NHNG LU V PHM VI KIN THC V K NNG LM BI TRONG K THI I HC V CAO NG MN SINH

Thy Trn Ngc Danh - T trng t Sinh hc trng THPT chuyn L Hng Phong, Tp. HCM.

Chng trnh Sinh hc 12 thi tuyn sinh i hc c nhiu dng bi tp. Phn 5 Di truyn hc tp trung nhiu bi tp c s dng phn ha trnh th sinh Chng 1 C ch di truyn v bin d c cc bi tp v cu trc v hat ng ca ADN, ARN, sinh tng hp protein, cc bi tp v t bin gen, t bin cu trc v s lng nhim sc th. K c mt s bi tp vn dng cc kin thc v nguyn phn, gim phn v th tinh hc trong chng trnh lp 10 gii thch cc c ch t bin s lng nhim sc th. Chng 2 Tnh quy lut ca hin tng di truyn c nhiu dng bi tp vn dng cc quy lut di truyn t d n kh. Chng 3 Di truyn hc qun th ch c 3 cu trong thi 60 cu nhng t thi nm 2009 cng c nhng bi tp kh. Chng 5 Di truyn hc ngi c cc bi tp ph h v mt s dng bi tp c th kt hp vi quy lut di truyn lin kt, di truyn lin kt vi gii tnh hay di truyn qun th i hi hc sinh c k nng nht nh gii cc bi tp xc sut. Phn sinh thi hc chng trnh nng cao cng c th gp cc bi tp p dng cng thc tnh tan v hiu sut sinh thi T nm 2007 n nay thi tuyn sinh i hc mn Sinh c xu hng tng dn s lng v kh ca cc dng bi tp, trong khi nhiu hc sinh vn cha phn bit c cch gii khc nhau gia bi tp t lun v bi tp trc nghim. Nu trong mt bi tp t lun hc sinh cn trnh by r rng, cht ch cc lun im i t iu kin u bi cho n kt qu cn tm th trong mt bi tp trc nghim, hc sinh ch cn chn ng kt qu l 1 trong 4 phng n c a ra. D nhin hc sinh cn hiu , hiu gio khoa v bit cch gii th mi c cu tr li ng nhng do c im ca trc nghim phi a ra nhiu p n nhng ch c mt p n ng duy nht vi iu kin ca bi nn khi c tht k th ngay t u hc sinh c th nhanh chng lai b cc p n v l, thm ch c th chn c ngay mt p n ng m khng phi tin hnh gii tng bc nh i vi mt bi tp t lun. Phn di y ly v d t mt s bi tp trong ti liu Cu trc thi v mt s thi ra nhm gi cho hc sinh mt s phng php suy ngh c th lai suy v nhanh chng chn c p n ng, phn tip theo l 60 bi tp p dng c p n, hc sinh c th tp vn dng nhng iu va hc c lm th v kim tra li kt qu. Mt li khuyn cho cc em l khng phi con s no ra trong bi tp trc nghim cng cn bm my tnh, khng phi php lai no trong cc bi tp lai cng cn vit ra s lai Bit cch suy lun nhanh cc em s tit kim c rt nhiu thi gian m vn c mt kt qu bi lm chnh xc. Sau y l mt s v d nhm hng dn cc em rn luyn k nng phn tch v gii nhanh mt s dng bi tp trc nghim Sinh hc Cu 16 TSH 2010 (m 615): Trong qu trnh gim phn ca mt t bo sinh tinh c th c kiu gen AB/ab xy ra hon v gia alen A v a. Cho bit khng c t bin xy ra, tnh theo l thuyt, s loi giao t v t l tng loi giao t c to ra t qu trnh gim phn ca t bo trn l A. 4 loi vi t l ph thuc vo tn s hon v gen B. 2 loi vi t l ph thuc vo gn s hon v gen C. 2 loi vi t l 1 : 1 D. 4 loi vi t l 1 : 1 : 1 : 1 *

NHNG LU V PHM VI KIN THC V K NNG LM BI TRONG K THI I HC V CAO NG MN SINH

Thy Trn Ngc Danh - T trng t Sinh hc trng THPT chuyn L Hng Phong, Tp. HCM.

