Gic Nam Kha kho bt bnh, Bng con mt dy thy mnh tay khng.

Gic Nam Kha hay c ch gi l "gic he" l mt in tch l i ng. Chuyn k rng Thun Vu Phn nm mng thy mnh n nc He An, c quc vng nc ny g con gi v cho ra trn gi thnh Nam Kha. ang lc vinh hin tt bc th c gic n. Thun Vu Phn em qun chng c nhng khng ch ni gic, bn thn phi chy trn cn v cht trong m lon qun. V triu, ng b nh vua nghi ng l thng ng vi gic nn tc ht phm hm, ui v qu lm th dn. Thun au n khc than, toan tm n ci cht th t ngt tnh gic, thy mnh ang ng di gc cy he, mt cnh cy cha v hng Nam, xung quanh cn c mt by kin vng. in tch ny ng ni rng mi vic thnh bi, thnh suy, vinh nhc trn i rt cuc ch nh mt gic m, mng manh v nh, vic g phi nhc lng. Hai cu th bn hi ng l nm trong "Cung on ngm khc", n din t tm trng ca ngi cung n b tht sng. Trong bi:"Lc ng", T Xng vit:"Gic mng Nam Kha kho chp chn". Cung on ngm khc Tri vch qu gi vng hiu ht[1] Mnh v y lnh ngt nh ng[2] On chi nhng khch tiu phng[3] M xui phn bc[4] nm trong m o. Duyn may c sao li ri[5]? 5 Ngh ngun cn d di sao ang? V u nn ni d dang Ngh mnh, mnh li thm thng ni mnh! Ti sc vang lng trong nc Bm ong cn xao xc ngoi hin[22] 30 Tai nghe nhng mt cha nhn Bnh T Tuyn ni ln ng ng[23]. Hoa xun n cn phong nn nhy Nguyt thu kia cha h hn quang Hng lu cn kha then sng 35 Thm khu cn rm mi hng khuynh thnh[24]. Lng cung kim rp ranh bn s[25] [6] Trm nh thu gy hnh to ha Khch cng hu ngp ngh mong sao[26] V ph dung mt a khoe ti[7] 10 Vn xun bm hy ro ro N hoa cha mm ming ci Thy hoa m chng li vo tm hng[27]. 40 Gm nng Ban[8] lt mi thu dung[9]. Gan chng khn ng kh chuyn[28] [10] ng o kim m bng no chng Mt phm kia d n Thin Thai[29] [11] Khe thu ba rn sng khuynh thnh Hng tri s ng trn ai Bng gng lp long trong mnh 15 Du vng nghn lng d ci mt khi[30]. [12] C cy cng mun ni mnh my ma . Ngm nhn s[31] c g ra th 45 Chm y nc c l ln Si xch thng u vng chn[32] [13] Lng lng tri nhn ngn ng sa Vt tay nm ngh c trn Hng tri m nguyt say hoa Nc dng mun ry ngui dn la duyn[33]. [14] [15] Ty Thi mt va, Hng Nga git mnh. 20 Ka th cc nh in gic mng[34] Cu cm t n anh h L[16] My thuyn vi m ng khn lng[35] 50 [17] Nt an thanh bc ch chng Vng V chi n ung s thng C tin ru thnh ai ang Cng cn tin nh kh thng l l[36]! [18] Lu Linh, Thch l lng tri m . i nhng k thin ma bch chit[37] [19] Cm im nguyt phng tm T M 25 Hnh th cn bng cht i nau[38] ch lu thu ng g Tiu Lang[20] Tho no khi mi chn nhau 55 Du ngh tay ma ming sang mang ting khc ban u m ra! Thin tin cng xp ngh thng trong trng[21]Khc v ni thit tha s th . Ai by tr bi b nng du[39]?

Trng rng n thu bc u T, sinh, kinh, c lm nau my ln[40]. 60 Cuc thnh bi hu cn mi tc[41] Lp cng thng nh c bung gan[42] Bnh trn i a tm toan[43] La c t rut, dao hn ct da[44].

Gt danh li bn pha sc xm[45] 65 Mt phong trn nng rm mi du[46] Ngh thn ph th m au[47] Bt trong b kh, bo u bn m[48]! Mi tc ly li t tn kh[49] ng th gt r k khu[50] 70 Sng cn ca b nhp nh Chic thuyn bo nh l x gp ghnh[51]? Tr to ha nh hanh qu ngn[52] Cht ui ngi trn cn m chi[53] L c nung nu s i[54] 75 Bc tranh vn cu v ngi tang thng[55]. Hn tc tri lm sao y t[88]? n v t nhn ging ca mc Hay tin nhn hu qu xa kia[89]? Th ca lu d khc canh di[56] Hay thin cng c iu g[90]? t bng bng rp chng gai Xung trn m tr n i cho ri? Ai em nhn nh nhum mu t dng[57]? 80Ka iu th[91] l loi vn vt 125 Mi ph qy d lng xa m[58] Du v tri cng bt o bng B vinh hoa la g cng khanh[59] C m dng, c v chng [60] Gic Nam Kha kho bt tnh Du t thin a cng vng phu th[92]. Bng con mt dy thy mnh tay khng! ng tc hp tri kia run ri Sn o l my lng man mc[61] 85 Trn lm sao cho khi nhn tnh[93]? 130 [62] Nn nh chung nguyt gc m mng Thi thi ngonh mt lm thinh Cnh bum b hon[63] mnh mang Th xem con to gieo mnh ni nao[94]? [64] Ci phong ba kho ct phng li danh. Tay nguyt lo kh sao c mt[95] Quyn ha phc[65] tri tranh mt c Bng t tnh vng gt cung phi[96] [66] Cht tin nghi chng tr phn ai 90 Ci m hm y m g? 135 Ci quay bng sn ln tri[67] Bng dng lng bng mi trp trng[97]. [68] M m nhn nh nh ngi i m . Khoa thc dc m mng thy v[98] Mu mc thch vng kim c[69] a hi ng thc ng xun tiu[99] [70] Nt cm ng v phong Cnh xun hoa chm chm cho Tiu iu nhn s xong 95 Gi ng thi ct o gho mai[100]. 140 [71] Sn h cng o, cn trng cng h . Xim ngh n t ti trc gi[101] [72] Cu Th thy ngi tr c o v[102] kia lp l trong trng Qun thu phong ng r t huy[73] Snh ca my khc vang lng Phong trn n c sn kh Ci thn Ty T ln chng in T[103]. Tang thng n c hoa kia c ny. 100 m hng thy[104] thm tho mi x 145 [74] Tung o ha by ra y Bng bi hon[105] lp l trng thanh Kip ph sinh[75] trng thy m au My ma my git chung tnh[106] Trm nm cn c g u nh trm hng kha mt cnh mu n[107].

