chung toi con c nghe nhieu cau chuyen xuc con nhieu kho khan. Moi lan nh vay, ong lai ong ve v tng tnh bao. Trong o, viec ong mang ve hang tram bo quan ao tang ong bao thanh lap quy khuyen hoc Go Noi (gom 3 xa: cac xa Hoa Bac, Hoa Ninh... Chia tay Thieu tng Tran Tien Cung, chung ien Trung, ien Phong va ien Quang, thuoc huyen ien Ban, tnh Quang Nam) c ba con toi mang theo nhan xet ve ong cua nhan dan ke lai ay ve than phuc. Nhac en chuyen nay, a phng: V tng nang long tri an; e ghi Thieu tng Cung vui long boc bach: e ghi nh nhng viec ong a lam trong na cuoi cuoc nh cong n nhan dan cac xa vung Go Noi a i. ong thi, moi ngi cung cho biet them, nuoi dng ca nhan toi cung nh Cum tnh bao hien nay gia nh Thieu tng Tran Tien Cung H.32 trong nhng nam khang chien chong My, ang nhan au chau Mai Thi, la con mo coi, cu nc, toi a van ong gia nh, ong oi va am bao cho chau hoc tap t lp 1 en lp 12. ban be xay dng quy khuyen hoc vi muc ch Bay gi, Mai Thi la hoc sinh lp 5, Trng Tieu giup cac chau co ieu kien hoc hanh. Luc hoc Ly Cong Uan (Hai Chau, a Nang). Nghe au, toi xac nh goi la Quy khuyen hoc Go Noi, tin nay, bat cht trong toi vang len cau hoi: Co nhng can bo chnh quyen cung nh nhan dan phai ong ang m mam nhan ai cho the he a phng khong nhat tr. Ho yeu cau quy nay sau?.n 11

CON NGI & S KIEN

Ly Nha Ky

Ngi sinh ra va e on nhan va tao nen nhng ieu bat ng va ky dieu

l nguyen minh hoang
Con gai mang Thuy, ng ch Nham (Nham Tuat, 1982), xinh ep, gioi 3 ngoai ng (c, Anh, Hoa), khong ch la dien vien tai nang/a nang vi nhieu vai dien thanh cong, la chu doanh nghiep t nhan giau co, ma con noi bat trong cac hoat ong xa hoi - t thien trong nc va quoc te, la Chu tch Quy Nhan ao Sheen Hok tai Viet Nam, c nhieu to chc mi lam ai s nhieu lnh vc, va mi ay nhat, co c Bo VH-TT&DL chon mat gi vang, trao s menh cao ca va thieng lieng - ai s Du lch Viet Nam. Ngi sinh ra e on nhan nhng ieu bat ng, ky dieu ay la kieu n Ly Nha Ky.

y Nha Ky la nghe danh (Ly la ten ngi bo a mat cua co; Nha la t ch Nhan (ten) Nha lay ra; Ky la do co t nhan thay cuoc i mnh oi khi on nhan nhng chuyen bat ng, ky dieu), con ten that cua co la Tran Th Thanh Nhan, sinh ngay 19/7/1982, que goc tnh Thai Bnh, ln len Vung Tau. Nam 16 tuoi, Ly Nha Ky theo gia nh sang sinh song CHLB c. La kieu n nhng co thch hoa xng rong (v the nickname cua co la Hoa Xng rong). La dien vien tai nang, Ly Nha Ky c nhieu ao dien noi tieng mi tham gia tren nhieu lnh vc nghe thuat. Va, loai hnh nao co cung e lai an tng tot ep, ang ghi nh trong long ngi xem. lnh vc ien anh, co a tham gia ong phim ca trong nc va nc ngoai. Co the ke en nhng phim

12

CON NGI & S KIEN

nh: Tnh yeu con mai (vai Truc), Chuyen tnh yeu (vai Hoai Thu), Ghen (vai Ngoc Hoan), Gia mua mot Thng e (vai Thach Thao), Kieu n va ai gia (Diem Kieu), Chiec ging chia oi (vai My Anh), Bc chan hoan vu, Thng Hai (tham gia phim nay co cac dien vien noi tieng nh John Paul Cusack, Chu Nhuan Phat, Cung Li,), Vang trong cat, Tham t t, Gio nghch mua, Mi,. Ly Nha Ky con tham gia dien xuat Video Clip am nhac, kch noi. Lan au tien tham gia dien kch, co vao vai co gai Phap, ngi yeu cua vien ai uy phao binh Phap chien au ien Bien Phu co ten la Juliet trong v kch ai tng Vo Nguyen Giap va ban giao hng ien Bien. La dien vien noi tieng, xinh ep va co tam long nhan ai, Ly Nha Ky a c mi lam ai s tren nhieu lnh vc: Nam 2008, Ly Nha Ky, Hong Nhung va Giang My la ba ngi au tien Viet Nam lam ai s cho dong xe C-Class va E Class cua hang xe danh tieng Mercedes Benz tai Viet Nam. Hang may tnh Acer Aspire One a chon co la ai dien hnh anh cua hang tai Viet Nam. Cung trong nam 2008, Hang My pham Avon mi co lam ai s trong chng trnh Avon'S Empowerment Bracelet gay quy giup phu n tren toan the gii ang chu canh ngc ai va bao lc trong gia nh hay co nhng hoan canh bat hanh tren toan the gii. Nam 2009, Ly Nha Ky c mi lam ai s Nu ci tai Viet Nam cho to chc Operation Smile, mot to chc phi chnh phu chuyen cung cap cac dch vu y te va phau thuat chnh hnh mien ph cho tre em va thanh nien b d tat khe h moi, ham ech. Tai t ien anh My goc Hoa noi tieng Thanh Long cung lam ai s Nu ci cho to chc nay. Chia se cam xuc cua mnh trong s menh cao ca mang lai tieng ci, mang lai niem vui cho bao hoan canh bat hanh, Ly Nha Ky a khoc: Khac vi mng tng cua ban than, toi lam ai s nu ci khong phai e ci ma e khoc. Tren cng v nay, co co c hoi e thc hien tam nguyen cuoc i mnh a ap u bao lau nay la c gop phan mang lai nu ci cho nhng tre em ngheo, khuyet tat tren que hng Viet Nam. Bat ng noi tiep bat ng, s ky dieu noi tiep ky dieu, nam 2009, Ly Nha Ky lai c mot to chc nhan ao quoc te chon mat gi vang. S kien nay dien ra vao cuoi nam 2009, Ly Nha Ky sang Trung Quoc tham d Le trao giaI t thien cua Lien oan Bao ch Trung Quoc theo li mi cua Ba Alice Chiu Chu tch Tap oan Henyep, ong thi la ngi sang lap Quy Nhan ao Sheen Hok. Tai ay, Ly Nha Ky a co cuoc gap g vi Mark Obama Ndesandjo, em trai cua Tong thong ng nhiem My Barack Obama. Chuyen i nay a a Ly Nha Ky sang mot bc ngoat mi trong cuoc song, gan bo lau dai vi hoat ong nhan ao. Ly Nha Ky a lot vao con mat xanh cua ba Alie Chiu ngi sang lap va la Chu tch Quy t thien quoc te Sheen Hok ra i thang 7/1994 tai Hong Kong nham giup nhng ngi khuyet tat om au va ho tr cac suat hoc bong cho nhng ca nhan no lc trong cuoc song. Co a c ba chon mat gi vang. Tam s ve duyen nghiep nay, ba Chiu ke: Nam 2009, toi sang Viet Nam tham d tiec gay Quy Operation Smile cung dien vien Thanh Long va tnh c gap Ly Nha Ky. Khi o, toi cha biet Ky la dien vien noi tieng, ch thay co ay rat xinh ep va nhan hau nen nhan lam con nuoi. Toi von rat ban ron nen trc Ky, cha tng nhan ai lam con nuoi ca. Toi rat xuc ong v Ky a bo nhieu thi gian , lui cac cong viec lai e giup toi phat trien Quy Sheen Hok tai Viet Nam. Ngay 16/5/2010, Ly Nha Ky chnh thc nhan giap phep hoat ong tren cng v Chu tch Quy Sheen Hok tai Viet Nam. Co tam s Toi a i tham nhieu lang xa, en nhieu benh vien, chng kien nhieu canh ngo kho au cua cac em nho b benh tat ve mat. Toi muon a Sheen Hok ve Viet Nam, keu goi cac tam long hao tam lam giam bt kho au cua nhng so phan khong may man. Trong dp ra mat, Quy Sheen Hok quoc te a gi tang 50.000 USD. Ly Nha Ky a khong phu long tin cua nhng ngi ky vong vao hoat ong cua Sheen Hok Viet Nam, khi a to chc thanh cong tiec ra mat va van ong gay Quy c hn 2 ty ong tai Khach san Intercontinental Ha Noi. Hoat ong au tien cua Quy trong nam 2010 2011 la danh 200.000 USD cho hoat ong mo mat mien ph cho t nhat 200 tre em khiem th di 15 tuoi Viet Nam. Mac du lch lam viec day ac, ap lc oi vi mot ngi cua cong chung lai rat ln, song khi a nhan li lam ai s cho nhng hoat ong nhan ao, Ly Nha Ky a luon co gang, nhieu khi en vat kiet sc e va hoan thanh tot nhng vai dien,

13

thanh nh

hnh cao

thin

t rn

Tm

minh tinh diu k p

vt

Ti

Ly Nha Ky chup anh lu niem vi Giao s Hoang Chng - Tong Giam oc Pho TBT tap ch Van Hien Tran c Trung chup anh lu niem vi Ly Nha Trung tam nghien cu Bao ton va Phat huy Van hoa Dan toc Viet Nam Ky khi co en tham van phong Tap ch

cong viec kinh doanh co lai, va am nhiem tot vai tro ai s cua mnh. Co ong hanh vi nhng cuoc phau thuat tm lai nu ci cho tuoi th tren moi mien at nc. Gan ay nhat, sau khi c vinh d nhan trong trach ai s Du lch Viet Nam ma khong oi hoi g nhieu nha nc, san sang ong gop tai nang va tai chnh, co a cung ng di tri nang hang gi lien e van ong quyen gop ung ho Quy t thien. Ngi ta thay co hanh phuc khi nhn thay nhng oi moi lanh lan tr lai. Co tam s, them mot nu ci khong ch lam cho mot khuon mat cac em nho ep hn, ma them mot nu ci con giup cho cong ong than ai hn, ngi ngi song bao dung hn. V le o, Ly Nha 14

Ky a gat bo qua het nhng ghen ghet, th phi luon bua vay quanh mnh va ca nhng nghi k cua mot so ngi thieu hieu biet ve ong c lam t thien cua co tren khong t phng tien truyen thong. Bi, ung nh co tam s khi lay nghe danh (Ly Nha) Ky: Co la ngi sinh ra e on nhan va tao nen nhng bat ng va ky dieu. Chung ta co quyen hy vong va tin tng nhng bat ng va ky dieu ai s Du lch Viet Nam Ly Nha Ky se em en. Hnh anh ai s Du lch Viet Nam vi ta ao dai in Hoa Sen Quoc Hoa Viet Nam se lam rang r hnh anh at nc, a Du lch Viet Nam cat canh trong tng lai. n

CON NGI & S KIEN

Trng THPT Cao Phong

NGUYEN xNG VI BUT dANH CUA GS VU KHIEU

Thay va tro Trng THPT Cao Phong

l Pv

uoi thang 8 va qua, lan au tien UBND tnh Nam nh ban hanh quyet nh chuyen oi Trng THPT dan lap Xuan Trng sang loai hnh t thuc. e at muc tieu co nhng lp hoc sinh c ren luyen ay u ve nhan cach va kien thc, tr thanh ngi co nhan cach, tr tue, e xay dng mot tng lai tot ep cho ban than, cho gia nh va cho xa hoi, viec at ten trng c ban lanh ao nha trng ac biet quan tam. c s ong y cua GS. AHL Vu Khieu Mot ngi con cua que hng, trng a chnh thc mang ten Trng THPT Cao Phong. Cao Phong-la phong thai cao ca, la ch ma Cao Ba Quat dung e ca ngi Chu Van An, mot ngi thay tieu bieu, mot nhan cach ln cua dan toc ta, c GS Vu Khieu lay lam but danh cua ong. Trng THPT Cao Phong at tai xa Xuan Thng, huyen Xuan Trng, tnh Nam nh. Viec au t vao trng THPT Cao Phong e trng tr thanh trng t thuc co chat lng tai huyen Xuan Trng la quyet nh hng en muc tieu nang cao hn na chat lng day va hoc thong qua xa hoi hoa manh me trong lnh vc giao duc. Hoi ong quan tr (HQT), Ban Giam hieu trng THPT Cao Phong a tap trung au t co hieu qua theo cac quy nh cua phap luat, cac chu trng, quyet nh the hien quyet tam ot pha ve chat lng giao duc. e co hoc sinh gioi

va at c muc tieu day thc chat, hoc thc chat a e ra, yeu to au tien la phai co oi ngu giao vien gioi, tam huyet vi nghe. V vay, Nha trng cung a xay dng c che u ai ve tuyen dung e on nhan cac giao vien gioi bat c ni au ve giang day tai trng vi mc lng va cac che o xng ang vi trnh o va tam huyet nghe nghiep. Ngay nam au, viec tuyen sinh cac hoc sinh trong tnh, huyen, THPT Cao Phong a a ra nhng thong iep manh trong cong tac tuyen sinh lp 10 nam hoc tiep theo. Thay Mai Van Han, Hieu trng nha trng cho biet: Chung toi quyet tam i vao xay dng trng THPT Cao Phong chat lng cao ngay t nam hoc ti. Trng se tuyen sinh tren toan tnh Nam nh. Cac hoc sinh gioi cap tnh nam hoc 2011-2012 se c u tien xet tuyen. T nhng y ngha tren, muc tieu cuoi cung cua nha trng la co nhng lp hoc sinh c ren luyen ay u ve nhan cach va kien thc, tr thanh ngi co tr tue, hu dung; t nhng tri thc thu nhan c trong qua trnh hoc tap, cac em se co the xay dng mot tng lai tot ep cho ban than, cho gia nh va cho xa hoi. Day cho hoc sinh co y thc mnh la mot con ngi, biet t giac, t chu, t quan lay cuoc i ma ren luyen va hoc tap e chuan b cho mnh mot tng lai tot ep.n

15

CON NGI & S KIEN

Chng trnh

CHAP CANH C M, VT SONG HO TM CH

at ket qua tot ep
l hoai an
Toi 24 thang 9 nam 2011, tai Nha hat Ln Ha Noi a dien ra chng trnh giao lu nghe thuat Chap canh c m Vt song ho tm ch, do Hoi Khuyen hoc Viet Nam, Nha Xuat ban Dan tr va tap oan Truyen thong quoc gia Viet Nam to chc, c truyen hnh trc tiep tren VTV2.
Hnh anh em giao lu

Chng trnh thu hut s tham d cua nhieu ngi hoat ong khuyen hoc, nhieu hoc sinh, sinh vien co hoan canh kho khan vn len trong hoc tap, nhieu nha hao tam co nhiet tnh ong hanh vi chng trnh. GS. Hoang Chng, Tong Giam oc Trung tam Nghien cu bao ton va phat huy van hoa dan toc, cung a co nhng hanh ong quan trong giup chng trnh at ket qua tot. S an xen gia cac tiet muc nghe thuat sinh ong, hap dan va giao lu vi ai dien Hoi Khuyen hoc Viet Nam, ai dien nha tai tr cung hoc sinh khiem th hoc gioi, a tao nen s hap dan, cam ong cho chng trnh. Tai buoi giao lu, hang tram hoc sinh, sinh vien a c nhan

tien tai tr, so tiet kiem, so bao hiem. Sau hn 2 thang trien khai va phat ong, chng trnh a nhan c s quan tam, ung ho t cac nha hao tam, cac doanh nhan, doanh nghiep tren toan quoc nh: Tong cong ty CP Bao hiem bu ien tham gia ung ho 1.060 the bao hiem, moi the gia tr 5 trieu ong vi tong gia tr bao hiem tng ng 5,6 ty ong. Quy hoc bong Thap sang niem tin sang lap bi Tong Cong ty Tai chnh CP Dau Kh Viet Nam ung ho 2 ty ong hoc bong toan phan cho cac tan sinh vien trong 05 nam va 10 xuat hoc bong: 60 trieu ong cung 5000 cuon v tng ng 15 trieu ong. To chc t thien In Sewa Ltd: 240 xuat hoc bong, moi xuat 6.000.000 ong, tng

16

CON NGI & S KIEN

ng 1,44 ty ong cho cac sinh vien khuyet tat giai oan 2011 2014. Ngan hang TMCP Cong Thng Viet Nam ung ho 30 so tiet kiem tng ng 150.000.000 ong. Benh vien Tim Ha Noi ung ho 02 ca mo tim tng ng 150.000.000 ong. Cong ty TNHH Tam Hng - Nha Trang, Khanh Hoa: 100,000,000 ong. Cong ty Sa au nanh Viet Nam Vinasoy ung ho 40 so tiet kiem tng ng 100.000.000ong. Cong ty TNHH Nam Thanh ung ho 10 so tiet kiem tng ng 50,000,000ong, Ngan hang TMCP ong Nam A: 40,000,000 ong. Cong ty CP Knh mat Ha Noi ung ho 200 chiec knh mat. Cong ty TNHH Thng mai & Dch vu ky thuat Lac Viet ung ho 05 so tiet kiem tng ng 30.000.000 ong. Trung tam Day nghe Thanh Xuan: 20,000,000 ong. Cong ty CP t van xay dng ien 1: 20,000,000 ong. Cong ty TNHH C kh uc Nam Ninh: 11,000,000 ong. Cong ty CP Vien thong tin hoc ien t: 10.000.000 ong. Cong ty CP t van au t va xay dng Mo: 5.000.000 ong, Phong Giao duc - ao tao Quan Thanh Xuan: 5.000.000 ong Nhieu to chc, ca nhan, cung cac nha hao tam khac a tham gia ung ho t thien vi nhieu hnh thc khac nhau. S ket t au, Chng trnh a nhan c s tai tr tng ng hn 10 ty ong. Ban to chc a trao tang cho cac em hoc sinh co hoan canh kho khan tren toan quoc hang nghn the bao hiem moi the gia tr la 5 trieu ong vi tong so tien gan 6 ty ong va hang tram xuat hoc bong vi tong so tien len ti gan 4 ty ong, 85 so tiet kiem vi tong so tien gan 400 trieu ong, 02 ca mo tim: 150 trieu ong cung hang chuc chiec xe ap cho tre em vung sau, vung xa... nhan dp khai giang nam hoc mi 2011 vi tong gia tr tng ng hn 10 ty ong ong gop mot phan khong nho vao viec to chc thanh cong chng trnh giao lu nghe thuat la cac n v a tch cc tham gia ho tr, tai tr ve vat chat va tai chnh. ac biet la Nha tai tr chnh: Cong ty CP au t Xuat Nhap khau Thuan Phat & cac n v tham gia ong tai tr nh: Tap oan Nam Sao, Tong Cong ty CP Bao hiem Bu ien, Tong Cong ty Xay dng Cong trnh Giao thong 4... cung mot so n v khac a gop phan chap canh cho nhng c m nho be cua cac em tr thanh hien thc e tre em la hanh phuc cua gia nh, la mam xanh cua at nc. Chng trnh Chap canh c m Vt song ho tm ch la mot hoat ong thiet thc hng ti ky niem 15 nam ngay Thanh lap Hoi khuyen hoc Viet Nam (02/10/1996 - 02/10/2011), ngay Khuyen hoc Viet Nam (02/10/2011.n

17

HIEN TAI AT VIET

Viec gi vng t the, bao ve quoc s va quyen li cua quoc gia, dan toc mnh la trong trach, luon c cac s gia, cac nha ngoai giao at len hang au, khong quan an nguy cua tnh mang mnh. Trong lch s ngoai giao the gii, a co nhieu tam gng nhng s gia, nhng nha ngoai giao v nc quen than, gi gn quoc the va kh tiet cua mnh. Song, tren the gii, en nay, mi ch thay co mot s gia v the dien quoc gia, kh phach dan toc, ma bnh than an co au ngi do giac don ra e uy hiep, lam cho quan giac khiep am. Ong con lien mom chi mang vach tran toi ac cua quan xam lc cho en khi b chung giet chet. V s gia o la Nguyen Bieu.
noi: A! Ngi Nam lai c an au ngi Bac, roi ung dung ngoi lay ua khoet hai mat au lau cham tng nhai ngon lanh, khien quan quan nha Ngo vo cung kinh hai. Trong ba tiec ky quai nay, ong a ngam vang bai th: An co au ngi, vi nhng cau (Dch): Ngoc thien tran tu a u mui Gia hao them co co au ngi Nem cong cha phng con thua beo Tht gau gan lan han kem ti Ca loi loc minh so cung mot Vat bay tho thu boi hn mi Kia ka ngon ngot tay vai ln Trang s nh Phan tieng e i (Phan Khoai, tng cua Han Cao To trong tiec Hong Mon an ca vai ln). Trng Phu hay tin rat cam phuc, oi x t te, roi cho ong ve. Nhan o, Trng Phu hoi ten hang than Phan Lieu: Nguyen Bieu la ngi

