Thuốc "lắc" - Ecstasy : loại ma túy ñộc hại nhất

Những người sử dụng thuốc lắc thường nghĩ loại ma túy này có khả năng tăng
cường hoạt ñộng tình dục. Thực ra, về lâu dài, nó làm cho khả năng tình dục của
con người tàn lụi dần ñi.

TS Lê Trường Giang, Phó giám ñốc Sở Y tế TP HCM, cho biết, thuốc lắc là thế hệ
thứ ba của á phiện, sau heroin. Dù là "hậu duệ" nhưng sự tàn phá tinh thần và sức
khỏe của nó ñối với người sử dụng ghê gớm hơn hai ñàn anh rất nhiều.

Thuốc lắc là tên gọi của dân nghiện dành cho chất ma túy tổng hợp Ecstasy-xtc-
mdma dẫn xuất từ Amphetamine. Trong y học, có giai ñoạn Amphetamine ñược sử
dụng ñiều trị bệnh hen, viêm xoang, trầm cảm. Nhưng khi ñược dẫn xuất thành
Ecstasy, nó bị pháp luật Việt Nam và các nước trên thế giới xếp vào loại ma túy
ñộc hại nhất và nghiêm cấm sử dụng. Nhưng loại ma túy này vẫn lưu thông trên thị
trường một cách bất hợp pháp dưới dạng viên, với các tên gọi Yinyang, Adam,
Eva, Love, VW, Ice, Mọi da ñỏ, Mè ñen, Tên lửa, Thiên thần…

Sau khi uống, hít Ecstasy trong vòng 10 ñến 20 phút thì thuốc tác ñộng trực tiếp
vào não bộ, gây kích thích thần kinh trung ương, tạo ảo giác ở người sử dụng trong
nhiều giờ liền. Ảo giác ñó làm cho người uống thuốc lắc có trạng thái sung mãn, tự
tin, nhiệt ñộ cơ thể tăng tạo cảm giác nóng bỏng, thích thực hiện những hành vi có
cảm xúc mạnh, ñặc biệt khi ñi kèm với âm thanh có cường ñộ lớn. Khi thuốc ñã
ngấm, con người bị kích ñộng cuồng nhiệt và có những hành vi kỳ lạ như lắc lư
quay cuồng, la hét, ñập phá ñồ ñạc, cởi bỏ quần áo và quan hệ tình dục tập thể…
Càng nguy hiểm hơn là khi ñang ở trạng thái hưng phấn, người sử dụng thuốc lắc
rất thích cảm giác bay bổng bằng cách lái xe với tốc ñộ cao. ðặc biệt, khi say
thuốc lắc, người ta thích hoạt ñộng liên tục cùng tập thể nên dân chơi lắc thường
kết thành hội ñể chơi chung với nhau.

Tác hại của Ecstasy ñối với tinh thần, sức khỏe và tâm lý xuất hiện rất nhanh. ðối
với người ñã dùng ba ngày liên tục, ñến ngày thứ tư nếu không có thuốc là ñã bắt
ñầu có những triệu chứng: Suy sụp, chán chường, lo lắng, trầm cảm hoang tưởng,
mất trí nhớ, mất phương hướng; lâu dần sẽ dẫn ñến tâm thần. Về thể chất, do cơ
thể bị kích ñộng mạnh, tiêu phí năng lượng và mất nhiều nước, thân nhiệt tăng,
mất ngủ triền miên, biếng ăn... nên dẫn ñến suy kiệt; trạng thái hưng phấn tạo ra
từng cơn ảo giác, gây rối loạn nhịp tim dễ dẫn ñến trụy tim mạch và ñột tử. Khả
năng lây nhiễm HIV - SIDA cao vì quan hệ tình dục bừa bãi, không an toàn. Về
tâm lý, thuốc lắc kích thích hệ thần kinh trung ương nên thường xuyên tạo trạng
thái kích ñộng và căng thẳng; lâu dần người sử dụng thuốc lắc mất khả năng tình
dục, nữ thì dễ bị sẩy thai. Rất ít người dùng thuốc lắc biết ñiều này vì ở giai ñoạn
ñầu, nó có vẻ ñẩy mạnh hoạt ñộng tình dục.

Ông Nguyễn Thành Công, Trưởng phòng tuyên truyền Chi cục phòng chống tệ
nạn xã hội TP HCM, cho biết: "Khảo sát cho thấy gần 100% ñối tượng nghiện
Ecstasy ñều ñã quan hệ tình dục từ rất sớm. Họ cảm thấy rất thích thú với việc
quan hệ tình dục sau khi sử dụng Ecstasy. Người sử dụng thuốc lắc còn lôi kéo bạn
tình cùng sử dụng ñể tìm sự ñồng cảm trong quan hệ tình dục, ñiều này gây nên sự
ngộ nhận Ecstasy là loại thuốc hấp dẫn".

Trong những ñợt bắt các tụ ñiểm chơi lắc vừa qua ở TP HCM, có những tay chơi
ñã ngất tại chỗ vì uống thuốc lắc

Giải thích ñiều này, ông Giang cho biết, với cơ thể một người bình thường thì việc
tiếp nhận 5 mg Ecstasy ñã là nguy hiểm. Thế nhưng có những thanh niên mới lần
ñầu chơi thuốc ñã uống nguyên viên với liều lượng cao hơn mấy chục lần nên bị
ngộ ñộc. Hiện nhiều thanh thiếu niên tìm ñến loại ma túy gây nghiện này do ñua
ñòi; một số người có hiểu biết lại "ñánh bạn" với nó vì tưởng thuốc lắc là loại
thuốc tạo hưng phấn cho tinh thần. Họ tin rằng mình sẽ làm chủ ñược bản thân và
thời gian sử dụng thuốc. Nhưng sự thật thì hoàn toàn ngược lại, người sử dụng sẽ
lệ thuộc vào thuốc và cuối cùng sẽ tìm ñến heroin.

Ông Công cho rằng, hiện nay do giá thành còn khá ñắt nên thuốc lắc vẫn chưa phát
triển rầm rộ. Thế nhưng tình hình sử dụng thuốc lắc trong thanh thiếu niên hiện
nay ñã ở mức báo ñộng. Thống kê của Chi cục phòng chống tệ nạn xã hội TP
HCM cho thấy, chỉ trong quý 2 của năm 2005, các ngành chức năng ñã triệt phá
hàng chục ñộng lắc và tổ chức chữa trị cho hàng trăm em nghiện thuốc lắc. ðiều
ñáng lo ngại là tuổi ñời các em còn rất trẻ, hầu hết ở ñộ tuổi 17-22, cá biệt có em
chỉ 15 tuổi.

Các chuyên gia tiên ñoán giá thuốc lắc sẽ giảm rất nhanh vào thời gian tới. Vì ñây
là một loại hóa chất tổng hợp nên dễ sản xuất, dễ vận chuyển và phân phối.

