Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).

6_LT -

LI M U
Yu t c bn ca tng trng v pht trin kinh t - x hi l ngun nhn lc, m ngun nhn lc lun lun gn lin s bin i dn s c v s lng v cht lng. Mc tiu ca s pht trin suy cho cng l nhm nng cao cht lng cuc sng v p ng nhu cu ngy cng cao ca con ngi. Mc tiu ch c th t c khi quy m dn s, tc tng trng dn s, s phn b dn c v ngun nhn lc tht s ph hp v tc ng tch cc n s pht trin. Xut pht t thc t c im v thc trng t nc ta trong qu kh cng nh hin ti: Nc ta tri qua bao cuc chin tranh i u vi bao th thch, nn kinh t ca nc ta vc dy sau nhng thi k suy sp nng n bi hu qu ca nhng cuc chin tranh . Cho n nay mc d nn kinh t nc ta vng v ang trn pht trin, nhng s pht trin cn hn ch bi nhiu yu t, nhng yu t ni b v nhng yu t khch quan bn ngoi. Trong yu t ni b cn cp v xem xt, nghin cu, phn tch l dn s, c th hn l s gia tng dn s. V vy nhm em xin c tm hiu, nghin cu v phn tch ti: Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. Do hn ch v mt thi gian, khng gian, bi tiu lun ca nhm khng th trnh khi nhng sai st, rt mong c s thng cm v gp ca c gio v bn b. Chng em xin chn thnh cm n!

-1-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Chng I:

Tng quan v gia tng dn s v pht trin

11 hi ni m v cc th c o gia tng dn s

1 1 1 Gia tng t nhin

S bin ng dn s trn th gii (tng ln hoc gim i) l do hai nhn t ch yu quyt nh: sinh v t vong. - T sut sinh th + T sut sinh th l tng quan gia s tr em c sinh ra trong nm so vi s dn trung bnh cng thi im. n v tnh l phn nghn ()

S: t sut sinh th s: s tr em sinh ra trong nm Dtb: dn s trung bnh +C nhiu yu t tc ng n t sut sinh lm cho n thay i theo thi gian v khng gian, trong quan trng nht l cc yu t t nhin sinh hc, phong tc tp qun v tm l x hi, trnh pht trin kinh t - x hi v cc chnh sch pht trin dn s ca tng nc. - T sut t th +T sut t th l tng quan gia s ngi cht trong nm so vi s dn trung bnh cng thi im. n v tnh l phn nghn ()

T: t sut t th t: s ng i h t trong nm Dtb: dn s trung bnh Yu t tc ng: s pht trin y t v khoa hc k thut, kinh t - x hi, c bit l cc iu kin sng, mc sng v thu nhp. Cc nguyn nhn dn ti t sut t th cao ch yu l kinh t - x hi (chin tranh, i ngho, bnh tt) v thin tai (ng t, ni la, hn hn, bo lt). Nhn chung hin nay cc nc

-2-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

trn th gii c t sut t th gim do cc tin b khoa hc - k thut, kinh t - x hi v iu kin sng c nng cao. Trong t sut t th, cn lu n t sut t vong tr em (di 1 tui) v y l ch s d bo nhy cm nht, phn nh trnh nui dng v tnh hnh sc kho ca tr em. Mc t vong ca dn s cn lin quan cht ch n tui th trung bnh ca dn s mt nc. Hin nay, tui th trung bnh ca dn s trn th gii ngy cng tng v c coi l mt trong nhng ch s c bn nh gi trnh pht trin con ngi. - T sut gia tng dn s t nhin T sut gia tng dn s t nhin c xc nh bng hiu s gia t sut sinh th v t sut t th, n v tnh l phn trm (%) Tg = (S T)x100 Tg: t sut gia tng dn s t nhin S: t sut sinh th T: t sut t th

1.1.2 Gia tng c hc

Gia tng c hc bao gm hai b phn: xut c (nhng ngi ri khi ni c tr) v nhp c (nhng ngi n ni c tr mi). S chnh lch gia s ngi xut c v s ngi nhp c c gi l hin tng gia tng c hc. T l gia tng c hc (tnh bng n v phn trm): x100 I s ng i nh p E s ng i di Dt dn s trung

nh

1.1.3 Gia tng dn s

y l thc o phn nh trung thc, y tinh hnh bin ng dn s ca mt quc gia, mt vng. N c th hin bng tng s gia t sut gia tng t nhin v t sut gia tng c hc (tnh bng %): t gia tng dn s t gia tng t nhi n

-3-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

t gia tng h Mc d gia tng dn s bao gm hai b phn cu thnh, song ng lc pht trin dn s vn l gia tng t nhin. d. ngh a: - T l tng dng cho thy dn s ang gia tng. Ngc li, t l m cho thy dn s ang gim. T l bng khng xut hin khi s ngi 2 giai on l bng nhau, khc bit gia sinh t v di c bng khng. - Tuy nhin, mt t l tng trng c th bng khng thm ch khi c nhng thay i ln trong cc t l sinh, t l t v t l nhp c v phn b tui gia hai giai on.

1.2. L thuyt pht trin

Pht trin kinh t mang ni hm rng hn tng trng kinh t. N bao gm tng trng kinh t cng vi nhng thay i v cht ca nn kinh t (nh phc li x hi, tui th, v.v.) v nhng thay i v c cu kinh t. Pht trin kinh t l mt qu trnh hon thin v mi mt ca nn kinh t bao gm kinh t, x hi, mi trng, th ch trong mt thi gian nht nh nhm m bo rng GDP cao hn ng ngh a vi mc hnh phc hn. S pht trin ca mt t nc c o c bng cc ch s thng k nh tng sn phm quc ni bnh qun u ngi (GDP/ngi), tui th trung bnh, t l ngi bit ch, v.v. Lin hip quc xy dng Ch s pht trin con ngi, mt ch s tng hp ca cc thng k trn xc nh mc pht trin con ngi mi quc gia. Cc hc gi t khp ni trn th gii, trong lch s a ra nhiu nh ngh a v pht trin.M. Gillis v Todaro u thng nht rng: pht trin trc ht bao gm s tng trng (biu hin qua s tng ln v cc ch s: GDP, GNP, GDP/ngi), s thay i c cu v s ci thin tnh hnh x hi. T 1970s, quan im pht trin l (1) Tng trng, (2) Thay i c cu, (3) Trc tip gii quyt cc vn ngho i, tht nghip v bt bnh ng Quan im v pht trin ny cng c Dudley Seers khng nh. ng cho rng ba cu hi lin quan n pht trin mt quc gia no l: (1) Tnh trng ngho i ang din ra nh th no?

-4-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

(2) Tnh trng tht nghip ra sao? (3) Mc bt bnh ng nh th no? Ch n nhng nm 1970s, cc nh kinh t hc pht trin mi cp nhiu ti s khc bit gia tng trng v pht trin h nhn thy mt s thc rng mt s nc ang pht trin, GNP/ng tng nhng ng thi bt bnh ng li trm trng hn: ngi ngho tr nn ngho hn. Tc l c tnh trng: tng trng i km vi pht trin m, hay khng pht trin. (V vy, theo mt s nh kinh t hc, cng c th c tnh trng pht trin nhng khng cn n tng trng trong ngn hn). Theo D. Colman v F.Nixson: Pht trin l mt qu trnh ci thin c th kim chng c thng qua mt s cc tiu chun hoc gi tr. Khi so snh hai hoc nhiu quc gia, pht trin ng vai tr l mt thc o tnh trng ca cc nc da trn mt s cc tiu chun hay gi tr lin quan n nhng iu c cho l cn thit trong x hi Lin quan n khi nim ny, D. Seers v G. Myrdal a ra cc tiu chun/gi tr lin quan n pht trin nh: Nng sut lao ng cao hn Mc sng cao hn Cng bng x hi v kinh t Th ch c ci thin Thng nht v c lp ca quc gia Dn ch ti tng lp thng dn Trt t, k cng x hi iu kin v gio dc v vic lm tt hn

1.3. Mi quan h gia gia tng dn s v pht trin

C th xem xt tc ng ca cc ngun lc gii hn n qu trnh tng trng trong iu kin tng trng dn s da trn cc l thuyt sau: 1. L thuyt ca David Ricardo Ricardo pht trin l thuyt xc nh vn tch ly trong cc ngnh cng nghip hin i

