Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut

37
BI 3: HOCH NH NNG LC SN XUT

Mc tiu
- Gip hc vin nm c nhng vn
c bn v cng sut v hoch nh nng
lc sn xut trong doanh nghip.
- Bit ng dng cc phng php hc
trong hoch nh nng lc sn xut.
- C kh nng nh gi c nng lc
sn xut ca doanh nghip.

Hng dn hc Ni dung
- c k v hiu r v l thuyt.
- Nghin cu trc cc v d minh ha.
- Bit ng dng cc cng thc gii cc
bi tp.
- Tham kho cc ti liu qun tr sn xut
ca cc tc gi khc.
- Lm bi tp y .

Thi lng hc
- 12 tit

- Thc cht v phn loi nng lc sn xut.
- Cc nhn t nh hng n hoch nh
nng lc sn xut.
- Cc phng php h tr hoch nh
nng lc sn xut.

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
38
TNH HUNG DN NHP
Tnh hung:
Khng ngng nng cao nng lc sn xut ca cng ty Bnh Tn

Cng ty SX-HTD Bnh Tn (Bitas) c thnh lp ngy 15/06/1991. Tin thn ca Bitas
l x nghip hp doanh cao su Tn Bnh (Tabifac) c tr s 22 u C, phng 17 qun
Tn Bnh.
Vic thnh lp cng ty Bitas da trn nn tng kinh t v cng
kh khn do x nghip Tabifac chuyn sn xut kinh doanh cc
sn phm cao su nha cho cc nc ng u. Khi cc nc
ng u tan r nhng nm 1989-1990 ko theo Tabifac.
Nh vy Bitas khi nghip t con s m vi lc lng lao
ng ban u 300 ngi y tm huyt khi phc li mt ngnh
ngh truyn thng.
Nm 1994, Ban gim c Cng ty n mt s nc nh Trung
Quc, i Loan, Hng Kng, Thi Lan hc tp cc k thut mi trong ngnh sn xut
giy v tranh th pht trin th trng. Sau khi v nc, cng ty Bita's bt u u t
k thut sn xut giy vi v giy gi da ( cao su). Sn phm mi ny c xut khu sang
th trng lin minh Chu u v c ngi tiu dng chp nhn. Trong giai on 1996-2001
cng ty u t gn 10 t ng nhp dy chuyn sn xut dp nha PVC, PU tin tin
t Italia, Hn Quc, i Loan. Cng ty cng ch trng vic to dng thng hiu, c bit
l vic nng cao cht lng sn phm, do vy m c ngi tiu dng bnh chn l
Hng Vit Nam cht lng cao, Hng c a chung nht, ng thi cng nhn c
chng ch ISO 90012000.
Giai on 2002 2006, cng ty di di ton b thit b sn xut n nh xng mi ti
Hng l 2, qun Bnh Tn vi din tch 25 ngn m2, vn u t gn 25 t ng. Cng ty tip
tc u t 10 dy chuyn may khu, 01 dy chuyn to hnh v nhiu thit b chuyn dng
khc nhm m rng sn xut.
Vi s n lc khng ngng, n nay, Cng ty m vn phng i din ti nhiu nc trn
th gii nh Trung Quc, c, Italia, M v c th trng trong v ngoi nc bit n.

Cu hi

Lm th no Bitas nng cao nng lc sn xut v cht lng sn phm? ngha ca vic
nghin cu nng lc sn xut l g?
T v d trn bi hc ny chng ta s tm hiu xem vy thc cht nng lc sn xut l g? N
c o lng v nh gi bng nhng tiu ch no?


Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
39
3.1. Thc cht v vai tr ca hoch nh nng lc sn xut
3.1.1. Khi nim nng lc sn xut
- Khi nim: Nng lc sn xut hay cn gi l cng
sut l kh nng sn xut sn phm v cung ng
dch v ca my mc thit b, lao ng v cc b
phn ca mt doanh nghip trong mt n v thi
gian nht nh (thng, qu, nm...) trong iu kin
xc nh.
Nng lc sn xut c th tnh cho mt phn xng,
mt cng on sn xut, mt dy chuyn hay ton
b h thng sn xut. Trong trng hp cc b phn sn xut sp xp theo quy trnh
cng ngh, nng lc sn xut c xc nh khu yu nht
Nng lc sn xut l mt i lng ng, c th thay i theo thi gian v iu
kin sn xut. Nu thay i s lng thit b, din tch sn xut, b tr phn giao
cng vic cho nhn vin hp l, ci tin qun l... th nng lc sn xut s thay i.
- n v o lng cng sut kh a dng.
o i vi nhng doanh nghip ch sn sut mt loi sn phm hoc mt nhm
sn phm, cng sut c tnh n gin bng cch o lng u ra. V d nh
s tn than trong mt ngy, s thu bao in thoi trong mt thng, s bom bia
trong mt qu.
o i vi nhng doanh nghip sn xut nhiu loi sn phm m c tnh cht
khng ging nhau, ngi ta c th quy i v cng mt n v chng hn nh
tn trn mt gi hay gi cng trn mt thng, sau tng hp li thnh mc
cng sut chung.
o i vi mt s loi dch v ngi ta c th o theo lng u vo chng hn nh
hng hng khng s dng ch gh cn trng trn mt thng, bnh vin s dng
n v l ging bnh sn sng trong mt thng, sc cha ca mt rp chiu bng
trong mt bui chiu, cc hng dch v sa cha o gi lao ng mt thng ...
Cng sut (nng lc sn xut) l vn quan trng c nh hng n hot
ng sn xut kinh doanh ca cc doanh nghip. Nu nhu cu nh hn cng
sut xy dng, cng sut b lng ph gy tn km, gim kh nng huy
ng v s dng vn. Nhng quyt nh v cng sut va mang tnh chin
lc di hn va mang tnh tc nghip nh hng trc tip ti kh nng duy tr
hot ng v phng hng pht trin ca tng doanh nghip.
3.1.2. Phn loi nng lc sn xut
C nhiu loi cng sut khc nhau. Nghin cu ng thi cc loi cng sut cho
php nh gi trnh qun l, s dng cng sut mt cch chnh xc v ton din hn.
- Cng sut thit k: l gii hn ti a v nng lc sn xut m doanh nghip c th
thc hin c trong nhng iu kin thit k, cc iu kin c th l:
o My mc thit b hot ng bnh thng, khng b gin on, khng b hng
hc hoc b mt in;
o Nhng yu t u vo c m bo y nh nguyn liu, nhin liu, lao ng...

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
40
o Thi gian lm vic ca doanh nghip hp vi ch lm vic theo quy nh hin hnh
Trong thc t, cng sut thit k l mc nng lc sn xut kh c th t c
nhng n ng mt vai tr rt quan trng trong vic nh gi mc s dng
nng lc sn xut ca doanh nghip.
- Cng sut mong i (cng sut hiu qu): l tng
u ra ti a m doanh nghip mong mun c th
t c khi tun th cc tiu chun, quy trnh
cng ngh, kh nng iu hnh sn xut, k hoch
duy tr, bo dng, cn i cc hot ng. Tuy
nhin khng phi l lc no doanh nghip cng t
chc c cc iu kin theo ng cc chun mc,
tiu chun ra m thng c nhng trc trc
bt thng lm cho khi lng sn phm sn xut ra s khng ng nh d kin
mong i.
- Cng sut thc t: l mc sn lng (u ra) thc t m doanh nghip t c
trong nhng iu kin thc t trong mt n v thi gian.
T ba khi nim cng sut trn ngi ta c th s dng ng thi hai ch tiu l
mc s dng v mc hiu qu ca cng sut nh gi trnh qun l s
dng cng sut ca doanh nghip:
Cng sut thc t
Mc hiu qu ca cng sut =
Cng sut hiu qu
100%

Cng sut thc t
Mc s dng cng sut =
Cng sut thit k
100%
Mi ch tiu ch phn nh mt kha cnh ca qun tr cng sut, i khi mc hiu
qu c th cao nhng mc s dng cng sut li rt thp. iu ny phn nh trnh
qun l s dng cng sut khng tt. Ngc li, mc s dng cng sut cao
nhng mc hiu qu li khng cao do chi ph sa cha, vn hnh cao v qun l my
mc, thit b cha tt.
V d 1: Cng sut thit k ca mt dy chuyn sn xut l 80 sn phm/ngy. Cng
sut hiu qu l 40 sn phm/ngy v sn lng hin ti l 36 sn phm/ngy. Hy
tnh mc hiu qu v mc s dng ca dy chuyn?
Sn lng thc t
Mc s dng =
Cng sut thit k
36
100% 100 45%
80
= =

