AN NINH NNG LNG - VN CA TON CU Phan ng Tut Vin NCCLCSCN B Cng Thng I.

. Bc tranh tng quan Th gii ngy cng thc c hn s hu hn ca cc ngun ti nguyn. Dn s th gii khng ngng tng cch y 50 nm l 2 t ngi, hin nay 6 t v 50 nm sau s l 10 t. V th cuc cnh tranh tm kim cc ngun nng lng v cc ngun ti nguyn hu hn khc nh nc sch v lng thc, thc phm s ngy cng gay gt hn trn phm vi ton cu. c bit vn nng lng, theo d bo ca C quan Nng lng quc t (IEA), nu lng tiu th nng lng ca th gii tip tc gi mc nh hin nay, d bo th trng nng lng ton cu s tng 55 % trong khong thi gian t 2005 n 2030, vi mc tng hng nm l 1,8 % / nm. Nhin liu ha thch vn ng vai tr l ngun nng lng ch o, chim 84 % ca s tng tng nhu cu trong giai on 2005 - 2030. Du vn l nhin liu tiu th nhiu nht, mc d t l v nhu cu ton cu gim t 35 % xung 32 %. + Nhu cu du s tng t 32 triu thng /ngy vo nm 2006 ln n 116 triu thng / ngy vo nm 2030. (Nhu cu du nm 2007 l 86 triu thng/ngy, nm 2008 s t khong 86,5 triu thng /ngy v c tnh nm 2009 t 87,22 triu thng/ngy- c tnh n nh hng ca suy gim kinh t ton cu) + Nhu cu s dng than s tng mnh nht, gi tr tuyt i tng 73 % trong giai on 25 nm, v t trng tng t 25% ln 28 % trong tng tiu th nng lng cui cng. + Tiu th in nng s tng gp hai ln vi t trng tng t 17 % ln n 22 % trong tng tiu th nng lng cui cng. Cc nn kinh t ang pht trin n nm 2030 s chim hn mt na th trng nng lng ton cu. Trong s tng nhu cu nng lng s cp ton cu, 74 % t cc nc ang pht trin. Trung Quc v n chim 45 %, cc nc OECD chim 20 %, v cc nn kinh t ang chuyn i chim 6 %. Theo s liu nghin cu ca nhiu c quan nghin cu, th tr lng nng lng c xc nh ca th gii cn rt hn ch. Vi mc khai thc nh hin nay, th du m c th ch khai thc thm khong 40-50 nm na, kh t khong 60 nm, than c th khai thc nhiu hn, khong trn 200 nm. Cc dng nng lng ny c phn b khng ng u trn ton th gii. Khu vc Trung ng c tr lng du m chim 65,4% tr lng trn 1

ton th gii, nhng nhu cu ca khu vc ch chim khong 6%. Trong khi , cc nc pht trin c nhu cu tiu th chim 62%, nhng tr lng du m ca cc nc ch c 9,7%. p ng nhu cu nng lng tng, cc nc tiu th s phi nhp khu nhiu hn, mi khi c khng hong du m, th cc nc ny thng b nh hng trc tip, ln nht v thng dn n cc cuc khng hong kinh t km theo. Do c s lo ngi cao v an ninh nng lng. Tranh chp ti nguyn , ang v s tip tc l nguyn nhn s mt trong cc xung t quc t. An ninh nng lng tr thnh vn c c th gii quan tm. V mc chung ton cu, an ninh nng lng lin quan ch yu v cht ch n an ninh du m, trong gi du m l ngun gc ca s mt an ninh nng lng. Nhng bin ng v gi du m trong cc cuc khng hong u dn n mt an ninh trong th trng nng lng.. c mt thi gian sau thp k 80s c quan im cho rng s pht trin ca khoa hc k thut c th gip gii quyt vn ti nguyn (one-and-forall). Trn thc t th th gii cng c khong gn 20 nm tng i bnh n. Gi du thp n nh a n mt o tng rng s n nh s ko di mi. Nhng trong khong vi nm tr li y th vn khng hong nng lng li quay tr li vi phm vi v mc nh hng su rng hn trc. S xp ca 2 ta nh World Trade Center New York l mc khi im cho mt cn bo gi nng lng mi. Tnh theo la ca nm 2007 th gi du th tng t mc xp x 23 USD nm 2001 ln mc trn 130 USD vo thng 7 nm 2008, gp khong 6 ln mc gi nm 2001 (xem Hnh 1) Hnh 1: Biu gi du th th gii tnh theo ng La nm 2007