-5-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

'Vn' trong quan im ca ng l 'qu tin lng, nh ngh a l tng s thanh ton cho lao ng trc khi bn hng ho c sn xut bi lao ng c p dng, cng nh cc khon thanh ton cho vic mua cc cng c b sung cho vic s dng lao ng. Do , nhu cu v lao ng tng t l thun vi s gia tng trong qu tin lng. Cung lao ng c xc nh bi s lng ngi lao ng hin c, nhng ngi sn sng lm vic ton thi gian bt k mc lng. iu ny c ngh a l cung lao ng n nh trong ngn hn. V vy, khi u t mi c thm vo qu tin lng, cu lao ng tng trong ngn hn. Nu t l tin lng c nng ln trn mc lng sng, dn s bt u tng vi s gia tng tip theo trong lc lng lao ng. Do , cung lao ng c coi l hon ton co gin trong di hn, theo mc lng lun lun c xu hng b y tr li mc sng. Nh vy, v lu di, chi ph tin lng cho ngnh cng nghip khng tng, v li nhun tng tng ng vi s gia tng vn. V t sut li nhun khng gim, ti u t li nhun sn xut c khuyn khch v vic lm tip tc gia tng trong ngnh cng nghip hin i. Tuy nhin, mc lng sinh hot cho cng nhn cng nghip ph thuc vo gi c thc phm. i vi ngnh nng nghip, nu nhu cu lng thc gia tng (tng ng vi tng trng dn s) vt qu sn lng sn xut trn phn t mu m nht, phn t km mu m hn phi c a vo canh tc, dn n tng chi ph cn bin. Khi gi lng thc tng ln tng ng vi tng chi ph danh ngh a, tin lng tr cho cng nhn cng nghip cn phi c nng ln duy tr mc sng ca h. Chi ph tin lng tng ln, li nhun khng tip tc gia tng tng ng vi s gia tng vn. V vy, khi nhu cu lng thc vn tip tc gia tng tng ng vi s tch ly vn v tng trng dn s, gi thc phm cui cng s c nng ln mt mc m ti t sut li nhun s tr nn qu thp v khng cn ng c u t thm na. Tng trng kinh t s dng li im ny. M hnh Ricardo a ra lm r cc vn v s gii hn ti nguyn thin nhin m nn kinh t c thu nhp thp s phi i mt khi h thc hin pht trin cng nghip khi nng nghip cn tr tr. Nu dn s tng trng qu nhanh trong

-6-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

giai on cng nghip ha sm khng ph hp vi s gia tng trong vic cung cp lng thc, gi lng thc s tng mnh ko ln cc chi ph sinh hot ngi c thu nhp thp c trng bi cc h s Engel cao. iu ny s to ra p lc mnh m n tng lng thng v vic tng lng s ging mt n nghim trng cc ngnh cng nghip trong giai on u, khi cn ph thuc ch yu vo yu t lao ng. b. M hnh hai khu vc: M hnh 2 khu vc c a ra u tin bi Lewis v sau c 2 nh kinh t hc Ranis-Fei xc nhn v hon thin. Hnh di y l mt cch biu hin n gin ca m hnh Ranis-Fei. Trc ngang O1O2 i din cho tng s lao ng, vi lc lng lao ng cng nghip o t O1 sang phi v lc lng lao ng nng nghip o t O2 n bn tri. V d, im S c ngh a l lc lng lao ng cng nghip phn b gia S v Ol v lc lng lao ng nng nghip phn b t S v O2. Phn trn ca s i din cho mi quan h cung cu trn th trng lao ng trong l nh vc cng nghip. Phn thp hn i din cho mt phn ng sn xut u vo lao ng trong l nh vc nng nghip di dng o ngc. ng cong lm O2R i din cho cc mi quan h m sn lng nng nghip tng vi t l ngy cng gim tng ng vi s gia tng u vo lao ng t im gc O2 cho n im S, ngoi im sn phm bin ca lao ng tr thnh s khng. Hnh 1: M hnh Ranis-Fei

-7-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Mt nn kinh t truyn thng thun ty trc khi c cng nghip ha i din bi im O1 m ti tt c ngi lao ng tham gia vo sn xut nng nghip. l gi nh vo thi im ny l nng sut cn bin ca lao ng trong nng nghip l bng 0, nhng sn lng c chia s u cho ngi lao ng theo nguyn tc: gip ln nhau v chia s thu nhp trong cc cng ng nng thn. Bt u t im O1 lc lng lao ng nng nghip di sang khu vc cng nghip v ng cu lao ng trong l nh vc cng nghip dch chuyn sang phi. Gi cung lao ng cho ngnh cng nghip c th vn khng i cho n khi s lng lao ng trong cng nghip t n im bc ngot Lewis bi v sn phm bin ca lao ng nng nghip vn thp hn mc lng c cung cp bi ngnh cng nghip. Nu vy, bc ngot s t c thng qua s gia tng ng thi trong tch ly vn v li nhun c h tr bi ngun cung lao ng hon ton co gin. Tuy nhin, mt khi cng nghip lm vic vt qu im S, sn phm bin ca lao ng nng nghip tr nn tch cc.Tip tc di c lao ng sang l nh vc cng nghip s dn s suy gim trong tng s sn lng lng thc (v sn lng lng thc bnh qun u ngi), v vy gi lng thc tng tng i so vi gi sn phm cng nghip. im S c gi l im thiu ht v n nh du s khi u ca s suy gim ngun cung cp thc phm. Ngoi im ny, t l tin lng (o bng n v sn phm cng nghip) cn phi c tng ln ngi lao ng cng nghip c th mua cng mt gi thc phm phc v i sng ca h. Tng ng, ng cong cung ng lao ng ngnh cng nghip tr nn dc hn t im S. dc ca ng cong ny cng c th tr nn ln hn v gi lng thc v chi ph sinh hot cho ngi lao ng gia tng nhanh chng tng ng vi s suy gim trong lng lng thc thc phm c sn xut ra. Nu vy, t l li nhun trong khu vc cng nghip c th gim mnh t im S, do , tch ly vn dng trc khi t im T (im bc ngot Lewis). im thiu ht trong m hnh Ranis-Fei biu hin vn tng t vi vn m Ricardo a ra trong cc nn kinh t ang pht trin c th gp phi khi h c gng t c hin i ha kinh t bng cch ti phn b ngun lc t nng nghip sang cng nghip, trong khi b qua nhng n lc gia tng nng sut nng nghip.

-8-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Chng II:

Tnh hnh gia tng dn s v pht trin

2.1. Thc trng gia tng dn s ti Vi t Nam
Bng 1: Thng k tng s dn v t l gia tng dn s qua nm Vi t Nam giai on 2000 - 2010

Nm 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

S ngi (Nghn ngi) 77630.9 78621.0 79538.7 80468.4 81437.7 82393.5 83313.0 84221.1 85122.3 86024.6 86927.7

T l tng qua cc nm (%) 1.28 1.17 1.17 1.20 1.17 1.12 1.09 1.07 1.06 1.05

Tnh n thng 7 nm 2011, dn s nc ta l 90,549,390 ngi, ng th 14 trn th gii. Ta c th thy r tc gia tng dn s ca nc ta qua biu sau:

-9-

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Hnh 2: Gia tng dn s Vi t Nam giai on 2000-2010

S dn (Nghn ngi)
88000 86000 84000 82000 80000 78000 76000 74000 72000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Nm
S gia tng dn s

Bng 2: T sut sinh th, t sut ch t th v t l tng t nhin ca dn s Vi t Nam giai on 2001 - 2010

TNG S

T sut sinh th ()

T sut cht th ()

T l tng t nhin ()

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 S b 2010

18,6 19,0 17,5 19,2 18,6 17,4 16,9 16,7 17,6 17,1

5,1 5,8 5,8 5,4 5,3 5,3 5,3 5,3 6,8 6,8

13,5 13,2 11,7 13,8 13,3 12,1 11,6 11,4 10,8 10,3

Dn s tng nhanh lm mt dn s cng tng nhanh: mt dn c ca Vit Nam ln ti 227 ngi/km2, cao gp gn 5 ln so vi trung bnh ca th gii.

- 10 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

V tnh hnh th gii: theo bo co ca Lin hip quc, dn s th gii t 6 t ngi vo nm 1999, tng ln 6,5 t ngi nm 2004, ln 6,7 t ngi nm 2008, v d bo s ln n 7 t ngi vo nm 2012 v 9,2 t ngi vo nm 2050. Hin nay, dn s th gii ang gia tng vi t l trung bnh l 1,2%/nm; tc c 1 giy li c 4,4 em b cho i; tng 78 triu ngi hng nm; bnh qun c 13 nm dn s th gii tng thm 1 t ngi. Tc tng dn s s gim xung cn 0,5% nm 2050. Khi , n s vt Trung Quc tr thnh nc ng dn nht th gii. Hin nay, M ng th ba vi 304 triu ngi, sau Trung Quc v n . Hin nay, dn s th gii ang gia tng vi t l trung bnh l 1,2%/nm. Cc iu tra dn s M d bo, tc ny s gim xung cn 0,5% nm 2050. Khi , n s vt Trung Quc tr thnh nc ng dn nht th gii.ng thi, dn s th gii cng s gi i nhanh chng. n nm 2050, s ngi t 80 tui tr ln s chim 5% dn s, so vi 1,5% hin nay. S phn b dn c nc ta khng ng u gia cc vng ng bng vi min ni. Dn s nc ta tp trung ch yu vng ng bng, chu th cc con sng, c bit l sng Hng. Cc huyn ng bng ch chim hn 30% din tch t ai ton quc m chim ti 75% dn sinh sng,trong khi cc huyn min ni chim 70% din tch lai ch c 25% s dn sinh sng.
Mt (ngi/km2) 1400 1200 1000 800 600 400
148 511 429 207 69 1225

