CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Baøi 1
 
Tìm moâmen cuûa löïc F , F ñoái vôùi ñieåm O? F
1 2

1 A
Bieát F1 = 8N, F2 = 6N, OA = 4m, OB = 6m.
Caùc goùc cho treân hình veõ.
Giaûi
O B
m (F )

O = F1.OA = 32Nm
1 300
( )

mO F2 = - F2.OB.sin 300 = - 18Nm F2
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 2
Haõy xaùc ñònh toång ñaïi soá F1 F3
F2
  
moment cuûa caùc löïc F , F , F 1 2 3 A B
C
ñaët vaøo xaø AC ñoái vôùi hai goái
ñôõ A vaø B? Cho bieát F1 = 438 N,
1,5m 1,5m 1m 1,5m
F2 = 146 N, F3 = 292 N. Caùc döõ
kieän khaùc cho treân hình veõ.
Giaûi
∑ m = -1,5F1-3F2-5,5F3
A

= - 2701Nm

∑m B
B = 2,5F1+1F2-1,5F3 = 803Nm
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ P
Baøi 3 α
Daây thöøng BC = a buoäc vaøo
moät coät döôùi moät goùc a vaø
H
chòu löïc keùo P. Xaùc ñònh
moâmen cuûa löïc ñoái vôùi ñieåm A C
A? Vôùi giaù trò naøo cuûa a thì
moâmen ñaït giaù trò cöïc ñaïi?
Giaûi

MA = -P.AH = -P.AB.sinα
= -P.BC.cosα sinα = -Pa cosα sinα
sin 2α
= -Pa
2
MA ñaït cöïc ñaïi khi sin2α = 1
→ α = 450

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ P
Baøi 4 A B
Daàm coù hai goái ñôõ A vaø B
chòu taùc duïng bôûi ngaãu löïc ( P
2m 2m
P, P ) coù moâmen 3.105Nm.
10m

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
1
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Xaùc ñònh phaûn löïc taïi caùc goái

ñôõ cuûa daàm?

Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh RB
P

nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc Aduïng B

 
cuûa heä löïc ( R , R , m ) A B
P
Töø ñieàu kieän caân baèng cuûa heä löïc2m RA
phaúng 2m
baát kyø , ta coù : 10m
∑ m( F ) = -m + RA.AB = 0


m
→ RA = AB
= 5.104N = RB
F
B
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ 45 0

Baøi 5
Caàn truïc coù truïc troïng löôïng Q =
150KN, truïc AB daøi 15m hôïp vôùi phöông
ngang moät goùc 600, ñöôïc keùo bôûi F = I
P1
500KN hôïp phöông AB moät goùc 450.
Xaùc ñònh troïng löôïng vaät naâng P1, trò
Q
soá vaø höôùng cuûa phaûn löïc baûn leà
A?
Giaûi 600
A
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
    
cuûa heä löïc ( F , Q, P , R , R ) 1 Ax Ay

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ.

Töø ñieàu kieän caân baèng , ta coù heä phöông trình:
Rx = RAx – F.cos 150 = 0 ( 1 )
Ry = RAy –Q-P1+F.sin 150 = 0 ( 2 ) 150 B
0
∑m ( F ) = -Q.AK-P1.AM+F.AJ = 0 ( 3 )
A

F 45
J
Trong ñoù : AK = AI.cos 600
AM = AB.cos 600
AJ = AB.sin 450 y
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc: RAx = 483 KN I
P1
RAy = 911 KN
RAy
P1 = 632 KN
Q
RA = 2
R Ax + R Ay
2
= 1031 KN 60 0

RAx x
tgα = = 1,88 → α = 620 A
RAy RAx
K M

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
2
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Baøi 6 A
Daàm AB trong löôïng 200N töïa treân
maët phaúng ngang taïi ñieåm B döôùi
moät goùc nghieâng 600, ngoaøi ra coøn
töïa hai ñieåm C vaø D. Xaùc ñònh
E
phaûn löïc taïi caùc ñieåm töïa B, C, D?
Neáu ñoä daøi
AB = 3m; CB = 0,5m; BD = 1m?
Giaûi D P
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh C
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng 600
   
cuûa heä löïc ( P, N , N , N )
D B c

A
Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ.
Ta coù :
Rx = NC.cos300 – ND.cos300 = 0 (1)
Ry = NC.sin300 – ND.sin300 –P +NB = 0 (2)
∑m ( F ) = -0,5NC -1,5Pcos600 +1.ND = 0

