TAP BI GIANG TPQT (PHAN CHUNG)

TAI LIEU THAM KHAO

Sach giao khoa
Tu phap quc t cua dai hoc lut Ha ni
Sach chuyn khao v tu phap quc t
Tu phap quc t L Thi Nam Giang
Tu phap quc t ( 3 tp ) Nguyn Ngoc Lm
Tu phap quc t Vit nam D Vn Dai
Tap chi
Tap chi Thng tain khoa hoc phap ly
Tap chi Lut hoc
Tap chi nghin cuu phap ly
Vn ban
Trong nuoc
B lut dn su va b lut t tung dn su
Nghi dinh 138/2006 huong dn thi hanh
Lut tuong tro tu phap
Quc t
Hip dinh tuong tro tu phap giua Vit nam voi cac nuoc ( 14 hip
dinh )


TONG QUAN VE TU PHP QUC TE

I Khi nim tu php quc t
Lich su ra doi cua tu phap quc t : Th ky thu 5 sau cng nguyn, d quc La
m tan r va hinh thanh nn cac quc gia o chu u cung voi su phat trin manh
m cac hoat dng giao thuong. Trong khi do, phuong Dng vn han ch vic di
lai, huong ni, tu cung tu cp
-~ cac qui ch phap ly moi dn dn hinh thanh, bao gm 2 qui ch co ban
Qui ch phap ly nhn thn -~ chiu su diu chinh cua phap lut cua nuoc
dang sinh sng
Qui ch phap ly lnh th -~ phai chiu su diu chinh cua phap lut so tai

Vao th ky 19, thut ngu tu phap quc t chinh thuc ra doi o M va duoc su
dung ph bin trn th gioi
Tu Quan h giua ca nhn t chuc, khng co su tham gia cua yu t
quyn luc nha nuoc
( Cng -~ Quan h co su tham gia cua yu t quyn luc nha
nuoc )
Phap Lut
Quc t Lin quc gia, yu t nuoc ngoai
-~ Tu phap quc t la phap lut v quan h giua cac ca nhn t chuc co yu t
nuoc ngoai

Mt s quc gia nhu Uc, Anh, M khng co khai nim v lut quc t ma ap
dung khai nim Lut xung dt ( conIlict oI law ) -~ xut phat tu quan dim la
nhim vu co ban inht cua tu phap quc t la giai quyt xung dt phap lut giua
cac h thng phap lut cua cac quc gia
Nhung trong thuc t, tu phap quc t con thuc hin nhiu nhim vu khac bn
canh nhim vu giai quyt xung dt -~ thut ngu tu phap quc t vn ph bin

Tu phap quc t la 1 nganh lut quc gia ( tuy co tinh lin quc gia ) va lun
lun gn lin voi 1 quc gia -~ vn nm trong pham vi phap lut cua quc gia
Chu y
Khong nn ghep chung cong phap vi tu phap do
i tuong diu chnh la khac nhau . cong phap ap dung cho cac
quc gia, tu phap ap dung cho ca nhan
Lut quc t khong giai quyt cac vu vic cho ca nhan don l

Vi du
A cng dn Vit nam va B cng dn Vit nam dang cu tru o M. B quyt
dinh du tu v Vit nam d kinh doanh bt dng san va nho A dung tn
cho cac tai san tai Vit nam. Nhung sau do, A d chim doat toan b tai
san va B d khoi kin. Toa nao s thu ly ? Lut no s p dung ? Nu B la
nguoi nuoc ngoai ?

II Di tung diu chinh v phuong php diu chinh cua tu php quc t
1 - Di tuong diu chinh
La cac quan h x hi ( ma phap lut nhm dn d diu chinh ) tn tai khach
quan ( khac voi quan h phap lut tn tai theo y chi cua nha nuoc ) co nhung dc
thu ring : nhung quan h co tinh cht dn su ( tu ) va co yu t nuoc ngoai
1inh dn s
Chu th da phn la ca nhn, phap nhn, khng mang yu t cng quyn
Quan h duoc xac lp trn nguyn tc tu do tu nguyn va binh dng
Khach th la loi ich cua ca nhn, nhu cu hang ngay, gn lin voi doi sng
dn su
Y chi cua cac bn dong vai tro quyt dinh
Chu y Tinh chat cua quan h duoc xac dnh theo chu th, cach
thc thit lp quan h, muc dich cua quan h, ni dung cua quan h
: t nuc ngoi
Diu 758 lut dn su 2005 qui dinh chi cn thoa mn 1 trong 3 yu t sau dy thi
duoc xem la quan h co yu t nuoc ngoai
Chu th co yu t nuoc ngoai : co th bao gm ca nha nuoc,
Ca nhn -~ 1 bn chu th la nguoi nuoc ngoai hay nguoi Vit nam
dinh cu o nuoc ngoai
Phap nhn -~ 1 bn chu th la phap nhn nuoc ngoai
Chu y Phap lut Jit nam cn c vao noi dng ky thanh lp
la nuc ngoai d xac dnh quc tch cua phap nhan. Tuy
nhin co quc gia cn c vao noi dt tru s chinh cua doanh
nghip d xac dnh quc tch nuc ngoai
Quc gia -~ 1 bn chu th khng phai la quc gia so tai
Chu y Phai phu thuc vao s cong nhn cua chinh quc gia
s ti cng nhu ch dnh cong nhn cua lut quc t
Khach th co yu t nuoc ngoai
Tai san hay hanh vi lin quan nm o nuoc ngoai
Ji du Hop dong mua ban ky kt nuc ngoai
Hop dong gia cong ky Jit nam nhung hot dng gia cong
thc hin nuc ngoai
Hai cong dan Jit nam cung gop tain mua nha My va
tranh chap v quyn s hu
Su kin phap ly phat sinh hay thay di co yu t nuoc ngoai
La su kin lam phat sinh thay di chm dut quan h xay ra o nuoc
ngoai
Vi du Cng dn Vit nam du lich o nuoc ngoai gp nan va quyt
dinh lp di chuc o nuoc ngoai -~ su kin cht lam phat sinh quan h
thua k & vic lp di chuc quyt dinh ban cht cua quan h thua k
: theo di chuc -~ vi xay ra o nuoc ngoai nn co yu t nuoc ngoai
Chu y Nu khong xac dnh duoc theo noi xay ra s kin thi
s xac dnh theo h thng phap lut tac dng ln s vic
Ji du Ngui du lch nu cht trn tau bin trong vung bin
quc t thi s ap dung h thng phap lut cua quc gia ma
tau mang quc tch

Quan h lao dng, hn nhn gia dinh, thuong mai, thua k . du c th la quan
h dn su -~ pham vi diu chinh cua tu phap quc t kha rng va co tinh lin h
voi nhiu nganh lut khac trong phap lut quc gia

Di tuong diu chinh cua tu phap quc t khng chi bao gm cac quan h phap
lut ni dung ma con diu chinh 1 s quan h t tung, co tinh cht dc thu ring
cua tu phap quc t. Vi du : cng nhn thi hanh ban an, tuong tro tu phap . -~
thut ngu Lut xung dt khng bao ham duoc nhung ni dung nay nhu thut
ngu tu phap quc t

Y nghia
Giup phn bit duoc quan h la di tuong diu chinh cua tu phap quc t
voi quan h la di tuong diu chinh cua cac nganh lut cng hay cac
nganh lut khac trong nuoc -~
Ap dung dung phap lut d giai quyt chinh xac
Xac dinh duoc thm quyn giai quyt cua cac co quan nha nuoc

2 - Phuong phap diu chinh
La cach thuc nganh lut tac dng ln cac di tuong thuc pham vi diu chinh
nhm dat duoc muc taiu mong mun. Mi mt nganh lut co phuong phap
diu chinh dc thu khac nhau. Vi du : nganh lut dn su : thoa thun, nganh lut
hanh chinh : mnh lnh, nganh lut hinh su : quyn uy phuc tung,
Tu phap quc t co 2 phuong phap diu chinh
!huong php thc cht ( truc tip giai quyt vn d )
Tu phap quc t tac dng ln cac di tuong thuc pham vi diu chinh
thng qua cac qui pham phap lut thuc cht ( la qui pham qui dinh 1 cach
cu th cach thuc hanh xu cua cac chu th lin quan ) -~ duoc ap dung ph
bin va la phuong phap diu chinh co ban cua tu phap quc t
Chu y Phan ln cac qui phm phap lut trong nuc la qui phm
phap lut thc chat
Ji du Hop dong dan s ch duoc xem la hop phap khi duoc lp
thanh vn ban va duoc cong chng
Co th duoc ghi nhn trong
O h thng phap lut quc gia ( qui pham thuc cht thng thuong ) -~
Gia tri rang buc chi trong pham vi quc gia
O cac diu uoc quc t ( qui pham thuc cht thng nht ) -~ Gia tri
rang buc di voi tt ca cac quc gia lin quan
Vi du Vic kt hn giua chang trai Vit nam 20 tui va c gai Phap
18 tui la hop phap
Uu nhuoc dim
Phuong phap nay giup giai quyt hiu qua, dua ra duoc cu tra loi truc
tip, cu th nhung
O S luong cac diu uoc quc t ky kt thi chua nhiu va s luong
qui pham thuc cht trong mi diu uoc lai khng nhiu -~ co so ap
dung con han ch
O Khng co kha nng thay di ung bin linh hoat d thich ung duoc
voi tc d phat trin cua cac quan h dn su quc t. Vi du : khi
muc taiu han ch gia tng dn s khng con nua thi qui dinh v
lua tui kt hn s khng con phu hop
O Vic xy dung, ky kt kha phuc tap, tn nhiu thoi gian, cng suc
!huong php x:ng dt ( gian tip giai quyt vn d )
Tu phap quc t tac dng ln cac di tuong thuc pham vi diu chinh
thng qua cac qui pham phap lut xung dt
Vi du Vic kt hn tai Vit nam giua chang trai Nga 18 tui va c
gai Phap 18 tui cng hop phap, nhung phai vin dn thng qua
lut hn nhn gia dinh cua Vit nam
Co th duoc ghi nhn trong
O h thng phap lut quc gia ( qui pham thuc cht thng thuong ) -~
Gia tri rang buc chi trong pham vi quc gia.
Vi du Da s cac qui pham trong chuong 7 b lut dn su la
qui pham xung dt thng thuong
O cac diu uoc quc t ( qui pham thuc cht thng nht ) -~ Gia tri
rang buc di voi tt ca cac quc gia lin quan
Vi du Qui pham trong hip dinh tuong tro va hop tac tu phap
voi Nga la qui pham xung dt thng nht
Uu nhuoc dim
Phuong phap nay co th giup cac co quan co thm quyn giai quyt duoc
nhiu vn d, co tinh thich ung cao. Vic xy dung qui pham xung dt
kha don gian, hiu qua, linh hoat. Khng cn nhiu qui pham xung dt d
thich ung voi tung quan h cu th, thm chi co th su dung 1 qui pham
xung dt cho mt hay nhiu nhom quan h.
Nhung cac qui pham xung dt chi giai quyt gian tip vn d cho cac di
tuong thuc pham vi diu chinh cua tu phap quc t
-~ Hai phuong phap duoc phi hop su dung dng thoi nhm dat hiu qua cao
nht trong thuc t : nu co qui pham thuc cht thi ap dung d giai quyt truc
tip, nu khng co thi ap dung qui pham xung dt
Chu y Nu van d can giai quyt khong duoc qui dnh bi qui phm thc
chat ln qui phm xung dt diu chnh thi s ap dung bin phap tuong t

