Professional Documents
Culture Documents
HÙNG VI T S
Th Vi t L i C S Vi t Nam
ôi l i gi i thi u
____________________________________________________
a. Giao Ch$ nguyên ngh%a là m t khái ni m nói v vùng &t phía nam v ng qu c c a
' ng Nghiêu – Ngu Thu&n. Giao Ch$ u th i Chu chính là &t S (H( B#c, Trung
1
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Qu c). Giao Ch$ c ng còn g i là C Ch$ ho)c C S , nó hàm ngh%a luôn tên n c S
th i Xuân Thu và Chi n Qu c. Giao Ch$ n a cu i th i Chi n Qu c phía nam n c
S . Giao Ch$ th i T n là T ng Qu n, Giao Ch$ th i Tây Hán là b#c b Vi t Nam.
Ch$ n th i 'ông Hán, Giao Ch$ m i bi n thành a danh c nh và xác th c trên
a (. 'óng khung b i ki n th c thiên v n th i T n – Hán, Nh t Nam ngh%a là vùng
&t phía nam m)t tr i, là bán c u nam, C u Chân là Chân Tr i, Xích '!o. Có th
ng i Trung Qu c không l m, h n ai h t h hi u Giao Ch$ là gì nh ng h c ý tung
h*a mù và di n d ch sai l!c ý ngh%a c a t Giao Ch$. 'ây là ph ng di n h c thu t
trong t ng th âm m u th c dân c a qu c Hán. K “bé cái l m” là ai n u không
ph i n n s h c non y u c a ng i Vi t Nam?
d. Không ít c dân V n Lang ' ng 'ình H( ã d ng l!i bên con sông Tây Giang,
Qu ng Tây và c ng d ng nên m t phiên b n gi ng nh V n Lang Phong Châu là
V n Lang Tây Giang. “Th"c V ng t ” tên Phán c a n c Th"c (Quí Châu – Tây
b#c Qu ng Tây) ã thôn tính V n Lang Tây Giang và d ng lên n c Tây Âu L!c.
Trong ngôn ng c a T Mã Thiên, Tây Vu (vùng &t phía tây Nam Vi t) chính là
Tây Âu L!c sau khi ã b Tri u 'à thôn tính, nó không ph i Tây Vu (vùng &t phía
tây (ng b ng sông H(ng) th i Mã Vi n. Th i Hán V ' , Tây Âu L!c tr thành
qu n H p Ph . Ng i L!c Vi t H p Ph x a hôm nay có th là ng i Tráng.
Truy n th ng xem tr ng (ng là b o v t linh thiêng c a L!c Vi t v n c ng i
Tráng l u gi . + nhi u ng c nh, ch Tráng (ng ngh%a v i ch Hùng trong t Hùng
2
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
V ng.
e. Tây Âu ngh%a là '&t Tây, L!c Vi t ngh%a là N c Vi t, chúng nói v hai c ng (ng
ng i Kinh – Th ng, hai lãnh th không có ranh gi i chi ti t c tách ra t n n
v n minh Th n Nông hình thành b nam Tr ng Giang. Không t(n t!i qu c gia Âu
L!c t!i (ng b ng sông H(ng tr c công nguyên. Sau n m 179 TCN ng i L!c Vi t
Tây Âu L!c (Qu ng Tây) ch!y gi)c Tri u 'à xu ng B#c Vi t ã dung hòa và pha
tr n con ng i c ng nh l ch s v i nh ng ng i anh em cùng c i r L!c Vi t ' ng
'ình H(. Chính c i r &y ã che h t nh ng m i n i ký c, nh ng kho ng tr ng và
“m u mô” c a s sách Trung Qu c, bi n c s Vi t Nam thành m t h th ng v a ít
t li u v a ph c t!p nh ng c c k, mâu thu n.
____________________________________________________
3
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Tóm l!i Nam Giao chính là m t a danh. Sau này ki n th c thiên v n c a con ng i sâu
s#c h n, các d"ng c" quan tr#c tinh t ng h n thì không c n thi t i quá xa o !c. 'ài
Nam Giao có th d ng ngay kinh ô v ng qu c. Vua d dàng cúng m)t tr i trên ài, l n
h(i 'ài Nam Giao ã bi n thành 'àn Nam Giao cho nghi th c t tr i. Vai trò tr!m thiên
v n c a Nam Giao b che khu&t b i hành vi tín ng .ng. H n n a ch$ c n m t máy o cao
m)t tr i, cùng v i vi c tra các b ng tính s0n trong sách v , m i bài toán thiên v n ph c
4
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Nam Giao s ra khái ni m Giao Ch$. Th t v y, Giao Ch$ v i ch Ch$ có b ph" mang
ngh%a là vùng &t, khu v c. Giao Ch$ là vùng &t ti p giáp, vùng biên c ng v ng tri u
v phía nam c a a danh Nam Giao. Ch Ch$ ngoài b ph", còn có m t ch Ch$ n a (ng
âm nh ng b Túc (bàn chân). S nh m l n gi a hai ch Ch$ này góp ph n khi n cho nhi u
s gia t 'ông Hán tr v sau có r&t nhi u cách gi i ngh%a Giao Ch$. Tr n Th , m t b s
do Diêu T Liêm vi t n m 636 ã l n u tiên ghi thêm m t ch Ch$ n a v i b Th ( &t)
trong t Giao Ch$. C v n Trung Hoa có qui t#c “ (ng âm thông gi ”, t c nh ng ch (ng
âm u có th m n và s d"ng l n l n. Khi tìm ngh%a m t ch ph i v n d"ng ng c nh
ang xét ch không th máy móc gi ngh%a ch t c a ch &y trong nh ng tài li u khác ít liên
h .
Nam qu c s n hà nam c
Ti t nhiên nh ph n t!i thiên th
Nh hà ngh ch l1 lai xâm ph!m
Nh -ng hành khan th b!i h
Ng i Vi t không còn l u c quy n s nào vào th i Lý, song ch$ qua bài th trên c ng
th&y rõ quan ni m h cho r ng mình là h u du c a Vi t Th ng qu c phía nam Giao Ch$.