B (3) E
ND
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
P
NC = ND = 300N NB
NB = P = 200N C
D
NC
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
600
Baøi 7 B
Daàm AB coù ñaàu A ngaøm chaët
vaøo töôøng, coøn ñaàu B töï do chòu P
taùc duïng bôûi löïc P =103N, coù
phöông vuoâng goùc vôùi truïc cuûa A
noù. Xaùc ñònh phaûn löïc taïi ñieåm B
A bò keïp chaët? Bieát 2m
AB = 2m.
Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
  
cuûa heä löïc ( M , P, R , R )
A Ax Ay

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ. y

Ta coù :
RAy
Rx = RAx = 0 (1) P
Ry = RAy – P = 0 (2)
x
( )

∑mA F = MA – 2P = 0 ( 3 ) A
RAx B
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : M 2m
A
RAx = 0
RAy = P = 103 N
MA = 2P = 2.103 Nm

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
3
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 8
Daàm CD ñaët treân hai goái m
ñôõ A vaø B. Daàm chòu taùc Q
q
duïng cuûa ngaãu löïc m = B
A
8KNm, löïc coù trò soá Q = C
D
20KN vaø löïc phaân boá
a a a a
ñeàu q = 20KN/m. Xaùc ñònh
trò soá phaûn löïc taïi caùc
goái ñôõ? Bieát a = 0.8m
Giaûi
Q1 = qa
Caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình veõ.
   
Daàm caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc ( m, Q, Q1 , R A , R B )
Choïn heä truïc toïa ñoä xAy nhö hình veõ.
Ta coù:
Ry = -Q1 + RA + RB - Q = 0 ( 1 )
a
∑m ( F ) = Q1.

A
2
+ m +2aRA - 3Qa = 0 ( 2 ) y
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : Q1 RA m RB
Q
RA = 15 KN q
B x
RB = 21 KN C
A
D
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ a a a a

Baøi 9
OÂtoâ coù sô ñoà nhö hình veõ
a- Khi khoâng chôû haøng, truïc tröôùc
chòu taùc duïng cuûa löïc coù trò soá 1,5KN
- truïc sau 1KN. Xaùc ñònh khoaûng caùch A C B
x töø troïng taâm xe ñeán truïc tröôùc?
b- Muoán thay baùnh sau, ngöôøi ta ñaët F
kích ôû cuoái xe, tìm trò soá löïc F nhoû
P 1m
nhaát maø kích taùc duïng vaøo xe? x
Giaûi 4m
a- Khi xe khoâng chôû haøng
P = NA + NB = 2,5 KN
NA N P
CB
= B =
x AB
→ x = 1,2 m
NA NB
b- Tính F ?
∑m (F ) =

A -3NB + 4F = 0 A C B
→ F = 0,75 KN
F

x P
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ 1m
4m

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
4
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Baøi 10
Thanh ñoàng chaát AB gaén vaøo töôøng C
thaúng ñöùng nhôø baûn leà A vaø giöõ
nghieâng moät goùc = 600 so vôùi töôøngα

thaúng ñöùng nhôø sôïi daây BC taïo vôùi

thanh moät goùc 300. Haõy xaùc ñònh ñoä
lôùn vaø höôùng phaûn löïc R cuûa baûn A
leà? Bieát troïng löôïng cuûa thanh laø 20N. 300
Giaûi 600
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình Qveõ, B
   
daàm caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc ( R , R .T , Q ) Ax Ay C

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ, ta coù phöông trình
caân baèng:
Rx = RAx – TC.sin300 = 0 ( 1 )y
Ry = RAy + TC.cos300 –Q = 0 (2) C
AB
∑m ( F ) = TC.AB.sin 300 - Q

A
2
sin 600 = 0 (3)
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
RAy
RAx = 8,66 N H
RAy = 5 N TC RAx
A x
Vaäy R = R 2
Ax +R 2
Ay = 10N 300

