Professional Documents
Culture Documents
CHÖÔNG 3:
- 59 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
truyeàn thoâng tin baùo hieäu cho moïi cuoäc goïi, thöôøng laø khe thôøi gian 16
ñoái vôùi khung 24 khe thôøi gian (chuaån Chaâu AÂu).
Thoâng thöôøng baùo hieäu soá 7 ñöôïc tích hôïp saün trong caùc toång ñaøi
treân maïng. Do ñoù caùc toång ñaøi chuyeån maïch coøn ñoùng vai troø laø caùc ñieåm
baùo hieäu STP (Signaling Transfer Point) trong maïng SS7.
Ñeà nghò caùc baïn SV tìm hieåu laïi veà chuyeån maïch thôøi gian, chuyeån
maïch khoâng gian, chuyeån maïch ña taàng cuõng nhö baùo hieäu soá 7 ñeå naém
roõ kyõ thuaät chuyeån maïch keânh cuõng nhö quaù trình baùo hieäu cuoäc goïi khi
söû duïng chuyeån maïch keânh.
Hình sau minh hoïa hoaït ñoäng cuûa PSTN cuøng vôùi baùo hieäu soá 7:
SCP
Maïng SS7
Chuyeån
maïch
lôùp 4
Baùo
hieäu Trung keá
Chuyeån Chuyeån
maïch maïch
lôùp 5 lôùp 5
Thoaïi
Telephone Telephone
Ghi chuù: chuyeån maïch lôùp 5 chính laø chuyeån maïch ôû toång ñaøi noäi
haït, chuyeån maïch lôùp 4 chính laø chuyeån maïch ôû toång ñaøi toll/tandem.
Tröôùc khi quaù trình truyeàn thoaïi thöïc söï xaûy ra, quaù trình baùo hieäu
seõ dieãn ra tröôùc. Khi coù 1 thueâ bao nhaác maùy, quaù trình baùo hieäu seõ baét
- 60 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
ñaàu dieãn ra treân 1 keânh aán ñònh tröôùc. Cho ñeán khi thueâ bao bò goïi nhaác
maùy thì quaù trình thieát laäp cuoäc goïi seõ keát thuùc, keânh thoaïi seõ ñöôïc thieát
laäp (thoâng qua caùc khe thôøi gian coøn roãi, tröø khe 0 vaø khe 16) vaø quaù trình
ñaøm thoaïi baét ñaàu. Khi coù moät beân gaùc maùy, quaù trình baùo hieäu keát thuùc
cuoäc goïi baét ñaàu vaø keânh thoaïi cuõng nhö quaù trình baùo hieäu daønh cho
cuoäc goïi naøy chæ thaät söï ñöôïc giaûi phoùng khi beân coøn laïi gaùc maùy. Treân
ñaây chæ moâ taû khaùi quaùt hoaït ñoäng cuûa PSTN ñoái vôùi 1 cuoäc goïi thoâng
thöôøng. Caùc böôùc thöïc hieän moät cuoäc goïi seõ ñöôïc xeùt chi tieát hôn trong
nhöõng phaàn sau.
2. Nhöôïc ñieåm cuûa chuyeån maïch keânh
Trong quaù trình hoaït ñoäng, chuyeån maïch keânh ñaõ boäc loä nhöõng yeáu
ñieåm cuûa mình. Sau ñaây laø nhöõng nhöôïc ñieåm chính cuûa chuyeån maïch
keânh:
- Giaù thaønh chuyeån maïch cuûa toång ñaøi noäi haït:
Vieäc ñaàu tö moät toång ñaøi noäi haït lôùn vôùi chi phí cao cho
vuøng coù vaøi ngaøn thueâ bao laø khoâng kinh teá do ñoù caùc toång ñaøi
thöôøng ñöôïc laép ñaët cho vuøng coù soá löôïng thueâ bao lôùn. Ngoaøi ra
nhaø cung caáp dòch vuï coøn phaûi xem xeùt ñeán chi phí truyeàn daãn vaø
chi phí treân moät ñöôøng daây thueâ bao vaø vieäc laép ñaët toång ñaøi taïi
nôi ñoù coù kinh teá, ñem laïi lôïi nhuaän hay khoâng.
- Dòch vuï khoâng ña daïng, khoâng coù söï phaân bieät dòch vuï cho caùc
khaùch haøng khaùc nhau:
Ñoù laø do caùc toång ñaøi chuyeån maïch truyeàn thoáng cung caáp
cuøng moät taäp caùc tính naêng cuûa dòch vuï cho caùc khaùch haøng khaùc
nhau. Hôn theá nöõa vieäc phaùt trieån vaø trieån khai moät dòch vuï môùi
phuï thuoäc nhieàu vaøo nhaø saûn xuaát, raát toán keùm vaø maát moät thôøi
gian daøi.
- Haïn cheá veà kieán truùc maïng, do ñoù khoù khaên trong vieäc phaùt trieån
maïng:
Ñoù laø do trong cô caáu chuyeån maïch, thoâng tin thoaïi ñeàu toàn
taïi döôùi daïng caùc doøng 64kbps neân khoâng theå ñaùp öùng cho caùc
dòch vuï môùi coù dung löôïng lôùn hôn. Vaø do trong chuyeån maïch
keânh ñaàu vaøo vaø ñaàu ra ñöôïc noái coá ñònh vôùi nhau neân vieäc ñònh
tuyeán cuoäc goïi vaø xöû lyù ñaëc tính cuûa cuoäc goïi coù moái lieân keát chaët
cheõ vôùi phaàn cöùng chuyeån maïch. Hay noùi caùch khaùc phaàn meàm
- 61 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
ñieàu khieån trong chuyeån maïch keânh phuï thuoäc raát nhieàu vaøo phaàn
cöùng.