Chng qua mt nm c khu[76] xanh r. Mi tc ly ng kia cay ng 105 Vui chi m eo ng trn duyn Ci gng nhn s chin chin[77] Liu thn ny vi c thin phi nao[78]? Th mn th tiu dao ca Pht Mi tht tnh[79] quyt dt cho xong 110 a mang chi na o bng Vui g th s m mong nhn tnh[80]? Ly gi mt trng thanh kt ngha Mn hoa m[81] uc tu[82] lm duyn Thot trn mt gt thin nhin[83] 115 Ci thn ngoi vt[84] l tin trong i! cng rp ra ngoi o ch[85] Quyt ln vng phu ph cho cam[86] Ai ng tri chng cho lm Quyt em dy thm m giam bng o[87]. 120

Ting thnh tht cung n thy dch[108] Ngun n kia chng tt m vi [109] Ging n non ngn ch an tr 150 Suy di[139] u bit c tri 195 Cng n cng ch cng m Bng khng m ha ra ngi v vong[140]. Cng gay gt iu cng t ti lng! uc vng gi ch cng l th[141] My ngi ln mt rng l l[110] Chng soi cho n khe m nhai[142] Sp song song i la nhn duyn Mun hng nghn ta ua ti Hoa thm mun i tri trn 155 Cha xun nhn hi mt hai bng gn[143]. 200 [111] Cam cng mang ting thuyn quyn vi i . Trn chn b mt tri gang tc[112] Vn bit ci thn cu ch[144] Ch xun ring[113] sm chc tra chu C no mi cng kh nh ln [114] Phi duyn hng la cng nhau Ngn thay ci n ba nghn Xe d l rc l du mi vo[115]. 160 Mt cy c mc bit chen cnh no[145]? Song cy m o chon cht 205 Khi p mn m o gc Nguyt[116] Hn duyn ti phn tt hn ngi [117] Lc ci sng ct tuyt n Phong No hay con to tru ngi a l[118] ngon mt cu trng Hang su cht h mt tri li rm. Tuy my im nht nhng lng cng xiu[119]. Trong cung qu m thm chic bng V vu vt trm chiu chi chut[120] 165 m nm canh trng ngng ln ln 210 Lng qun vng chi cht trn tay Khonh[146] lm chi by cha xun? M hng khng thuc m say Chi hoa cho ra nhy dn li thi[147]! Nc kia mun thnh ny mun long[121]. Lu i nguyt ng ngi d v[148] Vn Ty Uyn khc trng Thanh D[122] Gc tha lng gic ng thu phong[149] Gc Lm Xuyn iu ng nh Hoa[123] 170 Phng tiu[150] lnh ngt nh ng 215 Tha n mt gic canh t[124] Gng loan b na, di ng x i[151]. T m nt ngc lp le v son. Chiu dt gic mai khuya sm[152] [125] Trn trng gm ch tn vi vi V bng khung hn bm[153] vn v Nhng khi no gn gi qun vng Thm khu vng ngt nh t Du m tay c nghn vng 175 Ca chu gi lt, rm ng sng gieo[154]. 220 [126] ai mua c mt trng mng xun ? Ngn phng liu chm ru l ch[155] Thi ci n li nhn my liu Du dng xa m c quanh co[156] [127] Gho hoa kia li diu gt sen Lu Tn chiu nht v thu[157] Thn ny un o v duyn[128] Gi loan tuyt ng chn c gi ng[158]. Cng cam mt ting thuyn quyn vi i! 180 Ngy su khc tin mong nhn vng[159] 225 Lan my a lc loi sn d m nm canh ting lng chung rn [129] Ung mi hng vng gi lm thay ! Lnh lng thay gic c min[160] Gm nh cn trt duyn ny[130] Mi hng tch mch bng n thm u[161]. [131] Cam cng t ci khn ny tc . Tranh bing ngm trong t n [132] Tranh t dc nhn a chim n 185 Mt bun trng trn ca Nghim lu[162] 230 [133] lin chi ln tr hoa kia Mt mnh ng ti ngi su [134] Ch ng ly y lm ghi than vi nguyt li ru vi hoa! Mn iu tht tch m th bch nin[135]. Bun mt ni hn khc khoi [136] Ht ma lt min i cc Ngn trm chiu bc li ngn ng Nhng mng thm c nc duyn may 190 Hoa ny bm n th 235 Cng lu cng lm iu hay gy bng thm x nhy vng! Cho cam cng k nhng tay thng chm[137]. m nm canh ln nng vch qu Ai ng bng mi nm mt nht[138] Ci bun ny ai git nhau?