C nhiu l do dn ti cuc khng hong nng lng ln ny. Th d nh s vn ln ca Trung Quc vi t cch l mt nc nhp siu du la, cc cuc nh cng ca cng nhn tp on PDVSA Venezuela, ng USD yu, cuc chin khng c hi kt Iraq, cng thng chnh tr vi Iran hay l s thao tng ca khi OPEC. ng di gc kinh t hc th mi th u phi c xem xt di gc cung cu v nng lng trn th gii. Lng cu v du la ca th gii trung bnh tng khong xp x 1.5% mi nm. Sc tiu th nng lng tng ln ny n ch yu t cc nc ang pht trin, in hnh nht l t Chu . Chu hin chim hn 40% tng tiu th nng lng th gii. Trung Quc, Nht, Hn Quc ln lt l nhng nc tiu th du m ln th hai, th ba v th by th gii. Ch tnh ring trong giai on 2000 ti 2005, nhu cu tiu dng nng lng ca Chu tng ti 33,6%, cao nht th gii. c tnh, trong 20 nm ti, t l tng nhu cu v nng lng chu s vn dn u. S ph thuc vo nhp khu du m ca cc nc chu tng t 62% nm 2000 ln 74% nm 2010, bin chu thnh trung tm tiu th du m th gii thay th Bc M. Cn khu vc ASEAN, mc d c ngun du kh, trong Brunei v Indonesia thuc nhm cc nc xut khu du, nhng nhu cu nng lng ngy cng tng khin khu vc ny e ngi s phi chu s ph thuc vo nhp 3

khu nng lng. Theo ng Weerawat Chantanakome, Gim c Trung tm nng lng ASEAN, mc ph thuc c th t t 49% n 58%. Hnh 2: Tng trng v nhu cu tiu dng nng lng th gii chia theo khu vc

Trung Quc l nc ng gp chnh vo s tng vt ca nhu cu tiu dng nng lng khu vc Chu . T 1993, Trung Quc tr thnh nc nhp siu v du la. Nhu cu tiu dng du la ca nc ny tng t khong 4 triu thng mi ngy hi cui thp k 90 ln ti 6.9 triu thng mi ngy vo nm 2005, tng ng 177 triu tn. Trung Quc hin l nc tiu th du m ln th hai th gii. Hai tp on sn xut du chnh ca TQ l Sinopec v PetroChina hin ang hot ng vi cng xut 100% v hu nh khng c kh nng tng sn lng trong trung hn. Pha cc nh sn xut, cng xut hot ng ca ngnh khai thc du kh th gii ln ti xp x 98% (s liu ca EIA, 2006). C ngha l cho d c chy ht cng xut th sn lng ph thm cng ch khong 2% lng cung ng hin thi. Vic tng cng thm d khai thc cng khng cn thun li nh trc. Cc d n trong tng lai s phi tp trung vo cc vng a bn kh khn nh Artic, HPHT (High Pressure- High Temperature, p xut cao, nhit cao), nhng ngun du th c hydrogen sulfide (H2S), nhng

vng nc su ngoi i dng v cc vng bt n v chnh tr. Vi vic nhu cu tiu dng nng lng lin tc tng ln trong khi cc ging du gn nh hot ng ht cng sut, km theo trin vng khai thc ngy cng kh khn th khng c l do g gi du khng tng. Mc d gi du tng s kch thch vic nghin cu v p dng cc ngun nng lng c kh nng ti sinh, nng lng sch...tuy nhin vic s dng cc ngun nng lng ny trn quy m ln vn cn l mt cu chuyn xa vi. C nhiu d on cho rng loi ngi cng cn t nht 20 nm na tm ra nhng ngun nng lng thc s c kh nng thay th vai tr ca du la trong sn xut v sinh hot. Hnh 3: D bo sn lng du la th gii ti nm 2050

