1.

Các vấn đề chung

2. Khái niệm chung về xây dựng nền đường
3. Công tác chuẩn bị thi công nền đường
4. Các phương án thi công nền đường
5. Công tác đầm nén đất nền đường
6. Thi công nền đường bằng máy
7. Thi công nền đường bằng nổ phá
8. Thi công nền đường trong các trường hợp
đặc biệt
9. Công tác hoàn thiện & gia cố taluy
1
Tiết 2.1. Yêu cầu đối với công
tác xây dựng nền đường
1. Các biến dạng hư hỏng điển hình của nền
đường :
- Bị bào mòn, phong hóa.
- Xói lở, sạt lở.
- Co ngót.
- Lún.
- Sụp.
- Sụt.
2

- Trượt.
a. Bị bào mòn, phong hóa :
Mái taluy nền đào, nền đắp có thể bị bào mòn,
phong hóa do gió, bão, bức xạ mặt trời,
không khí . . .
Các mái taluy đào bị phong hóa nặng có thể
dẫn đến tình trạng đá lở, đá lăn, sụt, trượt.
Vì vậy, cần có các biện pháp bảo vệ và gia cố
taluy nền đường cho phù hợp & kinh tế.

3
Phong hóa mái taluy đào QL14B

4
Phong hóa nặng dẫn đến sạt lở

5
b. Xói lở, sạt lở :
Nền đường có thể bị xói lở, sạt lở do nước
mưa, nước ngầm, sóng vỗ. Xói lở có thể
làm hư hỏng các bộ phận công trình
đường, có thể là một trong những nguyên
nhân dẫn đến sạt lở, sụt, trượt.
Cấu tạo & xác định đúng khẩu độ các công
trình thoát nước; Cấu tạo các biện pháp
bảo vệ và gia cố taluy nền đường hợp lý có
thể hạn chế được hiện tượng xói lở, sạt lở.

6
Xói lở mái taluy đào QL14B

7
Xói lở đường giao thông nông thôn

8
Xói lở tuyến tránh Sông Cầu - Phú Yên

9
Xói dẫn đến sạt lở taluy đào đèo Cả

10
Sạt lở taluy đèo Hảo Sơn

11
c. Co ngót :
Nền đường có thể bị co ngót, biến dạng hình
học nếu được đắp bằng các loại đất sét có
độ ẩm lớn, đất chứa nhiều tạp chất hữu cơ.
Vì vậy, đất đắp nền đường nên chọn các loại
đất có cấp phối hạt tốt, cường độ cao, chỉ
số dẻo không quá lớn, ít chứa các tạp chất
hữu cơ.

12
d. Lún : đây là một biến dạng cơ bản của nền
đường.
Thông thường nếu được đầm nén chặt, được
đắp trên một nền đất đủ cường độ, nền
đường sẽ xuất hiện một độ lún nhất định
trong quá trình khai thác do trọng lượng
bản thân nền đường, các lớp mặt đường &
hoạt tải tác dụng làm nền đường chặt
thêm.
Biến dạng lún dạng này phát triển đều theo
chiều ngang & không vượt quá 1 trị số nhất
định thì không gây nguy hiểm. 13
Nhưng do tải trọng xe cộ tác dụng không đều
nên biến dạng lún dạng này thường là lún
không đều, làm trắc ngang đường bị méo
mó, biến dạng.
Trường hợp nền đường đắp trên đất yếu có
thể xuất hiện biến dạng lún của nền đường
vào trong nền đất yếu.

14
Lún nền đường đắp đầu cầu Bàn Thạch

15
Lún nền đường đắp qua đất yếu tuyến tránh
Vĩnh Điện

16
e. Sụp : thường do nguyên nhân nền đường
đắp không được đầm nén hoặc đầm nén
không kỹ, đắp bằng cát hạt nhỏ có độ ẩm
quá thấp.

17
f. Sụt : thường do nguyên nhân nền đường
đắp không được đầm nén hoặc đầm nén
không kỹ, đất có lực dính & góc ma sát
trong quá thấp hoặc nền đường quá ẩm
ướt.

