Lam Sao de Tha Thu

THUVIENDIENTU.
ORG
[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]
LM SAO THA TH ?
Jean Monbourquette Tha th cha lnh - Cha lnh tha th Cha Jean Monbourquette OMI l gio s Mc V i Hc Saint-Paul Ottawa - Canada, iu phi v hun luyn vin Trung tm Gia nh v Cng ng. C nhn Thn hc, Cao hc Trit, Cao hc v Gio dc H Ottawa, Cao hc Tm l lm sng H San Francisco, Tin s Tm l H Los Angeles. Tc gi cun sch bn chy nht Aimer, Perdre et Grandir. T sch CHO MT TNG LAI TT P HN 2001
Li ni u
Lm ngi, ai m chng c lc lm li : lm li mnh gy nn cho k khc, lm li k khc gy ra cho mnh, hoc v tnh hoc c ; v lm li no cng gy nn mt vt thng. Lm li cn c tha th v vt thng cn c cha lnh. Nhng LM SAO THA TH ? Lm sao cha lnh ? l vn . Nht l khi s xc phm n t nhng ngi thn yu, nhng ngi mnh tin tng, nhng ngi ng ra phi ng v pha mnh..., th vt thng li cng au n v s tha th tr nn cng kh ! Phr hi Cha Gisu : "Tha Thy, khi anh em li phm n con, th con phi tha th cho h my ln ? C ti by ln chng ?" Cha Gisu p : "Thy khng ni l by ln, nhng l ti by mi ln by" (Mt.18, 21-22). Cha cn bo : "Nu mi ngy, anh em con xc phm n con ti by ln, v by ln n tr li vi con m ni Ti hi hn th hy tha cho n" (Lc.17,4). Ngi cn i xa hn na : "Khi con ang dng ca l ni bn th m sc nh ngi anh em li phm n con, th hy ca l li , i lm ha vi ngi anh em trc ri by gi tr li dng ca l ca con" (Mt.5, 23-24). iu qu tht khng d : Mnh c li m i lm ha kh, hung chi khi ngi khc c li vi mnh v mnh l nn nhn ! V "khi mt ngi cm thy b thng tn, ngi y s b cm d u hng c ch tm l ca s t i v tr th, bt chp li mi gi ca Cha Gisu" (S ip Ma Chay 2001 ca TC Gioan Phaol II). Kh, nhng cn thit bit bao, v "tha th v xin th tha to ra mt phm cht mi trong quan h gia ngi vi ngi, ngn chn vng xoy trn c ca th hn v tr th, tr on, v b gy xing xch ti li tri buc trong tm t nhng ngi th hn nhau.... khng c con ng no khc hn l tha th v xin th tha" (S ip ...). Cng chnh v th m c Thnh Cha Gioan Phaol II chn ch cho Ngy Ha Bnh Th Gii nm 2002 l "Khng c tha th th s khng c Ha Bnh". Trong thi gian qua, c hai ch lin quan n Tha Th. l ch ca s ip Ha Bnh nm 1975 : "Ha Gii l con ng dn n Ha Bnh"; v ch ca nm 1997 : "Hy trao ban tha th, bn s nhn li Ha Bnh". Trong li mi gi hy tha th, TC Gioan Phaol II bn v vi iu kin cn c nhn nhn v thc hin, ng hu ha bnh c th c c. Nhng iu kin l s i thoi thnh tht v lin l, s chp nhn trch nhim v s nhn nhn s t do con ngui. Gio Hi i theo con ng "thanh ty k c" cch can m v khim tn, t ht nim tin tng vo tnh
THUVIENDIENTU.ORG
thng nhn t ca Cha, v khuyn khch th gii hy tin tng vo sc mnh ca s tht v tnh thng. Nh th tha th l mt n lc va nhn bn va thing ling, l mt hp tc khng nhng gia k gy nn xc phm v ngi b xc phm, m cn gia con ngi vi Thin Cha. Tha th bao hm c lnh vc th cht, ln tm l v thing ling, huy ng mi phn v mi quan nng ca con ngi mnh, nn tin trnh tha th va di va phc tp v kh khn, c khi phi luyn tp vng lui vng ti nhiu ln v can m bt u tr li mt giai on no hoc ngay c t u, mi khi tht bi, d vic tp luyn i khi nh ng kch ! Vic ny cn ty thuc mt yu t quan trng khc na l thi gian : phi c thi gian cho ht ct bin thnh ngc trai, phi c thi gian cho vic tt tch ly thnh nhn c, phi c thi gian cho ni au du xung, vt thng lin so v c lnh, phi c thi gian cho tha th thnh t nguyn v thc hin c, t giai on l tht bi v hng vic. Thnh tht th nhn bn thn ti tri qua nhiu kinh nghim kh khn v thng au trong lnh vc ny, nn khi bn thn t Canada gi cho cun LM SAO THA TH ? (Comment pardonner ?) ca Jean Monbourquette o.m.i, do nh xut bn NOVALIS n hnh, th nh "bao nhiu nm mt nha, mnh tm m tm khng ra, th nhng by gi thnh bi ty ta", ti c say m tng dng tng trang. Hng c nhiu li ch trong vic cha lnh v ln ln nh tha th v c tha th, ti xin c phng dch, thch nghi v thay i mt s chi tit cn thit chia s vi ngi khc, nh mt c vng v mt ng gp cho Gio Hi v X Hi ca chng trnh CHO MT TNG LAI TT P HN. Nu ch c mt ngi cm thy c ch t cng vic ny thi, th ti cng mn nguyn lm ri, v ht lng t n Ba ng. Hu, l c M Dng Mnh 2001 Micae-Phaol Trn Minh Huy pss
Li Ta
Lm sao tha th ? l mt vn nn ti quan tm t 10 nm nay. Chnh ti vp phi s kh tha th v ti cng gp cng vn ni cc c gi, bnh nhn v nhng ngi ti thp tng thing ling. Tc phm ny l kt qu ca mt cuc nghin cu v suy t lu di c nui dng ng thi bi nhng kinh nghim lm sng bn cnh nhiu ngi v nhng kin thc v tm l v thing ling ca ti. hng ca ti khi vit tc phm ny tht r rng : cung cp mt ch dn thc hnh hc tha th theo tin trnh 12 giai on. Nhiu ngi hi ti : "Nhng ti sao li 12 giai on ? Nhiu qu !" ng vy, ti cng nhn nh th. Bi v cc bn nghi ng, ti khng i vo ngay. l kinh nghim ti khm ph c rng mt s ngi d rt mun tha th li cm thy b ch tc vo nhng thi im nht nh trong tin trnh ca h. Phi c tc phm ny th no ? Trc ht, iu quan trng l c gi phi ch n tin trnh c nhn v cch thc tha th ca mnh. C nhng ngi s c lt qua c cun sch ngay mt mch. Mt s khc li thch nht ly y nhng ch dn theo nhu cu mi lc ca h. Cc chng ny c v c c qua ri, trong khi nhng chng khc c v mi v cha h c. Nu c gi nhn thy mt chng no thch hp, th hy thi gi hc hi cn k hn v em ra thc tp. c gi s c th bit r hn cc trng thi tm hn ca mnh, xc nh cc ch tc, tm c phng th gii quyt chng v i t thnh cng ny n thnh cng khc. Nh th, ti
THUVIENDIENTU.ORG
c th ni vi mi ngi : "Chc may mn sut cuc hnh trnh ni tm nhm khm ph mt s tha th cha lnh v gip ln ln". Cun LM SAO THA TH ny nhm n ai ? N c c vit cho s ln c gi c th, d h l tn hu hay khng. Bn s nhn thy gi hng kit gio trnh by trong rt r. C th mt s ngi khng s dng t ng "Thin Cha" khi m t kha cnh thing ling ca s tha th. H c thoi mi dng t ng no cm thy thch hp nht ty theo nh hng thing ling ca mnh, chng hn "ng Siu Vit", "Siu Ng", "Sui Ngun hay Nng Lc Thn Linh", "Tnh Yu V iu Kin" v.v...
PHN TH NHT NHNG SUY T v NH HNG v BN CHT ca THA TH

Gii thiu tng qut "Anh tm dy ci g v mnh khi vit mt cun sch v tha th ?" Cu hi ny ca mt ngi bn m ti va th l d tnh ca mnh n vi ti tht bt ng v bt ti suy ngh. Cho n lc , ti c tng l mnh quyt nh vit cho nhng ngi khc v tha th. Nh suy ngh, ti nhn thy rng ti dn thn vo cuc phiu lu ny trc ht l cho chnh ti. Sut ba nm, ti vt ln khng thnh cng trong vic mun cha lnh mt vt thng tnh cm. Ti tng tm c trong mt s tha th no thun ty do ch mt gii p php l cho mi ni cay ng ca mnh. Khng c trng hp . Ti khng t c s bnh an ni tm hng tm kim. Khm ph ny l mt trong nhng bin c chnh thc y ti thc hin v theo ui cuc nghin cu v trng thi ng ca tha th. By gi ti t hi ti lm sao ti khng thot khi c mi on hn ca mnh, mc du rt thin ch v nhiu c gng. Ti c cm tng nh phung ph thi gian v ngh lc trong nhng nghin ngm v ch v qu kh. Ti cng mun tha th th li cng t thnh cng. Ti chm m trong vng ly cc cm xc trn ln s hi, mc cm ti li v tc gin. i khi gia s hn lon ni tm ny ln nhng nhit tnh nhn hu ngn ngi v nhng lc c gii phng ni tm thong qua. Lc khc, ti cm nhn nim hy vng vt thng c lng mun bo th ca mnh, nhng nim hy vng y mau chng b dp tt bi nhng t bt pht ca bo lc v t i b tn thng. By gi ti hiu c rng mnh ang cn giai on tp tnh trong ngh thut tha th, mc du tri qua nhiu nm di o to tn gio, trit hc, thn hc v mc v. Do ti bt u c v ti ny, ct vn kinh nghim ring ca ti cng nh kinh nghim ca nhng ngi ti hng dn v ca cc bnh nhn ca ti. Ti mun dt khot khm ph ra ci g lm ch tc tin trnh tha th ca ti. Liu cui cng ti c th nhn thy c cui ng hm khng ? Mt bin c khc tr nn quyt nh : Ti chng kin mt s cha lnh tm l, k c th l, bt cht xy n theo sau mt cuc tp luyn tha th. Ti nhn vo tm l tr liu mt ngi n ng 55 tui, l mt gio s i hc, c mt nim tin tn gio su sc. Nim say m cng vic v nhng vn gia nh ca ng lm cho ng suy sp trong s trm ut, dn n bnh lot bao t. Sau mi ln gp, bnh nhn ca ti hc c t gii thot mnh khi ni au bng cch din t ra cch minh bch s tht vng, b tc ot v tc gin i vi ngi v say ru, a con trai nn nhn ca ma ty v a con gi say m in khng mt chng trai m ng ght cay ght ng. S hi thc tin dn ln ny, da trn s chp nhn nhng tnh cm tiu cc ca mnh cung ng cho ng mt nng r rt. Sau mt chui tr liu m ti cm thy dng nh ht cch, ti ngh n k thut chic gh trng, hay ng hn l nhng chic gh trng, m
THUVIENDIENTU.ORG
mi chic thay th cho mt thnh phn trong gia nh ca ng. Ti gi ng tha th cho mi ngi trong bn h. l mt cuc gp g rt cm kch. Nhiu ln, bnh nhn ca ti khc nc n lc ni ln li tha th ca mnh. V cch t pht, ch chng phi xin x g, n lt mnh, ng xin mi ngi trong bn h tha th cho ng v s vng mt qu nhiu v s thiu quan tm ni chung ca ng. Hai tun sau bui tr liu y, ng bo cho ti hay rng cc vt lot d dy ca ng lin so. Ti t hi khng bit ct ngha lm sao s tha th c th c hu qu cha lnh ngay c nhng bnh th l ? Thnh thong c nhng ngi vit chia s vi ti cc kh khn h cm nhn trong vic tha th. Mi ngi u ng v v p v s cn thit ca tha th, nhng lun t hi lm sao t ti c l tng . Chng ta gp bit bao nhiu ngi tht vng trc s khng th tha th ca h. H c cm tng nh ang tin v mt ngi sao, m h cng tin li gn th n li cng i xa ra. Ci thng lm gay gt thm cm gic bt lc nh th, chnh l vic trnh by nhng gng tha th ng ngng m hn l bt chc c. Lm sao dm ngh mnh c th bt chc c Thnh Cha Gioan-Phaol II tha th cho k m st mnh, hay Ghandi dy bt bo ng v tha th i vi nhng k bch hi mnh, hoc hn na c Gisu b ng inh ni xin Thin Cha tha th cho cc l hnh ? Bn cnh nhng con ngi tha th v i y, khng ai ngh mnh c tm c . Ngi ta thy mnh nh c sai i cu c voi m ch trang b bng mt cn cu yu t. Tuy nhin, s tha th chim mt ch trung tm trong nn tu c ca cc tn gio ln, c bit l kit gio. Ti khng dm t ph rng vic ti ang suy t s tm c ngn ng tinh t v chnh xc cui cng cho vn tha th. Ch tm ca ti tht khim tn. Trc ht ti mun vch r mt s quan nim sai lm v s tha th. Ngi ta t vo di t ng "tha th" ny nhng thc ti xa l vi n, n i nhiu ngi qu vn v tha th cm thy b ri vo nhng ng ct tm l v thing ling. Bn s tm thy trong phn th nht nhng nim l thuyt v bn cht ca s tha th khi ri vo by ca nhng s tha th gi to v sai lm, ng thi gip bn hiu c hnh vi tha th ca bn. Trong phn th hai, ti xin ngh mt li s phm v tha th theo mt tin trnh 12 giai on. Ti xc tn rng mt din tin nh th s dn a cc ci lng b tn thng khm ph c trong s tha th ngun bnh an v gii thot ni tm hng mong c.
Chng I Tm Quan Trng Ca S Tha Th Trong i Sng Chng Ta

Bn mun c hnh phc trong chc lt ? - Hy tr th. Bn mun lun lun c hnh phc ? - Hy tha th. Henri Lacordaire D sao i na, nhng bin c trong cuc sng hng ngy chng t r rng rng s tha th v ha gii cn thit bit bao cho s canh tn c nhn v x hi. iu ny khng ch ng trong quan h gia c nhn vi nhau m cn trong phm vi cc cng ng v cc dn tc. Gioan Phaol II Tha th vn lun c tnh cch thi s, c trong th gii tc ha ca chng ta. Khng cn phi mt nhiu thi gian lng nghe ngi khc th l mi nhn ra s cn thit nng bng ca tha th.
THUVIENDIENTU.ORG
Qu thc, chng ai thot khi nhng tn thng do mt mt, chn nn, phin mun, au bun v tnh, phn bi, v.v... Nhng kh khn trong cuc sng chung c tm thy rt nhiu khp mi ni : nhng xung t gia v chng, trong gia nh, gia nhng ngi yu phi chia tay, gia v chng ly thn - ly d, gia ch v th, gia bn b, gia lng ging, gia cc chng tc hay quc gia. Mt ngy no , tt c u cn n s tha th hu ti lp ha bnh v tip tc chung sng vi nhau. Trong cuc l k nim 50 nm thnh hn, c ngi hi b quyt ca i v chng. Ngi v tr li : "Sau mt cuc ci v, khng bao gi chng ti i ng m khng xin li ln nhau". khm ph ra tt c tm quan trng ca tha th trong cc mi tng quan nhn loi, chng ta hy th tng tng mt th gii khng c tha th s nh th no. u l nhng hu qu trm trng ca n ? C l ngi ta s b kt buc trong bn chn la sau y, m chng ta s kho st cn k hn : - Duy tr mi trong mnh v trong k khc sai tri phi chu, - Sng trong s on gin, - Bm cht vo qu kh, - Tr th. 1. Duy tr mi trong mnh v k khc s d phi chu : Khi ai b tc hi n ton b th l, tinh thn hay thing ling, th c ci g nghim trng sn sinh ni ngi y. Mt phn hu th ca h b va chm, x nt, b hoen v xc phm, dng nh s c c ca k tn cng ng n ci ti thm su ca mnh. H tr nn c khuynh hng bt chc k xc phm n mnh, dng nh b ly nhim phi mt th vi trng truyn nhim. Cn c vo mt th bt chc t nhiu c thc , h b un y, n phin mnh, t ra c c, khng nhng ch i vi k xc phm, m c i vi chnh mnh v k khc. Mt ngi n ng sng vi mt ngi n b mi ly d t lu chia s vi ti nhng kh khn ng ta cm thy trong cuc sng chung ca h. ng ni : "i khi ti c cm tng nh nng bt ti phi tr gi cho nhng iu by b m ngi chng c ca nng bt nng phi chu ng". S bt chc k tn cng mnh l mt c ch t v rt ph bin trong khoa tm l. Bi mt phn x sinh tn, nn nhn ng nht ha vi tn l hnh. Trong cun phim an Mch tuyt vi Pl, le conqurant, ngi ta khng trnh by r lm sao mt a tr du dng nh Pl li thch th ly roi qut ti bi a bn chm tr ca n. Mi s tr nn r rng khi nh li rng Pl ch ti din trn mt a tr v ti ci li ng x ca thng gi trang tri h nhc Pl vi nhng ln roi trong qu kh. Chng ta cng tm thy cng hin tng trong phim sinh hc ca Lawrence d'Arabie. Chng ta chng kin s thay i tn cn tnh tnh ca v anh hng. Sau khi b tra tn, ng ta tr nn mt ngi hon ton khc. T mt tnh tnh n ha v nhn i, ng tr nn hung hng v tn bo. Bit bao k tn cng tnh dc v lm dng th bo ch l lp li nhng hnh ng hung bo m chnh h phi gnh chu trong thi th u chng ? Trong vic iu tr c tnh cch gia nh, chng ta thng nhn thy rng trong nhng hon cnh b ng sut, tr con chp nhn theo nhng li ng x tng t vi nhng li ng x ca cha m chng. Cng th, chng ta c trc mt gng ca nhng nc s dng cho cc dn tc khc chnh nhng sch lc phi nhn m chnh h phi chu ng trong thi gian b bch hi. Ti khng c ni y v s tr th chnh hiu, nhng mun nu r nhng phn x tim n trong v thc c nhn hoc tp th. Chnh v th, trong vic tha th, chng ta khng ch dng li ch khng tr th, nhng cn phi dm i cho ti tn gc r ca nhng khuynh hng bo lc lch lc nh bt chng ra khi mnh, v chn ng cc hu qu tn ph ca chng trc khi qu mun. Bi v nhng thin hng th nghch v thng tr k khc nh th c nguy c
THUVIENDIENTU.ORG
c truyn chuyn t th h ny qua th h khc, trong cc gia nh cng nh trong cc nn vn ha. Ch c s tha th mi c th b gy nhng phn ng dy chuyn ny, chn ng nhng hnh vi lp i lp li ca vic tr th, hu bin i chng thnh nhng hnh vi sng to s sng. 2. Sng trong mt mi on gin thng k : Bit bao nhiu ngi au kh phi sng trong mt mi on gin thng k. Hy ly trng hp ca nhng ngi ly d. Nhng cuc nghin cu mi y v cc hu qu v lu v di ca vic ly d minh chng rng mt s ln nhng v chng ly d, c bit cc b v, vn cn tip tc nui dng trong lng nhiu ni on gin i vi ngi phi ngu c, ngay c sau mi lm nm chia tay. Trong kinh nghim lm sng ca ti, ti nng c c hi nhn thy rng mt s phn ng tnh cm qu trn ch l s phc hot ca mt tn thng qu kh khng c cha lnh cho ng. Qu th, sng bun gin, d l cch v thc, lm tiu hao nhiu ngh lc v nui dng cn ng sut thng k. Chng ta s hiu r hn ci g xy ra nu nh lun trong tr s khc bit gia s on gin sn sinh ra ng sut v s tc gin khng lm iu . S tc gin l mt xc cm t n v thng v pht v s bin tan mt khi c bc l ra, trong khi s on gin v th nghch tn ti nh mt thi t v lun lun cnh gic chng li mi s tn cng c thc hoc tng tng. Nh th k b ch ng v h nhc trong bui th u s tr nn nht quyt khng bao gi b ngc i na. N thng xuyn cao cnh gic. Hn na, n c khuynh hng pht minh ra nhng chuyn m mu hay tn cng kh d chng li n. Ch c s cha lnh c thc hin su xa bi vic tha th mi c th mang li phng dc cho tnh trng cng thng ni tm ny. S on gin mng m t mt thng tn khng c cha lnh ng cch cng c nhng hu qu gy hi khc. N l nguyn do ca nhiu chng bnh tm th l. S ng sut to nn bi on gin tn cng ngay vo h thng min dch. H thng min dch lun lun tnh trng bo ng s khng cn bit khm ph ra k th na. N khng cn nhn ra cc tc nhn gy bnh na. N cn tn cng ngay c cc b phn lnh mnh m n c coi nh phi bo v. Ngi ta gii thch nh th v s pht sinh nhiu chng bnh nh chng vim khp, chng x cng ng mch, chng x cng tng mng, nhng bnh v tim mch, tiu ng, v.v Gia nhng chin lc t v chng li nhng hu qu c hi ca s on gin, bc s Redford khuyn thc tp thng xuyn tha th trong cuc sng mi ngy. Sau khi m t cc cuc nghin cu khoa hc khc nhau v mi lin h nhn qu gia cc trng thi tnh cm tiu cc v s xut hin bnh ung th, bc s Carl Simonton dnh c mt chng sch Gurir envers et contre tous chng minh rng s tha th vn l phng tin tt nht vt thng ni on gin gy hi ca mnh. Nh mt k thut tranh nh tm thn, ng mi nhng ngi b ung th cu chc iu tt lnh cho ng hay b no lm h b tn thng. Nhng ai s dng mt k thut nh vy cm nhn mt s gim bt r rt cn ng sut ca h. H cm thy mnh m hn chng li bnh hon ca mnh. Tht l ngc nhin mt tip cn n gin nh th vi s tha th li c th lm pht sinh nhng hu qu sinh phc dng y. 3. Bm cht vo qu kh : Ngi khng mun tha th hay khng th tha th s sng thi khc hin ti mt cch kh khn. Y kh kh bm cht vo qu kh, v bi chnh s kin , t buc ti mnh lm hng hin ti, hn na lm ch tc tng lai ca mnh. Trong v din Le voyage dans la nuit ca Eugene O'Neill, Mary Tyrone b kit lc v c nghin ngm khng ngng mt qu kh nng n v khp cht vi tha th. Nng tr thnh mt gnh nng v mt ngun phin mun cho cc phn t trong gia nh. Chng nng kh s van xin : "Maria i, v tnh yu thin ng, xin em hy qun qu
THUVIENDIENTU.ORG
kh i!". Nng p li : "Ti sao ? Lm sao em c th qun i c ? Qu kh, chnh l hin ti, khng. Qu kh, cng chnh l tng lai. Chng ta u c gng thot ra khi , nhng cuc i li khng cho php mnh". Trc s bt lc tha th ca mnh, i sng nng b ng cng. Vic nh li qu kh tr v lm tng thm ni au kh c hu ca nng. Thi khc hin ti b t ti trong nhng s nghin ngm v ch : thi gian tri i khng hnh phc, nim vui c th c c t nhng quan h con ngi b m nht. Tng lai b bt li v e da : khng cn nhng mi lin h tnh cm mi, khng cn nhng d tnh mi Cuc sng ng neo trong qu kh. Kinh nghim lm sng ca ti vi nhng ngi au bun v ci cht hay s chia ly vi mt ngi thn yu chng minh cho ti thy rng s tha th l th vng cho php kim chng xem s thanh thot i vi mt ngi yu mn t ti cng cha. Sau khi gip ngi nhn ra vt thng, lau chi v tr tnh cm v khm ph ra ngha vt thng ca y, ti mi y thc hin mt cuc tha th : tha th cho chnh mnh, loi b ni y mi du vt ca mc cm ti li, v tha th cho ngi thn yu khut, ng hu xua ui mi ni on gin cn li gy nn bi s chia la. Trong ng thi ca tang ch, s tha th ph by mt giai on quan trng v quyt nh. Chnh n chun b cho tm hn bc sang giai on k tip, l giai on tha k di sn m ngi th tang ly li c tt c nhng g n yu qu ni ngi kia. Sau ny ti s m t cn k hn giai on tha k ny cng nh nghi thc cho php nhn lnh di sn y. 4. Tr th : Nhng di hi u tin ca cuc sng khng tha th chng mang li g lm tha lng c, nh chng ta va nhn nh. u l di chng ca s tr th ? N c a ra nhng vin nh trin n hn khong ? Chc chn n l cu tr li c tnh cch bn nng nht, t pht nht i vi iu lng nhc. Tuy nhin, JM. Pohier vit rng tm b tr ni au kh ca mnh bng cch gy au kh cho k xc phm mnh, chnh l nhn nhn cho s au kh mt tm mc thn diu m cn lu n mi c. D nhin vic nhn thy k xc phm mnh b h nhc v au kh to nn cho ngi tr th mt vui khoi say m. N thoa mt th du thm tm thi ln ni au ring t v ln ni nhc nh ca y. N lm cho ngi b xc phm c cm gic nh khng cn cm thy c n trong ni bt hnh na. Nhng s phi tr gi no ? l mt s tha mn ngn ngi khng c trin n thc s v khng c tnh sng to trong cc mi quan h. Mt cch no , tr th l mt th cng l c tnh cch bn nng n t cc thn linh s khai ca v thc. N nhm ti lp mt s bnh ng t nn tng trn ni au kh gy ra cho c hai bn. Trong truyn thng Dothi gio, lut pht bng ngang danh ting "mt n mt, rng n rng" c mc ch quy nh vic tr th. N mun gim nh nhng li ni ca Lamek, con trai Cain, tuyn b vi cc b v : "Ta git mt mng ngi v mt vt thng, mt a tr v mt sy st. Phi, Cain s c tr th gp by ln, nhng Lamek s c by mi ln by!" (Stk.4, 23-24). Bn nng tr th lm m qung k nhng b n. Lm sao c th lng nh c gi tr chnh xc ca mt au kh i hi ngi c li phi chu mt au kh tng ng ? Qu thc, k xc phm v ngi b xc phm u khng ngng leo thang, khin cng ngy cng kh phn on s ngang nhau ca cc thng tn. Hy ly v d c in n mu ca ngi o Corse trong ci cht ca nhng ngi v ti c k tc t th h ny sang th h khc. D nhin nhng s tr th trong cuc sng hng ngy ca chng ta t m mu hn. Nhng khng phi l t thit hi hn i vi cc mi quan h gia ngi vi ngi. Khi trong bu kh tr th, ngi ta thng qun i tc ng ph hoi ca s tr th trn ton th mi trng. Chng hn, mt hc hiu kia, s xung t c nhn gia v gim c v mt gio s bin thnh mt trn chin gia hai lp trng ca on gio s. Nhit ng vc v ng x khng cng minh lan ra c ni cc hc vin. Bu kh lm vic v hc tp v th m
THUVIENDIENTU.ORG
ngy cng tr nn nng n v kh nhc. Cng cn phi ghi nhn tm quan trng tin quyt ca mt thi tha th ni cc nhn vt nm gi quyn bnh. Nu h b li ko bi tinh thn trng pht nhn danh x hi ca mnh th s xung t s t ti nhng tm mc kinh khng v khng th kim sot c ni nhng ngi thuc quyn ca h. Tha mn m s tr th mang li ko di rt ngn ngi. N khng th no b tr ni cc thit hi m n s gy nn trong h thng cc mi quan h gia ngi vi ngi. Ngoi ra, s tr th s pht ng nhng chu k bo lc kh m b gy. Ni m nh phc th chng ng gp g cha lnh vt thng ca ngi b xc phm, song hon ton ngc li, n u c y. Hn na, khng nn ngh rng ch nguyn quyt nh khng tr th kin to c s tha th. Tuy nhin, n vn l bc u tin quan trng v c tnh cch quyt nh dn thn trn con ng tha th.
Chng II Mt Chuyn Ng Ngn V S Tha Th : Alfred v Adle

Lm cch no nhn thc mt s thay i nghim tc i sng? Trc ht, ta phi m lng ta cho nhng s ip nh ng tm linh ca phng v. Thi k dn n Ma Phc Sinh em li cho ta mt mn qu qu gi ca Cha v mt c hi him c a ta li gn Ngi, thay i ni tm v lng nghe ting Ngi t trong ta. Gioan Phaol II ba mt ngi lng nh m m ni ln mt trang tri m nh ca mi sn qut. l trang tri ca Alfred, mt con ngi t ho, thanh lim v hi ba hoa. Thn ngi to ln nhng gy, cm thon, mi khom, ng c dn chng va knh trng va s. Hi ba hoa, nhng khi ng ni l tuyn b nhng cu chm ngn v gi tr ca cng vic hay s nghim tc ca cuc i. B Adle, v ng, lun c n ci nim n v ging ni duyn dng. Dn chng thoi mi khi c mt b. B m thm au kh bn cnh mt ngi chng d sn li ni v vut ve. Nng nui tic trong lng l ci mt ngi qu ham vic, vn tng lm cho ngi cha qu c ca nng ngng phc. Chc chn Alfred lm cho nng sng thoi mi v hng trung thnh vi nng, nhng v qu b u vo cng vic, chng ch dnh cho nng qu t thi gian thn mt v vui th. Mt hm, Alfred quyt nh rt ngn ngy sng. Thay v lm vic n ti mt, chng tr v nh sm hn d tnh. Trc s sng st, chng bt c qu tang Adle vi mt ngi n ng lng ging ngay trn ging ng ca v chng chng. Ngi n ng mau l nhy qua ca s chy trn, cn Adle lng tng qy sp di chn Alfred van xin tha th. Alfred ng khng nh mt pho tng: mt trng bch v phn n, mi thm ln v gin d, nhng nn gi c ln sng cm xc tn cng mnh. Thy mnh b cm sng nh vy, tnh cm ca chng i t b lng nhc n tc gin, qua mt ni au su xa. Khng phi l ngi ln ting, chng ch bit im lng. Nhng ng ngh ngay rng thi im lng s lm cho Adle b mt s hnh h ln hn mi li ni hay c ch bo lc. Khng hiu v sao v vic Adle c lan truyn trong lng v nhng k "xu ming" tha h m tn hu tn vn. Ngi ta on trc rng Alfred s i chia tay. Nhng, lm tht bi nhng chuyn ngi l i mch , th ny y vo l trng ngy Cha nht, Alfred i vo li gia, u ngc cao, vi Adle bc lon ton theo sau. L mt tn hu tt, ng dng nh hiu nhng li ca Kinh Ly Cha : "Xin tha th cho chng con nh chng con tha th cho nhng k
THUVIENDIENTU.ORG
xc phm chng con". Nhng ci vinh quang tha th ca Alfred c kn o nui dng bi s xu h ca Adle. nh, Alfred tip tc khi la him th, bng thi cm lng v nhng ci lic nhn y khinh mit i vi n ti nhn. Tuy nhin, trn tri khng b giu ct bi nhng v bn ngoi ca nhn c, nn vi v sai mt thin thn n vc dy tnh trng ny. C mi ln Alfred phng ci nhn cng rn v ti tm trn Adle th thin thn ri vo tri tim ng mt hn si to bng cc o. Mi ln nh th, Alfred cm nhn mt nhi au khin mt ng phi nhn nh. Qu tim ng chu nng n i ng phi khom ngi bc i v phi kh nhc n c ra thy r pha trc. Mt hm ang ct la, Alfred nhn thy mt nhn vt sng lng ng ta vo hng ro bo ng : "Alfred, ngi xem ra qu a ri." Bt thn nghe mt ngi l gi tn mnh, Alfred hi ngi l ai v mun g. Thin thn ni vi ng : "Phi, ta bit ngi b v la di v s s nhc hnh h ngi. Nhng ngi ang thc hin mt s tr th tinh vi, m n lm cho chnh ngi phi suy sp tinh thn". Alfred cm thy mnh b on ng nn ci u xung th nhn : "Ti khng th ly ra khi u c ci t tng b nguyn ra ny : lm sao nng la di ti, mt ngi chng trung thnh v qung i nh th ? l mt con , nng lm nh bn ci ging ca v chng !" Ni nhng li , Alfred nhn mt au n. By gi thin thn ngh gip ng, nhng Alfred qu quyt rng khng ai c th nng ng khi gnh nng ca mnh : "Hi ngi l mt, d ng c th ton nng i na, ng s khng bao gi c th xa i ci g xy ra c". Thin thn bo ng : "Ngi c l, Alfred , khng ai c th thay i c qu kh, nhng t by gi ngi c kh nng nhn qu kh mt cch khc. Ngi hy nhn din vt thng ca mnh, chp nhn s tc gin v s nhc ca ngi. Ri t t, ngi hy bt u thay i ci nhn ca ngi trn Adle. Phi chng ch mt mnh nng l c li ? Hy nh li s dng dng ca ngi i vi nng. Hy t mnh vo hon cnh ca nng. Ngi cn nhng con mt mi v thn diu nhn ni bt hnh ca ngi di mt nh sng mi". Alfred khng thc s hiu, nhng ng tin tng vo thin thn. Lm sao ng chn la lm khc c vi gnh nng thiu t tri tim ? Thiu phng tin, ng hi v khch lm sao c th thay i ci nhn ca ng. Thin thn bt u ch dn cho ng th ny : "Trc khi nhn Adle, hy lm gin ra cc np gp trn trn, nhng nt nhn quanh ming v nhng th tht khc ni khun mt ngi. Thay v nhn thy ni Adle mt ngi n b xu xa, hy thy mt ngi v ang cn s du dng. Hy nh li ngi i x lnh nht v cng ci vi nng nh th no. Hy nh li lng qung i v nhit huyt ca nng m ngi rt yu qu ngay bui u hai ngi yu nhau. i li mi ci nhn c i mi, ta s ct khi tri tim ngi mt cc si". Alfred chp nhn cuc trao i trong khi bin h cho s vng v t nhin ca mnh. T t tng cht, cch chm chp, nhng khng phi l khng c gng cch thc, ng chuyn ch nhn Adle vi nhng ci nhn mi. Ni au trong lng ng m nht i dn dn. Adle xem ra c bin i trng thy : t ngi v bt trung, nng tr thnh mt con ngi du dng v ng yu m ng bit vo ma xun tnh yu ca h. Chnh Adle cng cm nhn c s thay i. c nng , nng tm li c tnh kh tt lnh v n ci ti vui ca mnh. n lt mnh, Alfred t cm nhn hon ton thay i. Con tim cn sy st v cc hn si i qua trn ngp mt s du dng su xa. Cm xc mi m ngp trn cn lm chng lo s. Nhng mt chiu n, m a nc mt chng m Adle trong vng tay, khng ni mt li. Php l tha th va c hon tt.
Chng III
THUVIENDIENTU.ORG
Vch Trn Nhng Quan Nim Sai Lm V Tha Th

