OÂng giaø vaø bieån caû

Ernet Hemingway
I-Taùc giaû Ernet Hemingway(1899-1961)
-Laø nhaø vaên Mó, sinh taïi moät thaønh phoá nhoû ngoaïi vi
Chicago,bang Ilinoi,trong moät gia ñình khaù giaû,trí thöùc.
-Moät cuoäc ñôøi baõo taùp,moät caây buùt xoâng xaùo khoâng bieát
meät moûi:luoân luoân di ñoäng,thích phieâu löu maïo hieåm,thích
thieân nhieân hoang daïi,luoân coù maët ôû nhöõng ñieåm noùng, ham
meâ theå thao,saên baén,caâu caù.Tham gia haàu heát caùc cuoäc
chieán tranh lôùn cuûa theá kæ(ñaïi chieánI,II, choáng phaùt xít
TBN),luoân ñoái laäp vôùi chieán tranh vaø neàn vaên minh coâng
nghieäp hôïm hónh,löøa doái taäp trung ôû nhöõng thaønh phoá lôùn.
-Laø nhaø baùo,nhaø vaên soáng vaø vieát maõnh lieät, noùng hoåi
tính thôøi söï,töôi roùi cuoäc soáng maø vaãn tróu naëng öu tö,traên
trôû.
-Thaønh coâng keát tinh ôû truyeän ngaén vaø tieåu thuyeát.
+Tieåu thuyeát*:Oâng giaø vaø bieån caû-1952,ñöôïc giaûi Pulitde
1953, giaûi Nobel 1954.
*Giaõ töø vuõ khí,Maët trôøi vaãn moïc,Chuoâng nguyeän hoàn ai…
+Truyeän vöøa:Tuyeát treân ñænh Kilimangiaro, Haïnh phuùc ngaén
nguûi cuûa Franxis Macombo…
+Nhieàu tuyeån taäp truyeän ngaén.( Sau khi oâng maát,ngöôøi ta
phaùt hieän oâng coøn kí göûi 22kg baûn thaûo ôû thö vieän Gioân Ken
nôdi).
-Taùc phaåm cuûa oâng thaém ñöôïm tình yeâu ñoái vôùi nhöõng gì
phieâu löu maïo hieåm vaø laø lôøi coå vuõ chaân thaønh noàng nhieät
ñoái vôùi nhöõng ai bieát kieân trì phaán ñaáu cho quyeàn lôïi chính
ñaùng cuûa con ngöôøi. H.mong muoán “vieát moät aùng vaên xuoâi
ñôn giaûn vaø trung thöïc veà con ngöôøi”.
-Laø ngöôøi ñeà xöôùng nguyeân lí”TBT”,theå hieän moät caùch hình
aûnh yeâu caàu ñoái vôùi moät TPVH: nhaø vaên khoâng tröïc tieáp
coâng khai phaùt ngoân cho yù töôûng cuûa mình,maø phaûi xaây
döïng ñöôïc nhöõng hình töôïng coù nhieàu söùc gôïi ñeå moãi ngöôøi
ñoïc töï hieåu,töï ruùt ra phaàn aån yù.Moät trong nhöõng bieän phaùp
chuû yeáu ñeå theå hieän nguyeân lí treân laø ñoäc thoaïi noäi taâm
keát hôïp vieäc duøng caùc aån duï,caùc bieåu töôïng.
II.Taùc phaåm”Oâng giaø vaø bieån caû”
Truyeän keå veà chuyeán ñi bieån lòch söû cuûa oâng laõo ñaùnh caù
Xanchiago.Sau ngoùt 3 ngaøy ñeâm roøng raõ ,moät mình vaät loän
ñeán kieät söùc vôùi con caù kieám khoång loà hung haõn, tính khí kì
quaëc ,oâng laõo ñaõ khuaát phuïc ñöôïc noù,giong veà.Doïc
ñöôøng,ñeå baûo veä noù,oâng ñaõ phaûi taû xung höõu ñoät vôùi luõ
caù maäp ñoâng ñaûo,döõ tôïn vaø phaøm aên. Cuoái cuøng, oâng
laõo caäp beán,toaøn thaân beát maùu, keøm theo maïn thuyeàn laø
boä xöông caù to töôùng vaø trô truïi.
Taùc phaåm “OG vaøBC” laø “Baûn huøng ca, ca ngôïi con ngöôøi vaø
söùc lao ñoäng cuûa con ngöôøi.Taùc phaåm cuõng toaùt leân loøng
thöông caûm vaø yeâu thöông voâ bôø beán cuûa nhaø vaên ñoái vôùi
nhöõng con ngöôøi ngheøo khoå.”
III.Ñoaïn trích”Ñöông ñaàu vôùi ñaøn caù döõ”
1.Vò trí:gaàn cuoái TP”OG vaø BC”
2.Phaân tích:
a.Cuoäc chieán voâ voïng cuûa oâng laõo ñaùnh caù.
-Hoaøn caûnh:thaät bi ñaùt. Giöõa ñaïi döông bao la, moät beân laø
ñaøn caù maäp döõ doäi,moät beân laø oâng laõo 74 tuoåi ñaõ meät
laû.
-Theå traïng: toaøn thaân teâ cöùng, nhöùc nhoái, khaép cô theå xaây
xaùt vì vöøa traûi qua cuoäc vaät loän döõ doäi vôùi con caù kieám
khoång loà ñeå ñaâm cheát noù vaø giong noù vaøo bôø.