18
g. Trượt : Đây là hình thức mất ổn định cơ học
nghiêm trọng. Trượt có thể xảy ra ở nền
đường đào hoặc nền đường đắp.

Trượt do không xử lý nền đất trước khi đắp

19
Trượt do không xử lý nền đất trước khi đắp
20
Trượt mái taluy đắp do đắp bằng đất có
cường độ kém, đầm nén không kỹ, độ dốc
mái taluy quá lớn hoặc đất quá ẩm.

21
Trượt mái taluy đào do đất có cường độ kém,
độ dốc mái taluy quá lớn hoặc đất quá ẩm.

22
Trượt mái taluy đào do địa tầng phân lớp có
thế nằm xiên bị ẩm ướt, phong hóa.

23
2. Yêu cầu đối với nền đường :
Qua các hình thức hư hỏng trên, dễ dàng
nhận thấy : nền đường là bộ phận chủ yếu
của công trình đường, là nền tảng của kết
cấu áo đường bên trên.
Cường độ & độ ổn định của nền đường sẽ
quyết định đến cường độ, tuổi thọ & chất
lượng sử dụng của mặt đường.
Yêu cầu đối với nền đường là : trong bất kỳ
điều kiện bất lợi nào, nền đường cũng phải
có đủ cường độ, đủ khả năng chống lại tác
dụng phá hoại của các nhân tố bên ngoài.
24
Các yếu tố ảnh hưởng đến cường độ & độ ổn
định của nền đường :
- Chất lượng của đồ án thiết kế nền đường &
các công trình thoát nước.
- Tính chất của đất nền đường.
- Phương pháp đắp đất.
- Chất lượng công tác đầm nén đất.
- Các biện pháp thoát nước.
- Các biện pháp bảo vệ nền đường.

25
Tiết 2.2. Phân loại đất nền đường -
phân loại công trình nền đường
1. Phân loại đất nền đường :
1.1. Theo TCVN 5747:1993 ( Đất xây dựng -
phân loại ) : phân loại đất theo trình tự :
- Dựa vào thành phần kích thước hạt chiếm ưu
thế trong đất để chia thành 2 nhóm lớn là đất
hạt thô & đất hạt mịn.
- Dựa trên hàm lượng các hạt để phân chia đất
hạt thô thành các phụ nhóm.
- Dựa trên WL, WP, IP để phân chia nhóm đất hạt
26

mịn thành các phụ nhóm.

 Tên gọi của đất và ký hiệu theo quy ước quốc tế :
TT Tên đất Tên quốc tế thông dụng Ký hiệu
1 Tảng lăn ( tảng góc ) Buolder B
2 Cuội ( dăm ) Cobble Co
3 Sỏi ( sạn ) Gravel G
4 C át Sand S
5 Bụi Silt M
6 Sét Clay C
7 Hữu cơ Organit O
8 Than bùn Peat Pt
9 Cấp phối tốt Well Graded W
10 Cấp phối kém Poorly Graded P
11 Tính nén cao Hight compressibility H
27

