Mô hình Just in time trong quản trị chất lượng

Nghin cu khoa hc
LI NI U
1. Tnh cp thit ca ti : Vi hn 2000 doanh nghip tham gia vo ngnh, thu ht gn 2 triu lao ng v kim ngch xut khu ln n 10 t USD mi nm , Dt may thc s ang l ngnh cng nghip chin lc hng u trong nn kinh t nc ta. Xc nh c vai tr quan trng ca ngnh dt may i vi nn kinh t t nc, Chnh ph cng dnh cho n nhiu s quan tm c bit, chng hn nh trong t khng hong kinh t va qua, nhiu doanh nghip dt may Vit Nam lm vo tnh trng kh khn, Chnh ph c nhng chnh sch h tr kp thi gip cc doanh nghip c th tn ti sau bo khng hong. Trong hng lot cc hu qu t khng hong kinh t, mt vn nan gii buc cc doanh nghip cn c nhng bin php gii quyt kp thi, l t l hng tn kho tng cao trong mi doanh nghip. S d, vn ny cn gii quyt kp thi v hng tn kho l mt trong nhng ti sn c gi tr ln nht trong tng gi tr ti sn ca mt doanh nghip, thng thng chim n 40% tng gi tr ti sn ca doanh nghip. Lng hng tn kho cao gy cho doanh nghip nhiu bt li nh vn ng, chi ph bo qun, Do , vic kim sot hng tn kho lun l vn cn thit , ch yu trong qun tr sn xut. Nguyn nhn trc quan nht dn n tnh trng hng tn kho trong cc doanh nghip Dt may Vit Nam tng cao l do khng hong t, nhng xt v gc sn xut th nguyn nhn quan trng nht vn l vn qun l hng tn kho trong qu trnh sn xut. Bng kinh nghim thc t sn xut cc nc trn th gii, c th l ca hng Toyota Nht Bn , tm ra c mt phng php qun l hng tn kho kh hiu qu , l m hnh Just in time. M hnh ny s lm gim ti a lng hng tn kho trong mi doanh nghip, n lc lin tc loi b s lng
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
ph. M hnh Just in time t ra c hiu qu vi cc hnh thc sn xut c tnh lp i lp li nh ngnh sn xut linh kin, oto, dt may, Chnh v l , ng trc thc trng hng tn kho trong cc doanh nghip dt may nc ta ang ngy mt gia tng, chng ta hon ton c th ngh n vic ng dng m hnh Just in time vo hot ng qun tr hng tn kho trong cc doanh nghip Dt may Vit Nam. 2. Mc ch nghin cu ti nghin cu ny l nhm tm ra c nhng gii php tt nht gip cc doanh nghip dt may trong nc ng dng m hnh Just in time vo h thng sn xut mt cch thnh cng gii quyt c vn hng tn kho ang ngy mt gia tng. 3. Nhim v nghin cu thc hin c mc ch ra, bi nghin cu cn hon thnh c nhng nhim v sau: 4. Xy dng c s l lun v qun tr tn kho Tm hiu v m hnh Just in time v nhng bi hc trong ng dng Nghin cu thc trng sn xut v hng tn kho trong cc doanh xut cc gii php ng dng m hnh Just in time vo hot ng Phm vi nghin cu
Just in time ca Toyota nghip Dt may Vit Nam. qun tr hng tn kho. Ngnh sn xut dt may c nhiu ch th tham gia vi nhiu quy trnh sn xut v trnh qun tr khc nhau. Nhng ti nghin cu s ch tp trung vo vic nghin cu ng dng m hnh Just in time cho cc doanh nghip dt may c dy chuyn sn xut cng ngh cao, tnh chuyn mn ha cao, khng ng dng cho cc quy trnh dt may th cng. ti i su nghin
V Th Khuyn 2 Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
cu vo tnh hnh sn xut ca cc doanh nghip dt may ca Vit Nam trong giai on 2005 2010 v xut cc gii php ng dng m hnh JIT cho cc doanh nghip trong giai on sau 2010. 5. Phng php nghin cu ti s dng tng hp cc phng php nghin cu: phng php duy vt bin chng, phng php duy vt lch s kt hp vi phng php h thng ha, thng k, tng hp, so snh dn gii, phn tch, 6. Kt cu bi nghin cu Kt cu ti nghin cu gm 3 chng chnh, bao gm: Chng I : H thng qun l hng tn kho Just in time Chng II : Thc trng hng tn kho trong cc doanh nghip dt may Vit Nam hin nay Chng III : ng dng m hnh Just in time vo cc doanh nghip dt may Vit Nam T nhng nghin cu, tm hiu v h thng Just in time c cng ty Toyota ng dng thnh cng trong nhiu nm qua c trnh by chng I, v thc trng sn xut trong ngnh dt may Vit Nam chng II, chng ti mnh dn a ra nhng gii php ng dng Just in time vo cc h thng sn xut ca cc doanh nghip dt may Vit Nam chng III. Trong qu trnh nghin cu, do cn hn ch v kin thc v kinh nghim, chc chn bi nghin cu ca chng ti cn c nhiu thiu st, rt mong tip tc nhn c nhng s hng dn ca cc thy c v gp ca bn c.
Chng ti xin chn thnh cm n!
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
CHNG I QUN TR TN KHO V H THNG QUN L HNG TN KHO JUST IN TIME