Ngoaøi ra khi moät toång ñaøi ñöôïc saûn xuaát thì dung löôïng cuûa
noù laø khoâng ñoåi. Do ñoù khi môû roäng dung löôïng nhieàu khi ñoøi hoûi
ñeán vieäc phaûi taêng soá caáp chuyeån maïch, ñieàu naøy seõ aûnh höôûng
ñeán vieäc ñoàng boä, baùo hieäu cuøng nhieàu vaán ñeà phöùc taïp khaùc.
3. Söï ra ñôøi cuûa chuyeån maïch meàm (Softswitch)
Trong töông lai, maïng theá heä môùi seõ hoaøn toaøn döïa treân cô sôû haï
taàng laø maïng goùi. Vì theá vieäc chuyeån töø maïng vieãn thoâng hieän taïi leân
maïng theá heä môùi phaûi traûi qua nhieàu giai ñoaïn. Do PSTN hieän taïi vaãn
hoaït ñoäng toát vaø dòch vuï do noù cung caáp khaù tin caäy (99.999%) neân vieäc
chuyeån caû maïng truy nhaäp vaø maïng loõi cuûa PSTN thaønh maïng goùi laø raát
toán keùm. Ñeå taän duïng söï hoaït ñoäng toát cuûa PSTN vaø öu ñieåm cuûa chuyeån
maïch goùi, caáu hình maïng NGN bao goàm chuyeån maïch keânh vaø chuyeån
maïch goùi ñöôïc theå hieän nhö trong hình sau:
ISP
SS7
Signaling
Mobile Users Directory gateway
Server
DNS Application/ Softswich
MGC
GPRS Feature
UMTS Wireless Server Telephone
gateway Users
PSTN
Wireless
Trunk
gateway Wireless
IP Network
(WDM/SDH/ATM)
MPLS, Mutticast PC
Access Resident
Business Users gateway
gateway
xDSL Digi. TV
LAN
RSVP, Mobile
AAA
IP, IP Sec
Charging
Network GE, MAN Business/
Management Residental Users
Wireless
- 62 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Theo hình treân, toång ñaøi lôùp 5 hay toång ñaøi noäi haït duøng chuyeån
maïch keânh (circuit-switched local-exchange) (theå hieän qua phaàn maïng
PSTN) vaãn ñöôïc söû duïng. Nhö ñaõ bieát, phaàn phöùc taïp nhaát trong nhöõng
toång ñaøi naøy chính laø phaàn meàm duøng ñeå ñieàu khieån quaù trình xöû lyù cuoäc
goïi. Phaàn meàm naøy chaïy treân moät boä xöû lyù chuyeân duïng ñöôïc tích hôïp
saün vôùi phaàn cöùng vaät lyù chuyeån maïch keânh. Hay noùi caùch khaùc phaàn
meàm söû duïng trong caùc toång ñaøi noäi haït phuï thuoäc vaøo phaàn cöùng cuûa
toång ñaøi. Ñieàu naøy gaây khoù khaên cho vieäc tích hôïp maïng PSTN vaø maïng
chuyeån maïch goùi khi xaây döïng NGN – laø maïng döïa treân cô sôû maïng goùi.
Moät giaûi phaùp coù theå thöïc thi laø taïo ra moät thieát bò lai (hybrid
device) coù theå chuyeån maïch thoaïi ôû caû daïng keânh vaø goùi vôùi söï tích hôïp
cuûa phaàn meàm xöû lyù cuoäc goïi. Ñieàu naøy ñöôïc thöïc hieän baèng caùch taùch
rieâng chöùc naêng xöû lyù cuoäc goïi khoûi chöùc naêng chuyeån maïch vaät lyù.
Thieát bò ñoù chính laø MGC söû duïng chuyeån maïch meàm Softswitch.
Hay chuyeån maïch meàm Softswitch chính laø thieát bò thöïc hieän vieäc xöû lyù
cuoäc goïi trong maïng NGN.
- 63 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Moät soá lyù do chính cho thaáy vieäc taùch 2 chöùc naêng treân laø moät giaûi
phaùp toát:
- Cho pheùp coù moät giaûi phaùp phaàn meàm chung ñoái vôùi vieäc xöû lyù
cuoäc goïi. Vaø phaàn meàm naøy ñöôïc caøi ñaët treân nhieàu loaïi maïng
khaùc nhau, bao goàm caû maïng chuyeån maïch keânh vaø maïng goùi (aùp
duïng ñöôïc vôùi caùc daïng goùi vaø moâi tröôøng truyeàn daãn khaùc nhau).
- Laø ñoäng löïc cho caùc heä ñieàu haønh, caùc moâi tröôøng maùy tính chuaån,
tieát kieäm ñaùng keå trong vieäc phaùt trieån vaø öùng duïng caùc phaàn meàm
xöû lyù cuoäc goïi.
- 64 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- Cho pheùp caùc phaàn meàm thoâng minh cuûa caùc nhaø cung caáp dòch vuï
ñieàu khieån töø xa thieát bò chuyeån maïch ñaët taïi truï sôû cuûa khaùch
haøng, moät yeáu toá quan troïng trong vieäc khai thaùc tieàm naêng cuûa
maïng trong töông lai.
III. VÒ TRÍ CUÛA CHUYEÅN MAÏCH MEÀM TRONG MOÂ HÌNH PHAÂN
LÔÙP CHÖÙC NAÊNG CUÛA NGN
Do coù chöùc naêng laø xöû lyù cuoäc goïi (Call control) neân vò trí töông öùng
cuûa Softswitch trong moâ hình phaân lôùp chöùc naêng cuûa NGN laø lôùp Ñieàu
khieån cuoäc goïi vaø baùo hieäu (Call Control and Signaling Layer). Vaø caùc thöïc
theå chöùc naêng cuûa Softswitch laø MGC-F, CA-F, IW-F, R-F vaø A-F.