MOT LI MANG GIAC

guyen Bieu, ngi lang Noi Dien, nay la xa c Dien, huyen c Tho, tnh Ha Tnh. en nay khong ro Nguyen Bieu sinh nam nao, ch biet ong mat nam 1413. Nguyen Bieu thi o Thai hoc sinh (Tien s) i Tran Trung Quang. Ong la ngi tnh thang than, dam noi that, c phong chc ien tien th Ng s. Ong co cong giup Tran Quy Khoang khoi phuc nha Tran. Mua ha, thang 4 nam Quy T (1413), tng nha Minh la Trng Phu anh vao Nghe An, vua Trung Quang chay vao Hoa Chau. Vua sai Nguyen Bieu lam s gia en trai Trng Phu cau phong. Quan quan Trng Phu hach sach, van hoi rat trch thng, nhng Nguyen Bieu van khong he nao nung, oi ap cng coi. e uy hiep Nguyen Bieu, Trng Phu sai don mot mam cm tren e mot chiec au lau ngi luoc chn. Khong he s hai, Nguyen Bieu than nhien

l nguyen thuy Linh

18

HIEN TAI AT VIET

the nao?. Phan Lieu noi: Ngi ay la hao kiet An Nam, muon lay nc Nam ma khong co ngi nay th viec khong xong. Trng Phu oi y, cho quan uoi theo bat lai hong mua chuoc ong. Trc mat Trng Phu, chung bat ong qu lay, nhng ong khong chu, van ng thang, hien ngang khong he run s. Phu mang ong vo le. Ong mang lai Phu la quan bat nhan, a ha lap con chau nha Tran lam vua, lai at quan huyen, khong nhng ch cp vang bac, chau bau, lai con giet hai dan lanh, thc la bao ngc. Biet la khong khuat phuc c Nguyen Bieu, Trng Phu sai troi ong vao tru cau Yen Quoc (tc cau Lam tren nhanh con song Lam), e nc thuy trieu dang len dm chet ong. Mac du tay chan b troi nhng Nguyen Bieu van lay mong tay vach vao tru cot cau 8 ch: That nguyet, s nhat nhat, Nguyen Bieu t (Mong 1 thang 7 Nguyen Bieu chet) va lien mom chi mang Trng Phu. Long trung va kh phach cng cng cua ong lay ong ca at tri. Suot 3 ngay lien sau khi Nguyen Bieu b troi, thuy trieu ch dang en chan ong roi lai rut. Cho rang Nguyen Bieu c thuy than phu tr, Trng Phu sai a ong len trc en Yen Quoc anh chet. Giet Nguyen Bieu, nhng Trng Phu van cam phuc ngha kh cua ong, cho dan em thi hai ong ve mai tang que nha. c tin Nguyen Bieu b giac ham hai, vua Trung Quang vo cung thng xot, lam bai van te. Nha s chua Yen Quoc cung soan bai van lam le cau sieu cho ong (bai van hien nay van con, lu tai nha th ho Nguyen Yen Ho, Ha Tnh). Dan chung Nghe Tnh ton Nguyen Bieu la Ngha Vng, lap en th. en Ngha Vng lang Noi Dien, xa Yen Ho, huyen La Sn ( nay la xa Yen Ho, huyen c Tho, tnh Ha Tnh). Khoang nien hieu Hong c, vua Le Thanh Tong cho lap mieu th Ngha Vng Bnh Ho, ban ruong te cho dan s tai va hai tha t trong nom viec th cung, lai giao cho tran quan moi nam mot lan ve te. Ve sau, tuy khong con le quoc te, nhng t o en nay, nhan dan a phng van th phung Ngha Vng nh la v Thanh hoang lang. Ngoi en cung c bao ve, trung tu thng xuyen. cac lang Phuc Hai, Yen Thai, Yen C, Hng Nhan (Hng Nguyen, Nghe An) gan cho Nguyen Bieu b hai eu co en th Ngha Vng. lang Hng Nhan co 2 en, goi la en Yen Quoc, nay mot en khong con. Trong ngoi en hien con co 2 tam bia a. Mot tam ghi than the, s nghiep va bai minh ca tung Nguyen Bieu e ngay mong 2 thang 5, nam T c th 28 (15-6-1875) do C nhan Hoang Xuan Phong soan. Tam bia th hai do dan hai thon Noi Dien va Yen Phuc xa Yen Ho dng nam T c th 30, do C nhan Le Viet Huy soan. Khi Le Thai To anh quan Minh Bnh Than, Nguyen Bieu bao mong se en giup. Qua nhien, tran ay quan Le Li thang to. Sau ngay ai nh, xet cong, nha vua sac phong than cho Nguyen Bieu la Ngha s linh ng uy linh tr thuan ai than va ban tc cho cac con ong. Cac i vua trieu Le, Nguyen eu co sac phong, suy ton, ca ngi kh phach Nguyen Bieu. T bao i nay, nhng ngoi en th Ngha Vng Nguyen Bieu luon la chon thieng lieng oi vi nhan dan va nhng ngi trung ngha. Ngi i sau co bai th ca ngi long yeu nc va kh phach hien ngang trc ke thu cua Nguyen Bieu, trong o co cau: Nhat thanh ma tac kinh thien a Bat t e kieu khap qu than Dch: Mot li mang giac rung tri at Tam ch e cau ong qu than. Tai trung tam Thu o Ha Noi co pho Nguyen Bieu phng Quan Thanh, quan Ba nh./. n

en th Nguyen Bieu Lam Thanh

19

HIEN TAI AT VIET

Nguyen Th Thap, ten that la Nguyen Th Ngoc Tot, sinh nam 1908 trong mot gia nh nong dan ngheo xa Long Hng, quan Chau Thanh, tnh My Tho (nay la tnh Tien Giang). ng thi tren cng v la Uy vien oan Chu tch Uy ban Trung ng Mat tran To quoc Viet Nam, ai bieu Quoc hoi lien tuc t khoa I en khoa VI, Pho chu tch Uy ban Thng vu Quoc hoi t khoa III en khoa VI, Uy vien BCH TW ang cac khoa III va IV, Chu tch Hoi LHPNVN, ba a danh nhieu tam huyet trong s nghiep giai phong phu n, trong s nghiep xay dng va bao ve at nc. Vi nhng cong lao ong gop cua ba cho s nghiep cach mang, ba a c trao tang Huy hieu 60 nam tuoi ang, Huan chng Sao vang - huan chng cao quy nhat cua Nha nc ta. Ba con c phong tang danh hieu "Ba me Viet Nam Anh hung" va nhieu phan thng cao quy khac.

Ba Nguyen Th Thap

Ngi con u tu cua Nam Bo thanh ong

l vnh sn
Ngi ang vien kien trung Sm giac ngo t tng yeu nc, nam 1930, Mi Thap (ten thng goi) bat au tham gia Nong hoi o, thc hien tot nhiem vu thong tin lien lac. Nam 1931, ba c ket nap vao ang Cong san ong Dng va hoat ong trong phong trao cach mang tnh My Tho. Nam 1933, ba c to chc phan cong len Sai Gon hoat ong. Tai ay, ba a tham nhap vao cuoc song cong nhan, th thuyen, nhng ngi lao ong ngheo kho e tuyen truyen giac ngo ho vung len au tranh, gay dng c s phuc vu cho cuoc au tranh cach mang. Y thc c trach nhiem cua ngi cong san oi vi ong bao va To quoc, ngoai viec hoan thanh cac hoat ong c ang phan cong, ba luon cham chu hoc tap, oc sach bao tien bo, cac ch th, ngh quyet e hieu ro ng loi chu trng cua ang, ong thi t ren luyen y ch cach mang, thng xuyen luyen tap e co sc lam viec deo dai, vt moi kho khan, gian kho, phuc vu lau dai cho cach mang. Thang 4/1935, ba c bau lam Uy vien X uy Nam Ky, nhng sau o khong bao lau ba b thc dan Phap bat giam tai Kham Ln, Sai Gon. Mac du b ch anh ap da man, tra tan bang u moi cc hnh, ba van mot long kien trung vi cach mang. V the, ke thu khong the moi c ngi n ang vien nay bat c mot thong tin nao ve to chc cach mang. Nhng nam 1935-1936, Mat tran Bnh dan len nam chnh quyen Phap, che o dan chu c m rong, s ha khac oi vi cac nc thuoc a cung c ni long hn, ba Nguyen Th Thap va

nguyen th thap

20

HIEN TAI AT VIET

Ba Nguyen Th Thap (th hai t trai sang) noi chuyen than mat vi cac ai bieu tai ai hoi lan IV Hoi LHPNVN 3-1974

mot so tu nhan chnh tr cha thanh an c tra t do. Tr ve que hng, Mi Thap hoat ong cang nang no hn, dau chan ba in khap cac tnh Tan An, My Tho, Ben Tre, Bac Lieu, Vnh Long, Sa ec... Thi gian nay, ba c giao nhiem vu tuyen truyen, giao duc xoa bo nhng hu tuc me tn d oan, nhng le thoi lac hau nong thon. Ba cung vi ong ch Tam Canh (anh ruot cua ba) va ong ch Giac (ngi ban than va sau nay tr thanh chong ba) thng xuyen tap hp b mat anh ch em thanh nien trong xa tuyen truyen ly tng cua ang, vach toi ac cua thc dan xam lc va bon cng hao ac ba, nham gay dng va phat trien lc lng cach mang. Thang 4/1937, ba a lanh ao nhan dan xa Long Hng au tranh chong thue than, b ch bat tu 6 thang. Ra tu, ba lai tiep tuc hoat ong va chuan b cho cuoc khi ngha Nam Ky dien ra vao thang 11/1940. Ngi nong dan Long Hng thng bao nhau: "Khong noi day anh bon thc dan, phong kien th chung cung giet mnh!". Bi vay, phan ln ngi dan ni ay mot long mot da theo ang. The chien II bung no, phat xt Nhat nhay vao ong Dng, Phap au hang, nhan dan ta mot co hai trong a cc kho lai cang tr nen cung cc khien cac tang lp nhan dan ta cang suc soi cam thu, phong trao au tranh lan rong khap cac tnh Nam Bo. Chnh quyen thc dan thang tay an ap, mua he nam 1940, lnh Phap keo vao Long Hng bat i biet x mot loat ang vien, trong o co Tam

Canh va ong ch Giac, khi ay Mi Thap ang mang thai a con trai au long. Khong bao lau sau, ba ang lam nhiem vu ghi chep, thong ke so tien va quyen gop e mua vu kh, th ten Robe Tran Chanh, mot ten co mat tham khet tieng tan ac, cung ong bon ap ti bat a i. Khong s chet, ba ch lo nhng giay t b mat va ca mot so tien ln van con nam nguyen trong tui, cha kp thu tieu. ang mong lung suy tnh, th may qua gap mot em gai cung loi xom, trac 15-16 tuoi, Mi Thap bao em: "Chau ne, co b bat roi, chau lai manh gioi nghe!". Qua em gai o, Mi Thap co y bao cho lang xom biet tin mnh a b bat e nhng ngi dnh dang en giay t kp thi lan tranh. Mot luc sau, xay ra tnh huong het sc bat ng: Tren ng dan Mi Thap ra oto e a ve bot My Tho, hang tram nong dan tay gay, tay giao mac xong ti, ong thanh ho ln: "Phai bat lay ten Tran Chanh!". Ca bon nhon nhao, khong kp oi pho, chay thuc mang ve pha oto. Mi Thap cung tai lieu c cu thoat. Sau lan ay, ngi phu n kien trung Nguyen Th Thap a cung cac ong ch cua mnh bat tay ngay vao viec chuan b tien hanh Tong khi ngha (8/1945) cac tnh ong bang Nam Bo. Cuoc Tong khi ngha mua thu nam 1945 a gianh thang li trong ca nc, ba c bau lam ai bieu Quoc hoi khoa I. Sau o, ba c Trung ng ang va Chu tch Ho Ch Minh giao nhiem vu tr ve mien Nam hoat ong. Tai ay ba lanh ao phong trao phu n Nam Bo au tranh va to chc cac oan the quan chung. T nam 1947

21

HIEN TAI AT VIET

en nam 1952, ba la Hoi trng Hoi Phu n cu quoc Nam Bo. Het long vi phong trao phu n Sau khi ky Hiep nh Ginev theo ch ao cua Trung ng, ba Nguyen Th Thap tap ket ra mien Bac va suot t o ba danh toan bo tam tr va sc lc cho s nghiep giai phong phu n. Vi cng v la Chu tch Hoi LHPNVN, ai bieu Quoc hoi, ba a danh nhieu thi gian e en vi cac cap Hoi, tm hieu tam t, nguyen vong cua ch em phu n e kien ngh vi ang va Nha nc xay dng mot bo luat ve hon nhan va gia nh cho phu hp vi ao c xa hoi chu ngha. Ba cung danh nhieu tam huyet e bao ve quyen li cua phu n va tre em, ac biet la cong tac ao tao, boi dng va s dung oi ngu can bo n. Theo nhng e ngh rat cu the va thiet thc cua Hoi LHPNVN, ang va Nha nc ta a cho ra i ba ngh quyet quan trong ve cong tac can bo n. Cac ngh quyet tren tng bc i vao cuoc song the hien s bnh ang nam n. Cung trong thi gian nay, ba Nguyen Th Thap cung vi cac ong ch lanh ao Hoi LHPNVN a phat ong nhieu phong trao thi ua yeu nc, ac biet phong trao Phu n ba am ang a co sc manh loi cuon toan the phu n t thanh th en nong thon hang hai tham gia e chong con yen tam chien au ngoai mat tran. Phong trao con lan toa en nhieu nc tren the gii. Ngay ay, Cuba a to chc hoc tap phong trao Phu n ba am ang va a co 6 van phu n nc nay ang ky thc hien. Nh vay hau phng ln mien Bac a ap ng cho tien tuyen ln mien Nam theo ung tinh than "Thoc khong thieu mot can, quan khong thieu mot ngi", "Tat ca v mien Nam ruot tht" "Tat ca e anh thang giac My xam lc!". Vi nhng thanh tch to ln a at c, phong trao Phu n ba am ang a c Bac Ho, Trung ng ang va Chnh phu tang danh hieu "Phu n Viet Nam dung cam, am ang chong My, cu nc". Hn 20 nam ke t ngay ba qua i, nhng cuoc i va nhng ong gop to ln cua ba a tr thanh tam gng sang ngi e ch em phu n va moi ngi hoc tap va noi theo. Ba xng ang la ngi con u tu cua Nam Bo Thanh ong.n

o Quang
v quan thng dan
l hoa viet

anh nhan o Quang con goi la o Tong Quang sinh ngay 25 thang 9 nam inh Mao ( 1807) trong mot gia nh khoa bang xa Hoa iem, huyen Gia Loc, tnh Hai Dng. Nam 1827 ong c xung chc hanh tau Bo Binh. Nam 25 tuoi ong thi o ong Tien sy. Khoa thi nam Nham Thn (1832) ong thi o tien s sau o lan lt am nhiem cac chc: Tri phu Dien Chau, An sat Quang Tr, Cong bo Th Lang, giam khao trng thi, thang chc Lang trung, lam giang quan, duyet quyen thi nh, th tham tri Bo

22

HIEN TAI AT VIET

nao. Toi con chut lam ngi biet xau ho nen cui au xin thu hoi lenh a ban bai chc cho toi c tr ve vi vn ruong e cho ha cai noi phan uat cua nhan dan, e cho gi c cai tiet liem s cua hang than". Nam 1864, ong en mien Hai Dng - Quang Yen e gop phan on nh tnh hnh ay. Ong c vua T c anh gia la v quan tot, thng dan nh con, trong trieu ngoai tran thanh liem chnh trc, can man than trong, t Nam ra Bac may ban bon ba, ngi ngi eu ca ngi. Ong mat nam 1866 va c nha vua truy tang T Thien ai Phu, Le Bo Thng Th va ban ten Thu la Trang Lc. Bai v cua ong c th nh Hien Lng- Kinh o Hue, knh trong c tai va cong trang cua ong oi vi at nc nhan dan Phng iem a lap bai v th ong , nh lang, c suy ton la thanh hoang ban xa. S nghiep xuat chung cua ong the hien trong mot so lnh vc nh: neu gng sang ve s hieu hoc. Ve giao duc ong c trieu nh giao trong trach phuc khao thi Hng, duyet quyen thi nh, chu khao trng thi Hng, kinh dien giang nhat quan (Chc quan lo viec giang kinh sach cho vua va cac quan) c giao bien soan sach, gi chc Bien tu vien Han Lam, lam Quan tu Quoc T Giam, la mot trong cac tac gia cua 02 bo sach ai Nam Thc luc Tien bien va Ngoc iep va nhieu bai th hay lu truyen cho hau the, 09 lan c c i trong thi cac ky thi Hng, thi Hoi, thi nh. Ve chnh tr ong a gi nhieu trong trach cua trieu nh, tng lam tham tri 04 bo, Bo chanh, Tuan phu nhieu a phng t Bac vao Nam, t o ong hieu ro cho manh yeu cua bo may nha nc, thau hieu hoan canh cua nhan dan. Ve quan s ong la ngi trong phe chu chien, ngi tr giup ac lc sat canh cung Thong tng Nguyen Tri Phng va Bnh tay ai nguyen soai Trng nh, gop phan tch cc, lap nhieu chien cong, la ngi chien s tien phong trong thi ky au chong thc dan Phap the ky XIX, mai mai c lch s lu truyen. Di tch nh Phng iem va lang mo o Quang c xep hang di tch Quoc gia, tai thanh pho Ha Noi, Ho Ch Minh va Hai Dng eu co ng mang ten o Quang, mot ngi con u tu cua que hng at nc.n

nh Hau Bong (Hai Dng) - Que hng cua danh nhan o Quang

Le. v tr nao ong cung mang het tai nang va tnh cam cua mnh cham lo i song nhan dan, thng dan mat mua oi kho ong t giam thue cho dan nen b trieu nh trach phat, phai chu toi o, khi phuc tra ong c minh oan, phuc nguyen chc cu. Nam 1858 thc dan Phap no sung xam lc nc ta, trong thi gian lam Tri phu nh Tng ong sat canh cung Nguyen soai Trng nh don lng, uc sung, phat trien lc lng chong Phap Go Cong, Gia nh, Ch Ln. Nam 1862, trieu nh au hang Phap trieu hoi ong ve kinh bo lam chc Tuan phu Nam nh nhng ong t choi. Nam sau, trieu nh trieu ve Hue lam Tham tri, ong uat c khong chap hanh menh lenh trieu nh va dang s t quan. Trong s co oan "trom ngh toi tam thng kem coi khong co tai can g, nhng lau nay quanh quan vi dan von khong ngh en ngay c song tr ve, nay toi c goi ve con y ngha g... nh the la toi tren phu Trieu nh di phu tram ho toi a ro rang khong the choi cai, neu nay toi lai c nhan chc a phng Nam nh biet noi sao ay, oi vi cong luan thien ha biet noi the

23

HNH TNG RA
Vi ba trung tm vn ha c sc nht ca Thng Long - H Ni
l ts. nguyen minh san
Trong tam thc ngi Viet, (Cu) Rua la con vat cao quy bi sc chu ng va song lau, mot trong T LINH (Long Ly Qui Phung). lnh vc tam linh, ngi Viet coi (Cu) Rua la vat hp bi ca Am lan Dng (bung phang tng cho at - Am, mai khum khum tng cho Tri - Dng; va song c di Nc - Am, va song c tren Can - Dng. Trong s oi ai / ng bien e phat sinh phat trien nay, (Cu) Rua la bieu tng cua S TRNG TON va HANH PHUC. Tren the gii, tn ngng ton phong va th phung (Cu) Rua xuat hien nhieu ni. Song, hiem co ni nao viec ton phong va th phung (Cu) Rua lai sau am nh Thang Long - Ha Noi. (Cu) Rua gan bo chat che, la hat nhan hnh thanh 3 trung tam van hoa ac sac khong ch cua Thu o Ha Noi, ma a la Di san van hoa The gii: Co Loa, Van Mieu - Quoc T Giam va Ho Hoan Kiem.

24

No than An Dng Vng

Tng M Chau - Am M Chau - Co Loa

An Dng Vng va M Chau

THANH CO LOA Van hoa Rua xuat hien sm nhat Ha Noi, gan vi viec xay dng va bao ve thanh Co Loa mot cong trnh o so, co nhat ong Nam A, kinh o nc ta thi nc Au Lac cua Thuc An Dng Vng (khoang na sau the ky III Trc CN). Truyen cu ke rang, sau chien cong v ai anh thang 50 van quan xam lc nha Tan (nam 218 Trc CN), Thuc An Dng Vng quyet nh di o t Phong Chau (Phu Tho ngay nay) ve Co Loa (Ha Noi ngay nay). Nha vua cho xay thanh Co Loa. Viec ap thanh vo cung kho khan gian kho, nhieu lan, he ap ti au, lai bang l en ay. Nhieu oan xay xong, thanh lai o ch trong mot em. Vua ben lap an trai gii, cau ao bach than. Ngay mong 7 thang 3 bong thay mot cu gia t phng ong ti trc ca thanh ma than rang: Xay dng thanh nay biet bao gi mi xong c!. Vua mng r on vao trong ien, thi le, hoi rang: Ta ap thanh nay a nhieu lan bang l, ton nhieu cong sc ma khong thanh, th la c lam sao?. Cu gia ap: Se co s Thanh Giang ti cung nha vua xay dng th mi thanh cong. Noi roi t biet ra ve. Hom sau, vua ra ca ong ch i, cht thay mot (Cu) Rua Vang t phng ong lai, noi len mat nc, noi soi tieng ngi, t xng la s Thanh Giang, thong to viec tri at, am dng, qu than. Vua mng r noi: ieu nay chnh la ieu ma cu gia a bao cho ta biet trc, ben dung xe bang vang rc (Cu) Rua Vang vao trong thanh, mi ngoi tren ien, hoi v sao ma xay thanh khong c. (Cu) Rua Vang noi cho vua biet nguyen nhan cua s viec, giup vua diet qu tinh pha hoai. Sau o, (Cu) Rua Vang bo

qua, bo lai nhieu vong di chan thanh, Thuc An Dng Vng c theo dau chan (Cu) Rua Vang ma xay thanh, t o, thanh xay khong o na. Thanh c xay bang at, co 9 vong theo hnh xoay chon oc (cho nen goi la Loa Thanh), vi 18 u go cao nho han ra chan luy e co the t cao ban cung no xuong thanh rat li hai trong phong thu va tan cong quan giac ca bang ng bo va ng thuy. Co thanh nay rat noi tieng, ngi i ng ben Trung Quoc goi la Con Luan thanh. (Cu) Rua Vang khong ch co cong trong viec xay thanh Co Loa, ma Cu con giup nha vua chong giac ngoai xam. Trc khi t biet nha vua e tr ve bien ong, (Cu) Rua Vang a lay mong cua mnh trao cho nha vua e lam lay no than co cong hieu moi lan ban ra hang tram mui ten am trung quan giac. Vu kh li hai o goi la Linh quang kim qui than c. Khi Trieu a c binh sang xam lc, An Dng Vng lay no than ra ban, quan a thua ln, chay ve nc, khong dam oi chien, phai xin cau hoa. Hien nay, Co Loa co di ch khao co hoc bao lu hang van mui ten ong, mot trong nhng minh chng cho loai vu kh huyen thoai cua nc ta thua An Dng Vng. T thanh Co Loa va No than, (Cu) Rua Vang cung lam ra/gan vi mot huyen s co gia tr vt thi gian, neu mot bai hoc sau sac ve tnh yeu, ve s canh giac, ve bai hoc nam ke ban thu ma giac phng Bac a dung e xam lc nc Nam ta ngay xa. o la thien tnh s oan nghiet M Chau - Trong Thuy: Trai tim lan cho e tren au. e noi c o tam bien sau.