1.1.
Qun tr tn kho
1.1.1. Khi qut v hng tn kho Hng tn kho l mt trong nhng ti sn c gi tr ln nht trong tng gi tr ti sn ca mt doanh nghip, thng thng gi tr hng tn kho chim 40% tng gi tr ti sn ca doanh nghip. Do vic iu khin , kim sot tt hng tn kho lun l mt vn cn thit, ch yu trong qun tr sn xut tc nghip. Bn thn vn tn kho lun c hai mt tri ngc nhau, vi quan im ca ngi sn xut ngi ta lun tm cch gim ph tn bng cch gim lng tn kho , cn vi quan im ca ngi tiu th th s lun mong mun c nhiu hng d tr khng c s thiu ht. V vy cc doanh nghip phi tm cch xc nh mt mc cn bng gia mc u t cho hng tn kho phc v sn xut v tha mn cc nhu cu ca khch hng mt cch kp thi ng lc vi chi ph ti thiu nht. Hng tn kho c xem l tt c nhng ngun lc d tr nhm p ng nhng nhu cu hin ti hoc tng lai. Hng tn kho bao gm cc loi nguyn vt liu sn phm d dang, bn thnh phm, dng c ph tng, thnh phm tn kho Ty theo cc loi hnh doanh nghip khc nhau m dng tn kho ni dung hoch nh cng nh h thng kim sot iu khin hng tn kho cng s khc nhau. Chng ta c th thy r : mt ngn hng s c nhng phng php tiu chun ring kim sot nh gi mc tn qu v tin mt, mt bnh vin s c nhng phng pho
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
kim sot ngun mu, thuc men, mt x nghip sn xut s c phng php kim tra lng vt liu d tr, bn thnh phm v thnh phm. 1.1.2. Phn loi tn kho Tn kho l s lng hng ha c t to trong kinh doanh nhm p ng cho nhu cu tng lai. Nhu cu ny c th l sn phm ca cng ty cng c th l hng cung cp trong qu trinh gia cng. Nu cng ty c quan im lc quan th h tng mc tn kho ln nhm p ng kp nhu cu d on trong tng lai. Trong thi k suy thoi th gim lng tn kho xung. Trong sn xut , tn kho thng c phn lm 4 loi, l: 1) Tn kho nguyn vt liu/ b phn cu thnh 2) Tn kho sn phm d dang 3) Tn kho sn phm hon chnh 4) Tn kho cc mt hng linh tinh phc v sn xut hay dch v 1.1.2.1. Nguyn vt liu/ b phn cu thnh Nguyn vt liu v b phn cu thnh l nhng thnh phn chnh sn xut ra sn phm cui cng. y ta s khng cp n cc nguyn vt liu dng h tr sn xut m ch cp n cc nguyn vt liu chnh phc v cho qu trnh sn xut, cu thnh nn sn phm. Chng hn nh i vi nh my dt th nguyn vt liu chnh l t , bng, si. Cn i vi nh my sn xut may mc th vt liu chnh l vi, khuy, cc ph kin trang tr o. 1.1.2.2. Sn phm d dang l cc sn phm ang c bin thnh thnh phm t nguyn liu th nhng cha xong, cn nm trn ng dy sn xut , c khi sn phm xong ri nhng cha bao b ng gi th vn b coi l d dang, cha xut xng c. S d c th xy ra tnh trng tn kho sn phm d dang l do qu trnh
Nghin cu khoa hc
phi kt hp khng nhp nhng n khp gia cc cng on sn xut. V d nh trong mt dy chuyn may: b phn ct ct ra qu nhiu mu nhng m b phn may do thiu nhn cng, thiu my may nn khng th lm ht nhng mu c chuyn n t khu ct; do vy m mt s lng mu cha kp hon thnh s phi chuyn vo kho. 1.1.2.3. Thnh phm Tn kho thnh phm l mi l hng c hon thin tt c cc khu v sn sng c bn. V d nh mt l o s mi nam ca May 10, hon thin tt c cc khu t ct may n l v kim tra , ng gi c chuyn n cc i l phn phi ca May 10 trn ton quc, khi no m sn phm cha n c tay ngi tiu dng, vn cn nm trong kho ca nh sn xut v phn phi th sn phm c coi l tn kho dng thnh phm. 1.1.2.4. Tn kho cc nguyn vt liu ph Tt c cc loi mt hng cng ty mua v khng phi l thnh phn ca sn phm nhng li cn thit phc v sn xut u gi l cc mt hng linh tinh phc v sn xut, Vn phng phm nm trong loi ny. Vi chng loi nh du bi trn my tuy c tham gia vo qu trnh sn xut nhng khng l thnh phn ca sn phm cng c xp vo loi ny. Thit b nng h trong kho cng l mt v d. 1.1.3. Cc loi chi ph tn kho C 3 loi chi ph tn kho : 1.1.3.1. Chi ph mua hng L chi ph cn c mua hoc sn xut ra tng mn hng tn kho. Chi ph ny thng c biu hin bng chi ph ca mt n v nhn vi s lng nhn c hoc sn xut ra. Nhiu khi gi mn hng c hng gim gi nu ta mua cng mt lc t n s lng no . Thng thng chi ph mua hng
Nghin cu khoa hc
khng nh hng n vic la chn cc m hnh tn kho, tr m hnh khu tr theo sn lng. 1.1.3.2. Chi ph t hng Bao gm nhng ph tn trong vic tm cc ngun cung ng, hnh thc t hng, thc hin quy trnh t hng h tr cho cc hot ng vn phngKhi n hng c thc hin ph tn t hng vn cn tn ti, nhng lc chng c hiu nh ph tn chun b thc hin n hng. Ph tn chun b thc hin n hng l nhng chi ph cho vic chun b my mc hay cng ngh thc hin n hng. Do chng ta cn xc nh thi im v s lng cho mi ln t hng tht chi tit c gng tm nhng bin php gim bt chi ph chun b cng nh ph tn t hng. Trong nhiu tnh hung chi ph chun b c mi quan h rt mt thit i vi thi gian chun b thc hin n hng. Nu chng ta gim c thi gian ny l mt gii php hu hiu gim lng u t cho tn kho v ci tin c nng sut. 1.1.3.3. Chi ph tn tr Trong qu trnh lu kho cc loi nguyn ph liu, sn phm d dang, thnh phm gi cho chng m bo phm cht cn phc v cho sn xut v tiu th th b phn qun l kho tng cn p dng mt s cc bin php bo qun v lu tr. Cc hot ng ny cng tiu tn ca doanh nghip mt khon chi ph ng k. Chi ph ny thng c tnh bng s phn trm gi tr ca mn hng. V d ph tn tr 15% /nm ca mn hng tc l mi 1000 gi tr mn hng nu trong kho mt nm th phi tr 150 tin tn tr. Trong thc t chi ph tn tr tiu biu thng vo khong 15% n 30% mi nm. Nhng loi chi ph c lin quan n vic tn tr hay hot ng thc hin tn kho ny c th thng k theo bng di y :
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Bng 1.1. T l cc loi chi ph tn kho 1. 2. 3. st qun l 4. ph tn cho vic u t vo hng tn kho: Chim t 6 24% ph tn cho vic vay mn thu nh vo hng tn kho bo him cho hng tn kho Nhm chi ph Chi ph v nh ca hoc kho tng Tin thu hoc khu hao nh ca Chi ph hot ng kho vn hng khng Thu nh t Bo him nh ca , kho hng Chi ph s dng thit b, phng tin Nng lng Chi ph vn hnh thit b Chi ph v nhn lc cho hot ng gim Chim t 3 5% Chim t 1 3,5% Tin thu hoc khu hao thit b dng c T l vi gi tr tn kho Chim 3 10 %
5. Thit hi ca hng tn kho do mt mt Chim 2 5 % h hng khng s dng c T l tng loi chi ph tin ch c ngha tng i , chng l thuc vo tng loi doanh nghip, a im phn b, t l li hin ti. Thng thng mt t l ph tn tn tr hng nm xp x 40% gi tr hng tn kho. 1.1.4. Chc nng qun tr tn kho 1.1.4.1. Chc nng lin kt Chc nng ch yu nht ca qun tr tn kho l lin kt gia qu trnh sn xut v cung ng.
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Khi cung v cu ca mt loi hng tn kho no khng u n gia cc thi k th vic duy tr thng xuyn mt lng tn kho nhm tch ly cho thi k cao im l mt vn ht sc cn thit. Thc hin tt chc nng lin kt nhm m bo sn xut lin tc, trnh s thiu ht gy lng ph trong sn xut.
1.1.4.2.
Chc nng ngn nga tc ng ca lm pht Mt doanh nghip nu bit trc tnh hnh tng gi nguyn vt liu hay
hng ha, h c th d tr tn kho tit kim chi ph. Nh vy tn kho s l mt hot ng u t tt, l d nhin khi thc hin hot ng tn khi chng ta phi xem xt n chi ph v ri ro c th xy ra trong qu trnh tin hnh tn kho. 1.1.4.3. Chc nng khu tr theo s lng Mt chc nng kh quan trng ca qun tr tn kho l khu tr theo s lng. Rt nhiu nh cung ng sn sng chp nhn khu tr cho nhng n hng c s lng ln. Vic mua hng vi s lng ln c th a n vic gim ph tn sn xut, tuy nhin mua hng vi s lng ln s chu chi ph tn tr cao do trong qun tr hng tn kho ngi ta cn phi xc nh mt lng hng ti u hng cc gi khu tr, m d b tn tr tng khng ng k. 1.1.5. Cc bin php qun tr hng tn kho 1.1.5.1. H thng tn kho H thng tn kho l tp hp cc th tc hoc cc chnh sch tc nghip m vic thu nhp hoc duy tr tn kho c cn c vo y. C hai loi h thng tn kho c bn: H thng xem li lin tc H thng xem li nh k
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Trong h thng xem li lin tc, mc tn kho lc no cng c gim st. Khi mc tn kho xung thp ngi ta s t hng tip. im t hng li (R) s c xc nh khi mc tn kho xung thp n mc no th tin hnh t hng mi, s lng hng c t trc (Q) cng c xc nh lun. Mt khi Q v R c xc nh th chnh sch hon thnh. Cng ty c vic t Q mn hng mi kh mc tn kho ri xung im R. Bi v mi ln u t mt s lng ging nhau nn h thng xem li lin tc cn c gi l h thng lng t hng c nh (fixed order size systems - FOSS) hoc s lng t hng kinh t ( economic order quantity - EOQ). H thng xem li nh k c nhiu tip cn. C sau mi qung thi gian nht nh, nh tun hoc thng, ngi ta kim tra li mc tn kho v tin hnh t hng. Qui m t hng l s lng cn a mc tn kho ln n mt mc xc nh trc, v do n thay i ty theo tng giai on. Ngi ta cn gi h thng xem li nh k l h thng lng t hng cch qung ( fixed order interval systems FOIS) hoc h thng t hng kinh t cch qung ( economic order interval systems EOI). 1.1.5.2. Qun tr tn kho ABC Nm 1906 nh kinh t ngi Vilfredo Pareto quan st thy l trong mt nhm c nhiu mn th ch c mt s nh mn c gi tr ng k m thi. Trong thi gian ng ang nghin cu v vic mt s t ngi trong x hi li c thu nhp nhiu nht. Ta cng c th thy l trong mt sn phm bt k ch c mt s b phn l c gi thnh rt cao, hoc trong cc t chc t nguyn, ch mt s t ngi m ng phn ln cc cng vic. Qui lut mt s t quan trng c th c p dng c qun tr tn kho. Trong tn kho, mt s t mn hng thng c gi tr o bng n v tin t chim phn ln trong tng gi tr tn kho ton b. Do nn ta c th tp
Nghin cu khoa hc
trung tch cc vo vic kim tra mt s t chng loi mt hng ny. Trong cng tc tn kho, ngi ta phn cc mn hng ra lm ba hng: A,B v C. K thut phn tch ABC phn tng s loi hng tn kho thnh 3 nhm: A,B,C da vo gi tr hng nm ca chng. Gi tr hng nm ny c xc nh bng cch ly tch 2 tha s: Nhu cu hng nm ca loi hng tn kho v ph tn cho mi n v hng tn kho v tnh theo tng loi hng. Tiu chun c th ca tng nhm hng tn kho c xc nh nh sau: - Nhm A: Bao gm nhng loi hng tn kho c gi tr hng nm cao nht, chng c gi tr t 70 80% so vi tng gi tr hng tn kho, nhng v mt s lng chng ch chim 15% tng s hng tn kho. - Nhm B: Bao gm nhng loi hng tn kho c gi tr hng nm mc trung bnh, chng c gi tr 15%- 25% so vi tng gi tr hng tn kho, nhng v sn lng chng chim khong 30%. - Nhm C: Bao gm nhng loi hng c gi tr hng nm nh, gi tr hng nm ch chim khong 5% tng gi tr cc loi hng tn kho, tuy nhin s lng chng chim khong 55% so vi tng s loi hng tn kho. Bng th chng ta c th biu din tiu chun ca cc nhm hng tn kho theo k thut phn tch ABC nh sau:
V Th Khuyn
11
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Hnh 1.2 M t tiu chun ABC
Nhm A
Nhm B
Nhm C
Ch gii : Trc tung l gi tr HTK Trc honh l sn lng HTK Trong iu kin qun l hin nay vic s dng phng php phn tch ABC c thc hin thng qua h thng qun l tn kho t ng ha bng my tnh. Tuy nhin trong mt s doanh nghip cha c iu kin t ng ha qun tr tn kho vic phn tch ABC c thc hin bng th cng mc d mt thm thi gian nhng n s em li nhng li ch nht nh. Ngoi vic da vo gi tr hng nm ca chng phn nhm ngi ta cn xt n cc tiu chun khc nh: Nhng thay i v k thut d on Vn cung ng Cht lng hng tn kho Gi c ca cc loi hng tn kho
12 Lp QTDNB- K10
V Th Khuyn
Nghin cu khoa hc
Nhng tiu chun ny c th lm thay i v tr cc hng tn kho. Vic phn nhm hng tn kho l c s ra cc chnh sch hot ng kim sot ring bit nhng loi hng tn kho. K thut phn tch ABC c nhng tc dng nh sau trong cng tc qun tr tn kho: Cc ngun tim lc dng mua hng nhm A cn phi cao hn nhiu Cc loi hng thuc nhm A cn c mt s kim sot tn kho cht so vi nhm C, do cn c s u tin u t thch ng. ch v hin vt, vic thit lp nhng bo co chnh xc v hng tn kho thuc nhm A phi thc hin thng xuyn nhm m bo kh nng an ton trong sn xut. Trong d bo nhu cu vt t chng ta c th p dng cc phng php d bo khc nhau cho cc nhm hng khc nhau. Nhm A cn c d bo cn thn hn cc nhm khc. Nh c k thut phn tch ABC trnh ca nhn vin gi kho s khng ngng c nng ln , do h thng xuyn thc hin cc chu k kim ton ca tng nhm hng. Tm li k thut phn tch ABC s cho chng nhng kt qu tt hn trong d bo, kim sot hin vt m bo tnh kh thi ca ngun cung ng, ti u ha lng d tr hng tn kho. 1.2. Khi qut v m hnh Just in time ( JIT) 1.2.1. Gii thiu v m hnh Just in time H thng qun l hng tn kho Just In Time c pht trin bi cng ty Toyota Nht bn vo nhng nm 90 nhm mang li hiu qu cao nht trong qun l hng tn kho trong cc nh my sn xut. M hnh ny thc s t ra
V Th Khuyn
13
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
rt hiu qu i vi khng ch ring mnh Toyota m cn c i vi cc nh my sn xut ln trn th gii. tm hiu JIT trong h thng sn xut Toyota, trc ht cn phn bit c hai khi nim sn xut truyn thng l tinh xo (craft) v i tr (mass). Sn xut tinh xo thng s dng cc cng nhn cc k lnh ngh
cng vi nhng cng c n gin nhng linh hot (c bit trong cc ngnh ngh th cng) to ra tng sn phm theo khch hng. Cht lng ca hnh thc sn xut ny c l khi cn phi bn, tuy nhin gi thnh dn ti gi bn rt cao l yu t lm thu hp th trng. Cng v th m sn xut i tr ra i, nh du mt bc pht trin trong sn xut u th k 20. Sn xut i tr s dng cng nhn c tay ngh bc trung vn hnh cc my cng nghip n nng, to ra cc sn phm c tiu chun ho vi s lng rt ln. V gi tr my mc cng nh chi ph ti thit k rt t tin nn nh sn xut i tr lun c gng gi cc tiu chun thit k sn phm cng lu cng tt. Kt qu l gi thnh ko theo gi bn gim. Tuy nhin tc phong cng nghip lm cho cng nhn nhm chn v mt ng lc lm vic. Toyota Motor kt hp 2 phng thc sn xut tinh xo v i tr, loi b cc yu im v gi thnh v s cht ch cng nghip, cho ra i mt phng thc sn xut mi vi i ng cng nhn c tay ngh cao c trang b h thng my mc linh hot, a nng, c kh nng sn xut vi nhiu mc cng sut. Phng thc ny c nh gi l s dng t nhn lc hn, t din tch hn, to ra t ph phm hn, v sn xut c nhiu loi sn phm hn hnh thc sn xut i tr. H thng qun l hng tn kho l mt phn ca qu trnh qun l sn xut nhm mc ch gim thiu chi ph hot ng v chi ph sn xut bng cch
Nghin cu khoa hc
loi b bt nhng cng on km hiu qu gy lng ph. Ngha l doanh nghip ch sn xut mt s lng ng bng s lng m cng on tip theo cn n. Cc ngun nguyn vt liu v hng ha cn thit trong qu trnh sn xut v phn phi c d bo v ln k hoch chi tit sao cho quy trnh tip theo c th thc hin ngay sau khi quy trnh hin thi chm dt. H thng qun l hng tn kho c da trn tng l thay v tn chi ph cho vic d tr hng ha th cc nh sn xut c th cung cp chnh xc s lng cn thit vo chnh xc c v thi im giao hng v s lng cn giao. Just In Time nhm mc ch gim i chi ph khng cn thit gia cc cng on. Trong cc giai on sn xut nguyn liu c p ng y v chnh xc vo lc cn thit ,khng c tnh trng tn tr v thiu ht nguyn vt liu. Mi cng on sn xut s sn xut ra s lng cn thit v h thng ch sn xut ra cc sn phm m khch hng mun. Qua khng c hng mc no sn xut ra thnh phm m khng c u ra phi tn kho v khng c nhn cng, thit b no phi ch i v khng c NVL sn xut. Ni cch khc, JIT l h thng sn xut trong cc lung nguyn vt liu, hng ho v sn phm truyn vn trong qu trnh sn xut v phn phi c lp k hoch chi tit tng bc sao cho quy trnh tip theo c th thc hin ngay khi quy trnh hin thi chm dt. Qua , khng c hng mc no ri vo tnh trng khng, ch x l, khng c nhn cng hay thit b no phi i c u vo vn hnh. Cc dy truyn lp rp ca hng Ford p dng JIT t nhng nm 30. Cn ni thm rng Ford l ngi i u trong vic p dng cc dy truyn sn xut. Tuy nhin, phi n nhng nm 1970, quy trnh sn xut theo m hnh JIT
V Th Khuyn
15
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
mi c hon thin v c Toyota Motors p dng. Trong cng cuc cng nghip ho sau i chin th gii th 2, nc Nht thc hin chin lc nhp khu cng ngh nhm trnh gnh nng chi ph cho nghin cu v pht trin (R&D) v tp trung vo vic ci thin quy trnh sn xut (kaizen). Mc tiu ca chin lc ny l nng cao cht lng v tin cy ca sn phm. Eiji Toyoda v Taiichi Ohno ca Toyota Motor pht trin mt khi nim h thng sn xut mi, m ngy nay c gi l H thng SX Toyota. Nhiu nh nghin cu cho rng nc Nht c c ngy hm nay xut pht t nn tng sn xut da trn h thng tuyt vi . Nn tng ca h thng sn xut Toyota da trn kh nng duy tr lin tc dng sn phm trong cc nh my nhm thch ng linh hot vi cc thay i ca th trng, chnh l khi nim JIT sau ny. D tha tn kho v lao ng c hn ch ti a, qua tng nng sut v gim chi ph. Bn cnh , mc d kh nng gim thiu chi ph l yu cu hng u ca h thng, Toyota a ra 3 mc tiu ph nhm t c mc tiu chnh yu : - Kim sot cht lng: gip cho h thng thch ng hng thng hay thm ch hng ngy vi s thay i ca th trng v s lng v a dng. - Bo m cht lng: m bo mi quy trnh ch to ra cc n v sn phm tt cho cc quy trnh tip theo. - Tn trng con ngi: v ngun nhn lc phi chu nhiu sc p di n lc gim thiu chi ph. Trong quy trnh lp rp t, cc linh kin phi c cc quy trnh khc cung cp ng lc vi ng s lng cn thit. T , tn kho s gim ng k ko theo vic gim din tch kho hng. Kt qu l chi ph cho kho bi c trit
Nghin cu khoa hc
tiu, tng t sut hon vn. Tuy nhin, trong mt ngnh cng nghip phc tp nh ngnh t, vic p dng JIT vo tt c cc quy trnh l iu rt kho khn. Toyota Motor thc hin theo hng ngc li, tc l cng nhn ca quy trnh sau s t ng ly cc linh kin cn thit vi s lng cn thit ti tng quy trnh trc . V nh vy, nhng g m cng nhn quy trnh trc phi lm l sn xut cho s linh kin c ly i. Sau Nht, JIT c 2 chuyn gia TQM (Total Quality Manufacturing) l Deming v Juran pht trin Bc M. T m hnh JIT lan rng trn khp th gii. JIT l mt trit l sn xut vi mc tiu trit tiu tt c cc ngun gy hao ph, bao gm c tn kho khng cn thit v ph liu sn xut. 1.2.2. Cc c trng ca JIT 1.2.2.1. Mc sn xut u v c nh Mt h thng sn xut JIT i hi mt dng sn phm ng nht khi i qua mt h thng th cc hot ng khc nhau s thch ng vi nhau v nguyn vt liu v sn phm c th chuyn t nh cung cp n u ra cui cng. Mi thao tc phi c phi hp cn thn bi cc h thng ny rt cht ch. Do , lch trnh sn xut phi c c nh trong mt khong thi gian c th thit lp cc lch mua hng v sn xut. R rng l lun c p lc ln c c nhng d bo tt v phi xy dng c lch trnh thc t bi v khng c nhiu tn kho b p nhng thiu ht hng trong h thng. 1.2.2.2. Tn kho thp Mt trong nhng du hiu nhn bit h thng JIT l lng tn kho thp. Lng tn kho bao gm cc chi tit v nguyn vt liu c mua, sn phm d dang v thnh phm cha tiu th. Lng tn kho thp c hai li ch
Nghin cu khoa hc
quan trng. Li ch r rng nht ca lng tn kho thp l tit kim c khng gian v tit kim chi ph do khng phi ng vn trong cc sn phm cn tn ng trong kho. Li ch th hai th kh thy hn nhng li l mt kha cnh then cht ca trit l JIT, l tn kho lun l ngun lc d tr khc phc nhng mt cn i trong qu trnh sn xut, c nhiu tn kho s lm cho nhng nh qun l li, khng c gng khc phc nhng s c trong sn xut v dn n chi ph tng cao. Phng php JIT lm gim dn dn lng tn kho, t ngi ta cng d tm thy v gii quyt nhng kh khn pht sinh. 1.2.2.3. Kch thc l hng nh c im ca h thng JIT l kch thc l hng nh trong c hai qu trnh sn xut v phn phi t nh cung ng. Kch thc l hng nh s to ra mt s li ch cho h thng JIT hot ng mt cch c hiu qu nh sau: - Vi l hng c kch thc nh, lng hng tn kho sn phm d dang s t hn so vi l hng c kch thc ln. iu ny s gim chi ph lu kho v tit kim din tch kho bi. - L hng c kch thc nh t b cn tr hn ti ni lm vic. - D kim tra cht lng l hng v khi pht hin c sai st th chi ph sa li l hng s thp hn l hng c kch thc ln. 1.2.2.4. Lp t vi chi ph thp v nhanh Theo phng php ny, ngi ta s dng cc chng trnh lm gim thi gian v chi ph lp t t kt qu mong mun, nhng cng nhn thng c hun luyn lm nhng cng vic lp t cho ring h, cng c v thit b cng nh qu trnh lp t phi n gin v t c tiu chun ha, thit b v g a nng c th gip gim thi gian lp t. Hn na, ngi ta c th s dng nhm cng ngh gim chi ph v thi gian lp t nh tn dng s
Nghin cu khoa hc