- Thôøi gian: chieán ñaáu vaøo luùc nöûa ñeâm. Caùi giaù laïnh ban
ñeâm caøng laøm veát thöông cuûa laõo ñau buoát. Hôn nöõa, ñeâm
toái bòt maét khieán laõo gaàn nhö muø loaø, laõo khoâng nhìn thaáy
ñaøn caù maäp, chæ nhìn thaáy caùc veät nöôùc; aùnh laân tinh . . .
- Haønh ñoäng: choáng traû 1 caùch ñieân cuoàng baèng nhöõng ñoøn
quyeát lieät. Laõo vung chaøy, neän chaøy vaøo baát cöù choã naøo
laõo phoûng ñoaùn hoaëc caûm nghe ñaøn caù maäp xaùp tôùi gaàn.
Maát chaøy, laõo duøng caùi tay laùi cöù theá maø quaät, boå, baêm,
ñaâm lieân hoài. (haønh ñoäng nhaéc nhieàu laàn)
-Keát quaû: khoâng coøn gì. Maát heát thòt con caù kieám ñaõ maéc
löôõi caâu maø laõo ñònh keùo vaøo bôø. Mieäng laõo öùa maùu.
- Nhaän thöùc: + “Laõo bieát mình giôø ñaây ñaõ baïi traän hoaøn
toaøn, khoâng theå naøo cöùu vaõn noãi”, nhöng yù chí laõo khoâng
chòu thua.” Con ngöôøi coù theå bò tieâu dieät, nhöng con
ngöôøi ko theå bò khuaát phuïc.”
+ Laõo thaát baïi vì ñaõ ñi quaù xa
• Con thuyeàn ñaùnh caù ñaõ ñi quaù xa bôø (noåi)
• Laõo ñi quaù xa trong khaùt voïng (chìm)
=> Oâng laõo bình thöôøng maø cao caû.
b. Ngheä thuaät ñoäc thoaïi noäi taâm:
- Ñoäc thoaïi: lôøi noùi maø ngöôøi phaùt ñoàng thôøi laø ngöôøi nhaän
* Laàn 1 “Mình raát hy voïng . . . boïn chuùng”: yù nghó cuûa oâng
laõo raát thaät – oâng meät moûi, muoán nghæ ngôi (theå hieän qua
söï laäp laïi töø trong ñoäc thoaïi)
* “Ñôùp ñi . . . 1 con ngöôøi”: sau khi ñaõ bò ñaùnh baïi, oâng coi ñaây
laø leõ thöôøng tình thaäm chí coi thöôøng noù (bieåu hieän qua gioïng
haøi höôùc)
Lôøi leõ cuûa oâng laõo raát giaûn dò vì raát thaät: thöù nöôùc boït
oâng nhoå ra laø maùu. Caù maäp thöôøng ñuoåi theo veät maùu.
Ñaây laø caùch ñaùnh löøa chuùng cuõng laø söï thaùch thöùc vaø toû
yù khinh bæ cuûa con ngöôøi ñoái vôùi keû thuø (laõo khaïc nhoå)
* Laàn 3: “Ngaãm cho cuøng. . . bò ñaùnh baïi”: coù söï hoaø hôïp
giöõa tröõ tình & haøi höôùc. Oâng laõo suy nghó raát thaät, raát bình
thöôøng noùi ñeán nhöõng vaät töøng gaây khoù khaên ñoàng thôøi
cuõng laø baïn cuûa mình (gioù, bieån caû), noùi tôùi söï nghó ngôi,
caùi giöôøng. Hình aûnh con ngöôøi gôïi leân thaät lôùn lao: con ngöôøi
buoäc phaûi soáng trong hoaøn caûnh coâ ñôn, nhöng ñaõ bieán taát
caû nhöõng caûnh coâ ñôn vaây haõm quanh mình thaønh baïn höõu,
hoaø hôïp. Bôûi vaäy oâng laõo vöøa traûi qua, ñoàng thôøi vöôït leân
söï coâ ñôn
* Laàn 4: “Chaúng gì caû . . . quaù xa”=.> - Nghóa ñen: ñi quaù xa
bôø
- Nghóa boùng: kì voïng quaù lôùn
=> Vöøa theå hieän neùt ñoäc ñaùo vaø ngheä thuaät
=> Noùi leân veû ñeïp con ngöôøi chính trong söï thaát
baïi bôûi ñaõ vöôn leân caùi khoân cuøng (chuû ñeà)
3. Keát luaän: Xan chia goâ laø nhaân vaät bình thöôøng nhöng raát
cao caû. H. vöøa noùi leân söï thaát baïi cuûa con ngöôøi vöøa gôïi leân
taàm voùc lôùn lao cuûa hoï
- Buùt phaùp mieâu taû vaø traàn thuaät sinh ñoäng, haøm suùc theå
hieän nguyeân lyù “TBT” ñaëc bieät qua ~ ñoäc thoaïi vaø ñoái thoaïi
cuûa NV.
* Caâu hoûi öùng duïng:
1. Trình baøy hieåu bieát cuûa anh chò veà nguyeân lyù “TBT” cuûa H.?
2. Trình baøy ngaén goïn veà cuoäc ñôøi vaø söï nghieäp saùng taùc
cuûa H.?
3. Toùm taét ngaén goïn “OÂG&BC”