Một số biện pháp ñiều trị cho người thân bị nghiện thuốc:

- Cần giữ một tâm lý bình tĩnh khi có người thân, bạn bè sử dụng thuốc lắc. Nên áp
dụng biện pháp tâm lý trị liệu, tạo cơ hội gần gũi với người nghiện, tránh truy xét;
giúp người nghiện cùng tham gia giải quyết những vấn ñề khó khăn của họ, tìm
hiểu những nhu cầu cần hỗ trợ của họ.

- ðộng viên những thái ñộ tích cực của người nghiện, nhất là trong việc hợp tác
chữa trị; tạo ñiều kiện ñể người nghiện tự chứng minh sự ñúng ñắn của mình như
lên kế hoạch học tập, làm việc; hạn chế thấp nhất việc vắng nhà buổi tối; giúp
người nghiện tự giác kiểm tra nước tiểu ñể giám sát.

- Cần thiết có những biện pháp kiên quyết nhất ñịnh, ví dụ: bảo ñảm thực hiện giờ
giấc ñi lại một cách minh bạch ( Việc gì? Với ai? Ở ñâu? Bao lâu? Kết quả ra
sao?... )

- Tùy thuộc vào mức ñộ nghiện, thời gian nghiện mà tìm giải pháp chữa trị phù
hợp, nên ñưa người nghiện ñến các nhà tư vấn tâm lý, cơ sở tư vấn cai nghiện
trước khi quyết ñịnh hướng cai nghiện.

Lưu ý : ñặc tính tâm lý người nghiện thuốc lắc là khủng hoảng ñi liền với sự suy
sụp và hoang tưởng nên người nghiện dễ có những hành ñộng liều lĩnh, bế tắc, và
việc sử dụng thuốc lắc chính là sự chạy trốn nỗi khủng hoảng, suy sụp. Ảo giác do
thuốc lắc tạo nên giúp người nghiện có ñược sự tự tin mà họ mong muốn. Trong
cơn vật vã thuốc lắc, người nghiện rất thụ ñộng nhưng lại rất cần ñược sự cảm
thông, trao ñổi, chia sẻ của người thân, bạn bè và cộng ñồng. Tuy nhiên người
nghiện cũng thường hay tranh thủ tình cảm những người giúp ñỡ mình ñể trấn an,
thực hiện hành vi tái nghiện, hoặc ñôi lúc ñặt yêu sách. Do vậy, người thân cần có
thái ñộ kiên quyết nhất ñịnh ñồng thời với sự kiên nhẫn ñể giúp họ vượt qua khó
khăn này.

Những dấu hiệu nghi ngờ có sử dụng thuốc lắc:

- Ngủ ngày, giấc ngủ chập chờn, uống nhiều nước, thường chuẩn bị nước uống
trong cốp xe, trong phòng ngủ, biếng ăn, sức khỏe suy kiệt, mệt mỏi xanh xao, mắt
ñờ ñẫn, thiếu tập trung, trí nhớ kém, hay quên, thường ñau bụng, táo bón tiểu gắt,
lười vận ñộng.

- Quan hệ với nhóm bạn bè phức tạp, vắng nhà qua ñêm thường xuyên với lý do
không rõ ràng, nhu cầu sử dụng tiền tăng cao, phản ñối rất mạnh trước sự kiểm tra
của người lớn, thường giữ “túi nước nhỏ” trong người ñể ñối phó khi bị kiểm tra
nước tiểu.

- Tính tình có sự thay ñổi lớn, hay cáu gắt, thiếu sự tinh tế, thiếu kiên nhẫn, hay
cập rập…

Mỹ Lan

Ma tuý
Ma túy là tên gọi chung chỉ những chất gây nghiện, chất hướng thần có nguồn gốc
tự nhiên hay nhân tạo. Những chất này khi ñưa vào cơ thể sông sẽ làm thay ñổi
trạng thái nhận thức và sinh lý, có thể dẫn ñến nghiện.

Phân loại

Dựa theo nguồn gốc sản sinh thì các chất ma túy gồm có:

Ma túy tự nhiên

Ví dụ thuốc phiện, cần sa...

Nguồn gốc:

- Từ nhựa cây thuốc phiện, có trồng ở 12 tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam .

- Từ lá, hoa, quả cây cần sa (còn gọi là bồ ñề, cây gai dầu) ñược ở trồng một số
tỉnh giáp ranh biên giới Việt Nam – Campuchia và ở Tây Nguyên .

- Từ lá cây coca, chế ra chất cathinon, có nhiều ở Nam Mỹ .

Ma túy bán tổng hợp

Ví dụ như heroine.

Ma túy tổng hợp

Ví dụ như ecstasy.

Nguồn gốc:

- Các loại ma tuý tổng hợp từ hóa chất ñộc hại thuốc nhóm amphetamin,
methamphetamin...

Các chất ma tuý hướng thần ñộc hại hơn thuốc phiện 500 lần.

Dựa theo tác ñộng lâm sàng tới tâm sinh lý người sử dụng, ma túy gồm có 3 nhóm:

- Các chất an thần .

- Các chất kích thích .

- Các chất gây ảo giác .

Nguồn gốc và sự phát triển

Ma túy, mà ñại diện ñiển hình là thuốc phiện, ñã xuất hiện từ rất lâu trước ñây.
Hơn 8000 năm trước ñây, thuốc phiện ñã ñược người Somai ở tây Á sử dụng,
người ta ñã biết ñược những khoái cảm và sự thoải mái hết sức mà thuốc phiện
mang lại khi dùng.

Thế kỷ thứ 1, Rioskelires ñã miêu tả khá kỹ về thuốc phiện trong cuốn sách "Dược
ñiển luận" của mình. Tuy nhiên ở thời kỳ này, người ta mới chỉ chú trọng ñến
những khoái cảm, những tác dụng trong chữa bệnh mà thuốc phiện mang lại chứ
chưa chú ý tới mặt trái của nó, ñó là tác dụng gây nghiện khó cai.

Dấu hiệu nhận biết người sử dụng ma túy

Sau ñây là một vài những dấu hiệu thường gặp ở các người nghiện ma túy:

- Thường xuyên vắng mặt, ít tiếp xúc với mọi người hơn ñể lấy thời gian sử dụng
ma túy: ñi vệ sinh lâu hơn, ñi ngủ sớm hơn...

- Cần một lượng tiền lớn một cách ñột ngột .

- Răng vỡ vụn, mắt lờ ñờ...

- Khi say thuốc người nghiện rơi vào trạng thái ảo giác không kiểm soát ñược ý
thức .
- Khi không có thuốc thì ngứa ngáy chân tay, ñến cơn thì vật vã ...

Tác hại của ma túy

ðối với hệ hô hấp: Các chất ma túy kích thích hô hấp gây tăng tần số thở trong
thời gian ngắn, sau ñó sẽ gây ức chế hô hấp, nhất là khi dùng quá liều. Nhiều
trường hợp ngưng thở nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn ñến tử vong, ñôi khi
ngưng thở rất ñột ngột.

