Teân:Traàn Thò Thuyø

Giang
Lôùp: Sinh-KTNN3
GIAÙO AÙN SOAÏN
GIAÛNG
Moân :Coâng Ngheä
7
--o0o--
Baøi 47: VAÉC XIN PHOØNG BEÄNH CHO VAÄT NUOÂI
I Muïc tieâu:
1. Kieán thöùc:
- Hieåu ñöôïc khaùi nieäm vaø taùc duïng cuûa vacxin.
- Hoïc sinh hieåu ñöôïc caùch söû duïng vacxin ñeå phoøng beänh
cho vaät nuoâi.
2. Kyõ naêng:
- Hình thaønh cho HS kyõ naêng quan saùt , phaân tích, ruùt ra keát
luaän , kyõ naêng thaûo luaän nhoùm.
3. Thaùi ñoä:
- Giaùo duïc cho hoïc sinh yeâu thích boä moân.
- Giuùp cho hoïc sinh hieåu ñöôïc phaûi tieâm vacxin cho vaät
nuoâi ñuùng ñònh kyø ñeå traùnh moät soá beänh cho chuùng.
II Phöông tieän daïy hoïc:
- Tranh phoùng to hình 73,74 trong SGK.
- Thu thaäp caùc maãu vacxin ôû caùc hieäu thuoác thuù y hoaëc
caùc tranh quaûng caùo cuûa caùc haõng, caùc xí nghieäp thuù y
saùt vôùi noäi dung baøi giaûng.
III Phöông phaùp daïy hoïc:
- Phöông phaùp vaán ñaùp
- Phöông phaùp thuyeát trình.
- Phöông phaùp tröïc quan
IV Tieán trình daïy hoïc:
1. Ổn ñònh lôùp: Kieåm tra só soá(1’)
2. Kieåm tra baøi cuõ: (5’)
- Caâu hoûi: Một em haõy trình baøy cho coâ nguyeân nhaân gaây
beänh , caùch phoøng vaø trò beänh cho vaät nuoâi?
- Traû lôøi : + Vaät nuoâi bò beänh khi coù söï roâi loaïn chöùc
naêng sinh lyù trong cô theå do taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá
gaây beänh .Caùc yeâu toá gaây beänh bao goàm yeáu toá beân
trong vaø yeáu toá beân ngoaøi.
+ Muoán phoøng, trò beänh cho vaät nuoâi phaûi thöïc
hieän ñaày ñuû caùc bieän phaùpkyõ thuaät nuoâi döôõng vaø
chaêm soùc vaät nuoâi.
3. Baøi môùi:
a. Vaøo baøi: Em naøo haõy cho coâ bieát phöông chaâm haøng
ñaàu trong ngaønh chaên nuoâi laø gì?(Phoøng beänh hôn chöõa
beänh ). Vôùi thaønh töïu tieân tieán cuûa khoa hoïc hieân nay
ngöôøi ta ñaõ cheá ra ñöôïc loaïi cheá phaåm phoøng beänh ñaëc
bieât hieäu quaû goïi laø vaéc xin. Vaäy vaéc xin laø gì? Taùc duïng
cuûa vaéc xin ra sao vaø caùch söû duïng chuùng nhö theá
naøo?Coâ vaø caùc em seõ cung nhau nghieân cöùu baøi hoïc
ngaøy hoâm nay. Caùc em laáy vôû ghi baøi môùi:
Baøi 47: VAÉC XIN PHOØNG BEÄNH CHO VAÄT NUOÂI.
b. Hoaït ñoäng 1: Tìm hieåu khaùi nieäm vaø taùc duïng
phoøng beänh cuûa vaéc xin.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa Noäi dung

