Dng Hng - T Bn khng chng n Di chn tng tri Phong L Ch nht, 01 Thng 3 2009 17:54 Mnh nhn c bi vit

ny, tn trng kin ca thy mnh a ln, ch cn mnh vn gi kin ban u: Di chn tng tri l mt bc li so vi Bn khng chng. Bn khng chng(1) - Gii thng Hi nh vn nm 1991 a nhanh Dng Hng ln mt v tr cao trong thnh tu vn hc i mi. Khng thuc i ng "tin trm" xut hin t u nhng nm 80 nh Ma Vn Khng, Nguyn Khi, Nguyn Minh Chu v Nguyn Mnh Tun (sinh nm 1948) - ngi cng th h vi anh (sinh 1949), n tui 40 mi bt u trnh lng vi tp truyn ngn Gt son (1989), th m ch 2 nm sau, Dng Hng bng tr thnh mt "tn tui" vi Bn khng chng, gp mt cng Mnh t lm ngi nhiu ma ca Nguyn Khc Trng, Ni bun chin tranh ca Bo Ninh lm nn mt b ba sng gi trong vn hc m u thp nin 90, nm nm sau khi ng ca cng cuc i mi. Bn khng chng - nh chnh ngha n v ngha en ca n, vi nhn vt trung tm l ph n trong bi cnh t nc va kt thc cuc chin chng Php li tip tc cuc chin chng M. "Chin tranh khng c gng mt ph n" - l tn mt tiu thuyt X vit vit v chin tranh ra i sau khi chin tranh kt thc nhiu chc nm. ng nhin l th, bi sao m khc c, bt k chin tranh din ra u v vo lc no. Chin tranh l d dn v khc lit, l mt mt v hy sinh; nhng du n thng tch m n li cho con ngi l ko di, v lp chng sinh chu gnh nng ca n khng ch l ngi lnh chin trng m cn l ngi ph n hu phng. Soi vo i sng hu phng - l mt vng nng thn, c tn gi thu gn l lng ng ca ng bng Bc B, trong thi chin, v c mt thi hu chin, qua s phn ca nhng ph n, di tn truyn Bn khng chng, Dng Hng em n cho bn c nhng thc nhn mi v cm xc mi trc mt lch s qu nghit ng i vi dn tc, vo thi im m u 90 cn chu nng bao u t trong i sng. Trong s cc nhn vt khng nhiu ca Bn khng chng - mt tiu thuyt c va, cha y 300 trang, ngi c kh qun mt chn dung trung tm l Hnh - ngi, ln th nht vt c mi thnh kin ca gia tc, ly ngi

mnh yu l Ngha, thuc ging h c on th; v thm mt ln th hai, vt mi ro cn bn trong m n vi ch Vn - ngi bn thn ca m, c mt a con sau bao v v tht vng. Cng vi Hnh l s phn ca nhiu thiu n khc nh Du, Thm, Cc, Nhi..., ngi th khng chng, ngi th c chng cng nh khng, lng ng, trong c m l Nhn, l ra c th n vi Vn - ngi lnh in Bin Ph tr v lng vi ci chn qu, dc lng vi qu hng trong tt c nhng th vng, u tr ca mt thi u tranh giai cp, cng thng ch-ta, mt ngi "khng ai tt bng, nhng cng khng ai c n v kh bng", nh cch ngh ca Hnh. Vn, vo cui i, t tch mnh ra khi lng, sng c n vn m. Bng mt sung sng bt ng p n, khi Hnh xut hin; ci sung sng c mt i cha tng c hng, nhng nhn vt ny li cha c s chun b n n, bi cha bao gi dm ngh, dm m n hnh phc lm chng, lm cha, nn khng nhng tut, m cn m qung tm n ci cht, nh mt cch trn trnh. Mt ci cht gy bao thng cm, xt xa cho dn lng, lm nn mt kt thc, khng hn l bi quan, hay ch l bi quan mt na, ca Bn khng chng. Dng Hng c thc chn mt m tang cho kt thc truyn, nh mt "ho gii" cho bit bao l xt xa, lm lc, bt hnh c mt trong ci i; v m tang c lng a tin Vn c v mt cuc tin a qu kh, khng theo li vui v nh cch Mc ni. V ni "ho gii" l ni n mt nhe nhm, gi gm mt con ng mi cho lng ng, khng phi cho tt c nhng ai tng sinh ra lng ng, ri ra i, hoc ri tr v vi n, m l mt th h khc, n sau h, c th l t a con ca Hnh... Mt ci lng, cho n cui truyn vn trong cnh quan u hiu, qunh qu sau m tang, nhng trong ging cui truyn c hng ln mt "nh nng xun" trong "nhp nh nhng vnh khn tang trng" ca c lng a tin Vn. C l cng chng khc c, bi cui nhng nm 80, khi Dng Hng vit cun tiu thuyt ny th cuc sng ch mi hi sinh sau khu hiu "Ly Dn lm gc" v "Nhn thng vo s tht..." ca i hi ng ln th VI. Ci cht khng c chun b ca Vn trong thng tic ca dn lng; cuc tr v trong tht bi v tht vng ca Ngha; cuc ra i ri tr v ca Hnh cng a con m Hnh quyt kim cho c, nu c li mt t d m lc quan th cng ch va cho thy "s sng khng bao gi chn nn", nh pht hin ca nh th Xun Diu, mt nht ct, mt trm dng trong mch i ang chu chuyn. Bn khng chng, thi im m u 90, qu gp c mt ci nhn mi v bc tranh t nc trong thi chin v hu chin, ko di nhng hn 40 nm

(ti tnh 40 nm, ch khng phi 30 nm); vi gnh nng khng phi ch l chin tranh, v pha khch quan; m cn l nhng lm lc ca con ngi, trong mt bi cnh c qu nhiu bin ng v th thch, m tt c nhng ai "do lch s li" khng tm v sc vt qua. l th thch ca pht ng qun chng Ci cch rung t, ca phong tro Hp tc ho, ca vic ph nh-cha, v ca nhng nn np tm l, thc vn cn nguyn s h lu, cha th no thay i c trong mt x hi nng nghip manh mn, lc hu, v tm l lngx lu cu ngn i. Tt c gom li, lm nn nhng nguyn c cho mi tai ho, m con ngi phi nhn nhn chu ng trong c mt thi di nh mt p t ca nh mnh, cho n lc nh vo nhng g din ra trong giao chuyn gia hai thp nin 80 v 90, m bng tnh, thy mnh va l nn nhn, va l ti nhn. Gn ni hai th h chng Php v chng M, gn ni th thch ca chin tranh v th thch ca thi bnh, gn s phn c nhn, gia nh, ging h v t nc, Bn khng chng vo thi im ra i, l mt trong s t tiu thuyt vit v chin tranh v nng thn (vi vn hc Vit Nam, sut hn na th k qua, tnh t sau 1945, hai ti v hai khi i ny lun gn b hu c vi nhau) ng c vo chiu su nhng vn kh ni, hoc khng th ni, trn c mt chng di lch s, khng ch n 1975 m cn ln sang thp nin 80 th k XX. Trong b ba c Gii thng Hi nh vn nm 1991 ny, Bn khng chng khng c ci sc so, rit rng ca Mnh t lm ngi nhiu ma; khng c ci chiu su thm trm n m nh ca Ni bun chin tranh... Nhng b li, v ng c vi thi gian, Bn khng chng li c c mt v p khc trong khun hnh c in: mc mc v chn phng trong ct truyn, trong cch dn dt v ngn t; - mt ngn t khng lp lnh ti hoa, m gin d, t nhin, v vi u th , Bn khng chng l tc phm khng nh c ngay v tr ca n trong lng c gi m khng h gy tranh ci. iu bt ng l, hn 15 nm sau Bn khng chng, Dng Hng li c tip Di chn tng tri, nh mt bt ph ngon mc, n mt ci ch mi, r rng l cao hn, xa hn, trong bm ui nhng chuyn ng ngy cng gp gp hn, b bn hn, phin phc hn ca cc mnh i trong chuyn giao gia hai th k. C l cng cn ni thm, cng vi Bn khng chng, Dng Hng cn l tc gi ca mt tiu thuyt khc c tn Trn gian - ngi i(1) n hnh nm 1991, nh mt cch "tha thng xng ln". Ci tn truyn nh mun thot ra khi nhng khng gian v s phn c th, hng ti mt khi qut v "trn gian",