Chẳng hạn một thanh niên ñang cai nghiện ñột ngột ngưng thở tử vong không rõ
nguyên nhân, khi giải phẫu tử thi thì phát hiện nạn nhân bao heroin bởi một màng
mỏng rồi cấy dưới da ñể thuốc phóng thích từ từ, nhưng bao thuốc ñột nhiên vỡ và
phóng thích quá nhiều gây ngộ ñộc.

Ngoài ra, sau khi dùng ma túy (nhất là cocaine) có thể gây phù phổi cấp, tràn khí
màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn,
viêm phổi, lên cơn hen phế quản...

Theo thông tin trên tạp chí Medical Progress tháng 1 năm 1999, nhiều công trình
nghiên cứu của các tác giả Mỹ ñã cho thấy có mối liên quan giữa hút ma túy (nhất
là cocaine) và ung thư phổi.

ðối với hệ tim mạch: Các chất ma túy sẽ kích thích làm tăng nhịp tim, ảnh hưởng
trực tiếp lên tim, gây co thắt mạch vành tạo nên cơn ñau thắt ngực, nặng hơn có
thể gây nhồi máu cơ tim. Chúng cũng là nguyên nhân của các rối loạn nhịp ñe dọa
tính mạng người dùng ma túy. Ngoài ra còn gây nên tình trạng co mạch làm tăng
huyết áp.

ðối với hệ thần kinh: Ngoài tác dụng kích thích thần kinh giai ñoạn ñầu gây hưng
phấn, sảng khoái, lệ thuộc thuốc…, cũng có thể gây các tai biến như: co giật, xuất
huyết dưới nhện, ñột quị...

ðối với hệ sinh dục: Không như người ta thường lầm tưởng, dùng ma túy sẽ làm
tăng khả năng tình dục. Ở người nghiện ma túy, khả năng tình dục suy giảm một
cách rõ rệt, và hậu quả này vẫn tồn tại sau khi ngưng dùng thuốc một thời gian khá
lâu. Ở những nam giới dùng ma túy trong thời gian dài sẽ bị chứng vú to
(gynecomastia) và bất lực. Còn ở phụ nữ sẽ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, rong
kinh, tăng tiết sữa bất thường và vô sinh.

Ngoài ra, người dùng ma túy còn phải chịu những tác hại khác như: hoại tử tế bào
gan, ảo thính, ảo thị...

Những trình bày trên cho thấy các loại thuốc lắc thực chất cũng chính là một loại
ma túy, gây những tác hại rất nghiêm trọng cho người sử dụng.

Những khu vực sản xuất ma túy lớn trên thế giới

Colombia, Afghanistan...
Tình hình ma túy hiện nay và những tác hại của ma tuý
Trên thế giới

Theo thống kê của Tổ chức sức khoẻ thế giới thì trên thế giới có khoảng 48 triệu
người nghiện, trong ñó 25,7 triệu người nghiện cần sa (bồ ñà), 8,5 triệu người
nghiện các loại thuốc ngủ và an thần, 6 triệu người nghiện côcain, 3,8 triệu người
nghiện thuốc phiện, heroin, hơn 1 triệu người nghiện các chất ma túy tổng hợp
khác.

Tại Việt Nam

Theo Bộ Lao ðộng Thương Binh & Xã hội, tính ñến năm 1996 theo thống kê nước
ta có 183.000 người nghiện ma túy. Gần ñây, số người nghiện hút hít heroin ngày
càng gia tăng, ña số còn trong ñộ tuổi thanh thiếu niên.

Thành phố Hồ Chí Minh

Theo báo cáo của Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội thành phố Hồ Chí Minh ước
tính thành phố có khoảng 20.000 người nghịên (con số thực tế chắc chắn còn lớn
và lớn hơn rất nhiều) .Trong năm 1997 số người nghiện ma túy tiếp nhận vào
Trung tâm Giáo dục và dạy nghề Bình triệu là 2.859 , năm 1998 là 7.661, có 178
em dưới 18 tuổi, trong sáu tháng ñầu năm 1999 là 3.103. Số người nghiện tăng
nhanh trong giới trẻ, thanh thiếu niên học sinh. Khoảng 70% người nghiện mới là
thanh thiếu niên. Một số nữ thử dùng ma túy và bị nghiện, chiếm khoảng 10% số
người nghiện mới. Trước ñây nghiện thường tiêm chích, nay ña số người nghiện
mới là dạng hút, hít heroin.

1. Nghiện là gì ?

Nghiện là trạng thái ngộ kinh niên hay từng thời kỳ do sử dụng lập ñi lập lại một
chất tự nhiên hay tổng hợp khiến người nghiện ham muốn, không tự kiềm chế
ñược, bằng mọi giá phải tiếp tục sử dụng. Nó gây xu hướng tăng dần liều lượng,
tạo sự lệ thuộc về tâm lý hay thể chất hoặc cả hai và có hại cho chính người nghiện
và xã hội. Những chất gây lệ thuộc như thế ñụơc gọi là chất gây nghiện.

2. Ma túy là gì ?

Ma túy là những chất lấy từ thiên nhiên hoặc ñược tổng hợp có tác dụng gây
nghiện nghiêm trọng, tạo sự lệ thuộc về thể chất lẫn tâm lý.

Lệ thuộc ma túy về mặt thể chất

Người nghiện phải tiếp tục dùng ma túy bằng bất cứ giá nào, bời vì nếu ngưng ma
túy sẽ ñưa ñến những cơn vật vã do thiếu ma túy, có khi rất trầm trọng. Trong lệ
thuộc ma túy về mặt thể chất người ta thường thấy có hiện tượng tăng liều là hiện
tượng người dùng ma túy phải tăng liều lượng mới có cảm giác sảng khoái giống
như ban ñầu.
Thí dụ : Heroin gây lệ thuộc thể chất người nghiện, heroin luôn có khuynh hướng
tăng liều lượng sử dụng. ðầu tiên chỉ thử dùng một “tép” heroin, nhưng về sau
tăng dần ñến 2-3 “tép” mỗi này, hoặc ñầu tiên chỉ dùng heroin dạng bột ñể hút, hít
thì về sau phải chuyển sang tiêm chích heroin, ñặc biệt nghiệm trọng hơn là có thể
ñi ñến hoà trộn heroin với thuốc tân dược.

Lệ thuộc ma túy về mặt tâm lý

Có sự thôi thúc tâm lý mạnh mẽ phải sự dụng thuốc ñể ñạt ñược những cảm giác
dễ chịu do ma túy mang lại. ðây mới chính là sự lệ thuộc nguy hiểm vì cho dù ñã
ñược ñiều trị không còn vật vã, người nghiện vẫn dùng ma túy trở lại. Một số ma
túy ít gây những cơn vật vã nhưng người dùng vẫn nghiện không bỏ ñược vì sự lệ
thuộc tâm lý này. Ví dụ : cần sa, amphetamine. Các chất như : Thuốc phiện,
morphine, heroin, cocain gây lệ thuộc cả hai mặt tâm lý và thể chất với mức ñộ
gây nghiện rất cao nên là những loại ma túy nguy hiểm nhất.