12 Tính nén thấp Low compressibility L

 Bảng phân loại đất hạt thô
Hơn 50% khối lượng đất là các hạt có kích thước lớn hơn 0,08mm
Định nghĩa Ký hiệu Điều kiện phân biệt Tên gọi
Cu > 4 Đất sỏi sạn
Hơn 50% Khối lượng GW
Đất sỏi 1 < Cc < 3 Cấp phối tốt
khối hạt có kích
sạn
lượng thước < 0,08 Một trong 2 điều
sạch
Đất thành ít hơn 5% GP kiện GW không Đất sỏi sạn cấp phối kém
cuội phần hạt thỏa mãn
sỏi thô có Khối lượng Sỏi lẫn bụi, hỗn hợp sỏi-cát-
kích Đất sỏi GM Chỉ số dẻo Ip <4
hạt có kích bụi cấp phối kém
thước lớn sạn có
thước < 0,08
hơn 2mm lẫn cát Sỏi lẫn sét, hỗn hợp sỏi-cát-
nhiều hơn GC Chỉ số dẻo Ip >7
mịn sét cấp phối kém
12%
Cát cấp phối tốt, cát lẫn ít
Hơn 50% Cu > 6
Khối lượng SW sỏi hoặc không có hạt mịn
khối
hạt có kích 1 < Cc < 3
lượng
thước < 0,08 Một trong 2 điều
thành Cát cấp phối kém, cát lẫn ít
ít hơn 5% SP kiện SW không thỏa
Đất phần hạt sỏi hoặc không có hạt mịn
cát thô có mãn
kích Khối lượng Cát lẫn sét, hỗn hợp cát-sét
SM Chỉ số dẻo Ip <5
thước hạt có kích cấp phối kém
nhỏ hơn thước < 0,08
Cát lẫn sét, hỗn hợp c
28át-sét
2mm nhiều hơn SC Chỉ số dẻo Ip >7
cấp phối kém
12%
 Bảng phân loại nhanh đất hạt thô
Phương pháp nhận dạng loại hạt thô có kích thước > 60mm Ký
Tên gọi
dựa trên khối lượng ước lượng hiệu
Đất sỏi Đất sỏi sạn
Hơn Sạch, không Có tất cả các cỡ hạt & không
sạn, hơn GW
50% có hoặc ít có có loại hạt nào chiếm ưu thế Cấp phối tốt
50% khối
khối thành phần
lượng Có 1 loại hạt chiếm ưu thế Đất sỏi sạn cấp phối
lượng hạt mịn GP
thành về hàm lượng kém
đất có phần hạt Có chứa thành phần hạt Đất sỏi sạn lẫn bụi, hỗn
kích thô có kích Có thành GM
mịn, không có tính dẻo hợp sỏi-cát-bụi
thước thước lớn phần hạt mịn Có chứa thành phần hạt Đất sỏi sạn lẫn sét, hỗn
lớn hơn 2mm GC
mịn, có tính dẻo hợp sỏi-cát-sét
hơm
0,08mm Sạch, không Có tất cả các cỡ hạt & không Đất cát sạch, cấp phối
SW
( là kích Đất cát, có hoặc ít có có loại hạt nào chiếm ưu thế tốt
thước hơn 50% thành phần
nhỏ khối lượng hạt mịn Có 1 loại hạt chiếm ưu thế
SP Đất cát cấp phối kém
nhất mà thành về hàm lượng
mắt Có chứa thành phần hạt
phần hạt
thường thô có kích mịn, không có tính dẻo SM Đất cát lẫn bụi
có thể thước nhỏ Có thành
thấy hơn 2mm phần hạt mịn Có chứa thành phần hạt
được ) mịn, có tính dẻo SC Đất cát lẫn sét

29
 Bảng phân loại nhanh đất hạt mịn
Hơn 50% khối lượng đất là các hạt có kích thước nhỏ hơn 0,08mm

Nhận dạng đất qua thành phần các hạt có kích

thước < 0,5mm
Sức bền của đất Độ bền của đất Ứng xử của Ký hiệu và tên gọi
ở trạng thái khô ( độ sệt lân cận đất dưới tác
khi bị bóp vỡ giới hạn dẻo ) động rung
Bằng 0 hoặc Từ nhanh
Không có ML Đất bụi dẻo
gần bằng 0 đến rất chậm