Chng trnh Sinh hc 12 thi tuyn sinh i hc c nhiu dng bi tp. Phn 5 Di truyn hc tp trung nhiu bi tp c s dng phn ha trnh th sinh Chng 1 C ch di truyn v bin d c cc bi tp v cu trc v hat ng ca ADN, ARN, sinh tng hp protein, cc bi tp v t bin gen, t bin cu trc v s lng nhim sc th. K c mt s bi tp vn dng cc kin thc v nguyn phn, gim phn v th tinh hc trong chng trnh lp 10 gii thch cc c ch t bin s lng nhim sc th. Chng 2 Tnh quy lut ca hin tng di truyn c nhiu dng bi tp vn dng cc quy lut di truyn t d n kh. Chng 3 Di truyn hc qun th ch c 3 cu trong thi 60 cu nhng t thi nm 2009 cng c nhng bi tp kh. Chng 5 Di truyn hc ngi c cc bi tp ph h v mt s dng bi tp c th kt hp vi quy lut di truyn lin kt, di truyn lin kt vi gii tnh hay di truyn qun th i hi hc sinh c k nng nht nh gii cc bi tp xc sut. Phn sinh thi hc chng trnh nng cao cng c th gp cc bi tp p dng cng thc tnh tan v hiu sut sinh thi T nm 2007 n nay thi tuyn sinh i hc mn Sinh c xu hng tng dn s lng v kh ca cc dng bi tp, trong khi nhiu hc sinh vn cha phn bit c cch gii khc nhau gia bi tp t lun v bi tp trc nghim. Nu trong mt bi tp t lun hc sinh cn trnh by r rng, cht ch cc lun im i t iu kin u bi cho n kt qu cn tm th trong mt bi tp trc nghim, hc sinh ch cn chn ng kt qu l 1 trong 4 phng n c a ra. D nhin hc sinh cn hiu , hiu gio khoa v bit cch gii th mi c cu tr li ng nhng do c im ca trc nghim phi a ra nhiu p n nhng ch c mt p n ng duy nht vi iu kin ca bi nn khi c tht k th ngay t u hc sinh c th nhanh chng lai b cc p n v l, thm ch c th chn c ngay mt p n ng m khng phi tin hnh gii tng bc nh i vi mt bi tp t lun. Phn di y ly v d t mt s bi tp trong ti liu Cu trc thi v mt s thi ra nhm gi cho hc sinh mt s phng php suy ngh c th lai suy v nhanh chng chn c p n ng, phn tip theo l 60 bi tp p dng c p n, hc sinh c th tp vn dng nhng iu va hc c lm th v kim tra li kt qu. Mt li khuyn cho cc em l khng phi con s no ra trong bi tp trc nghim cng cn bm my tnh, khng phi php lai no trong cc bi tp lai cng cn vit ra s lai Bit cch suy lun nhanh cc em s tit kim c rt nhiu thi gian m vn c mt kt qu bi lm chnh xc. Sau y l mt s v d nhm hng dn cc em rn luyn k nng phn tch v gii nhanh mt s dng bi tp trc nghim Sinh hc Cu 16 TSH 2010 (m 615): Trong qu trnh gim phn ca mt t bo sinh tinh c th c kiu gen AB/ab xy ra hon v gia alen A v a. Cho bit khng c t bin xy ra, tnh theo l thuyt, s loi giao t v t l tng loi giao t c to ra t qu trnh gim phn ca t bo trn l A. 4 loi vi t l ph thuc vo tn s hon v gen B. 2 loi vi t l ph thuc vo gn s hon v gen C. 2 loi vi t l 1 : 1 D. 4 loi vi t l 1 : 1 : 1 : 1 *

Nhn xt : cho ch mt t bo sinh tinh nn cho 4 giao t , 2 giao t lin kt v 2 giao t c han v ==> Chn p n D Cu 2 TSH: Dng cnsixin x l cc hp t lng bi.Aa thu c cc th t bi. Cho cc th t bi trn giao phn vi nhau, trong trng hp cc cy t bi gim phn u cho giao t 2n, tnh theo l thuyt th t l phn li kiu gen i con l: A. 1AAAA: 4AAAa: 6AAaa: 4Aaaa: 1aaaa. B. 8AAAa: 18AAaa: 1AAAA: 8Aaaa: 1aaaa* C. 1AAAA 8AAAa: 8AAaa: 18Aaaa: 1aaaa D. 1AAAA 18AAAa: 8AAaa: 8Aaaa: 1aaaa Nhn xt : th lng bi Aa cho th 4n AAaa; th 4n ny cho 3 kiu giao t 2n hu th 1/6 AA:4/6 Aa:1/6 aa. Loi p n A v tng kiu gen 36, loi p n C,D v kiu gen AAaa = 8/36 l v l ==> Chn p n B Cu 9 TSH: mt loi thc vt cho cy F1 thn cao lai vi cy thn thp c F2 phn li theo t l 3 cy thn thp;5 cy thn cao. S lai ca F1 l: A. AaBb x aabb B.AaBb x Aabb * C.AaBb x AaBB D.AaBb x AABb Nhn xt : 2 cp gen alen qui nh mt tnh trng nn y l bi tp qui lut tng tc gen. F2 c 8 t hp = 4 x2. C th mang gen AaBb cho 4 loi giao t nn c th cn li cho 2 loi giao t ==> loi p n A. Cc kiu gen AaBB v AABb cho giao t AB v aB hoc Ab nn khi t hp vi 4 loi giao t ca cc th AaBb s cho 6 t hp mang gen A-B- nn t l F2 s l 6:2 = 3:1 nn loi 2 phng n CD ==> Chn p n B Cu 11 TSH: em lai 2 c th thun chng khc nhau v 2 cp tnh trng tng phn c th h F1.Cho F1 lai phn tch, kt qu no sau y ph hp vi hin tng di truyn lin kt c hon v gen? A. 13: 3 B.9:3:3:1 C.4:4:1:1 * D.9:6:1 Nhn xt : F1 d hp 2 cp gen em lai phn tch vi aabb, t l kiu hnh F2 ph thuc vo s kiu giao t ca F1. Cc p n A,B,D u c tng t l kiu hnh l 16 = 4 x 4 nn loi ==> Chn p n C Cu 15 TSH: Trong trng hp cc gen phn li c lp, tc ng ring l, cc gen tri l tri hon ton, php lai AaBbCcDd x AaBbCcDd cho t l kiu hnh A-bb C-D- i con l: A.3/256 B.1/16 C.81/256 D.27/256 * Nhn xt : c th mang gen AaBbCcDd cho 16 loi giao t t l bng nhau, phn li c lp nn php lai Aa x Aa==> A-; php lai Bb x Bb ==> 1/4 bb; php lai Cc x Cc ==> C-; php lai Dd x Dd==> D-; Vy t l kiu hnh A-bb C-D- i con = x x x = 27/ 256 ==> Chn p n D Cu 16 TSH: Trong mt loi thc vt, nu c c 2 gen A v B trong cng kiu gen cho kiu hnh qu trn, cc kiu gen khc cho kiu hnh qu di. Cho lai phn tch cc c th d hp c 2 cp gen, tnh theo l thuyt th kt qu phn li kiu hnh i con s l: A.3 qu trn: 1 qu di. B.1 qu trn: 3 qu di.* C.1 qu trn: 1 qu di. D.100% qu trn.