Chng ta tha th qu t v lng qun qu nhiu. B Swetchine Ku cu s tha th ca Thin Cha cho Gio Hi v cho ti li ca con ci Gio Hi. Chng ta u bit rng ti li ca cc Kit hu nhum en khun mt khng t vt. Tuy nhin, cy trng vo lng thng xt Cha, khng nh n ti ca hi nhn, chng ta s c th quay li chnh o vi lng t tin. Gioan Phaol II Trc khi ngh n tha th, iu khn thit l phi ci b khi chng ta nhng tng sai lm v tha th. Chng ta ngp ln trong vn ha kit gio, nn, v thiu bin phn, mt s gi tr b ly nhim bi nhng li gii thch nh nhng khng quan trng. S tha th cng khng thot khi mo m , nhng cn trm trng hn : mt s "thy tu c" bo dng bng ch vit hay li ni nhng tng sai lm v s tha th. ng tic l nh vy, trong khi tha th, yu cn nhn, v nht l yu k th chim ch trung tm trong gio hun Phc m v cc truyn thng tu c khc. Chnh v th, iu cp bch l phi t co nhng quan nim sai lm ngi ta to ra quanh s tha th hay s s dng tha th. Nh , chng ta c th trnh c nhng ng ct thuc lnh vc tm l v thing ling : nhng chn nn, bt cng, o tng thing ling, phn bi chnh mnh, ch tc trong pht trin nhn bn v tn gio. c chng ny, c th mt s c gi cm thy b o ln trong cch thc h quan nim v thc hnh tha th. Tht kh khn khm ph c l mnh b lm v bn cht ca tha th, v ng bun l iu li ko di trong nhiu nm. Nhng ta c th no ru mi vo bu da c ? Xy mt ta nh mi m khng dn mt bng v o l t nn mng vng chc ? 1. Tha th khng phi l qun i : Bit bao ln chng ta nghe nhng li nh th ny : "Ti khng th tha th cho n, bi v ti khng th qun i c", hoc l "Anh hy qun tt c chuyn i", "Ch hy lt sang trang mi", "ng thm dng li iu lng nhc , hy tip tc cuc i ca bn". Kiu ni v hnh ng nh vy l khng li thot. L do tht n gin : Vic qun i bin c au thng, d c th qun c i na, s cn tr vic tha th, bi v chng ta khng cn bit mnh tha th ci g. Hn na, nu tha th c ngha l qun, th ci g s xy n cho nhng ngi c ph bm mt tr nh tuyt vi ? S tha th khng c li vo ti h c. Do , tin trnh ca tha th i hi mt tr nh tt v mt thc tht r rng v iu xc phm ; nu khng, vic m x con tim m tha th i hi s khng cn c th c na. Dng s qun i th nghim tha th l mt sai lm.Tht ra l ngc li. S tha th gip k c cha lnh. Vi s tha th, hoi nim v thng tn s mt i tnh cay c ca n. Bin c au thng s dn dn bt c mt v m nh ; vt thng s dn dn lin so ; s gi li iu xc phm khng cn gy au n na. Chnh v th, k c c cha lnh t gii phng v c th u t vo mt ci g khc hn l t tng lm tinh thn suy sp ca iu xc phm. Vy nhng ngi khng nh "Ti tha th, nhng ti khng th qun i c" chng t h c mt sc kho tm thn tht tt. H hiu c rng tha th khng i hi chng qun iu xc phm. Tri li, khi ni nh th, h mun ch r l h quyt nh khng cn tin tng v li thng xuyn vi nhng canh chng ca h, l bng chng h khng chm dt tin trnh tha th ca h. 2. Tha th khng c ngha l ph nhn : Khi nhn mt c au, mt trong nhng phn ng thng thng nht l lm cho mnh ra dn dy vi au n v cm xc dn dp. Phn ng t v ny thng mc ly hnh thc ca mt s
THUVIENDIENTU.ORG
c tuyt khng nhn iu xc phm. Nu phn x t v vn tn ti th cui cng n s tr thnh bnh hon. Ngi b tn thng s cm thy b ng sut, bng gi trong lng, khng bit g xy n cho mnh trong phn ln thi gian. Y thng khng cm thy cn c cha lnh, cng chng cn n tha th. R rng lc y, n lc tha th khng pht huy c hiu qu, bao lu m ngi trong cuc t chi nhn nhn iu xc phm vi di chng au n ca n. Ti rt ngc nhin thy nhng "thy tu c" khng nhn c mt tr ngi no i vi s tha th. Tri li, h kim tm mt con ng duy nht phi dn n tha th. Edith Stauffer l mt th d. Trong cun Amour inconditionnel et pardon, b ly hng t B Lut Essnien nh ngha tha th : "Tha th, chnh l hy b mi yu sch, iu kin v ch i khi tr khn, v chng lm ch tc thi ca tnh yu". Phi chng b mun ni rng tha th, trc ht phi chi b mt phn chnh mnh ? Mt s tha th tng t khng ch tng ng vi mt dn nn tm l vi tt c nhng hu qu m chng ta bit sao ? D c tc ng bi "Tnh yu v iu kin", s tha th i hi mt s dn nn hay ct ct mt phn ca chnh mnh i vi ti xem ra rt nguy him. Phi chng l mt tip cn qu thing ling ha s tha th khng n vai tr ca tnh xc cm ? Ti nhn thy nhng hu qu tai hi trong trng hp ca Claudette. Ngi n b ny c nhng triu chng trm ut : ng sut, lo u, mt ng, bing n, mc cm c li. Chng b ngang nhin i li cng khai vi mt tnh nhn tr. Claudette v cc con b cm thy b nhc nh su xa. y khim nh, ngi chng rt ht ti khon gia nh sng cuc i ngng cung vi ngi bn gi mi. Khi ti hi Claudette v tnh trng cm tnh ca b, b tr li ngay rng nh vo nhng g mt v hng dn thing ling vit, b tha th cho chng b. Lun lun theo li khuyn ca v hng dn , b c gng cho chng b y "nhng iu tch cc" i nghch li nhng xc cm "tiu cc" ca b, trong s tc gin c th hy dit b. Ti buc lng ni ngc li nhng li khuyn ca v hng dn b v ti mnh m khch l b khng c khng bit ti s xu h v tc gin ca b, nhng phi tm ra cho chng nhng cch th c th chp nhn c bc l ra. By gi, Claudette mi hiu rng b cha trng thi c th tha th c. Trc ht cn phi tn trng xc cm ca b. Theo li khuyn ca ti, b tm c phng th cng ng ni tc gin v s xu h ca mnh : bng cch lm vic nh, b li dng p tht mnh vo nhng tm thm, va bay bi ra, va tiu hao lng arnalin thng d. S chp nhn tim tin ni tc gin, ri s xu h thy mnh b chng h nhc cho php Claudette c gii thot khi nhng tn cng ca lo u v mc cm c li cch bnh hon. 3. Tha th yu sch nhiu hn mt hnh vi ch : y l hai cnh quen thuc. Cnh th nht : mt a con trai b nht trong nh bt phi xin li ch n v lc li nht k ri sau chc gho nhng cuc tnh chng qua ca ch. Cnh th hai : mt c gio tch ring hai a tr ang ci nhau trong sn chi v buc chng lp tc phi tha th ln cho nhau. Phi chng tng u tin ca chng ta v tha th cng sinh ra t kinh nghim tng t ca tr con ? Mt s nh gio dc ca chng ta a ra s tha th nh mt cng thc thn diu c kh nng sa cha ht mi li lm. Chng h lu n kinh nghim sng cm tnh ca tr, s tha th b gin lc vo mt hnh vi n gin ca ch c kh nng thu xp mi xung t mt cch tc thi v dt im. Vo thi i ny, chng ta khng th khng hoi nghi gi tr ca mt s tha th gi to nh th. Ming ni tha th nhng m lng th khng c . N c dng lm du i ni lo lng ca nh gio dc hn l gio dc a tr. Chng ta kh m thot khi s tha th ma thut v tc thi tui u th. Ci o tng ny cho chng ta mt th cm gic ton nng trn v tr cm xc ca mnh ! V sau chng ta phi
THUVIENDIENTU.ORG
xung nc. Chng ta cm thy rt tht vng v ngay c c li khi khng cn c kh nng to ra cng mt ma lc thn diu nh th. Sai lm vn l coi tha th nh mt hnh vi ch n thun, thay v xem tha th nh l kt cuc ca tp luyn. Mt s hon thnh nh th lu hay mau ty theo s thng tn, nhng phn ng ca ngi gy ra xc phm v cc ngun nng lc ca ngi b xc phm. D nhin ch c mi gi ng vai tr rt ln trong vic ny, nhng n khng kin ton c mt mnh cng vic ca tha th. Tt c mi quan nng u c huy ng trong vic tha th : cm tnh, con tim, tr tu, phn on, tr tng tng, c tin, v.v 4. Tha th khng th b truyn khin : Hoc tha th l t do v t nguyn, hoc khng c tha th. Nhng cn cm d tht ln lao, nht l ni mt s nh ging thuyt, l bt buc ngi ta tha th mt cch t do ! B m gia nh ny khng l lun tt hn khi b hi ti lm th no b c th p buc con ca b hc hnh mt cch t do. Mt hm, ti nghe bi ging ca mt v Gim mc trong thnh l truyn hnh ngy Cha nht. Lc u v mc t gii thch rng tha th l mt hnh ng cao c ca lng qung i, nhng sau li bt u trt xung bng cch nhn mnh s bt buc ca kit gio trong vic tha th. Bi din vn ca ngi c nh du bng nhng thnh ng nh "phi tha th", "ta phi tha th cho k khc", "gii rn yu thng k th", "qui tc cng gio" Hnh nh thu trn c ta chng t thnh gi kh chu. Ngi ta on h ang c cuc tranh ci ni tm : mun tha th vp phi nhng tnh cm v cm xc khng bc l ra nhng cng i phi c lng nghe. Khng nn gin lc s tha th, cng nh bt c thc hnh o c no, vo mt b buc lun l. Lm nh th l liu nh mt i c tnh nhng khng v t pht ca tha th. Tuy nhin l ci m mt s thc hnh kit gio tha nhn. y l mt bng chng hin nhin nht : cc tn hu cng gio, nam cng nh n, hng ngy c Kinh Ly Cha, nhng chng h thc rng mt s gii thch sai lm cu "xin tha th cho chng con, nh chng con tha th cho nhng k xc phm chng con" ng ha s tha th vi mt hnh ng cng l c i hi. H ngh rng nht thit h phi t ra mt c ch tha th trc khi chnh h c Thin Cha tha th. H qun i rng s tha th ca Thin Cha khng b iu kin bi nhng s tha th ngho nn ca con ngi. H to ra cho mnh hnh nh thm hi no v Thin Cha th ? l hnh nh mt con ngi tnh ton kiu bun bn, l thuc vo lut c i c li. Cn hn th na, s "b buc" tha th trong Kinh Ly Cha cn hiu ngm rng trong trng hp khng c s tha th v pha mnh th con ngi phi gnh chu hnh pht l n lt n khng c tha th. Lc y chng ta ngh rng mnh trong tinh thn gii rn Cu c hn theo li ku gi yu thng t pht v nhng khng ca Tm Mi Phc Tht. trnh s hm ngha trong cng thc "Xin tha th nhng xc phm ca chng con nh ", ti c trong ngha nhng li ca thnh Phaol : "Nh Cha tha th cho anh em, anh em cng hy lm nh vy" (Cl.3,13). Trong cng cm hng y, mt ngi bn ni ln cng thc mnh thch hn sau y : "Xin tha th cho chng ti nhng xc phm ca chng ti, ng hu chng ti c th tha th cho nhng ngi xc phm n chng ti ". 5. Tha th khng c ngha l tm li c mnh nh trc khi b xc phm: Khi ti k cho mt ngi bn gi l nh tm l rng ti ang vit mt cun sch v tha th, th nng rt i t l. Nng th nhn rng nng cm thy bt lc khng th tha th cho mt ngi bn gi phn bi lng tin ca nng v th l nhng li tm s ca nng ra. Nng ni : "Ti khng th tha th cho c ta c, bi v ti cm thy bt lc khng th li tr nn cng mt ngi bn nh c i vi c ta". Di con mt nng, tha th c ngha l ha gii v ha gii c ngha l "tr li nh trc". Chng ta thng ln ln tha th vi ha gii, dng nh hnh ng tha th h ti vic ti lp cc mi quan h ging ht nhng mi quan h chng ta c
THUVIENDIENTU.ORG
trc khi lm li. Trong nhng lin h thn mt rut tht, chung sng v lm vic, th ha gii phi l hu qu bnh thng ca tha th. Nhng t bn cht, tha th khng ng ngha vi ha gii, bi v tha th c l do hin hu ca n m khng c ha gii. Chng hn chng ta c th tha th cho mt ngi vng mt, cht hay khng h bit mt. Hin nhin trong trng hp ny, s ha gii l khng th c c. Ti bit c nhng cha m tha th nh th cho k st nhn git cht con ca h, m h chng h trng thy, cng chng h bit mt k git ngi y. Trong nhng tr liu v tang ch, thc hnh thng dng l xin ngi chu tang tha th cho ngi thn khut. Khi lin quan n nhng lm dng v hm hip, ngi ta khuyn nn nhn chm dt quan h vi k tn cng t bo v mnh. iu khng c ngha l loi tr vic tha th trong mt tng lai c th. Nhng l sai lm khi ngh rng mt khi tha th th c th tm li mnh nh trc vi k xc phm mnh. Sau khi lm mn trng trng, ngi ta c th thu hi li nhng qu trng c sao ? Sau khi nng bnh, ngi ta c li bt sao ? Khng th no tr lui li ng sau, sau khi chu mt lm li. Hoc l ngi ta c gng lm cho mnh tin rng khng c g xy ra v nh vy ngi ta ti lp quan h trong s di tr, hoc l ngi ta li dng xung t duyt xt li phm cht ca mi quan h v li a ra mi quan h vi nhng nn tng mi vng chc hn. 6. Tha th khng i hi ngi ta phi t chi quyn li ca mnh : Sau mt cuc din thuyt trong ti ni v tha th nh mt giai on quan trng trong ng thi tang ch, mt b Dothi n ni vi ti : "Cha nn thn trng khi ni v tha th. Tht l nguy him v gh tm na khi tha th cho nhng k bt lng, chng hn cho nhng k bo lc tn cng tnh dc. Nh th chng phi l mt cch no khuyn khch chng ti phm sao ?" i vi b ny v nhiu ngi th tha th c ngha l t chi cc quyn li ca mnh v vic cng l c thc hin. Xt v hu qu th nh th ha ra xui khin nhng k xc phm v nhng k c c tip tc mi nhng bt cng ca chng. Bernard Shaw chng ni tha th l "ch n np cho nhng k bt lng" sao ? i khi cc kit hu cng b trch c mt iu tng t, l ng ha tha th vi mt hnh thc thoi lui trc nhng yu sch ca cng l, nht l khi h c khuynh hng qu d dng a ra c "m bn kia". Vn ni bt y l nhng tng quan gia cng l v tha th. Chng ta s i tht xa, nu mun bn n cch thch hp. Ch cn bo hiu rng tha th trc ht pht xut t lng khoan dung nhng khng, trong khi cng l nhm ti lp trn nn tng khch quan cc quyn li ca ngi b thit hi. iu khng c ngha l trong khi tha th l ngi ta t chi p dng cng l. l iu ti lm cho mt ngi n b hiu, khi b vit th ni cho ti hay chng b i ly d m t chi mi b p cho b v hai mi nm lm vic trong i sng v chng. D vi mt bt cng t tng nh th, b sn sng tha th tt c cho ng ta. B vit : "Ngay c khi ti nui dy cc con v lm vic rt thnh cng trong ngh ngoi giao, ti khng mun gy cho chng thit hi no. Ti tha th cho chng b ri ti khng c mt xu, bt cc con ti i v ngay c vt b ti n vi mt ngi n b khc tr hn". Theo ti, mt thi nh th, d xem ra p v qung i y, che y nhiu ni s hi v hn nht trc ngi n ng c gi thit l "i nhn" . Ti tr li cho ngi n b rng : "B ln ln tha th vi cng l. B hy chn cho b mt lut s gii. Hy lm cho cc quyn li ca b c tn trng. V sau , b s quyt nh xem b c cn thc s mun tha th khng". B lm nh vy. S tha th khng chin u chng bt cng l mt du hiu yu ui v dung th sai lm, v cn lu mi l du hiu ca sc mnh v can m. Ci ch khuyn khch s tn ti ca ti c thi. l ci m mt s ngi c trch nhim khng hiu khi c thng tin y v
THUVIENDIENTU.ORG
nhng lm dng tnh dc v pha "chc sc" m cc ngi khng can thip ng lc v hu hiu, k c trong cc tn gio. 7. Tha th cho k khc khng c ngha l bin gii cho y : "Ti tha th cho ngi, khng phi l li ca ngi". l mt quan nim sai lm khc v s tha th. Sai lm, bi v tha th khng tng ng vi bin gii cho ngi khc, ngha l ct i cho h khi mi trch nhim lun l. Cc l do vin c khng thiu bin minh cho vic lm : nh hng ca di truyn, ca gio dc, ca mi trng vn ha, v.v Nu xt nh th, th c l khng ai phi chu trch nhim v cc hot ng ca mnh ht, bi v chng ai hng c mt t do tht y c. Phi chng vn cn trong chiu hng lch lc m ngi ta thng gii thch cu ni bnh dn "Hiu ht l tha th ht" ? Ri c th m quyt nh l i mi ti c. Li bin gii sai lm thng mang dng dp mt th on kho lo v che y m ngi ta s dng lm nh i ni au ca mnh. B thuyt phc rng k xc phm khng c trch nhim s t nng n chu ng hn l bit rng n gy ra iu sai li vi tt c s hiu bit v t do. Nhng s bin gii d dng c th tr thnh con dao hai li. Nu ng ny n lm gim nh, th ng kia n h gi v khinh b chnh k gy ra xc phm. N ln lt khng nh : "My khng thng minh gy nn mt li lm nh th u". Ni chung li, n gp phn h nhc hn l gii thot. Gabriel Marcel minh ha r rng im trong v kch sn khu La Grce. Franoise, ngi v bt trung, khng cn c th chu ng c li ging gii ca Grard, chng b, ang c gng minh oan cho b khi ti cch v ch. Grard ni vi v : "Anh khng phi tha th cho em l do cc hnh ng ca em l ngoi em m". Franoise, nhc nh, bc li : "Khng, khng phi nh vy ! Ti th cht cn hn !" 8. Tha th khng phi l minh chng mnh tri hn v mt lun l : Mt s loi tha th h nhc hn l gii thot. Ci g xy ra trong nhng trng hp ? S tha th c th c bin thi thnh mt c ch tinh vi ca s tri hn v mt lun l, "mt s ngo ngh thng ng". Di dng v b ngoi ca lng ho hip, n c th che y mt bn nng quyn lc. Lm sao gii thch rng k tha th tm cch mang ly nhng dng v ca s cao thng gi di ? Chnh l vic y c gng che y iu tin su xa ca mnh. Y c t bo v mnh khi s xu h v b loi b ang xm chim y. Y c che y s s nhc ca mnh di v th trn trc ca k c b tn thng, nhng y qung i v bao dung. Cm d tha th lo qun chng tht ln lao. K tha th ph trng s cao c lun l ca mnh l k b xc phm lm ni bt hn s hn h ca k gy nn xc phm. Vy, cng s dng s tha th vo nhng mc ch y th cng r rng t chm bim mnh. S tha th ch thc ca ci lng c kin ton trong s khim tn v m ra con ng ha gii chn thc. Ngc li, s tha th gi to ch duy tr mt tng quan gia k thng tr v ngi b tr. Chnh l chng li s tha th cao ngo m Edme, nhn vt ca v kch Un homme de Dieu ca Gabriel Marcel, phn khng. Nng tht trung vi chng, l mt mc s Tin Lnh. Sau khi chu ng s tha th cao ngo ko di nhiu nm thng, nng khng cn chu ng c na v tht ln : "Th cao thng tm hn r tin lm ti gh tm". V Claude p li : "R tin ! Nhng khi anh tha th cho em ". Edme ct ngang : "Nu anh khng tha th cho ti v yu ti, anh mun ti lm chi vi s tha th ca anh ?" S tha th ch dng chng minh v trch thng lun l c thc hnh bi ba kiu "chuyn nghip". Trc ht, ci khng ng c : tha th i vi nhng li nh mn nht. Hai l mc cm c li. N u c hon cnh thch th t ra khoan hng v nng ln ngi khc bng s tha th. Ba l nn nhn chung thn m th d thng thng nht l v ca ngi chng nghin ru. B tnh li ko thin cm v vinh d ni nhng ngi chung quanh l b
THUVIENDIENTU.ORG
hy sinh sng vi ngi n ng gh tm v khng ngng tha th cho chng c say sa mi nh vy. Do , khng phi l mt biu dng quyn lc, s tha th ch thc l mt du hiu ca sc mnh ni tm. Qu thc, cn phi c sc mnh ni tm nhn bit v chp nhn s d b thng tn ca mnh v khng mun che y n di nhng dng v ca lng t tm gi di. C th lc khi u, ngi ta c th b tc ng bi nhu cu t ra thng phong bng cch tha th. Nhng sut trong tin trnh tha th, ngi tha th c nhiu c hi t ra cnh gic thanh ty cc ng lc lm hng mi n lc qung i ca mnh. 9. Tha th khng h ti vic trt cho Thin Cha: "Tha th thuc v Thin Cha". Chc bn tng nghe gii thch cu chm ngn ny dng nh con ngi khng c g phi lm c trong hnh ng tha th. l mt vin c trt vo Thin Cha trch nhim ca chnh mnh ! Nhng nh th l sai, bi v trong lnh vc tha th cng nh trong mi lnh vc khc, Thin Cha khng lm thay cho chng ta iu g xut pht t sng kin ca con ngi. Mi y c ngi ni vi ti rng vic tha th i vi y rt d dng : "Nu ngi no lm tn thng ti, ti vi vng cu xin Cha tha th cho ngi . Nh vy ti khng phi mnh b hnh h bi mi th cm xc phin no, ni nng, on gin hay s nhc". Li tuyn xng c tin tuyt diu thay, nhng ti khng khi t hi v sc kho tm thn ca mt con ngi nh th. Thay v cng ng kinh nghim sng nng n ca mnh, y trt cho Thin Cha. Ti tin vo s cn thit phi chy n vi siu nhin nh mt yu t thit yu ca s tha th, nhng ti cng tin khng km rng trc ht ngi ta phi t chun b mnh trn bnh din con ngi cho vic n nhn n sng ca Cha. S tha th cng lc va l hot ng ca con ngi va l hot ng ca Thin Cha. T nhin v n sng khng loi tr nhau, tri li chng hp tc vi nhau v kin ton nhau. Nhng bim ha v tha th nh th khng phi l gi tng m l rt tht. Trong cun Is Human Forgiveness Possible?, John Patton cho rng nhng s mo m trong vic tha th nh th khin ng tht vng v kh nng tha th ni con ngi. ng ngh rng tt hn nn k thc hon ton ni Thin Cha l ng duy nht c th tha th. Chnh v vy, thay v t lm kh mnh v mun tha th, ngi b xc phm phi tp trung ngh lc mnh vo vic thc rng "s tha th c thc hin ni Ngi". Lp trng ca John Patton i vi ti xem ra qu ng v khng th gi vng c. N khng lu cht no v s ng gp ca con ngi trong vic tha th, d khim tn my i na. Cui cng, chng ta phi nh rng nu dn thn vo con ng tha th ch thc i hi nhiu can m, th trnh nhng b cho nhng o nh ca nhng tha th gi di cng yu sch can m khng km.
Chng IV Tha Th, Mt Cuc Phiu Lu Nhn Bn V Thing Ling

Tha th, chnh l s cao c trong thng nht Vladimir Jankelevitch
THUVIENDIENTU.ORG
Vic t b "ci ti" l kh khn. Tuy nhin, khng c g l khng th khi ta c th tn thc vo s tr gip ca Thin Cha ban cho ta "qua s hip thng vi con ngi ca c Kit. Gioan Phaol II Trong mt cuc chin tranh gia hai nc, c ting n tri ch va tu c mt v kh ng s. By gi ngi ta giao cho cc ngi m t nhp tri ch d xt v kh b mt . Nh tt nguyn gip , h c th li gn dng c chin tranh mi m khng gy nn nghi ng no. l con voi khng l m h m mm kho st. Lc tr v tri, mi ngi lm phc trnh ca mnh. Tn mt thm u tin kho st ci l tai tuyn b : " l mt vt rt ln v sn si, rng v c th gp c nh mt thm thm". Ngi th hai thm d ci vi bc li : "Khng phi, ng hn l ging mt ci ng rng". Ngi th ba thm d mt ci chn qu quyt ngc li l mt ct tr ln v chn chn. C nh vy tip tc, mi ngi i t mt gii thch ni ngc li gii thch ca cc bn cng i quan st. Chng ta on hiu cng khng thch hp nh th khi din t s tha th bng mt trong nhng kha cnh ca n, ging nh gin lc vic m t con voi bng cc phn chi th ca n. Trong khi c gng m t nhng thnh phn cu to ct yu ca tha th, liu ti c lm tt hn c nhng ngi i trc khng? T ng "tha th" nh quen dng trong i sng hng ngy l nh la. N khng din dch ng thc ti phc tp m n phi ch nh. a phn n ni n mt hnh vi ch tc th v bit lp vi bi cnh ca n. Nhng s tha th ch thc l hn nh vy ! Mt ng, n hn l mt hnh vi c gng ca ch ; qui trnh ca tha th ku gi n tt c cc quan nng khc ca con ngi. ng khc, khng phi l mt hnh vi trong chc lt, s tha th c xy dng trong thi gian v chia tng chng di hay ngn. N bao gm mt thi gian trc, mt thi gian trong v mt thi gian sau. Hnh ng tha th i hi c mt l iu kin cn thit lin quan n nhau : thi gian, nhn ni vi chnh mnh, km nn c mun hiu qu ca mnh, s kin tr trong quyt nh i cho ti cng. Khi tm kim nhng li din t thch hp nht th nhng thnh ng ny lin n trong u c ti : hon ci ni tm, hnh hng tm hn, nhp mn vo tnh yu k th, tm kim t do ni tm Tt c nhng thnh ng ny phn nh s cn thit ca mt hnh trnh. V y l nhng nt ln nhng thnh phn cu to chnh yu ca s tha th: 1. S tha th bt u bi quyt nh khng tr th : Mt ngn ng ni : "Con ng di nht bt u t bc u tin". Bc u tin phi lm trn ng di tha th l quyt nh khng tr th. Khng phi l mt quyt nh ly theo hng phn nng nhit ca duy ch, m l c c cho bi mun cha lnh v ln ln. Khng cn tr li vi mi ni tht vng v khn kh m s tr th sn sinh ra. Chng nghim trng n chng ai mun, d bn nng mi gi. Jean Delumeau ni ln ngh ca mt thi s Cuba b t ca Fidel Castro trong hai mi hai nm : "i vi ng, tha th chnh l b gy mi bo lc chng cht, l t chi chin u vi nhng kh gii hn th ca i phng, l vn c t do hay l tr nn t do ngay c khi b xing xch". Trong cng tm trng , Jean Marie Pohier vit : "Tha th h ti ci g ?- Khng bt phi tr gi". D nh ngha ny c tiu cc, th quyt nh khng tr th vn l im khi hnh ca mi tha th ch thc. 2. Tha th i hi mt s tr v vi chnh mnh : Nh p chn vo t kin, s xc phm gy nn ri lon v kinh hong. S ha iu an bnh ca ngi b thng tn v th m b xo trn, s thanh tnh b o ln, s ton vn ni tm b e da. Nhng mt yu c nhn cho n c che y nay tc khc l din. Nhng l tng, nu khng mun ni l nhng o tng v t tm v qung i b th thch. Bng ti nhn cch l
THUVIENDIENTU.ORG
ra. Nhng cm xc tng l tr c gi hong lon v ni ln d di. Ngi ta nh bt lc v nhc nh trc s xu h ca mnh. Nhng vt thng c khng c cha lnh ng cch gp ting lc iu vi nhng m hng xu. By gi cn cm d t chi thc v s ngho nn ni tm v chp nhn n tht l ln lao. Nhiu th on nh lc mc tiu vo cuc ngn cn lm vic : chi b, trn chy vo duy hot ng, c qun i, ng vai nn nhn, tiu ph ngh lc tm li th phm, tm mt trng pht tng xng vi iu lng nhc, t co buc mnh n suy sp tinh thn, lm cho mnh cng rn ln hay ng vai anh hng khng th lay chuyn v ho hip Nhng b cho nhng th on nh th s lm phng hi n s thnh cng ca tha th, l ci i hi gii phng chnh mnh trc khi gii phng k gy nn xc phm. Khuyn nn lng l tha th m khng bn tm chi n vic tr li vi cc trng thi tm hn ca mnh l mt li khuyn xu, bi v s tha th tt yu phi ngang qua s thc v mnh, v bi s khm ph ra s ngho nn ni tm ca mnh: h thn, gt b, bo lc, tr th, c mun dt i cho xong. Mt ci nhn trong sng v ng n hn v chnh mnh l mt dng chn b buc trn con ng khc khuu ca tha th. Thot u mt ci nhn nh th gy s hi, ngay c dn n tht vng. Giai on kh khn nhng khng th thiu, bi v s tha th cho k khc nht thit phi i qua s tha th cho chnh mnh. 3. Tha th trn ng tm kim mt ci nhn mi v cc mi tng quan gia ngi vi ngi : i vi Christian Duquoc, tha th l li mi n vi tr tng tng. Chng ta khng bit ni g tt hn, d iu gy ngc nhin. Qu thc tr tng tng ng mt vai tr thit yu trong tin trnh tha th. Chnh tc gi ny cng vit : "S tha th din t s i mi ny : n to nn mt khng gian trong ci lun l ni ti i phi c nhng tng ng php l khng thi th c. Tha th khng phi l qun i qu kh, n l may ri ca mt tng lai khc vi ci tng lai c p t bi qu kh hay k c". Vy dn thn vo con ng tha th, iu quan trng l phi c m mt th gii tt p hn, trong cng l v cm thng ng tr. Tt c cng cuc sng to nn mt th gii mi phi chng khng bt u bi nhng tng tng ngng cung nht ? Nh vy s tha th v phe vi tng tng. N bao gm mt mun sng to, hay ng hn l ti to. Miguel Rubio ni ln tt c ci c o : "Tha th khng phi l mt c ch ca thi quen ph bin nht, cng khng phi l mt tp qun thng ngy. ng hn l mt cnh hoa giu kn, c o, n ra mi ln trn mt ni au v chin thng chnh mnh". Sng to khng phi l lm nn mt ci g t khng c g sao ? Ci khng c g t pht xut s tha th, chnh l ci thiu thn hay ci trng rng m lm li em vo trong cc mi tng quan gia con ngi vi con ngi. S tha th o ngc tnh th v to nn mt tng quan mi vi ngi phm li. c gii thot khi nhng rng buc au n vi qu kh, ngi tha th c th cho php mnh sng trn y ci hin ti v tin liu cho tng lai nhng tng quan mi vi k gy nn xc phm n mnh. By gi y tp c thi nhn vi "con mt xu" on gin v bt u thy vi i mt mi m. Lc y, trong tm l tr liu, ngi ta ni n "t khung li". Nh t ng ch nh, l nhn thy bin c au thng trong mt khung cnh m rng. Cho ti lc ny, ngi ta b gii hn ni thng tn, khng th nhn thy ci g khc, tri tim y on gin. By gi ngi ta ngng u ln ph phn mi s trong mt vin nh ng hn v rng ln hn. Tm mt rng ln v m ra trn mt thc t rng ln hn v y lui nhng gii hn ca chn tri. S xc phm chim
THUVIENDIENTU.ORG
mt ch xm ln bt u mt i tm quan trng trong ci nhn ca nhng kh th hin hu v hnh ng mi m. Nhng cng cuc khng dng li . 4. Tha th tin vo gi tr ca ngi gy nn xc phm : t ti tha th, iu thit yu l phi tip tc tin tng vo phm gi ca k gy ra thng tn, bch hi hay phn bi. Ngay lc th chc chn l rt kh thc hin. K gy ra lm li xut hin nh mt tn c c m ta kt n. Nhng mt khi c cha lnh, th ging nh trng hp Alfred, ci nhn tc hi v ngi khc c th c thay i. ng sau con qui vt, ngi ta khm ph ra mt hu th dn mng v yu ui nh chnh mnh, mt con ngi c kh nng thay i v thng tin. Hn na, tha th khng phi ch l c gii thot khi gnh nng au n ca mnh, nhng cng chnh l gii thot ngi khc khi gnh nng phn on c v nghim khc m ta c v h, chnh l khi phc ngi khc trc mt mnh trong phm gi con ngi ca ho. Jean Delumeau tm c nhng li l hnh phc ni ln iu : "Tha th l t do, gii phng v ti to. N lm cho chng ta nn mi. N mang li nim vui v t do cho nhng ai b bp di gnh nng li lm ca mnh. Tha th chnh l mt hnh ng tn nhim i vi mt hu th ngi, chnh l ni "vng" vi ngi anh em ca chng ta". Trong cng hng y, Jon Sobrino nhn thy trong s tha th mt hnh ng yu thng i vi k th, mt hnh ng c kh nng hon ci chnh k th : "Tha th cho k xc phm chng ta l mt hnh ng yu thng i vi ngi c ti m chng ta mun gii thot khi ni bt hnh ring ca h, l hnh ng yu thng k m ta khng mun vnh vin ng ca tng lai". Tt c nhng ci tht p , nhng c liu lnh khng khi mun i xa nh th ? K gy nn xc phm c gng mnh ln v t chi s gii thot m ngi ta hin dng cho y ? Ta c lm cho mnh b tn thng ln th hai v s t chi c tha th ca y ? S liu lnh l chc chn. C ng chu nh vy khng ? S tha th ch thc i hi mt s chin thng trn ni s b s nhc thm mt ln na. Chnh iu khin Jean Marie Pohier vit : "Chnh v th m tha th tht kh, bi v ngi ta s". n , ta c l do khng t hi l hnh ng tha th c vt qu sc ring con ngi khng ? 5. Tha th phn nh lng thng xt ca Cha : Qu thc, tha th thuc v hai lnh vc : lnh vc ca con ngi v lnh vc ca Thin Cha. Trong nim v tha th, c hai sai lm ln cn phi trnh. Sai lm th nht h ti vic gim tr tha th vo mt ng x thun ty v n gin mang tnh cht con ngi, c tc ng bi s hi hay thng hi. Mt nh tm l ng ha tha th vi mt hnh thc ca th on t v. i vi ng, s tha th gia con ngi vi nhau c iu khin bi s tr a v hy dit ln nhau. Trit gia Hylp Snque thy trong s thng hi ng lc chnh ca tha th. ng tm tt t tng ca mnh trong mt cng thc bt h : "Con hy tha th cho ngi yu hn con v thng hi y, v con hy tha th cho ngi mnh hn con v thng hi con". Sai lm kia l coi tha th nh l c quyn ca ch mt mnh Thin Cha. Khi y ngi ta t ch cho sng kin ca con ngi. H khng nh : "Ch mt mnh Thin Cha c th tha th" hoc "Tha th l vic ca Thin Cha". l nhng cng thc t ch cho trch nhim ca con ngi. D nhin l vic ca Thin Cha, nu ngi ta hiu rng Thin Cha l ngun ti hu ca s tha th ch thc, nh truyn thng Dothi gio, Kit gio v Hi gio dy. Nhng s tha th khng c thc hin m khng c s hp tc ca con ngi.
THUVIENDIENTU.ORG
S tha th nm gia bn l nhn loi v thn linh. iu quan trng l phi tn trng hai yu t cu thnh ny, nu khng s ct xn s tha th khi yu t chnh yu ny hoc yu t kia. Cng v im ny, Jean Delumeau tm c nhng t ng chnh xc. ng khng nh rng s tha th "thit lp nn gch ni duy nht c th c gia con ngi vi nhau v gia con ngi vi Thin Cha. Ci cu vng gia Thin Cha v con ngi, chnh l s tha th". Cho n y, chng ta kho st phn ca con ngi trong vn tha th: quyt nh khng bo th, tr v vi chnh mnh t cha lnh, sng to nn mt trt t mi, v cui cng l gii phng ngi anh em hay ngi ch em ca mnh. Tt c nhng phn v xem ra hu nh bn kia sc ngi. C l, bi ch "tha th", nh ngha t nguyn ca n gi ln, c ngha l cho cch sung mn, cng nh "lm hon ho" ngha l lm cch sung mn. Vy tha th mang tng sung mn ny, bi v n din t mt hnh thc tnh yu a ti thi cc, tc yu mn bt chp s xc phm phi gnh chu. kin ton, iu i hi nhng sc mnh thing ling vt qu sc con ngi. Kinh nghim sng thing ling trong tin trnh tha th c t vo trong mt b ghi khc ca hin hu v hnh ng. mc ny, ci ti c v b ri s kim sot c v trn hon cnh. Ni cch khc, n lm cho mnh tr nn d cm th vi ngi v danh v vi ci bt ng, nu n mun i vo pha cui cng ca s tha th. Chnh l nh mt "th ng tch cc" m n tr nn chm ch vi hot ng ca Thn Kh, thi u v khi no Ngi mun. Lc , cng vic nhn ni v t ca tm l nhng ch cho s ch i ci m v trn y hy vng ca mt tha th, khng n t mnh nhng t mt ng Khc. S t b mun quyn lc, ngha l mun l tc nhn duy nht ca tha th, s i xa hn ngi ta ngh. Cc nghin cu trn qu quyt rng nu mun thnh cng trong hnh ng tha th th phi t b c mun tha th ca mnh. Tha lng bit bao khi c th khng nh vi v chin thng "Ti tha th cho anh". Nhng s tha th trong pha cui cng khng h bit n mt t ph nh th. N c thc hin kn o, khim tn, lng l. N khng pht xut t cm tnh hay cm xc, nhng bc l su xa t con ngi v con tim c Thn Kh tc ng. N c mt ci g c o, khng c g chung vi tnh a cm. Lewis Smedes khng nh : "S tha th c mt tnh cm, mt mu sc, mt kh hu c bit, khc vi mi hnh ng sng to khc trong danh mc cc tng quan nhn bn". Nh chng ta nhn nh, s tha th t ra mt thch c thc. Thch duy tr mi cng thng gia tm l v thing ling. Vy mt s phm tha th y v c soi sng phi lu iu v chnh l ci m ti mun phn b tin trnh tha th ra thnh mi hai giai on. Ti khng mun kt thc chng ny m khng trch dn bn vn ca Philippe Le Touz m t cch tuyt vi hot ng sng to ca Thin Cha trong vic tha th. y l iu ng ni v cc nhn vt ca Bernanos, bit danh l ngn s ca tha th : "Cc thnh ca Bernanos xung tn vc thm ca "lng thng xt du dng" ny. Tha th l chnh Thin Cha, ngi cha nhn hu ca a con trai hoang ng, Tnh Yu nhng khng thun ty. Tnh Yu l sng to, trn tro ra khi mnh, v tha th l kh c ca cng cuc sng to c tip ni, phc hng, lm mi. u con ngi lm pht sinh cht chc th tha th li tung to ra s sng".
Chng V Lm Sao Lng nh Nhng iu Xc Phm ?
THUVIENDIENTU.ORG
Ngi ta tha th nh h yu thng. Honor de Balzac Ngi Kit hu cn to ra ha bnh ngay c khi cm thy mnh l nn nhn ca ngi sinh s v l. Cha hnh x nh th. Gioan Phaol II Mt ngi trong s cu n sinh vin ca ti vit : "Tha cha, sau khi suy ngh chn mui, cui cng con quyt nh vit cho cha tha th cho cha v cho con "tri" trong cuc thi va ri". Ti rt i ngc nhin v s ngy ng v ging iu t do qu trn ca nng. Ti khng hiu ti sao ti li phi c tha th v mt tht bi m nng ng phi chu. By gi ti mi hiu rng khng nhng ch c nhng tha th gi tr m cng cn c nhng l do gi tr tha th na. Nh trong trng hp va trch dn, ngi ta liu mnh tm thng ha s tha th v s dng tha th cch khng thc. Vy cn thit phi c bin phn r rng gia nhng hon cnh phi tha th v nhng hon cnh khng c g phi ni n thc hnh thing ling trng i ny. Chng ta hy xem vi th d trong s tha th khng c l do g hin hu, bi v ngi ta xng ng tr gi cho hnh ng ca mnh. Ti li xe vt qu tc v phi nhn mt bin bn pht vi cnh ; ti nh bc v b thua ; ti b ng ch khin trch v tr gi lm vic qu nhiu. l bao nhiu hon cnh khin ti phi b tht vng, tc gin, tn thng trong t i ca ti. Nhng chng ta c thc s tin rng vin cnh st, ch sng bc v ng ch phi xin li ti v nhng iu s nhc m ti t chuc ly cho mnh khng ? Cu tr li qu r rng ri. S tha th ch c thc hnh trong trng hp ca nhng xc phm bt cng thi. Tuy nhin cng chnh trong nhng hon cnh , li xin li s b bt buc, nu vin cnh st mng chi ti, ch sng bc gian ln v ng ch s nhc ti cng khai. 1. Nhng xc phm bi nhng ngi c yu thng : S tha th mc ly nhng mu sc v hnh thc khc nhau ty theo do nhng ngi thn tnh hay ch l nhng khch l gy nn. Ai c th lm chng ta b tn thng su xa hn nhng ngi c chng ta yu thng ? Chng ta kt dt vi h nhng mi lin h tnh cm. Mt cch no h lm nn mt phn ca chng ta. Chng ta bao bc h bng mt vng quang l tng v ri chng ta ngh l c th ch i rt nhiu vo h. Chnh v th, tnh nghim trng ca thng tn do tnh nghim trng khch quan ca xc phm c k l nh hn so vi s cao c ca nhng ch i, d nhng ch i ny c thc hin c hay khng. Nhng trng hp ch i qu mc tht l nhiu. Con ci l tng ha cha m chng nh th, ri i hi cha m s bao dung v tnh yu v iu kin. i li, phn ng cha m mong c con ci s hon ton p ng ng k lut ca mnh v thc hin thay mnh nhng mng c m mnh tht bi trong vic c th ha ra trong cuc sng ca chnh mnh. Cng th, tnh yu am m tht phong ph trong nhng c m khng thc t. Cc v chng v nhng tnh nhn hy vng lun lun c on hiu trong nhng c mun ca h m khng cn phi bc l ra. H mun lun lun c hiu, c yu mn, c tn dng, c an ton nh s hin din thng xuyn ca ngi phi ngu. Ti bn lit k ra nhng ch i v hy vng tim n c nui dng bi nhng tnh nhn, cha m, con ci, ch em, anh em v bn b. iu quan trng phi lu ni y l s tha th ng mt vai tr khng th thiu c trong cc mi lin h thn tnh, ty cng ca chng v s ln nhng c hi va chm nhau. D nhin cn phi gi cho khi bin thnh bi kch nhng bun chn nho nh hay nhng ni tht vng chng qua hng ngy : Ngi chng v tr gi cm chiu hay nh lm ngy sinh nht ca v ; tr con lm bn sn nh va mi ra xong ; ngi s dng sau cng xe chung ca gia nh qun xng. Lc ny chc ai cng cm thy kh chu, b tc ot v ngay c bo lc
THUVIENDIENTU.ORG
na. Khng nn qu quan trng ha nhng rc ri cn con nh th. Nhng cng khng c hon ton khng bit n. Chng c th l du hiu ca mt vn trong quan h vi nhau m ta phi xem xt, gii quyt v c th iu chnh bng mt s tha th. cng l trng hp, nu, sau khi lu cc v hu trch v nhng sai st ca h, m nhn thy khng c cht thay i no trong cch iu hnh ca h. Lc y cn xem xt hon cnh v gii quyt n, d phi ni n s tha th, nu cn. Xy ra l nhng s kin khng ng k ca cuc sng hng ngy c th dn n nhng hu qu nghim trng. Mt bc s gii phu tm s vi ti rng ng ngh phi ly thn vi v v nng l mt ngi ng qu mun. Thng khi vo ging l nng nh bt ng dy khi gic ng qu bu ca ng. i khi cn rt sm, nng nh thc ng dy i ni chuyn, nht l thu xp mt bt ha. Ngi n ng ti nghip li cn nhng m ngh ngi tp trung tinh thn v s kho lo ca i tay. C xy ra nh vy khin ng m ght b v n ngh rng b mun hy dit ngh nghip ca ng. C nhng s thiu quan tm cn nghim trng hn na. Hy ngh n nhng s phn bi v thiu thnh tht gia nhng ngi yu nhau. Cc lm li ca h gy nn nhng thng tn au n v ko di, bi v ngi ta thng ngh cch t nhin rng cha m, bn thn, ng nghip phi v phe vi mnh, d g xy ra i na. c s ni kt gia h mt th hp ng mc nhin bo v ln nhau, d c mt hay vng mt. Ti cng b tn thng v phin mun nh th bi s khng kn o ca mt ngi bn c. Trong cu chuyn thn tnh, ti tm s mt iu b mt vi anh ta, th m anh ta li vi v th l vi mt ngi m ti li rt c cm. Ti phi th tht rng t ti chng cn can m yu cu anh ta gii thch v s khng kn o ca anh ta, n i tnh bn ca chng ti b ph hng nng n. Phi ni g v nhng s phn bi ? Khng c g nng n cho bng hay bit mnh b phn bi bi mt ngi mnh qu mn nhiu. Chng hn bn nghe rng mt ngi bn thn ni sau lng bn, rng v bn la di bn vi mt ngi bn ca bn, rng ng nghip ca bn dng bn lm bn p mu quyn lc C nhng s thiu thnh tht v pha nhng ngi gn gi mang nhng hnh thc tinh vi hn, nhng cng khng km lm mch lng, nh ci nho v chm chc cay ng. Nhng th tht nng n m chu ng, ngay c vi nhng ngi phi chng kin. Ti rt kh chu khi c mt trong cc cuc v chng ci c ni cng cng, v d mt b v m ch nhng vng v sinh l ca chng, mt ngi chng du ct nhng li ngn ng ca ngi v ngi nc ngoi ca mnh. Nhng ngi chng kin cng khng chu ni nhng cnh nh vy, hung chi i vi ngi phi ngu b lng nhc! D nhin, nhng hnh vi bo lc gia nhng ngi yu nhau phi c k vo s nhng xc phm c c nht v ti t nht. Cc cuc thng k a ra nhng con s kinh hong v s ph n b bo hnh bi chng hay bn trai ca mnh. Ngoi ra, cc cuc thng k cn im lng i vi nhng s bo hnh bng li ni v tm l i trc nhng mn thng cng tay h cng chn. Sau cng, phi ni g v nn dch lm dng tnh dc i vi tr em m x hi ca chng ta quyt nh a ra cng khai ? Cho n y, chng ta mi ni n nhng thiu st trm trng i vi tnh yu ca nhng ngi gn gi. Mt s hon cnh phn ly no xem ra khng i hi c chm sc bng mt s tha th, v chng khng c ch tm. Hy ly trng hp s ra i ca nhng a con ln. Ngay c khi bit l phi l a con phi tung cnh bay ra khi t m gia nh, con tim ca mi phn t trong gia nh vn se tht au n. Bit bao m ci m cuc ra i ca ngi con trai hoc ngi con gi ca gia nh bun nhiu hn l ngi ta mun nhn thy.
THUVIENDIENTU.ORG
Cuc chia ly bi ci cht ca mt ngi thn yu lm chi dy c mt l tnh cm, nh s hi, au thng, gin d v mc cm c li. Chnh v th, trong khi tr liu ni au tang ch, ti mi gi nhng ngi cn sng chu ton mt nghi thc tha th vt thng ni tc gin v cm tng c li ca h. Trong khi xin li ngi thn yu qu c, h t gii thot khi s buc ti chnh mnh l khng yu thng ngi thn hn c. V trong khi tha th cho ngi thn yu qu c, h loi b c ni tc gin ca h l b ngi thn yu b ri. 2. Nhng xc phm bi nhng ngi xa l : Mt ngi li xe u t ct ngang ng ca bn, mt khch hng vi v dnh mt ch xp hng ca bn trc quy tr tin, mt ngi ti x xe but tr li bn cch th l, mt in thoi vin tr li bn bng ting Anh trong khi bn xin c phc v bng ting Php. D nhin l nhng bun chn khng i hi nhng tin trnh tha th di dng. Ngay lc y, bn cm thy bc bi kh chu, nhng ri bn sm qun i ngay nhng hn xc . Bn t nh rng l nhng k xa l. Vy s xc phm n t mt ngi xa l phi nghim trng hn th lm bn mt s an bnh ni tm. S xc phm phi biu l mt ng chm n ton th vt l, tm l, x hi hay lun l. Chng hn nh trng hp mt v trm b kha t nhp gia c. Chc chn ngi ta tic s mt mt cc vt b nh cp, nht l nu lin quan n nhng vt qu bu v gi tr tnh cm m ngi ta gn b vi chng. Nhng iu va chm su xa nht, chnh l thc v s xm phm lnh a ca mnh. S xc phm cng ng n con ngi, ngi ta cng bc xc : nhng hnh vi xc phm n nhng ngi c yu mn, tn cng thanh danh h, tn nhn i vi thn th, s m tnh dc, hm hip, v.v S an ton bn thn b e da, nhng gii hn ca con ngi mnh b xm phm, mt cch no b bc trn v ph mc cho ngi khc. S xu h v kinh hong do m ra gy nn tr ngi rt ln cho vic tha th, nh chng ta s thy. Cui cng chng ta ghi nhn rng tnh nghim trng ca thng tn thng gp thy rt nng n v nhng gi nh khng c cha lnh ng cch ca thi th u. iu lng nhc do mt ngi xa l tr thnh gy chn thng hn khi ngi ta khng thy c l do. Lm sao bn mun tha th cho nhng tn khng b chnh tr bt i, hnh h v git cht cc phn t ca gia nh bn ? Francine Cockenpot, mt n nhc s kim thi s ngi Php th tha th. Sau khi thot cht khi tay mt k bo hnh v danh, nng cm thy buc lng phi thit lp mt mi tng quan vi k hon ton v danh . i vo lin lc vi n v xua ui ni qun bch ca mnh, nng bt u vit cho n, bit rt r rng cc th ca nng s khng bao gi n tay ngi nhn. Nng ni : "Ngay khi v ti nh, nh tr kh ni kinh hong ca mnh, ti chp ngay cy vit ch v xp giy ri bt u vit. Cho n nm hay su l th mi m, khng th c li, v ti b mt mt con mt. Ti vit cho k bo hnh ti, k v danh m ti chng bit cht g v n, ngay c ging ni ca n, bi v n khng tr li cho ti khi ti la ln "nhng ti sao ng mun git ti ?" 3. Nhng xc phm mt i trong qu kh : D s xc phm n t mt ngi thn yu hay bi mt k hon ton xa l, lun lun cn phi nh rng n c kh nng ng vin cc hoi nim v gi ln mt phn ng giy chuyn. Nhng vt thng c m ngi ta tng l b dn nn v chn cht nay li tnh thc, cng lc gia tng ni kinh hong v hn lon. By gi s xc phm c nhn ra qua ci nhn s st v phng i ln ca a tr ang sng trong chnh mnh. l iu xy ra vi mt cn s x hi, khi iu tr, k li vi ti rt nhiu kh khn trong quan h y gp phi vi cc cp trn thuc nam gii ca y. Y nhn mnh n s thiu ngay thng ca cc cp trn , l iu xem ra gii thch s t tn nhim ca y i vi h. Mt mi v
THUVIENDIENTU.ORG
nhng xung t thng xuyn vi ban iu hnh, y xin ti gip y khm ph ra ci r ca thi ng vc ca y i vi cc cp trn ca y. Y lu di tm kim nguyn nhn bng nhng c gng ni quan, nhng y vn c cm tng ln qun trong vng trn. By gi ti xin anh ta sng li hin trng tnh cm ng vc ca anh, v t lc tr i, anh dn dn li li qu kh ca mnh v vch ra tt c nhng bin c trong anh cm nhn s nghi ng i vi cc quyn bnh. Anh phi bt u li nhiu ln trc khi c thnh cng, bi v bin c u tin vn b che giu k. Trong mt ln kia, anh t nhin bt u khc nc n : Anh va sng li bin c bt hnh. Lc ln by tui, sau khi anh b ct b hch hnh, lc tnh dy anh thy ch c mt mnh c c v au n trong mt phng bnh vin. Anh ht sc hong s. Ba ca anh khng n thm anh lc anh tnh li nh ng ha. Anh ch i sut c bui chiu, ri sut c bui ti, nhng v ch. Hn na, bc s gii phu cng ha em cho anh kem lnh, nhng cng chng thy u. C y t cng ch ving thm vi lc ngn ngi. Trong khi cm thy b b ri nh th, cu b con ly quyt nh s khng cn tn nhim vo cc ngi ln na, nht l nhng ngi n ng. Sau khi khc rt nhiu, cui cng anh hiu ra c do u m n s ng vc i vi nhng ngi n ng c quyn bnh hng m nh anh. By gi, anh c th tha th cho b ca anh v bc s gii phu v khng gi li, ng thi sng li nhng cuc xung t khc trong qu kh vi cc cp trn hu tho g chng i. Cu chuyn ca ngi n ng ny khng phi l duy nht u. Trong phn ln trng hp, s khng th tha th tm thy ngun gc ca n trong nhng vt thng c hoc nhng mt mt ca tui th u.
Chng VI Tha Th Cho Ai ?

