Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Bi tho lun
ti: Kh nng kim sot mc cung tin ca
NHNN Vit Nam t nm 2008 n nay
Nhm thc hin: Nhm 6

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Mc lc
Li m u.....................................................................................................5

L thuyt chung v cung tin..........................................................5

1.1

Khi nim cung tin...............................................................................................5

1.2

Thnh phn cung tin......................................................................................................5

1.3

Qu trnh cung ng v to tin.......................................................................................6

1.3.1

NHTW pht hnh tin c s...............................................................................................6

1.3.2

Qu trnh cung ng tin......................................................................................................6

1.4

Kh nng kim sot cung tin ca NHNN...........................................................9

1.4.1

Kh nng kim sot cung tin c s...................................................................................9

1.4.1.1 Hot ng ca NHTW trn th trng ngoi hi................................................................9

1.4.1.2 Ti tr cho Ngn sch Chnh ph.....................................................................................10
1.4.1.3 Quan h vn vi cc NHTM............................................................................................10
1.4.1.4 Cc khon mc khc rng................................................................................................10
1.4.2

Kh nng tc ng vo s nhn tin t.............................................................................10

2
Thc t kh nng kim sot mc cung tin ca NHNN
Vit Nam.......................................................................................11
2.1

Kh nng kim sot mc cung tin ca NHNN VN t nm 2008 cho n nay

11

2.1.1

Nm 2008........................................................................................................................11

2.1.1.1 Mc tiu ca nn kinh t..................................................................................................12

2.1.1.2 Mc tiu ca NHNN........................................................................................................12
2.1.1.3 Chnh sch ca NHNN.....................................................................................................12
2.1.1.4 Mc cung tin thc t.......................................................................................................15
2.1.1.5 nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t...............................................15
2.1.2

Nm 2009........................................................................................................................17

2.1.2.1 Mc tiu ca nn kinh t..................................................................................................17

2.1.2.2 Mc tiu ca NHNN........................................................................................................18

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

2.1.2.3 Chnh sch ca NHNN.....................................................................................................18

2.1.2.4 Mc cung tin thc t.......................................................................................................21
2.1.2.5 nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t...............................................22
2.1.3

Nm 2010........................................................................................................................24

2.1.3.1 Mc tiu ca nn kinh t..................................................................................................25

2.1.3.2 Mc tiu ca NHNN........................................................................................................25
2.1.3.3 Chnh sch ca NHNN.....................................................................................................25
2.1.3.4 Mc cung tin thc t.......................................................................................................26
2.1.3.5 nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t...............................................26
2.1.4

Nm 2011........................................................................................................................28

2.1.4.1 Mc tiu ca nn kinh t..................................................................................................29

2.1.4.2 Mc tiu ca NHNN........................................................................................................29
2.1.4.3 Chnh sch ca NHNN.....................................................................................................29
2.1.4.4 Mc cung tin thc t.......................................................................................................33
2.1.4.5 nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t...............................................35
2.2

D bo mc cung tin trong thi gian ti....................................................................40

2.2.1

D on mc cung tin 4 thng cui nm 2011...........................................................40

2.2.2

D bo cung tin nm 2012...........................................................................................42

3
Bin php v mt s kin ngh tng hiu qu kim sot
cung tin ti Vit Nam.................................................................44
3.1

Kim sot cung tin MB.................................................................................................44

3.1.1

C ch t gi th ni c kim sot Vit Nam................................................................44

3.1.2

Gim thm ht NSNN v tng mc c lp ca NHNN.............................................44

3.1.3

Tng mc ph thuc vn ca NHTM vi NHNN.......................................................45

3.1.4

Pht trin th trng ti chnh...........................................................................................45

3.2

Kim sot cung tin MS.................................................................................................45

3.2.1

T l d tr bt buc.....................................................................................................45

3.2.2

Gim t l tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng...........................................45

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Kt lun........................................................................................................46

Nhm thc hin: Nhm 6 (CKA6)

Danh sch nhm 6 (lp th 6 ca 1 H508)

H v tn

Lp nin ch

nh gi

L c Thng

CKA_K12

L Th Qunh

CKA_K12

L Th Hng Anh

CKA_K12

Thuyt trnh

Nguyn Tr Giang

CKA_K12

Slide

Vng Th Thu H

CKA_K12

inh Thu Hin

CKA_K12

Hong Trung Kin

CKA_K12

Nguyn Vit Long

CKA_K12

L Th Duyn

NHC_K12

Nguyn Hong Anh

TTQT B_K12

Nhm trng
+ Thuyt trnh

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Li ni u
Cung tin l mt yu cu cn thit nhm p ng nhu cu ca x hi ngy cng pht
trin. Tuy nhin khi no cn tng cung tin vo nn kinh t v vi khi lng bao nhiu,
cch thc no c s dng cung tin ra nn kinh t? l bi ton c t ra cho
h thng ngn hng, m trong vai tr quan trng thuc v NHTW, c quan iu tit
hot ng ca cc NHTM nhm vn hnh b my cung tin hp l? Vy Vit Nam hin
nay NHTW pht huy vai tr ny ca mnh nh th no?

1. L thuyt chung v cung tin

1.1.

Khi nim cung tin:

MS l khi lng tin cung ng cho lu thng bao gm cc ti sn l tin v cc

ti sn khc c coi l tin nhm p ng nhu cu giao dch v nhu cu ct tr gi tr
ca cc ch th phi ngn hng (bao gm cc h gia nh, cc doanh nghip v Chnh ph)

1.2.

Thnh phn cung tin:

Khi lng tin trong nn kinh t c cu thnh bi mt s mc cung tin khc

nhau v c kt cu theo nguyn tc tnh lng gim dn
- Tin mnh (M0): bao gm tin mt (tin giy v tin kim loi) lu thng ngoi h
thng ngn hng. y l khi tin c tnh lng cao nht nhng khng sinh li
- Tin giao dch (M1): bao gm M0 v tin gi thanh ton trong h thng ngn hng.
Tnh lng ca khi tin ny kh cao, c s dng ch yu cho nhu cu giao dch. Kt
cu M1 ni chung kh thng nht gia cc quc gia.
- Tin rng (chun t, M2): tnh lng km hn M1, kt cu gia cc quc gia bt u c
s thay i. Thng thng th M2 bao gm M1, tin gi tit kim, tin gi c k hn v
mt s loi chng khon.
Ngoi ra cn c cc khi tin M3, M4, cng v sau tnh lng ca cc khi tin
cng gim. Khi tin M3, M4, thng ch c cc nc pht trin, c h thng ngn
hng vng mnh, c th kim sot c cc cng c c ri ro cao.Vic kt cu tng
khi tin c th ph thuc vo nhy cm ca khi tin vi cc bin s v m v kh
nng kim sot ca NHTW.
Ngn hng Nh nc Vit Nam qun l cung tin theo khi tin M1 (tin giao
dch) v M2 (tng phng tin thanh ton). Trong , M1 bao gm tin mt lu thng
ngoi h thng ngn hng (C) v tin gi thanh ton ca ch th phi ngn hng ti ngn
hng (D); M2 bao gm M1 v tin gi c k hn, tin gi tit kim, cc giy t c gi
nh chng ch tin gi, tri phiu, k phiu ngn hng.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

S thnh phn mc cung tin

Tin mt ngoi ngn hng C

M2(
tng pt
thanh
ton)

M1( Tin
giao dch)

Tin gi khng k hn D
Tin gi c k hn ca DN, t
chc kinh t

TS km lng
hn M1

M3(Tin
rng)

Tin gi tit kim

Chng ch tin gi, TP, KP ngn

hng.

TS km lng hn M2

1.3.

Qu trnh cung ng v to tin

1.3.1. NHTW pht hnh tin c s (MB)

Khi nim: Tin c s (MB) l lng tin do NHTW pht hnh vi t cch l
ngn hng c quyn pht hnh

Thnh phn ca MB: bao gm tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng (C)
v d tr ca h thng ngn hng (R)
Cng thc xc nh

- Theo hnh thc tn ti: MB = Tin mt + Tin gi ca cc NHTG ti NHTW

- Theo ch th nm gi: MB = C+R
Trong :

C l tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng

R l d tr ca h thng ngn hng, gm: tin mt trong qu ca
NHTM v tin gi cc NHTM ti NHTW

- Theo ngun gc hnh thnh: MB = DL + MBn

Trong :

DL l tn dng chit khu

MBn l c s tin khng vay

1.3.2. Qu trnh cung ng tin

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

NHTW pht hnh tin trung ng

NHTW l t chc c quyn pht hnh tin trong phm vi mt quc gia.
NHTW pht hng tin c s MB
MB = C + R = NFA + NCG + CDMB + OiN.
Trong :
C: Tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng.
R: D tr ca h thng ngn hng.
NFA: Ti sn ngoi t rng.
NDC: Tn dng trong nc rng.
OiN: Ti sn khc rng.
Thc tin VN:
Trc nm 1992: vic tnh ton khi lng tin cn pht hnh hng nm thc
cht l tnh ton khi lng tin mt cn thit.
-

Nhu cu tin t ca nn KT c xc nh thng qua cn i tin mt ca cc NH m

khng tnh n nhu cu tin c hi t qua knh tc dng trn c s s d d tr ca h
thng NH

To nn s khan him tin mt v gy p lc i vi d tr tin mt ca h thng

NH trong sut thp k 80
-

1992 1995: Khi lng tin cn pht hnh c tnh ton trn c s tnh ton
mc tin cung ng tng thm vo u k k hoch da vo cc yu t: t l tng
trng KT d kin, t l lm pht d kin, s thay i tc lu thng tin t v
cc nhn t khc.

Khi lng tin cung ng tng thm trong k = lng tin lu thng u k x (t l
TTKT d kin + t l LP d kin)
-

T nm 1996 n nay, NHNN p dng phng php xc nh lng tin TW cn

pht hnh theo ng 2 bc

B1 : D tnh bin ng tng lng tin cung ng MS cn c vo cc nhn t nh hng

n nhu cu tin t
+ Mc tng trng kinh t d tnh
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

+ T l LP d tnh
+ S bin ng tc lu thng tin t d kin
Cng vi kt qu trn, NHNN cn xem xt n s bin ng ca ngun i ng tin t
gm: Ti sn c ngoi t rng v tn dng trong nc xc nh mc tng ln ca lng
tin cung ng trong k k hoch
B2 : Xc nh lng tin TW cn tng thm trn c s d on s bin ng ca h s

gia tng v lng tin cung ng B1

H thng ngn hng thng mi v qu trnh to tin
Cc NHTM c kh nng m rng tin gi khng k hn t mt khon tin gi ban u
hay t khon tin gi ca NHTW thng qua vic cp tn dng cho khch hng l cc ch
th phi ngn hng. Bt k ngn hng no c php nhn tin gi thanh ton t khch
hng v cp tn dng u c kh nng m rng tin gi. Mc m rng tin gi ph
thuc vo s nhn tin t m c tnh qua cng thc:
MS = m x MB.
H s nhn tin m1:
S thay i ca tin gi:
MB = C + R = C + RR + RE = D* (c + rd + re)
D = MB*1/( c + rd + re) D = MB*1/( c + rd + re)
S thay i ca tin mt:
Ta c C = c*D = MB*c/( c + rd + re)
C = MB*c/( c + rd + re)
S thay i ca lng tin cung ng:
MS = C + D = MB*(1 + c) /( c + rd + re)
m1 = (1 + c) /( c + rd + re)
H s nhn tin m2:
M2 = C + D + T + B trong : T l tin gi tit kim v tin gi c k hn
B l k phiu v tri phiu ngn hng
Bin i tng t ta c:
MS = MB* (1 + c + t + b)/ (c + rd + re + t*rt)
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

V m2 = (1 + c + t + b)/ (c + rd + re + t*rt)
Nhn xt: m2 s ln hn m1 do tin gi tit kim v tin gi c k hn thng khng phi
duy tr t l DTBB hoc nu c th cng nh hn so vi mc ca tin gi thanh ton.
Ngoi ra t trng ca tin mt trn tin gi cng gim i.

1.4.

Kh nng kim sot cung tin ca NHTW

1.4.1. Kh nng kim sot cung tin c s:

tm hiu kh nng tc ng vo MB ca NHTW, ta i xt bng cn i ti sn
rt gn ca NHTW nh sau:
TI SN C

TI SN N

1. TSC ngoi t rng (NFA)

1.

Tin mt lu thng ngoi h thng

ngn hng (C)

2. Cho CP vay rng (NCG)

3. Cho cc NHTG vay (CDMB)

2.

D tr ca h thng ngn hng (R)

4. TSC khc rng (OiN)

Tin mt ti qu cc NHTG

Tin gi ca cc NHTG

Xut pht t bng trn ta c c ng thc:

MB = C + R = NFA + NCG + CDMB + OiN
Trong :

NFA= TSC ngoi t - TSN ngoi t

NCG= Cho vay Chnh ph - Tin gi ca Chnh ph
OiN= TSC khc - TSN khc

T ng thc trn th cc knh tc ng ca NHTW ln MB gm:

1.4.1.1.