III Chu th cua tu php quc t
1 Khai nim
Chu y Nha nuc cng co tham gia vao quan h phap lut dan s. Ji du . di san
khong ngui tha k s thuc v nha nuc, cong ty ky kt hop dong vi nha
nuc d thc hin d an cong
Chu th cua tu phap quc t la cac chu th tham gia vao quan h ma tu
phap quc t diu chinh,
Chu th cua tu phap quc t thuong th hin yu t nuoc ngoai ( 1 bn
hay ca 2 bn )
Chu th ph bin cua tu phap quc t la cac th nhn va phap nhn, ngoai
ra nha nuoc cng co th tham gia quan h trong nhung truong hop cu th
ca bit

2 Cac nhom chu th cua tu phap quc t
A Ca nhn Nguoi nuoc ngoai
Nguoi nuoc ngoai la nguoi khng co quc tich cua quc gia so tai ( noi co quan
co thm quyn dang giai quyt vn d ), bao gm
Nguoi co quc tich nuoc ngoai ( co th da quc tich nhung phai khng co
quc tich Vit nam )
Nguoi khng co quc tich -~ khng co lin h mt thit voi 1 h thng
phap lut cua 1 quc gia nao -~ phai xac dinh theo cac nguyn tc chung :
noi sinh, noi sinh sng .
Qui ch phap ly ap dung cho nguoi nuoc ngoai : dua trn cac ch d di xu co
ban inhu
O Ch d ti hu quc : Nguoi nuoc ngoai tu cac quc gia nuoc ngoai
khac nhau thi duoc di xu tuong tu nhau
O Ch d di ng nhu cng dn : Huong quyn va nghia vu nhu cng
dn cua quc gia so tai
O Ch d co di co lai : Quc gia A di xu tt voi cng dn cua B
tuong tu quc gia B di xu tt voi cng dn cua A, theo nghia tich
cuc
O Ch d di ng dc bit : Nhn vin ngoai giao huong cac quyn va
nghia vu dc bit
O Ch d bao phuc quc : Cng chinh la nguyn tc co di co lai
nhung theo nghia taiu cuc, dung d tra da ln nhau
Chu y Ch d ti hu quc va di ng nhu cong dan thung duoc ap
dung va ghi nhn trong cac diu uc quc t
Nng luc phap lut dn su va nng luc hanh vi dn su cua nguoi nuoc ngoai
duoc lut dn su 2005 qui dinh. Vi du diu 761 lut dn su qui dinh nng luc
phap lut dn su cua nguoi nuoc ngoai

B Phap nhn nuoc ngoai
Phap nhn nuoc ngoai la phap nhn khng mang quc tich Vit nam
Quc tich cua phap nhn thuong duoc xac dinh theo
Noi dng ky thanh lp -~ o cac nuoc ap dung lut thanh vn
Noi dt tru so chinh -~ o cac nuoc ap dung lut bt thanh vn ( Anh, M )
Noi tain hanh cac hoat dng kinh doanh chinh -~ Trung dng
Chu y
Cng co trung hop quc gia xac dnh theo quc tch cua chu tch cong
ty, ngui co co phan cao nhat.
Phap nhan cng co th co nhiu quc tch ( nghia vu tng ln, phai dong
thu nhiu lan -~ thung loi bat cp hi, va gay kho khn trong vic quan
ly, x ly phap nhan)
Phap nhn lun phai chiu tac dng dng thoi cua 2 h thng phap lut :
Phap lut cua quc gia so tai -~ Chi phi cac hoat dng cu th cua phap
nhn duoc tain hanh trn lnh th quc gia so tai
Phap lut cua quc gia ma phap nhn mang quc tich -~ Cac vn d phap
ly cua phap nhn : sap nhp, chia tach, giai th pha san . s do phap lut
cua quc gia ma phap nhn mang quc tich chi phi
Chu y Phap lut cua quc gia s ti tuyt di khong th can thip vao cac
van d phap ly cua phap nhan. Trong khi do phap lut cua quc gia ma
phap nhan mang quc tch co th chi phi cac hot dng cu th cua phap
nhan
Qui ch phap ly ap dung cho phap nhn s dua trn ch d ti hu quc ( # qui
ch thuong mai binh thuong vinh vin )
Nng luc phap lut dn su cua phap nhn duoc qui dinh tai diu 765 lut dn su

C Quc gia
Quc gia la chu th dc bit cua tu phap quc t: la chu th co chu quyn -~
Phap lut cac nuoc du thua nhn cac quyn min tru cua quc gia :
Quyn min tru tu phap -~
O quc gia khng th bi xet xu boi bt ky toa an cua bt ky quc gia
nao ( nu khng co su dng y cua chinh quc gia do ),
O quc gia khng bi ap dung cac bin phap phap ly trong qua trinh t
tung. Vi du phong toa tai khoan
O quc gia duoc min tru ap dung cac bin phap thi hanh an
Quyn bt kha xm pham v tai san
O Khng co chu th nao duoc xu ly tai san quc gia (nu khng co
su dng y cua chinh quc gia do )
O Khng co h thng phap lut nao duoc xu ly ??? ( quc gia tu xu
ly, theo qui dinh cua phap lut quc gia )
-~ Nhm bao v chu quyn cua quc gia. Nhung trong thuc t, quc gia thuong
phai tu bo 1 hay toan b nhung quyn trn d co th thuc hin ky kt, giao dich

IV Ngun cua tu php quc t
1 Khai nim
V ly lun chung, ngun la noi xut phat, la noi chua dung -~ Ngun lut la noi
chua dung cac qui pham phap lut, co th tn tai duoi 3 hinh thuc
Vn ban qui pham phap lut
Tp quan phap
Tain l phap -~ duoc ghi nhn trong cac ban an hay phan quyt truoc
dy
Dc dim
O Ngun cua tu phap quc t la cac hinh thuc chua dung cac qui pham va
nguyn tc duoc ap dung d diu chinh di voi cac quan h thuc di
tuong diu chinh cua tu phap quc t
O Ngun cua tu phap quc t co th tn tai trong cac vn ban qui pham phap
lut, tp quan phap hay tain l phap
O Di tuong diu chinh cua tu phap quc t la cac quan h vuot ra khoi bin
gioi quc gia, lin quan dn phap lut quc t
-~ ngun cua tu phap quc t bao gm
Diu uoc quc t : Vn ban qui pham phap lut
Phap lut quc gia : co th tn tai duoi bt ky hinh thuc nao
Tp quan quc t : Tain l phap
Cac loai ngun khac

2 Cac loai ngun cua tu phap quc t
A Diu uoc quc t
La su thoa thun giua cac quc gia va cac chu th cua lut quc t trn co so tu
nguyn, binh dng nhm xac lp cac quyn va nghia vu phap ly quc t cua cac
chu th
Vi du Hip dinh tuong tro tu phap,
Cng uoc Vin chua dung cac qui pham diu chinh cac quan h thuong
mai
Chu y Cac diu uc quc t khi dap ng diu kin co hiu lc ( qui dnh
trong phap lut quc t va quc gia, hay trong chinh diu uc ) thi s tr
thanh nguon cua cong phap quc t
D tro thanh ngun cua tu phap quc t, cac diu uoc quc t phai dng thoi dap
ung duoc 2 diu kin
li: kin v ni d:ng
Cac diu uoc quc t phai nhm muc dich diu chinh hay co ni dung qui
dinh v cac nhom quan h thuc di tuong diu chinh cua tu phap quc t
Vi du
Hip dinh tuong tro tu phap, hip dinh thuong mai, du tu, diu uoc quc
t da phuong, hip dinh ap dung cho hop dng la ngun cua tu phap quc
t
Hip dinh bin gioi trn b giua Vit nam va Trung quc khng la ngun
cua tu phap quc t do chi diu chinh quan h v bin gioi giua 2 quc gia
( quan h cng phap quc t )
li: kin c hi: lc cua cc di: uc q:c t
V chu th ky kt : phai la chu th cua lut quc t va phai dung thm
quyn duoc phap lut ( cua quc gia hay cac t chuc quc t ) qui dinh
V hinh thuc : phai duoc lp thanh vn ban
Chu y iu uc quan t ch la la li ha gia cac vua, khong duoc
lp thanh vn ban inhung duoc t nguyn ton trng -~ tng duoc
ap dung trong lch s nhung hin nay khong con gia tr
V ni dung : phai dam bao phu hop voi phap lut quc t va cac
nguyn tc chung cua phap lut ( tainh thn phap lut : cng bng hop ly )
Phai duoc ky kt trn co so tu nguyn va binh dng

Diu uoc quc t voi tu cach la ngun cua tu phap quc t s duoc ap dung d
diu chinh cac quan h quc t trong cac truong hop
O Ap dung cho cac quc gia thanh vin cua diu uoc
O Cac bn chu th khng la cac quc gia thanh vin cua diu uoc trong quan
h cng co th thoa thun chon diu uoc quc t d ap dung ( khi khng
trai voi phap lut cua cac quc gia lin quan ) -~ thuong ap dung d giai
quyt cac quan h hop dng
Chu y Trong cong phap quc t, cac quc gia khong phai la thanh
vin cua diu uc vn co quyn s dung diu uc quc t . nhu la
nhng qui phm tp quan -~ ap dung theo tha thun la chn
Diu uoc quc t la loai ngun co gia tri phap ly cao nht va lun duoc uu tin
ap dung d xu ly -~ Nu co su khac bit voi phap lut quc gia thi quc gia s
phai ap dung cac qui dinh cua diu uoc quc t
Chu y
Ngoi l la Hoa ky khong ap dung uu tin diu uc quc t trong tu
phap quc t
Trong cong phap quc t, diu uc quc t ch la loi nguon co
ban, khong co gia tr cao hon phap lut quc gia
B Phap lut quc gia
Phap lut quc gia duoc coi la ngun cua tu phap quc t la toan b h thng
cua phap lut quc gia, bao gm tt ca cac hinh thuc ngun co th chua dung
bn trong h thng : vn ban, tp quan, an l
Phap lut quc gia la loai ngun ph bin va duoc ap dung rt rng ri trong tu
phap quc t ( do s luong diu uoc quc t duoc ky kt con gioi han, khac voi
phap lut quc gia co pham vi bao quat rt rng cac linh vuc khac nhau)
Phap lut quc gia s duoc ap dung d diu chinh cac quan h tu phap quc t
trong cac truong hop
Co su dn chiu cua qui pham phap lut xung dt
Dua vao su thoa thun giua cac bn
Vi du Tuy co nhung truong hop diu chinh duong nhin nhu su ap
dung cua phap lut quc gia ln ca nhn co quc tich, nhung khi xu
ly thuc t vn cn co su cu th hoa bng cac qui dinh trong cac qui
pham xung dt d cac co quan co thm quyn ap dung -~ Cac quc
gia khng duoc duong nhin ap dung phap lut cua minh d giai
quyt
Phap lut quc gia la ngun cua tu phap quc t la loai ngun co gia tri phap ly
cao va duoc uu tin ap dung sau diu uoc quc t ( chi khi quc gia la thanh
vin cua diu uoc quc t )

