ngha cc con s trong phn tch bo co ti chnh ! I.

Ch s ti chnh C 4 loi ch s ti chnh quan trng: Ch s thanh ton: cc ch s trong loi ny c tnh ton v s dng quyt nh xem liu mt doanh nghip no c kh nng thanh ton cc ngha v phi tr ngn hn hay khng? Ch s hot ng: Cc ch s hot ng cho thy doanh nghip hot ng tt nh th no. Trong cc ch s ca loi ny li c chia ra cc ch s li nhun hot ng v hiu qu hot ng. Cc ch s v li nhun hot ng cho bit tng th kh nng sinh li ca cng ty, cn ch s v hiu qu hot ng cho thy doanh nghip s dng ti sn hiu qu n mc no? Ch s ri ro: bao gm ch s ri ro kinh doanh v ri ro ti chnh. Ri ro kinh doanh lin quan n s thay i trong thu nhp v d nh ri ro ca dng tin khng n nh qua cc thi gian khc nhau. Ri ro ti chnh l ri ro lin quan n cu trc ti chnh ca cng ty, v d nh vic s dng n. Ch s tng trng tim nng: y l cc ch s cc k c ngha vi cc c ng v nh u t xem xt xem cng ty ng gi n u v cho php cc ch n d on c kh nng tr n ca cc khon n hin hnh v nh gi cc khon n tng thm nu c. A. Ch s thanh ton: Ch s thanh ton hin hnh (current ratio): y l ch s o lng kh nng doanh nghip p ng cc ngha v ti chnh ngn hn. Ni chung th ch s ny mc 2-3 c xem l tt. Ch s ny cng thp m ch doanh nghip s gp kh khn i vi vic thc hin cc ngha v ca mnh nhng mt ch s thanh ton hin hnh qu cao cng khng lun l du hiu tt, bi v n cho thy ti sn ca doanh nghip b ct cht vo ti sn lu ng qu nhiu v nh vy th hiu qu s dng ti sn ca doanh nghip l khng cao. Cng thc tnh : Ch s thanh ton hin hnh= ti sn lu ng/ n ngn hn Ch s thanh ton nhanh ( quick ratio): Ch s thanh ton nhanh o lng mc thanh khon cao hn. Ch nhng ti sn c tnh thanh khon cao mi c a vo tnh ton. Hng tn kho v cc ti sn ngn hn khc c b ra v khi cn tin tr n, tnh thanh khon ca chng rt thp. Ch s thanh ton nhanh=( tin mt+ chng khon kh mi+ cc khon phi thu)/ n ngn hn. Ch s tin mt: Ch s tin mt cho bit bao nhiu tin mt v chng khon kh mi ca doanh nghip p ng cc ngha v n ngn hn. Ni cch khc n cho bit, c mt ng n ngn hn th c bao nhiu tin mt v chng khon kh mi m bo chi tr? Ch s tin mt = (tin mt+ chng khon kh mi)/ n ngn hn Ch s dng tin t hot ng: Cc khon phi thu t v gii hn vng quay hng tn kho c th lm cho thng tin nh cc ch s thanh ton hin hnh v thanh ton nhanh khng tht s mang ngha nh k vng ca cc nh s dng bo co ti chnh. Bi vy ch s dng tin hot ng lc ny li l mt ch dn tt hn i vi kh nng ca cng ty trong vic thc

hin cc ngha v ti chnh ngn hn vi tin mt c c t hot ng ch s dng tin hot ng= dng tin hot ng/ n ngn hn Ch s vng quay cc khon phi thu: y l mt ch s cho thy tnh hiu qu ca chnh sch tn dng m doanh nghip p dng i vi cc bn hng. Ch s vng quay cng cao s cho thy doanh nghip c khch hng tr n cng nhanh. Nhng nu so snh vi cc doanh nghip cng ngnh m ch s ny vn qu cao th c th doanh nghip s c th b mt khch hng v cc khch hng s chuyn sang tiu th sn phm ca cc i th cnh tranh cung