Professional Documents
Culture Documents
Chng II
MCH PHN CC V KHUCH I TN HIU NH DNG BJT
Ta bit BJT c th hot ng trong 3 vng: - Vng tc ng: (Vng khuch i hay tuyn tnh) vi ni B-E phn cc thun ni B-C phn cc nghch - Vng bo ha: Ni B-E phn cc thun Ni B-C phn cc thun - Vng ngng: Ni B-E phn cc nghch Ty theo nhim v m hot ng ca transistor phi c t trong vng no. Nh vy, phn cc transistor l a cc in th mt chiu vo cc cc ca transistor nh th no transistor hot ng trong vng mong mun. D nhin ngi ta cn phi thc hin mt s bin php khc n nh hot ng transistor nht l khi nhit ca transistor thay i. Trong chng ny, ta kho st ch yu BJT NPN nhng cc kt qa v phng php phn tch vn ng vi BJT PNP, ch cn ch n chiu dng in v cc tnh ca ngun in th 1 chiu.
Phng php chung phn gii mch phn cc gm ba bc: - Bc 1 : Dng mch in ng vo xc nh dng in ng vo (IB hoc IE). - Bc 2: Suy ra dng in ng ra t cc lin h IC=IB IC=IE
B
Trng Vn Tm
II-1
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
- Bc 3:Dng mch in ng ra tm cc thng s cn li (in th ti cc chn, gia cc chn ca BJT...) p dng vo mch in hnh 2.1
* S bo ha ca BJT: S lin h gia IC v IB s quyt nh BJT c hot ng trong vng tuyn tnh hay khng. BJT hot ng trong vng tuyn tnh th ni thu - nn phi phn cc nghch. BJT NPN v c th hnh 2.1 ta phi c:
th BJT s i dn vo hot ng trong vng bo ha. T iu kin ny v lin h IC=IB ta tm c tr s ti a ca IB, t chn RB sao cho thch hp.
B B
Trng Vn Tm
II-2
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
* S bo ha ca BJT: Tng t nh trong mch phn cc c nh, bng cch cho ni tt gia cc thu v cc pht ta tm c dng in cc thu bo ha ICsat
Ta thy khi thm RE vo, ICsat nh hn trong trng hp phn cc c nh, tc BJT d bo ha hn.
Trong :
Trng Vn Tm
II-3
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
* Cch phn tch gn ng: Trong cch phn cc ny, trong mt s iu kin, ta c th dng phng php tnh gn ng. l in tr ng vo ca BJT nhn t cc B khi c RE l:
Ta thy, nu xem ni tr ca ngun VBE khng ng k so vi (1+)RE th Ri=(1+)RE. Nu Ri>>R2 th dng IB<<I2 nn I1# I2, ngha l R2//Ri # R2. Do in th ti chn B c th c tnh mt cch gn ng:
V Ri=(1+)RE # RE nn thng trong thc t ngi ta c th chp nhn cch tnh gn ng ny khi RE 10R2.
Trng Vn Tm II-4
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Trong cch tnh phn cc ny, ta thy khng c s hin din ca h s . im tnh iu hnh Q c xc nh bi IC v VCE nh vy c lp vi . y l mt u im ca mch phn cc vi in tr cc pht RE v h s rt nhy i vi nhit mc d khi c RE khuch i ca BJT c suy gim.
Trng Vn Tm
II-5
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
2.6.1. Th d 1:
RB.
B
Trng Vn Tm
II-6
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Chn
RB=1,2M
B
in tr R1, R2 khng th tnh trc tip t in th chn B v in th ngun. mch hot ng tt, ta phi chn R1, R2 sao cho c VB mong mun v sao cho dng qua R1, R2 gn nh bng nhau v rt ln i vi IB. Lc
B
Trng Vn Tm
II-7
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Ta thy in th ng ra ca VC l o i vi in th tn hiu p vo cc nn (ng vo). Lu l y khng c in p 1 chiu phn cc cho cc nn m ch c in th 1 chiu ni vo cc thu. Mch o phi c thit k sao cho im iu hnh Q di chuyn t trng thi ngng dn sang trng thi bo ha v ngc li khi hiu th tn hiu vo i trng thi. iu ny c ngha l IC=ICEO 0mA khi IB=0mA v VCE=VCEsat=0V khi IC=ICsat (tht ra VCEsat thay i t 0,1V n 0,3V) - hnh 2.12, Khi Vi=5V, BJT dn v phi thit k sao cho BJT dn bo ha.