vieân hoïc sinh chính
1. Vacxin laø gì? I.Taùc duïng
- Yeâu caàu hoïc sinh ñoïc -Hoïc sinh ñoïc. cuûa vacxin:
muïc I trang 123 SGK. 1.VX laø gì?
- Em naøo coù theå cho -Caùc cheá phaåm -Caùc cheá
sinh hoïc duøng ñeå
coâ bieát vacxin laø gì? phaåm sinh
phoøng beänh hoïc duøng ñeå
truyeàn nhieãm goïi phoøng beänh
- Vacxin ñöôïc cheá töø laø vacxin. truyeàn nhieãm
ñaâu? Yeâu caàu hoïc - Vacxin ñöôcï cheá goïi laø vacxin.
sinh thí duï. töø chính maàm - Coù 2 loaïi vac
beänh ( vi khuaån xin:
hoaëc vi ruùt)Gaây + Vacxin
ra beänh maø ta nhöôïc ñoäc:
muoán phoøng chöùa maàm
ngöøa VD:Vacxin beänh ñaõ bò
dòch taû lợn ñöôïc yeáu ñi
=>GV choát laïi. cheá töø virut gay +Vacxin chết
- Eâm naøo coù theá cho beänh dòch taû lôïn chöùa maàm
coâ bieát ngoaøi vacxin beänh ñaõ bò
dòch taû lôïn thì coøn -Vacxin phoøng daïi gieát chết.
coù caùc loaïi vacxin cho choù, vacxin 2.Taùc duïng
naøo nöõa? phoøng beänh lôû cuûa vacxin:
moàm long moùng Taïo cho cô theå
cho traâu boø XIX một khaû naêng
phoøng beänh dòch mieãn dòch.
taû cho lợn, VX
- Vacxin ñöôïc cheá töø Niucaxton duøng
chính maàm beänh, cho gaø
 ngoaøi ra vacxin còn coù
moät soá chaát boå trôï
cho maàm beänh oån
ñònh tồn taïi laâu trong
cô theå vaät nuoâi nhö
keo pheàn, daàu thöïc
vaät hay daàu - Coù 2 loại vacxin :
khoaùng…. +VX nhöôïc ñoäc &
- Döïa vaøo sô ñoà treân VX cheát .
baûng hay sô ñoà hình
73 SGK em naøo haõy
cho coâ bieát coù maáy
loaïi vacxin? - Là loại VX mà mầm
- Ñaây laø sô ñoà veà bệnh bị làm yếu đi kết
caùch xöû lyù maàm hợp với phụ gia rồi tiêm
beänh ñeå cheá Vacxin. cho vật nuôi.
Vaäy thì em naøo coù
theå cho coâ bieát: - Là loại VX mà mầm
+Theá naøo laø vacxin bệnh đã bị giết chết rồi
nhöôïc ñoäc? tiêm cho vật nuôi.

+Theá naøo laø vacxin

cheát?
=>Gv toùm laïi yù hoïc sinh
vöøa phaùt bieåu ñeå hoïc
sinh phaân bieät ñöôïc 2
loaïi vacxin.
- GV treo baûng phuï cung
caáp cho hoïc sinh
thoâng tin veà 2 loaïi
vacxin:

- Không vì VX đã được
chế từ mầm bệnh đã làm
 Vacxin Vacxin yếu đi hoặc bị giết chết
nhöôïc cheát nên không có khả năng
ñoäc gây bệnh cho vật nuôi
-Deã söû -Hieäu
duïng, löïc
hieäu löïc maïnh.
keùm.
-Thôøi -Thôøi
gian gian
mieãn mieãn
dòch dòch
ngaén daøi, cô
theå vaät
nuoâi
gaây
phaûn
öùng
maïnh.
=>Ngoaøi ra coøn coù - Khi có mầm bệnh
vacxin hoãn hôïp vôùi nhau (viruts,vi khuẩn),còn gọi
nhö: vaxin ña-giaù vacxin tên chung là kháng
tuï-daáu… nguyên xâm nhập vào cơ
- Tieâm vacxin chính laø thể, cơ thể tổng hợp chất
tieâm maàm beänh đặc hiệu chống lại mầm
(virut, vi khuaån), vaäy bệnh gọi là kháng thể.
coù phaûi ngöôøi ta
tieâm chính viruts hay vi
khuaån vaøo vaät nuoâi
ñang khoeû maïnh ñeå
gieo maàm beänh hay
khoâng?
=>Gv nhaän xeùt vaø choát
laïi :Tieâm vac xin laø tieâm
maàm beänh ñaõ ñöôïc xöû
lyù hay noùi caùch khaùc
laø caùc vi khaån ñaõ bò
gieát cheát hay bò laøm -Teá baøo baïch
yeáu ñi neân khoâng coù caàu
khaû naêng gaây beänh cho
vaät nuoâi.
- Chuùng ta vöøa tìm -Miễn dịch là khả năng
hieåu xong vacxin laø chống lại các vi trung
 gì?>Vaäy ñeå bieát ñöôïc gây bệnh, khi nó xâm
taùc duïng cuûa vacxin nhập vào cơ thể.
ra sao, chuùng ta sang
phaàn 2.
2. Taùc duïng cuûa vacxin:
- Tröôùc khi tìm hieåu
taùc duïng cuûa vacxin
em naøo haõy cho coâ
bieát khaùng theå laø gì?

-Thảo luận nhóm .