Trung bình đến Từ không

WL < 50% Trung bình CL Đất sét ít dẻo
lớn đến rất chậm

Từ nhỏ đến Đất bụi và sét

Yếu Chậm OL
trung bình hữu cơ ít dẻo
Từ nhỏ đến Từ yếu đến Từ chậm
MH Đất bụi rất dẻo
trung bình trung bình đến 0
Từ lớn đến rất
WL > 50% Lớn Không CH Đất sét rất dẻo
lớn
Trung bình đến Từ yếu đến Từ không Đất bụi và sét
OH
lớn trung bình đến chậm hữu cơ rất dẻo
Thành phần chủ Có mùi phân biệt, màu tối, vệt đen, có tàn tích 30
Pt
yếu là hữu cơ thực vật, sợi, nhẹ, ẩm
Các ký hiệu :
D60
Cu - hệ số đồng nhất Cu =
D10
2
D30
Cc - hệ số đường cong Cc =
D60 .D10
Dn - kích thước đường kính hạt mà lượng
chứa các cỡ hạt nhỏ hơn nó chiếm n%
( còn gọi là đường kính có hiệu ).
WL - giới hạn chảy
WP - giới hạn dẻo
IP - chỉ số dẻo 31
1.2. Theo AASHTO :
- Đầu tiên được đề xuất theo H.R.B ( Highway
Reseach Board ) để phân loại đất làm vật
liệu dùng trong xây dựng đường.
- Dựa vào thành phần kích thước hạt chiếm ưu
thế trong đất để chia thành 2 nhóm lớn là đất
dạng hạt & đất sét-bùn.
- Dựa trên hàm lượng các hạt và WL, WP, IP để
phân chia các phân nhóm đất.

32
 Bảng phân loại đất dạng hạt
Phân loại chung Đất dạng hạt ( 35% hoặc ít hơn toàn bộ mẫu qua sàng No.200 )

Tên nhóm A-1 A-3 A-2

Phân nhóm A-1-a A-1-b A-2-4 A-2-5 A-2-6 A-2-7

Lượng lọt sàng %

No.10 ≤ 50
No.40 ≤ 30 ≤ 50 ≥ 50
No.200 ≤ 15 ≤ 25 ≤ 10 ≤ 35 ≤ 35 ≤ 35 ≤ 35

Giới hạn chảy Không ≤ 40 ≤ 40 ≥ 41

Chỉ số dẻo ≤6 dẻo ≤ 10 ≤ 10 ≥ 11 ≥ 11

Mô tả vật liệu Mảnh đá, sỏi và cát Cát mịn Bùn hoặc sét kết và cát

Đánh giá chất 33

Rất tốt đến tốt
lượng
 Bảng phân loại đất sét-bùn
Phân loại chung Đất sét-bùn ( lớn hơn 35% toàn bộ mẫu qua sàng No.200 )

A-7
Tên nhóm A-4 A-5 A-6 A-7-5
A-7-6
Lượng lọt sàng %
No.10
No.40
No.200 ≥ 36 ≥ 36 ≥ 36 ≥ 36

Giới hạn chảy ≤ 40 ≥ 41 ≤ 40 ≥ 41

Chỉ số dẻo ≤ 10 ≤ 10 ≥ 11 ≥ 11

Mô tả vật liệu Hầu hết là đất bùn Hầu hết là đất sét

Đánh giá chất

Vừa cho đến xấu
lượng

Ghi chú : Nhóm A-7, nếu Ip ≤ WL - 30, đó là A-7-5, ngược lại là A-7-6 34
1.3. Theo mức độ đào khó dễ : (Định mức dự
toán xây dựng công trình ban hành theo
Quyết định số 24/2005/QĐ-BXD ngày 29
tháng 7 năm 2005 )
- Dựa vào phương pháp thi công bằng thủ công,
bằng máy, bằng nổ phá để phân loại đất theo
mức độ đào khó, dễ.

35
 Khi thi công nền đường bằng thủ công ( đất cấp I )
Dụng cụ
CẤP NHÓM
TÊN ĐẤT xác định
ĐẤT ĐẤT
nhóm đất

- ĐÊt phï sa, c¸t båi, ®Êt mÇu, ®Êt mïn, ®Êt ®en, ®Êt hoμng thæ. Dùng
1 - ĐÊt ®åi sôt lë hoÆc ®Êt n¬i kh¸c ®em ®Õn ®æ (thuéc lo¹i ®Êt xẻng xúc
nhãm 4 trë xuèng) ch−a bÞ nÐn chÆt. dễ dàng

- ĐÊt c¸t pha sÐt hoÆc ®Êt sÐt pha c¸t.