0
60
RAy 1
Höôùng cuûa : tgα = = → α = 30 0

R
Q B
RAx 3

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
Baøi 11
Daàm AB gaén baûn leà taïi goái P
ñôõ A vaø ñaët treân con laên B. C 450
A B
Taïi trung ñieåm cuûa daàm taùc
duïng löïc P = 20KN nghieângmoät 2m 2m
goùc 450 so vôùi truïc cuûa noù.
Haõy xaùc ñònh phaûn löïc taïi A
vaø B? Kích thöôùc cho treân hình
veõ.
Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình veõ, daàm
   
caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc ( R , R , P, R ) Ax Ay B

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ,

ta coù phöông trình caân baèng:
Rx = RAx – P.cos 450 = 0 (1)
Ry = RAy –P.sin450 + RB = 0 (y2 )
∑m ( F ) = -2P.sin 450 + 4RB = 0 ( 3 )R

A
Ay P RB
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : 45 0

RAx = 10 2 N RAx C B x

RAy = 5 2 N 2m 2m

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
5
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

RB = 5 2 N

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
Baøi 12
Moät daàm ñoàng chaát naëng 60kG, daøi B
4m töïa moät ñaàu treân saøn trôn vaø
töïa treân coät cao 3m taïi ñieåm trung
gian B. Daàm hôïp vôùi ñöôøng thaúng I
300
ñöùng moät goùc 30o vaø giöõ ôû vò trí
3m
ñoù nhôø sôïi daây AC caêng theo saøn.
Boû qua ma saùt haõy xaùc ñònh söùc Q
caêng T cuûa daây, phaûn löïc N cuûa B

A
coät vaø phaûn löïc NC cuûa saøn?
C

Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình
   
veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc ( N , N , T , Q ) B C

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ,

ta coù phöông trình caân baèng: y NB
Rx = -T + NB.cos 30 = 0
0
(1)
Ry = -Q + NC + NB.cos 600 = 0 (2) B 30
∑m ( F ) = -2Q.sin 60 + NB.BC = 0 ( 3 )
C
 0
0
x
AB
Trong ñoù BC = cos 30 0 300 I
3
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : m
NB = 17,32 kG Q NC
T = 15 kG
NC = 51,34 kG A T

C
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 13 C
B
Taám ñoàng chaát AB troïng löôïng P =
100kG töï do taïi ñieåm A vaø giöõ 450 60
nghieâng moät goùc 45 so vôùi phöông
o
D
naèm ngang nhôø hai thanh BC vaø BD. I
BCD laø tam giaùc ñeàu, caùc ñieåm C
vaø D naèm treân ñöôøng thaúng ñöùng P
CD. Boû qua troïng löôïng cuûa caùc
A
thanh vaø coi gaén baûn leà taïi caùc
ñieåm B, C, D. Haõy xaùc ñònh phaûn löïc
cuûa goái töïa A vaø öùng löïc trong caùc y
thanh? SD SC
C
Giaûi B
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö 30 hình
0
0
   60
veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc 45 ( N ,S ,S ,P ) A C D

0
Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ, D
I
Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
6 NA P

A
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

ta coù phöông trình caân baèng:

Rx = SC.cos 300 - SD cos 300 - NA.cos 450 = 0
Ry = SC.sin 300 + SD sin 300 – P + NA.sin 450 = 0
AB
∑m ( F ) = P

B
2
.cos 450 + NA.AB = 0
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
NA = 35,4 kG
SD = 60,8 kG
SC = 89,6 kG

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 14
Khi laép gheùp caàu, phaàn daøn
caàu ABC ñöôïc naâng leân nhôø ba
sôïi daây caùp boá trí nhö hình
veõ. Troïng löôïng cuûa phaàn daøn 450
A F
caàu laø 520kG. Troïng taâm naèm 600
D B C
taïi ñieåm D. Caùc khoaûng caùch
töông öùng AD = 4 m, DB = 2 m, BF E
P
= 1 m.Haõy tìm söùc caêng cuûa
caùc daây neáu daøn caàu ABC
naèm ngang.
Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö
hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
   
cuûa heä löïc ( T T T , P )
A B C

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ,

y
ta coù phöông trình caân baèng:
Rx = -TB.cos 600 + TC cos 450 = 0
Ry = TB.sin 600 + TC sin 450 – P + TA. = T0A TB TC
∑m ( F ) = -7TA + 3P = 0