Hot ng can thip ca NHTW trn th trng ngoi hi

NHTW tham gia trn th trng ngoi hi nhm duy tr t gi mc tiu hay t c
mc d tr ngoi hi thng qua hnh vi mua bn ngoi t, t nh hng trc tip n
MB. Chng hn khi NHTW mua ngoi t t h thng ngn hng v thanh ton bng sc
th NFA tng ln bn ti sn C tng ng l s tng ln ca c s tin bn ti sn N.
Nhn xt: Kh nng kim sot cung tin ca NHTW qua knh ny b hn ch bi chu
nh hng ca ch t gi. Vi ch t gi c nh, NHTW lun phi duy tr mt
mc t gi no bng vic lin tc mua bn ngoi t, v th m c th c s mu thun
vi mc tiu kim sot cung tin. Ngc li, ch t gi th ni, NHTW n thun
ch tham gia trn th trng ngoi hi nh mt ch th thng thng nn n cng ch
ng hn trong vic a ra quyt nh
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

1.4.1.2.

Ti tr cho Ngn sch Chnh ph

NHTW cho Chnh ph vay b p thiu ht tm thi hoc thm ht ngn sch. Khi
Chnh ph s dng khon tin ny s lm cho NCG tng ln bn C tng ng l C tng
ln bn N, t lm MB tng
Nhn xt: y l knh m NHTW kh kim sot do ph thuc vo tnh trng thm ht
thay thng d ngn sch ca Chnh ph. Ngoi ra, tnh c lp ca NHTW i vi chnh
ph cng c nh hng n vic ra quyt nh ca NHTW.
1.4.1.3.

Quan h v vn vi cc NHTM

NHTW c quan h v vn vi cc NHTM qua hnh vi mua bn giy t c gi trong

nghip v th trng m hay qua knh ti cp vn. Mi hnh vi mua giy t c gi hay
chit khu s lm tng khon CDMB bn C v tng ng lm tng ln khi tin trung
ng.
Nhn xt: NHTW kh c th kim sot c cung tin qua knh ti cp vn do n ph
thuc nhiu vo s ph thuc v vn ca NHTM i vi NHTW v tnh hnh thanh
khon ca NHTM. Tuy nhin, nghip v th trng m li l mt knh linh hot, hiu
qu, gip NHTW iu tit nhanh chng vn kh dng ca cc NHTM, t c th kim
sot c cung tin trong nn kinh t
1.4.1.4.

Cc khon mc khc rng

y l khon mc gm nhiu b phn, trong tc ng mnh nht vo MB l khon

tin trong qu trnh thc hin thanh ton khng dng tin mt ti NHTW

1.4.2. Kh nng tc ng vo s nhn tin t

NHTW tc ng vo s nhn tin t trc tip qua t l d tr bt buc. Ngoi ra,
NHTW c th tc ng gin tip vo m thng qua t l nm gi tin mt ca cng chng,
v d nh a ra nhng quy nh khuyn khch s dng thanh ton phi tin mt, c nhng
u i vi cc ngn hng tch cc a ra cc dch v thanh ton hin i, hon thin h
thng php lut v thanh ton phi tin mt, Tuy nhin, d tr bt buc vn l cng c
chnh kim sot s nhn tin t ca NHTW.

Khi nim:T l d tr bt buc hay d tr bt buc l mt quy nh ca NHTW

v t l gia tin mt v tin gi m cc NHTM bt buc phi tun th m bo
tnh thanh khon.

C ch tc ng: t l d tr bt buc tc ng vo c khi tin c s MB v s

nhn tin t m. Trc ht, vic thay i rd s dn n s thay i trong s tin d
tr ca NHTM ti NHTW, t tc ng n d tr ca h thng ngn hng v
MB.ng thi, rd thay i cng s tc ng trc tip vo s nhn tin t m. Kt
hp 2 tc ng ny th s dn n s bin ng mnh ca MS khi rd thay i.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Nhn xt: Cng c ny mang nng tnh cht nh nc nn gip NHTW c th ch ng

trong vic iu chnh lng tin cung ng v kh nng tc ng vo nn kinh t kh
mnh nn y l 1 cng c cc NHTW hay dng. Tuy nhin, vic thay i t l ny s
khin cho vn kh dng ca ccNHTM b nh hng, t nh hng n h thng ngn
hng nn phi ht sc cn nhc trc khi a ra quyt nh thay i t l ny.
Nh vy, ta c th tm tt c ch cng nh tc ng ca NHTW qua bng sau:
Ngi tham gia

Cc nhn t

Thay di

MS

L do

NHTW

Rd

tng

Gim

H s m gim

MBn

Tng

tng

Li sut TCK

tng

Gim

D tr ca NH
tng
DL. D, C gim

tng

Gim

H s m gim

tng
tng

Gim
tng

ER tng
DL tng v ER
gim

Ngi gi tin c
(NGT)
NGT v NH
c
Ngi vay
Li sut

NHTW tc ng ti cung tin thng qua MB v m bng kim sot cc yu t: d tr bt

buc, li sut ti chit khu v c s tin khng vay MBn thng qua nghip v th trng
m.
2.

Thc t kh nng kim sot mc cung tin ca NHNN Vit

Nam:
Kh nng kim sot mc cung tin ca NHNN t nm 2008
cho n nay
2.1.

2.1.1. Nm 2008

Nm 2008, th gii cng nh Vit Nam chng kin din bin phc tp v
nhng hu qu nng n ca cuc khng hong ti chnh ton cu bt u t M gy nh
hng rng khp ton cu. Kinh t th gii tng trng chm li, nhiu nc pht trin
nh M, Nht Bn, cc nc thuc lin minh chu u lm vo tnh trng suy thoi
kinh t ; thng mi ton cu, th trng chng khon th gii st gim mnh ; gi c
quc t bin ng bt thng ; hng lot cc nh ch ti chnh ln trn th gii ph sn.
gii th hoc st nhp Vi m ca ca nn kinh t ln, kinh t Vit Nam khng
trnh khi chu tc ng bi nhng din bin phc tp ca mi trng kinh t th gii.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trong nc, kinh t v m phi i mt vi nhiu yu t khng thun li nh tnh trng

lm pht v nhp siu tng mnh trong 6 thng u nm ; tnh trng tng trng kinh t
chm li, sn xut kinh doanh ca doanh nghip gp kh khn trong 6 thng cui nm do
kinh t ton cu suy gim.
Trong nm ny GDP ca tng trng 6.23% chng li so vi con s 8.48% ca
nm 2007. T l lm pht tng cao ln ti trn 20%.
2.1.1.1.

Mc tiu ca nn kinh t

Trong bi cnh , chnh ph Vit Nam trnh Quc hi iu chnh gim mc tiu tng
trng kinh t nm 2008 t 8,5% - 9% xung 7% v chuyn sang u tin kim sot lm
pht l mc tiu hng u trong 6 thng u nm; bc sang na cui nm, trc tc
ng bt li ca cuc khng hong ti chnh v suy thoi kinh t ton cu, Chnh Ph
chuyn hng mc tiu chnh sch sang ch ng ngn nga suy gim kinh t. Theo ,
cc chnh sch v gii php c thc hin linh hot ng b v kp thi gp phn thc
hin mc tiu n nh kinh t v m, duy tr tng trng kinh t mc hp l m bo an
sinh x hi.
2.1.1.2.

Mc tiu ca NHNN

Nm 2008, nn kinh t th gii tri qua nhiu s kin phc tp, kh lng xut pht t
cuc khng hong ti chnh M, trong nc kinh t tng trng chm li. Trc tnh hnh
, NHNN iu hnh CSTT tht cht nhng linh hot ty theo din bit kinh t trong
nc v quc t. iu hnh CSTT mt cch ch ng theo nguyn tc th trng, kim
sot cht ch tin t nhm n nh tin t, n nh kinh t v m, gp phn kim ch lm
pht v h tr tng trng kinh t. NHNN tp trung vo 2 nhim v ch yu l kim
sot tng phng tin thanh ton mc hp l v kim sot d n tn dng.
2.1.1.3.

Chnh sch ca NHNN

Trong 6 thng u nm NHNH kp thi s dng ng b v quyt lit cc gii php

tht cht tin t nhm kim ch lm pht c hiu qu v n nh kinh t v m. Cc cng
c CSTT c iu hnh linh hot ht tin t lu thng nhng vn m bo tnh thanh
khon cho nn kinh t v th trng, iu hnh linh hot t gi theo tn hiu th trng.
Trc tn hiu kh quan v kim ch lm pht, 6 thng cui nm 2008, NHNN tng
bc ni lng CSTT bng cc gii php linh hot thc y pht trin sn xut kinh
doanh v ch ng ngn nga nguy c suy gim kinh t.
Nghip v th trng m
Nm 2008, nghip v th trng m c iu hnh linh hot, phi hp cht ch
vi cc cng c CSTT khc iu tit vn kh dng cho cc TCTD mc hp l, gp
phn n nh th trng tin t. Cc giao dch nghip v th trng m c thc hin
hng ngy, ch yu c thc hin theo phng thc u thu khi lng. cng b li
sut nhm n nh th trng.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trong 7 thng u nm 2008, cng vi vic thc hin cc gii php iu hnh CSTT nh
tng t l DTBB, pht hnh tn phiu NHNN bt buc, tng li sut c bn nhm gp
phn kim ch lm pht, NHNH thc hin cho bn tn phiu NHNN k hn 182 v
364 ngy; li sut ph bin i vi k hn 182 ngy l 7,5%, k hn 364 ngy l 7,75%.
ng thi h tr vn ngn hn cho cc TCTD v khc phc tnh trng th trng tin
t cha thc s thng sut, NHNN thc hin cc phin cho mua giy t c gi vi k
hn ngn (7, 14, 21, 28 ngy), khi lng cho mua hng ngy c xc nh trn c s
nhu cu vn thanh ton v din bin th trng tin t. Vic iu hnh nghip v th
trng m nu trn gp phn n nh th trng tin t, nht l cc thi im thay i
t l DTBB, cc mc li sut NHNN cng b.
T thng 8/2008 trc tn hiu kh quan v kim ch lm pht, NHNN tng bc ni
lng CSTT thc y pht trin sn xut kinh doanh v ch ng hn ch tc ng ca
khng hong ti chnh v ngn chn nguy c suy gim kinh t. n nh tm l cho th
trng v h tr cc NHTM thc s kh khan v vn, NHNN tip tc thc hin cc phin
cho mua giy t c gi k hn 7-14 ngy vi khi lng v li sut hp k, ph hp vi
vic iu chnh li sut c bn v cc loi li sut do NHNN cng b. Trong dp gip Tt,
nghip v th trng m thnh knh h tr vn ch yu cho cc TCTD, gp phn duy tr
n nh tin t.
V pht hnh tn phiu bt buc, thc hin mc tiu kim ch lm pht, thng 3/2008
NHNN pht hnh tn phiu NHNN bt buc vi khi lng 20300 t ng, k hn 364
ngy, li sut 7,8%/nm nh vy mt lng tin ln rt khi lu thng (c tnh
khong 40.000 - 60.000 t ng), ng thi cng quy nh cc TCTD khng c php
s dng tn phiu ny trong cc nghip v ti cp vn vi NHNN. Tuy nhin, h tr
thanh khon cho cc TCTD do tc ng ca khng hong ti chnh ton cu, t ngy
1/10/2008, NHNN cho php cc TCTD c rt trc hn tn phiu theo nhu cu
V li sut tn phiu NHNN bt buc, ngy 1/7/2008, NHNN iu chnh tng li sut
tn phiu bt buc t 7,8%/nm ln 13%/nm nhm to iu kin cho cc TCTD gim li
sut cho vay i vi khch hng thc y pht trin sn xut kinh doanh. Ngy
22/12/2008, li sut tn phiu NHNN c iu chnh gim t mc 13%/nm xung
4,5%/nm ph hp vi cc mc li sut khc do NHNN cng b.
iu hnh cung tin thng qua cng c d tr bt buc
Do s bin ng mnh ca kinh t, tin t th gii v trong nc, cng c DTBB c s
dng nh mt trong cc bin php hu hiu kim ch lm pht trong nm 2008.
thc hin mc tiu kim ch lm pht, 2/2008 NHNN iu chnh tng 1% t l DTBB
i vi tt c cc k hn, p dng cho c tin gi VND v ngoi t i vi hu ht cc
TCTD ( tr NH Nng nghip v Pht trin nng thn VN, v mt s TCTD hp tc v
NHTMCP nng thn). ng thi m rng din phi DTBB i vi loi tin gi k hn t
24 thng tr ln (trc y ch bao gm tin gi khng k hn di 24 thng). tng li
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

sut tin gi DTBB bng ng Vit Nam i vi cc TCTD t 5%/nm ln 10%/nm v

gim 1% t l DTBB i vi tin ni t v 2% t l DTBB tin gi ngoi t p dng cho
cc TCTD. Tip n thng 11 gim li sut tin gi d tr bt buc xung 7 % v h t l
d tr bt buc xung cn mc 5% i vi Vit Nam ng.
Nhng thng cui nm, h tr cc TCTD tng cng cung ng vn cho nn kinh t,
ngn chn suy gim kinh t, NHNN iu chnh gim t l DTBB i vi tin gi VND
t 11% xung 10% - 6% v tin gi bng ngoi t t 11% xung 9% - 7%. Cng vi ,
NHNN linh hot iu chnh li sut tin gi DTBB bng VND ca cc TCTD ti NHNN:
iu chnh tng li sut tin gi DTBB t 1,2%/nm ln 3,6% - 5% - 10%/nm, v iu
chnh gim t 10%/nm xung 9% - 8,5%/nm.
iu hnh cung tin thng qua cng c li sut
Trong 8 thng u nm 2008, trc bi cnh lm pht v nhp siu tng mnh, NHNN
iu chnh tng li sut c bn t 8,25%/nm ln 8,75% - 12% - 14%/nm, iu chnh li
sut ti cp vn t 6,5%/nm ln 7,5% - 13% - 15%/nm, li sut chit khu t 4,5%/nm
ln 6% - 11% - 13%/nm, li sut cho vay qua m trong thanh ton in t lin ngn
hng c iu chnh tng t 10,8%/nm ln 15%/nm. NHNN quy nh trn li sut huy
ng mc 12% t ngy 16/2/2008. n 19/5/2008, NHNN iu hnh li sut theo
Quyt nh s 16/2008/Q-NHNN v c ch iu hnh li sut c bn bng VND. Theo
, li sut huy ng v cho vay ti a s bng 150% li sut c bn.

