www.MATHVN.

com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

Bi 1: Cho hai ng trn ( S1 ) v ( S 2 ) c giao im A, hy dng ng thng qua A sao cho n ct hai ng trn theo cc dy cung bng nhau.
GII

* Phn tch: Gi s dng c ng thng qua A theo yu cu bi ton .

B ( S1 ) C (S2 )
Ta c: AB = AC Xt
A

( S1 ) ( S1 ') S1 S1' BC (C (S1'))

* Cch dng: Dng ( S1 ') A ( S1 ) = ( S1 ')

( S1 ') ( S 2 ) = C

( khc A )

Ni AC Dng AC ( S1 ) = B Ta c ABC l ng thng cn dng. * Chng minh: AB = AC,tht vy: Chng minh: AB S1 = AC S1' Ta c: BAS1 cn ti S1 S1 = 180 - 2BAS1

ACS1 cn ti S1' S1 ' = 180 - 2CAS1'

M: Suy ra:

BAS1 = CAS1' (i nh)

BAS1 = CAS1'

* Bin lun:

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

Nu ( S1 ) tip xc ( S 2 ) th c 1 nghim hnh

Nu ( S1 ) , ( S 2 ) ct nhau ti 2 im th c 2 nghim hnh. Bi 2: Qua im A cho trc, hy k mt ng thng sao cho on thng xc nh bi cc giao im ca n vi mt ng thng v mt ng trn cho trc nhn A lm trung im. GII

* Phn tch: Gi s dng c ng thng CAB theo yu theo yu cu bi ton . Vi B (O) , C (l ) , AB = AC Xt php i xng tm A: A

(l ) (l ' ) C B ( B (l ' ) ) * Cch dng: Dng (l ' ) = A (l ) Dng B = (l ' ) (O) Ni BA Dng C = BA (l ) Ta c ng thng ABC cn dng .
* Chng minh: AB =AC Theo cch dng ta c (l ) // (l ') Qua A k ng thng vung gc vi hai ng thng trn ln lt ti H, K. Chng minh ACH = ABK

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

(1) M: AH = AK (tnh cht i xng tm A) Suy ra: ACH = ABK Vy: AB = AC * Bin lun: (l) = A (l ) Nu (l' ) tip xc th c 1 nghim hnh . Nu (l ' ) ct (O) ti 2 im th c 2 nghim hnh . Nu (l ' ) v (O) khng c giao im th v nghim .

H = K = 1v Ta c: HAC = KAB ( dd ) ABK = ACH ( slt ) Suy ra: ACH ng dng ABK

Bi 3: Cho gc ABC v im D nm trong gc . Hy dng on thng sao cho ct AB, BC ln lt ti E,E v EE nhn D lm trung im.

GII

* Phn tch: Gi s dng c ng thng theo yu cu bi ton.

E AB

E ' BC
DE = DE

Xt php i xng :

BC B ' C ' E' E

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

* Cch dng: Dng B ' C ' = D ( BC ) Dng E = B ' C ' AB Ni DE Dng E=BC DE Ta c ng thng EDE cn dng. * Chng minh: tht vy DE = DE, v: T D h vung gc xung BC, BC ct ln lt ti H, H. Suy ra DH = DH (1)

E ' DH = EDH '(dd ) M DE ' H ng dng DEH ' , V: DE ' H = DEH '( slt ) H = H ' = 1v T (1), (2) suy ra DE ' H = DEH '
Vy: DE = DE * Bin lun: Bi ton c 1 nghim hnh.

(2)

Bi 4:Cho hai ng trn (O1), (O2) c giao im A. Hy dng ng thng qua A nh trn hai ng trn hai dy cung sao cho hiu ca chng bng a cho trc. GII

* Phn tch: Gi s dng c ng thng qua A v AB AC = a (a cho trc).