Hnh 4: Mt dn s Vit Nam nm 2006

Vng

B Sng Hng ng Bc Ty Bc Bc Trung B Duyn Hi NTB Ty Nguyn ng Nam B

200 89

200 0

B Sng Cu Long

- 11 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Nhn vo th ta c th thy: - Dn c tp trung ng nht ng bng sng Hng, vi mt dn s 1225 ngi/km2, k n l ng Nam B 511 ngi/km2, k n l ng bng sng Cu Long 429 ngi/km2. - Cc vng c mt dn s thp hn: Bc Trung B 207 ngi/km2, Duyn hi Nam Trung B 200 ngi/km2, ng Bc 148 ngi/km2 v 2 vng c mt dn s thp nht l Ty Nguyn 89 ngi/km2, Ty Bc 69 ngi/km2. - Ty Bc c mt dn s thp nht c nc v : y l vng c din tch ln, a hnh rt him tr, l vng ni cao nht nc ta, dn c tha tht, phn ln l cc dn tc t ngi, kinh t cha pht trin, trong vng ch c mt vi im cng nghip, tr nh my thy in Ha Bnh, c s vt cht v c s h tng km pht trin (nht l giao thng vn ti). Dn s nc ta cng phn b cha ng u gia thnh th v nng thn: C th, tnh n thi im nm 2009, dn c khu vc thnh th l 25.436.896 ngi, chim 29,6% tng dn s c nc. Trong khi , dn s nng thn l 60.410.101 ngi, chim 70,4% trong tng dn s. H nh 5 C
T trng(%)

u dn s phn theo thnh th v n ng th n 1990-2006

100% 90% 80% 70% 60% 80.5 79.2 50% 40% 30% 20% 10% 19.5 20.8 0% 1990 1995

75.8

74.2

73.1

70.4

Nng thn Thnh th

24.2 2000

25.8 26.9 2003 2006

29.6 Nm 2009

Nhn vo hnh 5 ta thy sau 19 nm ( 1990-2009) s dn nng thn gim dn t 80.5% xung cn 70.4% ( gim 10.1%). Trong khi s dn thnh th li tng t 19.5% nm 1990 ln 29.6% nm 2009 ( tng 10.1%). iu chng t dn s nc ta c xu hng chuyn dch t khu vc nng thn sang khu vc thnh th. T l tng dn s khu vc thnh th mc cao, tng bnh qun 3,4%/nm. Trong khi t l tng khu vc nng thn ch l 0,4%/nm.

- 12 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

V c cu dn s Hnh 3: C cu dn s Vit Nam theo nhm tui giai on 1979-2009

T trng (%)

70 60 50 40 30 20 10 0 1979 1989 1999 2009

Nm
0 - 14 15 - 59 > 60

Qua biu trn ta c th thy, trong giai on 1979-2009 ngh a l sau 30 nm, t l ngi trong tui lao ng Vit Nam chim t trng cao nht v tng mnh nht t 50.49% ln 66.06% ( tng 15.57%). T l ngi trn 60 tui chim t trng thp nht v tng nh t 6,96% ln 8.93% ( tng 1.97%). Ch c t l tr em t 0 -14 tui gim t 42.55% xung cn 25.01% ( gim 17.54%). T l ngi trong tui lao ng ( 15-59) ca Vit Nam tng thm gn 16%, y l iu kin thun li pht trin cc ngnh cn nhiu lao ng, gi nhn cng r hp dn cc nh u t. Tuy nhin ngun lao ng di do to ra nhng kh khn trong gii quyt vic lm, nng cao thu nhp, ci thin tnh trng y t, gio dc, nh v cc t nn x hi. Quy m v c cu dn s theo tui c nh hng trc tip n vic xc nh s lng ngi trong tui lao ng . Vit Nam, khng ch quy m dn s tng ln khng ngng m c T l dn s t 15 n 59 tui cng tng nhanh. Do vy, s ngi trong tui lao ng tng ln vi tc thng cao hn nhiu so vi tc tng dn s (xem bng 2).

- 13 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Bng 3: Tng s dn v dn s trong tui t 15 n 59 Vi t Nam Ch tiu Tng s dn (triu) P15-59* (triu) T l gia tng P (%) T l gia tng P15-59 (%) 1979 52,742 26,63 2,0 1989 64,375 34,76 1,7 1999 76,325 44,58 1,37 2007 85,1549 55,38 1,16 2020 99,003 64,543 -

2,66

2,49

2,71

1,18

*T l dn s t 15 n 59 tui gc kinh t, khi xem xt mi tng quan tiu dng v tch ly, cn ch so snh B phn dn s trong tui lao ng v b phn dn s ngoi tui lao ng ti thi im iu tra. Tng quan gia hai b phn ny c th hin qua T s ph thuc, hay cn gi l gnh nng ph thuc, l s ngi ngoi tui lao ng tng ng vi 100 ngi trong tui lao ng. T s ph thuc nc ta giai on 1979-2007 v d bo n nm 2050, nh Bng 4: Bng 4: T s ph thuc, Vi t Nam (1979-2050) T s ph thuc, theo cc ngun d bo khc nhau Nm 1979 1989 1999 2007 2010 2015 2020 2025 2030 Lin hp quc (2000) 98 85 71 53,7 46 44 45 47 48 y ban Dn s, Gia nh v Tr em (2006) 98 85 71 53,7 48,7 50,4 53,4 56,1 _

- 14 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

2040 2050

51 59

_ _

R rng, trong giai on (1979-2007), T s ph thuc khng ngng gim xung: Nu nm 1979, c 100 ngi trong tui lao ng phi nui 98 ngi ngoi tui lao ng (bnh qun mi ngi phi nui 0,98 ngi ph thuc) th con s ny nm 2007 ch cn 53,7 gim ti hn 45%. Vic gim dn t s ph thuc to iu kin tt cho kinh t quc dn v kinh t gia nh c tit kim u t pht trin. Khi T s ph thuc gim n 50 tr xung, tc l hai ngi trong tui lao ng mi phi gnh mt ngi n theo, ng i ta ni rng, y l c cu dn s vng, hay D li dn s. Vi T s ph thuc nm 2007 ch cn 54 v tip tc gim, r rng dn s Vit Nam ang tin st n c cu vng. C hai D bo nu trong Bng 4 u cho thy, nc ta s bc vo thi k dn s vng mun nht l nm 2010. Tuy nhin, thi k vng ko di bao lu th hai D bo rt khc nhau. Theo y ban Dn s, Gia nh v Tr em, thi k ny rt ngn, ch nm trong giai on 2007-2015, ngh a l khng qu 8 nm. Trong khi , B phn Dn s ca Lin hp quc li d bo thi k dn s vng ca Vit Nam, s ko di khong t nm 2010 n nm 2040, tc l 30 nm, tng t cc nc trong khu vc, nh: In--n-xi-a, Ma-lay-xi-a, Phi-lp-pin, v ngn hn mt s nc, nh: Xin-ga-po, Thi Lan: 35 nm, Trung Quc, Nht Bn, Hn Quc 40 nm Giai on pht trin thn k ca Nht Bn, Hn Quc, Xinga-po v giai on pht trin nhanh ca cc nc cng nghip mi u gn lin vi thi k dn s vng. Vic phn tch T l ngi trong tui lao ng v T s ph thuc, cho thy, Vit Nam khng ch i mi nhanh chng v kinh t x hi m cn i mi nhanh chng v c cu dn s. S thay i ny va l mt thun li va gy ra p lc gii quyt vic lm i vi Vit Nam trong nhiu thp k ti, nht l t nay n 2020. Nu khng gii quyt c vic lm thun li s tr thnh kh khn ln cho t nc c v kinh t ln x hi. C th ni dn s ang l mt trong nhng vn nng khng ch Vit Nam m cn nhiu nc trn th gii. S phn b dn c khng ng u cng vi tc gia tng dn s mc d c du hiu chm li nhng vn cn mc

- 15 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

cao so vi khu vc v th gii t Vit Nam vo nhng thch thc khng nh trong pht trin kinh t x hi. V th rt cn thit phi tm ra nhng nguyn nhn su sa ca thc trng trn nhm tm ra gii php ton din cho vn dn s.

