Trng i hc Kinh t Quc dn Khoa L lun chnh tr Bi tp ln mn : T tng H Ch Minh Sinh vin: Nguyn Th Kim Lin M SV: CQ511908

STT: Lp t tng HCM _23

 bi: Ti sao HCM ch trng thc hin c cu kinh t hng ha nhiu thnh phn trong thi k qu ln CNXH VN
CNG CHI TIT 1.C s hnh thnh lun im ca ch ngha mc-lnin: 1.1.c s l lun v c cu kinh t hng ha nhiu thnh phn 1.1.1.L lun ca CN mc-lnin v s pht sinh pht trin ca sn xut hng ha _Phn cng lao ng x hi _S tch bit tng i v mt kinh t ca nhng ngi sn xut 1.1.2.Nhng u im ca kinh t hng ha 1.2.S tn ti khch quan ca kinh t hng ha trong thi k qu ln CNXH VN 2.Kinh nghim ca Lin X 2.1.Hon cnh lch s: _Sau 7 nm chin tranh lin min, nn kinh t quc dn b tn ph nghim trng _Tnh hnh chnh tr khng n nh. Cc lc lng phn cch mng in cung chng ph gy bo lon nhiu ni _Chnh sch Cng sn thi chin lc hu km hm nn kinh t, khin nhn dn bt bnh Nc Nga X Vit lm vo khng hong _Thng 3/1921 ng Bn-s-vch quyt nh thc hin chnh sch kinh t mi (NEP) do Lnin xng 2.2.Ni dung: _Trong nng nghip ban hnh thu nh nc _Trong cng nghip: Nh nc khi phc cng nghip nng, t nhn ha x nghip di 20 cng nhn. Khuyn khch nc ngoi u t vo Nga Thc cht l chuyn nn kinh t do nh nc c quyn sang nn kinh t hng ha nhiu thnh phn do nh nc kim sot 2.3.Tc dng ngha _Thc y kinh t quc dn chuyn bin r rt, gip nhn dn X Vit vt qua kh khn, hon thnh khi phc kinh t _L bi hc i vi cng cuc xy dng ca mt s nc XHCN 3.Thc tin: 3.1.Trong nc: VN xut pht im thp: nng nghip lc hu, LLSX th cng, tnh cht c nhn ha 3.2.Th gii: h thng XHCN pht trin mnh m vi quan h hp tc gia Lin X v cc nc ng u cng xy dng CNXH 4.Ni dung t tng HCM

4.1.Xut pht t thc tin 3.1 t nm 1945-1954, ch tch HCM ch trng xy dng nn kinh t nhiu thnh phn nhm pht trin kinh t, phc v cuc khng chin chng thc dn Php xm lc, p ng li ch ca cc giai cp, tng lp trong x hi, y mnh sn xut, on kt tt c lc lng trong mt mt trn phc v cho khng chin 4.2.Xut pht t thc tin 3.2 HCM lun lun ch trng tranh th s gip , hp tc quc t, kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh quc t to thnh sc mnh tng hp xy dng thnh cng CNXH 5.Gi tr ca lun im Vn dng t tng H Ch Minh v nn kinh t nhiu thnh phn, i hi VI ca ng vi ng li i mi ton din, ch trng pht trin nn kinh t nhiu thnh phn to iu kin cho lc lng sn xut pht trin V mt l lun, l s lc hu v nhn thc l lun v vn dng cc quy lut ang hot ng trong thi k qu ; mc bnh ch quan duy ch, gin n ha, mun thc hin nhanh chng nhiu mc tiu ca CNXH trong iu kin nc ta mi chng ng u tin. _Giai on 1976-1986: Nn kinh t k hoch ha tp trung, sn xut hng ha km pht trin, hng ha khng tiu dng, lm pht cao _Sau 1986: Thc hin c cu kinh t hng ha nhiu thnh phn, tha nhn thnh phn kinh t ngoi quc doanh v tp th nn kinh t c nhng chuyn bin r rt