"ngi i", hoc Bng m v nh sng - nh ci tn sau ca n, nhng li b ci bng ca Bn khng chng che khut. Du vy, cun tiu thuyt mng v s trang v s phn ny vn c th c xem l mt nhe nhm, mt bo hiu cho ci tn xng vi tm vc ca n vo 15 nm sau: Di chn tng tri(2). T Trn gian - ngi i n Di chn tng tri, mch ngh ca Dng Hng dng nh c nh hng kh sm, n c mt kt qu t nhin sau 15 nm tri nghim. x x x Di chn tng tri, hn 500 trang c ln - c ch, m cha mt s sng tri di sut hn na th k, gm nhiu h nhn vt, vi s lng tnh c chnh-ph l n c trm, khng ch vt hn Bn khng chng v Trn gian - ngi i gp li m cn vt ln nhiu tiu thuyt khc, ng hng u v quy m v tm vc phn nh, du trung tm ca s soi chiu vn l mt lng oi ca ng bng Bc B. Mt n v lng, qua mt cuc cch mng v ba cuc chin tranh, vi cc hu qu ko di ca n gn vi nhng nm kh khn, b tc ca t nc, ri c gii to dn trong thi hi nhp v m ca. Mt n v lng, theo bc chn v hnh trnh ca cc nhn vt chnh-ph m m rng dn s gn ni vi c nc, t Bc vo Nam, chin trng v hu phng, lng qu ra thnh ph, bin gii v hi o, v cn xa hn, khi theo chn nhng ngi di tn, vt bin, ri cng chnh h, li c c hi tr v lng... trn hnh trnh hn na vng tri t, sau ngt 30 nm. Di chn tng tri, l ton cnh nhn gian; v vi ci tn sch , Dng Hng dn dt ngi c i gn trn mt th k ca lch s dn tc, vi nhng chuyn ng, nhng bin i, nhng bc ngot qua s phn ca nhiu chc nhn vt, khng nhn vt no khng phi tri nhng va dp ca lch s m thay i v bin dng c s phn, tr thnh hoc l ti nhn hoc l nn nhn; c l chnh nhn hoc l ph nhn; l thin nhn hoc c nhn; v nh vy, c th ni l lu lm, vn xui mi c c mt tc phm c sc cha ln n th. Nhng du c tri rng theo khng gian v thi gian th sc m nh v cun ht ca Di chn tng tri vn l nhng con ngi ca mt lng oi (hoc lng ng) quen thuc, vi nhng tan v hp, nhng phn r v hi t, nhng cuc ra i v tr v, nhng on th v gii to, nhng hon i v th, nhng phn cc v ho hp ch-ta theo bin ng ca t nc. l gia h Hong K, t

nh cao danh vng n thm su bt hnh, trong bin thin ca lch s. L nh t sn c Cng c cng bao bc, ch che cch mng, th m ri xung tn y s bi thm; trong khi Thu Cc - t thn phn l con gi ca ngi gip vic, ri tr thnh ngi lnh o cao nht ca thnh ph, v ch nhn bit th Hoa Cc Vng ca ng ch c. L nhng c dn loi, hng ca lng oi, t l cng inh b thi cuc vi xung tn y ca bn hn, nhch nhc, t ti, ri gp thi c m pht ln nh diu thnh t ph nh o Kinh. L my m con Cho, Mui, Tha, Mung - ct cn trong Ci cch rung t, bng n nn lm ra, nh vo vn t c, trong thi m ca. L nhng ngi bm r lng oi m lm nn gng mt thn qu ngn nm khng i, ri tr thnh ngi k s v lng, nh lo Kh, c Ln, g Cm v Co chn vt... L nhng cn b cao cp ca tnh, ri trung ng nh Trn Tng - va gy nn bit bao thm ho li vn l khch qu ca dn lng trong mi thng trm, tin lui ca n; con ngi thng tin bng quyn lc v dc vng, ri cng t tiu hu bi nhng g mnh ginh c v gy ra. L o Thanh Mng - ngi kt ni, v l sn phm ca c hai "i gia" o Kinh v Trn Tng, m tr thnh nhn vt trung tm ca thi m ca - Gim c Cng ty lin doanh Vit M - ni ting Anh nh gi... K c chnh ph c n ngt trm nhn vt, ti ch c th tm dng vi gng mt nh trn, vi mt lc k s si, v xin php nhng phn vic ny cho bi gii thiu cng phu v su sc v th gii nhn vt ca nh ph bnh Hong Ngc Hin trong bi gii thiu 12 trang t cui sch: Cch nhn ca Dng Hng trong tiu thuyt "Di chn tng tri". t mi quan tm trc ht vo ct truyn v nhn vt, ti, cng nh anh Hong Ngc Hin, thy Di chn tng tri vn l mt tiu thuyt theo m hnh truyn thng, vi s cun ht bi tnh cch v s phn nhn vt. Mt tiu thuyt ra i nm 2007 khi nhng du hiu ca Hu hin i phng Ty n vi khng t cy bt tr thuc th h 6X v 7X tr i nh nhng H Anh Thi, T Duy Anh, Nguyn Vit H, Nguyn Bnh Phng... R rng, vi lp ngi vit ny, vn xui th k XXI c nhng du hiu thay i, vt ra ngoi nhng ng ray quen thuc ca tiu thuyt hin thc c in, nh l s ph v hoc ph b ct truyn; s thay th i t s bng cc tiu t s; kiu nhn vt tnh cch c thay bng nhn vt biu tng, thm ch l s th tiu nhn vt, ch cn l k hiu, l ngn ng, trong giao thoa, xo trn ca nhiu ng iu... Tr li Di chn tng tri ca Dng Hng, chng ta khng nhn ra nhng thay i theo cc dng thc trn; nhng khng phi v vy m tc phm