B i Giao Ch$ không h c Th ng th xem là m t qu c gia. Ch#c ch#n Lý Th ng Ki t
hi u Giao Ch$ n gi n là m t khái ni m nên m i cho l u truy n bài th ó nh m khích l
tinh th n v qu c c a quân dân. Và tr c ó, ông ã d"ng binh nh m t b c th m dò kh
n ng thu l!i nh ng ph n &t L!c Vi t c ã b Trung Qu c thôn tính. Th k2 18 Quang
Trung Nguy n Hu c ng mang tâm t &y. Th k2 19 vua Gia Long toan i tên n c thành
Nam Vi t nh ng ch-ng thành, r(i cháu ông là T ' c ng m ngùi trong Khâm ' nh Vi t
s : “Th m i bi t vi c thu h(i &t ai ã m&t, t i tr c ã là vi c khó, ch không nh ng
5
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
T!i Nam man truy n trong H u Hán Th , sau khi nh#c n ghi chép v Vi t Th ng qu c
Th ng Th !i truy n, Ph!m Vi p nói ti p: “Nhà Chu suy, n lúc S x ng bá thì Bách
Vi t tri u c ng S ”. Lôgic ây là Vi t Th ng qu c n m trong Bách Vi t. N c S còn
c g i là n c Kinh. Ng i S có dòng máu Vi t. T ngày Hùng Thông, h u du c a
D"c Hùng ti m o!t v ng hi u, Trung Qu c luôn coi n c S là man di. Không còn trong
vòng c ng t*a c a tri u ình 'ông Chu n a, n c S bành tr ng ra mãi và có th i làm
ch các ch h u ph ng ông. 'ó là lý do khái ni m Giao Ch$ b m&t tích trong m t th i
gian r&t dài. Và ó c ng là lý do s sách Trung Qu c khuy t i nh ng mô t chi ti t v Vi t
Th ng qu c và nhi u vùng khác thu c Bách Vi t t Xuân Thu n cu i Chi n Qu c. S
n c S , s c a man di không áng g i là chính s truy n bá nên h u h t ã b nhà T n
6
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Khi T n di t S , n c S b g p vào Trung Nguyên, khái ni m Giao Ch$ không th&y xu&t
hi n. S Ký, Nam Vi t úy 'à li t truy n, vi t: N m 214 TCN quân T n c p D ng Vi t
)t 3 qu n Qu Lâm, Nam H i và T ng. Qu Lâm và Nam H i khá rõ ràng, duy T ng
Qu n ã t n không bi t bao nhiêu gi&y m c mà hai ngàn n m nay ng i ta ch a rõ nó
âu. C ng vì nhà T n quá ng#n ng i, chi n tranh sau ó làm sách v tiêu tán g n h t. An
Nam chí l c c a Lê T#c b o: “Nhà T n l&y Giao Ch$ làm T ng Qu n”.
M t khi khái ni m Giao Ch$ b x p l!i, h-n nhiên ph i có m t khái ni m khác thay th . Ph i
ch ng ó là T ng? ' mô t th nào ó tr u t ng ng i ta hay dùng phép t ng tr ng.
Giai tho!i “Th y bói mù xem voi” ã m n con voi nh m nói v s tr u t ng. Ngh%a c a
ch T ng rõ nh&t trong môn c t ng, ng i Trung Hoa ã sáng t!o ra T ng K, ch m
nh&t là vào th i Chi n Qu c, khi chi n xa còn c coi nh “ông k/” c a chi n tr ng. Trò
gi i trí siêu -ng này hình t ng hóa m t tr n ánh th i c !i vào 64 ô vuông chia ôi b i
m t dòng sông. Bàn c có hai quân T ng. 'ây không ph i loài voi nh nhi u ng i l m
t ng. Quân T ng không bao gi qua sông. Nó bi u tr ng cho nh ng y u t tr u t ng
có nh h ng nh&t nh n toàn cu c nh công tác tâm lý chi n, dân v n, ý chí c a con
ng i, tinh th n x thân hy sinh… Bình Nguyên L c trong quy n “Ngu(n g c Mã Lai c a
dân t c Vi t Nam” cho bi t sách L Ký, ch ng V ng Ch ghi nh n th i H!, Th ng,
Chu, ng i Trung Hoa g i ph ng nam là T ng. Tri u Chu ã )t ch c quan “T ng t ”
có nhi m v" trông nom vi c bang giao v i các man di ph ng nam.
7
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
3. S l n l n gi a khái ni m và a danh
Hán Th c a Ban C vi t: “Nam Vi t d% bình to!i d% k, a vi '!m Nh% Chu Nhai Nam H i
Th ng Ngô U&t Lâm H p Ph Giao Ch$ C u Chân Nh t Nam c u qu n”. T c là: “Bình
c Nam Vi t chia làm 9 qu n…”. Chu Nhai, '!m Nh% thu c o H i Nam. Nam H i,
Th ng Ngô thu c Qu ng 'ông. U&t Lâm và ph n l n H p Ph thu c Qu ng Tây. Theo
tôi Giao Ch$, C u Chân và Nh t Nam ti p t"c là khái ni m, th khái ni m thu n thiên v n
8
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
nói lên tính t cao, t !i, lòng tham và ch ngh%a bành tr ng c a nhà Hán.
' n lúc này dù Giao Ch$ n m trong c"m Giao Ch$ B hay Giao Ch$ Qu n, nó v n là n i
liên giao phía nam nhà Hán v i ph ng nam. Nh v y tr i qua nhi u tr m n m bành tr ng
v ph ng nam c a ng i Trung Qu c, khái ni m Giao Ch$ c ng d ch chuy n theo b c
chân các oàn quân qu c. Ph i ch ng ó là lý do ch Ch$ t(n t!i thêm m t d!ng vi t
có b túc?
R#c r i xu&t hi n ch1 t!i sao l!i có C u Chân chen gi a Nh t Nam (khu v c mà ng i
Hán ch a bi t, ch$ oán mò) và qu n Giao Ch$. Theo tôi C u Chân ngh%a là n i c a m)t
Tr i, !i khái là Xích '!o v y. C u là s chín, s chín t ng tr ng cho Tr i thì kh*i ph i
bàn cãi. Ch Chân ch#c ch#n là g c, gi ng nh “quy chân” là tr v g c. Chân c ng có th
mang ngh%a là Tr ng, nh t Tr ng H! (gi a mùa h!) ã d n trong sách Th ng Th
trên. D ch C u Chân qua ti ng Vi t hi n !i thì ý ngh%a s sáng t* không ng : Chân Tr i!