Git nhau chng ci lu cu[163] Git nhau bng ci u su c cha! 240 Tay nguyt lo chng xe th ch Xe th ny c d dang khng? ang tay mun dt t hng Bc mnh mun p tiu phng m ra[164]!

Lnh lng no thy Kh bi thu sc nc h lc hoa[181].

Ting thy in ci gi ra gt[182] 285 Mi quyn mn thm rt nn phai[183] Ngh nn ting ca quyn i Th thong th vy cng thi mt i[184]. No do li vn hoa nm ngoi 245 V sm bit lng tri eo ng[185] a hng o hi bui cn xanh Du thu tin cng chng bun tnh[186] 290 Trn gc phng, di lu oanh Ngh mnh li ngn cho mnh [165] Gi du tin hy rnh rnh song song. Ci Hoa trt gieo cnh[187] bit sao! By gi ra lng r rng Ming cao lng phong lu nhng lm[188] thn ny c ng t mnh! 250 Mi hoc l[189] thanh m m ngon ng Qun sao kho bt tnh[166]? Cng nhau mt gic honh mn[190] 295 [167] Cnh hoa tn nguyt, bc mnh hoi xun . Lau nhau ru rt c con cng tnh[191]. No lc ta lu Tn hm n V sm bit phn mnh ra th Cnh liu mnh b thu ng t Gii kt iu e he lm chi[192]? Khi trng ngc, lc rm ng 255 Th rng cc mch nh qu Mnh xun y[168] hy s s du phong. Du lng nng nu nguyt kia hoa ny[193]. 300 By gi ra lng rung ry Chiu tch mch gy bng th[194] thn ny nc chy hoa tri V tiu tao li v hoa n[195] Ha cng sao kho tru ngi Mun em ca tiu[196] gii phin Bng n t nguyt nh mi k sinh[169]. 260 Ci nn ting khc, ht nn ging su[197]. Cnh hoa lc nguyt minh[170] dng y Ngn tm ha t ru nt liu[198] 305 La hong hn nh chy tm son Git hng bng thm ro ln son[199] Hong hn thi li hn hong D bun n th cn con[200] Nguyt hoa thi li thm bun nguyt hoa! Tr chuyn nc nht, hng dn khi i[201]. Bun v ni nguyt t ai trng 265 Trong gang tc mt tri[202] xa by! Bun v iu hoa rng ai nhn Phn hm hiu nhng y v u? 310 Tnh bun cnh li v duyn[171] Sinh ly i rt thi Ngu[203] Tnh trong cnh y, cnh bn tnh ny. Mt nm cn thy mt nhau mt ln. Khi trn gi lung lay cnh bch Hung chi cng lm phn son phn Nghe r rm ting mch ngoi xa 270 Lung nm nm chc phn bung khng! M h ngh ting xe ra Kho v duyn vi cu trng 315 [172] t phong hng h m h o tn. Son no nhum c m hng cho ti? Ai ng ting d than ri r Vn thng uyn hoa ci vi nng Ging bi thu gi k c phng[173] Li i v ai chng chiu ong[204]? Vng tanh no thy vn mng[174] 275 Donh Nhm mt di nng nng[205] [175] Hi th lng lnh ngt song phi hunh . Bng dng bn y ng trng bn ny[206]. [176] Khi bng th chnh vnh trc nc 320 Nghe vang lng ting gic bn tai: chng ngh ting tiu i[177] Tnh ru r khn khuy nh mc[207] Nghing bnh phn mc m nhi m nheo[178]. Chn phng khng nh gic my ma[208] 280 Gic chim bao nhng m xa Ai ng ting quyn[179] ku ra r Git ma cu hn cn m n ry[209]. [180] iu thng xun khc sng khu Trn chn b c hay chng nh? 325

Khch qun thoa m lnh lng! Th nhau chi hi ng phong[210]? Gc vn i nng cm bng hoa o[211]. Tay to ha c sao m c Buc ngi vo kim c[212] m chi! 330 Chng tay ngi ngh s i Mun ku mt ting cho di ko cm! Ni lnh lo ni xem gn gn[213] H phai son nht phn ru m? Tru ngi chi by trng gi[214]? 335 Sao cho ch thm m ra t mnh[215]? Lng ngn ngm bun tnh mi ni Khc su trng[216] bi ri ng t Ngn n phng ng m xa Chm hoa tnh [217] tr tr cha tn. 340 M lng thnh a oan kp by[218]! Ch thch cui trang

Bng ra lng rn ry[219] v su? B gi t ni xa sau Chng em ni y m tu ng cng[220]? m phong v lnh lng c mt[221] 345 Git ba tiu[222] thnh tht cm canh Bn tng thp thong bng hunh[223] Vch sng nghi ngt, n xanh l m. Mt cha nhp ng h cn[224] Cnh tiu iu ngao ngn dng bao! 350 Bun ny mi gi bun sao! Mt m nh cnh bit bao nhiu tnh! Bng cu thong bn mnh my ni[225] Nhng hng su phn ti bao xong[226]? Phng khi ng n cu trng 355 Gi sao cho c m hng nh xa[227]

Ngi cung phi tri qua nm thng sng i giam cm trong vch qu, vi nhng cn gi thu ht hiu, lng lo. Vch qu: tc "cung qu" (qu cung), cung in ca cung phi, thi trc ch trng mt cy qu trc ca. Gi vng: gi ma thu
1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