C Tp quan quc t
V nguyn tc, tp quan la nhung cach thuc xu su co
Tinh lich su truyn thng -~ hinh thanh trong 1 thoi gian dai
Tinh n dinh -~ khng thay di, thuong xuyn, lp di lp lai
Duoc thua nhn rng ri trong 1 khu vuc dia ly hay trong 1 cng dng
nao do
Tinh hop phap -~ phu hop voi cac qui dinh cua phap lut, hay cac ng:Hn
tc ch:ng cua phap lut ( do tp quan thuong duoc ap dung o nhung linh
vuc ma phap lut chua co qui dinh cu th )
-~ Tp quan quc t la ngun cua tu phap quc t la nhung qui tc xu su duoc
hinh thanh lu doi trong thuc tain phap ly quc t, duoc thua nhn rng ri
trong 1 cng dng hay khu vuc dia ly nht dinh, duoc ap dung n dinh thuong
xuyn, lp di lp lai, co ni dung phu hop voi phap lut quc gia va phap lut
quc t
Chu y Tp quan trong cong phap quc t la cach thc hanh x cua cac
chu th lut quc t ( quc gia ) -~ khac vi tp quan cua tu phap quc t
la cach thc hanh x cua cac chu th ca th trong cac quan h thuc di
tuong diu chnh cua tu phap quc t
Vi du Hanh xu trn bin Dng cua cac quc gia la tp quan cua cng phap
quc t
Hanh xu cua cac chu tau trong khu vuc cang hay vung bin la tp quan
cua tu phap quc t
Tp quan quc t la loai ngun duoc ap dung chu yu trong cac quan h thuc
linh vuc thuong mai, hang hai.
Vi du Quan h phap lut v so huu khng ap dung tp quan ma chi ap
dung phap lut quc gia ma thi -~ tranh duoc su tuy tain trong giai
quyt
Trong khi do, tp quan phat huy vai tro rt tt trong linh vuc thuong mai,
hang hai -~ Do ban cht cua cac quan h phap lut dn su khac ( dn su,
hn nhn, lao dng ) co tinh cht n dinh va thuong nm trong pham vi
diu chinh cua cac qui dinh cua phap lut quc gia do khng qua phuc
tap. Nhung cac diu kin trong quan h hop dng thuong mai thuong phu
thuc chu yu vao su thoa thun giua cac bn, rt phuc tap, khng dua
vao khun kh duoc -~ Ap dung tp quan quc t s hiu qua hon rt
nhiu
Vi du Incoterm giup han ch tranh chp giua cac bn
Cac qui pham tp quan quc t duoc ghi nhn thuong duoc xem la qui dinh b
sung
O khi phap lut thuc dinh ( phap lut thanh vn cu th ) khng co cac qui
dinh cu th -~ phai phu hop voi phap lut, khng trai voi cac nguyn tc
cua phap lut quc gia
O Hay khi cac chu th trong quan h thoa thun lua chon tp quan d ap
dung -~ thoa thun lua chon phai phu hop voi phap lut, khng trai voi
cac nguyn tc cua phap lut quc gia
Tp quan quc t co gia tri phap ly thp hon diu uoc quc t va phap lut quc
gia -~ Thu tu ap dung s la qui pham diu uoc Phap lut quc gia Tp quan
quc t
Chu y Mt s quc gia phuong Tay co th chap nhn cac hc thuyt chinh
tr phap ly -~ co th la nguon trong giai don dau tin nhung sau do thi
chung s tr thanh an l . la loi nguon quan trng giup cho phap lut
ngay cang phat trin hoan thin
Tuy vy hin nay Jit nam vn chua tha nhn hinh thc nay

V Mi quan h gia tu php quc t v cc ngnh lut khc
1 Tu phap quc t va cng phap quc t
Tu phap quc t chinh la lut tu quc t : Ban cht la lut tu duoc ap dung
trn pham vi quc t
-~ Khng co mi quan h huu co duong nhin voi cng phap quc t ( lut cng
quc t ) ma la 2 mang ring bit
Chu y Khong th hiu la lut quc t tu . lut quc t ap dung trong
linh vc tu -~ do chu th lut quc t la cac quc gia, khong ton ti mi
quan h tu gia cac quc gia
Cac dim tuong dng
Du co tinh cht vuot ra khoi quc gia ( nhung o muc d khac nhau )
Tu phap Vua ra khoi bin gioi
Cng phap Buoc vao bin gioi quc gia khac
Cung su dung 1 s loai ngun : diu uoc quc t, tp quan
Chu y iu uc cua tu phap duong nhin la diu uc cua cong
phap, nhung diu uc cua cong phap nhung khong iu uc cua tu
phap
Con lai thi cac phuong phap diu chinh, di tuong diu chinh, chu th tham gia
. du khac nhau hoan toan -~ khng co dim chung co ban, khng co mi lin
h huu co

2 - Tu phap quc t voi cac nganh lut tu trong nuoc
O Di tuong diu chinh Truoc khi la quan h quc t thi quan h duoc
diu chinh d phai la di tuong diu chinh cua cac nganh lut trong nuoc
O Phuong phap diu chinh cac phuong phap diu chinh dc thu cua cac
nganh lut tu trong nuoc cng duoc tu phap quc t su dung phu hop voi
cac nganh lut tuong ung cua cac nhom quan h cu th
O Qui pham phap lut Qui pham dc thu cua tu phap quc t
vn nm trong cac qui pham cua cac nganh lut trong nuoc
O Chu th chu th cua tu phap quc t cng truoc ht la cac chu th cua
cac nganh lut trong nuoc, chi co thm yu t nuoc ngoai
Tu phap quc t co mi quan h huu co rt cht ch khng th tach roi voi cac
nganh lut tu trong nuoc, duoc xy trn nn tang chung la phap lut quc gia -~
cac qui pham phap lut cua tu phap quc t khng cn phai tach ra khoi phap
lut quc gia (chi con lai cac quan h t tung la dc lp)
Chu y Cong phap nm trn phap lut quc gia con tu phap quc t nm
trong phap lut quc gia -~ khong co dim chung

Kim tra
Phn tich ni dung va y nghia cua cac quyn min tru tu phap danh cho
quc gia khi quc gia tham gia vao cac quan h cua tu phap quc t. Cho
bit quan dim ring cua anh chi v vic ghi nhn cac quyn min tru nay
Hy chung minh tu phap quc t la 1 nganh lut dc lp va thuc h
thng phap lut quc gia
Chu y
chng minh la nganh lut ring, can phai xac dnh 4 yu t
i tuong diu chnh ring
Phuong phap diu chnh ring
Nhim vu ring
H thng nguon ring


CHUONG II
XUNG DT PHP LUAT V VN DE P DJNG PHP LUAT NUC
NGOI

I Xung dt php lut
1 Khai nim xung dt phap lut
Xung dt phap lut la hin tuong co 2 hay nhiu h thng phap lut cung co th
ap dung d diu chinh 1 quan h cua tu phap quc t va giua cac h thng phap
lut nay co su khac bit v cac qui dinh cu th khi giai quyt cung 1 vn d phap
ly
Vi du Phap lut Vit nam qui dinh nam tu 20, nu tu 18 co th kt hn.
Nhung phap lut Phap qui dinh ca nam ln nu tu 18 co th kt hn
Hin tuong xung dt phap lut co th phat sinh ph bin trong rt nhiu nhom
quan h thuc di tuong diu chinh cua tu phap quc t.
Chu y Tuy nhin trong 1 s ch dnh cu th ca bit thi hin tuong xung dt
do khong xay ra
Quan h thuc linh vc s hu tri tu
Quan h t tung toa an trng tai
Xung dt phap lut co tac dng taiu cuc nht dinh dn co quan co thm quyn
cua cac quc gia lin quan cng nhu cac chu th trong quan h duoc diu chinh:
O Toa an phai xac dinh h thng phap lut phu hop -~ keo dai thoi gian giai
quyt vn d
O Cac bn lin quan phai cho doi do vn d khng th giai quyt ngay -~
anh huong vic bao v quyn loi ich hop phap cua cac bn
Chu y Xung dt phap lut cng co tac dng tich cc . vic tip cn vi
cac khac bit s giup cac co quan co thm quyn cua quc gia lin quan
nhn thay cac dim mnh yu cua h thng phap lut quc gia trong
tuong quan vi cac h thng phap lut khac trn th gii, qua do giup
hoan thin h thng phap lut quc gia
Su khac bit s chi xay ra giua cac h thng phap lut cua cac quc gia ( s giai
quyt thng qua vic lua chon ) -~ khac voi cac mu thun giua cac nganh lut
bn trong h thng phap lut cua quc gia ( duoc giai quyt bng nguyn tc
lut chung duoc uu tin ap dung ).
Chu y Hin tuong xung dt phap lut cng co th xay ra trong cac nha
nuc lin bang, gia cac h thng phap lut cua tng bang

2 Nguyn nhn xung dt phap lut
Su xut hin nhiu h thng phap lut cung co th ap dung, dt trong mi quan
h tuong tac voi nhau -~ do ban cht cua cac quan h do tu phap quc t diu
chinh la co yu t nuoc ngoai, tao ra kha nng ap dung nhiu h thng phap lut
: di: kin cn -~ Hin tuong xung dt phap lut chi co th xay ra trong pham
vi cac quan h duoc diu chinh boi tu phap quc t
Chu y Trong cac nganh lut cong, nguyn tc chu quyn va lnh tho quc
gia s dam bao cho vic ap dung phap lut quc gia
Chu y Khong phai trong quan h nao cua tu phap quc t cng xay ra
xung dt phap lut. Ji du .
Quan h s hu tri tu -~ do cng b chi phi bi nguyn tc lnh
tho . dng ky s hu tri tu ch duoc bao h trong phm vi lnh
tho quc gia. Khi tranh chap xay ra nuc ngoai thi cng ch dn
chiu dn vic ap dung cac diu uc quc t ma thoi ( ch khong
phai lut nuc ngoai )
Quan h t tung -~ do lut t tung la lut hinh thc, cng gn lin
vi nguyn tc chu quyn -~ luon ap dung lut cua nuc co toa an
xet x, duoc thc thi d bao v chu quyn quc gia
li: kin du d xung dt phap lut co th xay ra la su khac bit giua cac qui
pham cu th khi giai quyt cac vn d cu th
-~ giup ich cho vic xac dinh cac phuong phap giai quyt xung dt phap lut
phu hop

3 Phuong phap giai quyt xung dt phap lut
Do ban cht cua quan h phap lut dn su co yu t nuoc ngoai la khach quan,
khng th thay di -~ vic thay di diu kin cn cua xung dt phap lut la
ngoai tm kim soat cua cac quc gia. Ho chi c gng loai bo diu kin du bng
cach thay di lut va lam mt su khac bit giua cac h thng phap lut.

