NG I TRUNG TRONG TAM GIC Trn Duy Bnh -THPT Chuyn H Nam

1.nh ngha: Trong tam gic ABC, ng thng i xng vi ng trung tuyn AM qua ng phn gic trong AD gi l ng i trung ca tam gic ABC xut pht t nh A.
A

D M

2.Mt vi tnh cht ca ng i trung 2.1.ng i trung chia trong cnh i din thnh nhng phn t l vi bnh phng cc cnh k.

2.2.ng i trung xut pht t mt nh ca tam gic i qua giao im ca hai tip tuyn vi ng trn ngoi tip ca tam gic ti hai nh kia. Chng minh:
A

Xt tam gic ABC vi (O) l ng trn ngoi tip tam gic. Gi s tip tuyn ti B v C ct nhau ti D. Ta cn chng minh AD l ng i trung ca tam gic ABC. Tht vy: Gi AM l ng thng i xng vi AD qua ng phn gic trong gc A, M thuc BC. Khi

Suy ra M l trung im BC, khi AM l ng trung tuynca tam gic ABC. Vy AD l ng i trung ca tam gic ABC. 2.3.Ba ng i trung ca tam gic ng quy ti mt im. 2.4.ng i trung xut pht t mt nh ca tam gic l qu tch ca nhng im c t s khong cch n hai cnh k ca tam gic t l thun vi di ca cc cnh. 3. V d p dng Bi ton 1: Cho tam gic ABC, AD l ng i trung ( D thuc cnh BC). im M, N ln lt nm trn cnh AB, AC sao cho . Chng minh rng DM = DN.
A N M

Li gii: D thy Suy ra

Theo tnh cht 2.1 ta c

T (1) v (20 suy ra (pcm). Bi ton 2: Cho tam gic ABC, AD l ng i trung ( D thuc cnh BC). E thuc on AD. Gi d1 l ng thng qua E ct cnh AC, BC ln lt ti N,P sao cho . Gi d2 l ng thng qua E ct cnh AB, BC ln lt ti M,Q sao cho
A M I B PD E Q

. Chng minh QM = PN.

N K C

Li gii: Qua E k IK// BC. Theo gi thit c:

. Suy ra tam gic PEQ cn ti E QE = EP. Mt khc, theo tnh cht ca ng i trung p dng trong bi ton 1ta chng minh c EM = EN. Vy MQ = PN (pcm). Bi ton 3: Gi L l giao im ba ng i trung ca tam gic ABC. T L h ba ng vung gc LP, LQ, LR xung ba cnh tam gic ABC. Chng minh L l trng tm tam gic PQR.
A Q R L B P Q" C

Li gii: Ko di RL mt on sao cho LQ = RL Theo tnh cht 2.4 LR/AB = LQ/AC hay LQ/AB = LQ/AC hay Suy ra LQQ ABC

Khi LP // QQ , LP i trung im RQ nn LP l trung tuyn xut pht t nh P ca tam gic PQR.Tng t LQ cng l trung tuyn ca tam gic PQR. Vy L l trng tm tam gic PQR. Bi ton 4: Cho tam gic ABC, M l im bt k. Gi H, I, K l hnh chiu ca M trn BC, CA, AB. Tm v tr M sao cho MH2 + MI2 + MK2 nh nht. Li gii: Ta c (a2+ b2+ c2)( MH2 + MI2 + MK2) (aMH+ bMI + cMK)2 4.S2(ABC). suy ra MH2 + MI2 + MK2 4.S2(ABC)/ a2+ b2+ c2 ng thc khi M nm trong ABC v MH/a= MI/b =MK/c hay M l giao im ca ba ng i trung. Bi ton 5: Cho t gic ABCD ni tip trong ng trn (O). Cc tip tuyn vi (O) ti A, C v BD ng quy ti S. Chng minh

Li gii: Gi I l giao im AC v BD.

Theo tnh cht 2.1

Suy ra ng thc cn chng minh. Bi ton 6: (shortlist 2003) Cho ba im phn bit A, B, C theo th t nm trn mt ng thng. Gi (C) l ng trn lun i qua A, C ( AC khng l ng knh ). P l giao im ca tip tuyn ca (C) ti A v C. Gi s (C) ct on PQ ti Q. Chng minh rng giao im ca ng phn gic gc AQC v ng thng AC c nh khi (C) thay i. Li gii: Theo 2.1 v 2.2 ta c

Suy ra

Do R c nh.(pcm) Bi ton7: (Polan2000) Cho tam gic ABC cn ti C. P l im nm trong tam gic sao cho Gi M trung im AB. Chng minh = 1800. Li gii:
C

P A

M O

V ng trn (O) ngoi tip tam gic ABC T gi thit ta c CB v AC l cc tip tuyn ca ng trn (O). CP i xng PM qua phn gic gc APB. Ko di CP ct AB ti I, khi M Suy ra = 3600- ( = 1800. = 1800 (pcm).

Bi ton 8:(VN-TST 2001) Trong mt phng cho hai ng trn ct nhau ti hai im A, B. Gi PT l mt tip tuyn chung ca hai ng trn ( P, T l tip im). Cc tip tuyn ti P, T ca ng trn ngoi tip tam gic APT ct nhau ti S. Gi H l im i xng ca B qua PT. Chng minh A, S, H thng hng.

A 1 B P H S I T

Li gii: Ta c Suy ra Khi gic ca = 1800 T gic APHT ni tip c.

= 1800 , do PH i xng vi AB qua phn

. Gi s AB ct PT ti I, suy ra I l trung im PT. Suy ra AS . Vy A, H, S thng hng.

i xng vi AI qua ng phn gic gc

4.Bi tp tng t Bi 1: (USA-TST-2007) Cho tam gic ABC ni tip trong ng trn (O). Tip tuyn ca (O) ti B,C ct nhau ti T. Gi S l im thuc ng thng BC sao cho AS vung gc vi AT. B1, C1 nm trn ST (C1 nm gia B1 v S) sao cho B1T = BT = C1T. Chng minh rng tam gic ABC ng dng tam gic AB1C1. Bi 2: (USA 2008) Cho tam gic ABC nhn, khng u. Gi M,N,P ln lt l trung im ca BC, CA, AB. ng trung trc ca AB v AC ct AM ti D v E. BD ct CE ti F nm trong tam gic ABC. Chng minh A, N, F, P nm trn mt ng trn. Bi 3: T mt im S ngoi ng trn tm O, bn knh R v hai tip tuyn ST, ST/ v ct tuyn SAB ti ng trn. ng thng k t A, vung gc vi OT ct TT/ v TB ti C v D. Chng minh AC = CD. 5. Ti liu tham kho. 1. Yufei Zhao, Lemmas in Euclidean Geometry. 2.Andreescu, T. ; Feng, Z,. 103 Trigonomerty Problems from the Training of the USA IMO Tem, Birkhauser, 2004. 3.Nguyn Vn Ban-Hong Chng, Hnh hc ca tam gic. 4.Nguyn Tng, Chung quang ng trung tuyn.