Softswitch
Lôùp dòch vuï
Hình 3.3: Vò trí cuûa chuyeån maïch meàm Softswitch trong moâ hình phaân lôùp chöùc
naêng cuûa NGN
- 65 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Caùch keát noái caùc thaønh phaàn treân ñöôïc theå hieän ôû hình sau:
Signaling Media
Gateway Gateway
Non IP PSTN
SS7 TDM/ATM IP network
network
Hình 3.4: Keát noái MGC vôùi caùc thaønh phaàn khaùc cuûa maïng theá heä sau NGN
Ghi chuù: caùc thieát bò thuoäc maïng IP laø caùc router, caùc chuyeån maïch
thuoäc maïng backbone ñeå truyeàn taûi caùc goùi tin ñi. Trong khi ñoù maïng khoâng
IP (non IP network) laø maïng coù caùc thieát bò ñaàu cuoái khoâng phaûi thuoäc maïng
IP vaø caùc maïng voâ tuyeán khoâng daây. Ví duï veà caùc thieát bò ñaàu cuoái khoâng
thuoäc maïng IP: thieát bò ñaàu cuoái ISDN, IAD (Integrated Access Device) cho
maïng DSL, …
- 66 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Moät Media Gateway Controller coù theå quaûn lyù nhieàu Media Gateway.
Hình treân chæ minh hoïa 1 MGC quaûn lyù 1 MG. Vaø moät Media Gateway coù
theå noái ñeán nhieàu loaïi maïng khaùc nhau.
Xin xem chi tieát trong phaàn 1, muïc Caùc thaønh phaàn cuûa NGN ñeå hieåu roõ caùc chöùc naêng cuûa
caùc thaønh phaàn.
Inter-Operator
MGC-F
Manager
Xin xem chi tieát phaàn Caáu truùc chöùc naêng cuûa maïng NGN, chöông 2 ñeå hieåu roõ chöùc
naêng cuûa töøng thöïc theå chöùc naêng.
Chuù thích: CA-F vaø IW-F laø 2 chöùc naêng con cuûa MGC-F. CA-F
ñöôïc kích hoaït khi MGC-F thöïc hieän vieäc ñieàu khieån cuoäc goïi. Vaø IW-F
ñöôïc kích hoaït khi MGC-F thöïc hieän caùc baùo hieäu giöõa caùc maïng baùo
- 67 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
hieäu khaùc nhau. Rieâng thöïc theå chöùc naêng Inter-operator Manager coù
nhieäm vuï lieân laïc, trao ñoåi thoâng tin giöõa caùc MGC vôùi nhau.
Media Gateway Controller coù nhieäm vuï taïo caàu noái giöõa caùc maïng
coù ñaëc tính khaùc nhau bao goàm PSTN, SS7, IP.
Caùc chöùc naêng chính cuûa Media Gateway Controller:
- Ñieàu khieån cuoäc goïi, duy trì traïng thaùi cuûa moãi cuoäc goïi treân
moät Media Gateway.
- Ñieàu khieån vaø hoã trôï hoaït ñoäng cuûa Media Gateway, Signaling
Gateway.
- Trao ñoåi caùc baûn tin cô baûn giöõa 2 MG-F.
- Xöû lyù baûn tin SS7 (khi söû duïng SIGTRAN).
- Xöû lyù baûn tin lieân quan QoS.
- Phaùt hoaëc nhaän baûn tin baùo hieäu.
- Ñònh tuyeán (bao goàm baûng ñònh tuyeán, phaân tích soá vaø dòch soá).
- Töông taùc vôùi AS-F ñeå cung caáp dòch vuï hay ñaëc tính cho ngöôøi
söû duïng.
- Coù theå quaûn lyù caùc taøi nguyeân maïng (port, baêng taàn, …).
Caùc giao thöùc Media Gateway Controller coù theå söû duïng:
- Ñeå thieát laäp cuoäc goïi: H.323, SIP.
- Ñieàu khieån Media Gateway: MGCP, Megaco/H.248.
- Ñieàu khieån Signaling Gateway: SIGTRAN (SS7).
- Ñeå truyeàn thoâng tin: RTP, RTCP.
Caùc thaønh phaàn maïng cuûa NGN lieân laïc vôùi nhau qua caùc giao thöùc
ñöôïc theå hieän trong hình sau:
- 68 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
SIP SIP
ENUM/TRIP MGCP
Signaling Media
Gateway Gateway
Non IP PSTN
SS7 IP network
network TDM/ATM
Hình 3.6: Giao thöùc söû duïng giöõa caùc thaønh phaàn
Hình sau trình baøy moät ví duï cuûa vieäc söû duïng MGC:
- 69 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
SIP/MGCP
AS AS
ENUM
AS-F TRIP
MS SIP
SIP/MGCP
ENUM/TRIP
MS-F
SIP/H.322 SIP/H.323
network
IW-F MGC
SPS-F A-F
SG R-F
SS7 SS7 SIGTRAN SIP
MGC khaùc
network SG-F MGC-F CA-F
MGCP/Megaco MGCP/Megaco
SIGTRAN
SIP/MGCP/
Megaco
TG AG
TDM RTP/RTCP Access RTP Access
PSTN
Proxy RTCP
AGS-F MG-F network
MG-F
RTP
RTCP
IP
Phone
Trong ví duï naøy, vì söû duïng giao thöùc SIP ñeå khôûi taïo keát noái neân
MGC seõ coù theâm chöùc naêng SPS-F (SIP Proxy Server - Function). SPS-F
hoã trôï cho R-F trong quaù trình ñònh tuyeán.
Ta thaáy trong maïng naøy khoâng chæ hoã trôï caùc maïng cung caáp dòch vuï
truyeàn thoáng maø coøn coù caùc maïng cung caáp dòch vuï môùi (H.323, SIP, IP
Phone, …).
- 70 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 71 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
naøy, caùc MGC trung gian luoân phaûn hoài laïi MGC ñaõ gôûi yeâu caàu
ñeán noù. Caùc coâng vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän bôûi CA-F.