25

Khue Van Cac - Van Mieu Quoc T Giam

Bia Tien sy trong Van Mieu

VAN MIEU - QUOC T GIAM Trong so hang ngan di tch lch s van hoa tren at nc ta, ch duy nhat co Van Mieu Quoc T Giam la ni ma hau nh khong du khach trong va ngoai nc nao khi at chan en Ha Noi khong en tham. ac biet, ay cung la di tch duy nhat en nay c Tong thong cua hai cng quoc ln nhat the gii a tng mot thi tren hai tran tuyen oi ch la Tong thong My va Tong thong Nga chon en tham trong chuyen i khong dai ngay Viet Nam. Trong lan en tham hiem hoi va co the noi la khong biet co lan th hai hay khong nay, vi hai khu vc a ly, hai nen van hoa, hai nen giao duc khac nhau, hai cach tiep can van hoa Viet Nam khac nhau, Tong thong My B.Clintn va Tong thong Nga V.Putin a co nhng hanh vi, c ch khac nhau trong khu di tch nay. Tong thong B. Clintn ac biet chu y va dng lai kha lau trc nhng hang bia Tien s. Ong a cui xuong xoa au mot "Cu" Rua oi bia Tien s. Con Tong thong V.Putin, Ong en tham Van Mieu - Quoc T Giam sau Tong thong B.Clintn. Ong cung dng lai chiem ngng nhng hang bia Tien s kha lau, nhng khong cui xuong xoa au "Cu" Rua, ma i en Lau Trong canh nha Thai Hoc, cam dui trong, vung tay anh manh ba tieng vao chiec Trong Sam to nhat Viet Nam treo ay. 26

ieu lam nen ga tr va co sc thu hut manh cac chnh khach va du khach cua di tch nay, ngoai viec ay la ni khang nh s tran trong, e cao ngi co hoc, ngi tai, giao duc truyen thong "ton s trong ao" cua mot dan toc; mot di tch co tuoi i 1000 nam, ma con bi, ay la ni tap trung nhieu nhat bia Tien s at tren lng (Cu) Rua a - nhng kiet tac trong kho tang nghe thuat Viet Nam, nhng hien vat quy gia nhat trong khu di tch. Viec lay hnh tng Cu Rua - mot trong T linh (Long, Ly, Quy, Phng) theo tam thc ngi Viet - bieu tng cho s vng chai, chac chan, trng ton e oi bia a khac ten cac Tien s at Van Mieu - Quoc T Giam nham "lu truyen hau the, ve vang nghiep nha", a gop phan khch le va nang cao y thc hoc tap cua hoc sinh, to ro s trong th nhan tai (cac Tien s) cua nc ta. (Cu) Rua oi bia Tien s a thanh ien le cho xay dng Van Mieu Hue Van mieu cap quoc gia di trieu Nguyen va cac van mieu hang tnh, van ch cac a phng trong ca nc. Hien nay, Van Mieu - Quoc T Giam ch con 82 (Cu) Rua oi 82 bia Tien s, bi nhieu Cu va bia b mat, b h hong, that lac trong mot qua trnh chien tranh lien mien, cac trieu ai thay oi. 82 (Cu) Rua oi bia Tien s, moi Cu c tao tac co mot ve ep rieng. Co Cu mang cai ep cua s can oi, chac nch,

Cau The Huc - en Ngoc Sn

Thap Rua, Ho Gm

n gian chan chat ma ay sc song; co Cu khoi hnh bao quat, khoe khan, ay gi cam; co Cu ng net tinh te, hnh khoi chai chuot mn mang. Song, tat ca cac Cu eu thu hut du khach thap phng en chiem bai. ac biet, cac em hoc sinh trc khi i thi, i du hoc nc ngoai, hay khi vinh qui bai to, cong thanh danh toai eu rat thch. Xoa au Cu e cau mong au oc minh man, hanh thong thi c. e cam n Cu phu ho o tr. ung dp Thang Long Ha Noi ky niem tron 1000 tuoi, cac (Cu) Rua va bia Tien s Van Mieu Quoc T Giam a c UNESSCO vinh danh la Di san Van hoa nhan loai. HO HOAN KIEM Ho Hoan Kiem (Ho Gm) - Bieu tng cua Thanh pho V Hoa bnh - Trung tam Thu o Ha Noi - Trung tam cua ca nc. Ten cu cua Ho Gm la ho Luc Thuy. Nam 1428, sau 10 nam nem mat nam gai khang chien gian kho, anh dung, cuoc khi ngha Lam Sn a toan thang. Le Li len lam vua, ong o Thang Long va oi goi la ong o (cuoi nam 1430 lai goi la ong Kinh). Tng truyen, trong mot lan i thuyen duyet binh tren ho Luc Thuy, mot Cu Rua Vang noi len mat nc trc ien rong, yeu cau nha vua tra lai thanh gm Rua Vang a giao cho e anh giac. Y li, nha vua a tra lai gm bau

cho Rua Vang. T ay, ho nay co ten Ho Hoan Kiem (hay Ho Gm). Gia Ho Gm co Thap Rua, co cau The Huc, co chua/en Ngoc Sn. Rat nhieu di tch lch s gan vi chang ng 1000 nam hnh thanh va phat trien cua Thang Long - ong o - Ha Noi xung quanh Ho Gm nh: Tng ai vua Ly Thai To, Tng vua Le, Thap Hoa Phong, Quang trng ong Kinh Ngha Thuc,... Trong Ho Gm, co loai Rua a c ghi vao sach o the gii. Hang tram nam nay, cac Cu Rua Ho Hoan Kiem a la mot phan cua i song ngi Ha Noi. Sc khoe cung nh moi sinh hoat cua Cu Rua la thi s trang nhat cac bao, la "iem bao" cat hung cho van menh dan toc theo quan niem cua khong t ngi (oi khi kha chnh xac), la s quan tam cua cac nha khoa hoc va nhan dan ca nc va rat nhieu ngi yeu Ha Noi tren the gii. Ch rieng viec cha benh cho Cu, viec lam ve sinh ni Cu ma tap chung tr tue cua nhieu Bo, Nganh, va UBND thanh pho Ha Noi. Co han mot v Giao s kha knh nhieu nam gan bo vi cong cuoc bao ve Cu Rua va giong rua Ho Gm Giao s Ha nh c. Co han mot "phong vien thng tru Ho Gm" - nha bao Ha Hong - Bao Nhan Dan. Van hoa Rua a tr thanh net van hoa ac sac, hap dan du khach thap phng nhat cua Thang Long Ha Noi. /. n 27

T TRONG DI SAN

Nep song thanh lch cua ngi Ha Noi

l nguyen thu hien
Nam ngoai chung ta va ky niem 1000 nam Thang Long Ha Noi vi truyen thong van hoa lau i, con ngi Thang Long Ha Noi xa a tao dng mot nep song at ti chuan mc cua thanh tao, lch lam am chat nhan van. Nep song thanh lch ay la tinh hoa van hoa cua dan toc can c bao ton va phat huy trong i song o th cua Thu o hien nay.

ep song thanh lch cua ngi Ha Noi xa c the hien ro net trong thai o ng x gia con ngi vi con ngi va gia con ngi vi moi trng thien nhien. Moi gia nh eu vun ap nen nep gia phong, o gi vng ky cng, ton ti trat t, hoa thuan tren knh di nhng, o con chau hieu thao vi ong ba, cha me, v chong thuy chung, anh em thng yeu, giup lan nhau. Net thanh lch cang the hien ro khi giao tiep trong xa hoi t li an tieng noi en an mac, c ch i ng, cho ong ngi. Cac mon an cua ngi Ha Noi xa cung rat tinh te nhieu khi at en trnh o nghe thuat. Ai xa Ha Noi luc nao cung nh en hng v ph, hng v cua nhng chen tra p senNgi Ha Noi rat yeu hoa va cay canh, trong moi can nha thng co nhng lo hoa u mau sac, nhng chau cay canh xinh xinh, co ca vung Nhat Tan, Quang Ba trong ao, trong quat, Tet en ch hoa rc r muon mauTat ca nhng ieu o tao nen cot cach thanh lch cua ngi Ha Noi vi ve ep van hoa con lan toa mai. Khi xay dng Ha Noi hien ai, phat huy c nhan to nay se giup cho Thu o co net rieng oc ao am a ban sac van hoa dan toc. Nhan thc ro ieu o , Ha Noi a van ong cac tang lp nhan dan tham gia phong trao Xay dng con ngi Ha Noi thanh lch, van minh, coi o la mot trong nhng hat nhan quan trong lam nen s thanh cong cua phong trao Toan dan oan ket xay dng i song van hoa Thu o, xac nh ro viec xay dng nhan to con ngi la ieu kien tien quyet bao am cho viec thc hien thang li cac noi dung phong trao. Hien nay, mat trai cua c che th trng cung viec cac san pham van hoa oc hai t ben ngoai tran vao a co tac ong tai hai en thuan phong my tuc, ao c con ngi. Cuoc song thc dung xo bo chay theo ong tien nhieu luc a lam lu m hnh anh con ngi thanh lch cua at Kinh ky xa. a xay ra nhng hien tng khong t gia nh luc uc tan v, v chong bo nhau, anh em am chem nhau, thanh nien nghien hut, bat hieu ch v tien. Ra ng ai cung lo s tai nan giao thong, gap s co tren ng i lap tc xay ra chi rua, au a, co khi gay ra an mang. au con nhng c ch hanh ong giup ngi gia, ngi tan tat qua ng, au con c ch hanh ong nhng nhn nhau tren ng i, nhng cho tren tau xe cho ngi gia, phu nCach ng x tho bao, vo van hoa dien ra hang ngay. o la cha ke rat

28

T TRONG DI SAN
vang bong nam thanh n tu tht tha ben B ho Hoan Kiem, tren ng Thanh nien Ho Tay th mong ma thay vao la nhan nhan lu thanh nien au nhuom toc xanh o, con gai an mac h hang nhieu khi nh mac quan ui ra ng ci noi oang oang, tuc tuThc trang o cho thay viec xay dng ngi Ha Noi van minh thanh lch cang tr nen cap bach. e phong trao Xay dng ngi Ha Noi thanh lch van minh i vao thc chat co hieu qua, trc het phai bat au t cac gia nh. Boi ap, hnh thanh nhng to chat nhan cach, loi song van hoa cua moi ngi eu bat au t moi trng gia nh. Ha Noi co ty le gia nh at tieu chuan van hoa cao, nhng nhng hien tng tieu cc, vo van hoa trong xa hoi khong he giam ma co chieu hng gia tang khien ngi ta nghi ng ve hieu qua thc chat cua phong trao xay dng gia nh van hoa. Co le cai cot loi cua gia nh van hoa la ne nep gia phong, cot cach cua ngi Ha Noi thanh lch cha c nhan manh ung mc. Moi ngi chu gia nh phai gi vng cho c cai cot loi nay e lam gng cho cac thanh vien trong gia nh. Giao duc s ng x cho moi thanh vien trong gia nh, nhat la nhng thanh vien nho tuoi la rat quan trong. Trong khuon kho gia nh, can boi ap cho con cai van hoa, ng x vi chnh mnh, vi ngi khac, vi moi trng song chung quanh. Moi gia nh phai la mot bc tng chan s xam nhap cua van hoa xau va te nan xa hoi. That kho co mot xa hoi yen lanh khi co nhng gia nh luc uc tan v, cac thanh vien trong gia nh khong c giao duc en ni en chon. Nhng to chat cua ao c con ngi phai c giao duc ngay t a tre nho vi nhng hanh vi c ch s ang gian n nhat kem theo s ng x lam gng cua ngi ln, cua cac bac phu huynh. Phong trao xay dng Lang van hoa, To dan pho van hoa, Khu dan c tien tien, Khu dan c van hoa phai e cao, vai tro quan trong cua viec ket hp ba moi trng giao duc: gia nh, nha trng va xa hoi. Tat ca cac quan, huyen cua Ha Noi eu tch cc tham gia phong trao Xay dng con ngi Ha Noi thanh lch van minh mot cach phu hp vi tng gii, tng la tuoi va tng lnh vc hoat ong. Hang nam eu trien khai nghiem tuc cong tac ang ky, kiem tra, bnh xet cong nhan Gia nh van hoa, Lang van hoa, To dan pho van hoa, n v van hoa, theo ung tien o va i sau vao chat lng, chong benh thanh tch. ac biet, chu trong phat trien he thong Cau lac bo Van hoa gia nh, to chc sinh hoat nh ky vi cac buoi trao oi y kien theo chuyen e hu ch ve xay dng nep song van minh, thanh lch, phong chong cac te nan xa hoi, bao lc gia nh, cac giai phap thoat ngheo, nang cao chat lng songCac nganh, oan the phat ong to chc thc hien nhieu hn na cac cuoc van ong, phong trao thiet thc nham thc hien co hieu qua phong trao Xay dng ngi Ha Noi thanh lch, van minh. Nhng nam qua Mat tran To quoc Viet Nam thanh pho Ha Noi to chc phong trao thi ua Ngi tot viec tot, Hoi ngh bieu dng cac tam gng Ong ba, cha me mau mc, con chau thao hien, cac phong trao en n ap ngha, Xoa oi giam ngheo; Hoi Lien hiep phu n thanh pho thc hien D an Van hoa ng x ngi phu n Ha Noi thanh lch, van minh va phong trao thi ua Phu n Thu o tch cc hoc tap, lao ong, sang tao xay dng gia nh van minh, hanh phuc; Thanh oan Ha Noi co phong trao hanh ong Tuoi tre Thu o sc khoe, oan ket, sang tao, thanh lch, tnh nguyen; Hoi Nong dan thanh pho co phong trao Ngi nong dan Ha Noi van minh, thanh lch, hien aiTat ca nhng cong viec ay cua ca he thong chnh tr a co tac ong that s en nhan thc cua moi ngi, moi gia nh trong viec phat huy truyen thong thanh lch cua ngi Ha Noi trong cuoc song hien ai. Co le trc mat Ha Noi nen tap trung vao mot trong nhng khau xung yeu nhat cua viec xay dng con ngi van minh thanh lch o la nep song o th va nep song ni cong cong. Lam sao cho van hoa giao thong c the hien ro net trong i song hang ngay, lam sao cho moi ngi ni cong cong the hien la con ngi lch s van minh co van hoa. e thc hien c ieu o phai nghiem chnh thi hanh nhng luat le nhng quy nh a e ra, phai bieu dng kp thi nhng tam gng va x manh tay nhng ngi vi pham. Gi c trat t an toan tren ng pho chnh la tao dng bo mat van hoa cua Thu o nghn nam van hien. Xay dng ngi Ha Noi thanh lch van minh la cong viec phai lam thng xuyen lau dai khong the nhat thi hoac chay theo thanh tch phong trao. No phai c bam re sau trong tiem thc cua moi ngi dan, moi gia nh.n

29

Du lch van hoa

HA NOI
l o hoai
i viec to chc thanh cong ai le k niem 1.000 nam Thang Long Ha Noi, Nam Du lch quoc gia 2010, hnh anh v the cua Thu o Ha Noi a c nang cao. Cac ieu kien ve Kinh te - Van hoa - Xa hoi - An ninh quoc phong c tang cng. ay la nhng yeu to thuan li e du lch Thu o at c nhng ket qua tot ep va m ra nhng bc phat trien mi. Nam 2010, Thu o Ha Noi a c Tap ch Du lch trc tuyen Travel Asia bnh chon la mot trong mi iem du lch hap dan nhat chau A. Tuy nhien ket qua du lch Ha Noi van con khoang cach so vi Thu o cua cac quoc gia trong khu vc mac du co tiem nang ln.

30

Mot trong nhng the manh cua Du lch Ha Noi la du lch van hoa. Ha Noi co be day lch s van hoa lau i, la at nghn nam van vat, co so lng di tch lch s van hoa nhieu nhat ca nc, mi ay di tch Hoang thanh Thang Long va cac bia Tien s tai Van Mieu - Quoc T Giam c UNESCO cong nhan la Di san van hoa the gii. Sau khi vung at van hoa co X oai, Ha Tay cu sap nhap vao Thu o th Ha Noi cang co mot kho tang di tch o so, co them thang canh Chua Hng, Chua Thay, Chua Tay Phng... T nhng di tch nay, Ha Noi co the xay dng c nhng iem en a dang, phong phu. Co the noi, san pham cua Du lch Ha Noi chu yeu da vao cac yeu to t nhien, khai thac nhng cai co san ma cha co s au t ung mc. Viec thc hien quy hoach tong the phat trien du lch Ha Noi cham. Chung ta cha tao ra c nhng tuyen, nhng tua vi nhng iem nhan gay an tng cho du khach. nhng iem en la di tch cha khai thac c tiem nang e tao dng nhng an tng, nhng cam xuc kho quen cho du khach ve ve ep thien nhien, ve gia tr kien truc, gia tr nhan van, boi canh lch s... Chat lng dch vu du lch nhieu iem en va cong tac du lch tai iem en con rat han che. Viec to chc cac s kien t sang tao, kem hieu qua. Tat ca nhng ieu o a khien cho khach du lch en Ha Noi eu lung tung trong viec chon tour, chon iem en. Co ngi than phien ch loanh quanh i het Ho Hoan Kiem en Ho Tay roi pho co, Van Mieu-Quoc T Giam cho du ho biet rang Ha Noi tiem an rat nhieu di tch co gia tr. Cong tac quan ly Nha nc ve du lch hieu qua cha cao, s phoi hp lien nganh, lien vung cua Ha Noi vi cac a phng trong nc va quoc te con han che. ieu ac biet la Du lch van hoa Ha Noi co the lien ket tot vi cac lang nghe. Pho nghe, lang nghe Ha Noi co t hang tram nam nay vi cac ten goi cua 36 pho phng, nay lai co at tram nghe cua Ha Tay cu sap nhap khien cho cac lang nghe truyen thong vi san pham tinh sao co mat khap ni. S lien ket gia du lch vi lang nghe con long leo cha co chien lc au t lau dai. Du lch van hoa Ha Noi the hien the manh cua mnh viec khai thac van hoa phi vat the nh: Le hoi va nghe thuat truyen thong. Ha Noi co ti hang tram le hoi ln nho trong o co nhng le hoi tam c quoc gia nh: Le hoi Chua Hng, Le hoi en Giong, Le hoi chua Thay... Moi le 31

dIEN AN

hoi eu co phan le va phan hoi the hien van hoa tam linh cua dan toc ong thi pho dien cac dien xng dan gian, tro chi dan gian co t lau i. Co the noi cac le hoi truyen thong a ket tinh nhieu tinh hoa van hoa, co the tm o ban sac van hoa dan toc. Ha Noi von la at Kinh ky nay la Thu o cua ca nc cho nen a hoi tu tat ca cac bo mon nghe thuat dan toc nh cheo, tuong, cai lng, mua roi nc, ca tru... a t lau ngoi nha trong con ngo thuoc pho Thuy Khue - Ha Noi luon luon vang len tieng trong va tieng hat ca tru tr thanh a ch quen thuoc cua du khach trong nc va quoc te. o la ni c ngu cua ai gia nh nghe nhan Nguyen Van Mui co truyen thong bay i cha truyen con noi nghe hat ca tru. Dong ho cua gia nh nghe nhan co nhieu ngi la ca nng, kep an noi tieng trong cung nh xa. Tren ban th cua gia nh at trang trong bc anh ba Nguyen Th Tuyet, ngi c giao trong trach trong coi cong viec ca vu trong cung nh Hue di trieu Nguyen. Gia nh van con lu gi nhng nhac cu co lau i. Cau lac bo ca tru cua n nghe s Bach Van cung hoat ong thng xuyen phuc vu du khach trong va ngoai

nc. Khi ca tru c UNESCO cong nhan la Di san van hoa the gii phong trao hoc an hat ca tru co khi sac. Tuy nhien nhn chung van la nho le mang tnh xa hoi hoa nhieu hn, cha co s au t that hieu qua cua nganh du lch, cua Nha nc. en Ha Noi, khach du lch quoc te c lam quen vi nghe thuat mua roi nc tai rap cua Nha hat mua roi Ha Noi. Viec nay c khai thac thng xuyen, tuy au t nho ma hieu qua lai ln, mot phan do v tr cua Rap trung tam Thu o ngay ben B Ho Hoan Kiem nhng cot loi la ni ay a biet cach lam du lch. Gan ay Ha Noi lai chon Nha hat cheo Ha Noi lam iem du lch van hoa. Viec la chon nay la ung, bi nghe thuat cheo xuat hien Ha Noi lau i a i sau vao tam kham cua cong chung. Nha hat cheo Ha Noi co be day truyen thong, co nhieu nghe s noi tieng dan dng rat thanh cong nhng v kinh ien cua cheo nh: Quan Am Th Knh, Tam Cam.... Nhng nam cuoi the ky XX, Nha hat cheo Ha Noi noi tieng vi nhng v: Co Son, Nang Si Ta, ong tien van lch... Viec a Nha hat cheo Ha Noi thanh iem du lch cho thay cac bo mon nghe thuat truyen thong cua cha ong rat

Nha hat mua roi Thang Long

Nha hat ln Ha Noi

32

dIEN AN

co gia tr trong viec phat trien du lch mang ban sac dan toc. Tuy nhien, viec khai thac kho tang nghe thuat truyen thong cua du lch Ha Noi mi ch la bc au cha tao ra c san pham van hoa du lch ac sac, tinh tuy co sc hap dan cao. ieu o oi hoi s au t kinh ph cung vi au oc sang tao. Th du neu muon bien Rap ai Nam cua Nha hat cheo Ha Noi thanh iem du lch th khong the a du khach en xem nh mot buoi bieu dien bnh thng vi mot v dien dai ma khach nc ngoai bat ong ngon ng khong the thay c nhng cai hay cua nghe thuat cheo. Ma phai chon loc nhng mieng cheo hay nhat, ac sac nhat minh hoa cho s gii thieu, phan tch sau sac ve bo mon nghe thuat nay. o la mot qua trnh sang tao co sc truyen cam manh en du khach. e tao ra sc hap dan cua iem en van hoa vat the hoac phi vat the ro rang can co s au t e cac iem en co hon cot vi ac trng cua no. Co the lay may th du ma cac nc a lam e chung ta tham khao. La-ha-ba-na (CuBa) co mot iem du lch thu hut rat ong ngi d. o la phao ai co xay dng t thi Tay Ban Nha

chiem ong. Buoi toi co hai ngi c an mac nh lnh Tay Ban Nha ngay xa vai khoac khau sung trng dai ngoang ng cong phao ai on chao du khach. ung gi, mot oi lnh cung an mac va trang b sung nh vay i rat eu bc di s ch huy cua vien oi trng tien ve khau sung than cong, ni at rat nhieu sung than cong. Sau khi lam nghi thc ay u, mot phat sung than cong vi an gia no am trong tieng vo tay khong ngt cua du khach. Khong kh thi xa cua phao ai Tay Ban Nha a lam song lai di tch iem en cua du lch. en Vien (Ao) oan du khach nao cung tm en nha hat xem bang c buoi bieu dien nhac Mo-da, nhac s thien tai ngi Ao cho du gia ve vao ca rat at. Ben canh viec au t co c nhng san pham van hoa du lch oc ao, hap dan th hoat ong xuc tien, quang ba du lch la het sc quan trong. Phai tao ra nhng s kien trong nc cung nh quoc te e quang ba cac tuyen, tour, iem en cua du lch Ha Noi. Lam tot ieu nay khong ch giup cho du lch phat trien ma gop phan gii thieu vi the gii hnh anh Thu o Ha Noi nghn nam van hien, Thanh pho v Hoa Bnh.n