Nhn xt : php lai AaBb x aabb cho 4 t hp kiu gen khc nhau ==> loi p n C,D . Ch c kiu gen A-B- cho kiu hnh qu trn ==> Chn p n B. Cu 17 TSH: Gi s mt qun th cy u H Lan c t l cc kiu gen th h th nht l 0,3 AA: 0,3Aa : 0,4 aa. Khi qun th ny t th phn lin tip th th h th 4, tnh theo l thuyt t l cc kiu gen l: A.0,5500AA: 0,1500Aa: 0,3000 aa B.0,2515AA: 0,1250Aa: 0,6235 aa C.0,1450AA: 0,3545Aa: 0,5005 aa D.0,43125AA: 0,0375Aa: 0,53125 aa * Nhn xt : cho t th lin tip t th h th nht (F1) n th h th t (F1) nn n = 3 ta c t l Aa = 0,3 / 23 = 0,0375 ==> ch c p n D ng. Cu 30 TSH: Trong mt qun th thc vt lng bi, lcut 1 c 4 alen, lcut 2 c 3 alen, locut 3 c 2 alen phn li c lp th qu trnh ngu phi s to ra trong qun th s loi kiu gen l: A. 180 * B. 240 C. 90 D. 160 Nhn xt : Bi tp p dng qui tc m: s kiu gen ca locut 1 l : 4(4+1) / 2 = 10; s kiu gen ca locut 2 l : 3(3+1) / 2 = 6 ; s kiu gen ca locut 3 l : 2(2+1) / 2 = 3 . S kiu gen trong qun th l : 10 x 6 x 3 = 180 ==> Chn p n A. Cu 43 TSH: mt s loi thc vt, cho cy hoa thun chng lai vi cy hoa trng thun chng thu c F1 ton hoa . Cho F1 t th phn thu c cc cy F2 c 245 cy hoa trng v 315 cy hoa . Tnh trng mu sc hoa di truyn theo qui lut: A.Lin kt han tan. B. Phn li c lp. C. Tng tc b sung* D Hon v gen. Nhn xt : ( 245/ 315 = 7/9) F2 c t l : 7 trng : 9 ==> F1 d hp 2 cp AaBb ==> qui lut tng tc b sung ==> Chn p n C Cu 44:TSH mt loi thc vt, gen A qui nh thn cao tri hon ton so vi alen a qui nh thn thp; gen B qui nh hoa tri hon ton so vi alen b qui nh hoa trng . Lai cy thn cao hoa vi cy thn thp hoa trng thu c F1 phn li theo t l: 37,5% cy thn cao, hoa trng: 37,5% cy thn thp, hoa : 12,5% cy thn cao, hoa : 12,5% cy thn thp, hoa trng. Cho bit khng c t bin xy ra. Kiu gen ca cy b m trong php lai trn l: A. Ab/aB x ab/ ab * B. AaBB x aabb C. AaBb x aabb D.AB/ab x ab/ab Nhn xt : F1 c t l : 3: 3 : 1: 1 nu phn li c lp phi c Aa x Aa v Bb x bb hoc Aa x aa v Bb x Bb ==> loi p n B v C. T l cao trng = thp = 37,5% nn phi l lin kt i ==> Chn p n A. Cu 53 TSH: Khi lai 2 th u thun chng ht trn, khng c tua cun v ht nhn c tua cun vi nhau u c F1 ton ht trn c tua cun . Sau cho F1 giao phn vi nhau, cho rng 2 cp gen qui nh 2 cp tnh trng trn cng nm trn mt cp NST tng ng v lin kt hon ton vi nhau th F2 c t l phn li kiu hnh l :

A.1 ht trn c tua cun : 1 ht nhn khng c tua cun. B.1 ht trn khng c tua cun : 2 ht trn c tua cun: 1 ht nhn c tua cun * C.9 ht trn c tua cun : 3 ht nhn khng c tua cun :3 ht trn c tua cun: 1 ht nhn khng c tua cun. D.3 ht trn c tua cun : 1 ht nhn khng c tua cun. Nhn xt : Php lai 2 c th d hp lin kt hon ton cho t l 3:1 nu c 2 c th u lin kt ng; cho t l 1:2:1 nu c 2 c th u lin kt i. cho PTC ht trn- khng tua x ht nhn c tua m F1 ht trn c tua nn l lin kt i ==> Chn p n B. Cu 54 TSH: Mi gen qui nh mt tnh trng cc gen l tri hon ton. Php lai no sau y cho th h sau phn li kiu hnh theo t l: 1: 1: 1: 1 A.Aabb x aaBb* B. AaBb x aaBb C. aaBb x AaBB D. aaBb x aaBb Nhn xt : Th h con c 4 kiu hnh bng nhau ==> mi c th i P phi cho 2 loi giao t bng nhau ==> loi p n B. ==> mi c th i P cho loi giao t ab c kiu gen aabb ==> loi p n C. p n D khng c gen A nn khng th cho 4 loi kiu hnh. ==> Chn p n A. Cu 9 TSH 2010 (m 615): mt loi thc vt lng bi, alen A quy nh hoa tri hon ton so vi alen a quy nh hoa tm. S biu hin mu sc ca hoa cn ph thuc vo mt gen c 2 alen (B v b) nm trn mt cp nhim sc th khc. Khi trong kiu gen c alen B th hoa c mu, khi trong kiu gen khng c alen B th hoa khng c mu (hoa trng). Cho giao phn gia hai cy u d hp v 2 cp gen trn. Bit khng c t bin xy ra, tnh theo l thuyt, t l kiu hnh thu c i con l A. 9 cy hoa : 4 cy hoa tm : 3 cy hoa trng B. 9 cy hoa : 3 cy hoa tm : 4 cy hoa trng * C. 12 cy hoa tm : 3 cy hoa : 1 cy hoa trng D. 12 cy hoa : 3 cy hoa tm : 1 cy hoa trng Nhn xt : cho cc gen phn li c lp v th ng hp ln bb lm cho hoa khng c mu (quy lut tng tc t ch ln) ==> Chn p n B Cu 10 TSH 2010 (m 615): c chua, alen A quy nh qu tri hon ton so vi alen a quy nh qu vng. Bit rng cc cy t bi gim phn cho giao t 2n c kh nng th tinh bnh thng. Tnh theo l thuyt, php lai gia hai cy c chua t bi c kiu gen AAaa v aaaa cho i con c t l kiu hnh l A. 5 cy qu : 1 cy qu vng* B. 3 cy qu : 1 cy qu vng C. 11 cy qu : 1 cy qu vng D. 35 cy qu : 1 cy qu vng Nhn xt : y l php lai phn tch, t l kiu hnh ln l 1/6 ==> Chn p n A