A - Ban hanh cac qui pham phap lut thuc cht
D loai bo su khac bit giua cac h thng phap lut va lam mt di hin tuong
xung dt phap lut, cac quc gia tain hanh
O Hai hoa hoa phap lut ( hoa hop hoa phap lut ) : tu thay di cac qui pham
phap lut thuc cht trong h thng phap lut quc gia -~ tao ra cac qui
pham thuc cht ging nhau d giai quyt xung dt
O Phap din hoa ( b sung cac qui dinh con thiu ) -~ tao ra cac qui pham
thuc cht moi d giai quyt xung dt
O Thng nht hoa ( thng qua vic ky kt cac diu uoc quc t ) -~ tao ra
cac qui pham thuc cht thng nht moi d giai quyt xung dt
Uu dim Giai quyt duoc cac xung dt phap lut nhung lai phu thuc vao
kha nng thuc hin va trin khai cua tung quc gia : su khac bit nay s lam han
ch s luong diu uoc duoc ky kt va lam chm lai qua trinh chung

B - Ban hanh va ap dung cac qui pham xung dt
Vi du Cng ty Vit nam A mua thit bi cua cng ty Han quc B, ky kt hop
dng tai Thai lan, co thoa thun ap dung lut cua Trung quc. Nu toa an Vit
nam giai quyt xung dt thi s ap dung lut Trung quc d xu ly
Qui pham phap lut xung dt co th duoc qui dinh trong phap lut quc gia hay
cac diu uoc quc t -~ la bin phap giai quyt xung dt ti uu cho vic chon h
thng phap lut : d qui dinh, linh hoat, ap dung d dang
Chu y Qui phm phap lut khong giai quyt trc tip ni dung cua quan
h nn khong phai la bin phap ti uu d x ly quan h dua ra kt lun
cui cung

II Qui phm php lut xung dt
1 Khai nim
Qui pham phap lut xung dt la qui pham phap lut qui dinh nguyn tc ap dung
phap lut d giai quyt cac quan h phap lut cu th cua tu phap quc t ( khng
qui dinh nguyn tc hanh xu cua cac bn ma chi tra loi cho cu hoi lut nao
duoc ap dung )
Qui pham phap lut xung dt tac dng ln chu th dc bit la co quan co thm
quyn giai quyt cua quc gia lin quan ( toa an ) -~ khng phai la cac bn trong
quan h dn su
Qui pham phap lut xung dt duoc qui dinh rai rac trong tt ca cac ngun cua tu
phap quc t ( tt ca cac nganh lut co lin quan dn tu phap quc t ) -~ khac
voi cac qui pham phap lut khac thuong tp trung trong 1 b lut

Qui pham phap lut xung dt duoc qui dinh chu yu va ph bin trong phap lut
quc gia : goi la qui pham phap lut trong nuoc hay qui pham phap lut xung
dt thng thuong.
Qui pham phap lut xung dt co th duoc ghi nhn trong cac diu uoc quc t :
qui pham phap lut xung dt thng nht
Chu y Qui phm phap lut xung dt s khong s dung tp quan do tp
quan ch qui dnh v cach thc hanh x. Trong khi do co th qui phm
phap lut thc chat co th s dung tp quan
Qui pham phap lut xung dt co th tn tai duoi nhiu hinh thuc khac nhau va
tuy thuc vao cac taiu chi danh gia ma no co th duoc phn ra nhiu nhom
xung dt cu th
Dua vao hinh thuc qui pham :
O Qui pham xung dt 1 bn s dn chiu dn 1 h thng phap
lut duy nht va h thng phap lut do lun lun xac dinh : la phap
lut cua quc gia ban hanh qui pham
Vi du khoan 1 diu 769 lut dn su
O Qui pham nhiu bn dn chiu dn 1 h thng phap lut
bt ky nao do, khng xac dinh
Vi du
Dua vao tinh cht rang buc cua qui pham
O Qui pham xung dt mnh lnh : qui dinh nguyn tc ap dung phap
lut bt buc, khng duoc lua chon
Vi du khoan 1 diu 769 lut dn su
O Qui pham xung dt tuy nghi : chi ra cac kha nng ap dung phap lut
va vic xac dinh h thng phap lut ap dung s phu thuc vao cac
diu kin cu th kem theo
Vi du Ap dung lut giai quyt tranh chp hop dng
Dua vao pham vi ap dung qui pham
O Qui pham phap lut xung dt v linh vuc nhn thn : quc tich, noi
cu tru

2 Cu truc
Chu y
Qui phm phap lut luon luon co day du ca 3 b phn
Ga dnh iu kin ap dung
Qui dnh Nhu th nao
Ch tai Khong lam thi b th nao
Mt qui phm phap lut co th duoc din giai trong nhiu diu
lut. Ja ch diu lut mi co th khuyt phan gia dnh
Qui pham xung dt chi bao gm 2 b phn
O Pham vi ( # gia dinh ) bi canh diu kin qui pham duoc ap dung

O H thuc ( # qui dinh ) chi ra nguyn tc ap dung phap lut
Vi du Dua trn yu t quc tich, noi cu tru, noi hanh vi duoc thuc
hin,
Chu y Qui phm xung dt khong can co phan ch tai do qui phm xung
dt khong quan tam dn cach hanh x, thc hin cu th hay xam phm
trc tip dn quyn loi cua cac bn
Cu hoi So sanh qui pham phap lut xung dt va qui pham xung dt

3 Mt s h thuc xung dt co ban
A H thuc lut nhn thn
La nguyn tc ap dung phap lut d giai quyt xung dt phap lut lin quan dn
cac quan h co yu t nuoc ngoai dua vao cac yu t nhn thn cua duong su -~
bao gm 2 du hiu co ban : quc tich va noi cu tru

th:c l:t q:c tch cua c nhn
V nguyn tc, mi ca nhn du co mi quan h phap ly mt thit voi mt
nha nuoc, s duoc huong nhung quyn va su bao h cua quc gia, cng
nhu phai chiu nhung nghia vu phap ly ma quc gia qui dinh.
Nguyn tc ap dung phap lut d giai quyt xung dt phap lut lin quan
dn cac quan h co yu t nuoc ngoai dua trn du hiu quc tich -~ Ca
nhn mang quc tich cua quc gia nao thi s chiu su diu chinh cua h
thng phap lut quc gia do
Cac quc gia chu u luc dia voi h thng lut thanh vn thuong ap dung
h thuc quc tich

Tuy vy co nhung truong hop du hiu quc tich khng r rang
Truong hop ca nhn khng co quc tich
Tre em sinh cua cha me khng co quc tich sinh ra o quc gia ap
dung nguyn tc huyt thng ) hay
Cha me cua quc gia sinh con o noi khng xac dinh duoc
Khi ca nhn tu nguyn thi quc tich ma chua co quc tich moi
Duong nhin mt quc tich ( ca nhn khng cu tru trong nuoc 1
thoi gian theo phap lut quc gia qui dinh, bi tuoc quc tich )
-~ khng ap dung duoc h thuc lut quc tich ma phai ap dung cac h
thuc khac ( noi cu tru v.v. )
Truong hop da quc tich -~
Tre cua cha me thuc quc gia ap dung nguyn tc huyt thng lai
sinh ra o quc gia ap dung nguyn tc noi sinh
Thuong quc tich
Khi do d xac dinh h thng lut duoc ap dung, nguoi ta s
Su dung thm mi lin h mt thit d xac dinh quc tich. Vi du : quan h
tai san, quan h nhn thn chu yu cua duong su da quc tich o du thi ap
dung quc tich cua noi do
Su dung thm mi quan h noi cu tru d xac dinh quc tich. Vi du Khi
dang xet xu, duong su da quc tich dang cu tru chu yu o Phap thi ap
dung lut Phap
Nu tt ca nhung du hiu cu th trn vn chua giup giai quyt duoc vn
d thi s ap dung nguyn tc lut toa an

th:c l:t noi cu tr
Nhung quc gia coi trong qui ch lnh th s ap dung h thuc noi cu tru :
lut ap dung d giai quyt xung dt phap lut s la phap lut cua noi
duong su cu tru
Noi cu tru phai hop phap, bao dam tinh n dinh lu dai -~ hinh thuc giy
chung nhn, giy phep cu tru lu dai
Cac quc gia thuc h thng lut an l ( Anh M ) thuong ap dung h
thuc lut noi cu tru

Nu khng xac dinh duoc noi cu tru thi
Ap dung nguyn tc lut toa an
Ap dung lut quc tich hay
Nu nhiu noi cu tru thi
Ap dung thm du hiu mi lin h mt thit
Ap dung nguyn tc lut toa an

Pham vi ap dung cua lut nhn thn
Cac quan h lin quan dn yu t nhn thn cua duong su nu co xung dt
thi thuong ap dung h thuc lut nhn thn
-~ Dy la h thuc cuc ky quan trong do yu t nhn thn thuong dong vai tro
chu dao trong phn lon cac quan h tu phap quc t

B H thuc lut quc tich cua phap nhn
Phap nhn s duoc huong nhung quyn va su bao h cua quc gia, cng nhu
phai chiu nhung nghia vu phap ly ma quc gia qui dinh ( thu, tai chinh, trung
dung trung thu trang thit bi cho nhung truong hop khn cp . )
Phap nhn mang quc tich cua quc gia nao thi duong nhin s chiu su diu
chinh cua quc gia do.