V y: o dt bng lng chim ng sc ca cung phi. Thm ca cu th ny: ngi cung phi mc o lng chim, vy m nng vn cm thy lnh ngt nh ng Tiu phng: phng ca cung phi, c bi tiu trn vch tng cho thm v m Phn bc: s phn mng manh Duyn may v... c lm v vua, nhng ri v... phi lm v vua! To ha sinh ra mnh Sc p ca cung n ging nh hoa ph dung, loi hoa c sc hng nht tuyt p nhng sm n ti tn Nng Ban Tip D l cung nhn ca vua Hn Thnh , lc u c vua yu du, sau b nng Triu Phi Yn gim pha, nng nh lnh sang chu Thi hu, m vua. Ngy cng b vua lnh nht, nng au bun lm mt chic qut la trng, trn vit mt bi th than thn phn mnh ging nh chic qut: Mi ch la T trng Trong sch nh sng tuyt em lm qut Hp hoan Trn vnh nh mt nguyt Ra vo trong tay vua Lay ng sinh gi mt Thng s tit thu n Gi lnh cp nng nhit Nm ct vo x rng Na ng n i tuyt

8)

9)

10) 11)

12) 13)

14)

15) 16) 17) 18)

19) 20) 21) 22) 23)

24)

25) 26) 27)

Lt mi thu dung: tnh vi qut ca nng Ban phai lt nh gng mt lnh lo ca ma thu. ca c hai cu th trn: ngi cung n cha h c hng hnh phc thc s, th sm b rung b Nng p nh o Kin ngy xa, khin cc cung n khc phi lo phin. "Chng" (ting c) ngha l "mi ngi". o Kin l cung phi nht phm phu nhn ca vua Thun nh Nguyn. Nng c v mt ti p nh hoa o m sng Khe thu ba: mt ngi con gi p, t long lanh nh sng nc ma thu. Khuynh thnh: p nghing thnh Khi bng nng thong hin di mnh th n c c cy cng kht thm n i. My ma (vn v): Vua S Tng Vng chi m Vn Mng, gn ni Vu Sn, nm mng thy Vu Sn thn n xung n i vi mnh. Nng hn rng bui sm nng ha thnh my, bui chiu nng ha thnh ma. Bi tch ny ngi i sau gi cuc n i l "cuc my ma" Nng p n mc "nhn sa c ln" Ty Thi: ngi con gi p tuyt th thi Xun Thu. Nguyn nng l c gi git la x Tr La nc Vit. Phm Li, mu thn ca Vit Vng Cu Tin, tm nng ri dng "m nhn k" dng nng cho Ng Ph Sai, k th ca nc Vit. Ng Ph Sai say m nng n ni mt nc. Sau Phm Li em Ty Thi i chi cnh Ng H ri mt tch Hng Nga: V ca Hu Ngh, i vua Hong (truyn thn thoi). Hu Ngh xin c thuc trng sinh ca Ty Vng Mu. Hng Nga ung trm thnh tin trn ln cung trng. Nng cng l ngi con gi p tuyt sc Cu th p nh gm thu, hn c L Bch. L Bch l nht thi nhn i ng Ti v tranh hn c Vng Duy. an thanh: hi ha (an: mu , thanh: mu xanh). Vng Duy l nh th, ha s ni ting i ng Lu Linh: ngi cui i Tn, ni ting v... c ung ru. Thch: vua c (c tin). Tri m: bn hu hiu nhau (hiu r "m ting" ca nhau) Gy n ni nh im m trng chng khc g T M Tng Nh. T M Tng Nh l ngi vn hay n gii i Hn, n khc "Phng cu hong" khin Trc Vn Qun b nh i theo lm v Thi so lu thu hay nh Tiu Lang. Tiu Lang nh i Xun Thu, c ti thi so nh ting chim phng ku Khi nng ma ht th ngay c cc tin n mc o ngh thng trong cung trng cng phi ng ngn Cnh n ng xn xao ngp ngh mun cu thn Vua nghe n v nng, tuy cha gp mt m lng thm kht nng tri dy. T Tuyn Vng l mt ng vua hiu sc Bn cu th t vic gi gn phm ngc ca ngi n nhi, nh hoa xun phong nhy, nh trng thu cha h nh sng lnh, nh lu hng cn kha then, nh bung khu cn kn hng sc khuynh thnh Nhng trang v dng rp ranh xin lm r. Bn s: chn r. Cha nng u Hu xa chn r bng cch v mt con chim cng ln bc bnh phong, ai bn trng mt cng th thng cuc (ch "tc" c hai ngha: cng v s) Khch cng hu (quan chc) cng gm gh mong ly c nng Song nng... vn khng tip. C l cu th ny bt ngun t cu ca dao: Vn hng c li nhng cha ai vo Tuy gan nng khng l , nhng lay chuyn lng nng u phi d?

28) 29)

30) 31) 32)

33) 34) 35) 36) 37) 38) 39) 40) 41) 42) 43) 44) 45) 46) 47)

48) 49) 50) 51) 52) 53) 54) 55) 56) 57) 58) 59) 60)