Com vong Ha Noi

33

dIEN AN

Bao ton nhng gia tr van hoa cua

ngi La Ch
Xuan ve Ha Giang

l van minh

Tnh Ha Giang khong ch c biet en la vung at a au cc Bac cua To quoc, ma con la vung at cha ng nhieu net van hoa oc ao, a dang, giau tnh nhan van. Qua nhieu bien oi cua lch s, thi gian, nhng net van hoa dan toc van ton tai, gan ket chat che trong i song, sinh hoat hang ngay cua moi ngi. Trong s a dang sac mau van hoa o, dan toc La Ch co i song van hoa tinh than rat oc ao.

ien tai dan toc La Ch co khoang tren 10 nghn ngi. T a ban song nho, hep ni au nguon song Chay, en nay ho a m rong a ban c tru sang cac a phng khac nh thanh pho Ha Giang, huyen Bac Quang, Quang Bnh. Ni tap trung ong ong bao La Ch nhat la huyen Hoang Su Ph va Xn Man. Tap tuc canh tac trc ay cua ngi La Ch ch la san xuat mot vu, i song rat kho khan, nhng hien nay vi s au t, ho tr cua Nha nc, cung nh viec ng dung KHKT vao san xuat, m rong tham canh tang vu nen i song cua ong bao co nhieu chuyen bien. Nh bao dan toc khac, i song van hoa cua ngi La Ch rat phong phu, the hien am net trong cac sinh hoat van hoa cong ong, qua cach bo tr nha ca, an uong, trang phuc, sinh hoat tn ngng va moi quan he dong ho... Trang phuc truyen thong cua ngi La Ch rat cau ky, tren o the hien nhng hoa van tinh xao, oc ao. Phu n La Ch thng mac ao dai t than

34

dIEN AN

ay la ngay tet quan trong nhat cua ngi La Ch. Dan ban tap trung tai nha cua chu toc Po Ma Nhu (ngi gi trong) cua dong ho tham gia anh trong

Thieu n La Ch

theu 2 dai van ni ng co va hoa van ng diem vien mep ni xe ta. Yem n co nhieu hoa van ep, pha trc theu hoa van hnh 4 canh bang ch o. Qua trang phuc ta co the nhan thay s kheo tay va tinh te cua phu n La Ch. Hien nay, trong trang phuc hang ngay cua ngi La Ch a n gian hn e thch hp vi hoat ong san xuat. Tuc ci xin cua ngi La Ch cung a c n gian hoa rat nhieu, nhng van con mang tnh bat buoc, c duy tr en ngay nay. Trc ay mot am ci cua ngi La Ch phai trai qua nhieu cong oan, le ci keo dai nhieu ngay. Le ci hien nay, nhieu le nghi a c n gian hoa nhng khi on dau bat buoc co cap v chong c hanh i phu, mang theo oi vong bac tng trng lam khau (xo mui) a co dau ve. Co dau ve en nha chong se c ra sach oi chan bang nc am, sau o mi bc len san nha chong va bai lay to tien, ho hang e chnh thc tr thanh con chau trong nha. Khac vi phu n, an ong La Ch lai the hien s tai hoa, tinh te qua viec dng nha. Cach bai tr vat dung trong nha, chon hng nha, v tr dng nha cung mang am net van hoa truyen thong cua ngi La Ch... en nhieu xa co ong ong bao sinh song cac huyen Xn Man, Hoang Su Ph, chng kien

nhng sinh hoat thng nhat va sinh hoat van hoa cong ong cho thay, sinh hoat van hoa cua ngi La Ch co s ci m hn rat nhieu. Thanh nien La Ch nhanh nhay trong tiep can cai mi. Cung vi s phat trien kinh te, xa hoi, i song tinh than, vat chat cua ong bao a co nhieu chuyen bien. Trong qua trnh giao thoa cua nen van hoa hien ai vi van hoa co truyen, lp tre ngi La Ch de b tac ong nhat. Chnh v vay, viec bao ton va phat huy gia tr van hoa truyen thong cua ngi La Ch nhieu a phng co ong ong bao sinh song, chnh quyen a phng a trien khai nhieu hoat ong nh thanh lap cac oi van nghe, to chc cac hoat ong the thao, giao lu van hoa gia cac xa, thon ban... Nhng nhng hoat ong nay cha c to chc thng xuyen, noi dung thng n ieu, cha thu hut c gii tre tham gia... e bao ton, phat huy gia tr van hoa truyen thong cua ngi La Ch, thiet ngh ngoai no lc cua cac cap, chnh quyen th ban than moi ngi dan cung nang cao y thc t hao ve truyen thong, ve nhng gia tr van hoa cua dan toc mnh. Co nh vay mi va tiep thu c tinh hoa cua nhan loai va khong b mat i s oc ao van hoa cua dan toc mnh.n

35

v S PHAT TRIEN CONG ONG

ai ta Nguyen ang Giap Tong Giam oc Tong Cong ty 36 Bo Quoc Phong

TOnG COnG Ty 36 - BO quOC PhOnG

"LC HUT"
T MOT GIAM OC
h lai mot lan ve que cach ay may nam, co ban ma toi tng oi chung tau la chuoi, che nang en trng, nay la nhan vien Ban Quan ly d an ien Bac mien Trung, co hoi: - Ngoai o, anh co hay gap ong Giap khong? - Cu Vo ai tng th cung vai lan bon anh c lam sach cua cu - toi thung thang tra li. - Em khong hoi anh ve ai tng. Ong Giap ay la Nguyen ang Giap - Giam oc Cong ty 36, anh khong biet a? The ma cung lam sach, lam bao! Ong ay ngi Nghi Loc. Vi Chanh, Pho giam oc cua em, ong ay qua la mot Thu

l ai ta nguyen duy tng Pho Giam oc - Pho Tong bien tap NXB Quan oi nhan dan
lnh thc thu cua nganh xay dng, tinh tng va ghe gm lam; la ben B cua c quan em thuy ien Ban Ve, nhng san sang "a" ben A xi xi. Co ieu kien, anh tiep can ong ay ma viet, thu v lam, ca tnh manh. Anh a co lan noi thch ngi co ca tnh phai khong?... Chuyen cua co ban li lat dan, noi ung hn la b chm lap bi bao nhieu cong viec va chuyen i, neu nh khong co mot lan ve que sau o. Lan nay, ngi vui chuyen cung toi la anh Hoang Van Lnh, ten "cung cm" la Nuoi. Toi hoc cung lp vi anh Nuoi nhng nam cap 1, cap 2, nhng anh hn toi vai ba tuoi. Khi toi vao hoc cap 3 th

36

v S PHAT TRIEN CONG ONG

anh nhap ngu va oi ten la Lnh. Gia chng cau chuyen, anh hoi: - Ha Noi, lai la dan bao ch, chu co biet ang Giap ngi Nghi Loc khong? - Em co biet bac ay chut t, nhng cung qua bao, ai thoi - toi tra li. - Ban be ch cot cua anh o. Tnh ngha lam. ai ta, Anh hung lao ong, lai la giam oc mot cong ty ln, an nen lam ra nhng khong quen ban be, ong oi thu han vi chien trng, Tram khach Binh oan 11. Anh va ra d am ci con ang Giap ve Cung phai noi them mot tnh tiet kha ly thu sau o. Khi ti gap hoi chuyen anh Giap e bien soan cuon sach "Bo oi Trng Sn ngay ay - bay gi", biet toi la ngi Xuan an - Nghi Xuan, anh hoi: " Xuan an, chu co biet anh Nuoi khong?". Phai ngan to te mot luc toi mi nh Nuoi la ten "cung cm" cua anh Lnh. Thu thc, neu khong co lan ve que trc o, nghe anh Lnh noi la ban ch cot cua anh Giap, th chac chan la toi "bo tay cham com". Mot lan khac, toi ngoi nghe hong cau chuyen gia v toi vi ch v anh Quang (anh lai xe cua c quan v toi). La lai xe, nhng khi i xe may, anh lai b xe o to am, chan thng rat nang, hn chuc nam nay ieu tr tai Benh vien Trung ng quan oi 108. Hoi chuyen con cai hoc hanh, nghe nghiep, ch v anh Quang noi, khong giau c xuc ong: - Thang nho nha toi tot nghiep trung cap xay dng, ra trng xin viec may ni khong c. May anh ban bo chau en nh bac Giap 36, bac ay nhan vao lam viec roi. ung la "lnh xe" cu mang giup nhau khi hoan nan! Tiep o, khi chuan b bai cho tap ch Van hoa quan s so Xuan Tan Mao (2011), chung toi cho dung bai "An Tet ben dong song Giang" cua tac gia Nguyen Minh, viet ve ai ta Nguyen ang Giap a to chc on Tet Canh Ty (2000) ngay tai dong song Giang e kp ch huy n v thi cong ap Mon Sn - huyen Con Cuong, mien tay Nghe An. Bai viet nhe nhang, noi ve tinh than trach nhiem cua anh, gac lai tnh cam gia nh ngay Tet, e lo viec chung. Vi tac phong sau sat thc tien, Nguyen ang Giap a co nhng quyet nh chuan xac, e khi lut Tieu man o ve th ap Mon Sn a vng vang oi au vi lu d. ieu ang noi ay la trc khi x nghiep cua anh nhan thau, a co hai nha thau that bai khi thi cong ap Mon Sn. Theo Nguyen ang Giap, cong trnh ap Mon Sn la ni th thach y ch, quyet tam dam ngh, dam lam cua anh va ong oi, cung v the ma cong trnh nay a tao bc ngoat, tao a cho nhieu thanh cong cua Cong ty 36 sau nay - bi cac anh a tao c niem tin oi vi khach hang... Tuy nhien, khi Hoi ong bien tap tap ch thong qua noi dung, co y kien cho rang Giam oc Cong ty 36 ang "co nhieu van e, phai than trong". Tong bien tap tap ch cam n s "than trong" o, nhng van quyet nh cho in bai bao. V rat nhieu phng tien thong tin ai chung a a nhieu tin, bai, anh gia tot Giam oc Cong ty 36; ac biet, ngay 1 thang 9 nam 2010, anh va c Chu tch nc quyet nh phong tang danh hieu Anh hung Lao ong (Anh hung Lao ong duy nhat cua nam 2010). Nh vay, cung vi thi gian, t nhng thong tin rat ngau nhien, sc hut vo hnh cua anh oi vi toi qua ln! e giai ma ieu ma ngi ta cho la "co van e", toi a phai nh ti ai tng Pham Van Tra - chu Ba Tra, nguyen Uy vien Bo Chnh tr, nguyen Bo trng Bo Quoc phong. Toi nh chu Ba, v trc ay khi giup ong the hien cuon hoi ky "i Chien s", phan noi ve cac doanh nghiep quan oi lam kinh te gioi, ong anh gia cao Tap oan Vien thong quan oi, Tong cong ty Trc thang, Cong ty Tan Cang, Binh oan 15 ac biet la Cong ty 36, "sinh sau e muon", nhng a nhanh chong khang nh c "thng hieu" cua mnh. Vi Giam oc Cong ty 36, chu Ba Tra boc bach: - Anh Giap la ngi co tam, co tam; la can bo co t duy kinh te sau sac, thong minh, sang tao, dam lam dam chu trach nhiem; quyet oan nhng khong en mc lieu lnh. Trong thi ky oi mi, chung ta rat can nhng con ngi co tam va dam xa than nh vay. Cai tam cua anh la ngi song co ngha co tnh, co trc co sau, khong ch vi ong ch ong oi ma ca vi nhan dan. Rat nhieu ngi hieu va quy anh, nhng cung co ngi khong a anh v anh song rat ca tnh, thang than, trung thc, noi nang "bach thoai", co khi thai qua, nen co ngi hieu lam. Chu Ba khuyen toi: Th tm hieu ieu g a tao nen ca tnh manh cua nhieu ngi X Nghe - ma

37

v S PHAT TRIEN CONG ONG

Phoi canh nha B6 Giang Vo do Cong ty 36 au t xay dng

Nguyen ang Giap la mot ien hnh. Khong muon va cung khong the ke het nhng cong tch cua Cong ty 36 trong gan 8 nam qua ma Nguyen ang Giap la ngi "ng mui chu sao". Nhieu sach bao, chng trnh truyen hnh gii thieu va nhng cong trnh ma Cong ty 36 thc hien "phu song" trong va ngoai nc; roi s kien anh c phong tang danh hieu Anh hung Lao ong, Cong ty 36 t mot n v lam an thua lo hang chuc ty ong nay tr thanh mot n v manh - phat trien thanh Tong cong ty (trc thuoc Bo Quoc phong) a noi len tat ca. Toi ch muon th tm hieu nhng g a tao nen mot Nguyen ang Giap hom nay. ieu au tien toi ngh ti la que hng - cai nen tang e anh va moi chung ta "ln noi thanh ngi". Nghi Loc que anh ch cach Nghi Xuan que toi moi mot mai cheo - lay song Lam lam "phan mao co re", nen at ai can coi, thi tiet nghiet nga, cung cach lam an, ac biet la cai ngheo kho va tnh cach con ngi dung d, chan chat nh hat thoc cu khoai, boc trc "an song noi gio" th chang khac g nhau. Xa Nghi Trng que anh va huyen Nghi Loc noi chung la vung at co lch s lau i. Ve ieu kien t nhien la vung at kha bang phang, lng ta vao vai nhanh nui pha Tay va Tay Bac, nhn ra pha trc la bien ong - vi ao Song Ng noi tieng lam ep them canh Ca Hoi, Ca Lo.

Cach ay 15 nam, Chnh phu chia tach khu vc pha ong Nam sat bien cua huyen Nghi Loc e thanh lap th xa Ca Lo, nham triet e khai thac ve ep thien nhien ay, phat trien nhanh dch vu du lch bien. Dan que, ngi th bong choc len phng len pho, ngi van lam lui vi xom lang, ruong vn. Co ngi hom hnh, noi rang: "Ra la Loc th i ma Nghi lai!". Trc ay Nghi Loc la huyen thuan nong. Ruong ven song lam lua nc ch be bang ban tay. at ai a phan la con kho cat trang. Cong vao o, mot nam may lan lut loi bao dong, roi mua he gio Lao khet chay, nen nghe lam nong u be c cc. Trong suy ngh cua toi: Que em nao khac que anh Mo hoi nhuom cat ma thanh cm, khoai. Phai chang "at ngheo nuoi ch anh hung", nen Nghi Loc t xa xa a la que hng cua nhieu danh tng, danh s; tieu bieu la Cng Quoc cong Nguyen X (thi Le), Nguyen Hu Chnh (thi Quang Trung - Nguyen Hue). Sang thi ai Bac Ho co cac tng Tran Van Quang, Hoang an, Nguyen Quoc Thc, Hoang Niem, Nguyen Manh au; nha ngoai giao - Bo trng Nguyen Duy Trinh; cac hoc gia Hoai Thanh, Hoai Chan, Nguyen nh Chu Ngi Nghi Loc van c xem la co net g o cc oan bao ong lam noi. Toi a tng nghe huyen Nghi Loc to chc mt tinh mng oc lap

38

v S PHAT TRIEN CONG ONG

thang 9 nam 1945, ai bieu mot xa khi chao Quoc ky a ho rat dong dac: "Chao c xa ta, chao!", dt khoat khong chao c xa khac. Hay gan ay mot nha th a khai quat tnh cach ngi Nghi Loc: "Cha tng c en Thu o Nghe ai bao mat Lien Xo th buon"... Nha ngheo, con ong, vao tuoi hoc tro, cung nh bao ban be cung trang la, anh va i hoc, va lam ruong, lo viec nha an cha me. "Anh ca gia cha" - ngi que toi ngh nh vay! La anh ca cua gia nh co tam anh em, cha la can bo Van phong Uy ban nhan dan huyen; thu nhap ca nha tnh theo cong iem cua Hp tac xa nong nghiep, nen trach nhiem lam anh cua Nguyen ang Giap cang nang ne hn (cha me toi cung co tam ngi con. V ngheo nen ch ca toi sau khi tot nghiep cap 2 a phai ngh hoc, mac du ch hoc rat gioi, e nha lam lung giup cha me nuoi cac em an hoc). Khong co xe ap, hang ngay Nguyen ang Giap cung ban cuoc bo en trng cach nha hn nam cay so. Mot buoi hoc, mot buoi nha, anh lam u th viec, nao chan trau, kiem cui, cay cay, gat hai nh mot lao ong chnh. Hom nao hoc ca ngay, tra anh lai trng "iem tam" bang nam cm vng c me lo mo day nau va nam cho anh t sang sm. Nhng au ch co ngheo kho. Lai con chien tranh, giac gia. Anh nh lai: Nh sao mot thi la an Lan tranh nau gia lum cay Thay tro oi bom en lp Me lo, mong ngong toi ngay Nh sao mot thi khon kho Co tro ao va quan tham en trng vet mon dep lop ng xa vui ban hoa gan Ngheo kho, chien tranh khong lam li lat ao nha, ao hoc. Cha anh - ong Nguyen ang Can, sinh nam 1934, co thi gian la Chanh van phong Uy ban nhan dan huyen, ve sau chuyen sang lam Trng phong Nong nghiep huyen, la ngi co moi quan he rong, nhng rat nghiem khac. Ong day con phai lap than, lap nghiep bang tr lc cua mnh; phai biet vao i va i len bang chnh oi chan, cai au cua mnh. Muon vay, con em nong dan at Nghi Loc nay, khong co con ng nao khac viec hoc hanh. Cha me ngheo khong co cua na cho con, ch gang sc nuoi cac con hoc kiem lay dam ba ch cho "bang anh bang em". Khong ch lo cho con hoc, day con ao lam ngi, ong Nguyen ang Can luon nhac nh cac con rang: gia nh, dong toc Nguyen ang co truyen thong hieu hoc, con chau khong c lam ho danh truyen thong tot ep o. Cu Nguyen ang Lng - cu noi anh Nguyen ang Giap la hoc tro quy cua cu Nguyen Thc T (ngi Nghi Trng) - mot yeu nhan cua phong trao Can Vng chong Phap cuoi the ky XIX, mot nha giao noi tieng X Nghe, mot danh nhan van hoa. La ban ong mon cua than phu Bac Ho - cu Pho bang Nguyen Sinh Sac, cu Nguyen ang Lng la ngi tai tr, mi 18 tuoi a c nham chc chanh tong. Hien nay, T ng dong ho Nguyen ang Nghi Trng con lu gi sac phong va ky vat la cau oi cua cu Nguyen Sinh Sac tang ban ong mon. Vao nhng nam la chien tranh rc chay tren khap hai mien Nam - Bac va at nc, que hng ang buoi "oi ngheo nh rm ra" th cong trng ai hoc qua la cao vi vi - neu khong noi ch la giac m cua bao ngi. Nhng vi Nguyen ang Giap vao ai hoc khong phai la khong co the. "Nep nha", c nguyen cua me cha, cua ban than va ngi than hun uc thanh ch, quyet tam chay bong trong anh. Nuoi c nguyen tr thanh mot ky s a chat, ang gop phan anh thc tiem nang mien que ngheo, sau khi tot nghiep cap 3, Nguyen ang Giap a thi o ai hoc Mo a chat. Me cha mat long mat da, ban be phan khi t hao. au nam 1971, cam giay bao tu trng cung la luc que nha vao t tuyen quan. Ch lam trai khi at nc ang cn binh la, a hoi thuc Nguyen ang Giap tam gac nghiep but nghien, viet n tnh nguyen nhap ngu khi cha tron 18 tuoi. Vao bo oi, sau may thang huan luyen tan binh, thay Nguyen ang Giap nhanh nhen hoat bat, a tot nghiep cap 3, cap tren co y nh chon anh i hoc ai hoc Quan y. Nhng anh xin i hoc lai xe. Ly do n gian theo anh la: Lam trai can c trai nghiem, nh co cay cung phai ra nang, chu ma mi cng cap va "co cng mi ng au gio". Sinh nam 1954 - Giap Ngo - cam tinh con nga phai la "chien ma" tung hoanh tren nhng neo ng chien tranh mi "thoa ch tang

39

v S PHAT TRIEN CONG ONG

bong". Nguyen vong cua anh a c tren chap thuan. Nhng thang ngay hoc lai xe, ng so 7 - t nga ba Dien Chau (th tran Dien Chau) ngc pha tay, qua ca khau Nam Can xuyen sang Lao, tr thanh con ng ay "duyen nghiep" oi vi anh. Nhng lan a xe vt doc cao, cua hiem ac biet la Doc Cho - mot con doc dai, vo cung hiem tr, anh a tch cop c chut "von lieng", e tr thanh ngi lnh lai xe Trng Sn. Ket thuc khoa hoc lai xe, anh c bo sung ve ai oi 20 Tieu oan 781 anh hung thuoc Binh tram 14 Bo T lenh Trng Sn, lam nhiem vu van chuyen tren ng 20 Quyet Thang. "Trng Sn ong nang, Tay ma Ai cha en o nh cha ro mnh". Vi Nguyen ang Giap, anh khong ch la ngi lnh Trng Sn ma con c chien au, tru bam tren ng 20 Quyet Thang - tuyen ng trong yeu, ac liet nhat cua tuyen chi vien Trng Sn. ay la tuyen vt khau noi ong vi Tay Trng Sn. Doc ng 20, tap oan trong iem ATP (cua ch A, ngam Ta Le, eo Phu La Nhch), Km 16 - hang Tam Co, Tra Ang la nhng "toa o la" trong nhieu nam anh pha lien tuc cua ch. Khi e quoc My huy ong ca nen cong nghe quan s hang au the gii vi nhieu loai bom an, kh tai toi tan, van dung nhieu thu oan xao quyet cho cuoc chien ngan chan, huy diet ng Trng Sn, ng Ho Ch Minh, th moi met ng ton tai, moi can hang qua tuyen vao chien trng a phai anh oi biet bao mo hoi, xng mau cua ngi lnh Trng Sn, thanh nien xung phong, dan cong hoa tuyen, ac biet la lc lng lai xe Trng Sn - nhng con ngi c vinh danh la "gan vang, da ngoc". Trong mot lan a hang vt trong iem, xe cua Nguyen ang Giap "dnh" bom toa o B-52, anh b thng, phai vao vien. Sau khi ieu tr lanh vet thng, Nguyen ang Giap tr ve n v, tiep tuc thc hien nhiem vu van chuyen chi vien chien trng. Khi Bo T lenh Trng Sn to chc cac s oan van tai o to, chuan b phuc vu cac chien dch ln, n v anh c bien che thuoc oi hnh S oan o to 471, lam nhiem vu van chuyen tren chien trng Ha Lao, ong Bac Campuchia, vao ti mien ong Nam Bo. "Lch s sang trang, anh vao tran cuoi cung" - trong Tong tien cong mua Xuan nam 1975, Nguyen ang Giap a cung n v c ong S oan 10 Quan oan 3 t chien trng Tay Nguyen than toc, tao bao tien ve tham gia giai phong Sai Gon, ket thuc thang li khang chien chong My, cu nc. 5 nam lai xe tren ng Trng Sn - ng Ho Ch Minh huyen thoai, di ma bom bao an cua ke thu a toi luyen y ch, ban lnh va tay lai, e Nguyen ang Giap xng danh la mot "chien ma Trng Sn". Ket thuc khang chien chong My, trong khi nhieu ong ch ong oi phuc vien, xuat ngu, chuyen nganh, th Nguyen ang Giap lai cung n v nhan nhiem vu quoc te giup ban Lao. Thi gian lam nhiem vu quoc te, n v cua anh a giup ban xay dng nhieu cong trnh giao thong, cong trnh dan dung Xinh Ngan, Him Hp, Mng Phn, ong Hen Anh a c tang thng Huan chng Chien cong, Huan chng txala cua Nha nc Lao. Ket thuc 10 nam lam nhiem vu giup ban, ve nc Nguyen ang Giap c phan cong lam Tram trng Tram khach TO2 cua Binh oan 11. ay la thi iem khi au cua cong cuoc oi mi, ca nc don sc cho cuoc chien chong oi ngheo. La ngi nhanh nhay trc thi cuoc, Nguyen ang Giap sm thay nhng thiet thoi, han che cua nhng ngi lnh bc ra t chien tranh, ang oi mat vi thng trng. Kinh nghiem, von song khong thieu, ac biet la ban lnh a c toi ren qua la an, nhng hoc van, chuyen mon lai qua hong. e khoa lap dan lo hong o, Nguyen ang Giap a lao vao hoc tap. Va cong tac, anh va theo hoc ai hoc Luat he chnh quy; ong thi may mo nghien cu, hoc hoi cung cach lam an, hoc cach kinh doanh, va e lam quen vi thng trng va co them chut thu nhap e trang trai nhng nhu cau toi thieu cua gia nh, tng bc au t, nang cap Tram khach. Mac du ch la nhng net cham pha ban au, nhng mot Nguyen ang Giap nang ong, co t duy kinh te a lot "mat xanh" cua lanh ao ch huy cap tren. Theo o, nam 1996, anh c bo nhiem lam Pho Giam oc X nghiep 37, kiem oi trng oi 18 Cong ty 665 - Binh oan 11. ay thc s la mot bc ngoat ln na trong cuoc i cua anh. T o, nh xe a nap dau, vao so, tay