(7) Callee-MGC gôûi yeâu caàu taïo keát noái vôùi MG noái vôùi toång ñaøi noäi
haït cuûa thueâ bao bò goïi (callee-MG).
(8) Ñoàng thôøi callee-MGC gôûi thoâng tin ñeán callee-SG, thoâng qua
maïng SS7 seõ laøm rung chuoâng thueâ bao bò goïi.
(9) Khi callee-SG nhaän ñöôïc baûn tin baùo traïng thaùi cuûa thueâ bao bò goïi
(giaû söû laø roãi) thì noù seõ gôûi ngöôïc thoâng tin naøy trôû veà callee-MGC.
(10) Vaø callee-MGC seõ phaûn hoài veà caller-MGC ñeå baùo mình ñang lieân
laïc vôùi ngöôøi ñöôïc goïi.
(12) Callee-MGC gôûi thoâng tin ñeå cung caáp tín hieäu ring back tone cho
caller-MGC, qua caller-SG ñeán ngöôøi goïi.
(13) Khi thueâ bao bò goïi nhaác maùy thì quaù trình thoâng baùo töông töï caùc
böôùc treân xaûy ra: qua nuùt baùo hieäu soá 7, thoâng tin nhaác maùy qua
callee-SG ñeán callee-MGC, roài ñeán caller-MGC, qua caller-SG roài
ñeán thueâ bao thöïc hieän cuoäc goïi.
(14) Keát noái giöõa thueâ bao goïi ñi vaø thueâ bao bò goïi ñöôïc hình thaønh
thoâng qua caller-MG vaø callee-MG.
(15) Khi chaám döùt cuoäc goïi thì quaù trình seõ dieãn ra töông töï nhö luùc thieát
laäp.
- 72 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 73 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
maïng vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi caùc giao dieän thaân thieän vôùi ngöôøi
duøng GUI.
- Söû duïng baêng thoâng moät caùch hieäu quaû:
Vôùi moâ hình truyeàn thoáng, heä thoáng chuyeån maïch seõ thieát laäp
moät keânh daønh rieâng cho ngöôøi goïi vaø ngöôøi ñöôïc goïi trong cuoäc goïi
thoâng thöôøng. Vaø keânh naøy seõ khoâng ñöôïc söû duïng cho muïc ñích
naøo khaùc trong suoát quaù trình keát noái. Tuy TDM cho pheùp truyeàn
nhieàu keânh treân moät trung keá nhöng keânh daønh rieâng vaãn söû duïng
taøi nguyeân maïng nhieàu hôn möùc yeâu caàu thöïc teá vì toàn taïi nhöõng
khoaûng laëng trong quaù trình ñaøm thoaïi.
Khi ñöa maïng theá heä môùi vaøo söû duïng, do maïng IP ñöôïc söû
duïng neân ñaõ taän duïng ñöôïc öu ñieåm söû duïng baêng thoâng hieäu quaû.
- Quaûn lyù maïng hieäu quaû:
Ñoù laø do Softswitch cho pheùp giaùm saùt vaø ñieàu chænh hoaït ñoäng
maïng theo thôøi gian thöïc ñoàng thôøi coù theå naâng caáp hay thay ñoåi caáu
hình maïng töø xa. Ñieàu naøy giuùp cho caùc nhaø ñieàu haønh quaûn lyù
maïng hieäu quaû hôn.
- Caûi thieän dòch vuï:
Vôùi khaû naêng cung caáp dòch vuï moät caùch deã daøng ñaõ giuùp cho
Softswitch nhanh choùng ñöôïc chaáp nhaän. Baèng caùch laép ñaët theâm
moät maùy chuû öùng duïng rieâng môùi (coøn goïi laø naâng caáp phaàn meàm
chuyeån maïch Softswitch) hay trieån khai theâm moät module cuûa nhaø
cung caáp thöù 3, caùc nhaø khai thaùc coù theå cung caáp caùc dòch vuï môùi
nhanh choùng hôn vaø giaù thaáp hôn so vôùi chuyeån maïch truyeàn thoáng.
Ngoaøi ra chuyeån maïch meàm coøn hoã trôï nhieàu tính naêng giuùp
nhaø khai thaùc phaân bieät dòch vuï cho töøng khaùch haøng rieâng leû.
- Tieát kieäm khoâng gian ñaët thieát bò:
Softswitch cho pheùp caùc öùng duïng ñöôïc thi haønh taïi baát cöù khu
vöïc naøo treân maïng. Maïng coù theå ñöôïc saép xeáp sao cho caùc maùy chuû
ñöôïc boá trí gaàn nhöõng nôi maø noù thaät söï laø taøi nguyeân quan troïng.
Caùc öùng duïng vaø taøi nguyeân coù nhieäm vuï cung caáp caùc dòch vuï vaø
tính naêng môùi khoâng nhaát thieát phaûi ñaët taïi cuøng moät nôi treân maïng.
- 74 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Hôn theá nöõa caùc thaønh phaàn cuûa maïng NGN, ñaëc bieät laø caùc
MGC söû duïng chuyeån maïch meàm Softswitch coù kích thöôùc nhoû vaø
coù tính phaân taùn neân khoâng gian ñaët thieát bò cuõng goïn hôn.
- Cung caáp moâi tröôøng taïo laäp dòch vuï meàm deûo:
Do dòch vuï ñöôïc taïo ra nhôø phaàn meàm neân moâi tröôøng taïo laäp
dòch vuï môùi raát linh hoaït.
- An toaøn voán ñaàu tö:
Do maïng NGN hoaït ñoäng treân neàn haï taàng cô sôû coù saün neân caùc
nhaø khai thaùc vaãn tieáp tuïc söû duïng maïng truyeàn thoáng ñoàng thôøi
trieån khai nhöõng dòch vuï môùi. Ñieàu naøy giuùp nhaø khai thaùc vöøa thu
hoài voán ñaàu tö vaøo maïng cuõ vöøa thu lôïi nhuaän töø dòch vuï do maïng
môùi cung caáp.