E
600 45
F
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : A
0

D B C x
TA = 223 kG
P E
TB = 217,4 kG
TC = 152 kG

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 15
Daàm ñoàng chaát AB coù troïng
löôïng P = 100kG gaén baûn leà C A
ñaàu A vaøo töôøng vaø giöõ
nghieâng moät goùc 45o so vôùi
phöông thaúng ñöùng nhôø sôïi I 450
daâybaét qua roøng roïc
vaømang taûi troïng G, nhaùnh 300
G
BC cuûa daây taïo vôùi phöông D P

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
7 Q
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

thaúng ñöùng moät goùc

30 .Taûi troïng Q = 200kG treo
o

vaøo daàm taïi ñieåmD. Boû qua

ma saùt ôû roøng roïc. Haõy
xaùc ñònh giaù trò taûi troïng G
vaø phaûn löïc cuûa khôùp baûn
1
leà A neáu BD = 4
AB?

Giaûi

Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình veõ, daàm
caân baèng döôùi taùc duïng
    
cuûa heä löïc ( X Y T , Q, P )
A A

Choïn heä truïc toïa ñoä nhö hình veõ,

ta coù phöông trình caân baèng:
Rx = YA - T cos 600 = 0 (1)
Ry = T.sin 60 -Q – P +YA. = 0 ( 2 )
0

AB 3AB
∑m ( F ) = P

A
2
. cos 450 + Q 4 cos 450 – T.AB cos 750 = 0 ( 3 )
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : y
T = 145,9 kG YA
XA = 173,8 kG A XA x
C
YA = 73 kG

T I 450
30
G 0
P
D

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
Q
Baøi 16
Hai xaø ñoàng chaát daøi d
nhö nhau noái khôùp vôùi
nhau taïi ñieåm C. Taïi A b B
caùc ñieåm A vaø B
C
chuùng cuõng ñöôïc gaén P P
khôùp vôùi goái ñôõ.
Troïng löôïng cuûa moãi
xaø laø P. Taûi troïng Q Q
treo vaøo ñieåm C.
Khoaûng caùch AB = d ;
khoaûng caùch töø C ñeán
ñöôøng thaúng naèm
ngang AB = b. Haõy xaùc
ñònh phaûn löïc taïi caùc
khôùp A vaø B?

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
8
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh nhö hình veõ, daàm
caân baèng döôùi taùc duïng
    
cuûa heä löïc ( Y , Y , P, Q, P
A B

YA
Ry = YA + YB -2P – Q = 0 ( 1 ) YB
d
d d 3d
∑m ( F ) = P

A
4
+Q 2
+P 4
=0
A B
b
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
Q P P P
YA = YB = P + 2

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊ Q

Baøi 17 C
Thanh OA troïng löôïng khoâng ñaùng
P
keå, coù lieân keát vaø chòu löïc nhö
hình veõ. Bieát OB = 2AB, goùc α = α
O B
30o. Tìm löïc lieân keát taïi O vaø löïc
caêng cuûa daây. A
Giaûi
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
   
cuûa heä löïc ( X Y , P, T )o o

Ta coù hệ phöông trình caân baèng :

Rx = XO - T cos 300 = 0 ( C1 )
Ry = YO+ T sin 300 - P = 0 ( Y2 ) T P
O
∑m ( F ) = -P.OA + T.OB. sin 30 = 0

o
0
(3)
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : α B
O
T = 3P XO
A
3P 3
XO =
2

P
YO = - 2

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
Baøi 18 2a
Caàu ñoàng chaát AB troïng löôïng
P, chòu löïc Q vaø coù lieân keát
nhö hình veõ, goùc α = 30o . Q
Tìm löïc lieân keát taïi A vaø B. h B
Giaûi
A
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
P
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
     α
cuûa heä löïc ( X , Y , P, Q, N )
A A
2a B