Nh vy, trin vng di hn ca th trng du la th gii khng c mt nt kh quan no. Khc vi cuc khng hong du m thp k 70 trc y vn do cc sai lm v chnh sch ca M v cuc chin Iran/Iraq, cuc khng hong ln ny ch yu do nhu cu tiu dng du la th gii tng qu nhanh, trong khi kh nng sn xut du la ca th gii ang c du hiu chng li v suy thoi dn. Gi du th tng qu cao gy nh hng khng nh n c cc nc sn xut v cc nc nhp khu du m, c bit l cc nc ang pht trin.

Trong bi cnh ny, Nga ang ni ln l mt nh cung cp nng lng ln, mt nn kinh t ln mnh v c vai tr ngy cng ln trong vic gii quyt cc cuc khng hong ca th gii. Nga phn u tr thnh nn kinh t th 5 trn th gii vo nm 2020. Vi ngun d tr nng lng khng l, cng nh kh nng to ln v sn xut lng thc, nc Nga s ng mt vai tr ln hn trong vic n nh tnh hnh kinh t th gii. II. Cc gii php m bo an ninh nng lng mt s Quc gia An ninh nng lng tr thnh ch chnh ca Phin hp ln th 64, U ban Kinh t v X hi Lin hip quc khu vc chu - Thi Bnh Dng (ESCAP- 4/2008 ti Thi Lan). Ti phin hp ny, vi gn 350 i biu t 62 quc gia v vng lnh th trong khu vc tham d, vn c quan tm nht l Hp tc cht ch gia cc nc trong khu vc bo m an ninh nng lng v tng u t pht trin ngnh nng lng. - Vic bo m an ninh nng lng v pht trin bn vng, tng kh nng ng ph vi cc trng hp khn cp i hi phi c s hp tc cht ch gia cc nc trong khu vc. Ch c th cung cp nng lng mt cch chc chn v bn vng trong mt khun kh hp tc ln hn, trong c s tham gia ca cc t chc nng lng quc t v c bit c s tham gia ca cc nc cng nghip mi, cng nh ca cc nc cung cp nng lng quan trng nht. - Chu -Thi Bnh Dng cn quan tm cp bch v nghim tc n ci cch qun l nng lng, nng cao hiu qu s dng nng lng, thc y sn xut nng lng sch v nng lng thay th. Cc nc v vng lnh th trong khu vc c th hp tc pht trin c s h tng v thu in v kh t. - Khu vc nh nc v cng ng x hi hp tc cng tm ra cch thc i ph vi cc thch thc an ninh nng lng m khu vc ang phi i mt. (Nhu cu u t nng lng ca cc nc ang pht trin chu -Thi Bnh Dng t nay n nm 2030 vo khong 8-9 nghn t USD). - Pht trin cc d n xuyn quc gia: Theo cc chuyn gia, chu cn to ra mt th trng du m quc t vi Trung Quc, Nht v Hn Quc trung tm, s lm tng vai tr ca chu lc trong vic tc ng gi du m quc t v gp phn gim gi du cao qu mc hin nay. Vic thit lp cc cng ty hp tc nng lng a quc gia s gip trnh c xung t gia cc nc v khai thc v pht trin cc ngun nng lng. n cho rng nn xy dng cc ng ng dn du m v kh t ni lin cc nc sn xut nng lng ch yu, nh Nga v cc nc Trung , vi cc nc tiu th nng lng ch yu 6