Khái ni m Giao Ch$, v i ch Giao ã i song song cùng ch Nam và nam ti n hàng ngàn
n m, n ây ã ng l!i. Ng i Hán t ng r ng h ã n c Xích '!o (C u Chân),
c ng ch-ng sai nhi u vì gi a tr a t ngày Xuân Phân n Thu Phân, m)t tr i g n nh luôn
trên $nh u c dân vùng Thanh Hóa Vi t Nam. Vi c h oán bên kia chân tr i (C u
Chân) m)t tr i ch ch v phía b#c là h p lý. Nh ng ng i Trung Qu c n vùng bi n ông
thám thính ho)c giao th ng xem ra khó có th mang theo m t chuyên gia thiên v n c a
tri u ình (ch$ quen v i th phòng gi a kinh ô Hán). Dù sao ng ngh%a m i c a t C u
Chân và Nh t Nam v n ch$ là khái ni m, th khái ni m sinh ra do ngành thiên v n h c
9
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
ngày càng chính xác h n, th khái ni m c n ph i có sau khi khái ni m Giao Ch$ ã h t tác
d"ng, ã bi n thành n a khái ni m, n a a danh.
Thi t ngh% không nên k ra ây hàng lô hàng l c nh ng suy di n c a các s gia Trung Hoa
và Vi t Nam v ý ngh%a sai l!c c a các t Giao Ch$, C u Chân, Nh t Nam t th i 'ông
Hán n hôm nay. Ai ó t ng nói chân lý không bao gi thu c v ám ông tr ng h p
10
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
này r&t áng tham kh o. Tôi s nêu nguyên nhân c a t&t c các suy di n ngây th &y.
S Ký (hoàn thành kho ng th p k2 90, TK 1 TCN) không k tên 9 qu n phía nam nhà Hán
mà L Bác ' c l&y c n m 111 TCN. Có th T Mã Thiên ch a theo k p các di n bi n
th i s . Chín cái tên &y ch$ xu&t hi n trong Hán Th , m t quy n s ghi chép chuy n x y ra
t n m 206 TCN n n m 6 SCN c a Ban C (sinh n m 32 – m&t n m 92). ' n H u Hán
Th c a Ph!m Vi p (398 – 455), chép s vi c t n m 25 n 190, thì b#t u có nh ng gi i
thích không c n c v a danh Giao Ch$.
11
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Có th có m t cách gi#i thích khác cho v$n % này. Ng &i Trung Qu c không l m, h"
c ý tung h'a mù và di(n d ch sai l c ý ngh)a c!a t* Giao Ch . ây là ph ng di n h"c
thu t trong t ng th âm m u th c dân c!a qu c Hán. Ngay c# ngôn ng h" c+ng
không ch*a, b,ng ch ng là h" dùng ch Vi t b T-u cho qu c danh n c Vi t, còn
t c danh c!a ng &i Qu#ng ông l i là ch Vi t b M( dù ng &i b#n a c x a .
L /ng Qu#ng và Vi t Nam %u là ng &i L c Vi t. Chính sách phân hóa, chia nh' các
dân t c thu c a tr luôn là con bài thâm hi m c!a t$t c# các qu c t* Á sang
Âu, xuyên su t x a nay. Trong b i c#nh $y m i th$y t m vóc nh ng cá nhân ki t xu$t
c!a dân t c Vi t Nam nh Lý Th &ng Ki t, Nguy(n Hu , Nguy(n Ánh… Trái l i,
ngành s h"c non y u c!a Vi t Nam nên có nh ng vi c làm c n thi t t xét l i
mình.(tác gi )
12
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
____________________________________________________
Lý thuy t a àng Phi châu cho r ng loài ng i ti n hóa t gi ng kh$ t!i châu Phi. Nh ng
cu c di c sau này ã a con ng i n kh#p n i trên m)t &t. Tôi xin dùng công trình
nghiên c u di truy n c a Spencer Wells làm n n t ng cho bài vi t này. [2] M)c dù còn r&t
nhi u ý ki n c a các nhà nhân ch ng h c th gi i không (ng tình v i Wells, nh ng nói
chung h ch$ th#c m#c th i i m di c . Tôi s dùng cách kh o nghi m duy lý v i v n
hóa, kh o c và l ch s c sát v i lý thuy t di truy n c a Wells, h u mong a ra m t
gi thuy t tham kh o.
V i k t lu n c a Spencer Wells, tôi tính ra: Cu c di dân u tiên t Phi châu di n ra cách
nay 60 ngàn n m. 'oàn ng i i d c vùng (ng b ng ven bi n Nam Á, n 'ông Nam Á.
T!i ây m t n n v n minh ( á ã c hình thành. T 9 n 12 ngàn n m tr c, ki n t!o
a ch&t vành ai l a Indonesia v i sóng th n, &t s"t ã nh&n chìm trung tâm v n minh
Ti n 'ông Nam Á. Nh ng c dân còn sót l!i sau th m h a ã chia làm hai nhánh, nhánh
th nh&t n châu Úc, nhánh th hai r lên phía b#c, r(i d ng l!i khá lâu bên b nam
Tr ng Giang. Có th tr c ó v n minh Ti n 'ông Nam Á c ng có nh ng làn sóng khai
phá &t m i hai phía b#c và nam nh ng th a th t và ch m ch!p vì cu i k2 b ng hà càng
xa xích !o khí h u càng l!nh. Cu c di dân th hai c ng t Phi châu cách nay 45 ngàn n m.
H n Trung 'ông, t Trung 'ông hai phân nhóm ã hình thành ti n vào 7n ' và vùng
tây b#c Trung Hoa. Cu c di dân th ba (không s d"ng trong bài vi t này) di n ra cách nay
40 ngàn n m, oàn ng i n Trung Á và sau ó tràn qua châu Âu.