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH
' Xt php i xng tm qua A : (O2 ) (O2 ) C C Suy ra: AC =AC Hai ng thng (l1), (l2) ln lt qua O1, O2 v vung gc vi BC. a AB AC ' a = ). Khong cch gia (l1), (l2) l d = ( v 2 2 2 2 a Suy ra (l2) l tip tuyn ca ng trn (O1; ). 2 * Cch dng: ' Dng (O2 ) = A (O2 ) C ' = A (C )(1) a Dng (O1 ; ) 2 a Dng (l2) l tip tuyn ca (O1 ; ) i qua O2. 2 Dng qua O1 ng thng (l1)//(l2). Dng (l) qua A v vung gc vi (l2). Dng B = (l ) (O1 ) A

C = (l ) (O2 ) Ta c ng thng BAC cn dng.

*Chng minh: AB AC = a Theo php dng (1) ta c: AC =AC Chng minh: AB AC = a a Ta c: d = 2 AB AC ' a = 2 2 2 AB AC ' = a Vy: AB - AC = a *Bin lun: Nu (O1) tip xc (O2) th c 1 nghim hnh. Nu (O1) giao (O2) ti 2 im th c 2 nghim hnh.

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

Bi 5: Cho tam gic ABC ni tip trong ng trn tm O, BC c nh, A di chuyn trn ng trn. Tm qu tch trc tm H ca tam gic ABC. GII

*Phn thun: Gi I l trung im BC. A i xng ca A qua O Suy ra: ABA ' = ACA ' = 90 AB A ' B A ' B / / HC AB HC Ta c: BHCA ' l hnh bnh hnh . AC A ' C BH / / A ' C AC BH M: IB = IC Nn: IH =IA Hay: A ' = I ( H ) . Khi A di chuyn trn ng trn tm O th A cng di chuyn trn ng trn tm O. V O, BC, I c nh Nn qu tch ca H l ng trn tm(O;BC). (Vi O ' = I (O) ). *Phn o: Ly H (O;BC)

Bi 6: Cho tam gic ABC.Tm cc im trong tam gic sao cho 3 im i xng vi n qua trung im cc cnh tam gic u thuc ng trn ngoi tip tam gic .

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

GII

*Phn thun: Gi E l im cn tm. Gi M l trung im AB. M V gi s: E E1 .

M Ta c: A B

M B A .

Suy ra: AEB = BE1 A .

V E1 (O), nn AE1 B + C = 180 AEB = 180 C

Tng t:

AEC = 180 B
BEC = 180 A .

Vy E l giao im ca 3 cung cha gc ( 180 C ) dng trn AB, ( 180 B ) dng trn AC, ( 180 A ) dng trn BC. Theo hnh hc lp 9, suy ra E cn tm l im duy nht v chnh l trc tm tam gic ABC. * Phn o: Vi E l trc tm tam gic ABC. M l trung im AB. E1 Chng minh: E1 thuc ng trn (O) ngoi tip tam gic ABC. Gi C i xng vi C qua O, C (O). Nhn thy: CAC ' = CBC ' = 90
M E E1

C ' A AC BE / / C ' A M BE AC

Tng t ta c: AE / / BC Suy ra AEBC l hnh bnh hnh. Nn M l trung im EC. M Mt khc: E E1 Hay M l trung im EE1 Vy E1 C E1 (O ) .

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

Bi 7: Cho ng trn (O), hai dy cung AB v CD khng ct nhau, J thuc CD. Dng X trn ng trn sao cho cc dy cung AX, BX chn trn dy CD on EF nhn J lm trung im. GII

* Phn tch: XA, XB chn dy CD ti E, F. Dng E l im sao cho AEJE l hnh bnh hnh F l im sao cho JFBF l hnh bnh hnh Gi I l trung im AB. I Xt php i xng : J K Ta c: AE // = FB Suy ra: AE ' I = BF ' I Vy I l trung im EF KEJF l hnh bnh hnh Ta c: JE ' K = 180 E ' JF ' = 180 AXB = 180 ACB ( Cng chn cung AB ). * Cch dng: Dng: K = I ( J )

(1)