BI TP P DNG
1.Bi tp v cu trc v hat ng ca gen (t sao, phin m, dch m) Cu 1. C 8 phn t ADN t nhn i mt s ln bng nhau tng hp c 112 mch plinucltit mi ly nguyn liu hon ton t mi trng ni bo. S ln t nhn i ca mi phn t ADN trn l: A. 3.* B. 4. C. 5. D. 6. Cu 2. Phn t ADN vng nhn ca vi khun E.coli ch cha N15 phng x. Nu chuyn

nhng vi khun E.coli ny sang mi trng ch c N14 th mi t bo vi khun E.coli ny sau 5 ln nhn i s to ra bao nhiu phn t ADN vng nhn hon ton cha N14 ? A. 8 B. 32 C. 2 D. 30 * Cu 3. Phn t ADN vng nhn ca vi khun E.coli ch cha N15 phng x. Nu chuyn nhng vi khun E.coli ny sang mi trng ch c N14 th mi t bo vi khun E.coli ny sau 5 ln nhn i s to ra bao nhiu phn t ADN vng nhn hon ton cha N15 ? A. 8 B. 32 C. 2* D. 30 Cu 4. Mt phn t mARN ch cha 3 loi ribnucltit l anin, uraxin v guanin. Nhm cc b ba no sau y c th c trn mch b sung ca gen phin m ra phn t mARN ni trn? A. ATX, TAG, GXA, GAA. B. TAG, GAA, ATA, ATG. * C. AAG, GTT, TXX, XAA. D. AAA, XXA, TAA, TX Cu 5. Trong t bo 2n ca ngi cha lng ADN bng 6.109 i nucltit. T bo pha G1 cha s nucltit l A. 6.109 i nucltit * B. (6.2)109 i nucltit C. (6 .n .2) 109 i nucltit D. 6.2n.109 i nucltit 2.Bi tp v t bin gen Cu 6. Mt gen b t bin mt mt s cp nucltit. Do t bin s lin kt hir ca gen b gim 21 lin kt.S lng tng loi nucltit ca gen b gim do t bin l: A. A = T = 5; G = X = 4 B. A = T = 5; G = X = 3 C. A = T = 6; G = X = 3 * D. A = T = 2; G = X = 6 Cu 7. mt t bo nhn s, gen A di 5100 A0 , t bin thnh gen a, khi gen a phin m v dch m th phn t prtin a t hn phn t prtin A 33 axit amin. Gii thch no sau y l ph hp nht ? A.t bin thm hoc mt cp nucltit B.t bin mt 11 cp nucltit C.t bin xy ra ti b ba m kt thc. D.t bin to ra m kt thc* Cu 8. Mt on mch gc ca gen sao m ra mARN c trnh t cc nuclotit nh sau: .TGT GXA XGT AGX TTT.. 2...3..456 t bin xy ra lm G ca b ba th 5 mch gc b thay bi T s lm cho: A. Trnh t axitamin t v tr m th 5 tr i s thay i B. Ch c axitamin v tr m th 5 l thay i C. Qu trnh tng hp prtin s bt u v tr m th 5 D.Qu trnh dch m s dng li v tr m b ba th 5 * Cu 9. Mt gen di 0,357 c t l A : G = 3 : 4. Gen t bin c t l A : G = 0,7558 , chiu di ca gen t bin khng i th t bin v s cp nucleotit c lin quan l: (bit t bin khng xy ra m m u v khng to nn m kt thc) A. thay 1 cp A-T bng 1 cp G-X B. thay 2 cp A-T bng 2 cp G-X C. thay 2 cp G-X bng 2 cp A-T * D. Hon i v tr gia 2 cp A-T v G-X. Cu 10. Gen D c 3600 lin kt hir v s nucltit loi anin (A) chim 30% tng s nucltit ca gen. Gen D b t bin mt 1 cp A-T thnh alen d. Mt t bo c cp gen Dd nguyn

phn mt ln, s nucltit mi loi m mi trng ni bo cung cp cho cp gen ny nhn i l A. A = T = 1800; G = X = 1200 B. A = T = 1199; G = X = 1800 C. A = T = 1799; G = X = 1200 * D. A = T = 899; G = X = 600 3. Bi tp v nhim sc th v t bin nhim sc th Cu 11. Mt chng rui gim nui trong phng th nghim xc lp c trnh t cc gen trn cp NST tng ng s III thi im t1 nh sau: III1BDFNMOPS
III2BDFNMOPS