vng thiu nhng tm ti, lm mi hn cch vit quen thuc ca mnh nh trong Bn khng chng. 33 chng, khng theo tuyn tnh thi gian m l theo s lp ghp v cu trc cc khi i, va c lp vi nhau, va xen ci vo nhau, qua l hng i, l cch i ca lch s - nh mt nhn vt v hnh y quyn nng. c Di chn tng tri cn tnh n s m nh ca "nhn vt" v hnh ny, vi s chi phi, sc ng tr ca n trong mi hnh vi, ng x ca con ngi. Lch s, qua Di chn tng tri, l c mt cuc chi ln; ni cch khc l k cm chch cho cuc chi; l s thc thi ch ca n qua nhng con ngi c th c gng mt, c cn cc, c tn ring; nu khng phi l tn X. th s c tn Y.; nu khng l Trn Tng, o Kinh, th s c nhng Tng v Kinh i nhng tn khc... vn vn... m ban phc hoc gieo ho; nng hoc vi dp; vc dy hoc cho vi vo t ct bit bao kip sng nhn sinh... Nhng biu tng, cng c th xem l nhng tm ti hoc sng to ca Dng Hng, khi anh cho xut hin chn dung "ngi th n tri"; hoc "con tu n t nc M"; bit th Hoa Cc Vng hoc cnh ng M Rt... V cn l nhng m tang, ci th nh mt nht ct dt khot gi t qu kh, ci l s thc thi trit l "qu bo" ca nh Pht. L biu tng, nn n c kh nng gy n tng, v ri s ng li c trong lng ngi c sau mt ton cnh chng cht cc no i-v ca hai trc khng gian- thi gian. M u Di chn tng tri l th hin ti, v kt thc truyn li tr v th hin ti. Trong trng khp gia hai thi im l ci nhn tin, ci ang din ra trc mt ta, l bit bao chuyn i, l nhng "tn tr i" ( mn li ca Balzac) din ra trong hn na th k, c tri ra rt rng, ri c thu gom li, tuy cng c lc long nht, nhng cng khng t nhng cnh quan tht sc nt, n chng t nhng quan st, tri nghim v ngh ngm ca tc gi n c ci chn cn thit ca 9 thng 10 ngy cho mt cuc hoi thai v sinh n. x x x c Di chn tng tri thy r c vng ca Dng Hng l mong a c vo tm quan st ca mnh (tt nhin l trong gii hn mi th vn ca anh) nhng g , v c th din ra trong ci nhn gian, vi cc quan h nhn qu ca n; vi s i lp ch-ta, ti nhn- nn nhn, ho v phc, c v thin... tt c - gm hai pha (hoc nhiu pha) gn nh khng c ranh gii ngn cch tuyt i. C ngha l, tt c - hai pha u nm trong t th va l i nghch, va nh sn sng giao thoa v hon i v tr cho nhau. Trong tm bao qut ca cc

s kin, Di chn tng tri c vc dng mt tiu thuyt s thi, tng lm nn gng mt vn hc dn tc mt thi di, sut hn 30 nm k t t nc ng ln ca Nguyn Ngc n Du chn ngi lnh ca Nguyn Minh Chu. Nhng s xo nho ranh gii gia cc mt i lp, gt b hn ci tnh th hoc pha ny hoc pha kia quen thuc trc y, Di chn tng tri li tr v vi chnh hnh hi ca tiu thuyt c in (hoc hin thc) vn l kt qu ca qu trnh hin i ho, gn vi thnh tu ca tiu thuyt Vit Nam, trong hai chuyn ng (hoc bc ngot) lch s - mt l trc 1945 vi s gn gi t nhiu Nguyn Hng v V Trng Phng; v sau l na u 80 vi nhng ngi tin trm l Nguyn Minh Chu, Ma Vn Khng, L Lu, Nguyn Huy Thip... c vng ca Dng Hng, nu ng l nh th th theo ti ngh, anh thc hin c, hoc c bn thc hin c... Mt tiu thuyt trong khun mu c in m vn c ci mi. Mt cuc i tm ci mi vn trong khun hnh c in. tui 60, Dng Hng vn trung thnh vi cch vit truyn thng, vn tng em li thnh cng cho anh Bn khng chng. Hn 15 nm tri, trong tch lu nhng ci vn mi hoc lm mi li cc vn c, anh c tip mt kt qu ln hn, nhng vn l trn con ng quen thuc. Anh khng mun hoc khng th lm nhng cch tn nh cc th h sau. V ti ngh, nh vy l thun vi anh, v cng l thun vi thi quen c ca s ng c gi. Nu c yu t no c xem l cch tn, theo mt ngha khim nhng no (v ti chc l Dng Hng cng mun ngh th) th iu cng ch din ra mt cch hn nhin, t tri nghim m ra, t s sng m n, ch khng phi l s lm le, ch th i tm mt th ca l, cho khc ngi v khc mnh. bi ny, trong gn ni Bn khng chng v Di chn tng tri, ti c nghing v phng din ngh thut, tc l pha hnh thc ca tc phm. Cn v ni dung, nh cch ta quan nim lu nay, n l tnh thi s, l nhng du n thi i ca n, m nh nghin cu Hong Ngc Hin c xa gn ni n trong phn cui bi gii thiu cun sch - "mt cun tiu thuyt ngn ngn sc sng v i sng, nng hi nhng t tng ca thi i v nhng vn thi s ca t nc..." (ti nhn mnh) sau khi dnh gn ht s trang cho vic i su phn tch mt s nhn vt chnh ca tiu thuyt, nu v bnh lun mt s trit l vt (theo cch ni ca nh ph bnh), m tht ra, theo ti l khng vt, v khng t trong s u ng n nhng iu tht ln lao, nghim chnh - nm trong long mch ca i. Ti s khng lm ci vic dn trch y, v nh th bi s di, v tht ra l khng cn thit, v n khng phi l nhng pht hin g

mi do tc gi ngh ra, m l s tng hp tng chung ca nhiu ngi, trong c ti, c anh, c chng ta, cn Dng Hng ch c vic a n vo hnh hi v cu trc ca mt cun tiu thuyt, sao cho t nhin. l nhng nhn thc, tri nghim, nh gi hoc trc tip ca tc gi, hoc gin tip qua h nhn vt trc nhng g ang din ra trong v sau 20 nm i mi; va trong gn ni va trong thay i hoc ph nh nhng g vo lch s. l nhng vn hn cn gy tranh ci, tt yu kh trnh gy nn ng tnh hoc phn i, thm ch c th l gay gt, l ngc chiu nhau; v nu ng l nh vy th cng chnh l mt phng din thnh cng ca tc gi; l biu hin ca s pht trin bnh thng ca vn xui ng i. Bi chnh nhng g ang din ra hm nay, t nhng v ng tri nh cu Vn Thnh, L Th Kim Oanh, PMU 18... cho n bao l chuyn nh m khng nh trn khp mt i sng thng ngy nh gian ln thi c, bo hnh gia nh, ngc i tr con, tan nn giao thng, t nn x hi, gi c leo thang, ng bc mt gi... m vic tm nguyn nhn v hng x l cho n u d c c s nht tr trong cng lun, li cng kh m hy vng vo s "nht h bch ng", trong xng tng, hoc xa s vn l ph bin trong nhiu chc nm trc y. c Di chn tng tri, ti trn trng mi ngh suy y tm huyt v trch nhim cng dn ca tc gi, cng nh mi cch c ca c gi; v vi nim tin qua nhng g nht tr hoc khc nhau, hoc ngc nhau m n c vi chn dung ch thc ca ci thi chng ta ang sng - ci thi m tt c nhng ngi cng thi, ng thi vi chng ta hm nay, khng tr ai, ang p mt vo n, nn u d c li nhn din v phn xt; cng khng phi l nhng phn quyt cui cng. Vy l, qu c mt ci g rt ng k din ra 15 nm sau Bn khng chng; v l iu rt ng chia vui vi Dng Hng - ngi c kh nng vt dc, n vi mt ci ch mi. V cng chnh l mt biu hin n tng v hng pht trin ca vn xui chng ta hm nay./. Thi H 23-5; 8-6 Ch nht 6-7Ln cp nht cui ( Ch nht, 01 Thng 3 2009 18:00 ) c li Bn khng chng QND - Th Su, 27/05/2011, 17:22 (GMT+7) QND - Vi vai tr l nhng nhn vt in hnh, ngi lnh trong tiu thuyt vit v chin tranh trc nm 1975 thng b gt b nhng g