chu . Mng li ng ng gas thin nhin ban u s chy di hn 20.000 km, ni Nga, Nht, Hn Quc, Trung Quc, n , Thi Lan, Myanmar, Pakistan, Bangladesh, Iran v cc nc Trung , (vi tng s vn u t khong 22,5 t USD). Hip hi Cc quc gia ng Nam (ASEAN) xem xt d n xy dng ng ng dn kh t th 8 ni Indonesia, nc c tr lng kh t t nhin ln nht chu (khong 92.500 t feet khi) vi Malaysia v Philippines. (ng ng ny nm trong h thng ng ng dn kh t khu vc tr gi 6 t USD, nhm kt ni cc trung tm cung v cu trong ASEAN). ng thi, ASEAN s xem xt 11 d n ti in xuyn quc gia mi nhm ni cc li in trong khu vc v xy dng mt ng ng dn kh t xuyn ASEAN. ASEAN cn 461 t USD u t vo nng lng giai on 2001-2020. - ngn cn nhng c sc khi ngun cung du b ct gim t ngt, chu cn xy dng c cu d tr du m. Cc nc nhp khu nng lng chu cn m rng cc ngun cung v gim ph thuc vo Trung ng. An ton nng lng ngy nay bao hm ngha a dng ha khng ch cc ngun nng lng, m c cc tuyn cung cp, khu vc cung cp v nh cung cp nng lng v cn c ngha l kin quyt nng cao hiu sut s dng nng lng, cng nh tng cng s dng nng lng ti sinh. Cc nc pht trin hng n cc ngun nng lng thay th, trong khi cc nc ngho la chngii php trit tit kim s dng nng lng. a dng ha ngun nhin liu l ch bao trm cc cuc tho lun hm 31/10 - ngy hp th 2 ca Din n KTTG ti Istanbul, Th Nh K. ng Fatih Birol, Nh kinh t trng ca C quan Nng lng Quc t xut cc ngun cung thay th cho chu u gim i s ph thuc vo ngun kh t ca Nga: "Chu u cn tm gii php dn dn thay th ngun kh t t Nga bng ngun cung t cc nh xut khu khc, nh cc nc Caspi hay cc nh xut khu nng lng khc, ng thi y mnh vic thay th kh t bng cc ngun nhin liu khc nh nag lng ti sinh hoc nng lng ht nhn". Th trng B Nng lng M Jeffrey Kupfer cng khng nh vic a dng ha ngun nhin liu lun l 1 phn trong chnh sch ca M. Trong nhiu nm qua, M vn lun nhn mnh nhu cu a dng ha: a dng ha ngun cung, a dng ha cc nh cung cp v a dng ha cc tuyn cung ng 7