13
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Phân nhánh c a oàn di dân th hai ti n vào trung l u Hoàng Hà b ng hành lang Cam Túc,
xây d ng n n v n minh t!m g i là Hoa H!. Ba di ch$ ( á có m i liên h rõ ràng t!o thành
tam giác trung tâm c a n n v n minh Hoa H!: '!i ' a Loan (h n 8000 n m) n m m!n
ph i dòng Thanh Th y, T n An, Cam Túc; Bán Pha (kho ng 6 ngàn n m) thu c Tây An,
Thi m Tây; và Gi H( (c ng h n 8000 n m) t!i Hà Nam. Bán Pha và Gi H( u v phía
b nam Hoàng Hà. Ngoài ra trên b b#c Hoàng Hà t!i làng 'ào T , T ng Viên, S n Tây
ng i ta v a ào c 1 t ng thành dài 130m, 4500 tu i. [4] Nó cho th&y h ng phát
tri n ban u c a v n minh Hoa H!. Di v t c a Hoa H! ch ng t* nó không dính dáng gì
n con ng i c a b nam Tr ng Giang, vào th i i m ó. Ki u h!n canh trong s n xu&t
nông nghi p và qu n c t!i các khu ô th s khai c ng là )c i m riêng bi t c a v n minh
Hoa H!. Nh v y n n v n minh Hoa H! hình thành qu c gia H! s khai, kho ng n m 2200
TCN ph n nào ã sáng t*. Các nhà kh o c c ng tin r ng lúc này ch m uh c av n
minh Hoa H! d n d n c thay b ng ph" h . Nh ng truy n thuy t truy n hi n, r(i truy n
ngôi cho em và cu i cùng là cho con trai tr ng c a dân t c Trung Hoa 6n ch a quá trình
bi n chuy n kia. [5] Ngay c vi c Ngu Thu&n là con r c a ' ng Nghiêu và ã c
' ng Nghiêu cho th a t ngai vàng c ng th&p thoáng n i dung m u h .
Th i i m d ng l!i bên dòng Tr ng Giang, oàn di dân Ti n 'ông Nam Á ã t!o nên m t
không gian v n hóa và ch ng t c g n g i khá r ng l n: phía nam là (ng b ng sông C ,
sông Mã (Vi t Nam hôm nay), phía tây c n cao nguyên Tây T!ng, phía ông giáp bi n
Thái Bình D ng. Tôi t!m g i ây là v n minh Th n Nông.
14
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Tôi ã cân nh#c hai tên g i khác cho v n minh Th n Nông là v n minh Tr ng Giang và
v n minh D ng T . 'ây là cách )t tên ph bi n trong s h c. Ch-ng h!n chúng ta có v n
minh L .ng Hà, v n minh Hoàng Hà. Tuy nhiên cái tên v n minh Th n Nông h u lý nh&t
m)c dù nó có th gây ra nh ng tranh cãi v g c Vi t hay Hoa c a t Th n Nông. Xin hãy
hi u Th n Nông là nh ng nhà th y nông gi*i giang nh th n thánh. Nói n n n v n minh
Th n Nông thì không gì hay h n là nói v nh ng con ng i bình d nh ng v% !i c a các
(ng b ng chuyên canh lúa n c. V n minh bao gi c ng thu c v c ng (ng ng i xây
d ng lên nó b ng m( hôi, n c m#t và c máu x ng su t chi u dài ng 0ng c a l ch s .
15
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
16
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
N u (ng ý v i không gian truy n c tích là Kinh D ng V ng sinh L!c Long Quân
Ng L%nh (r)ng núi phía nam ' ng 'ình H() thì s gi i mã c “gi)c Ân” trong m t
truy n c tích khác là “Thánh Gióng”. Th t v y, Ân – Th ng m&t n c b i dân Chu n m
1066 TCN, vi c h nam ti n tr c ho)c l u vong sau th i i m 1066 TCN và "ng v i
L!c Vi t là hoàn toàn có c s . Kh o c h c ã xác nh t ng i chính xác kinh ô Ân –
Th ng n m gi a t$nh Hà Nam hi n !i, cách ' ng 'ình H( ch$ vài tr m cây s theo
ng chim bay. R&t có th liên minh th t c m u h V n Lang, h!t nhân c a Th n Nông
và L!c Vi t, hình thành khu v c t r)ng núi Ng L%nh n b nam Tr ng Giang mà
trung tâm là ' ng 'ình H(, sau khi nhà n c Ân – Th ng ra i (kho ng n m 1700
TCN). [8] Tôi t!m tính m t i vua Hùng trung bình 25 n m, chuy n Thánh Gióng x y ra
n m 1066 TCN, suy ra Hùng v ng th 18 lên ngôi n m 741 TCN. Con s 741 TCN r&t
thuy t ph"c, vì nó xê d ch không nhi u v i n m tháng n c S hình thành và bành tr ng
v phía nam. '!i Vi t s ký toàn th ghi n m th nh&t h H(ng Bàng là n m Nhâm Tu&t
2879 TCN. Theo chu1i lu n c a tôi a ra thì k2 nguyên V n Lang b#t u c ng t n m
Nhâm Tu&t nh ng là Nhâm Tu$t 1199 TCN.
V n minh Trung Hoa phát tri n xu ng, nh ng con ng i b&t khu&t nh&t không ch u ánh
m&t b n s#c và l thói hòa nh p v i v n minh Trung Hoa ã ra i. K l!i cùng ng i
m i xây d ng nên n c S . Là c dân sinh s ng b ng ru ng lúa n c, s d"ng thành th!o
thuy n bè nên cu c di c hình thành hai cách lên ng chính là b hành và h i hành, h
chia thành nhi u nhóm th t c nh* túa v ba ph ng Tây – 'ông – Nam ho)c xuôi Tr ng
17
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
'(ng b ng sông H(ng lúc &y c ng có th ã có ng i sinh s ng, nh ng ch#c ch#n dân c
r&t th a th t, m l y nhi u, r ng nhi t i r m r!p, mùa m a thì ng p l"t tràn lan. Vì l ó
vùng nh c trung tâm c ch n là mi n trung du Phong Châu cao ráo. Mang tr n b n
s#c V n Lang ra i, nh ng con ng i b&t khu&t, yêu chu ng hòa bình và t do v n g i quê
m i là V n Lang, lãnh t" c a h x ng là Vua Hùng, danh chính ngôn thu n ti p n i Vua
Hùng c a n c V n Lang ' ng 'ình H(. Hành trình tìm ki m Phong Châu còn ít nhi u
ng l!i trong truy n S n Tinh – Th y Tinh, i vua Hùng th 18.