Ngi ta khng th sng chung vi nhau nu khng tha th ln cho nhau v nhn nhn mi ngi ch l ci m mnh l. Franois Varillon Ku cu s tha th ca Thin Cha cho Gio Hi v cho ti li ca con ci Gio Hi. Gioan Phaol II Nhng mi quan h gia con ngi vi con ngi s tr thnh khng th, nu khng c s tha th. Nhng tha th cho nhng ai ? Trc ht l tha th cho chnh mnh, tip n l tha th cho cc thnh vin trong gia nh mnh, tha th cho lng ging, tha th cho bn b, nhng cng tha th cho nhng ngi xa l, nhng th ch, nhng k th truyn thng, v sau cng l "tha th cho Thin Cha". y l mt lit k khng y nhng th d v nhng hon cnh phi tha th. 1. Tha th cho nhng thnh vin trong gia nh mnh: Quan trng nht l tha th cho cc thnh vin trong gia nh mnh, bi v nhng quan h thn thit c kh nng lm pht sinh nhng xung t thng xuyn : - Tha th cho cha m v lm bn tht vng khi bn nhn ra khuyt im ca cc ngi. - Tha th cho ngi cha ghen tung s thnh cng ca con trai mnh. - Tha th cho b m lun o b khng cho bn c ln ln. - Tha th cho ngi cha thng xuyn vng mt v im lng. - Tha th cho cu em hay c em dnh mt a v ca bn trong gia nh. - Tha th cho ngi anh em t chi gip trong lc bn tng qun.
THUVIENDIENTU.ORG
- Tha th cho ngi anh khng mun cho bn nhp vo nhm bn ca anh. - Tha th cho ba hay m nghin ngp lm bn phi xu h. - Tha th cho chng bn v tnh a mo m. - Tha th cho v bn v la di - Tha th cho m chng ngh l bn cp mt con trai ca b. - Tha th cho ng b chng v nhng c ch tn tnh cu thn... - Tha th cho con bn i c quan tm hn m bn khng th. - Tha th cho cu con phm php lm bn phi nhc nh. - Tha th cho c con gi khng chu khp mnh di k lut ca bn. - Tha th cho cc con bn v khng tn trng cc gi tr ca bn v ph hy nhng c m ca bn v chng. 2. Tha th cho bn b v nhng ngi gn gi : Thng ngi ta t nhng k vng ln ni bn b thn thit v nhng ngi quen bit. Chnh l mt ngun tht vng bao la : - Tha th cho nhng ngi bn lm bn tn thng cch bt cng. - Tha th cho thng bn thn mc bn qy ng vo lc bn cn n n. - Tha th cho con bn thn khng kn o v tit l b mt ca bn. - Tha th cho thng bn khng nhn nhn bn trc mt nhng nhn vt quan trng. - Tha th cho ngi thn thit b ri bn trong khi dn i ni khc hay cht. - Tha th cho ngi bn chng qun li ha... - Tha th cho ngi bn gi th li gi by mai mi cho bn lm bn kh x v nguy him. - Tha th cho nhng thy c km ci v c chp lm bn phi mt thi gi qu bu trng. - Tha th cho ng gim c cn khng nh mnh bng cch h nhc bn. - Tha th cho thng bn ng nghip gim pha bn vi thng cp. - Tha th cho thng cp c nhng li qu trch lm mch lng bn trc mt mi ngi. 3. Tha th cho nhng ngi xa l : Cc hon cnh cuc sng p t cho bn nhng con ngi kh a gy nn cho bn nhng thit hi bt ng v khng lng trc c : - Tha th cho tn li xe u t say ru cn cht con bn. - Tha th cho thy thuc chn on sai khin bn phi mt thi gian, tin bc v sc kho ca bn. - Tha th cho k lm h xe bn m khng ni. - Tha th cho tn trm cp i s kn o t ring ca nh bn. - Tha th cho ngi bn hng tro i hng bn chn la. 4. Tha th cho cc c ch : V s v danh ca chng, tht ra kh tha th cho cc c ch hay hip hi. Nhng chng cn c nhng ngi i din m bn c th tha th cho h : - Tha th cho hip hi sa thi bn sau nhiu nm di phc v trung thnh. - Tha th cho Nh Dng n ngi quyn th, p k c th. - Tha th cho hi ng c vn a phn v thnh kin v thiu thng tin chnh xc c nhng quyt nh bt cng v oan c - Tha th cho ta gim mc xy ra nhng lm dng m khng can thip kp thi v hu hiu. - Tha th cho Gio Hi v chm tr ct i nhng v oan 5. Tha th cho nhng k th truyn thng :
THUVIENDIENTU.ORG
Thot u xem ra phng i, cng iu khi ni tha th cho nhng k th ca qu hng qua dng lch s. C l ngi ta s t bin minh cho mnh, ly c khng th t mnh vo a v ca cc nn nhn. Gii thch ny kh c chp nhn, v vn cn k c tp th qua mt dn tc vn gi sng ng nhng thng tn gy nn cho t tin ca h. K c duy tr nhng thnh kin v ng vc khi n khng xi gic s th ght hoc khng kch ng nhng cuc tn cng bt cng chng li hu du ca nhng k th ny. Trong mc ngi ta cn cm thy ut c v nhng s nhc qu kh c k c chuyn giao t th h ny qua th h khc th vic chy n tha th cha lnh tr nn mt s cn thit : - Tha th cho nhng nc nh bi t tin bn. - Tha th cho dn tc lng nhc dn tc bn bng cch khng cho dn tc bn c ni ting ni ca mnh v thc hnh tn gio ca mnh. - Tha th cho k chin thng s dng sch lc ng ha dn tc bn. - Tha th cho ni ging thc hnh chnh sch dit chng hoc toan tnh lm nh vy i vi dn tc ca bn. 6. "Tha th cho Thin Cha" : Xy ra ngay c Thin Cha cng b a ra hng b co. ti t nh cp n khi c k tranh lun vn gai gc v s cng tn ti ca s d trong th gii v lng tt ca Thin Cha. Vn qu phc tp bn n cch tha mn y. Ti ch xin c php bo hiu cho ngi no mun tin b trong i sng thing ling v cng c thm kh nng tha th ca mnh rng Thin Cha, thay v mun hay cho php s d trong th gian, th li l nn nhn u tin ca s d, nu ngh n c Gisu Kit. By gi ti bng lng t ra y mt cu hi n gin, thc rng khng mang li mt cu tr li thch ng : "Ngi ta phi tha th cho v Thin Cha no y ?" V Thin Cha ton nng m ngi ta qui cho nhiu sai lm khng phi l v Thin Cha bt lc v khim tn m c Kit dy : - V Ngi cho tr con phi au kh v phi cht. - V Ngi ni l yu ti m khng n gip ti trong nhng lc kh khn nng n. - V Ngi coi nh khp mi ni m ti chng thy Ngi. - V xem ra Ngi khng tr li nhng ku xin ca ti. - V Ngi khng ban cho ti hnh phc m ti c quyn c hng v chu ton cc bn phn tn gio ca ti. - V sau khi cho ti bit mt cht v thin ng bi mt tnh yu ln lao th Ngi li n tm em i ngi ti yu. - V Ngi ngi ta lm dng, ngay c trong Gio Hi, m khng can thip. - V Ngi vn phn xt ti khng ngng. - V ti khng th t ti s trn lnh m Ngi buc ti nhm n. 7. Tha th cho chnh mnh : Ti s tha th cho chnh mnh n cui bng lit k, thc ra trong tin trnh tha th, n phi c t ln u ht. Qu tht, s tha th cho ngi khc m khng c i trc bi mt s chp nhn cm thng chnh mnh v s ngho nn ca mnh th ch l mt s tha th hi ht gi to bn ngoi. Nhng phi t tha th cho mnh v ci g ? : - V t mnh vo mt hon cnh khin mnh b tn thng. - V khng bit phi lm g hay ni g. - V b ri vo tng t m khng suy ngh. - V mnh b suy sp bi nhng li lng m ca k n ngi kia. - V t on trch mnh v ha theo k xc phm mnh. - V ko di qu lu mt mi quan h xu.
THUVIENDIENTU.ORG
- V cm thy mnh b tn thng m vn cn mun yu. - V tnh a hon ho n khng chp nhn mt sai st no ca mnh.
Chng VII Mt Kinh Nghim Tha Th Thc S

Tha th gii phng ni bn nhng sc mnh ca tnh yu. Martin Gray Thin Cha ln hn lng ca chng ta...Tha th l nim vui ca Thin Cha, trc khi l nim vui ca con ngi... Cha Gisu mc khi cho tt c chng ta gng mt ca Thin Cha, sn sng vui mng v s tr v ca a con hoang ng. Gioan Phaol II c mt tc phm v tha th c th l mt vic rt hu ch, nhng khng g c th thay th c kinh nghim. thc hnh, ti ngh mt kinh nghim di hnh thc suy nim. Trong s tha th cng nh trong mi thc hnh o c khc, nh nguyn ngm hay cu nguyn, ngi ta khng ng bin, m phi chun b trc. Ti thc s khng bit t u ra ci tng l ngi ta c th thnh cng trong vic tha th ngay lp tc m khng c luyn tp trc. 1. Nhng ch dn sng tt mt kinh nghim tha th : y l vi ch dn lin quan n vic suy nim gip bn thnh cng trong vic tp luyn ny : 1) iu ct yu ca kinh nghim h ti vic chm ch theo di cc chuyn ng ca con tim bn, hc hi nhng iu v bn v chp nhn bn ng nh bn ang l trong tin trnh ca bn. Trc ht, bn hy trnh vic bt buc mnh tha th vi bt c gi no. C th s tha th sm ri vo tm hn bn nh mt tri chn, v nh vy cng hay. Cng c th bn cm thy con tim bn khp kn trc mi cm thng, v cng tt thi. Bn hy chp nhn mi chuyn ng ni tm, d thuc loi g i na. Hon ton quyt nh thun vi kinh nghim, bn hy t cho php mnh han n li ngay khi bn cm thy cn. 2) tp luyn vic ny, ti khuyn bn chn mt s xc phm nh nh. Cng nh trong thi gian u cc cuc tp luyn th lc, khng ai liu lnh nng cao mt trng lng nm mi kil, hay chy marathon ngay, th i vi tha th cng nh vy. Vy bn ng bt u mun tha th ngay nhng xc phm nng n, nh s xc phm ca tn bm lm bn tan nt cuc i hay s xc phm ca ngi bn c tn nhn vi bn sut nhiu nm thng. Tt hn bn hy chn s xc phm ca ca tn ti x bt mng, ca thng b ni lon hay ca ng ch cc cn. 3) Hy ghi m bi suy nim vo mt cun bng gip bn tp trung hn. 4) Cui bui suy nim, s hu ch cho bn l nn vit mt bi v cc cm tng ca bn. Li ch hn na l chia s cc cm tng vi mt ngi bn. Vic s gip bn y xa hn na nhng suy ngh ca bn. 5) Bui suy nim ko di khong hai mi pht. cng vic c din tin d dng, bn hy loi b tt c nhng g c th lm bn chia tr, chung din thoi reo chng hn. Gi mt t th thoi mi. Thch hp hn l nn ngi, hai chn chm t v hai mt nhm li. 2. Din tin ca bui suy nim : Thong th i vo chnh mnh. T t tp trung ch ti nhng chuyn ng ca con tim.
THUVIENDIENTU.ORG
Cm nhn r nhng nhp p v nhit huyt ca n. Ri t t cho mnh nhng cu hi : "S tha th th hin ci g cho ti ? N c th mang li cho ti phm cht mi m no ca cuc sng ?" Hy nh li mt kinh nghim hnh phc trong chnh bn c tha th. Hy thi gi thng thc nim vui c tha th . Hy tng tng ra mt th gii c lm nn bi nhng tng quan hnh phc v tha th. By gi, hy tri ln trong bn gi nh v con ngi m bn cm thy on gin. Hy nhn con ngi . Hy nghe con ngi . Tip tc cm nhn nhng g tri ln trong bn, trong tt c s tht. Hy con ngi m bn vt b khi tri tim tin li gn bn, c mt vi kinh nghim sng v vi nhiu t nh i vi bn. thc nhng ch tc c th pht sinh trong tm hn bn vo lc ny. Hy tro ra nhng xung ng v tnh cm ang lm bn si ni. Hy thong th nhn dng v chp nhn chng. Nu nhng cm xc ca bn qu mnh, th ng i xa hn na. Hy thong th chu ng v ng ha chng trc khi tip tc. Nu bn cm thy d chu, hy tip tc cho con ngi m bn mun tha th n gn. Tip tc quan st nhng g xy ra trong bn. Khi bn cm thy sn sng, hy con ngi i vo con tim bn. Bn hy th th vi y : "Ti tha th cho bn". Hy ni vi con tim ca y v trong ngn ng ring ca bn, theo cch ca bn, hy lp li vi y : "Ti tha th cho bn tt c nhng g bn lm trong qu kh, c hay v tnh, lm ti au n hay b thit hi : nhng li ni, nhng c ch hay ngay c nhng ngh ca bn. Ti tha th cho bn. Ti tha th cho bn". Hy thc n chnh con ngi ang au kh, s hi v b tn thng. Hy thi gian cho y n nhn s tha th ca bn v b xc ng. Tht cm ng, tht trng i, tht an i khi nhn thy hai ci lng gp li nhau trong knh trng v bnh an ! Bn s thc hin cho mnh rng s xc phm ht, chm dt, c iu chnh v khng cn nng trn bn na. Ci g cn c th on gin b xa i vi s tha th, bi v hai con tim gp nhau, nhn nhn nhau vi nhiu thin cm. Phi, mi s ht vi s tha th. Ri, vi s chc lnh ca bn, hy con ngi by gi ra i nh mt con ngi c gii phng, bin i, ti tr li vi s tha th ca bn. Bn hy con ngi tip tc con ng ca y, cu mong y c hnh phc ln nht c th. Bn hy cho mnh thi gian hng nm s cha lnh ny v hy cm t Cha ban cho bn n sng ny. 3. Nhng hu qu theo sau bui suy nim :
THUVIENDIENTU.ORG
Bn hy mt lc suy ngh hu gt hi nhng hoa qu, hoc chia s vi mt ngi no, hoc ghi li cc cm tng ca bn vo trong nht k. n , nhng cu hi ny c th hu ch cho bn : Bn sng iu g trong sut bui suy nim ? - Nu bn cm thy c gii thot, hy khen ngi bn v chc mng s tha th . - Nu bn gp phi nhng tr ngi, hy khen ngi s can m ca bn v thi gian nhn dng r chng. Ci g cn ch tc trong bn ? Hy thong th chp nhn bn trong s ch tc y. Bn phi lm g tho g ch tc hay nhng ch tc ny ? Bn phi lm g tin trin trong s tha th ? Sau khi bit nhng giai on khc nhau phi vt qua tha th, bn hy t hi xem bn t ti giai on no ri.
Phn kt
Ti y chng cui mt on ng di. Ti hy vng khng chuc ly nhn xt m mt n tu ln tui ni vi mt v linh mc tr va ging mt cuc tnh tm v nhng con ng thn b : "Ny cha, ti ngc nhin thy cha tung hng vi bao than hng m cha khng b t chy". Vit mt tc phm v tha th cng bao hm nhng nguy him tng t, bi v l mt cuc phiu lu liu lnh. Trong khi vit cun sch ny, ti cm thy -v cn ang cm thyb trn tri trc s rng ln, phc tp v su xa ca ti. Ni v tha th, chnh l ni v mt tnh yu rt c bit, v mt tnh yu sn sng vt qu mnh n i mun ti to mt v tr tng quan mi. Cu hi m bn ti t ra li dn nhp lun lun ln vn trong u c ti: "Bn mun dy ci g v bn khi vit mt cun sch v tha th ?" Chc chn ti khm ph thy nhng s ngho nn bn thn mnh trc nhng nhu cu ring tha th. Ngoi nhng hiu bit mi m m cc nghin cu ca ti gip ti t c, ti c cm tng hiu r hn tm quan trng v nhng li ch ca tha th trong chnh cuc i ca ti, va quan im th cht ln quan im tm l v thing ling. c bit, ti cn t hi c nn gn cho cc suy t ca ti v tha th mt s h thp chng cao huyt p ng mch khng ? Bit u ?! V cc mc tiu ti ngh trong sch, ti t hi khng bit t c cha ? Ni cch khc, ti c thnh cng trong vic lm tnh ng v lt mt n nhng quan nim sai lm v tha th khng ? Ti c t cc tiu kh r rng con ng tha th ngi ta dn thn vo cch bo m m khng thi tr i huyn nhim khng ? Vic ti lm c trnh c cho ngi mun tha th khi b lc mt trong mt m hn trn, tuy hp dn, m khng dn n u c khng? Cui cng, ti c l do tin rng tin trnh tha th mi hai im qui chiu m ti ngh c mang li t do bn trong v bnh an tm hn cho nhng ai cn n chng khng ? Ch c cc bn c gi mi c th ni cho ti bit m thi.
PHN TH HAI
MI HAI GIAI ON THA TH CH THC

Giai on Mt - Hai - Ba - Bn - Nm - Su - By -Tm - Chn - Mi - Mi Mt Mi Hai
THUVIENDIENTU.ORG
Mc Lc
Giai on mt: Khng tr th v khin thi i nhng c ch xc phm 1. Quyt nh khng bo th : 2. Khin thi i nhng c ch xc phm : 3. (Bi tp) Giai on hai: Nhn bit thng tn v s ngho nn ca mnh 1. Hin tng cc c ch t v : 2. Nhng sc khng c do kh nng nhn thc : 3. Nhng sc khng c do cm xc : 4. (Bi tp) Giai on ba: Chia s thng tn ca mnh vi mt ngi no 1. Ti sao phi chia s ni tm b thng tn ca bn? 2. Chia s vi chnh k gy nn xc phm : 3. Khi s chia s vi k gy xc phm l khng th c : 4. chia s thng tn ca mnh : Giai on bn Xc nh r mt mt ca mnh nh nhn chu mt mt 1. Xc nh r s mt mt ca mnh : 2. thi t ch trch mnh : 3. Cha lnh nhng tn thng thi th u : 4. cha lnh mt tn thng thi th u : Giai on nm Chp nhn ni gin v lng mun bo th ca mnh. 1. Nhng hu qu tai hi ca cn gin b dn nn : 2. Nhng kha cnh may lnh ca cn gin : 3. Ch ng cn gin bt n phc v mnh : 4. Nhng l l tch mnh khi ni on gin : 5. tn trng cn gin v lng mun bo th : Giai on su Tha th cho chnh mnh. 1. thc v s th hn chnh mnh : 2. Ngun pht sinh s coi thng chnh mnh : 3. S ng nht ha vi k tn cng : 4. Vic chp nhn chnh mnh v s tha th : 5. gip tha th cho chnh mnh : Giai on by Hiu k xc phm n mnh 1. Hiu k xc phm bao hm vic thi ch trch n: 2. Hiu, chnh l bit r nhng tin s ca ngi khc : 3. Hiu, chnh l tm hng tch cc ca k xc phm : 4. Hiu k xc phm chnh l khm ph c gi tr v phm gi ca y : 5. Hiu, chnh l chp nhn khng hiu ht mi s : 6. hiu k xc phm mnh :
THUVIENDIENTU.ORG
Giai on tm Tm ra trong cuc sng mnh mt ngha cho s xc phm 1. S thay i mi trng c li ca xc phm : 2. Khm ph ra nhng ci thu c t s mt mt ca mnh : 3. S xc phm dn n "hy bit mnh" : 4. khm ph ra ngha tch cc ca thng tn : Giai on chn Bit mnh ng c tha th v c c x 1. Kinh nghim v s tha th thit yu tha th : 2. Din t cm gic ng c tha th th no ? 3. Nhng tr ngi trong vic nhn bit mnh c yu thng n tha th: 4. lm cho mnh c th n nhn s tha th : Giai on mi Thi t lm kh mnh v mun tha th 1. Tnh kh kh ngn cn s tha th n : 2. Trnh mi nguy him gim tr s tha th thnh mt b buc lun l : 3. Li cu nguyn "khng nh" n tha th : Giai on mi mt M lng ra vi n sng tha th 1. T v thin cha cng l n Thin Cha chn tht : 2. Trong tnh yu ca Ngi, Thin Cha khng b gii hn bi nhng s tha th ngho nn ca chng ta : 3. S tha th khim tn ca Thin Cha ca Cha Gisu: 4. m lng ra vi n sng tha th : Giai on mi hai Quyt nh chm dt hoc i mi quan h 1. Khng ln ln tha th vi ha gii : 2. Tha th v chm dt mt quan h : 3. S tng trng ca k xc phm trong ha gii : 4. S tng trng ca ngi b xc phm trong ha gii : 5. Thay i quan h theo sau mt cuc chia ly : 6. Nghi thc chuyn tha k : C hnh s tha th GII THIU TNG QUT Tht ngc nhin khi nhn thy rng nhng sch tm l vit v kh nng tr liu ca tha th qu him hoi. Theo s hiu bit ca ti, khng mt trng tm l tr liu no th c gng a ra mt li gii thch v tnh cht cha bnh ca s tha th. Hn na, h chng ngh n vic dnh cho tha th mt ch trong quan nim ca h v nhn cch. Lm sao ct ngha s thiu st ny ? Chc chn l hng ny n do khuynh hng ca h gim tr s tha th vo mt hot ng thun ty c tnh cch tn gio. Nu nh vy th l mt sai lm nghim trng, bi v nh chng ta thy, tha th ng n tt c mi chiu kch ca con ngi, t nhng chiu kch thing ling n nhng chiu kch sinh hc v tm l. Ngy nay, tha th c mt tnh thi s rt ln. Li ch gp li ca n c pht trin nh mt nhn t quan trng ca sc kho th l, tm l v thing ling. Cc nh thn hc, chuyn gia tm
THUVIENDIENTU.ORG
l, bc s v cc nh liu php iu tr va bt u khm ph c gi tr tr liu ca tha th. Ti sao c li ch bt thn ny ? C l bi v ngi ta bt u t b dn dn ci quan nim ma thut hay duy ch ca mt s tha th c thc hin theo yu cu. Thay v nhn thy trong s tha th mt th ma thut hay mt c gng n gin ca ch, dn dn h nhn thy rng khng phi mun tha th l tha th c u. S tha th phi tun theo nhng nh lut pht trin ca con ngi v phi thch ng vi nhng chu k trng thnh ca nhn v. Cn lu mi l kt qu ca mt ng tc ch, tha th pht xut bi mt qui trnh i hi s dn thn ca tt c mi kh nng ca con ngi v theo mt l trnh chia ra nhiu giai on. Nhng giai on ny nhiu t ty theo tc gi. i vi ti, di nh sng kinh nghim bn thn, lm sng v c sch, ti i n kt lun rng c mi hai giai on cn thit t ti s tha th ch thc. Ti sao li mi hai ? V nhng l do s phm. Khi phn chia s kh tha th thnh nhiu giai on, ti mun sng to mt khoa s phm ring v tha th, lm cho s tha th kh d t n s ng ngi nht c th. Ti cng phn phi cng vic tha th thnh nhng nhim v xem ra c th thc hin c. D nhin tha th khng phi nh mt ci my c th tho rp lc no mun cng c. Ti hon ton khng ngh n vic pht minh ra mt cng thc khng sai lm v tha th. Tuy nhin ti xc tn v li ch ca nhng ct mc ny, d xem ra qu nhiu, trn con ng tha th lun lun bp bnh ny. Chng ta hy xem cc giai on tha th c t chc nh th no. 1) Ngay t u, mt ng tin trnh c khi s vi quyt nh vng chc khng tr th v ng khc khin k gy nn xc phm phi thi i nhng hnh ng xu ca n. l giai on u tin. 2) Ba giai on tip theo nhm sn sc cc thng tn : nhn ra vt thng, chia s vt thng bng cch m lng ra vi ngi no xc nh n v nh chu thng tn. 3) Giai on th nm h ti vic chp nhn ni tc gin v c mun bo th ca mnh. 4) Giai on th su h ti mt khc qut ln trn con ng tha th, l tha th cho chnh mnh. 5) Mt khi c gng chm sc chnh mnh, ngi ta quay v k xc phm mnh c gng hiu y. l giai on by. 6) Ri ngi ta s i tm ngha m tn thng c th mang n trong i sng mnh. l giai on th tm. 7) Ba giai on k s mc ly mt tnh cht thing ling hn : bit mnh xng ng vi s tha th v c c x ri, thi lm kh mnh tha th, m ra vi n sng tha th. 8) Giai on th mi hai v l giai on cui cng lin quan n nhng hu qu m ngi ta mun mang li cho s tha th c thc hin. Ngi ta t hi xem ng no tt hn cho mnh : ct t lin h hay lm mi n li. Vy y l bng lit k cc phn v phi chu ton, hu t c mt s tha th ch thc : 1. Quyt nh khng bo th v khin thi nhng c ch xc phm. 2. Nhn ra thng tn v ngho nn ni tm ca mnh. 3. Chia s thng tn vi mt ai . 4. Xc nh r mt mt ca mnh nh nhn chu. 5. Chp nhn ni gin v lng mun bo th ca mnh. 6. Tha th cho chnh mnh. 7. Bt u tm hiu k xc phm n mnh. 8. Tm ra ngha ca thng tn trong cuc sng ca mnh. 9. Bit mnh ng c tha th v c c x. 10. Thi t lm kh mnh v mun tha th.
THUVIENDIENTU.ORG
11. M lng ra vi n sng tha th. 12. Quyt nh chm dt quan h hay i mi quan h. l con ng c vch ra. D nhin mi ngi s s dng theo mnh tm bn i ng ny trong cuc hnh hng tha th ca mnh. Ngi ta s quyt nh lt nhanh qua mt s giai on no , trong khi ngh l li ch hn phi chm li lu nhng giai on khc trnh by mt thch c bit cho mnh. Mt cun nht k s gip ln lao trong vic ghi nhn cc tin b ca mnh. Cho mi giai on, chng ta s tm thy mt bi thc tp hay mt bn cu hi gip nh du vic chu ton nhim v i hi trc khi bc sang giai on k tip. Kiu cch cho cc p dng ny thay i bt ng, nhm mc ch cho c gi thc s sng mt tin trnh tha th v i theo li y. Cng c mt s bi tp c lm sn c cho nghe.
Giai on mt: Khng tr th v khin thi i nhng c ch xc phm