1.C s hnh thnh lun im ca ch ngha mc-lnin 1.1.C s l lun v c cu kinh t hng ha nhiu thnh phn 1.1.1.L lun ca ch ngha mc-lnin v s pht sinh pht trin ca sn xut hng ha: khi c 2 iu kin _phn cng lao ng x hi: s phn chia lao ng x hi mt cch t pht thnh cc ngnh ngh khc nhau to ra s chuyn mn ha lao ng, mi ngi sn xut s lm mt cng vic c th, v vy h ch to ra mt hoc mt vi loi sn phm nht nh. tha mn nhu cu, i hi h phi c mi lin h ph thuc vo nhau, phi trao i sn phm cho nhau _S tch bit tng i v mt kinh t ca nhng ngi sn xut Chnh quan h s hu khc nhau v t liu sn xut lm cho nhng ngi sn xut c lp, i lp vi nhau, nhng h li nm trong h thng phn cng lao ng x hi nn h ph thuc ln nhau v sn xut v tiu dng. Trong iu kin y ngi ny mun tiu dng sn phm ca ngi khc phi thng qua s mua-bn hng ha, tc l phi trao i di nhng hnh thi hng ha. 1.1.2. Nhng u im ca kinh t hng ha _S gia tng khng hn ch nhu cu ca th trng l mt ng lc mnh m thc y sn xut pht trin _Cnh tranh thc y lc lng sn xut pht trin mnh m _Giao lu kinh t, vn ha to iu kin ngy cng nng cao i sng vt cht v vn ha ca nhn dn 1.2.S tn ti khch quan ca kinh t hng ha trong thi k qu ln CNXH VN _ Mt s thnh phn kinh t ca phng thc sn xut c (nh kinh t c th, tiu ch, kinh t t bn t nhn...) li, chng ang c tc dng i vi s pht trin lc lng sn xut; mt s thnh phn kinh t mi hnh thnh trong qu trnh ci to quan h sn xut c v xy dng quan h sn xut mi (nh kinh t nh nc, kinh t tp th, kinh t t bn nh nc). Cc thnh phn kinh t c v cc thnh phn kinh t mi tn ti khch quan, c quan h vi nhau cu thnh c cu kinh t trong thi k qu ln ch ngha x hi nc ta. _Nguyn nhn c bn ca s tn ti c cu kinh t nhiu thnh phn trong thi k qu ln ch ngha x hi, suy n cng, l do quy lut quan h sn xut phi ph hp vi tnh cht v trnh pht trin ca lc lng sn xut quy nh. Thi k qu nc ta, do trnh lc lng sn xut cn rt thp, tn ti nhiu thang bc khc nhau, li phn

b khng u gia cc ngnh, vng... nn tt yu cn tn ti nhiu hnh thc s hu t liu sn xut, nhiu thnh phn kinh t. 2.Kinh nghim ca Lin X 2.1.Hon cnh lch s Sau khi hon thnh cng cuc chng th trong gic ngoi, nn kinh t Lin X gp nhiu kh khn: _Sau 7 nm chin tranh lin min, nn kinh t quc dn b tn ph nghim trng _Tnh hnh chnh tr khng n nh. Cc lc lng phn cch mng in cung chng ph gy bo lon nhiu ni _Chnh sch cng sn thi chin lc hu km hm nn kinh t, khin nhn dn bt bnh Nc Nga X Vit lm vo khng hong Ngy 8-3-1921, ti i hi X ng Cng sn Nga, V.I.L-nin- lnh t thin ti ca giai cp cng nhn Nga v cch mng th gii xng vi ng vic p dng Chnh sch kinh t mi (NEP) v c i hi chp nhn. vo thi im , thc hin NEP ti nc Cng ha x hi ch ngha X vit Nga l mt quyt nh dng cm,to bo, sng sut ca V.I.L-nin v nhng ngi cng sn Nga. 2.2.Ni dung: NEP bao gm nhiu ni dung lin quan n cc lnh vc kinh t, chnh tr v x hi, biu hin tp trung nht cc vn c bn: _Trong nng nghip ban hnh thu nh nc _Trong cng nghip : nh nc khi phc cng nghip nng, t nhn ha x nghip