ging nhau trong nhng thao tc c tnh lp li. Qu trnh x l mt lot cc chi tit tng t nhau trn nhng thit b ging nhau c th lm gim yu cu thay i vic lp t, s tinh chnh trong trng hp ny l cn thit. 1.2.2.5. B tr mt bng hp l Theo l thuyt sn xut c in, mt bng ca cc phn xng thng c b tr theo nhu cu x l gia cng. H thng JIT thng s dng b tr mt bng da trn nhu cu sn phm. Thit b c sp xp iu khin nhng dng sn phm ging nhau, c nhu cu lp rp hay x l ging nhau. trnh vic di chuyn mt khi lng chi tit ln trong khu vc th ngi ta a nhng l nh chi tit t trung tm lm vic ny n trung tm lm vic k tip, nh vy thi gian ch i v lng sn phm d dang s c gim n mc ti thiu. Mt khc, chi ph vn chuyn nguyn vt liu s gim ng k v khng gian cho u ra cng gim. Cc nh my c khuynh hng nh li nhng c hiu qu hn v my mc thit b c th sp xp gn nhau hn, t tng cng s giao tip trong cng nhn. 1.2.2.6. Sa cha v bo tr nh k Do h thng JIT c rt t hng tn kho nn khi thit b h hng c th gy ra nhiu rc ri. gim thiu vic hng hc, doanh nghip s dng cc chng trnh bo tr nh k, trong nhn mnh vo vic duy tr thit b trong iu kin hot ng tt nht v vo vic thay th nhng cm chi tit c du hiu hng trc khi s c xy ra. Nhng cng nhn thng c trch nhim bo tr thit b my mc ca mnh. Mc d c bo tr nh k, i khi thit b cng h hng. V vy, cn thit phi chun b cho iu ny v phi c kh nng sa cha cng nh a thit b vo sn xut mt cc nhanh chng. Mun vy, doanh nghip cn c nhng chi
V Th Khuyn
19
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
tit d phng v duy tr lc lng sa cha nh hoc hun luyn cng nhn t mnh sa cha nhng h hng t xut c th xy ra. 1.2.2.7. S dng cng nhn a nng Trong h thng c in, cng nhn thng c o to trong phm vi hp m thi. H thng JIT dnh vai tr ni bt cho cng nhn a nng c hun luyn iu khin tt c nhng cng vic t vic iu khin quy trnh sn xut, vn hnh my n vic bo tr, sa chaNgi ta mong mun cng nhn c th iu chnh v sa cha nh cng nh thc hin vic lp t. Hy nh rng trong h thng JIT ngi ta y mnh n gin ha vic lp t, lm thun li cho ngi vn hnh. Trong h thng JIT, cng nhn khng chuyn mn ha m c hun luyn thc hin nhiu thao tc, do vy h c th gip nhng cng nhn khng theo kp tin . Ngi cng nhn khng nhng c trch nhim trong vic kim tra cht lng cng vic ca mnh m cn quan st kim tra cht lng cng vic ca nhng cng nhn khu trc h. Tuy nhin, phng php ny c hn ch l mt nhiu thi gian v chi ph o to nhng cng nhn a nng p ng yu cu ca h thng. 1.2.2.8. m bo mc cht lng cao Nhng h thng JIT i hi cc mc cht lng cao. Nhng h thng ny c gi vo mt dng cng vic lin tc, nn s xut hin ca nhng trc trc do cht lng km s to s ph v trn dng cng vic ny. Thc t, do kch thc cc l hng nh, lng hng tn kho phng mi bt trc thp, nn khi s c xy ra, vic sn xut phi ngng li cho n khi s c c khc phc. V vy, phi trnh bt c s ngng vic no hoc nhanh chng gii quyt trc trc khi chng xut hin.
V Th Khuyn
20
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
1.2.2.9. La chn ngi bn hng tin cy v nng cao tinh thn hp tc ca cc thnh vin trong h thng Hu ht h thng JIT m rng v pha ngi bn, ngi bn c yu cu giao hng ha c cht lng cao, cc l hng nh v thi im giao hng tng i chnh xc. Theo truyn thng, ngi mua ng vai tr kim tra cht lng v s lng hng mang n, v khi hng ha km phm cht th tr cho ngi bn sn xut li. Trong h thng JIT, hng ha km phm cht s nh tr s lin tc ca dng cng vic. Vic kim tra cht lng hng ha a n c xem l khng hiu qu v n khng c tnh vo gi tr sn phm. Do vic m bo cht lng c chuyn sang ngi bn. Ngi mua s lm vic vi ngi bn gip h t c cht lng hng ha mong mun. Mc tiu c bn ca ngi mua l c th cng nhn ngi bn nh mt nh sn xut hng ha cht lng cao, do vy khng cn c s kim tra ca ngi mua. Ngoi ra, h thng JIT i hi tinh thn hp tc gia cc cng nhn, qun l v ngi cung cp. Nu khng t c iu ny th kh c th c mt h thng JIT tht s hiu qu. 1.2.2.10. S dng h thng ko Thut ng y v ko dng m t hai h thng khc nhau nhm chuyn dch cng vic thng qua qu trnh sn xut. Trong h thng y, khi cng vic kt thc ti mt khu, sn phm u ra c y ti khu k tip, khu cui cng, sn phm c y vo kho thnh phm. Ngc li, trong h thng ko, vic kim sot s chuyn di ca cng vic ty thuc vo hot ng i km theo, mi khu cng vic s ko sn phm t khu pha trc nu cn. u ra ca hot ng sau cng c ko bi nhu cu khch hng hoc bi lch
V Th Khuyn
21
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
trnh sn xut chnh. Nh vy, trong h thng ko, cng vic c lun chuyn p ng yu cu ca cng on k tip theo ca qu trnh sn xut. Tri li, trong h thng y, cng vic c y ra khi n hon thnh m khng cn quan tm n khu k tip theo sn sng chun b cho cng vic hay cha. V vy cng vic c th b cht ng ti khu chm tin do thit b hng hc hoc pht hin c vn v cht lng. H thng JIT dng phng php ko kim sot dng cng vic, mi cng vic s gn u ra vi nhu cu ca khu k tip. Trong h thng JIT, c s thng tin ngc t khu ny sang khu khc, do cng vic c di chuyn ng lc ti khu k tip, theo dng cng vic c kt ni nhau, v s tch ly tha tn kho gia cc cng on s c trnh khi 1.2.2.11. Nhanh chng gii quyt s c trong qu trnh sn xut Gii quyt s c l nn tng cho bt k mt h thng JIT no. Mi quan tm l nhng trc trc cn tr hay c kh nng cn tr vo dng cng vic qua h thng. Khi nhng s c nh vy xut hin th cn phi gii quyt mt cch nhanh chng. iu ny c th buc phi gia tng tm thi lng tn kho, tuy nhin mc tiu ca h thng JIT l loi b cng nhiu s c th hiu qu cng cao. x l nhanh nhng trc trc trong qu trnh sn xut, nhiu doanh nghip dng h thng n bo hiu. Nht, mt h thng nh vy c gi l ANDON. Mi mt khu cng vic c trang b mt b ba bng n, n xanh biu hin cho mi vic u tri chy, n vng biu hin c cng nhn sa st cn chn chnh, n bo hiu c s c nghim trng cn nhanh chng khc phc. im mu cht ca h thng n l cho nhng ngi khc trong h thng pht hin c s c v cho php cng nhn v qun c sa cha kp thi s c xy ra.
Nghin cu khoa hc
1.2.2.12. Lin tc ci tin Mt trong nhng vn c bn ca phng php JIT l hng v s ci tin lin tc trong h thng nh: gim lng tn kho, gim chi ph lp t, gim thi gian sn xut, ci tin cht lng, tng nng sut, ct gim lng ph v nng cao hiu qu sn xut. S ci tin lin tc ny tr thnh mc tiu phn u ca tt c thnh vin trong doanh nghip nhm hon thin h thng. 1.2.3.Vn dng JIT ti cng ty Toyota 1.2.3.1. Gii thiu Ngi nh sn xut ca Toyota
Nm 1950, Eiji Toyoda v cc gim c thc hin chuyn nghin cu cc nh my Hoa K 2 tun. H ngc nhin khi thy k thut sn xut hng lot khng thay i nhiu t nhng nm 1930. Bng quan st thc t, Taiichi Ohno thy s lng ph ln t vic sn xut hng lot, to ra mt lng ln thnh phm v bn thnh phm tn kho, ph phm v bn thnh phm li n trong nhng l ln sn phm. Ton b ni lm vic v t chc v mt kh nng kim sat. Vi cc xe nng di chuyn hng ni vt liu khp ni, nh my trong ging nh nh kho nhiu hn. Khng my n tng trc nhng hnh nh nh vy, Mr. Ohno v cc cng s trong Toyota d nhn thy c hi bt kp nc M. ng bt u bng vic nghin cu li cun sch Hm nay v ngy mai ca Henry Ford. Trong cun sch ca mnh, Ford nu ln tm quan trng ca vic to dng nguyn liu lin tc trong sut qu trnh sn xut, chun ha cc qui trnh v lai b lng ph. Nhng thc t Cng ty ca ng khng lun thc hin iu ny. K tha bi hc ca Henry Ford cng vi vic nhn thy h thng ko c cc siu th M s dng. bt k siu th hot ng hiu qu no th lng hng ha trn k c b sung chnh xc bng s khch hng va ly i. Ngha l vic sn xut hon ton ph hp s lng va tiu th. Toyota cng trn trng p dng bi ging v cht lng ca
V Th Khuyn
23
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
W.Edwards Deming (s t ca qun l cht lng hin i) v vic p ng v p ng vt yu cu ca khch hng l nhim v ca t chc. Deming cng a ra nguyn tc bc tip theo l khch hng v m rng khi nim khch hng bao gm khch hng bn trong v khch hng bn ngai. Toyota cn thc hin ci tin lin tc theo PDCA Hach nh Thc hin o lng Ci tin (cn gi l chu trnh Deming). Tt c to nn H thng sn xut Toyota (Toyota Production System TPS), tp trung vo vic sn xut dng sn xut 1 sn phm lin tc (one-piece-flow), rt ngn thi gian sn xut bng vic lai b lng ph c trong tng cng an ca qui trnh sn xut t cht lng tt nht m chi ph l thp nht, cng vi mc an tan v tinh thn lm vic cao. Toyota ni ting trn khp th gii vi m hnh Ngi nh sn xut. Vi vic xy dng thnh cng m hnh ny, Toyota thc s tr nn d dng trong khu qun l cht lng sn xut ca hng trm cc nh my c xy dng trn nhiu cc quc gia. Ngi nh hm cha tt c cc yu cu v sn xut, cht lng, phng thc qun l t ngi thc hin c th ng dng mt cch nhanh chng chnh xc v chun ngay t u. y l iu quan trng to ra s thng nht bn sc Toyota trn ton th gii.
V Th Khuyn
24
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Hnh 1.3 - M hnh Ngi nh sn xut ca Toyota
V Th Khuyn
25
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
M hnh ngi nh TPS tr thnh mt trong nhng biu tng d nhn bit nht trong gii sn xut hin i, th hin s vng chc bng h thng c kt cu cht ch lin kt vi nhau. Bt k s khim khuyt no cng s nh hng n cht lng ngi nh. Bt u t phn nn tng bng trit l kinh doanh di hn, qun l trc quan, chun ha qui trnh v cn bng sn xut. Hai tr ct vng chc l Just-in-Time (Va ng lc JIT) ngha l sn xut va lc cn n, khng sn xut tha; v Jidoka (T kim li): khng bao gi cho ph phm c th i qua giai on tip theo, giai on sau c coi l khch hng ca giai on trc v phi c p ng ng yu cu. Phn ni tht v trung tm cn nh l con ngi v tp th, ci tin lin tc v tch cc gim lng ph. Mi nh l tp hp cc yu t Cht lng, Chi ph, Thi gian giao hng, An tan, Tinh thn lao ng. 1.2.3.2. p dng m hnh JIT ti cng ty Toyota Vi lch s trn 30 nm, H thng Sn xut Toyota l mt h thng qun l rt hiu qu do Toyota to ra c nhiu cng ty p dng cc nc khc nhau trn ton th gii nhm ti u ha nng sut v cht lng. Gc r lm nn s ln mnh ca Toyota hm nay m ngay cc i th ca n cng khng hiu chnh l h bit cch bin cng vic thnh mt chui cc thc nghim an xen nhau. JUST IN TIME l phng php qun l cng on sn xut thc thi bng cc bng truyn t thng tin, cc phiu lin lc gia cc cng on. Trong dy chuyn sn xut khng c chi tit thiu hay tha, ton xng sn xut khng c sn phm tn kho, cng nh khng c nguyn vt liu tn kho. Phng php ny to ra mt quy trnh sn xut khp kn cao , nhanh, khoa hc. Cc cng ty v tinh phi lm vic ng vi quy trnh gi gic m h thng OA (office automation) ca hng m iu khin thng qua cc phiu t hng c ch th gi gic, s lng chnh xc. Ngi mua ch cn mua s hng mnh cn v
Nghin cu khoa hc
ngi bn phi c hng ngay lc tha mn nhu cu ca ngi mua. Ngi mua trong qun l x nghip chnh l v tr cng on trong dy chuyn sn xut lp rp v ngi bn chnh l h thng cng ty v tinh sn xut hng trc thuc Toyota. Rng hn trong ton b quy trnh qun l t sn xut n phn phi xe ca Toyota l s khng c hin tng xe tn kho, nguyn vt liu tn kho, xe sn xut ng v vi n t hng, ng chnh xc gi gic giao hng cho khch hng. Ngoi ra, Toyota cn s dng h thng ko trnh vic sn xut tha. H thng ko xoay quanh tng cung cp thm hng ha da trn nhu cu hng ngy ca khch hng hn l c nh mt lch trnh hoc h thng. N c gi l h thng linh hot theo nhu cu ca khch hng. Bn cnh , Toyota cn thc hin tt qu trnh b sung vt t cho sn xut. Nhng b phn cn c phc hi s t ng lp y vo quy trnh sn xut mt cch hiu qu. Mt tm th gi l th thng bo hay th bo hiu sn xut s c s dng nh l mt bng ch dn sn xut. V ngay lp tc cc linh kin s a vo quy trnh sn xut mt cch nhanh chng. Cc b phn vt t va b ly i s c lp y v sn xut da trn th bo hiu sn xut. bn trong. Th bo hiu sn xut c nh km vi thng cha theo tng phn loi b phn khc nhau cho n cui quy trnh.
Cc b phn khc nhau m c hon tt s c lu tr vo Khi ngi iu hnh mt khu sn xut hon tt th cc b phn Th ny s c thu hi v cc thng hng rng c xe ti ch li
cui mi quy trnh v mt th bo hiu c nh km trong mi thng cha. b ly i s c lp y ngay v th bo hiu s c chuyn i. nh cung cp ly hng. V cc b phn s c sn xut theo nhng ch dn
Nghin cu khoa hc
ng thi, nhm cung cp s lng nguyn vt liu cn thit , Toyota cng ch trng trong vic qun tr cc nh cung ng. Toyota to ra mt mng li cung ng tin tin mang li cho n li th trong chi ph sn xut trn mi n v sn phm so vi cc i th, mt na chi ph l c c t vic gim chi ph nguyn vt liu, nhn cng, bo hnh. thc hin mc tiu ny, Toyota tm hiu k v chi ph ca qu trnh sn xut v cng ngh ca cc nh cung ng cng nhng h thng sn xut linh ng ton cu. Toyota tri qua nhiu nm u t m rng mng li nh cung ng v i tc trn tinh thn th thch v gip h t ci thin. Toyota da vo nhng nh cung ng bn ngoi cho hu ht cc nguyn vt liu v ph tng cho mi chic xe m n to ra. Trong qu trnh hnh thnh sn phm, t nghin cu n sn xut, Toyota lun c s hp tc vi cc nh cung ng. Nhng nh cung ng m Toyota tm kim l nhng cng ty c ch v kh nng tr thnh i tc nng ng. Toyota ch trng tm kim nhng nh cung ng c kh nng cnh tranh tm c trn th gii, da trn cc tiu ch v cht lng, gi c, phn phi v kh nng cng ngh. Toyota c 9 nh cung ng thn thit. Gip cc nh cung ng cnh tranh: Toyota cam kt gip cc nh cung ng tng kh nng cnh tranh trong th trng xe hi. S cam kt ny cng c chnh sch ca Toyota trong vic trau di mt mi quan h vng chc, lu di. To li nhun cho nhau da trn s tin tng ln nhau. Qu trnh din ra thng qua hai chng trnh:
Chnh sch thu mua hng nm: Toyota nh gi cao mi quan h
hp tc gia hai bn v th hin nhng mong mun ca mnh vi cc nh cung ng. Nhng mong mun lin qua trc tip n mc tiu lu di ca Toyota.
V Th Khuyn
28
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
H thng cung ng: i khi, nhng nh cung ng phi i mt vi
nhng thch thc kh khn trong vic n lc nhm p ng nhng mong i ca i tc. Toyota gi cc chuyn gia n h tr cc nh cung ng trong vic hoch nh v thc thi nhng ci tin cn thit. Tiu ch ca Toyota i vi cc nh cung ng: Gi mi quan h lu di v n nh vi mt s nh cung ng. m phn trn c s cam kt lu di v vic ci tin cht lng v Ch trng n kh nng cung ng ca cc nh cung cp: kh nng Ch trng vic la chn nh cung ng trn c s mc trch
nng sut lao ng ci tin lin tc, cng ngh quy trnh sn phm, m hnh v kh nng cung ng. nhim ca h. V d: Toyota mt khong t 3-5 nm nh gi mt nh cung ng mi trc khi k kt hp ng vi h. Toyota hiu r cu trc chi ph ca cc nh cung ng nn n ch chp nhn mc gi c lin quan n chi ph cung ng m nh cung ng vn c li nhun. Toyota lun mun c nhiu i tc nn n sn sng h tr cho nh Toyota cng rt quan tm n vic gii quyt cc vn pht sinh cung ng no p ng c yu cu v cht lng v phn phi. vi cc nh cung ng m bo khng lp li sai ln ln 2. Vn hng tn kho: S thnh cng trong vic iu hnh ca Toyota l nh tp trung vo vic ct gim tn kho. Thut ng m Toyota s dng cho h thng l heijunka. Trong ting Nht c ngha l lm cho trn tru v bng phng. C th l n lin quan n vic loi b trong nhu cu ng thi to ra hiu qu trong vic iu hnh cng nh gim thiu chi ph trong ton b chui cung ng. Hot ng tinh gin ca Toyota l da trn tng Buy one, sell one. Toyota c th sn xut xe p ng ng nhu cu ca khch hng. S thch
Nghin cu khoa hc
ng vi nhu cu ca khch hng mang n cho Toyota li th trong vic gi mc tn kho ti thiu trong lnh vc xe t Nht. Vic qun tr hng tn kho ca Toyota tn dng trit cng ngh my tnh. Vic lu kho c iu hnh bng mt h thng my tinh vi. Mt h thng qun l nh kho hp nht gim st ton b qu trnh giao nhn hng v lu gi nhng d liu c cp nhp v tn kho, trong bao gm: h thng my tnh ni mng, my qut m vch, h thng thu nhp d liu bng tn s v tuyn RF, nhng my vi tnh xch tay cng vi nhng thit b nh kho truyn thng nh: my nng hng, bng chuyn,. 1.2.4. Li ch ca vic p dng m hnh Just in time - Gim lng tn kho tt c cc khu: cung ng nguyn vt liu, sn xut v tiu th sn phm. - Gim nhu cu v mt bng. - Tng cht lng sn phm, gim ph phm v lng sn phm lm li. - Gim thi gian phn phi trong sn xut. - C tnh linh ng cao trong phi hp sn xut. - Dng sn xut nhp nhng v t gin on, chu k sn xut ngn, do cc cng nhn c nhiu k nng nn h c th gip ln nhau v thay th trong trng hp vng mt. - Tng mc sn xut v tn dng thit b. - C s tham gia ca cng nhn trong vic khc phc cc s c ca qu trnh sn xut, t nng cao tinh thn trch nhim ca cng nhn. - To p lc xy dng mi quan h tt vi cc nh cung cp.
V Th Khuyn
30
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
- Gim nhu cu lao ng gin tip, tit kim chi ph v h gi thnh sn phm. Tm li, JIT l h thng sn xut c s dng ch yu trong sn xut lp li, trong sn phm lun chuyn qua h thng c hon thnh ng lch trnh v c rt t tn kho. Cc li ch ca JIT li cun s ch ca cc nh sn xut t vi thp nin tr li y, v vic p dng h thng JIT trong cc doanh nghip nc ta l bin php khng th thiu c nhm tng kh nng cnh tranh ca cc doanh nghip hin nay
V Th Khuyn
31
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
CHNG II THC TRNG HNG TN KHO TRONG CC DOANH NGHIP DT MAY VIT NAM HIN NAY
2.1. Khi qut chung v ngnh dt may Vit Nam 2.1.1. V tr ca ngnh trong nn kinh t Cng vi s pht trin ca x hi loi ngi, cc sn phm v may mc ngy cng hon thin. T nhng nguyn liu th s, con ngi sng to ra nhng nguyn liu nhn to phc v cho nhu cu s dng cc sn phm may mc ngy cng ph bin. Cuc cch mng khoa hc k thut cng vi nhng pht minh khoa hc trong lnh vc cng nghip gip cho ngnh dt may c s pht trin vt bc. Qu trnh pht trin ca ngnh dt may trn th gii gn lin vi s pht trin ca cc nc cng nghip. Do , cc nc cng nghip vn lun thc hin cc bin php bo v ngnh dt may ni a trc s cnh tranh ngy cng gay gt ca cc nc ang pht trin. Cng vi , dt may cng lun l mt lnh vc nhy cm khi m phn v gii quyt cc tranh chp trong quan h thng mi gia cc quc gia. Vit Nam, dt may cng l mt trong nhng ngnh c ch trng pht trin khi Vit Nam thc hin cng nghip ha, hin i ha. Vi nhng u th v ngun nhn cng di do, lng vn u t khng ln, kh nng thu hi vn nhanh, Vit Nam c th y mnh hot ng ca ngnh dt may va thu ht v gi tr xut khu ln, p ng nhu cu pht trin kinh t ca t nc, va gii quyt c vic lm cho phn ln ngi lao ng. 2.1.2. Tng quan v ngnh Dt may Vit Nam Trong nhng nm gn y, ngnh dt may Vit Nam c nhng bc pht trin ng k vi tc trn di 20%/nm, kim ngch xut khu
32
V Th Khuyn
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
chim 15% kim ngch xut khu c nc. Gi tr sn xut cng nghip ca ngnh dt may trong nm 2007 tng 17,9% so vi nm 2006. Cc sn phm ch yu u tng nh si ton b tng 11%; vi la thnh phm tng 8,9%; sn phm qun o dt kim tng 8,8%; qun o may sn tng 12,6%. S pht trin n tng ca ngnh may mc gp phn a Vit Nam tr thnh mt trong chn nc xut khu hng may mc ln nht trong s 153 nc xut khu hng dt may trn ton th gii. Dt may ang vn ln v tham gia vo nhng mt hng xut khu c kim ngch xut khu trn 1 t USD ca Vit Nam, bn cnh nhng mt hng khc nh du th, giy dp, thu sn v.v. Nm 2007, kim ngch xut khu dt may ca Vit Nam t 7,8 t USD, tng 33,4% so vi nm 2006 v bng khong 16% gi tr xut khu hng ho nm 2007. Hn na, trong nm 2007, dt may vt qua du th v tr thnh mt hng mang li kim ngch xut khu ln nht. K t sau Hip nh Thng mi Vit M v c bit khi Vit Nam tr thnh vin chnh thc ca WTO, th trng v th phn xut khu hng may mc ca Vit Nam ngy cng pht trin. Trong , th trng M ng u vi kim ngch xut khu nm 2007 l 4,5 t USD (chim khong 57,7% tng kim ngch xut khu dt may nm 2007); tip theo l EU vi 1,5 t USD (chim khong 19,2%) v Nht Bn. Ngoi ra cn cc th trng khc nh: i Loan, Canada, Hn Quc v.v. c bit sau khi M xa b hn ngch cho hng may mc ca Vit Nam vo u nm 2007 th hng may mc ca Vit Nam xut khu vo M tng mnh, tng 46,7% so vi nm 2006, ln hn nhiu so vi hng Trung Quc (ch tng 23% so vi nm 2006 khi xut sang th trng M).
V Th Khuyn
33
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
2.1.2.1. C cu t chc
S 2.1- C cu ngnh Dt may Vit Nam