Bo lc khng bao gi chm dt c bo lc m ch c bt bo lc mi chm dt c bo lc thi. "D on bo on, on trp trng ; d n bo on, on tiu tan" (Kinh Pht) Ngay khi u cuc hnh hng ni tm tin n tha th, ti ngh vi bn hai quyt nh trng i : quyt nh khng tr th v quyt nh bt phi chm dt nhng c ch xc phm. Chuyn ng tha th khng th kt ni c bao lu bn mun lm tha mn lng bo th ca bn, v bn s kit sc trong mt tnh trng nn nhn. 1. Quyt nh khng bo th : Trc ht, chng ta hy bn n s bo th, mt chuyn ng bn nng c cm nhn theo sau mt s xc phm oan. Lng khao kht bo th l mt c vn xu. Trnh i lng khao kht bo th l bn trnh c cho mnh c mt l phin mun, nh mt cu chm ngn Trung Hoa ni : "K bo th s phi o hai ci huyt". Nhng cn hn th na : i "na cn tht ngi" b li cho nhng s nhc phi chu s an i bn trong chc lt on gin trong lng, nhng s khng dp tt c n. Tri li, s tr th s li ko n vi bn c mt chui nhng cay ng v bt hnh m ti s lit k sau y. Trc khi bn bit chng, ti xin bo cho bn hay rng bn lit k khng c gi hng bi mt th lun l cm on, nhng t hng tt mun kim tm hnh phc ca bn. chnh l ci m ngi ta gi l tri ra vi tr liu thc ti, ngha l mt tr liu nhm n ci c thc v s thoi mi ca bn. Trc ht hy thi gi c v suy nim nhng l do bnh vc cho s khng tr th, ri bn hy t hi : "Sau khi xt qua tt c nhng l do , hi ti c cn thc s mun bo th na khng ?" - S bo th hng ch tm v ngh lc ca bn lui v qu kh. Hin ti ca bn khng cn ch na v tng lai ca bn trng rng cc d n thch th. - Tinh thn tr a khi su thm vt thng ca bn bng cch khng ngng nhc n n. N ngn cn bn vui hng s bnh an v yn tnh cn thit cho s cha lnh vt thng v lin so. - c th tha mn lng bo th ca bn, bn s phi bt chc k xc phm n bn, d bn khng mun v bn mnh b li i trong ci vng a ngc ca n. Khng nhng bn s lm bn b tn thng hn na khi lm iu , m ri bn cn b gim gi tr.
THUVIENDIENTU.ORG
- S tr th xui khin tc gi ca n lm li nhng c ch c c cn tr vic tng trng nhn cch ca mnh, v bp nght ht mi sng kin sng to. - Trng pht ngi no bn c vui th tr th s sn sinh ra ni bn mt tnh cm su xa l mnh c li. Bn s cm thy c ti s dng au kh ca mt ngi khc xoa du s s nhc ca bn. - Tinh thn trng pht ti c nhn danh x hi thc y kt n khng thng xt k mc li, nhng cn s rng ph phn lm gim uy tn bn nm xung trn ngi y s quy tr li chng i chnh bn. Lc bn s cm thy b m nh bi ni lo s b nhng ngi khc bt bn phi tr chnh ci gi y trong mt tng lai gn. - Ming nh tr m bn cho l ch ng s to nn trong bn mt trng thi s hi v lo u thng xuyn. Bn s khng ngng e s ci ngy m k th ca bn s tn cng tr a li bn. - S tr th s nui dng trong lng bn s on gin, him khch v tc gin, l tt c nhng th tnh cm gy nn ng sut. Chc bn bit r nhng hu qu tc hi ca ng sut. N tn cng h thng min dch v nh vy gy nn c mt l bnh v thn kinh thc vt. - Mt ng bc n qu snh quyn bnh v cu ton phi chu nhiu ng sut, gy tn thng tm thn v c th l, v d dng nhiu bin php tr a vn khng khut phc c nhng ngi "bt tm phc". Cng dng bin php cng sa ly trong sng ngm "bng mt m khng bng lng". S tc gin v nhu cu trng tr c hu qu "gy ng p lng ng". l nhng ni bt hnh theo sau s tr th. Hy vng chng ni bt ln cho bn thy chng li s tr th. By gi bn c th thch hn gii php t t gi hn m li trin n nht, l gii php tha th. Nu, sau khi suy ngh v nhng l do khng nn tr th, m bn khng thnh cng trong vic ch ng c cc xung nng, th ti khuyn bn lp tc qua ngay giai on th nm, l ni bn s hc c cch thc thun ha cn tc gin v thch tr th ca bn. 2. Khin thi i nhng c ch xc phm : Mt ngi kia lu ti th ny : "Ku gi k th mnh chm dt nhng c ch xc phm khng phi l mt hnh thc che y ca s tr th sao ?" Tha, khin thi i nhng hnh ng xc phm bng cch s dng tt c sc mnh ca mnh khng c g ging vi tr th ht. Tri li, chnh l t trng khng tn cng k xc phm. C th li ku gi mc ly dng dp ca mt li ni cc lc h nhc, nu n c lm trong hng tn cng hay c gng to nn ni k xc phm mt mc cm c li. Nh vy tht rt quan trng trong cch can thip khin thi i nhng c ch xc phm, cng nh gi mnh trong thi khng tr th. Bao lu cch ng x xc phm cn tip tc th vic ngh n mun tha th l v hiu. Lm sao ngi ta c th lm vic , ngay c ngh n lm vic , khi m cn chu khut phc di mt bo lc thng xuyn ? Tha th trong nhng hon cnh nh vy l tng ng vi vic t b quyn li ca mnh v l bng chng ca hn nht. Ghandi, v i tng ca bt bo ng, cng khng ngh khc i khi khng nh : "Nu phi la chn gia bo lc v hn nht, th ti khng ngn ngi khuyn chn bo lc". Hnh phc thay cn c nhng chn la khc chm dt bt cng, chng hn chn chy n cng l. Ti bit c nhng ph huynh sc mnh lm vic : c nhm tng tr nng , h c can m t co vi cnh st chnh con trai h bun bn ma ty ; nhng ngi v b nh p lt thng s hi v ku gi ti cng l t v chng li s bo hnh ca chng. D nhin hng tc ng nhng ngi ny khng phi l tr th, nhng l bt chm dt khng b v bt cng, v ng thi cha tr k bo hnh. Xt nh vy, phi chng l khng c ngha g vic ng dy chng ta tha th k th li chnh Ngi khng ngh n tha th cho nhng k bun bn trong n Th trc khi ui
THUVIENDIENTU.ORG
chng i ? Ngi xt thy l ng v cp bch vic trc ht bt phi thi i s xc phm n Th. l thi ng x tng t m ti khuyn mt ngi n ng n trong cc th tc ly hn c vn phn chia ca ci v nui gi con ci. ng ta hi ti trong nhng hon cnh nh th lm sao ng c th tha th cho v ng. Ti tr li l trc ht ng phi tin hnh v kin vi s ngay thng nht c th, v ri sau , nhng ch sau m thi, ng s tp trung ngh lc tha th cho v ng. Ti mun minh ha hn na im ny da vo mt kinh nghim bn thn. Ti nghe t hai ngun khc nhau rng mt trong nhng ng nghip tu tr ca ti, m ti lun duy tr nhng tng quan thn i, ni xu ti. Trong khi vng mt ti, ngi anh em t co ti vi cc ng nghip l ti yu sch qu ng tin ca nh trng, ni chnh anh ta lm vic. Ti cm thy bun phin v tc gin hay rng thanh danh ca ti b bi nh v nhng li ni xo tr nh vy. Phn ng u tin ca ti l khng cho nhng li vu co tip tc, nhng nh li iu ti dy ngi khc l cp thit phi bt thi i nhng c ch xc phm, ti cm bt v vit cho ngi : "Tha cha, ti nghe rng cha ni sau lng ti v nhng i hi tin bc qu ng ca ti. iu ng hay sai ? Nu sai, ngha l cha khng ni, th cha ch n gin vt l th ny vo xt rc. Nhng nu ng l cha ni nh vy, th ti yu cu cha chm dt vic loan truyn nhng li nh th v ti. Nu cha cn gii thch, ti sn sng cung cp cho cha theo cha, ngay c vn lng bng ca ti chng lin quan cht no n cha". ng cha chm dt ngay nhng li bp xp v ti cm thy vui v hn l i cu chuyn y. Nhng th d ny chng t rng tha th khng chc min phi c can m cht vn mt ngi xc phm v ni ti cng l, nu cn thit. c Gioan-Phaol II tha th cho k m st ngi l Aga, nhng ngi khng bao gi xin cho anh ta thot khi cng l. 3. (Bi tp) im li tnh hnh v hon cnh nn nhn ca mnh : y l mt bn cu hi gip im li tnh hnh v mt hon cnh trong mnh l nn nhn. Ti khng phi nhc li rng s tha th vn khng th c bao lu ngi ta cho k xc phm mnh tip tc mi nhng c ch xc phm. 1) Bn lm g trong nhng hon cnh m bn l nn nhn ca nhng th on ca mt c nhn ? - Bn th c qun i. - Bn mc cho tnh hnh xu i. - Bn t nh l khng c g phi lm c. - Bn s nhng phn ng m k xc phm s c nu bn i anh ta chm dt nhng x s ph hoi y. - Bn ni on gin ln ln. - Bn ch lc bo th. - Bn s ni nng ln v tr nn bt cng. 2) Bn d tnh can thip mt cch th no cho c hiu qu m khng ri vo s bo th ? 3) Bn c th ni vi ngi no v tnh hnh lm nh i ni s hi v tnh bo lc ca bn, hu tm c chin lc can thip thch hp nht v hiu qu nht ? 4) Cch no bn mun cht vn k bch hi bn ?
Giai on hai Nhn bit thng tn v s ngho nn ca mnh
THUVIENDIENTU.ORG
S Tht s gii thot cc con. Phc m theo thnh Gioan Mt nh tm l tr liu gi dn kinh nghim tm s vi ti : "Ti i n xc tn rng a s nhng bnh tm thn u c ngun gc mt s ph nhn hoc khng c kh nng chu au kh". Qu thc, nu sau khi b mt xc phm m bn khng thun tnh nhn bit v tha nhn ni au ca bn th bn s liu khng bao gi t ti s tha th ch thc c. S tha th m bn tng cho i cui cng s l mt hnh thc t v chng li au kh. Bn s khng bao gi thnh cng trong vic tha th c, nu bn vn c khng khng ph nhn vic bn b xc phm v tn thng, ng thi s ngho nn ni tm ca bn b bc trn. Do , mt trong nhng phn s u tin ca bn s l sng bin c b xc phm. Nhng ln ny, bn sng bin c b xc phm vi mt nim tn nhim ln lao bn, nht l nu bn c thp tng trong cuc chinh phc ni tm ny. Ni au gy nn bi s xc phm ny, bn s hc chp nhn n, cha lnh n v bin i n cho li ch ca bn. Phi x s vi iu xc phm cng ging nh i vi mt li cu m vo ngn tay : bn khng th ly li cu i bng cch li n ra c, nhng bn phi y li cu su vo trong tht ri li ci u li cu ra bn kia. Bi tp tp trung m ti ngh cui chng ny s gip bn thc hin vic tr v vi chnh bn. N s dy bn phi x s lm sao tin b trong pha xc cm ny ca s tha th. Nhng trc , iu quan trng l bn thc v hin tng cc c ch t v c s dng chng li au kh. 1. Hin tng cc c ch t v : Tm thn con ngi c t chc tt t v chng li s xm nhp ca mt au kh qu ln lao. Khi ni au tr thnh khng th chu ng c th tm thn con ngi tm cch lm gim nh s va chm ca n bng nhiu phng tin khc nhau. Trn bnh din sinh hc, n iu ng cc hc-mn t nhin chng li au n. Trn bnh din tm l, nhng c ch t v hay khng c hnh ng theo cch thc cc cu ch chy i ngn cn mt dng in qu mnh lm chy mch in. Mt cch chnh xc hn, chng lm t lit cc hu qu tc hi ca nhng cm gic qu mnh ng hu ton b c th c th tn ti. Mt s tc gi tm l hc xem ra khng tn dng ng mc s li ch ca cc c ch t v. Theo h th phi loi b chng i, sm chng no c th. Nhng xem ra h qun i rng c mt s khn ngoan c ghi khc trong nhng c ch t v sinh l v tm l. Nhng c ch t v sinh l v tm l ny cho php nhng ngi b tn thng c sng cn v ri theo ui cc hot ng ca h m khng phi suy sp hon ton. Phi chng l nh cc c ch t v ny m ngi lnh b thng tm c sc mnh vt qua nhng on ng di i b c chm sc ? M ngi m gia nh phi bun phin su xa v ci cht ca chng s nn lng ni kh au ca mnh tip tc chm sc con ci ? M nh kinh doanh b e da mt cuc ph sn sp xy ra tm c can m theo ui nhng cng vic thng ngy khng cho mnh b qut ng ? Tuy nhin, nhng c ch t v ny s t ra v ch v ngay c nguy hi, nu chng c tip tc bo v mt ngi no , mt khi qua i cn nguy him. Con ngi ny s ging nh mt cnh st vin c chp c mc chic o chng n sau khi thi hnh cng v, c an ton trong nh ca mnh. Chng ta hy i thm mt bc v kho st gn hn nhng hnh thc khc nhau m cc sc khng c tm l ny c th mc ly. Nh th s nhn din chng tt hn. Chng thuc v hai phm tr ln : nhng sc khng c do kh nng nhn thc v nhng sc khng c do cm xc.
THUVIENDIENTU.ORG
2. Nhng sc khng c do kh nng nhn thc : Ti s ng n mt t y ti v nhng sc khng c do kh nng nhn thc, bi v ti ni chng III. Chng ta hy nh li rng s c tuyt c tnh cch nhn thc h ti vic chi b s xc phm hoc c gim nh s va chm ca xc phm. Nhng sc khng c ny mc ly nhiu hnh thc. - Trc ht l hnh thc ca s qun : lc y ngi ta dm chc rng s qun i iu xc phm hoc tc ng ca n trn mnh s l l tng theo ui trong hnh ng tha th. - Tip n l hnh thc ca s xin li : lc y ngi ta s gng sc pht minh ra th li xin li gi tr nhm g b trch nhim cho k xc phm. - Cui cng, chng ta hy nh li mt cm by tng t nhm xo i mt xung t ca mt tha th nhanh chng v b ngoi. bin minh cho s c tuyt do kh nng nhn thc, cc l do khng thiu. Chng cn cp bch hn na khi lin quan n nhng s phn bi hoc l nhng bt cng trm trng n t nhng ngi thn cn. Chng c xem nh l nhng xc phm ht sc au n v e da m ngi ta mun khng bit n chng th hn. Nh th, nn, mc d c nhiu du hiu, ngi chng khng chu rng v mnh khng trung thnh vi mnh ; ngi m khng tin rng con trai b dng ma ty, ngay c khi b nhn thy ni con b tt c nhng cch x s ca mt ngi nghin ma ty ; ng ch khng ngh l ngi th ca ng tn ty nh th li n trm. D nhin mt chin lc iu khng dm nhn thng vo nguy him nh th gim nh ni au v tht vng, nhng v lu v di s phi cay ng nhiu khi thc. i khi, s khng c do kh nng nhn thc dn n vic qun i trn vn mt bin c. Nhng bin c vn lm pht sinh hu qu tai hi ca n trn thi ng x, ngay c sau nhiu nm. l iu xy ra cho mt cn s x hi m ti k cho bn cu chuyn. Bin c au thng bnh vin cng nh quyt nh tr con khng cn tn nhim vo ngi ln b qun i hon ton v chn vi trong v thc. Lm sao ng ta c th thc hin mt tin trnh tha th, nu ng ta khng pht hin ra c ngun gc s mt mt v xu h dn ng n ch khng cn tn nhim vo cc cp trn thuc phi nam ca ng ? 3. Nhng sc khng c do cm xc : Nhng nghin cu mi y v nhng s l thuc to nn do ru v ma ty mc khi rng s xu h khng c sng tt ng mt vai tr quyt nh trong s c tuyt c tnh cch cm xc. Vy ngi ta kh nhc bt u kho st t m cm gic xu h v nhng c ch t v dng che y n. Cho n , cm gic xu h thng b ln ln vi cm gic c li. Nhng cm gic ny khng phi l cm gic kia. Chng khng c cng ngun gc, m cng khng c cng phn s. Cm gic c li tri dy t thc vi phm mt lut hoc mt nguyn tc lun l trnh by mt l tng c nhn hoc x hi phi thc hin. S xu h l tnh cm m ci ng su thm b bc trn v phi by ra nh sng. S xu h lm cho ngi ta khm ph thy mnh qu d b tn thng, bt lc, bt ti, khng thch hp v l thuc. Ngi mc phi cm gic c li s ni : "Ti lm iu xu, ti c li v ti cm thy mnh l th phm", trong khi ngi cm nhn s xu h s khng nh : "Ti l ngi xu v chng ng chi. Ti rt s rng ngi ta s loi b ti". Cm gic c li n t thc khng t ti l tng ca mnh, trong khi cm gic xu h sinh ra t thc su sc v nhng suy yu v tnh cch d b tn thng ca ci ng su thm. Ngi xu h c cm tng rng nhng yu ui ca mnh b trng by ra trc mt mi ngi. Y lun lun cm thy e da b ngi ta ch ci v loi b. Mt s ngi s t hi : "Ti sao qu nhn mnh nh th n mi tng quan gia s xu h v s tha th ?" Chnh l v c mi tng quan cht ch gia s xu h v s c tuyt do cm
THUVIENDIENTU.ORG
xc, v do vi s tha th. Mt cch chc chn, s xc phm gy nn mt cm gic s nhc v xu h. Cm gic ny cn ln lao hn nu s xc phm pht xut bi mt ngi c yu mn hay knh trng m ngi ta l thuc vo. S l thuc ca y i vi mt ngi khc v nhng nhu cu khc nhau t nhiu u tr ca y by gi b pht gic. S tht vng cn thm tha hn na khi ngi ta cm thy b lng nhc bi chnh con ngi m mnh ch i tnh thng yu v s knh trng. Mun tha th m khng thc n s s nhc v xu h i theo s xc phm ny l tin i trn mt con ng mn by v ng ct. mun tha th, d c qung i i na, s che y mt nhu cu t bo v chng li s xu h cm thy mnh "thp km". Thch ln hn phi ly i trong sut pha cm xc ca tha th, chnh thc l nhn nhn tnh cm xu h su xa ca mnh chp nhn n, tng i ha n, tiu ha n v sp nhp n. Mt khi c thun ha, tnh cm xu h khng nhng tr nn c th chu ng c, m n cn lm cho con ngi thc hn v s bt lc v hu hn chung ca tt c mi ngi. Nhng tnh cm xu h khng t b khm ph ra cch d dng u. Chng ta cn phi nhn ra cc mt n m n n np bn di : s tc gin, mun quyn lc, c lun l bit phi, mc cm nn nhn vnh vin v ch ngha cu ton. S tc gin v nhu cu tr th thng c s dng che y s xu h. Thay v chp nhn n, ngi b xc phm ly lm xu h v b s nhc phn ng li bng cch mun n phin mnh s h nhc k xc phm. Trong n lc t gii thot khi s xu h ca mnh, ngi b xc phm phng chiu s xu h ln k xc phm, hu thy n cng phi au kh v cng mt s d. Ni mt s ngi, i khi s tc gin v nhu cu trng tr c hu qu "gy ng p lng ng". Sau khi kim ch mi tnh cm bo lc, h quy li chnh mnh s tc gin v c mun tr th . Lc y s xu h c che y ng sau nhng tnh cm lo u v c li t trng pht. Ci cng lm cho n kh m nhn ra c. Trong chiu hng , c th ni l ngi ta thch cm thy mnh c li hn l cm thy xu h v bt lc. Mt s s tha th c ban ra sau khi tc gin i c lm thnh bi nhng s tr th tinh vi. iu gii thch ti sao ngi c hng mt s tha th nh th li cm thy mt s kh chu su xa : thay v cm thy mt tnh cm gii thot th li cm thy xu h v lm khi b s nhc. D xem ra tht mu thun, mt s ngi b s nhc li chp nhn nhng thi quyn lc v k c. Do h tm cch trnh kinh nghim s bt lc pht sinh do s xu h v chnh mnh. phn ng li, h s phng i tm quan trng ca h, h xem ngi khc km hn h v mt hiu bit, v phm cht lun l v v quyn bnh. Ni theo ngn ng ca phn tch tha hip, nhng ngi t tuyn b l mnh "nghim tc" v cho nhng ngi khc l "khng nghim tc". Trong cng vt chn y, h chp nhn nhng cung cch ngo ngh ca k c v hiu bit mi mt. Tt c nhng ci l v s trc din vi s ngho nn ni tm m ch ngh n thi h cm thy lo u ri. Quan nim ca h v tha th b hng v h s dng n nh mt phng th bo m cho s ch ng vt tri ca h. mun quyn lc l mt hnh thc khc ca s che y xu h. Nhn trong mt vin tng lun l, n mc hnh thc ca mt s cao thng lun l gi di m ngi ta c th gi tn l no trng bit phi. Ngi b xc phm, khng c kh nng chp nhn s s nhc ca mnh, s s dng s tha th nh mt phng tin lm nhc k gy ra thit hi cho mnh. Ngi c v nh mun ni : "Anh thy , ti tri hn anh v ti s chng minh iu bng cch tha th cho anh". Tht qu r rng l th tha th ny che y nhiu t i v lng khinh b k khc. i ngc li no trng bit phi vi th lun l ngo ngh l ngi ng vai nn nhn vnh vin. o ngc li chin lc, ngi hc c cch rt phn li ca s xu h v mnh
THUVIENDIENTU.ORG
li ko lng thng hi ca nhng ngi khc : ngi ng vai nn nhn vnh vin bit cch khai thc nhng lm li ca k bch hi cho li ch ca mnh. Y lun than phin v k bch hi v nhng hnh ng xu ca k bch hi, y ni v ni au kh ca mnh cho ngi no mun nghe, y kho lo trng by nhng hnh ng tn nhn y phi chu ng. ng thi y khu gi ln s tc gin ni cc thnh gi i vi k bch hi. Cng vy, khi ngi phi chu au kh trin min khng nh b qua nhng lm li ngi ta phm i vi y, th y ch tm cch t ra l mnh xng ng c ngng vng v ca tng. Cui cng, chng ta hy xem ci mt n hon ho m ngi tha th c th mc cho mnh. Lc l con tr, ngi cu ton thng phi chng mt ra vi nhiu xu h. S gio dc gia nh khc su vo lng y bng nhng li qu trch khin y phi xu h. Hoc c l y phi sng nhiu xu h i mt vi nhng ng x tht thng ca mt ngi cha say ru. Cn l tr con, y c th th rng s khng bao gi lm iu chi sai li khng phi xu h na. c nh vy, y c gng tr nn khng g ch trch c trong mi s v khp mi ni. L gng mu v nhn c, y t bt buc mnh phi tha th. S tha th gip y bo v ci b mt mng dn m y mun cho n khng th b tn cng c. l vi ci by tm l c th gy tr ngi cho vic m x ci lng con ngi, l thnh phn ca ng lc tha th. Nhng ci by tm l ny thng nhm che y cm gic s nhc v xu h bi mt s tha th gi di. V nh th chng s ngn cn s tha th tr thnh mt c ch gii thot v trin n. Do m c nhu cu trc ht phi ty ra lnh vc cm xc ca mnh trc khi t ti s tha th ch thc. 4. (Bi tp) nhn bit thng tn v s ngho nn ca mnh: Mc ch bi tp ny l loi b nhng sc khng c au kh v xu h tr nn v ch v ngay c tc hi. N gip thc hin chn l v chun b cho giai on k tip h ti vic chia s vi mt ngi khc. Nh chng ta va thy, tm thn con ngi khng d l ra thc trn vn nhng kinh nghim au thng. N t bo v chng li au kh v nht l s xu h. Vy vn khng phi l cy su nhng sc khng c tm l ny hoc ngay c tho g chng i, nhng tri li, trc ht phi thc chng, chp nhn chng v chng t tan r i. Phng th tt nht t c iu l i n gp chng bt c u m chng ang phc kch, ngha l trong thn th mnh. Thn th ghi li tt c v gi nh in trong k c s xc phm v nhng hu qu vt l v tm l ca chng. Nhng s cng thng, x cng, au n, ngay c mt s bnh tt th xc phn nh s au kh tm l khng c bc l ra. Chng bo hiu c mt vt thng cn c cha lnh. Nu bn sn sng bt u bi tp luyn, bn hy ch tm to mt bu kh tht yn tnh chung quanh bn. Hy liu ng b quy ry trong chng hai mi pht. Hy gi mt t th thoi mi. Trnh ng mc nhng qun o qu cht. Hy mt lc i vo ni tm bn. Hy t mnh bn trc s hin din ca Cha hay sui ngun thing ling khc quan trng i vi bn. Nh bn s c can m hn bt lin lc vi thng tn v s ngho nn ni tm ca bn. Bn hy bt u bng vic nhc li kinh nghim v s xc phm, trong khi vn chm ch vo cc phn ng c th ca bn. Nu bn khng nh ra, bn hy thc v nhng cng thng, x
THUVIENDIENTU.ORG
cng v c nhng triu chng c th ca bn. Hy ch c bit nhng g din ra trong con tim vt l ca bn. Nu c nhiu phn ng c th xy n trong cng lc, bn hy chp nhn tt c nhng phn ng y trong vi chc lt. Ri bn hy c tp trung tinh thn trn phn ng no xem ra quan trng nht, trung tm nht i vi bn. Bn hy hin din vi s cng thng hay ni au ca bn m khng mun thay i g ht, cng chng tm mt li gii thch. Bn hy tip n vi nhiu t nh v thin cm ci phn au kh ca bn. Vn lun lun vi s t t , bn hy hi s cng thng ca bn : "My ang duy tr n giu ci g ? Ci g ang din ra ? Tao sn sng lng nghe my y". Bn cng c th ni thng vi lng bn : "My ang gi ci g ca s xc phm n ngn cn my sng mt cch trn vn ?" Bn hy tip tc gi lin lc vi s cng thng v ni au ca bn. Bn hy chun b n tip nhng g sp l ra m khng ph phn g c. Bn hy cho cc hnh nh, cc li ni v ngay c nhng cm gic khc tri dy m khng tm gii thch, thay i hay loi b chng i. Bn cng c th ni li trong ngn ng ca bn nhng s ip chy dn ti di hnh thc nhng hnh nh, nhng li ni hoc nhng cm gic. Hy hi ci phn ca bn : "Tao c hiu r ci k nim hay hnh nh ny m my giao cho tao khng ? c phi l nhng li my mun ni vi tao khng ? Ci cm gic kia n t my hay t mt ngun no khc ?" Chnh nh vy m bn t cho n thy s chp nhn thun ty v n gin nhng g xy n trong bn m khng ph phn, khng ct ngha v cng khng mun thay i. Nu khng c g vn ln thc, bn hy tip tc nhn ni gi lin lc vi thn xc bn. Nu bn st rut, bn hy tp trung vo s mt nhn ni v ni bt ln s ip m ci lc st rut ny mang li cho bn. Khi bn bng lng vi ci bn va hc c, bn hy cm n ci phn au kh ca bn v mun thng hip vi bn. Bn hy cho n mt cuc hn khc v chun b t gi n. Khen ngi bn v can m tr li gp g ci phn b tn thng ca bn v c th nhn thng mt s ngho nn ni tm ca bn. Bn nn bt u li cuc tp luyn. Him khi v thc mc khi tt c mi s trong mt lc. N s bn tiu ha vi nhm nh m n cho bn. Cui cng, iu quan trng l bn ghi li trong nht k nhng mc khi nhn c trong bui tp luyn.
Giai on ba Chia s thng tn ca mnh vi mt ngi no

Nu ti c lng nghe, ch c lng nghe thi, ti c c tt c khng gian cho ti, tuy nhin, vn c mt ngi no . Maurice Bellet
THUVIENDIENTU.ORG
C nhiu phn ng c th c i vi mt lng nhc, mt s phn bi hay mt bo lc. Gia phn ng t v ca mt ngi t c lp mnh v phn ng t v ca mt ngi b bt nt ng vai t o, c mt chn la lnh mnh hn v ha hn hn cho vic cha lnh : bn chia s au kh ca bn cho mt ngi no bit lng nghe bn m khng ph phn bn, khng dy lun l cho bn, khng nng ln bn bng li khuyn bo, ngay c khng c gng nng ni au ca bn. S thnh cng ca pha cm xc ca vic tha th ty thuc phn ln vo s ci m chn thnh ca bn vi ngi i thoi chm ch ny. 1. Ti sao phi chia s ni tm b thng tn ca bn? Mt trong nhng kha cnh kh kham nht ca vt thng bn, chnh l cm gic phi mang vc gnh nng ny mt mnh n c trn i. V th, khi bn k cu chuyn ca mnh ra vi ngi no chp nhn lng nghe bn th bn khng cn n c na. C ngi no khng nhng chia s ni thm kn ca bn, m cn chia s gnh nng kh au ca bn. Ngoi ra, vic bn tm s vi ngi no s lm cho bn sng li bin c thng tn cch bnh tnh hn. Bn s tn dng iu thc nhng cm xc cn canh cnh trong lng. Qu kh chi dy v tr thnh hin ti. Bn s sng li thm kch ca mnh, nhng ln ny trong bi cnh c an lng hn. Bn s th c c mt bo m ln lao hn nh lng tn nhim m bn t ni ngi tm phc ca bn. Quan nim ca bn v s xc phm s thay i. Bn s thy n bt e da hn v c th chu ng c hn. Chc chn bn kinh nghim c rng d tm c gii php cho cc vn ca ngi khc hn l ca mnh. qu tht l ci xy n vi bn khi bn th l tm tnh vi ngi no ng vai lm chic gng phn chiu hoc thng di m cho bn. Tip n, bn s bt u gi khong cch vi nhng kh khn ca bn v s thy nhng kh khn trong mt vin nh rng ln hn. Kt qu l bn s ch ng chng cch tt p hn. Li ch sau cng bn c th rt ra c t nhng cuc trao i ca bn vi mt ngi khc : s chp nhn v iu kin ca h s bt u dn dn c nh hng trn bn. T s kin ngi n nhn bn vi lng trc n, bn s sn sng hn n nhn chnh mnh vi lng bao dung. Ti bo m vi bn rng s n nhn chnh bn ny s mang li cho bn bnh an v yn tnh ni tm. Nhng hu qu tt lnh ca vic chia s cc trng thi tm hn vi mt ngi bn tri m l khng th chi ci c. Ngi ta c th ch i nhng hu qu ca mt cuc chia s nh th vi chnh ngi gy nn xc phm chng ? 2. Chia s vi chnh k gy nn xc phm : Nh tm l tr liu lm sng tng tri kinh nghim James Sullivan khng nh trong cun Journey to Freedom rng s thnh cng ca vic tha th c tnh cch xc cm ty thuc vo ba iu kin ct yu sau y v pha ngi gy nn xc phm : - Nhn nhn lm li ca mnh, - Biu l s n hn ca mnh, - Quyt nh khng ti phm na. Chnh ti c kinh nghim sng mt tnh hung tp trung c ba iu kin . l mt vic tm thng xy ra, nhng bin thnh cuc xung t tim n thng xuyn. Ti ngi nghe tin tc truyn hnh cng vi mi tu s ng nghip. Mt ngi trong h khm ph thy mt ci chai rng gn mt chic gh. Tin chc ti l tc gi ca s cu th , ngi y ng dy y phn n, cm ci chai a v pha ti v ni vi ti bng ging cu nhu v co buc : "Ci chai ny ca ai ?" Khng cn phi thm rng s va chm ca c ch ny tng gp mi v s hin din ca nhng ngi chng kin. ng thi khng phi l ti khng nhn ra nhng ting ci
THUVIENDIENTU.ORG
pha cc ng nghip. C th ni rng h ch ch vic xy ra xc nhn thnh kin ca h l ti hay chnh mng. Ti cm ly ci chai khng ni mt li, nhng sc si tc gin. Cho ti lc i ng, ti ngh ra th bin php tr th tinh t. Vo gi nguyn gm ban sng, ti ngc nhin v tm quan trng m ti em vo mnh do cuc i u hm trc. Trong khi kim tm nguyn nhn ca mt mi xc cm nh th, ti khm ph ra c rng nhng vt thng c b m ra li v ngay lp tc ti quyt nh y xa mi ngh tr th v s gp ngi ng nghip co buc y. Ti i lc thun tin ch c mt mnh ti vi ngi anh em. Ti chia s vi y s s nhc v cn tc gin ca ti do nhng li ni ca y. Ti ht sc ngc nhin l ngi bn ng nghip khim tn xin li, vin dn s mt mi ht sc ca anh nh l do cch ng x ca anh. Ri anh bt u th l vi ti sut mt gi nhng s kh khn ring ca anh. Xem ra s ci m ca ti khi ra s ci m ca anh. Mt s thn tnh mi c to lp gia hai chng ti. Chnh lc y ti hiu c hn cu ngn ng c : "Li lm th nhn c tha th mt na ri", bi v vo lc anh th nhn v t ra n hn th lp tc ti cm thy trong mnh tan bin mt tt c on gin. D chng ngh ti lm vic , ti tha th cho anh ta ri. Cng nn ghi nhn rng trc khi cht vn ngi bn ng nghip, ti chun b k : ti cu nguyn, cn thn cn nhc tng ch ti s cht vn, ti cho anh ta trc hnh thc ca mt s ip khng co buc. Ti mun trnh i mi co buc chng li gy tn thng. Nh th, ti cho anh ta phn ng xc cm ca ti mt cch n gin v khng tn cng. Hn na, ti sn sng lng nghe anh v theo ui cuc i thoi vi anh cho n khi chng ti c th cng nhau lm sng t c tnh cnh. 3. Khi s chia s vi k gy xc phm l khng th c : Nhng ci g xy ra nu ngi c li khng mun ni n, m cng chng mun nghe ni n s xc phm, nh trng hp ca thiu n kia l nn nhn mt v lm dng tnh dc v pha dng gh ca c. Sau mt thi gian di tr liu, c cm thy nhu cu phi ni vi ng v nhng hu qu tc hi do nhng lm dng tnh dc ng lm cho c phi chu ng. C cm thy thi gian cp bch, v dng c b ung th ti giai on cui. V pha mnh, ngi dng gh lun lun trnh cp ti vn . Khng th i thoi c vi dng, c ngh rng khng th tha th cho ng. Ti khuyn c s dng ngn ng thinh lng ca tm hn nng ni au v bo lc ca ng, v liu tnh hnh m tha th cho ng. l iu c ta lm. Trong nhng lc thinh lng bn ging bnh ca dng c, c to nn mt tng quan su xa vi ng bng cch lm cho nhp th ca c ng iu vi nhp th ca dng c, ri c k trong lng c cho dng c tt c nhng au kh m "vic y" gy nn ni c. Sau nhiu ln c cho con tim mnh ni ln, c cm thy s tha th tri dy trong c v lc y cm thy c nng su xa. iu l lng l dng c xem ra yn tnh nhiu hn. Tnh trng s phc tp khi k gy nn xc phm t chi nhn nhn lm li ca mnh, hoc k gy nn xc phm vng mt, khng th gp c, l mt hay cht. Trong mt hon cnh tng t, James Sullivan gi cho ngi c vn ng vai k gy nn xc phm, nhn danh k gy nn xc phm nhn nhn li lm ca y, bc l s hi hn v quyt tm ca y. minh ha ch nh ca mnh, ng thut li cu chuyn ca mt n tu b trm ut thng xuyn v trong thi th u b m rung b. Mt khi hiu rng n tu y chuyn v hnh nh ca m nng sang ng, James Sullivan chp nhn ng vai m nng. ng xin li v lng qun nng trong tui th u ca nng. Ri ng biu l nim vui mng khm ph li c nng v
THUVIENDIENTU.ORG
c th hc yu thng nng tr li. Theo v chuyn gia tm l ny, nhng trao i tht ht sc sinh phc, chng khin v n tu c th gp li a b gi bn trong ca mnh, cho php nng sng li v bc l nhng xc cm m mi cho ti lc y b bng gi trong lng nng. Nng khc tht nhiu, t ra gin d, nhng cui cng tha th cho m nng. S gip ca ngi c vn sn sng ng vai nhn vt gy nn xc phm khng phi lun lun l c th c. Trong trng hp , phi chy n vi cc phng tin thay th. Chng hn, vit nhng bc th m khng gi i, i thoi vi mt chic gh m tng tng rng k gy nn xc phm ang ngi . i mt vi mt k gy nn xc phm khng hi ci v ngoan c, phng th cui cng l giao ph y cho Cha, nh mt khon lut Dothi mun : "Nu k xc phm n ngi khng mun sa cha, ngi hy giao ph n cho s cng bng ca Thin Cha". r rng l iu v gim c mt hc hiu quan trng lm. Khi ng bit nh ca ti l vit v s tha th, ng k li cho ti cu chuyn ca ng, d nhin l vi hng, d khng ni ra, l ti lm ch cho cc c gi ca ti. L nn nhn ca nhng m mu bt chnh ca hai ng nghip, ng b mt mt a v hnh chnh cao v thy s nghip ca mnh b gy . Lc ng b trm ut nng, nhng ng thot ra c nh mt li khuyn c tm thy trong tc phm ca Michael Murphy v tha th. Nhiu ln trong ngy, ng lp i lp li li nguyn vt tt sau y : "Ly Cha, trong s bt lc ca con, con xin trao ph cc ng nghip ca con ( y, ng k tn h ra) cho lng nhn hu ln lao ca Cha, ng hu Cha bin i iu thit hi h lm cho con thnh li ch, v ch g Cha c hon tt nh vy". ng bo m vi ti rng sau ba thng cu khn nh th, ng khng cn cm thy trong mnh du vt nh mn th hn v on gin no na. Vo mt dp hi ngh, gp li nhng k gim pha c, ng ngc nhin thy mnh t pht a tay ra bt tay h. 4. chia s thng tn ca mnh : Gia nhng phng th chia s c khuyn trong chng ny, bn c tm kim phng th no thch hp nht cho tin trnh tha th ring ca bn khng ? Ni vi chnh k xc phm bn, sau khi chun b cuc can thip ca bn nh th ny : quyt nh ni vi y iu bn cm nhn nh nhng s ip bt u bng "ti", lng nghe li gii thch ca k xc phm v i cho n cng cuc trao i. Tm mt ngi no bit lng nghe m khng ph phn bn. Thc hnh th "ngn ng ca con tim" trong nhng hon cnh kh khn. Giao ph k xc phm bn cho Cha trong li cu nguyn.
Giai on bn Xc nh r mt mt ca mnh nh nhn chu mt mt