Mt thi gian sau thy xut hin trong qun th cc NST s III c trnh t gen: III3 B D F O P S (thi im t2) v III4 B D F N M P O M N S (thi im t3) Gii thch no sau y c xem l hp l nht A. NST III1 b mt on III3, III2 lp on III4 B. NST III1 v III2 tip hp v trao i cho khng cn III3 b mt on v III4 lp on . C. NST III1 v III2 tip hp v trao i cho khng cn III3 b mt on, on b mt gn vo NST III2 , sau on NMOP b t, quay 180o ri gn li ch c to NST III4 * * D. Xy ra chuyn on khng tng h gia III1 v III2. Cu 12. ngi, cc loi giao t c k hiu nh sau: I = 21+X , II = 22+X , III = 22 + XX , IV = 23+X, V = 21 + Y, VII = 23 + Y S kt hp gia cc loi giao t no c th to nn th tam nhim kp? A. II x III ; III x VII B. III x VII ; II x IV C. IV x VI ; III x V D. III x VII ; IV x VI * VI = 22 + YY,

Cu 13.Trong mt qun th c chua : gen B quy nh qu , alen b quy nh qu vng; ngi ta thy c cc kiu gen (4n), (3n) v (2n) c k hiu nh sau : I = BBBB ; II = BBBb ; III = BBbb ; IV = Bbbb; V = bbbb ; VI = BBb ; VII = Bbb ; VIII = Bb Cc c th u to giao t bnh thng,hu th: C th 4n -> giao t 2n ; 3n -> giao t 2n v giao t n ; 2n -> giao t n. Php lai no sau y to c con lai gm y cc cy 2n, 3n, 4n? A. I x VII B. II x VI C. II x VIII D. VI x VII Cu 14. mt loi sinh vt, b nhim sc th 2n c k hiu l AABb. Quan st mt hp t ngi ta thy cp nhim sc th th nht c 3 chic l AAA.C ch ca hin tng trn l do: A.Giao t bt thng th tinh vi giao t bnh thng. B.Giao t 2n th tinh vi giao t n nhim sc th. C.Giao t (n+1) th tinh vi giao t n nhim sc th. D.Giao t mang 2 NST A th tinh vi giao t mang1 NST A* Cu 15. mt loi thc vt, A qui nh thn cao, a : thn thp; gen B qui nh ht trn, b: ht di ; gen D qui nh ht vng, d : ht trng. Nu xy ra hon v gen (tn s < 50%) th pht biu ng vi c th mang gen l : A. to ra 8 loi giao t vi t l bng nhau B. to ra 4 loi giao t vi t l bng nhau C. to ra 8 loi giao t vi t l khng bng nhau * D. to ra 4 loi giao t vi t l khng bng nhau

4. Bi tp v nguyn phn, gim phn, th tinh Cu 16. C 2 t bo sinh tinh ca mt c th c kiu gen AaBbddEe tin hnh gim phn bnh thng hnh thnh tinh trng. S loi tinh trng ti a c th to ra l: A. 2. B. 6. C. 4.* D. 8. Cu 17. C 5 t bo mm sinh dc ca mt loi, sau mt s ln nguyn phn to t bo sinh giao t.Mi trng cung cp nguyn liu tng ng vi 1240 NST n.Tt c cc t bo ny u tham gia gim phn to giao t v mi trng cung cp thm cho qu trnh ny 1280 NST n. Hi b NST 2n ca loi. A. 2n = 2. B. B.2n = 4. C. 2n = 8.* D. 2n = 16. Cu 18. Mt t bo sinh dc s khai ca g (2n = 78 NST), sau mt s t nguyn phn lin tip c mi trng cung cp nguyn liu tng ng vi 19890 NST. Cc t bo con sinh ra u tr thnh t bo sinh trng v gim phn cho trng. Hiu sut th tinh ca trng l 25%, ca tinh trng l 3,125%. Mi trng th tinh vi mt tinh trng to ra hp t lng bi bnh thng. S lng hp t hnh thnh l: A. 64 hp t * B.32 hp t C.16 hp t D.128 hp t Cu 19. vng sinh sn ca mt loi sinh vt c 2n = 14, khi mt t bo sinh dc s khai c nguyn phn, s thoi v sc xut hin l 15. S nhim sc th trong cc giao t c to ra khi cc t bo ny kt thc phn bo vng chn l : A. 3584 B. 448* C. 1792 D. 896 Cu 20. Mt loi c 2n = 20. Tng s NST kp tp hp trn mt phng xch o v s NST n ang phn li v cc cc ca nhm t bo trn khi ang nguyn phn l 640. S NST n nhiu hn s NST kp l 160. S t bo con to ra khi cc t bo trn hon tt qu trnh nguyn phn l: A. 12 B. 22 C. 44 * D. 32 5. Bi tp tng hp Cu 21. Mt si ca phn t ADN xon kp c t l th trn si b sung t l l: A. 0,60 B.2,5 * C. 0,52 D. 0,40 Cu 22. Mt si ca phn t ADN xon kp c t l th trn si b sung t l l: A. 0,60 B.2,5 C. 0,52 D. 0.40* Cu 23. Xt 1000 t bo sinh tinh ngi c kiu gen AB/ab ang gim phn. Gi s cc gen A v B c khong cch l 20cm trn bn gen. Trn l thuyt, s t bo sinh tinh c xy ra hon v gen l: A.400* B.200 C.1000. D.100 Cu 24. ng, gi thit ht phn (n+1) khng c kh nng th tinh, non (n+1) vn th tinh bnh thng. Gi gen R quy nh ht , tri hon ton so vi gen r quy nh ht trng. Lai P: o RRr (2n+1) x o RRr (2n+1), t l kiu hnh F1 l A. 17 : 1 trng.* B. 5 : 1 trng. C. 35 : 1 trng. D. 11 : 1 trng Cu 25. T bo sinh dng ca mt loi A c b NST 2n = 20 . Mt c th trong t bo sinh dng c tng s NST l 19 v hm lng ADN khng i. T bo xy ra hin tng