40

v S PHAT TRIEN CONG ONG

lai Trng Sn - Nguyen ang Giap tha sc dan ga, t chien trng vn ti cong trng, trng thanh nhanh t nhng cong trnh; gop phan quyet nh tao dng thng hieu Cong ty 36 - va tr thanh Anh hung Lao ong thi ky oi mi. i, may ai trng thanh trong choc lat, cung nh anh Nguyen ang Giap a tng quan niem: "Nui cao phai co at boi", hay: "Khong trai nghiem lay g lam chat lieu/Khong kho au sao hieu kiep con ngi?". Them mot lan c tiep xuc vi anh, c nghe anh noi, toi cang ngh ti mot s lien he ben chat, mau tht gia Nguyen ang Giap hom nay vi mot Nguyen ang Giap "toc hoen nang, da man moi gio bien" ngay nao Nghi Trng Nghi Loc. Nh cay xng rong, nh ngon phi lao c gieo m x gio Lao, cat trang, a song khoe, song vng vang, tot ti. Cha het, chan dung ngi Anh hung hom nay con la s phong doi hnh anh "chien ma Trng Sn" mot thi tung hoanh di ma bom bao an cua ke thu, tren ng 20 Quyet Thang. Co the co nhieu yeu to khac na, nhng vi t duy trc giac cua mnh, toi ngh at Nghi Loc - rong hn mot chut la X Nghe vi nui Hong song Lam. Song Ng - Dung Quyet rat hung v, nen th, nhng cung la x s "Sang chan bao dong, chieu ngan nang la"; truyen thong que hng, dong toc, gia nh va nhng nam thang "vao sinh ra t" Trng Sn, la coi nguon hun uc, nuoi dng pham chat, cot cach, y ch, tr lc cua anh. Roi "Trong ngha khinh tai", ngheo bac tien, cua na, nhng giau ngha, giau tnh - net van hoa cua at va ngi X Nghe la ngon gio bien mat lanh, la giot ma gia tra he lam du mat, nuoi dng trong anh tnh yeu thng con ngi, yeu quy cuoc i. Mat khac, trong ngon t mang tnh "bach thoai" cua anh, toi cung thay phang phat mot net g o c cho la tnh cc oan bao ong cua ngi Nghi Loc Mot triet gia xa co noi: Nhng g ton tai la hp ly (tuy nhien co nhng ieu khong hp ly van ton tai). Bi vay, that kho hnh dung c mot Nguyen ang Giap nh the nao, neu nh mot ngay nao o khong thay c ieu ma ngi i cho la "bach thoai"; khong thay cai "goc canh", tham ch la "gai goc" v giam oc, ngi anh ma toi knh trong va ngng mo.n

Mot sac hoa i

Knh tang AHL - ai ta Nguyen ang Giap Co mot sac Hoa am mau i: o, vang, tm, xanh u ca Co mot con ngi Man moi nha song: ngot ngao, cay ang tng qua Co mot Trai tim o nhiet huyet, nang tnh i dang hien Co mot Tam hon Khong ch rieng mnh, song cho ca xung quanh Cuoc i anh a ket thanh Trai ngot Bang me say, bang ngon la hong. La ngi lnh, anh tng xung tran Mac an bom ch rai khap ng. Vi i thng, anh nhuom o tnh yeu Bao gian kho them to tng ban lnh! Cai nang mien Trung, ret cam cam pha Bac Hay ma rng mong at Tay Nguyen au co cong trnh, anh eu co mat Tr tue, tnh yeu anh mang en ni nay. Gia thng trng, gia canh tranh quyet liet Gia bon be tram th lo toan Khong mat c ch Tam va van tron ch Ngha Mang dang i ve ep Doanh nhan. Ngi lnh Cu Ho v dan v nc Khat khao em hanh phuc cho ngi. Anh la the, dau cuoc i kho that! Van nhe long, bi nang nhng yeu thng. Tnh ong oi tham trong mau ao Nc mat, mo hoi hoa vi chuyen i Trong chuyen ke ve hanh trnh BA SAU Co hoa i Nguyen ang Giap ngat hng. Ha Noi, ngay 06/8/2011 ang nh Chan

41

v S PHAT TRIEN CONG ONG

Kinh doanh song hanh cung

cong ty cP au t du Lch sn ha

t thien
C

l quang hoa

Van biet Phi thng bat phu nhng co mot thc te la a so cac doanh nhan a va ang thanh at trong lnh vc kinh doanh, rat t ngi ngay t au chon theo uoi nganh nay. Co le v ngoai nhu cau ve von th kinh doanh luon ban ron, kho khan va ay ap lc chang? Tuy nhien, en mot thi iem nao o trong cuoc i, ho lai en vi no nh mot s tat yeu, nh the nghiep kinh doanh a chon ho. Trng hp cua doanh nhan Nguyen Tien Hi cung khong phai la mot ngoai le.

o tru s at tai ong But - Ngoc Liep Quoc Oai - Ha Noi, lnh vc kinh doanh chnh cua Cong ty CP au t du lch Sn Ha la du lch, van tai hanh khach; khai thac, van chuyen vat lieu xay dng; kinh doanh bat ong san. Theo anh Nguyen Tien Hi - Giam oc kiem Chu tch HQT Cong ty th viec nh hng cho doanh nghiep phat trien theo hng a nganh a nghe la chu y cua Ban lanh ao. at nc ta hien tai ang phat trien tng ngay tng gi, nhu cau cua i song xa hoi ve moi mat v the khong ngng gia tang. au t, m rong san xuat kinh doanh e ap ng nhu cau cua ngi dan se em lai nhieu li nhuan cho doanh nghiep. Do o, tham gia vao nhieu lnh vc, doanh nghiep se cang co c hoi gat hai c nhieu gia tr thang d, nhat la oi vi nhng nganh ang c coi la nong hien nay nh: bat ong san, khai thac vat lieu xay dng, du lch, c thanh lap vao cuoi nam 2008, lanh ao Cong ty Sn Ha hieu rang mot thng hieu mi 42

se gap khong t kho khan tren thng trng, phai chap nhan s canh tranh vi nhng oi thu va co tiem lc kinh te, kinh nghiem va tham nien. Song, oi lai, doanh nghiep van t tin vi chien lc phat trien cua mnh; ong thi, bien thanh li the, chu ong tham gia phuc vu cong ong. o la manh dan au t c s vat chat, trang thiet b hien ai, tien tien, chu trong xay dng uy tn thong qua chat lng dch vu chu ao, tin cay. Di s lanh ao cua doanh nhan Nguyen Tien Hi, tap the can bo cong nhan vien Cong ty a ong tam hiep lc, kien tr, nhan nai trien khai chien lc kinh doanh trong thc te vi khong t th thach. Nh con kien tha lau ay to, cong sc cua moi ngi dan dan c en ap. Khach hang tm en giao thng vi n v ngay mot ong. Cong ty Sn Ha tnh en nay mi hoat ong c hn 2 nam nhng ket qua kinh doanh rat kha quan, nam sau luon cao hn nam trc. Li nhuan c doanh nghiep trch ra e tai au

v S PHAT TRIEN CONG ONG

ong Bun-pon But-ta-na-vong Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho ong Nguyen Tien Hi G Cong ty CP au t Du lch Sn Ha.

t, va ngi lao ong khong ch c am bao cong an viec lam on nh, ma thu nhap cung c cai thien ang ke qua moi nam. Trc thanh qua at c cua Cong ty, mng nhat, hanh phuc nhat co le chnh la Giam oc Nguyen Tien Hi. Nh a noi tren, anh cung la mot doanh nhan khong chon nghiep kinh doanh ngay t au. Tng la mot quan nhan, sau khi ra quan, anh chuyen ve cong tac tai Cong ty xay dng Hoa Bnh. Nam 1995, anh tr thanh cong chc cua Bo Nong nghiep va phat trien nong thon. Nhng roi duyen kinh doanh tm en vi anh. Nam 2008, anh quyet nh ng ra thanh lap Cong ty CP au t du lch Sn Ha, t mnh lam chu, t mnh thc hien nhng d nh, ke hoach do mnh phac thao, xay dng nen va t mnh chu trach nhiem. Va khi doanh nghiep i vao hoat ong on nh, niem tin trong anh c cung co. Anh tin vao la chon cua mnh, tin vao nang lc cung nh nhng quyet nh trc moi phng an au t san xuat kinh doanh. Anh tam s, tham gia lnh vc kinh doanh, ng nhien ngoai s mong muon giau co, thanh at cho ban than, gia nh, anh con co ieu kien thc hien mot mong muon khac ma anh luon au au trong long.

Mong muon anh tam niem thc hien sau cong viec kinh doanh la tham gia cac hoat ong nhan ao, t thien xa hoi e giup nhng hoan canh bat hanh trong xa hoi. Anh chia se nhng ong gop cua ca nhan anh va cua Cong ty Sn Ha trong thi gian qua cho cac to chc, cac quy t thien a phng va trung ng nh: chat oc da cam, tre em tan tat, khiem th, xay nha tnh ngha, tham hoi gia nh chnh sach, quy tre em ngheo vt kho, con khiem ton nhng o la tam long ma anh thc s muon san se, ong gop cho cong ong. Anh khang nh se tiep tuc thng xuyen ong hanh vi cac quy nhan ao t thien va coi o nh la mot trach nhiem phai thc hien thng nien cua Cong ty Sn Ha trong qua trnh phat trien lau dai va ben vng. T suy ngh va hanh ong thiet thc ay y ngha tren cua doanh nhan Nguyen Tien Hi, mi hieu v sao Cong ty Sn Ha va anh mi tham gia hoat ong san xuat kinh doanh cha ay 3 nam nhng a vinh d tr thanh mot trong so t cac doanh nhan c trao Cup vang Doanh nhan Tam - Tai dp cuoi thang 6/2011 va qua tren at nc Lao. Thiet ngh, nhng ca nhan nh anh can c vinh danh kp thi hn bao gi het.n 43

v S PHAT TRIEN CONG ONG

VIEN NGOAI KHOA LASER

ng dung khoa hoc

phuc vu cuoc song

hanh lap nam 2008 vi lnh vc hoat ong khoa hoc va cong nghe trai rong t nghien cu c ban chuyen nganh cho en trien khai ng dung, ao tao, chuyen giao cong nghe, chan oan va ieu tr. Ngoai tru s 109A Pasteur, quan I, TPHCM, n v con co c s kham va thc hien cac ky thuat ieu tr hien ai, ac biet la cac ky thuat can thiep t xam lan bang laser phuc vu benh nhan nh: u mau phang, ton thng sac to bam sinh va mac phai, thieu mau c tim,... ac biet, trong thi gian qua, cac can bo cua n v a ap dung thanh cong ky thuat laser e ieu tr thoat v a em cot song khong qua phau thuat. Theo PGS. TS Tran Cong Duyet, giam ap a em cot song bang laser qua da (goi la PLDD) la mot phng phap can thiep toi thieu c thc hien au tien tai Ao vao nam 1986. Va hien nay Vien Ngoai khoa Laser la ni thc hien au tien ky thuat nay Viet Nam. u the noi bat cua phng phap PLDD so vi mo h la: thc hien di gay te, hau phau nhe nhang; benh nhan ngoai tru, khong phai lu vien; khong tao seo, khong gay s dnh than kinh; khong lam mat vng cot song; thi gian han che van ong ngan; c the lap lai va khong can tr phau thuat h (neu can); co the thc hien mot luc nhieu tang, nhieu v tr cach xa nhau; o an toan cao; co the thc hien cho cac benh nhan co tnh trang tim mach, gan, than, tieu ng va tnh trang sc khoe chung kem ma mo h co the gay tr ngai hoac khong cho phep thc hien c. Tuy nhien, cai kho cua ky thuat PLDD la phau thuat vien khong quan sat trc tiep c cac hieu ng tng

l mong hue

PGS. TS. BS. Vien trng Tran Cong Duyet Chu tch Hoi Laser y hoc va Laser ngoai khoa Ho Ch Minh

Vien Ngoai khoa Laser (viet tat la Ilas) do PGS, TS, Tran Cong Duyet lam Vien trng la ni tap trung cac nha khoa hoc va chuyen gia cac chuyen nganh khac nhau nhng cung ch hng xay dng mot vien khoa hoc va cong nghe kieu mau at ang cap quoc te. Hien tai, Vien la mot trong nhng n v au tien Viet Nam ng dung ky thuat laser vao ieu tr benh tat, phuc vu nhu cau cham soc sc khoe cua cong ong.

44

v S PHAT TRIEN CONG ONG

ong Nam V Nha Ket - Bo trng Bo Cong thng Lao (ben phai) va ong Ta Minh Chau - ai s ac menh toan quyen Nc CHXHCN Viet Nam tai Lao (ben trai) trao giai thng Thng hieu noi tieng ASEAN cho TS. Ha Viet Hien - Pho vien trng Vien ngoai khoa Laser.

tac laser-mo. Hieu ng nay ch co the phan oan mot cach gian tiep qua tnh trang thoai hoa, mat nc cua a em, cac dau hieu thoai hoa hi, thoat dch, than hoa trong qua trnh thc hien ky thuat. V vay, viec chon cac thong so bc xa toi u ong vai tro quyet nh thanh cong. Ma e chon c thong so toi u can co hieu biet sau sac ve hieu ng tng tac cua bc xa laser vi mo hnh sinh hoc va kinh nghiem. Ong Duyet khang nh: Co le ay cung la nguyen nhan khien mot so trung tam khac th nghiem va bo cuoc, ch Ilas la a kien tr thc hien nghien cu, ieu tr cho cac benh nhan va gat hai thanh cong vi s ho tr cua Hoi Laser Y hoc va Ngoai khoa Chau A - Thai Bnh Dng, TS Masachi Mamuro (Nhat Ban). Ben canh thanh cong t phng phap ieu tr PLDD cua lnh vc laser ngoai khoa, giup hang nghn trng hp benh nhan trong nc va nc ngoai khoi benh, tien hanh chuyen giao laser y hoc cho hang tram hoc vien la can bo y te tren toan quoc, Vien a va ang tiep tuc trien khai cac hng nghien cu chnh vi cac lnh vc: vat ly y sinh, laser y hoc, laser ngoai khoa, y hoc the thao, phuc hoi chc nang, quan tr au, chong lao hoa, Vien a co nhieu cong trnh khoa hoc c cong bo va a xuat ban nhieu an pham khoa hoc c gii chuyen mon anh gia cao nh: PLDD ieu tr thoat v a em bang laser, C s Vat ly sinh hoc, Phan huy quang nhiet chon loc trong

ngoai khoa tham my, Cac tac nhan vat ly thng dung trong vat ly tr lieu,Va, mot trong nhng nhiem vu trong tam cua Vien la tham gia ao tao ai hoc va tren ai hoc cho cac hoc vien cac trng ai hoc trong nc. Nam 2010, Vien a hng dan hai luan van thac sy he Cao hoc vat ly cua trng ai hoc Can Th vi cac e tai: Giai bai toan tm bc song laser toi u e ieu tr vet vang o bang hieu ng phan huy quang nhiet chon loc va Cac hieu ng c nhiet xay ra melanosome khi ieu tr vet cafe sa bang hieu ng phan huy quang nhiet hoc. Mot niem t hao khong the khong nhac ti cua n v la Vien trng Tran Cong Duyet con c ong nghiep tn nhiem bau gi chc Chu tch Hoi Laser y hoc va Laser Ngoai khoa TPHCM. ieu nay the hien trnh o chuyen mon cao cua Vien trng. Hay noi cach khac ong la chuyen gia au nganh cua lnh vc laser. La mot vien nghien cu hoat ong vi phng cham: Hoc hoi e phat trien, hoan toan hieu c v sao Vien Ngoai khoa Laser lai co c thanh cong ca trong lnh vc nghien cu lan lnh vc dch vu y te. Cup vang V s phat trien cong ong 2010 va giai thng Thng hieu noi tieng Asean 2011 thc s khong ch ghi nhan no lc cua oi ngu can bo ang cong tac tai Vien, ma con la s tri an cua cong ong oi vi nhng cong hien hu ch phuc vu cho i song, xa hoi cua Vien.n 45

v S PHAT TRIEN CONG ONG

CONG TY TNHH XNK THU CONG MY NGHE ONG THANH

ng vng phat trien

l tran thu hien

Trong suot gan 40 nam qua, vi s no lc ben b va khong ngng vn len cua cac the he can bo nhan vien, a giup cho hoat ong kinh doanh cua Cong ty TNHH Thu cong my nghe ong Thanh co nhng bc phat trien vt bac.

ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho Ba Nguyen Th T - G Cong ty TNHH XNK Thu cong My nghe ong Thanh.

c hnh thanh t nam 1975, ban au ch la mot to nganh nghe cua HTX Nong nghiep ong Thanh vi 120 lao ong, sau 17 nam cung vi long say me yeu nghe va s ong long cua tap the lao ong, HTX chuyen ten thanh X nghiep San xuat gia cong theu ren xuat khau ong Thanh va hien nay la Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh. Song song vi viec nang cao chat lng, ban lanh ao Cong ty luon luon tm kiem th trng cho san pham cua mnh. Sau bao vat va, no lc tm kiem th trng, san pham cua Cong ty a co 46

hng i rieng va c th trng anh gia hang chat lng cao. e tru vng tren th trng, Cong ty a khong ngng au t va m rong san xuat. T cho ch co mot c s san xuat nho vi vai tram cong nhan trong nhng nam au hoat ong, en nay Cong ty a co khu nha xng khang trang vi gan 1.500 can bo cong nhan vien. ac biet, Cong ty con au t them nha may may cong nghiep xuat khau vi 15 day chuyen san xuat. Vi viec trang b va lap at thiet b at tieu chuan san xuat cong nghiep hien ai, cac loai may moc, thiet b day

v S PHAT TRIEN CONG ONG

Hon thieng ai Viet bc tranh theu tay dai 33,3m, oat ky luc quoc gia 2010 ve bc tranh dai nhat Viet Nam (Ninh Bnh)

chuyen san xuat ong bo va co tnh t ong hoa cao cung oi ngu can bo, cong nhan vien co trnh o chuyen mon, ky thuat tay nghe cao, hang nam Cong ty a san xuat va cho ra i san lng mat hang ln ap ng hang loat cac n at hang vi chung loai san pham a dang. Chnh v vay, Cong ty lien tuc ky c nhieu hp ong vi n hang ln, lng khach hang on nh va lau dai mang lai nguon doanh thu ln. ac biet, vi viec xay dng khung gia hp ly, thc hien hp ong nhanh va giao ung hen, san pham cua Cong ty ngay cang on nhan c s tin dung cua nhieu oi tng khach hang tren khap the gii. Hien nay, san pham cua Cong ty a c xuat khau sang nhieu nc nh My, c, Phap, Han Quoc, Nga, Tay Ban Nha, Singapor va cac nc khoi th trng chung Chau Au ... Trong giai oan oi mi sau nam 1991, Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh a phai oi mat vi nhieu thach thc, nhng vi truyen thong dam ngh dam lam, biet ket hp gia san xuat va xuat khau, quang ba thng hieu, ong Thanh a tng bc vt qua kho khan, a kim ngach XNK len moi nam khoang 30 trieu USD. Ghi nhan nhng thanh tch cua Cong ty sau hn 30 nam xay dng va trng thanh, nam 2006, Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh a c Nha nc trao tang Huan chng Lao ong hang Ba. Ngoai phan thng cao quy o, cong ty con c tang nhieu bang khen, c thi ua cua Chu tch nc trao tang. Vi be day kinh nghiem tren thng trng, c s vat chat ln, nang ong t chu trong kinh doanh, dan chu va minh bach ve quan tr, nen

Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh a dan i vao on nh va at nhng ket qua rat kha quan. Nam 2010, Cong ty TNHH XNK Thu cong my nghe ong Thanh at kim ngach XNK khoang 10 trieu USD, doanh thu 60 ty ong, nop ngan sach gan 2 ty ong, thu nhap bnh quan cua ngi lao ong at 2,5 trieu ong/ ngi/thang. Thc hien chu trng cua ang va Nha nc ve viec tang cng th trng noi a va ngi Viet Nam u tien dung hang Viet Nam, Cong ty a a sieu th ong Thanh vao hoat ong vi hang chuc nghn mat hang nhu yeu pham e phuc vu nhu cau mua sam cua nhan dan. Ngoai ra, t nam 2005 en nay, chuyen sang hoat ong theo mo hnh cong ty TNHH, Cong ty ngay mot t chu hn trong san xuat kinh doanh. Cong ty a chu ong ket hp kinh doanh xuat nhap khau vi kinh doanh van tai va xay dng nha hang an uong, vui chi giai tr, tao them nganh nghe mi, tao them viec lam cho ngi lao ong, tang doanh thu va li nhuan cho Cong ty. N Giam oc Cong ty Nguyen Th T khang nh, bc sang nam 2012, Cong ty tiep tuc phat huy the manh a xay dng c nhieu nam qua va tao lap uy tn cho thng hieu san pham cua Cong ty la tao ra nhng san pham chat lng va dch vu hoan hao. ong thi, quyet tam khai thac toi a cac nguon lc ve con ngi va c s vat chat, nham tang trng li nhuan mot cach ben vng, nang cao i song tinh than va vat chat cua ngi lao ong, khang nh v the thu cong my nghe ong Thanh tren th trng trong va ngoai nc.n 47

v S PHAT TRIEN CONG ONG

CONG TY TNHH PHUC HA

saN pham ChAT LNG CAO

l thu tran

Canh tranh bang

ong Nam V Nha Ket Bo trng Bo Cong thng Lao (ben phai) va ong Ta Minh Chau ai s ac menh toan quyen Nc CHXHCN Viet Nam tai Lao (ben trai) trao giai thng Thng hieu noi tieng ASEAN cho ong Nguyen Van Phuc - TG Cong ty TNHH Phuc Ha.