2. ÖÙng duïng
Chuyeån maïch meàm Softswitch hieän nay, khi vaãn taän duïng maïng
PSTN, ñöôïc söû duïng trong maïng coâng coäng ñeå thay theá cho toång ñaøi caáp
4 (tandem switch) vaø trong maïng rieâng. Vaø phaàn meàm ñieàu khieån chuyeån
maïch luùc naøy chæ coù nhieäm vuï ñôn giaûn laø thieát laäp vaø keát thuùc cuoäc goïi.
Trong töông lai khi tieán leân maïng NGN hoaøn toaøn thì caùc MGC söû
duïng Softswitch seõ thay theá caû caùc toång ñaøi noäi haït (lôùp 5). Khi ñoù
chuyeån maïch meàm Softswitch khoâng chæ thieát laäp vaø xoùa cuoäc goïi maø seõ
thöïc hieän caû caùc chöùc naêng phöùc taïp khaùc cuûa moät toång ñaøi lôùp 5.
- 75 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Baùo hieäu cuoäc goïi Signaling Gateway Media Gateway Truyeàn thoâng tin
TCAP
I
H.323 S S
U C
MTP3 P C
H.450 H.235 P H.248 R
SIP MGCP
MEGACO T
RTCP RTP
H.225 S
H.225.0 H.245 M2UA M3UA SUA P
RAS
IP
Caùc thaønh phaàn trong MGC coù theå söû duïng nhieàu giao thöùc cho caùc hoaït
ñoäng cuûa mình. Trong khuoân khoå phaàn caùc giao thöùc chuyeån maïch meàm cuûa
baøi giaûng naøy chæ ñeà caäp ñeáân caùc giao thöùc sau: SIP (Session Initiation
Protocol), MGCP (Media Gateway Control Protocol), vaø SIGTRAN
(Signaling Transport) vaø RTP (Real Time Transport Protocol). Lyù do laø
- 76 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
nhöõng giao thöùc trình baøy ôû ñaây laø nhöõng giao thöùc ñôn giaûn, SV seõ coù caùi
nhìn toång quaùt veà hoaït ñoäng cuûa phaàn meàm chuyeån maïch. Nhöõng giao thöùc
khaùc seõ ñöôïc trình baøy ôû phaàn sau cuûa baøi giaûng.
1. SIP (Session Initiation Protocol)
1.1 Toång quan veà SIP:
SIP, ñöôïc xaây döïng bôûi IETF, laø moät giao thöùc baùo hieäu ñieàu
khieån thuoäc lôùp öùng duïng duøng ñeå thieát laäp, ñieàu chænh vaø keát thuùc
phieân laøm vieäc cuûa moät hay nhieàu ngöôøi tham gia.
SIP laø moät giao thöùc ñôn giaûn, döïa treân vaên baûn (text-based)
ñöôïc söû duïng ñeå hoã trôï trong vieäc cung caáp caùc dòch vuï thoaïi taêng
cöôøng qua maïng Internet.
1.2 Caùc chöùc naêng cuûa SIP:
SIP coù caùc chöùc naêng chính sau:
• Xaùc ñònh vò trí cuûa ngöôøi söû duïng (user location):
Hay coøn goïi laø chöùc naêng dòch teân (name translation) vaø
xaùc ñònh ngöôøi ñöôïc goïi. Duøng ñeå ñaûm baûo cuoäc goïi ñeán ñöôïc
ngöôøi nhaän duø hoï ôû ñaâu.
• Xaùc ñònh khaû naêng cuûa ngöôøi söû duïng:
Coøn goïi laø chöùc naêng thöông löôïng ñaëc tính cuoäc goïi
(feature negotiation). Duøng ñeå xaùc ñònh loaïi thoâng tin vaø caùc
loaïi thoâng soá lieân quan ñeán thoâng tin seõ ñöôïc söû duïng.
• Xaùc ñònh söï saün saøng cuûa ngöôøi söû duïng:
Duøng ñeå xaùc ñònh ngöôøi ñöôïc goïi coù muoán tham gia vaøo
keát noái hay khoâng.
• Thieát laäp cuoäc goïi:
Chöùc naêng naøy thöïc hieän vieäc rung chuoâng, thieát laäp caùc
thoâng soá cuoäc goïi cuûa caùc beân tham gia keát noái.
• Xöû lyù cuoäc goïi:
Bao goàm chuyeån vaø keát thuùc cuoäc goïi, quaûn lyù nhöõng
ngöôøi tham gia cuoäc goïi, thay ñoåi ñaëc tính cuoäc goïi.
- 77 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 78 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 79 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
• 5xx:
Coù loãi ôû server. Ñieàu naøy coù nghóa laø server bò quaù taûi ñeå
thi haønh hay ñöa ra yeâu caàu.
• 6xx:
Loãi toaøn cuïc. Ñieàu naøy coù nghóa laø yeâu caàu khoâng theå thi
haønh ôû baát cöù server naøo.
1.6 Cuoäc goïi SIP tieâu bieåu:
Caùc hình sau seõ minh hoïa caùc cuoäc goïi tieâu bieåu (chæ phaàn
khôûi taïo cuoäc goïi) söû duïng giao thöùc SIP.
SITE 1 SITE 2
Endpoint 1 Proxy Endpoint 2
Location
server
Invite: admin@sip.ptithcm.vn
Lookup: admin@sip.ptithcm.vn
Internal name:
admin@mag.ptithcm.vn
Invite: admin@mag.ptithcm.vn
Ring!
Trying: 100
Trying: 100
OK: 200
OK: 200
ACK
ACK
Hình 3.9: Minh hoïa 1 veà cuoäc goïi söû duïng giao thöùc SIP
- 80 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Location 3
302: try master@ins.ptithn.vn
Invite: master@ins.ptithn.vn
Ring!