Nhng thng cui nm, hn ch tc ng ca khng hong ti chnh v suy thoi kinh
t ton cu, m bo n nh kinh t v m, NHNN iu chnh gim cc loi li sut
ch o nh li sut c bn gim t 14%/nm xung 13% - 12% - 11% - 10% 8,5%/nm; li sut ti cp vn t 15%/nm xung 14% - 13% - 12% - 11% - 9,5%/nm;
li sut chit khu t 13%/nm xung 12% - 11% - 10% - 9% - 7,5%/nm.
iu hnh cung tin thng qua cng c t gi
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Vi s ch o st sao ca Thng trc chnh ph v s phi hp cht ch ca cc B,

Ngnh, NHNN iu hnh t gi linh hot, thc hin c cc mc tiu ca chnh sch
t gi, m bo thanh khon ngoi t ca h thng ngn hng, gp phn thc y xut
khu, hn ch nhp siu, kim ch lm pht v n nh kinh t v m. C th:
Can thip vo th trng ngoi hi vi mc t gi mua vo v bn ra c iu chnh linh
hot, kp thi bn ngoi t can thip, h nhit th trng khi th trng d cu v mua
ngoi t vo mc hp l, nhm thc hin mc tiu kim ch nhp siu trong thi im
d cung ngoi t
CSTT v chnh sch t gi c iu hnh phi hp ng b. Li sut VND tng trong
khi li sut USD gim to s hp dn cho tin ng, gp phn n nh t gi.
Trong bi cnh cung cu ngoi t v t gi trn th trng bin ng phc tp, c nhng
thi im bin ng t bin NHNN c nhng chnh sch iu chnh t gi thch hp.
Trong nm 2008, NHNN 3 ln m rng bin t gi giao dch gia VN v USD t
0,75% ln 1%, 2% v 3% so vi t gi bnh qun lin ngn hng. Ngy 25/12/2008 t gi
bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng tng 3% ln mc 16.989/USD. Vic
iu chnh ny nhm ngn chn suy gim kinh t, duy tr tng trng kinh t, m bo an
sinh x hi.
2.1.1.4.

Mc cung tin thc t

Tn dng v cung tin bt u bng n t nm 2007, kt thc nm, tn dng tng vt

49.79% cn cung tin M2 cng mc 49.11%. Tip theo , t thng 1 n thng 5 nm
2008 cung tin lun mc tng trn 50% so vi cng k nm trc. Vi cc chnh sch
tht cht tin t mnh m, n cui nm 2008, tng trng tn dng ch cn 27.6%. Tng
trng cung tin M2 cng gim t kh nhanh chng t mc 48.19% vo thng 1 nm
2008 xung ch cn 25.83% vo thng 6. Kt thc nm 2008 cung tin M2 tng 20.7%.
2.1.1.5.

nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t

Nh vy, trong nm 2008, NHNN tp trung vo 2 nhim v ch yu l kim sot tng

phng tin thanh ton mc hp l v kim sot d n tn dng v tnh n ht thng
10/ 2008 cc ch tiu ny ln lt t l 10,59% (cng k nm ngoi tng 32%) v 19,6%
(cng k nm ngoi tng 37%). T vic kim sot 2 ch tiu ch yu ny, NHNN rt
v mt lng ln tin mt khi lu thng v t gim bt p lc ca s tng lm pht.
Do lm pht nm 2008 c h nhit nhanh chng.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trong 6 thng u nm 2008 trc p lc lm pht ( CPI 6 thng bnh qun t 15.03%)
v thm ht cn cn thng mi t mc k lc ( hn 14% GDP), NHNN s dng
chnh sch tng t l d tr bt buc, pht hnh tn phiu bt buc cho cc NHTM. Tuy
nhin, cc NHTM khng phn ng kp thi trc hnh ng tht cht tn dng nn vn
y mnh tn dng, cng vi vic qun l thanh khon ca cc NHTM cn bt cp gy
nn tnh trng thiu kh nng thanh khon ti nhiu NH.
Trc din bin th trng nh vy, NHNN kp thi tng tnh thanh khon cho th
trng bng cch bm mnh tin qua nghip v th trng m, chuyn t u thu li
sut sang u thu khi lng, tng cng thanh tra, gim st hot ng tn dng ca cc
NHTM, tht cht iu kin m chi nhnh...
Tuy nhin, cc bin php chnh sch trn cha ngn chn c tng li sut huy ng
v m rng tn dng ca cc NHTM, do vy buc NHNN phi quy nh trn li sut huy
ng tin gi ca cc NHTM khng c vt qu 12%. Gii php trn c tc ng
nhanh chng, tch cc gim tng li sut huy ng ca cc NHTM ch trong vi
ngy.
Bc tip theo tip tc to s bnh n th trng bn vng, NHNN thc hin c ch
iu hnh li sut mi, theo quy nh cc NHTM cho vay nn kinh t khng vt qu
150% li sut c bn v mc li sut c bn c iu chnh t mc 12%/nm ln
14%/nm.
Quy nh ny ph hp vi B lut Dn s hin nay, nh l mt liu php mnh mang
tnh tnh th c tc ng n nh li sut v tng trng tn dng chm li t thng
5 cho n ht nm.
u thng 5/2008 mt lot ngn hng mt tnh thanh khon. Tuy nhin di s ch o
ca Chnh ph, chnh sch tin t thng qua iu hnh li sut tin gi v li sut d tr
bt buc kp thi gip ngn hng vt qua c thi k sng gi . Qua mt nm
y sng gi nhng hot ng ca h thng Ngn hng gp phn quan trng kim ch
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

lm pht, hn ch nhp siu, duy tr tng trng kinh t. Th trng tin t gi c bnh
n
Cc ch s th trng tin t (tc tng M2, tn dng v li sut) v cc ch s kinh t
t c trong nhng thng cui nm cho thy vic thc thi CSTT ca NHNN nm 2008,
mc d c nhng bt cp nht nh, nhng thc s c nhng tc ng rt r nt n
vic n nh th trng tin t, ngn chn lm pht ang gia tng rt cao, to th ch
ng cho NHNN trong thc thi CSTT, thit lp c k lut trn th trng tin t m
trc y rt lng lo, lm thay i thi v hnh vi ng x ca cc thnh vin th
trng theo chiu hng tch cc.
Tuy nhin, tht cht CSTT cng c nhng nh hng n sn xut ca cc doanh nghip,
nht l cc doanh nghip nh v va. l ci gi phi tr trong ngn hn ngn chn
lm pht ang gia tng, to s tng trng bn vng trong tng lai.
Bn cnh , mt bi hc cng cn rt ra cho thc thi CSTT, l do cha lng trc
c phn ng ca th trng, nn cc bin php CSTT phn no gy c sc th trng,
lm cho cc NHTM c s chao o nht nh trong kinh doanh.
KT LUN:
Nm 2008 l nm m NHNN c s quyt nh lin quan n chnh sch tin t l k lc.
Tuy c nhiu khuyt im nhng quan trng nht NHNN thc hin c nhng mc
tiu ra l chng lm pht, chng suy suy thoi kinh t trong bi cnh nn kinh t th
gii v trong nc giai on mun vn kh khn. V c th coi y l mt nm thnh
cng ca cc chnh sch tin t thng qua iu hnh lng cung tin nh cc chnh sch
ng n.

2.1.2. Nm 2009
Sang nm 2009, tnh hnh kinh t c v sng sa hn. Tuy tc tng trng
kinh t thp nht trong vng 10 nm lin k (5.2%), nhng Vit Nam vn c th gii
nh gi l mt trong nhng nc c tc tng trng cao trong khu vc chu (sau
Trung Quc tng 7,8%). Din bin trong nm, tng trng qu sau cao hn qu trc, xu
hng phc hi ca nn kinh t nc ta nm 2009 l r nt. Mc lm pht gim ng k
xung cn 6.5%.
2.1.2.1.

Mc tiu ca nn kinh t

Quc hi Vit Nam a quyt inh chi tiu tng trng kinh t cho nm 2009 la 6,5%, vi
trong tm kim ch lam phat va n inh kinh t vi m. Ty l lam phat cho ca nm c
t mc 15%. Quc hi thng nht t muc tiu tht cht chinh sach tin t kim ch
lam phat mt cach linh hoat. Duy tri tc tng trng mt cach bn vng cung la mt
trong cac muc tiu ra. Trong ty l tng trng 6,5% t ra cho nm 2009, khu vc
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

nng lm ng nghip c k hoach tng 2,8%, thp hn san xut cng nghip, xy dng
va dch v. K hoach phat trin kinh t-xa hi cung t chi tiu tao 1,7 triu vic lam cho
ngi lao ng va xut khu 90.000 lao ng ra nc ngoi. T l h ngho c trng
i se giam xung 12%.
2.1.2.2.

Mc tiu ca NHNN

Nm 2009, mt nm m chnh sch tin t (CSTT) phi i mt vi nhiu thch

thc kh lng pht sinh t nhng bt cp ca nn kinh t v tc ng bt li ca khng
hong ti chnh v suy thoi kinh t.Tuy nhin vi vic thc hin ng b v hiu qu cc
gii php nhm khc phc nhng kh khn ca cuc khng hong kinh t ton cu xy ra
t cui nm 2008, ngnh ngn hng gp phn quan trng trong vic ngn chn suy
gim kinh t v n nh kinh t
Vic iu hnh chnh sch tin t thi gian ti theo mc tiu iu hnh tng phng
tin thanh ton tng khong 25%, tn dng tng khong 25 - 27% nhm phc v mc tiu
tng trng kinh t 5%, khng ch lm pht mc mt con s trong nm 2009
Nhn nhn mt cch khch quan c th thy, lm pht cao nm 2008, cng vi s o
chiu ca vn u t nc ngoi v thm ht mnh cn cn thng mi (12,783 t USD)
c tc ng mnh n tm l cc nh u t trn th trng ngoi hi, gy nhng bin
ng kh lng n t gi. Chnh v th, thng 12-2008, Chnh ph ban hnh Ngh
quyt s 30 v nhng gii php cp bch nhm ngn chn suy gim kinh t, kim ch
lm pht duy tr tng trng, bo m an sinh x hi. Kim sot quy m, tc tng tn
dng v tng tng phng tin thanh ton mt cch hp l nhm m bo n nh gi tr
ng tin Vit Nam.
2.1.2.3.

