Lm th no Campylobacter da vo Pseudomonas v gy c cho con ngi Rt nhiu k ngh tr thnh cn c mng ch v ng c thc phm, m th phm thng thy chnh

l vi khun Campylobacter jejuni. Mc d nhng nhim khun do Campylobacter him khi e da n tnh mng, nhng chng c kh nng lm cho c th yu i v c xem nh c mi lin h vi hi chng Guillain-Barr ( l mt chng ri lon do h thng min dch ca c th tn cng mt phn h thn kinh ngoi bin), mt trong nhng nguyn nhn dn n tnh trng lit khng do chn thng trn ton th gii

Campylobacter jejuni thch nghi tt vi mi trng sng trong rut ca sc vt v chim. Tuy nhin, gy bnh cho ngi, n cng cn phi tn ti c trong mi trng bn ngoi rut sc vt, v d nh trn b mt ca ming tht c dng lm thc phm cho con ngi. Mt c im cn lu l C. jejuni khng th pht trin trong iu kin kh quyn bnh thng khi mc oxy trong khng kh qu cao i vi chng- v th, lm th no n c th tn ti tng l mt cu hi cha c li gii p cho mi n gn y. B mt c lm sang t bi Friederike Hillbert v cng s ti Vin v sinh, cng ngh v khoa hc v thc phm, thuc trng i hc Y khoa Vetermary Trn b mt ca ming tht c cha mt s loi vi khun, rt may mn l chng him khi gy hi cho con ngi, cho d lin kt vi yu t i thiu. C th c mt nguyn nhn kh thi khc l cc loi vi khun tng tc ln nhau v Hilbert a ra mt gi thuyt rng chnh nhng tng tc ny gip vi khun dng nh Campylobacter jejuni sng st trong mi trng bt li, giu oxy n vy. V vy, bc s nghin cu th nghim s sinh tn ca C.jejuni cng vi hin din ng thi ca nhiu loi vi khun gy i thiu thc phm. Khi c n c mt mnh hoc cng vi mt s loi vi khun nh Proteus mirabilishoc Enterococcus faecalis, Campylobacter tn ti trong mi trng c mc oxy tng t nh trong khng kh khng qu 18 ting . Tuy nhin, khi chng vi nhng vi khun thuc h Pseudomonas, nhng nh nghin cu pht hin thi gian sinh tn ca Campylobacter c ko di hn rt nhiu, mt s trng hp hn 42 ting, mt khong thi gian lu gip chng d dng gy bnh cho ngi c mt s khc bit trong phm vi sinh tn c ko di ra da trn nhng ngun Camlylobacter c phn tch nhng c mt iu c bit l tt c nhng chng ring bit u sng st lu hn khi c s hin din ng thi ca vi khun Pseudomonas so vi khi chng c nui cy n l. V, cc t bo ca vi khun Campylobacter khng thay i hnh dng khi nui cy chung vi Pseudomonas tronng iu kin giu oxy, khng ging nh khi n c nui cy n c. Nhng ghi nhn cung cp thm nhng du hiu v mi tng tc qua li gia cc loi vi khun. Tht th v khi chng c mt bng chng no cho thy Pseudomonas c li t s bt tay ny mc d chng bo v mng sng cho Campylobactermt cch hiu qu Hillbert cng tm thy mt iu rt r rng hin din ca vi khun Pseudomonas ng vai tr c bit gip ko di thi gian sng ca nhng vi khun Campylobacter gy bnh trn b mt ca thc phm. Kt qu nghin cu mang li nhng gi v phng thc qun l thc phm, c bit l tht gia cm phc v cho nhu cu ca con ngi. Nh l Hillbert c ni: Da trn nn tng v c s ca nghin cu ny, cng c th gii thch cho nhng c ch mi trong vic hn ch mt vi khun Campylobacter trn b mt ming tht g v theo th phm vi nh hng ca ng c thc phm c th b hn ch rt nhiu
Vim rut do phy khun