- Gv môøi hoïc sinh nhaän

xeùt.
- Gv ñöa ra ví duï:Tìeâm
Vacxin phoøng daïi -Đại diện HS lên điền
(viruts daïi ñaõ laøm bảng
yeáu) cho choù ,cô theå
con choù ñöôïc tieâm
vacxin sinh ra khaùng
theå choáng laïi virut
gaây beänh daïi
=>Giaùo vieân choát laïi:Khi
coù maàm beänh hay coøn
goïi laø khaùng nguyeân
xaâm nhaäp vaøo cô theå, cô
theå toång hôïp chaát ñaëc
hieäu choáng laïi maàm
beänh goïi laø khaùng theå.
-Vaäy thì em naøo coù theå
cho coâ bieát teá baøo naøo
trong cô theå vaät nuoâi saûn
sinh ra khaùng theå?
- Khi tieâm vaéc xin tuï
huyeát truøng cho gaø thì gaø
khoâng maéc beänh tuï
huyeát truøng nöõa, ta noùi
gaø coù khaû naêng mieãn
-Đại diện nhóm lên
dòch ñoái vôùi beänh
hoàn thành : khi đưa
naøy.Vaäy thì em naøo haõy
vaéc xin vào cơ thể
cho coâ bieát mieãn dòch laø
vật nuôi khỏe mạnh(
gì?
bằng phương pháp tiêm,
=> môøi 1 hoïc sinh nhaän nhỏ ,chưng) cơ thể sẽ
xeùt vaø giaùo vieân choát phản ứng lại bằng cách
laïi. sinh sản ra kháng thể
- Treo tranh phoùng to hình chống lại söï xaâm
74 SGK trang 74 leân baûng. nhieãm cuûa maàm
- Caùc em haõy nghieân cöùu beänh töông öùng.
hình 74 SGK hay hình treân Khi bò maàm beänh
baûng vaø thaûo luaän xâm nhập lại cơ thể vật
nhoùm trong voøng 1 phuùt nuôi có khả năng tiêu
ñeå hoaøn thaønh sô ñoà diệt mầm bệnh, vật
phieáu hoïc taäp cho coâ. nuôi không bị maéc
- Giaùo vieân treo baûng phuï beänh gọi là vật nuôi
coù veõ sô ñoà : coù chöø ñaõ có khả năng miễn
troáng 3 khung sau ñoù môøi dịch.
ñaïi dieän 1 nhoùm leân ñieàn
vaøo baûng phuï : - Vắc xin bạch cầu ho gà
uốn ván, vắc xin sởi, vắc
Cô Cô Cô xin bại liệt, vắc xin viêm
theå theå theå gan B, vắc xin viêm não
vaät vaät vaät Nhật Bản….
nuoâi nuoâ nuoâi
khoe i coù
û sinh khaû
maïn khaù naên
h ng g
theå mieã

- môøi caùc nhoùm khaùc

leân
=>GV nhaän xeùt vaø ruùt ra
giaûng
keát luaän: Khi cô theå saûn
sinh ra khaùng theå töùc laø
cô theå coù ñaùp öùng mieãn
dòch ->cô theå vaät nuoâi
coù khaû naêng choáng
ñöôïc beänh vaø khoeû
maïnh
- Yeâu caàu hoïc sinh nghieân
cöùu baøi taäp SGK/124, Gv
phaùt phieáu hoïc taäp coù
phaàn thoâng tin coøn
thieáu, sau 2 phuùt thaûo
 luaän hoïc sinh cöû ñaïi dieän
nhoùm leân baûng hoaøn
thaønh.
- Môøi caùc nhoùm khaùc
nhaän xeùt
=> Giaùo vieân choát laïi
-Môøi 1-2 Hoïc sinh ñoïc laïi
baûng trang 124 SGK.

=> Lieân heä:Vaéc xin ñöôïc

duøng ñeå phoøng beänh cho
vaät nuoâi vaäy theo caùc em
ngöôøi ta coù cheá ra caùc
loaïi vaéc xin ñeå phoøng
beänh cho ngöôøi hay
khoâng? Vaäy ôû ngöôøi thì
thöôøng duøng caùc vaéc xin
naøo?

<*>Chuyển ý: Chúng ta vùa tìm hiểu xong về vacxin cũng như tác hại của nó.Vậy để
bảo quản và sử dụng vacxin như thế nào cho hợp lý. Và phát huy được tác dụng của nó
côvà các em sẽ cung nhau tìm hiểu phần II: Một số điều cần lưu ý khi sủ dụng vacxin.

c. Hoạt động 2: Bảo quản và sử dụng vacxin.

