Professional Documents
Culture Documents
phoá Hoà Chí Minh, öôùc tính doanh soá thu ñöôïc töø hoaït ñoäng taùi cheá moãi naêm coù theå leân ñeán
gaàn 135 tyû ñoàng.
Thaønh phaàn chaát thaûi ôû Vieät Nam raát coù tieàm naêng ñoái vôùi vieäc cheá bieán phaân compost. Tyû
leä chaát höõu cô trong chaát thaûi sinh hoaït cao laø yeáu toá thuaän lôïi cho vieäc thöïc hieän cheá bieán chaát
thaûi thaønh phaân compost maø nhôø ñoù coù theå giaûm thieåu ñöôïc chi phí tieâu huyû neáu nhö saûn xuaát
ñöôïc caùc loaïi phaân boùn phuø hôïp vôùi caùc ñieàu kieän thò tröôøng, ví duï ñeå söû duïng trong noâng nghieäp
vaø cho caùc ñoái töôïng coäng ñoàng khaùc. Tuy nhieân, hoaït ñoäng naøy vaãn coøn chöa ñöôïc phoå bieán
roäng raõi do raát nhieàu nguyeân nhaân khaùc nhau, trong ñoù bao goàm caû vaán ñeà chaát löôïng nguyeân lieäu
ñaàu vaøo cho cheá bieán phaân coøn keùm vaø caùc hoaït ñoäng tieáp thò chöa ñöôïc thöïc hieän toát. Cuøng vôùi
vieäc thuùc ñaåy phaùt trieån thò tröôøng phaân compost vaø thöïc hieän thaønh coâng phaân loaïi chaát thaûi taïi
nguoàn thì chaéc chaén hieäu quaû trieån khai caùc cô sôû cheá bieán phaân compost taäp trung seõ taêng leân
ñaùng keå.
Ngöôøi ngheøo tham gia trong caùc hoaït ñoäng taùi cheá cuûa khu vöïc phi chính thöùc vaãn phaûi chòu
ruûi ro. Neáu tính veà tyû leä ngöôøi daân laøm ngheà nhaët raùc so vôùi toång daân soá thì quy moâ cuûa hoaït
ñoäng thu nhaët raùc thuoäc khoái phi chính thöùc cuûa Haø Noäi töông ñöông vôùi Jakarta vaø Bangalore vaø
gaáp ñoâi so vôùi Manila. Khoaûng hôn hai phaàn ba ngöôøi laøm ngheà nhaët raùc laø phuï nöõ, nhöõng ngöôøi
coù khaû naêng kieám ñöôïc ít tieàn hôn so vôùi nam giôùi laøm vieäc trong lónh vöïc naøy vaø 9% soá ngöôøi
nhaët raùc laø treû em. Ñaây laø caùc nhoùm ñoái töôïng thöôøng laø soáng caùch bieät vôùi xaõ hoäi vaø coù maët
thöôøng xuyeân hoaëc laø sinh soáng ôû gaàn caùc caùc ñòa ñieåm tieâu huyû chaát thaûi vaø do ñoù phaûi chòu
nhieàu ruûi ro veà moâi tröôøng vaø caùc ñieàu kieän khoâng an toaøn. Moät soá chöông trình tín duïng nhoû
ñang ñöôïc trieån khai thöïc hieän ñeå giuùp taêng thu nhaäp cho nhöõng ngöôøi laøm ngheà nhaët raùc thuoäc
giôùi nöõ vaø giaûm soá treû em phaûi kieám soáng baèng ngheà nhaët raùc. Tuy nhieân, caàn phaûi noã löïc nhieàu
hôn nöõa ñeå coù theå hoã trôï cho caùc hoaït ñoäng kinh teá chaát thaûi thuoäc khu vöïc phi chính thöùc.