cp thi gian tn dng di hn. V nh vy th doanh nghip chng ta s b sp gim doanh s. Khi so snh ch s ny qua tng nm, nhn thy s st gim th rt c th l doanh nghip ang gp kh khn vi vic thu n t khch hng v cng c th l du hiu cho thy doanh s vt qu mc. Vng quay cc khon phi thu= doanh s thun hng nm/ cc khon phi thu trung bnh Trong : cc khon phi thu trung bnh= (cc khon phi thu cn li trong bo co ca nm trc v cc khon phi thu nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay khon phi thu : Cng tng t nh vng quay cc khon phi thu, c iu ch s ny cho chng ta bit v s ngy trung bnh m doanh nghip thu c tin ca khch hng s ngy trung bnh= 365/ vng quay cc khon phi thu Ch s vng quay hng tn kho: Ch s ny th hin kh nng qun tr hng tn kho hiu qu nh th no. Ch s vng quay hng tn kho cng cao cng cho thy doanh nghip bn hng nhanh v hng tn kho khng b ng nhiu trong doanh nghip. C ngha l doanh nghip s t ri ro hn nu nhn thy trong bo co ti chnh, khon mc hng tn kho c gi tr gim qua cc nm. Tuy nhin ch s ny qu cao cng khng tt v nh th c ngha l lng hng d tr trong kho khng nhiu, nu nhu cu th trng tng t ngt th rt kh nng doanh nghip b mt khch hng v b i th cnh tranh ginh th phn. Thm na, d tr nguyn liu vt liu u vo cho cc khu sn xut khng c th khin cho dy chuyn b ngng tr. V vy ch s vng quay hng tn kho cn phi ln m bo mc sn xut p ng c nhu cu khch hng. Vng quay hng tn kho=gi vn hng bn/hng tn kho trung bnh Trong : hng tn kho trung bnh= (hng tn kho trong bo co nm trc+ hng tn kho nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay hng tn kho: Tng t nh vng quay hng tn kho c iu ch s ny quan tm n s ngy. s ngy bnh qun vng quay hng tn kho=365/ vng quay hng tn kho Ch s vng quay cc khon phi tr: Ch s ny cho bit doanh nghip s dng chnh sch tn dng ca nh cung cp nh th no. Ch s vng quay cc khon phi tr qu thp c th nh hng khng tt n xp hng tn dng ca doanh nghip. vng quay cc khon phi tr=doanh s mua hng thng nin/ phi tr bnh qun trong doanh s mua hng thng nin= gi vn hng bn+hng tn kho cui k - hng tn kho u k

phi tr bnh qun=(phi tr trong bo co nm trc + phi tr nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay cc khon phi tr: s ngy bnh qun vng quay cc khon phi tr= 365/ vng quay cc khon phi tr . B. Ch s hot ng: Ch s li nhun hot ng: Li nhun hot ng c cu thnh bi li nhun hot ng v li nhun u t Li nhun bn hng: Bin li nhun thun: Ch s ny cho bit mc li nhun tng thm trn mi n v hng ho c bn ra hoc dch v c cung cp. Do n th hin mc hiu qu ca hot ng kinh doanh trong doanh nghip. D nhin l ch s ny khc nhau gia cc ngnh. Bin li nhun thun= li nhun rng/ doanh thu thun Trong : li nhun rng= doanh thu thun- gi vn hng bn Bin li nhun hot ng: Bin li nhun hot ng= thu nhp hot ng/ doanh thu thun Trong : thu nhp hot ng= thu nhp trc thu v li vay t hot ng kinh doanh bn hng v cung cp dch v Bin EBITDA