Nhng k tm thng kia lm sao bn c ti ci Thin thai ca nng Nng nh tin n trn tri, u d ng lng vi chuyn yu ng ci trn? Nng u d xiu lng v vng bc? (D mang nghn lng vng cng khng mua ni mt n ci ca nng) Nhn s: vic ngi Si xch thng: dy t hng buc trai gi vi nhau. Cung n bt bnh vi th dy t ang buc chn nng Nng mun dng nc rng ca nh Pht dp tt ngn la yu ng trong lng nng. Nc dng: cnh dng liu nhng vo nc php, Pht B Quan m dng ban phc cho chng sinh T cu ny, tc gi din gii s i theo thuyt nh Pht C tri huyn b, m ng th no, con ngi khng th bit c Ngay c vic n ung cng u c tin nh c Bit bao k b ngn ln mi st, trm ln b gy. i: (ting c) nhiu, thin ma: ngn ln mi, bch chit: trm ln b Hnh hi tuy cn nhng rut gan tng cht nhiu phen. i nau: nhiu phen Bi b nng du: bin xanh bin thnh nng du. ni vt i sao di bao ln phi lm vo nhng cnh: sng, cht, kinh, khip V lo lng vic thnh bi m mi tc cn i Cng qun ri hanh thng, nhng iu thi thc tm can Cn bnh c hu ca cuc i nhiu phen lm nt gan i nh la t rut, rt nh dao ct da V i kim danh li m gt chn gim vo bn nh en xm Khun mt chng vi gi bi, li b nng thiu en a. Mi (mu) du: mu nu Thn ph th: tm thn trong cuc i tri ni B kh, bn m: theo quan nim ca nh Pht, cuc i chnh l b kh bi sinh, lo, bnh, t (sinh , gi nua, bnh tt, cht chc) cng nhiu tai ch khc. Cuc i cng l bn m (m tn) bi con ngi thc ra cha gic ng chn l V nm mi trn tc m li t vi ng cay V ng i gp ghnh m gt chn phi nt r i ngi khng khc g chic thuyn bo bt l x chao o trn bin sng cn? Ha nhi kia tht c qu chng. Tr to ha: ngi xa gi bn tri l tr con, bi nhng hnh vi bt thng v "v l" ca ngi To ha by tr lm con ngi cht ui ngay trn cn Chic l v i ca tri nung c ra tt c s i rc ri Kip ngi bin thin mau chng ta nh m my pht chc bin thnh hnh con ch. Tang thng: bin xanh bin thnh nng du on ny tc gi din t s suy tn ca cnh vng son. Nhng gc lu xa kia lm ni ca xng vui chi th nay ch cn d khc canh di Hnh nh con ngi b ai em bng chiu t lm cho v vng Lng xa m: x hi qy tc G cng khanh: bn quan li Gic Nam Kha: gic mng ho huyn. Bt tnh: v tnh Ni xa kia t tp nhng nhn vt quan chc ti nng, th nay ch thy cn my lng man mc. Sn o l: sn t hp nhng nhn vt ti nng c tin c

61)

62) 63) 64) 65) 66) 67)

68) 69)

70) 71) 72) 73) 74) 75) 76) 77) 78) 79) 80) 81) 82) 83) 84) 85) 86) 87) 88) 89)

Cnh ph qy ngy xa nay ch cn bng trng m o. Nn nh chung: cnh ph qy. nh (ci vc), chung (ci chung) l nhng mn c trng cho cc gia nh quyn qy xa B hon: b hon nn Phong ba: cn sng gi ca cuc i Quyn ha phc: quyn quyt nh cho con ngi c hng phc hay phi chu tai ha S thun li, iu kin d dng, tri chng ban cho ai Lut lun hi nh sn ni thin nh. Ci quay: lun xa, bnh xe tng trng cho vng lun hi (thuyt nh Pht) Con ngi sng i m mt nh i m. Hnh nh, ngha ca cu th ny t lu tr thnh mt thnh ng dn gian, m ch nhng k sng m nht trn i, khng bit lm ch vn mnh ca mnh Mu sc ca nhng th g (kin trc, iu khc) xa nay u b vng. C bn chp: hnh mc thch Dng nt chim c (trong cc bc ha) cng b ma gi lm . C hc gi gii ngha hai cu th trn nh sau: c g cng b thi gian lm vng , c chim c cng b gi ma lm . C bn chp: sc cm ng Ni sng cng mai mt, cn trng cng tn h Cu Th thy vn ngi tr tr ni bn c. ni thi gian qu di lm mi vt tr nn mt mi Qun Thu phong (qun ch i s cu tr ca ngi khc) ng r trong bng chiu o ha: tr nn h o Ph sinh: sng tri ni trn ci i C khu: nm m c k Chin chin: rnh rnh Liu c nn mang thn ny n vi ca thin chng? C thin: my Thin, tc o Pht Tht tnh: by th tnh ca con ngi l h-vui, n-gin, ai-bun, lc-sng, i-yu, ght, dc-mun. o Pht ch trng dt b by th tnh Nhn tnh: Tnh ngi Hoa m: u m hoa, mt loi hoa thing ca nh Pht, ba ngn nm mi n mt ln, khi n l c mt v Pht ra i uc tu: ngn uc tr tu ca nh Pht, soi ng cho chng sinh ra khi ni m chng Gt chn thot khi cnh trn tc, ha hp vi tri t Thn ngoi vt: ngi ngoi vng tri buc ca vt dc, sng thanh thn ta c cy g v tri ca nng cng mun thot khi vng nho nn ca tri. o ch: nho nn, nung c Mun ln ra khi vng rng buc ca cnh v chng cho tha Tri quyt em dy rng buc bng hoa o (ngi con gi p) Chc hn c mn n tin kip g y. Tc tri: n kip trc Hoc c nguyn do t i trc m to ra ci hu qu by gi Hoc ta lm iu g lm li thin cung, nn b y xung trn tr n? Theo thuyt nhn qu ca o Pht th mt nguyn nhn thin lnh s sinh ra mt hu qu