18
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Có m t i u r&t l! là trung l u sông H(ng và dòng Tây Giang khá gi ng nhau. Th y Kinh
Chú c a L ch '!o Nguyên có vi t v Di p Du Hà v i th ng ngu(n thu c t$nh Vân Nam,
ch y vào Giao Ch$ (B hay Qu n?) t" thành 3 nhánh r(i xuôi h ng ông. Th t khó oán
nh Di p Du Hà là sông H(ng hay Tây Giang. Có th ây c ng là m t nguyên nhân khi n
cho V n Lang Phong Châu và V n Lang Tây Giang ngoài y u t ch ng t c t ng (ng,
còn gi ng nhau mô t a lý trong s sách và v n ngôn truy n kh6u.
V n Lang Phong Châu góc nào ó, là b c lùi so v i V n Lang ' ng 'ình H(. Con
ng i V n Lang m&t quá nhi u th trên ng n châu th H(ng Hà. Ràng bu c gi a các
th t c ngày càng l*ng l o, dân ít, a bàn c trú dàn tr i, l l"t chia c#t, d n d n th l%nh t i
cao m&t h t quy n l c, tr thành bi u tr ng tinh th n n thu n. Hình nh vua Hùng trong
th c t cu c s ng t ng bi n m&t, nh ng nó mãi mãi l u truy n gi a tâm th c con ng i
V n Lang hoài nh v m t th i hoàng kim b&t di t.
G n ây, vi c khám phá di ch$ Tam Tinh 'ôi [10] cách Thành 'ô (T Xuyên) 40km ã hé
m m t n c Th"c c !i có l ch s t n m 3000 TCN. V n minh Th"c phát tri n r c r.,
ã hình thành l i qu n c ô th b th h n c $nh cao tri u !i Th ng – Ân. H là dân
t c u tiên c a nhân lo!i bi t s d"ng g!ch ch a nung xây nhà c a, thành quách. Theo
nhi u nh t báo Trung Qu c m i ây, v t tích t ng thành c niên !i trên 3000 n m Tam
Tinh 'ôi l n h n c thành th i Th ng t!i &t Ân r&t nhi u. Ph i ch ng Th"c là nhánh “lên
ngàn” c a v n minh Th n Nông (t c Tây Âu, anh em v i L!c Vi t) ho)c m t nhánh c a
oàn di dân Ti n 'ông Nam Á? S ký, ph n “Truy n Tr ng Nghi” k r ng T n Hu
V ng ã nghe l i T Mã Thác ánh Th"c, tru&t ph Th"c V ng làm ch c H u. Nh v y
hoàn toàn có kh n ng Th"c H u và m t b ph n nhân dân Th"c mu n tránh nhà T n b!o
ng c ã lên ng l u vong. 'oàn ng i i v ph ng Nam t!o nên c ng (ng Kh ng,
sau này b nhà Hán l&n ti p, h theo dòng C u Long n vùng &t Campuchia ngày nay và
góp ph n xây d ng nên n n v n minh Kh Me kiêu hùng. 'oàn ng i i v h ng ông
nam v t dòng Tr ng Giang n Quí Châu và tây b#c Qu ng Tây. Vi c h thành l p m t
qu c gia m i là r&t kh d%.
Á 'ông c x a ch$ có hai c ng (ng Hán và Th"c s d"ng thành quách nh ng vùng &t
19
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
b ng ph-ng nh Trung Nguyên, T Xuyên. Ngay c Tri u 'à c ng không nghe nói ã xây
thành trì v ng ch#c t!i Phiên Ngung, m t ph n c ng vì Phiên Ngung không b ng ph-ng,
(i núi lô nhô. Chi ti t mô t trong tr n ánh gi a Ph"c Ba và Ki n ' c – L Gia t!i S
Ký là xác ch ng: quân c a Ki n ' c – L Gia b* thành ra hàng r&t nhi u, h nh n &n Hán
quan r(i l!i quay vào thành chiêu d" ng i khác. Xét ra thành c a Tri u 'à ch-ng qua là
nh ng chi n l y n gi n, l&y a th mà l p v y. N m ó ng i Hán ch$ m i n Phiên
Ngung, công ngh xây thành C Loa c a An D ng V ng t!i (ng b ng Tây Giang có
g c Th"c T Xuyên là h p lý.
Sau khi g(m thâu l"c qu c nh&t th ng Trung Nguyên, n m 214 TCN T n Th y Hoàng sai
'( Th em 50 v!n quân và dân ô h p v t Ng L%nh, ánh Bách Vi t chi m l&y vùng &t
phía ông nam n c T n r(i l p ra các qu n Qu Lâm, Nam H i, T ng. N c Tây Âu L!c
20
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
c a Th"c Phán n m trong T ng Qu n. V n Lang Phong Châu phía nam Tây Âu L!c hoàn
toàn không dính dáng n cu c chi n kia. T ng là m t qu n o, không c n thi t tìm hi u
V n Lang Phong Châu có thu c T ng Qu n hay không. Nhân dân Tây Âu L!c không ch u
làm nô l ã vào r ng kháng chi n và k t qu là ã gi t c '( Th .
Sách s Vi t Nam và Trung Qu c u ghi nh n s sài Tri u 'à ng i huy n Chân ' nh
(nay thu c Hà B#c, TQ). Không ai xét sâu h n Chân ' nh v n là &t Tri u th i chi n qu c.