Chnh sch ca NHNN

iu hnh linh hot nghip v th trng m

Ch yu l cho mua giy t c gi (a tin ra lu thng) kp thi p

ng nhu cu vn thanh ton vi k hn v li sut hp l.
Nm 2009, NHNN thc hin 261 phin cho mua giy t c gi vi thi hn ngn (7
v 14 ngy) trong khi ch c 68 phin cho bn vi thi hn 91 v 182 ngy, nhm cung
ng vn ngn hn cho nn kinh t, to iu kin cc TCTD p ng nhu cu vn cho cc
chng trnh kch thch tng trng kinh t. Ti cp vn c s dng cung ng vn
ngn hn v phng tin thanh ton cho cc TCTD. C th, NHNN thc hin ti cp vn
vi thi hn 1 v 3 thng, li sut 7-8%/nm nhm cung ng phng tin thanh ton cho
nn kinh t
- Tng quy m h tr thanh khon
Cho n u qu IV/2009, NHNN vn mun cc TCTD c gng t cn i ngun vn
cho vay v m bo thanh khon cho bn thn, nhng trong bi cnh ngun vn huy
ng tng rt chm, mt s NH (trong c c vi NH thuc s hu Nh nc) kh khn
v thanh khon nu khng c s can thip mnh tay ca NHNN th h thng s d lp li
tnh hnh cui nm 2008 u 2009.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

V vy, NHNN quyt nh iu hnh linh hot nghip v th trng m p ng

nhu cu thanh khon ca cc TCTD, vi k hn cho mua giy t c gi di hn, tng t
7 ngy ln 14 ngy, hin ln 28 ngy, thc hin giao dch 2 phin/ngy t ngy
21/12/2009.
Tuy khng cng b cp nht v cng khai, nhng c thng tin khi lng cho mua ca
NHNN cng tng kh cao (c nhng phin ln ti 25 nghn t - 30 nghn t ng) so
thng l cc thng trc (7 nghn n 9 nghn t ng).
Bn cnh , NHNN thc hin ti cp vn trc tip cho cc NHTM b thiu ht thanh
khon tm thi (y l cc NH nh khng c cc loi CTCG theo quy nh ca NHNN
tham gia OMO); ti cp vn cho cc NHTM cho vay chi ph ma v i vi khu vc
nng nghip... Nh cc bin php ca NHNN nn thanh khon ca h thng bt cng
thng v li sut trn th trng lin NH cng gim xung.
t 1% tng GDP VN th mc tng tn dng trong bi cnh kinh t bnh thng
tng ng t 4-5 ln (ring nm 2009 mc tng tn dng gp 7 ln mc tng GDP). Nh
vy, t GDP tng 7% th mc tng tn dng ca nm t nht cng phi khong 30%

TC TNG TRNG TN DNG V HUY NG VN

Thng 12/2009
n v: %
STT

Ch tiu

% thay i so vi
thng 12 nm trc

% thay i so vi
cng k nm trc

% thay i so vi
thng trc

Tn dng

37.53

37.53

0.72

Huy ng vn

28.6

28.6

1.82

iu chnh t l DTBB

Nm ln iu chnh gim t l d tr bt buc (DTBB) i vi tin gi

VND khng k hn v c k hn di 12 thng t 11%-10%-8%-6%-5%-3%, k
hn 12 thng tr ln iu chnh gim t 2% xung 1%; 3 ln iu chnh gim t l
d tr bt buc i vi ngoi t t 11%, 9%, 7%, 5%.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Din bin t l d tr bt buc ( t thng 10/2008 n 2009) ( n v %)

2007
T l d tr bt buc (%
tng s d tin gi phi
d tr bt buc)
- Khng k hn v
di 12 thng
+ VND
+ Ngoi t
- T 12 n 24 thng
+ VND
+ Ngoi t

2008-2009 ( 6 ln thay i)

10
10

11
11

10
9

8
9

6
7

5
7

3
7

4
4

5
5

4
3

2
3

2
3

1
3

1
3

iu chnh li sut

Nm ln iu chnh gim li sut iu hnh: Li sut c bn bng ng

Vit Nam gim t 13%/nm xung 7%/nm, a li sut cho vay ti a ca cc t
chc tn dng i vi khch hng t 19,5%/nm xung 10,5%/nm; li sut ti cp
vn t 14%/nm xung 8%/nm, li sut ti chit khu t 12%/nm xung
6%/nm.
Din bin cc mc li sut iu hnh ca NHNN ( t thng 10/2008 n 2009)

Trong nhng thng cn li ca nm 2009 v nhng thng u nm 2010

Nm

Ln 1

Ln 2

Ln 3

Ln 4

Ln 5

Ln 6

13

12

11

10

8,5

14

13

12

11

9,5

12

11

10

7,5

19,5

18

16,5

15

12,75

10,5

LS
( %/nm)
Li sut c
bn
Li sut ti
cp vn
Li sut ti
chit khu
Li sut cho
vay ti a

iu hnh lng tin cung ng mc hp l; trng hp cn thit h tr thanh

khon trc tip cho cc Ngn hng Thng mi (NHTM) thng qua mua ngoi t;
trng hp c bit, NHNN s ti cp vn trc tip cho t chc tn dng (TCTD),

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

ng thi thnh lp t kim sot ti ch i vi cc TCTD ny, km theo l cc

bin php tng cng gim st m bo an ton h thng v n nh th trng
tin t.
2.1.2.4.

Mc cung tin thc t

Nm

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

GDPr

27366
6

29253
5

31324
7

33624
3

36243
5

39303
1

42537
2

461344

490458

516566

M2

22288
2

27978
1

32915
0

41123
2

53234
6

69065
2

92267
2

134824
4

162213
0 2092447

GDPn

44164
6

48129
5

53576
2

61344
3

71530
7

83921
1

97426
4

114371
5

148503
8 1658389

Hnh: So snh M2 vi GDP ca Vit Nam ngun: ADB)

Cung tin c s Mo tng trong giai oan t thang 1- 2008 n ht nm 2009

Giai oan 2008 n ht nm 2009 s nhn tin t (m2) a gn nh lin tuc tng
Vo thng 8 nm 2009, tng trng tn dng v cung tin M2 ln lt l 37% v 40%.
Tuy nhin, cch 8 thng th tng trng tn dng vo cung tin M2 u mc 20%.
Tng trng tn dng ln cao nht c thit lp hi thng 9 vi mc 43.61%. Cung tin
M2 tng 40.36% trong thng 8.
Giai on 2009- 2010, s bin ng ca M2 ch yu l do tc ng ca s thay i trong
m2. Kt qu l M2 trong nm tng trng kh mnh vi tc l 29%, cao hn nhiu so
vi nm 2008.
Giai on 2009- 2010, NHNN iu hnh CSTT theo hng ni lng, h tr thanh khon
cho cc TCTD, ngn chn suy gim kinh t .
2.1.2.5.

nh gi hiu qu chnh sch v tc ng ln nn kinh t

Cung tin vt tc tng GDP theo gi thc t l iu m cc chuyn gia

ca Tng cc Thng k ang lo ngi.
Tnh chung, GDP 6 thng u nm tng theo gi thc t l 12,4%. Nhng, cung
tin tng ti 17% so vi cng k nm 2008 v c th s khin lm pht v th m bng
n tr li d thc t ch s CPI 6 thng u nm ch l 10,27% (ch s gi bnh qun so
cng k nm 2008).
Vo thng 8 nm 2009, CPI xung mc thp nht 1.97% so vi cng k nm
trc. Tng ng vo thng tng trng tn dng v cung tin M2 ln lt l 37% v
40%. Tuy nhin, cch 8 thng th tng trng tn dng vo cung tin M2 u mc
20%. Tng trng tn dng ln cao nht c thit lp hi thng 9 vi mc 43.61%.
Cung tin M2 tng 40.36% trong thng 8. Nu ng quy lut tr tng quan gia lm
pht v tin t xy ra th CPI s tng cao nht vo Q2/2010.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Th trng tin t tng bc c bnh n, tuy nhin 6 thng u nm 2009, th

trng ngoi hi c nhng din bin khng thun li. Do p lc t cuc khng hong ti
chnh ton cu, lo ngi ri ro bin ng t gi, cc doanh nghip c tm l gm gi ngoi
t.
Mt khc do tc ng ph ca chnh sch h tr li sut cho vay bng VND v
vic iu chnh gim li sut c bn bng VND, nhiu doanh nghip khng mun vay
ngoi t m chuyn sang vay VND mua ngoi t, dn n nhu cu mua ngoi t tng
mnh, tnh hnh cung cu ngoi t tr nn cng thng.
tng ngun cung v n nh th trng ngoi t, NHNN trin khai quyt lit
nhiu gii php nh m rng bin n nh t gi mua bn USD/VND ca cc ngn
hng thng mi t +/-3% ln +/-5% so vi t gi bnh qun lin ngn hng cng phi
hp vi cc bin php iu tit cung cu ngoi t trn th trng nh bn ngoi t h tr
nhu cu nhp khu cc mt hng thit yu m bo n nh sn xut v i sng; iu
ha ngoi t trn th trng ngoi t trn ngn hng
c bit, p dng cc bin php nhm hn ch tm l gm gi ngoi t ca cc
doanh nghip v ngi dn nh y mnh cng tc tuyn truyn v cng b cng khai,
rng ri cc thng tin v tnh hnh ngoi hi, t gi; yu cu cc NHTM nh nc gim
li sut cho vay v huy ng bng ngoi t (li sut cho vay gim t mc 6-6,5%/nm
xung khng qu 4%/nm k t ngy 15/4/2009 v gim tip xung mc khng qu
3%/nm k t ngy 01/6/2009, li sut huy ng gim xung mc khng qu l,5%/nm
k t ngy 01/6/2009)
Cn cn thng mi hng ha 11 thng thm ht 10,95 t USD bng 21,3% xut
khu), ngun b p cho thm ht ny suy gim nh ngun u t trc tip nc ngoi
gim st mnh so vi nm 2008, u t gin tip nc ngoi khng tng m cn gim;
ngun kiu hi cng gim do khng hong kinh t ton cu... do vy dn n thm ht
cn cn thanh ton, tnh hnh ny tip tc gy bt li cho vic n nh t gi.
Thm vo , thm ht ngn sch tng cao, nm 2009 mc thm ht ngn sch
mc 6,5% GDP buc ngn sch phi vay n nhiu, qua m gy p lc gim gi VND.
Trn th trng tin t xut hin nhng hin tng bt cp, mu thun nhau: Tc
tng trng tn dng cao, nhng cha p ng nhu cu vay vn ca doanh nghip,
VND vn khan him, biu hin p lc tng li sut, thanh khon VND mng manh.
S khan him tin ng v mt l thuyt l lm cho VND ln gi. Nhng chnh
sch iu tit v m th li sut li thp (li sut cho vay h tr, trn li sut cho vay..) gy
p lc gim gi VND, ng thi kch thch nhu cu s dng tin ng, tng nhu cu tn
dng, gy ra vng xoy khan him tin ng, gy p lc cho NHNN phi cung ng thm
tin ng. iu ny tip tc gy p lc gim gi VND. ng thi, s bin ng mnh ca
gi vng cng c nhng tc ng bt li n t gi.
Trc tnh hnh ny, ngy 26/11, NHNN kp thi iu chnh t gi, nng t
gi cng b ln 17.980 VND/USD, tng 5,4% so vi ngy trc , thu hp bin t
gi t +/-5% xung cn +/-3%, ng thi yu cu cc t chc tn dng thc hin nghim
bin t gi.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Bn cnh , cc t chc tn dng c trng thi ngoi t t m 5% tr xung li

c NHNN bn ngoi t h tr nhm m bo h thng ngn hng cam kt cung cp
ngoi t cho cc doanh nghip xut nhp khu, c bit u tin nhng mt hng nhp
khu phc v sn xut.
ng thi vi iu chnh t gi, NHNN thc hin nng cc mc li sut ch
o ln thm 1%. y l gii php c tnh ng b, ph hp vi tnh hnh thc t, va c
tc dng tip tc duy tr tng trng ca nn kinh t ng thi ch ng ngn chn nguy
c lm pht v trc mt n nh th trng ngoi hi.
Tn dng tng mnh cng vi gi h tr 4% li sut v chnh sch tin t ni lng
ca NHNN. Kt thc nm 2009, tn dng trong nn kinh t tng ti 37% v gy p lc
mnh ln lm pht trong nm 2010. Nhn chung vic iu hnh ca Ngn hng Nh nc
c v khoa hc hn nh vic tip thu c cc bi hc t nhng nm trc. Cc ch
tiu tng phng tin thanh ton, tng trng tn dng mc ph hp vi din bin kinh
t v m v ch trng kch thch kinh t ca Chnh ph. Th trng tin t tng bc
c bnh n. Tuy nhin tc tng trng tn dng vn cao, nhng cha p ng
nhu cu vay vn ca doanh nghip, VND vn khan him, biu hin p lc tng li sut,
thanh khon VND mng manh.
Nh vy, c th ni nhng kh khn nht qua, nm 2009 mc d phi i mt vi rt
nhiu thch thc trong qu trnh thc thi CSTT, nhng vi s iu hnh linh hot, s ng
ph kp thi vi nhng bin ng ca tnh hnh, v c bn CSTT t c mc tiu
ca nm 2009 l kim ch lm pht t mc 19,98% nm 2008 xung cn 6,52%, h tr
tng trng kinh t mc 5,2% v CSTT gp phn quan trng vo n nh kinh t v
m. Tuy nhin, nn kinh t vn cn tim n nhiu nguy c v i hi CSTT ca NHNN
phi c phn ng kp thi ngn chn.

2.1.3. Nm 2010
Nm 2010, kinh t th gii phc hi sau khng hong ti chnh, tng trng kinh
t 4,8%, thng mi tng 11,4%. Kinh t trong nc tng trng cao (6,78%) nh ng
lc u t (vn u t ton x hi tng 12,9%), xut khu (25,5%) v tiu dng (tng
mc bn l hng ha v dch v tng 24,5%); cc cn i ln ca nn kinh t v an sinh
x hi c bn c m bo. Trong nm 2010, NHNN iu hnh chnh sch tin t
ch ng, linh hot v thn trng, ph hp vi Ngh quyt Quc hi, ch o ca Chnh
ph v bm st tnh hnh thc t, gp phn quan trng thc hin cc mc tiu kinh t
v m, th hin c th l: iu hnh linh hot cc cng c chnh sch tin t (nghip v
th trng m, ti cp vn, hon i ngoi t, d tr bt buc) tng lng tin cung
ng b sung cho lu thng, p ng phng tin thanh ton trong nn kinh t vi tc
tng 25%; t trng tin mt lu thng trong tng phng tin thanh ton gim so vi cc
nm trc.