Quc tich cua phap nhn co th duoc xac dinh thng qua
Noi dng ky thanh lp ( cac quc gia ap dung lut thanh vn )
Noi dong tru so cua phap nhn ( cac quc gia Anh M ap dung lut an l )
Noi tain hanh cac hoat dng kinh doanh chinh cua phap nhn ( cac quc
gia Trung dng ap dung )
Chu y Co nhng trung hop ca bit ma quc tch cua phap nhan co th duoc
xac dnh theo quc tch cua ngui dng dau phap nhan
Phap nhn khng th khng co quc tich ( tru truong hop cac t chuc
phan dng )
Phap nhn co th co nhiu quc tich
Chu y Phap nhan da quc tch la trung hop it duoc mong doi do doanh nghip
thung phai chu nhiu nghia vu hon, nha nuc thung phai quan ly kho khn
hon, n chc cac mau thun v tai phan ( giai quyt pha san )

Khi phap nhn nuoc ngoai hoat dng trn lnh th quc gia so tai thi vic lua
chon h thng phap lut d ap dung s dua trn su phn dinh linh vuc tac dng
S phn phap ly cua phap nhn s do lut quc gia ma phap nhn mang
quc tich quyt dinh, bao gm
Thanh lp, nguyn tc t chuc hoat dng
Quyn va nghia vu di voi nha nuoc ma phap nhn mang quc tich
: bao cao tai chinh, thu, .
Sap nhp, giai th, chia tach,
Cac hoat dng kinh doanh cu th cua phap nhn duoc tain hanh trn
lnh th cua quc gia so tai s duoc diu chinh boi lut quc gia so tai

C Lut noi thuc hin hanh vi
Nguyn tc ap dung phap lut d giai quyt xung dt phap lut lin quan dn cac
quan h co yu t nuoc ngoai s dua vao noi hanh vi tuong ung trong quan h
duoc thuc hin
Diu kin d ap dung h thuc nay la quan h phai co hanh vi duoc thuc hin.
Cac quan h cu th khac nhau s co cac hanh vi khac nhau
Quan h hop dng la hanh vi ky kt hop dng
Quan h hn nhn gia dinh la hanh vi dng ky kt hn
Quan h thua k la hanh vi lp di chuc

Dy la nguyn tc chung va s duoc th hin ra cac hinh thuc cu th trong cac
mi quan h cu th ( tuong tu nhu lut nhn thn )
Quan h hop dng la lut noi ky kt hop dng
Quan h hn nhn gia dinh la lut noi dng ky kt hn
Quan h thua k la lut noi lp di chuc
Bi thuong thit hai ngoai hop dng la lut noi xay ra hanh vi vi pham

D Lut do cac bn chu th tu chon
Dua vao y chi va su dinh doat cua cac bn :
Pham vi ap dung : quan h hop dng trong khun kh hop dng, gioi han trong
quyn va nghia vu : khng duoc trai cac qui dinh phap lut ( hinh thuc )

Cac bn chu th co quyn lua chon h thng phap lut d diu chinh ni dung
hop dng
Su lua chon nay phai thoa mn 1 s yu cu thi moi duoc phap lut thua nhn
O Khng duoc nhm muc dich ln tranh phap lut
O Khng duoc trai voi qui dinh phap lut quc gia cua cac bn, cac diu
uoc quc t ma cac quc gia cua cac bn la thanh vin ( Vi du H thng
phap lut duoc lua chon phai khng co su khac bit voi cac nguyn tc
co ban cua h thng lut quc gia cua cac bn )
O H thng phap lut duoc lua chon phai la lut co gia tri phap ly va co
chuc nng diu chinh
O Phai thoa mn nguyn tc tu do tu nguyn cam kt thoa thun

E Lut noi co tai san
Cach thuc ap dung phap lut dua vao yu t tai san, khach th cua quan h dang
duoc xem xet : tai san nm o du thi ap dung phap lut o noi do d giai quyt
Pham vi ap dung Nguyn tc nay duoc ap dung cho cac quan h co lin quan
truc tip dn tai san va quyn tai san : quan h so huu, quan h thua k, phn
chia tai san trong hn nhn gia dinh


F Lut noi thuc hin hop dng
Dua vao noi hop dng duoc thuc hin
Pham vi Quan h hop dng -~ Khi cac bn khng xac dinh trong hop dng
h thng phap lut ap dung d giai quyt mu thun

G Lut toa an
Dua vao noi co toa an va co quan co thm quyn giai quyt vu vic : toa an quc
gia nao thi ap dung phap lut quc gia do d giai quyt
Chu y Nguyn tc co ban cua t tung . toa an quc gia nao xet x thi s
ap dung phap lut t tung ( lut hinh thc ) cua quc gia do d giai quyt
Nguyn tc lut toa an : xac dinh lun lut ni dung cua quc gia co toa an s
duoc ap dung d giai quyt quan h

Pham vi ap dung Khi cac nguyn tc khac d xac dinh h thng phap lut cho
quan h tu phap quc t khng ap dung duoc thi nguyn tc lut toa an s duoc
ap dung -~ rt ph bin nhu la 1 nguyn tc phu, thay th
Chu y Phap tng qui dnh lut toa an la 1 nguyn tc chinh

Ngoai ra con co nhung lut khac : lut nuoc nguoi ban, lut nuoc nguoi mua, .

III p dng php lut nuc ngoi
1 - Khai nim
Ap dung phap lut nuoc ngoai la vic co quan co thm quyn cua 1 nuoc vn
dung cac qui dinh cu th cua phap lut 1 nuoc khac d giai quyt cac quan h cu
th
Nguyn nhn
Do d co qui dinh cu th cua phap lut cac nuoc v cac kha nng ap dung
lut nuoc ngoai
Vi du khoan 3 diu 759 lut dn su 2005 qui dinh
D giai quyt mt quan h cu th co lin quan gn bo cht ch voi h
thng phap lut nuoc ngoai, dam bao hiu qua diu chinh tt nht cua
phap lut, nhm bao v tt nht cho quyn loi cua cac bn lin quan
Vi du Nng luc chu th cua cng dn Duc nn do phap lut Duc
diu chinh, du cho duong su thuc hin hanh vi trn lnh th Vit
nam -~ la ngha v cua cac quc gia d tu nguyn cam kt

2 Nguyn tc va diu kin ap dung phap lut nuoc ngoai
li: kin p dng
Lut nuoc ngoai chi co th duoc ap dung khi thoa mn ca 3 diu kin
D giai quyt cac quan h dn su co yu t nuoc ngoai la di tuong diu
chinh cua tu phap quc t
Khi co qui pham xung dt dn chiu dn ( Hay khi co thoa thun giua cac
bn trong quan h hop dng )
Khi lut nuoc ngoai hay hu qua cua vic ap dung lut nuoc ngoai khng
xm hai loi ich hay trt tu phap ly cua quc gia ap dung
Vi du Ch d so huu dt dai cua Vit nam khac voi nuoc ngoai

Ag:Hn tc p dng
D dam bao vic ap dung phap lut nuoc ngoai la thuc su va mang lai kt qua
thi
O Phap lut nuoc ngoai phai duoc hiu giai thich vn dung theo dung cach
thuc va tainh thn nhu o quc gia ma h thng phap lut do duoc ban
hanh ( th hin y chi cua nha nuoc ban hanh, bao v quyn va loi ich cua
cac bn
O Vic ap dung phap lut nuoc ngoai phai dam bao rng h thng phap lut
nuoc ngoai lin quan d duoc ap dung dy du toan din va mang tinh h
thng -~ tranh vic ap dung cac vn ban phap lut don le, ap dung khng
dung voi ban cht cua lut nuoc ngoai ( dam bao su phu hop voi cac
nguyn tc phap ly co ban, voi cac nganh lut lin quan do su tn tai cua
hin tuong khng dng nht trong cac h thng phap lut cac nuoc )
Vi du Nguyn tc im lng la dng y s doi hoi phai co cac diu kin kem
theo trong cac vn ban phap lut khac.
Giai quyt lut thuong mai Vit nam cn tham khao thm lut dn su,
Hin phap .

3 Mt s vn d phap ly phat sinh lin quan dn vic ap dung phap lut
nuoc ngoai
A Ln tranh phap lut
Truong hop cac chu th lin quan thay di cac du hiu tinh tait bn trong d
huong dn su diu chinh cua h thng phap lut khac ( co loi hon ) thay vi h
thng phap lut l ra phai duoc ap dung d diu chinh
Vi du Quan h thuong mai -~ thay di hi so d tranh thu
Quan h hn nhn -~ cng dn Vit nam 16 tui sang M d tain hanh
kt hn
Hanh vi nay tuy mang lai loi ich truoc mt cho chu th lin quan nhung lai co
anh huong taiu cuc nghim trong : lam cho tac dung diu chinh cua phap lut
bi v hiu -~ lun bi xem la hanh vi bt hop phap va cac quc gia thuong ap
dung cac bin phap ch tai nhu phu nhn, xu ly hanh chinh, v hiu hoa toan b
hu qua phap ly cua hanh vi, thm chi trach nhim hinh su
-~ Phap lut nuoc ngoai s bi tu chi ap dung trong truong hop nay

B Dn chiu nguoc va dn chiu dn phap lut nuoc thu 3
n chi: nguc ( Renvoi I )
Vi du Qui pham xung dt cua phap lut Vit nam dn chiu dn vic ap dung h
thng phap lut cua Anh. Nhung phap lut Anh lai co qui pham xung dt ( lut
quc tich ) dn chiu nguoc v phap lut Vit nam
Tuy thu tuc t tung phuc tap hon nhung co th co loi cho quc gia co toa an co
thm quyn giai quyt
-~ Thng thuong thi cac quc gia chp nhn ( hay khng dn chiu, va ap dung
lut quc gia giai quyt truc tip )
Nguyn nhn Do quan dim phap ly cua cac quc gia trong vic giai thich
v cach thuc ap dung phap lut nuoc ngoai
Vi du Nu Vit nam chi ap dung cac qui pham lut thuc cht cua Anh ma thi
thi s khng xay ra hin tuong dn chiu nguoc. Nhung do Vit nam ap dung
toan b h thng phap lut cua Anh, ca qui pham xung dt ln qui pham thuc
cht, nn moi co hin tuong nay.

n chi: dn php l:t nuc th 3 ( Renvoi II )
Vi du Qui pham xung dt cua phap lut Vit nam dn chiu dn vic ap dung h
thng phap lut cua Anh. Nhung phap lut Anh lai co qui pham xung dt ( lut
noi cu tru ) dn chiu dn phap lut Phap
Lam cho trinh tu ap dung phap lut bi keo dai
-~ Thng thuong thi cac quc gia khng chp nhn ( tu chi khng ap dung
phap lut nuoc thu 3 )

C Bao luu trt tu cng cng
La qui dinh cho phep cac quc gia so tai duoc tuyn b tu chi ap dung phap
lut nuoc ngoai khi h thng phap lut nuoc ngoai va vic ap dung phap lut
nuoc ngoai xm pham dn trt tu cng cng cua quc gia so tai -~ Lut nuoc
ngoai s bi tu chi ap dung va lut quc gia so tai s duoc ap dung

Khai nim trt tu cng cng
Hin nay khai nim nay mang tinh tuy nghi, va khac nhau giua cac quc
gia. V ly lun, trt tu cng cng la h thng cac gia tri, loi ich ma cac
quc gia mong mun va uu tin bao v : co th la trt tu tn giao, chinh
tri, kinh t, an ninh loi ich chu quyn quc gia h, h thng cac nguyn tc
phap lut, -~ lai co th thay di theo thoi gian
Ban cht cua bao luu trt tu cng cng
Muc dich la d bao v loi ich quc gia -~ lut nuoc ngoai bi tu chi la hu
qua cua muc dich nay