Hip hi Dt may Vit Nam B Cng Thng
V Cng nghip
V xut khu
Doanh nghip Thnh vin
Tp on Dt May Vit Nam
DN may ngoi Quc doanh
Dn may c vn u t nc ngoi
Khi s nghip
Khi n v hch ton ph thuc
Dn thnh vin hch ton c lp
Khi DN c phn
Khi cng ty lin doanh lin kt
Cc doanh nghip thuc ngnh dt may Vit Nam u trc thuc B Cng Thng vi s qun l trc tip ca hai v Cng nghip v V Xut khu, ngoi ra cn c s iu hnh qun l ca Hip hi Dt may Vit Nam. Do m mi nh hng hot ng ca ton ngnh u c thng nht nht qun. Gia cc doanh nghip thnh vin c s tng tc h tr cho nhau. Theo thng k ca Hip hi Dt may Vit Nam vo nm 2009 , th ton ngnh c n 3719 doanh nghip, trong c s tham gia ca nhiu cc thnh phn kinh t, nhiu vng min, ta c th thy con s thng k trong bng sau:
V Th Khuyn
34
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Bng 2.2 Thng k cc doanh nghip Dt may Vit Nam
Ngun : Hip hi Dt may Vit Nam
T cc s liu bng trn, ta c th thy c thnh phn doanh nghip ch yu tham gia trong ngnh dt may hin nay ch yu l cng ty c phn, cng ty TNHH vn NN < 50% v cc doanh nghip t nhn. Chng t cc doanh nghip t nhn trong nc quan tm u t mnh vo ngnh dt may. Cn theo bng s liu theo vng lnh th, ta c th thy cc doanh nghip tp trung ch yu vng ng Nam B tip n l vng ng bng sng Hng. y u l hai vng tp trung nhiu dn c v c tim nng v nhn lc.
Nghin cu khoa hc
2.1.2.2. Cc sn phm ca ngnh Sn phm ca ngnh may mc khng ch c bit n n thun l cc sn phm qun o, m cn bao gm nhng sn phm dng trong cc ngnh v sinh hot nh: lu, bum, chn, mn, rm Vi ngnh may mc Vit Nam, sn phm ca ngnh cng rt a dng nhm p ng yu cu xut khu. Nhng sn phm may mc ph bin thng c xut khu sang cc th trng chnh ca Vit Nam, nh M, EU, Nht Bn, l qun di, qun short, o jacket, o s mi, o bng, o thun v.v. 2.1.2.3. c th ngnh Theo thng k ca Hip hi Dt may Vit Nam, nu phn loi theo ngun vn s hu th s doanh nghip dt may ngoi quc doanh ti Vit Nam l 2975 doanh nghip, doanh nghip nh nc l 55 doanh nghip v doanh nghip c vn u t nc ngoi l 688 doanh nghip. Cn nu phn loi theo s lao ng th c 2270 doanh nghip c di 500 lao ng, 799 doanh nghip c t 500 n 1000 lao ng, 624 doanh nghip c t 1000 n 5000 lao ng v ch c 18 doanh nghip c t 5000 lao ng tr ln. Nh vy c th thy s lng doanh nghip dt may c quy m nh v cc doanh nghip ngoi quc doanh chim a s ti Vit Nam. Vi mc tiu thc hin cng nghip ha, hin i ha t nc, dt may l mt trong nhng ngnh c ch trng v u tin pht trin trn c s tn dng ngun nhn cng di do, gi r trong nc thc hin cc n hng may xut khu ca nc ngoi. n nay, s lao ng trong ngnh may l gn 2 triu lao ng. Tuy ngnh may cn v thu ht c nhiu lao ng, nhng tnh n nh ca ngun lao ng trong ngnh li khng cao. Nguyn hn chnh l do mc thu nhp ca cng nhn ngnh may kh thp so vi cc ngnh khc. Do , ngi lao ng khng my mn m vi ngnh may. H sn sng chuyn
V Th Khuyn
36
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
i sang nhng cng vic khc c thu nhp cao hn. Mc d, gn y, nhiu doanh nghip may c nhng thay i trong chnh sch lng thng cho ngi lao ng nhng s lao ng thi vic vn khng ngng tng ln so vi s lao ng tuyn mi. Doanh nghip dt may ca Vit Nam hin nay ch yu vn l thc hin cc n hng gia cng xut khu cho pha nc ngoi. S doanh nghip c kh nng thit k v sn xut cc sn phm thi trang hin vn cha c nhiu. Do , gi tr gia tng trong cc mt hng may mc Vit Nam cn thp, dn n li nhun thu v cha tng xng vi kh nng cng nh gi tr xut khu cao trong nhng nm qua. Bn cnh , cc doanh nghip may mc trong nc li cha ch trng n th trng ni a vi s dn ng o hin nay. Chnh v th, hng may mc Vit Nam d c nh gi cao nc ngoi th li khng c coi trng trong nc. Qun o Trung Quc vi gi r v mu m a dng c th c tm thy khp cc ca hng siu th, chi ca Vit Nam trong khi hng Vit Nam th hu nh vng bng. Gn y, hng may mc ca Vit Nam vi mt s thng hiu nh May 10, Vit Tin, Ninomax, Made in Vietnam, v.v dn c ngi tiu dng Vit Nam ch hn. Tuy nhin, phn khc th trng hng may mc gi r th Vit Nam vn cha th cnh tranh c vi hng Trung Quc ngay trn sn nh. Mt thc t na, l ngnh may mc Vit Nam vn b ph thuc kh nhiu vo nguyn liu nhp khu t nc ngoi, vi tr gi nguyn ph liu nhp khu chim gn 70-80% so vi gi tr kim ngch xut khu. Tuy ch trng v u t cng ngh, dy chuyn sn xut hin i hn nhng nguyn liu sn xut trong nc hoc khng cho nhu cu s dng sn xut trong nc hoc khng cho nhu cu sn xut hng xut khu , hoc khng p ng c tiu chun ca khch hng nc ngoi. Nhiu n t hng, pha nc ngoi
V Th Khuyn
37
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
cng ch nh lun nh cung cp nguyn vt liu khin cho cc doanh nghip Vit Nam khng c iu kin s dng nguyn liu trong nc vi gi thnh r hn. Nh vy, gi tr thc t m ngnh may thu c khng h cao so vi con s kim ngch xut khu. Trnh cng ngh, v nng lc sn xut ca cc doanh nghip may Vit Nam hin nay cn thp hn 30-50% so vi mt bng chung ca khu vc. y l mt thit thi ln cho ngnh may mc Vit Nam. Tuy nhin, trong thi gian qua, mt s doanh nghip cng ch ng u t ci tin v cng ngh nhm nng cao nng sut, cht lng sn phm, tit kim chi ph, t tng kh nng cnh tranh trn th trng.
2.1.2.4. Cc nhn t nh hng n ngnh dt may trong nc 2.1.2.4.1. Nhn t chnh tr Trong quyt nh 36/Q-TTg ngy 14/3/2008 v ph duyt Chin lc pht trin ngnh cng nghip Dt may Vit Nam n nm 2015 , nh hng n nm 2020, Vit Nam t mc tiu pht trin ngnh thnh mt trong nhng ngnh cng nghip mi nhn v xut khu; p ng ngy cng cao nhu cu tiu dng trong nc; to nhiu vic lm cho x hi; nng cao kh nng cnh tranh hi nhp vng chc kinh t khu vc v th gii. Do , ngnh may Vit Nam trong thi gian ti s c u tin pht trin. Dt may vn l mt lnh vc kh nhy cm trong quan h thng mi ca cc quc gia. Hng may mc ca Vit Nam vi u th gi thnh thp va l yu t cnh tranh so vi hng xut khu ca cc quc gia khc, nhng cng li l mt hn ch do d b cc nc nhp khu iu tra v p dng thu chng bn ph gi. Nm 2007, hng may mc ca Vit Nam b M thc hin iu tra v bn ph gi vo th trng ny. Mc d M kt lun Vit Nam khng thc
V Th Khuyn
38
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
hin bn ph gi, nhng hng may mc Vit Nam vn b gim st khi xut khu vo M trong nm 2008. 2.1.2.4.2. Nhn t kinh t Mi trng kinh t ng vai tr quan trng trong s vn ng v pht trin ca th trng. C sc mua mi c th trng. Cc yu t kinh t nh hng n sc mua , c cu tiu dng nh: tc tng trng hay suy thoi kinh t chung, t l lm pht nn kinh t, c cu thu nhp v mc tng trng thu nhp, s thay i c cu chi tiu ca dn c.Cuc khng hong kinh t th gii gn y c tc ng n nn kinh t Vit Nam, tc tng trng kinh t gim st, t l lm pht cao lm nh hng ln n thu nhp ca ngi dn dn n nhu cu tiu dng ca h cng gim xung. hn ch nhng thit hi m suy thoi nn kinh t gy ra chnh ph thc hin nhiu chnh sch khc nhau nh: kch cu tiu dng, gn y nht l cuc vn ng ngi Vit Nam dng hang Vit Nam hn ch ri ro ca cc doanh nghi Vit Nam khi xut khu ra th trng quc t. y l mt c hi ln cho cc doanh nghip dt may Vit Nam. 2.1.2.4.3. Nhn t x hi Kinh t cng pht trin , i sng v thu nhp cng cao th con ngi cng ch trng n cc sn phm phc v tiu dng, trong c qun o. Thm vo , xu hng v th hiu may mc cng c s bin i lin tc. Nu cc doanh nghip may khng c trng u t ng mc cho cng tc thit k s nhanh chng b tt hu trong cuc cnh tranh khc lit ny. Hng may mc Trung Quc vi gi r v kiu dng mu m a dng, thng xuyn thay i v kh ph hp vi th hiu ca ngi Vit Nam ang chim lnh th trng may mc ni a. Tuy nhin, ngi Vit Nam c tm l n chc mc bn, nn sn phm cht lng tt ca cc doanh nghip trong nc vn c nhiu ngi
V Th Khuyn
39
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Vit Nam tm dng. y l mt thun li cho cc doanh nghip trong nc khi mun chim li th trng ni a hin ang b hng Trung Quc tn cng v thng tr. 2.1.2.4.4. Nhn t cng ngh Nng lc sn xut km, cng ngh lc hu l mt trong nhng hn ch ln ca ngnh dt may Vit Nam hin nay. Hot ng ca ngnh may hin nay phn ln vn l thc hin gia cng cho nc ngoi hoc ch sn xut nhng sn phm n gin, cn nhng sn phm i hi k thut cao mang li gi tr gia tng ln li cha p ng c. V th, nu c u t ng mc v cng ngh th ngnh may mc Vit Nam c th pht huy ht tim nng v lao ng v cht lng. 2.1.2.4.5. Mi trng t nhin Mi trng t nhin bao gm h thng cc yu t t nhin nh hng nhiu mt ti cc ngun lc u vo ca cc doanh nghip v nh hng n cc hot ng Marketing trn th trng. y l nhng yu t va to nn nhng iu kin thun li va a li nhng kh khn i vi hot ng kinh doanh ca doanh nghip, c th l: c im thi tit kh hu ca vng hay quc gia Ngun ti nguyn thin nhin, tr lng v iu kin khai thc Vn nhim mi trng S can thip ca Chnh ph vo qun l ti nguyn thin nhin. Vit Nam l nc c kh hu nhit i gi ma nng m quanh nm, l iu kin thun li cho pht trin ngnh nng nghip v trng cy nguyn liu phc v cc ngnh cng nghip nc ta, ng thi nc ta c ngun ti nguyn thin nhin phong ph a dng, tr lng ln. Nhng do iu
V Th Khuyn
40
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
kin khoa hc k thut ca nc ta cha hin i nn cha khai thc trit c cc ngun ti nguyn, cha to ra c nguyn liu cho ngnh cng nghip nc ta. Ngnh dt may cng b nh hng bi cc yu t , hng nm ton ngnh phi nhp khu 70% nguyn liu sn xut t nc ngoi, lm cho chi ph sn xut cao t li nhun ca doanh nghip thp. V vy y l mt thch thc kh khn i vi ton ngnh Dt may Vit Nam. 2.1.2.5. Phn tch SWOT ca ngnh 2.1.2.5.1. im mnh - Ngun lao ng di do, kho lo, cn c, chu kh; -Tin gia cng sn phm r, chi ph nhn cng thp; - Cht lng cc sn phm may mc ca Vit Nam c cc nc nhp khu nh gi cao; - Kim ngch xut khu ca ngnh dt may Vit Nam ngy cng tng v th trng xut khu ngy cng c m rng; - Cc doanh nghip may ang dn ch trng v c k hoch u t nng cao nng lc thit k, nng sut lao ng, ng dng cng ngh vo sn xut nhm gim lng ph v nguyn vt liu. 2.1.2.5.2. im yu - Cng ngh ca cc doanh nghip trong ngnh vn cn lc hu; - Lao ng c tay ngh cao, giu kinh nghim cn chim t l nh. Bn cnh , mc n nh ca ngun lao ng trong ngnh may mc khng cao khin cho cc doanh nghip may thng xuyn phi quan tm n vic tuyn dng lao ng mi;
V Th Khuyn
41
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
- Ch yu l thc hin may gia cng cho cc doanh nghip nc ngoi nn gi tr gia tng ca ngnh may cn thp; - Cha xy dng c thng hiu ring cho ngnh may ca Vit Nam ti th trng nc ngoi nn khng ch ng c knh phn phi v th trng tiu th, - Phn ln nguyn liu cho ngnh may mc hin nay vn phi nhp khu dn n gi tr thc t thu c ca ngnh cha cao, - Ngnh may mc Vit Nam hin cha ch trng nhiu n th trng ni a; - Kh nng t thit k cn yu, phn ln l lm theo mu m t hng ca pha nc ngoi xut. khu. 2.1.2.5.3. C hi - Dn s Vit Nam ng s cung cp mt nhu cu ln cho ngnh may mc Vit Nam; - Mc sng v thu nhp ca ngi dn ngy cng tng ln s khin cho nhu cu i vi cc sn phm may mc ngy cng tng, c bit l cc sn phm trung v cao cp. - Hng may mc ca Vit Nam ngy cng nhn c s tn nhim ca cc nc nhp khu (M, EU, Nht Bn) do cht lng sn phm cao nn s c th m rng hn th phn xut khu cng nh tng gi tr xut khu; - Vit Nam tr thnh thnh vin ca WTO s c hng nhng u i v thu sut khi xut khu hng may mc vo cc nc khc;
V Th Khuyn
42
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
- Ngnh may mc trong thi gian ti c coi l ngnh u tin v khuyn khch pht trin nn s nhn c nhng ngun vn u t ln c trong v ngoi nc. 2.1.2.5.4. Thch thc: - Cc quc gia nhp khu thng c nhng yu cu nghim ngt i vi cht lng ca hng may mc nhp khu vo bao gm c hng ha ca Vit Nam. - Hng ha Vit Nam cng nh ca mt s quc gia khc c nguy c b kin bn ph gi v p mc thu chng bn ph gi nhm bo v ngnh may mc ca nc nhp khu; - thu c li nhun cao th Vit Nam cn phi u t cc sn phm thit k thi trang p ng yu cu ca th trng trong nc cng nh xut khu. - Nhng bin ng bt li v gi du th gii, gi lng cng nhn c th lm tng gi thnh sn xut ca doanh nghip may. Nu gi sn phm may mc ca Vit Nam tng ln v cao hn cc nc khc th cc nc nhp khu s chuyn hng sang nhng nc c gi thnh r hn v khng nhp khu hng may mc ca Vit Nam na, do s lm gim st kim ngch xut khu. - S cnh tranh mnh m ca hng may mc Trung Quc v gi thnh r v kiu dng mu m a dng, ph hp vi thu nhp ca ngi dn Vit Nam v cc nc trn th gii. 2.2. Tnh hnh sn xut v hng tn kho trong cc doanh nghip Dt may Vit Nam 2.2.1. Vi nt v tnh hnh sn xut ca ngnh dt may Vit Nam
V Th Khuyn
43
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
T nm 2002, ngnh Dt may Vit Nam c tng trng t ph m u cho mt thi k tng trng mnh m c v kim ngach ln t trng trong xut khu chung ca nn kinh t. Nm 2002, xut khu dt may t trn 2,7 t USD v chim t trng trn 16% tng kim ngch xut khu chung ca nn kinh t. T sau khi gia nhp WTO , Vit Nam tng bc vn ln thnh 1 trong 9 nc dn u v kim ngach xut khu sn phm may mc. K t , gi tr xut khu ca Vit Nam cng khng ngng tng cao. Dt may tr thnh ngnh c vai tr ch o trong chin lc pht trin kinh t quc gia, c nh gi l mt trong nhng ngnh cng nghip mi nhn , ph hp vi t nc ang pht trin , c li th v ngun nhn lc di do, gi r. Tuy nhin Vit Nam gp khng t kh khn trong vic thc hin cam kt gim thu nhp khu bo h hng dt may ni a, ring thu nhp khu hng dt may gim khong 2/3, c th hng may mc t 50% gim xung cn 20%, vi t 40% xung 12%, si xung cn 5%. Hn na Hoa K - mt th trng tim nng ca Dt may Vit Nam n phng p t c ch gim st c bit dt may i vi 5 nhm hng dt may ca Vit Nam: qun, o s mi, lt, bi v o len, p lc cng gia tng nng n khi hu ht chi ph u vo sn xut u tng hn 40% so vi nm ngoi. Mc d c ch ny mi ch dng vic gim st s liu, nhng gy mt s bt li i vi ngnh dt may Vit Nam. Cc nh nhp khu ln d dt khi t hng ti Vit Nam, thm ch rt n hng khi Vit Nam trong qu 1-2007. Trc kh khn , chnh cc DN ch khng ai khc ch ng thot khi cc tnh hung kh khn. Nhng khuyn co lin tc ca Vitas v B Cng thng yu cu cc DN phi kin quyt ni "khng" vi vic chuyn ti bt hp php trnh gia tng mc nguy him c kh nng dn n iu tra chng bn ph gi c cc DN thc hin nghim tc. Ton b h thng s
V Th Khuyn
44
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
sch lin quan n l lch v chi ph u vo ca l hng xut khu phc v cng tc kim tra (nu c t pha M) u c cc DN chun b chu o. Chnh s ch ng thc hin mt cch ng b ny mang li kt qu rt kh quan cho th trng M khi tc gia tng kim ngch xut khu c ngy mt tng dn. Sau qu 1 tng i "u m", ngnh dt may tng tc xut khu t thng t tr i, dt may vn ln v tr dn u trong danh mc cc mt hng xut khu vi kim ngch s t khong 7,8 t USD (tng 31% so vi nm 2006), vt qua c du th. Tnh n ht thng 10, kim ngch xut khu hng dt may t 6,38 t USD, tng 30% so vi cng k nm 2006. Trong , th trng Hoa K gi v tr ch o t 4,4 - 4,5 t USD, th trng EU t khong 1,45 -1,5 t USD, Nht Bn t 700 triu USD... Li nhun nm 2007 c t trn 556 t ng, T sut li nhun trn vn bnh qun c t 15,6%. Nm 2008 l nm chng kin nhiu bin ng ca th trng trong nc v quc t. Vit Nam l mt quc gia nh b t chu nh hng ca cuc khng hong kinh t ton cu nm 2008 nhng khng t cc ngnh cng nghip Vit Nam gp kh khn trong vic xut khu cc mt hng ra nc ngoi v kh khn trong vic tiu th trong nc. Ngnh dt may Vit Nam trong giai on khng hong gp khng t kh khn t vic sn xut ti tiu th sn phm. Bc tranh kh khn ca ngnh cng nghip dt may th hin r nht khu vc TP.HCM, ni chim gn phn na nng lc dt may ca c nc. ng Phm Xun Hng - Ph Ch tch Hi dt may Vit Nam (VITAS) cho bit, kim ngch dt may ca ton ngnh thng 11-2008 c t 780 triu USD, nng kim ngch t u nm n nay t 8,37 t USD. Vi tnh hnh ny, xut khu dt may s kh t mc 9,5 t USD cho nm 2008. Thc trng ny phn nh ng tnh hnh thc t khi cc n hng bt u st gim k t thng 8-2008. Bi by, VITAS khuyn co cc doanh nghip (DN) ht sc thn trng khi thc hin cc
V Th Khuyn
45
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
n hng mi, c bit t cc nh nhp khu trung gian, trnh nhng n hng b hu m khng c l do r rng. Cuc khng hong kinh t ton cu khin cho DN dt may ang phi i mt vi hng lot kh khn khi nhiu nh nhp khu gim n hng, ngng t hng, doanh thu thp nn buc phi ct gim chi tiu v lao ng gim chi ph sn xut, thm ch ch doanh nghip b tm gi v nh b ca chy ly ngi. Ti TP.HCM, c mt s DN vn 100% ca i Loan, Hn Quc ngng sn xut do khng c n hng v b tc ng t cng ty m. Nhiu DN trong nc cng xut hin tnh trng thu hp quy m sn xut, ct gim lao ng gim p lc kh khn v ti chnh. Hin ch mt s doanh nghip c thng hiu v c nhiu khch hng truyn thng nh May 10, Vit Tin, Nh B l cn n t. V th, tn ti l mc tiu hng u ca cc doanh nghip Theo Phng Thng mi Hoa K ti Vit Nam (AMCHAM), doanh s bn hng dt may ti Hoa K trong thng 10/2008 gim st mnh, mc thp nht trong 35 nm qua. Trong cc mt hng nhp khu vo Hoa K trong 9 thng, ch c hng dt may Vit Nam tng 22%, hng nhp khu t cc nc khc gim 3% so vi cng k 2007. Hin Hoa K, EU, Nht Bn l 3 th trng xut khu chnh ca Vit Nam, chim khong 85% th phn xut khu, trong Hoa K l th trng xut khu ln nht chim 57% th phn. y l nguyn nhn khin cho hng dt may ca Vit Nam gp nhiu tr ngi do cuc khng hong kinh t ton cu tc ng. Hip hi Dt may Vit Nam cng nhn nhn, kh khn ln nht vi cc doanh nghip dt may trong nc hin nay l c ch gim st hng dt may nhp khu t Vit Nam v nguy c t khi kin iu tra chng bn ph gi.
V Th Khuyn
46
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Nm 2008, mc d kinh t Vit Nam v th gii chng kin nhng bin ng mnh m, t lm pht nhng thng u nm n gim pht cui nm, nhng ht nm, kim ngch xut khu dt may Vit Nam vn t con s k lc 9,2 t USD, a Vit Nam ng vo Top 10 nc xut khu dt may ln nht th gii. Phi ni rng, ngnh dt may Vit Nam l ngnh c Chnh ph rt quan tm. iu ny khng ch do tc tng trng cao, t trng ln trong kim ngch xut khu m quan trong hn c l to ra trn 2 triu ch lm vi 6 triu ngi n theo. Nhng ng gp cho x hi nng cao v th ca ngnh dt may trong nn kinh t t nc. Theo thng k ca Hip hi dt may Vit Nam nm 2009, ton ngnh c n hn 3000 doanh nghip tham gia sn xut. Con s ny cho chng ta thy c quy m pht trin ca ngnh, Dt may thc s tr thnh mt ngnh tim nng thu ht nhiu u t ca cc doanh nghip trong v ngoi nc. Do c c s u t t nhiu ngun, nng lc sn xut ca ngnh ngy cng c nhng tin b vt bc. Sn lng hng nm ca cc doanh nghip u tng mnh nhng con s n tng v hu ht mi lnh vc trong ton ngnh u c s quan tm ca cc nh u t. Bng thng k di y s cho chng ta thy r iu ny:
V Th Khuyn
47
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Bng 2.3 Nng lc sn xut ca ngnh Dt may Vit Nam( tng hp nm 2009)
Lnh vc S doanh nghip S my mc Nng lc sn xut
1. Sn xut nguyn liu th Bng vi Ko si 2. Dt vi Dt thoi Dt kim sx khc dt Nhum 3. May mc Qun o Khn bng 2424 918 700 my 2400 triu n v sp 62 000 tn 401 105 7 94 1109 my 21 800 my 3800 my 1000 triu m2 200 000 tn 5 000 tn 700 triu m2 145 3 789 000 my 60000 tn 35 0000 tn
Ngun : Hip hi Dt may Vit Nam n nay, ngnh dt may Vit Nam kh pht trin, trang b c i mi v hin i ha ti 90%. Lc lng lao ng trong ngnh kh di do, c k nng v tay ngh tt, c chi ph lao ng thp so vi nhiu quc gia khc, c kh nng sn xut c cc loi sn phm phc tp, i hi cht lng cao v c phn ln khch hng k tnh chp nhn. Nhiu doanh nghip trong ngnh c t chc tt, xy dng c thng hiu, c mi quan h cht ch vi cc nh nhp khu bn l nc ngoi, nht l vi M. C ti 57% kim ngch xut khu hng dt may l vo M chng t iu .
V Th Khuyn
48