Trying: 100
OK: 200
ACK
Ñaøm thoaïi
Bye
OK: 200
Hình 3.10: Minh hoïa 2 veà cuoäc goïi söû duïng giao thöùc SIP
- 81 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 82 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
X: RequestIdentifier
R: RequestEvents
D: DigitMap
O: ObservedEvent
C: CallID
L: LocalConnectionOptions (p: packetize period (ms), a:
compression algorithm)
M: Mode
I: ConnectionIdentifier
Moãi leänh ñeàu coù moät ñaùp öùng. Vaø ñònh daïng cuûa ñaùp öùng cuõng
töông töï nhö leänh nhöng caùc thoâng soá laø tuøy choïn, coù theå coù hoaëc
khoâng. Ñònh daïng header cuûa ñaùp öùng nhö sau:
- 83 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
• NTFY (Notify): truyeàn töø MG ñeán MGC nhaèm thoâng baùo cho
MGC khi coù moät söï kieän xaûy ra.
• AUCX (Audit Connection): ñaây laø leänh MGC gôûi ñeán MG ñeå
laáy caùc thoâng soá lieân quan ñeán keát noái.
• AUEP (Audit Endpoint): MGC gôûi leänh naøy ñeán MG ñeå xaùc
ñònh traïng thaùi cuûa ñieåm cuoái.
• RSIP (Restart in Progress): ñaây laø yeâu caàu cuûa MG gôûi ñeán
MGC ñeå baùo hieäu cho MGC bieát ñieåm cuoái ñaõ khoâng hoaït
ñoäng (out of service).
3. SIGTRAN (signaling Transport Protocol)
3.1 Toång quan veà SIGTRAN
Nhieäm vuï chính cuûa giao thöùc SIGTRAN laø duøng ñeå truyeàn
thoâng tin baùo hieäu cuûa maïng PSTN qua maïng IP. Ñaây laø moät giao
thöùc truyeàn taûi môùi (transport protocol) ñöôïc xaây döïng ñeå thay theá
TCP (Transmission Control Protocol) trong vieäc truyeàn tín hieäu SS7.
Lyù do vieäc ra ñôøi cuûa SIGTRAN laø do moät soá haïn cheá sau cuûa TCP:
- Caùc cô cheá truyeàn ñaûm baûo söï tin caäy:
TCP laø giao thöùc cung caáp vieäc truyeàn döõ lieäu tin
caäy. Vieäc naøy ñöôïc thöïc hieän thoâng qua cô cheá xaùc nhaän
(acknowledgments mechanism) vaø cô cheá tuaàn töï
(sequencing mechanism). Moät soá öùng duïng caàn söï truyeàn
tin caäy nhöng khoâng caàn söï hoã trôï cuûa 2 cô cheá treân neân
vieäc söû duïng TCP trong nhöõng tröôøng hôïp naøy seõ gaây ra
treã.
- Yeâu caàu thôøi gian thöïc:
Vôùi vieäc gaây ra treã khoâng caàn thieát do söû duïng caùc
cô cheá treân ñaõ laøm cho TCP khoâng thích hôïp vôùi caùc öùng
duïng thôøi gian thöïc.
- Cô cheá socket cuûa TCP:
Cô cheá naøy laøm phöùc taïp vieäc cung caáp khaû naêng
truyeàn tin caäy cuûa multi-homed host.
- Vaán ñeà an toaøn:
- 84 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
TCP deã bò söï coá vôùi caùc taán coâng töø choái dòch vuï
(denial-of-service attack).
3.2 Moâ hình chöùc naêng
Moâ hình chöùc naêng cuûa SIGTRAN bao goàm 3 thaønh phaàn ñöôïc
theå hieän trong hình sau:
Adaptation Protocol
(xPA, xUA)
Common Signaling
Transport (SCTP)
Standard Internet
Protocol (IP)
SIGTRAN
Theo thuaät ngöõ cuûa Softswitch, moâ hình naøy theå hieän chöùc naêng
chính cuûa SIGTRAN laø truyeàn baûn tin baùo hieäu soá 7 giöõa Signaling
Gateway vaø Media Gateway Controller qua maïng IP.
Löu yù: coù nhieàu giao thöùc thích öùng (Adaptation protocol) ñöôïc
ñònh nghóa nhöng taïi 1 thôøi ñieåm chæ coù duy nhaát 1 giao thöùc ñöôïc söû
duïng.
3.3 SCTP (Stream Control Transport Protocol)
SCTP laø giao thöùc höôùng keát noái ôû cuøng caáp vôùi TCP coù chöùc
naêng cung caáp vieäc truyeàn caùc baûn tin moät caùch tin caäy giöõa caùc
ngöôøi söû duïng SCTP ngang caáp.
Chöùc naêng cuûa SCTP ñöôïc theå hieän ôû hình sau:
- 85 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Upper layers
Sequenced delivery
within streams
User data
fragmentation
Association Acknowledgement
startup & & congestion SCTP
teardown avoidance
Chunk bundling
Packet validation
Path management
IP
Trong ñoù:
• Association startup & teardown:
Association trong thuaät ngöõ SCTP ñöôïc hieåu laø moät keát
noái ñöôïc thieát laäp giöõa 2 ñieåm cuoái tröôùc khi thöïc hieän vieäc
truyeàn döõ lieäu ngöôøi duøng (do SCTP laø giao thöùc höôùng keát
noái). Moãi ñieåm cuoái SCTP ñöôïc xaùc ñònh bôûi 1 ñòa chæ IP vaø soá
thöù töï coång.
Chöùc naêng naøy ñöôïc kích hoaït ñeå taïo ra moät keát noái khi
coù yeâu caàu töø ngöôøi söû duïng SCTP.