2.2. Nguyn nhn ca s gia tng dn s Vit Nam

Trong qu trnh nghin cu, tm hiu nguyn nhn dn n thc trng gia tng dn s ti Vit Nam, nhm ti tham kho c kt qu iu tra mt s h gia nh thuc tnh Bc Giang nh sau: i t ng v phm vi nghi n u Cc h gia nh c tr trn a bn tnh nm trong mu nghin cu v ph n trong cc gia nh (Cc h gia nh c h khu hp php). h i gian nghi n u: 6/2005-4/2006 Ph ng php nghi n u iu tra x hi hc Bng 5 Mt s do t ng n vi L do Cn con trai Cn con gi Cn ng con C iu kin nui V k hoch p lc ca gia nh L do khc Tng cng sinh on th 3 tr n % 68,5 3,6 3,6 6,3 13,5 1,8 2,7 100

S h gia nh 76 4 4 7 15 2 3 111

Bng 6 Ngh nghi p a v, hng on th 3 tr n Ngh nghi p Lm rung Ni tr CBVC S ngi 94 3 2 V % 84,7 2,7 1,8 Chng S ngi 86 3 1

% 77,5 2,7 0,9

- 16 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Ngh khc Tng cng

12 111

10,8 100

21 111

18,9 100

Bng 7

trng ph n sinh on th 3 tr n phn theo tr nh h vn Hc vn Cha tt nghip trung hc v m ch TN Tiu hc TN THCS TN THPT Trung cp i hc Tng cng S ph n 37 31 31 8 4 0 111 % 33,3 27,9 27,9 7,3 3,6 0 100

Thng qua v d trn, nhm ti xin c rt ra mt s nguyn nhn dn n tnh trng sinh con th 3 tr ln dn n gia tng dn s Vit Nam hin nay nh sau: Mt l, i sng ca mt s gia nh ngy cng kh gi, vn nui con khng cn l gnh nng na, nn mt s gia nh c iu kin li c c nhu cu sinh thm con. Hai l, quan nim lc hu: mt s vng, c bit l vng dn tc thiu s hoc cc vng nng thn vn cn nhng quan nim lc hu nh: sinh nhiu con, t tng trng nam khinh n, mun sinh con trai... Trng nam khinh n l mt t tng trong coi nam gii l quan trng hn ph n; tn ti nhiu ni trn th gii. Mc d hin nay quyn ph n c cng nhn nhng t tng trng nam khinh n vn cn mt s nc, c bit l gn lin vi cc t tng tn gio v biu hin di nhiu cp khc nhau. T tng trng nam khinh n nc ta c l gii da trn nh hng ca t tng Nho gio v nhn thc ca ngi dn v thc tin cuc sng: Ngi n ng c trch nhim ni dng dng h, s trng nom chm sc m m t tin; khng c con trai l mt iu bt knh vi t tin dng h. Nam gii l ngun lao ng chnh, k tha ti sn ca gia nh v c trch nhim chm sc cha m lc v gi. Khi h thng phc li x hi i vi ngi gi cn cha pht trin, nht l ti cc

- 17 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

vng nng thn, ni 74% dn s ang sinh sng, con ci chm sc cha m gi vn l ht sc quan trng. Ngi gi vn a phn phi da vo s h tr trong gia nh. Mt khc, do nhu cu v lc lng sn xut: mt s vng km pht trin, trnh ca ngi dn cn thp, vic p dng khoa hc k thut vo sn xut cn rt hn ch, ch yu s dng lao ng c bp, lao ng chn tay. Chnh v vy h cn rt nhiu lao ng. Cng vi quan nim tri sinh voi, tri sinh c, c sinh con ra th s nui c, phi c nhiu ngi lao ng mi tp ra nhiu ca ci, nn h cng nhiu c nhiu cng c nhiu sc lao ng. Ba l, hiu bit ca cc cp v chng v vic s dng cc bin php phng trnh thai cn hn ch. mt s a phng th vn tip cn, v nhn thc v dn s cn rt hn ch, c bit l nhng vng su vng xa, kinh t ngho i, lng thc khng n chua ni n vn tip cn n vn gio dc dn s v k hoch ha gia nh. H thiu nhng kin thc v phng tin c bn v phng trnh thai. Thm ch nhiu khi chnh cc nh lnh o cng c nhn thc cha y v vn ny. Bn l, t l gia tng t nhin theo quy lut. Vi s pht trin ca kinh t, khoa hc v cng ngh, t l t vong ngy cng gim, dn n t l gia tng dn s t nhin (t l sinh t l cht) ngy cng tng. S "chnh lch ln v t l sinh t": trong giai on u pht trin lch s pht trin ca nhn loi, t l sinh tng i cao do nhu cu duy tr ni ging v nhu cu lc lng sn xut phc v pht trin x hi, trong khi t l t cng tng i cao do iu kin sng hn ch, thin tai, dch bnh nhiu Do , trong giai on ny t l sinh v t tng i cn bng. Ngc li, trong giai on bng n dn s t l sinh vn tip tc c duy tr trong khi t l t c xu hng gim do iu kin sng c nng cao, cng vi s pht trin mnh m ca khoa hc k thut, cc nhu cu c bn ca con ngi c ch trng c bit l trong cng tc v sinh v y t dn ti t l t gim xung. Thm vo , tui th ca con ngi c nng cao dn. Qu trnh ton cu ha mang li cho cc quc gia km pht trin kh nng tip cn vi nhng tin b khoa hc k thut. Nhng cn bnh trc kia c coi l nan y tm ra phng php cha tr, ngi dn bit s dng rng ri cc loi thuc vc-xin, thuc khng sinh.. Mt khc khoa hc k thut cng gp phn lm gim t l t tr s sinh, mang li nhiu c hi cho cc cp v chng him mun Chnh nhng yu t trn lm ny sinh tnh trng mt cn bng gia sinh v t, dn n tnh trng tng dn s mt cch chng mt.

- 18 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Nm , i ng cn b chuyn trch dn s v cng tc vin (CTV) dn s cn mng, cht lng cha ng u. khu vc thnh th, cc cng tc vin, cn b dn s c c hi c tp hun nng cao trnh , do cht lng tuyn truyn c nng cao r rt. Trong khi , ti mt s a phng c bit l vng su vng xa, vng dn tc thiu s t ngi, trnh ca cc cn b dn s kh thp thm ch khng tiu chun thi xt tuyn vin chc (khng c bng tt nghip t trung cp tr ln) do khng c o to bi bn. Tuy nhin khi c cn b tuyn trn c iu xung th cn b mi ny cng cha th quen vi a hnh, su st c tng h gia nh v hu nh khng c kinh nghim trong cng tc tham mu, vn ng ti a phng. Hn na tui ca cc cng tc vin dn s cn kh tr, cha c kinh nghim thc t v kh tip cn c vi i tng cn tuyn truyn. H cng cha nm c cc ch trng chnh sch ca ng v php lut ca Nh nc v dn s k hoch ha gia nh (DS-KHHG), cha hiu r vai tr ca cng tc dn s i vi s pht trin kinh t - x hi, do c th kh l gii nhng vn thc t khi tuyn truyn vn ng. cc x nng thn min ni do thiu nhn lc nn cn b dn s phi m nhim khi lng cng vic rt ln, khng c sc lc v thi gian gii quyt ht mi vn . Mc d Ngh quyt s 47 ca B Chnh tr ch r phi c chnh sch khuyn khch tha ng tinh thn v vt cht cho i ng ny, song thc t cho thy, ngn sch ca mt s a phng hin nay huy ng h tr, khuyn khch cho lc lng lm cng tc dn s c s vn cn hn ch. V vy m cc cng tc vin, cn b dn s cng khng mn m lm vi cng tc dn s. Su l, chng ta a dng ha cc sn phm truyn thng cho ph hp vi tng i tng c th; a dng ha hnh thc tuyn truyn, vn ng v DS KHHG nh truyn thng i chng, truyn thng trc tip ca i ng cn b tuyn truyn vin, i ng cn b chuyn trch dn s, cn b y t v cng tc vin dn s. Nhng trn thc t, hin nay, vic truyn thng vn cha t hiu qu mong mun, mt trong nhng nguyn nhn l do cc sn phm truyn thng cha cp y n c trng vn ha cc dn tc, vng min, cha c s chuyn bin ph hp vi nt vn ha, tp qun ca nhiu dn tc, cha c s khc bit r rt v ni dung ti liu v hnh thc truyn thng gia cc tnh ng bng ni c ng ngi Kinh sinh sng v cc tnh c ng ng bo dn tc thiu s sinh sng. Hu nh tt c cc tnh u tun th chung mt m hnh truyn thng, m cha c nhng chuyn i cho ph hp vi iu kin vn ha x hi ring ca tng tnh tng dn tc. Nhiu sn phm truyn thng, nh t ri, p phch, bng