Ti chu mt xc phm, nhng ti khng b xc phm thm su hu th mnh. (V danh) Trn con ng di ca tha th, bn bt u nhn ra thit hi m s xc phm gy ra ni bn v bn ni v iu vi mt ngi no rt c cm tnh. Hon cnh ca bn c lm sng t v gnh nng xc cm ca bn c vi i. Vy by gi bn ang trn ng c cha lnh trn vn. Trong sut giai on th t ny, ti ngh vi bn lm mt bn kim k c
THUVIENDIENTU.ORG
th nhng s mt mt gy nn bi s xc phm . S thc ny s gip bn nh chu nhng mt mt . Bi v nu bn khng nh chu nhng g bn mt, bn s khng thc s tha th c. 1. Xc nh r s mt mt ca mnh : Chnh l khi i t mt kinh nghim bn thn m ti hiu c tm quan trng ca vic xc nh r thng tn ca mnh trc khi c th cha lnh n. Hm , ti nhn c mt l th ca mt thanh nin mun ghi danh vo i hc ni ti ang dy. Cu ta xin ti cung cp cho cu nhng ch dn v mt chng trnh hc m ti ph trch. Th m anh chng sinh vin qun khng cho ti a ch. Ti on chng v ngh rng anh ta ng k vo mt phn khoa khc trong cng i hc nn anh ta khng cn cung cp nhng ch dn na. Thc s ti quyt nh n hi vin th k, cng vic ti cho l thng thng. Nhng ti va xin th vin th k c v gay cn v sau khi bo ti "a cu hi" th thng thng t chi cung cp thng tin ti xin. Cn t hn, y co buc ti n trm ti liu hc vin v tng ti ra khi vn phng. Va b va chm, ti khng r ci g xy ra, ri mt cm gic tc gin trn ngp ly ti. Vy ti bt u vit cho ng gim c a vin cng chc v l v khinh ngi ny vo khun php. Ti va vit xong l th vi ging iu y chua cay th mt ng nghip bc vo vn phng ca ti. Ti k cho anh bn nghe trng hp kh x ca ti. Anh ta chm ch lng nghe ti ri t ngt hi: "Ti thy anh tc gin lm. Nhng ti t hi khng bit im nhy cm no m vin th k c th ng n anh ?" Ngay lc u, ti thy cu hi ca anh ta khng hp thi, cng chng thch hp na. Tuy nhin khi suy ngh li, cu hi lm ti khm ph ra hai vic ny : ngi th k t vn v s thng thn ngh nghip ca ti. Y cng nh thc trong ti mt ni au kh c m ti tng qun i. S thc ny v cc l do s phn n ca ti lm pht sinh trn ti mt hu qu ht sc bt ng : ti rt ngc nhin, cn nng ny v cm gic on gin ca ti tan bin i n ti khng cn mun gi l th cho ng gim c na. Lm sao mt s thay i bt thn nh vy c th c thc hin ni ti? y l gii thch ti t cho mnh. Ngay khi s vic kh chu xy ra, ti c cm gic rng tt c nhn cch ca ti b t vn . Ri tip , ti hiu rng vin th k nghi ng mt phn ca ti, tc s thng thn ngh nghip ca ti. Khm ph ny gip ti c mt ci nhn mi trn thng tn ca mnh. Trc ht, ti thy n khng qu ln. Th n, ti khm ph ra rng s giao ng ca ti n do cuc ci v vi vin th k t hn l t mt hon cnh nng n m ti cha dn xp c. Bi vit ca Trotter v kt qu cc nghin cu ca chuyn gia tm l Martin Saligman soi sng cho ti hn na v nhng g xy ra cho ti. Chuyn gia tm l ny ch trng rng ngi ta b tn thng nhiu do s gii thch ca chnh mnh v mt bin c kh chu hn l do chnh bin c . Theo kin ca ng, ngi no t cho mnh l nguyn nhn trn vn, duy nht v thng trc ca mt bin c bt hnh th k t kt n nh gi thp v mnh, v tc khc b ri vo s bt lc phn ng li. nm bt tt hn ngha ca nhng ch "trn vn, duy nht v thng trc", chng ta ch cn lng nghe cuc i thoi ni tm m mt c nhn ni v s thit thi ca y, hu gii thch nhng ni cay ng ca mnh. Y c khuynh hng t ch trch mnh mt cch trn vn v trit , dng nh l mt khuyt im bm sinh vy. Y ni "t lc no, ti lun lun sai tri v bt lc" thay v t khch l mnh bng cch sau y : "Ti lm mt iu li, nhng hon ton c th sa cha c". Tip n, y t nhn v mnh tt c trch nhim ca lm li. Y ngh rng "ti l ngi duy nht chu trch nhim v ni bt hnh ca ti", trong khi nhn nh rng y khng phi l ngi duy nht c trch nhim v hon cnh v cn c nhng ngi ch cht khc trong th thch ny. Sau cng, y t coi mnh nh nn nhn vnh vin
THUVIENDIENTU.ORG
ca s phn. Y than phin "ci lun lun xy n vi ti" thay v t nh " l hu qu ca mt thi c chng qua". 2. thi t ch trch mnh : S kin ly lm thch th trong tnh trng nn nhn ch c th ph hoi ngm cc ngh lc ca mnh. "T nh n" mnh lun lun l mt li khuyn xu v cn ngn tin b trn con ng tha th. ra khi s tr tr , ti ngh nhng tp luyn sau y : a) Bn hy t hi xem phn no ca bn b ng ti. Bn b mt mt ci g ? Bn cm thy b tn cng hay b nho bng trong nhng gi tr no ? Nhng ch i no hay nhng mng c g bt thn b hy hoi ? y l vi gi tr c th phi chu thit hi : s t trng ca bn, thanh danh ca bn, lng tn nhim chnh mnh, lng tin vo tha nhn, s gn b ca bn vi ngi thn, l tng ca bn, mng c hnh phc ca bn, nhng ca ci vt cht ca bn, sc kho ca bn, sc p ca bn, hnh nh ca bn trong x hi, nhng ch i ca bn i vi quyn bnh, nhu cu cn mt i vi cc b mt ca bn, s ngng vng ca bn i vi nhng ngi bn yu thng, tnh ngay thng ca bn, v.v Sau khi nu ln v gi tn s mt mt ca bn, bn hy thc rng khng phi l tt c hu th ca bn b xc phm, nhng ch mt phn ca bn m thi. Tht sinh phc cho bn khi lp i lp li : "Khng phi tt c con ngi ti b ng ti, nhng l (v d) thanh danh ca ti b thit hi". Cch y t lu, ti nghe trn truyn hnh chng t ca mt ngi n b nn nhn ca mt cuc cng hip. B ta khng nh : "Ti b cng hip, nhng ti khng khng ng khinh". Bng nhng t ng khc, b ni : "Qu tim ca ti vn an lnh v trn vn, bt chp s cng hip, v ti khng mt i kh nng t cha lnh". Khi ni n nhng tai ng xy n cho ti, ti dng ng t "c" hoc tt c cc th kp khc ca tr ng t ny, chng hn "ti c nhn mt s lng nhc", ti khng din t cng mt vic nu ti dng ng t "l", v d "ti b lng nhc". C mt s khc bit rt ln trong quan nim v s xc phm. Khi ti ni "ti c mt tn thng", ti ngi ta hiu rng c mt khong cch gia ti v vt thng, iu ny cho php ti phn ng v t cha lnh. Tri li, khi ti khng nh "ti b tn thng" l ti ng ha mnh trn vn vi s tn thng v nh vy ti bt lc phn ng li. b) Cn thit bn nn nhc li cho bn rng bn khng phi l ngi duy nht chu trch nhim v bin c nng n hoc v s xc phm. Trong mt bui thuyt trnh cho nhng ngi ly thn hoc ly d, ti ni vi h rng h khng phi l nhng tc nhn duy nht ca s tht bi v hn nhn ca h. Ngi phi ngu, cha m, x hi, v.v cng c mt phn trch nhim. Nghe nhng li ny, mt n thnh gi m a nc mt. Ti hi nng ci g xy ra, v nng tr li ti rng ln u tin nng thc mnh khng phi l "con m c c" duy nht c trch nhim v s tht bi hn nhn ca nng. c) Sau cng, iu quan trng l bn phi xc tn rng mt lm li khng bao gi l khng th sa cha c. Bn khng b kt n phi sng li khng ngng li lm mi hoc b kt n phi lun lun gnh chu nhng hu qu ca n. Nu bn c tng tng bn lun lun b theo ui bi ri ro hoc bi s phn xu, bn s t vch chng trnh cho nhng tht bi mi mt cch khng sai chy u c. Vy thay v t dn vt mnh trc mt tht bi, bn hy tm khm ph ra tt c bi hc m bn c th rt ra t tht bi . Bit bao nhiu tht bi l c hi cho nhng kinh nghim phong ph, nhng khi hnh mi v nhng thnh cng trong cuc sng. Cui cng y l mt kha cnh tch cc khc ca nhng sai lm ca bn : chng s lm cho bn tr nn bao dung hn i vi nhng ngi khc.
THUVIENDIENTU.ORG
3. Cha lnh nhng tn thng thi th u : Nhng thng tn kh nhn bit v xc nh r nht l nhng thng tn ln ln trong qu kh xa xm ca thi th u. Ngi ta khng cn nh n nhng thng tn , cng nh cc hon cnh gy nn nhng thng tn y. Ci cn li t nhng thng tn thng chnh l nhng s cng ci trong ng x v nhng phn ng t v, phn nh cc chn thng c ca tm hn m mt xc phm nh khi dy. Nhng mi tht vng ca thi th u vn tip tc lm cho ngi ta cm nhn c hu qu ca chng mt cch v thc nhiu nm sau. Ti thng gp nhng con ngi, d rt thin ch, bo rng h khng th tha th c c nhng li lm rt nh. S bt lc ca h trong vic tha th s nhc h v thng lm cho h cm thy rt c li. Mt ngi v tr th l vi ti rng ch khng th tha th c cho b chng ca ch. Ci li "kinh khng" ca ng l li hai ngy ti nh con du, trong khi ng ch c mi n ba cm ti gia nh thi. Ch vi ngh tha th cho ng, ch vp phi s t chi ni tm dai dng. Ch cng t trch mnh lm ln lm li mt cch qu mc. Ch t nh " l mt vic tm pho, ta phi thi khng ngh n na". Tht vng khng bit lm sao, Ch xin gp ti. Ti mi ch nh ngha tht chnh xc, chng no c th c, bn cht ca thng tn. Ch tr li ti : "Con c cm gic rng con chng quan trng g trc mt ng, bi v ng chng thm bit n li con ghi trong giy mi". Lc y, ti ngh ch c vy vi ci tnh cm "khng c g quan trng", ri em tm tr v li trong qu kh, tri ln trong ch ci g t pht lin kt vi ci tnh cm y. Ch ta b xc ng n pht khc, v nh li mt bin c trong thi th u, v ch thut li cho ti rng lc ln tm tui, m ch ha vi ch trong sut c mt nm tri l s dn ch i tham d thnh l na m. Th m khi ch thc dy th l bui sng l Ging Sinh ! Ch khc v m ch bo l ch cn b qu tham d thnh l na m ! S chn nn tr con ny, d ch hon ton qun i ri, nay li n, nh mt ting vng xa xm, lm ch tc c mun tha th cho b chng ca ch. Nh th, chnh sau khi ha li du vt ngun gc ca tnh cm "khng quan trng" m ch t ti c vic tha th, trc ht l cho m ch, ri sau cho b chng ca ch. 4. cha lnh mt tn thng thi th u : Kinh nghim tm l tr liu ca ti dy cho ti bit rng mt s ch tc "ngoi l" ca mt d tnh tha th thng n t mt tn thng c hy cn linh hot, d v thc. Chnh v th, ti ngh thc hin mt cuc suy nim v ch tc lm cn tr tha th. Bn hy ly mt t th thoi mi. Hy gt xa bn mi th c th lm bn chia tr trong vng hai mi pht. Bn hy thi gian i vo ni tm bn, nh bn lm trong cc thc tp suy nim khc. Bn hy t mnh li trong tnh trng gy nn bi s xc phm v hy bn sng li nhng g xy ra cho bn. Bn hy thi gian xc nh v gi tn cch r rng tn thng. C gi lin lc vi cm xc hoc ton b nhng cm xc hin ang tro ra ni bn. Ri, khi i t cm xc c nhn din hoc khi i t s phc tp ca cc cm xc ca bn, bn hy li li trong qu kh, dng nh bn lt li tng trang tp nh k nim. Lun c hng dn bi cng cm xc , bn hy tri ln trong bn nhng hnh nh, nhng k nim, nhng li ni gn cht vi nhng thi k khc nhau ca cuc sng qu kh ca bn.
THUVIENDIENTU.ORG
Khi bn bt gp li k nim xa xa nht, bn hy mt t thi gian xem li v sng li quang cnh din ra. Bn bao nhiu tui ? Ai vi bn ? Ci g xy ra ? Bn phn ng li th no ? Bn quyt nh g theo sau bin c au thng ? Hy xem li a tr l bn lc . N n mc th no ? N u ? Bn c th v n ra th no ? Bn hy quan st ci g n nhn thy, dng nh n ang c , hin din trc mt bn. By gi, vn dng ti tt c kinh nghim ngi ln ca bn, s tng tri ca bn, s hiu bit ca bn v tm l tr con, bn hy bt u ni vi n, trn an n, xin li n v b qun n qu lu nh th. Bn hy gii thch cho n tt c nhng g xy ra. Bn hy lm cho n yn lng bng cch ha vi n rng bn s khng qun n na. Khi bn chc chn thun ha c a tr ca bn v n chp nhn bn tip cn n, bn hy ng ln, rng tay m ly n, t n ngi ln u gi bn, ri sit n tht cht bng cch qung tay bn trc ngc n. Bn hy thi gi cm nhn s hin din ca n, n t trn tnh v gip n t cha lnh. Nu bn ngh rng n sn sng, bn c th gi vi n bt u tha th cho ngi xc phm n. Nu bn cm thy n khng c li, th bn ng thc p n. Bn tip tc n gin c mt v an i n. Bn bit lng qung i ca a tr ca bn. Bn hy tn nhim n. Khi n sn sng, n s tha th. Trc khi t gi a tr ca bn, bn hy trn an n bng cch ni vi n rng bn s khng b ri n na, rng bn s tr li ni chuyn vi n v sn sc n. Hoan h ! Bn va i mt bc ln trn con ng cha lnh v tha th c tnh cch cm xc.
Giai on nm Chp nhn ni gin v lng mun bo th ca mnh.

Phi l nh tm l tr liu bit c c bao nhiu bo lc b dn nn di s tha th gi di. (Paul Tournier) Thng xy ra l t ng "gin d" gi ln ni ngi ta nhng cnh bo lc gh gm. Do n hnh thnh ni h mt ni s ln lao khi cm nhn mi xc cm ny. Mt s nh tu c rt kh nhn thy trong ni gin v lng mun bo th nhng thc ti tm l lnh mnh t n. Cn c vo mt quan nim b ct xn v tnh yu, h xt on rng phi dn nn mi chuyn ng ca bo lc. y l cu chuyn ca mt cuc ci c gia ti v mt v tuyn y ca mt nhm i bn. Trc s hin din ca ngi, ti thuyt trnh v hip thng cho mt nhm cc i v chng. Ti gii thch lm sao cuc sng la i mang li, cng vi nhng nim vui ca n, c mt l nhng tc ot, mt mt. S tch ly ca nhng mt mt theo sau nhng va chm nh v nhng bc tc do m ra, theo kin ca ti, to nn mt trong nhng tr ngi ln nht cho s hip thng tt p i bn. Ti cng khuyn cc i v chng ng cht i trong mnh nhng
THUVIENDIENTU.ORG
cn gin nh, nhng nn bc l chng ra mt cch c tnh cch xy dng nht c th c. Bi v ti ngh rng ci hy dit tnh yu khng phi l s tc gin, nhng chnh l ni s m lng mnh ra v s dng dng. Ngay lc , ti thy v tuyn y nhy ra khi gh. Bng mt ging gin d, ngi ht ln vi ti : "Ny cha, ng ra cha phi bit rng hn gin l mt trong by mi ti u ch !" Ngi lp tc i ra, ng sm ca li. R rng l chng ti khng c cng mt nh ngha v s tc gin. Ti dng t ng ny din t tnh trng bc tc bn trong c gy nn bi mt s tri , mt ting chi hay mt s bt cng. Ngi th li cho t ng "tc gin" ngha ca s th hn v on gin, l nhng tnh cm c mc ch lm hi ngi khc hoc ngay c hy dit h na. Thng xy ra l cc v ging thuyt, nhng thy dy tu c t i nghch tha th v tc gin. i vi h, i n tha th, trc ht phi dp tt ht mi chuyn ng ca tc gin v xua ui ht mi ngh tr th. Ni chung, h khuyn khch s trn p mi tnh cm c gi l "tiu cc". Tin trnh ny i vi ti xem ra khng c li thot. Bi v s tha th khng th no c trao ban, nu n khng c i trc bi s thc v chp nhn s xu h ca mnh ; cng th s tha th l khng th, nu ngi ta km ch ni gin v lng mun bo th ca mnh. Khng nhn bit v chp nhn ni gin v lng mun bo th ca mnh, vin l l mun tha th, chnh l t la di mnh, v hn na l bp mo tha th thnh s gi di c tnh cch x hi. Nhng hy coi chng ! y khng c vn khuyn khch hay nui dng s hn th. Ngi ta thng qu hay ln ln ci xc cm t pht ca tc gin vi mi hn th. Trc ht cn phi phn bit xc cm chng qua ca tc gin vi lng mun bo th ca tnh cm kin quyt v c nui dng bi lng cm ght hay s hn th. Bit rng tc gin l mt chuyn ng bo lc ca tm hn, n cha ng nhng yu t tch cc, bt chp nhng v b ngoi ca n. N l mt phn ng bnh thng i li mt hnh ng bt cng, l mt s kim tm s trung thc v l mt n lc ct i chng ngi cn tr tnh yu tha nhn. Ngc li, mi hn th nhp vo lng ngi nh mt ung th. N che y mt cn gin cm nn v bn b ch ht i khi k gy nn xc phm b trng pht hoc b h nhc. N c th mc ly nhng hnh thc khc nhau : li chm chc ma mai cay c, hn th dai dng, nhng thi khinh mit, s cu ch trit , ch trch ch bai v tnh th ng bo lc git cht mi nim vui c th c trong mi quan h. Bao lu ngi ta khng mun nhn nhn s tc gin ca mnh v rt ra li ch tt nht c th, th c mi nguy him l n s b hng i bn trong mnh v bin thnh on gin v hn th. 1. Nhng hu qu tai hi ca cn gin b dn nn : Km nn cn gin ca mnh, chnh l dn su trong mt vng ly khng c hy vng thot ra c. Khi mt xc cm b dn nn v b x hi kt n l khng th chp nhn c, th sm mun g n cng tri dy di nhng hnh thc lch lc. Bi v ngi ta khng th km hm nng lc cm xc c. N lun lun c bc l ra mt cch gi to v la di. ch phm cht nhng lch lc cm xc ny, trng phi tm l phn tch c tnh cch dn xp (tha hip) to ra thnh ng "tnh cm bp bm". Chng ta xem xt k nhng "tnh cm bp bm" gy ra do s dn nn khng lnh mnh ca tnh bo lc. Cn gin b kim ch c th i ch v tn cng nhng hu th v ti - c th l nhng vt, cm th hoc nhng con ngi. C ai chng bao gi nhn thy mt ngi no mt vt hoc ngay c mt con vt ngui i cn gin trong lng khng ? Ngi ta cng tm thy nhng phn ng tng t i vi nhng con ngi ("gin c chm tht"). Ngi ta dm c quyt khng phi khng c l rng mt ngi chng nh v mnh l ang c t gii thot mnh khi hnh nh ca ngi m mt cch tuyt vng. Ti thy mt thng b sau khi b m la mng cho thng em n mt ci tt nn thn !
THUVIENDIENTU.ORG
Thng xy ra rng nhng thc y khng th kim sot c ca bo lc c ngun gc l s tch ly ca cc cn gin b dn nn. Mt khch hng c n ci c nh n tm ti hi cch ch ng nhng cn bo lc bng li ni ca y. ng ch e da thi hi y v v y th li i ly d. Ti t chi gip y tn cng cn gin ca y, v ti khng mun tht bi nh v linh hng ca y, khi c tm mi cch ngn cn y khng c ni cu. ng hn, ti quyt nh gip y thun ha cn gin ca y. Ti khng xin y kim ch cn gin ca y, nhng li cho n ni ln, nhn bit n xuyn qua nhng cng thng tiu biu ca th xc, chp nhn n v tm cho n nhng li thot c th chp nhn c nh chi th thao, ba ci v nhng tp luyn mnh m khc. Mt trong nhng hu qu thng thng nht ca s dn nn cn gin l khuynh hng gn cho ngi khc chnh tnh cm tc gin ca mnh. Ngi khng thc v ni gin ca mnh sn sng chuyn ni gin sang ngi khc. Lc y chnh y cm thy b e da bi cc mt n ca cn gin ca chnh y nn qui n cho mt s ngi no . Th d sau y chng t r rng iu ti mun ni. Mt b c trnh vn ha cao v mt cm thc thing ling ln vit cho ti chia s nhng xao xuyn ca b vic t t ca con trai b. B k cho ti lm sao b sm tha th cho con b v s khn kh v bun phin m s t t ca n gy ra cho b. Tuy nhin, b khng th t gii quyt c ngh lm sao Thin Cha c th tha th mt c ch rt ng trch nh vy cho con b. Ti ngh rng b khng th cng ng ni gin b cm nhn i vi con trai b v b phng chiu ni gin ln Thin Cha. iu lm cho ti qu quyt v s ng n ca gi thuyt ti a ra, chnh l nhng lo u v nghi ng ca b c tip tc dy v ray rt b, d nhng c gng ca cc ch chn bo m vi b v lng tt v tnh thng xt ca Thin Cha. y l cu tr li ca ti cho l th ca b : "Tha b, khng c lc no ti dm nghi ng s thnh tht ca c mun tha th cho con trai ca b. Tuy nhin b cho php ti ngc nhin v thi gian qu t b cng hin chm sc cho ni au ca b, trc khi trao ban s tha th ca b. B c tin rng ni bun tang ch ca b chn mui v vt thng ln lao ca b lnh da, thc s ngh ti vic tha th cho cu nh ? Kinh nghim ca ti bn cnh nhng ngi phi au bun v vic t t ca mt ngi thn yu cho php ti khng nh rng nhng ngi cn sng cn phi c rt nhiu thi gian cho nhng tnh cm tc gin v c li c bc l v bin i. B s c li ch khi t mnh lng nghe cc xc cm ca b. Nh vy b s c th n nhn trong lng nhng xc cm cha tm ra c cch bc l y ". t lu sau, ti nhn c mt l th trong b ni vi ti rng ti thy cch chnh xc trng hp ca b v b tm c cho mnh mt n c vn tt gip b m trch cc tnh cm c li v tc gin ca b. Mt lch lc khc ca tc gin h ti vic quay n li chng chnh mnh. N pht sinh ni nhng k t cm on mnh khng c c mt chuyn ng tc gin nh nht no v t cho mnh l c li khi thy biu hin u tin ca tc gin. By gi h t co bc mnh, t trng pht mnh, khi khng b chm m trong mt trm ut thn kinh, nh trng hp cn s x hi kia. Mt trong cc khch hng ca nng l mt thanh nin m nng rt gn b t t. Nng cay ng t trch mnh v vng mt hm m thanh nin y gi in thoi xin nng gip . T ngy , nng sng vi ngh rng nng c mt phn trch nhim trong ci cht t t y. Nng t co buc mnh khng ngh rng t t l mt cch gii quyt cc vn ca khch hng ca nng. Sau khi lng nghe nng k li nhng xc ng ca nng, ti gi nng tng tng chng khch hng tr ang ngi trc mt nng v lp i lp li vi chng : "Ti cm thy mnh c li v ci cht ca anh". Ri ti ngh nng thay th cu bng cu sau y : "Ti trch anh
THUVIENDIENTU.ORG
tm ly ci cht, mc cho tt c s gip m ti mang li cho anh". Sau nhiu do d, nng quyt nh ni vi anh ta s tht vng v tc gin ca nng. Nhng tnh cm tht vng v tc gin ca nng cng mnh khi nng cng bc l ra. Ri, khi nhn bit mnh bt lc khng th ngn cn vic t t ca khch hng, nng bt khc nc n. Nng va chp nhn nhng gii hn ca mnh. Chnh lc nng mi bt u tha th cho mnh, v tng rng mnh mnh cu anh ta mc d anh ta khng mun. S tc gin b dn nn cn c th mc ly nhng hnh thc che y khc nh ch bai, ch trch cu nhu, thi lnh lng v lim s, him khch buc ti hoc hn di. Tt c nhng cch bc l s tc gin b che y ny i vo trong phm tr cc "tnh cm bp bm". Nhng tnh cm bp bm ny c tnh c trng l dai dng v lp i lp li. Ngc li, nhng tnh cm ch thc s b loi b khi ngi ta bc l ra. l hu qu thng thng ca s thanh tm thnh cng. Nhng vn hon ton khc i vi tnh cm bp bm. Chng dn cht vo tnh d cm xc ca ch th khin ngi ny khng tm c mt cch bc l thch hp. Phng cch duy nht thot khi vng ly xc cm ny h ti vic ni li vi s tc gin b kim ch v tm c cho n mt cch bc l ng n. S tc gin khng c th nhn c th l nguyn nhn ca nhiu chng bnh tm th l, v qu hao tn ngh lc v v ng sut do m ra. S tc gin ny to c hi cho mt ng sut khng lnh mnh l ngun gc cho mt s bnh th l rt khc nhau. Trong cun La gurison des souvenirs, anh em Linn tng thut cc kt qu nghin cu do bc s Floyd Ring hng dn trong lnh vc ny. ng nghin cu cc chng bnh khc nhau gy nn bi s thiu ch ng s tc gin, hoc bi mt s bc l vng v ni tc gin ny. - Mt ng, ng quyt on rng nhng bc l qu mc ca tc gin, d th l hay li ni, thng sn sinh ra nhng chng bnh sau y : tc nghn ng mch vnh, chng vim khp thoi ha, lot d dy. - ng khc, nhng ngi dn nn ni s v tc gin ca mnh d b mc nhng chng bnh v da, thp khp v vim lot ng rut. - Cui cng, nhng ngi v l mt s kim sot qu mc thc hin trn chnh mnh khng bao gi dm bc l ni gin d v s hi ca mnh, ngay c khi h thc v iu , c nguy c b suyn, tiu ng, cao huyt p v chng au na u. Bng lit k cc bnh ny c l xem ra qu en ti cho mt s ngi, nhng iu xem ra khng chi ci c, chnh l s trn p trit cc chuyn vn ca tc gin gy nn nhng trng thi bnh l v thn kinh nh ch th khng cn tm c ngh lc cn thit dn mnh vo con ng tha th. Ti mun kt thc phn ny vi vi lu v cch ng x vi nhng cung tng ca s tr th. Ti gp nhng ngi mun xua ui ngh tr th ca h bng cch chin u thng mt. l cng kh mt i. H cng c gng y li chng, chng cng tri dy m nh hn. chin thng, bn hy thc hin cuc tp luyn nh ny : bn hy c ng ngh n mu . Bn s khm ph ra rng khng th c, v tng tng ra ci khng th trc ht bn phi ngh n ci . Thc t, tr tng tng khng th quan nim ci khng . Cng th i vi nhng ngh tr th ca bn. Bn cng c xua ui chng i th chng cng p t mnh m hn cho tr tng tng ca bn. Vy bn hy cho chng n vi bn cch m can v cho php chng din ra nh mt cun phim. Ngay khi bn lm nh vy v coi chng l ca bn, bn s thy nhng cung tng s xem ra rt ph phim. Vn cn li l bn quyt nh khng cho chng tn ti na. 2. Nhng kha cnh may lnh ca cn gin :
THUVIENDIENTU.ORG
Cn gin c hiu trong ngha l mt chuyn ng mnh m v bo lc ca tm hn t n khng c g l xu c. Tri li, n do mt bn nng b ch ca s sng cn th l, tm l v o c. Hu qu c hi hay may lnh ty thuc cch ngi ta s dng n. c s dng tt, cn gin dng vo cuc vn hnh tt ca cc mi quan h nhn bn gia cc v chng, nhng ngi yu nhau, bn hu, cha m v con ci, hoc ch v nhn vin. Trong nhng trng hp ny, iu quan trng l bo v nhng bin gii v gi tr ca mnh, v i khi phi lm iu cch kch lit v phn n. Nghch li nhng g xy ra khi ngi ta t thi d dng dng hoc bo lc phn hi th s bc l ng ca cn gin bao hm c mun ti lp mi lin h. S khng nh mnh, d c nng ny, lun tm cch ct i nhng tr ngi cho hip thng v tnh yu. Nhng hu qu may lnh khc pht sinh do bo lc khng b dn nn v c hp th, chng hn nh a dn ti khm ph nhng gi tr ti ly lm tha thit nht trong tm hn. Nh vy y cn gin c hu qu chng t cch r rng iu ngi ta mun tr nn v thc hin. N bo ng, n cnh gic cho ti v mi him nguy cho php ngi khc lm dng ti hoc xm chim cc bin gii c nhn ca ti. Hoc na, cn gin lm cho ti phn ng li trc nhng bt cng phm n mt con ngi hay mt nhm ngi. Ni tm li, n nh thc trong ti ngh lc lun l ng u vi s d v bt cng. 3. Ch ng cn gin bt n phc v mnh : Nu s dn nn cn gin v lng mun bo th dn n nhng ng ct mt cch khng th trnh c, th phi lm g cho ng ? chng sc si trong lng hay thun ha chng ? Giai thoi sau y gi cu tr li cho nhng vn nn . Andr n trnh din vi ti sau sau mt cuc chia ly au bun e da nng n s qun bnh tm l ca chng. Chng va n chu ton nhim v gio vin trong mt trng cp hai. Chng lun phin mun v t buc mnh c li v cuc ra i ca v, t trch mnh gin d ln ting v nh vy trong nhiu nm di. Nhng s ni khng lm anh phi s nhc nhiu lm. C nhng thi k, Andr kim ch c tnh kh nh la ca mnh nh nhng c gng rt ln v ch, nhng sau nhng lc bnh lng, th ch cn mt bin c tm thng cng lm cho anh ni a tr li. Anh ni ln c ngn li hi hn v xin li, anh xng ti v qu quyt lng nghe nhng li cnh co v khuyn khch ca cha gii ti, nhng trng chi ra gin d sau lm tiu tn ht mi c gng tt p ca anh. Khi u cuc tr liu, ti khng dm cp vi anh ti v cn gin, s anh cha khuy kha c ni au chia ly. Khi ti thy anh sn sng ng ti ni gin b dn nn ca anh, ti gi vi anh lm vic v vn ny, nhng xem ra anh chng cn quan tm na. Tuy vy ti cng mun t ra thm ch nhng thc y cu gin ca anh. Anh ni cho ti nghe l cn gin ca anh c t di mt s kim sot hon ho. Nhng ti khng tin v mt ngy kia quyt nh th thch anh xem. Ti ni vi anh v nhng s bt trung ca v anh v v cuc ly d nng n v s nhc ca anh. Anh vn thn nhin. Ti i xa hn bng cch nhc anh lm sao anh b cm sng m chng hay bit trong khi mi ngi chung quanh anh u tng tn ht v vic y. Khi nhn thy mt anh rn ln v cc np nhn hn trn trn, ti hi anh ci g xy ra trong anh, nhng anh bt u chi l chng cm nhn cht cm xc no c. Ti nhn mnh mi anh m t cc cm gic anh cm thy trong thn xc anh. Anh th nhn vi ti rng c mt th bu ln trong d dy. Ti bo anh c lin lc vi ci bu , nhng anh dt khot t chi, ly l do l anh khng mun ni khng thy lm iu l xu. Nhc anh v kh nng o c v ngh nghip linh mc - tm l gia ca ti, ti xin anh hy tn nhim ti. c bo m, anh tp trung vo ci bu v bt u m t cho ti cn gin ang ni ln v tt c nhng g anh mun ni v mun lm. By gi ti gi anh ni vi cn
THUVIENDIENTU.ORG
gin ca anh v ni vi n l anh mun n tip n, chp nhn n v cm n n v c mt che ch cho anh. Anh li t chi ln th hai. Ti li phi mi anh ln na tn nhim vo ti, cui cng anh thun tnh ng li vi cn gin ca anh, tip n n nh mt ngi bn thn mun bo v anh, ri anh s t nh tuyn b rng ngay trong tc thi trc mt th anh khng cn n nhng s gip ca bn y. Tht l iu k diu, ci bu trong d dy ca anh bt u tan bin v ta nhit an lnh trong khp thn th ca anh. Khch hng ca ti va ha gii vi phn tc gin ca con ngi mnh, phn m anh phi chin u t nhiu nm nay khng thnh cng. Andr va ra khi nhng din tin lun phin ca trn p v bng n cn tr s tin ha trng thnh xc cm ca anh trong sut nhiu nm. t b vng vu trong cn gin ca mnh, by gi anh c th ngh n vic t c s tha th ch thc. t thng sau, ti mun kim chng xem cc hu qu ca s ha gii ca anh vi cn gin ca anh. Anh thut li cho ti s kin sau y : "Mt hm ang dy hc, ti c lm cho cc sinh vin ca ti nghe mnh. Kh nhc vt i. Chng ni to hn ti. Ti cm thy ci bu lp tc hnh thnh trong d dy. Ti ang mun m cho chng mt n tc gin khng khip ca mnh. By gi ti ni vi chng bng mt ging cng quyt "Ch ! Lc ny ti s cho mt c bn ng ln lm cho cc anh ch im lng. l cn tc gin ca ti. V cc anh ch bit l n khng p khi n n ra. Nu cc anh ch im lng th n s du i". Qu ngc nhin v cch thc mi p t k lut ca ti, cc sinh vin ca ti im lng. Cha Jean, ti c th bo m vi cha rng ti khng t ra tc gin no t bn thng nay. Ti hc nhn bit n v knh trng n nh mt ngi bn gi". Nh chng ta nhn nh khi c cu chuyn ny, khng c nhng xc cm "tiu cc" hoc ng khinh b no t n c. Cc cm xc to nn nhng ngh lc nhn bn tch cc. Chng i c nhn nhn, ch ng v c s dng cch c thc. Tuy nhin, khi chng l i tng ca s hi v b dn nn trong v thc, chng s to nn cc trung tm xc cm v hnh nh gn nh c lp v lc mang tn cc "phc cm". Theo khoa tm l ca Jung, cht liu b dn nn lm thnh "bng ti" ca nhn cch. Cht liu ny tr thnh hn lon ba bi v khng th kim sot c bao lu con ngi t chi thc v c xua ui n khi thc. Nu ngi quyt nh "n" dn dn ci bng ca mnh, nh trng hp Andr ha gii vi cn gin ca mnh, th ci xem ra l mt khuyt tt hy hoi s bin i thnh ngun ngh lc v trin n cho c nhn v x hi. 4. Nhng l l tch mnh khi ni on gin : Mt s ngi b tn thng t chi b ri ni on gin ca mnh. Qu thc, h s rng nu h chp nhn bin i ni on gin v hn th ca h th h t phn bi chnh mnh. H ngh mt cch sai lm rng gi vng ni on gin ca h s cu vn c nhn phm ca h v trnh cho h khi chu nhng s nhc khc v pha k gy nn xc phm. D nhin, hng lm cho ngi ta tn trng nhn phm ca mnh gi ln nhng tnh cm cao thng, nhng khng phi l t chc chn rng nui ln s on gin ca mnh dn n vic lm suy thoi bn thn v n cc chu k bo th v ch, nh chng ta ni trn kia. Vy c nhng phng th khc duy tr nhn phm v t trng, m khng cho mnh b gm nhm v hy dit bi chnh c tm ca mnh. Mt s ngi khc cho rng ni on gin v hn th c th dng tc ng h chng t cho chnh mnh v cc k khc v gi tr v kh nng ca h. l iu m mt b kia ch trng. B khng nh rng chnh l nh th hn v him on ca b m b thc hin v thnh cng trong vic hc ca b. B mun chng t cho chng c ca b kh nng c lp v ti chnh ca b. Sau khi khen b v tnh kin tr v nhng thnh cng trong hc tp, ti hi b khi
THUVIENDIENTU.ORG
no th b thi hnh ng theo chng c ca b u t tt hn nng lc ca b theo chnh b v theo ci b mun lm v cuc i ca b. S on gin, ging nh mt chic ha tin, c th to nn c lc u mt sc y mnh m, nhng ch ngn ngi thi. 5. tn trng cn gin v lng mun bo th : y l mt tp luyn khc gip i vo lin lc vi cn gin ng hu n tip n v hc c iu n c th lm cho mnh. C th trong khi tp luyn ngi ta i vo lin lc vi mt cm xc khc, ch khng phi cn gin. ng ngng li vic luyn tp. ng sau cn tc gin thng che giu mt au kh v thc v nhiu xu h. Bn gi mt t th thoi mi. Trnh xa nhng g c th lm bn chia tr sut trong hai mi pht ti. thi gian i vo trong chnh mnh. Nh li hon cnh m bn b tn thng, tp trung ch trn thn xc ca bn. Khng ph phn, hy chp nhn cc cng thng, cc cng ci, cc "bu" v ngay c cc s kh chu th l. Khi bn pht hin mt phn ng quan trng ca c th, bn hy ch n n vi knh trng v t nh, khng tm cch lm thay i, gii thch hay loi b n. Tng cng lin lc vi cm gic ca thn th bn, bng cch ht th trong n dng nh l mt l phi m bn mun lm y kh, ri li lm trng i. Lun lun tp trung vo phn ng c th ca bn, bn lm ra v nh bn va mi lm cho n gng ln v bn thi n bay ra ngoi khi hai bn tay bn m ra a cao ngang mt. Bn cng thi kh trong tay bn, bn cng bt u quan st hnh th ca sc cng c th b thi ra ngoi. Nhiu ngi thy xut hin mt m my mang nhiu hnh thc v mu sc. Ri, ngay gia m my, h phn bit c mt hnh nh tht c bit. Bn hy dng thi gian cn thit bin phn r ngha ca sc cng va l din trong hnh nh. Bn hy m t sc cng trong hnh nh bng mt ci tn hay mt thnh ng. D hnh thc y tng trng cho bn mt xc cm tc gin hoc mt xc cm khc, bn hy hi n : "My mun lm g cho tao ? My mun bo v tao khi ci g ? My mun gip tao th no ?" Bn hy i cu tr li ca n. Ri, bn hy ni li vi n cu tr li ca n bng ngn t ca chnh bn t cho n l bn hiu. Bn hy tip tc i thoi vi ci phn ny ca bn, bng cch i x vi n nh mt ngi bn". Ti lc ny, bn hy ngh ti vic cu khn Cha v giao ph cho Ngi vt thng ca bn hoc cn gin c i din trong biu tng. Bn hy xin Cha gip bn bin n thnh ngun hiu bit, tng trng v khn ngoan c nhn. Khi bn tha mn v s bin i ca trng thi xc cm ng nh n c din t trong biu tng ca bn, bn hy ly li trong tay bn ci phn c bin i nh th ca bn v bt u truyn n vo bn trong bn bng cch phn phi n ra trong tt c cc phn ca c th bn.
THUVIENDIENTU.ORG
By gi bn hy kim chng xem ci phn kh chu th l lc ban u ca bn c thay i n mc no. Nu bn thch, bn hy biu dng s sp nhp mi ny ca chnh bn bng mt li nguyn, mt bi ht, mt iu nhy hoc gin d l ghi vo nht k kinh nghim y ca bn.
Giai on su Tha th cho chnh mnh.