11
12
♦ Giaûi quyeát caùc vaán ñeà caáp thieát veà chaát thaûi nguy haïi phaùt sinh töø caùc cô sôû saûn xuaát coâng
nghieäp, y teá vaø hoùa chaát baûo veä thöïc vaät toàn löu;
♦ Taêng cöôøng baûo veä caùc nhoùm ñoái töôïng deã bò toån thöông;
Trong caùc thaùch thöùc coù phaïm vi roäng lôùn naøy, caùc vaán ñeà cuï theå sau ñaây caàn ñöôïc öu
tieân giaûi quyeát:
1. Caûi thieän ñaàu tö vaø vaän haønh caùc dòch vuï quaûn lyù chaát thaûi sinh hoaït. Thaùch thöùc lôùn nhaát hieän
nay laø laøm sao thöïc hieän ñaàu tö coù tính chi phí - hieäu quaû cao, taäp trung vaøo caùc khu vöïc öu tieân
vaø aùp duïng coâng ngheä phuø hôïp ñeå caùc hoaït ñoäng ñaàu tö naøy ñaûm baûo seõ giuùp caûi toå moät caùch toaøn
dieän vaø trieät ñeå. Do vaäy, öu tieân vaãn laø laøm theá naøo ñaûm baûo vaän haønh ñuùng kyõ thuaät caùc baõi choân
laáp hieän coù, môû roäng caùc hoaït ñoäng thu gom chaát thaûi ñeán caùc khu vöïc chöa coù caùc dòch vuï vaø caùc
ñoâ thò nhoû thoâng qua caùc khoaûn ñaàu tö coù tính chi phí - hieäu quaû cao, naâng cao hieäu quaû thu gom
vaø caûi thieän caùc dòch vuï quaûn lyù chaát thaûi raén cho caùc hoä ngheøo trong khi vaãn tieáp tuïc thöïc hieän
chöông trình xaây döïng caùc baõi choân laáp trong caû nöôùc. Ñeå caûi thieän dòch vuï cho ngöôøi ngheøo caàn
keát hôïp caû caùc nguoàn trôï giaù coù troïng taâm töø phía Chính phuû vaø buø giaù trong noäi boä caùc coâng ty
MTÑT, môû roäng caùc phöông thöùc döïa vaøo coäng ñoàng. Ngoaøi ra, caàn phaûi toå chöùc moät caùch heä thoáng
vieäc laáy yù kieán tö vaán vaø thu huùt söï tham gia cuûa coäng ñoàng daân cö ngheøo trong quaù trình löïa choïn
ñòa ñieåm, ñaùnh giaù taùc ñoäng vaø vaän haønh caùc baõi choân laáp.
2. Caûi thieän coâng taùc thu hoài chi phí nhaèm ñaûm baûo tính beàn vöõng cuûa caùc hoaït ñoäng ñaàu tö. Caàn
öu tieân cho caùc hoaït ñoäng nhaèm caûi thieän tính oån ñònh, beàn vöõng veà taøi chính cuûa caùc heä thoáng
quaûn lyù chaát thaûi raén. Caàn nghieân cöùu caùc hình thöùc vaø möùc phí khaùc nhau nhö phí coù möùc thu coá
ñònh, phí coù möùc thu phuï thuoäc vaøo möùc ñoä söû duïng dòch vuï nhö möùc phí tieâu duøng ñieän, nöôùc, vaø
caùc möùc phí phuï thuoäc vaøo khaû naêng chi traû. Caàn taêng cöôøng thu huùt söï tham gia cuûa caùc khu vöïc
tö nhaân vaø thuùc ñaåy thöïc hieän nguyeân taéc ngöôøi gaây oâ nhieãm phaûi traû tieàn vaø thoâng qua caùc chính
saùch vaø caùc bieän phaùp khuyeán khích veà kinh teá.