S Vi t chép theo s Trung Qu c, còn s Trung Qu c tuân th t t ng !i nh&t th ng c a
tri t h c Tiên T n (kh i i t Kh ng T , v i nguyên y “Tôn Chu nh ng Di, n i ch H!
nhi ngo!i Di ch”) nên xóa h-n các tên g i c a Tam T&n. T n '!i ' áp d"ng thành công
tinh hoa nhân !o c a tri t h c Tiên T n, ã ch&m d t v%nh vi n c nh chi n qu c n(i da
xáo th t. T n Th y Hoàng ra i t!i kinh ô Hàm 'an n c Tri u. M/ Tri u C c a ông,
c S Ký ghi nh n là con nhà tai m#t t!i &y. Khi cha ông theo Lã B&t Vi tr n v T n,
m/ con T n Th y Hoàng ph i 6n mình trong dân chúng Tri u và ch u nhi u c nh c c c.
Sau khi Trung Nguyên nh&t th ng, ng i Tri u l!i ph i h a i xây Tr ng Thành, h c m
t c vua T n nên b a chuy n dè b$u T n Th y Hoàng là con hoang c a Tri u C và Lã B&t
Vi. Dân gian còn em c nàng M!nh Kh ng g n hai tr m n m tr c t n c T n khóc
bên Tr ng Thành trù úm !i công nghi p c a vua T n. [11] S0n ác c m c , vua T n b#t
r&t nhi u con dân c ng u c ng c Tri u xung vào !o quân vi n chinh c a '( Th .
Tri u 'à trong s ó. Sau này cháu Tri u 'à là Minh V ng Anh T làm con tin
Tr ng An c ng thành thân cùng m t ng i con gái n c Tri u (S Ký vi t là ng i huy n
Hàm 'an). Bà ta chính là Cù h u, do làm n i ng cho nhà Hán chi m Nam Vi t, nên ã b
th a t ng L Gia gi t. Nh ng ng i Tri u b ày t p trung t!i qu n Nam H i th i ó ã
qu n c và t!o thành nhóm dân t c nh* mang tên Tri u Châu, phía ông b#c t$nh Qu ng
'ông Trung Qu c hôm nay.
N m 208 TCN Tri u 'à thành l p n c Nam Vi t. Hán Cao T bình nh xong Trung
Nguyên không còn s c gi i quy t Nam Vi t, nên n m 196 TCN ành phong Tri u 'à làm
Nam Vi t V ng, và d)n Nam Vi t ph i hòa h p v i Bách Vi t. Khi Cao h u ti m quy n,
Tr ng Sa V ng c&m v n kinh t Nam Vi t hòng làm Nam Vi t suy y u d b xâm
l ng. Tri u 'à l p t c em quân ánh Tr ng Sa, c#t t ng thông th ng v i nhà Hán
và ch t gi các n i hi m y u. Cao H u sai Lâm Hi H u h*i t i Tri u 'à, chi n cu c biên
c ng gi ng co h n m t n m r(i nhà Hán bãi binh vì ám tang Cao H u.
R nh tay v i Hán, Tri u 'à dùng ti n c a út lót quý t c Tây Âu L!c và Mân Vi t hai
21
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Nhân dân Âu L!c (ng b ng sông H(ng lúc ó ã thoát n!n xâm l ng c a Tri u 'à và
yên n sinh s ng, làm n. H h&p thu t&t c b n s#c Tây Âu L!c và nh ng câu chuy n
truy n mi ng v Vua Hùng V n Lang Tây Giang, v “Th"c V ng t ” tên Phán, v thành
C Loa, v N* Th n cùng M Châu và Tr ng Th y. Chính s t ng (ng nh nh&t c a hai
phiên b n V n Lang Phong Châu và V n Lang Tây Giang là ch&t keo k t dính con ng i
và l ch s Vi t Nam c !i thành m t kh i t ng nh không có m i n i.
22
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
nhóm dân t c thi u s l n Hoa Nam. 'ó là ng i Tráng c trú r i rác Vân Nam, Qu ng
'ông và t p trung ch y u t!i khu t tr Tráng Qu ng Tây v i th ph là thành ph Nam
Ninh, cách Hà N i ch a y 400 km. Theo s li u th ng kê dân s n m 2000, dân t c
Tráng có trên 16 tri u 178 ngàn ng i. Nói chung ng i Tráng mang b n s#c r&t riêng so
v i dân t c Hán Hoa Nam. H v n s d"ng tr ng (ng trong các l h i y màu s#c. H
c ng có h th ng ch vi t hình thành gi ng c s ch Nôm Vi t Nam. N i l u gi truy n
th ng chính y u c a dân t c Tráng là t ch c làng xã v i câu nói b&t h : “Thà bán ru ng
(ng c a cha ông l!i còn h n bán i ngôn ng riêng c a c dân t c”. Ký c dân gian c a
h v n còn nguyên câu chuy n hoàng t r v i b o ki m và n* th n v c b n r&t gi ng
chuy n M Châu – Tr ng Th y c a Vi t Nam. Trong nhi u ng c nh ch Tráng (ng ngh%a
v i ch Hùng trong t Hùng V ng, chúng c ng có th ghép l!i thành m t t hoàn h o h n
là “Hùng Tráng”.[12]
N m 111 TCN Nam Vi t b L Bác ' c xóa tên kh*i b n (. Nhà Hán cho ng i sang
thuy t ph"c nhân dân Tây Âu L!c theo mình, v i chính sách r&t thâm c là quí t c Tây
Âu L!c (nh ng k ã b Tri u 'à mua chu c) ti p t"c qu n lý nh ng vùng &t c a h . S
Ký vi t: “Hoàng '(ng t ng là t t ng Âu L!c. Ông ta chém Tây Vu v ng theo nhà
Hán và c phong làm H! L H u n m 110 TCN”. Theo tôi Tây Vu không ph i a danh
mà ch$ là khái ni m vùng &t ch h u phía tây v i g c t a là kinh ô Phiên Ngung c a
vua Nam Vi t. R&t d hi u Tây Vu chính là Tây Âu L!c sau khi b Tri u 'à thôn tính. Các
s gia s d"ng Tây Vu nh m t a danh ã vô tình xem Tây Vu Tây Âu L!c c ng là Tây
Vu Âu L!c th i Mã Vi n (t c vùng &t phía tây (ng b ng sông H(ng). Chi ti t này r&t
quan tr ng, nó làm cho ng i ta t ng Tây Âu L!c (Qu ng Tây) và Âu L!c (B#c Vi t
Nam) là m t. H u Hán Th , Mã Vi n li t truy n vi t: “Vi n t&u ngôn Tây Vu huy n h
h u tam v!n nh thiên, vi n gi i kh ình thiên d lý, th$nh phân v Phong Khê, V ng H i
nh huy n, h a chi. Vi n s quá tri p vi qu n huy n tr thành quách, xuyên c quán khái, d%
l i k, dân”. Ngh%a là: “Mã Vi n tâu r ng vùng &t phía tây c a huy n )t s tr (có th là
Long Biên c a Tô ' nh ho)c Mê Linh) có ba v!n hai ngàn h , t biên gi i xa n s tr
h n ngàn d)m, xin chia thành hai huy n Phong Khê, V ng H i, (vua) (ng ý. Vi n nhân ó
li n l p qu n huy n s a thành quách, kh i thông kênh r!ch t i tiêu, làm l i cho dân
chúng”. Trong câu Hán v n, ch “huy n” n m sau “Tây Vu” v i ch “ ình” trong c"m
“vi n gi i kh ình” có s liên h ng c nh. S ý m t li b* qua ng c nh &y ã khi n thành
C Loa truy n thuy t c a An D ng V ng i trên d i 300 km t Qu ng Tây n 'ông
Anh Hà N i!