- 19 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

rn, tranh lt, tranh gp c sn xut t trung ng v chuyn xung tuyn di, nhng cht lng vn cha p ng c yu cu. Ni dung thng ip, ngn ng nhiu khi cng cha ph hp vi vn ha a phng v c im cc dn tc. Trong khi nng lc chuyn mn v ngun lc ca tuyn di khng c th iu chnh cho ph hp vi c th ca a phng By l, khng c ch ti thng nht x l cc trng hp sinh con th 3 tr ln, nn hu ht cc a phng kh thc hin. Bin php x l p dng thng ch mang tnh hnh thc: kim im, cnh co, khin trch m cha c tnh rn e, gio dc. Mt s cp y, chnh quyn a phng cha thc s quan tm ch o cng tc DS-KHHG, cn ph mc cho cn b chuyn trch cp c s Tm l, s thay i v t chc. Nm 2007, t chc b my ngnh dn s, gia nh v tr em (DSG&TE) c nhng thay i ln. Vic gii th U ban DSG&TE, sp nhp b phn dn s v B Y t (nhng 6 thng sau mi c quyt nh chnh thc thnh lp Tng cc DS-KHHG) t nhiu lm xo trn tm t ca i ng cn b, nhn vin lm cng tc dn s nhiu tnh/thnh ph trong c nc, c bit l i ng CTV, cn b chuyn trch c s khng khi bn khon, lo lng. Mt trong nhng kh khn trc mt, l lm sao duy tr n nh lc lng CTV dn s (7.200 ngi) ti cc thn, bn, x, phng, nhng ngi bao nm ln ln vi phong tro i tng ng, g tng nh vn ng b con thc hin KHHG. Nh c i ng CTV dn s m cng tc DS KHHG ca cc tnh/thnh ph c y mnh, tng cng n cc thn, bn vng su, vng xa, ni c mc sinh v t l sinh con th 3 cao. Chn l, s pht trin ca khoa hc v cng ngh. Y hc ngy cng pht trin gip vic sinh con theo mun, lm cho t l b trai c sinh ra tng ln r rt. Thng qua s h tr ca cc bin php nh siu m, la chn gii tnh nh n ung, cc cp v chng c th la chn gii tnh thai nhi theo mong mun. iu ny chnh l l do gii thch cho s mt cn bng gii tnh Vit Nam hin nay. M i l, vic di c c hc cng nh hng mt phn no n s gia tng dn s nc ta. Di c t do khu vc bin gii Vit Nam Lo l vn tn ti t nhiu nm nay v vn tip din. N tp trung ch yu 20 tnh ca Vit Nam v Lo c chung ng bin gii nh : Sn La, Qung Ngi, Kon Tum, Hu.... Ko theo dng di c l nhng vn h tch, quc tch, lin quan thit thc n i sng, quyn v li ch hp php ca nhn dn cn c gii quyt thu o.

- 20 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Hin nay, B T php nhn c 1.575 h s xin nhp quc tch Vit Nam ca ngi Lo v con ca h sinh sng dc bin gii Vit Nam Lo, trong c 353 ngi c Ch tch nc cho nhp quc tch Vit Nam.

2 3 Tc ng 2.3.1. Tc
ng ca gia tng dn s n pht trin

Nh phn tch phn L thuy t pht trin, trong phm vi ti, nhm nghin cu xin c cp n tc ng ca gia tng dn s n pht trin theo quan im pht trin hin i, tc l khi nim pht trin bao gm tng trng kinh t, chuyn dch c cu v cc vn x hi (i ngho, tht nghip, bt bnh ng,) a. Tc ng ca gia tng dn s n tng trng kinh t Dn s v tng trng kinh t c mi quan h bin chng, lin h cht ch vi nhau, h tr v thc y ln nhau.S gia tng dn s c nh hng mnh m n tng trng kinh t. Hin nay, trn th gii,nh gi tc tng trng kinh t c nh gi thng qua 3 i lng ch yu l tng sn phm quc dn (GDP), tng sn phm quc ni (GNP), thu nhp quc dn tnh trn u ngi (GDP/ngi). Tng ng vi ch s GDP v GNP, ta s xem xt s nh hng ca gia tng dn s n tng trng kinh t 2 kha cnh ch yu l lc lng lao ng v tc ng ca gia tng dn s n chi tiu . Trc ht l mi quan h gia dn s, ngun lao ng : Dn s l ngun lc quan trng tc ng n mi mt ca t nc, s bng n dn s,tc gia tng dn s qu nhanh ang l mt thch thc ln trong s pht trin ca x hi. Khng ch ring i vi nc ta m c th gii u nhn nh rng vn dn s ang l mi quan tm hng u trong s tng trng kinh t. Gii quyt vn dn s ang c quan tm hng u. Con ngi to ra tng trng nhanh chng ca nn kinh t nhng ri con ngi cng li l nguyn nhn chnh ca s ngho i, thiu vic lm, tht nghip. Dn s tc ng trc tip n ngun lao ng c v s lng v cht lng. dn s ng, tng nhanh, to nn lc lng lao ng di do. Trong khi nn kinh t cn chm pht trin nn vic lm l mt vn ln i vi cc quc gia ang pht trin trong chnh sch tng trng kinh t.

- 21 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

V s ng: Nu tc gia tng dn s nhanh, dn s ng c cu dn s tr th s dn trong tui lao ng ln. ngun lao ng di do s to iu kin thun li cho vic tng sn lng kinh t, t thc y kinh t tng trng. Tuy nhin, s gia tng dn s l qu nhanh khin cho dn s qu ng s tng sc p vi s tng trng kinh t v vn vic lm t l tht nghip s tng ln v ngun lao ng vt qu nhu cu ca nn kinh t. Ngc li, nu gia tng dn s theo mt t l qu thp nh cc nc pht trin (Anh,H Lan,...) tc gia tng dn s qu thp lm cho dn s gi ha s dn n thiu ngun lao ng trong tng lai v nh hng n s tng trng kinh t, khi t l tht nghip v thiu vic lam s gim nhng li t ra thch thc v trnh ca ngi lao ng c th a kinh t tng trng. V ht ng ngun ao ng: Gia tng dn s qu nhanh,dn s ng tuy to ra ngun lao ng di do nhng cht lng ngun lao ng li khng cao ch yu l cha qua o to. Hn na, dn s ng cng gy kh khn v mt qun l v o to lao ng t gy nh hng n mc tiu chin lc tng sn lng kinh t thc y tng trng. Ngc li, nu gia tng dn s thp, dn s t vic qun l v o to lao ng s d dng hn, cht lng lao ng s c nng cao c th p ng c yu cu ca nn kinh t. C th ni, qu trnh bin ng dn s,s gia tng dn s s nh hng rt ln s pht trin ca ngun lao ng c v s lng, cht lng theo c 2 hng nh hng tch cc v tiu cc. Thc t cho thy mi quan h gia dn s, ngun lao ng c xem xt t nhiu phng din khc nhau. Ti sn xut dn s l ngun cung cp lc lng lao ng duy nht cho x hi nhng nu dn s tng qu nhanh s gy ra kh khn cho vic bo m vic lm, nm ngoi tm kim sot ca Nh nc Th hai l nh hng ca gia tng dn s n tiu dng: Gia gia tng dn s v tiu dng c mt mi qua h thun chiu .Quy m dn s cng tng ng ngh a vi vic tng thm nhu cu v thc phm,nh ,di chuyn,cc dch v chm sc sc khe,... tc l lm cho chi tiu tng ln,t l tit kim gim xung lm cho GDP tng. Xem xt ch s nh gi tng trng kinh t GDP/ngi ta d dng nhn thy khi dn s cng tng nhanh cng c ngh a l thu nhp u ngi cng thp.

- 22 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

V l thuyt, m hnh n gin v nh hng ca s pht trin dn s n kinh t l m hnh do cc nh kinh t hc c in a ra; l gi thit lao ng v t ai l 2 yu t sn xut duy nht trong nn kinh t c th hin bng hm sn xut: Y= F(P,R) trong :

Y l tng sn lng trong nn kinh t. P l quy m dn s. R l s lng t ai.