3. Taêng cöôøng caùc quy ñònh vaø phöông thöùc quaûn lyù chaát thaûi nguy haïi. Caàn sôùm thöïc hieän quy
hoaïch vaø xaây döïng caùc heä thoáng xöû lyù chaát thaûi coâng nghieäp nguy haïi bao goàm caùc trung taâm
xöû lyù taäp trung chaát thaûi nguy haïi theo vuøng, khu coâng nghieäp vaø cuïm nhaø maùy, caùc heä thoáng
xöû lyù vaø tieâu huyû chaát thaûi ngay trong caùc nhaø maùy. Neân öu tieân tieán haønh tröôùc heát vôùi ba
vuøng kinh teá troïng ñieåm (mieàn Baéc, Trung vaø Nam). Song song vôùi vieäc quy traùch nhieäm cho
caùc cô sôû coâng nghieäp vaø beänh vieän, Chính phuû cuõng ñang gaëp thaùch thöùc trong vieäc xaây döïng
caùc bieän phaùp toaøn dieän veà chính saùch vaø qui ñònh, caùc cô cheá taøi chính, phaân coâng traùch
nhieäm roõ raøng giöõa caùc cô quan lieân quan, coù ñuû caùc nguoàn löïc cho hoaït ñoäng giaùm saùt vaø cöôõng
cheá. Caàn ñaëc bieät löu yù ñeán tieán trình tö nhaân hoaù caùc doanh nghieäp Nhaø nöôùc ñeå ñaûm baûo
giaûi quyeát caùc traùch nhieäm veà moâi tröôøng tröôùc coå phaàn hoaù vaø chaéc chaén giaùm saùt vaø cöôõng
cheá thöïc thi caùc quy ñònh veà moâi tröôøng.
4. Taêng cöôøng hieäu löïc toå chöùc, giaùm saùt vaø cöôõng cheá. Ñaàu tö boå sung cho cô sôû haï taàng vaø naâng
cao naêng löïc toå chöùc, caûi thieän hoaït ñoäng quaûn lyù taøi chính vaø taïo ra caùc bieän phaùp khuyeán khích
quaûn lyù chi phí hieäu quaû cho caùc coâng ty MTÑT laø caùc vaán ñeà caàn öu tieân. Naâng cao naêng löïc cho
caùc cô quan ñieàu phoái veà theo doõi, giaùm saùt vaø cöôõng cheá thöïc hieän caùc quy ñònh veà moâi tröôøng ñoái
vôùi caùc hoaït ñoäng quaûn lyù chaát thaûi raén sinh hoaït laø hoaït ñoäng raát caàn thieát.
5. Taïo caùc cô cheá khuyeán khích ñoái vôùi hoaït ñoäng giaûm thieåu vaø taùi cheá chaát thaûi. Caùc hoaït ñoäng
hoã trôï cho khu vöïc phi chính thöùc trong caùc dòch vuï quaûn lyù chaát thaûi goàm môû roäng caùc chöông
13
trình cho vay tín duïng nhoû, phaùt trieån thò tröôøng cho caùc saûn phaåm taùi cheá, phoái hôïp hoaït ñoäng
giöõa khu vöïc phi chính thöùc vaø khu vöïc nhaø nöôùc, hoã trôï hôïp taùc trong quaûn lyù chaát thaûi vaø tö
vaán caùc hoaït ñoäng quaûn lyù chaát thaûi hôïp lyù. Vieäc giaûm thieåu caùc chi phí coù theå thöïc hieän ñöôïc
thoâng qua caùc hoaït ñoäng phaân loaïi raùc taïi nguoàn, taêng cöôøng söï tham gia cuûa khu vöïc tö nhaân
trong caùc hoaït ñoäng taùi cheá. Töông töï, cuõng coù theå môû roäng quy moâ caùc hoaït ñoäng saûn xuaát
phaân compost thoâng qua phaùt trieån caùc cô sôû saûn xuaát phaân compost chaát löôïng cao coù theå caïnh
tranh treân thò tröôøng töø chaát thaûi ñöôïc phaân loaïi taïi nguoàn. AÙp duïng caùc quy trình saûn xuaát
saïch hôn coù theå laø moät phöông phaùp nhaèm giaûm thieåu chaát thaûi coâng nghieäp vaø taïo caùc giaûi
phaùp sinh thaùi coâng nghieäp.