Trung Quc a dng ha ngun cung ng du m Trong nhng nm gn y, Trung Quc (TQ) ang n lc a dng ha ngun nhp khu du m nhm gim nguy c ph thuc vo ngun du m t Trung ng. T nm 1993 TQ tr nn ph thuc vo lng du nhp khu cung cp cho nn kinh t ang pht trin nhanh chng. Tnh hnh ny khng th thay i trong tng lai v tr lng du nc ny khng p ng nhu cu hin nay. Ngoi ra, nguy c ngun cung ng du ca Trung ng cho TQ b gin on l rt thc t. iu ny c th xy ra khi ngun d tr du m khu vc ny b cn kit. V, khu vc ny ni ting nh mt vng y xung t. Mt khc, Trung ng b nh hng bi M v s e da ca M trong vic c th tn cng Iran cho thy M nhm n vic c quyn trong ngun cung ng du m khu vc ny. Hn na, nu TQ khng hng n s a dng ngun cung cp du m, nhiu kh nng M v TQ s cnh tranh vi nhau v ngun nng lng ti khu vc Trung ng. TQ dn dn m rng ngun nhp khu du m vi cc nc ngoi vng Trung ng nh chu Phi, Trung , Nga v chu M Latinh. Mt nh hng ln trong Chin lc an ninh nng lng Trung Quc l: Tip cn ton cu - Ba cng ty du nh nc Trung Quc u t vo Alberta (Canada), trong c 40% c phn trong mt d n 3,6 t USD. - Trung Quc ang thm d, khai thc m Saudi Arabia. - TQ ginh nhiu hp ng quan trng Venezuela, cng chim u th ti nhng quc gia du ha khng thuc ng minh M, chng hn Iran. Thng 10-2004, Bc Kinh thuyt phc thnh cng Teheran k hp ng tr gi 70 t USD gip cc cng ty du Trung Quc chim 51% c phn trong d n khai thc m du khng l Yadavaran (m du ln nht Iran). - Trung Quc vo M vi v thng thu mua hng du Unocal bi CNOOC, cng ty m nh nc Trung Quc chim 71% vn. Vi cc quc gia Trung , Chnh ph TQ c nhiu ng thi ngoi giao r rng. Khi n Bc Kinh cch y gn hai thng, Tng thng Uzbekistan Islam Karimov c tip n trng th v sau tic chiu i, mt d n hp tc khai thc du tr gi 600 triu USD gia hai nc c k. Vi chu Phi, TQ cng cnh tranh vi M trong chnh sch i ngoi, trong c chng trnh xa n tng cng 1,2 t USD. Quan h Saudi Arabia-Trung Quc cng l quan h chin lc. Cng ty du nh nc Saudi Arabia Aramco m vn phng ti Bc Kinh v Saudi Arabia cng m lnh s qun ti Hong Kong.

Trung Quc i trc i th M khi ginh quyn u tin m phn vi Nga v d n tuyn ng dn 2.400km tr gi 2,5 t USD cung cp 700 triu tn du th t Nga trong 25 nm. Trung Quc v Kazakhstan gn y cng tha thun xy tuyn ng dn 2,5 t USD a 20 triu tn du/nm n Ty Trung Quc... T khi nhp khu du nm 1993 n nay, Trung Quc c mt trn ton cu, vi v s thng v du ha-kh t u t ti 30 quc gia. a dng ngun nng lng Nht Bn L nc tiu th du ln th 3 th gii sau M v Trung Quc v hu ht t nhp khu, Nht lun tm cch a dng ha ngun cung. Nm 1987, sau khi tng cng nhp du t mt s nc nh Indonesia, Mexico v Trung Quc, Nht ch cn ph thuc 67,9% vo du Trung ng, t mc trn 80% nm 1972. Tuy nhin, ngun cung t Trung Quc, Indonesia v Mexico bt u gim vo thp nin 1990 khi cc nc ny hn ch xut khu dnh tiu th ni a. Kt qu l Nht li tng nhp du t Trung ng, ch yu t Arabie Soudite (458 triu thng/nm), Cc tiu vng quc A-rp thng nht (387 triu thng/nm) v Iran (176 triu thng/nm). Thng k nhp khu du nm 2006 cho thy c cu cc ngun cung du ca Nht v trung v di hn c du hiu thay i. Cc nh sn xut du Trung ng ct gim sn lng sau khi gi du th gii ln cao k lc 78 USD/thng vo thng 7 nm ngoi v lng du Nht nhp t khu vc ny gim 10% trong 6 thng cui nm 2006. Ngc li, du nhp t cc khu vc khc nh Nga v chu Phi bt u tng, ln lt chim 0,7% v 4,4% tng lng du nhp khu ca Nht. Nm 2006, du nhp t Nga tng 3,5% ln hn 11 triu thng, trong khi t chu Phi tng 30,5% ln gn 70 triu thng. D bo nm nay t l du nhp t cc khu vc ngoi Trung ng s tng cao hn khi cc cng ty du Nht y mnh xu hng a dng ha ngun cung. Tp on Nippon Oil v nhiu cng ty khc bt u mua du th t d n Sakhalin-1 vng Vin ng ca Nga. Ti chu Phi, Nht nhp ch yu du ca Sudan (39 triu thng nm ngoi, tng 36%) v Angola (11 triu thng, tng 1.172%). Trung v Bin Caspie cng l nhng khu vc Nht Bn ang nhm n vi nhng ngun cung y ha hn. Hng lc du ln th hai Nht Bn Idemitsu Kosan va mua 1 triu thng du th t Azerbaijan, tr thnh cng ty sn xut nhin liu u tin ca Nht mua du th t quc gia Trung ny. Cng trong n lc hn ch l thuc vo Trung ng, Nht k mt hp ng mua du kh tr gi 3,5 t USD vi Venezuela. 9