B
nn tha mn BJT hot ng trong vng bo ha. - Khi vi=0V, IB=0A, BJT ngng v IC=ICEO=0mA; in th gim qua RC lc ny l 0V, do :
B
Trng Vn Tm
II-8
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Nh vy ta c th coi Rsat#0 khi n c mc ni tip vi in tr hng K. - Khi vi=0V, BJT ngng, in tr tng ng gia 2 cc thu-pht c k hiu l Rcut-off
Khi bo ha:
Trng Vn Tm
II-9
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Vy ta thit k: RC=1K RB=150K Trong thc t, BJT khng th chuyn tc thi t trng thi ngng sang trng thi dn hay ngc li m phi mt mt thi gian. iu ny l do tc dng ca in dung 2 mi ni ca BJT. Ta xem hot ng ca BJT trong mt chu k ca tn hiu (hnh 2.16)
B
Khi chuyn t trng thi ngng sang trng thi dn, BJT phi mt mt thi gian l: (2.14) ton=td+tr td: Thi gian t khi c tn hiu vo n khi IC tng c 10% gi tr cc i tr: Thi gian IC tng t 10% n 90% gi tr cc i. Khi chuyn t trng thi dn sang trng thi ngng, BJT phi mt mt thi gian l: toff=ts+tf (2.15) ts: Thi gian t khi mt tn hiu vo n khi IC cn 90% so vi tr cc i tf: Thi gian t khi IC 90% n khi gim cn 10% tr cc i.
Trng Vn Tm
II-10
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Th d 1 BJT bnh thng: ; tr=13ns ts=120ns ; td=25ns tf=132ns Vy: ton=38ns ; toff=132ns So snh vi 1 BJT c bit c chuyn mch nhanh nh BSV 52L ta thy: ton=12ns; toff=18ns. Cc BJT ny c gi l transistor chuyn mch (switching transistor)
Gi s ta a mt tn hiu xoay chiu c dng sin, bin nh vo chn B ca BJT nh hnh v. in th chn B ngoi thnh phn phn cc VB cn c thnh phn xoay chiu ca tn hiu vi(t) chng ln. vB(t)=VB+vi(t)
B
Cc t C1 v C2 ng vo v ng ra c chn nh th no c th xem nh ni tt dung khng rt nh - tn s ca tn hiu. Nh vy tc dng ca cc t lin lc C1, C2 l cho thnh phn xoay chiu ca tn hiu i qua v ngn thnh phn phn cc mt chiu.
Trng Vn Tm
II-11
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
V BJT, ngi ta thng dng mch tng ng kiu mu re hay mch tng ng theo thng s h. Hnh 2.20 m t 2 loi mch tng ng ny 2 dng n gin v y
Trng Vn Tm
II-12
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
* Dng n gin
* Dng y
Hnh 2.20
Trng Vn Tm
II-13
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Trng Vn Tm
II-14
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
tnh tng tr ra ca mch, u tin ta ni tt ng vo (vi=0); p mt ngun gi tng c tr s vo vo pha ng ra nh hnh 2.23, xong lp t s
Trng Vn Tm
II-15
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Ch : Trong mch c bn hnh 2.21 nu ta mc thm t phn dng CE (nh hnh 2.24) hoc ni thng chn E xung mass (nh hnh 2.25) th trong mch tng ng xoay chiu s khng cn s hin din ca in tr RE (hnh 2.26)
2.9.2. Mch khuch i cc pht chung vi kiu phn cc bng cu chia in th v n nh cc pht
y l dng mch rt thng dng do c n nh tt. Mch c bn nh hnh 2.27 v mch tng ng xoay chiu nh hnh 2.28 So snh hnh 2.28 vi hnh 2.22 ta thy hon ton ging nhau nu thay RB=R1//R2 nn ta c th suy ra cc kt qu:
B
Trng Vn Tm
II-16
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Ch : Trong mch in hnh 2.27, nu ta mc thm t phn dng CE cc pht (hnh 2.29) hoc ni thng cc pht E xung mass (hnh 2.30) th trong mch tng ng cng khng cn s hin din ca RE
Trng Vn Tm
II-17
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
* li in th:
Trng Vn Tm
II-18
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
* Tng tr ra: Z 0 =
Zo=RC//RB
(2.47)
Ch : Cng ging nh phn trc, mch hnh 2.31, nu ta mc thm t phn dng CE vo cc E ca BJT hoc mc thng cc E xung mass th cc thng s ca mch c suy ra khi cho RE=0
Nh kt qu c thy phn sau, im c bit ca mch ny l li in th nh hn v gn bng 1, tn hiu vo v ra cng pha, tng tr vo rt ln v tng tr ra li rt
Trng Vn Tm
II-19
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
nh nn tc dng gn nh bin th. V cc l do trn, mch cc thu chung thng c dng lm mch m (Buffer) gip cho vic truyn tn hiu t hiu sut cao nht.