thuc v i sng ring t, tnh cm c nhn, nhng vn thuc v bn nng li cng b cm k. Sau nm 1975, c bit trong thi k i mi, cng vi s thay i quan nim v hin thc cng nh quan nim v con ngi, ci nhn chin tranh thay i ng k trong nhiu tc phm. C th ni rng, cha c thi k vn hc no li ni nhiu n ni bun chin tranh nh thi k vn hc i mi. l ni bun v qu kh huy hong nhng nhiu mt mt. Cuc chin i qua cn li nhng m nh bo lc gh rn. Ni au v tinh thn khng th cha khi ngy mt ngy hai Nguyn Vn trong tiu thuyt Bn khng chng ca nh vn cu chin binh Dng Hng (Gii thng Hi Nh vn Vit Nam-1991) tr v lng ng trong hnh nh mt v anh hng, nhng ng sau v rng r y vn l mt tnh cch hn in di chng chin tranh. Nguyn Vn sng lng l, c n, ly s lnh m, kh khan, cng nhc che giu nhng ni nim, khao kht ring t. Np sng thi chin, li t duy thi chin ngm su vo Vn, bin anh thnh mt khi ch rn anh. Ngay c n th tnh cm qu gi nht l tnh yu ca nhng ngi ph n nh Nhn, nh Hnh, Vn cng chi b: Ch y cng c thi yu m chu. Nu nh ch khng vng vng gi mnh th by gi cng mt ht c.

Mt cnh trong phim Bn khng chng, chuyn th t tiu thuyt cng tn ca Dng Hng. Tc phm c Gii A ca Hi in nh Vit Nam nm 2002. Ngun: Internet

Trong chin tranh, nhng ngi x thn v vic ln nh Vn ng qu bit bao. Nhng tr li vi cuc sng thi bnh vi mun vn nhng s phc tp, hn n, Vn khng ch tr nn lc lng m cn c khi thnh ra ni khip s i vi dn lng. Nhng tm hun chng lp lnh trn ngc tng l nim kiu hnh ca Vn, l s ngng m ca dn lng ng khng gip Vn sng hnh phc. Thm ch anh ta b a chu yu thng kt n: Ch hn lm! Ch l ngi khng c tim. Vn mun sng nh mt biu tng ca c lng ng: My c nhn ch y m sng. Vn ht hng, au xt v phn n trc thi th ca mi ngi. Ngi ta bn bu vi hin ti, Vn th say m qu kh. Con ngi y sng trong nim kiu hnh v s c c ng nh Hnh nhn xt: Mt ngi khng ai tt bng nhng cng khng ai c n v kh bng. Nhng au n l ch trong Vn, phn con ngi bn nng vn sng, vn thc dy v n lm cho Vn kh s. Vn lun b vt ln, ging co gia l tr v tnh cm, gia l tng v bn nng, gia hnh ng v suy ngh, gia thc giai cp v tnh ngi. Mt cuc vt ln m thm, dai dng nhng y quyt lit. Dng Hng nhn tht su vo tm t ca Vn nhn ra bi kch ca con ngi khn kh ny. Vn t tch mnh khi th gii bnh thng, khng khng lm mt "thnh nhn" ri hng m Vn sng trong s vt ln au n ch. Ci g lm Vn tr thnh con ngi khn kh n th? Ni kh khng c l mnh, khng dm sng vi nhng khao kht rt con ngi ca mnh. Vn c cy xi ci qu kh oai hng ngonh mt quay lng vi bao iu tt p Vn xng ng c. Vn mun lm mt thnh nhn xng ng vi s ngng m ca dn lng. Ch trong khonh khc say ru, Vn mi dm bung mnh cho ting gi mnh m ca bn nng. Mt ln duy nht Nguyn Vn bng hong c ngi, khng hiu mnh ang m hay tnh. Men ru vn nung nu tri tim lm tm tr Nguyn Vn quay cung. Da tht n b nn nn trong vng tay v hi th y dc vng ph vo mt VnVn bung th cho thn xc t do gy ti li, t do rn xit trn thn th rng rc ca ngi n b. Hnh phc ngn ngi trong m y ging bo khng lm cuc i Vn ti sng hn. Tri li, Vn lun sng trong cm gic dn vt, ti li: "Qua ci m ging bo ca cuc i, Nguyn Vn khng cn dm nhn vo bt c ai lng ng. Vn t thy xu h vi c nhng a tr con t teo". Lun kim sot mnh, tin vo l tr mnh, t tri mnh, Vn khng th trnh khi bi kch, t a u vo bi kch, sut i bi kch. t ra vn hnh phc ca con ngi gia s rng buc v qun tnh ca i sng c nhn l ng gp ng k ca tiu thuyt Dng Hng. Vn lun mang trong mnh mt nim tin thing ling vo nhng chun mc o c li thi. Nim hnh phc bt ng p n vi Vn, khi Hnh xut hin, ci hnh phc c mt i anh cha tng c hng, nhng cha bao gi anh dm ngh, c th nh i

uy tn danh d c n cho nn anh tut mt ri tm n ci cht, nh mt cch trn trnh. Mt ci cht gy bao thng cm, xt xa cho dn lng, lm nn mt kt thc, khng hn l bi quan, hay ch l bi quan mt na ca Bn khng chng. Dng Hng c thc chn mt m tang nh mt ha gii cho bit bao xt xa, lm lc, bt hnh c mt trong ci i. m tang c lng a tin Vn c v mt cuc tin a qu kh. V ni ha gii l ni n mt nhe nhm, gi gm v con ng mi cho lng ng, khng phi cho tt c nhng ai tng sinh ra lng ng, m cho mt th h khc, th h tng lai, c th l a con ca Hnh... Trong tiu thuyt Bn khng chng, ngoi Vn c nh vn khc ha ni bt, ngi c cng nhn ra nhiu bi kch khng gi thnh tn ca nhng ngi lnh tr v t chin trng nh Ngha, ThnhVi Ngha, qun hm thiu t khng gip anh hnh phc hn. Tri li, bc ra t chin trng mu la, cuc i Ngha i qua bit bao ng r m anh khng th lng trc c: Cuc chia tay au n vi Hnh ngi v anh rt mc yu thng; cuc k ng vi Thy v mt cuc hn nhn chng vnh nh trn chy qu kh cng khng lm cho qung i cn li ca anh sng sa hn. Nhng au n hn c l chin tranh cp i ca anh kh nng lm cha, khin c hai ngi n b gn b vi anh u dang d. Khc vi v lnh ln bn ngoi ca Ngha, Thnh li mang b mt gh s ti mc qui d do b bng bom na-pan. Gng mt m nh anh c trong gic m. Gng mt y hy hoi cuc i Thnh v khng mt c gi no dm nhn vo khun mt bin dng y d bit rng sau khun mt l mt tm hn v cng p . C nhng s tht nghit ng vn xy ra trong cuc sng mun mu mun v ny v con ngi buc phi chp nhn. Nh vn o lnh Nguyn Minh Chu tng vit: Bc ra khi mt cuc chin tranh cng cn bn lnh v s tnh to nh khi bc vo mt cuc chin tranh. Ngi lnh trong tiu thuyt hu chin phi nm tri ni au, ng nhn lm ln khi nhn thc cuc sng, v nhng i thay chng mt. Tiu thuyt Bn khng chng gp thm sc mu mi trong vic khc ha chn dung ngi lnh. l gam mu trm ti, xt xa nhng chn thc v m nh. ng Th Tuyt BIU HIN CA CH NGHA NHN VN TRONG TIU THUYT BN KHNG CHNG CA DNG HNG Trn ba mi nm hu chin nhn li, vn hc Vit Nam t c nhiu thnh tu ng khch l. c bit, t sau i mi (1986) nh s c v, nim cm hng cc nh vn cho ra i nhiu tc phm mi vi s a dng, phong ph v ti. Lc ny, nhiu nh vn bc ra t hai cuc khng chin