2.1.3.1.

Mc tiu ca nn kinh t
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Mc tiu kinh t - x hi ca nm 2010 l phn u phc hi tc tng trng

kinh t mc cao hn nm 2009, tng tnh n nh kinh t v m, nng cao cht lng,
ngn chn lm pht cao tr li, tng kh nng bo m an sinh x hi.

2.1.3.2.

Mc tiu ca NHNN

Nhn t din bin gia cung tin v lm pht, c th thy rng trong nm 2010,
mc lm pht s tng ln kh cao bi tc cung tin tng kh mnh trong nm 2009.
NHNN t mc tiu kim sot tng phng tin thanh ton mc 25%

Mc d kinh t th gii ang phc hi, song vn tim n nhiu ri ro, gi c hng
ha v dch v c xu hng tng (gi lng thc, du m,...), th trng chng
khon, ng USD v gi vng bin ng phc tp; nhiu nc tip tc thc hin
cc gii php kch thch kinh t, nhng vi xu hng gim dn theo phc hi
ca nn kinh t v ngn nga nguy c lm pht. NHNN t ra yu cu v nhim v
iu hnh chnh sch tin t nm 2010 linh hot, thn trng v cht ch kim
sot mc tng tng phng tin thanh ton v tn dng i vi nn kinh t, li sut
v t gi mc hp l, bo m kh nng an ton thanh ton ca h thng ngn
hng, gp phn thc hin k hoch pht trin kinh t - x hi nm 2010. Mc tiu
iu hnh l kim sot tc tng tng phng tin thanh ton, tn dng khong
25%
2.1.3.3.

Chnh sch ca NHNN

iu hnh nghip v th trng m

iu hnh linh hot nghip v th trng m v gim st vic thc hin cc t l

an ton ca TCTD, iu tit li sut huy ng v cho vay gim dn theo ch o ca
Chnh ph (n cui thng 10, li sut huy ng VND bnh qun 10,44%/nm, cho vay
13,18%/nm) tng lng tin cung ng b sung cho lu thng, p ng phng tin
thanh ton trong nn kinh t vi tc tng 25%; t trng tin mt lu thng trong tng
phng tin thanh ton gim so vi cc nm trc.
- T u thng 11/2010, iu hnh cht ch lng tin cung ng kim ch mc gia
tng tin t, iu chnh tng cc mc li sut iu hnh nhm kim sot lm pht.
iu tit cung tin bng cng c d tr bt buc
Gim t l d tr bt buc bng ngoi t t 7% xung 4% i vi k hn di 12
thng, t 3% xung 2% i vi k hn trn 12 thng.
iu hnh li sut
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trong 10 thng u nm 2010, trc bi cnh kinh t v m c nhiu chuyn bin

tch cc, NHNN gi n nh li sut iu hnh, c th: li sut c bn mc 8%/nm, li
sut ti cp vn mc 8%/nm, li sut ti chit khu mc 6%/nm.
T ngy 5/11/2010, iu chnh tng thm 1%/nm cc mc li sut iu hnh, theo , li
sut c bn c iu chnh tng t 8%/nm ln 9%/nm, li sut ti cp vn t 8%/nm
ln 9%/nm, li sut ti chit khu t 6%/nm ln 7%/nm; ng thi, quy nh mc li
sut tin gi ti a bng USD ca t chc kinh t ti TCTD l 1%/nm
2.1.3.4.

Mc cung tin thc t

Cung tin c s M0 tng 9,7% trong giai oan t thang 1-2008 n thang 10-2010
Giai oan 2008 n thng 10-2010 s nhn tin t (m2) a gn nh lin tuc tng t mc
3,09 ln mc 5,21
Trong giai oan 2009 n 2010, h s nhn tin t tng manh. Ty l tin ngoai h thng
vn trong xu hng giam thi ty l d tr bt buc sau c iu chnh tng ln 4%
vo 2/2010. Ty l ngn qu cung giam t mc 12% vao thang 10-2008 xung mc 4%
vao thang 10-2010, chu yu do lai sut tng. Kt qu l M2 trong nm tng trng kh
mnh vi tc l 33,3%, cao hn nhiu so vi nm 2008
Tng quan v tng trng cung tin giai on 2008- 2010

n v: M2 v M0: t ng, m2: %

Hnh: M2, M0 v m2 ti Vit Nam giai on 2008- 2010 (ngun: IMF)

Kim sot s nhn tin t ca NHNN

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Lng cung tin tnh n ht thng mi tng trng 21,5% so vi thng 12 nm

2009. Nh vy, cung tin tng vt hn so vi ch tiu c nm l 20%. Trong 2 thng
cui nm, Ngn hng Nh nc thc thi mt s bin php tht cht li cung tin.

y hon ton l mt hnh ng hp l v ng n. Mt mc tng trng

cung tin thp, khng vt qu xa so vi con s ch tiu, s tc ng tch cc ti
lm pht trong nm sau; ng thi gip ngi dn ly li nim tin vo tin ng.
2.1.3.5.

nh gi hiu qu ca chnh sch v tc ng n nn kinh t

Tch cc

iu hnh c lng tin cung ng thng qua cc cng c chnh sch tin t
p ng nhu cu thanh khon ca cc ngn hng thng mi (NHTM) v nn kinh t, tc
ng lm gim mt bng li sut th trng.
Trong ni bt l vic gim t l d tr bt buc bng ngoi t t 7% xung 4% i vi
k hn di 12 thng, t 3% xung 2% i vi k hn trn 12 thng; linh hot nghip v
th trng m vi khi lng v li sut hp l v gim li sut nghip v th trng m,
hon i ngoi t cng nh ti cp vn trc tip cho NHTM c quy m nh nhm n nh
th trng tin t.
Do iu hnh linh hot cc cng c chnh sch tin t (nghip v th trng m,
ti cp vn, hon i ngoi t, d tr bt buc) lng tin cung ng b sung cho lu
thng tng, p ng phng tin thanh ton trong nn kinh t vi tc tng 23%; t
trng tin mt lu thng trong tng phng tin thanh ton gim so vi cc nm trc
Tn dng nm 2010 tng 29.89%, trong tn dng bng ngoi t tng 37.7%,
cn bng ni t ch tng 25.3%. Ti sn c ca h thng TCTD tng 28%, t l an ton
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

kinh doanh ph hp vi quy nh ca NHNN, t l n xu khong 2,5%; tnh hnh thanh

khon v li sut th trng tin t trong na cui thng 12 tng i n nh.
Tiu cc
Thc t cho thy, lm pht 11 thng nm 2010 so vi thng 12 nm 2009 l
9,58%. Nh vy, lm pht ph mc 10% nh d on s b l hon ton chnh xc. Kch
bn xu din ra vi mt lot yu t khch quan khc nh tng gi nguyn vt liu trn
th gii, ma l min Trung..
Trong na u nm 2010, cc nh iu hnh lm rt tt vai tr kim ch lm pht. Tuy
nhin, sang n na sau nm 2010, dng nh tng trng mi l mc tiu u tin. Kt
qu: tng cung tin qu ch tiu, ng thi lm pht cng tng ln.
Trong su thng cui nm 2010, NHNN tng cung tin v tn dng nhanh chng lm
gim li sut VND, nhng tc dng thc t li tri ngc v tng tin li lm tng k
vng lm pht cng nh gy thm p lc ln t gi trn th trng t do. Ngoi ra li sut
huy ng USD li tng trong my thng qua do nhu cu ngoi t ca nn kinh t la
ha ang rt cao, kt qu l li sut huy ng VND vn kh gim xung di mc 1217% ca qu 3 nm ngoi.
Quyt nh nh i gia lm pht v tng trng khng ch bi Ngn hng Nh nc
m cn t rt nhiu b, ban, ngnh khc. Trong thi gian qua, chnh sch ti kha lun
thoi mi khi t l u t trn GDP lun trn mc 40% trong khi hiu qu rt thp.
V vy, gii php cho kim sot lm pht khng ch n gin l tht cht tin t, m cn
cn kt hp ng b chnh sch gia cc nh iu hnh.
Lm pht cao Vit Nam trong nhng nm gn y chnh l kt qu ca qu trnh tch
ly cung tin v tch ly lm pht. Gim cung tin th d, nhng gim lm pht th li l
mt qu trnh y kh khn v lu di.
Chnh sch tin t lng lo dn n lng cung ng tin t cao, v cng gy nn
hin tng tng trng tn dng.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

T thc tin iu hnh chnh sch tin t nm 2010, NHNN rt ra mt s kinh nghim
cho iu hnh nm ti: Mt l, tip tc iu hnh chnh sch tin t ch ng, linh hot
v thn trng nhm mc tiu hng u l n nh kinh t v m; s dng ng b, hi ha
cc cng c vn hnh theo c ch th trng, kt hp vi cc quy nh quy phm php
lut n nh th trng tin t, kim sot tn dng v tng phng tin thanh ton gia
tng mc hp l; Hai l, to iu kin cho cc TCTD huy ng vn trong v ngoi
nc, i i vi chuyn dch c cu v nng cao cht lng tn dng tp trung vn cho
lnh vc sn xut, nht l lnh vc nng nghip, nng thn, xut khu, doanh nghip nh
v va; Ba l, thng tin ra th trng mt cch cng khai, minh bch, kp thi v nht
qun v iu hnh chnh sch tin t, cng c lng tin v s ng thun ca cng ng
doanh nghip, dn c, cc nh u t trong v ngoi nc; Bn l, tip tc c cu li h
thng TCTD ph hp vi cc chun mc an ton, hiu qu ca thng l quc t, vi cc
bc i thch hp; m bo k cng trong iu hnh; Nm l, phi hp ngay t u nm
k hoch cc gii php c th trong iu hnh chnh sch tin t vi cc chnh sch kinh
t v m khc.
Trong nm 2010, cc chnh sch tin t tr nn ng b v linh hot hn so vi
cc nm trc th trng tn dng v tin t cng n nh hn NHNN iu hnh chnh
sch tin t ch ng, linh hot v thn trng, ph hp vi Ngh quyt Quc hi, ch o
ca Chnh ph v bm st tnh hnh thc t, gp phn quan trng thc hin cc mc
tiu kinh t v m

2.1.4. Nm 2011
Nm 2011, kinh t Vit Nam bc vo giai on kh khn do lm pht tng cao.
Ch s gi tiu dng thng 9/2011 tng 16,63% so vi thng 12/2010 v tng 22,42% so
vi cng k nm trc. Ch s gi tiu dng bnh qun chn thng nm 2011 tng 18,16%
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

so vi bnh qun cng k nm 2010. Tng sn phm trong nc (GDP) chn thng nm
2011 c tnh tng 5,76% so vi cng k nm 2010.
2.1.4.1.

Mc tiu ca nn kinh t

CSTT c chuyn sang tht cht nhm kim ch lm pht, t thng 11/2010
n nay, c tip tc iu hnh theo hng tht cht, thn trng. Ti phin hp ca
Chnh ph thng k thng 5/2011, Th tng Chnh ph kt lun mc tiu pht
trin ca nm 2011 l phn u t mc tng trng 6% (tng trng su thng u
nm t khong 5,6%), kim ch tng ch s gi tiu dng (CPI) mc khong 15%,
gim bi chi ngn sch di 5%, nhp siu khng qu 16% kim ngch xut khu, tit
kim chi 10%. Ti phin hp thng k ca Chnh ph ngy 24/7/2011, Ngh quyt k
hp c a ra l tip tc thc hin chnh sch tin t cht ch, thn trng.
Nm 2011, chnh ph t mc tiu kim sot M2 mc 15-16%.
2.1.4.2.

Mc tiu ca NHNN

Nm 2011, NHNN s iu hnh chnh sch tin t ch ng, linh hot v thn
trng nhm mc tiu hng u l trng tm ca Ngn hng Nh nc trong nm nay l
phi gp phn kim ch lm pht, n nh t gi, cung vn kp thi cho sn xut thit yu
v gi vng thanh khon c h thng.
2.1.4.3.

Chnh sch ca NHNN

Nm 2010, d NHNN t mc tiu kim sot tn dng mc 25% nhng tn dng

c nm vn tng gn 30%. Tn dng tng cao l nguyn nhn chnh khin cho lm pht
ca Vit Nam bng n vo cui nm 2010. Tnh trong 2 thng u nm 2011 tn dng
tng vt qu 30% so vi cng k nm trc.
Trc thc trng tn dng tng qu mnh v lm pht cao, NHNN buc phi tuyn b
kim sot tn dng di 20%, cung tin t 16-17%. Li sut ti chit khu, li sut cho
vay qua m cng ng lot tng ln 12%. Cc chnh sch ny tng ng vi chnh sch
tin t nm 2008. So snh con s gii hn tng trng tn dng cn cho thy chnh sch
tin t nm 2011 cn b kim sot cht hn c nm 2008.