Nhung trong thuc t, cac toa an rt e ngai vic ap dung phap lut nuoc ngoai -~
thuong tu chi ap dung phap lut nuoc ngoai bng cach lam dung ly do bao luu
trt tu cng cng



CHUONG III
THAM QUYEN CUA TA N QUC GIA DI VI CC VJ VIJC
DAN SJ C YEU T NUC NGOI

I Khi qut v t tng dn s quc t
T tung dn su quc t la nhung trinh tu thu tuc t tung duoc thuc hin trong
qua trinh giai quyt cac vu vic dn su co yu t nuoc ngoai
Diu 405 lut dn su 2005 qui dinh v cac vu vic dn su co yu t nuoc ngoai,
dua vao yu t chu th, khach th
Nhung trinh tu thu tuc t tung trong t tung dn su quc t lun din ra trong toa
an cua quc gia
Chu y cac toa an quc t ch giai quyt cac quan h quc t gia cac quc
gia )
Nhung trinh tu thu tuc t tung trong t tung dn su quc t duoc qui dinh truoc
ht trong phap lut t tung cua mi quc gia. Ngoai ra, nhung trinh tu thu tuc t
tung quc t con duoc qui dinh trong cac diu uoc quc t.
Nhung hoat dng t tung dn su quc t lun duoc din ra trong nhung khun
kh phap ly nht dinh d dam bao khng xm hai dn loi ich cua quc gia lin
quan nao ( la chu th dc bit duoc lut quc t bao v, tn trong chu quyn ) -~
Cn phai tn trong cac nguyn tc sau
1n trng v bnh dng chu q:n q:c gia
Chu quyn quc gia la tuyt di, khng th bi xm hai hay phn
bit -~nu khng hoat dng t tung dn su quc t do s bi xem la
hanh vi vi pham phap lut quc t
Khng can thip vo cng vic ni b cua q:c gia khc
La cng vic thuc thm quyn ring bit cua quc gia trong linh
vuc di ni di ngoai cua quc gia : nhu quyn hanh phap lp phap
tu phap, tu chu tu quyt trong duong li di ngoai
Vi du Phan quyt xu ly tai san quc gia la vi pham phap lut
quc t
C di c li
Qui dinh cach thuc hanh xu cua quc gia trn co so tuong ung voi
cach thuc hanh xu cua quc gia khac.
T tung dn su quc t bao gm nhiu hoat dng t tung : uy thac
tu phap quc t, thi hanh phan quyt cua toa an nuoc ngoai v.v. anh
huong truc tip dn tinh kha thi, hiu qua cua hoat dng t tung,
kha nng dat duoc kt qua cui cung
nh dng gia cc bHn trong q:an h t tng
La nguyn tc quan trong hang du trong hoat dng t tung dn su,
cho du quan h co yu t nuoc ngoai hay khng nhm dam bao su
binh dng v dia vi phap ly, quyn va nghia vu giua cac duong su.
Nu khng thi nguyn tc tn trong phap ch cua hoat dng t tung
bi pha v lam cho phan quyt khng co gia tri phap ly va khng
duoc cac quc gia thua nhn
L:t ta n
Khi toa an cua quc gia thu ly giai quyt vu vic thi h thng phap
lut t tung cua quc gia do s duoc ap dung -~ do trinh tu thu tuc
t tung duoc cac co quan tu phap thuc hin nhm thuc thi quyn tu
phap cua quc gia : la vic cu th hoa chu quyn quc gia. Nu ap
dung thu tuc t tung nuoc ngoai s co th lam xm hai anh huong
dn chu quyn cua quc gia
Chu y Trong qua trinh ap dung bin phap tu phap quc t co
th co ngoi l

Ni dung cua bao gm
Thm quyn xet xu
Tuong tro tu phap
Cng nhn va thi hanh phan quyt cua cac toa an nuoc ngoai

II Thm quyn xt xu dn s quc t
1 Khai nim
Thm quyn xet xu dn su quc t ( khng duong nhin lin quan dn quyn
luc, cung voi vic duoc nha nuoc trao cho quyn luc thi cng la trach nhim
nghia vu rang buc kem theo -~ khng co quyn tu chi xet xu ) la kha nng cua
phap lut cac quc gia qui dinh cho toa an cua minh co trach nhim va nghia vu
xet xu cac vu vic dn su co yu t nuoc ngoai
Thm quyn xet xu dn su quc t truoc ht duoc qui dinh trong phap lut t
tung cua cac quc gia
Xung dt thm quyn xet xu la hin tuong co 2 hay nhiu co quan tu phap cua
cac quc gia khac nhau cung co thm quyn giai quyt di voi 1 vu vic dn su
cu th -~ taiu cuc

2 Qui tc xac dinh thm quyn xet xu
La cac cach thuc cac quc gia dua ra d giai quyt hin tuong xung dt thm
quyn xet xu, phai th hin duoc mi lin h giua ni dung vu vic va toa an
quc gia thng qua cac du hiu
A Qui tc quc tich
Cach thuc xac dinh thm quyn cua toa an quc gia trong vic giai quyt cac vu
vic dn su co yu t nuoc ngoai dua trn du hiu quc tich cua duong su :
duong su mang quc tich cua quc gia nao thi toa an cua quc gia do co thm
quyn giai quyt -~ xut phat tu quyn tai phan duong nhin cua quc gia di
voi cng dn cua minh
Co th xac dinh theo nguyn don hay bi don hay quc tich chung (Trong quan
h hn nhn gia dinh ) cua cac bn -~ co th co 2 toa an co thm quyn.
Chu y
Nu duong s khong co quc tch -~ khong ap dung
Nu duong s co nhiu quc tch thi tat ca cac toa an co quc tch
du co thm quyn -~ xac dnh theo noi duong s khi kin
-~ duoc ap dung ph bin trn th gioi, nhm xac dinh thm quyn cua toa an
trong cac vu vic co yu t nuoc ngoai
La nguyn tc ring dc thu cua tu phap quc t
Thuong duoc ap dung nhm xac dinh thm quyn cua toa an trong cac vu vic
lin quan dn cac du hiu nhn thn
Vi du Xac dinh cha me cho con,

B Qui tc noi cu tru
Cach thuc xac dinh thm quyn cua toa an quc gia trong vic giai quyt cac vu
vic dn su co yu t nuoc ngoai dua trn du hiu noi cu tru cua duong su :
Duong su cu tru o du thi toa an o do co thm quyn giai quyt
Chu y Chu yu la xac dnh theo noi cu tru cua b don
-~ cng duoc ap dung ph bin trong phap lut trong nuoc nhm dam bao diu
kin thun loi cho vic thuc thi qua trinh t tung cng nhu kha nng thi hanh cua
ban an.
Tuy nhin trong 1 s truong hop ca bit, co th ap dung du hiu noi cu tru cua
nguyn don -~ khi bao v khn cp quyn loi cua nguyn don. Vi du : xac dinh
cha me cho con
Qui tc noi cu tru chung cng co th duoc ap dung
Chu y Phai la noi cu tru on dnh, hop phap va co day du co s d xac
minh
Nu duong su khng co noi cu tru thi khng th ap dung duoc .
Nu co nhiu noi cu tru thi xac dinh theo noi nguyn don khoi kin

C Qui tc noi co tai san
Cach thuc xac dinh thm quyn cua toa an quc gia trong vic giai quyt cac vu
vic dn su co yu t nuoc ngoai dua trn dua trn du hiu noi tai san dang
tranh chp tn tai ( thuong la bt dng san )
Ap dung cho cac vu vic lin quan dn tai san : tranh chp v taisan trong thua
k, trong hn nhn, trong ly hn .v.v.
Tai san nay phai la di tuong cua tranh chp ( khng phai la tai san ring cua
mi bn )


D Qui tc noi hin din cua bi don hay noi co tai san cua bi don
Cach thuc xac dinh thm quyn xet xu cua toa an theo noi hin din cua bi don
tai thoi dim phat sinh quan h t tung -~ Giup cac co quan co thm quyn thuc
hin cac bin phap tai phan nhanh chong kip thoi va ngn ngua truong hop bi
don ln trn khoi noi vi pham
Chu y Dau hin noi hin din cua b don thung khong trung vi dau hiu noi
cu tru

Cach thuc xac dinh thm quyn xet xu cua toa an theo noi bi don co toan b hay
phn lon tai san -~ dam bao cho vic thuc hin qua trinh t tung va vic thi hanh
an
Chu y
Tai san nay khong duong nhin la tai san dang b tranh chap
Phai dt duoc mc d gia tr nao do so vi ni dung tranh chap thi mi
du co s d xac lp thm quyn xet x -~ thung la bat dng san

E Qui tc v mi lin h mt thit
Cach thuc xac dinh thm quyn xet xu cua toa an theo mi lin h mt thit giua
cac bn duong su voi quc gia co toa an giai quyt hay giua ni dung vu vic
voi quc gia co toa an giai quyt
Mi lin h mt thit rt phong phu da dang
Vi du Mi lin h mt thit trong quan h hop dng la noi ky hop dng,
noi thuc hin hop dng, noi dt tru so cua nguyn don, bi don
Du hiu nay co th duoc su dung 1 cach dc lp d xac dinh thm quyn xet
xu cua toa an, nhung cng co th su dung nhu la du hiu b sung cho cac du
hiu khac
Chu y Cac quc gia co th s dung kt hop cac dau hiu trong nhng
trung hop can thit
Cu hoi
Phn bit qui tc giai quyt xung dt voi cac h thuc giai quyt xung dt
Mi lin h giua hin tuong xung dt phap lut va hin tuong xung dt
thm quyn xet xu

III Thm quyn xt xu cua ta n Vit nam di vi cc v vic dn s c
yu t nuc ngoi
1 Theo cac diu uoc quc t
-~ Nghin cuu cac hip dinh tuong tro tu phap ( Vit nam d ky kt 15 hip dinh
)

2 Theo phap lut Vit nam
A - Thm quyn chung -~ qui dinh tai diu 410 lut t tung dn su
Dt ra cac qui dinh chung d xac dinh thm quyn : khng co tinh loai tru, cac
quc gia khac cng co th co thm quyn xet xu theo nhung qui dinh nay
Khoan 1 di: 41 l:t t tng dn s s xc dnh ta n c th no cua
Jit nam s c thm q:n giai q:t : dua vao cac qui dinh o chuong 3
Vi du : khoan 3 diu 33, dim c khoan 1 diu 34 lut t tung dn su
Vit nam qui dinh toa an nhn dn cp tinh co thm quyn giai
quyt cac vu vic dn su co yu t nuoc ngoai
Chu y Toa an cap huyn co th co thm quyn giai quyt trong
trung hop dc bit . quan h hon nhan gia dinh khu vc bin
gii ( tuy toa an tnh vn co thm quyn lay vu vic ln d giai
quyt )
Khoan 2 di: 41 l:t t tng dn s s xc dnh ta n cua q:c gia
no s c thm q:n giai q:t
O BI DON : Tru so cua phap nhn ( qui tc noi cu tru ) hay vn phong dai
din ( qui tc mi lin h mt thit )
Chu y S kho khn nu xac dnh thm quyn xet x theo qui tc mi
lin h mt thit khi b don la phap nhan . tinh kha thi cua vic xet
x, thc hin cac thu tuc t tung, kha nng thi hanh trong thc t -
~ thung ch ap dung khi b don chinh la vn phong di din
O BI DON : ( qui tc noi cu tru ) ( qui tc noi co tai san ) : tai san phai co
gia tri tuong di lon, tuong xung voi ni dung vu vic
Chu y Jit nam khong ap dung qui tc noi hin din cua b don
nhm ngn chn vic ti phm trn sang Jit nam d ln tranh
phap lut . co th b ti phm loi dung
O NGUYN DON : ( qui tc noi cu tru ) cho cac quan h cp dung hay
xac dinh cha me -~ mo rng pham vi thm quyn nhm bao v nhanh
chong kip thoi cac quyn loi cua cng dn ( tuy xac dinh theo bi don vn
duoc )
O Qui tc mi lin h mt thit
O Qui tc quc tich kt hop qui tc noi cu tru : phai la quc tich ch:ng cua
ca nguyn don va bi don
O Qui tc mi lin h mt thit
O Qui tc quc tich : co th xac dinh theo nguyn don hay bi don
Cu hoi
Truong hop cac bn lua chon toa an ?
Qui dinh thm quyn xet xu cua Vit nam du chua ?