L bnh nhim khun, do cc vi khun dng campylobacter gy ra. y cng l nguyn nhn gy tiu chy quan trng nht trn ton th gii v mi la tui, nguyn nhn ny chim t 5-14% tng s ca bnh tiu chy trn ton th gii. Nhn bit phng v iu tr bnh l mt bin php cn thit, nht l trong iu kin thi tit l lt c th din ra nhiu a phng hin nay. Vim rut do phy khun rt d ly nhim Vi khun Campylobacter jejuni v thm ch c E.coli l nguyn nhn thng gp gy tiu chy ngi do campylobacter. y l vi khun rt a dng v cc tp sinh hc v cc tp huyt thanh. cha vi khun l ng vt, thng l gia sc v gia cm. l ch con, mo con, cc vt nui lm cnh khc, cc ng vt gm nhm v chim, ln, cu u c th l ngun ly bnh cho ngi. Hu ht trong tht sng ca gia cm u cha C.jejuni. Thi k ly truyn ko di sut giai on nhim khun, thng t vi ngy n vi tun. Nhng ngi khng c iu tr khng sinh c th o thi vi khun ra ngoi trong vng t 2-7 ngy. Tnh trng mang vi khun tm thi t quan trng v mt dch t hc, tr nhng trng hp i tin thiu t ch v tr em. Gia cm v cc ng vt khc nhim khun mn tnh c coi l ngun ly nhim ch yu. Nguyn nhn cc v dch xy ra phn ln lin quan n thc n v nht l tht gia cm khng c nu chn, sa khng c tit khun v nc cha c lc sch. Cc biu hin ca bnh a dng y l bnh nhim khun ng rut cp tnh vi cc c im in hnh nh tiu chy, au bng, mt mi, st, bun nn v nn. Thi k bnh c th t 2- 5 ngy, cng c th l t 1-10 ngy ty theo th trng tng ngi. Khi mc bnh, ngi bnh i ngoi phn lng, c nhiu mu hoc khng r, ln vi cht nhy v c bch cu. C th c hi chng ging thng hn hoc vim khp hot tnh. Him khi bnh nhn c st cao co git, hi chng GuillainBarr hay vim mng no. Mt s bnh nhn c biu hin ging vim rut tha cp tnh, nhng cng c nhng trng hp biu hin bnh khng r rng. cc nc pht trin, tr di 5 tui v thiu nin c t l mc cao nht, cn cc nc ang pht trin, i tng ch yu l tr di 2 tui, ngi ta cho rng s gn gi ca tr vi cc dng vt nui v khng th cha pht trin hon thin l iu kin khin tr d b nhim bnh. Phy khun campylobacter jejuni.

Bnh ly truyn nh th no? Bnh vim rut do phy khun ly truyn do n phi thc n c cha vi khun nh tht g, tht ln nu cha chn, nc ung hoc thc n b nhim khun, sa ti cha c tit trng. Bnh cn ly do tip xc vi vt nui lm cnh c cha vi khun (c bit l

iu tr v phng bnh L bnh do nhim khun v vy s dng khng sinh l bin php quan trng iu tr. Nhng trng hp tiu chy nhiu s c ch nh b nc v in gii. phng bnh mi ngi cn n chn, ung nc un si, nu chn k cc thc n c ngun gc t gia cm, ch ung sa tit khun, trnh thc n b nhim bn li sau khi nu chn. Nu gia

ch con v mo con). Sa ti t b, d, cu b nhim bnh cng d b nhim khun. Nu nhng ci tht dng cht tht sng m khng c lm sch sau li dng thi tht chn cng rt d b nhim khun khi n vo. y l iu thng thy nhng qun n va h khng bo m an ton v sinh thc phm. t khi c s ly truyn C.jejuni t ngi sang ngi.

cm, gia sc nui mc bnh cn phi c iu tr khng sinh, ngi tip xc nn mc qun o bo h, i ng vo chung tri. Khi vt nui b m v bt c nguyn nhn g cng khng nn cho tr m p, gn gi chng. Nn thc hin nghim chnh yu cu bn tay sch, ra tay trc khi n v sau khi i v sinh bng x phng tit khun. Cc cht thi ca ngi v gia cm, gia sc, vt nui phi c tp trung nhng khu cch ly vi ni sinh sng, khng ch trnh pht tn cc vi khun gy vim rut m cn nhiu bnh truyn nhim khc. Nu c ngi b nhim bnh, cn a n cc c s y t c khm, trnh t dng khng sinh v d gy ra khng thuc v kh khn cho iu tr khi bnh ti pht hoc mc phi bnh nhim khun khc co ch nh dng khng sinh. Bs. Nguyn Vn Dng