Phat trien t nen tang la mot ca hang vat t nganh nc c thanh lap vao nam 1993, Cong ty TNHH Phuc Ha (ra i nam 1998) hien a vng vang trong lnh vc san xuat kinh doanh ong, phu kien vat t nganh nc vi tren 500 ai ly tren toan quoc.

on ieu le 5,5 ty ong, doanh thu nam 2009 at 278 ty ong, nam 2010 at 320 ty ong a co the khai quat c phan nao tnh hnh hoat ong san xuat kinh doanh cua Cong ty Phuc Ha di s lanh ao cua Tong Giam oc Nguyen Van Phuc. Tren thc te, sau khi thanh lap Cong ty Phuc Ha cha bat tay vao san xuat kinh doanh ngay ma van chu yeu lam thng mai ve vat t nganh nc. en nam 2006, trc nhu cau phat trien cua th trng, cung vi o la s ln manh ve kinh te, doanh nghiep a quyet nh au t san xuat nha xng, day chuyen cong nghe hien ai e san xuat ong nha PPr thng

48

v S PHAT TRIEN CONG ONG

hieu Dekko 25 theo tieu chuan DIN 8077-8078. Sau o 2 nam, doanh nghiep tiep tuc au t day chuyen san xuat ong nha HDPE thng hieu Dekko theo tieu chuan DIN 8074-8074. ay la nhng san pham ong va phu kien dung e dan nc nong, lanh, dau, kh, cac dung dch thc pham, ti tieu cay trong; vi cac ac tnh: chu c nhiet o cao, khong b an mon, khong gay oc hai, moi noi ben vng, khong gay ro r, chu c lc co gian, tuoi tho tren 50 nam. Hien tai, n v va la nha san xuat cac san pham noi tren, va la nha phan phoi vat t nganh nc cua Thai Lan, ai Loan, Trung Quoc, Han Quoc, Th trng vat t nganh nc hien rat a dang va phong phu, ac biet phai chu s canh tranh khoc liet cua cac thng hieu nhap ngoai. Chnh v vay, e khong b lan at bi cac thng hieu ln va noi tieng, la nha san xuat - Phuc Ha luon chu trong cong tac xay dng thng hieu thong qua nhng san pham chat lng. Theo ong Phuc, san pham mang thng hieu Dekko c san xuat tren day chuyen cong nghe hien ai theo tieu chuan c, co chat lng cao, ben, mau ma ep, gia ca thap hn nhieu so vi hang nhap. Do o, n v a t tin khi a ra cau slogan Nha hong - Ong cha hong khang nh chac chan ve o ben va chat lng vt troi cua mot san pham mang thng hieu Viet. e chinh phuc khach hang, ngoai viec duy tr chat lng on nh theo he thong quan ly chat lng ISO 9001:2008; to chc gii thieu san pham en tan ngi tieu dung, t van, phuc vu kp thi, ho tr ky thuat thi cong, lap at va cam ket bao hanh trong vong 10 nam; doanh nghiep con tien hanh ang ky bao ho thng hieu oc quyen tai Cuc S hu tr tue Viet Nam, han che tnh trang hang gia, hang nhai va lam ton hai kinh te cua doanh nghiep, va bao ve quyen li cho khach hang. Nh vay, ch sau mot thi gian ngan xuat hien tren th trng, san pham cua Phuc Ha a c ngi tieu dung on nhan, co mat khap moi mien at nc qua cac cong trnh, nh: mien Bac: toa thap oi song a, khu nha cao cap The Manor; Hue: Trung tam thng mai Trng Tien, resort Olalani, resort Nam Hai; mien Nam: plaza san bay Tan Sn Nhat, benh vien Ch Ray, nha may World Cat, Hn na, san pham a c xuat khau sang Lao, Thai Lan, Campuchia, Khong dng lai viec xuat khau san pham n thuan, Phuc Ha con thiet lap moi quan he hp tac kinh doanh vi mot so n v nc ban nh: tai Lao la Cong ty Xaignavong, tai Campuchia la Cong ty Minh Trang va tai Thai Lan la Cong ty United PPR System limited Partneship. Cung theo ong Phuc, s d doanh nghiep chon Dekko la bi chung c san xuat t nguyen lieu nguyen sinh HDPE nhap khau 100%. Ben canh o, day chuyen san xuat hien ai, khep kn: t nguyen lieu nha nguyen sinh, lam nong chay roi cho chay qua may ep un ra san pham, san pham hong c tai che lai, khong co chat thai nen khong gay hai vi moi trng xung quanh, ong thi am bao moi trng lam viec, gi gn sc khoe cho ngi lao ong. ong nhat vi t tng kinh doanh nay, ngoai thu nhap bnh quan at tren 4 trieu ong/ngi/thang, Cong ty Phuc Ha la doanh nghiep luon thc hien ay u cac phuc li danh cho ngi lao ong nh: mua 100% bao hiem y te, bao hiem xa hoi, bao hiem that nghiep, xay dng che o tr cap - ho tr kho khan, duy tr cong tac khen thng vao cac dp le tet, nham mang lai tinh than thoai mai cho can bo cong nhan vien, giup ho yen tam, tap trung tr tue va sc lc lam tot cong viec c giao. Vi xa hoi, hang nam n v tham gia ong gop, ho tr ong bao lu lut mien Trung, ho tr tre em co hoan canh kho khan, ngi gia neo n, vi tong chi ph nhieu trieu ong. Thanh tch kinh doanh tot nh san pham chat lng cao, thai o phuc vu khach hang chu ao va tinh than tham gia cac hoat ong xa hoi tch cc cua Cong ty Phuc Ha a giup doanh nghiep at nhieu giai thng chat lng, dch vu va thng hieu nh: HCV trien lam Quoc te vat lieu xay dng va noi that 2006, Cup vang Thng hieu nganh xay dng Viet Nam (5 nam), HCV trien lam Viet Build (5 nam), Thng hieu Viet (3 nam), Hang Viet Nam chat lng cao 2010, Thng hieu noi tieng Asean 2011, Hng ti tng lai, nh doanh nhan Nguyen Van Phuc chia se: V san pham mang thng hieu Dekko a c nh v trong tam tr ngi tieu dung nen trong thi gian ti, Cong ty Phuc Ha se tiep tuc phat huy li the, phuc vu phan ln cac cong trnh xay dng trong nc, tham gia vao chng trnh nc sach phuc vu ba con cac tnh mien nui theo D an 135 va D an Xoa oi giam ngheo cua Chnh phu,n

49

dOANH NHAN TAM - TAI

ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho Ba Vo Th Thuyet - Giam oc chi nhanh Amkey Nam Trung Bo.

GIAM OC CHI NHANH AMKEY NAM TRUNG BO VO TH THUYET

T hao mang sc khoe va tai phu en cho moi ngi

l thanh thuan
Gap ngi phu n tuoi ngu tuan co khuon mat phuc hau, oi mat rang ngi va nu ci ti tan Vo Th Thuyet G ai ly phan phoi san pham oc quyen Amkey tai Quang Bnh va cac tnh Nam Trung Bo - khong ai co the ngh rang e co c thanh cong nh ngay hom nay, ch a phai no lc rat ln e vt qua cuoc song ngheo kho, vat va trien mien va tham ch ca benh tat. Vi mong muon chia se bt nhng noi au kho do benh tat mang en cho con ngi ma ch a quyet nh gia nhap gia nh Amkey va tr thanh ai ly phan phoi san pham oc quyen cua tap oan Amkey Hoa Ky tai Quang Bnh va vn rong ra khap cac tnh Nam Trung Bo.
o Th Thuyet sinh ra va ln len tren que hng ong Hi (Quang Bnh) - manh at mien Trung ay nang va gio cat. Tuoi th lam lu ben dong song Nhat Le a toi luyen nen trong ch ban tnh chu thng chu kho. Ln len, ch c ngh rang i lay chong se nng ta c tam than, nhng nao ng ganh cc ma o len non, cong lng ma chay cc con uoi theo. Ch gap va lay ngi chong mo coi ca cha lan me. Hai v chong ch co oc mot tam chieu nho lam ging hanh phuc. Cuoc song vo cung kho khan. Nhng nh s can man, tao tan cua hai v chong, gia nh xay c mot can nha khang trang, nuoi hai con khon ln, trng thanh va thi au vao ai hoc. Nhng niem hanh phuc ay chang keo dai c bao lau th bat hanh lai ap en vi gia nh ch. Ch th b mac cung luc mot so benh nh u x co t cung, thoai hoa ot song

50

dOANH NHAN TAM - TAI

co va ot song lng, than kinh tim, gan nhiem m, tr ngoai; Chong th mac benh u nao. ng gia s song va cai chet, nhieu luc ch a nh buong tay, pho mac cuoc i. Trong mot lan tnh c gap lai ngi ban, nghe li khuyen cua ban, a cho ch ngh lc quyet tm cho mnh mot c hoi song. Sau khi phau thuat cat bo khoi u, ch a ket hp dung cac san pham Amkey. S kien tr ay cua ch a mang lai ket qua tot ep. Sau hn mot nam ieu tr, ch a khoe manh, cac benh tat tan bien. Ch a co sc khoe e lam viec tot hn. Sau thi gian dai ieu tr ket hp vi viec dung cac san pham cua Amkey, chong ch cung a khoe manh tr lai. T o ch Thuyet hoan toan tin tng vao dong san pham bo dng cua tap oan Quoc te Amkey. Nam 2009, ch quyet nh gia nhap mang li phan phoi san pham nay vi mong muon chia se niem hanh phuc o vi ban be, ngi than cua mnh trong tnh Quang Bnh va tren moi mien at nc. Vi suy ngh Trong kinh doanh, luon chu trong cai tam, cai c nen muc tieu ma ch hng ti trong kinh doanh la em san pham cham soc sc khoe tot nhat en cho con ngi tren chnh que hng mnh. V vay ngay t ban au, Cong ty cua ch a thc hien tot phng cham: Quan tam sinh menh, Theo uoi sc khoe, Tieu thu phat at, Tao dng thanh cong. Nh o, ke t khi gia nhap tap oan Amkey, ch Thuyet a tch cc tham gia phat trien mang li cua mnh va lien tuc phat trien ca ve doanh thu lan quy mo hoi vien len en hang nghn ngi. Sau 2 nam phan au, c s cua ch Vo Th Thuyet a chnh thc tr thanh ai ly phan phoi san pham oc quyen Amkey tai tnh Quang Bnh va cac tnh Nam Trung Bo. Vi cng v Tong giam oc ieu hanh chi nhanh, ch Thuyet a xay dng n v cua mnh tren nen tang van hoa kinh doanh nang ong. Ch tam s: Tr thanh ai ly Amkey Nam Trung Bo la niem hanh phuc ln nhat cua i toi, vi nhiem vu mi nay, toi co rat nhieu ngi ban khap moi mien at nc. Toi cung cam thay t hao v a gop phan mang sc khoe va tai phu en cho moi ngi. Theo ch, tai phu khong ch la giau co ve kinh te, ma quan trong hn con la s can bang gia sc khoe the chat, tien tai, t do ve thi gian va tinh than. Chi nhanh Amkey Nam Trung Bo cua ch Thuyet a tao cong an viec lam cho hang nghn ngi vi nhieu hoan canh khac nhau nh: sinh vien ra trng cha co viec lam, cong nhan that nghiep, ngi gia, can bo vien chc mi ngh hu. co nguon thu nhap them, lam giam bt phan nao ganh nang viec lam trong xa hoi hien nay. Cac hoi vien c ch tao ieu kien lam viec tot nhat, co the lam viec moi luc moi ni ma khong b bo buoc ve thi gian. Ch cung luon khuyen khch hoi vien kp thi bang nhng che o khen thng thch ang. Quyen li kinh doanh va cac phuc li xa hoi cua hoi vien cung c am bao. Chnh v

Ba Vo Th Thuyet (th 3 t trai sang) trong buoi gap mat chi nhanh

the, tuy so lng hoi vien hien nay a len ti hang ngan ngi nhng van khong ngng gia tang. Tat ca hoi vien eu co c cong viec thu nhap cao va on nh. Chi nhanh Amkey Nam Trung Bo do ch Thuyet ieu hanh cung luon chap hanh chnh sach phap luat, nop thue ay u vao ngan sach nha nc va thc hien tch cc cac ngha vu xa hoi oi vi cong ong, thng xuyen tham gia cong tac t thien. Ngoai cong viec kinh doanh ch Thuyet con la mot can bo c s gioi va c Hoi Lien hiep phu n thanh pho ong Hi (tnh Quang Bnh) trao tang bang khen trong 10 nam lien tuc. Nhng hoat ong thiet thc o a giup ch Vo Th Thuyet vinh d c trao tang danh hieu " Doanh nhan tam tai" nam 2011. n

51

dOANH NHAN TAM - TAI

CONG TY CP THONG TIN VA THAM NH GIA MIEN NAM:

Tn Tm

phc v khch hng

l t an
Nam 1999, Trung tam Thong tin va Kiem nh gia mien Nam thuoc Ban Vat gia Chnh phu ra i, ap ng nhu cau thc te cua xa hoi trong nen kinh te th trng, m ca va hoi nhap vi nen kinh te the gii. en nam 2008, e phu hp vi xu the phat trien chung, doanh nghiep c oi ten thanh Cong ty CP Thong tin va Tham nh gia mien Nam (viet tat la SIVC).
ach ay hn 10 nam, khi mi thanh lap ch co 3 phong chc nang th en nay, Cong ty a hoan chnh c cau to chc bo may gom 11 phong ban, 34 chi nhanh, 5 van phong ai dien, the hien s hoat ong on nh, ln manh khong ngng ca ve so lng va chat lng. Ong Nguyen Van Tho - Chu tch HQT kiem Tong Giam oc SIVC - ngi va c trao Cup vang Doanh nhan Tam - Tai nam 2011, cho biet: Hien tai n v a hoan thien quy trnh tham nh gia nhanh chong va hieu qua. Ben canh o, xay dng thanh cong mau Chng th, Bao cao ket qua tham nh gia va ep ve hnh thc, va chat che, ay u noi dung, ap ng rong rai oi tng khach hang (to chc kinh te, chnh tr, xa hoi, ca nhan trong nc va doanh nghiep co von au t nc ngoai) e phuc vu cho cac muc ch the chap vay von, hach toan ke toan, mua sam tai san, thanh lap, giai the, gop von doanh nghiep, co phan hoa doanh nghiep, vi loai tai san tham nh ngay cang a dang, phong phu hn nh: bat ong san, ong san, tai san, gia tr quyen khai thac, thng hieu, S trng thanh va chuyen nghiep cua doanh nghiep va gop phan cung co, khang nh thng hieu, va mang lai hieu qua kinh te cao. Vi nguon von ieu le tren 6,1 ty ong, doanh thu cua n v nam 2009 la 42 ty 52

ong, nam 2010 la 45 ty ong. Tuy nhien, e co c ket qua kinh doanh kha quan, trong nhng nam qua, lanh ao Cong ty a xay dng va trien khai nhieu chien lc phat trien ung an, trong o co chien lc xay dng lc lng va ao tao con ngi. Vi phng cham au t cho con ngi la au t ben vng, SIVC luon chu trong cong tac tuyen chon, ao tao e xay dng mot oi ngu chuyen vien tham nh gia va hong va chuyen, vng nghiep vu chuyen mon, co pham chat ao c nghe nghiep, yeu nghe va tan tu vi nghe. Lc lng chuyen vien tham nh gia cua n v luon c ao tao mot cach bai ban, theo mot quy trnh khoa hoc vi nhng c s ly luan vng chac va c s thc te phu hp. Ong Nguyen Van Tho khang nh: Chnh oi ngu tham nh vien, chuyen gia co nang lc chuyen mon, co tinh than oan ket va thai o tan tam phuc vu cung moi trng lam viec at he thong quan ly theo tieu chuan chat lng ISO 9001:2000 a tao nen cha khoa i ti thanh cong cua Cong ty. Nhat la trong hoat ong chu ao t van va tham nh gia, doanh nghiep a at c s phat trien vt bac, ung nh phng cham hanh ong Uy tn - Chat lng Hieu qua. Chnh v vay, trai qua thi gian, a ban hoat ong cua doanh nghiep khong ch c

dOANH NHAN TAM - TAI

ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) trao cup vang Doanh nhan tam tai cho Ts. Nguyen Van Tho - CTHQT, TG Cong ty CP Thong tin va Tham nh gia Mien Nam.

thiet lap tat ca cac tnh pha Nam, ma a vn ra mot so tnh pha Bac nh: Ha Noi, Nghe An, Quang Ninh, Bac Giang, Chng to, sc anh hng va uy tn cua SIVC oi vi hoat ong tham nh gia c anh gia cao, cung nh no lc lam viec khong met moi cua SIVC suot bao nhieu nam qua. c biet, nhiem vu luc thanh lap cua Cong ty chu yeu la phuc vu cho cong tac quan ly gia cua Nha nc; song, nh s nang ong, nhanh nhay, oi ngu chuyen vien cua n v a chu ong tiep can nhieu oi tng khach hang, gii thieu, quang ba e ho thay c vai tro cua tham nh gia trong cac nghiep vu tai san lien quan en hoat ong san xuat kinh doanh. ieu nay c the hien rat ro qua khoi lng tai san khong lo tr gia 41.000 ty ong ma n v a tien hanh tham nh gia trong nam 2008, cao hn gap nhieu lan so vi nam 2000 ch co khoang 1.000 ty ong. e cao yeu to con ngi nen ngoai van e ao tao nham nang cao hieu suat cong viec, Cong ty con ac biet chu trong en i song vat chat, tinh than cua can bo cong nhan vien va coi o la mot trong nhng nhiem vu trong tam. Cac phuc li cho ngi lao ong nh bao hiem y te, bao hiem xa hoi, bao hiem that nghiep, eu c doanh nghiep thc hien ay u sau khi ky ket hp ong lao ong. Rieng van e tien lng, trc khi co phan hoa moi nam eu tang, tao ong lc cho can bo nhan vien gan bo lau dai vi n v; sau khi co phan, che o khoan lng tren doanh thu

a c thc hien, tren c s o gan ket quyen li cua ngi lao ong vi doanh nghiep. Nam 2011, thu nhap bnh quan tai SIVC la 4,5 trieu ong/ngi/thang. oi vi cong tac xa hoi, chang ng hn 10 nam hnh thanh va phat trien a ghi dau an cua Cong ty song hanh vi cong ong thong qua 27 can nha tnh ngha, nha oan ket cac tnh: Bnh Thuan, Soc Trang, Ben Tre, Bac Lieu, Long An, Can Th, vi tong tr gia tren 500 trieu ong. Va trong thi gian ti, truyen thong tot ep nay se c Cong ty phat trien bang viec thanh lap quy cong tac xa hoi da tren s ong gop tnh nguyen cua toan the can bo nhan vien 01 ngay cong lao ong trong 01 thang. La n v au tien khai pha manh at tham nh gia cua Viet Nam, SIVC a lam c va lam tot nhiem vu cua mnh vi nhng thanh tu ang t hao. Cong ty a nhan c nhng phan thng: Huan chng lao ong hang II, 02 Huan chng Lao ong hang III, Bang khen, C thi ua cua Thu tng Chnh phu, Trng ban Ban Vat gia Chnh phu, UBND TPHCM, Bo Tai chnh va giai thng Thng hieu noi tieng Asean. Hng ti tng lai, doanh nghiep se tiep tuc phan au phat huy nhng u iem, ong thi co gang khac phuc nhng han che con ton tai e hoan thanh xuat sac nhiem vu cua c quan chu quan giao cho; ong thi, khang nh vai tro, v the au an cua mnh trong nen kinh te vi nhng bc tien vng chac.n 53

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

Khang nh mot

T
T

HIE U NG H

l tran thu

Ra i vao nam 1988, sau hn 20 nam, Cong ty CP May xuat khau Long An a tr thanh mot trong nhng doanh nghiep hang au trong nganh det may Viet Nam vi 1.600 can bo cong nhan vien, doanh thu nam 2010 at hn 100 ty ong.

ien than la X nghiep Giay da xuat khau Long An, mat hang gia cong chnh la may mu giay xuat khau cho Lien Xo cu. Nhng ch mot nam sau khi hoat ong, th trng Lien Xo sup o, x nghiep cung khong tranh khoi tnh trang lao ao. ng trc nguy c pha san, x nghiep a gap rut chuyen hng san xuat t may mu giay sang may gia cong cac mat hang may mac xuat khau. Mac du, tnh hnh kinh te het sc kho khan nhng tap the lanh ao trong X nghiep van ong long quyet tam vay von e trang b lai toan bo may moc thiet b, ao tao lai tay nghe cho cong nhan. Vi tinh than oan ket va s nhay ben trong cong viec, x nghiep Giay da xuat khau Long An a nhanh chong on nh san xuat va tao viec lam thng xuyen cho hn 400 lao ong va oi ten thanh X nghiep May xuat khau Long An. Thc hien chu trng co phan hoa doanh nghiep Nha nc, Cong ty a t nguyen xin co

phan hoa e can bo va nhan vien co tinh than trach nhiem hn trong san xuat, t Cong ty May xuat khau Long An chuyen oi thanh Cong ty CP May xuat khau Long An. T khi chuyen sang co phan hoa, cong ty a khong ngng oi mi cong tac quan tr doanh nghiep e nang cao nang lc san xuat u sc canh tranh tren thng trng. ong thi a cac thiet b cong nghe tien tien co nang suat cao vao san xuat thay the dan cac thiet b a cu lac hau e tang nang suat, tang chat lng san pham. Nam 2010, Cong ty a thay the mi gan 100% thiet b, cai tao lai toan bo nha xng san xuat. Ben canh viec oi mi cong nghe, Cong ty con chu trong xay dng chien lc phat trien, nam bat nhu cau th trng, a dang hoa san pham ong thi tm kiem th trng chnh cho mnh. Vi chien lc kinh doanh khong chay theo li ch nhat thi ma phai luon am bao ch tn oi vi khach hang. Chnh v vay, san lng nam 2009