chng Php v M, vn sng dy dn cng vi nhng tri nghim thc tin mang n ngun cm hng dt do trong sng tc. Trn vn n, xut hin ng o nhng ngi bt vi bt php, phong cch khc nhau nh lung gi mi lm du mt cnh ng vn chng sau nhiu nm b khng kh ngt ngt ca chin tranh lm kh cn. Sau i hi VI ca ng (1986), vi nhng i mi mang tnh bn l, trong vn chng khng cn l thuc nhiu vo chnh tr, t tng nh vn khng cn b rng buc l bc ngot thun li nhiu vn phm ua nhau ta sng bo hiu mt ma vn bi thu bt u! Ba mi nm l hu cuc chin cha phi l di nhng l khong li cn thit chng ta nghin ngm li nhng g vn hc lm c cng nh nhng khuyt im, khut lp bn trong. Song hnh cng hai cuc khng chin chng thc dn Php v quc M, vn hc vi vai tr v trch nhim hon thnh xut sc s mnh lch s ca mnh. Tuy nhin, vi tnh cht thi v, c xy tinh thn chin u ca qun v dn ta v th vn hc khng trnh khi nhng bt cp hn ch. Nh vn khng th i sai ng li tuyn truyn ca ng, khng tch khi cuc chin v th hu i a s cc tc phm ra i giai on ny u mang cm hng ngi ca, c v. Trnh cp n nhng tnh cm c nhn, au thng bi ly l cm hng ch o ca vn hc cch mng. y l thi i ca nhng anh hng X dc Trng Sn i cu nc, ca nhng Hn vng ph ngy m ngng trng tin chng. i hi VI ca ng l tin cho s i mi trn nhiu bnh din, trong vn chng ngh thut l lnh vc t nhiu thnh tu ni bt. Hng lot cc nh vn ua nhau ta sng trn bu tri ngh thut. Nhng tc phm tranh nhau xut hin trn vn n nh nm sau ma! Chin tranh, ngi lnh, xy dng x hi mi,l ti ch yu c cc nh vn khai thc. Chng ta c th k n Nguyn Huy Thip vi Tng v hu, Ma Vn Khng vi Ma l rng trong vn, Nguyn Khc Trng vi Mnh t lm ngi nhiu ma, Nguyn Minh Chu vi C lau,Dng Hng vi Bn khng chng, cng vi Ni bun chin tranh ca Bo Ninh v Mnh t lm ngi nhiu ma ca Nguyn Khc Trng l ba tc phm ot gii thng Hi nh vn nm 1991. Bn khng chng ca Dng Hng l tc phm vit v ti nng thn min Bc hu chin tranh. Ngi bt sc so ca ng bc tch thnh cng nhng mng ming hin thc x hi min Bc sau cuc chin. Nh vn m x rt thu o bi kch ca con ngi thi hu chin, mi quan h h tc, vn tm linh, tnh dc trong tc phm,qua tot ln v p nhn vn nhn bn su sc. 1. i nt v tc gi - tc phm Dng Hng sinh nm 1949, l nh vn trng thnh trong khng chin chng M. Tng tham gia cng tc trong lnh vc quc phng, vo lnh v l nhn vin Hi quan Qung Ninh, ng ch bn duyn vi nghip vn vo cui thp nin 80 ca th k XX. Tp truyn ngn u tay ca ng: Gt son (1989), tip theo l cc tc phm Bn khng chng (1990), Trn gian- i ngi (1991) v gn y l Di chn tng tri (2005). Bn khng chng (1990) nhn gii thng Hi nh vn (1991), l tc phm xut sc, lm rng danh Dng Hng trn vn n vo na u thp nin 90 th k trc. Trong Bn khng chng Dng Hng rt thnh cng

vi vic phc ha nng thn min Bc thi hu chin, xy dng x hi ch ngha. Nh vn xoy su vo mi quan h h tc, bi kch ca ngi lnh vi Nguyn Vn l nhn vt trung tm. Cng vi l s phn, l ni au ca nhng ngi ph n lng ng m tiu im l m con ch Nhn Hnh. Vn tm linh, tnh dc, o c cng c tc gi t ra v gii quyt mt cch rt ro, thm m gi tr nhn vn, nhn bn. Vi Bn khng chng Dng Hng bng tr thnh mt tn tui, v quan trng hn, tr thnh gng mt tiu biu trong cng cuc i mi vn hc vo na u nhng nm 90 th k XX. 2. Bi kch con ngi thi hu chin 2.1Bi kch ngi lnh Ha cng dng chy vn hc dn tc, vn hc Vit Nam hu chin tranh tip tc mang n nhng gi tr nhn vn, gi tr thm m mi. Nu nh vn hc truyn thng, vn hc cch mng vi tnh cht phc v chin tranh, cp nhiu n kha cnh con ngi cng ng, con ngi tp th th vn hc hu chin cc nh vn mnh dn cp n tnh cm ring t, thm kn bn trong con ngi. Mt phn ba th k i qua khi t nc ngng ting sng l khong li cn thit nhng ngi trong cuc lng lng, bnh tm suy ngh v nhng khut lp, king k trong vn hc Cch Mng. Vn hc Cch Mng l vn hc ca nhng anh hng s thi, ca nhng ho kh ngt tri mang m hng hng trng. Tinh thn , kh th c nh th Ngn Giang bc bch trong nhng dng th: p g chn gi trong khi c Dn tc si ln ch qut cng Hy gc tnh ring mu nghip ln ong mu gic di bin cng. (Xun chin a) Chin tranh li vo qu kh gi l lc chng ta quan tm hn n v p nhn vn, nhn bn ca con ngi vi nhng tnh cm ring t, thm kn. Sau i hi VI ca ng, cng vi s manh nha i mi trn nhiu bnh din, vn chng c iu kin pht huy ht chc nng ca mnh. Trn vn n lc ny xut hin ng o cc nh vn chin s, cc nh vn trng thnh sau chin tranh cng bt u cho ra i nhng tc phm u ma vi s i mi trn nhiu kha cnh, mang n mt bu khng kh lc quan cho vn hc nc nh. L c u trong phong tro i mi l th h cc nh vn: Nguyn Minh Chu, Chu Lai, Ma Vn Khng, Nguyn Huy Thip,Mi n u nhng nm 90 Dng Hng mi nh du tn tui trong lng vn vi Bn khng chng. Thnh cng vang di ca Bn khng chng mt phn nh vo s i mi to bo trong t duy sng tc ca Dng Hng. ng i su khai thc bi kch ca ngi lnh hu chin tranh m nhn vt trung tm l Nguyn Vn v phn no l Ngha, Thnh. Nguyn Vn tr v t chin trng in Bin vi chin tch ly lng, v th l ngi c tn trng nht lng ng. ai cn dm coi thng Nguyn Vn: hy c nhn nhng tm hun chng rung rinh lp lnh trn ngc Vn[1; 5]. Ni chin trng Nguyn Vn oai hng, kh khi bao nhiu th tr v cuc sng i thng anh lc lng, c c by nhiu. Nguyn Vn cng ri vo cnh hung khng khc g so vi nhng ngi ng i cng bc ra t chin tranh.