thin lnh, mt nguyn nhn c d s sinh ra mt hu qu c d. Do c th xem nguyn nhn m on bi c hu qu, v c th xem hu qu m tm hiu c nguyn nhn. Tnh ng n ca thuyt nhn qu c lch s ca cc dn tc cng nh ca mi con ngi chng minh r rt 90) iu th: chim mung 91) K c tri t chng qua cng l v chng 92) Ta thot lm sao c li tnh ca con ngi? 93) ni con ngi khng th lm ch c s mnh th nh khut phc s mnh. l t tng tiu cc trong trit l tn gio ca tc gi 94) Nguyt lo: ng t. y cung phi ln ting on trch v kt ti Nguyt lo 95) Nguyt lo "v c" em t hng buc chn cung phi 96) Cu th miu t cuc n i u tin ca nh vua v cung phi, r rng mang nng tnh cht sc dc ch khng phi tnh yu. Bng dng: nh mt tri, mi: mt loi hoa leo, sc trng pha vng, ch cung n 97) Cnh hoa thc dc say m v c cn ma lnh. Thc dc: loi hoa ging mu n nhng t cnh, c tn l "hoa tng" - t tng ca loi hoa. Thy v: cn ma bo im lnh, khoa: cnh 98) a hi ng ng say trong m xun (t ngi cung n xinh p). in tch: Dng Qu Phi nm ng, ng Minh Hong gi my ln khng dy, vua bn ni: "Hoa hi ng ng cha sao?" 99) ni: v nng qu xinh p nh hoa o hoa mai nn gi ng ca cha xun khng ngng ct gho 100) Xim ngh: o dt bng lng chim ng sc. Cu th t cung n rt hin thc v gi cm, cho thy bt php ca tc gi nhiu lc vt ra ngoi khun kh ca vn chng phong kin 101) o v (v y): o lng chim 102) Nng chng khc g Ty Thi in C T xa kia 103) m hng thy: m thu bng lng chim ph thy, sc xanh 104) Bng bi hon: th ngc qy ph n sang trng xa eo pha di thn mnh, nhng khi i li pht ra ting leng keng 105) My ma: cuc i n. C th ni lc ny cung n ang lm ln, tng rng cuc n i mn nng vi nh vua l mt mi "chung tnh" 106) Nng c coi l hoa mu n, vua ca cc loi hoa, v c vua cho ring trong "nh trm hng". nh trm hng: nh lc gic bng g trm hng, ni ng Minh Hong ngi cng Dng Qy Phi xem hoa mu n n 107) Nng chi n thnh tht. Thy dch: cung th sn mu xanh bic, hai bn ca vo i ni. T on ny tc gi t vc cung n b li cun vo cuc truy hoan vi nh vua (thc cht ch l mt k dm ng) v nng ng nhn l hnh phc nhn duyn 108) Nng thi sao n non. an tr: thm in i, cung cm, sn mu 109) Rnh rnh my ngi (ca nng) snh cng mt rng (ca vua) 110) Nng cm n vua v ly lm tha mn v mnh b cng lm gi thuyn quyn (ngi con gi ti sc xut chng) 111) c gn gi vua trn ngai vng. Chn b: cu trng, ni vua ng. Mt tri: ch vua 112) Xun ring (xun tnh, xun ): tnh yu ni ngi con gi

 Mt khi hp duyn nhau Khng cn phi rc l du ( d con d ko xe) th xe d ca vua vn vo vi nng. y cung n ang c v c vua yu v hn k khc. Thc ra vua say nng ch v nng "mi", tr p, nhng nng ng nhn rng l duyn "hng la" (tnh yu thc s) 115) Vua p yu nng ni gc trng 116) C hai ngi vui a ni n gi 117) a l: hoa l, sc trng nh hoa mai, p nh ngi gi th. Trc kia Bch C D t Dng Qu Phi p nh a hoa l m ma xun 118) in tch: Quc quc phu nhn (em th ba ca Dng Qu Phi) c sc p t nhin. Nng cho vic trang im l lm nh nhan sc ca mnh nn lc vo chu vua, nng ch k thm mt nt my lt m thi, nhng vn c vua a chung 119) Vua chm cht yu chiu nng nh mt vu vt (ca him l) 120) Chnh nng cng say sa, v cng p n nghing nc nghing thnh 121) Khc trng: tu mt ln na. Thanh D: tn mt bi ht do Ty Dng t ra ht chi cng cc cung nhn trong m thanh ni vn Ty uyn 122) iu ng: iu say m. nh Hoa (Hu nn Hoa): tn mt khc ht do Trn Hu ch t cho cc cung n ht, gc Lm Xun 123) Nng c hng n vua mt gic m khuya chn gi (suy ngh ca nng tht ng thng v nng cha vt c ln trn tm ca mt k t thip, n l) 124) Ch tn: ch vua 125) Trng mng xun: gic mng vinh hoa p nhng ngn ngi. Cung n v cng t c v hnh phc mnh ang c hng, cho d n ngn ngi 126) Gt sen: gt chn n b p. in tch: Nng Phn Phi c dng i rt p, chng nng l ng Hn Hu bn cho khm nhng hoa sen vng trn nn in. Khi nng i, ng khen rng: "Mi bc i ny mt a sen" 127) Cu th cho thy tnh cht to bo ca bt php Nguyn Gia Thiu 128) Hoa phong lan sang qy m phi sng lc loi ni sn d th tht ung. Phong lan: ging hoa rng p v thm, c ngi xa v vi bc qun vng, y v vi cung n 129) Nng xt phn nng l con gi c may mn lt vo ni sang qy. Cn trt: khn lc, ch vic ca n b con gi 130) Th cng b cng lm phn gi. t ci khn: xa nu sinh con gi th t mt ci khn bn phi ca phng , ng rng vic nng khn sa ti l vic con gi. Tc : ting tc li, t v ngn ngm, bi quan nim trng nam khinh n 131) Nng cng vua a nhn trang "chim chp cnh". T dc: truyn thuyt xa k rng phng Nam c ging chim m con trng v con mi mi con ch c mt cnh, mun bay chng phi chp cnh li. in ny sau c v vi tnh v chng 132) C hai cng hay ch vo "cy lin cnh". " lin chi": vt c v hnh "cy lin cnh" 133) C hai cng th nguyn ghi tc ch ng (cng nhau mi) 134) Mn chuyn Ngu Lang - Chc N m th trm nm chung thy. Tht tch: ngy 7 thng 7, Ngu Lang - Chc N gp nhau 135) Tc gi rt t cu ca dao: Thn em nh ht ma sa Ht vo i cc, ht ra ao bo
113) 114)