Hm sn xut Y=F(P,R) cho bit mt cch n gin l vi mt s kt hp no gia lao ng v dt ai th sn lng thu c s l bao nhiu. Sn phm bin t ca t ai v lao ng l Y>0 , l o hm ca Y i vi P v R, iu ny cng c ngh a l khi mt yu t gi nguyn khng thay i th mi s gia tng v s lng ca yu t kia s lm tng tng sn lng, ng thi cng c ngh a l khi mt yu t gi nguyn khng thay i v chng ta tng s lng ca yu t kia th sn lng s tng ln vi tc gim dn, l nh lut li tc gim dn. nh lut ny c th hiu mt cch n gin l khi chng ta tng thm s lao ng trn cng mt n v din tch t ai th s gia tng v sn lng do mt lao ng tng thm to ra cui cng s ngy cng nh i. Nh vy sn phm bin t Y(P) v sn phm bnh qun ca lao ng Y/P l cc hm s gim dn ca P; iu ny din gii l nu s lng t ai trong nn kinh t c nh th thu nhp trn u ngi ca dn s (Y/P) s gim dn khi dn s tng ln.

b Tc ng ca gia tng dn s n thay i c cu ngnh

Sang th k XXI, thc hin Ngh quyt i hi IX ca ng v y nhanh cng nghip ha, hin i ha, c cu kinh t quc dn c s chuyn dch theo hng tch cc nhng tc vn cn chm. Hnh 6: BIU T TRNG NGNH RONG C CU GDP GIAI ON 2000 2009

- 23 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

100% 37.99 38.01 38.16 38.08 38.74

38.14

38.17

80% 70% 60%

39.1

90%

Dch v 36.73 39.47 40.09 41.02 41.52

39.73

40.24

41.1

50% 40% 30% 20% 10% 0%

Cng nghip, xy dng

24.53

22.54

21.76

20.97

20.25

2000 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

Nhn vo biu trn, c th thy trong thp k u tin ca th k 21, t trng ngnh nng nghip gim t 24.53% (nm 2000) xung cn 20.66% (nm 2009), t trng ca ngnh cng nghip tng t 36.73% (nm 2000) ln 40.24% (nm 2009); t trng ca ngnh dch v c tng nhng s bin i khng ng k (ch tng 0.36%) v iu ny cha p ng c ch tiu m i hi ra l tng n mc 42% . Vy u l nhng nguyn nhn dn n tnh trng ny? Trong khun kh ti ny, nhm nghin cu xin c cp n tc ng ca gia tng dn s Vit Nam n c cu kinh t. u tin, phi k tc ng tch cc ca gia tng dn s n s chuyn dch c cu kinh t. Th nht, dn s Vit Nam tng ln ng k. T t l ngi trong tui lao ng rt cao.V th y l ngun nhn lc tim nng h tr rt c lc cho s chuyn dch ngnh trong c cu GPD ca c nc. Th hai, dn s tng nhanh, iu ny s kch thch tiu dng nhiu dn n nhu cu v hng ha tiu dng hng ngy v hng ha dch v tng cao. V vy, y l mnh t mu m cho s pht trin mnh m ca cc ngng cng nghip nh v dch v. Tuy nhin, do vn cha gii quyt tt cc vn lin quan n gia tng dn s nn y vn l tr ngi ln cho s chuyn dch c cu kinh t ca Vit Nam. Th nht, gia tng dn s nhanh dn n nhu cu lng thc tng cao. y l nguyn nhn dn n t trng nng nghip vn mc cao trong c cu kinh t.

20.66

20.4

22.1

- 24 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Hn na, nn nng nghip vn cha pht trin mnh theo chiu su. Trong khi M, ch cn hn 2% dn s lm nng nghip c th cung ng lng thc thc phm cho c nc, thm ch cho c xut khu th Vit Nam con s chim hn 2/3 dn s c nc. Th hai, nguyn nhn tc ng n s chuyn dch chm ca c cu kinh t l cht lng ngun nhn lc. Nh nc ra rt nhiu chnh sch thu ht ngun lao ng t cc ngnh nng nghip chuyn dch sang cc ngnh cng nghip v dch v. Kt qu l ta t c s chuyn dch lao ng theo hng tch cc nhng cho n by gi tc vn cn rt chm. Bng 8: C cu ao ng c vi c lm phn theo khu vc kinh t (2000 - 2010) ( n v tnh: %)
2000 Nng, lm, ng nghip Cng nghip - xy dng Dch v Tng s 65,1 2002 61,9 2003 60,3 2004 58,8 2005 55.1 2007 52.9 2008 52.3 2009 51.5 2010 48.7

13,1 21.8 100.0

15,4 22.7 100.0

16.5 23.2 100.0

17.3 23.9 100.0

18.0 24.5 100.0

19.3 27.8 100.0

19.7 28 100.0

20.5 28 100.0

22.1 29.2 100.0

Nhn vo bng, c th nhn thy r rng t trng lao ng trong cc ngnh nng, lm, ng nghip gim r rt t nm 2000 n 2010, tuy nhin hin nay con s ny vn chim khong 50%. Dn s tng nhanh nhng khng i km vi tng v cht lng cuc sng. iu ny nh hng n cht lng lao ng. M mt trong nhng tr ngi ca nn kinh t Vit Nam l thiu ngun nhn lc c trnh . Ngun lao ng ca Vit Nam di do, tr, c trnh hc vn nhng thiu k nng v tay ngh. Cht lng nhn lc khng cao v chm p dng cc tin b khoa hc cng ngh. S ngi lao ng qua o to ang chim mt t l thp, cht lng cng cha p ng c nhng cng vic i hi kin thc v k nng. o to i hc v ngh cha theo st vi nhu cu tuyn dng ca doanh nghip. y chnh l nguyn nhn trc tip cn tr s pht trin mnh m ca cng nghip v dch v.

- 25 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

b. Tc ng ca gia tng dn s n cc vn x hi Bn cnh s tc ng n tng trng kinh t v chuyn dch c cu, gia tng dn s cng nh hng khng t n cc vn x hi nh: gio dc, y t, i ngho, bt bnh ng gii, mi trng, Di y chng ti xin c phn tch tc ng ca gia tng dn s trn mt vi kha cnh x hi. Tc ng ca gia tng dn s n gio dc Gio dc ch yu tp trung vo i tng l th h tr. Dn s tng do t l sinh tng s cung cp ngun u vo ln cho gio dc. Tuy nhin, nu quy m dn s tng nhanh, tc gia tng ln th li c nh hng tiu cc ti gio dc. iu 13 - iu l trng mm non 2008 quy nh s tr ti a trong mt lp mu gio nh sau: - Lp mu gio 3 4 tui: 25 tr - Lp mu gio 4 5 tui: 30 tr - Lp mu gio 5 6 tui: 35 tr Tuy nhin, trc thc trng dn s tng nhanh, s lng tr em c nhu cu n trng cng ngy mt nhiu. Do c s vt cht phc v gio dc cha p ng nhu cu nn hin ny, ti mt s th ln nh H Ni, H Ch Minh ang xy ra tnh trng qu ti. Trung bnh mt lp mu gio ti mt trng mm non cng lp trn a bn thnh ph H Ni c khong 60 chu vi 3 gio vin mm non chnh thc. Vi s lng tr ln nh vy, cc gio vin kh c th quan tm theo di st sao tnh hnh hc tp cng nh sc khe ca tng chu trong thi gian hc trng. tui mm non l mt tui ng vai tr kh quan trng trong vic hnh thnh nhn cch cho tr t nh. Nh vy, vi s lng tr qu ng, cc tr nh kh c th c c s quan tm gio dc tt nht. Tnh trng tng t cng din ra i vi bc tiu hc. S hc sinh trong mt lp bc tiu hc ti cc th ln thng dao ng t 50 n 60 em, trong khi theo quy nh ca S GD T H Ni s s chun ca bc tiu hc l 3040 hc sinh/lp. Trn thc t, s hc sinh trn mt lp hc thng gp 1,5 n 2 ln quy nh chun. Lng hc sinh trong mt lp qu ng dn n tnh trng thiu khng kh, thiu nh sng, th lc ca cc em gim, v khng gian vui chi sn trng cng b hn ch. Hin nay, t l hc sinh b cn th, mc tt khc x bc tiu hc

- 26 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

khng ngng tng ln. Hn na, gio vin kh c iu kin tip cn tng em trong tit hc un nn, rn luyn k nng trnh by. Trong khi , vic n c, un nn tng em l rt cn thit i vi hc sinh bc tiu hc. S ln mt hc sinh c pht biu, c bi trong mt tit hc cng t hn. iu ny t nhiu cng nh hng ti cht lng ca vic dy v hc. Tri ngc vi thc t cc thnh ph ln, s tr em vng su vng xa c n trng l rt t. Vi kinh t vn kh khn, li ng con nn cc h gia nh y thng kh c th m bo cho con em mnh c i hc y . Tt nhin cng phi k n nhng yu t khch quan khc nh iu kin a l , c s vt cht cn thiu thn, lc hu. Tuy nhin, mt gia nh c ng con th s u t vo gio dc cho mi ngi con s t hn so vi s u t ca mt gia nh t con. Trung bnh mt h gia nh ti mt bn min ni c t 5 6 ngi con, kinh t kh khn, nhn thc hn ch ca cc bc ph huynh khin cho tnh trng tht hc din ra kh ph bin. Mc d theo s liu thng k nm 2009, t l ngi bit ch (ngi trn 15 tui bit c v vit) l 94% tng dn s, trong t l ny nam l 96.1%, n l 92% nhng vic c theo hc y t cp 1 n cp 3 v cc cp cao hn l rt t. Ta c th thy r thc t qua cc s liu thng k di y: Bng 9: T l n tr ng ca hc sinh cc cp trong nm 1993 v 1998 Nm 1993 T l hc sinh i hc tiu hc Hc sinh n (%) Hc sinh nam (%) T l hc sinh trung hc c s n trng Hc sinh n (%) Hc sinh nam (%) T l hc sinh trung hc n trng Hc sinh n (%) Hc sinh nam (%) 87,1 86,3 29,0 31,2 6,1 8,4 Nm 1998 90,7 92,1 62,1 61,3 27,4 30,0

Tc ng ca gia tng dn s n i ngho

- 27 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Dn s tng ko theo s gia tng v nhu cu lng thc v ch . ng thi, vi cng mt tng mc GDP, s ngi tng ln s lm cho mc GDP/ngi gim xung. T dn n tnh trng i ngho. Sau y chng ta s cng phn tch mt vi s liu: Bng 10: Mi i n h gia i ngho v vi sinh on th 3 tr n.