- ĐÊt mÇu Èm −ít nh−ng ch−a ®Õn tr¹ng th¸i dÝnh dÎo. Dùng
- ĐÊt nhãm 3, nhãm 4 sôt lë hoÆc ®Êt n¬i kh¸c ®em ®Õn ®æ ®· bÞ xẻng cải
2 nÐn chÆt nh−ng ch−a ®Õn tr¹ng th¸i nguyªn thæ. tiến ấn
- ĐÊt phï sa, c¸t båi , ®Êt mÇu, ®Êt bïn, ®Êt nguyªn thæ t¬i xèp nặng tay
cã lÉn rÔ c©y, mïn r¸c , sái ®¸, g¹ch vôn, mảnh sμnh kiÕn tróc ®Õn xúc được
I
10% thÓ tÝch hoÆc 50kg ®Õn 150 kg trong 1m3.
- ĐÊt sÐt pha c¸t.
- ĐÊt sÐt vμng hay tr¾ng, ®Êt chua, ®Êt kiÒm ë tr¹ng th¸i Èm Dùng
mÒm. xẻng cải
- ĐÊt c¸t, ®Êt ®en, ®Êt mïn cã lÉn sái ®¸, mảnh vôn kiÕn tróc, tiến đạp
3
mïn r¸c, gèc dÔ c©y tõ 10% ®Õn 20% thÓ tÝch hoÆc tõ 150 ®Õn 300 bình
kg trong 1m3. thường đã
- ĐÊt c¸t cã l−îng ngËm n−íc lín, träng l−îng tõ 1,7 tÊn/1m3 trë ngập36 xẻng

lªn.
Khi thi công nền đường bằng thủ công ( đất cấp II )
Dụng cụ xác
CẤP NHÓM
TÊN ĐẤT định nhóm
ĐẤT ĐẤT
đất

- ĐÊt ®en, ®Êt mïn ngËm n−íc n¸t dÝnh.

- ĐÊt sÐt, ®Êt sÐt pha c¸t, ngËm n−íc nh−ng ch−a thμnh bïn.
- ĐÊt do th©n c©y, l¸ c©y môc t¹o thμnh, dïng mai cuèc ®μo
Dùng mai
4 kh«ng thμnh t¶ng mμ vì vôn ra rêi r¹c nh− xØ.
xắn được
- ĐÊt sÐt nÆng kÕt cÊu chÆt.
- ĐÊt mÆt s−ên ®åi cã nhiÒu cá c©y sim, mua, dμnh dμnh.
- ĐÊt mμu mÒm.
- ĐÊt sÐt pha mÇu x¸m (bao gåm mÇu xanh lam, mÇu x¸m
II cña v«i).
- ĐÊt mÆt s−ên ®åi cã Ýt sái.
- ĐÊt ®á ë ®åi nói.
Dïng
5 - ĐÊt sÐt pha sái non. cuèc bμn
- ĐÊt sÐt tr¾ng kÕt cÊu chÆt lÉn m¶nh vôn kiÕn tróc hoÆc rÔ cuèc ®−îc
c©y ®Õn 10% thÓ tÝch hoÆc 50kg ®Õn 150kg trong 1m3.
- ĐÊt c¸t, ®Êt mïn, ®Êt ®en, ®Êt hoμng thæ cã lÉn sái ®¸,
m¶nh vôn kiÕn tróc tõ 25% ®Õn 35% thÓ tÝch hoÆc tõ > 300kg 37

®Õn 500kg trong 1m3.