H - nhng ngi lnh d c gng nhng khng th ha nhp c vi cuc sng mi - cuc sng m vai tr ca h v cng m nht! Cuc sng mi vi tit tu hi h, nng ng khng phi l mi trng thun li cho s thch ng ca ngi lnh. H lc lng ngay trong chnh gia nh, gia nhng ngi thn yu nht ca mnh. Bi kch ca tng Thun trong Tng v hu ca Nguyn Huy Thip l minh chng in hnh nht. tng Thun c i phc v cho qun i cho qu hng t nc, Nm mi hai tui, cha ti trn nh ra i. ng vo b i, t khi nh.[3;14] C i cha ti gn vi sng n, chin tranh[3;15]. Quen vi cuc sng ni hn tn mi n, khi ha bnh lp li trc nhp sng bon chen, ua tranh danh li, tng Thun cm thy c c, l loi ngay chnh trong ngi nh mnh. ng khng th chp nhn vic lm phi nhn ca c con du. Thy con du ng l mt bc s, l mt tr thc tr b ma lc ca ng tin nh cp lng tm. V tin, c khng ngi s dng rau thai lm mi cho ch, ln n. Hng ngy cc rau thai nhi b i, Thy cho vo phch em v. ng C nu cho ch, cho ln. Cha ti dt ti xung bp, ch vo ni cm, trong thy c cc mu thai nhi b xu, thy c c nhng ngn tay nh hng hngCha ti khc. ng cm phch nm vo n ch bc gi: Khn nn! Tao khng cn s giu c ny.[3;20]. Mc d bn tay nhum khng bit bao nhiu mu qun th, nhng trc hnh ng nhn tm ca Thy tng Thun khng th chp nhn. Lm sao c th chp nhn c con ngi li dng mm mng ca mnh lm mi cho xc vt. D nhng ngi to ra nhng sinh linh b bng nhn tm vt b khc rut ca mnh th Thy cng khng c php hnh ng nh th. Cuc sng kim tin bo mn lng tm Thy, vic lm ca c khin ngi i nguyn ra, v tm, tn nhn n th th thi! Tng Thun vi tm lng ca ngi lnh bc ra t cuc chin, hiu lm nhng thang bc o c ca cuc sng v th ng khng th ng la vi hnh ng ca Thy. ng ln ting bo v gi tr o c, y li nhng t tng bnh hon lm bng hoi nhn cch con ngi. Hnh ng ca tng Thun th hin c t tng nhn vn, nhn o ch ngha nhm hng n v p ton din, ton bch ca con ngi. Tr li vi Nguyn Vn trong Bn khng chng ca Dng Hng. Nu nh tng Thun trong Tng v hu ca Nguyn Huy Thip lc lng, c c ngay trong ngi nh ca mnh th Nguyn Vn cm thy c n, l loi trong dng tc, h hng mnh. Anh b nhng ngi trong h r rng, h nh cho Vn v t ng ch v s d lun x hi. Ti cng nh th - Nguyn Khin ni ch l anh ra nh ng, e lng xm ch ci c h nh mnh. D sao anh y cng l ngi v vang nht lng ng. [1;27]. Anh km tnh b m! Ai chng bit thng Vn c cng, cng lao ca n i vi dn vi nc th cho dn cho nc lo nh cho n. Nh Vn xa nay ng gp ch g cho h Nguyn[1;27]. y y, s lnh m ca h tc khin Nguyn Vn c c cng c c hn. Tui tr cng vi nhng kht vng b li ni chin trng, s hy sinh c i ca Nguyn Vn gi c n p bng ci mc: Ngi v vang nht lng ng. ng bun thay cho Nguyn Vn! Tuy nhin y cha phi l bi kch ln nht ca Nguyn Vn khi tr v vi cuc sng thi bnh. Bi kch ln nht xu x tm hn Nguyn Vn l ni au tinh thn s km nn bn nng khi t khc t tnh cm ca mnh i vi ch Nhn. C i Nguyn Vn dnh cho chin tranh v

th tnh cm c nhn, ring t l mt th g rt xa x i vi anh. C i Vn c mt mi tnh no u m bit ni bun v nim vui lc th ca tnh yu[1;221]. Hy sinh hnh phc ring t phc v qu hng t nc l vic lm rt i bnh thng, iu bt thng y l khi la chin tranh li xa nhng Nguyn Vn vn khng chu tri lng ra n nhn nhng tnh cm thing ling m thng ban tng cho con ngi, ti sao nh th? Phi chng khi la chin tranh thui cht ngn la tnh trong tm hn Vn? Khng! Kht vng tnh yu, kht vng hnh phc vn chy m trong lng Nguyn Vn. Chng phi anh tha nhn mnh c tnh cm vi ch Nhn sao. Hnh i chu khng hiu u Vn run run a tay nm ly bn tay con Hnh Ch y cng c thi yu m chu[1;70]. Mt tnh cm p, nhn bn, nhn vn th v sao anh phi tri b? L tng ca mt chin binh chin thng in Bin khng cho php anh lm nh th? ng nhng cha . Cm thy c li vi ngi khut chng ch Nhn ngi bn chin u ca mnh? Cha hn. nh kin, d lun x hi cng vi li nguyn ca c t chnh l si dy v hnh tri buc tnh cm Vn? ng. X hi m Dng Hng miu t trong Bn khng chng vn cn nng mi phong kin. vn cn nhng tp tc lc hu, m in hnh l li nguyn ca c t h Nguyn. Chnh li nguyn v hnh v hnh trung cp i ca Nguyn Vn th tnh cm thing ling nht tnh yu. Mt chin binh dng cm nh Vn, bc qua bit bao xc cht ca k th th m li gc ng trc li nguyn v tri v gic. H bo h Nguyn n ngy mt vn. thy nhc cha? Mt vn t ngy thng Vn t tn vi m con Hnh, nn t ng h mi bc chy ng ng, thng Xng thng Xnh mi b cht oan, ng nh ta mi b in khng th[1;132-133]. Li ni ca ch Xeng vi Ngha l minh chng c th nht cho nhng nh kin m nhng ngi trong h dnh cho Nguyn Vn. H cho rng chnh mi quan h gia Vn v m Hnh l nguyn nhn lm cho h Nguyn mt vn, mt vn t ngy thng Vn t tn vi m con Hnh. S sa st ca h Nguyn phi chng l do Nguyn Vn gy ra? l ngh ca nhng ngi trn trnh trch nhim, s sp ca h Nguyn l do s mu thun ni ti trong dng h. H tranh nhau ngi t ng, tranh nhau chc trng nam. Chng phi ng Xung l ngi t t ng sao. Cn tao, tao c ti. Tuy chng ai bit tao c ti nhng tao bit r l tao c ti. My bit ti g khng? Ti t t ng! chnh tao t t ng h - ng Xung bng tu ln khc[1;205]. H bao bin cho nhng ti li do mnh gy ra, rn ghp cho Nguyn Vn xc phm n li nguyn ca c t. Vi bn nng lng thin, hy sinh c i v s bnh yn cho qu hng t nc, Nguyn Vn t thu mnh li gnh chu nhng oan c, m tiu ca nhng ngi trong h. Dng Hng xy dng mt nguyn Vn vi l tng anh hng, l tng ca ngi chin s cng sn. Mt Nguyn Vn vi tm lng v tha, nhn hu lun hy sinh cho hnh phc ca ngi khc, hng n cuc sng yn bnh hnh phc cho qu hng, h tc, chnh l v p nhn bn ni con ngi Nguyn Vn vy. Nguyn Vn cng li nhng nhc vng trong con ngi mnh mt phn cn v l tng ng, l tng cng sn. Anh khng dm ng u vi d lun, khng dm bc qua nhng nh kin c h. Ti yu ch y, t lu ri, ch c dm khng? Khng! Khng bao gi li xy ra iu khng khip y. trn i ny