Bin EBITDA= Li nhun trc thu v khu hao/ doanh thu thun Bin EBT: Ch s ny cho bit kh nng hot ng ca hot ng doanh nghip. Bin li nhun truc thu= thu nhp trc thu/ doanh thu Bin li nhun rng Bin li nhun rng= thu nhp rng/ doanh thu Bin li nhun phn phi: Ch s ny cho bit bao nhiu doanh thu c phn phi cho cc chi ph c nh trong mi n v hng bn ra. Bin li nhun phn phi = tng doanh thu phn phi/ doanh thu Trong : doanh thu phn phi = doanh thu chi ph bin i Li nhun u t T sut sinh li trn ti sn ( ROA): o lng hiu qu hot ng ca cng ty m khng quan tm n cu trc ti chnh ROA= thu nhp trc thu v li vay/ tng ti sn trung bnh Trong : tng ti sn trung bnh= (tng ti sn trong bo bo nm trc+ tng ti sn hin hnh)/2 T sut sinh li trn vn c phn thng ( ROCE): o lng kh nng sinh li i vi cc c ng thng khng bao gm c ng u i. ROCE= (Thu nhp rng - c tc u i)/ vn c phn thng bnh qun Trong : vn c phn thng bnh qun= (vn c phn thng trong bo co nm trc + vn c phn thng hin ti)/2 T sut sinh li trn tng vn c phn (ROE): o lng kh nng sinh l i vi c phn ni chung, bao gm c c phn u i. ROE=Thu nhp rng/ tng vn c phn bnh qun Trong : vn c phn bnh qun= (tng vn c phn nm trc+ tng vn c phn hin ti) / 2

T sut sinh li trn tng vn ( ROTC) Tng vn c nh ngha l tng n phi tr v vn c phn c ng. Chi ph li vay c nh ngha l tng chi ph li vay phi tr tr i tt c thu nhp li vay ( nu c). Ch s ny o lng tng kh nng sinh li trong hot ng ca doanh nghip t tt c cc ngun ti tr ROTC = (thu nhp rng+ chi ph li vay)/ tng vn trung bnh Ch s hiu qu hot ng: Vng quay tng ti sn: Ch s ny o lng kh nng doanh nghip to ra doanh thu t vic u t vo tng ti sn . Ch s ny bng 3 c ngha l : vi mi la c u t vo trong tng ti sn, th cng ty s to ra c 3 la doanh thu. Cc doanh nghip trong ngnh thm dng vn thng c ch s vng quay tng ti sn thp hn so vi cc doanh nghip khc. Vng quay tng ti sn= doanh thu thun/ tng ti sn trung bnh Vng quay ti sn c nh: Cng tng t nh ch s vng quay tng ti sn ch khc nhau v vi ch s ny th ch tnh cho ti sn c nh Vng quay ti sn c nh= doanh thu thun/ ti sn c nh trung bnh Vng quay vn c phn: Ch s ny o lng kh nng doanh nghip to ra doanh thu t vic u t vo tng vn c phn( bao gm c phn thng v c phn u i). T s ny bng 3 c ngha l vi mi la u t vo vn c phn, cng ty s to ra 3 la doanh thu. Vng quay vn c phn= doanh thu thun/ tng vn c phn trung bnh. B. Ch s ri ro Ch s ri ro kinh doanh Ri ro kinh doanh c nh ngha nh l ri ro lin quan n nhng bin ng trong doanh thu. o lng ri ro kinh doanh ngi ta dng nhiu phng thc t n gin n phc tp. Phng thc n gin: Bn ch s di y i din cho phng thc n gin trong vic tnh ton cc ch s ri ro kinh doanh. Ri ro kinh doanh l ri ro m cng ty c th kim c t tin hn hoc t hn l mt tin khi doanh s gim xung. Trong mt mi trng c doanh s ang trn sp gim, mt cng ty c th thua l nu cng ty y s dng chi ph c nh qu nhiu. Nu phn ln chi ph trong cng