Ght linh hn mnh, chnh l khng th tha th cho chnh mnh, l khng hin hu, m cng chng th l mnh. (Bernanos) Tha th cho chnh mnh xut hin cho ti nh im quay vng ca tin trnh tha th. Nhng s tha th cho Thin Cha v cho tha nhn trc ht phi i qua s tha th m bn trao ban cho bn. K mun tha th nhng khng tha th cho chnh mnh ging nh mt ngi bi li m sng bin c ko ra khi, mi xa b. Mi n lc m bn s dng tha th cho k khc s b mt tc dng v s hn th m bn mang li cho chnh bn. Ngay c trng hp ngi ta khng chu mt xc phm hay chi ra c bit no, s tha th cho chnh mnh vn l mt trong nhng thc hnh ln c tnh cch tm l v thing ling c cha lnh. Mt nh phn tm ni : "Ci ct yu ca vic tr liu, chnh l bn hc tha th cho chnh bn". Khi bn b tn thng su sc, bn khng cn c th do d tha th cho chnh mnh na. Bng mi cch, bn b dn vo . Mt c cay ng phi nhn chu, nht l khi n li n t mt ngi thn yu, s ph tan thnh mnh s ha iu ni tm ca bn. Lc y, nhng sc mnh i ch s c pht ng ln trong bn. Ch c s tha th khim tn m bn trao ban cho mnh s thnh cng trong vic ti lp trong bn s bnh an v ha iu, ng thi m lng bn ra vi s c th tha th cho ngi khc c thi. 1. thc v s th hn chnh mnh : S ha iu ni tm vn lun lun trng thi qun bnh mong manh v khng bn. Mt ni tht vng, mt s bt cng hoc mt bt hnh bt ng xy ra nh thc dy trong mnh nhng ting ni bt ha xm ln hu nh c khng gian ca th gii ni tm, n i chng cn ch cho tha th na. B vng tr ni chnh mnh nh th, ngi ta tr nn khng th tha th cho k khc c. l iu ti nhn thy sau mt tun cha tr cho nhng ngi phn ly v chng. Ti xin cc tham d vin m t nhng chng ngi ngn tr h tha th. Tr ngi chnh m h thut li l do s ch trch kht khe v chnh mnh v s bt lc khng th tha th cho chnh mnh. y l nhng trch dn t cc chng t ca h : Ti kh tha th cho chnh mnh, bi v ti lm gia nh ti tan v, khng suy ngh trc khi ra i, khng chng t c tm hn cao thng chu ng v dung th nhng xung t v chng, v L ng ra ti phi thy trc cc vn khi ti ci ly mt ngi n ng c mt s dn mng tm l nh vy Ti hn mnh v qu ngy th v t tt c lng tn nhim vo nng Ti khng tha th cho mnh c v ngh trc khi kt hn rng ti c th lm thay i c ngi chng ru ch ca mnh
THUVIENDIENTU.ORG
Ti phn n vi chnh mnh v tin vo nhng li di tr ca nng v ko di qu lu nhng bt trung v nhng xi ph qu ng ca nng Con ngi m ti cm thy kh nht tha th l chnh ti, mt k nhu nhc, v ngoan c sng trong mt cuc hn nhn khng c tng lai, v qu duy vt cht Ti c s kh tha th cho mnh v khng sn sng tha th Nhng li "t th" ny chng t ngi ta hi hn n no khi gp phi tht vng ln. H khng tha th cho mnh v n mnh vo nhng bt hnh nh th, v xc phm m h phi chu ng li phi by ra nh sng nhng suy st v yu ui ca h. Cn hn l b s nhc, h cm thy trn ngp xu h v c li, ha ln vi chui di nhng nhc nh ca qu kh. 2. Ngun pht sinh s coi thng chnh mnh : Ngi ta c th bin phn ba ngun chnh ca s coi thng chnh mnh: - trc ht l s tht vng v khng t c nh cao l tng m c ; - tip n l nhng s ip tiu cc nhn c t cha m v nhng ngi c ngha i vi mnh ; - sau cng l nhng tn cng ca bng ti c nhn c hnh thnh trong phn ln tim nng nhn bn v thing ling b dn nn, v do khng pht trin c. Ngun th ch u tin vi chnh mnh n t s kim tm hnh phc v mt s hon ho tuyt i, ging nh cc thn thnh hay tin n, hoc t nht nh hong t v cng cha. Ci c vng v bin ny lun hnh ng trong mnh, mc du nhng gii hn v bt lc ca mnh vn l th to. Dn dn, ta phi hc chp nhn s hu hn ca mnh v chu ng tnh cm c li khng hon ho ca mnh. Vic chp nhn c th trng thi to vt ca mnh lun lun c xem nh mt bc ln trn con ng sc kho tm l v thing ling. Ngi ta gi l "c khim nhng". Nhn c ny gip nhn ly ng kch thc ca mnh. N cho php tha th cho mnh khng nhng v b gii hn v sai lm, m cn v tng rng mnh l ton nng, ton tri, khng th ch trch c v hon ho v mi phng din. Ngun th hai buc ti v ch ght chnh mnh n t nhng s ip tiu cc v pha nhng nhn vt m ngi ta coi l quan trng trong cuc i mnh. Nhng s ip ny thuc trt t khng li hay bng li. Trc ht, chng ta hy xem nhng s ip tiu cc khng li. a tr cm nhn trong thn th n c mt l nhng s ip khng li, nh nhng c ch thiu nhn ni v bo lc ca cha m. S mt mi, suy st, t chi v thc ca a tr, thiu st cc chm sc v sinh, s xm nhp vo tnh su kn tr con ca n, nhng hnh ng bo lc, nhng lm dng tnh dc, tr con ghi ht tt c vo trong h thng thn kinh v k c ca n. V sau, s coi thng v c s th hn chnh mnh s ln ln theo sau nhng s ip bng li c ngha xu, chng hn nhng li ni lm mch lng, nhng ph phn c , nhng so snh, nhng ch nho, nhng bit hiu, v.v S tch ly cc s ip bt li to nn ni con ngi mt mc cm t ti, chng hn n khng ngng t so snh mnh vi mt l tng khng th c v ln ln v c nh ngha sai. Tht vng v mnh v lun lun thua km, ngi cng ln su trong phin mun v nhng trng thi trm ut nh k, c khi b x y ti ch t t l hnh thc cao nht ca s t chi tha th cho chnh mnh. Ngun th ba ca tnh cm c li v kh chu i vi chnh mnh pht sinh do "bng ti" nhn cch. Bng ti bao gm tt c mi phng din ca mnh m ngi ta khng th hay khng bit pht trin, v ngh rng chng khng th c mi trng x hi chp nhn. B hong s trc nhng phn ca mnh m mnh cho rng khng th n nhn c, ngi ta chn giu chng trong v thc. l ci m ngi ta thng lm, chng hn vi s bo lc m ngi ta s phi ng u. Bo lc ny ni ln ngay lc b xc phm v i tr ch cho n. Nu lc y m
THUVIENDIENTU.ORG
n khng c n nhn v chp nhn, th s c nguy him l n quay li chng ngi khng bit n n. Thay v l lin minh, n s quay sang hng ng k th tn cng di hnh thc t buc ti mnh mt cch bnh hon. 3. S ng nht ha vi k tn cng : Theo sau mt xc phm, mt lng nhc hay mt tn cng c nhn, mt hin tng l pht sinh m trong khoa tm l ngi ta gi l "s ng nht ha vi k tn cng". Mt cch no , th l mt phng th sng cn. Bi , ngi ta nhm thot khi trng thi nn nhn bng cch thay th cho chnh k gy nn xc phm. Mc cho mnh sc mnh ca k tn cng nh th, nn nhn c o tng bo v c mt phm gi no hoc mt v b ngoi t lp. Nhng vn l ngi ta tip tc l k bch hi chnh mnh, ngay c khi s xc phm bin mt. Hu ht cc trng phi tm l u nhn nhn s hin hu ca mt c ch t v m h ch nh bng nhng danh t khc nhau : siu ng, tm thn ti li, mc cm t tn By gi ci phn ny ca hu th t t ra bo ngc v nhn tm i vi chnh mnh. N hin hin ra trong mt s pht biu phn bi li mt yu sch qu mc i vi mnh, ngay c mt s khng bng lng trin min. y l vi v d ca cuc i thoi ni tm : "Ti cn phi", "ti phi", "l ng ra ti phi", "l ng ra ti cn phi". i khi tnh chua cht ny c bc l bng nhng b danh lm cho hn h v nhng li chi bi m ngi ta ni cho chnh mnh. Mt cuc i thoi nh th to nn mt tnh i cc m hai phn ca chnh mnh i vo xung t. Phn ny c khuynh hng h hip phn kia bng nhng yu sch khng th tha mn c, trong khi phn kia chu ng th co buc v chu st gi trc nhng thnh tch ngho nn ca mnh v nhng ln khc th li ni lon. T cuc chin thng khi v thc ny pht sinh ra nhng tnh cm c li, xao xuyn min man v nhng trng thi trm ut. Nh vy, mi khi l nn nhn ca mt xc phm hay mt bo lc th mt phn ca chnh mnh chu b h hng bi hnh ng tin ca k tn cng v t lm cho mnh thnh ng la vi k xc phm n chnh mnh bng cch t bch hi chnh mnh. iu d m ngi ta lm cho n thc y n nhai li nhng li ni gy thng tn, xem li nhng hnh nh ca bin c au thng v lm linh hot tr li nhng xc cm sng khi b xc phm. S d thm nhp vo mnh v ngi b hnh h c nguy c ln quay li chng chnh mnh v chng li cc k khc v nhng lm dng m mnh phi gnh chu. Thng xy ra trong tr liu l ngi ta t co buc mnh bng chnh nhng li ni ca k tn cng h. Mt n khch hng lp i lp li khng ngng "Ti l sc sinh !" Ti xin nng t ni li cho mnh li nguyn ra y trong khi lng nghe ging iu ting ni ca mnh khm ph ra ting ni coi nng l sc sinh thuc v ai. Ht sc ngc nhin, nng nhn ra trong ting ni ca nng ging ni ca chng nng, l ngi i x vi nng nh th khi ri b nng. Do mt trong nhng iu kin u tin tha th cho chnh mnh h ti vic bt u tha th cho chnh mnh v ng nht ha vi k xc phm mnh. 4. Vic chp nhn chnh mnh v s tha th : Ci gi m ngi ta phi tr v thiu chp nhn v qu mn chnh mnh l rt cao. Trong L'homme la recherche de son me, i tm l gia Carl Jung ch trng rng chng lon thn kinh l ngun gc s thiu chp nhn v qu mn chnh mnh : "Chng lon thn kinh l mt trng thi chin tranh vi chnh mnh. Tt c nhng g nhn mnh s chia r vn trong mnh lm cho tnh trng ca bnh nhn thm trm trng hn, v tt c nhng g ph tan s chia r ny gp phn cha lnh bnh nhn".
THUVIENDIENTU.ORG
Cng chnh tc gi ny ni tip khi cp n tnh yu chnh mnh : "S chp nhn chnh mnh l chnh yu tnh ca vn lun l v l tng hp ca mi vin nh ca cuc sng. Nu ti cho nhng ngi i n, nu ti tha th mt xc phm, hoc nu ti yu k th ca ti nhn danh Cha Kit, th chc chn iu to nn nhng nhn c ln. iu g ti lm cho k b mn nht trong cc anh em ca ti l ti lm cho chnh Cha Kit. Nhng ti s lm g khi ti khm ph ra rng ngi b nh nht trong mi ngi, ngi ngho nht trong mi k n xin, k ti t nht trong nhng k xc phm n ti c tm thy trong chnh ti, rng chnh ti l k cn n xin s d thng ca ti, rng chnh ti l k th ang van xin tnh thng ca ti ?" Cn phi th nhn rng tt c chng ta u phi tha th cho mnh, v chng ta tng mnh ton nng nh thn thnh, chen vo nhng thng tn ca tha nhn, mnh b ch bai bi nhng s ip tiu cc ca cha m v nhng ngi o to chng ta, cho php ci bng ca chng ta quay li chng chng ta, v cui cng, ng la vi k xc phm chng ta n tip tc mi nhng c ch gy xc phm trong chng ta. Trc nhng thch ln lao nh vy ca vic tha th cho chnh mnh, khng c ci g khc ngoi s ng lng, tht vng sao ? D nhin l c. Theo v b ngoi nh thc, chng ta s vp ng, nu chng ta ch tin vo sng kin v sc mnh ca chng ta thi. Bernanos khng ngh g khc hn : "Mt ngi b b buc nhn ra ngoi lng thng xt du dng ca Thin Cha ch ri vo s th hn v khinh mit chnh mnh thi". D g i na, ti hy vng rng mi ngi hiu tm quan trng sinh t ca vic tha th cho chnh mnh. S tha th cho chnh mnh ny l iu kin thnh cng cho cc tha th khc : "Nu mt ngi no c c i vi chnh y th ngi ta lm sao m c th ch i y lng cm thng vi ngi khc c ?" 5. gip tha th cho chnh mnh : a) Nh thc tp u tin ny, chng ta s hc i x du dng hn vi mnh. Vn l phi thc v tt c mi ln m chng ta t co buc mnh v cho mnh nhng mnh lnh vi cc thnh ng nh ti cn phi, ti phi, c l ti phi, ti b b buc phi : Bn bt u lit k nhng pht biu ca ngn ng thng ngy ca bn, chng hn ti cn phi tha th cho bn ti. Ri trong khi bn ghi vo danh mc cc "cn phi" v nhng cng thc truyn khin khc, bn thi gi dng li mi th v cm nhn ci g xy n trong mnh bn. Chc chn bn s hiu tt c nhng cng bc m bn t p t cho mnh l nguyn nhn gy nn ng sut nh th no. Mt khi bn lit k ca bn c chm dt, bn thay th nhng ch cn phi, ti phi, l ra ti phi, l ra ti nn bng ti chn, ti t do Bn dng li thng thc trng thi mi ca tm hn c to nn nh s thay th . b) Tp luyn ny nhm lm li s ha iu ni tm b ph hy do s va chm ca xc phm : Bn ngi mt cch thoi mi, lng thng ng, loi b mi s chia tr trong vng hai mi pht. Dnh vi chc lt i vo ni tm bn. Trc ht, bn thc v hai phn ca bn : phn co buc bn v phn b co buc. Bn t hai tay ln u gi v t hi tay no trong hai tay c th i din cho phn co buc. Bn tin chc tay kia c kh nng ng vai phn b co buc. Ni nhiu ngi, thng chnh bn tay thun ng vai k co buc v tay kia ng ngi b co buc.
THUVIENDIENTU.ORG
Mt khi xc nh r hai phn ri, a tay co buc ln mt bn qu u, gp khuu tay li bn khi qu mt. Nhn vo bn tay dng nh l mt mn nh m trn bn thy v ra phn co buc ca bn. Bn s v n ra nh th no ? Nhng khun mt no xem ra ang n np ng sau ci phn ca bn, m phn co buc ny t ra qu yu sch, bo ngc v bt li ? Nghe mt hoc nhiu ging ni vi bn nhng li khin trch By gi, bn t cc ngn tay ln vai cho cnh tay ca bn c ngh ngi. a bn tay bn kia ln qu u mt cht v hi chch ng sau. Bn nhn phn ln ny b co buc ca bn. N l phn nhy cm, du dng v d b tn thng, c khuynh hng d b suy st tinh thn v nhng li khin trch. Bn s m t n nh th no ? N bao nhiu tui ? Bn ngm nhn n hin hin ra sut trong nhiu thi k khc nhau ca i sng bn Bn t cc ngn tay ln vai cnh tay c ngh ngi. By gi tr li vi phn co buc. a bn tay ln qu u. Hai mt li chm ch nhn phn co buc ca bn, bn t t ra cho mnh nhng cu hi sau y : Ti c tn dng ci phn ny ca ti khng, d n t ra qu yu sch i vi ti v thng nng ci ln vi ti nh th ? hng tch cc no m n hnh ng vi ti nh vy ? Ci g s xy ra cho ti nu ti thiu mt n ? Dn dn bn khm ph ra hng tch cc ang tc ng n. Ngay c khi bn khng lun lun tn thnh nhng cch thc n mun gip bn, bn thc rng n mun iu tt cho bn. Bn t cc ngn tay vn vai cnh tay c ngh ngi. By gi sang bn tay kia. a n ln qu u mt cht v hi nghing v ng sau. T t cho bn nhng cu hi : Ti tn dng ci g nht trong n, d tnh rt nhy cm v d b tn thng ca n ? hng tch cc no n c trn ti ? Ti s lm g nu khng c n ? Dn dn, bn thc v tt c tm quan trng ca n i vi bn, ngay c khi bn khng lun lun s dng cc phng tin n dng lm cho n c yu thng. C bn tay bn ngh ngi trn vai bn. Tr li vi bn tay kia bng cch a n ln qu u, v mt bn v hi nghing v ng sau. Bn xin li n v mi ln bn khng tn dng n hoc bn mun tng kh n i. Sau khi nhn s tha th ca n, bn ni vi n rng bn tha th cho n mi ln n qu cng ci hoc qu vng v i vi bn. Bn xin n tm cc phng th khc nhn bn hn v thch hp hn thc hin nhng thnh tch m n ch i bn. Bn bn tay v cnh tay ngh ngi, ri li ni vi phn du dng v nhy cm ca bn. Bn xin li n v nhng ln bn xt on n l qu nhy cm v d b tn thng, v nhng ln bn mun khng thm bit n n hoc bn mun tng c n i. Sau khi nhn c s tha th ca n, bn tha th cho n v tt c nhng au kh m n gy nn cho bn. Bn xin n tm kim cc phng tin khc hiu qu hn bn hon tt nhng g n mun ni bn.
THUVIENDIENTU.ORG
By gi, bn gi hai tay ra trc mt, cao qu u v cch nhau khong mt mt. Bn t khonh khc ngm nhn hai phn ca bn m chng tng trng v tt c nhng g mi phn cng hin cho bn v s phong ph, phm cht v ti nguyn. Khi bn cm thy sn sng, bn cho hai tay xp li gn nhau theo nhp ring ca bn. Bn tip tc chim ngm s ng nht ring vi mi bn ca c hai phn. Khi chng ng vo nhau, bn an cc ngn tay vo nhau v a hai bn tay an nhau t trn bng bn. Ri bn i vo trong mnh (nhp nh) mt cch su xa. Khng c gng, ngay c khng tm cch gii thch nhng g xy n trong bn, hoc th on bit nhng g xy n vi bn, bn cho hai phn ca bn tip tc gp nhau chng hc nhn bit nhau hn, sp nhp vi nhau hn, cng tc vi nhau hn v knh trng ln nhau hn. Nh vy l tt. By gi, bn i vo ni tm mnh cch cn su xa hn na. Bn ph mnh cho s khn ngoan v thc ang hot ng trong bn ( y, bn c th khn cu ngun linh hng thing ling ca bn). Bn xin Cha khai m s ha iu hai phn ca bn, ng hu chng c th sng trong bnh an, thanh lng va trong sut. Bn thng thc s thanh lng, bnh an, v hip nht ni tm ny. ang khi li trong trng thi th gin ny, bn tng tng nhn thy i mt ca ngi lm tn thng bn v trong t giy, bn thc tt c nhng g bn mun dy d y. By gi, bn i mt ca y ra i. Ri bn tr li thng thc s bnh an v hip nht su xa m bn cm nhn trong lng. Hai phn ca bn s tip tc ha gii vi nhau v sp nhp vi nhau trong nhng ngy ti, nhng tun ti, nhng thng ti. Bn tm trong nh mt vt g tng trng cho trng thi thanh lng, vui ti v trong sng m bn hin ang sng. Khi bn nhn ngm n, vt biu tng y s lm sng dy trong bn ci kinh nghim hin ti v s thanh lng, bnh an v vui ti. Ri, ty theo nhp iu ring ca bn, bn mnh tr li vi th gii bn ngoi. Bn m t mt cho n mi gip bn bt lin lc li vi nhng ting ng, nh sng v mu sc bao quanh bn. Cuc luyn tp ny to nn cho bn mt cm gic ln v bnh an v ha iu ni tm. Bn c th lm li tp luyn ny nhiu ngy lin tip. S ha iu mi m bn s thit lp vi chnh bn s gip bn d dng trong nhim v trao ban cho ngi khc s tha th ca bn. c) Cuc luyn tp trn y nhm thit lp li ha iu ni tm. Cuc tp luyn ny s gip thc nghim s tha th cho chnh mnh : Dng thi gian bn mun i vo trong bn. Lm mi li hng ca bn l cm nhn bn c gii thot khi mi s coi thng v mi hn th i vi bn. Bn dn mnh n nhn bn vi tnh yu v cm thng. Bn cu xin Cha ng hnh vi bn trong tin trnh tha th cho chnh bn, ng thi y tm hn bn sc mnh v tnh yu. n lc ri rng xung mi tnh cm bo lc, coi thng v tc gin i vi bn. Hy bin mt i tt c mi tnh cm ph hoi. Bn loi tr mi cm d h thp bn, tranh chp, so snh, ngh l bn hn hay thua k khc. Mt ln cho mi ln, bn cho php bn c l chnh bn. Tht nng n bit bao khi bit rng bn b vt nm ra khi bn v sng bn l chnh con tim ca bn.
THUVIENDIENTU.ORG
T t, bn mi gi con tim bn n nhn v yu thng bn tr li. Ht sc du dng, bn lng nghe con tim bn ni vi phn khng c yu thng ca bn : "Ta tha th cho my nhng yu ui, nhn tnh b tn thng, nhng c vng qu mc v tt c mi li lm ca my. Ta tha th cho my. Ta tha th cho my". Bn cho con tim bn ni vi bn : "(Tn bn) i, ti n nhn trong lng ti. Ti mun dnh mt ch tht ln cho Ti tha th cho Ti tha th cho " Chnh nh th. Bn xa tan i mi phn on bt li v mi cay ng i vi bn. Bn bin mt i mi cm gic cng ci i vi bn. Bn tip tc n nhn mnh vi t nh v yu thng, dng nh bn c x vi a con lm bn tn thng. Bn dnh cho mnh cn nhiu ch hn trong tri tim v bn tng tng nhn thy tim bn c bao bc y nh sng v hi m. C th bn bt cht thy rng bn xt on qu bao dung i vi bn, n bn cm thy bi ri. Bn n tip nhng ngh nghim khc ngn cn bn tha th cho mnh . Bn n nhn chng v cho chng tan chy trong hi m nng nhit ca tri tim bn. Bn cm nhn rng tri tim bn mm ra dn dn v tr nn du dng i vi bn. Bn bt u thng thc nim vui tha th cho chnh bn v s sinh h ca mt t do ni tm mi. S an i m bn cm thy s lm cho bn hiu rng tht l ph phim, nu bn c hn mnh lu di hn. Bn cho s hip thng v lng qu mn, bnh an v cm thng ca con tim thm nhun tt c con ngi bn. Bn thy cm gic c gii thot pht sinh do s tha th cho chnh mnh gip bn t ra cm thng hn i vi ngi khc v sn sng tha th cho h n mc no. Cm thng vi chnh mnh : Ti mun tha th cho ti, - v tm kim v sao khng th t ti c, - v dn mng, - v xu h v au kh ca mnh, - v nhn l c li trong bt hnh ca mnh, - v duy tr khao kht mt s hon ho khng th ti c, - v ng la vi k bch hi mnh, - v t t mnh ra ngoi con tim mnh, - v nh mi nhng li co buc gy tn thng n mnh, - v khng c kh nng tin liu mi s, - v th ght mnh khng xt thng, - v cm thy bt lc tha th cho ngi khc, - ... Tm li, ti mun tha th cho ti, v l ngi.
Giai on by Hiu k xc phm n mnh
THUVIENDIENTU.ORG
S tha th dn ti vic ngng li mi xt on v k gy nn xc phm v khm ph ci Mnh ch thc ca y (Joan Borysenko) Trong mt bui thuyt trnh v cc giai on tha th, mt b b lng nghe ti. Khi ti cp n giai on h ti vic hiu k gy nn xc phm, b lp tc ngt ngang ti : "Ti nghe cha mi cho n lc ny, nhng nh th l qu lm ri, ti khng mun c gng hiu ngi phi ngu c ca ti na, ti mt qu nhiu thi gian vo ci tr ". Ti tr li b bp cht : "B khng th nut ht tt c cc giai on ca tha th trong mt mch v trong cng mt bui ti c. C l li hn cho b l tr li giai on chp nhn cn gin ca b". Cng nh n thnh gi ca ti, nu bn cm thy b ch tc mt giai on, th tht l hu ch khi t hi xem bn c t mt giai on no trc khng? Do iu quan trng l bn tn trng nhp iu tin trin c nhn trong tin trnh tha th ca bn. Vy, nu vt thng ca bn hy cn qu mi v c cha tr khng ng, th bn dn thn vo giai on ny l v ch. Giai on ny gi thit rng bn thi khng qu bn tm n vt thng ca bn na. Bn cm thy sn sng ra khi bn thay i quan nim ca bn v ngi lm thit hi cho bn cha ? C cn thit phi nhc li cho bn, trc khi i xa hn, rng hiu k gy nn xc phm khng c ngha l th li cho y v cng khng phi l thn oan cho y ? Hiu k gy nn xc phm, chnh l mang mt ci nhn trong sng hn trn y, nm bt mi kch thc v con ngi ca y v cc l do ca li lm ca y. iu hin nhin l bn khng thnh cng hiu ht mi s v y v v li x s ca y. Nhng m hiu bit t i v y m bn s c th c s lm cho s tha th tr nn d dng hn i vi bn. S tha th khng cn xut hin ra cho bn nh mt c ch thiu suy ngh hoc m qung na, bi v bn tm c nhng ci "ti sao" cho li ng x gy xc phm ca y. Hn na, bn s sn sng hn thay i ci hnh nh m bn c v y v n lc tha th nh cng c nng . i nghch li nhng ngi khuyn bn c nhm mt tha th, ti xin mi bn tha th vi i mt rng m, thy r v khm ph ni k xc phm bn nhng kha cnh m cho ti lc vn cn cha bit i vi bn. 1. Hiu k xc phm bao hm vic thi ch trch n: S s nhc v au kh gy nn do s xc phm nh hng n quan nim ta c v k gy nn xc phm v c th lm sai lc quan nim . Lc y, ngi ta thy ni k gy nn xc phm mt con ngi ti t, la phnh, bo lc, bt trung, nguy him, e da, th hn, v trch nhim, v.v K nim m nh ca c ch xc phm nh hng n ci nhn ca ngi b xc phm n k gy nn xc phm thi khng cn l mt con ngi c kh nng tin ha, bi v y b nh du mi mi v ti phm ca y ri. Y thng tr thnh s c tm v c d c nhn cch ha. Do m c khuynh hng b cn phn n ko i v qun nhng li Phc m : "Con ng t t mnh lm thm phn khi b xt on" (Mt.7,1). Trc ht chng ta ghi nhn thnh ng "ng xt on" khng c ngha l "khng s dng s ph phn ca mnh", nhng ng hn l khng s dng s ph phn ca mnh "kt n" k khc. Tip n, mnh lnh Phc m ny khng do mt b buc kh khan v thun ty lun l, nhng nhm theo ui trc ht thin ch ca chnh mnh. Bi v nu ti khng trnh kt n k khc, th ti cng s khng trnh khi n phin ti b kt n. Vic s xy ra th no ? Trc ht trong khi kt n k khc, ti gp nguy c xao lng chnh mnh trong mc m ti tp trung qu ng trn cc khuyt im ca tha nhn. Tip n
THUVIENDIENTU.ORG
s m qung v con ngi ti s dn ti d phng trn k khc chnh nhng li lm v yu ui ca ti. V li, nu ti gi mnh khng kt n k khc, ti s c nhiu c may hn c mt ci nhn khch quan hn v chnh mnh, v do , c mt ci nhn khch quan hn v k xc phm n ti. Phi chng l s ip Cha Gisu ni di mt hnh thc gi hnh: "Sao con nhn ci rc trong mt anh em con, m ci x trong mt con, con li khng lu ?" (Mt.7,3). Vic kt n k xc phm ti mt cch no tr li kt n chnh ti. Mt phn ln ca ci m ti bi xch ni ngi khc thng l mt phn ca chnh ti m ti t chi nhn bit ni mnh. Lc y k xc phm ti tr thnh ci mn hnh trn ti phng chiu nhng kha cnh ca chnh ti m ti rt ly lm nng n khi nhn thy. Con ngi b kt n phn nh cho ti nhng phng din kh thng ca ti. Xt v mt ny, tht ch li khi ti qui cho mnh nhng khuyt im v sai quy m ti chng cht ln k xc phm. n nhn nh th ci lm cho ti s ni ti l thit yu cho s trng thnh ca ti. Khi ly li nhng kha cnh ca mnh m ti cho l yu ui v thiu st, ti tr nn y hn v nh vy tr nn chnh ti hn. Vy ti s khng hiu c k xc phm ti, nu trc ti khng lm cho thch hp vi mnh nhng yu ui v khuyt im m ti mc cho y. Suy ngh k th qui tc khng kt n k xc phm mnh ln ln vi qui tc "yu thng k th ca mnh". y na, li dy ny khng c khc ghi trong mt lun l bn phn, nhng trong mt c mun tng trng nhn v. Bi v trong bi cnh ca tha th, k th hoc k xc phm gi tr li cho ti nhng phn kh thng to nn "ci bng" ca ti. Vy, "yu thng k th" tr v n tip trong mnh "ci bng" ca mnh, ngha l ci lm cho s hoc ci gy nn xu h trong ti. Vy, ti thc hnh khng kt n k th v yu thng k th, chnh l khng kt n ci bng ca ti v bt u thun ha n, yu thng n. Trong hnh ng tha th, mt cch no , s khng xt on dn n mt s ha gii vi k xc phm, nhng nht l, n mt s ha gii vi kha cnh bng ti ca chnh mnh c xc nhn l mt ngun sui nhn v ln lao. 2. Hiu, chnh l bit r nhng tin s ca ngi khc : Mt cu ngn ng xa ni rng : "Thin Cha tha th tt c, v Ngi hiu r mi s". Chn l su xa tht quan trng phi ghi nh i qua giai on hin ti. R rng l mt s hiu bit tt cc tin s v gia nh, x hi v vn ha ca mt con ngi s gip ta tha th cho con ngi . Ngay c khi nhng iu kin chung quanh khng bin minh cho li x s khng tt ca ngi , th t ra chng cng gii thch c mt phn. l ci ti khm ph c trong khi c hiu nhng cn lo u v ni gin ca cha ti m ti cho l khng th dung th c. Sau mt cuc chuyn vn vi c ti v thi th u ca cha ti, ti thay i trit thi bt bao dung ca mnh. L anh c ca gia nh, cha ti lm vic cn c, ngay t lc nh, cha ti phi gnh vc trch nhim qu nng ca "ngi n ng trong nh" sut nhng thi gian vng mt rt di ca ng ni ti. Do m sinh ra nhng ni s v lo u thng xuyn ca ngi. Mt khi bit c s k tha v lch s ca mt con ngi, ta d t mnh vo hon cnh ca ngi v hiu c nhng s sai lch trong tnh tnh ca y. Nh th, s kin bit c rng mt ngi lm dng tnh dc l nn nhn ca s lm dng khng gim thiu tnh nghim trng ti c ca y, nhng lm cho ngi ta lng hn i vi y. 3. Hiu, chnh l tm hng tch cc ca k xc phm : Virginia Satir, thy thuc iu tr ti gia trong sut hn bn mi nm, biu l mt s tn nhim ln lao ni nhng ngi m b lun tm khm ph hng tch cc ca cc hnh ng,
THUVIENDIENTU.ORG
d h l nhng khch hng ru ch try lc nht. Theo b, ni mi con ngi u c mt ch tng trng khng th tr kh, ngay c trong nhng c ch c c nht. i vi b, hng tch cc l mt ngun mch ni tm phong ph cho php b tip cn khch hng v cng y khi u mt s thay i ng x. Mt khi hng tch cc c khm ph, b gip khch hng thc v nhn thy tt c v p ca n. Ri b gi cho khch hng nhng phng th xy dng thc hin ci hng tng trng . Chng hn b hiu rng hng tch cc ca mt ngi t t l nhm chm dt au kh ; hng tch cc ca mt ngi cha bo lc l c c s ch ng trn a con ; hng tch cc ca tn trm tr quy hng l chng t gi tr ca n vi bn b ; hng tch cc ca cu b ni lon l chng minh kh nng ca n vi cc nh o to. Chnh vi cng hng tch cc m mt s ngi ngh l phi lm tn thng mt ngi khc thc y y t sa cha v tin b. Mt s nh gio dc bt phi chu bao s nhc vi mt mun tuyt vi ca th gian ? Ti nh r ngy m thy coi nh nguyn, sau mt gi tp ht, trnh trng rt ra khi ti mt mnh giy, ri trc s hin din ca c ca on ba mi ngi, ln ting c : "Cc em Andr, Claude v Jean phi ra khi ca on ngay lp tc v vnh vin". Lng y bc tc, ti bi gi Mnh Thnh Cha ri lp tc ri nh nguyn. Ngy nay ti vn cn t hi ti sao ng thy ny khng thng bo vic ui chng ti trc gi tp ht. D nhin, ng thnh cng trong vic h nhc ti, nhng ng lm, nu ng mun qua dy ti thc hnh c khim nhng. Ti cng thy ng thy Anh vn cp hai khng b tt c lp vi li chm chc cay c ca ng bng cch c ln ting nhng bi thi km nht. Ngi ta khng th nhm mt trc nhng s vng v nh th v nhng hu qu m chng ko l trong cuc i ca cc nn nhn. Tuy nhin, d cc phng php ny tht ng trch, c l ngi ta chng nghi ng g nhng hng tt ca cc nh gio dc . Mt khc, nu xy ra l mt s ngi lm iu sai vi nhng hng tt, th cng c nhng ngi khc lm iu m khng mun. Chng ta hy ngh n nhng ngi li xe u say ru hay ghin ma ty git cht hoc gy thng tch cho ngi no trong cc tai nn ; nhng iu dng vin, v c mt chn on sai hoc v li iu tr lm ln, hy hoi sc kho ca cc bnh nhn ; mt tr ct ca gia nh, v tha hip trong nhng cuc lm n phiu lu, e da cuc sng sung tc thoi mi ca v con Trong nhng trng hp ny, cc nn nhn phi chu nhng thit hi nng n. Tuy nhin, vic bit rng nhng ngi chu trch nhim v cc thit hi khng c tnh gy nn chc chn khng th loi tr cc au kh phi chu, nhng t ra cng c th gim nh s chn ght tha th i. 4. Hiu k xc phm chnh l khm ph c gi tr v phm gi ca y : Ngi ta c khuynh hng gim tr k gy nn xc phm vi c ch c tm ca y v t hon ton coi thng y. Du vy, mt ng x lm li ca k xc phm khng bao gi l li ni cui cng v y. V, bt chp cc lm li ca y, y vn cn c kh nng thay i v tr nn tt. Ni tht vng cng su xa th n cng lm cho ngi ta ch nhn thy li lm ca k xc phm v mun dm n xung. Mi nguy him cn ln hn na khi l mt ngi gn gi v c yu mn. V vn ny, ti nh l mnh c xy dng bi thi tch cc ca mt ngi n b m cuc sng c nhn v gia nh b mt ngi chng ru ch say sa lm hng. B ni vi ti rng ngay c khi b quyt nh la b ng, b khng ngng yu ng bt chp tt c v khng ngng ngng m s du dng, lng can m, c hi hc v nim tin tn gio su xa ca ng. B ni tip : "Khng ai c th ly i ca ti tnh yu v nim vui sng vi ngi n ng ny c". Ht sc ngc nhin, ti nhn b thot ra khi cuc phiu lu v chng vi phm cch v
THUVIENDIENTU.ORG
trong mt s knh trng ln lao i vi ngi phi ngu c ca mnh. Ti khng cn nhn thy ni b mt nn nhn cn di ch mt ngi chng nghin ngp na, m l mt ngi v t do. 5. Hiu, chnh l chp nhn khng hiu ht mi s : Ngay c khi ngi ta mun bit mi s v k xc phm mnh, th ngi ta cng khng bao gi chc thng c hon ton ci b mt ca con ngi y, cng chng th khm ph c mi ng lc c ch ca y, nhng ng lc m thng y cng khng bit. Ngi ta li thy mnh ang ng trc huyn nhim ca mt nhn v sng ng, n i hiu k xc phm chnh l chp nhn khng hiu ht mi s. l iu m mt ngi th n, sau mt bui thuyt trnh v tha th, n thm ti tm s vi ti ci trit l sng ca ng : "Nu ngi no gy nn cho con mt iu thit hi, con tha vi Cha : con khng hiu ti sao y lm cho con nh vy, nhng con tin rng Cha bit ti sao. V suy t ny lm cho con gi c s bnh an ni tm ca mnh". Nhng li ny lm di li t tng ca bc s Philippe Madre : "Chung cuc, tha th khng phi l mt c ch xa sch (trong thc t khng th c v iu d ti tha th vn mi mi lm thnh phn ca lch s i ti), nhng l mt c ch tin tng tha nhn, lng tin tng xuyn qua mt ni kh au no , ch c th c c nh s gip ca Cha". 6. hiu k xc phm mnh : C cn thit nhc li rng nhng luyn tp m ti ngh thc hin c din ra theo mt s tin trin no khng ? Nu xy ra l bn cm thy kh chu v khng thoi mi trong mt tp luyn th khng nn c kh kh theo ui n lm g. Vn c lin lc vi s kh chu hoc phn khng ni tm ca mnh, ngi ta s khm ph c mnh ang u trong tin trnh tha th ca mnh. S thc ny s gip bn nh v v nh gi tt hn ci buc k tip phi thc hin trong chiu hng tt. 1) Bn i vo trong chnh mnh. Bn thi gi nhn thy vi i mt tng tng k lm thit hi bn. Bn lc li trong mnh nhng g bn bit c v lch s c nhn ca y. Nu can m, bn t t mnh vo a v ca y v t hi xem ci g xy n cho bn nu bn phi sng trong cng nhng bin c nh y 2) Sau tp luyn va ri, ti mi bn pht hin ra hng tch cc tc ng k xc phm bn trong cc hnh ng ng ch trch ca y : c mun bo v chnh mnh, ham quyn lc, cch bo v phm gi ca mnh,v.v Chng ta ghi nhn rng nhn bit hng tch cc khng c ngha l bn tn thnh cc phng tin k xc phm bn s dng. 3) Bn lit k cc khuyt im m bn nhn thy ni k xc phm bn, nht l nhng khuyt im lm bn kh chu nht, ri bn p dng cho mnh tng khuyt im . Chng hn sau khi tuyn b ti ght s bo lc ca n, bn t nh chnh ti cng bo lc. C l bn s khm ph ra mt phn ng ght ca bn bn di ci khuyt im m bn qu trch ni y. Nu trng hp xy ra, trc ht bn ngh ti vic n tip ci phn y sp nhp n vo ton th nhn cch ca bn. Chng hn ti cn iu ha s du dng thi qu ca ti vi mt s khng nh chnh mnh cch bo lc hn.
Giai on tm Tm ra trong cuc sng mnh mt ngha cho s xc phm
THUVIENDIENTU.ORG
Thch l qun vo nhau nhng si tinh t ca mt cuc i tan nt lm thnh mt cng trnh giu ngha v thc trch nhim. (Gordon Allport) Tin trnh tha th ca bn qua nhiu giai on. Sau khi quyt nh khng tr th, bn ngh n lm mt cuc tr v can m vi chnh mnh v bn cm nhn rng vt thng ca bn ang trn ng c cha lnh. Nh nhng s thc lin tip v nh s chp nhn au kh ni tm ca bn, bn nhn ra bn sn sng hiu k xc phm bn. Nh vy bn t c cc nn mng v cc iu kin tm l cho s tha th ca bn. Sut trong giai on th tm, ti mi bn vt qu quan im thun ty tm l khm ph ra ngha tch cc ca s xc phm nhn chu hoc mang li cho n mt ngha. Bn hc c ci g t li chi mng ny, t s xc phm ny, t s phn bi ny, t s bt trung ny ? Bn tnh s dng n th no trng thnh v thc hin chnh mnh cch su xa ? iu m ti xin bn, chnh l pht hin ra nhng hu qu tch cc c th c m s xc phm sn xut ra trong cuc i bn. Bn s s dng tht bi ny cho li ch ca bn th no ? Nhng hu qu c hi ch tn ti cho nhng k chn khng tin ln pha trc v than vn cho s phn ca mnh. Thay v nhng b cho cn cm d ny, iu quan trng l nh li rng khng c sai lm v tht bi no khng giu n nhng yu t tng trng. Tm c ngha tch cc ca tht bi h ti vic khm ph ra s phong ph n giu ca n. Vy bn ng b chn dng li bi nhng k bo rng : "Chng c g tt k vng ni mt ni bt hnh c". Ti bo m cho bn iu nghch li rng thng tn ca bn c th tr nn ngun sui tng trng. Bit bao nhiu ngi nhn thy cuc i ca h c mt nh hng mi v hu th ca h c trin n theo sau mt th thch ln lao ! Ti ngh l thch hp ni vi bn trc khi i xa hn l c th lc ny bn cm thy bi ri, kh chu v phn n v li mi gi tm cho c mt ngha tch cc cho thng tn ca bn v cho cc hu qu ca n trong cuc sng ca bn. Mt phn ng kiu l du hiu bn cha sn sng thc hin giai on hin ti. Bn cn tr li cc giai on trc o su v hp th chng tt hn. 1. S thay i mi trng c li ca xc phm : Hu qu u tin ca xc phm trn nn nhn l hu qu ca mt c va chm v ca mt s xo trn su xa. Nn nhn cm thy b giy v mnh lit. Nhng tng nh trc, nhng d lun c sn, nhng xc tn, nhng thnh kin cng nh nhng v kch cuc i ca y u b xo trn. Nhng d hon cnh c kh khn, n khng mt s ha hn cuc sng. N c th c biu l l mt thi khc trong sng qu bu, mt c hi thun li thot ra khi s thin cn thng nht ca mnh. Mt trong cc v gio s ca ti khng nh rng rt t ngi bit rt ta li ch t nhng s phong ph v nhng kh th ca thc ti. Phn ng mang nhng thnh kin c khun trn cc bin c. H nhn thy cc bin c y xuyn qua cc lng knh b bin dng ca nhng ch i, nhng thnh kin c nhn v vn ha hoc ca d lun sn c ca mi trng sng ca h. Khng chu c gng khm ph ra ngha su xa ca mt bin c, h bng lng vi nhng phn on tm thng v tng qut kiu iu tt, iu xu, ci trng, ci kia en. Cu chuyn sau y rt t vn hc dn gian Trung Hoa minh chng r rng tnh v ch ca nhng phn on kiu . Mt hm, mt ngi ch trang tri b mt con nga c ging p nht, con nga tuyt vi trn i. Cc ngi lng ging n thm an i cho s phn ca y : ng tht ri ro ! Y tr li : Bit u ! Hm sau, con nga c ging li hin v trong chung c ba con nga ci hoang d bn cnh. Cc ngi lng ging vi n chc mng ch trang tri v vn may ca ng. Cng cu tr li vn gn Bit u ! Ngy n, con trai ch tri v mun
THUVIENDIENTU.ORG
khng ch mt trong my con nga ci hoang d b ng gy chn. Cc ngi lng ging li chy n thng xt cho ni bt hnh ca ng. Nhng ch trang tri vn c cng phn ng Bit u ! t ngy sau, mt ton lnh ti ng binh bt buc cc thanh nin ti ch. Tuy nhin h khng mun nhn ngi thanh nin tt nguyn. Cc ngi lng ging li la ln May mn thay ! V ch trang tri p li Bit u ! V nhng thnh kin v v d lun nh trc v ngi v cc bin c, chng ta thng gp phi tht vng v mt mt. Chng ta mang nhng ngh nh sn v cch cha m phi hnh ng i vi con ci, v cch mt ngi phi ngu phi c x, v cch ng ch phi i x vi th, v cch Thin Cha phi cu chuc th gii, v.v Th m cc s vic khng xy ra nh d liu trc. V nh vy li cng hay ! Bi v s va chm ca xc phm li b ch. N lm cho ngi b xc phm loi b c nhng thin kin v vt b nhng lp trng cng ci ca mnh. Cn tht hn na i vi mt xc phm do mt ngi thn yu gy nn : b tc ot nhng ch i khng thit thc ca mnh, ngi b xc phm s phi thanh luyn bn thn i ti ch tn dng v yu thng ngi b con hoc k gn gi ng nh bn cht ca h. 2. Khm ph ra nhng ci thu c t s mt mt ca mnh : Trong mt s ln thuyt trnh, ti thng thc gic cc thnh gi suy ngh v nhng g kinh nghim b chi bi, lng nhc hoc l nn nhn ca mt s bt trung, bt cng mang li cho h. Ti hng dn h t vn nh sau : "Bn hc c g t kinh nghim ny ? Bn ln ln nh th no xuyn qua th thch ny ? i sng bn c mt ngha mi n mc no ?" y l t mu cu tr li : - Ti bit mnh hn nhiu lm. - Ti t c t do ni tm nhiu hn. - iu lm cho ti thc v cc gi tr ca mnh. Sau khi ly thn, ti nhn thy mnh c th tr nn chnh mnh hn v sng theo cc gi tr ca ti. - Ni au v tnh dy cho ti bit mnh hn. By gi, thay v l thuc vo tnh thng ca ngi khc, ti bt u yu thng chnh mnh. - Th l xong, ti kkng cn cho ngi khc lm tn thng na. Ti hc t bo v cho mnh tt hn. - Ti hc c ni "khng" khi iu khng xng hp vi cc gi tr ca mnh. - Khi v ti ra i, ti t nh ti khng c chn la na, ti s phi lm ni tr ly. By gi, d kiu ngo, ti cu xin s gip ln u tin trong i ti. - Th thch ca ti kt dt cho ti mt tri tim yu thng. - Ti c lng trc n v cm thng nhiu hn vi tha nhn. - Ti thi khng chy theo nhng ngi chng say sa cu vt h na. Ti thc rng chnh ti l ngi cn c cu gip. - Trong cn cng qun ca mnh, ti tm li c tnh yu v lng trung thnh ca Cha, sau khi ti rt phn n i vi Ngi. Khi ti cht vn cc ngi nh th v nhng ngha mi ca cuc i h tip theo sau mt xc phm, ti lun lun ngc nhin v tnh a dng v phm cht ca cc cu tr li. i khi hu qu tch cc ca xc phm v s bt cng m h l nn nhn xut hin mt cch t pht. Nhng ln khc, s khm ph ra nhng ci tch cc thu c v nh hng ca chng tri ra trong nhiu tun l, c nhiu thng na. Ban u, nhng ngi ny thy cuc i h nh hnh ghp kh hiu, nhng sau khi khm ph c ngha ca xc phm th mt vin nh mi ca cuc i h c hnh thnh v xc nh.
THUVIENDIENTU.ORG
3. S xc phm dn n "hy bit mnh" : Khng ai khc ngoi chnh bn thn c th t c vic tm thy mt ngha cho s mt mt m mnh va phi chu, nhng iu khng mun ni rng chng ta chng cn ai thc y mnh lm vc . Ri thay rt him c nhng ngi hng dn bit a chng ta t c mt s bit mnh v nh thc nhng kh nng tng trng m ni bt hnh mang li. Mt s bt cng nng n hoc mt xc phm nghim trng c th nh du khi im ca mt cuc phiu lu nhn bn phong ph din ra trong ba thi k. Trong thi k th nht, vn l phi tng tng hon cnh trc . Thi k th hai, c gi l "giai on bn l" hoc l "giai on gia", s dnh cho s hiu bit tt hn v mnh v v nhng d n tng lai ca mnh. Giai on gia ny l ch cht v quyt nh. Phi mit mi o su giai on ny trc khi dn thn vo thi k th ba, l thi k ti t chc li cuc sng mnh nhm ti mt cuc khi hnh mi. Ci nguy him ln y l qun b pha quyt nh ca giai on gia: hoc l chng ta b cm d tr li ng sau tr ng , hoc l b y sang lp tc pha khi hnh mi ca cuc i. Trong c hai trng hp, chng ta t kt n phi tht bi. Nhng ti sao li cho pha ca giai on gia mt tm quan trng ln lao nh vy ? Mt khi vt thng bt cay c v lm bn lng th cn phi dng li v im li tnh hnh ca bin c au thng : "Lm sao ti li n nc t mnh vo mt tnh hung d b tn thng nh th c ?" Vi s gy m xc phm mang li, chng ta dn dn tr nn c kh nng b ri mt s o tng v ch i khng th c m chng ta m p cho mnh v cho k khc. Hn bao gi ht, chng ta phi trc din vi chnh mnh v nhn thy rng cc lp trng v vai tr m nhn cho ti lc y mt i tm quan trng ca chng. ng u vi s trng rng chung quanh mnh, chng ta b b buc t t ra cho mnh cu hi nn tng : "Ti l ai ?" Khng ai khc ngoi chnh mnh c th tr li cu hi , khng c chuyn gia tm l hoc ngi ng hnh thing ling. S cht vn v cn tnh su xa ca mnh ny chc chn s gy nn nhng lc c n, xao xuyn v s b lm. Nhng nu kin tr, chng ta s thy thi khc suy t ny c th bin i thnh mt s hiu bit mi m v su xa v chnh mnh. Sut trong giai on bn l ny, mt vn nn th ba c t ra : "Ti mun lm g vi cuc i ca ti?" "Ti s cho mnh nhng l do mi m no sng?" Li mt ln na, cu tr li cho nhng vn nn ny khng tm c bt c ni u ngoi ni tm ca mnh. Cn phi c can m v nhn ni cho nhng cu tr li l ra v n nhn chng. Chu ng mt bt cng hay mt xc phm cn lu mi l mt kinh nghim th v. Mt khi chn thng tm thn qua i, kinh nghim ny s dn bn v vi chnh mnh v vi t do ni tm ca bn. N s t bn ng trc s chn la bn b qut ng hay l tc ng tr li. Nu bn chp nhn tc ng tr li, th bn s m ra vi kh nng tm li c cn tnh su xa ca bn v ni kt nhng giy lin l mi vi nhng ngi khc. L do l v bn tm c mt ngha cho au kh ca bn. l s ip bc s Victor Frankl ni trong cun Dcouvrir un sens sa vie. ng ni cch c thm quyn, bi v ng phi chu ng bit bao nhiu au kh v s nhc trong cc tri tp trung m khng cho mnh b qut ng. ng vit : "Vy iu quan trng l phi ku gi n kh th cao nht ca con ngi, l kh th bin mt bi kch c nhn thnh chin thng, bin mt au kh thnh s thc hin nhn cch". 4. khm ph ra ngha tch cc ca thng tn : y ti ngh mt lot cu hi c mc ch gip khm ph ra ngha tch cc ca thng tn ca mnh. iu quan trng l hy cc cu hi ny ct vn mnh v lu tm n cc cu tr
THUVIENDIENTU.ORG
li do ting ni ni tm gi ln m khng ngh n vic kim duyt chng. Mt cu tr li c th tin ha v ch vi thi gian m chng ta khm ph c tt c tm mc v ngha n mang li cho mnh. Trong khi luyn tp, nn ghi li vo nht k cc suy t ca bn - Ti hc c ci g t s xc phm phi chu ? - Nhng hiu bit mi m no ti t c v chnh mnh ? - Nhng gii hn hoc dn mng no ti khm ph c ni mnh ? - Sau ti c tr nn nhn bn hn khng ? - Nhng sui ngun v sc mnh mi m no ca cuc sng m ti khm ph c ni mnh ? - Ti t c mc trng thnh no ? - Th thch ny dn ti n ci g ? - Ti cho mnh nhng l do mi m no sng ? - Thng tn ca ti lm l ra chiu su tm hn n im no ? - Trong mc no ti quyt nh thay i cc tng quan vi nhng ngi khc, c bit vi Thin Cha ? - Cch thc no by gi ti s theo ui dng i ca mnh ? - Xc phm phi chu un y ti ng ha vi nhn vt quan trng no hin thi, trong lch s hay thn thoi ?
Giai on chn Bit mnh ng c tha th v c c x