cn bao nhiu chuyn rng buc: Danh d, uy tn[1;151]. Tnh yu l th tnh cm p nht m thng ban cho con ngi y vy m Nguyn Vn li cho l iu khng khip! Chnh ci v bc v vang l lnh in Bin, l ngi v vang nht lng ng tri buc t tng Vn. Anh khng dm p ng nhc vng ca mnh ch v s nh hng n uy tn ca ngi chin s in Bin, l tng ng! Ci danh ca ngi chin s in Bin qu ln, n ni Nguyn Vn khng dm trt b tm n thin ng hnh phc ni tm hn mnh. K vt duy nht ca thi y cn li l nhng tm hun chng nm im lm trong chic ti bt treo gc nh v mt chic o lnh rch nhng Vn vn c gi ly n v i v li khng bit bao nhiu ln. i u Vn cng thch khoc chic o lnh y nh mun nhc nh ngi lng ng hy nh ti Vn l ai[1;288]. V p mt thi ho hng ng tr mi trong lng Vn khin anh lun t ho vi v bc ho nhong y m ng cht ca lng vi tt c nhng ngi ph n. Vn c hai ngi n b m Hn v ch Nhn sn sng cng Vn i na on i cn li, nhng lng kiu hnh bp cht nhng tnh cm t trong trng nc. Gia hai ngi n b, ch Nhn v m Hn th ch Nhn l th tri cm nguy him, cn m Hn nh mt loi hoa c mi hng quyn r ng s nh c dc. Vn khng cho php mnh xa ng lm gng cho k khc[1;195]. Mc d c gng cng li nhng ham mun nhc vng ca mnh, nhng lm lc Nguyn Vn cng khng th km nn c bn nng mnh. R d! Thch h - M hn ni nh v chp ly tay Vn t nhanh ln ngc mM Hn th hn hn. Nguyn Vn cng thy bn rn c chn tay. Cng ti ci xu ching mm mm trn ngc m n nh ma lc ht kit ht l tr Vn. Bn tay Vn run ry ang gy ti li m Vn khng bit. Khi hai cnh tay ca m Hn chong ln c Vn v ci mi x phng t bn cng vi mi hi nch ca m xc ln mi, Vn mi bng tnh[1;266]. Mt ln khc Nguyn Vn cng thy ro rc trong lng khi chm vo c th ch Nhn. Ch thy bn tay ch Vn lt nh trn khp c th ch. tng ci c th ch ngui lnh lu nay, gi bng chy bng ln ro rc. Ch th hn hn giy gia khi vng tay ch Vn. Bt cht c hai ngi u vng dy hong ht nhy ra khi ging[1;152]. nh im bi kch ca Nguyn Vn l ln chung ng vi Hnh.Nguyn Vn bng hong c ngi khng r mnh m hay tnh. Men ru vn nung nng tri tim lm tm tr Vn quay cung. Da tht n b nn nn trong vng tay v hi th y dc vng ph vo mt Vn. S ham mun ca Nguyn Vn ln ny cn mnh lit hn ln Vn chm vo ngc m Hn. Vn bung th cho thn xc t do gy ti li, t do rn xit trn thn th rng rc ca ngi n b. Ln u tin trong i Vn thy sung sng cc v qun hn mnh[1;291]. Sau ci ln u tin v cng l duy nht Nguyn Vn suy sp tinh thn v mc cm ti li m mnh gy ra. Qua ci m ging bo ca cuc i, Nguyn Vn khng cn dm nhn vo bt c ai lng ng. Vn t xu h vi c nhng a tr con t teo. Ngy m thu mnh trong ngi nh trn vn m, vi bao ngh v x tri tim VnNhc! Nhc nh qu! Ti t hn c lo Xung v m HnTh l ht! Vn tng tng r thy mnh l k khn nn, sa a, hy hoi c cuc i tit hnh ca Hnh[1;292-293]. i thi! Nguyn Vn i sao anh kh th? Ni au ca mt con ngi mt chin binh khng tm thy c mnh trong cuc sng mi. Bi kch ca Nguyn Vn n th m kt thc u,

dng nh nh mnh cng khng mun bung tha cho Vn khi ln chung ng duy nht vi Hnh, Vn c hu nhn. Ci ngy Hnh dt con v lng ng, cng l im bo cho s kt thc c mt cuc i anh hng nhng cng y bi kch ca Nguyn Vn. Hnh sng li chn tay bn rn khi nhn thy ci xc cht c Ngha ko t di sng ln l ch Van[1;308]. Chng ti mn cu vn ca Dng Hng kt lun v Nguyn Vn nh sau: Trn i ny khng c ai tt nh Vn v khng c ai kh v c n nh ch Vn[1;308].Vi s sc cnh trong bt php, Dng Hng khc ha rt thnh cng bi kch ca Nguyn Vn. Tng l mt ngi lnh bc ra t chin trng nn Dng Hng ng cm n su sc vi nhn vt ca mnh. ng khi gi v ch ra c bi kch ca ngi lnh khi tr v vi cuc sng thi bnh. l s c n l loi n cng cc, khng ai hiu v s chia vi ni au ca h! Tng Thun m chng ti nhc n trn cng vi Nguyn Vn l nhng in hnh tiu biu nht. Nguyn Huy Thip v Dng Hng pht hin ra iu , qua tc phm ca mnh h mun mi ngi hy quan tm hn v tri lng ra s chia vi ni au ca nhng con ngi mang n hnh phc cho c dn tc. h - nhng ngi lnh c sng y hn, tt p hn, cn lm nhng tm lng nhn hu v tha. cng l t tng nhn o, nhn vn ngi sng ni ngi bt ca Dng Hng ni ring v cc nh vn vit v cuc sng nhu chin tranh ni chung. Trong Bn khng chng ca Dng Hng, chin tranh khng ch gieo rc ni au cho Nguyn Vn, m cn l Ngha, Thnh nhng ngi chu nhiu di chng khi bc ra t chin trng. Ngha mt chng trai tr, giu l tng mc d c v nhng anh vn xung phong vo chin trng vi kh th hng sai. Anh i y! Ngha ni v chy bin vo hng qun[1;100]. Cu ni ca Ngha thong qua nh nh ln gi, y th m cht cha trong bit bao ngha! Mt s dt khot n lnh lng ca Ngha! Anh khng mun v anh Hnh phi ri l khi tin anh, hay anh c trnh nhng dng cm xc ang tro dng trong lng? Ri y anh cng ging nh B, ging ch Vn, c mi ngi n trng. Ngy ln ng mang nhiu hoi bo, nim tin. Nhng vi tm hn tr trung, suy ngh nng cn, Ngha u lng trc c nhng him ha ang trc ch anh pha trc. Sao bao nm chin u ni chin trng, ngy tr v thm gia nh, gp li ngi v thn yu nhng Ngha li khng th sinh hot v chng, c ni au, tht vng no hn. Hnh i Ngha ni Anh khng mun em bun. Anh khng th Bc s dn anh cn phi king chng mt nm na. Vt thng ca anh cha lnh hn[1;209]. Tuy nhin mi chuyn cha dng li . Chin tranh li di chng trn c th anh m anh no c bit. Sau nhiu ln sinh hot v chng nhng Hnh vn khng mang thai. Ni kht khao c con ngy cng chy bng cng vi sc p ca gia nh dng tc khin Ngha v cng ri rm. H cho rng Hnh khng c con v gy sc p buc Ngha phi b Hnh. Xin php anh cho ti c ni thng th ny: Anh cn sng vi con Hnh ngy no, m con anh cn kh, con Hnh cng s chng bao gi c con. Chuyn ny n r nh ban ngy. Anh nn ngh c n tng lai ca anh, ca gia nh, h tc[1;244]. Khng ch ch Xeng m c m, ngi m Ngha yu thng v tin tng cng gy sc p cho anh. Ngha i con cng phi cn nhc cho k li