• Sequenced delivery within streams:
Ñöôïc söû duïng ñeå xaùc ñònh taïi thôøi ñieåm khôûi taïo toång soá
doøng vaø soá thöù töï doøng döõ lieäu (data stream) cuûa ngöôøi duøng
treân moät keát noái. Moãi doøng laø moät keânh logic moät chieàu.
- 86 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
32 bits
Header chung
Chunk # 1
...
...
Chunk # n
- 87 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
32 bits
Hình 3.14: Ñònh daïng cuûa header chung cuûa goùi SCTP
Vôùi:
• Source/Destination port number: 16 bits naøy duøng ñeå xaùc ñònh
coång cuûa ngöôøi goùi vaø ngöôøi nhaän SCTP.
• Verification tag: beân nhaän goùi naøy seõ duøng tröôøng naøy ñeå kieåm
tra söï hôïp leä cuûa ngöôøi goùi.
• Checksum: 32 bits naøy duøng ñeå chöùa keát quaû checksum cuûa goùi
SCTP.
3.4 M2PA (Message Transfer Part 2 Peer-to-Peer Adaptation)
M2PA hoã trôï vieäc truyeàn baûn tin baùo hieäu soá 7 lôùp MTP3 qua
maïng IP. Signaling Gateway söû duïng giao thöùc thích öùng naøy ñoùng
vai troø nhö moät nuùt trong maïng SS7. M2PA coù chöùc naêng töông töï
nhö MTP2.
3.5 M2UA (MTP2 User Adaptation)
M2UA cuõng ñöôïc söû duïng ñeå truyeàn baûn tin lôùp MTP3 nhöng
Signaling Gateway söû duïng noù khoâng phaûi laø moät nuùt maïng SS7.
3.6 M3UA (MTP3 User Adaptation)
M3UA duøng ñeå truyeàn baûn tin cuûa ngöôøi duøng lôùp MTP3 (nhö
baûn tin ISUP, SCCP). Lôùp naøy cung caáp cho ISUP vaø SCCP caùc dòch
vuï cuûa MTP3 taïi Signaling Gateway ôû xa.
3.7 SUA (SCCP User Adaptation)
SUA ñònh nghóa giao thöùc truyeàn baûn tin baùo hieäu cuûa ngöôøi
duøng lôùp SCCP (TCAP, RANAP). SUA cung caáp cho TCAP caùc dòch
vuï cuûa lôùp SCCP taøi Signaling Gateway ôû xa.
Ñeå hieåu roõ hôn caùc giao thöùc thích nghi treân, xin xem theâm phaàn so saùnh M2PA vôùi
M2UA, M3UA vôùi SUA trong phaàn phuï luïc.
- 88 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
32 bits
0 1 3 8 16 31
V P X CC M PT Sequence number
Timestamp
- 89 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Trong ñoù:
- V (version): cho bieát phieân baûn RTP naøo ñang ñöôïc söû duïng.
- P (padding): bit naøy cho bieát trong goùi RTP coù söû duïng cheøn bit
0 hay khoâng. Ta söû duïng cheøn bit naøy sau phaàn payload khi
thoâng tin coù trong phaàn taûi khoâng laáp ñaày phaàn RTP payload
cho tröôùc.
- X (extension): cho bieát header coù ñöôïc môû roäng ra theâm hay
khoâng. Vì trong moät soá öùng duïng, phaàn header môû roäng ñöôïc
theâm vaøo giöõa phaàn header coá ñònh vaø phaàn taûi (payload).
- CC (count of contributing sources): cho bieát soá löôïng doøng döõ
lieäu ñöôïc gheùp chung vaøo 1 goùi. Thoâng thöôøng vieäc gheùp caùc
doøng thoâng tin ñöôïc thöïc hieän khi coù nhieàu user tham gia vaøo
moät phieân laøm vieäc (ví duï nhö hoäi nghò truyeàn hình – video
conference) vaø CC duøng ñeå xaùc ñònh soá ngöôøi tham gia hoäi
nghò.
- M (marker): ñöôïc söû duïng khi coù öùng duïng yeâu caàu ñaùnh daáu
taïi 1 ñieåm naøo ñoù trong doøng döõ lieäu.
- PT (payload type): cho bieát kieåu döõ lieäu ñöôïc truyeàn ñi.
- Sequence number: cho bieát soá thöù töï ñöôïc truyeàn ñi cuûa goùi. Soá
thöù töï cuûa goùi ñaàu tieân ñöôïc truyeàn ñi trong moät phieân hoaït
ñoäng laø moät soá ngaãu nhieân baát kyø. Nhôø vaøo soá thöù naøy maø ta seõ
xaùc ñònh ñöôïc goùi naøo bò maát vaø caùc goùi coù ñeán ñuùng thöù töï hay
khoâng.
- Timestamp: cho bieát thôøi gian maø octet ñaàu tieân ñöôïc laáy maãu.
Beân nhaän seõ duøng thoâng soá naøy ñeå xaùc ñònh mình coù theå thöïc
hieän ñöôïc yeâu caàu phaùt thoâng tin ñaõ ñöôïc gôûi coù ñaûm baûo thôøi
gian thöïc hay khoâng. Neáu khoâng thì noù seõ phaùt laïi thoâng tin
(playback).
- Synchronising Source (SSRC) Identifier: laø soá nhaän daïng cuûa
nôi goác phaùt döõ lieäu.
- Contributing Source (CCRC) Identifier: laø soá nhaän daïng cuûa
caùc nôi phaùt döõ lieäu cuøng tham gia vaøo phieân laøm vieäc vôùi
SSRC.