Sn lng thc t
Mc hiu qu =
Cng sut hiu qu
36
100% 100 90%
40
= =

3.1.3. Cc nhn t nh hng n qun tr cng sut
Vic xy dng v la chn cng sut chu nh hng ca rt nhiu nhn t. Khi tin
hnh xy dng k hoch cng sut cn tin hnh nh gi, phn tch nhng nhn t
ch yu sau y:

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
41
- Nhu cu sn phm v c im ca sn phm hoc dch v. S n nh ca nhu
cu v tnh ng nht ca sn phm v dch v to iu kin thun li v d dng
cho la chn phng n cng sut. Khi nhng chi tit ging nhau th kh nng ca
h thng sn xut nhng chi tit ny thng nhanh hn nu nh nhng chi tit
thng xuyn thay i. Ngc li, sn phm v dch v cng a dng v thng
xuyn thay i th vic quyt nh la chn cng sut s kh khn v phc tp.
- c im v tnh cht ca cng ngh s dng. Quyt nh la chn cng sut phi
da trn s phn tch, nh gi trnh , tnh cht v nng lc ca cng ngh.
Chng c nh hng quyt nh n cng sut ca dy chuyn sn xut v ca
doanh nghip. Vic la chn cng sut phi tnh n xu hng pht trin ca cng
ngh trong tng lai.
- Yu t v con ngi. Kh nng sn xut ph thuc
rt ln vo trnh chuyn mn, k nng, s o
to, kinh nghim v trnh t chc lao ng
Bn cnh , cn c nhng chnh sch khuyn
khch ngi lao ng, thc v tinh thn t chc
cng c nh hng ti cng sut.
- Din tch mt bng, nh xng. Din tch mt bng
v nh xng l iu kin quan trng lin quan n
kh nng quyt nh la chn cng sut. Ngoi kh
nng din tch sn xut, h thng kho tng bn bi
tp kt v giao nhn nguyn liu sn phm, cng sut cn ph thuc vo kh nng
thit k mt bng, b tr trang thit b trong khu vc sn xut. B tr mt bng phi
quan tm n nhng iu kin nh l nh sng, iu ho thng gi, y l nhng
nhn t c th nh hng ti hiu sut ca cng vic.
- Nhng yu cu ca doanh nghip. Nhng quy nh v lng hng d tr, quy trnh
kim tra, kim sot cht lng sn phm cng nh hng ti cng sut.
- Cc yu t bn ngoi khc. Ngoi nhng yu t bn trong nh phn tch trn,
vic la chn cng sut cn phi xem xt n nhng yu t bn ngoi nh nhng
tiu chun, quy nh v sn phm, nhng quy nh ca chnh ph v thi gian lao
ng, nguyn tc an ton lao ng; tnh hnh th trng v mc cnh tranh.
3.1.4. Cc yu cu v cn c khi la chn cc phng n cng sut
Do cng sut c nh hng n kh nng pht trin
ca doanh nghip trong di hn v ngn hn nn vic
la chn cng sut rt quan trng. xc nh cng
sut thch hp cho doanh nghip ta cn da vo cc
cn c sau y:
- Mc yu cu ca th trng hin ti v tng lai
i vi loi sn phm, dch v ang xt. Mc yu
cu ny c xc nh thng qua iu tra th trng
v d bo.
- Kh nng chim lnh th trng, th phn d kin.
- Kh nng cung cp cc yu t u vo, nht l i vi cc loi nguyn vt liu
nhp khu.

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
42
- Kh nng t mua cc thit b cng ngh c cng sut ph hp.
- Nng lc v t chc, iu hnh sn xut.
- Kh nng v vn.
- m bo tnh linh hot. Tnh linh hot th hin ch phng n cng sut a ra
p ng c nhng nhu cu trc mt v d tnh trc nhu cu thay i trong
tng lai.
- Phi c tnh tng hp. Cn tnh n s tng quan gia cc khu v cc b phn,
cn i gia cc b phn sn xut chnh v b phn sn xut ph.
- Tnh n yu t ma v. i vi cc doanh nghip sn xut c tnh cht thi v,
phng n cng sut a ra cn tm ra nhng sn phm v dch v b sung
khc phc tnh thi v .
- Phi xy dng nhiu phng n cng sut khc nhau la chn phng n cng
sut ti u.
- Phi tnh n c im v nguyn vt liu v ngun vn huy ng. Khi quyt nh
la chn phng n cng sut cn phn tch xem xt k mi quan h ca cng sut
vi quy m v c im nguyn liu s dng sn xut sn phm.
- Tnh ton n cc chi ph sau khi u t my mc nh chi ph bo dng, chi ph
qun l, nguyn nhin liu t ch ng v ngun ti chnh v k hoch bo
dng nhm m bo khai thc ti u v cng sut.
3.2. Cc phng php h tr hoch nh nng lc sn xut
3.2.1. Phn tch ha vn
Phn tch im ho vn l tm ra mc cng sut m
doanh nghip c chi ph bng doanh thu. Phng php
ny c s dng xc nh nhng quyt nh ngn hn
v cng sut. Mun phn tch ho vn ta phi nh gi
c chi ph c nh v chi ph bin i v doanh thu.
Chi ph c nh l chi ph khng ph thuc vo mc cng
sut ca doanh nghip, n xut hin ngay c khi khng c
n v sn phm no c lm ra. Th d khu hao my mc thit b, chi ph thu mt
bng, nh xng, li sut ngn hng...
Chi ph bin i l chi ph thay i theo s lng sn phm c lm ra. Thnh phn
ch yu ca chi ph bin i l nguyn vt liu, lng, vn chuyn...
Ti im ho vn c tng doanh thu bng tng chi ph.


Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
43
Chi ph c nh l FC;
Chi ph bin i cho mt n v sn phm l V;
Tng chi ph l TC;
Tng doanh thu l TR;
Gi bn mt n v sn phm l P
r
;
Khi lng sn xut l Q.
Ti im ho vn TR = TC
hay Q P = FC + Q.V
HV
FC
Q
P V
=

V mt gi tr ta c:
HV
FC FC
TR QP P
V
P V
1
P
= = =

Nu doanh nghip c nhiu mt hng, ta c th tnh doanh thu ha vn theo cng thc sau:
HV
i
i
i
FC
TR
V
1 %w
P
=
| |

|
\ .

sn phm
Trong :
P
i
l gi ca mt hng i;
V
i
l chi ph bin i ca mt hng i;
FC l tng chi ph c nh;
%W
i
l c cu ca doanh thu.
V d 2: Sn phm A ca mt cng ty c chi ph c nh l 1000 USD/nm; chi ph
bin i trn mt n v sn phm l 2USD/n v sn phm; gi bn mt sn phm
l = 4USD. Hy xc nh im ha vn theo sn lng v doanh thu?
im ha vn theo sn lng:
Hng dn:
HV
FC 1000
Q 500
P V 4 2
= = =

sn phm
im ha vn theo doanh thu:
HV
FC 1000
TR 2.000USD
V 2
1 1
P 4
= = =


V d 3: Cng ty An Phc kinh doanh 5 mt hng ch yu l A, B, C, D, E. Chi ph
c nh hng thng ca cng ty l 20 triu ng. Gi bn, chi ph bin i v doanh
thu tng loi mt hng ca thng trc c cho trong bng di y, hy xc nh
im ha vn ca cng ty?

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
44
n v tnh: (triu ng)
Stt Mt hng Gi bn
Chi ph
bin i
Doanh thu thng
trc
1 A 3 2,4 25
2 B 2 1,6 25
3 C 1,5 0,9 20
4 D 1 0,6 10
5 E 2 1,6 20
Hng dn:
Mt hng P
i
V
i
TR
i
% TR
i

i
i
P
1-
V

| |
|
\ .
i
i
i
P
1- % TR
V
A 3 2,4 25 0,25 0,2 0,05
B 2 1,6 25 0,25 0,2 0,05
C 1,5 0,9 20 0,20 0,4 0,08
D 1 0,6 10 0,10 0,4 0,04
E 2 1,6 20 0,20 0,2 0,04
Tng 100 1 0,26
im ha vn ca cng ty ny l:
HV
i
i
i
FC 20
TR 76, 923
0, 26 V
1 %W
P
= = =
| |

|
\ .

triu ng
3.2.2. L thuyt quyt nh
- Cc tnh hung trong vic ra quyt nh la chn cng sut
L thuyt quyt nh l phng php phn tch la chn hnh ng c li
nhun. Ngi ta phn l thuyt quyt nh ra lm 3 loi m hnh, ph thuc vo
mc chc chn ca kt qu. Ba loi m hnh quyt nh l:
o Ra quyt nh di iu kin chc chn, trong
ngi ra quyt nh bit chc chn hu qu
hay kt qu ca bt k quyt nh c la chn
no. Trong thc t, nhiu ngi do bit trc
thng tin lin quan n cng vic kinh doanh
ca mnh kp nm bt c hi, ra quyt nh
kp thi v gt hi c thnh cng ln.
V d nh ngi ra quyt nh hon ton bit
chc chn l sau khi gi tin tit kim ngn
hng s nhn c s tin ln hn trong tng lai. Hoc khi gi nguyn vt
liu thay i c th d on c nhu cu v gi ca sn phm s thay i nh
th no.
o Ra quyt nh di iu kin khng chc chn, trng hp ny ngi ra quyt
nh khng bit iu g s xy ra i vi kt qu ca mi cch la chn ca mnh.
Th d khng th bit chc chn tun ti ma hay nng; th trng chng
khon ngy mai tng hay gim; i bng no v ch trong ma gii ti...