B - Thm quyn ring -~ qui dinh tai diu 411 lut t tung dn su
La thm quyn ring va duy nht chi xac dinh cho toa an Vit nam va loai tru
thm quyn xet xu cua cac toa an cua cac quc gia khac ( Phan quyt cua toa an
nuoc ngoai s khng duoc cng nhn d thi hanh tai Vit nam )
Di tuong xet xu la nhung quan h co mi lin h cht ch voi nha nuoc Vit
nam ( cng la dang qui dinh ph bin trn th gioi )
Cc v dn s
O Bt dng san o Vit nam -~ do bt dng san o Vit nam la tai san cua nha
nuoc, co kha nng tac dng truc tip dn an ninh quc gia
O Hop dng vn chuyn ma tru so nguoi vn chuyn chinh la o Vit nam
Chu y Muc dich ban dau cua cac nha lam lut la d hn ch
thit hi cho cac chu tau Jit nam, thuc dy s phat trin cua
nganh vn tai bin Jit nam -~ Nhung trong thc t li gay kho
khn cho vic thc hin cac thu tuc t tung cng nhu thi hanh phan
quyt -~ hop ly thi nn d cac bn t chn trng tai d giai
quyt vi day la quan h hop dong
O Ly hn nu ca 2 vo chng du cu tru tai Vit nam -~ D bao v quyn loi
cho cng dn Vit nam
Cc vic dn s
O Nng luc hanh vi dn su -~ do xay ra trn lnh th Vit nam : co mi lin h
gn bo mt thit voi nha nuoc Vit nam, chi toa an Vit nam moi co du diu
kin d danh giachinh xac tinh hinh thuc t
O Tuyn b mt tich, cht
O Tuyn b mt tich
Tai san trn lnh th Vit nam

Cu hoi
Phn bit qui tc giai quyt xung dt voi cac h thuc giai quyt xung dt
Mi lin h giua hin tuong xung dt phap lut va hin tuong xung dt
thm quyn xet xu


CHUONG IV
UY THC TU PHP QUC TE, CNG NHAN THI HNH BAN N
QUYET DJNH DAN SJ CUA TA N NUC NGOI, QUYET DJNH
CUA TRNG TI NUC NGOI

I Uy thc tu php quc t
1 Khai nim
V nguyn tc, cac hoat dng tu phap bi gioi han boi qui tc chu quyn va lnh
th quc gia. Do vy, d tain hanh cac hoat dng tu phap trn lnh th nuoc
ngoai thi cn su giup d ln nhau cua cac co quan tu phap cac nuoc
-~ Uy thac tu phap quc t la hoat dng tuong tro giup d ln nhau cua co quan
tu phap cac nuoc trong qua trinh thu ly va giai quyt cac vu vic dn su co yu
t nuoc ngoai. Dy chi la quan h giua cac co quan tu phap quc gia, dong vai
tro quan trong trong vic xet xu
O Giup dam bao cho cac co quan tu phap cac nuoc co th thuc hin cac hoat
dng tu phap mt cach co hiu qua
O Tao diu kin cho vic xy dung, duy tri, phat trin cac quan h quc t
cua cac quc gia -~ co quan h cht ch voi cac quan h quc t
O Hoat dng uy thac tu phap co th gy ra anh huong bt loi, xm hai loi
ich quc gia -~ cn co cac nguyn tc chi phi hoat dng uy thac tu phap

2 Cac nguyn tc co ban
O Tn trong va binh dng chu quyn giua cac quc gia -~ su binh dng giua
cac quc gia
O Khng can thip vao cng vic ni b -~ nu anh huong dn cac hoat
dng ni b khac thi quc gia co quyn tu chi
O Binh dng va cung co loi
Su binh dng giua cac co quan tu phap trong mi quan h uy thac
tu phap cu th, trn tainh thn thin chi va hop tac
Loi ich dat duoc truoc ht la cho bn yu cu. Bn duoc yu cu
qua do cng co th can thip, tac dng, gian tip tham gia, bao v
loi ich cua cng dn, co th thit lp quan h hop tac lu dai
O Co di co lai : co th duoc qui dinh trong cac vn ban qui pham phap lut
O Nguyn tc lut toa an : hoat dng uy thac tu phap din ra trn lnh th
quc gia nao thi phap lut cua quc gia do duoc ap dung
Chu y Jic thu thp chng c cua vu an co th tain hanh theo yu
cau duoc qui dnh bi lut t tung nuc ngoai -~ la ngoi l cua
nguyn tc lut toa an. Phai dap ng cac diu kin
Phai co diu uc quc t qui dnh
Ch trong phm vi hot dong uy thac tu phap duoc yu cau
Phai cham dt ngay lp tc sau khi giai quyt xong
-~Qui dinh tai diu 414 lut t tung dn su, diu 4 lut tuong tro tu phap

3 Trinh tu thu tuc uy thac tu phap quc t
Qui dinh o diu 415 418 lut t tung dn su va chuong 2 lut tuong tro tu
phap, diu 10 -16
Co quan uy thac Co quan duoc uy thac
( Quc gia uy thac ) ( Quc gia duoc uy
thac )

iai don 1 1ng dt h so u thc
Do co quan uy thac thuc hin
H so uy thac bao gm 3 loai ( theo mu qui dinh )
Cng vn uy thac : la cng ham
Vn ban uy thac : ghi nhn vu vic, m ta yu cu chi tait
Tai liu khac kem theo : cung cp thng tain h tro cho co quan
duoc uy thac tain hanh cng vic tt hon
Co quan chun bi h so la co quan co thm quyn giai quyt vu vic (
ngoai tru toa an cp huyn trong cac truong hop dc bit )

H so uy thac duoc tng dat
O Thng qua con duong ngoai giao -~ Co quan uy thac - Co quan tu phap
trung uong - Co quan ngoai giao quc gia - Co quan ngoai giao cua quc
gia duoc uy thac - Co quan tu phap nuoc ngoai - Co quan tu phap nuoc
ngoai cu th
O Thng qua co quan tu phap trung uong -~ Co quan uy thac - Co quan tu
phap trung uong - Co quan ngoai giao quc gia - Co quan ngoai giao cua
quc gia duoc uy thac - Co quan tu phap nuoc ngoai - Co quan tu phap
nuoc ngoai cu th
O Thng qua nguoi dai din dc bit ( khi cac quc gia chua xac lp quan h
ngoai giao chinh thuc ) -~ nguoi nay chi co th tng dat h so ma khng
duoc quyn tain hanh truc tip cac hoat dng tu phap

iai don 2 1hm dnh h so
Do co quan duoc uy thac thuc hin
Xem xet tinh hop l cua h so :
Xem xet trinh tu thu tuc yu cu
Thm dinh ni dung cua h so
Xem xet thm quyn cua chinh no khi thuc hin vic uy thac tu
phap
-~ Nu khng dat yu cu thi s goi tra : tu chi uy thac phai giai thich
cu th thng bao cu th
Nu chp nhn b h so thi chuyn sang giai doan thuc hin ni dung

iai don 3 1hc hin ni d:ng
Nu thanh cng thi goi kt qua cho co quan d uy thac
Nu vic thuc hin khng dat kt qua -~ phai thng bao vic khng thuc
hin duoc cng vic yu cu giai trinh cu th ly do

Chu y Phai giai trinh ly do cu th -~ dam bao tinh thin chi hop tac cua hot
dng, khong anh hung dn quan h hop tac gia cac quc gia

II Cng nhn v thi hnh ban n, quyt d|nh dn s cua ta n nuc
ngoi
1 Khai nim
Cng nhn thu tuc phap ly duoc ap dung boi co quan co thm quyn d thua
nhn gia tri phap ly va hiu luc thi hanh cua cac phan quyt cua co quan tai phan
nuoc ngoai
Thi hanh trinh tu thu tuc trong qua trinh trin khai thuc hin cac phan quyt
cua co quan tai phan nuoc ngoai -~ co quan h cht ch voi vic cng nhn :
phai co su cng nhn thi moi co vic thi hanh, vic thi hanh la su hin thuc hoa
cu th hoa gia tri phap ly cua su cng nhn,
Chu y Co th ch can cong nhn ma khong can co s thi hanh. Ji du .
Jic cong nhn gia tr phap ly cua tuyn b v vic mat nng lc hanh vi
dan s cua toa an nuc ngoai, phan quyt ly hon, tuyn b 1 ngui d
cht, tinh trng dc than -~ khong can phai thi hanh. Ch nhm xac nhn
s kin phap ly ch khong nhm muc dich thi hanh
Ban an, quyt dinh dn su cua toa an nuoc ngoai Nhung phan quyt
duoc tuyn tu cac vu vic dn su va nhung quyt dinh dn su trong cac ban an
hinh su hanh chinh; duoc tuyn an o nuoc ngoai
Vi du Phn yu cu bi thuong thit hai trong ban an hinh su cng duoc
xem la quyt dinh dn su

Hiu luc phap ly cua cac phan quyt ( la san phm cua vic thuc thi chu quyn
quc gia ) s bi han ch trong pham vi lnh th quc gia. Nhung nhu cu thuc
thi phan quyt trn lnh th nuoc ngoai la nhu cu co tht, nhm
Dam bao vic hin thuc hoa ni dung cua ban an, moi bao v duoc quyn
va loi ich chinh dang cua duong su,
Dam bao hiu qua cua hoat dng tai phan cua cac co quan tu phap;
Su th hin tn trong chu quyn giua cac quc gia voi nhau

Hoat dng cng nhn va thi hanh cac phan quyt cua toa an nuoc ngoai la hoat
dng dc thu va co th tac dng dn loi ich quc gia : cn phai duoc thuc hin
trong khun kh cac nguyn tc nht dinh duoc qui dinh diu 343 lut t tung
dn su Vit nam.
Phai tun theo cac qui dinh cua phap lut Vit nam
Tn trong cac cam kt trong cac diu uioc quc t
Co di co lai
Cng nhn duong nhin : chi ap dung trong 1 s truong hop : khi cac
quc gia d cam kt va thoa thun rng phan quyt duong nhin duoc
cng nhn. ( Ngoai tru khi ban an yu cu khng duoc cng nhn )
Ngoai ra con chiu su rang buc chung cua phap lut t tung dn su quc t : .