di 20 cng nhn, s dng cc quan h hng ha-tin t, thc hin khuyn khch li ch vt cht v tinh thn i vi mi ngi lao ng, khai thc mi ngun lc pht trin lc lng sn xut, cng c v hon thin quan h sn xut mi. Khuyn khch nc ngaoif u t vo Nga. thc cht l chuyn nn kinh t do nh nc c quyn sang nn kinh t hng ha nhiu thnh phn do nh nc kim sot Phi thy rng, vi ni dung ton din nh vy, t trong bi cnh nc Nga X vit vo thi im nm 1921, NEP thc s l mt quyt sch chin lc c bn mang tnh cch mng, song v sch lc li l mt chnh sch mm do, nng ng v y tnh sng to. Lch s ca nc Nga nhng nm 1917 n 1924 cho thy r iu . 2.3.Tc dng- ngha: NEP khng thun ty l mt chnh sch kinh t vi ngha l mt cng c qun l v m v kinh t-x hi ca chnh

quyn X vit, n c tm rng ln mang tnh cht mt gii php c bn c tnh tng th v kinh t, chnh tr, x hi, ci cch kinh t. Nh NEP, nc Cng ha c gii thot khi mt cuc khng hong thc hin nhng cng vic ca mt t nc va thot khi chin tranh bt tay vi cng vic ci to v xy dng c s vt cht-k thut ca ch mi, xy dng nh nc chuyn chnh v sn, cng c lin minh cng nng... nhng cng vic ch yu ca mt t nc khi bc vo thi k qu ln CNXH _Thc y kinh t quc dn chuyn bin r rt, gip nhn dn X vit vt qua kh khn, hon thnh khi phc kinh t _L bi hc i vi cng cuc xy dng ca mt s nc XHCN 3.Thc tin: 3.1.Trong nc Trc cch mng thng 8, kinh t nc ta l mt nn nng nghip lc hu. Hu ht rung t nm trong tay a ch, thc dn; h thng c hnh thnh trong lch s nhng khng c thng xuyn tu b nn c cch vi ba nm li v mt ln, h thng thy li ch bo m nc ti cho 15% din tch canh tc, cn ti 85% phi da vo nc tri. Nng sut, sn lng cy trng nm 1944 cn rt thp Cch mng thng 8 thng li cha c bao lu th t nc li phi tri qua cuc khng chin 9 nm, nn kinh t b tn ph nng n; ch c nng nghip tng trng cht t, cn cng nghip b st gim mnh. Giai on 1945-1954 l giai on u tin trong xay dng ch kinh t mi Vit Nam, l giai on kh khn nht, gian kh nht, vi cc cuc chin ca nhn dn Vit Nam chng gic i, gic dt, gic ngoi xm. vng t do v cn c khng chin ngoi vic y mnh xy dng cng nghip quc phng, cn xy dng c mt s c s cng nghip khai khong v sn xut sn phm vt phm tiu dng. Trong thi k ny, kinh t nng thn c v tr c bit quan trng. xut pht im thp, nng nghip lc hu, lc lng sn xut th cng, tnh cht c nhn ha 3.2,Th gii: Cch mng thng 10 Nga thnh cng m ra mt thi i mi thi i qu t CNTB ln CNXH trn phm vi ton x hi. Lc ny h thng XHCN ang pht trin mnh m Nga cng cc nc ng u 4.Ni dung t tng HCM