Hot ng th trng m

Thng k t u nm nay n ht thng 3/2011, NHNN bm ra th trng

m 1.285.146 t ng, trong khi ht v 1.202.214,1 t ng. Nh vy, mc bm
rng t 82.931,9 t ng. Ngy 4/5/2011 li sut trn thi trng OMO tng thm 100
im c bn (1%) ln 14%. Ngy 17/5/2011 li sut trn OMO tng thm 100 im c
bn ln 15% t mc 14% v ngy 4/7/2011 li sut trn OMO li tr v 14% .ng thi
tng gim nh vy ch mang tnh tm thi trong ngn hn, nhm to iu kin cho doanh
nghip vay vn vi li sut thp hn pht trin sn xut. sau s tip tc tng ln
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

15% bi mc tiu chnh vn l gim lng cung tin trong lu thng. S liu c th
c th hin tng hp qua bng di y.
Tnh hnh hot ng NV th trng m 6 thng u nm 2011
n v tnh: T ng

Thng

Cung ng

Ht v

Cung ng rng

501.749

345.483

156.266

314.493

345.338,8

-30.845,8

468.904

511.392,3

-42.488,3

519.695,7

453.002,7

66.693

353.381,9

425.139,5

- 71.757,6

141.838,4

206.649,7

- 64.811,3

Tng

2.300.062

2.287.006

13.056

Ngun: Ngn hng Nh nc v tng hp ca nhm tc gi

iu chnh thng qua li sut

Vo ngy 29/4/2011, Ngn hng nh nc tip tc ban hnh Quyt nh s

929/Q-NHNN iu chnh tng li sut ti cp vn ln 14% v li sut ti chit khu
ln mc 13%. K t u nm 2011 n nay, y l ln iu chnh thc 4 i vi li
sut ti cp vn v ln iu chnh th 3 i vi li sut ti chit khu. Theo , li
sut ti chit khu c iu chnh tng t mc 9% vo thng 1/2011 ln mc
14% vo thng 5/2011 trong khi li sut ti chit khu c iu chnh tng t mc
7% vo thng 2/1011 ln mc 13% vo thng 5/2011.
LI SUT TI CP VN

Gi tr

Vn bn quyt nh

Ngy p dng

15%

2210/QNHNN 06/10/2011

10/10/2011

14%

929/Q-NHNN 29/4/2011

01/05/2011

13%

692/Q-NHNN 31/3/2011

01/04/2011

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

12%

379/Q-NHNN 8/3/2011

08/03/2011

11%

271/QNHNN 17/02/2011

17/02/2011

9%

447/TB-NHNN 29/11/2010

01/12/2010

9%

2620/QNHNN 05/11/2010

05/11/2010

8%

402/TB-NHNN 27/10/2010

01/11/2010

8%

352/TB-NHNN 27/9/2010

01/10/2010

LI SUT CHIT KHU

Gi tr

Vn bn quyt nh

Ngy p dng

13%

929/Q-NHNN 29/4/2011

01/05/2011

12%

379/Q-NHNN 8/3/2011

08/03/2011

7%

447/TB-NHNN 29/11/2010

01/12/2010

7%

2620/QNHNN 05/11/2010

05/11/2010

6%

402/TB-NHNN 27/10/2010

01/11/2010

6%

352/TB-NHNN 27/9/2010

01/10/2010

Ngn hng Nh nc tng t l ti cp vn t 9,0% ln 14,0% v t l chit khu t

7,0% ln 13,0% trong giai on t thng 2 n thng 5/2011, sau gi nguyn t l ny
n cui thng 8. C ch ny c p dng vi cc ngn hng i vi cc k hn 1-12
thng.
Ngn hng Nh nc cng gim t l li sut nghip v th trng m ngn hn t
15,0% xung 14,0% trong thng 7, nhng cng a ra thng bo rng y l phn ng
vi vic tng thanh khon lin ngn hng, ch khng phi vic ni lng chnh sch tin
t.

iu hnh qua t l d tr bt buc

- Theo vn bn s 750/Q-NHNN 9/4/2011 . p dng t ngy 01/05/2011

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

T l d tr bt buc i vi tin gi bng VND p dng theo Q 379/Q-NHNN ngy

24/2/2009 (p dng t k d tr thng 3/2009), t l d tr bt buc i vi tin gi bng
USD p dng theo Q 750/Q-NHNN ngy 9/4/2011(p dng t k d tr thng 5/2011).
Tin gi VND

Tin gi ngoi t

Khng k
Khng k
T 12 thng
T 12 thng
hn v di
hn v di
tr ln
tr ln
12 thng
12 thng

Loi TCTD

Cc NHTM Nh nc (khng bao

gm NHNo & PTNT), NHTMCP 3%
th, chi nhnh ngn hng nc
ngoi, ngn hng lin doanh, cng
ty ti chnh, cng ty cho thu ti
chnh
Ngn hng Nng nghip v Pht
trin nng thn
NHTMCP nng thn, ngn hng
hp tc, Qu tn dng nhn dn
Trung ng
TCTD c s d tin gi phi tnh
d tr bt buc di 500 triu
ng, QTN c s, Ngn hng
Chnh sch x hi

1%

6%

4%

1%

1%

5%

3%

1%

1%

5%

3%

0%

0%

0%

0%

- Theo vn bn s 1209/Q-NHNN ngy 1/6/2011 . p dng t ngy 01/06/2011

T l d tr bt buc i vi tin gi bng VND p dng theo Q 379/Q-NHNN ngy
24/2/2009 (p dng t k d tr thng 3/2009), t l d tr bt buc i vi tin gi bng USD
p dng theo Q 1209/Q-NHNN ngy 1/6/2011(p dng t k d tr thng 6/2011)

Tin gi VND

Tin gi ngoi t

Khng k
hn v di
12 thng

T 12
thng tr
ln

Khng k
T 12
hn v di thng tr
12 thng
ln

3%

1%

7%

5%

1%

1%

6%

4%

NHTMCP nng thn, ngn hng

hp tc, Qu tn dng nhn dn
Trung ng

1%

1%

6%

4%

TCTD c s d tin gi phi tnh

d tr bt buc di 500 triu
ng, QTN c s, Ngn hng
Chnh sch x hi

0%

0%

0%

0%

Loi TCTD

Cc NHTM Nh nc (khng bao

gm NHNo & PTNT), NHTMCP
th, chi nhnh ngn hng nc
ngoi, ngn hng lin doanh, cng
ty ti chnh, cng ty cho thu ti
chnh
Ngn hng Nng nghip v Pht
trin nng thn

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

- Theo vn bn s 1925/QD-NHNN 26/8/2011 . p dng t ngy 01/09/2011

T l d tr bt buc i vi tin gi bng VND p dng theo Q 379/Q-NHNN ngy 24/2/2009
(p dng t k d tr thng 3/2009), t l d tr bt buc i vi tin gi bng USD p dng
theo Q 1925/Q-NHNN ngy 26/8/2011(p dng t k d tr thng 9/2011)

Tin gi VND

Tin gi ngoi t

Khng
T 12
k hn
thng tr
v di
ln
12 thng

Khng k
hn v
di 12
thng

T 12 thng
tr ln

3%

1%

8%

6%

Ngn hng Nng nghip v Pht trin nng

thn

1%

1%

7%

5%

NHTMCP nng thn, ngn hng hp tc,

Qu tn dng nhn dn Trung ng

1%

1%

7%

5%

0%

0%

0%

0%

Loi TCTD

Cc NHTM Nh nc (khng bao gm

NHNo & PTNT), NHTMCP th, chi
nhnh ngn hng nc ngoi, ngn hng
lin doanh, cng ty ti chnh, cng ty cho
thu ti chnh

TCTD c s d tin gi phi tnh d tr bt

buc di 500 triu ng, QTN c s,
Ngn hng Chnh sch x hi

2.1.4.4.

Mc cung tin thc t v nguyn nhn

Hnh: Din bin tng phng tin thanh ton 8 thng u nm 2011
Nhn vo th, ta thy ch c giai oan t thng 2 n thng 4, M2 gim, cn li vn
tip tc tng tr li n thng 7, v trong thng 8, M2 tng t ngt vi lng rt mnh
t mc 22,4% tnh theo nm v tng 9,16%. Tc tng t bin ny ch yu l do tng
huy ng ca h thng NHTM.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Theo ngn hng Nh nc, n 30.8.2011, tng phng tin thanh ton (hay cung tin
m rng M2) tng 9,16%. So snh vi mc tng 3,57% t u nm ti ngy 20.7.2011
th ch trong vng hn mt thng, tng phng tin thanh ton tng thm ti 5,3%.
Tnh ti ngy 19.8.2011, tc tng tin mt ngoi h thng l 4,42%. Mc tng ny
bng ton b mc tng t u nm ti ngy 19.8.2011 nhng thc cht ch ng gp
khong 0,5% vo mc tng 5,3% ca M2 v hin nay, tin ngoi h thng ch chim
khong 12% M2 ca Vit Nam. Ni cch khc, tc tng M2 t bin trong thng 8
ch yu l do tng tng huy ng ca h thng ngn hng thng mi v tnh n ngy
19.8.2011, tc tng tng huy ng tin gi ca h thng ngn hng thng mi l
3,04% so vi thng trc, trong huy ng VND tng 3,32%, huy ng ngoi t tng
1,81%. Lng tin gi tng t bin trong bi cnh li sut huy ng c du hiu buc
phi h sau thng 8.
Trc nh hng t nm
2010, tnh hnh trong nc
ngay t nhng ngy u
nm, ch s gi CPI ngy
cng tng, thng 3 CPI tng
2,71% y lm pht tng
ln 13,89%, cng vi l
tng gi xng, du hng
nng sn ngy cng tng

th NHNN s c xu hng
tng rd trong th ch tng
TL DTBB bng ngoi t.
Theo c ch, khi tng
DTBB bng ngoi t th cc NH s phi tnh ton cn nhc vic gim li sut huy ng,
ng thi tng li cho vay ngoi t b li phn huy ng phi d tr bt buc. Mt
khc, v ngi dn khng d g c th gi ngoi t nc ngoi nn khi gim li sut huy
ng bng ngoi t th h s chuyn sang gi tin VND v cc doanh nghip cng gim
vay ngoi t do li vay tng ln, t tng c cung ngoi t, n nh t gi v gim
nhp siu, tng hp gim p lc cho NHNN tng MB mua ngoi t tng d tr ngoi
hi.
Cui cng, cng c s dng mh nht l nghip v thi trng m OMO (nh
trnh by trn)

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Lng tin NHNN ht rng 9 tun lin tc 4/5 n ht 1/7 /2011

n v: t ng

160000
140000
120000
100000
Bm

80000

Ht

60000

Ht
rng

40000
20000
0
04/05

09/05 16/05 23/05

- 06/05 13/05 20/05 27/05

30/05 06/06 13/06

03/06 10/06 17/06

20/06 27/06

24/06 01/07

Nguyn nhn cho mc cung tin 2011:

NHNH buc phi c nhng ng thi rt tin ra khi lu thng mnh kim ch
lm pht v gim CPI. Mun gim cung tin NHTW iu chnh gim MB hoc m. Tuy
nhin, do tc dng ca th trng vng v nhu cu nhp khu my mc thit b (tnh trng
nhp siu gia tng) v tm l ngi dn mun u t tin t, NHNN phi bm tin mt ra
mua ngoi t v nhm tng d tr ngoi hi v p ng nhu cu trong nc, v
trnh lp li tnh trng nh nm 2006-2007 rt c th NHNN s pht hnh tn phiu,
nhng hnh ng ny ch hi vng duy tr M0 m khng gim MS c. Vy gim MS,
NHNN ch trng ch vo vic gim h s nhn tin km hm tng cung tin M2 mc
15%- 17%.
Trong nm 2011, t l tin ngoi h thng tip tc c xu hng gim do ngi
dn c lo s lm pht v tm n cc cch u t khc an ton v c li hn nh vng
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

cng vi lng tin c s nh c MB th tin cung ng MS s tng ln. Thm vo , do

li sut th trng vn trong xu hng tng ln thm ch vt qua li sut c bn trn
(14%) s cng lm cho t l ngn qu ti cc ngn hng gim (re gim v DL tng).
2.1.4.5.

nh gi hiu qu v tc ng ln nn kinh t

Tng trng tn dng vn mc rt cao. Qu 1/2011, c tnh tng

trng tn dng t khong 5% so vi cui nm trc, y l mc cao hn kh
nhiu so vi mc 3.34% ca qu 1/2011. Vi mc tng trng ny, tng trng
tn dng n thng 3 vn duy tr mc 32% (YoY) so vi cng k nm trc.
Vi mc tng trng tn dng cao th p lc lm pht trong thi ti vn cn
ln. Mc tiu gi mc tng trng tn dng ca NHNN trong nm 2011 di 20%
khng phi d dng thc hin.
Tuy nhin do cc chnh sch iu hnh ch ng, linh hot, hiu qu cng c
nghip v th trng m. cng vi cc cng c chnh sch tin t khc ca NHNH
bc u kim ch lm pht v thc hin c hiu qu cc mc tiu khc ca
CSTT. Lng tin cung ng v rt v ca th trng m c s phi hp cht ch vi
cc cng c khc ca CSTT nhm pht tn hiu iu hnh CSTT .