Kt qu tng iu T l ph n sinh con th tra h ngho nm ba tr ln theo khu vc 2010 (%), 2005-2007 Tnh/Thnh ph H ngho Tng s C n c Min ni ng Bc H Giang Cao Bng Lo Cai Min ni Ty Bc Sn La in Bin Lai Chu ng bng Sng Hng H Ni hu IV c Duyn hi min Trung Nng Ty nguyn ng Nam B TP. HCM B sng Cu Long 3.055.566 581.560 63.461 44.233 61.042 236.365 88.949 51.644 35.566 409.823 76.707 578.007 333.250 14.884 262.879 77.802 157 575.880 T l 14,20 24,62 41,80 38,06 43,00 39,16 38,13 50,01 46,78 8,30 4,97 22,68 17,27 6,55 22,48 2,11 0,01 13,48 2005 20.8 19 2006 18.5 17,1 2007 16.7 15,0

23

20,7

17,7

17

14,7

13,7

29 23

28,3 22,4

23,5 21,8

39 17 16

32,2 14,3 13,9

30,0 13,8 12,6

- 28 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Bng 11: T l ph n sinh con th ba tr ln ti thnh th v nng thn, 2005-2007 n v:% 2005 20,8 11,6 23,7 2006 18,5 10,0 21,4 2007 16,7 9,0 19,3

Vi t Nam Thnh th Nng thn

Qua bng 10 v 11, ta c th nhn thy t nhiu c mi lin h cht ch gia tnh trng ngho i v t l sinh con th 3 tr ln cc khu vc. Khu vc min ni ng Bc, Ty Bc, khu vc Duyn hi min Trung v Ty Nguyn l nhng ni c t l ph n sinh con th 3 cao nht c nc, ng thi cng l nhng khu vc c s h ngho nhiu nht. Vic sinh nhiu con lm tng thm gnh nng kinh t cho cc h gia nh, dn n tnh trng thiu n, thu nhp bnh qun gim, t dn n ngho i. Tc ng ca gia tng dn s n mi trng Tc ng mi trng ca s gia tng dn s th gii c th m t bng cng thc tng qut: I= C.P.E Trong : C: S gia tng tiu th ti nguyn trn n v u ngi. P: S gia tng tuyt i dn s th gii. E: S gia tng tc ng n mi trng ca mt n v ti nguyn c loi ngi khai thc. Cc tc ng tiu cc ca tnh trng gia tng dn s hin nay trn th gii biu hin cc kha cnh: - Sc p ln ti ti nguyn thin nhin v mi trng tri t do khai thc qu mc cc ngun ti nguyn phc v cho cc nhu cu nh , sn xut lng thc, thc phm, sn xut cng nghip v.v... - To ra cc ngun thi tp trung vt qu kh nng t phn hu ca mi trng t nhin trong cc khu vc th, khu sn xut nng nghip, cng nghip. - S gia tng dn s th v s hnh thnh cc thnh ph ln - siu th lm cho mi trng khu vc th c nguy c b suy thoi nghim trng. Ngun cung cp

- 29 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

nc sch, nh , cy xanh khng p ng kp cho s pht trin dn c. nhim mi trng khng kh, nc tng ln. Tc ng ca gia tng dn s n mt s vn x hi khc V y t, quy m v tc tng dn s nh hng ln ti h thng y t. Nhim v ca h thng y t l khm cha bnh v chm sc sc khe cho nhn dn. V vy quy m dn s quyt nh s lng y bc s v s lng c s y t. V dn s tng qu nhanh s dn n s ln khm cha bnh ca mt ngi tng ln. Dn s ng v tng qu nhanh dn n nh ca cht chi v v sinh khng m bo, nht l ngun nc sinh hot. Dinh dng km v mi trng b nhim l nhng iu kin thun li cho bnh tt pht trin. Nu s ngi tht nghip ng lm ny sinh t nn x hi, cng tc qun l x hi gp nhiu kh khn, tai nn giao thng tng ln. Nhng nguyn nhn gp phn lm tng bnh tt v thng tt, nhu cu v c s khm cha bnh cng tng ln. Theo thng k, s ging bnh hin nay ca Vit Nam ang l mt con s thp ng bo ng, ch mc 2.87 ging/1000 dn (nm 2008), s bc s cng ch mc 1.224 bc s /1000 dn (nm 2008). Nh vy quy m v tc tng dn s tc ng trc tip n nhu cu khm cha bnh. Quy m dn s ln, tc tng ca n cao i hi quy m h thng y t bnh vin, s c s y t, s ging bnh, s y bc s cng phi pht trin vi tc thch hp m bo hot ng khm cha bnh cho ngi dn. V vn bnh ng gi i. Ngy nay tuy c nhng thay i quan trng v vai tr ca ngi ph n, song iu ny vn cha ph bin. Tc pht trin dn s nhanh, u t ca nh nc cho gio dc thng t, do h thng gio dc km pht trin. Ph n t c c hi hc tp v nng cao trnh . nhng khu vc km pht trin, trong cc gia nh ln (ng con) cha m thng u tin cho con trai i hc, con gi thng phi ngh hc gip cha m nui gia nh. Khng c i hc, lm vic sm v phi ly chng sm khin cho ph n khng c trnh hc vn cao v khng tm c cng vic c thu nhp cao. Khng c trnh hiu bit nn h khng th v khng c t mnh quyt nh tt c cc vn c lin quan n cuc sng ca h nh chn bn i, chn cc phng tin trnh thai, chn thi im sinh con Tm li dn s tng nhanh nn kinh t km hn ch quyn bnh ng nam n. Bng 12 h sinh n p nm h 2009 2010 tr n a n n

- 30 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Nh tr Mu gio Tiu hc Trung hc c s

Tng s 508,190 2,901,633 6,922,624 5,214,045

S hc sinh n 241,694 1,374,341 3,271,858 2,598,267

% 47.56 47.36 47.26 49.83

V vi c lm. Tc tng dn s cao, trung bnh mi nm c thm 1 triu ngi bc vo tui lao ng, tng ng vi 1 triu nhu cu v vic lm, gy nhiu sc p kinh t, x hi, mi trng. Thiu vic lm nghim trng dn n thi gian nhn ri cao, nhu cu v ti chnh khng c gii quyt tha ng cng l nguyn nhn dn n cc t nn x hi, gy mt n nh x hi v tn ph mi trng. Bng 13: T l thi u vi c lm ca l ng ao ng trong tui phn theo vng, 2010
%

C NC ng bng sng Hng Trung du v min ni pha Bc Bc Trung B v duyn hi min Trung Ty Nguyn ng Nam B ng bng sng Cu Long

T l thiu vic lm Chung Thnh th Nng thn 3.57 1.82 4.26 3.50 1.58 4.23 2.15 1.97 2.18 4.47 3.70 1.22 5.57 2.88 3.37 0.60 2.84 4.95 3.83 1.99 6.35

2 3 2 Tc ng ca pht trin n gia tng dn s

a. nh hng ca thu nhp n gia tng dn s Vic xem xt nh hng ca thu nhp n pht trin dn s chng ta c th k vng rng t sut sinh, t sut cht ca dn s s chu nh hng ca mc thu nhp. Nh kinh t hc c in Thomas Malthus cho rng vi mc thu nhp cao