Hoaït ñoäng cuûa giaùo Hoaït ñoäng cuûa Noäi dung

vieân hoïc sinh chính
1.Bảo quản: II.Một số điều cần
-Các em đã nghiên cứu trước bài ở nhà -Để chổ tối , nhệt độ thấp lưu ý khi sử dụng
vậy em nào có thể cho cô biết bảo quản (khoảng 150C), không để VX:
VX như thế nào cho tốt ? lâu. 1.Bảo quản:
- Vì sao phải bảo quản VX không để -Vì vacxin sẽ mất hiệu - Giữ vắc xin đúng
choã nóng hay ánh sáng mặt trời? lực không gây hiệu quả nhiệt độ theo chỉ
-GV cung cấp thông tin cho học sinh: đối với vật nuôi. dẫn trên nhãn thuốc,
+Vắ xin dùng cho chó: bảo quản ở 0o C không để VX ở chổ
– 4oC trong sáu tháng. nóng và nơi có ánh
+VX dùng cho lợn : bảo quản chỗ tối sáng mặt trời.
râm mát ,150C, không được để quá 6 2.Sủ dụng:
tiếng. -Khi sử dụng phải
+VX virut nhược độc được dóng khô tuân theo chỉ dẩn
để đễ vận chuyển và bảo quản ở 4oC – trên nhãn thuốc
10oC. -Sau khi pha VX
2.Söû dụng: -Khi con vật đang ủ bệnh phải dùng ngay
-Khi con vật đang ủ bệnh có nên tiêm thì không nên tiêm vac -Chú ý đến thời
VX không hả các em ? Vì sao lại như xin vì nếu tim vật nuôi sẽ gian tạo miễn dịch.
vậy? phát bệnh nhanh hơn.
-Khi vật nuôi không được khỏe mạnh -Không nên tiêm vì hiểu
hay khi con vật khỏi ốm sức khỏe chưa quả của vacxin rất thấp.
hồi phục thì có nên tiêm VX không ?
-Vaéc xin ñaõ pha roài thì söû -Phải dùng ngay, nếu
duïng nhö theá naøo? dùng không hết phải để
vào đúng nơi quy định,
xủ lý bằng các phương
pháp diệt trùng( hóa chất,
-Sau khi tieâm vaéc xin coù nhệt độ).
phaûi taát caû vaät nuoâi ñeàu -Khoâng, vì moät
mieãn dòch toát hay khoâng? soá vaät nuoâi sau
khi söû duïng vaéc
xin do ñieàu kieän
ngoaïi caûnh coù
theû mieãn dich
keùm khoâng coù
khaû naêng choáng
ñöôïc söï xaâm
nhaäp cuûa maàm
-Sau khi tieâm vaéc xin moät vaøi beänh vaø vaãn bò
ngaøy, neáu thaáy con vaät maéc beänh.
khoâng ñöôïc khoûe coù neân -Không nên tiêm kháng
tieâm khaùng sinh ñeå trò sinh vì kháng sinh vô
beänh khoâng? hiệu hóa tác dụng của
-VX dùng để chữa bệnh được không ? VX.
-Không .VX chỉ dùng để
phòng bệnh(có tính đặc
-Nếu vật nuôi bị dị ứng do cơ thể kháng hiệu)
thuốc như sốt,co giật thì phải làm gì? -Báo cáo cán bộ thú y
=>Giáo viên chốt lại:Bảo quản VX nơi can thiệp kịp thời để giải
nhiệt độ thấp(150C) không để nơi có độc
ánh sáng chiếu vào, sử dụng đúng chỉ
dẫn của CQ thú y.
Cần nhấn mạnh: Chỉ nên tiêm vắc xin
cho vật nuôi khi cơ thể vật nuôi khoẻ
mạnh.

4.Củng cố:
- Cho học sinh làm bài tập củng cố:
Đánh dấu X vào ý mà em cho là đúng:
1. Vắc xin là những chế phẩm sinh học dùng để:
a) Phòng bệnh
b) Trị bệnh
c) Chữa bệnh
d) Gây bệnh
2. Khi tiêm vắc xin cho vật nuôi khỏe cơ thể vật nuôi sẽ sản sinh ra:
a) Kháng nguyên
b) Kháng thể
c) Kháng thuốc
d) Kháng sinh
3. Chỉ nên tiêm vắc xin cho vật nuôi khi cơ thể vật nuôi:
a) Ủ bệnh
b) Nhiễm bệnh
c) Khỏe
d) Mắc bệnh
5.Nhận xét dặn dò:
-Học bài cũ.
-Xem trước bài thực hành”nhận biết một số loại vacxin phòng bệnh cho gia cầm và
phương pháp sủ dụng vacxin nuicatxton phòng bệnh cho gà”
-Nhận xét lớp ,đánh giá tiết học.