54

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

Ba Nguyen Th Phng Quang CTHQT, G Cong ty CP May Xuat khau Long An vinh d nhan cup vang Doanh nhan Tam Tai t ong Nguyen c Kien - Pho chu tch Quoc hoi nc Cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (trai) va ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (Phai)

at 6,4 trieu san pham va en nam 2010 san lng a tang len 9 trieu san pham. Doanh thu at hn 100 ty ong, nop ngan sach 4,2 ty ong. D kien nam nay, Cong ty se at doanh thu 105 ty ong, nop ngan sach 4,3 ty ong. S no lc cua toan bo tap the can bo cong nhan vien trong Cong ty a giup cho Cong ty ln manh khong ngng. Hien san pham cua Cong ty a co mat nhieu th trng on nh t ong Bac A en Tay Au va tan Nam My. Trong xu hng hoi nhap hoa toan cau va hoi nhap kinh te the gii va nhat la trong tnh hnh kho khan hien nay cua nganh det may Viet Nam oi hoi khong nhng phai tap trung khai thac hieu qua ma phat trien nguon nhan lc la yeu to quan trong, la yeu to canh tranh mang tnh quyet nh oi vi s phat trien ben vng cua Cong ty. Chnh v vay, Cong ty a khong ngng tang cng va cai thien ca ve so lng va chat lng nguon nhan lc e ap ng nhng yeu cau ve nhan s trong qua trnh hoat ong va phat trien. Hang nam, Cong ty co ke hoach ao tao va ao tao lai can bo, thng xuyen to chc cac t hoc tap, thc tap, khao sat, nghien cu th trng trong va ngoai nc va ac biet chu trong nang cao pham chat va nang lc can bo cho s nghiep phat trien cua Cong ty, quan tam ti chnh sach ho tr kinh ph ao tao, u ai tien lng, thu

hut tuyen dung nhan tai, anh gia s dung can bo ung ngi, ung viec e phat huy hieu qua cong tac quan tr nham at c hieu suat cao cung nh viec tac ong tch cc ti tam ly hang hai, tch cc lam viec cua ngi lao ong. Ben canh nhng muc tieu e ra trong kinh doanh, Cong ty con chu trong en cong tac t thien va cac hoat ong v cong ong. Cong ty a xay dng tren 100 can nha tnh ngha, can nha tnh thng tang cho ngi lao ong trong Cong ty. Phung dng 15 Ba me Viet Nam anh hung. Ngoai ong gop, ung ho quy v ngi ngheo, to chc tham va tang qua cho cac gia nh thng binh, liet sy, gia nh co cong vi cach mang a phng, Cong ty a ong gop tren 500 trieu ong e tr giup Hoi ngi mu, Hoi ngi cao tuoicu tr lu lut, nan nhan chat oc mau da cam, phau thuat nu ci tre th vi tong kinh ph hn 4 ty ong. e ghi nhan nhng thanh tch ma Cong ty Cp Xuat khau May Long An, nam 2002, Chu tch nc phong tang danh hieu Anh hung Lao ong cho tap the can bo cong nhan vien cong ty thi ky oi mi. ay thc s la phan thng cao quy va la ong lc thuc ay can bo nhan vien phat huy nang lc sang tao e Cong ty ngay cang ln manh khong ngng.n

55

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

ong Cao Hoai Dng - TG Tong Cong ty Phan bon va Hoa chat Dau kh (gia) nhan giai thng Doanh nghiep tieu bieu Asean t ong Bun-pon But-ta-na-vong - Uy vien Bo Chnh tr, B th T ang Nhan dan cach mang Lao (trai) va ong Nguyen c Kien Pho chu tch Quoc hoi nc cong hoa Xa hoi Chu ngha Viet Nam (Phai)

TONG CONG TY PHAN BON VA HOA CHAT DAU KH (PVFCCO)

Doanh nghip hng u v sn xut v kinh doanh phn bn

l hien thanh
Vi nhiem vu san xuat, cung ng nguon phan bon va hoa chat vi gia ca hp ly va ieu kien tot nhat cho khach hang, gop phan tch cc vao s phat trien ben vng cua nganh nong nghiep, Tong cong ty Phan bon va Hoa chat Dau kh a no lc phan au, on nh san xuat kinh doanh, xng ang la doanh nghiep chu ao th trng phan bon, xng ang vi niem tin cua ba con nong dan.

56

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

e t khi bat au i vao hoat ong cach ay hn 06 nam, Tong Cong ty a cung cap tren 5 trieu tan am Phu My va phan bon cac loai ra th trng, gop phan quan trong trong viec bnh on th trng, am bao ap ng u va kp thi nhu cau mua vu cho ba con nong dan tren ca nc. Hien nay, Tong Cong ty ang cung cap cho th trng khoang 50% nhu cau phan am va hien ang m rong lnh vc hoat ong kinh doanh, phan au tr thanh doanh nghiep ng au ca nc va khu vc trong san xuat kinh doanh phan bon va hoa chat. e tr thanh au tau, ngoai c s nen mong vng chac, PVFCCo a manh dan tao hai bc ot pha trong san xuat kinh doanh cung nh san sang thc hien chnh sach an nong lau dai. Hien PVFCCo la doanh nghiep hang au tai Viet Nam trong lnh vc san xuat va kinh doanh phan bon vi san lng hang nam gan 1.000.000 tan u-re. en nay, PVFCCo a xay dng va phat trien c 100 ai ly va 120 ca hang cap 1 va 2.582 ca hang cap 2. Ben canh o, PVFCCo xay dng 10 ca hang tai cac vung tieu thu trong iem tren ca nc va co kho, cang au moi e lam cong tac oi chng, ho tr dch vu ky thuat, hng dan ky thuat cham bon gieo trong. Ngoai ra, PVFCCo a va ang trien khai au t he thong kho trung chuyen tai cac vung mien. Vi he thong phan phoi hien nay, PVFCCo chu ong phan phoi, tieu thu san pham am Phu My va cac san pham phan bon nhap khau co chat lng, on nh en tay ba con nong dan, ong thi cung kiem soat c th trng trong khu vc. Qua he thong nay, PVFCCo cung a cung tham gia trong viec kiem che lam phat, gop phan bnh on th trng, ngan chan c te nan san xuat phan bon gia, phan bon kem chat lng. Nam 2010 va qua la mot nam ang ghi nh oi vi can bo cong nhan vien chc Tong cong ty, bang s phan au, no lc khong met moi cua Ban lanh ao cung toan the can bo cong nhan vien chc, Tong cong ty a hoan thanh vt mc va ve ch sm tat ca cac ch tieu quan trong trong san xuat, kinh doanh. San lng tieu thu trong nam 2010 cua Tong cong ty at 806 nghn tan u-re san xuat va 265

nghn tan phan bon nhap khau va kinh doanh noi a, doanh thu at 6.999 ty ong, bang 124 % ke hoach, nop ngan sach 405 ty ong. Theo ke hoach, nam 2011 nay, doanh thu cua cong ty se at 7.000 ty ong, nop ngan sach 304 ty ong. Ngoai ra, Tong cong ty cung tap trung nguon lc e trien khai mot cach quyet liet cac d an au t san pham phan bon va hoa chat, tiep tuc nghien cu au t va xay dng cac nha may che bien cac san pham t kh. D kien, Tong cong ty se khi cong xay dng nha may san xuat phan NPK va hoan thanh bao cao d an au t san xuat a-mo-ni-ac, hoat chat diet co gly-pho-sa-te. Nhng d an nay se gop phan quan trong nham a dang hoa san pham, tao bc nhay vot ve doanh thu va t o tao c s vng chac cho san xuat-kinh doanh nhng nam tiep theo phat trien'. Song song vi viec on nh va phat trien san xuat, ke hoach cua PVFCCo la ong gop 150 ty ong cho cong tac an sinh xa hoi, phan ln so tien nay c s dung e xay trng hoc, tram xa cho cac xa ngheo, thuan nong. ac biet, PVFCCo a ky ket hp ong nguyen tac thc hien chng trnh: Bao hiem an nong Viet. S ra i cua Bao hiem An nong Viet la mot bc ot pha sang tao khong nhng khang nh uy tn cua PVFCCo cua PVI tren thng trng ma con tao ra mot thong iep Cong ty ong hanh cung ngi nong dan trong suot qua trnh lao ong san xuat. ay la mot hanh ong thiet thc nham hng ng, cu the hoa chnh sach Tam Nong, chng trnh an sinh xa hoi cua ang va Nha nc. Nh nhng co gang no lc khong ngng cua tap the can bo, nhan vien trong cong ty, thi gian qua Tong cong ty Phan bon va Hoa chat Dau kh a c trao tang nhieu danh hieu va giai thng ghi nhan nhng thanh tu ma cong ty a at c. Nam 2009, Tong cong ty a c Nha nc trao tang Huan chng Lao ong hang 2 va 3, Giai thng Sao vang at Viet 2008-2009-2010, Thng hieu uy tn - san pham va dch vu chat lng vang, Cup vang Chat lng xay dng Viet Nam...n

57

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

cong ty co Phan Khoang san va cong nghieP chien cong

Gii thng sao vnG t vit

l hien tran
Tha hng 13 nam kinh nghiem trong lnh vc khai thac mo cua HTX cong nghiep va van tai Chien Cong, Chu tch HQT cong ty va cac thanh vien sang lap a khai thac c hang van tan quang sat, quang mangan, quang thiec tai nhieu tnh Thai Nguyen, Tuyen Quang, Cao Bang... e phuc vu cho nganh luyen kim trong nc ong thi em lai gia tr kinh te cao cho cong ty.

nh en nay, tong so von ieu le cua cong ty a len ti 275 ty ong, doanh thu at hn 1000 ty ong/nam, nop ngan sach hang chuc ty ong va co tong so lao ong ti hn 1300 ngi. Ngoai ra, Cong ty CP Khoang san va cong nghiep Chien Cong la n v tch cc tham gia ong gop cac quy t thien xa hoi tai a phng, moi nam ong gop cho cac quy t thien hang ty ong. Sau khi nghien cu th trng trong nc va cac nc tren the gii, vi s phat trien cua nganh luyen kim noi chung, luyen fero noi rieng, nhan thay fero mangan la nhu cau can thiet cho nganh luyen kim trong nc ma hien nay ang phai nhap t Trung Quoc nen Cong ty CP khoang san va cong nghiep Chien Cong a quyet nh au t vao lnh vc luyen fero mangan. T khi thanh lap en nay, Cong ty a quan tam en viec phat trien nguon nhan lc nh ao

tao tay nghe cho cong nhan, tra lng cao cho nhng cong nhan gioi e ho yen tam san xuat va cong hien. Mat khac, Cong ty cung quan tam en viec thu hut, khuyen khch nhan tai, nhng can bo ky thuat cao ve lam viec. Hien co tren 80 can bo ky thuat co trnh o ai hoc va tren ai hoc; thu hut va tuyen dung tren 20 chuyen gia va ky thuat cao cua Trung Quoc lam viec trong lnh vc khai thac khoang san va luyen kim. Viec xay dng thng hieu va chat lng san pham c Cong ty CP Khoang san va cong nghiep Chien Cong at len hang au. Cac san pham xuat khau phai ap ng yeu cau khat khe theo tieu chuan cua Nhat Ban, Han Quoc, Cong ty luon chu trong au t trang thiet b hien ai, ap dung cong nghe tien tien ve khai thac va che bien mangan. Chnh v vay, khi au t xay nha may luyen

58

THNG HIEU & NHAN HIEU T GOC NHN VAN HOA

ai dien Cong ty Co phan Khoang san va cong nghiep Chien Cong nhan cup vang "Thng hieu - Nhan hieu" t ong Nam V Nha Ket Bo trng Bo Cong thng Lao

Fero mangan, Cong ty a san xuat thanh cong san pham silico mangan au tien tai Viet Nam vi chat lng san pham bao am tieu chuan phuc vu cho nganh san xuat thep trong nc va xuat khau. Khong dng lai o, Cong ty lai tiep tuc m rong au t hai nha may luyen Feromangan tai tnh Cao Bang va Tuyen Quang, vi tong cong suat 25.000 tan san pham cac loai/nam. Hien nay, hai nha may a i vao san xuat on nh, san pham at tieu chuan phuc vu cho nganh luyen thep trong nc va xuat khau. Thang 10/2009 tai Thai Nguyen, Cong ty a khi cong xay dng nha may luyen Fero mangan th 3 vi tong von au t 274 ty ong, cong suat 30.000 tan/nam. ay la bc ot pha khang nh the manh ve khai thac va che bien khoang san mangan quy trnh ong bo khep kn t khai thac mo, tuyen

khoang, au t thuy ien en luyen kim. Ngoai viec san xuat kinh doanh, Cong ty luon chap hanh tot moi chu trng cua ang, chnh sach phap luat cua Nha nc; ong thi chu trong cong tac thi ua, khen thng, tao nen cac phong trao thi ua soi noi trong xa vien va ngi lao ong em lai s oan ket nhat tr trong cong ty, tao nen ong lc thuc ay cong ty ln manh. Vi cac thanh tch a at c trong nhng nam qua, Cong ty CP Khoang san va cong nghiep Chien Cong a c tang nhieu phan thng cao quy cua ang, Nha nc va nhieu bang khen, giay khen khac cua cac cap, cac nganh t Trung ng en a phng nh: Huan chng Lao ong hang ba, giai thng Sao o, Cup Bong Hong Vang, doanh nhan Viet Nam tieu bieu, chien sy thi ua toan quoc giai oan 20052010 Nhieu nam lien cac san pham cua Cong ty a gianh giai thng Sao vang at Viet...n

59

CON NGI & S KIEN

Gi t

mt cun tiu thuyt nng hi chuyn i

l nguyen anh
Cuon tieu thuyet Gia t cua nha van Pham Viet Long do Nha xuat ban Dan tr an hanh day hn 400 trang, khong phai qua dai, nhng dung lng thong tin nen trong o rat nhieu. o con la xuc cam - mot th xuc cam ay suy xet, vt xa cai cach thc xay e chong hay noi gan noi xa. Tac pham la s trai nghiem cua mot ngi song sau sac a tch gop lai e tang cho ngi oc. oc "Gia t" chac chan ngi oc nao con ngay th se gia t s ngay ngo tuoi trng thanh cua mnh.

Mot dong i... Cau chuyen xay ra mot tap oan kinh te - van hoa lien doanh vi nc ngoai, phan anh nhng tac ong tieu cc cua nen kinh te th trng, khi con ngi de b bien sac theo li ch v ky va ong tien. Nhng khong phai ch la chuyen mot lien doanh ma chuyen cua ca mot giai oan m ca. Giai oan chuyen tiep, tranh chap quyet liet gia cai cu va cai mi, gia cai tot ep, chan thien va cai xau xa, quy quyet. Mot dong i kha en bac, kha song gio t be mat en chieu sau. Tat ca ay cang thang. Tng nhan vat c tac gia dung loi khi sau vao tam hon hoac tam a. Nhng en trang kha ro rang. Khi viet ve nhan vat Le an, cai cach dan vao mach ngh cua nhan vat rat xau nay a lam cho ngi oc khong t lan cam thay rung mnh. Viec mo xe nh dan loi cho oc gia vao trong nhng mu o, nhng canh ga cua san dien cuoc i. Cach viet nay khong la nhng lai lam cho tac pham ro rang sac thai, khong co kieu

anh o muon hieu the nao cung c. Khi Le an ngh: Nghe mat xa khien nhng ngi hanh nghe nay nh ke du muc hay ong ta ngh ve ban than mnh trong s man nguyen ay mai ma cua van s: n ngc i qua i lai gia hai hang tiep vien. Gia ai cung oai hung nh ga th ch em au en noi kho. o con la moi cam thong chia se vi nhan vat Minh, con ngi chan chnh cua thi bao cap. Con ngi nhan hau va ngay th v nhn i mot chieu n gian a b Le an dung nhng manh khoe ti tien va hiem oc e ha uy tn va dep ng cho s tien than cua han. Tac gia gay s bat ng cho ban oc khi ong viet ve cac ngang tat lam an, manh khoe li dung bao ch, cach to chc ra cac chuyen lnh xnh e ha uy tn oi thu. Nhng cau chuyen nay khien cho ngi oc ngh en viec chuyen the thanh phim truyen hnh dai tap, pha tnh chat vu an se kha hut ngi xem. o la cac kieu luon lot, tao dng, gay chuyen ang lanh ngi.

60

CON NGI & S KIEN

Chuyen nong hoi, phap phong Ong noi ve nhng t bao phai t hach toan, hoac khong co v the ln trong lang bao, neu khong thc hien nhng chieu thc thng mai ban bao, co ngay nh ban v n tien in: Lu tieu cc i, lieu hon, chung tao anh cho chung may tan tanh xac phao. Sai lam, toi loi cua chung may la c hoi lam an cua ban bao chung tao Mot so cau chuyen co trong thc te nhieu ngi biet, song nha van tap hp lai suc tch trong mot oan van ma nghe that xot long: Nao la chuyen thay giao no c phan cong lam giam th, chang lo bien phap giam th cho tot ma len em camera vao trng thi quay len canh lon xon, sau o tung len mang e roi c tung ho nh mot anh hung chong tieu cc. Hay chuyen v chong nhac s ghi am len cuoc noi chuyen cua mot nhac s kiem quan chcMot hoc tro bay thay noi ra nhng cau khong nen noi e thanh vu ga oi tnh lay iem.... Nhng chi tiet nh ke tren lam cho cuon sach song ong. Nh nhng bai bao nong hoi. Nhng cung co nhng nhan vat c xay dng kieu nhan vat ng ta khong the nao chap nhan c ma van gap au o trong i. o la nhan vat nh Ly Ngo Ngo vi ke hoach: Du the nao cung phai tr thanh con re ong cuc trng. Con ng tien than ang rong m trc mat. Ma an ba

con gai cung qua tay mnh biet bao nhieu ngi roi, co g la quan trong au. Cong tr qua lai, mnh van co li. o la nhng cau chuyen i nong hoi, ca quay, phap phong. Mot ban oc la giao vien day Ng van cap Trung hoc pho thong Ha Noi noi: "oc van Pham Viet Long thay s sac sao nhng khong he gan guoc, thay bon be i song nhng van co mach nguon mat lanh e gi ve yeu tin. Hoi ra, th c biet, gan 10 nam trc, Pham Viet Long a bao ve thanh cong Luan an Tien s Ng van vi e tai ve tuc ng, ca dao."/.n

"Gia t" la mot trong 51 cuon tieu thuyet a lot vao vong chung khao cuoc thi tieu thuyet cua Hoi Nha van. Cung vi cam nhan, cuon sach co tnh khuynh hng cao, the hien ro quan iem cua nha van, co mau sac len an va chong lai mot cach khong khoan nhng cai xau, cai tieu cc, va hap dan, de oc, nhieu ngi con muon goi ay la mot tieu thuyet phong s, mot mat manh rieng cua nha van Pham Viet Long, neu ban oc a tng say me cuon "Be troc" cua tac gia nay. Nha van tng viet: "Toi sang tac theo chu ngha hien thc, ong thi van dung them cac thu phap cua phng phap hien thc huyen ao, phng phap tng trng, huyen thoai, ngu ngon... vi hnh thc gian d, de hieu, de i vao cong chung". (Trch li bat cua nha van Ma Van Khang)

61

I SONG QUANH TA

Ca sO NhN Ra ThE GII hOaNG Da

l Phng an
en nc Uc ma cha thay Kangaroo hay Koala th coi nh i Tay khong ve nha. Vi ly do o ma he ai en Uc cung danh han mot thi gian ang ke e kham pha Melbourne Zoo - S thu lau i nhat nc Uc.

Koala - thu quy cua vn thu Melbourne Zoo

thu Melbourne Zoo c m ca vao thang 10/1862, en nay a tr thanh bo su tap nhng loai ong vat thuoc vao hang quy hiem tren the gii va c menh danh la Ca so nhn ra the gii Hoang da vi hn 320 loai ong vat gom hn 5.000 con en t Uc va nhng ni khac tren the gii, va khoang 70.000 loai thc vat. Melbourne Zoo la mot trong nhng iem en noi bat cua thu phu bang Victoria. T trung tam thanh pho, ta ch can tien xu le roi len xe ien Tram 55 i thang en Melbourne Zoo vi quang ng khoang 4km. en cong ta nh lay mot ban o Melbourne Zoo ngay tai bariere cua phong bao ve, neu khong muon i long vong trong khuon vien co dien tch

62

I SONG QUANH TA

Cong vao Vn thu Melbourne Zoo

Nha bao ang c Duy - phong vien Tap ch Van Hien Viet Nam en tham vn thu Melbourne Zoo

22ha nay. Tai Butterfly Houre (Nha bm) chung ta se b bao vay bi hang tram con bm u mau sac en t nhng vung nhiet i va can nhiet i cua nc Uc. Ngay ben canh o la World of Bugs (the gii cua Rep) vi mot kho su tap o so gom u cac loai con trung t sau ua en gian hang khong lo. Ngoai ra, khi Orang-Utan Sanctuary (chon an nau cua i i), Trail of Elephants (theo dau chan voi) vi 5 loai voi to ln va rat thong minh en t chau A, Wed sea (vung bien hoang da), Ngoi nha cua hai cau, chim canh cut va cac loai sinh vat bien quy hiem khac, la nhng iem dng chan rat thu v tai Melbourne zoo. ac biet hn ca, moi ngi se c tan mat ngam nhng con Kangaroo sai chan dai nam th dan hay co chan chay tung tang khap vn; chi tro tron tm vi linh mieu v moi khi may chup anh cua chung ta bat c th no lai nhanh chan lui mat; nn th i tm rai mo vt v no thng tron rat ky trong hang. Melbourne Zoo hien cung la nha cua loai ech Corroboree mau vang en co chieu dai khoang 3cm, loai chim canh cut xanh nho nhat the gii, gau truc o, ho Sumatra... Do thi tiet Melbourne thng nong vao ban ngay, nhat la vao mua he tri nang to va nhiet o co the len en hn 350C nen thi iem ly tng e i tham Melbourne Zoo la buoi chieu, khi tri mat du va cac con vat luc nay cung

a ngu day hoac khong con an nau qua ky e tranh nang na. Melbourne Zoo con gii thieu vi chung ta canh ep me hon cua cac ao, ho vi mat nc trong veo phang lang, oi luc gn song lan tan, tren mat ho an thien nga en, trang, vt tri tha sc bi loi soi bong mat ho lung linh huyen ao. Sau khi bi met cac con vat ky thu nay len bai co xanh mt ven ho nam ra canh. Sau mot ngay i tham Melbourne Zoo chung ta a tham metmot la chon hap dan la ngu qua em trong leu, (do S thu cung cap) sau khi a an toi tai Nha voi va tham quan cac con vat sinh hoat vao buoi toi. Sang hom sau chung ta thc day cung vi tieng vn hu, chim keu va an sang trc khi i gap g am ao vi nhng ngi quan thu e nghe nhng cau chuyen thu v. Khi biet chung toi la ngi Viet Nam, nhng ngi quan thu Melbourne Zoo mong rang cac loai ong vat quy hiem cua Viet Nam va ong Dng sm co mat tai Melbourne Zoo Toi ci va tham ngh se ve trao oi vi nghe sy Ly Nha Ky - ai s Du lch Viet Nam ve van e nay. Chung toi tin, vi ve ep duyen dang, than thien va vi cai Tam trong sang, v ai s Du lch Viet Nam se cung vi nganh Du lch nc ta sm co nhng e an lap nhng vn thu c quoc te nc ta trong thi gian ti e thu hut du khach bon phng./.n