- 31 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

hn i i v i t sut sinh cao hn v t sut cht gim i do ng cho rng trong nn kinh t nng nghip khi mc thu nhp cao hn th: (1) s cho php nam, n kt hn sm hn, nh th t sut sinh cao hn (2) iu kin sng c c hi ci thin v nh th t sut cht gim i. Trong mi trng ca Thnh ph c th c nhng sai lch, nhng n gin ha chng ta k vng rng t sut sinh, t sut cht ca dn s s chu nh hng ca mc thu nhp v chng ta ly t l tng dn s chung bao gm t l tng dn s t nhin, t l tng dn s c hc xem xt tnh ton. Cng nh nh hng ca quy m dn s n thu nhp (GDP bnh qun/ ngi) v n gin ti cng m phng trc tip thu nhp qua GDP xem xt nh hng ca sn lng n t l tng dn s chung trong bng 2 di y: Bng 14 tng dn s v quy m GDP TP.HCM 1995 Tng gi tr GDP (T ng, gi SS1994) T l tng dn s chung (%) 32596 2.41 2000 52754 2.5 2004 79171 3.4

b. nh hng ca c cu kinh t n gia tng dn s cc nn kinh t nng nghip lc hu, nhu cu lao ng tay chn cao cng l nguyn nhn dn n s gia tng dn s. i vi Vit Nam, khu vc nng thn ang tp trung mt s lng ln lc lng lao ng ca c nc v vi tc tng khong hn 2,5% nm. C cu ca lao ng nng thn Vit Nam th hin tnh thun nng. Trong tng s 13,2 triu h dn khu vc nng thn nm 2001 th c ti 81% lm vic trong l nh vc nng-lm- thu sn, ch c 16,1% lm vic khu vc phi nng nghip. Cc vng Ty Nguyn v vng ni pha Bc c cu ngnh ngh ca cc h mang tnh thun nng nng v chuyn dch rt chm. T l gia nng nghip v phi nng nghip ca Ty Nguyn l 91,1% v 7,1%, vng ng Bc l 88,4% v 8,6%, Ty Bc l 93% v 5,97%. Ngay c hai vng trng im nng nghip hng ho l ng bng sng Hng v ng bng sng Cu Long tuy c li th gn cc trung tm cng nghip v dch v ln, nhng xu hng chuyn dch c cu kinh t v lao ng cng rt chm v khng u. c. nh hng ca cc vn x hi n gia tng dn s

- 32 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

i ngho, lc hu: cc nc ang pht trin, chnh sch an sinh x hi khng c m bo cng vi nhng t tng lc hu lm cho dn s tng nhanh, cht lng dn s khng c nng cao v lm c cu gii b chnh lch. mt s nc c bit l cc nc phng ng vn cn nhng quan nim lc hu nh trng nam, khinh n, tri sinh voi sinh c, sinh con qu t, mun c con trai, mun ng con.T tng trng nam khinh n theo kiu chng cha, v ti, xut gi tng phu, mi gi khng bng mt trai vn cn tn ti trong ngh ca mt b phn dn c, nht l cc vng ven bin, vng nng thn, vng ng bo dn tc thiu s. Bi l, h cho rng con trai c trch nhim nhiu hn con gi trong vic phng dng, chm sc cha m khi v gi v lo liu ma chay, th cng sau khi cha m mt, ng thi tm l sinh con trai cn d phng trong trng hp ri ro (tai nn, t nn x hi). Kh nng tip cn cc dch v y t Khoa hc k thut pht trin p ng cc nhu cu sng cn thit ca ngi dn, y hc pht trin cao nn t l t gim i nhiu so vi cc giai on trc lm tng t l tng t nhin. Do tc ng mc sinh cao nhng nm trc y, s ph n bc vo tui sinh hng nm vn gp gn ba ln s ngi bc ra khi tui sinh . T l gia tng t nhin theo quy lut. Vi s pht trin ca kinh t, khoa hc v cng ngh, t l cht ngy cng gim, dn n t l gia tng dn s t nhin (t l sinh t l cht) ngy cng tng. T l sinh vo nm 2010 nc ta c lng l 15% t l cht xp x 5%, nh vy, ch mt php tnh thng thng cng cho thy, hin nay t l gia tng dn s sinh t nhin nc ta l 10%. y l con s cng dn c nh vo mc tng dn s ca nc ta mi nm. Trnh dn tr gio dc ca qun chng nhn dn y cng l mt yu t quan trng nh hng n s gia tng dn s. - Hiu bit hn ch ca cc cp v chng v vic s dng cc bin php phng trnh thai - Vic chm sc sc khe sinh sn v thnh nin/thanh nin cha tt cng vi cht lng dn s thp

- 33 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

Chng III:

Gii php cho vn gia tng dn s Vi t Nam

Vit Nam hin nay bc vo k nguyn c cu dn s vng (t l ngi khng ph thuc gp i t l ngi ph thuc). V th nu quan tm su sc n vn ny th y s l c hi to ln cho s pht trin kinh t ca nc nh. Ngy nay, hu nh tt c cc quc gia u thng nht quan im cn phi iu tit c thc vo s tng trng dn s ng thi vi vic thc y s pht trin. Ch ring c chnh sch dn s - KHHG hoc ch ring s pht trin u khng . Chnh sch dn s - KHHG v chnh sch pht trin h tr cho nhau, tc ng ln nhau, ch khng tch bit hoc thay th nhau. pht huy tt vai tr ca dn s v ngun nhn lc, nhm ti tng hp v a ra mt s gii php nhm ci thin tnh hnh gia tng dn s v gip nc ta tn dng c c cu dn s vng nh sau: Qui m quc gia - Xy dng cc k hoch, chin lc pht trin dn s cho tng giai on Trong phi ch ra cc vn vi mc u tin khc nhau, a ra cc tiu ch c th cn phi t c cho tng giai on (v c cu dn c, mc gia tng dn s, phn b dn c gia cc vng, nng cao dn tr,...). Cc chnh sch pht trin vng, a phng ( c bit cc tnh ng Nam B, ng bng sng hng cn ch trng hn n dn s di c, c bit l nhm di c t nng thn ra th l nhm c tc tng nhanh nht. - nh h ng pht trin kinh t mt cch ton di n v bn vng. To iu kin cc vng kinh t c th pht huy ht nng lc t nhin cng nh dn c. y mnh u t vo khu vc nng thn, min ni, khu vc km pht trin gim khong cch gia cc vng, m ra cc th trng mi. y c th coi l tin phn b li dn c, lao ng cc vng ng u hn. - Xy dng chnh sch tng cng u t cho pht trin, c bit l nng cao cht lng ngun nhn lc tr thng qua cc chng trnh y t, gio dc, o to ngh hin i tn dng c cu dn s vng.

- 34 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

- Pht trin h thng t, gio dc, an sinh x hi, nng cao mc sng ca ngi dn mc su rng. Cn c cc u tin, h tr nhng vng kinh t gp nhiu kh khn, dn tr thp. - y mnh v nng cao hi u qu cc hot ng truyn thng, gio dc v vn ng nhm tng cng hn na s cam kt ng h ca cc cp y ng, chnh quyn, cc i biu dn c, cc ngnh, on th, cc t chc x hi v nhng ngi c uy tn trong cng ng i vi cng tc Dn s - k hoch ho gia nh; tip tc nng cao nhn thc v y mnh hn qu trnh chuyn i hnh vi trong nhn dn, c bit l gii tr i vi vic chp nhn v t nguyn thc hin k hoch ho gia nh/ chm sc sc kho sinh sn, tp trung cho vng nng thn, vng min ni, vng kh khn, ni mc sinh cn cao. Qui m ton cu - Cc t chc quc t ln nh Lin hip quc, T chc Y t th gii,... cn gi vng vai tr nh hng, gim st vic thc hin cc gii php cho vn dn s ti cc quc gia, nht l cc quc gia ang pht trin nh VN. - Thnh lp cc qu h tr quc t nhm h tr vic gii quyt, ci thin cc vn dn s.

- 35 -

Thc trng gia tng dn s v tc ng ca gia tng dn s ti Vit Nam. - Nhm 8 Lp KTE406(1-1011).6_LT -

T LUN
Qua kt qu nghin cu ca tiu lun chng ta khng ch nhn thy mt bc tranh dn s sng ng ca nc ta cc thi k qua m cn thy c gia s pht trin kinh t - x hi v gia tng dn s c mi quan h mt thit, m tiu lun ny chng ta ch ch trng nghin cu hng tc ng ca gia tng dn s ti pht trin Vit Nam. Gia tng dn s ny s tc ng theo nhiu cch khc nhau n qu trnh pht trin nh tiu dng hng ho v dch v, t l tiu dng v tch lu, s dng cc ngun vn... Cc qu trnh trn dn ti mc bo m vic lm, cht lng mi trng, tnh trng cng ngh, y t v gio dc, a v ph n ... T chng ta thy tn ti mi quan h cht ch gia mt bn l dn s v bn kia l s pht trin. Cho n nay, Vit Nam vn l mt nc nng nghip chm pht trin quy m dn s ln, tc tng dn s cao. S gia tng dn s qu nhanh l mt trong nhng nguyn nhn quan trng cn tr tc pht trin kinh t x hi, gy kh khn cho vic ci thin i sng, hn ch iu kin pht trin v mt tr tu, vn ho v th lc ca ging ni. Nu xu th ny c tip tc din ra th tng lai khng xa t nc ta s ng trc nhng kh khn rt ln, thm ch gy ra nhng nguy c v nhiu mt. V vy, c nm bt c tnh hnh dn s, s gia tng dn s ca nc ta, hiu c tc ng ca n ti s pht trin t nc cng vi s dng s hiu bit v vn kin thc chuyn ngnh ca mnh tm ti sang to nghin cu ta mi c th a ra nhng gii php ph hp vi tnh hnh t nc v mc tiu, chin lc ca ng v Nh nc, a t nc pht trin v theo kp tc th gii.

- 36 -