Dng cung cha gc: ( ) nhn dy JK vi gc ( 180 ACB ) cng pha vi A so vi JK. (2) Dng (d) qua A v song song CD. (3) Dng: E = (d) ( ). (4) Dng cung cha gc: ( ' ) nhn dy JK vi gc ( 180 ACB ) cng pha vi B so vi JK. (5) (6) Dng (d) qua B v song song CD. Dng: F = (d) ( ' ). (7) Dng (l) qua A v song song EJ E = (l) CD. (8) X = (l) (O). Dng (l) qua B v song song FJ F = (l) CD. (9) X = (l) (O). Ta c X cn dng. * Chng minh: JE = JF X (O) Theo php dng (1), (2), (4), (5), (7) ta c KEJF l hnh bnh hnh M: K = I ( J )

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

IE ' = IF ' IA = IB

AIE ' = BIF ' AIE ' = BIF '(dd ) AE ' = BF '

Theo php dng (3),(8) ta c AEJE l hnh bnh hnh AE = JE Theo php dng (6),(9) ta c BFJF l hnh bnh hnh BF = JF Suy ra: JE = JF

Theo php dng (8), (9) ta c: E ' JF ' = AXB

V KE ' J = 180 E ' JF ' E ' JF ' = ACB V ( 2 )

Suy ra: AXB = ACB ,C (O) hai gc cng nhn cung CB nn X (O). * Bin lun: S nghim hnh l s giao im ca (d) v ( ).

Bi 8: Hy dng hnh ng gic khi bit 5 trung im cc cnh. GII

Hong Nguyn - www.mathvn.com

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH

*Phn tch: Gi s dng c ng gic A1A2A3A4A5 nhn B1, B2, B3, B4, B5 ln lt l trung im cc cnh A1A2, A2A3, A3A4, A4A5, A5A1 .
B1 B2 B3 B4 B5 Ta c A1 A2 A3 A4 A5 A1

B5 B4 B3 B2 B1 Vy: A1 A1

(1)

Ta thy: B5 B4 B3 B2 B1 l php i xng tm. R rng mi php i xng tm ch c mt im bt ng duy nht, chnh l tm i xng . T (1) suy ra: B5 B4 B3 B2 B1 = A1 (2) Ly X bt k trn mt phng.
B1 B2 B3 B4 B5 Gi s: X X 1 X 2 X 3 X 4 X 5 A1 Do (2) suy ra: X X 5 Vy: A1 l trung im XX5.

* Cch dng: Ly X bt k thuc mt phng.

B1 Dng: X X 1 B2 X 1 X 2 B3 X 2 X 3 B4 X 3 X 4 B5 X 4 X 5

Dng A1: A1 l trung im XX5

B1 Dng: A2 A1 A2 B2 A3 A2 A3 B3 A4 A3 A4 B4 A5 A4 A5 Ni: A1A5 Ta c ng gic A1A2A3A4A5 cn dng .

* Chng minh: B5 l trung im A1A5 Theo php dng: A1 l trung im XX5 XA1 = A1 X 5
B1 X X 1 XA1 X 1 A2 l hnh bnh hnh B1 A1 A2 XA1 = A2 X 1

Theo php dng:

Tng t ta c: A2 X 1 = X 2 A3 = A4 X 3 = X 4 A5 Suy ra: X 4 A5 = A1 X 5 Vy: X4A5X5A1 l hnh bnh hnh .

Hong Nguyn - www.mathvn.com

10

www.MATHVN.com
NG DNG PHP I XNG TM VO BI TON DNG HNH
B5 M: X 4 X 5 Nn: B5 cng l trung im A1A5 .

* Bin lun: Bi ton c 1 nghim hnh ( V A1A5 nhn B5 duy nht lm trung im ). Ch : Cch dng trn c th m rng sang a gic vi s l cnh bt k. Ngha l : nu cho (2k + 1) trung im cc cnh ca (2k + 1)gic ta s dng c (2k + 1)gic

Hong Nguyn - www.mathvn.com

11