3. Các loại ma túy thường gặp :

Người nghiện ma túy thường hay sử dụng các loại ma túy sau :

Thuốc phiện và các chất có tác dụng tương tự thuốc phiện

- Thuốc phiện là nhựa ñược trích ra và chế biến từ quả cây thuốc phiện (Còn gọi là
cây Anh Túc). Nhựa thuốc phiện ñược ñóng gói dưới dạng ñặc, dẻo, màu nâu ñen.
Từ nhựa này người ta chế biến ñể thu ñược morphine dưới dạng viên hoặc dạng
nước ñựng trong ống thủy tinh. Heroin (còn gọi là bạch phiến) là chất ñược tạo ra
từ morphine.

- Một số chất hoàn toàn ñược tổng hợp có tác dụng tương tự morphine gọi là các
opiate tổng hợp. ðó là các chất : mépéridine (dolosal, dolargan, demerol),
methadone (depridol), levorphanol (levo-dromoran)…

Các chất gây ảo giác gồm có : cần sa (còn gọi là bồ ñà), LSD, mescaline,
psilocybin, phencyclidine… Các chất kích thích hệ thần kinh trung ương : thường
gặp nhất là cocain, một chất ñược trích ra từ lá coca.

Ngoài ra còn có amphetamine và các chất dẫn xuất từ amphetamine. Các chất ức
chế hệ thần kinh trung ương, tức là các loại thuốc an thần hay thuốc ngủ bị lạm
dùng thành các loại ma túy nguy hiểm, gồm có :

- Thuốc ngủ loại Barbiturates : Barbital (vernonal), phenobarbital (gardénal),

amobarbital (amytal), seco-barbital (seconal) còn gọi là sì-cọt, immenoctal còn gọi
là i-mê, binoctal (imenoctal + amobarbital) còn gọi là bi…

- Thuốc an thần loại Benzodiazepoxide (librium), ni-trazepam (mogadon),

diezapam…

Người nghiện sử dụng các loại ma túy trên ra sao ?

Các loại ma túy trên ñược dùng bằng cách hút, hít, chích uống, qua da …

- Hút : Người nghiện cho heroin vào trong ñiếu thuốc rồi hút ; người nghiện quấn
lá cần sa (bồ ñà) thành ñiếu thuốc rồi hút; hoắc xắt nhỏ lá cần sa thành sợi thuốc lá
rồi quấn thành ñiếu như ñiếu thuốc lá rồi hút, nhưng thường gặp nhất là dùng một
chai nước suối loại 500ml ñục một lỗ nhỏ rồi trộn lẫn sợi bồ ñà lẫn thuốc lá rồi hút
như hút thuốc lào.

- Hít : Người nghiện ñể Heroin lên mặt trên tờ giấy bạc và dùng lữa ñốt phía dưới
ñể heroin bốc thành khói trắng bay lên rồi hít khói ñó qua một ống (dùng tiền quấn
lại) hay hút trực tiếp từ miệng; Hoặc nếu nghiện nặng thì có thể hít trực tiếp bột
heroin vào trong mũi.

- Chích : Người nghiện hoặc chủ chích pha ma túy vào trong hũ nước, có khi pha
thêm những chất như : mủ xương rồng, nước vôi trong, thuốc vệ sinh phụ nữ, nước
ñái, nước miếng, nước ngọt, thuốc ñạn… và ñặc biệt nguy hiểm họ còn có thể pha
những thứ mà họ tưởng tượng ra là có thể gây cảm giác hơn như : nhớt xe gắn
máy, thuốc của súng ñạn vào rồi chích; Các loại thuốc dạng nước như morphine,
thuốc ngủ cũng thường dùng dưới dạng chích.

- Uống : Uống thuốc phiện, có khi uống sái (chất cặn) thuốc phiện cho qua cơn
nghiện; hoặc uống các loại thuốc ngủ hay an thần khác.

- Nhai : Một số loại lá khi nhai có tạo nên ảo giác.

- Cá biệt có những trường hợp nghiện nặng, các mạch máu dã bị hư hoại, người
nghiện có thể rạch tay, rạch chân rồi chà, xát ma túy vào những nơi rạch ñó ñể ma
túy thấm vào trong máu.

4. Ma túy - Tác hại ra sao ?

Ma túy có những tác hại vô cùng to lớn cho cá nhân người nghiện, gia ñình, người
thân và xã hội.

Cá nhân người nghiện chịu những tác hại như :

- Ma túy dạng hít gây viêm mạc vùng mũi.

- Ma túy dạng hút làm tổn thương ñường hô hấp, làm phổi suy yếu dễ mắc các
bệnh nhiễm trùng phổi.

- Ma túy dạng chích dễ dàng làm lây các bệnh qua ñường máu như sốt rét, viêm
gan siêu vi B, AIDS (SIDA).

- Ma túy chích tại các ổ chích, tụ ñiểm chích còn bị pha thêm một số chất bẩn dễ
gây áp-xe nơi chích phải cưa cụt chân tay, hoặc gây nhiễm trùng máu có thể ñưa
ñến chết người.
- Dùng ma túy quá liều có thể tim ngừng ñập, ngưng thở dẫn ñến chết người.

- Người nghiện lâu ngày cơ thể gầy ốm, da xám xịt, môi thâm, tóc tai xơ xác…

- Người nghiện lâu ngày còn bị tổn thương về mặt tinh thần, kém tập trung suy
nghĩ, giảm nghị lực, mất ý chí vươn lên khiến bỏ ma túy cũng khó hơn.

- Người mới nghiện heroin, khi “phê” (ngay sau khi sử dụng ma túy) thường ga
tăng kích thích tình dục dẫn ñến hành vi tình dục không an toàn, có thể bị lây
nhiễm AIDS . Nhưng ñặc biệt nếu sử dụng heroin trong một thời gian dài làm suy
yếu khả năng quan hệ tình dục.

- Giới nữ nghiện ma túy có khi phải bán thân ñể có tiền sử dụng ma túy.

Nghiện ma túy là ñánh mất tuổi trẻ, phá hủy tương lai của chính mình, không giúp
ích gì cho xã hội.

Gia ñình và người thân :

- Buồn khỗ vì trong nhà có người nghiện. Công việc làm ăn của gia ñình bị ảnh
hưởng vì khách hàng thiếu tín nhiệm.

- Mất mát tài sản, ảnh hưởng về mặt tài chính vì người nghiện phung phí tiền bạc,
của cải ñể mua ma túy.

- Tan vỡ hạnh phúc gia ñình nếu chồng hay vợ nghiện ma túy. Con cái bị bỏ bê.

- Tai tiếng, xấu hổ với hàng xóm láng giềng và bà con thân tộc vì trong nhà có
người nghiện.