23
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
N m 110 TCN nhà Hán phong t c cho Hoàng '(ng. Sau ó Th!ch 'ái c c sang làm
Th s Giao Ch$ b , ph tr Qu ng Tín, qu n Th ng Ngô. V i s giúp s c c a Hoàng
'(ng, Th!ch 'ái y l!o và h p th c hóa danh v L!c H u, L!c T ng b ng &n (ng eo
c . Ch#c ch#n m"c ích t i th ng c a Th!ch 'ái là âm th m chia r các liên minh c a quí
t c Tây Âu L!c, không cho L!c H u, L!c T ng có c h i oàn k t xây d ng nhà n c
ch ng xâm l ng.
24
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
qu c, g i “Âu L!c” c a mình là gì nên không th d/p b* c"m t Tây Âu L!c kia.
____________________________________________________
C. ôi nét v n hóa
25
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
26
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
2. Nh ng thông i p nhân v n
27
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
truy n thuy t l!i chính là d&u &n c a m t t h!n hán kh ng khi p n i (ng b ng phía nam
trung l u Tr ng Giang.
Bài h c oàn k t: M/ Âu C và cha L!c Long Quân ã chia r , làm suy y u n n v n minh
Th n Nông. Hai nhánh L!c Vi t và Tây Âu, dù ng i xu ng bi n, k lên r ng nh ng u
m&t a bàn sinh s ng, ph i b c vào hành trình ra i, trôi gi!t. C ngàn n m sau h m i
tìm l!i c nhau trong nhà n c Âu (C ) – L!c (Long Quân) s khai, non tr và y u t.
Bài h c chi n tranh: M5 Châu !i di n cho nhân dân Tây Âu L!c, Tr ng Th y !i di n cho
ng i Nam Vi t. H chính là n!n nhân u tiên và cu i cùng c a chi n tranh. N1i au c a
dân t c này bi n thành ng c trai, r a cái gi ng ai oán th m th-m c a dân t c kia, s l&p
lánh v /p v%nh h ng c a hòa bình và hòa h p.
Bi n c và t do: L!c Long Quân là con r(ng c a bi n c . Ông d)n con cháu n u nguy c&p
hãy quay v phía bi n g i “Cha i!”. B!i tr n, An D ng V ng ra b bi n, l!nh lùng x
t M5 Châu r(i l&y s ng tê r n c mà i. Thông i p “ra v i bi n” ã tr thành ti m th c
trong kh i óc m1i con ng i Vi t Nam t ó tr i. Sau này dân Vi t Nam ã h n m t l n
ra v i bi n i tìm t do: nh ng tùy t ng c a Mê Linh li t n ch!y vào C Phong r(i lên
thuy n th-ng ti n n Malacca, h là ng i Minangkabau Maylaysia và Indonesia hôm
nay; h u du nhà Lý thì giong bu(m n Cao Ly; H( Quý Ly áng l không b b#t làm tù
binh n u không t#p vào b bi n b#c trung b … Thông i p “ra v i bi n” th k2 21 ch#c
ch#n là m vòng tay Vi t Nam v i bè b!n n m châu, t b* suy ngh% th c u, ch&m d t các
hình th c b quan t*a c ng.
Khu&t Nguyên sinh n m 343 TCN và m&t n m 278 TCN. Ông b#t u làm quan khi m i 21
tu i, d i ngai vàng c a S Hoài V ng. Vì ch tr ng chính tr c a Khu&t Nguyên không
c tôn tr ng, c ng thêm dèm pha, Hoài V ng cách ch c ông. Nghe l i b n xi m n nh,
Hoài V ng b!i vong d i ao ki m n c T n. Con c Hoài V ng là Kho nh T ng
28
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
V ng lên ngôi l!i ti p t"c tin n nh th n, b#t Khu&t Nguyên l u ày xu ng Giang Nam
(khu v c ' ng 'ình H(). Ông gi i thích chu1i s ki n này nh sau: “T&t c i u nh
"c, ch$ m t mình ta trong, t&t c m i ng i u say, riêng m t mình ta t$nh, cho nên ta b
u i”.
Kh i d thân chi !n ng h
Kh ng ho ng d chi b!i tích [16]
' c Khu&t Nguyên Li t Truy n trong S Ký tôi th&y T Mã Thiên có s (ng c m thân
ph n cao v i Khu&t Nguyên. Song, v t lên giao c m cá nhân, s nghi p c a Khu&t
Nguyên là ti ng nói c a c m t n n v n minh c l p, au n nhìn chính mình ang v t vã
trong làn sóng (ng hóa thô b!o b ng can qua. Là tinh hoa c a v n minh S , S T ã có
nh ng óng góp c c k, l n lao cho v n minh Trung Hoa. Nghiên c u th t k4 S T , g!n
l c pha t!p và nh h ng, tôi tin r ng ng i Vi t Nam hi n !i s bàng hoàng nh n ra ánh
sáng huy hoàng b&t di t c a v n minh V n Lang hôm nào.