Ta coù hệ phöông trình caân baèng : NB

Rx = XA - NB sin 300 + Q= 0 (1) YA
Q
Ry = YA+ NB cos300 - P = 0 (2)
B Troïng
h A Kyõ Thuaät Lyù Töï
Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng
9 XA
P
α
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

∑m ( F ) = aP – hQ – 2aYA= 0

o (3)
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
P 3 hQ 3
NB= +
3 3a

P 3 h 3 
XA = + Q − 1
6  6a 

P Qh
YA = −
2 2a

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 19
Thanh AB troïng löôïng khoâng ñaùng l
keå , coù lieân keát vaø chòu löïc nhö
q
hình veõ. Cöôøng ñoä löïc phaân boá
laø q (N/m). Tìm: löïc lieân keát taïi B.
B
Giaûi A
Thay heä löïc phaân boá q bôûi löïc taäp trung Q = ql
ñaët ôû giöõa AB
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
  
cuûa heä löïc ( X , Y , , Q, M ) B B B l
Ta coù hệ phöông trình caân baèng : YB
q Q
Rx = XB = 0 (1)
Ry = YB - Q = 0 (2)
B
Ql XB
∑m ( F ) =

B − MB =0 (3) A
2

Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : MB

XB = 0
YB = Q = ql
ql 2
MB =
2

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
o
Baøi 20 Q 30
Thanh ñoàng chaát OA = 6a, troïng O B
löôïng P1.Thanh ñoàng chaát BC = 4a, A

troïng löôïng P2 . Löïc Q ñaët ôû ñaàu
30o
A vaø nghieâng goùc 30o. Tìm löïc lieân P1
keát taïi O, B vaø C. P2
Giaûi
Söû duïng phöông phaùp taùch vaät. C
+ Thanh OA caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc :
    
( X ,Y , N , P , Q )
O O B 1

Q
Ta coù hệ phöông trình caân baèng :
30o
B
Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
10
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Rx = XO + Q cos 600 = 0 (1)

O A
Ry = YO + NB –P1 - Q sin 60 = 0
0
(2)
( )

∑mO F = 2aNB – 3aP1 -6aQ.sin 60 = 0
0
(330o)
P1
+ Thanh BC caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc :
    P2
( X ,Y , M , N , P )
C C C
'
B' 2

C
Ta coù hệ phöông trình caân baèng :

Rx = XC = 0 (4)
Ry = YC – P2 - N =0 (5) '
B

∑m ( F ) = MC -aP2 – 2a N = 0

C (6) '
B

Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : YO NB

Q
30o
B
NB = NB' =
(
3 P1 + Q 3 ) O A
2
XO
P1
Q
XO = −
2

P1
YO = −
2
−Q 3 B
O YC

XC = 0 30o N B'
YC = P2 +
(
3 P1 + Q 3 ) MC P2
2
C XC
MC = a ( 3P1 + P2 + 3Q 3

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 21
a a 2a a
a
Caàu ABC goàm hai phaàn gioáng nhau,
Q B
troïng löôïng moãi phaàn laø P, phaàn

caàu AB chòulöïc Q . Caùc kích thöôùc
3a P P
ñöôïc cho treân hìnhveõ. Tìm caùc
phaûn löïc lieân keát taïi A,B vaø C. A C

Giaûi
Heä caân baèng döôùi taùc duïng cuûa heä löïc :
      
( X , Y , X , Y P, P, Q ).
A A B B
a a a 2a a
Ta coù hệ phöông trình caân baèng : B
RX = XA + XC = 0 (1) Q

∑m ( F ) = -aP – 2aQ – 5aP + 6aYC = 0


A ( 2Y)A YC
3a P P
∑m ( ) = aP +4aQ + 5aP - 6aYA = 0

C F (3)
C
Xeùt rieâng phaàn BC : phaàn BC caân baèng A
     XA XC
döôùi taùc duïng cuûa heä löïc : ( X , Y , X , Y P ). C C B B

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
11
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Ta coù hệ phöông trình caân baèng : YB

Rx = XB +XC = 0 (4) a a a
Ry = YB +YC – P = 0 (5)
Q B XB
∑m ( F ) = -2aP + 3aYC + 3aXC = 0