Nhn chung, trong nhng nm qua NHNN kim sot c khi lng tin cung ng
ph hp vi mc tng trng ca nn kinh t v ch s gi c; i mi trong iu
hnh cc cng c chnh sch tin t: chuyn dn sang s dng cc cng c chnh sch
tin t gin tip mt cch linh hot v c s phi hp ng b gia cc cng c chnh
sch tin t vi nhau. Hiu qu iu hnh chnh sch tin t ca NHNN ngy cng nng
ln, gp phn n nh tin t, thc y tng trng kinh t, bo m quc phng, an
sinh x hi.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Mc cung tin ca Vit Nam tng hn 1,5% bt u t u nm nay cho n

ngy 19 thng 5. Tng trng tn dng 6 thng u nm t gn 8,32%, thp hn so vi
cng k nm ngoi 8,96%
Cng theo bo co ny th tin gi ti cc ngn hng tng 1,4% trong cng k. T
cui thng 4 n ngy 19 thng 5, vn vay bng ngoi t tng hn 2%, trong khi vn vay
bng tin ng gim 0,54%. Tn dng tng hn 6% k t u nm cho n ngy 19 thng
5. Xut khu tng trng tn dng t 25% (trong khi tng chung ch l 6,92%).
i vi khu vc phi sn xut, nu nh cui nm 2010, t trng tn dng chim
18,87% th n cui thng 6/2011, ch cn chim 16,91%
Nh vy, trong 3 qu u nm 2011, tng trng cung tin vn tip tc tng,
NHNN vn ang n lc km hm bng cc cng c DTBB, nghip v th trng m v
li sut ti cp vn cng vi mc tiu gim lm pht v n nh t gi.

nh gi tnh hnh hot ng nghip v th trng m

Kt qu t c:

Th nht, trong 6 thng u nm 2011 ni ring v giai on 2008 - 2011 ni

chung, NHNN iu hnh ch ng, linh hot, hiu qu cng c nghip v th trng
m cng vi cc cng c chnh sch tin t khc, bc u kim ch lm pht v
thc hin c hiu qu cc mc tiu khc ca CSTT. Lng tin cung ng v rt v
ca th trng m c s phi hp cht ch vi cc cng c khc ca CSTT nhm pht
tn hiu iu hnh CSTT. Li sut NVTTM (hay li sut OMO) tnh n ht thng
6/2011, vn c gi nguyn mc 15%/nm. Vic tht cht tin t thng qua ht
rng trn nghip v th trng m ca NHNN cng cc chnh sch iu tit v m
khc c nhng kt qu bc u khi CPI thng 6/2011 CPI tng 1,09%, gim so vi
mc tng 2,21% ca thng 5/2011 mang li tn hiu ng mng cho nn kinh t.
Cng vi th trng m, NHNN vn duy tr cc cng c khc ca CSTT nh chnh sch
ti cp vn, d tr bt buc. Do vy, trong cc thi im c th, th trng m c
iu hnh linh hot, gp phn to s phi hp cht ch vi cc cng c CSTT khc
nhm t c mc tiu CSTT.
Th hai, qua nghip v th trng m; NHNN iu tit linh hot vn kh dng
cho cc TCTD.
Nghip v th trng m c vai tr quan trng trong vic iu tit cung cu v vn
ngn hn cho cc TCTD nhm h tr hot ng sn xut, kinh doanh, dch v, i
sng ca cc ch th trong nn kinh t. C th nhn thy nghip v th trng m Vit
Nam gp phn nht nh trong qu trnh pht trin kinh t t nc, nht l trong
iu kin hin nay.
Sau 6 thng thc hin k hoch pht trin kinh t - x hi nm 2011 v gn 5 thng
thc hin Ngh quyt 11 ca Chnh ph, kt qu ban u t c rt kh quan. Tng
trng tn dng 6 thng u nm t gn 8,32%, thp hn so vi cng k nm ngoi
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

8,96%. V nu so vi ch tiu c nm tng di 20%, th c th khng nh rng,

tng trng tn dng ang i ng vi mc tiu ra. c bit, trong iu kin phi
thc hin mc tiu kim ch lm pht th tn dng c tp trung u tin cho
lnh vc sn xut. Ring lnh vc sn xut nng nghip, xut khu tng trng tn
dng t 25% (trong khi tng chung ch l 6,92%). i vi khu vc phi sn xut,
nu nh cui nm 2010, t trng tn dng chim 18,87% th n cui thng 6/2011,
ch cn chim 16,91%. R rng, kt qu thc hin nhim v ang i ng hng theo
mc tiu iu hnh ca Chnh ph v NHNN.
Th ba, s thay i li sut nghip v th trng m lm tng kh nng iu
tit li sut th trng ca NHNN Vit Nam
Hot ng nghip v th trng m s tc ng n lng tin cung ng, t tc
ng n li sut th trng. Li sut th trng m c iu hnh linh hot trong
khong gia li sut ti cp vn v li sut chit khu nh hng li sut th
trng, pht tn hiu v quan im iu hnh CSTT trong tng thi k th hin r
vai tr ca li sut th trng m trong vic h tr NHNN iu tit li sut th trng.
S thay i ti 5 ln li sut nghip v th trng m trong 6 thng u nm 2011
th hin s bm st li sut th trng v vn ng cng chiu, phi hp cht ch
gia li sut c bn, li sut ti cp vn, li sut th trng m, li sut lin ngn hng,
li sut chit khu l c s cc ch th trong nn kinh t a ra quyt nh u t,
sn xut kinh doanh ph hp...
Th t, cng tc d bo vn kh dng ca NHNN c nhiu ci thin, kt
qu d bo trong k d bo l 1 thng khng c nhiu sai lch v tng th, nhng
trong d bo bin ng hng ngy cn nhiu sai s. Tuy nhin, do vic thc hin
cho mua c thc hin 2 phin mt ngy, nn vic chnh sa sai lch d bo c
tin hnh nhanh chng.
Th nm, cc ch th tham gia nghip v th trng m tng ln v s
lng v a dng v loi hnh, xut pht t nhu cu vn kh dng 6 thng u nm v
cc iu kin tham gia th trng ca cc TCTD, cho thy cc TCTD c iu
kin tham gia v u c kh nng trng thu. iu ny cng khuyn khch cc
TCTD nm gi GTCG v tng tnh cnh tranh trn th trng.
Mt s hn ch

NHNN cn gp nhiu kh khn trong iu hnh nghip v th trng m

nhm kim sot lng tin cung ng, iu ny nh hng bi: Hot ng
nghip v th trng m khng mang tnh bt buc, v vy, s lng thnh
vin tham gia th trng mi phin cng khim tn: hai nm 2008 - 2009
khong 50 - 60% cc TCTD c cng nhn l thnh vin th trng m; nm
2010, cc thnh vin tham gia tch cc hn, c phin s lng thnh vin
tham gia l 40; nm 2011, cc thnh vin tham gia cao nht trong mt phin
ln ti 44 thnh vin.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Chnh sch tin t a mc tiu kim sot lm pht, va h tr tng trng kinh
t (u nm 2011 mc tiu ca Chnh ph l tng trng kinh t 6,5%, lm pht 8,0%,
n nay ch tiu ny c iu chnh), do vy, vic bm tin qua nghip v th
trng m vn phi nm trong ch tiu lng tin cung ng tng thm c Chnh ph
ph duyt. Do , phn no lm gim tnh ch ng trong iu hnh nghip v th
trng m ca NHNN Vit Nam.
D bo cung - cu vn kh dng ca NHNN i khi cha tht chnh xc. Sai s
trong d bo thng khng ng u nn kh khc phc. Cc d bo c thi gian trn
1 thng tuy c thc hin, nhng khng thng xuyn v ch mang tnh d bo
v xu hng v c on theo dy s liu lch s v NHNN cha c h thng theo
di kp thi, y .
Kh nng h tr vn kh dng cha p ng c yu cu ca tt c cc TCTD
tham gia th trng. Thc t 6 thng u nm 2011, c 49 thnh vin tham gia th
trng, song tham gia giao dch thng xuyn ch yu l cc TCTD c quy m ln
vi u th v iu kin giao dch. Cc TCTD quy m nh hoc cha quan tm, hoc
iu kin tham gia th trng yu nn khng thng xuyn tham gia th trng. Do
vy, khi thiu vn kh dng tm thi h phi vay trn th trng tin t lin ngn
hng vi li sut cao, t gy xo trn trn th trng tin t.
-

Cn nhiu bt cp trong vic iu tit li sut nghip v th trng m

Thi gian qua, NHNN Vit Nam iu hnh linh hot li sut nghip v
th trng m gn vi li sut ti cp vn, li sut ti chit khu nh hng li
sut th trng, pht tn hiu trong iu hnh chnh sch tin t. Thc t cho thy vn
c thi im, NHNN lng tng trong vic iu tit li sut trn th trng m trong
mi quan h vi cc loi li sut khc. Nhng nm gn y v c bit trong 6 thng
u nm 2011, NHNN thc hin u thu khi lng vi li sut cng b, iu ny
cng hn ch phn no kh nng cnh tranh ca cc TCTD.

Nguyn nhn ca hn ch
Thiu s phi hp nhp nhng gia chnh sch tin t v chnh sch ti kha.

Hiu qu ca chnh sch tin t cn da trn c s c s phi hp ng b

vi chnh sch ti kha. Mc tiu n nh gi tr ng tin, kim sot lm pht gp
phn thc y pht trin kinh t ph thuc vo vic xy dng v iu hnh cc chnh
sch ca quc gia. Vic bi chi ngn sch c xu hng gia tng qua cc nm tc
ng, lm hiu qu ca chnh sch tin t b st gim.
-

Giy t c gi tham gia th trng m cha a dng.

Theo Quyt nh s 11/Q-NHNN ngy 06/01/2010 c s thay i quy nh

t l chnh lch gia gi tr giy t c gi (GTCG) ti thi im nh gi v gi
thanh ton trong giao dch mua bn c k hn gia NHNN v cc t chc tn dng. Tuy
nhin, trong Quyt nh ny, danh mc giy t c gi tham gia th trng m cha
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

c m rng. Vic quy nh th t u tin GTCG trong xt thu nhm khuyn khch
cc TCTD u t d tr thanh khon vo cc GTCG c tnh thanh khon cao gy
kh khn cho cc TCTD nh nm khng nhiu tri phiu Chnh ph.
-

C ch iu hnh li sut cn c nhng hn ch nht nh.

Thng 6/2001, NHNN cho php t do ha li sut tn dng ngoi t; thng

6/2002, t do ha li sut ni t. Tuy nhin, NHNN Vit Nam vn iu hnh chnh
sch li sut theo c ch kim sot trc tip, ban hnh nhiu loi li sut khc nhau
nh li sut c bn, li sut ti cp vn, li sut ti chit khu,... Trong 6 thng u
nm 2011, cc loi li sut ny tng v pht tn hiu iu hnh CSTT tht cht,
nhng cha thc s pht huy hiu qu vai tr kch thch gim nhu cu tin t. Mt khc,
cc loi li sut trn do NHNN cng b nn mang nng tnh hnh thc, v vy, tt yu
nh hng n li sut th trng m.
Mt khc, trong giao dch trn th trng m, s lng thnh vin tham gia
giao dch cn hn hp nn li sut th trng m cha phn nh ng quan h cung
- cu vn trn th trng.
-

Thu thp v x l thng tin cn nhiu kh khn.

Vi tn sut giao dch bnh qun 1 - 2 phin/ngy i hi thng tin v nhu cu

vn kh dng ca cc TCTD, nhu cu vay vn, mt bng li sut phi c cp
nht lin tc hng ngy, hng gi ti ban iu hnh th trng. Tuy nhin, NHNN
vn cha c h thng theo di kp thi v y cc hot ng trn th trng tin t.
Vic theo di, d bo vn kh dng cn c nhng kh khn nht nh nn chnh xc
cha cao. iu ny xut pht ch yu t th trng tin t lin ngn hng cha pht
trin.

2.2.