63

vAN HOA GIAO THONG

xAY dNG VAN HOA GIAO THONG

nguyen nhan giai phap

&

l nguyen hu Phuc

Tnh hnh trat t an toan giao thong (TTATGT) nhat la TTATGT ng bo hien nay tren ca nc noi chung, tnh Hoa Bnh noi rieng la nhng van e rat nong bong, bc xuc ca he thong chnh tr, ca xa hoi va ngi dan quan tam. Nhng hau qua vo cung nghiem trong cua no anh hng en tnh mang hang chuc nghn ngi moi nam, hang chuc nghn ngi chet ngi b thng, hang tram vu un tac giao thong han che s i lai giao thng gay ton that kinh te va phat trien xa hoi.

guyen nhan cua tnh hnh phc tap nay co nhieu, theo toi chung quy lai co 3 nguyen nhan rat c ban o la: do con ngi, do c s ha tang va phng tien tham gia giao thong. - Ve con ngi: qua thong ke nam 2009 cac vu TNGT co 85,5% so vu la do loi ngi tham gia giao thong gay ra nh: Chay qua toc o, tranh vt, i khong ung phan ng, s dung ru bia va cac qui tac giao thong khac. o thuoc ve y thc chu quan cua con ngi, v pham nay tat ca cac oi tng, a ban, la tuoi, trong o chiem mot phan rat ln la thanh thieu nien. - Ve ket cau ha tang giao thong: Tuy a c nang cap cai tao nhng thc te cha ap ng c nhu cau gia tang va kha nang lu thong phng tien. - Ve phng tien tham gia giao thong: Phat

trien qua nhanh cha hai hoa vi ket cau ha tang giao thong. Phng tien giao thong cong cong cha ap ng yeu cau, phng tien ca nhan phat trien qua nong, qua manh. Ngoai ra con mot loat nguyen nhan khac nh: Cong tac quy hoach tong the chien lc ATGT quoc gia con nhieu bat cap cha ong bo; s buong long quan ly cua cac c quan chc nang, cong tac tuyen truyen giao duc phap luat cha c coi trong o la nhng nguyen nhan khach quan tac ong en yeu cau xay dng van hoa giao thong hien nay. 1. Tre n c s nh n g nguye n nha n tre n Va n ho a giao tho n g (VHGT) go m ca c bo pha n sau: - Chu the con ngi tham gia giao thong. - He thong c s ha tang giao thong. 65

vAN HOA GIAO THONG

- He thong chnh sach, phap luat quan ly giao thong. 03 bo phan nay tao thanh mot moi trng VHGT tong the toan dien va ay u, tac ong ho tr vi nhau xay dng xa hoi co nen VHGT cao. a. Vi chu the tham gia giao thong the hien cac noi dung nh: Trc het phai la con ngi co van hoa noi chung: Nha triet gia E.Amixi tng noi Nen giao duc cua mot quoc gia c anh gia qua cach c x ngoai ng, khi nao ta con thay s tho lo ngoai ng la chac chan con co s tho lo trong gia nh Ngi co VHGT la ngi trc het phai co hieu biet sau sac ay u va luon chap hanh tot luat giao thong. ay la yeu cau quan trong nhat. Co hieu biet th mi chap hanh tot, muon chap hanh tot th phai hieu biet. Ngi co VHGT khong ch thc hien tot cho mnh ma con the hien y thc cong ong cao qua viec tuyen truyen giao duc trong gia nh, lang xom, khoi pho, trong trng hoc, c quan n v cung chap hanh nghiem luat giao thong va len an au tranh vi nhng ngi co hanh vi thieu van hoa, nhng thoi h, tat xau, thoi quen xau khi tham gia giao thong. Ngi biet c x co van hoa khi tham gia giao thong the hien qua mot so hanh vi khi tham gia giao thong nh: - Tham gia giao thong iem am, t ton, bnh tnh, ung toc o, ung phan ng, khong ch hang cong kenh can tr ngi khac. - Nhng nhn xe khi tranh nhau, khi vao ng giao nhau, khi chuyen hng, cho ngi i bo qua ng, cho u tien, nhng nhn nhau khi on tra khach, khi ch hang, nhng cho cho ngi gia, tre em, phu n, ngi tan tat. - Khong gay anh hng en s yen tnh chung, khong dung coi vao ban em, vt xa rac ra ng pho, ch vat lieu ri vai ra ng. - Tuan thu cac hieu lenh cua ngi ieu khien giao thong, bien bao, en tn hieu, vach ke ng, oi mu bao hiem khi ngoi tren xe mo to xe may, xe ap ien, khong s dung ru bia khi lai xe - Khong lan chiem hanh lang giao thong, can tr giao thong, phi thoc lua, rm ra, e vat lieu xay dng tren ng - Co tinh than tng tr giup ngi i ng khi gap hoan nan, kho khan b. C s ha tang ky thuat giao thong: - ng xa phai c xay dng ap ng ngay 66 cang ln nhu cau phng tien giao thong. - Cac cong trnh bao hieu ng bo c xay dng ngay cang nhieu, ay u. - Ben bai o xe, tram dng ngh, tram thu ph giao thong hp ly. - Phat trien hai hoa phng tien cong cong va ca nhan. - Cac trng lp ao tao lai xe c au t, nang cao chat lng. c. He thong chnh sach phap luat, quan ly giao thong manh me quyet liet ong bo: - Cac chnh sach phap luat giao thong phai ay u, ong bo ap ng thc tien. - Trang thiet b cho cac c quan chc nang quan ly, giam sat, kiem tra ngay cang c tang cng. - Nang cao trach nhiem, chong tieu cc sai pham trong hoat ong cua cac c quan quan ly: Xay dng phat trien cau ng, sat hach ao tao lai xe, thanh tra kiem tra, kiem soat vi pham 2. Phat huy va khac phuc nhng net truyen thong tac ong en xay dng VHGT. - Giao duc xay dng nhng net van hoa tot can phat huy, cac cu ta xa thng day: - i au ma voi ma vang, ma vap phai a ma quang phai day - Mot ieu nhn la chn ieu lanh", "Nhanh au oang, voi vang h - Hai con de i tren cau hep khong con nao chu nhng con nao ca hai eu ri xuong nc - Moi ngi v moi ngi, moi ngi v moi ngi - Mot con nga au ca tau bo co Nhng net van hoa nay van dung tot se rat co ch khi tham gia giao thong ong thi cung au tranh ngan chan han che nhng net khong tot trong van hoa truyen thong nh: - at co le que co thoi, phep vua thua le lang, tam ly du di i lai lam viec nhieu luc khong chnh xac, tuy tien ve thi gian, tuy tien i lai khong co ky cng phep nc, khong co y thc ton trong phap luat. - Tam ly cay than, cay quen cho cay gan nha, ga cay gan chuong; gan lang, xa, ho hang, anh em eu dan en tuy tien chu quan, tam ly Nhn luat; nha, pho xom, a phng th chap hanh kem; i xa, i ni khac mi chap hanh. - Nep song van hoa s dung ru bia khi hoi he, le tet, lien hoan, sinh nhat, ma chay, ci xinnhieu khi khong chap hanh nghiem, nhat la mien nui, uong ru bia van lai xe tiem an

vAN HOA GIAO THONG

nhieu TNGT 3. V sao xay dng VHGT lai c coi la chu e quan trong hien nay? T phan phan tch tnh hnh ta thay: - Xuat phat t yeu cau thc tien tnh hnh phc tap TTATGT va TNGT nghiem trong, nhieu hanh vi vi pham thieu VHGT gay hau qua to ln cho xa hoi. T y thc cua moi con ngi chung ta, t ngi dan en ngi quan ly cha theo kp vi s phat trien phng tien giao thong, chung ta phai gat bo nhng suy ngh, nep song cu, phong tuc tap quan lac hau cua nhieu ngi dan ke ca can bo cong chc e dan theo kp nep song cong nghiep chnh xac va khoa hoc. ay la yeu cau quan trong nhat trong ieu kien cac c s ha tang ky thuat cua chung ta phai dan dan mi ap ng c v ieu kien kinh te cua at nc, cua tnh con han hep cha the co ieu kien au t ln nh cac nc phat trien. - Yeu cau cua s hp tac quoc te, lien doanh lien ket, tao moi trng au t phat trien kinh te hoi nhap quoc te e phat trien at nc oi hoi phai xay dng mot nen VHGT tot e keu goi au t, du lch lam cho ngi nc ngoai suy ngh tot ve giao thong Viet Nam, gop phan xay dng xa hoi van minh, tien tien noi chung ma bo mat de nhn, de thay nhat o la van minh giao thong. 4. La m the na o e xa y d n g ne n VHGT hie n nay. Co nhieu giai phap e tac ong xay dng va hnh thanh net ep VHGT: - ieu au tien va quan trong la toan xa hoi cung chung tay co cac bien phap tac ong en chu the ngi tham gia giao thong. + Tac ong en cac ca nhan va tng gia nh: Gia nh la te bao cua xa hoi, tng te bao tot th xa hoi mi tot. Qua thc te rat nhieu vu vi pham va TNGT i sau tm hieu viec giao duc, quan ly ngi than trong gia nh, gia nh nao ne nep th v chong con cai chap hanh tot, gia nh nao buong long khong quan tam coi thng th thng co ngi vi pham tham ch gay tai nan giao thong. Tng ngi, tng ca nhan du ln nho eu phai t tu dng ren luyen ao c, van hoa noi chung va VHGT noi rieng o chnh la giao duc nhan cach, y thc tuan thu phap luat t khi con nho. Cac cu ta thng day: Con h tai me, chau h tai ba. Cac bieu hien nuong chieu con cai, hoac cha me ngi ln khong gng mau eu trc tiep anh hng ti con cai. + Cong ong xa hoi: ay manh viec tuyen truyen TTATGT, van ong moi ngi, cac c quan, n v, cac nganh, cac cap cung thc hien tao d luan len an au tranh vi nhng bieu hien thieu y thc, thieu VHGT chong thoi th lanh am va phai coi nhng vi pham luat giao thong va gay TNGT la hanh vi khong co ao c tham ch la toi ac phai len an au tranh co nh vay mi co xa hoi ky cng c. + Cac c quan chc nang: Nghien cu ban hanh cac chnh sach phap luat ong bo, phat trien c s ha tang k thuat ap ng cho viec hnh thanh VHGT. Neu cao tinh than trach nhiem, ket hp tuyen truyen giao duc vi kiem tra giam sat x l nghiem cac hanh vi vi pham tao cho ngi tham gia giao thong co y thc tuan thu phap luat. Ngi thi hanh cong vu phai la ngi gng mau, co van hoa; t the tac phong, gan nh la mau e va co sc thuyet phuc, va tao s nghiem minh cua phap luat. X ly nghiem nhng ngi thi hanh cong vu tieu cc, sai pham thieu van hoa khi lam nhiem vu. + ang vien i trc, lang bc theo sau: Moi can bo ang vien, cong chc, CBCS cong an, quan oi, cac oan thephai gng mau thc s bang hanh ong va viec lam co van hoa giao thong e ngi dan noi theo. Xay dng cac mo hnh, bieu dng ngi tot viec tot, ong thi co thi ua, khen thng vi nhng ca nhan, n v co thanh tch; x ly nghiem cac vi pham ket hp vi thong bao ve c quan, n v, ni c tru, gia inh e cung giao duc. - Tng bc tang cng phat trien he thong c s k thuat giao thong, ap ng ngay cang tot hn nhu cau cua moi ngi e tham gia giao thong thuan tien, an toan, hieu qua trong ieu kien kinh ph cho phep i oi vi viec hoan chnh he thong phap luat, cac trang thiet b phuc vu hieu qua cho viec quan ly ao tao, sat hach, kiem soat ATGT cua cac c quan chc nang. - Trong cuoc van ong xay dng van hoa giao thong hien nay, vi chc nang, nhiem vu cua mnh, lc lng CAND noi chung va lc lng CSGT noi rieng quyet tam phan au lam het sc mnh cung cac cap cac nganh va toan dan e xay dng nep song VHGT. n

67

vAN HOA GIAO THONG

THIEN

&

VAN HOA GIAO THONG

au e bai tham luan nay chac se lam khong t ngi ngac nhien, THIEN va VAN HOA GIAO THONG th co g lien quan ti nhau? o la hai pham tru hoan toan khac biet. Mot ben thuoc lnh vc tam linh, va mot ben thuoc lnh vc ng x, giao tiep cua con ngi trong cong ong. e giai toa thac mac o, toi xin tha rang: Khai niem THIEN c e cap en trong tham luan nay khong phai la mot ton giao (mac du no tha hng tinh hoa cua nhieu ton giao ma trc het la An o giao va Phat giao). THIEN c e cap en ay nh la mot cach song, mot nep song.

l nsnd ang nhat minh

68

vAN HOA GIAO THONG

T khi con ngi m mat chao i, roi biet lay, biet bo roi lo do biet i, con ngi phai lien tuc ca quay, chay nhay tung tang... e ren luyen c bap, nham thch nghi vi cuoc song xung quanh, chong choi vi thien nhien... V the ngay bam sinh con ngi luon luon hieu ong, ln len lai phai ganh ua trong cuoc song e khang nh s ton tai cua mnh. Cuoc song cua mot xa hoi tien len cong nghiep hoa ngay cang hoi ha, khien khong t ngi au oc khong luc nao c thanh thi, luon phai suy ngh cang thang e oi pho vi moi tnh huong. o cung la nguyen nhan gay ra tai nan lao ong, tai nan giao thong, x ly sai lam trong sinh hoat va cong viec hang ngay. Mot trong nhng nguyen nhan cua s thieu hut van hoa trong i song cong ong la thoi KHONG BIET NHNG NHN. Co the nep song nay c hnh thanh t thi bao cap, thi cac nhu yeu pham khan hiem, c phan phoi theo tem phieu, khi nhng ai cham chan th thiet thoi. Sap hang mua gao, dau, mam muoi...ai cham chan co the gap tnh huong khi sap hang en ni th mau dch vien thong bao: Het gao, het dau, het tht... Luc o con ngi ta t rut ra cho mnh mot bai hoc: cham chan la thiet. Cung co the thoi xau nay bat nguon t xa xa hn khi ong cha ta a uc ket trong cau ngan ng: Trau cham uong nc uc. C nh vay cai tam ly ai cung muon en trc, ng trc, chen lan e i trc e khoi phai uong nc uc..., cai tam ly luc nao cung muon nhanh chan hn ngi khac, tao nen mot nep song voi va trong o con ngi phai luon tranh gianh e co mot cho ng tot hn so vi ong loai. Hn na trong thi chien th oi khi ch can cham vai giay thoi a co the tra gia bang ca tnh mang. Nep song voi va dan dan tr thanh mot th ban nang cua con ngi. Vay th THIEN co kha nang giup ta hoa giai c cai ban nang o. Mot khi giai thoat cho mnh c nep song voi va, tranh gianh, chen lan th chung ta mi co the noi en Van hoa giao thong. Theo toi, cot loi cua Van hoa giao thong la s biet nhng nhn, biet ton trong lan nhau, ton trong luat phap cua nhng ngi cung tham gia giao thong. Nhng hnh phat ngay cang gia tang oi vi cac vi pham giao thong, nhng bien phap hanh chnh ngay cang nghiem khac e x ly vi pham giao thong la can thiet, nhng cha u, chung khong the mang lai hieu qua mong muon neu con ngi khong co y thc biet nhng nhn nhau trong i song cong ong. Tai mot th tran nho no nc B, ngi ta a lam mot the nghiem: D bo het tat ca tn hieu en xanh o tai tat ca cac nga t. Moi ngi tham gia giao thong khi i qua cac nga t phai t mnh quan sat, nhng nhn nhau, khong y lai vao he thong en tn hieu na. Ket qua sau mot thi gian th nghiem: so lng tai nan giao thong trong th tran a giam han. Ly do la v ngi tham gia giao thong a hoc c cach nhng nhn nhau khi i qua nga t, ai cung dng xe lai, nhn trc nhn sau, vay tay nhng xe ngi khac qua trc roi mnh mi yen tam vt qua nga t. Tai co o Luang Prabang mot thanh pho du lch xinh ep va yen tnh Mien Bac nc Lao, cac ng pho cung khong co he thong en tn hieu. Ban tnh cua ngi Lao la hien hoa, khong thch ganh ua, biet nhng nhn nen he thong en tn hieu co at ay cung khong co may tac dung. Ngi ta t ong nhng nhau khi qua ng, khi tham gia giao thong cong cong. ieu nay ai cung de hieu v thanh nien Lao khi en tuoi trng thanh ai ai cung phai len chua tu mot nam, lam nhng cong viec cong ch cho nha chua, hang ngay tung kinh niem phat, tham nhuan t tng Phat giao. Bi vay khi vao i nhng thanh nien o a co san nep song THIEN ngay trong ban tnh cua mnh. Neu len hai th du tren toi khong co y nh keu goi phai bo het he thong en tn hieu cac thanh pho. Th ngh neu mot gi khong co en tn hieu Ha Noi, hay TP Ho Ch Minh th se dan en tnh trang hon loan nh the nao. Toi ch muon nhan manh rang: nc ta, ni tng xay ra chien tranh khoc liet suot nhng nam dai, ni tng dien ra nhng xung ot gay gat cua y thc he, cua au tranh giai cap...th viec tao dng mot nep song biet nhng nhn la mot ieu toi can thiet e lay lai can bang cho i song xa hoi, nhat la trong giai oan oi mi toan dien nh Ngh quyet cua ai hoi ang lan th XI a e ra. The gii ngay nay a khac nhieu so vi trc ay 10, 15 nam. Thong tin nhieu vo ke oi hoi con ngi phai co kha nang thch nghi vi nhng

69

vAN HOA GIAO THONG

tnh huong mi nay sinh hang ngay, va the gii th thay oi nhanh chong khong ngng, o la thach thc oi vi chung ta. Lam sao chung ta khoi phai loan than kinh khi phai x ly nhieu thong tin cung mot luc. Bang cac nao e oi pho vi nan gia tang dan so, o nhiem moi trng, nan ket xe, tai nan giao thong xay ra hang ngay cp i sinh mang cua con ngi hn ca trong thi ky chien tranh. Con ngi ngay nay khi bc chan ra khoi nha la phai oi dien ngay vi nhng van nan cua mot xa hoi cong nghiep hien ai. Hnh anh nhng dong xe co noi uoi nhau nh thac lu tren ng pho trong nhng gi cao iem lam cho than kinh cua ngi tham gia giao thong va ieu khien giao thong b cang thang tot o dan en b stress la chuyen de hieu. Ch co mot nep song THIEN mi che ng c trang thai roi loan o, giup ta co the sang suot e x ly moi tnh huong, co c s bnh tnh, thanh than, tap trung tr oc khi tham gia giao thong... S biet nhng nhn la cot loi cua Van hoa giao thong ong thi cung la mot trong nhng net c ban cua nep song Thien, mot nep song loai tr moi ganh ua, t hiem, tranh au. Thien con la nghe thuat biet chu tam vao cong viec mnh ang lam, vao tng thi khac mnh ang song, tam tr khong b ong vong bi nhng ap lc ngoai lai. Thien bieu hien trong sinh hoat hang ngay: i, ng, an, ngu, giat giu, noi chuyen, lai xe, qua ng....Thien khi ra bat, thien khi quet nha.... au lam g cung co the thien c ca. Cach ay khong lau tai Anh xuat hien cuon sach co ten la: In Praise of Slowness (Ngi ca song cham) cua nha bao Carl Honore. Sach va ra mat lap tc c oc gia on nhan het sc nong nhiet, tr thanh mot hien tng. No c dch ra 30 th tieng va la mot trong nhng cuon sach ban chay nhat nhieu nc trong nhng nam gan ay. Ngi Ca Song Cham a c Nha xuat ban Phu n ta dch va an hanh nam 2007. Cuon sach cua Carl Honore a thach thc s ton th toc o bang cach chng minh: Song cham mi la thi thng. Song lanh manh hn trong mot the gii hien ai cuong no, tao lap s can bang gia nhanh va cham, ieu o, t chu va minh triet. Tac gia khong khuyen khch song cham theo ngha cham chap. Cach nhn nhan sau sac va dng nh moi chung ta eu nhan thay ieu o nhng cha manh dan goi ten: o la s no le toc o (90% tai nan giao thong eu do khong lam chu toc o, nhng ke thch phong nhanh vt au la nhng ke no le toc o). Con ngi c quang vao cuoc song cao toc, voi va, gap gap va dan tr nen hi ht. Tac gia a ra mot cau hoi rat i thng: Bao lau roi ban nhn thay mot ngi ngoi nhn ra ca so tren tau thay v dan mat vao laptop, hoac lac l theo ieu nhac phat ra t ipod?... Nhng ieu tra ay hng thu cua Honore soi sang phng thc mi me e song tron ven i ngi mot cach vien man, hieu qua, trong triet ly sau xa cua s song cham. T Sunday Express (My) a viet ve cuon sach nh sau: Cuon sach truyen cam hng cho ta gap trieu lan bat ky cuon sach nao ve s can thiet phai oi thay loi song.... That vay: oi thay loi song la mot trong nhng ieu ma chung ta can ngh en mot cach thau ao khi ban ve Van hoa giao thong (ngoai nhng bien phap giao duc, x phat va nhng bien phap hanh chnh khac). Thay oi mot y thc, mot tap quan a an sau bat re trong moi ngi la ieu khong de dang. Viec thay oi nay phai c the hien trong chng trnh giao duc pho thong, ngay t cac lp mau giao. Phai gieo cai mam song on hoa vao nhng tam hon tre th ngay t khi con ngoi tren ghe nha trng. Neu khong nhan thc ay u moi nguyen nhan sau xa cua hien tng tai nan giao thong ngay cang gia tang, kho long co the giai quyet c tham hoa nay mot cach c ban. Co the liet ke nghn le mot nguyen nhan gay nen tai nan giao thong dien ta hang ngay tren at nc ta. Co the dan ra hang tram bien phap ran e, ngan chan ma Chnh phu va cac c quan hu quan a ap dung. Nhng chung van khong mang lai ket qua nh mong muon. Phai chang v nhng bien phap o cha tac ong vao cot loi ben trong cua van e: o la y thc ve mot nep song khong ganh ua hn kem, biet nhng nhn va ton trong nhng ngi song quanh mnh. THIEN va SONG CHAM la con ng dan ta en vi nep song van minh o, mot nep song e cao nhng gia tr Van hoa nh nen tang cua nhng moi quan he trong cong ong. n

70