- Tốn tiền bồi thường cho nạn nhân của người nghiện do quậy phá, ẩu ñả, ñua xe
lạng lách gây tai nạn giao thông…

- Tốn tiền bạc công sức và thời gian chăm sóc khi người mắc những chứng bệnh
do sử dụng các chất gây nghiện.

- Tốn thời gian thăm nuôi khi người nghiện phải vào tù vì phạm pháp. Bồi thường
tiền cho gia ñịnh nạn nhân.

Xã hội :

- Bọn buôn lậu ma túy hoạt ñộng tinh vi, tìm mọi cách dụ dỗ, lôi kéo giới thanh
thiếu niên.

- Một số người nghiện ma túy mà thiếu tiền mua ma túy sẽ tiếp tay hay rủ rê, dụ
dỗ, lôi kéo thậm chí cả bắt buộc người khác dùng ma túy hòng bán ma túy ñể kiếm
tiền sử dụng ma túy.
- Người bán ma túy dụ dỗ trẻ nhỏ ñi bán ma túy và éo buộc trẻ này dùng ma túy ñể
dễ bề sai khiến.

- Thanh thiếu niên sống gần môi trường có nhiều cám dỗ ma túy, sống gần những
nơi có buôn bán ma túy thì dễ bị lôi kéo vào con ñường sử dụng ma túy hơn.

- Thiếu sân chơi thích hợp cho thanh thiếu niên.

Một vài trường hợp trích từ sách “chiến ñấu với ma túy giành lại con người” của
tác giả Trương Thìn, Nguyễn Quang Văn, Phạm Nguyễn Minh xuất bản năm 1985,
minh hoạ cho những ñiều vừa nói trên :

- Khủng hoảng tình thương : “Tôi sinh ra trong một gia ñình giàu có, nhưng từ nhỏ
chưa hề ñược hạnh phúc. Cha tôi chỉ biết lo buôn bán kiếm tiền. Mẹ tôi rảnh tỗi
suốt ngày ñi ñánh bài. Tôi sống với người làm trong nhà. Lớn lên, tôi sống lừa ñảo,
lang thang và trộm cắp ñể có tiền mua ma túy. Mỗi ngày chích một nhiều. Tôi
muốn chích cho chết luôn…”.

- Bị dụ dỗ, rủ rê một cách tinh vi : “Một hôm nó mời tôi hút thuốc lá, lúc tôi hút nó
cứ nhìn tôi cười cười. Hút xong tự nhiên tôi thấy choáng váng rồi ói mửa. Sau khi
hết ói, tôi cảm thấy người hơn lâng lâng. Tôi không biết tại sao nhưng cứ thấy
thích cảm giác ñó. Nó lại cho tôi hút mỗi ngày. Khi thiếu thuốc tôi không chịu nỗi
mới biết mình nghiện xì ke”.

- Do tò mò, muốn bắt chước nhóm bạn : “Những lần vui chơi với bạn bè tôi thấy
chúng có nét là lạ khi hút xì ke làm cho tôi kìm hãm ñược sự tò mò. Tôi hút thử,
lúc hút tôi nghĩ mình chơi cho biết chứ không bao giờ ñể ñam mê (!). Vả lại hút
một hai lần chắc không sao (!). Nhưng sau một thời gian ngắn, tôi thử bỏ không
hút thì thấy người khó chịu, muốn bịnh. Dần dần tôi không biết mình nghiện lúc
nào…”

6. Làm sao ñể phát hiện sớm các dấu hiệu báo ñộng việc trẻ bắt ñầu ñến với ma túy
?

Với ma túy cần nhớ nguyên tắc phòng bệnh hơn chữa bệnh. Tốt nhất là làm sao ñể
con em mình ñừng bước chân và con ñường ma túy hơn là phát hiện lúc con em ñã
nghiện rồi mới tìm cách cứu.

Cần phát hiện sớm các dấu hiệu báo ñộng việc trẻ bắt ñầu bước chân vào ñường
nghiện ngập. Các dấu hiệu này có thể không rõ rệt. Khi gia ñình thấy con em mình
có dấu hiệu báo ñộng thì nên theo dõi sát sao hơn, quản lý con em kỹ hơn ñể có thể
phát hiện sớm sự sa ñà của con em vào ñường nghiện ngập . Quản lý con em về
mặt giao tiếp : có quen bạn xấu hay không ? Quản lý con em về thời gian : Có trốn
khỏi nhà vào những lúc nhất ñịnh không ?! Quản lý con em về mặt tiền bạc : Có
gia tăng xài tiền một cách bất bình thường không ?. Những thay ñổi ban ñầu chỉ
nhỏ nhặt, khó thấy nhưng nếu cha mẹ, phụ huynh có quan tâm gần gũi thì sẽ là
người phát hiện sớm nhất.
Có hai nhóm dấu hiệu : Phát hiện các hoàn cảnh nguy cơ, phát hiện các dấu hiệu
sớm của tình trạng nghiện.

Phát hiện các hoàn cảnh nguy cơ :

- Các em thay ñổi giờ giấc sinh hoạt một cách thất thường, hay vắng nhà vì những
lý do không chính ñáng.

- Thường hay trốn học ñể rời khỏi trường ñi ñâu không rõ.

- Các em kết thân với những bạn bè khả nghi có dùng ma túy (gia ñình phải nhanh
chóng giúp các em thoát khỏi sự dụ dỗ của người ñó).

- Tập hợp với bạn thành từng băng nhóm ñể ñua xe lạng lách , chơi bời hư hỏng…

- Bắt ñầu tập những hành vi xấu như tập hút thuốc, uống rượu… là những hành vi
có thể dẫn ñến tập hút hít thử ma túy.

- Các em ñược gia ñình cho nhiều tiền, ñặc biệt là các em có thể nói dối ñi học
thêm, mua sắm ñể xin thêm tiền.

- Khu phố, gần nhà… có người buôn bán ma túy, có nhiều người cũng hít, hút,
chích ma túy cũng là một mối nguy hiểm cho con em.

Phát hiện các dấu hiệu sớm của nghiện ma túy :

Người nghiện ma túy thường tìm mọi cách ñể giấu người thân, gia ñình hành vi
dùng ma túy của mình. Tuy vậy cũng có thể nghi ngờ nếu có các dấu hiệu kể dưới
ñây mặc dù không thể dựa vào các dấu hiệu này ñể biết chắc chắn có nghiện hay
không :

- Giờ giấc bất thường, hay rời nhà vào những giờ cố ñịnh hoặc tranh cãi, thuyết
phục người trong gia ñình ñể ñược tự do hơn trong giờ giấc sinh hoạt, bước ra khỏi
sự quản lý của gia ñình.

- Tính tình thay ñổi, có nhiều lúc các em hưng phấn, cười nói vô cớ, nói nhiều
nhưng câu chuyện cứ lập ñi lập lại, có lúc lại ủ rủ, uể oải hay ngáp vặt, ít chịu tiếp
xúc với người thân trong gia ñình, ít quan tâm hơn ñến vệ sinh cá nhân.