Ch ngi no c kinh nghim v tha th mi c th tha th thc s. (George Soares-Prabhu) L ngi hnh hng ni tm trn ng tha th, dn dn bn s nhn thy r rng rng hnh ng tha th va l n lc ca con ngi va l n ban ca Cha. Vy s tha th t ra l mt nhim v ca con ngi bi hot ng tm l m bn trin khai v mt n ban bi n sng ca Cha b p cho nhng thiu thn ca bn. Chc chn trong cng vic tha th m bn thc hin cho ti y, bn ng ti nhng gii hn c nhn ca mnh v bn cm thy cn n mt s gip c bit. By gi bn vo su hn trong v tr thing ling, bn s hnh ng t hn l bn c tc ng. Ni y, cc n lc c nhn tr nn t quan trng hn l s khim tn m ra vi n sng v nhn ni n tip n sng. Khi tin trnh tha th ca bn i vo trong phm vi thing ling, bn c t sng kin v t ch hn, cng vic ca bn h ti nhiu hn l bn th gin mnh c n sng xm chim. Mc ch ca chng ny l dn bn nhn bit rng khng nhng bn ng c tha th m ngi ta tha th cho bn nhiu ln trong qu kh. S thc ny s gip bn tha th, v vic xy n vi tha th cng nh vi tnh yu. K khng th cho mnh c yu hoc nhn thy rng mnh khng th yu, th s khng th cho k khc tnh yu. Cng th, nu ngi mun tha th m khng cm nhn c rng ngi ta tha th cho mnh, th lm sao n lt mnh c th tha th c ? Vy bn hy ri xung tht su nhng khng c ca bn, hu bn c yu v n nhn s tha th ca cc ngi khc, c bit l s tha th ca Cha. l thch m bn c mi gi dy ln. 1. Kinh nghim v s tha th thit yu tha th :
THUVIENDIENTU.ORG
Cu chuyn ca Corrie Ten Boom lm bt ni s cn thit phi kinh nghim s tha th ca ngi khc, trc khi tr nn c kh nng tha th lc n phin mnh. Corrie c gii thot khi tri tp trung ca quc x mt t thi gian sau khi cc ng Minh chim c nc c. B rt nhiu thi gian t gii thot mnh khi cn hn th cm lng ca mnh i vi cc l hnh. Mt ngy kia, b quyt nh thc hin mt cuc cha lnh bng tha th. Mt khi chc chn mnh hon ton c gii thot khi lng th hn ca mnh v tha th, b ngh ra mt d n ln cha lnh cc vt thng v nhng him khch do nh th chin gy nn cho cc quc gia ny. Vy b tung ra mt cuc vn ng xuyn qua nhiu nc bng cch rao ging nhng ni y sc mnh sng to ca tha th v ca tnh thng. B khng s n nc c ph bin s ip ca b. Chiu hm y, ti Munich, sau khi ni chuyn vi mt nhm ngi c ao c lm cho mnh c tha th, b c mt kinh nghim sng au lng th thch chnh sc mnh tha th ca b. Mt ngi n ng tin v pha b, cha tay ra cho b v ni: "B Ten Boom, ti sung sng bit bao khi nghe b ni rng Cha Gisu tha th ht mi ti li cho chng ta". Corrie lp tc nhn ra ngay mt ngi trong s cc l hnh ca mnh tri tp trung. B nh li y lng nhc b v cc bn t ph n ca b th no, khi y cng bch h tm trn trung trc ci nhn khinh mit "siu nhn"ca y. Ngay lc y mun bt tay b, Corrie bng chc cm thy bn tay b b ng cng li pha b. By gi b thc c s bt lc ca b tha th cho y, b va kinh ngc va khip s v iu . D b tin chc rng mnh c cha lnh khi vt thng, chin thng s hn th ca mnh v tha th, nhng ngay lc y, ng trc mt trong nhng tn l hnh, b b nm cht bi khinh b v hn th. B ngi ra, b chng cn bit lm g hay ni g na. Lc y, b bt u cu nguyn : "Ly Cha Gisu, con cm thy bt lc tha th cho ngi n ng ny. Xin Cha tha th cho con". Ngay lc y, c ci g k diu xy ra, b cm thy mnh c tip vo s tha th ca Cha Gisu. Bn tay ca b a ln v nm ly bn tay ca k tra tn b trc kia. Cng mt lc, b va t gii thot mnh va gii thot tn l hnh ca b khi ci qu kh khng khip ca mnh. Lm sao gii thch c mt s thay i hon ton trong pht chc nh vy? Chng ta s on ra c. Php l tha th c pht sinh ni Corrie nh ci tnh cm khng th din t c l Cha Gisu tha th cho s bt lc khng th tha th ca b. Li th nhn bt lc ca chnh b lm mm lng b v lm cho b c kh nng n nhn n sng tha th. 2. Din t cm gic ng c tha th th no ? Nh ti va ni, t cm thy mnh l i tng ca mt s tha th l mt kinh nghim khng th din t ra c. Ngn ng khng din t tnh cht, s phong ph su xa v cng ca n. Kinh nghim khng so snh c vi bt c kinh nghim no khc, nh nhng kinh nghim v tnh yu say m, v lng bit n, v nim vui, v thnh cng, v s gp li nhau gia bn b, v.v... Mt cch no , kinh nghim ny gp li Ci Ti trong su thm ca n, v chng ta c th nh gi n l kinh nghim nn tng. Lewis Smedes gi n l fundamental feeling. Nn tng, bi v hn mi kinh nghim khc, n cung cp cho chng ta cm gic c nhn bit v qu trng v nhng g m chng ta l trong su thm chnh mnh. Lc y chng ta cm nhn mnh c yu thng cch v iu kin, bt chp nhng xu x, khuyt im, tht bi v khng tun th. Chnh lc , chng ta ni rng ci Ti su thm t bit ni kt vi sui ngun tnh yu v khng khng tch la khi ngun sui y. Chng ta c th so snh tnh cm ny vi cm gic nng nhit v an ton v tn nhim ca a b c cha m mong mun v yu mn v chnh n. Mc d chng ta c th cm thy rt c
THUVIENDIENTU.ORG
li lin sau cc lm li hoc sai st ca mnh, cm gic c xt on l ng c tha th cn mnh m hn. Cm gic ny em li bo m l s khng bao gi b mt i ngun sui tnh yu v tn ny na. Chng ta bit rng trong mi lc mnh c th li n gii kht ni sui ngun ny v li thy mnh c cng c trong tnh yu. Tuy nhin iu c th xy ra l chng ta khng cn cm nhn c ci cm nhn nn tng ny. Tm li c n l mt kinh nghim rt cm kch. Ti c kinh nghim sau mt kha nghin cu v vic s dng cc cu chuyn v giai thoi nhm mc ch mc v. Trong mt phng cht nch hn bn trm linh mc, nan n tu s, nh thn hc John Shea ni ting v ti k chuyn thut li cho chng ti d ngn a con hoang ng. Lc u, ti khng cm thy cht chi hng th. Vy m ri ti mnh b ngi k chuyn bt ly n nc mt rn ra trn mt. V khng phi mt mnh ti thi u ! Khi ra khi cn m hoc, bng mt lic nhn vng trm, ti nhn thy hu nh c phng u khc. Ngay c mt s ngi cn khc nc n n i nhng ngi ngi gn ngh l nn n an i h. Nh ti bi kch ca mnh, John Shea thnh cng trong vic lm sng li ni cc thnh gi hai tnh cm tri ngc : c mun mnh m bit mnh c yu thng tha th v nim xc tn mnh khng ng c nh th. Tuy nhin, chng ta khng th dng ch t cung cp cho mnh mt tnh cm nh th v khng cm nhn mnh c yu thng n c tha th nh mong mun. iu duy nht chng ta c th lm, chnh l chun b cho mnh n nhn n sng c bit lin kt vi n hon ci ny. Phc m dy chng ta rng nhng ngi tr li l nhng ai t cho mnh c yu thng, mc d s ngho nn ca mnh, trong khi nhng k cng lng l nhng ai t chi tnh yu v s tha th. Chng ta thy, mt bn, nhng nhn vt nh Maria Maalna, Giaku, Matthu, ngi n b x Samaria chp nhn cho tnh yu nhn hu ca Cha Kit nh ng ; cn bn kia, cc lut s v bit phi, ng Simon v ngi mc n nhn tm gia bao ngi khc ngh l mnh tt vn v cm i vi tnh yu v s tha th. 3. Nhng tr ngi trong vic nhn bit mnh c yu thng n tha th: Ti sao c bit bao khng c khng cho mnh t ti n sng tha th ? bit iu , chng ta hy xem xt bn loi ngi khng thm thu c vi s tha th. C th chng ta nhn ra c mnh nm trong s nhng ngi y chng ?! - Chc chn c nhng ngi tin rng mnh khng th c tha th. H c cm tng rng li ca h qu ln n i khng bao gi ngi ta c th tha th chng cho h. Hnh nh nhng ngi thuc loi ny mi lc mt him i trong x hi tc ha. - Tip n l nhng ngi khng tin vo tnh nhng khng ca tnh yu. Trn nguyn tc, h chp nhn c th c mt tnh yu v iu kin, nhng trong thc hnh th h chng tin l c th tnh yu y, bi v h xc tn rng chng c g l nhng khng c v mi ci u phi tr gi, vo mt ngy n hay mt ngy kia thi, k c s tha th. Nhng ngi ny thng c nhng cha m khng bao gi biu l cho h mt tnh yu nhng khng. H ch c yu thng nh phn thng cho nhng im cao t c trng, cho hnh kim tt hoc nhng vic phc v h lm. - Hng ngi th ba t chi s tha th : H khng cm thy cn n n cht no c, v xem ra h chng cm thy cht no c li, v phng din c nhn cng nh v phng din x hi. H sng trong mt th trng rng v lun l v thing ling. H au kh v mt bnh thn kinh thing ling v lun l lm cho h v cm vi mi nhu cu tha th. Phi chng l thn phn ca nhiu ngi ng thi ca chng ta ? Mt s t tng gia qu quyt rng s thiu mn cm lun l ny l nguyn nhn ca mt con s t t ln lao ni cc ngi tr.
THUVIENDIENTU.ORG
- Hng th t l nhng ngi chi b cch n gin s c li nh mt thiu st tm l. Mt s trng phi tm l coi cm gic c li v nhu cu tha th nh mt s thiu trng thnh v thiu t lp. Ngi ta ln ln y cm gic c li b m nh v bnh hon vi cm gic c li lnh mnh. Trong khi cm gic c li lon thn kinh hnh h v nghin tn c nhn, th tnh cm c li lnh mnh v bnh thng bo ng cho ngi y v ci thc s l n : mt hu th b gii hn v sai lm. Ci nhn chn l ny trn c th gii thot n v c th dn a n xc nh cho mnh mt l tng lun l thit thc. Chp nhn lnh nhn s tha th m khng cm thy b nhc m hoc b h thp, l thch . Nhiu ngi t chi s tha th ng l trnh s s nhc. Khi m t thm kch tha th ca Cha ni cc nhn vt ca Bernanos, Philippe Le Touz lm ni bt s t chi : "Nhng con ngi khp kn vi tha th, v tha th h nhc n v cp i ca n ci o tng t lp giao np n cho ngi khc mun lm g th lm, do thi i mi toan tnh lm li mt v tr khng c Thin Cha". Mt ci nhn bin th v t lp y ti nhng hnh ng ca s c lp gi tr, trong khi s t lp ch thc to nn kh nng chn la nhng s ty thuc ca mnh. Tm li, xem ra hin nhin rng ngi no khng yu mnh v khng tha th cho mnh s khng cn c th yu thng v tha th cho k khc na. V li, tnh yu mnh v tha th cho mnh xem ra khng th thc hin c v l o tng, nu khng c s n cn ca ng Khc. By gi xem ra l thit yu chp nhn bit mnh ng tha th v c tha th c th tha th khi n phin mnh. 4. lm cho mnh c th n nhn s tha th : 1) cho mnh c yu thng trong tha th khng phi l vic d dng. gip bn lm iu , ti ngh vi bn mt thc tp c kh nng t bn trong tnh trng nhn lnh cch n gin. Mt s ngi hot ng v qung i khng bao gi hc tp nhn lnh, v cn t hn cho mnh c bit i. H cm thy mnh t ch v bo m hn v chnh mnh khi h cho i. H khng chu ng c cm gic l thuc m hnh dng nhn lnh lm pht sinh ni h. Bn hy sn sng nhn lnh v n tip tt c nhng g m cuc i cng hin lm cho bn cm thy d chu hm nay : mi tht quay, hng thm c ph, sc m mt tri, nhn thy mt quang cnh p, hnh th mt ngn cy, cc mu sc ca mi ma, cm gic thoi mi trong i, nghe mt khc nhc hay, v.v... Bn hy cho nhng cm gic tm gi ton thn bn, d ch vi pht mi ngy. 2) Bi thc tp th nh nhm mc ch gip gia tng kh nng nhn lnh ca bn: Bn gi mt t th thoi mi, ri bn nh li nhng du hiu quan tm m bn nhn lnh trong sut c ngy : nhng li cho hi, nhng li khen tng, nhng khun mt hnh phc khi gp bn, nhng du hiu ca lng bit n, l th ca mt bn thn, v.v... Bn n tip th no nhng qu tng rt tm thng ny ca cuc i ? Bn c thi gi lng xung trong bn nim vui nhn lnh, cho n bt r trong tnh cm ca bn v bn c th vui mng v n khng ? 3) Thc tp ny c gi l "Kinh cu tnh yu", rt ra t cun Aimer, perdre et grandir : Bn gi t th th gin v loi b mi s chia tr. Bn hy bt u bng vic c cho mnh "kinh cu" nhng ngi, nhng loi vt, nhng cy c v nhng vt yu thch bn. V d : Gioan yu ti, m ti yu ti, Cha yu ti, bn Arthur yu ti, con ch ca ti yu ti, mt tri yu ti, gi heo may yu ti, bc tranh ca ti yu ti, v.v... Bn hy l ln m khng lo u v mc hoc phm cht ca tnh yu. iu quan trng l bn thc c nhiu hnh thc tnh yu ang vy quanh bn.
THUVIENDIENTU.ORG
4) bn bit mnh ng c tha th v c c x, bn hy lp danh sch nhng ngi tha th cho bn cc lm li ca bn, cc yu ui, cc khuyt im v cc li ca bn trong qu kh. Mt khi danh sch chm dt, bn hy thi gian tr v vi tng s tha th bn lnh nhn. Bn hy thng thc tng tha th mt. By gi bn hy trn ngp bn cm gic v gi tr ca bn v khng cn bit n nhng cm gic khc c th n lm gim bt n i. 5) Bn hy thi gi suy nim nhng li ny ca Thnh Gioan : "Trc mt Cha ta s an tm, v du lng ta c trch ta i na th Cha ln hn lng ca chng ta v Ngi bit t tng tt c" (1Jn.3,19-20)
Giai on mi Thi t lm kh mnh v mun tha th

ng theo mun ca mnh cch kh kh v cng thng. Hy th gin, rnh rang... Ph giao mi s cho Cha. (Thomas Kelly) Cho n y, bn dnh bit bao nhiu n lc bc i trn "con ng bp bnh" ca tha th, chc chn bn ngc nhin v tiu chng ny : Thi khng t lm kh mnh v mun tha th. Bi v n lc bn ang trn ng dn thn su hn vo pha "thing ling" ca s tha th, bn nhn thy rng, thay v gip bn, mt n lc thun ty ch c th lm hi bn. n lc bn phi loi b mi th kiu ngo tinh t v bn nng thng tr m bn c nhng b hu mun tha th bng mi gi. Tnh c chp mun tha th ch da vo nhng n lc ring ca mnh phn nh mt cuc kim tm khng lnh mnh chnh mnh. Vy bn phi t chi mun l tc gi duy nht ca s tha th ca bn, v tip theo, l t chi quyn lc c nhn m s tha th c th mang li cho bn. Nh th, bn s gii thot bn khi mi ng lc gi tr trong vic tha th m bn c th cho bn. Chng ch lm hng i v p v s chn thc ca c ch bn thi. Cng lc , bn phi to nn trong bn mt s trng rng cn thit cho n sng tha th ng hu kin ton hot ng ca n. Trong sut giai on ny, bn hc t chi mi c mun t ph khng tng xng vi s cao c ca tha th. Bn cng chun b cho mnh bit t chi c vi mun hon ho c nhn, d n ng ca tng th no i na. Tt c nhng ci cho php s linh hng ca Thin Cha hnh ng cch t do trn vn. D nhin bn vn tip tc duy tr con tu ca bn trn bn tha th, nhng bn thi cho chng hu cho ngn gi nh thn linh y i. Khi i t lc quyt nh tha th, bn phi i buc mnh mt mc lng kh hnh bn thn tht tt. Nhng tha th khng phi l kt qu ca mt kh hnh bn thn n gin. N ty thuc mt sui ngun khc, sui ngun thn linh. Bn chp nhn bn khng phi l tc nhn duy nht trong s tha th ca bn, song cng tc vi hot ng thn linh. Phi chng l ci m chnh Cha Gisu lm trn thp gi ? Ngi khng mun chnh Ngi trao ban s tha th cho cc l hnh, nhng Ngi ku xin Cha Cha lm vic cho Ngi : "Ly Cha, xin Cha tha cho h v h khng bit vic h lm" (Lc.23,34). 1. Tnh kh kh ngn cn s tha th n : tng khng c chp mun tha th n vi ti nh th no ? N n vi ti sau khi nghe cu chuyn ca mt tu s truyn gio mit mi tha th bng n lc ca ch nhng v hiu.
THUVIENDIENTU.ORG
L nh truyn gio nhit thnh, ngi hin trn c xc hn cho cng cuc rao truyn Phc m cho dn tc ngi kt ngha. Nhng nhng phng php tng ca ngi khng c mi ngi tn dng nh nhau. Do nhng phng php m ngi b mt s ngi vu khng. Nhng li n tai b trn gim tnh. B trn gim tnh lo s v truyn lnh cho nh truyn gio phi b nhim s v tr v c hng trong thi gian ngn nht. Tht d hiu rng sau bao nhiu nm tn ty lm vic tng , nh truyn gio ca chng ta phi hon ton rng ri khi nhn thy c cuc i truyn gio ca mnh b sp trong chc lt. Sau t thng ngh ngi v suy ngh, ngi mun t gii thot mnh khi tnh cm au xt lm kit qu, u c cuc i ngi v ngi quyt nh tha th cho cu b trn gim tnh v s sai lm v ni au kh gy nn cho ngi. Ngi bt u cu nguyn v xin ngi ta cu nguyn cho ngi. Nhiu ln mi ngy, ngi lp i lp li vi a ch ca cu b trn gim tnh : "Con tha th cho cha gim tnh". Nhng kh nhc mt i, khng c g thnh cng trong vic lm vi i ni cay ng ca ngi. Tri li, s kh kh mun tha th ca ngi ch a ti vic lm cho ngi chai cng trong ni on gin ca mnh. B tht bi, v tu s ngh l tt khi chy n phng th ti hu : mt cuc tnh tm nhm mc ch duy nht l thnh cng trong vic tha th. Ngi bt u nhim v ngay lc khi u cuc sng n c : c nhiu v tha th, lu gi trong nh nguyn v lp i lp li cng thc : "Con tha th cho b trn gim tnh". C nhng lc ngi tng t c mc ch. Nhng hm sau thc dy vn vi vt tn thng trong tm hn. Chiu ngy tnh tm th t, lc nguyn gm nh nguyn, ngi cm ly Tn c cch my mc, ngi m ra cch may ri v gp ngay on ni v s cha lnh ngi bi lit. Lu ca nhng ngi bit phi nhy ma trc mt ngi : "Ch mt mnh Thin Cha mi c th tha th c". Ngi hiu ngay lp tc s v ch ca vic kh kh tha th m ch da vo sc ring ca mnh. Cui cng ngi hiu rng chnh ch quyn lc dn dt ngi. Cc c gng tt p ca ngi ch dng che y s s nhc v cn gin ca ngi. Ngi t ti ch nhn ra c mun thm kn ca ngi mun t ra vt tri hn cu b trn gim tnh, v cng lc thc hin mt s bo th tinh vi i vi b trn gim tnh. Khm ph ny dn a ngi li ph mnh trn vn cho Thin Cha. Ngi bt u bng vic ngh ngi th gin. Ri ngi t mnh trong trng thi lnh nhn n sng tha th, nhng khng bit th no, khi no v u m n sng c trao ban cho ngi. Hai ngy sau, ngi c cm gic, ban u khng r, ri dn dn r rt, l c ci g c tho g trong ngi. Khi i t lc , ngi cm nhn mt s bnh an xm chim ngi, tm hn ngi tr nn bt nng n v linh hn ngi c gii thot. Mt cch l lng, ngi khng cn cm thy nhu cu c ln cng thc thn ch "con tha th cho b trn gim tnh" na. Ni on gin bung ri, s tha th ng tr trong ngi. 2. Trnh mi nguy him gim tr s tha th thnh mt b buc lun l : y l mt l do khc t chi tha th ch vi sc mnh ca ch. Tha th khng th l i tng ca mt gii rn hoc ca mt qui tc lun l. Tht d ri vo sai lm ny v nh mt khi s tha th kha cnh t pht v nhng khng ca n. Phi chng l ci m thnh Phr khng hiu c khi hi Cha Gisu : "Tha Thy, khi anh em xc phm n con, con s tha th cho h bao nhiu ln ? n by ln chng ?" Phr, thm y nhng mi bn tm php l, ao c cc qui tc lun l r rng v tha th. Chng ta bit cu tr li ca Cha Gisu. Ngi dng ci i nghch ca lnh truyn Lamek i tr th gp by mi ln v tuyn b : "Thy khng bo con phi tha n by ln, nhng n by mi ln by" (Mt.18,21-22).
THUVIENDIENTU.ORG
Cu tr li ca Cha Gisu cho chng ta hiu r rng rng tha th khng do mt bt buc lun l, nhng do mt tnh nhng khng thn b phn nh cc tng quan thn tnh gia Thin Cha v con ngi. Khng phi l i tng ca mt gii rn, s tha th trong t tng ca Cha Gisu bao hm s hon ci tm hn v s chn la mt li sng ph hp vi phong cch ca Thin Cha. Ai c th t ph sng chnh i sng ca Thin Cha m li khng nhn lnh n hu ca Ngi ? Vy chnh l t mt tm lng t do v trn y n sng mi c th pht sinh ra quyn nng tha th. Khi nghe v c mt s nh ging thuyt v "thy thing ling", c l chng ta b thc y suy ngh ngc li. H qu nhn mnh n i buc tha th n i c cm tng rng tha th ch l kt qu ca mt ch qung i, khng cn c n thnh Cha nng . Vi nhng ngh nh th, h duy tr cc thnh gi v c gi ca h trong mt o tng ln lao v kh nng tha th ca h. Chng l g v nhng tht bi lin tc trong vic tha th ca h, nhiu ngi nh bung xui tht vng. Mt s thc hnh tn gio trong Gio Hi khng lun lun bit cch trnh khi ci trt ng ny trong vn tha th. Ngi ta ngh n nhng ch dn ngy trc trong vic ban b b tch tha th. Nhng ch dn phn nh mt no trng qu php l v v lut. Ngi ta ni n ta gii ti, n cha gii ti nh mt v quan ta, ni n s buc xng ti, ni n s cn thit phi xng th t m cc lm li. Cui cng chng c g ngc nhin khi ngi ta mt i ci nhn v tnh nhng khng ca tnh yu Thin Cha i vi ngi c ti. Mt nn thn hc v lut no v tha th khng ng gp mt phn vo lng k chung chung i vi b tch tha th, v nh gi thp tm quan trng ca b tch ny trong vic tng trng thing ling sao ? Carl Jung ni nhiu trong chiu hng ny khi ng vit rng k no khng cn c th th l lng tm mnh vi mt ngi khc th k hin mnh cho mt "s c c thing ling". 3. Li cu nguyn "khng nh" n tha th : Ti ni trn kia rng tha th cch hiu qu cn phi t b " ch quyn lc" ca mnh. M s t b ny ch c th c trong cu nguyn, mt li cu nguyn c thc hin vi lng chc chn c nhm li. Yu t tin tng c sng trong cu nguyn tr thnh nhn t hiu qu ca n. Thnh Marc nhn mnh tm quan trng ca n : "Thy bo tht cc con : Nu ai ni vi qu ni ny "hy ct ln gieo mnh xung bin, m trong lng n chng cht nghi nan, nhng tin l s xy ra nh li mnh ni, th n s c cho nh vy" (Mc.11,23). V th ti ngh rng mt li cu nguyn phi rt t ch cho nghi nan v do d, n i n i trc hoc sng trc s kin ton ca li cu xin. Bng nhng t ng khc, ti khuyn co nn coi s tha th nh mt bin c c thc hin ni mnh ri. Tuy nhin, khng c cm thy b b buc chp nhn cc cng thc cu nguyn c gi sn, song c hon ton t do sng to ra mt li cu nguyn khng nh ring ca mnh. Bn gi mt t th thoi mi trong mt ch yn tnh. mt nh sng du bao bc chung quanh bn. t mnh trc mt Cha. Xin Ngi cho bn c sng s tha th trong hin ti. Bn tha th cho k xc phm bn. Bn hy thc iu , bn lng nghe mnh, ngm nhn mnh trong hon cnh . "Ti cm thy mnh c gii thot khi mi ni on gin. Ngc ti c ct khi mi lo u. Tm hn ti tr nn ngy cng nh nhng v vui ti hn. Hi th ti su hn v i bn tay ti m p hn.
THUVIENDIENTU.ORG
i bn chn ti ng vng trn t cng. Ti cm nhn mnh c gii thot khi gnh nng ca xc phm. Mt cuc i thoi ni tm c thit lp trong ti. Ti nghe nhng li Cha phn : "Con c gi tr trc mt Ta". Ti thng thc nhng li ny. Ti nghe Cha ni vi ti : "Con c gii thot khi mi lo u v au kh. Con bc vo mt giai on mi ca cuc i con. T nhng li lm qu kh ca con, con rt ra c nhng bi hc khn ngoan v con hc bit con c nhiu hn. Thng tn ca xc phm chu c bin i thnh sui ngun phong ph v trng thnh". Ti theo ui cuc i thoi bn trong : "Ti tr nn mi ngy mt quan trng hn trc mt ti. Ti chm dt phn bi li mnh. T nay ti l ngi bn thn tt hn ca mnh. Ti yu thng k khc nh chnh ti. C k xc phm ti cng l i tng ca tnh yu ". Ti nhn thy rng vt thng ca ti tr thnh so c cha lnh ng cch. K c ca ti khng cn lm kh ti na. Tri li, ti nh li mi hon cnh ca xc phm m khng cm thy cay ng. Tm tr ti sn sng khm ph ra v p ni tt c mi ngi, k c ni k xc phm ti. Ti thy mnh ng thng, hin ngang, t do v c gii thot trc mt k xc phm gi y tr nn cn nhn ca ti. Ti thy mnh ngy cng cm thng hn i vi mnh v i vi tha nhn. Ti thy v cm nhn mnh tr nn trong sut i vi s tha th ca Cha v thnh ngi chuyn giao s tha th ca Ngi. Trong ti sng ln nhng tia la tnh yu ca Ngi, cho ti v cho k xc phm ti". Sau khi kt thc li cu nguyn ca mnh, bn ly li dng chy bnh thng cc hot ng ca bn, xc tn rng th gii khng cn nh c, t lc bn kinh nghim c hu qu ca tha th trong bn v trong ngi kia.
Giai on mi mt M lng ra vi n sng tha th