6. Caûi thieän thoâng tin cho coäng ñoàng veà quaûn lyù chaát thaûi raén vaø khuyeán khích xaõ hoäi chaáp nhaän
caùc giaûi phaùp xöû lyù vaø tieâu huyû chaát thaûi. Caàn thöïc hieän caùc hoaït ñoäng naâng cao nhaän thöùc
cho coäng ñoàng veà nhöõng taùc haïi gaây ra do quaûn lyù chaát thaûi khoâng ñuùng caùch cuõng nhö traùch
nhieäm cuûa ngöôøi daân phaûi chi traû cho caùc dòch vuï quaûn lyù chaát thaûi toát hôn. Caùc chöông trình
giaùo duïc coäng ñoàng khoâng neân chæ nhaèm rieâng vaøo ñoái töôïng laø ngöôøi lôùn maø neân daønh caû cho
hoïc sinh ôû caùc tröôøng hoïc. Caùc chöông trình naøy neân nhaèm vaøo muïc tieâu cung caáp nhöõng kieán
thöùc cô baûn veà veä sinh, caùc yù töôûng saùng taïo vaø thöïc tieãn veà caùc chöông trình xaõ hoäi hoaù ñeå
chuyeån giao moät phaàn traùch nhieäm quaûn lyù chaát thaûi cho caùc nhoùm coäng ñoàng. Caàn phaûi thöïc
hieän ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng kinh teá - xaõ hoäi ñoàng thôøi vôùi ñaùnh giaù caùc taùc ñoäng veà moâi tröôøng
trong giai ñoaïn löïa choïn vò trí caùc baõi choân laáp vaø vaän haønh.
7. Thu huùt coäng ñoàng tham gia quaûn lyù chaát thaûi. Taêng cöôøng vai troø cuûa coäng ñoàng trong quaûn
lyù chaát thaûi laø moät vieäc laøm caàn thieát. Thaùch thöùc tröôùc maét laø caùc hoaït ñoäng hoã trôï ñeå ngöôøi
daân coù cô hoäi töï thöïc hieän moâ hình quaûn lyù chaát thaûi döïa vaøo coäng ñoàng. Caùc nhoùm coäng ñoàng
ñòa phöông coù theå ñaûm nhaän traùch nhieäm thueâ thu gom chaát thaûi, mua caùc trang thieát bò, thu
phí vaø quaûn lyù heä thoáng thu gom, khuyeán khích coäng ñoàng tham gia caùc chöông trình phaân loaïi
chaát thaûi taïi nguoàn ñeå saûn xuaát phaân compost.
8. Baûo veä caùc nhoùm ñoái töôïng deã bò toån thöông. Trong lónh vöïc quaûn lyù chaát thaûi raén caàn baûo veä
3 nhoùm ñoái töôïng chính deã bò toån thöông: nhöõng ngöôøi nhaët raùc, phuï nöõ vaø treû em. Nhöõng bieän
phaùp nhaèm giaûm tính chaát ñoäc haïi trong coâng vieäc cuûa hoï goàm trang bò baûo hoä lao ñoäng, haïn
cheá vaøo caùc baõi choân laáp khi coù xe chôû raùc, cung caáp caùc thieát bò veä sinh coâng coäng taïi caùc baõi
ñoå chaát thaûi, phaân loaïi chaát thaûi nguy haïi vaø vaø chaát thaûi y teá nguy haïi taïi nguoàn. Caàn phaûi
quan taâm hôn tôùi caùc vaán ñeà bình ñaúng veà giôùi vaø vieäc môû roäng caùc cô hoäi cho vay tín duïng
nhoû cho phuï nöõ vaø khoái phi chính thöùc. Caàn quan taâm ñaëc bieät veà hoã trôï giaùo duïc vaø ñaøo taïo