- Không giao tiếp với người nhà, trốn vào một góc riêng biệt ñể lơ mơ, lim dim tận
hưởng những cơn “phê” ma túy .

- Nói nhiều, vui vẻ, hoạt bát, thích âm thanh mạnh. Sau ñó trốn vào góc riêng nằm
nhắm mắt lim dim, cáu gắt nếu bị quấy rầy.

- Thường xin tiền nhưng không sử dụng vào lý do chính ñáng. Sự học hành bê trễ,
sa sút. Không còn sự linh hoạt tinh khôn.
- Dễ nóng nảy cáu gắt nhất là lúc ñang “phê”.

- Lơ ñãng, ngủ gật trong lớp.

- Thức khuya hơn không do bận học hay công việc, ngủ dậy muộn hơn.

- Các loại ma túy có thể gây táo bón, khó tiểu nên các em vào phòng vệ sinh lâu
hơn bình thường.

- Mắt thường xuyên ñỏ; miệng, gáy, tóc, cổ áo có mùi khét (bồ ñà).

- ðồng tử (con ngươi) mắt giãn, mặt rịn mồ hôi, da mặt ửng ñỏ.

- Nếu phát hiện các em giữ các loại thuốc mà ta biết chắc là không ñể chữa bệnh
thì coi chừng các em ñang lạm dụng các loại ma túy tân dược (thuốc an thần, thuốc
ngủ gây nghiện.)

Vài dấu hiệu chắc chắn :

- Hút bồ ñà có mùi khét rất khó ngửi.

- Hít heroin : Các em thường ñể heroin trên miếng giấy bạc rồi ñốt lửa ở dưới cho
khói trắng bay lên rồi hít khói trắng bằng một ống nhỏ ngậm trong miệng (thường
các em dùng tiền ñể quấn ống).

- ðang chích ma túy cho nhau.

- Về dấu hiệu của tiêm chích ma túy, có thể nhìn thấy dấu kim ở các mạch máu
trên mu bàn tay, vùng cổ tay, mặt trên khủyu tay, hay mặt trong của mắt cá chân
của các em.

- Dấu hiệu hủy hoại thân thể : dùng dao, vật bén rạch hoặc dùng ñầu thuốc lá ñốt
cổ tay, khủyu tay ñể lại dấu thẹo.

- Khi thiếu ma túy có thể có dấu hiệu ngáp vặt, chảy nước mắt nước mũi, ñau nhức
vật vã, bồn chồn sợ hãi, tìm ñủ mọi cách ñể có ma túy.

Cần lưu ý rằng việc dùng các dụng cụ phát hiện ma túy qua nước tiểu có thể không
chắc phát hiện ñược ma túy. Nếu thử nước tiểu cách xa cử dùng ma túy cuối cùng
thì không phát hiện ñược. Thử nước tiểu không phải là cách phát hiện ñược tất cả
các loại ma túy các loại ma túy. Do ñó nếu thử nước tiểu mà không phát hiện ñược
ma túy thì cũng không chắc rằng không có nghiện ma túy. Chỉ nên xem biện pháp
này là biện pháp bổ sung thêm cho chắc chắn. Lưu ý : không nên thử nước tiểu nếu
trước ñó 24 - 48 giờ các em có sử dụng một số thuốc tây mà ñược bác sỹ chỉ ñịnh
ñể ñiều trị bệnh như : terbin-codein…, các loại thuốc ho, thuốc cảm… có dẫn xuất
của ma túy, chlofetramine … (nên hỏi bác sỹ về các loại thuốc ñã kê toa).

Biểu hiện của nghiện một số loại ma túy thường gặp :

Loại ma túy Khi ñói thuốc (Cơn ghiền) Khi no thuốc (Cơn “phê”)
- Thích êm dịu, trầm tư. -
- Nóng nảy, bồn chồn, hay bẻ tay,
Thích quan hệ tình dục tập
nói lý lẽ hay làm bất cứ chuyện gì
thể. - Mắt long lanh, mặt
Heroin ñể có thuốc. - Ngáp vặt, ñau
hơi hồng, vẻ ngây dại, uống
quặn.bụng , chảy nước mắt sống, vã
nhiều nước, ñồng tử teo
mồ hôi, tiêu chảy, ñồng tử nở lớn .
nhỏ.

- Thích ở một mình, sợ

- Hoang mang, sợ hãi, nói dối như
thật ñể xin tiền. - Ra khỏi nhà khi
Thuốc phiện
ñến cữ. ðau bụng, vã mồ hôi, mặt
nhợt nhạt, ñồng tử nở lớn .
- Buồn chán, kém tập trung tư
tưởng, bồn chồn tìm mọi cách ra
khỏi nhà, ngang bướng, phản ứng
Cần sa
với người trong nhà. - Nhức ñầu, vã
mồ hôi, mặt nhợt nhạt, tim ñập
mạnh .
- Nóng nảy, bồn chồn, bức rức, dễ
Thuốc an thần,
gây gổ với mọi người. - Ngáp vặt,
gây ngủ, ma túy
chảy nước mắt, nước mũi, vã mồ
tổng hợp
hồi, tiêu chảy, ñồng tử nở lớn.
tiếng ồn, tỏ ra siêng làm việt
vặt, kể chuyện huyên
thuyên,lộn xộn. - Ngứa như
có kim châm nhẹ trên da,
nóng trong cơ thể, mí mắt
nặng. - Xuất hiện các cố tất
như : nhổ râu, cắn móng
tay, nặn mụn…
- Thích nghe nhạc mạnh,
nói năng, ca hát huyên
thuyên,cười khóc tự nhiên,
tự hủy hoại thân thể. Mặt
ñỏ, mắt ñỏ, mùi khét ñặc
biệt ở gáy và miệng.
- Hưng phấn, kích ñộng mất
tự chủ, dễ sinh sự ñánh
nhau, tự hoại thân thể. Mặt
ñỏ, mắt ñỏ, người nóng,
uống nhiều nước.

7. Phòng tránh nghiện bằng cách nào ?

Tình trạng sử dụng ma túy tại nước ta và Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng
nghiêm trọng. ða số con nghiện hiện nay là thanh thiếu niên ( chiếm 70 - 80% số
nghiện mới ở Tp.HCM ). Ma túy hiện nay ñã len lõi vào trường học mọi cấp, giảng
ñường ñại học và ñe doạ từng gia ñình.

Hiện nay bọn buôn bán ma túy ñang nhắm vào ñối tượng học sinh, kể cả học sinh
nhỏ tuổi. Ban ñầu có thể chúng mời mọc, rủ rê, tặng không ma túy cho các em
dùng thử một thời gian ñể làm cho các em nghiện, sau vài lần sử dụng ma túy sinh
ra nghiện phải lệ thuộc hẵn vào chúng, hàng ngày phải mua hoặc phải bán ma túy
cho bọn chúng.