 Cho b vi vic lm liu lnh l... dm ly vua! Khng phi cung n khng linh cm thy vic ly vua l nguy him. Tc gi v von rt t: lm v vua khc no "nhng tay thng chm" 137) K t on ny, tc phm miu t "vic phi n n". Nng dn dn b vua lnh nht 138) Suy di: run ri, thay i 139) Nng bng dng tr thnh k ga chng (bi v ngi chng tuyt nhin khng bao gi n vi nng na. V vong: sng nh k cha cht. l thn phn n b xa ga chng 140) Cu th y ma mai on trch (k lm vua vn t khoa khoang l bc anh minh v cng bng). uc vng gi: ngn uc tr tu sng sut ca bc vng gi. Ch cng: ht sc cng bng 141) Khe m nhai: ni hang su tm ti 142) Cung n nhiu nh mun hoa ua n, cha xun (tc nh vua) khng ti no hi ht, m ch la mt hai bng gn ngi 143) Cung n v vic mnh ginh git vua git vua nh k i cu ch vo ch nhng ngi khc ang cu. l mt thc trng khn nn v ng cay ca i cung n. Vi cc nng, vua ch l mt "con c" b cu nh, cch v von tht ma mai! 144) Ngn thay ci cnh c ba nghn con n... cng chen u vo mt cy c mc. Cy c mc: cy cong c dy sn dy bm leo (sch c), y ch vua 145) Khonh (khnh): kh tnh, hay ch 146) Mt cu th rt t v gi cm, cho ta thy thc cht trn tri ca mt ng vua hiu sc, v o 147) lu "i trng" (i nguyt) mt mnh nng ht ng li ngi trong m ma (d v) 148) gc "hng mt" (tha lng) mt mnh nng khi thc khi ng trong gi thu 149) Phng tiu: phng cung n c bi tiu trn vch cho m 150) Nng hn gin v b rung b, nn p v i chic gng loan (gng ca tnh yu xa), v nng x i di tht lng "ng tm" m vua trao cho nng khi trc 151) Chiu dt: dng dt. Gic mai: gic mng 152) Hn bm: hn trong gic mng. Trang Chu ng m thy mnh l con bm 153) Thm ving nng ch c gi lt qua ca, sng gieo vo rm 154) Vt xe kiu ngy no, gi ru phong l ch. Phng lin: xe hoc kiu ca vua, c khc hnh chim phng 155) Du xe d xa in hn quanh co trong m c 156) Lu Tn (vng son l th) cng nht nha nh v ma thu. Chiu: y mang ngha "chiu nh", "ra chiu", "mang v", "nhng" 157) Gi loan: gi thu chim loan, tng trng cho hnh phc la i. Chn c: chn lng chin. Cu th ny l mt trong nhng cu th tiu biu cho bt php c sc ca Nguyn Gia Thiu. l li dng ngoa ng, l nhng cu "kinh nhn", th v cm xc th c y ti mc tt cng. Bt php y ni bt Cung on ngm khc v Hn Mc T sau ny 158) Sut ngy nng mong tin vua, nhng vng tm cnh nhn (a th) 159) Gic c min: gic ng c n 160) Hng ha trong im lng, ngn n nh chm trong ti tm
136)

161)

Ca Nghim lu: ca lu tn nghim ni vua (m hng ngy nng ngm t

xa) Lu Cu l x gn Nht Bn, ni ting v sn xut dao gm sc bn on th ny cho thy cung n tnh ng, nhn ra s phi l ca tri "xe t hng" cng nh thn phn c chu chim lng ca mnh. Nng bt u c nhng ngh phn khng 164) Gi du tin: sch c chp rng, nc Quy T c chic gi dng vua, sc nh ngc m no, khi gi u ng th chim bao thy mnh du chi trn ci tin 165) ng Qun: cha xun, vua tnh yu (m ch vua). Bt tnh: v tnh 166) Cnh hoa di trng tn ut c nui tic tnh xun 167) Xun y: o chu triu trong cung vua 168) Mang bng n lp le di trng t nh bn ngi sng gi trn ci i ny. ni: cung n trch to ha by ra cnh vng son quyn qu d d nng vo chn on trng 169) Hoa lc: hoa rng. Nguyt minh: trng ti (ch "minh" ny khc vi ch "minh" ngha l "sng") 170) i vi cung n, t y, khi tnh mt th tuyt nhin khng th c mt cnh vui no c na. Mi lin h khng kht gia tnh v cnh m Nguyn Gia Thiu pht hin, chnh thi ho Nguyn Du sau ny hc tp vit nn cu th: Cnh no cnh chng eo su Ngi bun cnh c vui u bao gi? 171) Hng h: hng h hi v qu lu khng dng ti 172) Ging bi thu: ging bun b ca ma thu. K c phng: k sng c n ni phng vng 173) Vn mng: tin tc, tm hi 174) Hi th lng: hi lnh lo v bun. Song phi hunh: ca s om m bay 175) Khi bng trng (bng th) hin chnh vnh trc nc nh 176) V sut m ngy nm thng mong ngng vua ti, nng ri vo trng thi hoang tng. Nng tng rng c ting tiu (ch hu) mang tin vua ti thc gic nng mau sa son n vua 177) Cu th in hnh cho bt php th lm "kinh nhn" ca Nguyn Gia Thiu. l tt nh ca ngh thut th kim c 178) Quyn: chim cuc 179) iu thng xun: ging thng tic ma xun (ca chim cuc). Sng khu: gi ga khu phng 180) Mt khng kh bun thng dy mi ni h y hoa rng 181) Ni cung in mu thy (xanh pha lc) ting ci gi qu ha gt. ni v vui thi qu m hng (lut b tr) 182) nh cu trn: v quyn qu thi qu m ri phai nht tt c (khng bng ngi ta c gi thng thng bc trung). Tc ng dn gian cng c cu "tro cao ng au". V ca dao c cu: Cng thm th cng chng phai Thoang thong hoa nhi m li thm lu
162) 163)