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
45
o Ra quyt nh di iu kin ri ro, doanh nghip khng th bit chc iu g
c th s xy ra trong tng lai nhng c th d on c xc sut xy ra i
vi tng tnh hung quyt nh.
V d ta khng bit chc chn tay vt no s v ch trong trn chung kt tun
ti nhng c th d on c xc sut 70% tay vt A s dnh chin thng.
Khi ra quyt nh di iu kin chc chn, ngi ra quyt nh bit c hu
qu hnh ng ca mnh s c c kt qu tt nht. Cn khi ra quyt nh
di iu kin ri ro, ngi ra quyt nh s c gng ti a ho li nhun mong
i ca mnh. Cch tip cn ra quyt nh in hnh c dng l ti a ha gi tr
tin t mong i. Cc ch tiu ra quyt nh di iu kin khng chc chn
thng xem xt n cc ch tiu maximax, maximin v may ri ngang nhau.
- Ra quyt nh trong iu kin khng chc chn
Trong iu kin khng chc chn, doanh nghip
phi la chn phng n cng sut sao cho c li
nht i vi tng tnh hung xy ra. Quyt nh la
chn ny ph thuc hon ton vo mc sn sng
chp nhn ri ro ca cc doanh nghip. a ra
nhng quyt nh la chn cc phng n, ngi ta
s dng cc ch tiu sau:
o Maximax
Ch tiu ny gip ngi ra quyt nh tm ra cch la chn ti u trong cc
cch la chn cho kt qu v li nhun mong i ti a. Doanh nghip c
mc chp nhn ri ro cao, tin tng s thu c li nhun cao nht vi phng
n cng sut la chn. Phng php ny c tnh bng cch xc nh gi tr
tin t mong i thu c ln nht ca tng phng n v la chn phng n
c li nhun cao nht, v th y cn gi l ch tiu lc quan.
o Maximin
Ch tiu ny gip ngi ra quyt nh chn ra trong s cc phng n cng
sut la chn c gi tr thua l nu xy ra l thp nht. Phng n c la
chn l phng n c gi tr tin t mong i ln nht trong nhng gi tr mong
i nh nht m mi phng n thu c, y cn gi l ch tiu bi quan.
o May ri ngang nhau
Ch tiu ny gip ngi ra quyt nh tm ra kt qu trung bnh ln nht trong
s cc phng n cng sut la chn. Theo ch tiu ny, doanh nghip chp
nhn mt mc mo him trung bnh. Ngi ta chn phng n c gi tr tin t
mong i trung bnh ln nht trong cc phng n a ra. Tip cn theo
phng php ny gi nh rng mi xc sut xy ra i vi cc tnh hung l
ngang nhau, may cng nh ri.
hiu r chng ta ly v d sau:
V d 4: Gi s cng ty Minh Ph cn tin hnh la chn cc phng n cng
sut trong iu kin khng chc chn. Sau khi phn tch tnh hnh v tnh ton

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
46
gi tr mong i thu c ca tng phng n trong cc tnh hung c th, cc
s liu c cho bng sau:
n v: t ng
Li nhun theo th trng
Cc la chn
Th trng rt
thun li
Th trng
thun li
Th trng
khng thun li
1. Quy m ln 250 80 -100
2. Quy m nh 200 50 -10
3. Lm thm gi 100 40 -5
4. Khng lm g 0 0 0
Hy la chn phng n cng sut bng cch s dng cc ch tiu trn.
Theo d liu ca bi ra, ta c:
Trng hp s dng ch tiu maximax, ta chn phng n 1, xy dng doanh
nghip vi quy m ln c gi tr tin t mong i ln nht l 250 t ng.
Trng hp s dng ch tiu maximin, ta chn phng n 4 l doanh nghip
khng lm g c vi gi tr mong i l khng b thua l.
Trng hp s dng ch tiu may ri ngang nhau, ta chn phng n 2 l xy
dng doanh nghip vi quy m nh, v gi tr mong i trung bnh thu c
ca phng n ny cao nht l 80 t ng.
- Ra quyt nh trong iu kin ri ro
la chn cng sut, ngi ta tnh tng gi tr
tin t mong i ca tng phng n bng cch ly
xc sut nhn vi gi tr mong i ca tng tnh
hung, ri cng cc gi tr li theo tng phng
n. Quyt nh s la chn phng n no c tng
gi tr tin t mong i ln nht. C th biu din
cch tnh bng cng thc sau:
Gi tr tin t mong i ( )
i ij ij
EMV EMV S max =