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Hnh 2.4- C cu xut khu dt may nm 2008.
Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc ca WTO c 2 nm. Dt may l mt trong nhng ngnh c coi l mi nhn v chu nhiu tc ng sau s kin ny. Nu nh trong khong thi gian u nm 2008, ngnh dt may t c nhng bc tng trng kh mnh th cui nm 2008, u nm 2009, dt may Vit Nam ang ng trc rt nhiu nhng kh khn, thch thc. Tuy nhin theo d bo ca B Cng Thng, nhng thng u nm 2009, ngnh dt may xut khu c nhng du hiu khi sc, sau nhng kh khn do nh hng ca suy thoi ton cu . Theo B Cng Thng cho hay, tng kim ngch xut khu hng dt may trong 4 thng u nm 2009 tng 1,9% so vi cng k nm 2008. Trong xut khu sang Hoa K v EU gim nh, v xut khu sang Nht Bn tng. Theo ng Nguyn Sn, Ph Tng Th K Hip hi Dt
Nghin cu khoa hc
may Vit Nam cho bit th xut khu dt may ca Vit Nam vo Hoa K trong qu 1 va qua t trn 1 t la trong tng kim ngch ca Vit Nam xut ra ton th gii l 1,9 t la, gim 4% so vi cng thi gian ny nm ngoi. Nm 2009, nhu cu hng ho cho hai th trng M v EU gim, c bit l th trng M s gim trn 15% nhp khu hng dt may. Bn cnh , gi bn cc sn phm cao cp gim rt mnh, h thng siu th M ng ca rt nhiu trong thi gian gn y. Chnh v vy, ngnh dt may xut khu kh c th duy tr c mc tng trng 5% nh cc nm trc. Do tc ng ca suy thoi kinh t ton cu, trong khi mt s DN n t th trng Hn Quc, i Loan b ng ca, nhiu DN trong nc vn gi c n nh v tng trng. 6 thng u nm, nhiu DN c bc tng trng cao nh: Tng Cng ty May Vit Tin tng trng hn 30%; Phong Ph: 29%; May 10, c Giang, May Nam nh, Dt Nha Trang... cng ang tip tc tng trng, xng ng l nhng DN ch lc ca ngnh dt may Vit Nam. i din Cng ty May 10 cho bit, li nhun v doanh thu ca cng ty vn vt ch tiu 12-15%. Hin, mi thng cng ty phi hon thnh 1,2-1,5 triu sn phm chun b hng xut sang chu u. V vy, 15 x nghip ca May 10 ang phi tp trung nhn lc cho sn xut vi cng cao, d kin mc tng trng nm nay s t 15%. Thi im ny ngnh dt may ang phi i ph vi nhiu ni lo, trong c ni lo thiu lao ng. Vic thiu lao ng l tt yu, v thi im u nm khi khng c n hng, doanh nghip thu hp sn xut, ct gim lao ng. Khi n hng tr li, cc doanh nghip khng c lao ng m rng sn xut. V th, nhu cu cn tuyn lao ng ti nhiu doanh nghip tng cao, cng cp bch nh vic ct gim lao ng, ngng sn xut trong giai on u ca cuc khng hong. Hin ti trung bnh ngnh dt may thiu khong 1015% lao ng c th y mnh sn xut cho nhng thng cui nm. Ngnh
V Th Khuyn
50
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
dt may i mt thiu c lao ng ph thng v lao ng c chuyn mn. Tnh trng thiu lao ng ang cng thng hn c nhng nm trc, v sau Tt Nguyn n 2009, a phn ngi lao ng khng tr li nh my lm vic, m tm kim c hi khc hoc li qu hng khin s lng cng nhn ca nhiu doanh nghip gim ng k. Ni lo th hai l gi xut khu st gim nghim trng. Theo Vitas, gi hng dt may xut khu hin gim khong 15% so vi qu I/2009. ng Phm Xun Hng, Tng Gim c Cng ty CP May Si Gn 3, cho bit: Gi xut khu cc mt hng dt may sang Hoa K ang gim 15%, sang EU gim 57%, sang Nht gim 3%. Trong bi cnh chi ph u vo nh gi in, tin lng... u tng cao th vic gi xut khu gim s nh hng khng t n li nhun k vng v s pht trin ca doanh nghip. iu ny c ngha hng dt may Vit Nam s gp phi sc cnh tranh gay gt th trng ngoi nc trong thi gian ti. Nu nh cc nh qun tr khng tm cch nng cao cht lng sn phm, thay i mu m, h gi thnh th hng Vit Nam s khng th cnh tranh vi hng ha cc nc khc. Khng ch kh khn trong vic gim gi hng xut khu m cc doanh nghip cn phi i mt vi vic ct gim c lng hng xut khu. Theo Hip hi Dt may Vit Nam, n nay, th trng M gim nhp khu hng dt may hn 20%, Nht Bn gim 15%. Sc tiu th hng dt may cao cp cng gim mnh. Bn cnh , sn phm dt may ca Vit Nam cn b cnh tranh gay gt vi cc sn phm ca cc nh xut khu ln nh Trung Quc, n , Indonesia. Th trng xut khu dt may ang b thu hp, cc n hng xut khu b ct gim, v nhiu d on s tip tc ct gim ti u nm 2010. Do , ngnh dt may cn c nhiu bin php thch hp, vt qua kh khn t cuc khng hong kinh t ton cu trong nm nay.
V Th Khuyn
51
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Trong bi cnh i xung chung ca ngnh dt may ton cu. Cc doanh nghip u c gng tm kim hp ng, chp nhn li nhun thp, k c ho vn min l n nh sn xut v m bo vic lm cho ngi lao ng. i din Hip hi Dt May kin ngh trong tnh hnh kinh t th gii suy thoi, bn cnh cc gii php h tr xut khu, Chnh ph cn c ngn qu cho nhp khu cng ngh, thit b, to iu kin cho DN c li th pht trin khi khng hong i qua kh khn. Trong tnh hnh kh khn chung ca nn kinh t hin nay, ngnh dt may bn cnh vic trit tit kim nng lng, vt t v cc chi ph qun l hnh chnh trong sn xut kinh doanh, hnh thnh chui lin kt s dng nguyn liu, vt liu chung, gim tn kho ton h thng, gim vn lu ng, th trong ngn hn chp nhn lm gia cng xut khu gim p lc vn lu ng cho nguyn vt liu. Thc t hin c n 80% DN dt may lm hng gia cng xut khu, v th hng gia cng b chu nhiu thit thi hn so vi nhng DN lm hng FOB (mua t, bn on). Trong khi tc v gi tr tng trng ca ngnh dt may ph thuc rt nhiu vo sn xut FOB (mua nguyn ph liu, bn thnh phm) v kh nng ch ng ngun nguyn ph liu th t l sn xut hng FOB Vit Nam n nay ch chim khong 20% - 25%. iu ny khng c ngha l nng lc ca ngnh km, khng sc sn xut. Theo Hip hi Dt may thu an TP.HCM, cc doanh nghip xut khu hng FOB cng gp khng t kh khn, nht v l iu kin thanh ton hp ng. Nu hiu ng ngha ca sn xut FOB th cc doanh nghip Vit Nam cng mi dng li dng sn xut FOB cp 2 (mt hnh thc gia cng thng qua hp ng trung gian). Do khng nng lc t thit k mu, ch ng la chn nguyn ph liu, t cho bn sn phm, nn cc doanh nghip Vit Nam phi nhn sn xut li hng theo ch nh ca nh
V Th Khuyn
52
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
sn xut FOB cp 1. Trn thc t, cc doanh nghip sn xut FOB ca Vit Nam t mua nguyn ph liu, nhng phi mua theo mu ca FOB cp 1 a ra (vi n hng FOB ny doanh nghip c hng thm 5% - 10% trn gi tr nguyn ph liu). ng L Quang Hng, Ch tch HQT Cng ty C phn Sn xut- Thng mi May Si Gn cho bit, nh cung cp nguyn ph liu trc y khi bn hng thng cho doanh nghip tr chm n 3 thng, hin nay do ngun vn t cng ty m rt chm nn cc cng ty ny buc doanh nghip phi ng trc tin mi cung ng hng. y ch l th thut tnh ton trong kinh doanh, nhng doanh nghip phi c vn mi c th xoay x c. Ngoi nhng kh khn v n hng, chi ph sn xut, cc doanh ngip dt may c th s gp bt trc t cc nh nhp khu t hng nhng khng nhn hng. Nu tnh trng ny xy ra vi doanh nghip sn xut hng FOB th thit hi cng ln hn. Nhn thc r c li th pht trin ca ngnh dt may, nhiu nh u t u t vo ngnh dt may. Hng lot cc nh xng, dy chuyn sn xut hin i c u t, lm cho hot ng sn xut ca ngnh dt may ngy cng c m rng v hin i hn. Tuy nhin, mt thc trng m chng ta c th thy r, ngnh dt may Vit Nam mi ch dng chn sn xut theo cc n hng gia cng ch yu t nc ngoi ch cha c nhiu doanh nghip t ng ra thit k v sn xut v tiu th sn phm mang thng hiu ca chnh mnh. Thm ch, mt s khch hng t hng cn ch nh c nh cung cp nguyn ph liu, cc doanh nghip dt may sn xut hon ton th ng ch mang tnh cht lm cng n lng. Do vy m ngun thu nhp thc t mang li rt thp. M hnh qun l sn xut cn rt n gin, hu nh u k tha t m hnh truyn thng. Sn xut ph thuc ch yu theo cc n hng nn cha c
V Th Khuyn
53
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
s ch ng trong vic ln k hoch sn xut, k hoch nguyn ph liu, dn n tnh trng lng ph nhn lc, lng ph nguyn vt liu. Ngun nhn cng trong ngnh dt may Vit Nam l mt trong im to ra li th ca ngnh dt may Vit Nam so vi cc quc gia khc. Ngun nhn lc di do, d huy ng, gi r, c nh gi l kho lo, c tay ngh cao. Tuy nhin , mt im yu trong vn nhn lc ca nc ta l tnh chuyn nghip khng cao,khu qun l nhn lc cn thiu khoa hc. 2.2.2. Tnh hnh hng tn kho trong cc DNDM Vit Nam 2.2.2.1. Thc trng hng tn kho ca mt s doanh nghip trong ngnh i vi cc ngnh sn xut phc v nhu cu tiu dng nhu ngnh dt may th vn hng tn kho lun l ni lo thng trc ca cc doanh nghip. Bi v nhu cu , th hiu ca ngi tiu dng thng xuyn c s thay i theo tng ma, tng nm nh hng khng nh n tnh hnh tiu th ca mt s mt hng. ng thi tnh hnh kinh t ca mi quc gia, mi gia nh cng l nhn t ca vn ny. V vy, hng nm , trong mi doanh nghip dt may vn cn tn ti mt lng hng tn kho. Tuy nhin y l vn kh t nh, rt t cc doanh nghip li cng b s liu v tn kho ca doanh nghip mnh ra i chng. V vic ny cng chng gip ch g cho h v nhng con s tht thm ch s c nh hng xu n h. Chng hn nh trong vn xy dng thng hiu, i vi mt s cng ty nim yt chng khon cng s l nh hng tiu cc nu gi tr hng tn kho cao, Hin ti, c rt t cc c quan chc nng no c th thng k c con s chnh xc v hng tn kho trong cc doanh nghip dt may. Chnh iu ny gy cho chng ti nhiu kh khn trong qu trnh thu thp thng tin v s liu v hng tn kho trong cc doanh nghip dt
V Th Khuyn
54
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
may Vit Nam hin nay. Cc thng tin v nhng con s chng ti iu tra c di y cn mang tnh chung chung. Theo bo co ca Tng cc Thng k, hng dt may c xp vo nhm hng c tc tng tn kho cao. Bng 2.5 Tc tng tn kho ca mt s mt hng
Nhm hng
Tng s Thc n gia sc Ch bin thy hi sn Ch bin rau qu Lng thc thc phm Bia Nc ung khng cn Si, vi Qun o Bt giy v giy Giy dp X phng Phn bn Gch ngi
Tc tng tn kho 24,6% 172% 24% 106% 98% 28% 42% 36% 51% 50% 24% 225% 113% 45% Ngun: B k hoch v u t
Si vi, qun o c xp vo nhm hng c tc tng trng tn kho cao, c bit l qun o c tc tng tn kho n 51% ch theo sau 5 nhm mt hng khc nh : thc n gia sc, ch bin rau c qu, lng thc thc phm, x phng, phn bn. Bng 2.6 Tc tng tn kho GDP Bng 2.7 T l tn kho trong
V Th Khuyn
55
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Ngun : B k hoch v u t Tc tng trng tn kho cao khng ch l bt li ring ca cc doanh nghip m cn nh hng n c nn kinh t. V phng din cu (GDP = tng cu cui cng), tn kho cng l mt nhn t ca cu v mt iu d nhn thy khi tn kho v cung trong nc tng ln ng ngha vi tiu dng cui cng ca dn c hoc xut khu gim xung. iu ny khng gip g cho vic tng trng GDP. 2.2.2.1.1. Thi k trc khng hong Khng ch n thun trong thi k khng hong kinh t mi xy ra tnh trng hng tn kho trong cc doanh nghip dt may tng cao m thm ch trong mt giai on pht trin bnh thng ca nn kinh t, do mt vi l do , vn c
V Th Khuyn
56
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
th xy ra tnh trng tn kho trong cc doanh nghip. Cng nhn li tnh trng ca cng ty dt Long An 6 nm v trc, bnh "ung th kho" vi lng vi tn kho hng triu mt vung, n nn chng cht hng ngn t ng, th trng b mt. Hi nhp vi mt th trng bnh tt, hi chung Dt Long An ph sn ang m nh cc doanh nghip dt quc doanh v mt cn bo ln ang n gn. Ngay chnh nhng v gim c c thm nin vi chc nm trong ngnh dt cng cm thy bi quan v cha lc no nh lc ny, h chng tm thy c "tia sng cui ng hm". Kh khn trong tiu th sn phm ngnh dt bt u t nhiu nm trc, nhng thi im gia nm 2004, nhng khon thua l, n ng ca nhiu cng ty t n mc xp x s n khi Dt Long An tuyn b ph sn. Kt qu sn xut kinh doanh ca Tng cng ty dt may Vit Nam (Vinatex) trong 6 thng u nm 2004, t l vi xut khu v phc v may xut khu ca cc doanh nghip ch t 31% tng s vi sn xut ra, c bit l vi dt thoi ch t di 15%. Cc ch tiu sn xut ni a khng t yu cu k hoch. Nhiu n v khng t mc doanh thu so vi cng k. C n v l l, nh Dt may Nam nh (l 550 triu ng), Dt khn Hong Th Loan (l 518 triu ng) Nhng cng ty cm c c nh c sn xut si v may h tr, gnh ly phn l li. Theo thng tin ca SGTT, n vay di hn ca cc cng ty c ni l 53 t ng, c ni vn 115 t th n l 140 t ng, c ni n n 180 t ng N do vay ngn hng u t my mc thit b th khng ng lo, nhng vn chnh l vi sn xut khng bn c m vn phi tr li ngn hng tin t mi thng, ri cng phi xut tin t tr lng cng nhn, khu hao thit b nh xung
Nghin cu khoa hc
Nhng cng ty lm vo cnh "ung th kho" nh trn khng phi l t. mt cng ty c lng vi tn kho n 8 triu mt chn gii php bn i h gi, thu li 25- 30% vn ban u c tin tr n li vay, tr lng gi chn cng nhn. Nh vy cng ty y i c 7 triu mt, cn tn kho khong 1 triu mt. Lnh o cng ty bc bch: "May mn ch 1 triu mt vi tn ny thuc loi si tng hp, khng lo b mc, b hng theo thi gian". mt cng ty dt may khc kh ni ting c nc vi lch s hn 30 nm pht trin vng mnh, ang tn kho n 3,5 triu mt, ch yu l vi dt t si thin nhin nn hn s dng ch vi nm, vi iu kin thi tit nng, m nh TP.HCM th ch mt thi gian na lng hng ny tr thnh "rc". Mt nhn hiu v vi kat cng ang tn trn 1,5 triu mt v cha bit phi lm sao khi gi nguyn liu loi vi ny c tng, m vi th khng bn c. Nghch l cn nm ch, vi ang tn, nhng nh sn xut vn tip tc cho dt em vo kho ct. Nh my cng ln, lng tn cng nhiu. Cc cng ty u cho rng h buc phi lm vy duy tr sn xut, cho cng nhn c thu nhp, gi uy tn cng ty, uy tn n v ch qun, uy tn thng hiu Xem kho hng tn c ngn cy vi cc kho, c th thy loi no cng c. Nhiu nht l vi t si nylon, polyester do cht lng, mu m khng cp nht th hiu thi trang. K n l cc loi vi dt kim, vi co gin b tn kho v khng cnh tranh ni v gi c, mu sc vi hng trn th trng. Ngay c vi cotton, TC, visco l nhng cht liu ang "n" theo xu hng tiu dng ca th gii v c th trng ni a a chung cng b tn do gi vi nhp chnh ngch ang trn vo, d vi nhp khu cng thu 20- 40% nhng gi vn thp hn. C rt nhiu nguyn nhn dn n tnh trng hng tn kho tng cao trong cc doanh nghip dt nh mu m, gi c v cht lng vi nhng cn nhn
Nghin cu khoa hc
nhn li cch qun l sn xut ca cc doanh nghip ny, hng tn kho cn nhiu nhng vn tip tc sn xut mang vo kho ct. Hnh nh cc doanh nghip sn xut theo kiu bn nng , khng h c mt d bo nhu cu, khng c k hoch sn xut no c tin hnh v cng tc qun l hng tn kho th cn qu yu. 2.2.2.1.2. Thi k khng hong kinh t Bc tranh kh khn ca ngnh cng nghip dt may th hin r nht khu vc TP.HCM, ni chim gn phn na nng lc dt may ca c nc. Kim ngch xut khu dt may ch t 9,5 t USD cho nm 2008. Thc trng ny phn nh ng tnh hnh thc t khi cc n hng bt u st gim k t thng 8-2008. Bi by, VITAS khuyn co cc doanh nghip (DN) ht sc thn trng khi thc hin cc n hng mi, c bit t cc nh nhp khu trung gian, trnh nhng n hng b hy m khng c l do r rng. Cuc khng hong kinh t ton cu khin cho DN dt may ang phi i mt vi hng lot kh khn khi nhiu nh nhp khu gim n hng, ngng t hng, doanh thu thp nn buc phi ct gim chi tiu v lao ng gim chi ph sn xut. Ti TP.HCM, c mt s DN vn 100% ca i Loan, Hn Quc ngng sn xut do khng c n hng v b tc ng t cng ty m. Nhiu DN trong nc cng xut hin tnh trng thu hp quy m sn xut, ct gim lao ng gim p lc kh khn v ti chnh. ng Nguyn B Quang - Tng gim c Cng ty c phn dt may Hu (Huegatex) cho bit, bc vo nm 2009 nh nhiu ngnh hng khc, ngnh dt may Tha Thin Hu gp rt nhiu kh khn. Nguyn liu bng x gi c tng gim tht thng khng theo quy lut; mt hng si trn th trng chng li, c thi im hng ca cng ty b tn kho vi s lng ln, dn n ng
Nghin cu khoa hc
vn, d n ngn hng cao. Hng may cng ri vo tnh trng kh khn khng km khi n hng nh xut khu gim do suy thoi kinh t Nhng kh khn trn nh hng ln n hot ng sn xut kinh doanh ca n v. Theo Phng Thng mi Hoa K ti Vit Nam (AMCHAM), doanh s bn hng dt may ti Hoa K trong thng 10/2008 gim st mnh, mc thp nht trong 35 nm qua. Trong cc mt hng nhp khu vo Hoa K trong 9 thng, ch c hng dt may Vit Nam tng 22%, hng nhp khu t cc nc khc gim 3% so vi cng k 2007. Hin Hoa K, EU, Nht Bn l 3 th trng xut khu chnh ca Vit Nam, chim khong 85% th phn xut khu, trong Hoa K l th trng xut khu ln nht chim 57% th phn. y l nguyn nhn khin cho hng dt may ca Vit Nam gp nhiu tr ngi do cuc khng hong kinh t ton cu tc ng. Thc t hin c n 80% DN dt may lm hng gia cng xut khu, v th hng gia cng b chu nhiu thit thi hn so vi nhng DN lm hng FOB (mua t, bn on). Song, theo Hip hi Dt may thu an TP.HCM, cc DN xut khu hng FOB cng gp khng t kh khn, nht v l iu kin thanh ton hp ng. ng L Quang Hng, Ch tch HQT Cng ty C phn Sn xut- Thng mi May Si Gn cho bit, nh cung cp nguyn ph liu trc y khi bn hng thng cho DN tr chm n 3 thng, hin nay do ngun vn t cng ty m rt chm nn cc cng ty ny buc DN phi ng trc tin mi cung ng hng. y ch l th thut tnh ton trong kinh doanh, nhng DN phi c vn mi c th xoay x c. Ngoi nhng kh khn v n hng, chi ph sn xut, cc DN dt may c th s gp bt trc t cc nh nhp khu t hng nhng khng nhn hng. Nu tnh trng ny xy ra vi DN sn xut hng FOB th thit hi cng ln hn.
V Th Khuyn
60
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Nm 2009 ngnh cng nghip dt may gp nhiu kh khn hn, trc ht l tnh trng tn ng sn phm, ko theo chi ph li vay v cc chi ph khc tng theo; tan ngnh s c 10-15% trong s trn 2 triu lao ng dt may b tht nghip, trong a bn TP.HCM chim hn 1/3 ca ton ngnh. 2.2.2.2. Nguyn nhn dn n lng hng tn kho tng cao Mt thc trng ta c th nhn thy r l lng hng tn kho tng cao trong mi doanh nghip c th xy ra ti bt k thi im no, c th l khng hong kinh t nhng cng c th l trong giai on nn kinh t pht trin bnh thng. Vy nguyn nhn no dn n tnh trng ny? Ta c th chia ra 2 nhm nguyn nhn chnh l nguyn nhn khch quan v nguyn nhn ch quan. Trc ht phi k n l nhm nguyn nhn t pha cc nh sn xut: Nguyn nhn ch quan Th nht, cng tc qun l hng tn kho km. Dt may l ngnh sn xut mang tnh cht dy chuyn bao gm nhiu cng on, nhiu khu sn xut mi cho ra c sn phm cui cng. T thc t ca dy chuyn sn xut ny, ta c th d dng thy c s di chuyn ca nguyn vt liu trong mt phn xng nh th no. u tin l nguyn liu vi s c a vo khu ct, vt s ri chuyn qua b phn may, k n l b phn l, cui cng l b phn kim tra v ng gi. Qua nhiu cng on, nu m nh qun l khng tnh ton c chnh xc nng lc sn xut gia cc khu, sao cho c s phi hp nhp nhng gia cc khu s rt d dng dn n tnh trng ng d tha mt khu no . S hot ng ca ton b dy chuyn ny s bt u t cng tc d bo nhu cu ri n cng tc mua nguyn vt liu. Hot ng trong cc doanh nghip dt may cn thiu s chuyn nghip, nhp nhng gia cc khu l do yu km t chnh cng tc d bo nhu cu. Trn thc t cc doanh nghip cha c s u t thch ng cho cng tc ny, mi con s d bo ch yu da
Nghin cu khoa hc
vo phng php nh tnh hoc bnh qun gin n t cc s liu ca cc nm trc. T m i khi con s thiu tnh st thc so vi th trng nhiu bin ng, gy ra tnh trng thiu ht hng hoc qu d tha so vi sc mua. Thm vo , mt vn vn cn rt nan gii vi ngnh dt may ca chng ta l chng ta cha ch ng c ngun nguyn liu. Hng nm cc doanh nghip vn phi nhp n 70% nguyn ph liu t nc ngoi. Cc doanh nghip hon ton th ng trong vn nguyn ph liu. V vy nu cng tc qun l hng tn kho v nguyn ph liu khng c lm tt, khng nm bt c nhng con s tn kho c th, khng xc nh c chnh xc thi im t hng, mua hng, s lng cn tn tr th s gy ra hin tng mt n nh trong sn xut nu lng nguyn ph liu tn kho qu thp khng p ng c nhng thay i bt ng trong sn xut, Hoc nu tn kho qu cao s gy ra tnh trng lng ph chi ph tn kho ca doanh nghip hoc cht lng nguyn liu s gim st trong thi gian lu kho qu lu. Ni tm li, tnh trng hng tn kho qu cao hoc qu t l hu qu ca cng tc qun l hng tn kho thiu tnh chuyn nghip trong mi doanh nghip. Th hai, do cng tc d bo nhu cu ca doanh nghip cha c tin hnh tt, cht lng d bo km, dn n tnh trng hoch nh sn xut khng st vi nhu cu thc t ca th trng. Kt qu d bo qu cao so vi nhu cu thc, dn n mt lng hng khng c tiu th. Th ba, cn tn ti nhiu yu km trong khu thit k sn phm, la chn cht lng nguyn liu, lm cho cc sn phm khng ph hp vi th hiu ngi tiu dng, sn lng tiu th thp. Th t, cng tc Marketing cha thc s hiu qu. Trc y khi doanh nghip sn xut mt cch th ng, ch yu theo cc n hng t pha nc ngoi, hu nh cc doanh nghip khng my quan tm n khu Marketing cho sn phm ca mnh , c chng cng ch dng li nhng hot