B (6)
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc : YA YC
3a P P
P+ Q
XA = XB = - XC = 3 A C
2Q XA XC
YA = P + 3

Q
YB = −
3

Q
YC = P + 3

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 22
Q
Thanh AB = 4a, troïng löôïng vaø beà
A F2 B
daøy khoâng ñaùng keå , naèm ngang α

treân hai oåñôõ. Löïc keùo Q taïo vôùi F C D
1
phöông ngang moät goùc α . Heä soá a 2a a
masaùt taïi hai oå ñôõ laø f . Tìm goùc

α ñeå thanh khoâng bò tröôït duø Q
raát lôùn (hieän töôïng töï haõm).
Giải
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
    
cuûa heä löïc ( N , N , F , F , Q ).
1 2 1 2 N1 Q
Ta coù hệ phöông trình caân baèng : A F2 B
α
Rx = Q cosα - F1 – F2= 0 (1)
F1 C D
Ry = Q sinα + N1 – N2 = 0 (2)
∑m ( F ) = 3aQ sinα - 2aN2= 0

(3) 2a N2 a
C a
Ñieàu kieän caân baèng tôùi haïn ( saép tröôït ) :
F1 = fN1
F2 = fN2
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
1  1
tgα = 2f
hay α = arctg  
 2f 

 1 B
Muoán thanh caân baèng α 〉 arctg
C   A
 2f 

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊
r R

Baøi 23 Q O

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
12

P
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Truïc O coù baùn kính r vaø R,

heä soá masaùt taïi maù haõm
AB m 
laø f, tyû soá =
AC n
.Tìm löïc Q

ñeå haõm ñöôïc truïc . Boû qua

beà daøy cuûa maù phanh .

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng Kyõ Thuaät Lyù Töï Troïng
13
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

Giaûi
Duøng phöông phaùp taùch vaät .
B
    
C A
Xeùt truïc O : ( N , F , X , Y , P )
O O

∑m O = rP – RF = 0 (1) r R
    
Xeùt ñoøn AC : ( N ' , F ' , X A , YA , Q )∼0 O
Q
∑m = AC.Q –AB. N = 0
A (2)
'

Ñieàu kieän caân baèng tôùi haïn :

F = fN
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
m r P
Q= . .
n R f
P
m r P
Muoán haõm ñöôïc thì Q > . .
n R f

N’ YA

C B A XA
F’
Q

N
F

YO
XO
O

P
◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Baøi 24
Ñóa troøn ñoàng chaát, baùn kính R, troïng Q

löôïng P ,chòu taùc duïng cuûa löïc Q ñaët
taïi taâm O vaø nghieâng goùc α vôùi phöông α
naèm ngang. Heä soá masaùt tröôït laø f, O

heä soá masaùt laên laø k . Tìm trò soá Q P
ñeå ñóa caân baèng.
Giaûi I
Giaûi phoùng lieân keát, caùc phaûn löïc xaùc ñònh
nhö hình veõ, daàm caân baèng döôùi taùc duïng
   
cuûa heä löïc ( N , P, F , Q, M ).
y
Ta coù : Q
Rx = Q cosα - F = 0 (1)
Ry = Q sinα + N - P = 0 (2) O α
N
M Thuaät Lyù Töï Troïng
Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng KyÕ
14 F
x
I
P
CÔ KYÕ THUAÄT – HEÄ LÖÏC PHAÚNG BAÁT KYØ

∑m ( F ) = M - RQ cosα = 0

I (3)
Ñieàu kieän ma saùt : F ≤ fM
M ≤ kN
Giaûi heä phöông trình ta ñöôïc :
F = Q cosα
M = R Q cosα
N = P - Q sinα
Thay vaøo ñieàu kieän ma saùt ta ñöôïc :
fP
Q ≤ cos α + f sin α
= Q1

k
P
R = Q2
Q ≤ k
cos α + sin α
R
Ñieàu kieän caân baèng cuûa dóa laø : Q ≤ min ( Q1 , Q2 )

◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊◊

Khoa Kyõ Thuaät Cô Sôû – Tröôøng Cao Ñaúng KyÕ Thuaät Lyù Töï Troïng
15