Trong :
EMV
i
: l gi tr tin t mong i ca phng n i;
EMV
ij
: l gi tr tin t mong i theo tnh hung j ca phng n i;
S
ij
: l xc sut theo tnh hung j ca phng n i.
V d 5: Vn dng s liu cho ca Cng ty Minh Ph v d trn nhng c b
sung thm iu kin l lc ny doanh nghip bit c xc sut ca tng tnh
hung c th nh sau: nhu cu th trng rt thun li c xc sut l 0,5, nhu cu
th trng thun li xc sut l 0,3 v nhu cu th trng khng thun li c xc
sut l 0,2. Hy la chn phng n cng sut trong iu kin ny.
i vi phng n quy m ln, ta c:
EMV
1
= 250 0,5 + 80 0,3 + (100) 0,2 = 129 t ng

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
47
i vi phng n quy m va, ta c:
EMV
2
= 200 0,5 + 50 0,3 + (10) 0,2 = 113 t ng
i vi phng n lm thm gi, ta c:
EMV
3
= 100 0,5 + 40 0,3 + (5) 0,2 = 61 t ng
Vi phng n khng lm g c th li nhun k vng l 0 ng.
Cn c vo kt qu trn chng ta chn phng n quy m ln.
- S dng cy quyt nh trong la chn phng n cng sut.
Cy quyt nh l mt cng c c dng cy c s dng ra quyt nh trong
trng hp c nhiu phng n v nhiu tnh hung khc nhau.
Trong cy quyt nh c cc nt quyt nh v cc nt tnh hung.
Nt quyt nh l im m c th c nhiu phng n la chn khc nhau v
c k hiu bng .
Nt tnh hung l im m xy ra cc tnh hung khc nhau v c k hiu
bng O.












s dng cy quyt nh trong la chn phng n cng sut, cn thc hin cc
bc sau:
o V cy quyt nh;
o Ghi cc gi tr tin t mong i v xc sut tng ng i vi tng tnh hung
ca tng phng n;
o Tnh gi tr tin t mong i ca tng tnh hung ca tng phng n;
o Tnh gi tr tin t mong i tng nt tnh hung ca tng phng n;
o So snh v chn phng n c gi tr tin t mong i nt tnh hung ln nht.
V d 6: T s liu ca Cng ty Minh Ph ca v d 5 trn, ta c cch v v tnh
nh sau:
Nt tnh hung
Nt quyt nh

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
48

Cn c vo kt qu trn chng ta chn phng n quy m ln v tng gi tr tin t
mong i phng n ny l 129 t ng, cao nht so vi cc phng n cn li.
3.2.3. ng cong kinh nghim
Ngi ta thy rng khi sn xut nhiu ln th tay ngh
ngi lao ng cao hn, quen hn, thao tc thun thc
hn nn chi ph hoc thi gian sn xut ra mt n
v sn phm sau thp hn n mt v sn phm trc.
S liu thng k kinh nghim cho thy rng c cng
sut tng gp i th chi ph hoc thi gian gim theo
mt t l no . Cn c vo doanh nghip xc
nh cng sut ti u khi nhn hp ng sn xut mt
khi lng sn phm nht nh. Ngi ta c th xc nh ng cong kinh nghim
bng cc phng php sau:
- Thi gian hoc chi ph thc hin cng vic:
Cng thc tng qut tnh cho cng vic th n theo ng cong kinh nghim
c xc nh nh sau: T
n
= T L
n
Trong :
T: l thi gian hoc chi ph thc hin cng vic th 1
L: l t l kinh nghim
N: l s n v khi thi gian T khi tng gp i
V d 7: Phn xng A sn xut n v sn phm th nht ht 125 gi cng lao
ng, vi t l kinh nghim 85% hy tnh thi gian hao ph sn xut ra n v
sn phm th 2 v th 4.
Thi gian sn xut ra sn phm th 2 l: 125 0,85
2
= 106,3 gi