A. chuyn on NST. B. lp on NST. C. dung hp hai NST vi nhau.* D. mt NST. 6. Bi tp quy lut Mendel Cu 26. Cho mt c th c kiu gen AABbccDdEe t th phn, t l phn li v kiu hnh F1 nh th no? ( Bit : mi gen qui nh mt tnh trng, tri ln hon ton v cc gen phn li c lp) A. 9 : 3 :3 :1 B. 27: 9: 9: 9: 3: 3: 3: 1 * C. 1: 1: 1: 1: 2: 2: 2: 2: 4 D. 3 : 3 :1:1 Cu 27. Xt 2 gen phn li c lp trn NST thng, mt gen gm 3 alen v mt gen gm 4 alen. Trong qun th c bao nhiu kiu gen v 2 gen ny ? A. 15 B. 6 C. 12 D. 60 * Cu 28. c chua, A: qu , a : qu vng; B qu trn, b : qu bu dc. Lai 2 ging c chua qu , bu dc vi qu vng, trn c F1 qu , trn. F1 t th phn c F2 c 2036 cy, trong c 1145 cy qu trn. Cc tnh trng trn di truyn theo qui lut no ? A. tng tc gen khng alen B. lin kt gen hon ton C. phn li c lp* D. lin kt gen khng hon ton Cu 29. Php lai P : AaBBDd x AaBbDd c th to ra bao nhiu kiu gen ng hp v tt c cc gen th h F1? A. 4 * B. 1 C. 2 D. 8 Cu 30. ngi, A quy nh mt en, a: mt xanh, B: tc qun, b: tc thng. Lin quan n nhm mu c 4 kiu hnh, trong nhm mu A do gen IA quy nh, nhm mu B do gen IB quy nh, nhm O tng ng vi kiu gen IOIO, nhm mu AB tng ng vi kiu gen IAIB. Bit rng IA v IB l tri hon ton so vi IO, cc cp gen quy nh cc tnh trng trn nm trn cc cp nhim sc th thng ng dng khc nhau.Con ca b m no c kiu gen di y s khng c kiu hnh: mt xanh, tc thng, nhm mu O A.b AaBbIAIO, m AabbIAIO B.b AaBbIAIB, m aabbIBIO * C.b aaBbIAIO, m AaBbIBIO D.b AaBbIBIO, m AaBbIOIO 7. Bi tp quy lut lin kt v hon v gen Cu 31. Hai gen qui nh 2 tnh trng khc nhau nm trn cng 1 NST cch nhau 20cM. Cho c th d hp t hai cp gen lai phn tch trong trng hp hon v gen t l kiu hnh Fa l : A. 3:3:1:1 B. 4:4:1:1* C. 3: 3: 2: 2 D. 1:1:1:1 Cu 32. Nu xy ra hon v gen vi tn s 18% th vi kiu gen c th cho giao t vi t l no sau y? A. AD B = AD b = aD B= ad b = 20,5% B. Ad B = aD b = Ad B= aD b = 9% C. AD B = AD b = ad B= ad b = 20,5% * D. Ad B = Ad b = ad B= ad b = 4,5% Cu 33. Qu trnh gim phn mt c th c kiu gen ABD / Abd, tn s hon v 20% khng xy ra t bin, t l giao t Abd l: A. 40% * B. 20% C. 15% D. 10%. Cu 34. c chua alen A quy nh thn cao; a: thn thp; B: qu trn; b: qu bu dc. Hai