ch Xeng ni. M cng khng ght b g con Hnh. Nhng tng lai ca con khng th mi th ny c[1;244]. Khng chu ni sc p t gia nh, dng h Ngha, Hnh ch ng lm n li hn nhm to iu kin cho Ngha tm a con ni di tong ng. Tha m, y l l n ly hn con k sn tn con ln . Khi no anh Ngha v m a cho anh y. K t gi pht ny anh y c t do, v con xin php m con v bn nh[1;273]. Sau khi ly hn vi Hnh, Ngha sng vi Thy. Tuy nhin, i mi Ngha cng chng thy tin vui. Mc d c gng gip Ngha t vic a anh i bnh vin khm, ri quan h vi ngi n ng l, nhng cui cng Thy cng nh bt lc i mt vi s tht. Chuyn chuyn em dn anh i bnh vin khm hi n chng mnh s xin mt a con nui [1;300]. Mt s tht qu ph phng i vi Ngha. Anh khng ng chin tranh cp i ca anh qu nhiu, t tui tr, hnh phc n thin chc lm cha anh cng khng cn. Nhng lc ny iu khin Ngha n hn nht c l l vic anh ph Hnh! Anh c ng u ngi khng c con l anh ch khng phi l Hnh. Bi kch chng ln bi kch, chin tranh nh con l d qut qua cp i ca Ngha nhng g qu gi nht. Khng ging nh Ngha, Thnh ri chin trng vi nhng chng tch hn ngay trn khun mt. Hu qu l anh b Cc v sp ci t hn. Em ni tht! Em tr s tin gp mi ln tin tru cau, km theo l th gi cho anh y Khi anh y v mang vt thng trn mt em thy bang hong nhiu lc gp anh y em c ng ra c hnh dung gng mt lnh ln ca anh y ngy xa. Nghe ging ni th ng l anh y hon ton xa l, xa l ti mc ng s. Gng mt anh y m nh em c trong gic m S ha bi Trung tm Hc liu i hc Thi Nguyn http://www.lrc-tnu.edu.vn 6 4.1. Ton b tc phm ca Dng Hng, trong trng tm l haitiu thuyt Bn khng chng v Di chn tng tri. 4.2. Mt s tiu thuyt v nng thn v chin tranh c vit cng thivi Dng Hng nh: Thi xa vng ca L Lu, Mnh t lm ngi nhiu

ma ca Nguyn Khc Trng . 5. Phng php nghin cu: 5.1. Phng php phn tch vn hc s: T vic trnh by khi qut s i mi trn phng din l thuyt, lunvn i su vo phn tch nhng nt mi trong tiu thuyt ca Dng Hng,nm trong tin trnh i mi vn hc t sau 1986. 5.2. Phng php so snh i chiu: Cng vi vic phn tch nhng nt mi trong tiu thuyt ca DngHng, tc gi lun vn tin hnh so snh, i chiu vi mt s tc phm tiu thuyt cng giai on v trc n, nhm khng nh v tr v gi tr ca tc phm. 5.3. Phng php kho st, thng k: Trong khi phn tch tc phm lun vn s dng cc phng php khost, thng k tng thm tin cy v sc thuyt phc, gip cho vic trin khai cc lun im, lun c c sng t. 6. ng gp ca lun vn. T vic khng nh Dng Hng qua hai tc phm, v bc tin t Bn khng chng ... n Di chn tng tri , trong khong cch 15 nm, chra thnh tu ca tiu thuyt trong thi k i mi. 7. Cu trc ca lun vn. Ngoi phn M u, Kt lun, Ni dung Lun vn gm c 3 chng sau : Chng I: Bi cnh chung ca i sng vn hc v din mo mi catiu thuyt Vit Nam sau 1986.

Chng II: T Bn khng chng , mt khi ng quan trng trong snghip sng tc ca Dng Hng... Chng III: ... n Di chn tng tri , bc bt ph ngon mc caDng Hng trn con ng i mi tiu thuyt.

MC LC PHN M U Trang 1. L do chn ti................................................................................. 1 2. Lch s vn ..................................................................................... 2 3. Nhim v v mc ch nghin cu...................................................... 5 4. i tng v phm vi nghin cu........................................................ 5 5. Phng php nghin cu .......................................................... .......... 6 6. ng gp ca lun vn ....................................................................... 6 7. Cu trc lun vn ................................................................................ 6 PHN NI DUNG Chng I BI CNH CHUNG CA I SNG VN HC V DIN MO MI CA TIU THUYT VIT NAM SAU 1986 1.1. Nhng chuyn ng trong i sng x hi sau 1975 v s tt yu cacng cuc i mi .......................................................................

................7 1.2. Nhng chuyn ng trong i sng vn hc trc v sau 1986, trcyu cu i mi................................................................... .........................9 1.3. Nhng ngi vit ng vai tr tin trm trong cng cuc i mi . 15 1.4. V Gii thng Hi nh vn nm 1991 cho Bn khng chng . V Dng Hng v qu trnh sng tc............................. ......................... 30 Chng II T "BN KHNG CHNG", MT KHI NG QUAN TRNG TRONG S NGHIP SNG TC CA DNG HNG... 2.1. Chin tranh trong nhn thc ca Dng Hng ...................... .............. 32 2.1.1. Qua hnh nh ngi lnh thi hu chin................... ............................ 32 2.1.2. Qua s phn ngi ph n......................... ........................................... 41 2.2. Nng thn qua cc bc ngot cch mng ........... .................................. 44 2.2.1. Bi kch Ci cch rung t ................................. ................................. 452.2.2. Bi kch gia tc, dng h . ..................... ................................................... 50 2.3. Ngh thut t s trong Bn khng chng.. .............................................. 53 2.3.1. Ct truyn. ....................................... .................................................... 53 2.3.2. Nhn vt ....................................................... ........................................ 57 2.3.2.1. Tp trung vo s phn con ngi............... ....................................... 58 2.3.2.2. Nhn vt c s phn bt hnh ....................... .................................... 59 2.3.2.3. Nhn vt va l nn nhn va l ti nhn....... .................................. 62

Chng III .... N "DI CHN TNG TRI", BC BT PH NGON MC CA DNG HNG TRN CON NG I MI TIU THUYT 3.1. Bin phn nh rng, vi xut pht t lng oi .................. ............. 66 3.2. S m rng ca cc kiu dng nhn vt ................................ ................. 68 3.2.1. H nhn vt trong gia tc Hong K ................................ ................... 70 3.2.2. Nhn vt pha bn kia................................................... ..................... 74 3.2.3. Nhn vt "ln voi xung ch" vi s phn thay i theo s thay ica thi cuc............................ ......................................................................75 3.2.4. Nhn vtlsnphmcathi i, valnn nhnvalti nhn... .......... 80 3.2.5. Nhn vt thnh thin ................................... ........................................ 82 3.3. S tip cn a chiu v cc s kin v thi khch quan ca ngitrn thut................................................................................ ............................83 3.4. Ngh thut k chuyn ............................................... .............................. 86 KT LUN ................................................................................................. .. 88 TI LIU THAM KHO .......................................................................... 89