4.1. T tng HCM nhn mnh vic tng nng sut lao ng trn c s tin hnh cng nghip ha XHCN. Ly nng nghip lm mt trn hng u, cng c h thng thng nghip lm cu ni tt nht gia cc ngnh sn xut x hi. HCM l ngi u tin ch trng pht trin kinh t nhiu thnh phn trong sut thi k qu ln CNXH c bit l ''Chng trnh cu nc" ca Mt trn Vit Minh do Ngi xng nu r: ''Th thuyn c hng lut lao ng... ga c lng hu tr, ci thin ch lm vic; "Dn cy c rung cy cy, c, c cu t trong nhng nm mt ma; t in, c gim a t, chia li cng in; T sn c t do kinh doanh, c gip trong vic m mang cc ngnh k ngh cn thit; a ch th: quyn s hu v rung t vn c coi trng, c khai ph t hoang. Nh bun c t do thng thng, sn nghip thng mi c php lut bnh vc...(5)... C th ni cho n khi Ch tch H Ch Minh qua i, mi thng li ca cch mng Vit Nam u gn lin vi t duy v hnh ng i mi ca Ngi. 4.2. HCM vi chin lc tranh th s ng h, gip ca nhn dn th gii cho cch mng Vit Nam: trn dc hnh trnh tm li c lp, t do cho T quc, d ni u v trong bt c hon cnh no, HCM cng tranh th s ng h, gip v mi mt ca nhn dn th gii cho cuc u tranh gii phng dn tc ca nhn dn VN. Chnh s ng h, gip to ln c v vt cht ln tinh thn ca bn b quc t l mt nhn t c bit quan trng gp phn lm nn nhng thng li v i ca dn tc ta trong th k XX 5.Gi tr ca lun im Cng cuc i mi ca chng ta hin nay nhm gii quyt khng hong su sc bt u t cui thp nin 70 cng l s k tha v pht huy tinh thn i mi m Bc H thc hin. T Hi ngh Trung ng ln th 6 (kha IV) thng 8 - 1979, ng xut ch trng i mi. Tri qua mt "qu trnh tm ti, i mi, bm st thc tin...", i hi ln th VI ca ng nm 1986 mi chnh thc bt u tin hnh cng cuc i mi, nh i hi ln th VIII ca ng tng kt:''Ngh quyt Hi ngh Trung ng 6 (kha IV) vi nhng chnh sch lm cho sn xut "bung ra; Ch th 100 ca Ban B th (kha IV) v khon sn phm cui cng n nhm v ngi lao ng trong hp tc x nng nghip; cc Quyt nh 25, 26 - CP ca Th tng Chnh ph v nhiu ngun cn i v ba phn k hoch; i hi V ca ng vi vic xc nh li th t u tin trong pht trin kinh t.Nng nghip l mt trn hng u; Ngh quyt Hi ngh Trung ng 8 (kha V) thng 6 nm 1985 v gi, lng, tin; Kt lun ca B Chnh tr (kha V) thng 8 nm 1986 v mt s

vn ln thuc quan im kinh t. Nhng th nghim ban u v i mi ni trn l tin dn ti ng li i mi ton din ti i hi VI. ng li y hnh thnh trn c s pht huy tinh thn c lp t ch, tng kt nhng kinh nghim sng to ca nhn dn, ca cc cp, cc ngnh, hp quy lut, thun lng ngi, nn nhanh chng i vo cuc sng(6). y t tng H Ch Minh v "i mi" k tha v pht huy: Trc ht, Nh trn ni, Bc H trong qu trnh lnh o cch mng lun coi trng i mi t duy. Nay cng cuc i mi ca ng ta cng bt u t i mi t duy. Thy r mt trong nhng nguyn nhn ca khng hong l chng ta duy tr qu lu c ch quan liu bao cp m ngun gc l s tr tr v t duy v bo th v t chc nn i hi ln th VI ca ng nu r. Bo co chnh tr ti i hi VI ca ng nhn mnh: tng cng sc chin u v nng lc t chc thc tin ca mnh, ng phi i mi v nhiu mt. i mi t duy, trc ht l t duy kinh t..."