Nghin cu khoa hc
ng cho hng vi cc khch hng mi, cn cc hp ng ch yu c c nh mi quan h lu nm, thn thit vi nhng khch hng quen thuc. Chnh v th m khi lm vo tnh trng kh khn, cc n hng gim st, cc doanh nghip li t ra lng tng trong khu Marketing tm kim th trng mi. iu ny , dn n hu qu ln trong giai on tip cn , lm quen vi th trng mi ( th trng ni a Vit Nam). Sn phm, thng hiu ca DN s khng c khch hng bit n, hot ng bn hng s tr nn m. Cui cng, l knh phn phi bn hng ca cc doanh nghip cha c u t mt cch tha ng. Nu nh trc y, sn xut ch yu theo cc n hng, th khu phn phi bn hng trong nc hu nh khng c ch trng u t, nhng nay khi m doanh nghip thay i mc tiu, hng vo th trng trong nc th cc knh phn phi ng vai tr cc k quan trng tng vic tng sn lng tiu th ca ngnh. Nu khng c nhng knh phn phi hiu qu th lng hng tn kho tng cao do tiu th khng cn i vi d bo nhu cu.
Nguyn nhn khch quan Th nht, nguyn nhn ta c th thy rt r trong thi gian gn y
chnh l do nh hng ca khng hong kinh t ton cu, dn n lng cu gim. Hu ht cc th trng ln ca xut khu dt may Vit Nam nh M, EU, Nht Bn, Nga,u lm vo tnh trng khng hong, lm gim phn ln cc n hng, thm ch cn c cc n hng b hy ngang, khin cc doanh nghip
V Th Khuyn
63
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
sn xut may mc Vit Nam cng ri vo tnh trng kh khn, tn kho tng cao, sn xut nh tr. Th hai, nguyn nhn c th dn n tnh trng hng tn kho, l cc l hng b khch hng tr li. C mt s khch hng kh tnh, cc yu cu qu kht khe, khi sn phm xut khu khng p ng c mt cch tuyt i nhng yu cu ca khch hng th ngi ta sn sng tr li nhng sn phm li . Cui cng, do c trng ca ngnh l sn phm c tnh mt, khi sn phm li mt th vic tiu th s rt kh khn. Ngoi ra cn c s nh hng ca tnh ma v. Xu hng thi trang ca th gii lun bin i theo tng ma, tng nm, mi nm s theo mt xu hng mi. V vy, nu sn phm ca mi ma khng tiu th ht th nm sau s kh khn trong khu tiu th dn n tnh trng tn kho.
CHNG III NG DNG M HNH QUN L HNG TN KHO JIT VO CC DOANH NGHIP DT MAY VIT NAM
3.1. nh hng pht trin ngnh
V Th Khuyn
64
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
3.1.1. Cng nghip dt may phi c u tin pht trin v phi c coi l ngnh trng im trong qu trnh cng nghip ho hin i ho nc ta trong nhng nm tip theo Trong 4 nm qua ,kim ngch xut khu hng dt may u tng v vn ln hng th hai trong 10 mt hng xut khu ch lc ca t nc . Mt khc, ngnh cng nghip dt may l ngang thu ht nhiu lao ng, vn u t khng ln v ang trong xu hng chuyn dch t cc nc ng v cc nc ng Nam . Nc ta l mt nc c ngun lao ng di do v lnh ngh nn c th coi y l mt lnh vc ln c kh nng pht trin nht. ng thi vi dn s l hn 80 triu th trng trong nc c tim nng to ln tiu th cc mt hng tiu dng trong c hng Dt may. 3.1.2. Pht trin cng nghip Dt may theo hng hin tr thnh yu t i v a dng v sn phm Cng ngh hin i ngy nay quyt nh cho s phn vinh ca mi quc gia, hay sc mnh cnh tranh kinh t quc t ca mi sn phm. Chng ta ch c th thu hp khong cch so vi cc nc pht trin v tham gia vo qu trnh phn cng lao ng quc t thng qua vic tng cng nng lc cng ngh quc gia, tip cn v lm ch cng ngh tin tin v cng ngh cao. T nhn nh , cng nghip dt may phi dc pht trin theo hng hin i v a dng ho v sn phm. Trong thi gian ti , cung vi s pht trin kinh t ca c nc , nhu cu hng tiu dng s tng ln nhng khng n
V Th Khuyn
65
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
gin tng v s lng m ngy cng i hi nng cao v cht lng ,a dng v mu m v s lng cc mt hng cao cp cng tng ln. Theo quy lut tiu dng th khi thu nhp tng ln , t l chi cho n ung s gim tng i , cn t l tiu dng hng ho s tng ln rt nhanh. Nh vy cung vi s gia tng dn s v tng thu nhp thij trng trong nc s l tin cho cng nghip sn xut hang tiu dng ni chung v hng dt may ni ring. i vi th trng nc ngoi , tip cn thnh cng s dch chuyn kinh t t cc nc pht trin hn v nhanh chng thay th h thm nhp vo cc th trng quc t mi, ngnh dt may cang cn c trang b theo hng hin i. C nh vy mi p ng c nhng nhu cu ngy cng cao , ngy cng a dng cua th trng trong v ngoi nc. Tt c cc yu t , i hi bc xc nghnh dt may phi c k hoch hin i ho tng bc, kt hp gia thay th v hin i ho, ng thi nhanh chng tip thu cng ngh mi gim bt khong cch tt hu. 3.1.3. Pht trin cng nghip dt may theo hng kt hp hng v xut khu vi thay th nhp khu. Hng mnh v xut khu, ng thi thay th nhp khu c hiu qu, l kinh nghim ca nhiu nc cng nghip mi ( NIC) v nc ta cng xc nhn iu . l mt hng chin lc c bn ca qu trnh cng nghip ho v hin i ho trong nhng iu kin ca th gii ngy nay. Ngnh dt may l mt trong nhng ngnh lm c iu . Thc t nhng
V Th Khuyn
66
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
nm qua cho thy chin lc hng v xut khu thu c nhng kt qu ng khch l. Kinh nghch xut khu trong nhng nm qua u tng. Nh ngun ngoi t thu c, ngnh c iu kin ti u t hin i ho y mnh sn xut. Song song vi xu hng y mnh xut khu, cn kt hp sn xut cc mt hng thay th nhp khu. Th trng trong nc vi dn s ng v sc mua ngy cng ln l i tng rt quan trng m cng nghip dt may phi p ng cho c t nhng sn phm bnh thng ph hp vi a s ngi dn lao ng cho n nhng mt hng cao cp phc v cho cc i tng c thu nhp cao. Hin ti, cc sn phm dt may ca ta b cnh tranh gay gt bi cc sn phm nhp khu ch yu gi c. mc d, cht lng c km hn song do thng p o v gi nn h vn chim c th trng rng ln nng thn. y l im yu quan trng buc cc nh sn xut phi bng nhiu cch tit kim chi ph, h gi thnh sn phm th mi c th cnh tranh c. 3.1.4. Pht trin cng nghip dt may theo hng a dng ho s hu v tp trung vo cc doanh nghip quy m va v nh. Xy dng nn kinh t nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng c s qun l ca nh nc theo nh hng XHCN l chin lc pht trin kinh t ca ng. Thc t cho thy, bt c mt ngnh kinh t k thut no, nu khng c nhiu thnh phn kinh t tham gia th s khng to ra c mi
V Th Khuyn
67
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
trng cnh tranh, m cnh tranh chnh l ng lc thc y s pht trin. Trong t chc ca ngnh dt may c nhng m hnh quy m ln nhng km hiu qu. Qua nhiu ln tin hnh i mi qun l v qua nhiu hot ng thc t cho thy doanh nghip c quy m va v nh l nhng m hnh hot ng tt. 3.1.5. Pht trin cng nghip dt may phi gn lin vi s pht trin ca ngnh cng nghip v cc ngnh kinh t khc, ng thi gp phn thc qu trnh cng nghip ho, hin i ho v dch chuyn c cu kinh t nc ta. Trong chin lc pht trin Kinh t- X hi n nm 2010, ng ch r cn phi y mnh qu trnh cng nghip ho, hin i ho nn kinh t m trc ht l cng nghip ho nng thn. Nh vy , i vi tt c cc ngnh cng nghip , c bit nh cng nghip Dt may l nganh s dng ngun nguyn liu t nng nghip nh bng t tm , trong chin lc pht trin ca mnh cn phi xc nh c hng pht trin l phi gn lion vi s pht trin ca ngnh nng nghip Trong sut qu trnh pht trin ca mnh ngnh cng nghip dt may Vit nam lun trong tnh trng b ng v nguyn liu . Hu ht tt c cc loi nguyn liu u phi nhp khu, k c bng x l loi nguyn liu m ta c th t cung cp mt phn. T tm tuy khng phi nhp khu nhng ngun t sn xut b hn ch c v s lng ln cht lng nn gi tr xut khu thp.Do vy mun tng bc tin ti s pht
V Th Khuyn
68
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
trin n nh bn vng ngnh dt may phi to c cho mnh mt c s nguyn liu thch hp v n nh
3.2. iu kin ng dng m hnh JIT vo cc doanh nghip Dt may Vit Nam M hnh Just In Time t ra hiu qu nht i vi nhng doanh nghip c nhng hot ng sn xut lp i lp li. Nh vy c trng ca hot ng sn xut trong cc doanh nghip dt may hon ton ph hp p dng m hnh Just in time trong qun l hng tn kho. Quy trnh sn xut ca Toyota l sn xut linh kin v lp rp cc linh kin li vi nhau, thnh phm ca cng on ny s l nguyn liu cho cng on kia. Ta c th thy c im tng ng gia quy trnh sn xut ca Toyota v sn xut dt may, cc quy trnh cng lin hon vi nhau trong mt s thng nht khng kht. Chng hn, i vi ngnh dt, t bng n lm si, ri dt thnh vi. Cc cng on c lin tc vi nhau, cc nguyn liu c c i tun t qua cc cng on, nu khng c s tnh ton chc chn v c th v nhu cu nguyn liu ca tng giai on s c th gy ra s thit ht nguyn liu hoc d tha so vi cng sut lm vic ca giai on sau. Mt c trng quan trng ca m hnh Just In Time l kch thc l hng nh trong c hai qu trnh sn xut v phn phi t nh cung ng.V vy ng dng m hnh JIT vo hot ng sn xut ca doanh nghip mnh, cc doanh nghip cn ch iu chnh kch thc ca mi l hng. Kch thc l hng nh s to ra mt s thun li cho doanh nghip nh: lng hng tn kho sn phm d dang s t hn so vi l hng c kch thc ln, iu ny s gim c chi ph lu kho v tit kim c din tch kho bi. L hng c kch thc nh hn s t cn tr hn ti ni lm vic. D kim tra cht lng l hng
V Th Khuyn
69
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
v khi pht hin sai sot th chi ph sa li l hng s thp hn l hng c kch thc ln. Sn phm ca ngnh dt may c c im nh gn, nn vic iu chnh sao cho kch thc l hng nh l vic hon ton c th lm c. c im ni bt ca m hnh Just in time l p dng h thng ko trong sn xut. im xut pht ca h thng ko ny l nhu cu ca khch hng, v vy nn hn ch c ti a nhng d tha hng ha trong qu trnh tiu thu, ng thi, t cng hn ch n mc ti a tnh trng d tha , tn kho nguyn vt liu. Toyota p dng thnh cng m hnh ny vo h thng sn xut ca mnh, p ng tt nht nhu cu ngi tiu dng cng nh tit kim nht cc chi ph sn xut, trnh c nhng lng ph v nguyn vt liu, nhn cng, thi gian. Ngnh dt may cng thuc ngnh sn xut hng tiu dng, tiu th v sn xut ph thuc ln vo nhu cu, th hiu ca ngi tiu dng, cng nh Toyota, vic sn xut cn xut pht t nhng d bo nhu cu ca ngi tiu dng trong thi gian ti. Cng vi nt c trng ca ngnh sn xut hng tiu dng, m hnh Just in time gip Toyota hn ch c nhng ri ro tn kho trong sn xut, vy i vi ngnh dt may, m hnh Just in time chc chn cng c th tr thnh mt m hnh hu dng hn ch c cc kh khn ca ngnh trong qun l hng tn kho. 3.3.Gii php ng dng m hnh JIT vo cc doanh nghip dt may Vit Nam 3.3.1. Nhm gii php chnh p dng vo m hnh sn xut 3.3.1.1. Gim kch c l hng Thng thng cc nh sn xut s quan nim sn xut l hng ln mt lc s tit kim c chi ph nguyn vt liu, nhn cng, my mc. Nhng h thng JIT li i ngc li vi quan im y. Theo quan im ca h thng JIT, l hng nh s c nhng li ch nh sau:
V Th Khuyn
70
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
- Vi l hng c kch thc nh, lng hng tn kho sn phm d dang s t hn so vi l hng c kch thc ln. iu ny s gim chi ph lu kho v tit kim din tch kho bi. - L hng c kch thc nh t b cn tr hn ti ni lm vic. - D kim tra cht lng l hng v khi pht hin c sai st th chi ph sa li l hng s thp hn l hng c kch thc ln. Nh vy , thay v sn xut ng lot mt l hng ln nh trc y, khi tin hnh sn xut, cc phn xng may nn chia nh cc l hng ra thnh cc l nh hn c s tnh ton v nguyn ph liu cho chun xc hn, thun tin trong qu trnh qun l, kim tra cht lng cc l hng. i vi cc l hng nh, d dng trong vic kim tra, pht hin li sai, khng li li cho ton h thng
V Th Khuyn
71
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Hnh 3.1- Minh ha kch c l hng
i vi l hng nh, ta c th d dng kim sot c trong qu trnh vn hnh t khu ny n khu kia. Mi li sai s c pht hin v khc phc lun v vy s nhanh chng trong sn xut v hn ch li thnh phm. Cn i vi l hng ln, kh kim tra pht hin c cc li sai trong qu trnh vn hnh, khi chuyn sang cng on sau , li vn cn tn ti. 3.3.1.2. xut Trong h thng ko, vic kim sot s chuyn di ca cng vic ty thuc vo hot ng i km theo, mi khu cng vic s ko sn phm t khu pha trc nu cn. u ra ca hot ng sau cng c ko bi nhu cu khch hng hoc bi lch trnh sn xut chnh. Nh vy, trong h thng ko, cng vic c lun chuyn p ng yu cu ca cng on k tip theo ca qu trnh
Dng h thng ko xng v p ng tt nhu cu sn
Nghin cu khoa hc
sn xut. H thng JIT dng phng php ko kim sot dng cng vic, mi cng vic s gn u ra vi nhu cu ca khu k tip. Nh vy, p dng m hnh JIT vo h thng sn xut ca cng ty, cng ty cn nm vng c nguyn tc ca h thng ko ny. Mi hot ng u bt u t nhu cu ca khch hng. Nhu cu ca khch hng s l u tu ko cc cng on pha sau. Tun th ng nguyn tc , cng on trc p ng nhu cu ca cng on sau. Chnh nh nguyn tc ny m lng hng tn kho, d tha gia cc cng on s c trit tiu. Chng hn, theo kt qu b phn d bo nhu cu sn phm, cc nh qun l sn xut s ln k hoch cn sn xut bao nhiu qun o, ri t s tnh c cn bao nhiu nguyn liu, bao nhiu nhn cng, bao nhiu my mc. Trong h thng JIT, c s thng tin ngc t khu ny sang khu khc, do cng vic c di chuyn ng lc ti khu k tip, theo dng cng vic c kt ni nhau, v s tch ly tha tn kho gia cc cng on s c trnh khi
3.3.1.3. iu chnh tt mc sn xut u v c nh
vn hnh h thng sn xut JIT i hi mt dng sn phm ng nht i qua mt h thng, cc hot ng khc nhau s thch ng vi nhau v nguyn vt liu v sn phm c th chuyn t nh cung cp n u ra cui cng. Mi thao tc phi c phi hp cn thn bi cc h thng ny rt cht ch. Nh vy cc doanh nghip dt may cn lm tt t khu d bo nhu cu sn phm, ln k hoch c th r rng t khu mua nguyn vt liu n tiu th sn phm. Cn xy dng c lch trnh c th, xc nh r khi lng nguyn liu cn cho mi khu, thi gian hon thnh. ng thi cn kim tra k h thng vn hnh, m bo sao cho khng khu no b li gy ra tnh trng sai hng trong qu trnh vn hnh. Chng hn nh, t kt qu d bo nhu cu tiu
V Th Khuyn
73
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
th qun o trong ma h ti ,t , nh qun tr cn tnh ton xem c bao nhiu nguyn liu cn dng ti mi khu, lun m bo s thng nht trong tt c cc khu t mua nguyn liu n ct , may v tiu th sn phm. Hnh 3.2 Minh ha lung sn xut
Hai dng nguyn vt trn th hin c s khc bit gia m hnh JIT v m hnh thng thng. m hnh trn th ngay t khu nhp nguyn liu u vo rt t nhng nhu cu ca khch hng li nh hn nn dn n tnh trng tn kho. Khng ch c th cn xy ra tnh trng tn kho trong cc khu sn xut to ra nhng ao tn kho do nng lc sn xut ca cc khu khng ng u. Cn m hnh sn xut JIT , th dng nguyn liu i rt u, iu gia cc khu khng cn tnh trng ao tn kho. 3.3.1.4. Nng cao cht lng sn phm v tin cy
Nhng h thng JIT i hi cc mc cht lng cao. Nhng h thng ny
c gi vo mt dng cng vic lin tc, nn s xut hin ca nhng trc trc
do cht lng km s to s ph v trn dng cng vic ny. Thc t, do kch
Tradit
Lp QTDNB- K10
V Th Khuyn
74
Nghin cu khoa hc
thc cc l hng nh, lng hng tn kho phng mi bt trc thp, nn khi s c xy ra, vic sn xut phi ngng li cho n khi s c c khc phc. V vy, phi trnh bt c s ngng vic no hoc nhanh chng gii quyt trc trc khi chng xut hin. Cc doanh nghip c th p dng ba gii php mi nhn ca h thng JIT x l vn cht lng: Mt l, thit k cht lng cho sn phm v qu trnh sn xut. Thc t cho thy h thng JIT sn xut sn phm c tiu chun ha s dn n tiu chun ha cc phng php lm vic, cc cng nhn rt quen thuc vi cng vic ca h v s dng cc thit b tiu chun ha, tt c nhng vn trn s ng gp lm tng cht lng sn phm cc khu ca qu trnh sn xut. y l vn tiu chun cht lng ca sn phm ca mi doanh nghip. T bi hc ca Toyota trong sn xut t , Toyota a ra mt h cc tiu chun cht lng chung cn phi t c cho mi sn phm ca h khi sn sng tung ra th trng v ng thi cng c mt bng tiu chun cc phng php lm vic t c nhng yu cu cht lng v sn phm. ng dng vo cc doanh nghip dt may Vit Nam, mi doanh nghip cn xy dng mt bng tiu chun v sn phm ng thi xc nh lun tiu chun v phng php lm vic , giai on u cn gim st cht ch quy trnh ny sau s to c thi quen cho cng nhn. Hon thin kht khe t tng khu s lm cho cht lng sn phm c nng cao. Hai l, yu cu cc nh cung cp giao nguyn liu v cc b phn sn phm c cht lng cao gim thiu trc trc do hng ha em ti. Nu t c yu cu ny, thi gian v chi ph kim tra hng ha c th c loi b. Do hin nay, cc ngnh sn xut nguyn ph liu trong nc cha pht trin p ng nhu cu cho ngnh dt may, v vy cn phi nhp khu mt lng
Nghin cu khoa hc
ln nguyn ph liu t nc ngoi. M cht lng ca nguyn ph liu nh hng mt phn rt ln n cht lng ca ton sn phm. V vy m mi doanh nghip dt may cn c nhng cam kt chc chn vi nh cung cp trong khu ny. Vi ph thuc vo cht lng ca t, bng; qun o s ph thuc v cht lng ca vi v cc loi ph liu. Ba l, lm cho cng nhn c trch nhim sn xut nhng hng ha c cht lng cao. iu ny i hi phi cung cp thit b v cng c lm vic ph hp, hun luyn phng thc lm vic thch hp cho cng nhn, hun luyn trong o lng cht lng v pht hin li, ng vin cng nhn ci tin cht lng sn phm v khi c s c xy ra th tranh th s cng tc ca cng nhn. 3.3.1.5. Ci thin mi quan h vi nh cung cp
m bo thc hin c cc nguyn tc nh ca h thng JIT, iu quan trng ng dng thnh cng cc ni dung ca JIT l cn c nhng nh cung cp m bo cung cp nguyn ph liu cht lng cao, ng thi im. V vy , cc doanh nghip dt may cn to mi quan h tt vi cc nh cung cp vi, ph liu may. Trong cc hp ng k kt cung cp nguyn ph liu, cn c nhng iu kin cam kt chc chn buc nh cung cp phi tun th ng hp ng, cung cp cc nguyn ph liu c cht lng tt, thi gian giao hng chnh xc. V xt cho cng, nh cung cp nguyn ph liu cng l mt khu trong h thng sn xut ca nh my, nu mt khu khng m bo th ton b h thng s gp trc trc.
V Th Khuyn
76
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
3.2.1.6. o to cng nhn theo hng a nng Nu nh hin nay phn a ngi ta hng n cng nghip ha hin i ha th m hnh JIT li ch trng o to cng nhn theo hng a nng, tc l mi cng nhn u c th thc hin c cc cng on ca chu trnh sn xut. Nu nh chuyn mn ha c u im l tnh chuyn nghip cao, th o to cng nhn theo hng a nng li cng c nhng im mnh ca n. Mi ngi cng nhn u c th ng vo cc v tr khi m v tr b thiu ht, nh vy m bo cho qu trnh c vn hnh lin tc khng gy ngt qung, m bo cho qu trnh hot ng c thng sut. Theo hng ny , th mi doanh nghip cn trin khai hnh thc o to cng nhn a nng theo nhm chuyn mn ha. V d trong b phn ct, s chuyn mn ha vn cn m bo, tuy nhin mi cng nhn ca b phn ct ny li c th m nhim ct cc chi tit khc nhau nh thn o, tay o, qun, o ma ng, o ma h, 3.2.1.7. Sa cha v bo tr nh k my mc thit b trong phn xng Do h thng JIT c rt t hng tn kho nn khi thit b h hng c th gy ra nhiu rc ri. gim thiu vic hng hc, doanh nghip s dng cc chng trnh bo tr nh k, trong nhn mnh vo vic duy tr thit b trong iu kin hot ng tt nht v vo vic thay th nhng cm chi tit c du hiu hng trc khi s c xy ra. Nhng cng nhn thng c trch nhim bo tr thit b my mc ca mnh. Mc d c bo tr nh k, i khi thit b cng h hng. V vy, cn thit phi chun b cho iu ny v phi c kh nng sa cha cng nh a thit b vo sn xut mt cc nhanh chng. Mun vy, doanh nghip cn c nhng chi tit d phng v duy tr lc lng sa cha nh hoc hun luyn cng nhn t mnh sa cha nhng h hng t xut c th xy ra.
Nghin cu khoa hc