Khi thi công nền đường bằng thủ công ( đất cấp III )
Dụng cụ xác
CẤP NHÓM
TÊN ĐẤT định nhóm
ĐẤT ĐẤT
đất
- ĐÊt sÐt, ®Êt n©u r¾n ch¾c cuèc ra chØ ®−îc tõng hßn nhá.
- ĐÊt chua, ®Êt kiÒm thæ cøng.
- ĐÊt mÆt ®ª, mÆt ®−êng cò. Dïng
- ĐÊt mÆt s−ên ®åi lÉn sái ®¸, cã sim, mua, dμnh dμnh mäc cuèc bμn
lªn dÇy. cuèc chèi
6 - ĐÊt sÐt kÕt cÊu chÆt lÉn cuéi, sái, m¶nh vôn kiÕn tróc, gèc tay, ph¶i
rÔ c©y >10% ®Õn 20% thÓ tÝch hoÆc 150kg ®Õn 300kg trong dïng cuèc
1m3. chim to
- и v«i phong ho¸ giμ n»m trong ®Êt ®μo ra tõng t¶ng l−ìi ®Ó ®μo
III ®−îc, khi cßn trong ®Êt th× t−¬ng ®èi mÒm ®μo ra r¾n dÇn l¹i,
®Ëp vì vôn ra nh− xØ.
- ĐÊt ®åi lÉn tõng líp sái, l−îng sái tõ 25% ®Õn 35% lÉn ®¸
t¶ng, ®¸ tr¸i ®Õn 20% thÓ tÝch. Dïng
- ĐÊt mÆt ®−êng ®¸ d¨m hoÆc ®−êng ®Êt r¶i m¶nh sμnh, cuèc chim
7 g¹ch vì. nhá l−ìi
- ĐÊt cao lanh, ®Êt sÐt, ®Êt sÐt kÕt cÊu chÆt lÉn m¶nh vôn nÆng ®Õn
kiÕn tróc, gèc rÔ c©y tõ 20% ®Õn 30% thÕ tÝch hoÆc >300kg 2,5kg
®Õn 500kg trong 1m3. 38
Khi thi công nền đường bằng thủ công ( đất cấp IV )
CẤP NHÓM Dụng cụ xác
TÊN ĐẤT
ĐẤT ĐẤT định nhóm đất

- ĐÊt lÉn ®¸ t¶ng, ®¸ tr¸i > 20% ®Õn 30% thÓ tÝch. Dïng cuèc
- ĐÊt mÆt ®−êng nhùa háng. chim nhá
l−ìi nÆng
- ĐÊt lÉn vá loμi trai, èc (®Êt sß) kÕt dÝnh chÆt t¹o
8 trªn 2,5kg
thμnh t¶ng ®−îc (vïng ven biÓn th−êng ®μo ®Ó x©y hoÆc dïng
t−êng). xμ beng ®μo
- ĐÊt lÉn ®¸ bät. ®−îc
IV
- ĐÊt lÉn ®¸ t¶ng, ®¸ tr¸i >30% thÓ tÝch , cuéi sái
Dïng xμ
giao kÕt bëi ®Êt sÐt.
beng choßng
9 - ĐÊt cã lÉn tõng vØa ®¸, phiÕn ®¸ ong xen kÏ (lo¹i ®¸
bóa míi ®μo
khi cßn trong lßng ®Êt t−¬ng ®èi mÒm). ®−îc
- ĐÊt sái ®á r¾n ch¾c.