(7). i hi VIII li tng kt thm c kinh nghim l "Kt hp cht ch ngay t u i mi kinh t vi i mi, chnh tr, ly i mi kinh t lm trng tm, ng thi tng bc i mi chnh tr(8). Trong i mi, Bc H lun tm cch khc phc nhng yu km, sai lm ca giai on trc bng i mi sch lc hay chuyn hng ch o chin lc. Nay trong khc phc sai lm ch quan, duy ch, ng ta t i mi t duy l lun, thy r cch mng x hi ch ngha phi tri qua nhiu nc thang ca thi k qu , ra ch trng: Xy dng nn kinh t hng ha nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng, i i vi tng cng vai tr qun l ca Nh nc theo nh hng x hi ch ngha(13). y chng ta thy c s vn dng chnh sch Tn kinh t (NEP) ca Lnin vo hon cnh Vit Nam, iu m Ch tch H Ch Minh tng quan tm trong xy dng Chng trnh cu nc ca Vit Minh thi Cch mng Thng Tm, ng thi ng ta cng nu ln bi hc kinh nghim: Vn dng cc hnh thc kinh t v phng php qun l nn kinh t th trng l s dng mt tch cc ca n phc v mc ch xy dng ch ngha x hi, ch khng phi i theo con ng t bn ch ngha(14). Trong bt k s i mi no, ng ta, Nh nc ta, nhn dn ta vn khng bao gi xa ri con ng x hi ch ngha. _Sau ngy thng nht t nc, Vit Nam ng trc mt c hi mi xy dng v pht trin kinh t v tim nng kinh t ca 2 min s b sung cho nhau v c thun li c bn l c ho bnh. Song, do xut pht im ca nn kinh t qu thp, hu qu ca chin tranh nng n, cng vi nhng hn ch trong vic tn dng thi c, hn ch ca c ch k hoch ho tp trung bao cp v nhng vp vp sai lm trong cc chnh sch kinh t, c bit l "gi - lng - tin", nn cuc khng hong tim n t nhng

nm cui 80 v bng pht t nm 1985.T nm 1976 n 1985, thu nhp quc dn tng rt thp, c nm cn b gim: Nm 1977 tng 2,8%, nm 1978 tng 2,3%, nm 1979 gim 2%, nm 1980 gim 1,4%, bnh qun 1977-1980 ch tng 0,4%/nm, thp xa so vi tc tng trng dn s, lm cho thu nhp quc dn bnh qun u ngi b st gim mnh; nm 1981 tng 2,3%, nm 1982 tng 8,8%, nm 1983 tng 7,2%, nm 1984 tng 8,3%, nm 1985 tng 5,7%, bnh qun 1981-1985 tng 6,4%/ nm; bnh qun thi k 1977-1985 ch tng 3,7%/ nm. Thu nhp quc dn sn xut trong nc ch p ng c 80-90% thu nhp quc dn s dng, chng nhng khng c tch lu trong nc m cn khng tiu dng. Ton b qu tch lu v mt phn qu tiu dng phi da vo vin tr v vay n nc ngoi. Trong nhng nm 1976 - 1980, thu t vay n v vin tr ca nc ngoi chim 38,2% tng thu ngn sch v bng 61,9% tng s thu trong nc, tng ng thi k 1981 - 1985 l 22,4% v 28,9%. Tnh n nm 1985, n nc ngoi ln n 8,5 t Rp v 1,9 t USD. Sn xut tng chm v thc cht khng c pht trin, nn lm pht ngm din ra vi mc ngy cng cao, li gp sai lm "gi - lng - tin" 1985, nn siu lm pht din ra vo nm 1986 vi tc phi m, ln ti 774,7% v ko di cho ti nhng nm 1990, 1991. _ng trc tnh hnh trn, i hi VI ca ng ra ng li i Mi, pht trin sn xut hng ho nhiu thnh phn, vn hnh theo c ch th trng theo nh hng x hi ch ngha. i Mi v m ca to iu kin cho kinh t tng trng lin tc vi tc kh (%): 1986: 2,84. 1991:5,81. 1996: 9,34. 2001: 6,89. 1987: 3,63. 1992: 8,70. 1997: 8,15. 2002: 7,08. 1988: 6,01. 1993: 8,08. 1988: 5,76. 2003: 7,34. 1989: 4,68. 1994: 8,83. 1999: 4,77. 2004: 7,79. 1990: 5,09. 1995: 9,54. 