Có những trường hợp chúng còn hăm dọa, ép buộc các em phải sử dụng các chất
nguy hiểm này rồi sau ñó khi các em ñã nghiện phải lệ thuộc vào chúng mới có ma
túy, chúng buộc các em phải ñi bán ma túy cho chúng.
Gia ñình và nhà trường ñóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giúp các em tự
bảo vệ ñể không sa vào con ñường nghiện ngập. Các bậc phụ huynh phải thấy
ñược ñầy ñủ, sâu sắc hiểm hoạ ma túy ñối với con cái mình và hạnh phúc của gia
ñình mình. Phụ huynh phải quan tâm, gần gũi, có sự hiểu biết, có cách quản lý,
giáo dục con cái mình tốt hơn.

Trên quy mô toàn xã hội thì ñây là công việc rất khó khăn, ñòi hỏi nhiều công sức,
tiền bạc ñồng thời phải có sự phố hợp giữa các cơ quan ñoàn thể, nhà trường, gia
ñình.

Các bậc phụ huynh cần biết rằng chính phụ huynh có thể góp phần vào việc giáo
dục, phòng ngừa ma túy cho con em mình bằng các biện pháp sau :

- Giải thích cho con em hiểu ma túy là gì, tác hại của ma túy ghê gớm ra sao,
khuyên bảo các em không nghe theo lời rủ rê, mời mọc của bạn bè, của bất cứ
người nào ñể dùng thử ma túy.

- Quan tâm, ân cần theo dõi con cái, không nên khoán trắng việc giáo dục cho
riêng nhà trường.

- Thường xuyên nhắc nhở, dặn dò con em khi có bạn bè hay bất cứ người nào mời
chào, rủ rê uống, hút, hít bất cứ loại thuốc nào ñể gây “sảng khoái”, “hưng phấn”,
“kích thích”, “mang lại thích thú”, “mang lại khoái lạc”, “làm giảm buồn chán”…
thì phải dứt khoát từ chối và báo ngay cho ba mẹ thầy cô biết.

- Dặn con em rằng nếu có ai ñó hăm dọa, ép buộc sử dụng một chất lạ nào thì phải
báo ngay cho cha mẹ, thầy cô biết.

- Quan tâm chăm sóc, gần gũi ñể các em thấy cha mẹ là chỗ dựa vững chắc, là
người bảo vệ hữu hiệu ñối với các em ñể các em thổ lộ tâm sự. Thường xuyên hỏi
thăm các em chẳng hạn như : “Con có quen bạn nào hút bồ ñà nơi trường học
không ?”, “Ở trường con có bạn nào nghiện ma túy không ? Con phải cẩn thận
ñừng ñể bạn ấy rủ rê nhé !”, “Có ai dụ con hút, hít thử không ?!”

- Hướng dẫn các con em ñể chúng có khả năng tự từ chối ma túy, nói KHÔNG với
cái xấu, tự mình có ñủ bản lĩnh ñể từ chối. Các bậc phụ huynh không thể nào có
thời gian ñể kè kè theo sát các em mọi lúc, mọi nơi ñược. Nâng cao khả năng tự
quyết của các em là biện pháp hữu hiệu chống ma túy.

- Không nên nuông chiều cho trẻ quá nhiều tiền ñể tiêu xài khi ñến trường. Chính
việc ñược cung cấp quá nhiều tiền mà các em có ñiều kiện ñể ñua ñòi, bắt chước
các bạn khác tập tành ăn chơi, trong ñó có việc sử dụng ma túy . Nên kiểm tra việc
chi tiêu của các em.

- Quan tâm ñến các mối giao tiếp của con em, các mối quan hệ bạn bè của các em.
ðương nhiên việc kiểm tra phải tế nhị ở lứa tuổi thanh thiếu niên. Các em rất khó
chịu khi thấy các phụ huynh quản lý quá chặt chẽ.
- Khi thấy các em sa ñà vào các hoàn cảnh nguy cơ hoặc có các dấu hiệu sớm của
việc nghiện ma túy thì phụ huynh cần quan tâm theo dõi con em sát sao hơn. Nếu
nghi ngờ con em dùng ma túy thì phụ huynh phải ñích thân tìm hiểu rõ.

8. Cai nghiện như thế nào ?

Theo mô hình cai nghiện tại các trung tâm, trại, viện … việc cai nghiện cho người
nghiện mócphine, heroin thường ñuợc tiến hành qua hai giai ñoạn. :

Cắt cơn nghiện :

Trong thời gian này, người nghiện có những cơn vật vã do thiếu ma túy (hội chứng
cai nghiện). Khi ngưng dùng ma túy, người nghiện thấy buồn bực, khó chịu, ngáp
vặt, chảy nước mắt, nước mũi, nước miếng, ñổ mồ hôi, ớn lạnh, nỗi da gà khi có
gió nhẹ. Người nghiện thuờng mất ngủ, bứt rứt không sao nằm yên ñược.

Trong 2 - 3 ngày ñầu, khi lên cơn vật vã, người nghiện có cảm giác hàng trăm
ngàn con kiến, con dòi bò trong xương, ñau nhức mình mẩy tay chân, chán ăn, ñau
bụng, tiêu chảy, tăng huyết áp. Qua ñược thời gian 2 - 3 ngày này, khoảng cách
thời gian giữa các cơn vật vã sẽ xa dần, vật vã nhẹ hơn. Sau 7 - 10 ngày thì hết vật
vã.

Người nghiện ñược ñiều trị tại trung tâm cai nghiện sẽ ñược hỗ trợ thuốc men (
thuốc an thần , thuốc cai nghiện, thuốc bồi bỗ sức khoẻ ) và vật lý trị liệu (tắm
nước nóng lạnh, xoa bóp, xông thuốc, châm cứu, xông hơi… ), thể dục trị liệu
cộng với ý chí muốn cai nghiện của người nghiện ñể vượt qua các cơn vật vã.

Nếu cai nghiện tại nhà hoặc tại các trung tâm y tế, thì người nghiện còn nhận ñược
sự ñộng viên tinh thần của người thân, gia ñình ñể người nghiện tăng thêm quyết
tâm cai nghiện.

Trong giai ñoạn này, người ñã cắt cơn ñược tập luyện ñể phục hồi sức khoẻ, tăng
cường thể lực, vui chơi giải trí lành mạnh, học ngoại ngữ, học nghề : cơ khí, sữa
xe, ñiện tử, may gia dụng, công nghiệp, vi tính …

Một số trung tâm có ñiều kiện người nghiện còn ñược lao ñộng nâng cao sức khoẻ
( Phú Văn, Nhị Xuân, Trường 4… ) vừa ñể tạo tinh thần lao ñộng tập thể, chuẩn bị
cho việc tái nhập cộng ñồng sau này. Hết giai ñoạn này, người nghiện rời trường
ñể tái hòa nhập xã hội.

Việc cắt cơn nghiện ma túy không phải là vấn ñề nan giải. ðiều quan trọng là học
viên rời trường về nhà làm thế nào ñể khỏi tránh tái nghiện.