höôùng nghieäp cho nhöõng treû em tham gia nhaët raùc
14
Vieät nam phaùt sinh chaát thaûi raén coâng nghieäp nguy haïi naêm 1999
102° 104° 106° 108° 110 °
ViÖT NAM
ph¸t sinh 3
ChÊt th¶i r¾n Hµ
Giang
Cao B»ng trung quèc
4
c«ng nghiÖp nguy h¹i Lµo Cai
8
1 2 7
n¨m 1999 22°
Tuyªn
B¾c C¹n 22°
Lai Ch©u L¹ng
6 Quang
Th¸i S¬n
T¹i c¸c khu vùc Yªn B¸i 12 Nguyªn 9
29 §ång Híi
n
g
Th¸p Chµm
ª
Thñ DÇu 47
22 Hµ Nam 52 §ång Th¸p Mét Biªn Hßa
48Hå ChÝ Minh Phan ThiÕt
23 Th¸i B×nh 53 BÕn Tre 52 50 49
Cao L·nh T©n An
54 51
24 Ninh B×nh 54 An Giang VÞnh Long Xuyªn Mü Tho Vòng Tµu
Phó VÜnh Long BÕn Tre
25 Nam §Þnh 55 VÜnh Long 10° Th¸i Quèc
R¹ch Gi¸ CÇn
55 53 10°
Th¬
57 58 Trµ Vinh
26 Thanh Hãa 56 Trµ Vinh Lan 56
27 NghÖ An 57 Kiªn Giang Phßng B¶n ®å cña Ng©n hµng ThÕ giíi x©y dùng
59 Sãc Tr¨ng
60
b¶n ®å nµy. C¸c ®õêng ranh giíi, mµu s¾c, ®Þa danh vµ bÊt kú B¹c Liªu
28 Hµ TÜnh 58 CÇnTh¬ th«ng tin kh¸c tr×nh bµy trªn b¶n ®å nµy kh«ng bao
Cµ Mau 0 50 100 150 Kil«mÐt
hµm bÊt kú sù ph¸n quyÕt nµo ®èi víi hiÖn tr¹ng ph¸p lý cña 61
29 Qu¶ng B×nh 59 Sãc Tr¨ng bÊt kú vïng l·nh thæ nµo, hoÆc bÊt kú sù chÊp thuËn 0 50 100 dÆm
30 Qu¶ng TrÞ 60 B¹c Liªu hay chÊp nhËn nµo ®èi víi c¸c ®õêng ranh giíi ®ã.
Th¸ng 10-2004
15
Vieät nam phaùt sinh chaát thaûi raén sinh hoaït ñoâ thò naêm 2003
110 °
ViÖT NAM 102° 104° 106° 108°
ph¸t sinh 3
ChÊt th¶i r¾n Hµ Giang
Cao B»ng trung quèc
4
sinh ho¹t ®« thÞ Lµo Cai
1 8
2 7
n¨m 2003 22° Lai
Tuyªn
B¾c C¹n 22°
Ch©u L¹ng
T¹i c¸c khu vùc 6 Quang
Th¸i S¬n
Yªn B¸i 12 Nguyªn 9
nghiªn cøu
ViÖt Tr× 11 13
( tÊn/n¨m ) S¬n La
5
VÜnh Yªn B¾c Giang 14
10 15 B¾c Ninh
300.000 ®Õn 2.500.000 Hµ NéI 16 H¹ Long
Hµ §«ng
18H¶i 19
200.000 ®Õn 300.000 Hßa B×nh 17Hõng Dõ¬ng
20
H¶i Phßng
21 Yªn
22
H¶i Phßng
70.000 ®Õn 200.000 Hµ Nam 23
Th¸i B×nh
50.000 ®Õn 70.000 24
Nam §Þnh Th¸i B×nh
TØnh:
M
ª
K
«
Th¸p Chµm
ª
T©y Ninh 45 46
K«
ng
16
Vieät nam phaùt sinh chaát thaûi y teá nguy haïi naêm 2003
ViÖT NAM
ph¸t sinh 3
Hµ
Giang
Cao B»ng trung quèc
ChÊt th¶i y tÕ Lµo Cai
4
8
nguy h¹i n¨m 2003 22°
1 2 7 B¾c C¹n 22°
Tuyªn
Lai Ch©u L¹ng
T¹i c¸c khu vùc 6 Quang
Th¸i S¬n
Yªn B¸i 12 Nguyªn 9
nghiªn cøu ViÖt Tr× 11 13
S¬n La
5 10
VÜnh Yªn B¾c Giang 14
( tÊn/n¨m ) 15 B¾c Ninh
Hµ NéI 16 19 H¹ Long
Hµ §«ng
1.001 ®Õn 2.500 Hßa B×nh
18 H¶i
Hõng Dõ¬ng H¶i Phßng
21 17
Yªn 20
501 ®Õn 1.000
Hµ Nam 22 23
301 ®Õn 500 Th¸i B×nh
TØnh:
M
ª
K
«
Th¸p Chµm
20 H¶i Phßng 50 Long An
ª
T©y Ninh 45 46
K«
ng
17
18