* Tng tr ra Zo Ni tt ng vo (vi=0), p 1 in th vo ng ra
Ch : - Mch khuch i cc thu chung cng c th c phn cc bng cu chia in th nh hnh 2.36. Cc cng thc trn mch phn gii trn vn ng, ch cn thay RB=R1//R2
B
- Mch cng c th c mc thm 1 in tr RC nh hnh 2.37. Cc cng thc trn vn ng khi thay RB=R1//R2. Tng tr vo Zi v tng tr ra Z0 khng thay i v RC khng lm nh hng n cc nn v cc pht. RC a vo ch lm nh hng n vic xc nh im tnh iu hnh.
Trng Vn Tm II-20
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Trng Vn Tm
II-21
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
(2.56)
(2.57)
Ghi ch: Trng hp ta mc thm t phn dng CE hoc mch in khng c RE (chn E mc xung mass) th trong mch tng ng s khng c s hin din ca RE Cc kt qu s l:
Trng Vn Tm
II-22
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
- Tng tr vo: Zi=R1//R2//Zb - Tng tr ra: Mch tnh tng tr ra nh hnh 2.40c
Mch in T
Trng Vn Tm
II-24
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Nu hoRL << 1 Ai # hf
Ta tm li c dng quen thuc Zi=hi nu s hng th hai rt nh so vi s hng th nht - Tng tr ra Zo L t s ca in th ng ra v dng in ng ra khi ng vo ni tt (vs=0)
Trng Vn Tm
II-25
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Ta s tm li c dng quen thuc Zo=1/ho khi s hng th hai (ca mu s) khng ng k so vi s hng th nht.
BI TP CUI CHNG II
Bi 1: Hy thit k mt mch phn cc dng cu chia in th vi ngun in VCC=24V, BJT s dng c =100/si v iu hnh ti ICQ=4mA, VCEQ=8v. Chn VE=1/8VCC. Dng in tr c gi tr tiu chun. Bi 2: Thit k mch o vi thng s nh hnh 2.44. BJT dng c =100/si v ICsat=8mA. Hy thit k vi IB=120%IBmax v dng in tr tiu chun.
B
Bi 3: Trong mch in hnh 2.45 a. Xc nh cc tr phn cc IB, IC, VE, VCE . b. V mch tng ng xoay chiu vi tn hiu nh (khng c CE) c. Tnh tng tr vo Zi v li in th
B
Trng Vn Tm
II-26
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Bi 4: Trong mch in hnh 2.46 a. Xc nh tr phn cc IC, VC, VE, VCE . b. V mch tng ng xoay chiu vi tn hiu nh (khng c CE) c. Tnh tng tr vo Zi v li in th Av=vo/vi ca mch (khng c CE) d. Lp li cu b, c khi mc CE vo mch.
Bi 5: Trong mch in hnh 2.47 a. V mch tng ng xoay chiu vi tn hiu nh b. Thit lp cng thc tnh Zi, Av c . p dng bng s tnh Zi v Av
Trng Vn Tm
II-27
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Bi 7: Trong mch in hnh 2.49 a. V mch tng ng xoay chiu vi tn hiu nh b. Thit lp cng thc tnh tng tr vo Zi v li in th Av c. p dng bng s tnh Zi v Av.
Trng Vn Tm
II-28
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T
Trng Vn Tm
II-29
Su t m b i: www.daihoc.com.vn
Mch in T