D bo mc cung tin trong thi gian ti

2.2.1. D on cung tin 4 thng cui nm 2011

Trong nhng thng cui nm 2011, gp phn t c cc mc tiu ca Chnh
ph, NHNN tip tc chnh sch tin t cht ch, linh hot, m bo tng trng tn dng
di 20% (khong 15-18%), tng phng tin thanh ton tng 15-16%, t gi n nh, li
sut cho vay gim dn theo mc gim ca lm pht, m bo an ton h thng.
C th, NHNN tip tc kim sot tng trng tn dng bng VND, iu hnh linh
hot ty theo tnh hnh nhng m bo tng trng di 20%, m bo hi ha v mc
tng v lng cung ng tin qua cc thng.
NHNN kim sot tng trng tn dng bng ngoi t, tng cng thanh tra, kim
tra mt s TCTD c tng trng tn dng ngoi t cao v h s s dng vn ngoi t cao;
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

sa i c ch cho vay bng ngoi t theo hng quy nh iu kin cht ch hn i vi

khch hng khng c ngun thu ngoi t t hot ng sn xut kinh doanh tr n vay;
ban hnh quy ch trn giao dch k hn nhm tng chi ph vay bng ngoi t; yu cu cc
TCTD quan tm iu hnh, m bo thanh khon ngoi t nhm hn ch ri ro cho cc
TCTD v gp phn n nh th trng ngoi hi.
Bn thng cui nm, d kin tn dng s tng thm 131.300 t ng, gim so vi
208.410 t ng cng k nm ngoi.
Trong 5 thng cui nm, cc ngn hng s c php cho vay ra nn kinh t thm
khong 238.000 t ng, bnh qun gii ngn khong 47.600 t ng/thng, gp i tin
gii ngn 7 thng u nm 2011.
Tng phng tin thanh ton cn li cho 5 thng cui nm ln gn 300.000 t
ng. Nh vy, bnh qun M2 tng thm t khong 59.500 t ng/thng, gp gn 5 ln
tin gii ngn ca 7 thng u nm 2011.
Theo tnh ton, mc cung tin M2 trong 4 thng cui nm s t 195.590 t ng,
cao hn mc 171.560 t ng ca cng k nm 2010.
Cc chuyn gia cng nh gi, mc tng trng tn dng di 20% v tng trng
cung tin M2 15% mc tiu trong nm nay l mc thp nht trong lch s t nm 1996.
Theo , giai on 2007-2010, tng trng tn dng bnh qun mc 36%/nm
v tng cung tin M2 bnh qun mc gn 29%/nm.
Mi y, ti bui Hp bo Chnh ph thng k thng 8, Thng c Nguyn Vn
Bnh cho bit, 8 thng tng trng tn dng thc trong h thng ngn hng ln ti
11,7%, hon thnh khong 65% k hoch nm.

4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

2.2.2.

D on cung tin nm 2012

Nhng thng tin cp nht v chnh sch tin t 2012 tip tc cho thy c

quan qun l tip tc theo ui chnh sch cht ch chng lm pht.

Mi y, B Ti chnh c xut gm su gii php, vi vic tng cng thit lp k
lut cho chnh sch tin t.
Theo , Ngn hng Nh nc n nh tc tng cung tin, ng thi xy dng l trnh
gim dn vic kim sot li sut v hng ti li sut s do th trng quyt nh ty theo
mc cung tin. Ngn hng Nh nc cam kt duy tr tc lm pht mt mc nht
nh, tng bc nng cao vai tr ca tri phiu chnh ph nh l cng c quan trng
iu tit lng cung tin; cng khai minh bch cc ch tiu nh cung tin, tn dng, li
sut....
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trong khi , Ngn hng Nh nc cng ang hon thnh k hoch hnh hot ng ca
nm 2012 vi cc nh hng iu hnh chnh cho nm ti theo hng tip tc cht ch
kim sot lm pht.
Nhiu chuyn gia cho bit, Ngn hng Nh nc ang xut ch tiu d kin cho tng
trng tn dng nm 2012 c th ch t 15% - 17%, cn tng phng tin thanh ton c
th khong 14% - 16%.
Nh vy, ch tiu tng trng tn dng s thp hn c ch s iu chnh ca nm 2011 v
thp nht trong hn mt thp k li y. Trong khi , tc tng tng phng tin
thanh ton gn tng ng con s 15% - 16% ca nm nay.
Nh vy, nu cc ch s ny c thng qua v thc hin th hai nm lin tip Vit Nam
theo ui chnh sch tht cht tin t, thay i hon ton so vi chiu hng tng mnh
lin tc ca nhng nm trc y.
Trong cc din n kinh t gn y, Ngn hng Nh nc cng lin tip pht i cc tn
hiu cho bit, nm 2012, chnh sch tin t s tip tc cht ch, trong tn dng c
nh hng s tp trung cho cc lnh vc sn xut, xut khu, nng nghip v nng thn;
tn dng phi sn xut s tip tc c kim sot cht ch.
Xu hng chnh sch ny nhn c s ng tnh ca cc chuyn gia kinh t v cc t
chc quc t. Trao i vi cc chuyn gia ca Qu Tin t quc t (IMF) mi y, ng
V Tr Thnh cng cho rng, sp ti Vit Nam cn tip tc chnh sch tht cht tin t, ti
kha.
Ci gi phi tr kim ch lm pht v n nh kinh t v m l chp nhn mc tiu tng
trng trung bnh t cho giai on nm nm 2011-2015 c th phi thp hn 6%. Mc
d lm pht tnh theo thng bc u gim nhng kt qu tch cc cn mong manh. Do
, quan im ng thun l t nay n cui nm vn phi tp trung chng lm pht, n
nh kinh t v m. iu ny cn ko di khng ch nm nay, nm sau m c 5 nm ti.
Trong phin hp thng k thng 9, Chnh ph khng nh tip tc cc gii php theo
Ngh quyt 11 kin tr chng lm pht. Cn sau phin hp Chnh ph thng 8, Ch
nhim vn phng chnh ph pht i thng ip ca Th tng, tip tc thc hin
nghim tc tinh thn Ngh quyt 11, khng ch trong nhng thng cui nm 2011 m c
nm 2012.
Nm 2012, mc tiu tng trng phi cao hn, khong 6,5% v ch s tng CPI v 1 con
s.
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

Trc , hi cui thng 6, trong ch o xy dng k hoch pht trin kinh t - x hi v

d ton ngn sch nm 2012. Th tng chnh ph cng nhn mnh, mc tiu tng
qut ca nm 2012 l n nh kinh t v m, kim ch lm pht. ng thi, nn kinh t
cng cn t c tc tng trng cao hn, gn vi i mi m hnh tng trng,
chuyn i c cu v tng sc cnh tranh ca nn kinh t.
Vi nhng mc tiu nu trn, Th tng yu cu cc c quan chc nng tip tc thc
hin chnh sch tin t cht ch, thn trng, linh hot phi hp hi ha gia chnh sch
tin t v chnh sch ti kha kim ch lm pht, n nh gi tr ng Vit Nam, tng
dn d tr ngoi hi.

3. Bin php v mt s kin ngh tng hiu qu kim sot cung

tin ti Vit Nam
3.1. Kim sot cung tin MB
kim sot c cung tin MB: Trong nhng nguyn nhn nu phn trc
nh: c ch t gi, thm ht NSNN v tnh c lp ca NHTW, mc ph thuc vn
ca NHTM vi NHTW v s pht trin ca th trng ti chnh. Vy tng kh nng
kim sot cung tin MB ta cn tm hiu v nhng nh hng ca chng.
3.1.1. C ch t gi th ni c kim sot Vit Nam
Vic mua vo bn ra ngoi t c th gip NHNN c th kim sot 1 phn lng
cung tin cho nn kinh t. Tuy nhin, vi ch th ni c kim sot ca NHNN vic
mua bn USD ch nhm mc ch n nh t gi ch khng th kim sot c lng
cung tin. Vic mua USD t ngn hng kh khn khin cho th trng ngoi t t do
nng ln tng ngy,trong thng 10- 2011 c lc chnh lch so vi t gi ngn hng 6001000 trn 1 USD. Trong nm 2011 NHNN lin tc bn USD h ha s bin ng
tng ca t gi. T gi v lm pht tng khin cho chnh sch tht cht tin t v chnh
sch kim sot t gi mu thun nhau. ng thi ca NHNN cho ta thy mc tiu n nh
t gi vn chim u th. Gii php gii quyt vn ny vn rt nan gii vi cc nh
hoch nh.
3.1.2. Gim thm ht NSNN v tng mc c lp ca NHNN
Thm ht NSNN dng nh l cn bnh kinh nin ca Vit Nam. K l
NHNN li l c quan ngang b trc thuc chnh ph v th dng nh c thm ht
NSNN l NHNN s b p thiu ht cho Chnh ph. iu ny cn tr rt ln n cc
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

chnh sch tin t di hn ca NHNN trong mc tiu kim sot cung tin v lm pht.
Gii php:
- Chnh ph v NHNN nn c nhng chnh sch phi hp trong qun l nn kinh t.
- Tng mc c lp trong mi quan h chnh ph v NHNN
- Gii quyt thm ht NSNN bng cch pht hnh tri phiu ra cng chng.
3.1.3. Tng mc ph thuc vn ca NHTM vi NHNN
Mc ph thuc vn ca NHTM cng l 1 yu t gip CSTT c th pht huy
tc dng ca n. Vic ph thuc vn ca NHNN s gip cc cng c nghip v th trng
m, ti cp vn din ra thng xuyn, v NHNN c th nh gi mc cung tin hp l
cho nn kinh t. Gii php ra: cung tin ra nn kinh t bng cc hnh thc nh bn tri
phiu, tn phiu bt buc.
3.1.4. Pht trin th trng ti chnh
y l nhim v ca c nn kinh t, trong quan trng nht l ngnh ngn hng.
Gim ri ro ti chnh t cc cng c ti chnh s c th tng c lng cung tin t M2.
Gii php:
- Tng cng cng ngh trong h thng thanh ton ca ngn hng
- Khuyn khch ngi dn thay i thi quen giao dch bng tin mt thay vo l
dng th tn dng, th ATM.
- C chin lc pht trin ngnh ngn hng hin i trong tng lai.

3.2.

Kim sot cung tin MS

Kim sot cung tin MS chnh l kim sot c h s nhn tin m2 ca nn kinh t.
c th kim sot m2 NHNN c th tc ng vo:
3.2.1. T l d tr bt buc
C rt nhiu kin ca cc chuyn gia v vic nn thay i t l d tr bt buc trong
nm 2011 tng hiu qu ca chnh sch tin t tht cht qua lm gim lm pht.
Trong nm 2011 NHNN tng t l d tr bt buc ca ngoi t t 6% -8% i vi k
hn di 12 thng v khng k hn. ng thi ny cho thy NHNN mun ghim ngoi t
trong ngn hng nhiu hn v gim cho vay v bn USD ra th trng, nhm gim cung
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

tin ca nn kinh t, y l bc i ng trong chnh sch tht cht tin t. tuy vy, iu
ny li khin ny sinh vn khc l t gi (nh ni trn). V sao NHNN li
khng nng t l d tr bt buc ca tin ng tc ng n h s m2. chnh v li sut
th trng 6 thng u nm 2011 li sut cho vay tin ng qu cao 20-22% nu tng
d tr th s lm tng li sut cho vay tr nn kh kim sot hn. Gii php: Cn thm
cc gii php h tr khi mun thay i t l d tr bt buc v cn phi hp ng lot
nhm to hiu qu mong mun.
3.2.2. Gim t l tin mt lu thng ngoi h thng ngn hng
Ngi Vit nam c thi quen dng tin mt trong giao dch. T l tin ngoi h thng
ngn hng Vit Nam l khong 14-18%. Cao hn rt nhiu cc nc trong khu vc. cc
nc pht trin ch khong 1% nh Thy S, NaUy,... y chnh l yu t khin cho h
s cung tin ca Vit Nam tng chm v gim hiu qu to tin ca cc ngn hng. Gii
php:
- Nng cp h thng thanh ton in t trong h thng ngn hng.
- To thi quen dng th thanh ton cho ngi dn.

Kt lun
T nm 2008 n nay mc cung tin vn tng lin tc, tuy nhin c c nhng du hiu
gim dn v tc . Th hin r kh nng kim sot lng cung tin ra nn kinh t ca
mnh bng vic lin tc iu chnh v s dng linh hot cc cgn c d tr bt buc,
nghip v th trng m cng nh pht hnh cc giy t c gi bt buc. Tuy nhin, lm
pht v ch s CPI vn mc cao, li sut vn din bin phc tp. Cung tin tng lin tc
trong thi gian qua l mt trong nhng nguyn nhn chnh gy nn lm pht cao nh hin
nay, v dn n h ly cho c nn kinh t. Bi thi trng l mt ni phn ng rt mnh
vi cc chnh sch ca nh nc, cc cng c cn c s dng ng thi mt cch thn
trng, c tnh tan k lng v linh hot, ph hp vi kh nng chu ng ca nn kinh t.
Thc t, Chnh Ph c nhng ng thi iu hnh, kim sot nn kinh t ang i ng
hng qua vic tng bc gim lng cung tin, n dnh t gi, h nhit lm pht, li
sut dn a v mc li sut trn, tm l ngi dn dn tin tng hn vo thi trng tn
dng... Ngh quyt 11 a ra hi u nm 2011 c ni dung chnh l chp nhn gim tc
tng trng, u tin kim ch lm pht, n nh kinh t v pht trin an sinh x hi
tng bc c trin khai c hiu qu, tuy nhin, CP cn a ra gii php ng b v
kim sot vic thc hin nghim tc hn cc ngh quyt v cc quyt sch a ra gii
quyt trit hn tnh hnh chung ca nn kinh t. Trong thi gian ti, nm 2012 nn
4
6

Kh nng kim sot mc cung tin ca NNHN Vit Nam t nm 2008 n nay

kinh t VN vn tip tc trn tng trng cng vi cc d m nm 2011, nn cc vn

gii quyt lm pht v n dnh nn kinh t vn c u tin hng u.

4
6