Nc c pht trin NLTT Nc c sm u t vo lnh vc nhng ngun nng lng ti sinh c v v th hin nay ang gi mt vai tr tin phong trn th gii, c bit trong lnh vc s dng nng lng gi. Vic s dng nng lng gi ca c vt xa Ty Ban Nha, M v n v hin chim 28% trong tng s nng lng c cung cp bng sc gi trn th gii. Nhng lnh vc khc l nng lng mt tri, thy in, a nhit, h thng si bng g nghin nh ng bnh c iu khin t ng hoc sn xut cn sinh hc cung cp nhin liu. Vai tr tin phong ca c cng c th hin trong cc sn phm c kh nng nng cao hiu sut s dng nng lng, v d nh cc ng c tiu th t nng lng, ni hi t bng kh c ch s t cao hoc nhng vt liu xy dng mi cch nhit cho nh . Cng ngh tin hc hin i (Cng ngh tin hc xanh) cng gp phn nng cao hiu sut s dng nng lng. V a s cc quc gia cng nghip cam kt trong Ngh nh th Kyoto l trong 5 nm ti s tng thnh phn nng lng ti sinh c ln n 5% tng s nng lng c tiu th nn hin nay trn ton th gii nhu cu i vi cng ngh v sn phm ca c trong nhng lnh vc ny l rt cao. III. An Ninh Nng Lng ca Vit Nam Theo s liu nm 2007 th hin Vit Nam sn xut khong 362 ngn thng du th mi ngy, mt con s rt khim tn so vi cc nc trong khu vc (xem Hnh 4). Sn lng du m do Trung Quc sn xut gp 10, 6 ln, do Indonesia sn xut gp 3 ln, do n sn xut gp 2,3 ln, Malaysia sn xut gp 2 ln. Trong s cc nc ASEAN c bin, VN ng gn vi Thi, ch trn Brunei v Singapore. Hnh 4: Cc nc sn xut du m chnh trong vng Chu Thi Bnh Dng

10

Nu khng tm c cc ngun du la mi, v nu khng tnh cc ngun du khai thc nc ngoi, th sn lng du m khai thc c ca Vit Nam c d bo s suy gim dn. Theo d bo th n khong nm 2013, nhu cu tiu dng du la s vt qua sn lng v Vit Nam s tr thnh nc nhp khu rng v du la. Nu d bo v cu l chnh xc, v nu Vit Nam khng tm ra cc ngun du la mi trong ngn hn th kh nng Vit Nam tr thnh nc nhp siu v du la cn sm hn na. Tri li, nu bt n kinh t hin nay tip tc din bin theo chiu hng xu i th d bo v tiu dng du m c th phi c iu chnh xung mc thp hn. V di hn i hi Vit Nam phi c chin lc an ninh nng lng tt, bao gm vic thit lp cc quan h i tc bn vng vi cc nh xut khu, bo m cc tuyn ng vn chuyn an ton, xy dng nng lc d tr du m v kh t chng c cc c shocks ngn hn. Vit Nam c mt chin lc tng th (master plan) cho trung v di hn. Tuy nhin, vn c nhiu vn cha gii quyt c e da n kh nng thc hin chin lc ny:

11

1. Petro Vit Nam l tp on kinh doanh ln nht, tuy vy tc pht trin v mc chuyn mn ho cha tht cao. Ngoi nhng rng buc v c ch chnh sch th vic a dng ho kinh doanh, thit ch t chc h thng qun tr kinh doanh vn cn nhiu bt cp nn thc lc v tim nng pht trin trong di hn vn l mt thch thc ln. 2. Vic thm d v khai thc du kh cc vng nc su gn qun o Trng Sa vn cn l vng nhy cm trong quan h vi mt s nc. Tnh kh thi v bn vng ca cc d n ny ti u ph thuc rt nhiu vo thi ca cc nc trong khu vc v cc chnh sch i ngoi thch hp ca Vit Nam. 3. V thm d v khai thc du kh trn lnh th Vit Nam, bo co ca Innovation Norway cng nu r nhng thch thc ln trc mt: a. Cc ngun du cha c tm thy phn b ch yu cc vng nc su xa b, khng thun tin v logistics. b. Vn HPHT (p xut cao, nhit cao) vng Nam Cn Sn. c. Cc vng thm d khai thc min Bc thng c t l CO2 rt cao (70-90%) gy ra thch thc ln v mt mt k thut v mi trng. d. C mt s vng c tr lng du ln c ngha v thng mi, nhng li phn b di nn granite. Vi nhng vng ny, vic thm d v khai thc l c bit phc tp. 4. Mt s d n u t vo thm d v khai thc du kh ca Vit Nam nc ngoi tp trung vo cc quc gia ang c bt n hay d nhy cm v chnh tr, th d trung ng, nam M. T thc trng trn, chin lc nng lng ca Vit Nam cp n mt s gii php bo m an ninh nng lng quc gia nh sau: 1- Nh nc cn pht huy vai tr ch o, iu tit trong vn an ninh nng lng. trong thi k kinh t tp trung, Nh nc ng vai tr quyt nh trong vic iu hnh m bo an ninh nng, c th l: Nh nc t chc nghin cu v cn bng nng lng, cn c cc chnh sch c th v khai thc v s dng hp l cc ngun nng lng nc 12

nh, m bo pht trin nng lng mt cch hp l va pht trin kinh t, va m bo li ch lu di ca quc gia. 2- Cn nhanh chng nghin cu s dng cc ngun nng lng mi, nng lng ti to, nng lng sch. Nc ta c tim nng v nng lng mi, song nhng hn ch v cng nghip v ti chnh dn n hn ch trong pht trin nhiu dng nng lng mi v TT. Thi gian ti cn hp tc vi cc nc pht trin c th nhanh chng p dng cc cng ngh hin i t nc ngoi, a nng lng mi, nng lng ti to tr thnh yu t quan trng trong cn bng nng lng tng th. 3- Cn nghin cu s dng c hiu qu v tit kim nng lng. Nghin cu s dng c hiu qu v tit kim nng lng l mt chnh sch ca bt k quc gia no, k c trong lc khng c hay c khng hong v nng lng. Qu trnh sn xut nng lng v s dng nng lng nc ta hin c tn tht nng lng cao v hiu qu s dng thp, lng ph nng lng cn nhiu. Cng ngh s dng hiu qu v bo tn nng lng (EE&C) c a vo Vit Nam t nhng nm 1990 nh l mt phn ca chng trnh tr gip ti chnh v cng ngh c kim sot bi cc t chc quc t, ch yu t H Lan, c, Nht Bn v mt s nc khc. S a vo ny c tip ni t vic thc hin cc d n chuyn v s dng hp l nng lng trong ngnh Xi mng, cng nghip lm gm s, v cc nh my in t than, cng vi chng trnh qun l nhu cu DSM. Nhng d n ny lm c s cho vic chuyn giao nhng cng ngh lin quan v ng dng thnh cng ca chng, v ng thi cng l nn tng cho vic h thng nhng chnh sch ca Chnh Ph y mnh nhng chng trnh bo tn nng lng. T nm 2003 vic ci tin hiu qu v s dng hp l nng lng c tnh n nh im mu cht trong chnh sch pht trin ngnh Nng lng v cc hot ng trong bo tn v s dng hiu qu nng lng vn tip din n nay. 4- y nhanh hp tc quc t v nng lng, trc mt l hp tc trong khu vc. cng l mt bin php quan trng, c bit trong cc trng hp khn cp. C th l Vit Nam cn tham gia v ng gp tch cc trong vic hp tc trong hip nh an ninh du m ASEAN (APSA) ginh c s u tin cao khi nhp khu du m b thiu ht trm trng. Tham gia hp tc trong s h thng ng ng dn kh xuyn ASEAN (TAGP) h thng in lin kt cc nc ASEAN qua 14 ng dy cao p, nhm nng cao tin cy cung cp in trong khu vc, gim cng sut d phng v chi ph chung. 13