cp alen ny lin kt. Cho lai hai th c chua thun chng c F1 ton c chua thn cao, qu trn. Cho F1 giao phn F2 thu c: 510 thn cao, qu trn; 241thn cao, qu bu dc; 239 thn thp, qu trn; 10 thn thp, qu bu dc. Xc nh kiu gen ca c chua F1 v tn s hon v gen? A. , TSHV 40% B. , TSHV 20%* C. ; TSHV: 20% D. , TSHV 40% Cu 35. c chua gen A quy nh thn cao, a: thn thp, B: qu trn, b: bu dc, cc gen cng nm trn mt cp NST tng ng, cho lai 1 cy d hp v c 2 cp gen vi 1 cy thn thp qu trn; FB thu c: 310 cy thn cao qu trn :190 cy thn cao qu bu dc: 440 cy thn thp qu trn:60 cy thn thp qu bu dc. Tn s hon v gia 2 gen ni trn l: A.6% B. 12% C. 24% * D. 36% 8. Bi tp quy lut tng tc gen v gen a hiu Cu 36. mt loi u, kiu gen A-B- qui nh mu hoa , cc kiu gen khc v aabb cho hoa mu trng. Lai gia hai cy u thun chng hoa trng vi nhau c F1 ton hoa . Cho F1 lai vi mt loi u khc F2 thu c kt qu 200 cy hoa trng v 120 cy hoa . Nu cho F1 giao phn th kt qu lai s xut hin t l phn tnh: A. 9 hoa : 7 hoa trng B. 15 hoa trng : 1 hoa C. 15 hoa :1 hoa trng D. 9 hoa trng: 7 hoa Cu 37. mt loi thc vt, lai 2 dng cy hoa trng thun chng vi nhau, F1 thu c ton cy hoa trng. Cho F1 lai phn tch thu c th h con 133 cy hoa trng: 45 cy hoa . Cho bit khng c t bin xy ra, c th xc nh tnh trng mu sc ca hoa di truyn theo qui lut: A. tng tc t ch * B. tng tc cng gp C. lin kt gen D. tng tc b sung Cu 38. mt loi thc vt cho cy F1 thn cao lai vi cy thn thp c F2 phn li theo t l 3 cy thn thp;5 cy thn cao. S lai ca F1 l: A. AaBb x aabb B.AaBb x Aabb * C.AaBb x AaBB D.AaBb x AABb Cu 39. ng,chiu cao do 3 cp gen phn ly c lp tc ng cng gp (A1,a1,A2,a2,A3,a3), c mi gen tri khi c mt trong kiu gen s lm cho cy thp i 20 cm,cy cao nht cao 210cm.. F2 khi cho cc cy th h lai ni trn giao phn t l s cy c chiu cao 170 cm l: A.15/64* B.3/32 C.3/8 D.3/4 Cu 40. Cho c th d hp v 2 cp gen t th phn trong trng hp cc gen phn li c lp, tng tc b tr Kt qu thu c c th l: A.9 kiu gen, 4 kiu hnh * B.16 kiu gen, 9 kiu hnh. C.6 kiu gen, 4 kiu hnh. D.9 kiu gen, 9 kiu hnh. 9. Bi tp quy lut di truyn gii tnh v lin kt vi gii tnh Cu 41. rui gim, tnh trng mu mt do mt gen gm 2 alen quy nh. Cho (P) rui gim c mt trng giao phi vi rui gim ci mt , thu c F1 gm ton rui gim mt . Cho cc rui gim th h F1 giao phi t do vi nhau thu c F2 c t l kiu hnh : 3 con mt : 1 con mt trng, trong rui gim mt trng ton rui c. Cho rui gim ci mt c kiu gen d hp F2 giao phi vi rui gim c mt thu c F3. Bit rng khng c t bin mi xy ra, theo l thuyt trong tng s rui gim thu c F3, rui gim c mt chim t l A. 50% B. 75% C. 25%* D. 100%

Cu 42. chim P thun chng lng di xon lai vi lng ngn thng, i F1 thu c ton lng di xon. Cho chim trng F1 lai vi chim mi cha bit KG i F2 xut hin 20 chim lng ngn, thng: 5 chim lng di,thng: 5 chim lng ngn,xon. Tt c chim trng ca F2 u c chim lng di, xon. Bit mt gen quy nh mt tnh trng v khng c t hp cht. Tm kiu gen ca chim mi lai vi F1, tn s HVG ca chim F1 ln lt l: A. XABY, tn s 20% * B. XABXab , tn s 5% C. XabY , tn s 25% D. AaXBY , tn s 10% Cu 43. Lai rui gim thun chng mt , cnh bnh thng vi rui gim mt trng, cnh x, F1 thu c ng lot rui mt , cnh bnh thng. Cho rui F1 giao phi vi nhau thu c t l kiu hnh nh sau: 75% rui mt , cnh bnh thng : 25% rui mt trng, cnh x (tt c rui mt trng, cnh x l rui c). Trong : Gen A: mt , a: mt trng; Gen B: bnh thng, b: cnh x. Kiu gen ca b m P l: A. P: aaXbXb x AAXBY B. P: XaaXaa x XAB Y C. P: AAXBXB x aaXbY D. P: XABXAB x XabY * Cu 44. rui gim, gen A quy nh thn xm l tri hon ton so vi alen a quy nh thn en, gen B quy nh cnh di l tri hon ton so vi alen b quy nh cnh ct. Hai cp gen ny cng nm trn mt cp nhim sc th thng. Gen D quy nh mt l tri hon ton so vi alen d quy nh mt trng. Gen quy nh mu mt nm trn nhim sc th gii tnh X, khng c alen tng ng trn Y. Php lai: AB/ab XDXd AB/ab XDY cho F1 c kiu hnh thn en, cnh ct, mt chim t l 15%. Tnh theo l thuyt, t l rui c F1 c kiu hnh thn en, cnh ct, mt l A. 5%* B. 7,5% C. 15% D. 2,5% Cu 45. Bnh m mu ngi do mt t bin gen ln a trn NST X khng c alen trn Y qui nh. Mt cp v chng bnh thng nhng c mang gen bnh th xc sut sinh 2 con trai bnh thng v 1 con gi b m mu l: A.1,5625% B.3,125% C.0,78125% D. 0 % 10. Bi tp quy lut di truyn ngoi nhn Cu 46. Nhn xt no di y l khng ng trong trng hp di truyn qua t bo cht A.Lai thun nghch cho kt qu khc nhau B.Tnh trng lun lun c di truyn qua dng m C.Tnh trng c biu hin ng lot qua th h lai D.Tnh trng biu hin ng lot c th ci ca th h lai * Cu 47. Ti sao trong di truyn qua t bo cht tnh trng lun lun c di truyn theo dng m v cho kt qu khc nhau trong lai thn nghch? A.Do gen chi phi tnh trng di truyn kt hp vi nhim sc th (NST) gii tnh X B.Do gen chi phi tnh trng di truyn kt hp vi nhim sc th (NST) gii tnh Y C.Do hp t nhn t bo cht c mang gen ngoi nhn ch yu t m * D.Do hp t nhn vt cht di truyn ch yu t m Cu 48. S khc nhau c bn trong c im di truyn qua t bo cht v di truyn qua nhn th hin c im no ? A.Di truyn qua t bo cht khng phn tnh nh cc t l c th nh gen trong nhn v lun lun di truyn theo dng m.* B.Di truyn qua t bo cht cho kt qu khc nhau trong lai thun nghch, gen trong nhn lun cho kt