Chnh trong lng s tha th m cng cuc sng to ti sinh trong s tinh tuyn ban u ca n. (Philippe Le Touz) S trng rng ni tm m bn to ra bng cch t b hu th c nht tc gi s tha th ca bn lm cho bn nn sn sng n tip tnh yu ca Thin Cha. Bn t chun b mnh tha th di tc ng ca Cha. Bn p li mi gi ca Cha Gisu : "Hy nhn t nh Cha anh em l ng nhn t" (Lc.6,36). Khng phi bn nhm bt chc Cha bng cch cy da vo sc ring ca bn, nhng bn sn sng n nhn s sng ca Ngi, sui ngun tnh yu v tha th. C th rng bn cn cm thy do d v bt lc tha th, ngay c sau khi ku xin s tr gip ca Cha. Gii thch s ch tc ny th no ? C l n n t nhng hnh nh sai lc v Thin Cha lm che khut bn khun mt ch thc y tnh yu v trc n ca Ngi. 1. T v thin cha cng l n Thin Cha chn tht : Tuyn xng trong l thuyt rng Thin Cha l mt v Thin Cha tnh yu v nhn t l mt vic kh d dng. Nhng t ti sng thc s iu th li khng d dng cht no. Qu tht, khng d dng bin phn v thin cha mun lm sng t cng l ca c tng tng tn gio ca mnh vi v Thin Cha Tnh Yu v Nhn Hu. Tuy nhin, ngay lc tha th, s bin
THUVIENDIENTU.ORG
phn ny bt buc phi c. Chng ta s khng bao gi thnh cng trong vic tha th thc s, nu trc khng i vo trong tng quan vi Thin Cha chn tht. Trong thc hnh lm sng, ti thng c c hi hng dn cc khch hng phn bit v thin cha mun lm sng t cng l vi Thin Cha Tnh Yu. Cu chuyn sau y ca mt n khch hng ca ti c th lm sng t nhng iu ti ni. Sau khi m b qua i, mt n tu n c b m nh bi ngh rng s trng pht ca Thin Cha va xung trn b. Cng lc b cm thy mnh va b bi ri va b nhc nh tr thnh nn nhn ca mt cn m nh nh th. L gio s mn Gio l, b dy cho cc sinh vin ca mnh mt Thin Cha Tnh yu v Nhn hu. Vy m mc "lng d" ca b, b b eo ui bi mt v thin cha quy ry v tr th, tt c v b cha l mt "n tu tt". Lc khi u, cng vic tr liu nhm u tin trn ci cht ca m b. Mt khi khi mo c tang ch ca m b, ti tm c thi gian thun tin gi ln quan nim ca b v v thin cha tr th v cn khng hong v cm gic c li do m sinh ra. Bg t ra bc tc khi nhc li iu , nhng bt chp nhng ngp ngng ca b, ti nh liu hi b xem cm gic c li m b cm thy l mt phn ng ring l hay l mt khuynh hng thng ngy. Sau khi cho ti bit rng ti qu coi trng mt bin c khng ng k nh th, b th nhn rng trong nhng hon cnh lo u, tng v mt thin cha trng pht n m nh b. B t by cho cc v hng dn thing ling ca b, nhng cc v ny khuyn b suy gm v lng tt lnh ca Thin Cha v ng ngh l mnh c li na. Nhng li khuyn ny t ra khng c hiu qu. Ti xem ra tht khn cp l b phi c gii thot mt ln dt khot khi mt hnh nh sai lm nh th v Thin Cha, hon ton khng thch hp vi i sng cu nguyn v cng vic dy gio l ca b, iu m b cng thc r. B cng xin ti gip b loi b khi cuc i mnh v thin cha trng pht . Ti bit r rng khng nhng chng ta khng th loi b khi mt mc cm tm l trm trng nh th, nhng chng ta cn khng c tm cch lm iu na. Khch hng ca ti phi hc thun ha mc cm y v sng vi n. Chnh v vy ti xin b bt u i thoi vi n. l iu b lm trong sut mt cuc tnh tm. B qu i ngc nhin, ng sau ci hnh nh l lng v thin cha , b nhn ra hnh nh ca m b. M b khc su trong tr no b t hi b cn nh mt ni s hi bnh hon i vi Thin Cha. M b thng ni vi b v nhng ngi b con v bn b b Cha pht v h khng vng li Ngi. Khm ph ny, d c tnh cht gii thot, lm cho b bun nhiu. Bi v cng lc b nhn thy phn ln cuc i b phi chu ci hnh nh ca v thin cha nghim khc v e da thng tr. Nhng ngy k tip, b theo ui cuc i thoi vi v thin cha quan ta v trng pht ca mnh. B xin v thin cha ny nhng ch dn dn cho Thin Cha Tnh Yu ca Cha Gisu Kit v ng ng gia b v Ngi na, nht l trong nhng lc gp khng hong. Hn na, b bo m vi v thin cha rng b tn dng hng tch cc ca ngi mun lm cho b thnh mt ngi c hnh kim lun l khng th ch trch vo u c ht. Cu chuyn chng t tm quan trng phi chm ch kho st quan nim ca mnh v Thin Cha v sa cha n, nu mun kh ph thy mnh ng tha th v chnh mnh tr nn c kh nng tha th. Chng ta khng th c gi mi nhng hnh nh tr con v Thin Cha, nhng hnh nh ca mt quan ta v tm, mt ngi cha nghim khc, mt cnh st, mt gio s cu ton, mt con ngi v cm, mt nhn vt ngt ngo u mi cht li, mt nh lun l s st, v.v... Nhng v thin cha lm cho tn ca h thnh bt lc trong vc tha th.
THUVIENDIENTU.ORG
2. Trong tnh yu ca Ngi, Thin Cha khng b gii hn bi nhng s tha th ngho nn ca chng ta : Nhng khng phi l nhng hnh nh sai lm duy nht v Thin Cha cn tr vic tha th. Cn c hnh nh ca mt v thin cha m s tha th b iu kin bi nhng s tha th ca con ngi. Thin Cha ch tha th cho ti vi iu kin ti tha th cho k khc. Li suy t v tha th ny rt ph bin, ti gp n ni a s cc tham d vin nhng kha hc v tha th ca ti. H tng rng c th bin minh cho li suy t bng cch nu ln nhng li ca Kinh Ly Cha: "Xin tha th cho nhng xc phm ca chng con nh chng con tha th cho nhng k xc phm chng con". Lm sao ct ngha vic cc tn hu kit i n mt quan nim nh th v s tha th ca Thin Cha ? C nn ngh rng mt truyn thng kit nh th nh mt s ip th nht ca Phc m khng ? T nim v s tha th nhng khng ca Thin Cha, dn dn chng ta trt vo nim ca mt tha th-phn thng ca chnh nhng s tha th ca mnh. Thin Cha t gii hn cho tnh yu ca Ngi v thi ly sng kin tha th chy theo nhng s tha th ngho nn ca con ngi sao ? nim v s tha th ca Thin Cha c xem nh mt th cng bng ban thng c th tm thy du vt trong Tin Mng theo thnh Matthu : "Qu thc, nu cc ngi tha th cho ngi khc lm li ca h th Cha cc ngi trn tri cng s tha th cho cc ngi ; nhng nu cc ngi khng tha th cho ngi ta, th Cha cc ngi cng khng tha th cho cc ngi lm li ca cc ngi u" (Mt.6,14-15). Cc nh ch gii gii thch nh hng ny ca Matthu l do s kin Matthu ni vi mt c to cn thm nhim L Lut Cu c. Ngay c trong nhng bn vn khc, khi khng nh r rng tnh nhng khng ca n cu , Matthu cng khai trin c mt dng t tng rabbi b tinh thn v lut ch ng. Chnh t tng ny li c gp thy trong nim v tha th. Chng ta ghi nhn nh hng ca Phc m Matthu c u th trong vic o luyn tm thc kit gio, bi v mi cho n Cng ng Vatican II, chng ta c hu nh mi bn vn ca Matthu trong cc phng v Cha nht. Vy chng ngc nhin chi khi ngi tn hu ngh rng c th mua ly s tha th ca Thin Cha bng cc cng nghip ca chnh nhng s tha th ca mnh. Nh vy, s tha th mang hnh thc ca mt cuc mc c tinh vi gia Thin Cha v con ngi. tng v mt v thin cha cho qua cho li khng xng hp vi lng nhn hu v cng ca Thin Cha. N to nn mt lm ln ln v mt ng ct ln hn trong i sng thing ling, c bit ni nhng ngi cm thy khng th tha th. bo m n cu n t s tha th ca Thin Cha, h phi c gng tha th bng mi gi, ngay c khi cm thy bt lc lm vic . Hoc l h th nhn khng th tha th nn khng ng c s tha th ca Cha v s thiu qung i ca h, hoc l h t di mnh trong vic tha thun trao ban mt s tha th gi di, hoc t ra l khng trung thc. Chng ta thy nhng k tng mnh c th ng hng s tha th ca Cha ri vo trong mt lng o xao xuyn nh th no ! Lm sao thot ra khi con ng khng li thot ny ? Phng th duy nht l nhn r hai chn l ny. - Th nht l Thin Cha lun gi sng kin i bc u trong vic tha th, nh ch Ngi mi c sng kin tnh yu. Thnh Gioan khng do d khng nh iu : "Khng phi chng ta yu mn Thin Cha, m chnh Ngi yu thng chng ta trc" (1 Jn.4,10). - Chn l th hai pht xut t chn l th nht. Tha th khng phi l hnh ng ca ch ch ty thuc mnh. Tha th trc ht l hoa tri ca mt cuc hon ci ca tm hn, mt s m ra vi n sng tha th. S hon ci ny, ngay c khi n c th l tc thi v t pht trong mt s trng hp, thng sinh ra, chn mui v tin ha trong sut mt giai on di hoc ngn.
THUVIENDIENTU.ORG
Qu th, nu khng xc tn v hai s tht ny, ch nn c li d ngn ngi mc n khng c kh nng chi tr (Mt.18,23-35). l cu chuyn ca mt ng ch c sng kin tha mt mn n rt ln cho mt trong cc con n ca ng. Nhng con n ny khng c cng lng khoan hng i vi mt ngi ngho mc n y mt s tin nh. Chng ta bit phn cn li ca cu chuyn : ng ch, mt khi bit c s cng ci v khc nghit ca ngi mc n khng c kh nng chi tr, sai b t anh ta cho n khi tr ht mn n. Hai im ng ghi nhn trong d ngn lin quan n s tha th. Mt ng, chnh ng ch, trng hp ny l Thin Cha, c sng kin a ra mt c ch thng xt. ng kia, con n c c n khng mnh b nh ng hay chu nh hng bi lng qung i ca ch n. Lng qung i ng l phi dn anh ta tha th cho con n ca mnh khi n lt anh ta. Anh ta khng n nhn cch su xa s tha th ca ch anh, n mnh c bin i v tr nn c kh nng a ra mt c ch khoan hng tng t. Chnh trong vic m anh t kt n mnh. Huyn nhim t do ca con ngi c th i ti ch t chi n sng. Nn thm rng mc du Ngi c sng kin trao ban s tha th, Thin Cha khng th bt p buc chng ta n nhn n. Mt cch no , Cha t lm cho mnh ra bt lc trc s t chi "tha n" - tha th ca Ngi. Chc chn khc vi ng ch ca d ngn, Thin Cha t ra kin nhn hn v bit ch i lc thun tin cho cc con tim m ra, ngay c nhng tm hn ngoan c nht. 3. S tha th khim tn ca Thin Cha ca Cha Gisu: Nhng ai l Thin Cha tha th ch thc ? hiu r cc phong cch ca Thin Cha trong vic tha th, chng ta hy nhn ngm cch Cha Gisu i x vi cc "ti nhn". i vi h, Ngi khng t ra mt thi trch thng, dy i hoc khing mit, m li t ra gin d, khim tn v cm thng. Ngi c sng kin i thm nhng con ngi b t y trong lm li ca h. Ri mt khi vi h, Ngi lm cho h thm gi tr bng cch t t mnh trong trng thi n tip h : Vi ngi n b Samaria, Ngi xin nc ung ; nhn thy Giaku, Ngi t mi mnh n tr nh ng ; Ngi cho Maria Madalna xc du hn chn Ngi. Ngay c trc khi ni n tha th, Ngi bt u thit lp mt mi tng quan gia ngi vi ngi. Vy chnh trong s n tip cn bn con ngi m Cha Gisu biu l s tha th ca Ngi. "Lm th no m lng mnh ra vi n tha th ca Cha ? Lm sao bt chc Ngi ?" JeanMarie Pohier hnh phc tr li : "Thin Cha ca Kinh Thnh va mc khi cho chng ta rng Ngi khng b tn thng - Ngi l ngi cha ca a con trai hoang ng, l ngi i tm con chin lc - va cho chng ta bit rng Ngi t chi bt chng ta phi tr gi. l mt nghch l khng chu ni i vi chng ta. Ti cng ngh rng ngi ta ch c th bt chc s tha th ca Cha cch rt xa. Hy vng rng nh nng lui ti vi Cha, cui cng Ngi c th nh hng trn chng ta mt cht..." 4. m lng ra vi n sng tha th : Nh i vi cc cuc tp luyn khc, bn gi mt t th thoi mi v loi khi bn mi s chia tr. Bn hy mnh c dn qua mt bc tranh tm tr. Trong khi lng nghe nhng li ca bc tranh, bn hy ch tn trng nhp iu ring ca bn. Bn hy thi gi i vo trong chnh mnh ui kp th gii biu tng v thing ling ca bn. Nhm mt li nu iu gip bn. Bn tm thy mnh trong mt cnh ng y hoa, chan ha nh sng mt tri. Bn hy thi gian chim ngm quang cnh y v thng thc s ti mt ca a phng.
THUVIENDIENTU.ORG
Di kia, bn thy mt cn nh c bao bc bi mt nh sng c bit. Bn i v pha n. Bn tm thy mt cu thang bng dn xung tng hm. Tng bc mt, bn xung by bc. By gi bn ang ng trc mt cnh ca dy bng g sn c chm tr tinh vi vi nhng mu hnh duyn dng. S t m thc y bn m ca ra v i vo. Bn trong mt gian phng nh sng k l. Ht sc ngc nhin, bn thy mt bn sao ca chnh bn b ct vo mt chic gh. Hy thi gi kho st k cc dy buc bn. Nhng phn no ni thn th bn b buc cht ? Loi dy g tri chng ? Cc dy lm bng vt liu chi ? Bn bt u nhn thc ra s xc phm tri buc bn th no. Bn dn dn thc c chnh bn ang , b tri cht vo gh. Bn i vo trong chnh mnh ch lm nn mt vi ngi b tri. Ri bn nhn thy rng khng phi ch c mt mnh bn trong phng. Bn ng vc s hin din ca mt hu th quyn nng. Bn nhn ra Cha Gisu. Ngi hi bn : "Con c mun Ta gip con ci tri khng ?". Ngc nhin v s gip ca Ngi, bn t t li cu hi : "C phi ti thc s mun c gii thot khng ? - C phi ti sp thot khi xing xch khng ? - Ti c th chu ng tnh trng mi t do khng ? - Nhng li ch no ti c th rt ra c t hon cnh t ngc ca ti ?". Bn t thi gian tranh lun v nhng cu hi quan trng ny. Nu bn mun c gii thot, hy trnh by c mun y vi Cha Gisu. Hy ni vi Ngi v nhng si dy tri buc bn v ngn cn bn tha th cho k xc phm bn. C mi ln bn xc nh r mi tr ngi cho tha th, bn hy nhn Cha Gisu ang tho g dn dn nhng ci rng buc bn. Mi khi mt phn thn xc bn c gii thot, bn hy dng li thng thc s nng m s t do mi ca bn mang li cho bn. Cc si dy c cng bung ra th bn cng cho s ha iu, trong sng v bnh an xm chim tt c con ngi ca bn. Trong tnh trng n sng m bn cm nhn tnh yu Thin Cha c ng trong bn, bn hy nhn con ngi xc phm bn ang tin n gn bn. Bn c bt u nhn ra c ci g thay i trong bn khng ? Bn hy nhn vo i mt con ngi ny. Bn c th thng thn ni vi y "ti tha th cho anh" khng ? Nu c, th bn hy lm i. Nu khng, bn hy tr v vi chnh mnh v t hi nhng si dy no cn gi bn li. Bn c th ni li cuc i thoi vi Cha Gisu xin Ngi gii thot bn khi nhng tr ngi cui cng i vi s tha th. Bn cng c th dng li ni y, d phi lm li sau ny cng mt tp luyn bc tranh, ng hu i xa hn trn con ng tha th. Mt ngy s ti, bn s ht sc ngc nhin thy s tha th chy ra t sui ngun ca tri tim bn. Nu bn thnh cng trong vic tho ci ht mi dy rng buc bn, bn hy t hi bn s lm g trong tng lai, vi nhng si dy . Chng s c s dng cho bn nh nhng biu tng, nhc nh bn nhng bi hc qu gi m bn s rt ta c t kinh nghim ca mnh. By gi bn s c hnh th no s gii thot mi ca bn ? Khi bn cm thy sn sng, bn hy ng v ra khi phng. Bn m cnh ca sn v tro ln by bc cp l ra trong nh sng ban ngy. T t bn bt li lin lc vi bn ngoi. Bn thc cc ting ng. Bn m to mt. Bn cm thy an tnh, th gin, mt m v khoan khoi. Chc chn bn mun chia s nhng cm ngh ca bn vi mt ngi no , hoc bn hy ghi li trong nht k. Xin tha th cho chng con nhng xc phm ca chng con. Ly Cha, xin tha th cho chng con nhng xc phm ca chng con, Khng theo mc ca nhng tha th ngho nn ca chng con, Khng nh chng con c thi quen tha th, Khng theo gng nhng tha th c tnh cch thng mi v tnh ton ca chng con. Nhng hn l :
THUVIENDIENTU.ORG
- khm ph ra lng thng xt du dng ca Cha - cm nhn s du dng ngui ngoai ca Cha - dy cho chng con cng tha th - tha th cho nhng ai cng chia s cm bnh vi chng con - khng ri vo tuyt vng v xu h - t chi c mun tha th cch ngo mn - lt mt n nhng s ngay thng gi di v nhng phn n ca chng con - chng con c th tha th cho chnh mnh - nhng tha th ca chng con tr thnh phn nh s tha th ca Cha.
Giai on mi hai Quyt nh chm dt hoc i mi quan h

Nhng tnh bn c ni li i hi nhiu chm sc hn l nhng tnh bn khng bao gi b v. (La Rochefoucauld) Hoan h ! Chc mng ! Bn ti giai on cui cng ca tin trnh tha th lu di ca bn. By gi bn tha th cho k xc phm bn, vic cn li l bn quyt nh s lm g vi mi lin h cn ni kt bn vi y. Bn mun eo ui mi lin h ny nhm o su n, hoc bn ngh rng tt hn nn chm dt ? 1. Khng ln ln tha th vi ha gii : Trong mt s sch, tha th thng ng ngha vi ha gii. Chnh v th, nhiu ngi s tha th cho k xc phm n h, v do , h phi ha gii vi n v li phi a thn ra hng chu cng nhng quy nhiu t pha n. l trng hp mt ng nghip chuyn gia tm l ca ti khi c bn thn phn bi nhng b mt ca b. B t chi tha th cho c ta, bi v b ngh l b s phi tm s tr li vi c ta v s cn phi b tn thng v s khng kn o ca c ta. Mi y ti cng nhn thy cng mt ni s hi ni mt ngi. Ngi ny cng ln ln hnh ng tha th vi hnh ng ha gii. y l iu xy ra : mt n tn Tin Lnh say m v mc s ca mnh bng mt tnh yu rt mnh. V mc s cng say m nng v p tr nhng c ch cu thn ca nng m khng s lm lu m thanh danh ca mnh, v ng kt hn v l ngi cha gia nh. Chc chn v tnh yu ca ngi n ng ny, nng ri b t m gia nh thu mt cn h sng mt mnh. Nng nu l do cho chng nng rng nng mun tm li chnh mnh v suy t v nh hng cho cuc i nng. L do tht l c th sng thn mt hn vi ngi yu d tnh b v ng hu i n vi nng. Nhng v ca mc s nghe phong phanh s vic nn thc y chng i gp mt v c vn hn nhn gia nh. Cui cng, b thnh cng trong vic can ngn v mc s i sng vi tnh nhn. N nhn vt trong cu chuyn ca chng ta sng c n mt mnh trong cn h nh, v sau khi suy ngh, nng quay tr v t m gia nh. Cn b va chm v b b ri, chng nng i hi nng phi chnh thc th ha trung thnh. ng coi l iu kin tt yu cho s tha th ca ng v s tr v t m gia nh c th xy ra ca v ng. V ng phn i iu . H ang trong tnh trng y khi n gp ti. Sau vi ln gp g, ti thnh cng lm cho ngi chng hiu rng ng khng th t iu kin cho s tha th ca ng : s tha th phi l trn vn v v iu kin. Tuy nhin, mt khi ng tha th, ng c th thng tho cc iu kin cho cuc tr v ca v ng trong gia nh. ng cng ln ln tha th vi ha gii.
THUVIENDIENTU.ORG
S ln ln ny c tm thy khng nhng ni nhng con ngi bnh thng, m ngay c ni cc chuyn gia v tha th. Mt s thy dy tu c v thn hc gia lm nhng khng nh nh th ny : "Mc ch ti hu ca tha th, chnh l s ha gii ; tha th v ha gii l hai thc ti khng th tch ri nhau ; tha th s khng y nu khng c ha gii". C th ni rng i vi nhiu ngi trong h, tha th tng ng vi vic qun i tt c, vi vic lm nh chng c g xy ra c v quan h li nh trc khi xc phm. Cch nhn ny coi trng t tng ma thut hn l khoa tm l lnh mnh ca con ngi. Nu ha gii phi l qui phm cho tnh ch thc ca s tha th th chng ta hiu ti sao bit bao nhiu ngi t chi tha th. H c cm tng nh c gi v tha th, v cui cng, t phn bi chnh mnh. R rng phn tip theo thng thng v ng ao c ca tha th l ha gii. S ha gii tt hn na i vi nhng ngi lin kt vi nhau bng nhng lin h rt cht ch. l trng hp ca cc i v chng, cha m, con ci, bn thn, ngi lng ging v ng nghip. Nhng, c khi s ha gii c th c c th cng khng c tng tng rng n bao hm vic tm gp li mnh nh trc khi cha c li lm. Sau mt s xc phm nng n, chng ta khng th ly li quan h qua c na, v l do n gin rng n khng cn na v cng khng th tn ti na. Hn na, chng ta c th ngh ti hoc o su quan h , hoc cho n mt hnh thc khc. 2. Tha th v chm dt mt quan h : Cn c mt hon cnh m s ha gii vi k xc phm t ra khng th c c. Chng ta ly chng hn trng hp c vn vi mt ngi xc phm v danh, cht hay khng tm thy ; hoc vi mt k xc phm khng chu hi ci hoc mt ngi c li thnh c tt v v trch nhim. C phi v vy m kt lun rng s tha th l khng th c khng ? Chng h nh th. S tha th trc ht l mt trng thi ca con tim. Do , khng nhng n c th c trao ban, m cn nht thit phi tha th ly li s bnh an v t do ni tm, d k xc phm c sn sng hay khng, ti gn c hay khng. Trong nhng hon cnh m ngi tha th khng th bc l trc tip s tha th ca mnh, th y vn lun lun cn c kh nng lm vic bng mt c ch biu tng nh vit mt l th m s khng gi i, tp hp quanh mnh mt vt tng trng cho s tha th ca mnh, hoc t mt c ch ha gii vo ch ca mt ngi hay ca mt nhm ngi ng vai k xc phm. l ci xy ra trong mt gio x m ngi chn chin phm nhng hnh vi lm dng tnh dc. Bn quyn s ti c mt v ging thuyt n gip cng on t cha lnh. Trong mt cuc c hnh sm hi, v ny xin cc gio dn nhn thy ni ngi v mc t lm li ca h v n bt tay ngi t du s tha th m h trao ban cho v mc t c ca h. Tin trnh ny t n rt thch hp cho mi hon cnh. Ri thay, l mt c ch non yu, v v ging thuyt khng thi gian cho cc gio dn trong gio x bt u vic cha lnh vt thng ca h trc , ri t lm cho h tin bc trn con ng tha th. Cng c nhng hon cnh m cc n lc ha gii, d i n u, s t ra bt cn v ngay c nguy him na. Hy ngh n trng hp c vn vi nhng ngi bo lc, vi nhng ngi mc bnh tm thn kinh nin hoc vi nhng k gian ln chng cht ngi ngng. Ti khng tin rng, nhn danh mt s tha th ton b bao gm c ha gii, chng ta phi thc y tnh anh hng i n ch sn sng nhn chu thm na nhng hnh ng tn bo sao ? S tha th hiu ng khng i hi n th u. Trong nhng hon cnh ny, cc ngi ny c th v cn trng m rt lui, sau khi tha th tt c cho k xc phm mnh. D c khi s tha th khng lun t ti ha gii th cng khng km li ch cho ngi tha th v vic c biu l bng nhiu cch. Ngi b xc phm trc ht ha gii vi chnh mnh ; tip n khng cn cm thy b s on gin v tinh thn tr th ch ng mnh na ; s
THUVIENDIENTU.ORG
thnh cng trong vic khng cn xt on, nhng hiu cho k xc phm mnh ; c th t trong thm tm, cu mong cho n c hnh phc ln nht c th c ; s khm ph ra c kha cnh tch cc ca hon cnh kh khn ; d nhin c th hy vng s n cn i vi k xc phm s lm bin i c tm hn y. khng phi l tt c, v mt xc phm n t mt ngi rt thn yu thng cung cp c hi t m mt ra trc s l thuc bnh hon m chng ta c th duy tr i vi y. S rn nt trong mi quan h, d c nng n my, cng hin cho ngi b xc phm c hi xem xt li tnh trng l thuc v tr nn c lp hn. S tha th cung cp mt c hi l tng lm li di sn ca mnh theo sau s mt mt ngi thn. Vic lm li di sn h ti vic phc hi tt c nhng s l tng ha c phng chiu ln ngi c yu mn. Ni cch khc, n gip ly li tt c tnh yu, ngh lc, l tng... ni tt l tt c s u t tm l v thing ling m chng ta t ni ngi c yu mn. 3. S tng trng ca k xc phm trong ha gii : By gi chng ta hy kho st nhng thay i c thc hin trong tng quan k xc phm - ngi b xc phm. Trc ht, chng ta hy ghi nhn rng trch nhim v nhng thay i khng ch do k xc phm nh mt s tc gi mun (Smedes), nhng cng do ngi b xc phm na, v ngi b xc phm phi tp khng cn t mnh vo hon cnh c th li tr thnh nn nhn na. xy dng mi quan h mi, c k xc phm ln ngi b xc phm u phi cm nhn c lin quan. Trc ht k xc phm phi nhn ra phn trch nhim ca mnh trong li lm y ; phi t ra sn sng lng nghe ngi b xc phm cho n cng v phi t mnh trong da tht ca ngi b xc phm hu o lng c hn trng v cng vt thng ca y. Ngay c khi khng th loi b c au kh cho ngi b xc phm, t ra k xc phm cng hiu thu c n. Cn v nhng thit hi v bt cng mnh phm ng ti cc ca ci vt cht, nhng vt nh cho thanh danh, nhng s thiu ngay thng hoc tt c nhng lnh vc khc, k xc phm phi sa cha li theo c cng bng, trong mc c th c. K xc phm cng hin bo m ngay thng no trong tng lai ? S hi hn, li dc lng, nhng li ha hn c khng ? Nhng hng tt khng bao gi thay th c cc hnh ng thay i c th c. Vy k xc phm t hi xem mnh hc c g t cc vic v chnh mnh v v cch thc ni kt cc mi lin h thn thit vi ngi khc. l nhng thay i thc s c nhn thy trong cch ng x ca k xc phm to nn nhng bo m tt hn cho ha gii thnh cng. Y cng phi t t ra cho mnh nhng vn nn sau y: "Ti i n ch phm phi mt xc phm nh th cch no ? u l ng lc su xa ca ti ? u l nhng tin s c tnh cch gia nh hoc vn ha thc y ti c mt hnh ng gy xc phm nh th ? Nhng ng x no ti phi hc thay i trong tng lai ? S gip no ti phi cho mnh t c mc ch ny ?" Trng hp sau y ca mt ngi chng bt trung minh ha r rng ci m ti cho l nhng du hiu tng trng ca mt k xc phm hi ci. Mt hm, ngi chng bo cho v mnh hay ng c mt nhn tnh tr. gim nh c sc do ci tin y, ng vi vng bo m rng ng khng mun thay i g cuc sng hn nhn hai mi lm nm qua v ng ha vi b l b vn lun l mi tnh u tin ca ng. V ng bc l cho ng ni au v s tht vng su xa ca b, ri b bo cho ng l khng c vn ng sng gia nh trong thi gian cuc "sng c thn" mi ca ng. t thng chung sng vi ngi tnh thuyt phc ngi n ng rng ng khng th thch hp vi tnh tnh ca ngi bn i tr ca ng. Nh li tt c nhng li ch m cuc sng gia nh trc y mang li cho ng, ng mun quay tr v. Nhng v ng khng chp thun nh
THUVIENDIENTU.ORG
th. B t chi sng chung li vi ng, bao lu ng khng thc hin trn ng mt cng trnh tm l. B mong mun cch c bit rng ng thc c ci g tc ng s ra i ca ng. l iu ng lm vi s gip ca mt nh tr liu ti gii. ng nhn thy rng trong nhng nm di sng i hn nhn, ng chng cht mt mt trn mt mt v dn nn nhiu tc gin i vi v ng. R rng l ng s dng s in r tnh yu trng pht b. y xa hn suy ngh ca mnh, ng khm ph c rng ng mun cp k vi mt ngi n b tr, chnh l qun i ni s gi v s cht. Theo sau nhng s thc nh vy, ng quyt nh thay i thi cn phi c. Ch chnh lc ng bt u cm thy sn sng ly li cuc chung sng vi v mnh. 4. S tng trng ca ngi b xc phm trong ha gii : Mt ngi b xc phm thng than : "Ti sao ti li b t vo mt tnh cm rc ri nh th ny ? Vn nn hon ton thch ng. N c l nhc li rng ngi c li khng mt mnh chu trch nhim v bin c au kh . Ngi b xc phm cng phi tm lm r s tht v mnh v phi li dng ci kinh nghim khng may ca mnh hu xem xt li mt s thi v cch thc i vo cc tng quan thn mt ca mnh. giai on tm, ti mi c gi rt ta nhng bi hc hu ch t cuc phiu lu kh nhc ca mnh. Khng bao gi c qun i rng vt thng b xc phm - lm xo trn cc thi quen v lm lung lay cc s an n chc chn ca mnh - l lc rt thun li cho nhng i thay. By gi ti ngh bn tr li mt lot cu hi lm r nhng g bn th c c v kim k nhng g cn li bn phi hc trong lnh vc cc quan h nhn bn : Ti hc c g v chnh ti ? Ti c tr nn ngi bn tt hn ca ti khng ? Ti c hc c ni nng du dng khng ? Ti c thay th nhng ci "cn phi", "ti phi"... bng nhng ci "ti chn"... khng ? Ti c kh nng t chi p ng yu cu ca ngi khc, nht l nhng ai ti yu qu, cch no m vn tn trng nhng gii hn c nhn ca ti khng ? Ti c hc c din t cch t pht hn nhng g ti thy khng ? Khi mun can thip vi mt ngi ch cho y bit ci g trong ng x ca y lm ti phn n hoc lm tn thng ti, hi ti c kh nng ci m vi y v ci ti cm nhn vi nhng cu bt u bng "ti" (chng hn "ti cm thy bc tc khi anh n tr"), thay v co buc y vi mt s ip bt u bng "anh" (chng hn "anh chng coi ti ra g khi n tr nh th"). Ti lm g chng li nhng li cun ca ti i vi nhng ngi c vn trong cc ng x (chng hn nhng ngi say ru, nhng ngi hay ni, nhng ph n ph thuc, v.v....) ? Ti c kh nng nhn thy nhng ch i v yu cu khng thit thc i vi nhng ngi khc khng ? Trong tin trnh tha th ca ti, ti thnh cng ti u gia tng s qu trng chnh mnh ? Trong khi thay i hnh nh v thin cha cng chnh ca mnh, ti tin li gn Thin Cha / Bn tri m n mc no ? Chc chn l mt chng trnh yu sch. Bn khng phi thc hin n ngay mt lc. Khi thnh cng trong vic ch ng c mt hay hai ng x mi ny, bn c l hnh din v bn, bi v mt thay i nh trong lnh vc cc mi quan h nhn bn s ko theo ni bn nhng thay i ngha khc. 5. Thay i quan h theo sau mt cuc chia ly : C nhng hon cnh khng th b ri mi quan h, cng chng th o su c. Lc y phi ngh n vic ti lp nhng lin h mi. Ti c trong u hai trng hp c bit. Trng
THUVIENDIENTU.ORG
hp ca nhng ngi chia ly, v li ch cho con ci, vn duy tr nhng quan h cha m v trng hp cc cha m t hi nhng ng x mi no h phi c i vi nhng a con ln ca h la t m gia nh. H thc v thch phi gi nhng khong cch, tuy nhin khng b gy cc lin h thn mt ca mnh. Trc ht, chng ta hy kho st trng hp cc v chng ly thn hoc ly d. Tht kh m phn chia vi nhau nhng tp qun c ca i sng v chng v bin i cc mi lin h i - v chng thnh i - cha m. Jeanne th nhn vi ti s kh khn ln lao nng cm nhn v ti ny. Nng cm thy b li ko ging co bi c mt l tnh cm mu thun nhau i vi ngi chng c : on gin v c li v ra i, ghen tung i vi ngi bn i mi ca chng, nhu cu rt mnh mun bo v chng v chm cht chng na. Gia nhng tnh cm hn n , nng cng phi duy tr vi chng mt quan h ca cha m chm lo cho cuc sng ca con ci. By gi nng phi an tng ci l tng ca nng v la i duy tr vi ngi chng c phn v l cha m. Nng nhn thy rng nng s khng bao gi thnh cng trong k cng ny, nu trc nng khng thnh cng trong vic tha th cho chng. Th hai, cc cha m cm thy c n theo sau s ra i ca nhng a con ln cng phi ng u vi cng mt thch tng t, d c khc. H tri qua s ra i ny cch kh nhc v ni ci "t trng" ny h phi lm li i sng lm i sau nhiu nm di "lm cha m". Hai v chng quyt nh bo v bng mi gi s thn mt mi m ca h chng li s xm lng nh k ca con ci h. Cc con li khng t hn ch cng bn b chy n nh cha m mi lc, v vt ht t lnh, chim c TV hoc b tm. Trc mt s xm lc nh th, cc cha m xt l cn thit phi xc nh bin gii ca h. H cng nhc nh cho cc con h rng chng hon ton mun ri b nh nn t nay phi x s nh nhng ngi c mi. Chng ta on c s can m ca nhng cha m ny phi ct dy rn mt ln na thit lp mt kiu quan h mi vi cc con trng thnh ca mnh. kt lun, ti xin php nhn mnh ci m chng ta lo u l liu s tha th c t mnh thanh ton nhng kh khn trong quan h khng, bi v n khng c c ci hu qu o thut m ngi ta thng gn cho n. Hn na, ngay c khi c trao ban, s tha th khng bo m c l k xc phm khng ti phm na. D th no i na, vn nn quan trng phi c t ra l nh sau : "S tha th c sn sinh ra ht mi hiu qu tt lnh ca n trong ti khng ?" Ni cch khc : "Ti c c bin i bi kinh nghim ca xc phm v tha th khng ?" Mt vn nn khc khng km phn quan trng : "K xc phm n ti hc c g trong ci vic bt hnh ny ?" Nu bn mun tr li khng nh cho hai vn nn ny th bn c th vui mng v li ra hnh phc cho cuc phiu lu tha th ca bn. 6. Nghi thc chuyn tha k : Nghi thc chuyn tha k l mt phng th tuyt ho ln ln theo sau mt cuc chia ly. N hu hiu nht trong trng hp bn l tng ha con ngi bn yu thng bng mt tnh yu say m. Chnh l bn phng chiu thnh tch cc ni ngi tt c nhng g cn nng th v v thc ni bn. l mt trong nhng hu qu ca tnh yu am m. N lm cho bn ra khi mnh bn sng trong ngi kia. Sau khi bn tha th, nu bn xt l cn thit phi chm dt quan h th mi s s khng mt i. Bn cn c kh th i li vt ca nhng s l tng ha ca bn v bn s dng chng tin b. Nh vy, bn chm dt quan h m khng cm thy mnh b ngho i hoc b la gt. l mc ch nhm ti ca nghi thc chuyn tha k m ti s m t cho bn din tin.
THUVIENDIENTU.ORG
Cng nh mi nghi thc, nghi thc chuyn tha k s hiu qu hn khi c s hin din ca mt ngi hng dn, mt ngi ch s v nhng nhn chng thin cm sn sng nng bn trong tin trnh ca bn. t nht hai tun trc nghi l, ngi hng dn gip bn nh li nhng c tnh ni ngi bn yu thng li cun bn. Khong chng bn n su c tnh l ri. Ri bn tm cc vt c th tng trng cho chnh cc c tnh y. Quan trng l chnh cuc l c din ra trong mt bi tr khu gi c mi gic quan : hng, n, hoa, thm mu tri bn, v.v... Chnh ngy l, ngi ch s v ngi tha k ngi trc ci bn t cc vt tng trng cho cc c tnh. Cc nhn chng ngi vng cung trc bn. Sau khi gii thch ngha ca bui l, ngi ch s mi ngi tha k gii thiu ngi c yu mn nh cc vt biu tng i din cho cc c tnh ca ngi . Sau khi chm dt vic gii thiu, ngi tha k n ngi cnh ch s. Mi ngi tham d thinh lng suy nim trong chc lt. By gi ngi hng dn mi ngi tha k i tm vt biu tng cho c tnh u tin. Ngi hng dn cho ngi tha k lp li cng thc i li ca mnh sau y : "... (tn ngi c yu mn), v by gi chng ta chia tay, ti ly li ... (c tnh va chn, chng hn tnh hi hc) m ti cho bn mn cch y ... (thi gian quan h) nm v bn lm phong ph cho ... (c tnh va chn, chng hn tnh hi hc) ca bn". Ngi tha k tr v ch ca mnh, gi vt biu tng trn ngc. Ngi ch s gip ngi tha k thp nhp c tnh mi vo con ngi mnh bng cch ni vi y : "Bn hy cm nhn trong mnh s c mt ca c tnh mi ny, bn lng nghe ni ni trong mnh, bn nhn thy n bn trong bn". Ngi hng dn tip tc khch l ngi tha k ly lm ca mnh ci c tnh m y d phng trn ngi c yu mn. cng vic thp nhp c hon tt trong vi pht, ri ngi hng dn li mi ngi tha k i tm vt tip theo tng trng cho mt c tnh khc, v hon thnh mt tin trnh y ht nh trn. C lm tip theo nh th vi mi mt c tnh khc. Cui cng, ngi tha k ng gia mi ngi, chung quanh l cc vt biu tng. Ngi ch s nghi thc tuyn b vic an tng chm dt, cc tham d vin chc mng ngi tha k v kt thc cuc c hnh bng mt cuc l thn hu. l s nghi thc chuyn tha k. Khng c chi ngn cn bn thm vo nhng yu t khc c th tng thm cng v v p ca nghi thc.
C hnh s tha th
Ci g khng c c hnh c khuynh hng b gim st v tn ln m khng li du vt g. (V danh) Nh ngi leo ni ln ti nh ni ly li hi th v ngm nhn on ng tro ln, bn cng c mi gi dng li chp thang ca bn v phng mt nhn li con ng i qua. Ngay t lc khi hnh, bn mun trnh con ng khng li thot ca ni on gin v lng mun tr th. Mt khc, bn khng mun k xc phm quy ry bn hn na, bn lm tt c nhng g bn c th n thi i mi bt cng hoc hnh vi gy xc phm i vi bn.
THUVIENDIENTU.ORG
Bn khng s dn su vo chnh bn v ng chm s xu h su xa m cc thng tn ca thi th u v ca tui trng thnh gi ln. l ci cho php bn khi mo vic cha lnh ca bn. Bn gi mnh khi ng kn trong mt s c c v ch. Bn chia s gnh nng au kh ca bn vi mt ngi bit m rng tai lng nghe bn. Bn cng thy r hn ni tm ca bn. Bn thnh cng trong vic hn ch phm vi s mt mt ca bn n bn c th gi tn v an tng n. Bn n gp ni tc gin v lng mun bo th ca bn tip nhn chng. Bn nhn thy trong chng nhng sc mnh tch cc sn sng cu vn s ton vn c nhn bn ang b e da. Bn dn dn tp pht trin lng tn trng bn bn sn sng tha th cho chnh mnh. Bn tm hiu k xc phm bn. Bn thi khng thy n vi ci nhn xu, nhn n vi i mt mi m. Bn t hi v ngha tch cc m bn s trao ban cho vt thng ca s xc phm. Bn con tim bn mm lng bi tnh yu m ngi khc biu l bng nhng s tha th ca h, v bn mnh c nui dng bi tnh cm duy nht v khng so snh c ny l bn cm thy bn xng ng c tha th v bn c c x. Bn hc gii thot bn khi ngay c hnh ng tha th ca bn. Bn chi b c mun tin rng bn l ngi duy nht c trch nhim trong s tha th, v nh vy bn trnh c vic tm s vinh danh cho bn. Bn t li vn v hnh nh ca mt v thin cha cng chnh bn tr li vi Thin Cha du dng v thng xt, sui ngun linh hng v sc mnh cn thit tha th khi n lt bn. Cui cng, bn quyt nh xem xt cc tng quan tng lai ca bn vi k xc phm. Hoc bn d tnh cho n ra i v cu chc cho n c hnh phc ln nht c th c c, hoc bn k kt mt giao c mi vi n. Sau khi duyt xt li cuc du lch tha th ca bn nh th, bn c l do bn rt hnh din v bn. Bn c th chc tng bn ! Bn c th mng l bn ! Bn s ln ln trong tnh ngi v trong s thnh thin !
Mc Lc
Li ni u Li ta Chng I Tm Quan Trng Ca S Tha Th Trong i Sng Chng Ta 1. Duy tr mi trong mnh v k khc s d phi chu : 2. Sng trong mt mi on gin thng k : 3. Bm cht vo qu kh : 4. Tr th : Chng II Mt Chuyn Ng Ngn V S Tha Th : Alfred v Adle Chng III Vch Trn Nhng Quan Nim Sai Lm V Tha Th 1. Tha th khng phi l qun i :
THUVIENDIENTU.ORG
2. Tha th khng c ngha l ph nhn : 3. Tha th yu sch nhiu hn mt hnh vi ch : 4. Tha th khng th b truyn khin : 5. Tha th khng c ngha l tm li c mnh nh trc khi b xc phm: 6. Tha th khng i hi ngi ta phi t chi quyn li ca mnh : 7. Tha th cho k khc khng c ngha l bin gii cho y : 8. Tha th khng phi l minh chng mnh tri hn v mt lun l : 9. Tha th khng h ti vic trt cho Thin Cha: Chng IV Tha Th, Mt Cuc Phiu Lu Nhn Bn V Thing Ling 1. S tha th bt u bi quyt nh khng tr th : 2. Tha th i hi mt s tr v vi chnh mnh : 3. Tha th trn ng tm kim mt ci nhn mi v cc mi tng quan gia ngi vi ngi : 4. Tha th tin vo gi tr ca ngi gy nn xc phm : 5. Tha th phn nh lng thng xt ca Cha : Chng V Lm Sao Lng nh Nhng iu Xc Phm ? 1. Nhng xc phm bi nhng ngi c yu thng : 2. Nhng xc phm bi nhng ngi xa l : 3. Nhng xc phm mt i trong qu kh : Chng VI Tha Th Cho Ai ? 1. Tha th cho nhng thnh vin trong gia nh mnh: 2. Tha th cho bn b v nhng ngi gn gi : 3. Tha th cho nhng ngi xa l : 4. Tha th cho cc c ch : 5. Tha th cho nhng k th truyn thng : 6. "Tha th cho Thin Cha" : 7. Tha th cho chnh mnh : Chng VII Mt Kinh Nghim Tha Th Thc S 1. Nhng ch dn sng tt mt kinh nghim tha th : 2. Din tin ca bui suy nim : 3. Nhng hu qu theo sau bui suy nim : Phn kt

Lam Sao de Tha Thu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Lam Sao de Tha Thu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

THUVIENDIENTU.

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

PHN TH NHT NHNG SUY T v NH HNG v BN CHT ca THA TH

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng I Tm Quan Trng Ca S Tha Th Trong i Sng Chng Ta

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng II Mt Chuyn Ng Ngn V S Tha Th : Alfred v Adle

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Vch Trn Nhng Quan Nim Sai Lm V Tha Th

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng IV Tha Th, Mt Cuc Phiu Lu Nhn Bn V Thing Ling

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng V Lm Sao Lng nh Nhng iu Xc Phm ?

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng VI Tha Th Cho Ai ?

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Chng VII Mt Kinh Nghim Tha Th Thc S

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

MI HAI GIAI ON THA TH CH THC

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Giai on mt: Khng tr th v khin thi i nhng c ch xc phm

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Giai on hai Nhn bit thng tn v s ngho nn ca mnh

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Giai on ba Chia s thng tn ca mnh vi mt ngi no

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Giai on bn Xc nh r mt mt ca mnh nh nhn chu mt mt

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

Giai on nm Chp nhn ni gin v lng mun bo th ca mnh.

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]

[T SCH CHO MT TNG LAI TT P HN]