 Hai cu trn c ngha: Gi m nng bit rng mnh s ri vo th "ca quyn i" (ca quyn sang trng nhng thc ra ngui lnh, i thiu) th nng khng vi v ly vua cho xong 184) eo ng: eo ui, tri buc 185) Du mua chuc th no cng chng thm. "Bun tnh" y ngha l "mun" 186) Hoa gieo cnh: hoa ri khi cnh 187) Cao lng: mn n sang. Lm: lmm ging 188) Hoc, l: rau dn, rau dip, ch thc n dn d 189) V chng (thng dn) sng yn m trong cn nh ngho nn. Honh mn: ca c then ngang 190) Con ci ru rt nh l c con, tnh bit bao! Cung n hon ton tnh gic mng vng son, v tha nhn hnh phc trong nhng cuc i thng 191) D hay d d (ci hay tht) nng cng chng d di by tr i lm cung phi lm g. e he: ging ht bi d c 192) Mc lng nng nu nguyt hoa (vi chng). Du: mc du, mc lng. Cung n thc s thm kht ci hnh phc ca tnh yu trong i sng dn d 193) Bng th: bng trng 194) V tiu ty cng gy guc hn trc ngn n. Tiu tao: x xc, gy mn. V: gy, xp (mt v, v vng) 195) Ca tiu: ht, ci 196) Cng nh "ci ra nc mt" 197) Ngn la lng thiu t lm cho nt my liu phi ru ru 198) Git l au thng nh mu thm bt ln son trn m. Git hng bng: nng Tit Linh Vn c nhan sc tuyt vi, b quan thi th l Cc Tp mua bng nghn lng vng dng vua Ngy Vn . Lc t bit cha m, nng khc, nc mt nh vo mt ci bnh. Sau nc mt nng ng li thnh bng v c sc nh mu 199) Ngay c nhng th cn con v hi cng tr nn d dng, bun b 200) Tr chuyn nc nht: nc tr pha ln th nht cha ngon, nhng v qu bun chn nn nng khng pha nc th hai na. Hng dn khi i: nng t hng trm nhiu gp i mong xua ui s t lnh gh gm 201) Mt tri: ch vua 202) Sng m chia ly nhau nhiu nht thi c v chng Ngu (Ngu Lang - Chc N). i rt: rt nhiu 203) Hoa trong vn thng uyn ch thy c nng nn lm sao m khng chiu ong bm? 204) Di lch kia (donh Nhm) nng cn l th 205) M bng dng (m ch vua) bn y, cn nng th ng trng bn ny. Cu th gn vi cu Kiu ca Nguyn Du: Sng Tng mt di nng s Bn trng u n, bn ch cui kia 206) Nh mc: tai mt. Lc no tai nng cng lng nghe, lc no mt nng cng di trng 207) Phi sng mt mnh ng ng khng tnh yu, nng v cng kht thm n i 208) Nng nh mi, mng m mi v mt cuc n i him hoi khi xa. on th ny cho thy tnh hin thc v nhn bn cao ca Cung on ngm
183)

 on th ny l li on trch thng thit ca cung n. ng phong: gi ng, tc cha xun 210) Cu v von xc ng vi thn phn cung n. Cm: giam cm 211) Kim c: nh vng, chn ph qu 212) Ni th vua lnh lo, ni th vua cho gn gi 213) Trng gi: nguyt lo, ng t 214) ni v sao duyn ta l ra tt p, nay li ha ra hm hiu? 215) Khc su trng: khc bun di dc 216) Hoa tnh : chm gm hai bng hoa n trn mt , dng trang hong trong phng hp cn, tng trng cho i la 217) Sao lng vua li quyt on (chm dt tnh duyn) nhanh nh vy? 218) Rn ry: r rng, rung ry 219) Sao b gi (b gi hu h nng) l ngi thu t ht ni nng li khng tu vi vua vua hiu? Cu th cho thy s c c v tht th ca cung n ti mc tt cng: nng nh cu cu c b b gi! 220) m ma gi mt thn lnh lng 221) Git ba tiu: git ma nh xung tu l chui 222) Bn tng thp thong bng om m bay 223) ng cn: i xa dng ng h bng nc nh git 224) Thi gian tri nhanh (bng cu thong) i ngi c my? 225) Cnh hng su phn ti ny bit bao gi cho xong? 226) n pht cht, nng vn cn thoi thp mt hy vng, c th lc no vua li n vi mnh chng? V khi nng lm sao t c cho vua thy rng nng vn tr p, hp dn nh xa? Cu th kt thc gy nn mt nim thng cm v hn i vi s phn ca nng
209) 227)