Thi gian sn xut ra sn phm th 4 l: 125 0,85
4
= 90,3 gi

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
49
- Phng php loga: T
n
= T
1
( N
b
)
Trong :
T
n
: l thi gian hoc chi ph lm ra sn phm th n
T
1
: l thi gian hoc chi ph lm ra sn phm th 1
b: l dc ca ng cong kinh nghim
b = (log ca t l kinh nghim)/(log 2)
V d 8: Phn xng A sn xut n v sn phm th nht ht 125 gi cng lao ng,
vi t l kinh nghim 85%. Hy tnh thi gian hao ph sn xut ra n v sn phm
th 4:
Thi gian sn xut ra sn phm th 4 l:
T
n
= T
1
( N
b
) = 125x (
) 2 log( / ) 85 , 0 log(
4 ) = 90,3 gi
- Phng php h s: T
n
= T
1
C
Trong :
T
n
: l thi gian hoc chi ph lm ra sn phm th n
T
1
: l thi gian hoc chi ph lm ra sn phm th 1
C: l h s ca ng cong kinh nghim c cho sn trong bng di y
Bng : H s ng cong kinh nghim
70% 75% 80% 85% 90%
Sn
phm
th
Thi
gian
Tng
thi
gian
Thi
gian
Tng
thi
gian
Thi
gian
Tng
thi
gian
Thi
gian
Tng
thi
gian
Thi
gian
Tng
thi
gian
1 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000 1.000
2 0.700 1.700 0.750 1.750 0.800 1.800 0.850 1.850 0.900 1.900
3 0.568 2.268 0.634 2.384 0.702 2.502 0.773 2.623 0.846 2.746
4 0.490 2.758 0.563 2.946 0.640 3.142 0.723 3.345 0.810 3.556
5 0.437 3.195 0.513 3.459 0.596 3.738 0.686 4.031 0.783 4.339
6 0.398 3.593 0.475 3.934 0.562 4.299 0.657 4.688 0.762 5.101
7 0.367 3.960 0.446 4.380 0.534 4.834 0.634 5.322 0.744 5.845
8 0.343 4.303 0.422 4.802 0.512 5.346 0.614 5.936 0.729 6.574
9 0.323 4.626 0.402 5.204 0.493 5.839 0.597 6.533 0.716 7.290
10 0.306 4.932 0.385 5.589 0.477 6.315 0.583 7.116 0.705 7.994
V d 9: Phn xng A sn xut n v sn phm th nht l 125 gi cng lao ng,
vi t l kinh nghim 85% hy tnh thi gian hao ph sn xut ra n v sn phm
th 4 v tng thi gian sn xut c 4 sn phm.
Thi gian sn xut ra sn phm th 4 l: T
4
= T
1
C= 125 0,723 = 90,3 gi
Tng thi gian sn xut c 4 sn phm l: T
4
= 125 3,345 = 418,12 gi

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
50
TM LC CUI BI
Khi nim v nng lc sn xut: Nng lc sn xut hay cn gi l cng sut l kh nng sn
xut sn phm v cung ng dch v ca my mc thit b, lao ng v cc b phn ca mt
doanh nghip trong mt n v thi gian nht nh (thng, qu, nm...) trong iu kin xc nh.
Trong thc t c 3 loi cng sut l:
- Cng sut thit k. L gii hn ti a v nng lc sn xut m doanh nghip c th thc hin
c trong nhng iu kin thit k.
- Cng sut mong i: l tng u ra ti a m doanh nghip mong mun c th t c khi tun
th cc tiu chun, quy trnh cng ngh, k hoch duy tr, bo dng , cn i cc hot ng.
- Cng sut thc t: l mc sn lng (u ra) thc t m doanh nghip t c trong nhng
iu kin thc t trong mt n v thi gian.
Cc nhn t nh hng n qun tr cng sut
- Nhu cu sn phm v c im ca sn phm hoc dch v.
- c im v tnh cht ca cng ngh s dng.
- Yu t con ngi.
- Din tch mt bng, nh xng.
- Cc yu t bn ngoi doanh nghip.
Cc phng php h tr hoch nh cng sut bao gm:
1. im ha vn
- i vi mt mt hng theo sn lng:
FC
Q
P V
=

;
- i vi mt mt hng theo doanh thu:
FC
TR
V
1
P
=

;
- i vi nhiu mt hng theo doanh thu:
i
i
i
FC
TR
V
1 %W
P
=
| |

|
\ .