29
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
b ng (thoát kh*i tr n t"c). B!n c có nh n ra chi c xe c#m lông chim Tr%, và nh ng hình
kh#c trên tr ng (ng có m t t ng quan t&t y u hay không? N u ch a tin t ng, xin nh l!i
Th ng Th c a Kh ng T t ng vi t: “' i Thành V ng (1063 n 1026 TCN) Vi t
Th ng qu c phía nam Giao Ch$ em b!ch tr% hi n c ng, giao h o v i nhà Chu”. Ng i S
còn c g i là ng i Kinh, ng i Vi t. Sách Thuy t Uy n có d ch bài Vi t nhân ca (c a
ng i S , vi t b ng ngôn ng S ) nh sau: “Kim t ch hà t ch h , khiên trung châu l u. Kim
nh t hà nh t h , #c d v ng t (ng chu”.
Ng i L!c Vi t th tr i và r&t hay h*i tr i. Ví nh câu ca “B#c thang lên h*i ông tr i…”.
Tác ph6m c a Khu&t Nguyên mang r&t nhi u nét v n hóa L!c Vi t, ó là lý do ông có h-n
m t tác ph6m “H*i tr i – Thiên v&n” g(m n 189 câu h*i dành cho ông tr i! 'o!n k t ông
vi t: “Ta báo cho các b c ti n nhân n c S bi t r ng n c nhà ang lúc khuynh nguy, s
khó c tr ng t(n”.
30
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Khu&t Nguyên mang trong lòng n1i au c a c m t n n v n minh ng. là b hòa l n, b nhìn
nh n nh man di m i r hàng thiên niên k2, b t c i v th )c bi t không th ch i b* c a
nó trong l ch s Trung Hoa. L bi n d ch, th#ng thua c a th i gian v i Khu&t Nguyên th t
là t ng i. T m vóc c a ông v t lên t&t c , ngh!o ngh và phi th ng, làm giá tr cho
toàn b nhân qu n i i v n còn l&n c&n nh ng c m&t, thành b!i.
' c Khu&t Nguyên, không hi u sao tôi c ngh% các th v n riêng c a ng i Vi t (truy n,
ngâm, hát nói) và S T có chung m t ngu(n c i. Nh ng câu 6 ch , 7 ch r(i 8 ch trong
Ly Tao t i nh!c i u r&t g n g i v i Song Th&t L"c Bát, L"c Bát và )c bi t là l i Hát Nói
c a ng i Vi t Nam. Ch m “h ” ã t ng có m)t trong ca dao (ng b ng sông H(ng:
31
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Qu tr!o h lan t ng
Kích không minh h t l u quang
Di u di u h d hoài
V ng m4 nhân h thiên nh&t ph ng.
32
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
D. K t lu n
H p nh&t - phân rã, lên cao - xu ng th&p, chói l i - lu m , thành công - th&t b!i, qu n c -
33
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
t n mát, n và i… nh ng c)p ph!m trù này xo#n l&y nhau, vì nhi u nguyên nhân, liên t"c
i ch1 su t quá trình h ng t i t ng lai c a b&t c m t n n v n minh nào trên th gi i.
V n minh L!c Vi t ch-ng th là ngo!i l , song s c s ng không th ph nh n c a L!c Vi t
ch1 nó ã không b tuy t di t ho)c (ng hóa b i Trung Hoa, m t n n v n minh t m c. c a
nhân lo!i.
à L t tháng 01.2005
____________________________________________________
Th t ch chính
• S Ký T Mã Thiên (http://www.guoxue.com/shibu/24shi/shiji/sjml.htm)
• Hán Th (http://www.guoxue.com/shibu/24shi/hansu/hsuml.htm)
• H u Hán Th (http://www.guoxue.com/shibu/24shi/hhansu/hhsuml.htm)
• Th ng Th (http://www.guoxue.com/jinbu/13jing/shangshu/ss_ML.htm)
• Nam Vi t Qu c S , Tr ng Vinh Ph ng, Qu ng 'ông Nhân dân xu&t b n xã, 1995.
• Trung Qu c V n h c s , D ch Quân T , Hu,nh Minh ' c d ch, NXB Tr 1992.
• Chi n qu c sách, NXB Tr , 1989.
• L ch s v n minh th gi i, NXB Giáo D"c, 1999.
• Ngu(n g c Mã Lai c a dân t c Vi t Nam, Bình Nguyên L c, Bách L c xu&t b n,
1971.
• '!i c ng l ch s Vi t Nam, NXB GD, 2003.
• Vi t Nam s l c, Tr n Tr ng Kim.
• Khâm nh Vi t s , Qu c s quán tri u Nguy n.
• An Nam Chí L c
• V n minh L!c Vi t, Nguy n Duy Hinh, NXB VH-TT, 2004.
• Hán t s d"ng trong bài:
Nam Giao: ; Giao Ch$: - - ; C u Chân: ; Nh t Nam:
; Ch Ch$ b túc: ; Ch Ch$ b ph": ; Ch Ch$ b th : ; C Ch$:
= ;C S : ; Ch S (tên n c): .
34
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
Chú thích
35
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
36
C NV TÔI YÊU T QU C TÔI!
H n thiêng sông núi n c Nam
Máu h ng nòi gi ng Con R ng Cháu Tiên
V vang hùng c ph ng ông
V y vùng b n b tranh tài n m châu.
n#ng &m cho nhân sinh và mùa màng. Theo L Ký, bu i t Nam Giao l n nh&t c a
v n minh Trung Hoa ph i c c hành h ng n m vào ngày 'ông Chí. V i l ch
Julian, 'ông Chí là 25 tháng 12. Khi l ch Gregorio thay th l ch Julian thi u chính
xác, 'ông Chí tr v ngày 21 tháng 12, Giáng Sinh v n c gi nguyên là 25 tháng
12 nh thói quen c .
20. Nguy n H u Liêm, Cái âm i u t i thân bi át, talawas.org, 2003.
©2003 Hùng S Vi t
37