2000: 6,79. S b 2005: 8,43. Bnh qun thi k 2001 2005 t 7,51%; Bnh qun 1986 - 2005 t 6,76%, cao gn gp i tc tng trng thi k 1977 - 1985; ring thi k 1991-2005 t 7,55%, cn cao hn na. Nh vy, GDP nm 2005 gp khong 14 ln nm 1955, gp trn 3,7 ln 1985 v gp gn 3 ln 1990. Tng trng kinh t t 25 nm lin tc, vt k lc 22 nm ca Hn Quc tnh n nm 1997, ch cn thua k lc 27 nm hin do Trung Quc nm gi. C cu kinh t c s chuyn dch quan trng: nhm ngnh nng, lm nghip - thu sn gim t 40,2% (1985) xung 20,9% (2005); nhm ngnh cng nghip - xy dng tng t 27,4% ln 41%; nhm ngnh dch v tng t 32,5% ln 38,1%. GDP bnh qun u ngi tnh bng USD nu nm 1995 mi t khong 282,1 USD ng th 10 trong khu vc, th 44 chu , th 177/200 nc v vng lnh th trn th gii, th n nm 2005 t 638

USD (nm 2004 t 553 USD/ ngi, ng th 7/11 nc trong khu vc, ng th 33/40 nc v vng lnh th chu v ng th 110/ 132 nc v vng lnh th trn th gii c s liu so snh). Nu tnh bng USD theo t gi sc mua tng ng th th bc cn kh hn v tng kh: nm 1995 mi t 1.236 USD, cn ng th 8, th 41, th 147, th n nm 2003 t gn 2.490 USD, vt ln ng th 7, th 36 v th 125 trn 177 nc v vng lnh th c s liu so snh. Nng nghip c s bin i thn k, khng ch tng so vi cc thi k trc, m quan trng l nhiu loi dng trong nc v xut khu vi khi lng ln (nm 2005 xut khu thu sn t 2.738,2 triu USD, trn 5,25 triu tn go, 54,5 nghn tn lc nhn, 892,4 nghn tn c ph nhn, 587,1 nghn tn cao su, 108,8 nghn tn ht iu nhn, 235,5 triu USD hng rau qu, 109 nghn tn ht tiu, 87,9 nghn tn ch...) v ng th hng cao trn th gii nh go, c ph, ht tiu, iu. Tnh n u nm 2005, c nc c 23,2 nghn doanh nghip cng nghip ang hot ng, vi tng s gn 3,2 triu lao ng, tng s vn c gn 677,2 nghn t ng, ti sn c nh 400 nghn t ng. Sn phm cng nghip khng nhng nhiu gp bi v s loi m cn gp nhiu ln v sn lng. iu quan trng l khu vc c vn u t nc ngoi tng cao gp ri tc chung, hin c t trng (tnh theo gi thc t) cao nht ln n 43,6%, khu vc ngoi quc doanh my nm nay tng cao nht trong 3 khu vc v t trng t 29%, u cao hn t trng 27,4% ca khu vc doanh nghip nc ngoi. V thng mi, vic mua bn trong nc c t do ho, nhiu sn phm cung vt cu. Vit Nam c quan h bun bn vi trn 200 nc, vi tng kim ngch xut nhp khu nm 2005 ln n trn 69,4 t USD, gp 34,8 ln nm 1976, gp 16,8 ln nm 1985 v gp 13,5 ln nm 1990, trong xut khu t trn 32,4 t USD, gp 186 ln 1976, gp 46,3 ln nm 1985 v gp gn 13,5 ln nm 1990. Xut khu nm 2005 chim 61% GDP, vo loi cao trn th gii. Kim ngch bnh qun u ngi t 390 USD, gp 10,7 ln nm 1990. Vn ti c bn p ng c nhu cu i li v vn chuyn hng ho ca nhn dn. Nm 2004 so vi 1939, s u my xe la gp trn 1,5 ln, toa xe hng gp 1,4 ln, toa xe khch gp 1,6 ln, lun chuyn bng ng st v hng ho gp 7,3 ln, v hnh khch gp 11,3 ln; s xe ti gp gn 45 ln, s xe khch gp gn 35 ln. T nm 1988 n thng 7/2006 c 7.646 d n u t trc tip nc ngoi c cp giy php, vi tng s vn ng k mi v b sung 69 t USD, vn thc hin t khong 35 t USD, ng th 5 khu vc, th 11 chu v th 34 th gii.