Cch thc cng nhn v thi hnh ban n, q:t dnh dn s cua ta n nuc
ngoi
Do phu thuc vao phap lut quc gia so tai nn trinh tu thu tuc cu th s khac
nhau nhung vn co nhung dim chung : phn ra
O Quc gia ap dung h thng cp phat : cac quc gia XHCN, chu u luc
dia
La hoat dng tu phap kt hop voi hanh chinh -~ co ch ra quyt
dinh cng nhn s thng qua qui trinh xin cho : np don, t chuc
phin hop d xem xet ( khng t chuc phin toa ), ra quyt dinh
Chi xem xet hinh thuc t tung cua ban an nuoc ngoai ( xem co dung
trinh tu thu tuc t tung hay khng, dung thm quyn khng ), khng
duoc phep danh gia lai su dung sai cua ni dung phan quyt -~ do
ni dung phan quyt la san phm cua su thuc thi chu quyn quc
gia nuoc ngoai. Vi du Qui dinh tai khoan 4 diu 355 lut t tung
dn su Vit nam
O Quc gia ap dung h thng an l ( Anh M ) :
Thuc hin thng qua 1 phin xu theo thu tuc t tung rut gon (
khng phai la cac hoat dng tu phap mang tinh hanh chinh ) -~ kt
qua la mt ban an quyt dinh cng nhn hay khng gia tri phap ly
cua ban an toa an nuoc ngoai
Ngoai hinh thuc t tung, cac toa an con co th xem xet ni dung cua
ban an duoi goc d chung : khng phai xet xu lai ma chi kim tra
ni dung phan quyt co dam bao cac nguyn tc co ban inhu hop
ly, cng bng, khng thin vi, phn bit di xu hay khng. Nu co
thi s tu chi
Chu y iu nay khong vi phm nguyn tc chu quyn quc
gia do toa an khong x li ni dung. Jic xem xet nay la can
thit vi h thng phap lut quc gia s ti duoc xay dng
trn h thng hang ngan an l nn can phai dam bao tinh
thng nhat cua h thng cac ban an, khong duoc lam dao
ln trt t phap ly cua quc gia s ti

2 Ch dinh cng nhn va thi hanh ban an, quyt dinh dn su cua toa an nuoc
ngoai theo phap lut Vit nam
Trong cac diu uoc quc t, cac hip dinh tuong tro tu phap -~ phai uu tin ap
dung cac qui dinh nay, la nghia vu phap ly cua quc gia
Cac diu uoc quc t thuong chi ghi nhn cac qui dinh mang tinh nguyn
tc chung, cac thu tuc cng nhn va thi hanh cu th s duoc phap lut
quc gia qui dinh

Trong phap lut Vit nam -~ Phn VI lut t tung dn su Vit nam
1hm q:n
Toa an cp tinh ( toa an cp huyn chi duoc b sung thm quyn trong 1
s truong hop dc bit -~ khng duoc xem la co thm quyn )
B tu phap khng phai la 1 co quan tu phap ma chi la 1 co quan hanh
chinh, nn khng co thm quyn xem xet, cng nhn, thi hanh phan quyt

1rnh t thu tc
Tu nghin cuu

Cc trung hp t chi cng nhn v thi hnh
Diu 356 lut t tung dn su qui dinh
Chu y Can phai nghin cu do
Co th lin quan dn cac duong s, dn kha nng khiu ni vic t
chi hay cong nhn phan quyt
Tuong ng vi moi cn c t chi la cac diu kin t chi n cha
bn trong
O Khoan 1 Khi ban an chua co gia tri phap ly thi di tuong cn cng
nhn la gia tri phap ly cua ban an chua xut hin -~ phai la ban an co hiu
luc phap lut theo phap lut cua toa an nuoc ngoai
O Khoan 2 Khi duong su khng duoc triu tp hop l thi trinh tu thu tuc
t tung d bi vi pham nghim trong nn kt qua phan quyt s bi tu chi -
~ cn phai tun thu dung thu tuc t tung cua phap lut toa an nuoc ngoai
O Khoan 3 Vu an thuc thm quyn ring bit cua toa an Vit nam -~
khng dinh chu quyn cua Vit nam
Chu y Jic cong nhn cac vic dan s s gay mau thun vi qui
dnh cua phap lut Jit nam -~ can phai hiu la khong cong nhn
ca vu va vic thuc thm quyn ring bit
O Khoan 4 Khi khng la ban an du tin va duy nht -~ do vi pham qui
tc ap dung phap lut ' phap lut phai duoc ap dung thng nht ' : cac vu
vic chi duoc xet xu duy nht 1 ln ( khac voi nhiu cp xet xu ) va s
chi co 1 ban an.
Khi toa an Vit nam dang thu ly ma toa an nuoc ngoai vn tain
hanh xu ly thi toa an nuoc ngoai d vi pham phap lut quc t v
thm quyn xet xu -~ khng cng nhn phan quyt
O Khoan 5 D ht thoi hiu thi hanh theo phap lut cua toa an nuoc
ngoai hay phap lut Vit nam -~ do gia tri phap ly cua ban an khng con
tn tai
Chu y
Nu ch ht thi hiu theo phap lut toa an nuc ngoai ma
con thi hiu theo phap lut Jit nam -~ t chi cong nhn
do gia tr phap ly cua ban an khong ton ti
Nu ch ht thi hiu theo phap lut Jit nam ma con thi
hiu theo phap lut toa an nuc ngoai -~ khong duoc t
chi ngay ma phai xem xet cn thn vic cong nhn . khi co
th lam dao ln trt t phap ly cua Jit nam thi buc phai t
chi bng cach da vao khoan 6 diu 356
O Khoan 6 Bao luu trt tu cng cng

III Cng nhn v thi hnh quyt d|nh cua trng ti nuc ngoi
Tham khao Cng uoc New York 1958 va cac qui dinh cua phap lut Vit nam
Trong tai o dy la cac t chuc giai quyt cac tranh chp trong thuong mai
Chu y Bn phuong thc giai quyt tranh chap hop dong thuong mi la
thuong luong dam phan, trung gian, toa an, trng tai

1 Khai nim
Quyt dinh cua trong tai nuoc ngoai : khoan 2 diu 342 lut t tung dn su -~
dua vao chu th tuyn : cac t chuc trong tai qui ch, trong tai ad hoc
Chu y Dau hiu v noi tuyn quyt dnh khong co y nghia
Di tuong cng nhn la san phm tu nn co nhung nguyn tc thuc hin ring -~
qui dinh o diu 343 lut t tung dn su

2 Cng nhn va thi hanh quyt dinh cua trong tai nuoc ngoai
Vit nam la thanh vin cua cng uoc New York tu nm 1995
1hm q:n cng nhn Toa an cp tinh

1rnh t thu tc Tu nghin cuu

1rung hp t chi Qui dinh tai diu 370 lut t tung dn su
Khoan 1 Khi chinh ban thn quyt dinh trong tai khng dam bao yu cu
Dim a Nguoi ky kt thoa thun trong tai khng co nng luc -~ Lam
mt hiu luc phap lut cua thoa thun trong tai -~ Thm quyn trong tai
khng duoc xac lp -~ Thu tuc t tung trong tai khng hop phap -~
Quyt dinh trong tai bi tu chi.
Do vy, phai dam bao nng luc chu th cua nguoi ky kt : bao gm
nng luc hanh vi dn su va thm quyn ky kt
Dim b Thoa thun trong tai khng co gia tri phap ly -~
Ngoai nng luc chu th cua nguoi ky kt, thoa thun trong tai con
chiu su tac dng cua nhiu yu t khac : hinh thuc, ni dung,
nguyn tc ky kt
Dim c Khng duoc thng bao vic chi dinh trong tai vin hay thu
tuc giai quyt -~ Trinh tu t tung trong tai khng dam bao
Dim d Vuot qua thm quyn -~
Ni dung thoa thun trong tai s qui dinh pham vi tranh chp -~ qui
dinh pham vi thm quyn cua trong tai
Chu y Khi cac ni dung cua quyt dnh trng tai co th phan
tach duoc thi phan trong thm quyn trng tai vn duoc
cong nhn. Nu khong phan tach duoc thi phai t chi toan
b quyt dnh trng tai
Dim d Thanh phn trong tai khng dam bao, trinh tu thu tuc t tung
khng dam bao
Dim e Quyt dinh trong tai chua co hiu luc
Chu y Do quyt dnh trng tai sau khi tuyn co th b khiu ni hay
khang ngh -~ qui trinh trng tai chua kt thuc
Dim g Quyt dinh trong tai bi huy hay dinh chi thi hanh -~ hiu luc
phap ly khng con tn tai
Do toa an tuyn b huy hay dinh chi

Khoan 2 Khi xem xet trn quan dim phap lut Vit nam
Dim a Khi phap lut Vit nam khng thua nhn thm quyn trong
tai trong linh vuc cu th
Dim b Khi vic thi hanh quyt dinh trong tai trai voi cac nguyn tc
co ban cua phap lut Vit nam

Cng uoc Vin khoan 2 qui dinh lut ap dung di voi cac bn
Phap lut Vit nam cho phep cac bn chon lut ap dung cho thoa thun trong tai
nhung diu nay la khng dung vi
Hinh thuc
Nng luc chu th Lut quc tich qui dinh
Hinh thuc Lut noi ky kt thoa thun quy dinh
Ni dung cach thuc tain hanh, thm quyn trong tai Lut noi tain
hanh trong tai
Thuc hin quyt dinh Lut noi thuc hin quyt dinh chi phi
-~ Lut chi phi la lut noi tain hanh trong tai ( va noi thuc hin phan quyt ),
lut do cac bn chon ap dung s khng co y nghia

Lut do cac bn chon ap dung s co y nghia di voi xac lp quyn va nghia vu
cua cac bn -~ thoa thun trong tai chi co y nghia xac lp thm quyn cua trong
tai nn vic chon lut khng co tac dung

Cng uoc New York s duoc uu tin ap dung truoc diu 370 lut t tung dn su