qu khc nhau trong lai thun nghch C.Di truyn qua t bo cht cho hin tng phn tnh theo gii tnh cn gen trong nhn lun lun cho kt qu ging nhau c hai gii D.Trong di truyn qua t bo cht vai tr ch yu thuc v c th m cn gen trong nhn vai tr ch yu thuc v c th b Cu 49. S khc nhau c bn trong c im di truyn qua t bo cht v di truyn lin kt vi gii tnh gen trn nhim sc th X th hin im no ? A.Di truyn qua t bo cht khng cho kt qu khc nhau trong lai thun nghch, gen trn NST gii tnh cho kt qu khc nhau trong lai thun nghch B.Di truyn qua t bo cht khng phn tnh theo cc t l c th nh trng hp gen trn NST gii tnh v lun lun di truyn theo dng m* C.Trong di truyn qua t bo cht tnh trng biu hin ch yu c th ci XX cn gen trn NST gii tnh biu hin ch yu c th c XY D.Trong di truyn qua t bo cht vai tr ch yu thuc v c th m cn gen trn NST gii tnh vai tr ch yu thuc v c th b. Cu 50. Lm th no phn bit t bn gen trn ADN ca lc lp thc vt lm lc lp mt kh nng tng hp dip lc lm xut hin mu trng vi t bin ca gen trn ADN trong nhn gy bnh bch tng ca cy A.Trng hp t bin ngoi nhn s gy hin tng l c m xanh m trng, t bin trong nhn s lm ton thn c mu trng * B.Trng hp t bin ngoi nhn gen t bin s khng di truyn, t bin trong nhn gen t bin c th di truyn c cho th h t bo sau C.Trng hp t bin ngoi nhn gen t bin s di truyn, t bin trong nhn gen t bin khng di truyn c cho th h t bo sau D.Khng th phn bit c 11. Bi tp di truyn qun th Cu 51. Hai cp gen Aa v Bb nm trn 2 cp NST tng ng khc nhau. Trong mt qun th ngu phi ang cn bng v di truyn, alen A c tn s 0,3 v alen B c tn s 0,6. Kiu gen Aabb chim t l A. 0,36. B. 0,1512. C. 0,0336. D. 0,0672.* Cu 52. ngi, gen ln gy bnh bch tng nm trn nhim sc th thng, alen tri tng ng quy nh da bnh thng. Gi s trong qun th ngi, c trong 100 ngi da bnh thng th c mt ngi mang gen bch tng. Mt cp v chng c da bnh thng, xc sut sinh con b bch tng ca h l A. 0,25% B. 0,0125% C. 0,025% D. 0,0025%* Cu 53. Xc sut xut hin gen ln trong qun th ngi l 2%. Nu qun th cn bng di truyn th t l biu hin th bch tng qun th ny l : A. 0,004 B. 0,0004 * C. 0,04 D. 0,02 Cu 54. Mt nu (A), mt xanh (a) trn NST thng. Trong mt qun th cn bng di truyn, gen a chim 40% Tnh xc xut mt cp v chng mt nu sinh 3 ngi con c 2 ngi con trai mt nu v 1 ngi con gi mt xanh A 12 % B. 0,43% C. 0,32% D. 0,57% *

Cu 55. Bnh m mu do 1 gen ln trn X. Trong mt qun th ngi, tn s nam b m mu = 0,08. T l n khng mc bnh c th truyn gen bnh cho con trai l bao nhiu? A 14,72 % * B. 64% C. 0,32% D. 7,36% 12. Bi tp di truyn hc ngi Cu 56. Mt bnh di truyn c ghi nhn qua s ph h nh sau. C ch di truyn ca gen gy bnh l: A.Gen tri trn nhim sc th thng.* B.Gen ln trn nhim sc th thng C.Gen tri trn nhim sc th X D.Gen ln trn nhim sc th X khng alen trn Y Cu 57. Mt bnh di truyn do gen ln Xa quy nh c theo di trong mt gia nh qua s ph h sau. Gi s trong 3 th h khng c t bin mi pht sinh th kh nng ngi ph n th h I mang gen d hp v tnh trng trn l : A.12,5% B. 25% C. 50% D. 100% * II III Cu 58. Cho s ph h sau :

Bnh P c quy nh bi gen tri nm trn NSTthng; bnh Q c quy nh bi gen ln nm trn NST gii tnh X, khng c alen trn Y. Bit rng khng c t bin mi xy ra. Xc sut cp v chng th h th III trong s ph h trn sinh con u lng l con trai v mc c hai bnh P, Q l A. 12,5% B. 50% C. 25% D. 6,25% * Cu 59. Bnh mu kh ng do mt gen ln NST gii tnh X quy nh, alen tri quy nh mu ng bnh thng. B b bnh v m bnh thng sinh mt con trai v mt con gi bnh thng. Nu ngi con gi ly mt ngi chng bnh thng th xc sut c chu trai mc bnh l: A. 12,5% B. 50% C. 25% D. 18,75%* Cu 60. Kho st s di truyn v mu tc ngi qua cc th h s ph h sau y:


Namtcen ennu Namtcnu N tc en N tc nu

Nhn nh no sau y l ng? A. Tc nu do gen tri nm trn NST X quy nh, khng c alen trn Y. B. Tc en do gen tri nm trn NST X quy nh, khng c trn Y. C. Tc nu do gen tri nm trn NST thng quy nh. D. Tc en do gen tri nm trn NST thng quy nh.* Chc cc em thnh cng! Thnh ph HCM, thng 4/2011 Trn Ngc Danh