39
 Khi thi công nền đường bằng nổ phá

CÊp ®¸ C−êng ®é chÞu nÐn

1. и cÊp 1 и rÊt cøng, cã c−êng ®é chÞu nÐn > 1000 DaN/cm2

2.и cÊp 2 и cøng, c−êng ®é chÞu nÐn 800 ÷ 1000 DaN/cm2

3. и cÊp 3 и cøng trung bình, c−êng ®é chÞu nÐn 600 ÷ 800

DaN/cm2

4. и cÊp 4 и t−¬ng ®èi mÒm, gißn dÔ ®Ëp, c−êng ®é chÞu nÐn ≤ 600
DaN/cm2

40
 Khi thi công nền đường bằng máy
C«ng cô tiªu
CÊp ®Êt Tªn c¸c lo¹i ®Êt
chuÈn x¸c ®Þnh

ĐÊt c¸t, ®Êt phï sa c¸t båi, ®Êt mÇu, ®Êt ®en, ®Êt mïn, ®Êt c¸t, c¸t pha
sÐt, ®Êt sÐt, ®Êt hoμng thæ, ®Êt bïn. C¸c lo¹i ®Êt trªn cã lÉn sái s¹n,
mảnh sμnh, g¹ch vì, ®¸ dăm , mảnh chai tõ 20% trë l¹i, kh«ng cã rÔ
I c©y to, cã ®é Èm tù nhiªn d¹ng nguyªn thæ hoÆc t¬i xèp, hoÆc tõ n¬i
kh¸c ®em ®Õn ®æ ®· bÞ nÐn chÆt tù nhiªn. C¸t ®en, c¸t vμng cã ®é Èm
tù nhiªn, sái, ®¸ dăm, ®¸ vôn ®æ thμnh ®èng.

Gåm c¸c lo¹i ®Êt cÊp I cã lÉn sái s¹n, mảnh sμnh, g¹ch vì, ®¸ dăm,
Dïng xÎng, mai
mảnh chai tõ 20% trë lªn. Kh«ng lÉn rÔ c©y to, cã ®é Èm tù nhiªn hay
hoÆc cuèc bμn
II kh«. ĐÊt ¸ sÐt, cao lanh, ®Êt sÐt tr¾ng, sÐt vμng, cã lÉn sái s¹n, mảnh
x¾n ®−îc miÕng
sμnh, mảnh chai, g¹ch vì kh«ng qu¸ 20% ë d¹ng nguyªn thæ hoÆc n¬i
máng
kh¸c ®æ ®Õn ®· bÞ nÐn tù nhiªn cã ®é Èm tù nhiªn hoÆc kh« r¾n.

ĐÊt ¸ sÐt, cao lanh, sÐt tr¾ng, sÐt vμng, sÐt ®á, ®Êt ®åi nói lÉn sái s¹n,
Dïng cuèc
mảnh sμnh, mảnh chai, g¹ch vì tõ 20% trë lªn cã lÉn rÔ c©y. C¸c lo¹i
III ®Êt trªn cã tr¹ng th¸i nguyªn thæ cã ®é Èm tù nhiªn hoÆc kh« cøng
chim míi cuèc
®−îc
hoÆc ®em ®æ ë n¬i kh¸c ®Õn cã ®Çm nÐn.

C¸c lo¹i ®Êt trong ®Êt cÊp III cã lÉn ®¸ hßn, ®¸ tảng. и ong, ®¸ phong
IV ho¸, ®¸ v«i phong ho¸ cã cuéi sái dÝnh kÕt bëi ®¸ v«i, xÝt non, ®¸ quÆng 41

c¸c lo¹i ®· næ mìn vì nhá, sÐt kÕt kh« r¾n ch¾c thμnh vØa
2. Phân loại công trình nền đường :
Thường căn cứ vào khối lượng công tác nền
đường mà phân thành 2 loại :
- Đoạn nền đường có khối lượng tập trung : là
các đoạn nền đường có khối lượng đặc
biệt lớn, kỹ thuật thi công phức tạp, sử
dụng các thiết bị đặc chủng & hầu như
không lặp lại ở các đoạn đường khác.
Ví dụ : - Đoạn nền đường đào sâu, đắp cao
có khối lượng trên 5000m3/100m dài.
- Đoạn nền đường đào qua đá cứng.
- Đoạn nền đường đắp qua đất yếu.
42
- Đoạn nền đường có tính chất dọc tuyến : có
khối lượng phân bố tương đối đồng đều
trên một đơn vị chiều dài tuyến, có kỹ thuật
thi công lặp đi lặp lại một cách chu kỳ.
Để đảm bảo hoàn thành công trình nền đường
đúng tiến độ, bao giờ cũng phải tập trung
các nguồn lực thi công nhằm hoàn thành
sớm các đoạn nền đường có tính chất tập
trung trước khi đoạn nền đường có tính
chất dọc tuyến triển khai đến.

