VN QUC GIA BCH M

Tn Vn quc gia Vn quc gia Bch M Quyt nh thnh Quyt nh ca Ch tch Hi ng B trng s 214-CT, ngy lp 15/7/1991 ph duyt lun chng kinh t k thut vn quc gia Bch M (Tha Thin - Hu) Quyt nh thay i, Quyt nh s 01/Q-TTg, ngy 02/01/2008 ca Th tng Chnh ph m rng v iu chnh, m rng din tch Vn quc gia Bch M a im Nm trn a huyn Ph Lc v Nam ng tnh Tha Thin Hu v 3.107 ha thuc huyn ng Giang tnh Qung Nam Ta a l 15059' - 16016' v Bc; 107037' - 107054' kinh ng Din tch 37.487 ha Phn khu bo v NN 12.064,8 ha Phc hi sinh thi 20.234,0 ha Dch v hnh chnh 5.188,2 ha Vng m 58.676 ha C cu t chc Trc thuc Cc Kim lm, bao gm: Ban gim c; Phng t chc hnh chnh; Phng nghin cu khoa hc; Phng k hoch tng hp; Phng k ton ti chnh; Trung tm du lch sinh thi gio dc mi trng; Phng pht trin cng ng; Ht Kim lm Nhim v Bo v ti nguyn, cc gi tr khoa hc i vi h ng vt, thc vt in hnh v h sinh thi giao thoa gia hai lung kh hu Bc v Nam phn b t thp n ai cao 1700m. Bo tn cc lo ng vt c hu, qu him nh g Li lam mo trng, Tr sao, Vooc tr v, h, sao la, mang ln... cc loi thc vt c hu nh Cm Bch M, Tng Bch M, Trm hng, cm lai... Duy tr chc nng phng h ca cc lu vc sng Trui, sng T Trch, Sng Cn, sng ..., gim thiu thin tai, l lt, n nh i sng ngi dn trong vng Pht trin du lch sinh thi, gio dc mi trng, gp phn pht trin i sng ngi dn vng m. a l, thy vn Ni Bch M - Hi Vn nm khu vc Trung Trng Sn, trn di ni cao chy theo hng ty ng t bin gii Vit - Lo v gp bin ng ti o Hi Vn. y l dy ni to nn s gin on ca di ng bng ven bin min trung v hnh thnh nn mt ranh gii a sinh vt gia khu h ng thc vt min bc v min nam Vit Nam. Dy ni ny cng nh hng n tiu kh hu vn quc gia, ni c xem l m t nht Vit Nam, vi lng ma trung bnh nm cao nht ti nh Bch M ca Vn Quc gia l 7.977 mm (WWF/EC 1997a). a cht ca vn quc gia u th bi granite, vi mt s vng ph bi cc sa thch, thch anh v gnai. Nhn chung vn quc gia c a hnh dc, g gh hnh thnh do a hnh b phn ct mnh bi nc mt. a hnh vn quc gia ni tri bi dy ni chy theo hng ty ng vi mt s nh cao trn 1000 m, cao nht l nh Bch M 1.448 m. cc sn thp v vng i dc thp hn, v bao bi cc di ng bng ph sa hp (WWF/EC 1997a).

C nhiu sui hnh thnh trn cc sn thp v vng chn ni trong vn quc gia. Nhn chung, cc sui pha bc vn chy vo sng Trui, sau chy theo hng bc vo m ph vng b bin pha nam thnh ph Hu. Cc sui pha nam ca vn quc gia chy vo cc nhnh ca sng T Trch, sng ny sau khi tch khi vn quc gia th chy ln hng ty. Pha ng ca vn quc gia c nhng n ct t nhin to nn cc m ph nh m Cu Hai, ph Lng C. Ti nguyn a dng Bch M t lu c ghi nhn l ni c tnh a dng sinh hc cao sinh hc do ch trong mt din tch khng ln lm nhng cha ng nhiu kiu sinh cnh khc nhau, t m ph ven bin n rng trn ni. Thm vo , Bch M li nm trn vng ranh gii a l sinh vt gia Bc v Nam Vit Nam, v gia dy ni Trng Sn v vng ng bng ven bin. Cc kiu rng ch yu tm thy bn trong vn quc gia l rng thng xanh t thp phn b cao di 900 m, v rng thng xanh ni thp phn b trn 900 m (Gilmour v Nguyn Vn Sn, 1999). Tuy nhin, do hu qu tc ng ca con ngi, cho nn rng cn li hin nay ti y u mang du n ca s tc ng . Sinh cnh u th trong vn quc gia l t trng c v cy bi, vi u th l cc loi Sim Rhodomyrtus tomentosa, Mua Melastoma candidum v C tranh Imperata cylindrica (WWF/EC 1997a). Phc hi t nhin ca t trng c v cy bi Vn chm, c bit nhng ni xy ra chy hng nm, do vy, tm quan trng v bo tn i vi cc vng ny khng cao. Tuy nhin, tnh a dng ca ton b khu h thc vt trong cc vng rng cn li vn cao. C khu Bch M - Hi Vn c coi nh l mt trong by vng c tm quan trng ton cu ca Vit Nam, l mt trong cc "Trung tm a dng Thc vt" (Davis et al. 1995). Khu h th ca Bch M hin cha c bit mt cch y , cho n nay ch 48 loi c xc nh l c trong Vn Quc gia (WWF/EC 1997a). Nhiu loi th ln c ghi nhn ti y l mc tiu bo tn ca VQG Bch M, v d, theo Robson et al. (1991) tm thy Voc v chn nu Pygathrix nemaeus v mt loi vn Hylobates sp. vo nm 1990. Tuy vy, tnh trng hin nay ca nhiu loi trong s ny Vn quc gia khng r. Hin nay, ghi nhn c 249 loi chim ti VQG Bch M, 330 loi cho ton khu vc Bch M - Hi Vn (Eve 1996a). Vn quc gia nm phn pha nam ca Vng chim c hu t thp min Trung (Stattersfield et al. 1996), v y t nht tm thy qun th ca 4 loi chim c vng phn b hp, l G so trung b Arborophila merlini, Tr sao Rheinardia ocellata, Khu m di Jabouilleia danjoui v Chch chch m xm Macronous kelleyi (Eve 1996a). Thm vo , ti Vn quc gia cn c qun th ca loi ph c hu G li lam trng Lophura nycthemera beli (WWF/EC 1997a). Mt gi tr bo tn rt quan trng khc Vn Quc gia l vo thng 5/1998 ti khu vc

vng m cch Vn 1 km, tm thy G li mo trng Lophura edwardsi (Hunh Vn Ko, 2000a). Trc loi ny c pht hin li Phong in v akrng, l nhng ni ang c xut thnh lp khu bo tn thin nhin vi mc tiu bo tn loi G li mo trng ang b e da tuyt chng trn ton cu (L Trng Tri et al. 1999). Do tm quan trng Quc t trong cng tc bo tn cc loi chim, Bch M c cng nhn l mt trong s cc vng chim quan trng ti Vit Nam (Tordoff 2002).