5- Xy dng cc kho d tr chin lc: D tr chin lc bao gm d tr than, in, du kh... Ngay t thi chin tranh, nc ta t ra cc kho d tr, nay li cng cn hn nhiu v nn kinh t ang c nhu cu rt ln v vic cung cp lin tc, an ton ca cc kho nng lng. Vic xy dng cc kho l rt tn km, song vi vic ng dng cc k thut tnh ton ti u mc d tr v cng ngh kho d tr hin nay cho php nng cao hiu qu d tr, m bo an ninh nng lng pht trin bn vng. Cc ngnh trong lnh vc nng lng cn c chng trnh an ninh ring trong tng ngnh ca mnh, c th: Ngnh in: - Pht trin hp l, cn i cc nh my in (than, du, kh, thy in) - m bo vn hnh h thng c d phng, c bit vo ma kh, sa cha bo dng tt h thng khi cn c th huy ng c ngay vi i ng cn b cng nhn c cht lng. - m bo thc hin vic u t thc hin tt tng s c duyt. Ngnh Than: - m bo khai thc hp l, cn i gia xut khu vi vic duy tr tr lng phc v lu di cho nn kinh t. - m bo s dng c hiu qu tit kim than. - Cn c nghin cu v chin lc pht trin ngnh quan h vi mi trng, m bo pht trin bn vng. Ngnh Du m: - Tng cng hp tc quc t trong vic thm d tm kim nng cao tr lng v kh nng khai thc du trong nc. - a dng ha ngun du nhp. - Nghin cu xy dng phng n d tr doanh nghip (sn xut v thng mi) v d tr quc gia (ng cu th trng trong cc tnh hung khn cp) phn u t mc tiu gia nhp IEA (tng quy m d tr du m quc gia cn t 90 ngy nhp rng). Ngnh Kh t: - L ngnh cung cp kh cho cng nghip v dn dng, kh t pht trin mnh m v quan trng Vit Nam (t 1995 cung cp ch 207 triu m3, ti 2020 tiu th Vit Nam khong 14-18 t m3)

14

- m bo an ton cung cp, cn tng cng lin kt h thng ni a v tham gia ng ng lin kt quc t ASEAN. - Tng cng thm d tm kim, iu tra xy dng thm nhng m kh mi./.

Ti liu tham kho Bi vit ny s dng s liu v d kin trong cc nghin cu/bo co ca cc tc gi sau. 1. China Energy Security and Its Grand Strategy 2. China Strategy for Securing Oil Supply 3. Chinese Energy Security Demands and East China Sea Conflicts 4. Global Offshore Prospect 5. IEA Oil Market Report 6. Oil and Conflict in Sino America Relation 7. OPEC Oil Market Report, June 2008 8. Testimony of Jeffrey Logan on Energy Outlook for China 9. Vietnam Oil and Gas Subsea 10. D Trn, Ph.D.dtran@ersgroup.com 11. TS. Ng c Ln 12. Xun Linh-vietnamnet(www.vnn.vn) 13. N.MINH (Theo Atimes) 14. LC SAN (Theo CNN, Lenta) 15. Nguyn Th Ln (Tng hp) - cand.com

15