43
Tiết 2.3. Trình tự chung thi công nền
đường - Các phương pháp thi công
1. Công tác chuẩn bị trước khi thi công :
1.1. Chuẩn bị về mặt kỹ thuật :
- Khôi phục cọc.
- Định phạm vi thi công.
- Lập hệ thống cọc dấu.
- Dọn dẹp mặt bằng thi công.
- Lên khuôn, phóng dạng nền đường.
- Làm đường tạm.
- Làm hệ thống thoát nước tạm thời.
44

- Nghiên cứu hồ sơ thiết kế kỹ thuật - thi công.

1.2. Chuẩn bị về mặt tổ chức :
- Tổ chức bộ máy quản lý, chỉ đạo thi công ( Ban
điều hành ).
- Xây dựng lán trại, kho tàng.
- Chuyển quân.
- Đăng ký tạm trú với chính quyền địa phương.
- Điều tra phong tục tập quán của địa phương.
- Điều tra tình hình khí hậu, thủy văn. . .

45
2. Các công tác thi công nền đường:
- Xới đất.
- Đào, đắp, vận chuyển đất.
- Tưới nước tạo dính bám giữa các lớp đất đắp.
- San rải đất.
- Đầm nén đất.
- Hoàn thiện nền đường.
- Làm hệ thống thoát nước, ngăn nước & các
công trình bảo vệ nền đường ( nếu có ).

46
3. Các phương pháp thi công nền đường:
- Thi công nền đường bằng thủ công.
- Thi công nền đường bằng máy ( cơ giới ).
- Thi công nền đường bằng nổ phá ( thuốc nổ ).
- Thi công nền đường bằng sức nước.

47
3.1. Thi công nền đường bằng thủ công :
- Chủ yếu dựa vào sức người & các dụng cụ thô
sơ hoặc dụng cụ cải tiến để thực hiện các
thao tác.
- Có năng suất thấp, thời gian thi công kéo dài,
điều kiện làm việc nặng nhọc, chất lượng
thấp, giá thành cao.
- Chỉ nên sử dụng ở những nơi không thể sử
dụng được máy móc hoặc máy móc làm việc
không hiệu quả như : khối lượng nhỏ, phân
tán, diện thi công rất hẹp . . .
48
3.2. Thi công nền đường bằng máy :
- Chủ yếu dựa vào sức máy như : máy đào, máy
ủi, máy cạp, máy san, máy lu . . . để thực hiện
các thao tác.
- Có năng suất cao, thời gian thi công được rút
ngắn, cải thiện được điều kiện làm việc, chất
lượng cao, giá thành hạ.
- Được áp dụng phổ biến trong xây dựng nền
đường hiện nay.

49
3.3. Thi công nền đường bằng thuốc nổ :
- Sử dụng các thiết bị khoan, đào tạo lỗ mìn rồi
nạp thuốc, gây nổ, dùng năng lượng to lớn
của thuốc nổ khi nổ để đào đắp hoặc vận
chuyển đất đá.
- Thời gian thi công được rút ngắn, không đòi hỏi
nhiều máy móc và nhân lực phối hợp, giá
thành cao, dễ gây các tai nạn lao động.
- Áp dụng khi thi công nền đường đào qua đá
cứng hoặc trong trường hợp khác mà máy
móc và nhân lực khi thi công nền đường
không phát huy được năng suất.
50
3.4. Thi công nền đường bằng sức nước :
- Sử dụng các thiết bị phun nước với áp lực cao
để đào đất, dùng các máng dẫn vận chuyển
hỗn hợp nước-đất đến nơi đắp hoặc nơi đổ.
- Không đòi hỏi nhiều máy móc và nhân lực phối
hợp, giá thành thấp, năng suất cao, nhưng chỉ
phù hợp khi công trình gần nguồn nước, điện,
đất là loại đất thoát nước tốt, dễ đầm nén.
- Ở nước ta hiện nay chưa áp dụng phương pháp
thi công nền đường này.

51