;
2. La chn cng sut trong iu kin ri ro
Gi tr tin t mong i: (EMV
i
) =
ij ij
j
EMV S

max
3. ng cong kinh nghim
a. Thi gian hoc chi ph thc hin cng vic th n: T
n
= T L
n
b. Phng php loga: T
n
= T
1
( N
log ca t l kinh nghim/log2
)
c. Phng php h s: T
n
= T
1
C


Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
51
CU HI N TP
1. Cng sut l g? Nu cc nhn t nh hng n hoch nh cng sut.
2. Phn bit cc loi cng sut. nh gi trnh qun l cng sut cn s dng nhng ch
tiu no? Gii thch ti sao phi dng ng thi cc ch tiu ?
3. Nu ngha cc ch tiu s dng trong l thuyt quyt nh hoch nh cng sut.
4. Trnh by quy trnh thc hin v cy quyt nh.
5. Hy trnh by phng php im ha vn trong hoch nh cng sut.
6. Ti sao ni hoch nh cng sut l mt trong nhng ni dung quan trng ca qun tr sn xut?
BI TP
Bi 1
Cng sut thit k ca mt dy chuyn sn xut l 80 sn phm/ngy. Cng sut hiu qu l 40
sn phm/ngy v sn lng hin ti l 36 sn phm/ngy.
Hy tnh mc hiu qu v mc s dng ca dy chuyn?
Nu mc hiu qu ca thng ti d kin l 82% th sn lng d kin l bao nhiu?
Bi 2
Sn phm A ca mt cng ty c chi ph c nh (FC) = 1000 USD/nm; Chi ph bin i/n v
sn phm (V) = 2 USD/n v sn phm; Gi bn (P) = 4 USD/sn phm.
Hy xc nh im ha vn theo doanh thu?
Bi 3
Cng ty Ha Bnh hin ang sn xut mt sn phm vi chi ph bin i l 75.000 ng/sn
phm, gi bn l 125.000 ng/sn phm. Chi ph c nh l 1,2 t ng. Sn lng hin ti l
50.000 sn phm. Cng ty c th nng cao cht lng ca sn phm bng cch u t thm mt
thit b mi vi chi ph c nh l 5 triu ng. Chi ph bin i s tng ln 100.000ng/sn
phm, tuy nhin sn lng c th tng ln n 70.000 sn phm.
a. Cng ty c nn mua thit b mi ny khng?
b. Xc nh sn lng ho vn v doanh thu ho vn cho c hai trng hp?
Bi 4
Cng ty CK d nh m mt phn xng sn xut my bm nc. Theo iu tra nghin cu nhu
cu th trng, cng ty thy c 3 kh nng: Th trng rt thun li; th trng thun li v th
trng khng thun li. Sau y l hiu qu ca 4 phng n cng sut d kin.
Li nhun theo kh nng th trng (USD)
Phng n
Rt thun li Thun li Khng thun li
1. + 50.000 + 20.000 - 10.000
2. + 80.000 + 30.000 - 20.000
3. + 100.000 + 35.000 - 40.000
4. + 300.000 + 23.000 - 160.000

Bi 3: Hoch nh nng lc sn xut
52
Bit rng, xc sut cho 3 kh nng th trng nh sau:
- Th trng rt thun li: 20%.
- Th trng thun li: 60%.
- Th trng khng thun li: 20%.
Hy v cy quyt nh cho trng hp trn v chn cng sut c hiu qu cao nht?
Bi 5
sn xut thng cha nhin liu th nht cho tu con thoi ca NASA cn phi hao ph mt 400
gi cng lao ng. Vi mc t l kinh nghim l 80%.
a. Hy xc nh thi gian sn xut thng th 20?
b. Xc nh thi gian sn xut 20 thng cha nhin liu?
Bi 6
Phn xng A sn xut n v sn phm th nht ht 125 gi cng lao ng, vi t l kinh
nghim 85% hy tnh thi gian hao ph sn xut ra n v sn phm th 2, 3 v 4?
Bi 7
Mt phn xng sn xut sn phm A tun theo l thuyt ng cong kinh nghim l 90% v
thi gian sn xut sn phm th nht l 28 pht. Chi ph lao ng l 20 USD/gi.
a. Hy xc nh thi gian sn xut n v sn phm th 2?
b. Hy xc nh chi ph sn xut n v sn phm th 2?