- 90 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 91 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
teá)
Khaû naêng söû duïng ña phöông Deã daøng, nhieàu loaïi Raát haïn cheá
tieän
Hoäi nghò truyeàn hình Cho chaát löôïng toát hôn Coù hoã trôï
Caùc loaïi döõ lieäu hoã trôï Thoaïi, döõ lieäu, video, Thöôøng chuû yeáu laø
fax thoaïi
Ñoä daøi cuoäc goïi (thöôøng do Khoâng giôùi haïn Thöôøng ngaén
chuû quan ngöôøi goïi)
Chaát löôïng dòch vuï cung caáp Toát Toát
Phaàn cöùng Nhoû goïn Lôùn, chieám khoâng
gian
Baûng 3.1: So saùnh caùc ñaëc tính cuûa chuyeån maïch keânh vôùi chuyeån maïch meàm
Dòch vuï
SCP
Heä thoáng
Softswitch Maïng SS7
tính cöôùc
MGCP MGCP
T T
Maïng loõi
D MG MG D
goùi
M M
Coøn caáu truùc cuûa chuyeån maïch keânh thì ñöôïc moâ taû trong hình sau:
- 92 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Dòch vuï
T Boä trao T
D ñoåi khe D
M thôøi gian M
Card Card
ñöôøng daây trung keá
Nhaän xeùt: caû 2 daïng chuyeån maïch ñeàu söû duïng phöông phaùp gheùp
keânh tröôùc khi thöïc söï chuyeån maïch.
Nhö treân hình veõ ta cuõng thaáy roõ trong chuyeån maïch meàm caùc thaønh
phaàn cô baûn cuûa heä thoáng chuyeån maïch laø caùc module rieâng bieät nhau,
phaàn meàm xöû lyù ñieàu khieån cuoäc goïi khoâng phuï thuoäc vaøo phaàn cöùng
chuyeån maïch vaät lyù cuõng nhö moâi tröôøng loõi truyeàn thoâng tin. Coøn ñoái vôùi
maïng truyeàn thoáng thì taát caû caùc thaønh phaàn ñeàu tích hôïp trong 1 phaàn
cöùng.
- 93 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
(5) Toång ñaøi bò goïi (callee switch, goïi laø CEX): nhaän bieát baûn tin
rung chuoâng, quan saùt tình traïng cuûa thueâ bao (baän hay roãi) vaø
caáp tín hieäu chuoâng neáu CE roãi. Ñoàng thôøi cuõng thoâng baùo
cho CRX traïng thaùi cuûa CE.
(6) Thueâ bao bò goïi (callee-CE): nhaác maùy.
(7) CRX vaø CEX: baét ñaàu tính cöôùc vaø truyeàn thoâng tin thoaïi qua
keânh 64kbps.
(8) CR vaø CE: ñaøm thoaïi.
(9) CR hoaëc CE ñaùp maùy: cuoäc goïi keát thuùc.
(10) CRX vaø CEX: ngöøng tính cöôùc, baûn tin cuoäc goïi keát thuùc ñöôïc
trao ñoåi.
Ñeå tieän so saùnh ôû ñaây, cuoäc goïi trong maïng chuyeån maïch keânh söû
duïng baùo hieäu soá 7. Ñoái vôùi chuyeån maïch meàm, cuoäc goïi ñöôïc thöïc hieän
giöõa 2 thueâ bao ñieän thoaïi (vaãn söû duïng baùo hieäu soá 7) trong maïng PSTN
vôùi nhau thoâng qua maïng loõi cuûa maïng theá heä sau NGN.
Caû 2 caùch thöïc hieän cuoäc goïi, baèng chuyeån maïch meàm hay chuyeån
maïch keânh, ñeàu phaûi thieát laäp keát noái tröôùc khi thöïc hieän ñaøm thoaïi.
Trong chuyeån maïch keânh, keânh baùo hieäu vaø keânh thoaïi laø 2 keânh
khaùc nhau nhöng cuøng truyeàn ñeán 1 ñieåm xöû lyù treân cuøng ñöôøng daây, hay
noùi caùch khaùc laø treân cuøng keát noái vaät lyù. (Keânh baùo hieäu ñöôïc thieát laäp
tröôùc, sau ñoù keânh thoaïi môùi ñöôïc thieát laäp ).
Trong khi ñoù ñoái vôùi chuyeån maïch meàm thì 2 keânh naøy khoâng chæ laø
2 keânh rieâng bieät maø chuùng coøn ñöôïc truyeàn treân 2 keát noái khaùc nhau. Vaø
thoâng tin baùo hieäu ñöôïc truyeàn qua SG, thoâng tin thoaïi ñöôïc truyeàn qua
MG.
Caùc hình sau seõ trình baøy quaù trình thöïc hieän moät cuoäc goïi:
- 94 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
Local SW Local SW
SS7
Nhaác maùy,
IAM
nhaán soá
Rung
ACM chuoâng
Ringback
tone
ANC Nhaác maùy
Gaùc maùy
CBK
RLG
Hình 3.19: Quaù trình thöïc hieän moät cuoäc goïi khi söû duïng chuyeån maïch keânh
Löu yù: ñeà nghò tham khaûo laïi maïng baùo hieäu soá 7 ñeå hieåu roõ caùc baûn
tin ñöôïc söû duïng trong quaù trình thöïc hieän cuoäc goïi.
ÔÛ ñaây chæ trình baøy quaù trình thieát laäp ban ñaàu, caùc baïn sinh vieân töï
hoaøn thieän caùc sô ñoà phaàn keát thuùc cuoäc goïi.
- 95 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
IP network
Local SW Local SW
Caller Callee
SG MG MGC MGC MG SG
Telephone STP STP Telephone
OK Invite
CRCX
OK
IAM IAM
Chuoâng
ACM rung
ACM
183
ACM ACM
Ringback ANM Nhaác maùy
tone ANM
200 traû lôøi
MDCX
OK
ACK
ANM ANM
SS7
SIGTRAN
SIP
MGCP
Hình 3.19: Quaù trình thöïc hieän moät cuoäc goïi khi söû duïng chuyeån maïch meàm
- 96 -
BAØI GIAÛNG NGN Chöông 3: Chuyeån maïch meàm
- 97 -