3.2.1.8. Nhanh chng gii quyt s c trong qu trnh sn xut Gii quyt s c l nn tng cho bt k mt h thng JIT no. Mi quan tm l nhng trc trc cn tr hay c kh nng cn tr vo dng cng vic qua h thng. Khi nhng s c nh vy xut hin th cn phi gii quyt mt cch nhanh chng. iu ny c th buc phi gia tng tm thi lng tn kho, tuy nhin mc tiu ca h thng JIT l loi b cng nhiu s c th hiu qu cng cao. x l nhanh nhng trc trc trong qu trnh sn xut, nhiu doanh nghip dng h thng n bo hiu. Nht, mt h thng nh vy c gi l ANDON. Mi mt khu cng vic c trang b mt b ba bng n, n xanh biu hin cho mi vic u tri chy, n vng biu hin c cng nhn sa st cn chn chnh, n bo hiu c s c nghim trng cn nhanh chng khc phc. im mu cht ca h thng n l cho nhng ngi khc trong h thng pht hin c s c v cho php cng nhn v qun c sa cha kp thi s c xy ra. 3.2.1.9. Lin tc ci tin Mt trong nhng vn c bn ca phng php JIT l hng v s ci tin lin tc trong h thng nh: gim lng tn kho, gim chi ph lp t, gim thi gian sn xut, ci tin cht lng, tng nng sut, ct gim lng ph v nng cao hiu qu sn xut. S ci tin lin tc ny tr thnh mc tiu phn u ca tt c thnh vin trong doanh nghip nhm hon thin h thng.
V Th Khuyn
78
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
3.3.2. 3.3.2.1.
Nhm gii php h tr Nng cao cht lng cng tc d bo
Mt trong nhng nguyn nhn dn n tnh trng t l hng tn kho trong cc doanh nghip Dt may Vit Nam tng cao l s chnh lch qu xa gia khi lng sn xut v nhu cu ca ngi tiu dng. S d , c hin tng ny l do doanh nghip khng lm tt c cng tc d bo nhu cu sn phm. Vic lp k hoch sn xut khng xut pht t nhu cu ca th trng m li ty thuc vo kh nng ca doanh nghip hay mun ch quan ca ch doanh nghip. iu ny thc s gy ra nhng tn hi ln cho doanh nghip trong vic tiu th v lu thng hng ha, qua y chng ta cng c th thy c tm quan trng ca cng tc d bo nhu cu sn phm trong hoch nh chin lc ca mt doanh nghip. D bo l mt khoa hc v ngh thut tin on nhng s vic s xy ra trong tng lai, trn c s phn tch khoa hc v cc d liu thu thp c. Khi tin hnh d bo ta cn c vo vic thu thp x l s liu trong qu kh v hin ti xc nh xu hng vn ng ca cc hin tng trong tng lai nh vo mt s m hnh ton hc. Ngi ta thng nhn mnh rng mt phng php d bo hiu qu s mang li mt chin lc hiu qu. Khi cc nh qun tr ln k hoch, trong hin ti h xc nh hng tng lai cho cc hot ng m h s thc hin. Bc u tin trong hoch nh l d bo hay l c lng nhu cu tng lai cho sn phm hoc dch v v cc ngun lc cn thit sn xut sn phm hoc dch v . Chnh nh s gim thiu c ti a s sai lch gia khi lng sn xut v nhu cu th trng, gip doanh nghip khng ri vo tnh trng au u v hng tn kho. p dng thnh cng m hnh JIT th iu quan trng l ngay t bc u cn d bo mt cch chnh xc nht nhu cu ca th trng trong tng lai
Nghin cu khoa hc
gn. D bo cng chnh xc bao nhiu th dy chuyn sn xut s cng nhp nhng v ng b t khu nhp nguyn vt liu n tiu th sn phm by nhiu. 3.3.2.2. Tng cng hot ng Marketing thc y cu tiu th
Bn cnh nhng hot ng d bo nhu cu sn phm, t chc sn xut sao cho lng hng tn kho mc thp nht th cng cn c nhng gii php gii quyt trong tnh trng m lng tn kho thnh phm ang chim t trng ln trong hng tn kho ca doanh nghip. C l gii php tt nht cho tnh th ny khng g hiu qu bng l cc bin php gp phn gip doanh nghip phn phi c lng hng tn trong kho. Hn lc no ht, lc ny Marketing cn th hin vai tr to ln ca n. Marketing c 4 chnh sch c bn : Chnh sch sn phm, chnh sch gi, chnh sch phn phi, chnh sch xc tin hn hp. Nhng trong tnh th khi m cc thnh phm hon thin, cn tn vi s lng ln trong kho cha th gii quyt c th chng ta nn tp trung vo 2 chnh sch sau l : Chnh sch phn phi v chnh sch xc tin hn hp.
3.3.2.2.1. Chnh sch phn phi. M rng hn na h thng phn phi cc ca hng khp cc vng min lm cho ngi dn cm thy gn gi vi hng dt may Vit Nam, c bit l cc nng thn, vng su, vng xa. a nhng mt hng ph hp vi i tng ny v gii thiu vi cc mu m dng th, mu m mi a ng, phong ph ph hp vi phong tc tp qun ca tng vng tng a phng.
V Th Khuyn
80
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Ch trng knh bn hng trc tip thng qua h thng ca hng gii thiu sn phm ca doanh nghip gp phn tng lng tiu th th bn hng trc tip l trong nhng hnh thc kh hiu qu gip cho ngi tiu dng tip cn c vi mt hng dt may ca doanh nghip. Trong , lc lng bn hng c xem l cu ni gia tp on v khch hng. H l nhng ngi i din cho doanh nghip gii thiu sn phm n khch hng v l ngi phn nh vn t pha khch hng cho doanh nghip. Do , pht huy hiu qu ca knh phn phi ny , cc doanh nghip cn tp trung vo cc vn sau: - Ngun nhn lc: C trng trnh o to i ng nhn vin bn hng c trnh , c chuyn mn, c bit l cc k nng mm trong giao tip vi khch hng. - Chin thut bn hng: cn da trn chin thut 8 bc bn hng trc tip a ra chin thut bn hng cho ring mnh. + Thm d: cn thm d thng tin v khch hng tim nng, khch hng ln. Tm hiu thng tin v h, cn c k hoch tip cn vi th trng nng thn t a ra nhng nh gi v nhu cu v thi gian c th mua hng ca h. +nh gi khch hng tim nng:c ngha l nh gi v nhu cu, s sn sang mua, kh nng chi tr, v quyn quyt nh mua hng. Vi th trng mc tiu l ni a thi Vinatex cn phi c nhng phn tch nh gi chnh xc v i tng khch hng ca mnh. + K hoch tip cn: l mc tiu tip cn l g, nh bn ci g v bn s a ra ci g (ti liu gii thiu, hng mu.hng dn s dng,..) v kim tra k lng s chun b ca mnh. + Phng php tip cn:
V Th Khuyn
81
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Quan st: dng nhng gic quan nghin cu nhng biu hin Th tnh hung: ch ng to ra tnh hung ht sc t nhin i m thoi, tr chuyn: ni chuyn v kho lo a ra cc cu hi
khch quan ca khch hng; tng bc l nhng c im tm l mnh cn quan tm; v thng qua cu tr li nh gi c tm l ca h. + Tip cn: hng xem). + X l phn i: coony ty cn a ra cc bin php x l cc phn hi ca khch hng. Bng cc phng php khc nhau, ngi bn hng phi a ra c cc cch gii quyt hp l nht tha mn c yu cu ca khch hng. + Kt thc vic bn hng: cn phi a ra c kt qu mt cch tng qut xc nh c cc mt c cc mt cn tn ti a ra cc thay th thng qua vic trao i vi khch hng thng qua qu trnh trao i mua hn. + Theo di sau khi bn hng: Vic theo di ny l rt cn thit ngi bn hng c th a ra cac kt qu chnh xc, vic theo di ny tt m ra cc c hi bn hng cho tng lai. Ngc li, theo di bn hng khng tt s dn n: khch hng khng tha mn, khng quay li, ng thi nhng chuyn n i V b ngoi (gn gng, sch s, lch s); Hnh ng (iu b, t tin, qu quyt, lch s); Ging ni, cch ni (r rng, chnh xc, nhit tnh, ni ng tn, ph Ch (t ra lun ch ); Thi gian (khi no th gii thiu, khi no a sn phm cho khch
v ngn cch ban u, to lp c s quan tm);
V Th Khuyn
82
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
khng tt trn th trng s nh hng xu n vic bn hng trong tng lai. Lng tin v danh ting mt khi mt i th kh c th ly li c. V vy, vic p dng mt cch sng to chin thut bn hng trc tip s gip cho doanh nghip tip cn khch hng v c thng tin v h khng mt thi gian v chi ph, mt khc nng cao c k nng mm cho nhn vin bn hng. Cc doanh nghip cng nn u t trang thit b k thut phc v cho hot ng ny. 3.3.2.2.2. Chnh sch xc tin hn hp Do nh hng ca khng hong kinh t th gii t cui nm 2008 , tc ng mnh n kt qu kinh doanh v sn xut ca cc ngnh c t trng xut khu cao nh ngnh Dt may Vit Nam, lm cho hot ng sn xut tr tr, cng nhn mt vic lm, sn phm lm ra khng tiu th hay xut khu c , lm cho lng tn kho tng cao. Lc ny, ngnh Dt may mi nh bng tnh sau mt gic m di , nhn ra mt th trng lu nay mnh b qun mt th trng tim nng hn 80 triu dn m l ra lu nay n phi l th trng ca chnh mnh. ng trc nhng kh khn ca cc doanh nghip Dt may trong nc ni ring v cc doanh nghip sn xut hng ha khc ni chung, cng vi s nhn thc v tm quan trng ca th trng trong nc, Chnh ph cng kt hp cng cc doanh nghip ln ting ku gi Ngi Vit u tin dng hng Vit. Mt thc trng bao lu nay tn ti, ngi Vit chng ta tiu dng mt lng hng c xut x t nc ngoi rt ln, trong khi sn phm ca Vit Nam lm ra li xut khu ngc ra nc ngoi. Nhn li, l s lng ph ti nguyn rt ln ca nc ta. C th vi sn phm may mc, nu ni tt c mi ngi u tiu th nhng sn phm mang nhn hiu nc ngoi, ni ting , t tin th khng phi, m n ch l mt b phn nh trong tng cu, nhng ci phn ln cu cn li kia, khng phi l hng Vit Nam m tr tru thay n li ri ch yu vo nhng sn phm c xut x t
Nghin cu khoa hc
nc lng ging Trung Quc. Cc doanh nghip Vit Nam cn phi hnh ng thay i thi quen tiu dng ny ca ngi dn. Cc doanh nghip trong nc ni chung v ngnh Dt may ni ring c mt li th rt ln l c c ting ni ng h, gip sc ca Chnh ph, nhng iu mang tnh quyt nh y chnh l hnh ng ca cc doanh nghip. Ngoi vic nghin cu sn phm, ci tin sn phm cho ph hp vi ngi tiu dng trong nc th vic cn thit lc ny l lm sao cho ngi tiu dng bit n cc nhn hiu may mc ca Vit Nam. Sau y l mt vi xut gip cc doanh nghip tip cn vi ngi tiu dng trong nc , lm tng sn lng tiu th. 3.3.2.2.2.1. Pht huy hiu qu c bit ca hot ng qung co Trung bnh, 1 ngi phi tip nhn hng trm thng ip truyn thng khc nhau v h c gng loi n ra khi cuc sng. Qung co truyn hnh ang ngy cng mt dn hiu qu do nhiu nguyn nhn: chng ngy cng ln xn, s gia tng qu mc cc knh truyn hnh, s ra i ca nhiu phng tin gii tr khc, song song vi cuc sng bn rn thi gian xem truyn hnh ang ngy cng gim. T , bt buc nhng ngi lm marketing tm ra nhng phng php khc thu ht s ch ca khch hng. 3.3.2.2.2.2. Marketing trc tip ( direct marketing ) Hip hi Marketing trc tip Hoa K (US DMA) nh ngha : Marketing trc tip l h thng tng tc ca Marketing c s dng mt hay nhiu phng tin qung co tc ng n mt phn ng p li o lng c bt c mi ni. Hnh thc hot ng Marketing trc tip cng pht trin v tr nn rt phong ph nh thng qua Marketing trc tip qua th (Direct mail), Marketing trc tip qua th (Direct mail ), Tip th t xa (Telemarketing), Tip th tn nh (Door-to-door marketing), Qung co c phc p (Direct Response Advertising). rt nhiu cng ty ni ting s dng hnh thc
Nghin cu khoa hc
ny rt hiu qu nh: hng m phm Oriflame s dng cng c l Catalogue gii thiu trc tip sn phm ca mnh ti mi i tng khch hng. Trong nhng nm gn y hot ng marketing trc tip cn c s dng rng ri trong lnh vc gio dc khi cc trng i hc, cao ng gi th trc chiu sinh. V vy, vi mt h thng ln cc i l phn phi v tiu th ca mi hng sn xut, vic thc hin hot ng Marketing trc tip l hon ton c th v thm ch mang li c hiu qu tt. Nh vy Marketing trc tip thc s c hiu qu, l mt cng c c lc ca chin lc xc tin hn hp th cc doanh nghip phi c k hoch, chnh sch, u t c n. V s u t v con ngi l khng th thiu v vi nhng nh Marketing c chuyn mn, c nng lc, c o to c bi bn h s to ra nhng hp ng gi tr t nhng khch hng tim nng. 3.3.2.2.2.3 Kch thch tiu th Kch thch tiu th l mt trong nhng cng c quan trng ca chnh sch xc tin hn hp, n c th thu ht c nhng ngi tiu dng mi , tng t l tiu th ca nhng ngi t mua hng v cng c mi quan h ca tp on vi khch hng trung thnh. Mt khc n cn iu chnh cung cu trong ngn hn khi doanh nghip gp kh khn lc th trng trong nc v ngoi nc bin ng. Cc gii php sau nhm kch thch tiu th: - Chng trnh lin kt: a ra cc chng trnh lin kt vi cc DN sn xut cc mt hng tiu dng thit yu, ph hp vi nhu cu v kh nng thanh ton ca ngi tiu dng nng thn v min ni, bn km hng hoc khuyn mi khi bn hng ca tp on, t chc bn hng lu ng ti tn trung tm huyn, x. c bit l hot ng h tr a hng may mc Vit Nam v bn nng thn, cc khu cng nghip v cc khu th ln, trng hc t chc theo t, nh k tng bc thit lp h thng phn phi bn vng vi ngi
V Th Khuyn
85
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
tiu dng km theo l cc chng trnh khuyn mi trong cc ngy l ln, ngy khai trng, .. - Cc chng trnh kch thch: Khuyn khch cc doanh nghip khuyn mi, gim gi, tng qu cho khch hng v tin hnh chng thc cht lng hng ha trc s chng kin ca khch hng. Gim gi, chit khu cho nhng khch hng ln trong nc, khch hng truyn thng, nhm gi gn v pht trin mi quan h. Vit Nam l mt t nc nm trong khu vc kh hu nhit i, c nhiu ma trong nm. V vy nhu cu v may mc ca khch hng cng thay i theo ma. Cc doanh nghip cn c k hoch sn xut hp l, k hoch bn hng. Vo cui ma ng hoc cui ma h hng thng tn kho, ng rt nhiu do cn phi c cc chng trnh gim gi bn, tng qu, khuyn mi hang,,, T chc nhiu tun l Hng Vit Nam gii thiu b su tp sn phm mi, hng mi vo u cc ma. 3.3.2.2.2.4. Quan h cng chng (PR) v tuyn truyn Trong bi cnh kinh t cnh tranh si ng nh ngy nay, hng trm, hng ngn doanh nghip phi lin tc a ra nhng chin lc makerting nhm nng cao th phn trn th trng v khng nh thng hiu ca mnh. Chnh v vy, hot ng Marketing m trong tiu biu l PR ngy cng c cao. Thm ch, vi mt s ngnh cn nhiu hot ng PR m khng cn thng qua mt c quan dch v PR khc, b phn PR ng mt vai tr c lp. PR cn gi vai tr rt quan trng trong vic xy dng v qung b thng hiu. Trong hot ng xc tin thng mi, nhn vin PR gip cng ty truyn ti cc thng ip n khch hng mc tiu ca h, gip sn phm i vo nhn thc ca khch hng. Nhm nng cao hiu qu ca hot ng ny cc doanh nghip c th thc hin cc gii php sau:
V Th Khuyn
86
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
- Trnh tnh trng c rt t kin thc v nhng cng c marketing khc v c khuynh hng lm dng cng c bit trong m hnh marketing ca mnh. Ngi ph trch mng qung co thng l ngi nhn c nhiu ngn sch nht trong hot ng marketing v d nhin nhng phng ban khc s phi u tranh c c phn ngn sch cao hn. - R rng, tnh hung ny gy bt li cho cng ty. c bit, trong tnh trng hin nay, khi m Qung co khng cn l cng c mang li nhiu hiu qu nht. Phi chia ngn sch nh th no cho tng cng c trnh xy ra cuc ni chin? l l do cn phi c ngi chuyn trch trong vic ny. Chng ta c th gi l Gim c Truyn thng (CCO-Chief Communication Office). Ngi ny c nhim v qun l ton b hot ng truyn thng ca thng hiu, khng ch l cc hot ng truyn thng chnh thng m cn l hot ng khc nh, trang phc nhn vin, thit k vn phng v thm ch l hnh nh trn cc phng tin vn ti. - Do , nu thng hiu mun xy dng cho mnh mt hnh nh cao cp th n phi to ra c nhng thng ip cao cp v truyn thng trn nhng phng tin cao cp. Vy c nn tng ngn sch cho PR??? ng l nn tng ngn sch cho PR, bi l Qung co b lm dng qu mc trong thi gian qua, c bit l qung co i chng v PR vn cha c ch nhiu. N bao gm nhiu cng c vit tt l PENCILS: PR, s kin (Events), tin tc (News), hot ng cng ng (Community involvement), cng c nhn dng (Identity tools), vn ng hnh lang (Lobbying) v u t x hi (Social investments). Khi khch hng thy mt mu qung co, h bit l qung co v tm cch dp n i. PR s cung cp gii php hon ho mang thng ip qung co vo tm tr ca khch hng. Hn na, khch hng s cm thy thng ip
V Th Khuyn
87
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
ng tin hn. PR cn l mt cng c tt lan truyn thng tin v mt sn phm mi hay mt dch mi no . PR (Quan h cng ng) tuy tn km nhng s mang li hiu qu cao hn so vi vic thu nhn vin tip th mang thng tin sn phm ti tn tng khch hng. V vy, thay v gi e-mail trc tip ti 100,000 khch hng tng lai, cc chuyn gia tip th c th lm truyn thng di dng cc bi vit trn bo bi chi ph thp m vn truyn ti thng tin n cng mt s lng khch hng. Hy hiu rng yu cu ca th trng l rt quan trng trong vic bn hng ha hay dch v. Mt iu v cng quan trng l la chn mt phng tin truyn thng thch hp, n gp phn to nn thnh cng. - Nh cung cp ti liu ng tin cy Vinatex phi cung cp cc thng tin v sn phm ca mnh, cht lng, mu m hay chng loi sn phm, n gi trn nhng tp ch ra thng ngy, s ln xut hin trn nhng bo thng mi nhiu ln, hay c th d dng tra cu trn internet. Cam kt nhng thng tin cung cp l thc t, l s tht m bo lng tin khch hng i vi sn phm. - Mi quan h vi phng PR ni b Vic xut bn bo thng mi v phng tin thng tin trc tuyn i hi s n lc trong PR. Cc cng ty t vn v PR khng c k nng lm c iu v h thng thiu k nng vit lch. Mt bt li khc l cc vn phng i din PR truyn thng gi li nhn vin c cn c trn thi gian cam kt ca h. Nhng ngi ny khng c tnh uyn chuyn trong cng vic nh mt nhn vin tip th, v vy PR khng c m bo. Cn tn dng li th, khng ai am hiu cng ty v sn phm bng nhn vin trong cng ty, nn khuyn khch cc c nhn c kh nng PR gii,
V Th Khuyn
88
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
tng lng, thng nhng ngi ny pht huy ton b nhng k nng h c, xy dng mt mi quan h cng chng tt p hn trong lng ngi tiu dng. - Cung cp thng tin h tr bo ch Bc tip theo l cung cp nhng bi bo h tr. C hai dng chnh: th nht l bi dch da trn nhng s kin lch s, nh mt cu chuyn v s thnh cng hay mt cu chuyn ca mt khch no ni v sn phm ca h gip khch hng g ri trc trc. Hay l bi bo v nhn xt ca cc nh lnh o vi ch k hay du mc ca nh iu hnh cng ty. - Nhng c hi qung b sn phm Thng tin qung b sn phm l c hi cng chng bit n sn phm ca bn , v n t yu cu tnh chuyn mn trong k nng vit bi. Nhng nhn vin PR ni b, cho d c th h khng chuyn mn v PR, s thng ph trch vit thng co bo ch. Cc cng ty t vn PR, ngi vit t do, hay b phn qun l d n cng c th vit bi cho bo qung b cho mc ch ca mnh. PR to ra s tn nhim v gy ra ting vang tt nht gt hi thnh cng. nhng l do , mt khi lng ln i th cnh tranh mun c c mt v tr trong phng tin truyn thng i chng nm ly nhng ngi mua chnh. s u t PR ca Vinatex gt hi li ch ti a, phi chc chn rng s n lc phi ph hp vi hat ng thc tin ca phng tin truyn thng i chng. l iu tp on phi c gng ginh c. 3.3.2.2.2.5 S kt hp vi cc chnh sch ca Marketing hn hp Mi mt sn phm mun tn ti v chim lnh c th trng th nh sn phi c nhng bin php lm tng chu k sng ca n. Phi c s kt hp gia cc chnh sch ca chin lc marketing hn hp trong vic thit k sn phm, hon thin sn phm, gi c hp l, knh phn phi ph hp, v nhng
Nghin cu khoa hc
thng tin sn phm thng qua h thng qung co, gii thiu sn phm n vi khch hng. Do , cn phi c nhng gii php ca ring mnh sn phm ca doanh nghip c ngi tiu dng tin cy s dng v s dng lu di. V trong tng giai on ca chu k sng ca sn phm cn p dng kt hp cc chnh sch cho ph hp tng doanh thu v li nhun m tha mn nhu cu ca khch hng mt cch ti a. c s kt hp gia cc chnh sch ny c hiu qu nht th doanh nghip cn c mt i ng cn b nhn vin Marketing gii v chuyn mn, nng ng trong vic nm bt thng tin th trng, c t duy sng to, lun i u trong vic phn tch tnh hnh nn kinh t v hot ng sn xut kinh doanh t a ra nhng d on, chnh sch, sch lc ph hp trong s pht trin ca doanh nghip.
V Th Khuyn
90
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
KT LUN
Trc tnh trng hng tn kho ang tr thnh vn kh nhc nhi trong cc doanh nghip dt may Vit Nam sau thi k khng hong kinh t, vic tm ra li thot cho vn ny l vic rt cp bch. Trong tnh th ny, cc doanh nghip tm ra hng i cho mnh , l hng vo th trng tim nng trong nc. Tuy nhin, cng ch l gii php tm thi trong ngn hn, xt v lu v di th cc doanh nghip vn cn tm cho mnh mt hng i khc c tnh chin lc lu di hn. Vi kinh nghim ng dng m hnh Just in time cc doanh nghip sn xut trn th gii v thnh cng ca n mang li, vic ngh n ng dng n vo cho cc doanh nghip dt may Vit Nam gii quyt tnh trng hng tn kho ang tng cao cc doanh nghip ny l hon ton c th. Thng qua, nghin cu kinh nghim s dng m hnh Just in time ca Toyota v tm hiu thc t sn xut cc doanh nghip dt may ca Vit Nam, t xut ra ni dung ng dng m hnh qun l hng tn kho Just in time vo cc doanh nghip. Hi vng rng, vi nhng xut ny, c th gp phn nh b no gip cc doanh nghip dt may tm ra c hng i trong qun l hng tn kho. Rt mong nhn c s ng gp ca cc thy c v bn c! hon thnh bi vit ny,chng em xin chn thnh cm n s hng dn nhit tnh ca c gio TS . Nguyn Th Kim Nhung bi nghin cu ca chng em c hon chnh hn. Chng em xin chn thnh cm n c gio v nhng ngi bn gip chng em trong qu trnh thc hin bi nghin cu ny!
V Th Khuyn
91
Lp QTDNB- K10
Nghin cu khoa hc
Danh mc ti liu tham kho:

1.
2.
Gio trnh Qun tr sn xut v tc nghip PGS.TS Trng Sch Qun tr sn xut v dch v - ng Thanh Phng Gio trnh Qun tr sn xut v tc nghip Hc vin Ti Sch Qun tr Sn xut v Tc nghip TS. ng Minh Trang http://www.doanhnhan360.com http://www.viettrade.gov.vn Ngun ca Tng cc thng k Ngun ca Hip hi dt may Vit Nam Ngun ca B k hoch u t http://www.bsc.com.vn http://www.vietnamtextile.org http://www.gso.gov.vn http://www.dddn.com.vn http://www.saga.vn http://www.vietbao.vn http://www.vneconomy.vn http://leansigmavn.com http://bwportal.com http://dantri.com.vn http://chungta.com
on Th - NXB i hc kinh t quc dn 2007 NXB Thng k 3. 4.

5. 6. 7.
chnh TS. Trn c Lc, TS. Trn Vn Phng 2008 NXB Thng k - 2003
8. 9.
10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20.
V Th Khuyn
92
Lp QTDNB- K10

Mô hình Just in time trong quản trị chất lượng

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Mô hình Just in time trong quản trị chất lượng

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Nghin cu khoa hc

Chng ti xin chn thnh cm n!

CHNG I QUN TR TN KHO V H THNG QUN L HNG TN KHO JUST IN TIME

Hnh 1.2 M t tiu chun ABC

Hnh 1.3 - M hnh Ngi nh sn xut ca Toyota

Chnh sch thu mua hng nm: Toyota nh gi cao mi quan h

H thng cung ng: i khi, nhng nh cung ng phi i mt vi

S 2.1- C cu ngnh Dt may Vit Nam

Doanh nghip Thnh vin

Tp on Dt May Vit Nam

DN may ngoi Quc doanh

Khi n v hch ton ph thuc

Dn thnh vin hch ton c lp

Khi cng ty lin doanh lin kt

Bng 2.2 Thng k cc doanh nghip Dt may Vit Nam

Ngun : Hip hi Dt may Vit Nam

Hnh 2.4- C cu xut khu dt may nm 2008.

Hnh 3.1- Minh ha kch c l hng

Dng h thng ko xng v p ng tt nhu cu sn

Nhng h thng JIT i hi cc mc cht lng cao. Nhng h thng ny

do cht lng km s to s ph v trn dng cng vic ny. Thc t, do kch

Nhm gii php h tr Nng cao cht lng cng tc d bo

v ngn cch ban u, to lp c s quan tm);

Danh mc ti liu tham kho:

on Th - NXB i hc kinh t quc dn 2007 NXB Thng k 3. 4.

You might also like