Gia ñình muốn cai nghiện tại nhà cho con em có thể theo một số hướng dẫn như
sau :

Tham vấn chuẩn bị tâm lý cho người nghiện

ðể thuyết phục người nghiện tự giác, tự nguyện bỏ ma túy và chuẩn bị tinh thần
thật kỹ khi bước vào cắt cơn.

Xoa bóp

Thực hiện khi người nghiện bắt ñầu thấy nhớ, bức rứt muốn sử dụng ma túy. Dùng
cả hai bàn tay xoa bóp nhẹ nhàng, ñều ñặn toàn thân, ñặc biệt ở ñầu và cột sống, ít
nhất là 3 - 4 lần mỗi ngày. Mỗi lần xoa bóp, khoảng 30 phút cho ñến khi người
nghiện cảm thấy dễ chịu, buồn ngủ.

Tắm nước mát

Ngày ñầu tiên ngưng ma túy, có thể xông hơi bằng nước lá xông cho cơ thể dễ
chịu và thư thái. Ngày thứ 2 - 3 do vật vã nhiều nên không xông hơi nữa mà cần
tắm nước mát tối thiểu ngày 3 lần ñể cơ thể bớt bứt rứt, khó chịu. Nếu sợ lạnh, có
thể tắm nước ấm trước rồi mới nước mát sau.

Ăn uống thức ăn mát

3 ngày ñầu tiên người nghiện thường nôn ói, không muốn ăn nhưng sau ñó có thể
khỏi. Nên ăn những thức ăn mát như : mồng tơi, rau má, xà lách xoong, ngò tây,
ñậu ñỏ, ñậu ñen, ñậu nành, mè, khổ qua, bí ñao, cà chua, cam, lê… và thịt heo, cá
lóc, cua ñồng…

Dùng thuốc cắt cơn ?

Nếu vật vã, ñau nhức quá, mất ngủ có thể dùng paracetamol 0,5g ngày 3 lần, lần 1
viên, chloferamine mỗi lần 1 - 3 viên, nếu ñau nhức xương khớp có thể kết hợp
dùng diclofenac 3 viên/lần - ngày 3 lần .Senduxen 5 mg, mỗi lần 1 - 3 viên lặp lại
sau 4 giờ cho ñến khi ngủ yên. Sau ñó sẽ giảm liều dần rồi ngưng hẵn. Việc dùng
thuốc an thần gây ngủ cần có chỉ ñịnh của thầy thuốc.

Khi nào cắt ñược cơn ?

Cơn vật vã xuất hiện rõ vào giờ thứ 36-48 kể từ lúc ngưng sử dụng ma túy, lên cao
nhất là ngày thứ ba sau ñó thưa dần. Nếu nghiện nhẹ, thông thường trong vòng một
tuần là qua ñược cơn nghiện. Tuy nhiên, các biểu hiện mất ngủ, ñau lưng, nhức
mỏi có thể kéo dài cả tháng.

Làm thế nào ñể tránh tái nghiện ?

Cắt cơn nghiện chỉ giải quyết ñược sự lệ thuộc về mặt thể chất của người nghiện,
chứ chưa dứt hẵn ñược sự lệ thuộc ma túy về mặt tâm thần. Nghĩa là người nghiện
vẫn còn cảm giác thèm nhớ ma túy, vẫn còn nhớ cảm giác dễ chịu do ma túy mang
lại. Cảm giác thèm nhớ ma túy khiến người nghiện sau khi qua giai ñoạn cắt cơn
vẫn hay “vô tình” ñi ngang những nơi có bán ma túy. Khi ñó người ñã cai nghiện
sẽ xuất hiện trở lại các biểu hiện hội chứng cai nghiện, họ bị vật vã nhẹ về mặt thể
chất. Cần biết rằng tái nghiện ma túy bắt ñầu trước hết từ trong ý nghĩ. Nếu thực
sự muốn bỏ ma túy thì ngay sau khi nhớ nghĩ ñến ma túy, người ñã cai cần thổ lộ
và tìm sự ñộng viên giúp ñỡ của người thân, gia ñình, của nhân viên y tế chuyên về
cai nghiện.

Lời rủ rê, mời mọc của bạn bè cũng là một thách thức khó vượt qua của người ñã
cai nghiện. Nếu thêm vào ñó là sự nghi kỵ, ruồng rẫy của người thân thì họ sẽ dễ
dàng tái nghiện.

Nhiều phụ huynh, gia ñình có con em bị nghiện thì gởi ngay con em vào trung tâm
cai nghiện và phó mặc con em mình cho trung tâm. Khi con em rời trường về nhà
thì thiếu ñộng viên quan tâm, giúp ñỡ. Hoặc ngược lại có một số phụ huynh thì
luôn theo dõi, nghi kỵ, kềm cặp con em quá mức. Những thái ñộ như thế dễ dàng
ñẩy con em vào con ñường tái nghiện.

Trong trường hợp lỡ tái nghiện, phụ huynh cần bình tĩnh tiếp tục hỗ trợ cho con
em mình tiếp tục cai nghiện lại lần nữa. Chúng ta biết rằng cai nghiện dứt hẵn là
rất khó , ñòi hỏi nỗ lực của cả người nghiện và cả người thân. Có những trường
hợp phải sau vài lần cai mới dứt bỏ ma túy hoàn toàn ñược. Không nên sỷ nhục
con em hay nản lòng bỏ mặc. Mà khi ấy chúng ta cần hiểu rằng trong việc nghiện
ngập ma túy của con em,chúng ta cũng có một phần lỗi lớn.

Chúng ta biết rằng trong suốt thời gian nghiện ma túy thì người nghiện là nô lệ của
ma túy. Họ luôn tìm ñủ mọi cách, mọi mánh khoé ñể có tiền thoả mãn cơn nghiện.
Vì vậy khi ñã cai nghiện thì nếp cũ vẫn còn, tự họ có thể vẫn muốn quay lại con
ñường cũ. Mặt khác người nghiện vốn dễ bị rủ rê, lôi kéo, tâm lý không vững vàng
nên khi gặp khó khăn trong cuộc sống, họ dễ dựa dẫm vào ma túy và coi ñó như
một “lối thoát”.

Trong việc chống tái nghiện, cần nhớ những nguyên tắc sau :

- Phải thay ñổi môi trường sinh hoạt của họ ñể tránh sự cám dỗ của ma túy. Phải
tích cực giúp người ñã cai và thực sự muốn cai thể hiện quyết tâm tự nguyện lánh
xa ma túy.

- Phải lấy tình thương mà cảm hóa. Tìm hiểu kỹ lý do tại sao họ ñến với ma túy, từ
ñó thấy rằng học cũng có những mặt tốt mà ta có thể khuyến khích họ phát huy.

- Khuyến khích mọi ý muốn vươn lên, muốn “làm lại cuộc ñời” của họ. Tạo ñiều
kiện ñể họ có công ăn việc làm, có niềm vui, niềm ñam mê mới, quên ñi cái ñam
mê ma túy.

- Nâng cao nhận thức của họ về tác hại của ma túy với tương lai - tuổi trẻ của họ.