ty ch l chi ph bin i th n s t khi no ri vo tnh trng trn. Tt c cc doanh nghip u s dng chi ph c nh v chi ph bin i. Do vy vic hiu c cu trc chi ph c nh ca doanh nghip tht s l iu cn thit khi nh gi ri ro kinh doanh ca doanh nghip . Mt vi ch s thng c s dng l : Ch s bin li nhun phn phi. h s ny cho bit phn li nhun tng thm t s thay i ca mi la trong doanh thu. Nu ch s bin phn phi li nhun ca cng ty bng 20%, sau nu c s sp gim $50.000 trong doanh thu th s c s sp gim $10.000 trong li nhun Bin phn phi= 1 - (chi ph bin i/ doanh thu) Mc nh hng ca n by kinh doanh (OLE)

Ch s n by kinh doanh c s dng d on bao nhiu phn trm thay i trong thu nhp v t sut sinh li trn ti sn i vi mi phn trm thay i trong doanh thu. Nu doanh nghip c OLE ln hn 1 th sau n by kinh doanh vn c duy tr. Nu OLE bng 1, sau tt c cc chi ph l bin i, v vy c 10% gia tng trong doanh thu, th ROA ca cng ty cng gia tng 10% ch s nh hng n by kinh doanh ( OLE)= ch s Bin li nhun phn phi/ phn trm thay i trong thu nhp (ROA) Mc nh hng n by ti chnh( FLE): Cng ty s dng n ti tr cho cc hot ng, do s to nn nh hng ca n by ti chnh v gia tng t sut sinh li cho cc c ng, th hin ri ro kinh doanh tng thm khi doanh thu thay i. FLE = thu nhp hot ng/ thu nhp thun. Nu mt cng ty c FLE bng 1.33 th, khi thu nhp hot ng gia tng 50% s to nn s gia tng 67% trong thu nhp rng. Ch s hiu ng n by tng th (TLE) bng s kt hp gia OLE v FLE ta c hiu ng n by tng th (TLE). TLE c xc nh bng: TLE= OLE x FLE Trong v d trc, doanh s gia tng $50.000, OLE bng 20% v FLE bng 1.33. Ch s hiu ng n by tng th bng $13,333, v d, thu nhp rng s tng $13.33 cho mi $50.000 doanh thu tng thm. Ch s ri ro ti chnh Cc ch s v ri ro ti chnh lin quan n cu trc ti chnh ca cng ty Phn tch vic s dng n ca cng ty. T s n trn tng vn: Ch s ny cho thy t l n c s dng trong tng cu trc vn ca cng ty. T s n trn vn ln m ch rng cc c ng ang thc hin chnh sch thm dng n v v do lm cho cng ty tr nn ri ro hn. N trn tng vn= tng n/ tng vn Trong : Tng n = n ngn hn + n di hn Tng vn = tng n + tng vn ch s hu. T s n trn vn c phn: N trn vn c phn= tng n/ tng vn c phn Phn tch cc ch s kh nng thanh ton li vay Ch s kh nng thanh ton li vay: Ch s ny cho bit vi mi ng chi ph li vay th c bao nhiu ng EBIT m bo thanh ton v c o lng: Kh nng thanh ton li vay = thu nhp trc thu v li vay ( EBIT)/ li vay Ch s kh nng thanh ton cc chi ph ti chnh c nh: Trong doanh nghip ngoi li vay th cn mt s chi ph ti chnh c nh khc nh chi ph thu ti chnh, thu hot ng, Ch s kh nng thanh ton cc chi ph ti chnh c nh = thu nhp trc cc chi ph ti chnh c nh/ chi ph ti chnh c nh Kh nng tin mt m bo chi tr li vay:

Dng tin hot ng iu chnh c nh ngha l dng tin hot ng + chi ph ti chnh c nh + thu phi tr Kh nng tin mt m bo chi tr li vay = dng tin hot ng iu chnh/ chi ph li vay Kh nng tin mt m bo chi tr cc chi ph ti chnh c nh: Kh nng tin mt m bo chi tr cc chi ph ti chnh c nh = dng tin hot ng iu chnh / chi ph ti chnh c nh Ch s chi tiu vn : Ch s ny cho bit thng tin bao nhiu tin mt c to ra t hot ng ca doanh nghip s c li sau khi thc hin cc ngha v thanh ton ca chi tiu vn phc v cho cc khon n ca cng ty. Nu ch s ny bng 2, c ngha l cng ty ang hot ng bng 2 ln so vi nhng g n tht s cn ti u t cho doanh nghip tip tc hot ng, phn thng d c th c phn b tr bt n. Ch s chi tiu vn = dng tin hot ng/ chi tiu vn. Ch s dng tin vi n: Ch s ny cung cp thng tin cho bit bao nhiu tin mt ca cng ty to ra t hot ng c th c s dng tr tng n Ch s dng tin so vi n = dng tin t hot ng/ tng n C. Ch s tng trng tim nng Ch s tng trng G =RR x ROE Trong : RR= T l li nhun gi li = 1- ( c tc/ tng thu nhp rng) ROE = thu nhp rng / tng vn ch s hu= thu nhp rng/ doanh thu * doanh thu/ tng ti sn * tng ti sn/ vn c phn. Trn y l mt s cc ch s ti chnh c bn nhm nh gi tnh hnh hot ng kinh doanh cng nh kh nng ti chnh v tim nng tng trng ca doanh nghip. Tuy nhin cn phi ht sc lu rng cc ch s ng mt mnh th n cng khng c nhiu ngha. Cc nh phn tch khi s dng cc ch s ti chnh cn phi kt hp vi nhiu yu t khc th d nh: Ch s trung bnh ngnh: So snh cng ty vi trung bnh ngnh l dng so snh ph bin hay gp So snh trong bi cnh chung ca nn kinh t: i khi cn phi nhn tng th chu k kinh t, iu ny s gip nh phn tch hiu v d on c tnh hnh cng ty trong cc iu kin thay i khc nhau ca nn kinh t, ngay c trong giai on nn kinh t suy thoi. So snh vi kt qu hot ng trong qu kh ca doanh nghip : y cng l dng so snh thng gp. So snh dng ny tng t nh phn tch chui thi gian nhn ra khuynh hng cho cc ch s. Hn ch ca cc ch s ti chnh: Di y l cc hn ch ca ch s ti chnh m cc nh phn tch nn lu tm: Nhiu cng ty ln hot ng trong cc lnh vc khc nhau ca cc ngnh khc nhau. i vi nhng cng ty nh th ny th rt kh tm thy mt lot cc ch s ngnh c ngha. Lm pht c th l yu t lm cho bng cn i k ton ca doanh nghip b bp mo i ng k. Trong trng hp ny, li nhun c th cng b nh hng. Tuy

nhin phn tch cc ch s ti chnh ca mt cng ty qua thi gian hay qua phn tch so snh vi cc i th cnh tranh nn c xem xt k cng Yu t ma v cng c th l sai lch cc ch s ti chnh. Hiu yu t ma v nh hng nh th no n doanh nghip c th gim thiu kh nng hiu sai cc ch s ti chnh. V d, hng tn kho ca doanh nghip bn l c th cao trong ma h chun b cung cp cho khch hng vo nm hc mi. Do , khon phi tr ca doanh nghip tng ln v ROA ca n thp xung. Cc phng php k ton khc nhau cng c th bp mo s so snh gia cc cng ty vi nhau, thm ch l ngay trong 1 cng ty. Tht kh nhn nh c mt ch s l tt hay xu. Mt ch s tin mt cao trong qu kh i vi cng ty tng trng c th l mt du hiu tt, nhng cng c th l mt du hiu cho thy cng ty chuyn qua giai on tng trng v nn c nh gi thp xung. Mt cng ty c th c nhng ch s tt v c nhng ch s xu, do vy tht kh m ni c l mt cng ty mnh hay yu.